Maria Skłodowska-Curie

ŻyciorysMaria Skłodowska-Curie herbu Dołęga (ur. 7 listopada 1867 r.

w Warszawie) — światowej sławy uczona pochodzenia polskiego. Większość życia spędziła we Francji, tam też rozwinęła swoją karierę naukową. Zajmowała się badaniami z zakresu fizyki i chemii, dwukrotna noblistka. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków – radu i polonu.

Maria Skłodowska-Curie zm. 4 lipca 1934 r. w Passy i została pochowana w Paryżu. Niewielu Polaków odwiedzających Paryż pamięta o skromnym grobowcu Marii Curie-Skłodowskiej, pochowanej wraz z mężem Piotrem w Panteonie Zwłoki Marii Skłodowskiej spoczęły w Panteonie obok kilkudziesięciu wybitnych Francuzów pod wspólną dewizą

"Wielkim ludziom - wdzięczna ojczyzna”.

NagrodaDwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe,

po raz pierwszy w roku 1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 roku z chemii za wydzielenie czystego radu i badanie właściwości chemicznych pierwiastków promieniotwórczych. Jest jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach. Jest ona też jedyną kobietą, która spoczęła w paryskim Panteonie w dowód uznania zasług na polu naukowym.

Maria Skłodowska-Curie na medalu.

Odkrycie polonu i radu Pierwsza Nagroda Nobla

Maria podejmując prace naukowe nad promieniowaniem odkrytym przez Becquerela zastosowała przede wszystkim zamiast kliszy fotograficznej używanej przez uczonego bardzo czuły elektrometr. Dzięki tej modyfikacji stwierdziła, że natężenie promieni Becquerela zależy od zawartości uranu w próbce i jest do niej proporcjonalne. To spostrzeżenie umożliwiło jej wyciągniecie słusznego wniosku, że jest ono właściwością atomową uranu. Kolejnym osiągnięciem Marii było udowodnienie, że poza uranem także tor emituje promieniowanie. Następnie Maria Curie dowiodła, że emisja promieniowania niektórych minerałów zawierających uran jest znaczne silniejsza niż wynikałoby to z zawartości uranu w ich składzie. Ponieważ znała skład chemiczny chalkolitu [Cu(UO2)2(PO4)2·(8–12)H2O] stwierdziła, że tylko uran jest pierwiastkiem promieniotwórczym w tym minerale. Wysunęła, więc słuszną hipotezę, że minerał ten musi zawierać domieszkę nowego, nieznanego pierwiastka chemicznego. Maria otrzymała w laboratorium chalkolit i udowodniła tym samym, że syntetyczny chalkolit emituje słabsze promieniowanie. Był to dowód eksperymentalny na istnienie nowego pierwiastka chemicznego. Do badań Marii dołączył Pierre Curie.

Małżonkowie Curie opracowali metodę wskaźników promieniotwórczych, dzięki czemu określili zdolność promieniowania nowego pierwiastka. Za pomocą przemian chemicznych otrzymali nowy, nieznany dotąd pierwiastek chemiczny. 18 lipca 1898 roku przedstawili dzieło naukowe, w którym donosili o odkryciu polonu (symbol Po, liczba atomowa 84), pierwiastka nazwanego na cześć Polski. Na kolejny sukces małżonkowie Curie nie musieli zbyt długo czekać. 26 grudnia 1898 roku wspólnie z Gustawem Bémontem donieśli o odkryciu kolejnego pierwiastka chemicznego – radu (symbol Ra, liczba atomowa 88).

Druga Nagroda NoblaPo śmierci Pierre'a Maria oddała się całkowicie pracy: otrzymała

rad w stanie metalicznym, opracowała i udoskonaliła metody izolowania i otrzymywania nowych substancji, podała definicję międzynarodowego wzorca radu. Brała także czynny udział w konferencjach i spotkaniach międzynarodowych m.in. w konferencji Solvaya. Wspólnie z grupą przyjaciół stworzyła szkołę, gdzie dzieci uczono w nowatorski sposób (w laboratoriach, muzeach, teatrach). W 1911 roku Maria zgłosiła swoją kandydaturę do Francuskiej Akademii Nauk, niestety przepadła w głosowaniu. Warto w tym miejscu podkreślić, że Maria była laureatką Nagrody Nobla, trzykrotną laureatką Akademii Nauk w Paryżu, posiadała doktoraty honorowe uniwersytetów m.in. w Edynburgu, Genewie, Manchesterze, była członkiem Akademii Nauk w Petersburgu, Bolonii, Pradze, członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie. Przezwyciężyły jednak seksistowska postawa wobec kobiet, ksenofobiczna postawa wobec cudzoziemców. Pierwszą kobietę członkowie Akademii Nauk przyjęli ponad pół wieku później, w 1962 roku. Była nią Marguerite Perey, doktorantka Marii Skłodowskiej-Curie.

Po otrzymaniu drugiej Nagrody Nobla, Maria przekonała rząd Francji do przeznaczenia środków na budowę prywatnego Instytutu Radowego– Institut du Radium (obecnie Institut Curie), który został wzniesiony w 1914 r. i w którym prowadzono badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny. Instytut ten stał się kuźnią noblistów – wyszło z niego jeszcze czworo laureatów nagrody Nobla, w tym córka Marii Skłodowskiej-Curie, Irène, i zięć Frédéric Joliot-Curie. W Instytucie prowadzono podstawowe prace i badania nad promieniotwórczością i radioizotopami.

- Polska moneta kolekcjonerska - 2zł 100-lecie odkrycia polonu i radu

Pierwsze Sukcesy

Maria Skłodowska-Curie na banknocie 20000zł z 1989 roku.

Maria Skłodowska– Curie na banknocie20zł - 100. rocznica przyznania Nagrody

Nobla Marii Skłodowskiej-Curie w dziedzinie chemii

Studia na SorbonieMaria Skłodowska rozpoczęła naukę na Sorbonie

w listopadzie 1891 roku. Jako przedmiot studiów wybrała matematykę i fizykę. Jej nauczycielami akademickimi byli Paul Appel, Henri Poincaré oraz Gabriel Lippmann– wybitni uczeni o światowej sławie. Życie i czas w Paryżu Maria dzieliła pomiędzy naukę i grę w amatorskim teatrze. To właśnie w czasie studiów podczas jednego z przedstawień pt. „Polska, która kruszy kajdany” poznała i zaprzyjaźniła się z 7 lat starszym pianistą – Janem Ignacym Paderewskim. 28 lipca 1893 roku otrzymała licencjat z fizyki z pierwszą lokatą, a rok później licencjat z matematyki z drugą lokatą.

- Karta tytułowa pracy doktorskiej Marii Skłodowskiej-Curie z 1903

Najważniejsze daty z życia Marii Skłodowskiej- Curie

• Lata 1890-1891 - Maria Skłodowska uzyskuje dostęp do Laboratorium. Muzeum Przemysłu i Rolnictwa.

• 1891 r. wyjazd Marii Skłodowskiej na studia do Paryża.• 1893 r. Maria Skłodowska uzyskuje licencjat z fizyki. • 1894 r. Maria Skłodowska uzyskuje licencjat z matematyki.• 1895 r. (26 lipca) małżeństwo Marii Skłodowskiej z Pierre Curie.• 1897 r. (12 wrzesień) - urodziny córki Ireny.• 1898 r. pierwsza samodzielna praca naukowa Marii

Skłodowskiej - Curie zaproponowana przez prof. Gabriela Lippmanna „Własności magnetyczne zahartowanej stali’’.• 1898 r. odkrycie polonu i radu przez małżonków Curie.• 1900- 1905 r. Od października 1900 r. Maria Skłodowska-

Curie pracuje w Wyższej Szkole Normalnej w Sevres, jako pierwsza profesor - kobieta.

• 1902 r. umiera ojciec Marii- Władysław Skłodowski.

• 1902 r. Maria Skłodowska- Curie ustala własności radu.• 1903 r. Maria Skłodowska- Curie broni pracy doktorskiej.• 1903 r. Maria Skłodowska - Curie zostaje laureatką Nagrody

Nobla z Fizyki za odkrycie promieniotwórczości i pierwiastków promieniotwórczych.

• 1904 r. (6 grudzień) urodziny córki Ewy.• 1906 r. (19 kwiecień) -tragiczna śmierć męża Pierra Curie; objęcie Katedry Fizyki na Sorbonie.• 1911 r. (29 październik) Maria Skłodowska- Curie uczestniczy

w I Kongresie Solvajowskim w Brukseli.• 1911 r. przyznanie Marii Skłodowskiej - Curie Nagrody Nobla

z Chemii za odkrycie nowych pierwiastków i otrzymanie radu w stanie czystym.

• 1914 r. wybuch I wojny światowej; przerwana zostaje łączność Marii Skłodowskiej- Curie z pracownią radiologiczną w Warszawie; zajmuje się w okresie wojny między innymi organizowaniem wojskowego lecznictwa radiologicznego.

• 1919 r. praca w Instytucie Radowym w Paryżu.• 1921 r. ( maj-28 czerwiec) pierwsza podróż do USA

( spotkanie z prezydentem USA ( od 1921 r.)

• 1922 r. Udział w pracach Międzynarodowej Komisji Współpracy Intelektualnej w Genewie.

• 1929 r. (październik) druga podróż do USA .• 1993 r. (wiosna) ostatnie wykłady na Sorbonie. • 1934 r. Towarzystwo Naukowe Warszawskie wybija medal

pamiątkowy ku czci Marii Skłodowskiej - Curie. • W 1935 r. ukazuje się książka Marii Curie . Na okładce widnieją

słowa Maria Curie. Profesor Sorbony, Laureatka nagród Nobla z fizyki i chemii. Tytuł " PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ".

Ciekawostki• Wyróżnienia i nagrody Maria Skłodowska-Curie odznaczona została Orderem

Narodowym Legii Honoru. Uhonorowana została również doktoratami honorowymi:

- Politechniki Lwowskiej – 1912, - Uniwersytetu Poznańskiego – 1922, - Uniwersytetu Jagiellońskiego – 1924, - Politechniki Warszawskiej – 1926.

• Upamiętnienie -Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie przy ul. Freta

16. Zostało otwarte w stulecie urodzin noblistki w (1967). -W 1995 Maria Skłodowska-Curie została pierwszą kobietą

pochowaną pod kopułą Panteonu w Paryżu w uznaniu jej zasług.

-3 grudnia 2010 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2011 Rokiem Marii Skłodowskiej-Curie.

- Pomnik Marii Curie-Skłodowskiej w Warszawie w parku u zbiegu ulicy Wawelskiej i ulicy Marii Skłodowskiej-Curie.

Galeria zdjęć

- Pomnik Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Tablica pamiątkowa przy ul. Krakowskie Przedmieście 66

- Awers medalu poświęconego Marii Curie-Skłodowskiej.

- Rewers medalu poświęconego Marii Curie-Skłodowskiej.

- Mural na dawnym budynku Instytutu Radowego przy ulicy Wawelskiej w Warszawie.

Grób Marii Skłodowskiej-Curie i Piotra Curie

- Symboliczny grób uczonej Marii Skłodowskiej-Curie w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach

w Warszawie.

- Symboliczny grób uczonej Marii

Skłodowskiej-Curie w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach

w Warszawie.

- Moneta 10 złotowa upamiętniająca stulecie urodzin Marii Curie przypadające w roku 1967.

- Dyplom Nagrody Nobla z 1911 roku.

- Maria Skłodowska-Curie wśród największych uczonych początku XX wieku podczas I konferencji Solvayowskiej w Brukseli w 1911 r. (m.in. Wien, Einstein, Maurice de Broglie – brat Louisa de Broglie, Nernst, Planck, Poincaré, Rutherford); pierwszy z prawej: Paul Langevin; drugi z prawej: Albert Einstein.

- Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie przy ul. Freta 16 w Warszawie, miejsce urodzenia Marii Skłodowskiej.

- Władysław Skłodowski oraz, od lewej, Maria, Bronisława, Helena, 1890.

Maria Skłodowska- Curie

Dziękujemy z obejrzenieProjekt wykonały

Anna KolińskaSylwia KaczmarczykKlasa II d Gimnazjum