Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... ,...
Transcript of Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... ,...
![Page 1: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/1.jpg)
MalzemeBilgisiveÜretimTeknolojileriI
![Page 2: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/2.jpg)
Amaç
qBu ders kapsamında malzemelerin, özellikleri, üretimyöntemleri ve kullanım standartları ayrıntılı bir şekildeincelenmektedir.
qMalzeme bilgisinin tasarım süreçlerinde kullanımı veuygulama alanları hakkında bilgi verilmektedir. Bu ders ilemalzemelerinin temel özellikleri ve kullanımları hakkındabilgi kazandırılması amaçlanmaktadır.
![Page 3: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/3.jpg)
Çalışma KitaplarıW.D.Callister
Materials Science and Engineering: An Introduction
W.F. Smith Princples of Materials Science and Engineering
AshbyMaterials Selection and Design
![Page 4: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/4.jpg)
Bu ders kapsamında;
• malzeme yapısı• yapının özellikleri nasıl etkilediği
Bu ders size şu konularda yararlı olacaktır;• malzeme seçimi• malzemeler ile yeni tasarım fırsatlarını fark etmeniz
![Page 5: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/5.jpg)
Bölüm1.TarihselBakışMalzemeler, uygarlığımızı muhtemelen çoğumuzun farkındaolduğundan daha derin bir şekilde etkilemiştir.
ØUlaşım, konut, giyim, iletişim ve gıda üretimi
Tarihsel olarak, toplumların gelişmesi ve ilerlemesi,ihtiyaçların karşılanması için, malzemeleri üretme vekullanma kabiliyetleri ile yakından ilişkilidir.
İlkuygarlıklargeliştirdiklerimalzemelerindüzeylerinegöreadlandırılmışlardır.
![Page 6: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/6.jpg)
İlk insanlar taş, tahta, kil ve deri gibi doğada kendiliğindenbulunan malzemeleri kullanmışlar, zaman içinde doğadahazır bulunan bu malzemelere göre daha üstün özellikleresahip bazı metalleri ve çömlek yapımında kullanılanmalzemeleri üretecek teknikleri keşfetmişlerdir.
Bunun da ötesinde, başka maddelerin eklenmesi ve ısıl işlemyoluyla malzeme özelliklerinin değiştirilebileceğiniöğrenmişlerdir.
TarihselBakış
![Page 7: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/7.jpg)
Bilim adamlarının, malzemelerin yapı bileşenleri ile özellikleriarasındaki ilişkiyi anlayabilmeleri ancak yakın zamanlardagerçekleşmiştir.
Yaklaşık olarak son yüzyıl boyunca kazanılan bu bilgi birikimi,bilim adamları ve mühendislere malzeme özelliklerini büyükölçüde şekillendirme kabiliyeti kazandırmıştır.
Bu sayede, modern toplumumuzun ihtiyaçlarını karşılamak üzere,belirli özelliklere sahip çok sayıda farklı metal, seramik, polimermalzeme geliştirilmiştir.
TarihselBakış
![Page 8: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/8.jpg)
Yaşantımızı kolaylaştıran çoğu teknolojinin gelişimi, uygunmalzemelerin üretilebilirliği ile yakından ilişkilidir.Bir malzemede kaydedilen bir ilerleme, genellikle bir teknolojininaşamalı olarak gelişmesinin habercisi olmaktadır.
üÖrneğin; düşük maliyetli çelik ve yerine kullanılabilecek bazıbenzer malzemeler olmasaydı, otomobil imalatı mümkünolamazdı.üGünümüzde, karmaşık elektronik cihazlar varlıklarını yarıiletken olarak adlandırdığımız malzemelerden imal edilenparçalara borçludur.
TarihselBakış
![Page 9: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/11.jpg)
Malzemeler ve Mühendislik
n Malzeme Nedir ?Malzeme kendilerinden bir şeyleroluşturulan veya yapılan maddelerdir.Uygarlığın başlangıcından berimalzemeler enerji ile birlikte insanınyaşama standardını yükseltmek içinkullanılmıştır.
![Page 12: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/12.jpg)
Malzeme Bilimi ve Mühendisliği
Malzeme Bilimi:Malzemenin yapısı ve özellikleri arasındaki ilişkiyiortaya çıkarır.
Malzeme Mühendisliği:Bu yapı-özellik ilişkileri temeline dayanarak birmalzemenin belirlenen özelliklerde tasarımınıyapar.
![Page 13: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/13.jpg)
İşlevselaçıdanbakıldığında;
MalzemeBilimcisi,yenimalzemelerüretmekvesentezlenmek
MalzemeMühendisi,mevcutmalzemelerikullanarakyeniürünlerinvesistemleroluşturmakve/veyamalzemelerinişlemdengeçirilmesiiçinyenitekniklergeliştirmek.
![Page 14: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/14.jpg)
Malzeme Bilgi Spektrumu
Malzeme temel bilimleriMühendislik malzemelerininYapısı, özellikleri, işlenmesi
Ve başarımları hakkında elde edilen bilgiler
Malzeme uygulamalı bilimleri
Malzeme BilimiMalzeme Bilimi ve Müh.
Malzeme Müh.
![Page 15: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/16.jpg)
• Uygun iş için uygun malzeme seçimi.
• Özellik, yapı ve proses arasındaki ilişkinin anlaşılması.
• Önerilen malzeme seçimi ile yeni tasarım fırsatları.
Bu bölümün amacı:
Yapı, Proses, & Özellikler
![Page 17: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/17.jpg)
1. Uygulamalar Gerekli Özelliklerin belirlenmesi
2. Özellikler Aday Malzeme(lerin) belirlenmesi
3. Malzeme Gerekli Prosesin tanımlanmasıProses: yapı ve şekil değişiklikleriÖr: döküm, sinterleme, buhar yoğuşması, kaynak, ısıl işlem.
Özellikler: mekanik, elektrik, ısıl,manyetik, optik, kimyasal.
Malzeme: yapı, kompozisyon.
Malzeme Seçim Prosesi
![Page 18: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/18.jpg)
Yapıterimi:Birmalzemeninyapısı,içindebulunanbilşenlerinoluşturduklarıdüzenileilişkilidir.-- Atomaltıyapı,herbiratomununelektronlarıveelektronlarınçekirdekleriileetkileşimlerinikapsarken,-- Atomsaldüzeydeyapı,atomlarınyadamoleküllerinoluşturduklarıdüzeniiçerir.
üMikroyapıüMakroyapı
![Page 19: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/19.jpg)
MalzemeBilimininÖnemiMakine, inşaat, kimya, elektrik mühendisleri vemimarlık, iç mimarlık ve endüstriyel tasarımalanlarında çalışanların çoğu kariyerlerinin herhangi birdöneminde malzemeleri içerenbir tasarım problemi ileuğraşmak zorunda kalmaktadır.
Bu problemlere örnekler;-- Aktarma organına ait bir dişli-- Bir bina yapısı-- Bir entegre devre …
![Page 20: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/20.jpg)
MalzemeBilimininÖnemiÇoğu zaman bir malzeme problemi mevcut binlercemalzeme içinden doğru olanı seçme işlemidir. Genelliklekarar birkaç kritere göre belirlenir.1.Gerekli malzeme özelliklerinin belirlenmesi için servisçalışması koşullarının tanımlanması2.Malzeme özelliklerinin servis şartlarında bozulmaolasılığının göz önüne alınması3.Maliyet
![Page 21: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/21.jpg)
MalzemelerinSınıflandırılması
qMetalikMalzemelerqPolimerikMalzemelerqSeramikMalzemelerqKompozitMalzemeler
![Page 22: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/22.jpg)
Metalik MalzemelerBu malzemeler bir veya daha fazlametalik elementten meydana gelen vebazı metalik olmayan elementleri deiçeren, organik olmayan maddelerdir.
Ör : Demir, bakır, alüminyum, nikel vetitanyum
![Page 23: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/23.jpg)
Metalik MalzemelerüKristal yapı belirli bir düzendeüIsıl ve elektriksel iletkenliküOda sıcaklığında kuvvetli ve süneküYüksek sıcaklıkta iyi mukavemet
![Page 24: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/24.jpg)
Metal ve Alaşımlar
İkiye ayrılırlar:1-) Çelik ve dökme demir gibi büyük
oranda demir içeren demir asıllı metalve alaşımlar
2-) Demir içermeyen veya nispeten azmiktarda demir içeren demir dışı metalve alaşımlar
![Page 25: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/26.jpg)
Polimerik MalzemelerqOrganik(Ciçeren)uzunmolekülzincirlerinevaağlarınasahiptir.
qYapısalolarakpolimermalzemelerinçoğukristallideğildirfakatbazılarındakristallivekristalsizbölgelerberabercebulunabilmektedir.
![Page 27: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/27.jpg)
Seramik Malzemeler
qKimyasal olarak birbirine bağlı metalik ve metalikolmayan elementlerden oluşan, organik olmayanmalzemelerdir
qKristalli, kristalsiz ya da karışımı olabilirler
![Page 28: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/28.jpg)
üYüksek sıcaklık dayanımına ve yükseksertliğe sahiptirler.
üMekanik olarak kırılgandırlar.üYalıtım özellikleri ve ısı ve aşınmaya karşı
dirençleri nedeniyle yüksek sıcaklık sıvı metalfırınlarında astar olarak kullanılırlar.
üUzay taşıtlarınındaki dış yüzeyde bulunanalüminyum üzeri seramik ile kaplanarakyüksek sıcaklık koruması sağlar.
Seramik Malzemeler
![Page 29: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/29.jpg)
Seramik MalzemelerüİnorganiküKristalin,kristalolmayanvekarışıküYükseksertliküYüksekTmukavemetüKırılgan
![Page 30: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/30.jpg)
MühendislikSeramikleri
![Page 31: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/31.jpg)
Karma ( Kompozit ) Malzemeler
qİki veya daha fazla malzemenin karışımıdır.qÇoğu uygun dolgu ve güçlendirme
malzemeleri ile bağlayıcı reçineden ibarettir.qGenellikle bileşenler birbirleri içerisinde
çözünmez ve birbirlerinden belirli bir arayüzey ile ayrılırlar.
![Page 32: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/32.jpg)
üAnafaz metal, seramik ya da polimer olabilir.üGüçlendirici lifler ya da parçacıklar metal veya
seramik olabilir.Ör: Polyester veya epoksi anafaz içinde güçlendirici
cam liflerinde olan yapıÖr: Epoksi anafaz içinde güçlendirici karbon liflerinden
olan yapıÖr: Petrol boru bağlantıları için camla güçlendirilen
polifenilen sülfür (PPS). (Yenim direnci yüksek)
Karma Malzemelerin Özellikleri
![Page 33: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/34.jpg)
Malzemeler Arası Rekabet1978 ; bir ABD arabası 1800 kg
%60 demir ve çelik%10-20 plastik
%3-5 Al
![Page 35: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/35.jpg)
İleriMalzemelerYüksekteknolojiuygulamalarındakullanılanmalzemeler;-- Yarıiletkenler-- Biyomalzemeler-- Akıllımalzemeler-- Nanomalzemeler
**İleriteknolojikavramıilenispetengelişmişvekarmaşıkprensipleregörefonksiyonunuyerinegetirenveyaçalışancihazlaryadaürünlerkastedilmektedir.
![Page 36: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/36.jpg)
İleriMalzemelerİlerimalzemeler,tipikolaraközellikleriiyileştirilmişgelenekselmalzemelerveyayenigeliştirilmişyüksekperformanslımalzemelerolabilir.
Metal,seramik,plastikgibibütünmalzemetüelerindenolabilenbumalzemeleringenelliklemaliyetleriyüksektir.
**Lazerlerde,entegredevrelerde,manyetikbilgidepolamacihazlarında,LCDlerde,fiberoptiklerde,uzayaraçlarında,insanvücudunda,uçaklarda…
![Page 37: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/37.jpg)
İleriMalzemelerYarıİletkenler:
Elektrikselözellikleri,elektrikselaçıdaniletkenmetalvealaşımlarıileyalıtkanseramikvepolimermalzemelerinarasındadır.
Yaklaşıkson30yılda,elektronikvebilgisayarendüstrisindedevrimeyolaçanentegredevreleringelişmesinisağlamıştır.
![Page 38: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/38.jpg)
İleriMalzemelerBiyomalzemeler:
Vücudunhastalanmışveyahasargörmüşkısımlarınıntamiriveyayerinegeçmesiüzerineinsanvücudunayerleştirilenparçalardakullanılır.
Bumalzemelerintoksikmaddeüretmemesivevücutdokusuieluyumluolmasıgerekir.
Bütünmalzemetürleri,biyomalzemeolarakkullanımalanıbulmuştur.
![Page 39: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/39.jpg)
İleriMalzemelerAkıllıMalzemeler:
Birçokteknolojiüzerindeönemlietkileribulunanenyenimalzemegrubudur.
Akıllınitelemesibumalzemelerin,yaşayanorganizmalardagörüldüğügibi,bulunduklarıortamdameydanagelendeğişikliklerihissedebildiklerineve
öncedenbelirlenenbircevapoluşturabildiklerineişaretetmektedir.
![Page 40: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/40.jpg)
İleriMalzemelerAkıllıMalzemeler:
Bir akıllı malzeme giriş sinyalini algılayan bir çeşitsensör ve bu sinyale uygun bir cevap oluşturan biraktüatörden (uyarıcıdan) oluşur. Aktüatörlerden,sıcaklıkta, elektriksel ve/veya manyetik alandameydana gelen bir değişikliğe karşılık olarak şekillerini,konumlarını,doğal frekanslarını ya da mekaniközelliklerini değiştirmeleri beklenir.
![Page 41: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/41.jpg)
İleriMalzemelerNanomalzemeler:
Son derece dikkat çekici özellikleri ile teknolojidebeklentinin yüksek olduğu bir malzeme sınıfıdır.Nanomalzemeler, dört temel malzeme türününherhangi birine ait olabilir. Diğer malzemelerden,kimyasal yapılarına göre değil, boyut açısındanayrılırlar.**Nano ön eki (10-9 m) ölçeğinde ve 100 nm nin altında(yaklaşık olarak 500 atom çapına denk)
![Page 42: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/42.jpg)
İleriMalzemelerAkıllıMalzemeler:
Parçacıkboyutlarıatomsalboyutlarayaklaştığında,malzemelerinsergiledikleribazıfizikselvekimyasalözelliklerdeçarpıcıdeğişikliklermeydanagelir.üÖrneğin;makroölçektematdavrananmalzemeler,nanoölçektesaydamhalegelebilirler.Elektrikselolarakyalıtkanmalzemeler,iletkendavranabilirler.Nanomalzemeler,elektronik,biyomedikal,spor,enerjiüretimivediğerendüstriyeluygulamalarda
![Page 43: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/43.jpg)
Özellikkavramı:Bütünmalzemelerkullanımlarısırasındamaruzkaldıklarıdışetkenlerekarşıbelirlitepkilerverirler.üÖrneğin;cisimlerkuvvetleraltındadeformeoluryadaparlatımışbirmetalyüzeyiışığıyansıtır.Özellik,belirlibirdışetkiyekarşılıkolarak,türvebüyüklükbakımındanmalzemeninkendisineözgübirbiçimdeverdiğibircevapveyatepkidir.
![Page 44: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/44.jpg)
Katı malzemelerin özellikleriüMekanik özellikler: uygulanan bir yük veya kuvvet
sonucu meydana gelen deformasyon ile ilgilidir.Elastik modül, tokluk ve mukavemet
üElektriksel özellikler: dış etki elektriksel alandır.Elektrik iletkenliği ve dielektrik sabiti
üIsıl özelliklerIsı kapasitesi ve ısı iletkenliği
![Page 45: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/45.jpg)
Katı malzemelerin özellikleriüManyetik özellikler: uygulanan bir manyetik alanın
etkisi altındaki davranışı belirtir.Manyetizma
üOptik özellikler: dış etki elektromenyetik veya ışık radyasyonudur.
Kırılma indeksi ve yansıtma oranı
üKimyasal özellikler: malzemelerin kimyasal tepkimeye girme yatkınlığı ile ilgilidir.
Kimyasal reaksiyon
![Page 46: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/46.jpg)
Yapıveözelliklerinyanında,malzemelerinişlenmesiveperformasıolmaküzereikiönemlibileşendahabulunmaktadır.
Budörtbileşenarasındakiilişkiaçısındanmalzemelerinyapısı,nasılişlemgördüklerinebağlıikenmalzemelerinperformansıdaözelliklerininbirfonksiyonuolarakdeğişir.
![Page 47: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/47.jpg)
qYapı« nasılişlendiğinebağlıdır
qPerformans« özelliklerebağlıdır
![Page 48: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/48.jpg)
Ör: sertlik- çeliğin yapısı• Özellikler yapıya bağlıdır
Data obtained from Figs. 10.30(a)and 10.32 with 4 wt% C composition,and from Fig. 11.14 and associateddiscussion, Callister 7e.Micrographs adapted from (a) Fig.10.19; (b) Fig. 9.30;(c) Fig. 10.33;and (d) Fig. 10.21, Callister 7e.
Ör: Yapı-çeliğin soğuma hızı• Proses yapıyı değiştirebilir
Yapı, Proses & Özellikler
Sertl
ik(B
HN
)
Soğutma hızı (ºC/s)
100
200
300
400
500
600
0.01 0.1 1 10 100 1000
(d)
30µm(c)
4µm
(b)
30µm
(a)
30µm
![Page 49: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/49.jpg)
Tek kristalÇok kristal
Düşük poroziteÇok kristal
Yüksek porozite
Yapı, Proses & Özellikler
ü Hepsi aynı malzeme Al2O3ü Bu üç numunenin sahip olduğu yapıların, kristal
sınırı ve gözenekliliği açısından farklı olmas, optik geçirgenliklerini doğrudan etkilemektedir.
![Page 50: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/50.jpg)
Polimerik MalzemelerüOrganiküKristalolmayanüYüksekmukavemetvesünekliküZayıfiletkenliküDüşükyoğunluküDüşükyumuşamavebozunmaT
![Page 51: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/51.jpg)
Polimerik Malzemeler
Son yıllarda malzemelerdeki ve malzeme işlemlerindeki gelişmeler gaztürbinlerinin verimindeki artışla aynı oranda gitmiştir.
![Page 52: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/52.jpg)
Karma Malzemeler
![Page 53: Malzeme Bilgisi ve Üretim Teknolojileri I · üKristalin, kristal olmayan ve karışık ... , bulundukları ortamda meydana gelen değişiklikleri hissedebildiklerine ve önceden](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022071016/5fcf1fdce09d945b3352a8ff/html5/thumbnails/53.jpg)
Malzemeler Arasında Karşılaştırma