Margaret Thatcher (Zonja e Hekurt)

Projekt

Lënda: Histori

Viti shkollor: 2013-2014

Përgatiti: Mehmet Emiri

Një nga citatet më të goditura është:

“Nëse kërkoni diçka pa rezultat ,pyesni një burrë; nëse kërkoni diçka të kryer, pyesni një grua.”- Margaret

Thatcher

Click icon to add picture

”Zonja e Hekurt”Thatcher filloi t’i lërë gjurmët e saj herët. Më 1976-n, pas një fjalimi që kritikonte politikat shtypëse në Bashkimin Sovjetik, një gazetë ruse i dha emrin “Zonja e Hekurt”, një titull që i pëlqeu edhe asaj vetë.Duke e prezantuar veten si një politikane që ishte njëkohësisht zonjë shtëpie, që e dinte se çfarë ishte inflacioni për familjet e zakonshme, ajo sfidoi pushtetin e sindikatave, veprimet e vazhdueshme të së cilave sillnin vazhdimisht bllokim të industrisë

“Humbja? Nuk e mbaj mend kuptimin e fjalës.”-Margaret Thatcher

Margaret Thatcher shënoi fitoren e saj duke parafrazuar fjalët e Shën Françeskut të Asizit. Ajo tha: “Aty ku ka mosmarrëveshje, të sjellim harmoni, aty ku ka gabim, të sjellim të vërtetën, aty ku ka dyshim, të sjellim besimin, dhe ku ka dëshpërim, të sjellim shpresën….” Ajo arriti të fitonte kundër opozitës, mes turbullirave dhe mosmarrëveshjeve që karakterizojnë periudhën e saj në detyrë. Por askush nuk mundi të dyshojë në arritjen e udhëtimit të saj nga dyqani ushqimor në krye të konservatorëve të pasur ku dominonin meshkujt. Dhe më tej – në zyrën më të lartë në vend. Kryeministrja e parë femër e Britanisë, dhe një nga gratë e para që drejtoj një komb të madh perëndimor, Thatcher, do të fitonte tre zgjedhje të përgjithshme për të ndryshuar Britaninë – edhe pse shumica mendonin se do të dështonte.

Dyqani ushqimor ne Grantham

Vajza e dytë e Alf dhe Beatie, Margaret Hilda Roberts ka lindur më 13 tetor 1925 në një qytet të vogël në Lincolnshire të Grantham, mbi dyqanin ushqimor të atit të saj. Alf shkoi në Grantham për tu bërë një ndihmës shitës dhe me shume punë arriti të kursente dhe të blinte dyqanin e tij ,gjashtë vjet para se te lindte Margaret. Arritjet e tij frymëzuan Margaret, e cila mendonte se mund të merrej me politikë për të përmirësuar vendin.Familja Roberts nuk kishte qënë ndonjëherë e varfër. Margaret merrte mësime pianoje, mesim privat të gjuhës latine, dhe bashkë me motrën e saj më të madhë ndoqi shkollën private të vajzave “Kesteven and Grantham”.Gjatë luftës, pronarët e dyqaneve u prekën më shumë ekonomikisht, por prindërit e saj ishin të kujdesshëm me paratë dhe nuk bënin shpenzime të tepruara.Alf u përfshi në politikën lokale dhe në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1935 ,Margaret 10 vjeç ndihmoj në përcjelljen e mesazheve për partinë Konservatore. Familja Roberts ishte Metodiste, dhe nuk e njihte fjalën “qejf”.Të punuarit sa më shumë ishte gjëja më e rëndësishme dhe mëkati më i madh për ta ishte humbja e kohës. Margaret qëndronte në shtëpi, ndërsa vajzat e tjera të shkollës shkonin në mbrëmjet e të shtunave.Muriel, e cila ishte katër vjet më e madhe, e la shkollën në moshën 16 vjeçare dhe u trajnua si fizioterapiste, më pas u martua me një fermer.Por Margaret ishte e vendosur për të qëndruar në shkollë, dhe të vazhdonte Universitetin e Oksford-it .Drejtoresha e shkollës së saj refuzoj t’i mësonte asaj latinishten sepse mendonte se Margaret nuk ishte në gjendje të kalonte provimin . Por Margaret nuk hoqi dorë asnjëherë. . Në moshën 18 vjeçare, ajo shkoi në kolegjin “Somerville” për të studiuar Kimi. Ajo ishte një nga të paktat femra të përfshira në Shoqatën Konservatore dhe ishte hera e dytë që zgjidhej nje femër për të qenë Presidente e Universitetit të Oxford-it. Puna e saj akademike nuk pati asgjë të jashtëzakonshme, por ajo arriti të diplomohej. Më pas, ajo vendosi të ndiqte një karrierë politike dhe të studionte Drejtësi ,si e vetmja rrugë e saj.

Ajo e fitonte jetesën si kimiste në një fabrikë plastike të quajtur “Essex” dhe shpesh herë koleget e tallnin duke e thirrur” kryeministrja e ardhshme.” Ajo ka punuar pa u lodhur për të fituar Dartford, duke ndryshuar punën e saj në mënyrë që të ulte numrin e udhëtimeve, dhe të kishte mundësi të lëvizte në të gjitha banesat e qytetit. Shtypi kombëtar tregoj një interes të vecantë tek kjo vajzë e re që sillte një risi në politikë, ndryshe nga c’ishte mësuar me politikanët meshkuj të moshave të thyer të kohës. Ajo gjithashtu u mësua ta përballonte ditën me vetëm katër orë gjumë gjatë natës.

Margaret gjate punes si kimiste

Ajo luftoi dhe humbi Dartford dy herë, por la një gjurmë të madhe në punën e saj. Ajo u takua për herë të parë me njeriun më të rëndësishëm të jetës së saj, Denis Thatcher. Denis ishte i divorcuar dhe kishte jetuar në Chelsea.Ai ishte anëtar i Shoqatës Lokale Konservatore dhe zotëronte një fabrikë që prodhonte bojë në këtë zone. Ai e përshkruante takimin e parë me Margaret si më të rendësishmin ,ishte njohja me një grua të re inteligjente dhe të pashme . Takimi i parë i tyre ishte kur ai e shoqeroj atë deri në Londër dhe së shpejti ata nisën të takonin njëri-tjetrin. Ai ishte nëntë vjet më i madh,.Ata u martuan në Dhjetor 1951 dhe në vitin 1953 Thatcher lindi binjakët, Mark dhe Carol. Ajo hoqi dorë nga puna e saj për të studjuar Drejtësi. Ajo mori provimet e saj vetëm disa javë pas lindjes së binjakëve dhe filloi punën si avokate. Ajo u zgjodh për të përfaqësuar Finchley, në Londren Veriore, një vend konservator i sigurt. Ajo qëndroj në këtë pozicion për 32 vjet. Kryeministri Harold McMillan e përfshiu Margaret në Sekretarinë Parlamentare të Ministrisë së Pensioneve dhe Sigurimeve Kombëtare, një punë e thatë, por që mësoi shumë rreth punës me nënpunësit civilë. Si zakonisht, ajo punonte shumë dhe me orare të gjata, derisa Konservatorët e humbën pushtetin. Udhëheqësi i Partisë Konservatore Edëard Heath e futi Margaret në kabinetin qeveritar në vitin 1967, pavarësisht refuzimeve të konservatorit ëillie ëhitelaë.

Në vitin 1970, Heath fitoi zgjedhjet dhe e emëroj Margaret “Sekretare të Arsimit dhe Shkencës” ku plani i saj ishte të ofronte qumësht falas në shkolla për fëmijët e moshës 7 deri 11 vjeç .

Në atë kohë ajo deklaroi: “Asnjë grua në kohën time nuk do të jetë kryeministre.”

Por kur Heath humbi në zgjedhjet e dyta të vitit 1974, presioni ndaj tij u bë i papërmbajtshëm dhe Thatcher u vendos përballë një gare për të udhëhequr.

Në janar të vitit 1975, ajo mundi Heath në votimin e parë dhe, disa ditë më vonë edhe ëillie ëhitelaë, duke u bërë gruaja e parë e një partie të madhe politike evropiane. Më 4 Maj të vitit 1979 – pasi Partia e Punës humbi, Thatcher u zgjodh Kryeministrja e parë femer e Britanisë me 43 deputetë.

Ajo e ruajti pozicionin për 11 vite e gjysmë, duke e bërë atë si periudhën më të gjatë në detyrë si kryeministre në shekulln e 20-të.

Thatcher udheheqesja e Partise Konservatore 1975

Mandati i tretë

Greva dështoi, pavarësisht përplasjeve të shumta mes policisë dhe sindikalistëve. Shumë qyteza minerare nuk e morën veten kurrë dhe kjo gjë përshpejtoi edhe rënien e industrisë së qymyrit. Në Irlandën e Veriut, ajo u përball me vendosmëri me grevistët e urisë së IRA-s, gjë që zemëroi edhe më të moderuarit mes katolikëve. Kritikët thonë se qëndrimet e saj shtynë shumë të rinj irlandezë drejt dhunës.Ajo shpëtoi për fat nga një atentat i IRA-s. Nga shpërthimi i bombës u vranë pesë njerëz dhe u plagosën rëndë shumë të tjerë, përfshirë edhe një ministër.Ajo gjeti rastin për ta përmendur sulmin në një fjalim që dha disa orë më vonë. “Ky sulm dështoi. Të gjitha përpjekjet për të shkatërruar demokracinë përmes terrorizmit do të dështojnë.”Politika e saj e jashtme synoi t’i jepte Britanisë një profil të klasit të parë në skenën botërore. Ajo gjeti një shpirt binjak te Presidenti Ronald Reagan, i cili kishte mendime ekonomike të ngjashme. Ajo arriti një marrëveshje të pazakontë me Mikail Gorbaçov, Presidentin reformator sovjetik.Laburistët vijonin të ishin të përçarë kështu, që Thatcher fitoi në mënyrë të paprecedentë një mandat të tretë më 1987-n. Një nga aksionet e saj të para ishte imponimi i një takse të sheshtë, apo i një tarife të njëjtë për shërbimet publike, (rrugë, kanalizime etj). Kjo ishte një tarifë për banor dhe jo më një tarifë në përqindje me vlerën e shtëpisë.Taksa shkaktoi dhunë në rrugë në nivel të jashtëzakonshëm. Deputetët konservatorë u alarmuan nga perspektiva e humbjes së zgjedhjeve dhe kjo gjë solli edhe rebelim brenda partisë së saj. Ajo fillimisht i mbijetoi sfidës brenda partisë, por jo për shumë kohë. Ishte çështja e Europës ajo që solli edhe rënien e saj. Pasi u kthye nga një samit në Romë, ajo pati grindje me homologët europianë, pasi kundërshtoi shtimin e fuqive të Komunitetit Europian.“Presidenti i Komisionit, Monsier Delors, tha se dëshiron një Parlament Europian, një komision për qeveri dhe Këshillin e Ministrave për Senat. Jo, jo dhe jo!”, tha ajo.Konservatorët konkurrentë të saj gjetën rastin për ta hequr qafe. Ajo nuk pati mbështetje dhe u detyrua të japë dorëheqjen, duke akuzuar kolegët e vet se kishin bërë “tradhti me buzëqeshje në fytyrë”.John Major u bë pasardhësi i saj dhe Margaret Thatcher u kthye në periferinë e jetës parlamentare britanike për t’u tërhequr më 1992. Vitet e mëpasshme e përballën me skandale, ku më i famshmi ishte arrestimi i të birit për tregti ilegale armësh në Afrikë, si dhe përfitues të miliona eurove nga privatizimi i industrisë britanike të mbrojtjes, privatizim që u krye pikërisht nga Thatcher.Ajo u tërhoq nga aktivitetet publike më 2001 për arsye shëndetësore.Shumë pak politikanë kanë ushtruar një dominim të tillë të skenës politike gjatë mandatit të tyre në zyrë. Për kundërshtarët e saj, ajo ishte politikania që vendosi tregun e lirë mbi çdo gjë dhe detyroi britanikët të paguanin për politikat e saj në formën e papunësisë së lartë dhe kryengritjes shoqërore.Për mbështetësit e saj, ajo ishte heroina që e ktheu Britaninë nga rruga drejt shtetit mbizotërues në ekonomi dhe rrjedhimisht bllokues, që i dha fund mungesës së nacionalitetit politik dhe ekonomik të sindikatave dhe që riktheu Britaninë në skenën botërore.Ajo e përshkroi kështu filozofinë e saj: “Mendoj se kemi kaluar një periudhë kur shumë fëmijë dhe njerëz kanë fituar bindjen se nëse kanë një problem, është puna e qeverisë ta zgjidhë atë. Nëse janë të pastrehë, qeveria duhet t’i strehojë. Ata po i hedhin problemet e tyre mbi shoqërinë. Por çfarë është shoqëria? Nuk ekziston diçka e tillë! Ka individë, burra e gra dhe ka familje. Asnjë qeveri nuk mund të bëjë asgjë përveçse përmes njerëzve dhe vetë njerëzit duhet të kujdesen për veten. Është detyra jonë të kujdesemi për veten dhe pastaj të ndihmojmë edhe fqinjin tonë, sepse ky është një biznes i përbashkët. Njerëzit që kanë të drejta duhet të mendojnë edhe për detyrimet.”

“Margaret Thatcher vdiq më 8 Prill 2013 ,në moshën 87-vjeçare,pasi vuante nga ataku kardiak.”

“Ne kemi humbur një udhëheqëse të”madhe dhe një Angleze të madhe.”

“Lamtumirë Gruaja e Hekurt”

• Momentet kyçe:

• Margaret Roberts, lindur më 13 tetor 1925

• Garoi si deputete më 1950• U martua me biznesmenin Denis

Thatcher më 1951• U zgjodh deputete konservatore më

1959

• U emërua sekretare e Arsimit nga Ted Heath më 1970

• Mposhti Heath për udhëheqësinë e partisë më 1975

• U bë Kryeministrja e parë femër më 1979

• Dërgon ushtrinë për të rimarrë ishujt Falkland më 1982

• Fiton thellë më 1983• Luftoi gjatë me sindikatat e

minierave në vitet 1984-‘85• Mbijeton në atentatin e IRA-s më

1984

• Fiton zgjedhjet për herë të tretë më 1987

• Jep dorëheqjen më 1990• Largohet si deputete më 1992

• Vdiq më 8 Prill 2013

Faleminderit për kohën tuaj!