Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

42
1 สรุปผลโครงการวิจัย “การจัดทาแผนที ่ห ่วงโซ่อุปทานอุตสาหกรรมการผลิตปลาป่นในจังหวัด สงขลา เพื ่อสนับสนุนการปรับปรุงมาตรฐานความยั ่งยืนในการผลิต” (Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue) เสนอต่อ อ็อกแฟม ประเทศไทย 25 มีนาคม 2557 หัวหน้าโครงการ: สฤณี อาชวานันทกุล ทีมวิจัย: เจมส์ ทรู, ศรีสกุล ภิรมย์วรากร (มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์) ภัทราพร แย้มละออ, กรณิศ ตันอังสนากุล, ศศิวิมล คล่องอักขระ บริษัท ป่าสาละ จากัด : www.salforest.com

description

"การจัดทำแผนที่ห่วงโซ่อุปทานอุตสาหกรรมการผลิตปลาป่นในจังหวัดสงขลา เพื่อสนับสนุนการปรับปรุงมาตรฐานความยั่งยืนในการผลิต" โดย ทีมวิจัย บริษัท ป่าสาละ จำกัด เสนอต่อ อ๊อกแฟม (ประเทศไทย) - สไลด์ประกอบรายงานวิจัยหัวข้อเดียวกัน ดาวน์โหลดได้ที่ www.salforest.com

Transcript of Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

Page 1: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

1

สรปผลโครงการวจย “การจดท าแผนทหวงโซอปทานอตสาหกรรมการผลตปลาปนในจงหวดสงขลา เพอสนบสนนการปรบปรงมาตรฐานความยงยนในการผลต”

(Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue)

เสนอตอ ออกแฟม ประเทศไทย

25 มนาคม 2557 หวหนาโครงการ: สฤณ อาชวานนทกล

ทมวจย: เจมส ทร, ศรสกล ภรมยวรากร (มหาวทยาลยสงขลานครนทร)

ภทราพร แยมละออ, กรณศ ตนองสนากล, ศศวมล คลองอกขระ

บรษท ปาสาละ จ ากด : www.salforest.com

Page 2: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

2

สรปผลการวจย

อตสาหกรรมปลาปนสงผลตอระบบนเวศและวถชวตของชมชนชาวประมงพนบาน

พยงใหการประมงแบบท าลายลางด าเนนตอไป เนองจากเปนตลาดหลกของ “ปลาเปด” ซงรวมถงลกปลาและปลาขนาดเลกทตดไปกบอวนประมง

สงขลาผลตปลาปนมากเปนอนดบ 2 ของประเทศ และเปนอนดบ 1 ของภาคใต คดเปน 12.03% ของผลผลตทงประเทศในป 2554 ปจจบนเหลอโรงงาน 9 แหง ป 2556 ผผลตปลาปน 8 ราย จาก 9 รายในสงขลา ผลตปลาปนรวม 28,509 ตน

ใชวตถดบ 100,215 ตน >>เศษซาก 79,965 ตน (80%), ปลาตว 20,250 ตน (20%) ในจ านวนนเปนปลาเปด 5,760 ตน

ผลผลต 66% (18,814 ตน) ขายใหผผลตอาหารสตว รายใหญไดแก ซพเอฟ 45%, เบทาโกร 17%, ไทยยเนยนฟดมลล 11%

Page 3: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

3

สรปผลการวจย ปลาปนทผลตจากปลาเปด 1,527 ตน ขายให

ซพเอฟ 37.6% หรอ 575 ตน > ตรวจสอบทมาได 300 ตน ฟารม 19.7% หรอ 300 ตน > ทงหมดตรวจสอบทมาได โบรกเกอร 42.7% หรอ 652 ตน > ทงหมดตรวจสอบทมาไมได

ระบบรบรองปลาปน ผผลตอาหารสตวทเขารวมมเพยงซพเอฟ ตรวจสอบไดเพยงเอกสาร ไมสามารถตรวจสอบกจกรรมประมงทเกดขนจรงได ยงคงมตลาดรองรบปลาเปดทกรปแบบ

บทเรยนจากเปร : การประมงทย งยน มาตรฐานทก ากบผเลนไดทกคน ใชกฎหมายควบคกบการก ากบดแลของเอกชน ใชประโยชนจากเทคโนโลยในการก ากบดแลและตรวจสอบ คนหา “เหตผลทางธรกจ” ทชดเจน เพราะเปนแรงจงใจทมประสทธภาพ

Page 4: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

ความส าคญและทมาของการศกษาวจย

4

ปลาปนเปนวตถดบส าคญในการผลตอาหารสตว วตถดบอยางหนงของปลาปนคอ “ปลาเปด” (trash fish) ซงรวมถงลกปลา

และปลาขนาดเลกทตดไปกบอวนประมง ปจจบนยงมตลาดส าหรบปลาเปดทเนาเปอยและดอยคณภาพ อวนลากมประสทธภาพในการท าลายลางสง กวาดพนทะเลท าลายแหลง

ทอยอาศยของลกปลาและท าลายระบบนเวศ สงผลกระทบตอชมชนประมงพนบาน

เรออวนลาก ท าลายระบบนเวศ สงผลตอประมง

พนบาน

ปลาปน ปลาเปด อาหารสตว

Page 5: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

วตถประสงคของการศกษาวจย

5

เพอศกษาและสรางแผนทหวงโซอปทานอตสาหกรรมการผลตปลาปนในจงหวดสงขลา และวเคราะหชองวางของกจกรรมการผลตในแงมมของความยงยน เทยบกบ “วธปฏบตอนเปนเลศ” (best practices) ระดบสากล

เพอศกษาผลกระทบของอตสาหกรรมปลาปนทมตอระบบนเวศและวถชวตของชมชนชาวประมงพนบานในจงหวดสงขลา

เพอสนบสนนใหเกดการสนทนาระหวางผมสวนไดเสยทกฝาย ใหมสวนรวมในการพฒาระบบการผลตและยกระดบมาตรฐานตางๆ

Page 6: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

6

กรอบคดในการวจย

หวงโซอปทานอตสาหกรรม

ปลาปนจงหวดสงขลา

กจกรรมการผลต

ผลกระทบตอชมชนประมงพนบาน

ผลกระทบตอระบบนเวศ

Page 7: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

7

รปแบบการวจย

เชงคณภาพ เชงปรมาณ

1. สภาพแวดลอมและระบบนเวศ วจยเอกสาร ประเมนชว

มวล

2. ผลกระทบตอชมชนประมงพนบาน วจยเอกสาร -

3. ระบบหวงโซอปทานและกจกรรมการผลต วจยเอกสาร,

สมภาษณเชงลก สมภาษณเชงลก

4. มาตรฐานการรบซอทยงยน และกรณศกษาประมงทยงยนในตางประเทศ

วจยเอกสาร -

*การสมภาษณเชงลก: ผผลตปลาปนในจงหวดสงขลา 8 ราย, ผผลตอาหารสตว 2 ราย

Page 8: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

8

สถานการณและแนวโนมอตสาหกรรมปลาปน

ระดบโลก มความตองการใชปลาปนอยางตอเนอง โดยจนยงเปนผใช

และผน าเขารายใหญ ปรมาณผลผลตปลาปนลดลง เนองจากเปร (ผผลตปลาปน

รายใหญสดในโลก) ก าหนดโควตาจบปลา + ปรากฏการณเอลนโญรนแรงและถกวาเดม

แนวโนมราคาสงขน ระดบประเทศ ปรมาณผลผลตปลาปนคอนขางคงท ความตองการใชเพมสงขนเลกนอย

Page 9: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

9

สถานการณและแนวโนมอตสาหกรรมปลาปน ราคาปลาปนประเทศเปรตงแตป พ.ศ. 2523-2556 (ค.ศ.1990-2013) (หนวย: ดอลลารสหรฐ/ตน)

ทมา: International Monetary Fund (IMF), 2013

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

1/1/19

80

1/1/19

81

1/1/19

82

1/1/19

83

1/1/19

84

1/1/19

85

1/1/19

86

1/1/19

87

1/1/19

88

1/1/19

89

1/1/19

90

1/1/19

91

1/1/19

92

1/1/19

93

1/1/19

94

1/1/19

95

1/1/19

96

1/1/19

97

1/1/19

98

1/1/19

99

1/1/20

00

1/1/20

01

1/1/20

02

1/1/20

03

1/1/20

04

1/1/20

05

1/1/20

06

1/1/20

07

1/1/20

08

1/1/20

09

1/1/20

10

1/1/20

11

1/1/20

12

1/1/20

13

Page 10: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

10

แนวโนมอตสาหกรรมอาหารสตวและวตถดบ

02,000,0004,000,0006,000,0008,000,000

10,000,00012,000,00014,000,00016,000,00018,000,000

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

ปลาปน ถวเหลอง ขาวโพดเลยงสตว ปลายขาว ปศสตว

ประมาณการประชากรสตว ปรมาณอาหารสตว และการใชวตถดบในประเทศไทย ระหวางป พ.ศ.2546-2555

ทมา: สมาคมผผลตอาหารสตวไทย, 2546-2555

Page 11: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

11

อตราการจบสตวน าตอการลงแรงประมงลดลง อตราการจบสตวน าตอการลงแรงประมง (Catch Per Unit Effort: CPUE) ของประเทศไทย ระหวางป พ.ศ.2504-2553 (หนวย: กโลกรม/ชวโมง)

ทมา: ทวป บญวานช และสชาดา บญภกด, 2552

Page 12: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

12

สถานการณและแนวโนมอตสาหกรรมปลาปน ปรมาณผลผลตปลาปนและจ านวนผผลตปลาปนของประเทศไทย ระหวางป พ.ศ.2530-2554

ทมา: กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง กรมประมง, 2556

ผลผลตปลาปน (ตน) จ านวนผผลตปลาปน (ราย)

จ านวนผผลตปลาปน ผลผลตปลาปน

Page 13: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

13

สถานการณและแนวโนมปลาปนในสงขลา

ระดบจงหวด ปรมาณผลผลตปลาปนคอนขางคงท สงขลามปรมาณผลผลตสงเปนอนดบ 2 ของประเทศ จ านวนโรงงานปลาปนลดลงเหลอเพยง 9 โรง ราคาปลาปนทขายไดคอนขางต าเมอเทยบกบจงหวดอน

Page 14: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

14

สถานการณและแนวโนมปลาปนในสงขลา

ราคาปลาปนเฉลยแตละจงหวดในป พ.ศ.2554 (บาท/กโลกรม)

ทมา: กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง กรมประมง, 2556

บาท/กโลกรม

สงขล

Page 15: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

15

ผลผลตอตสาหกรรมปลาปนในจงหวดสงขลา จากสถตของกรมประมง ในป 2554 สงขลาผลตปลาปน 39,402 ตน คด

เปน 12.03% ของผลผลตทงประเทศ จากการสมภาษณโรงงานปลาปน 8 โรง จาก 9 โรงในจงหวด คณะวจย

ประเมนวาทง 9 แหง ผลตปลาปนรวมกนไดราว 29,300 ตน ในป 2556 วตถดบทใชผลตปลาปนในจงหวดสงขลาตงแตป พ.ศ.2542-2554

ปรมา

ณ (ต

น)

ป พ.ศ. ปลาเปด ปลาอนๆ เศษซาก

Page 16: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

16

วรรณกรรมปรทศน: ผลกระทบตอระบบนเวศ

เนองจากมตลาดรองรบปลาเปดทกรปแบบ ท าใหลกปลาและปลาเปดทตดอวนมาเปนทตองการของชาวประมง

เกดการประมงเกนขนาด โดยเฉพาะปลาทยงไมโตเตมวย การใชอวนลากและอวนรนในเขตน าตนมเหตจงใจทางเศรษฐกจ

CPUE ทลดลง ท าใหอวนลากลากนานขน อวนลากลากนานขน ท าใหสดสวนปลาเปดเพมขน สตวน า

ทอดกนทกนถง ท าใหลกสตวน าไมสามารถหนได

Page 17: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

17

วรรณกรรมปรทศน: ผลกระทบตอระบบนเวศ

- องคประกอบของสตวน าเปลยนแปลง - โครงสรางทอยสตวน าเปลยนแปลง - ท าใหสตวน าบางชนดเหลอนอยจนไมมปฏสมพนธกบสตวชนดอน (ecological extinction) - สงผลกระทบการขยายพนธและชวมวลของปลา

การจบปลาเกนขนาด มรายงานเรองการประมงเกนขนาดในอาวไทยมา

ตงแตป ค.ศ.1980

เครองมอประมงไมเหมาะสม ตาอวนขนาดเลก -> มลกปลาและ

ปลาเปดตดมาจ านวนมาก เครองมอประมงแบบท าลายลาง ->

CPUE ลดลงอยางรวดเรว

Page 18: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

18

วรรณกรรมปรทศน: ผลกระทบตอระบบนเวศ

ทมา: กรมประมง, 2554

ปรมาณปลาขนทาฝงอาวไทย ปรมาณปลาขนทา (ตน) ปลาทงหมด

ปลากน ปลาเปด

Page 19: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

19

วรรณกรรมปรทศน: ผลกระทบตอชมชนประมงพนบาน

งานวจยป 2536-2542 พบวา ผลกระทบของการท าประมงดวยเครองมอประมงท าลายลาง เชน อวนลาก อวนรน เรอปลากระตกปนไฟ ตอชมชนชาวประมงพนบาน ไดแก เครองมอประมงถกท าลาย/ท าใหเสยหาย รายไดลดลง ในขณะทคาใชจายสงขน เนองจากปรมาณสตว

น าลดลง ท าใหบางรายใชเวลาท าการประมงนานขน/ออกเรอไปไกลขน

Page 20: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

20

วรรณกรรมปรทศน: ผลกระทบตอชมชนประมงพนบาน

ผลก าไร/ขาดทนเฉลยของเรอประมงพนบาน 5 หมบานในจงหวดสงขลา ป พ.ศ. 2536-2542

ทมา: ปยะ กจถาวร อางใน ประภสสร เดชาภมณฑ , 2543

บานหววะระ อ.ระโนด

บานพงชางตายย อ.สะทงพระ

บานมวงงาม อ.สงหนคร

บานเล อ.สงหนคร

บานตลงชน อ.จะนะ

หนวย: บาท

Page 21: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

21

วรรณกรรมปรทศน: ผลกระทบตอชมชนประมงพนบาน

ผลกระทบทตามมา ไดแก ชาวประมงขายเรอ/ขายเครองมอ -> แรงงานในโรงงาน

ทาเรอ เรอประมงพาณชย แรงงานผดกฏหมายในมาเลเซย

เกดปญหาครอบครว (สามออกเรอนานกวาเดม ภรรยาตองไปหางานท านอกบาน)

ปญหายาเสพตด เดกๆ ไมไดรบการศกษา (ผปกครองไมมเงน/ตดตาม

ผปกครองไปตางประเทศ)

Page 22: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

22

กฏระเบยบและมาตรฐาน: มาตรฐานสากล

6 มาตรฐานสากลดานการประมงอยางยงยนทใชกนแพรหลายทวโลก

IFFO RS ซพเอฟและทซยเนยนอะโกรเทคเปนสมาชก

ASC

ยงไมมโรงงานในไทยไดรบการรบรองมาตรฐาน

MSC

มโรงงานในไทยไดรบการรบรองมาตรฐาน

Global G.A.P. ป 56: ซพเอฟ, ไทยยเนยน,

กรงไทยอาหารสตว ป 57: ซพเอฟ

BAP 29 โรงงานแปรรป

34 ฟารม 8 โรงเพาะพนธ

6 โรงงานอาหารสตว

Friend of the Sea ไทย สปรง ฟช

Page 23: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

23

กฏระเบยบและมาตรฐาน: กฎหมายประมงไทย

ขอจ ากดของ พ.ร.บ. การประมง 2490

ไมมการแบงเขตการประมงทชดเจน

เครองมอประมงทไมเหมาะสม (อาท อวนตาถ) ยงไมผดกฎหมาย

ตองจบผกระท าผด “ซงหนา” ระหวางท าผด จงจะครบฐานความผด

ราง พ.ร.บ. การประมง ฉบบใหม

เพอใหทนสมยและแกปญหาไดอยางมประสทธภาพมากขน

ก าหนดเขตการประมง และการบรหารจดการการประมงใหเหมาะสมในแตละพนท เชน ควบคมประเภท จ านวนและขนาดของเครองมอประมง จะชวยแกไขปญหาจากกจกรรมประมงทไมเหมาะสม

Page 24: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

24

กฏระเบยบและมาตรฐาน: IUU และใบรบรองการจบสตวน า

ทมา: Prompoj, 2011

Page 25: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

25

กฏระเบยบและมาตรฐาน: ระบบรบรองปลาปน

โรงงานปลาปน (ออก MCPD-FM กรณเรอประมงขายโดยไมผานแพปลา และออก

หนงสอรบรองปลาปน)

น าเขา

โรงงานแปรรป (เตรยมเอกสารแสดงทมา

ของวตถดบ)

แพปลา (ออก MC PD-FM)

โรงงานอาหารสตว

กรมประมง ตรวจสอบเอกสารกบ

ฐานขอมลของระบบ IUU

ใบรบรองการจบสตวน า/ หนงสอรบรองการน าเขาลงนามโดยไตกง

แบบฟอรม A + ส าเนาMCPD แบบฟอรม B + ส าเนาใบรบรองการจบสตวน า หรอหนงสอรบรองการน าเขาลงนามโดยไตกง

หนงสอรบรองปลาปน + ส าเนาแบบฟรอรม A,B + MCPD-FM/ MCPD + ใบรบรองการจบสตวน า

สง MCPD-FM

หนงสอรบรองปลาปน และเอกสารทงหมด

MCPD : หนงสอก ากบการซอขายสตวน า MCPD-FM : หนงสอก ากบการซอขายสตวน า กรณการซอขายปลาเปด แบบฟอรม A : ส าหรบวตถดบประเภทเศษซากจากโรงงานซรม แบบฟอรม B : ส าหรบวตถดบประเภทเศษซากจากโรงงานแปรรปทนา

เรอประมง

สงสมดบนทกการท าการประมง

ทมา: กรมประมง, 2557

Page 26: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

26

สถตในระบบรบรองปลาปน

จ านวนหนงสอรบรองปลาปนและผลตภณฑของปลาปน ปรมาณวตถดบ และปรมาณปลาปน จ าแนกตามแหลงวตถดบ (10 ม.ย.-31 ธ.ค. 2556)

แหลงทมาของวตถดบ ฉบบ ปรมาณวตถดบ (ก.ก.) ปรมาณปลาปน (ก.ก.)

การท าประมง 1,119 75,183,563 19,302,989

เศษซากจากซรม 167 9,664,123 2,860,026

เศษซากจากทนา 292 17,005,650 4,974,515

เศษเหลอจากหลายแหลง 171 9,289,366 2,542,671

ไมระบ 3 - 44,640

รวมทงหมด 1,752 111,142,702 29,724,841

บรษทผผลตอาหารสตวทสงเอกสารใหกรมประมงตรวจสอบมจ านวน 1 ราย (ซพ)

หกเดอนในป 2556 ออกหนงสอรบรอง1,752 ฉบบ จากโรงงานปลาปน 26 ราย

ทมา: กรมประมง, 2557

Page 27: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

27

ผลการประเมนชวมวลทขนฝงจากเรอประมงในสงขลา

62% เปนปลาเปด ขนทาเฉลยประมาณ 6.5 ตน/ล า ประเมนวามปลาเปดขนทาราว 25,000 ตนตอป

ทมา: การส ารวจภาคสนาม, 2557

รวมทกล ำ

Page 28: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

28

ผลการประเมนชวมวลทขนฝงจากเรอประมงในสงขลา

ทมา: การส ารวจภาคสนาม, 2557

องคประกอบของปลาเปดทขนทาในจงหวดสงขลา เนาเปอย, เสอมสภาพจนจ าแนกไมได

Page 29: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

29

ผลการประเมนชวมวลทขนฝงจากเรอประมงในสงขลา

Page 30: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

30

ผลการประเมนชวมวลทขนฝงจากเรอประมงในสงขลา

Page 31: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

31

หวงโซอปทานอตสาหกรรมปลาปนในจงหวดสงขลา

สงออก บรโภคภำยในประเทศ

Page 32: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

32

หวงโซอปทานอตสาหกรรมปลาปนในจงหวดสงขลา

บรษท % ทสามารถตรวจสอบยอนกลบได

ปรมาณ (ตน)

หมายเหต

เบทาโกร 100% 3,270 ซอปลาปนจากผผลตปลาปนเพยงรายเดยว ซงสามารถตรวจสอบยอนกลบไดทงหมด

กรงไทยอาหารสตว 100% 600 ซอปลาปนจากผผลตปลาปนเพยงรายเดยว ซงสามารถตรวจสอบยอนกลบไดทงหมด

ซพเอฟ 81% 6,839 ไทยยเนยนฟดมลล 47% 972 ลพฒนาอาหารสตว 36% 600

ปลาปนจากสงขลาไปยงผผลตอาหารสตวทสามารถตรวจสอบทมาของวตถดบได

ทมา: การสมภาษณของคณะวจย, 2557

Page 33: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

33

หวงโซอปทานอตสาหกรรมปลาปนในจงหวดสงขลา

ทมาและปรมาณวตถดบทใชในการผลตปลาปนของผผลตในจงหวดสงขลา

ทมา: การสมภาษณของคณะวจย, 2557

สแดง = ปลาเปด หรอมสวนผสมของปลาเปด

Page 34: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

34

หวงโซอปทานอตสาหกรรมปลาปนในจงหวดสงขลา

ปรมาณปลาปนจากผผลตในจงหวดสงขลาขายใหผรบซอรายตางๆ

ทมา: การสมภาษณของคณะวจย, 2557

สแดง = ปลาเปด หรอมสวนผสมของปลาเปด

Page 35: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

35

หวงโซอปทานอตสาหกรรมปลาปนในจงหวดสงขลา

สดสวนการรบซอปลาปนในสงขลาทผลตจาก

ปลาตว (%)

สดสวนการรบซอปลาปนทผลตจากปลาตวทไมสามารถตรวจสอบยอนกลบได (%)

ซพเอฟ 24 16 ลพฒนาอาหารสตว 19 29 ไทยยเนยนฟดมลล 19 29 กรงไทยอาหารสตว 1 0 เบทาโกร 0 0 ผผลตอาหารสตวรายอนๆ 7 0 พอคาคนกลาง 19 18 ฟารม 11 8 รวม 100 100

สถตปลาปนทผลตจากปลาตว และสดสวนปลาปนผลตจากปลาตวทไมสามารถตรวจสอบทมาได

ทมา: ค านวณจากขอมลการสมภาษณผผลตปลาปน 8 รายในจงหวดสงขลา

Page 36: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

36

เรอประมง ใชเครองมอ และ/หรอ วธ

ท าการประมงไมเหมาะสม

ท าลายแนวประการงซงเปนทอยอาศย

ของสตวน า และจบลกปลาเศรษฐกจ

โดยไมตงใจ ผานการใชเครองมอ

ประมงทไมเหมาะสม แพปลา/ โบรกเกอร

รบซอปลาเปดและขาย

ตอใหผผลตปลาปน

ผผลตอาหารสตว

ผผลตปลาปน

รบซอปลาปน/ ขอ

เอกสารตรวจสอบ

ยอนกลบ/ ตงมาตรฐาน

การรบซอ

ปลาเปดคณภาพต ายงขายไดเนองจาก - สามารถน าไปผสมเพอเพมคณภาพได - มความตองการในตลาด - ปราศจากมาตรฐานการรบซออยางยงยนทมประสทธภาพ ไมสามารถตรวจสอบกจกรรมประมงไดอยางแทจรง

ผลกระทบทางสงแวดลอมจากกจกรรมของผมสวนไดสวนเสย

รบซอวตถดบ/ขอเอกสาร

ตรวจสอบยอนกลบ/ผสม

ปลาปนเพอเพมเกรด

Page 37: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

37

กรณศกษา: การท าประมงยงยนในประเทศเปร

ประวตศาสตรการท าประมงปลากะตกในเปรแบงไดเปน 4 ยค

ทมา: ปรบจาก Freon และอนๆ, 2551

ยคแรกและไมยงยน ยคประมงลมสลาย ยคเตบโตรอบใหม ยคยงยน

Page 38: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

38

กรณศกษา – ปจจยความส าเรจของความยงยนแบบเปร

1. การจดการทยดหยน เปลยนแปลงไดอยางรวดเรว

2. ความรวมมอกนอยางแขงแกรงระหวางกลมผมสวนไดสวนเสย

3. ความสอดคลองกนของสภาพแวดลอมทองถน ตนทน และผลประโยชน

4. ความชดเจนของกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ

5. การจดการแบบบนลงลางจากสวนกลาง โดยน าบทเรยนจากอดตมาปรบปรงตลอดเวลา

6. การใชเทคโนโลยสมยใหมในการตดตามตรวจสอบ

กรณศกษา: การท าประมงยงยนในประเทศเปร

Page 39: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

39

เหตผลทางธรกจทชดเจน + วทยาศาสตร + เทคโนโลย

วทยาศาสตร: IMARPE หนวยงานวจยทางทะเลของรฐบาลเปร ค านวณระดบการจบปลาทยงยน เพอก าหนดโควตาการจบปลาในแตละป

เทคโนโลย: เรอประมงพาณชยทกล าในเปรจ าเปนตองตดตงเครองตดตามผานดาวเทยมบนเรอ เพอใหสามารถตรวจสอบปรมาณการจบปลาวาเปนไปตามโควตาหรอไม และไมมการละเมดกฎการปดพนทจบปลาตามฤดกาล

เหตผลทางธรกจ: การก าหนดโควตาการจบปลาของเรอแตละล า (Individual Vessel Quota – IVQs) ในเปร ชวยใหเรอประมงสามารถวางแผนการออกเรอไดอยางมประสทธภาพกวาเดม ท าใหเรอประมงสามารถจบปลาและน าขนเทยบทาไดในขณะทปลายงคงความสด สามารถน าไปผลตปลาปนคณภาพสง ไดราคาดกวาเดม 10% นอกจากนตนทนยงลดลงจากการประหยดน ามน และการทเรอประมงหลายล าถกปลดระวาง ท าใหไดอตราก าไรสงขน

Page 40: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

40

การจดการทรวดเรว: ขนตอนการประกาศปดเขตประมง

พฤษภาคม-กรกฎาคม และ สงหาคม-กนยายน คอฤดปดปากอาวประจ าปในเปร

ชวงทเกดการเปลยนแปลงกะทนหน เชน หากพบลกปลา (juvenile by-catch) ตดขนมามากกวา 10% รฐอาจสงปดเขตประมงเปนการชวคราวได โดยใชเวลาเพยง 36 ชวโมงในการตดสนใจ

โควตาการจบปลาถกก าหนดบนพนฐานของ “ระดบการจบปลาทยงยน” (sustainable yield) ค านวณโดย IMARPE

หลกทวไปทเปรใชคอ การจบปลาทงหมดตองเหลอชวมวลทสบพนธไดในทะเลไมนอยกวา 5 ลานตน

Page 41: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

41

การวเคราะหชองวาง การท าประมงยงยนในประเทศเปร กบกจกรรมในหวงโซอปทานอตสาหกรรมปลาปนจงหวดสงขลา

ประเดนส าคญ การท าประมงยงยนในเปร ประมงไทย

มาตรฐานทก ากบดแลผเลนไดทกราย

ความพรอมดานเทคโนโลยและหนวยงานทรบผดชอบ

เหตผลทางธรกจทชดเจน

Page 42: Mapping Shrimp Feed Supply Chain in Songkhla Province to Facilitate Feed Dialogue

Thank you!

ดาวนโหลดรายงานวจยฉบบสมบรณไดจาก

www.salforest.com

หนา “Knowledge”

42