MALATYA 25000 ADET ET TAVUĞU YETĠġTĠRME …files.ticiz.com/4136_roiler_proje_mehmet_tuncal.pdf6...
32
MALATYA 25000 ADET ET TAVUĞU YETĠġTĠRME PROJESĠ 25.000 ADET / DEVRE KAPASĠTELĠ (6 DEVRE / YIL) BROĠLER (ET PĠLĠÇ)YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ PROJESĠ
Transcript of MALATYA 25000 ADET ET TAVUĞU YETĠġTĠRME …files.ticiz.com/4136_roiler_proje_mehmet_tuncal.pdf6...
MALATYA 25000 ADET ET TAVUĞU
YETĠġTĠRME PROJESĠ
25.000 ADET / DEVRE KAPASĠTELĠ
(6 DEVRE / YIL) BROĠLER
(ET PĠLĠÇ)YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ PROJESĠ
2
ĠÇĠNDEKĠLER
1.PROJENĠN ÖZETĠ.......................................................................................................................1
2.PROJENĠN GENEL TANIMI………………………………………………………………….2
2.1.GiriĢ…………………………………………………………………………………………… .2
2.2.Projenin Amacı………………………………………………………………………………….4
2.3.Projenin Kalkınma Planı Ġle ĠliĢkisi…………………………………………………………….5
3.PROJENĠN AYRINTILI TANIMI…………………………………………………………….6
3.1.Proje Uygulama Alanı Hakkında Bilgiler………………………………………………………6
3.1.1.Proje Alanı Ġçin Yer Seçimi……………………………………………………………….….6
3.1.2.Proje Alanının Bitkisel Üretim Yapısı………………………………………………………..6
3.1.3.Proje Alanının Hayvansal Üretim Yapısı……………………………………………………..6
3.1.4.Proje Alanının Ġklimi………………………………………………………………………….6
3.1.5. Proje Alanının Coğrafik Yapısı………………………………………………………………6
3.1.6. Proje Alanının Nüfusu………………………………………………………………………..7
3.1.7. Proje Alanının Alt Yapısı…………………………………………………………………….7
3.1.8. Proje Alanının Pazar Durumu………………………………………………………………..7
3.1.9. Proje Alanının Sosyal Alt Yapısı…………………………………………………………….7
3.1.10. Proje Alanının Ekonomik Alt Yapısı……………………………………………………….7
4.PĠYASA ETÜDÜ………………………………………………………………………………...7
5.PROJEDE KULLANILACAK HAYVAN MATERYALĠ HAKKINDA BĠLGĠLER……...8
5.1.Materyalin Temin ġekli…………………………………………………………………………8
5.2.Materyalin Özellikleri ve Tercih Gerekçeleri…………………………………………………...8
6.ÜRETĠM TEKNĠĞĠ HAKKINDA BĠLGĠLER………………………………………………..8
6.1.Projenin Kapasitesi……………………………………………………………………………...8
6.2.Üretim Organizasyonu…………………………………………………………………………..9
6.3.Pratik YetiĢtirme ĠĢleri…………………………………………………………………………..9
6.3.1.Civcivler Kümese Getirilmeden Önce Yapılacak ĠĢler………………………………………..9
6.3.2.Civcivlerin Kümese Alınması ve YerleĢtirilmesi…………………..…………………………9
6.3.3.Yemleme……………………………………………………………………………………..10
6.3.4.Sulama………………………………………………………………………………………..1
6.3.5.Isıtma…………………………………………………………………………………………1
6.3.6.Aydınlatma…………………………………………………………………………………...12
6.3.7.Altlık…………………………………………………………………………………………12
6.3.8.Sağlık Koruma ve Veteriner Hekim Hizmetleri……………………………………………..12
6.3.9.Kayıtlar………………………………………………………………………………………12
6.3.10.Temizlik ve Havalandırma…………………………………………………………………12
6.4.Barınak ve Tesisler…………………………………………………………………………….13
6.4.1.Kümesin Teknik Özellikleri…………………………………………………………………13
6.4.2.Yem Deposunun Teknik Özellikleri…………………………………………………………13
6.4.3. ĠĢçi Lojmanının Teknik Özellikleri …………………………………………………………13
6.4.4. Alet-Ekipman Odasını Teknik Özellikleri ………………………………………………….13
6.4.5. Su Deposu Teknik Özellikleri……………………………………………………………….13
6.4.6. Dezenfeksiyon Çukuru Teknik Özellikleri………………………………………………….13
6.4.7. Ġzolasyon Çukuru Teknik Özellikleri……………………………………………………….13
6.4.8. Barınak ve Tesislerin ĠĢletme içi YerleĢim Düzenleri………………………………………13
6.5. Projede Kullanılacak Araç,Alet ve Ekipmanlar……………………………………………….14
6.5.1. Yemlik Ekipmanları…………………………………………………………………………14
3
6.5.2. Sulama Ekipmanları…………………………………………………………………………14
6.5.3. Isıtma Ekipmanları…………………………………………………………………………..14
6.5.4. Soğutma Ekipmanları……………………………………………………………………….15
6.5. Diğer Alet ve Ekipmanlar……………………………………………………………………..15
6.6. Proje Ürünlerinin Pazarlanması……………………………………………………………….15
7.PROJE GĠDERLERĠ…………………………………………………………………………..15
7.1. Yatırım Giderleri………………………………………………………………………………15
7.1.1. Sabit Yatırım Giderleri……………………………………………………………………...15
7.1.1.1. Proje ve Etüt Giderleri…………………………………………………………………….15
7.1.1.2. Arazi Satın Alma Giderleri………………………………………………………………..15
7.1.1.3. ĠnĢaat Giderleri……………………………………………………………………………15
7.1.1.3.1. Kümes Yapım Gideri……………………………………………………………………15
7.1.1.3.2. Yem Deposu ĠnĢaat Gideri……………………………………………………………...16
7.1.1.3.3. ĠĢçi Lojmanı ĠnĢaat Gideri………………………………………………………………16
7.1.1.3.4. Alet Ekipman Odası ĠnĢaat Gideri………………………………………………………17
7.1.1.3.5. Su Deposu ĠnĢaat Gideri………………………………………………………………...17
7.1.1.3.6. Dezenfeksiyon Çukuru Gideri…………………………………………………………..17
7.1.1.3.7. Ġzolasyon Çukuru Gideri………………………………………………………………..17
7.1.1.3.8. GiriĢ Kapısı Gideri………………………………………………………………………17
7.1.1.3.9. Tel Örgü ve Beton Direk Gideri………………………………………………………...17
7.1.1.4. Makine ve Donanım Giderleri…………………………………………………………….17
7.1.1.4.1. Yemleme Ekipmanları Giderleri………………………………………………………...17
7.1.1.4.2. Sulama Ekipmanları Gideri………………………...…………………………………...17
7.1.1.4.3. Isıtma Ekipmanları Gideri………………..…………………………………………….17
7.1.1.4.4. Soğutma Ekipmanları Gideri……………………………………………………………17
7.1.1.4.5. Jeneratör Gideri………………………………………………………………………….17
7.1.1.4.6. Su Hortumunun Gideri…………………………………………………………………..17
7.1.1.5. Nakliye Giderleri………………………………………………………………………….17
7.1.1.6. Beklenmeyen Giderler…………………………………………………………………….17
7.1.2. ĠĢletme Sermayesi Ġhtiyacı…………………………………………………………………..17
7.1.2.1. Civciv Alım Gideri………………………………………………………………………..17
7.1.2.2. Yem Alım Gideri………………………………………………………………………….18
7.1.2.3. Ġlaç Gideri…………………………………………………………………………………18
7.1.2.4. Dezenfeksiyon Gideri……………………………………………………………………..18
7.1.2.5. Altlık Gideri……………………………………………………………………………….18
7.1.2.6. Personel Gideri……………………………………………………………………………19
7.1.2.7. Elektrik Gideri…………………………………………………………………………….19
7.1.2.8. Su Gideri…………………………………………………………………………………..19
7.1.2.9. Isıtma Gideri………………………………………………………………………………19
7.1.2.10. Beklenmeyen Giderler…………………………………………………………………...19
7.2.Yıllık ĠĢletme Giderleri………………………………………………………………………...21
7.2.1. Civciv Alım Giderleri……………………………………………………………………….21
7.2.2. Yem Alım Gideri……………………………………………………………………………21
7.2.3. Ġlaç Gideri…………………………………………………………………………………...21
7.2.4. Dezenfeksiyon Gideri……………………………………………………………………….21
7.2.5. Altlık Gideri…………………………………………………………………………………21
7.2.6. Personel Gideri…………………………..…………………………………………………21
4
7.2.7. Elektrik Gideri………………………………………………………………………………21
7.2.8. Su Giderleri…………………………………………………………………………………21
7.2.9. Isıtma Giderleri……………………………………………………………………………...21
7.2.10. Amortismanlar……………………………………………………………………………..21
7.2.11. Bakım ve Onarım Giderleri………………………………………………………………..21
7.2.12. Beklenmeyen Giderler……………………………………………………………………..21
8.PROJE GELĠRLERĠ…………………………………………………………………………...22
8.1.Proje Ana Gelirleri……………………………………………………………………………..22
8.2.Proje Yan Gelirleri……………………………………………………………………………..22
8.2.1. Gübre SatıĢ Geliri…………………………………………………………………………...22
8.2.2. Yem Torbası Geliri………………………………………………………………………….22
9.PROJENĠN EKONOMĠK ANALĠZĠ…………………………………………………………23
9.1.Proje Gelirleri Tablosu…………………………………………………………………………23
9.2.Proje Gelir-Gider Tablosu…………………………..………………………………………...23
9.3.Mali Rantabilite………………………………………………………………………………..23
9.4.Geri Ödeme Süresi……………………………………………………………………………..23
9.5.Yıllık DeğiĢen Masraflar Tablosu……………………………………………………………...24
9.6.Sabit Masraflar Tablosu………………………………………………………………………..24
9.7.BaĢa BaĢ Noktası………………………………………………………………………………24
9.8.Projenin Nakit Akım Tablosu………………………………………………………………….26
9.9.Net Bugünkü Değer……………………………………………………………………………26
9.10.Fayda-Masraf Oranı…………………………………………………………………………. 27
10.SONUÇ…………………………………………………………………………………………27
5
1.PROJE ÖZETĠ
1.1.Projenin Adı: 25.000Adet/Devre Kapasiteli ( 6Devre/Yıl) Broiler(Etlik Piliç)
YetiĢtiriciliği
1.2.Projenin Niteliği: Broiler (Etlik Piliç) Üretim Projesi
1.3.ĠĢletmeye Verilecek Yasal ġekil: Adi ortaklık
1.4.Proje Kapsamında Üretilecek Ürünler:
––––Ana Ürün: Canlı Piliç
––––Yan Ürün: Tavuk Gübresi ve Yem Torbası
1.5.Projenin Uygulama Yeri: Akçadağ doğanlar köyü /Malatya
1.6.Projenin Toplam Yatırım Tutarı: 290 332,88 TL
––––Sabit Yatırım Tutarı: 170 595,7 TL
––––ĠĢletme Sermayesi Tutarı: 119 737,18 TL
1.7.Yatırıma BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihi: 01.01.2011-01.01.2016
1.8.Projenin Ekonomik Ömrü: 20Yıl
1.9.Projenin Finansman Kaynağı: Toplam Yatırım Tutarının Tamamı Öz
Kaynaklardan karĢılanacaktır.
1.10.Projeyi Hazırlayanlar: MEHMET TUNCAL
1.11.Tam Kapasiteye UlaĢma Tarihi:
1.12.Mali Rantabilite:
1.13.Geri Ödeme Süresi:
1.14.Fayda/Masraf Oranı:
1.15.Talep projeksiyonu:
6
2. PROJENĠN GENEL TANIMI
2.1. GiriĢ Birkaç geliĢmiĢ ülkenin dıĢında nicel ve nitel açlık sorununu giderek göze batar hale
gelmiĢtir.Dünya ülkelerinin bu konudaki çabaları nüfus artıĢ hızı ve bozulan çevre gibi iki
önemli faktörle yarıĢamamaktadır.Bu durumda izlenmesi gereken en uygun yol, nüfus
artıĢından daha fazla üretim yapabilecek kaynaklara öncelik tanımaktır.Bir diğer deyiĢle
insanların çok daha hızlı nüfus artıĢı sağlayabilen hayvanlara Ģans tanımaktır.
Dengeli beslenme, çağımızın en önemli sorunlarından biridir.Bu sorun, son yıllarda
ülkemizde de ağırlığını hissettirmeye baĢlamıĢtır.Tavuk, büyük verim potansiyeli nedeniyle
dünyanın pek çok ülkesinde, beslenme sorununun ucuz ve kolay çözümlenmesinde,
insanlar için büyük bir ümit kaynağı olmuĢtur.Pek çok ülkede ve Türkiye’de acı ve tatlı
günleriyle bugün altın çağını yaĢamaktadır.
Türkiye,her ne kadar ihtiyacı olan ürünleri üretebilecek kapasitede bir ülke olsa da, son
yıllarda uygulanan politikalar gereği üretim darboğazına girebilmekte, bunun yanı sıra
nüfus artıĢının fazlalığı, kentleĢme ve sanayileĢme eğilimi nedeniyle kendi kendine
yetebilen bir ülke olma özelliğini yitirmektedir.Buna beslenme konusundaki bilgisizliği de
eklersek, Türkiye’de daha çok rasyonel, ama bazen de miktarca beslenme yetersizliği
gündeme gelmektedir.
Dünya ölçeğinde yapılan bir değerlendirmede, genel beslenme durumunun iyi olmadığı
ve gelecek yılda milyonlarca insanın açlık tehlikesi ile karĢı karĢıya kalacağı tahmin
edilmektedir.bunda en büyük etken nüfusun, besin maddeleri üretiminin iki misli hızla
artmasıdır.Bu durum, dünyanın her yerinde hayvansal üretimin arttırılması zorunluluğunu
doğurmaktadır.Neslin devamını sağlayan ve dengeli beslenmenin vazgeçilmez unsuru olan
et, süt ve yumurta gibi temel besin maddelerinin ekonomik üretimini kendine amaç
edinmiĢtir.Hayvansal ürünler protein, mineral maddeler ve vitaminler baĢta olmak üzere
insanın gereksinim duyduğu tüm besin maddelerini uygun miktar ve oranlarda içeren,
sindirimi kolay, kendine has lezzet ve aromaya sahip göreceli olarak pahalı ürünlerdir.Bu
nedenle bireysel ve toplumsal geliĢmiĢliğin en önemli göstergesi, hayvansal ürünlerin
yeterli miktarda üretilmesi ve tüketilmesidir.
Çizelge 1. SeçilmiĢ Kimi Ülkelerde Kanatlı Et Üretimi
üLKELER 1995 2000 2001 2002 2003
Kanada 720 390 903 580 952 950 955 850 938 000
Amerika 11 486 000 13 944 000 14 182 000 14 623 800 14 854 700
Brezilya 4 050 400 5 980 600 6 208 000 7 050 000 7 760 000
Fransa 1 232 000 1 242 000 1 230 100 11 480 000 1 130 000
Almanya 390 000 461 500 476 000 476 500 547 400
İtalya 799 900 758 800 794 000 816 000 816 000
Hollanda 597 000 697 000 701 000 705 000 462 000
İngiltere 1 077 000 1 214 800 1 262 730 1 252 380 1 294 900
Rusya 859 000 754 985 861 843 937 560 1 033 887
Suudi Arabistan 309 000 483 000 505 000 445 000 472 000
Türkiye 490 000 643 436 614 726 696 160 612 000
Güney Afrika 600 000 816 859 812 785 820 000 820 000
Mısır 317 000 513 312 538 978 547 500 547 500
Avusturalya 466 551 610 000 619 406 667 471 689 826
Çin 6 056 307 9 025 191 9 070 069 9 275 295 9 517 580
DÜNYA 46 482 419 28 991 683 61 228 725 63 666 369 65 014 504
AB (15 ülke) 6 087 324 6 645 033 68 126 91 6 760 410 6 589 590
FAO.2004
7
Çizelgeden de anlaĢılacağı gibi dünyanın en büyük kanatlı et üreticisi AMERĠKA’ dır. Hiç
Ģüphesiz hayvanlardan çok geniĢ ölçüde faydalanmasını bilen ülkeler, medeniyet seviyeleri
çok yükselmiĢ, bilimde ve teknikte ilerlemiĢ bir ülkedir.Bu sebeple dünyada ileri düzeyde
hayvancılığa ancak bu gibi ülkelerde rastlanabilmektedir.
Bir ulusun hayat seviyesinin yükselmesiyle orantılı olarak hayvansal gıdaların tüketimi
veya bu gıdalara duyulan ihtiyaç artmaktadır.Sonuç olarak bunların üretimi söz konusu
ülkelerde artmaktadır.
Çizelge 2. SeçilmiĢ Bazı Ülkelerde Kanatlı Et Tüketimi (kg/kiĢi/yıl)
ÜLKELER 1997 1198 1999 2000 2001
Kanada 31,4 32 33,8 34,8 35,4
Amerika 46,2 46,7 49,1 49,3 49,6
Brezilya 23,2 23,5 27,3 28,2 29,9
Fransa 24,7 25,1 24,4 24,9 26,2
Almanya 14,7 15 15,2 15,2 15,7
İtalya 19,5 19,5 19,1 18,7 19,2
Hollanda 21,8 22,2 21,5 21 21
İngiltere 25,9 27,7 28,1 28,4 28,7
Rusya 12,7 11 10,6 11,3 11,8
Suudi Arabistan 35,8 35,4 35,1 34,3 33,6
Türkiye 9,3 9,6 10,1 10,2 10,6
Güney Afrika 21,6 24,6 26,6 26,4 26,3
Hindistan 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7
Endonezya 4,3 2,1 2,9 3,4 3,7
Avusturalya 28,3 30,5 31,4 32,4 32,8
Çizelgeden de anlaĢılacağı gibi üretimde büyük paya sahip olan Amerika tüketimde de
ön sıralarda yer almaktadır.Diğer ülkelerde bu sırayı takip etmektedir.Amerika kanatlı et
tüketimi giderek artan bir grafik sergilemektedir.Türkiye ise AB Ülkeleri ve diğer ülkelere
oranla tüketimde kanatlı et tüketimi daha azdır.Bu azlığın sebebi ülkemizin ekonomik
durumu ve eğitim seviyesinin düĢük olması önemli etkenlerdendir.
Tavuk etinin kolesterol ve yağ bakımından uygun oluĢu, ucuzluğu kırmızı etin
aleyhine bir artıĢ sağlamasına neden olmaktadır.Tavuk etine olan talep giderek
artmaktadır.Özellikle büyük Ģehirlerde satın alınırken yağlı et yerine yağsız et tercih
edilmektedir.Bu nedenle tavuk eti, diğer kırmızı etlere oranla daha fazla Pazar ve tüketim
Ģansına sahiptir.Hayat standartlarının, ülkemizde yıldan yıla yükselmesiyle, artan ölçüde
kaliteye önem verilmeye baĢlanmıĢtır.
Tavukçuluk hayvansal proteinin, en ucuz ve en ekonomik üretildiği tarımsal
faaliyetlerin baĢında gelmektedir.Tavuk, yalnız kolay üretildiği için değil, et ve
yumurtasının yüksek biyolojik değeri nedeniyle de önemli yer teĢkil etmektedir.Bununla
beraber yediğini en ekonomik bir Ģekilde ürüne çevirmesi ve çok kısa zamanda aĢırı
çoğalması ile oldukça karlı bir hayvandır.
8
DIġARI SATIM VE ALIMI Çizelge 3. Önde Gelen Ülkelerde Piliç Eti DıĢsatımları (1000 ton)
ÜLKELER 1998 1999 2000 2001 2002 2003
ABD 1 978 2 080 2 231 2 521 2 177 2 325
Brezilya 594 750 893 1 241 1 588 1 550
AB 788 764 762 718 850 720
Tayland 274 288 328 425 465 500
Çin 323 375 464 489 438 400
Kanada 53 47 55 69 75 80
Macaristan 52 45 35 35 32 32
Türkiye 5 2 2 12 6 8
Diğerleri 129 111 98 97 103 109
Dünya Toplamı 4 442 4 856 5 589 5 769 6 075 6 046
DıĢ satım en çok ABD. ,Brezilya, Avrupa Birliği, Tayland ve Çin’den
yapılmaktadır.Brezilya ve ABD’nin ihracatı but ağırlıklıdır.Bu tür etin en büyük alıcısı ise
Rusya’dır.Japonya, Avrupa Birliği ve Suudi Arabistan ise dıĢalımda göğüs etini
yeğlemektedir.
Ülkemizde piliç eti dıĢ satımı konusunda etkili olmamıĢtır.Ancak, son beĢ yılda, değerler
dıĢsatımcı ülkelere göre çok düĢük kalsa da, gittikçe artan bir seyir izlemiĢtir.DıĢsatımın
baĢarısızlığında sektörün dıĢsatıma ilgisiz kalması ve devlet desteğinin yapılmaması olarak
gösterilmektedir.Ürün hijyeni ve denetim yetersizliği ile ürünün pahalıya üretilmesi de bu
sonucun diğer nedenleridir.DıĢsatımın büyük çoğunluğunu Azerbaycan, Romanya,
Özbekistan, Bulgaristan ve Ukrayna’ya yapılmaktadır.
Çizelge 4. Önde gelen Ülkelerde Piliç Eti DıĢalımları (1000 ton)
ÜLKELER 1998 1999 2000 2001 2002 2003
Rusya 1020 930 943 1281 1208 1125
Japonya 590 667 721 710 744 760
Çin 427 591 608 473 435 400
AB 167 198 299 418 410 390
Suudi Arabistan 287 364 348 399 390 385
Meksika 185 190 223 242 265 275
Hong Kong 268 391 232 233 195 210
Birleşik Arap Emirlikleri 122 117 111 123 135 140
Kore Cumhuriyeti 13 47 67 83 95 98
Türkiye 0,019 0,083 0 0,108 0,038 0,062
Diğerleri 479 493 474 435 377 380
Dünya Toplamı 3558 3988 4026 4397 4254 4163
Çizelgeden de anlaĢılacağı gibi Türkiye piliç eti üretiminde kendi kendine yeterli
olmaktadır.Bu sebeple de ülke dıĢından piliç eti çok küçük miktarlarda alım yapmaktadır.
2.2.Projenin Amacı Sağlıklı bir yaĢam,büyüme,fiziksel ve zihinsel faaliyetlerin sürekliliği. Yeterli ve
dengeli bir beslenme ile iliĢkilidir. Yeterli ve dengeli beslenme için gereksinim duyulan
enerji, protein, vitamin ve mineral maddelerin karĢılanmasında hayvansal ürünler ilk sırada
yer almaktadır.Bir insanın yeterli ve dengeli bir Ģekilde beslenebilmesi için bir 1kg vücut
9
ağırlığına karĢılık günde 1 g protein tüketmesi gerekmektedir.Bunun ½’si bitkisel. ½’si
hayvansal kaynaklı olmalıdır.Ancak ülkemizde bu protein ihtiyacının 1/6’sı hayvansal
kaynaklı besin maddelerinden, 5/6’sı bitkisel kaynaklı besin maddelerinden
karĢılanmaktadır.
Dünyada kiĢi baĢına tüketilen hayvansal protein miktarı ortalama 28g iken,
Türkiye’de kiĢi baĢına tüketilen hayvansal protein miktarı 19g’dır.
Kaliteli ve dengeli beslenmenin sağlanması açısından normal bir insanın günde
yaklaĢık 35g dolayında hayvansal protein tüketmesi gerekmektedir.Hayvansal proteinin
tüketim miktarı insanların fiziksel ve zihinsel geliĢimini en önemli Ģekilde etkilemektedir.
Tavuk eti, kaliteli protein kaynağı olarak kabul edilmektedir.Diğer etlerle
karĢılaĢtırıldığında fiyatının ucuzluğu, yağ içeriğinin azlığı, vitamin ve mineral maddelerce
zengin olması, fast-food adlı gıdaya elveriĢliliği ve dinsel sınırlamaların bulunmaması gibi
avantajlara sahiptir.
Bu üstün özelliklerinden dolayı tavukçuluk dünyada karlı bir sanayi kolu haline
gelmiĢ bulunmaktadır.Tüm tarımsal faaliyetler içindeki yeri gün geçtikçe artmaktadır.
Çünkü tavukçuluk, çağımızın önemli sorunlarından olan yetersiz beslenme problemlerinin
çözümünde yaralanılabilecek bol, hızlı ve ucuz üretilen besin maddesi vermektedir.
Tavuk eti, lezzetli, sindirimi kolay, tek baĢına olduğu kadar diğer yiyeceklerle
birlikte yenilebilen üstün bir gıda maddesidir.Aynı Ģekilde etinin protein oranı sığır etinden
daha yüksek, buna karĢın yağ ve enerjisi daha düĢük olduğundan sağlığa, özellikle kalp
hastaları ile tansiyonlu kiĢiler için ideal bir besin maddesidir.
Günümüzde artan stres faktörleriyle belirginleĢen kalp-damar hastalıkları,
zayıflama zorunluluğu duyan kiĢiler ve sağlıklı büyüme gereksinimi olan milyonlarca
çocuk için yağsız, protein,vitamin ve mineral maddeler yönünden doyurucu ve sindirimi
kolay bir besin maddesi olan tavuk etinin, çeĢitli Ģekillerde tüketime sunulur hale
getirilmesi tavukçuluğu giderek daha çekici hale getirmektedir.
Bunlara ek olarak tavukçuluk için sığır, koyun ve keçilerde olduğu gibi geniĢ
araziye ihtiyaç duyulmaz.Kurak ve verimsiz topraklarda, çevre kontrollü kümesler
yapılarak,yoğun bir entansif üretim ile kısa sürede büyük kazanç sağlanmaktadır.
Bu projede birincil amaç, tarıma elveriĢli olmayan arazilerin hayvansal üretimde
değerlendirilerek, ülkemizdeki hayvansal üretim açığının kapatılması ve kaliteli hayvansal
protein üretiminin arttırılması için etlik piliç üretiminin arttırılması ve iĢletme bazında
kazanç sağlamaktır.
Projenin ikinci amacı ise, üretimden elde edilen gübrenin bitkisel üretimde
değerlendirilerek, bitkisel üretimin geliĢtirilmesidir.
2.3.Projenin Kalkınma Planı Ġle ĠliĢkisi Proje ile ilgili olarak, 8.beĢ Yıllık Kalkınma Planı’nın hayvancılık bölümündeki
Amaçlar ve Politikalar baĢlığı altında Ģu ifadeler yer almaktadır.
’’8.Plan dönemindeki hayvancılıktaki temel amaç; toplumumuzun hayvansal protein
bakımından dengeli, yeterli beslenebilmesini temin maksadıyla üretim artıĢını
sağlamaktadır.Bu amaçla hayvan ıslahı, kaliteli kesif yem ve yem bitkileri üretimi
arttıracak,hayvan hastalık ve zararlarıyla etkili mücadele ve yayım hizmetleri
geliĢtirilecektir.’’
’’Üreticilerin kooperatifleĢmesi, ĢirketleĢmesi ve üretici birliklerin kurulması
özendirilecektir.’’
’’Damızlıkçı iĢletmelerin yaygınlaĢtırılması sağlanacak ve bu iĢletmeler tarafından
elde edilen hayvanların; yetiĢtirme, dağıtım ve pazarlanmaları safhalarında,kamu
kuruluĢları tarafından sözleĢmeli yetiĢtiricilik konusu dahil her türlü teknik bilgi ve
yardımlar etkin bir Ģekilde sağlanacak,özel sektör katkısı özendirilecektir.’’
’’Kanatlı hayvan üretimi arttırılarak, tavuk, hindi ve ördek etleri ile yumurta tüketimi
ve ihracatı özendirilecektir.’’
10
Bu ifadelerden de anlaĢılabileceği gibi toplumun hayvansal protein ihtiyacının
karĢılanması amacıyla hayvansal üretim arttırılacaktır.
Hayvanların verimlerini ve üretimlerini arttırmak amacıyla ıslah teknikleri
uygulanacak, çiftçilerin modern hayvancılık iĢletmeleri kurmaları özendirilecektir.
Ülkemizde hızlı nüfus artıĢının, iç tüketim için daha fazla üretim yapılmasını
zorladığı dikkate alındığında hayvansal üretimde modern teknolojilerin kullanımı teĢvik
ettirilecek ve bunun uygulanması için gerekli girdi desteği sağlanacaktır.
Kooperatifçilik teĢvik edilerek, üreticiler arasındaki dayanıĢma sağlanacak ve
böylece üreticilerin kendi baĢlarına sağlayamayacakları birtakım hizmetleri, kooperatif
ortağı olmak suretiyle gerçekleĢtirilecektir.
Damızlık iĢletmelerin yaygınlaĢtırılması sağlanacak ve hayvanların yetiĢtirilmesi,
dağıtımı ve pazarlanması daha etkin bir Ģekilde yapılacaktır.
Kanatlı hayvan üretimi arttırılarak, halk sağlığına uygun iç ve dıĢ pazarda kalite,
standart ve maliyet yönünden rekabet edebilecek ürünler üretilmesi teĢvik edilecektir.
Sonuç olarak, bu proje ülkemiz kalkınma planındaki amaç ve hedeflere uygun bir
proje niteliğindedir.
3.PROJENĠN AYRINTILI TANIMI
3.1.Proje Uygulama Alanı Hakkında Bilgiler
3.1.1.Proje Alanı Ġçin Yer Seçimi Etlik piliç üretimi için gerekli olan 15 dönümlük arazi BOLU’nun Göynük ilçesine
bağlı Sarıcalar Köyü’nden satın alınacaktır.Sarıcalar Köyü Göynük’e yaklaĢık 25km,
BOLU’ya yaklaĢık 60km uzaklıktadır.
Bu bölgenin seçilmesinin ana nedenleri;etlik piliç yetiĢtiriciliği için uygun hava akımı
vardır. Bölge nem ve sıcaklık yönünden uygun bir yapıya sahiptir.Bir diğer nedenlerde,
ruhsatın kolayca verilmesi ve yaygın hastalıklardan korunmaktır.Çünkü proje yakınında hiç
tavuk çiftliği bulunmamaktadır.
Projenin yan ürünü olan tavuk gübresinin ise bölgede kullanımı mümkündür.
Hammadde ile yardımcı maddelerin kolay ve ucuz sağlanması.
Su ve elektriğin bulunması, ulaĢtırma bakımından herhangi bir sorunun olmaması,
yani alt yapının yeterli olması nedeniyle etlik piliç yetiĢtiriciliği için uygun görülmüĢtür.
3.1.2.Proje Alanının Bitkisel Üretim Yapısı Sarıcalar Köyünde yapılan bitkisel üretimin, yaklaĢık olarak büyük çoğunluğunu
buğdaygil bitkileri (buğday ve arpa) ve meyve-sebze( elma, ayva, kayısı, kiraz, ceviz,erik)
küçük bir kısmını da bağcılık oluĢturmaktadır.Ayrıca her evin bahçesinde aile ihtiyacını
artan bir nitelikte,kiraz,elma,armut vb. meyve ağaçları ve domates, yeĢil biber, patates,
soğan gibi sebze türleri yetiĢmektedir.
Köyde bitkisel üretimde kullanılan doğal gübre, bölgede aile ihtiyacını karĢılamak
üzere yapılan büyükbaĢ,küçükbaĢ ve kanatlı hayvan yetiĢtiriciliğinden elde edilen hayvan
gübrelerinin karıĢımından sağlanmaktadır.
3.1.3.Proje Alanının Hayvansal Üretim Yapısı Sarıcalar Köyü’nde, hayvansal üretimde hakim olan üretim dalı aile ihtiyacını
karĢılayacak düzeyde büyükbaĢ, ve az miktarda da küçükbaĢ ve kanatlı hayvan
yetiĢtiriciliği yapılmaktadır.
3.1.4.Proje Alanının Ġklimi Proje uygulama alanının iklimsel özellikleri, yazları kurak ve sıcak, kıĢları soğuk ve
kar yağıĢlıdır.Yani karasal iklim özellikleri göstermektedir.
3.1.5.Proje Alanının Coğrafik Yapısı Proje uygulama alanı Göynük’e bağlı olup,.Arazinin toprak yapısı bitkisel üretime
elveriĢli olmayan 4.sınıf arazi niteliğine sahip olup, kümes inĢasına uygun
özelliktedir.Deniz seviyesinden yüksekliği ise 1330m kadardır.Arazinin taban suyu
seviyesi de düĢük düzeydedir.
11
3.1.6.Proje Alanının Nüfusu Proje uygulama alanı Sarıcalar Köyü’ndeki nüfus yaklaĢık olarak 750 kiĢiden
oluĢmaktadır.Köyün nüfusu yaz aylarında tatil için gelen insanlarla artmaktadır.
3.1.7.Proje Alanının Alt Yapısı Proje uygulama alanında ulaĢım sorunu olmayıp,köye ulaĢım için ve köy içerisinde
kullanılan yolların bir kısmı asfalttır.Köyden Ģehir merkezine olan taĢımacılık her 1 saatte
hareket eden otobüsler vasıtasıyla sağlanmaktadır.
Bölgede elektrik, su ve haberleĢme sorunu olmayıp, her evde içme suyu Ģebeke
suyundan sağlanmakta ve yine her evde telefon bulunmaktadır.Köyün ortak kanalizasyonu
olmayıp, her evin kendi foseptik çukuru bulunmaktadır.
3.1.8.Proje Alanının Pazar Durumu ĠĢletmede üretim için kullanılacak girdilerin bir kısmı Bolu’dan getirtilecek ve üretim
sonrası elde edilecek ana ürünler, anlaĢma yapılan Ģirkete yan ürünlerde çevredeki çiftçilere
pazarlanacaktır.
3.1.9.Proje Alanının Sosyal Alt Yapısı Proje uygulama alanında ilköğretim eğitimi veren okul bulunmaktadır.Bölgede sağlık
ocağı olmayıp, en yakın sağlık hizmetleri veren kurum proje uygulama alanına 14 km
uzaklıkta olan Göynük’teki sağlık ocağıdır.
3.1.10.Proje Alanının Ekonomik Alt Yapısı Sarıcalar Köyü’nün ekonomik faaliyet alanı tarımdır.Az bir kısmının Ģehirde ve
Göynükte ticarethanesi bulunmaktadır veya ücretli olarak çalıĢmaktadır.Çok az bir kısmını
ise Ġstanbul’a çalıĢmaya gitmektedir..
Tarımda ise, ağırlıklı olarak bitkisel üretim görülmektedir.Buğday ile arpa ve
özellikle sebze-meyvecilik yaygındır.Burada temel etken üretilen ürünlerin pazara
rahatlıkla, kısa sürede ve ekonomik olarak ulaĢtırılabilmesidir.
4.PĠYASA ETÜDÜ Tavukçuluk sektörü günümüz ve gelecek insanlarımızın beslenmesi için önemli olan
ve bir o kadar da karlı olduğundan piyasada birçok resmi ve resmi olmayan özel iĢletmeler
broiler üretimi yapmaktadır.
Piyasa da piliç etinin kg fiyatı 3,5 YTL olup, kesim için satılan broilerin kg fiyatı ise
3.3 YTL olarak hesaplanmıĢtır.
Tavukçuluk sektörü günümüzde kendi içerisinde çetin bir rekabet
yaĢamaktadır.Fakat, her üretici iĢletmenin çeĢitli kuruluĢlarla sözleĢmesi olduğu için
pazarlama sorunu yaĢanmamaktadır.
5. PROJEDE KULLANILACAK HAYVAN MATERYALĠ HAKKINDA BĠLGĠLER
5.1.Materyalin Temin ġekli Projede,üretimde kullanılacak olan hayvan materyali, ERPĠLĠÇ A.ġ. tarafından temin
edilecek olan Ross 308 etçi piliç hibritidir.
12
Kullanılacak materyal üretim dönemlerinin baĢında, civcivler sıfır günlük yaĢta iken
kümese teslim Ģeklinde karĢılanacaktır.
5.2. Materyalin Özellikleri ve Tercih Gerekçeleri Üretimde kullanılacak olan Ross 308 etçi piliç hibriti ağır cüsseli,kısa bacaklı,göğüs
bölgesi oldukça kaslı yapıda,tüy rengi beyaz,civciv döneminde otosex tayinine
uygun,bakım ve idaresi kolay olan bir materyaldir.
Projede kullanılacak Ross 308 (etçi piliç hibriti)’in seçilme nedenleri;
-Ölüm oranı düĢük
-Yemden faydalanma oranı yüksektir
-Adaptasyonu iyi
-Bakım ve idaresi kolay
-Ağır cüsseli
-Ġklim koĢullarına toleransı yüksektir
-Ölüm oranı (mortalite) %4’tür
-Kesim randımanı %80
-Yemden yararlanma oranı 1,6’dır
-42 günde 3800gr.Yem yiyip 2,430 kg canlı ağırlığa ulaĢır.
-Ross 308 etçi piliç hibriti sarımsı-krem deri rengine sahip oluĢu,göğüs bölgesinin iyi
geliĢmesi,yağlanmanın ete tat ve aroma verecek düzeyde karkasta mütecanis bir Ģekilde
gerçekleĢmesi ve tüketime hazır haldeki temizlenmiĢ pilicin görünüĢ olarak tüketicinin göz
zevkine hitap etmesi nedeniyle son derece rahat bir pazarlama imkanına sahiptir.
Çizelgede 5’te Ross 308 Etçi Piliç Hibritlerinde CA,GCAA,KYT,YDO
CA( canlı ağırlık) GCAA(günlük canlı ağırlık artıĢı) KYT (kümülatif yem tüketimi)
YDO (yem değerlendirme oranı)
Yaş (gün) CA (g) GCAA (g) KYT (G) YDO
0 42 - - -
7 148 23 125 0,85
14 389 44 424 1,09
21 759 59 975 1,29
28 1223 71 1765 1,44
35 1750 79 2756 1,58
42 2310 81 3893 1,8
6. ÜRETĠM TEKNĠĞĠ HAKKINDA BĠLGĠLER
6.1. Projenin kapasitesi
Çizelge 6’da Bir Devrede Yapılacak Olan Üretim Hakkında Teknik Bilgiler VerilmiĢtir
Yetiştirme Süresi (gün) 42
İki Devre Arasındaki Temizlik, Dezenfeksiyon ve Hazırlık Süresi (gün) 10
Yılda Yapılacak Devre Sayısı 7
Mortalite Oranı (%) 4
Ortalama Canlı Piliç Ağırlığı 2,0
Proje kapsamında 25.000 adet/devre kapasitede ve yılda 6 devre üretim yapılacaktır.
Kullanılacak materyalin ölüm oranı %4 olduğundan, her üretim devresi baĢında 26.000
13
adet civciv satın alınarak,6 haftalık üretim devresi sonunda 25.000 adet canlı piliç kesime
gönderilecektir.Buna göre yılda
26.000 adet x 6 devre = 156.000 adet civciv satın alınarak,
25.000 adet x 6 devre = 150.000 adet canlı civciv üretimi ve
150.000 adet x 2.0 =300 000 kg piliç ( canlı ağırlık olarak) kesime gönderilecektir.
6.2. Üretim Organizasyonu Broiler yetiĢtiriciliğinde hayvanın en iyi kalitede, sağlıklı ve hızlı bir büyüme
performansı gösterebilmesi için her pilice kümes içerisinde yeterli alanın sağlanması
gerekmektedir.Ross 308 etçi hibriti için kapalı kümeslerde m2’
ye 18 adet piliç veya canlı
ağırlık olarak
41.5kg/m2’lik bir alan hesaplanması uygun olmaktadır.
Buna göre bir dönemde üretilecek olan 25.000 adet pilicin barındırılması için m2
‘ ye
18 adet pilicin hesabı ile 25.000/18 = 1389 m2 taban alanı gerekmektedir.Buna göre 694.5
m2 taban alanlı iki kümes inĢa edilecektir.
ĠĢletmede üretim aksamadan sürdürülmesi amacı ile çizelgede bir üretim yılı boyunca
kümese civciv giriĢi ve çıkıĢı organizasyonu verileri verilmiĢtir.
Çizelge 7’de Kümese Civciv GiriĢ ve ÇıkıĢ Organizasyonu
Devre
1. Kümes 2. Kümes
Civciv alışı (gün)
Piliç çıkışı(gün) Civciv alışı (gün) Piliç çıkışı(gün)
1. 1 42 10 52
2. 52 94 62 104
3. 104 146 114 156
4. 156 198 166 208
5. 208 250 218 260
6. 260 302 270 312
7. 312 354 322 364
Buna göre kümes içinde üretim süresi 42 gün olup, dönemler arası temizlik ve
dezenfeksiyon için 10 günlük süre bulundurulacak yılda 6 devre üretim yapılacaktır.
Yukarıda ifade edilen üretim organizasyonu dikkate alındığında üretimin oldukça
yoğun bir Ģekilde gerçekleĢtirileceği anlaĢılmaktadır. Bu nedenle üretim için gerekli teknik
donanım en iyi Ģekilde sağlanarak iyi bir mekanizasyon uygulaması ve de birtakım sağlık
koruyucu tedbirler alınarak üretimin devamlılığı sağlanacaktır.
6.3.Pratik YetiĢtirme ĠĢleri
6.3.1.Civciv Kümese Getirilmeden Önce Yapılacak ĠĢler Ġki üretim dönemi sırasında yeterli temizlik ve dezenfeksiyon programları
uygulanmalı, bütün ekipmanlar ve kümes çevresi dezenfekte edilmelidir.Tüm ekipmanlar,
ısıtıcılar, elektrik tesisatının ve havalandırma sisteminin çalıĢır durumda olduğu kontrol
edilmelidir.Ortalama 5 kg/m2 kadar tozsuz altlık materyali seçilmeli ve altlığın bütün
kümeste aynı seviyede serilmiĢ olmasına dikkat edilmelidir.Yemlik ve sulukların kümes
içinde dağılımı uygun olmalıdır. Civcivler kümese gelmeden önce mevsime bağlı olarak
24-48 saat önce kümes ısıtılmaya baĢlanmalıdır. Isıtıcılar çalıĢtırılmaya baĢlandıktan sonra
kümese belirli ölçüde temiz hava girmesi sağlanmalı ancak hava cereyanından
sakınılmalıdır.Ayrıca kümeste % 60-70 oranında rutubet sağlanmalıdır.
6.3.2.Civcivlerin Kümese Alınması Ve YerleĢtirilmesi Alınacak civcivler,kuluçkadan çıktıktan 6-12 saat içerisinde kümese yerleĢtirilmiĢ
olmalıdır. Yükleme ve indirme gibi iĢlemler sırasında dikkatli olunmalı, civcivler hava
cereyanına maruz bırakılmamalıdır.Her ısıtıcı çevresine yerleĢtirilecek civciv sayısı
önceden belirlenmeli ve bu sayıya göre civcivler kümesin sonundan baĢına doğru
14
yerleĢtirilmelidir.Civcivler 2-4 saat su içme imkanı sağlandıktan sonra yemleme
yapılmalıdır.Civcivler kümese yerleĢtirildikten sonra bütün civcivlerin yem,su ve ısı
kaynağını bulup bulmadıkları kontrol edilmelidir.
6.3.3.Yemleme BaĢarılı bir üretim için dengeli bir rasyon çok önemlidir.Ġyi beslenen piliçler
hastalıklara karĢı daha dirençli oldukları gibi, daha yüksek bir büyüme performansı
gösterirler.Bu nedenle, hayvanın canlı ağırlık kazancında maksimum değerlere ulaĢabilmek
için iyi dengelenmiĢ bir rasyon gereklidir.Rasyon hayvanların günlük protein, karbonhidrat,
mineral ve vitamin gereksinimini karĢılayan yem karmasıdır.
Üretim dönemince, piliçlerin farklı devrelerindeki besin madde ihtiyacını karĢılayacak
düzeyde 4 tip yem çeĢidi kullanılacaktır.
––STARTER:Etlik Civciv baĢlangıç yemi
––ECBY :Etlik Civciv Büyütme Yemi
––EPGY :Etlik Piliç GeliĢtirme Yemi
––KÖPY :Kesim Öncesi Piliç Yemi
Üretim süresince kullanılacak olan yem çeĢitleri Değirmenci yem Fabrikası iĢletme
teslimi Ģeklinde temin edilecektir.
Çizelgede Ross 308 etçi hibritinin büyüme dönemlerine uygun yem çeĢidi ve toplam yem
tüketimi verilmiĢtir.
Çizelge 8’de Dönemlere Göre Tüketilen Yem ÇeĢit Ve Miktarları
Yaş Yem Çeşidi Tüketilen Yem Miktarı
0-14. günler STARTER 424 g/hayvan
15-28. günler ECBY 1300 g/hayvan
29-36. günler EPGY 1300 g/hayvan
37-42. günler KÖPY 869 g/hayvan
TOPLAM --- 3893 g/hayvan
Çizelge 9’da yıl içindeki yem alım organizasyonu verilmiĢtir.
Çizelge 9’da Yıllık Yem Alım Organizasyonu
Devre Sayısı
KÜMES
STARTER ECBY EPGY KÖPY
1. 0 14 28 36
2. 51 65 79 87
3. 103 117 131 139
4. 155 169 183 191
5. 207 221 235 243
6. 259 273 287 295
7. 311 325 339 347
15
Çizelge 10’da Üretimde Kullanılacak Yemlerin Besin Madde Ġçerikleri
Besin Maddesi
YEM ÇEŞİDİ
STARTER ECBY EPGY KÖPY
ME , kcal 3110 3130 3200 3218
KM ,% (Min) 88 88 88 88
HP ,% (Min) 22 20 19 18
LYSİNE, % (Min) 1,2 1,08 1,03 0,91
METHİONİN, % (Min) 0,5 0,46 0,43 0,42
CYSTİN, % (Min) 0,45 0,44 0,42 0,38
HS, % (Min) 5 5 5 6
HAM KÜL, % (Min) 6 6 5 5
KALSİYUM, % (Min) 0,9 0,85 0,8 0,7
FOSFOR, % (Min) 0,47 0,42 0,4 0,35
Etlik piliçlerin beslenmesinde en uygun teknik, besi döneminde hayvanlar geliĢtikçe
ortaya çıkan besin madde ihtiyaçlarının bilinmesi ve bunların karĢılanmasıdır.Etlik piliç
üretiminde beklenen performansın alınabilmesi, ilk günden baĢlayan ve besi döneminin
sonuna kadar devam edecek iyi bir yemlik manejmanına bağlıdır.Bu amaçla yetiĢtirme
süresince serbest yemleme programı uygulanacaktır.
Serbest yemleme programını amacı, yemliklerde her zaman yem bulundurarak,
hayvanları yem yemeye teĢvik etmek ve hızlı geliĢmelerini sağlamaktır.
6.3.4. Sulama Suyun yaĢam için esansiyel olduğu ve genel bir kural olarak tavukların yediği yemin
iki katı su içtikleri göz önüne alınırsa suyun kalitesinin hayvan için ne kadar önemli
olduğunu anlarız. Vücuttaki suyun , % 10 düzeyindeki kaybı dehidrasyon ve psikolojik
problemlere , % 20 düzeyindeki kaybı ise ölümlere yol açar.
Sulama otomatik sulama sistemi kullanılacaktır.sistemin ana özellikleri; su bu
sistemde herhangi bir açık kapta bulunmamaktadır.Baskılı memeler yoluyla
sağlanmaktadır.Civciv gagası ile memeye vurunca su gelmektedir.Kümeslerde nipel
sulama sistemi ile su kaybı önlenmekte, kümesin içine su dökülmesi engellenip nem oranı
ve ıslaklık en aza indirilmektedir.Ayrıca asılı kova suluklarda ihtiyaç duyulan iĢçilikten
çok azı bu sistemde yeterli olmaktadır.ĠĢletmenin verimliliğini arttırmaktadır.
Çizelgede 11’de 1000 Hayvan Ġçin Ortalama Su Tüketimi
Yaş (hafta) 1 2 3 4 5 6 7 8
Litre (gün) 35 85 145 180 220 250 290 330
Ortalama sıcaklık (derece) 32 28 26 25 25 25 25 25
6.3.5.Isıtma Ġklim koĢullarına bağlı olarak hava sıcaklığının düĢük olduğu dönemlerde, düĢük
sıcaklık etlik piliçlerde yem tüketimini olumsuz yönde etkileyeceği gibi hayvanların
hastalanmalarına da zemin hazırlar.Bu nedenle düĢük sıcaklıkların olduğu dönemlerde
raydan sobalarla hava sıcaklığı dengelenmeye çalıĢılacaktır.
Raydan ile ısıtmada, ısıtıcı Ģapkası altındaki sıcaklık 32-33 derece, kümes uçlarında ise
29 derece olmalıdır.Bu sıcaklık haftada toplam 2,5 derece azaltılarak piliçler 35 günlük
yaĢta iken kümes içi sıcaklık 18-21 dereceye düĢürülmeli ve bu sıcaklık kesime kadar
muhafaza edilmelidir.Ġklim koĢullarına bağlı olarak hava sıcaklığının yüksek olduğu
dönemlerde , hayvanlarda sıcaklık stresine bağlı olarak yem tüketimlerinde ve
16
büyümelerinde gerileme söz konusudur.Kümes ısı derecesi istenilen sıcaklığın üzerine
çıktığı zaman kümesimizde bulunan fanlar ve soğutucu pedler ile soğutulacaktır.Sıcaklık
düĢtüğünde raydan devreye girerek kümes ısıtılacaktır.bu sistem bilgisayar kontrol
sistemine bağlanıp kendisi çalıĢacaktır.
6.3.6.Aydınlatma Civcivler kümese geldiği ilk gün 2-3 saat ıĢık verilmelidir.Daha sonraki günlerde ise
23 saat aydınlatma , 1 saat karartma uygulanacaktır.Bu 1 saatlik karartmadaki amaç ise
meydana gelebilecek elektrik kesintilerine karĢı hayvanların adaptasyonunu sağlamaktır.
Aydınlatma ilk 1 haftada 2-2,5watt/m2 ,2.hafta baĢından kesim yaĢına kadar ise
0,75watt/m2 ıĢık Ģiddeti uygulanacaktır.
6.3.7.Altlık Broiler yetiĢtiriciliğinde altlık çok önemli bir yeri vardır.Bu nedenle kümesimizde
altlık olarak kaba odun talaĢı kullanılacaktır.kıĢın 10cm, yazın ise 5 cm kalınlığında %20-
25 civarında nemli altlık serilecektir.
6.3.8.Sağlık Koruma ve Veteriner Hekim Hizmetleri Hayvansal üretimde, hayvanları tedavi etmek yerine hastalıklara karĢı koruma daha
önemlidir.Koruma, hijyenik önlemler, dengeli beslenme, uygun çevre Ģartlarının
sağlanması, dezenfeksiyon ve aĢılama ile sağlanır.
Satın alınan civcivlere kuluçka döneminde Gumboro hastalığına karĢı aĢıları
yapılmaktadır.Civcivlerin kümese geliĢlerinin 1.haftasında BronĢit aĢıları yapılacak,
21.günlerde ise Gumboro aĢıları tekrarlanacaktır.Sağlık koruma ve aĢılama programları
anlaĢmalı kuruluĢ olan ERPĠLĠÇ A.ġ. veteriner hekimleri tarafından bedelsiz olarak
yapılacaktır.Ancak, oluĢabilecek hastalık durumlarında tedavide kullanılacak ilaçların
bedeli iĢletmemiz tarafından karĢılanacaktır.
6.3.9.Kayıtlar Tavukçuluk iĢletmesinin sağlıklı yönetimi için iyi ve pratik bir kayıt sistemi mutlaka
uygulanmalıdır. Her dönemde hayvanlarla ilgili kayıtların tutulması gelecek dönemlerde
yapılabilecek hataların tekrarının önüne geçer.
ĠĢletmede günlük, haftalık ve dönemlik kayıtlar tutulacaktır.Günlük kayıtlar haftalık
kayıt kartına, haftalık kayıtlar ise dönemlik kayıt kartına iĢlenecektir.Kayıtlarda;
-Civciv geliĢ tarihi
-Günlük su tüketimi
-Canlı ağırlık kontrolleri
-En yüksek ve en düĢük sıcaklık değerleri
-Görülen hastalıklar
-Yapılan sağlık koruma iĢlemleri
-Ölüm ve yem oranı, temizlik
-Piliç çıkıĢ tarihleri bulunacaktır.
6.3.10.Temizlik ve Havalandırma Piliçler kesime gönderildikten sonra 10 günlük temizlik ve hazırlık süresince ilk önce
yemlikler ve suluklar temizlenip çıkrıklar yardımıyla yukarı kaldırılacaktır.Daha sonra
gübreler dıĢarı atılacaktır.Kümes suyla yıkanacaktır.Kabası alındıktan sonra su ile
(100oC’nin üstünde) 2 kere yıkanacak ve dezenfekte edilecektir. %10’luk formaldehit sıvı
halde atılacak 3-4 saat bekletilecektir.Kümes kuruduktan sonra kümesin her yanına dengeli
olarak kireç serilecektir,Bunun üzerine yağmurlama ile su püskürtülecektir.Kümes
temizlenip dezenfekte edildikten sonra altlık serilecektir.Altlık serildikten sonra ekipmanlar
tekrar eski haline getirilecektir.Daha sonra kümesin her tarafı kapatılıp 21oC’den az
olmamak Ģartıyla fumigasyon uygulanacaktır.Bu Ģekilde 24 saat kapalı
bekletilecektir.Sonra kümes açılacak ve civciv alımına kadar bekletilecektir.KıĢ aylarında
civciv giriĢinden önce kümes ısıtılacaktır.
17
6.4.Barınak ve Tesisler
6.4.1.Kümesin Teknik Özellikleri ĠĢletme için kurulacak kümes, proje uygulama alanının iklim Ģartlarına ve bölge
özelliklerine göre yerde yetiĢtiricilik için uygun olarak inĢa edilecek olan derin altlık
sistemli, kapalı tip kümestir.
ĠĢletmede 694.5m2 taban alanlı, aralarında 30m mesafe buluna iki kümes inĢa
edilecektir. Taban, temizlik ve dezenfeksiyon iĢlemlerinin kolaylıkla yapılabilmesi için
Ģaplı betondan yapılacaktır.Ayrıca, yıkama suyunun kümes içerisinden çabuk çıkması için
kümes tabanı hafif eğimli olacaktır.Yoğun bir üretim yapılacağı için kümes eni 10m
uzunlukta, kümes boyu ise 69,4m uzunlukta olacaktır.Duvar yapımı için kullanılacak
malzeme,tuğla olup dıĢ ve iç kısmı hava geçirmeyecek Ģekilde sıvanarak izole edilecek ve
beyaz renkte olacaktır.Duvar yüksekliği kümes içerisinde havalandırmanın iyi bir Ģekilde
yapılması amacıyla 3m yükseklikte olacaktır.Pencereler kümes taban alanının 1/20’si
oranında olacaktır.Yani 34,7m2’lik bir pencere alanı olacaktır.Pencereler yerden 1,5m
yükseklikte yapılacaktır.Pencerelerin kasasına kümes içerisine dıĢardan kuĢ,fare gibi
Zaralıların girmesini engelleyecek Ģekilde tel örgü takılacaktır.pencereler tek taraflı Ģekilde
yapılacak ve pencere iklim koĢullarına göre kümes içi havalandırmayı sağlamak amacıyla
koyu kırmızı renkte perde takılacaktır.Çatı bileĢik, çatı tipinde olacak, çatı iskeleti çelik
kontrüksiyondan yapılacak ve çatı izolasyon sağlanacaktır.Çatıda uygulanacak
havalandırma sistemi için havalandırma bacaları yapılacak ve bunların ağzına kuĢ gibi
zararlıların içeri girmesini önlemek amacıyla tel örgü takılacaktır.
Kümesin aydınlatmasında 1m2’lik bir alan için 40watt’lık 1 floresan lamba
yeterlidir.Buna göre kümes içi aydınlatma için 21 adet floresan lamba kullanılacaktır.
6.4.2.Yem Deposunun Teknik Özellikleri ĠĢletmede inĢa edilecek yem deposu bir üretim dönemi boyunca hayvanların en fazla
tüketecekleri yem çeĢidini depolayacak kapasitede olacaktır.Bu ama.la her iki kümese de
8m2 taban alanlı, 30m
3 hacimde yem deposu yapılacaktır.Yem deposunun boyu 2,5m , eni
4m ve yüksekliği 3m olacaktır.
6.4.3.ĠĢçi Lojmanının Teknik Özellikleri ĠĢçi lojmanı, bir iĢçi kalacak Ģekilde düzenlenecektir.ĠĢçi lojmanı 80m
2 taban alanlı
olup, boyu 9 m, eni 8 m ve yüksekliği 3m olarak inĢa edilecektir.
6.4.4.Alet-Ekipman Odasını Teknik Özellikleri Yemlik depo motor grubu, panolar ve bir takım alet-ekipmanlar için yapılan odadır.Bu
odanın eni 3 m, boyu 2.5 m ve yüksekliği 3 m olarak inĢa edilecektir.
6.4.5.Su Deposu Teknik Özellikleri ĠĢletmedeki olabilecek su kesintilerine karĢı hayvanların iki günlük su ihtiyacını
karĢılayacak düzeyde her iki kümese de 12 tonluk su deposu inĢa edilecektir.Su deposunun
taban alanı 3,6m2 olup, eni 2 m ,boyu 1,8 m ve yüksekliği 2,5 m olacaktır.
6.4.6.Dezenfeksiyon Çukuru Teknik Özellikleri ĠĢletmeye giren ve çıkan araç, ziyaretçiler vb. kaynaklardan kümes içerisine hastalık
etmenlerinin taĢınmasını önlemek amacı ile betonda, iç bükey bir dezenfeksiyon çukuru
yapılacaktır.Bu çukurun eni 2.5 m , boyu 2.5 m olup, taban alanı 6.25m2 olacaktır.
6.4.7.Ġzolasyon Çukuru Teknik Özellikleri Üretim dönemi içerisinde çeĢitli nedenlerle ölen hayvanların neden olabileceği
hastalıkları engellemek amacıyla, ölen hayvanların gömüleceği bir izolasyon çukuru
yapılacaktır.Bu çukur, kümesten oldukça uzak bir yere eni 2 m olup, boyu 2.5 m ve
derinliği 5 m olacak Ģekilde açılacaktır.
6.4.8.Barınak ve Tesislerin ĠĢletme içi YerleĢim Düzenleri
18
ĠĢletmede kurulacak kümes, proje uygulama alanında yaz aylarında etkin olan güney
rüzgarlarının kümes ön cephesinden kümes içerisine giriĢini sağlayacak Ģekilde, kümesin
uzun ekseni batı-doğu doğrultusunda planlanarak inĢa edilecektir.Böylece hakim
rüzgarlardan, doğal havalandırma ve kümes içi sıcaklığını azaltmada etkin bir Ģekilde
yararlanılacaktır.
Yem deposu kümesin doğu bölgesine, kümese bitiĢik olarak inĢa edilecektir.
ĠĢçi lojmanı her iki kümesin ortasına gelecek Ģekilde doğusuna inĢa edilecektir.
Alet-ekipman odası ve üst katında yer alan yer alan su deposu, yem deposunun kuzeyine,
kümesle bitiĢik olacak Ģekilde inĢa edilecektir.
Dezenfeksiyon çukuru iĢletmenin giriĢ kapısına, izolasyon çukuru ise bölgenin hakim
rüzgarları göz önünde bulundurularak kümesin kuzeybatı yönünde kümeslere oldukça uzak
olacak Ģekilde açılacaktır.
6.5.Projede Kullanılacak Araç,Alet ve Ekipmanlar
6.5.1.Yemlik Ekipmanları Hayvanları yemlemek için ’’ Spiral (borulu) Tip’’yemlikler kullanılacaktır.Bu
yemlikler ile hayvanların önünde sürekli yem bulunmasını sağlanır,yem zayiatı minimuma
indirgenir,hayvanların rasyonel bir Ģekilde beslenmesini sağlanır,yemin gübre ile
bulaĢıklığı önlenir ve iĢ gücü gereksinimi azaltılmıĢ olunur.
Spiral yemlikler, içerisinde spiral yay bulunan kapalı devre yapılmıĢ bir boru, yem
deposu, yemlik kapları ve güç ünitesinden oluĢmaktadır.Güç ünitesi, spiral yayın kapalı
devre boru içerisindeki hareketini sağlar.Spiral yayın, yem deposu içerisindeki hareketi
sırasında, spiral yay halkaları arasına giren yem materyali boru içerisinde taĢınarak, taĢıma
borusuyla bağlantılı olan yemlik kaplarına dökülür.Spiral yemlikler bir zaman saati ile
donatılarak da günün belirli saatlerinde yemlik kaplarının otomatik olarak doldurulması
sağlanır.
Spiral yemlikler; kümes içerisinde 4 sıra halinde yerleĢtirilecek ve bunun için 4 adet depo-
motor gurubu tesisatı döĢenecektir.54 pilice bir adet spiral yemlik kabı hesaplanacak, bu
amaçla toplam 280 adet spiral yemlik kabı satın alınacak ve her bir yemlik sırasına 70 adet
spiral yemlik kabı yerleĢtirilecektir.Bir yemlik sırası üzerinde taĢıması için 80 adet
kaldırma sistemi satın alınacaktır.Kümes içerisinde 4 sıra yemlik olduğu için bir kümeste
toplam 320 adet kaldırma sistemi satın alınacaktır.Ayrıca, her üretim dönemi sonunda
yapılacak olan temizlik ve dezenfeksiyon iĢlemleri sırasında, bütün yemlik sistemini
kaldırmak için 1500 kg taĢıyabilecek kapasitede 4 adet vinç satın alınacaktır.
Yemlik ekipmanlarının temin edilmesi sırasındaki taĢımacılık üretici tarafından,
ekipmanların kümes içerisine montajı ise satın alınan firma tarafından karĢılanacaktır.
6.5.2.Sulama Ekipmanları Hayvanların sulanmasında ’’Nipel Suluklar’’ kullanılacaktır.Nipel suluklar ile
hayvanlar istedikleri anda serbestçe su içebilirler.Dolayısıyla iĢletmede küçümsenmeyecek
düzeyde iĢgücü tutumu sağlanmıĢ olur. Hayvanlar her an taze ve temiz su içme olanağı
yaratılarak verim artıĢı sağlanır.ĠĢletmede aĢırı su tüketimi önlenir.Yapıları basit, kullanım
ve temizlenmesi kolay ve uzun ömürlü bu suluklarla çevre daha az ıslanır.Dolayısıyla
hayvanlar daha kuru koĢullarda yaĢama olanağına kavuĢur.
Nipel suluklar, kümes içerisine 129 hayvana bir adet nipel suluk ünitesi düĢecek
Ģekilde hesaplanacaktır.Bir nipel su ünitesi 12 adet su baĢlığından oluĢmaktadır.Bu amaçla
117 adet nipel su ünitesi satın alınacaktır.Su baĢlıklarının yabancı katı cisimlerle
tıkanmasını önlemek amacı ile 1 adet su filtresi su deposu çıkıĢına yerleĢtirilecektir.Suluk
sistemi kümese 10 sıra halinde yerleĢtirilecektir.Bu amaçla, suyun iletilmesi için 10 adet
basınç regülatörü ve 10 adet hat sonu vana kullanılacaktır.Ayrıca her üretim sonunda
yapılacak olan temizlik ve dezenfeksiyon iĢlemleri sırasında, bütün suluk sistemini
kaldırmak için 600 kg taĢıyabilecek kapasitede 5 adet vinç satın alınacaktır.
19
Suluk ekipmanlarının temin edilmesi sırasındaki taĢımacılık üretici tarafından,
ekipmanların kümes içerisine montajı ise satın alınan firma tarafından karĢılanacaktır.
6.5.3.Isıtma Ekipmanları Kümesin ısıtılması ve kurutulması amacıyla, katı yakıtlı sıcak hava ısıtıcıları
kullanılacaktır.Diğer ısıtma sistemlerinde kullanılan LPG ve dökme gaz maliyetlerinin çok
yüksek olmasından dolayı Katı Yakıtlı Sıcak Hava Isıtıcılarında maliyet ucuz olan fındık
kömürü, toz kömür, zeytin prinası ve fındık kabuğu gibi kalori değeri olan ve yakıt
tasarrufu sağlayan yakıt türleri kullanılacaktır.
6.5.4.Soğutma Ekipmanları Hava sıcaklığının yüksek olduğu dönemlerde kümes içerisini soğutmak amacıyla
soğutma fanları kullanılacaktır.Soğutma sisteminde;
- 4 adet meltem fan
- 6 adet galvanize ped panel
- 2 adet su pompası
- 1 adet kontrol panosu yer almaktadır
Soğutma ekipmanlarının temin edilmesi sırasındaki taĢımacılık üretici tarafından,
ekipmanların kümes ,çerisine montajı ise satın alınan firma tarafından karĢılanacaktır.
6.5.5.Diğer Alet ve Ekipmanlar Kümes içi sıcaklık ve nem değerlerini belirlemede kullanılacak termometreler ve nem
ölçen aletler, hayvanların haftalık canlı ağırlıklarının belirlenmesinde kullanılacak terazi ve
iĢletme için gerekli olabilecek birtakım küçük el aletleri temin edilecektir.
6.6.Proje Ürünlerinin Pazarlanması Proje kapsamında yetiĢtirilen piliçler her üretim her üretim dönemi sonunda , canlı
ağırlık üzerinden anlaĢmalı kuruluĢ olan ERPĠLĠÇ Tavukçuluk A.ġ.’ye
pazarlanacaktır.Pazarlama dönemlerinde piliçlerin kümesten nakliyesi,ERPĠLĠÇ
Tavukçuluk A.ġ. tarafından ücretsiz olarak gerçekleĢtirilecektir.Üretim sonrası elde edilen
boĢ yem torbaları da üretim devresi bitiminde, Göynük Değirmencilik Un ve Yem
Fabrikası’na satılacaktır.Gübreler ise her üretim devresi sonunda Göynük ilçesinde bitkisel
üretimle uğraĢan üreticilere satılacaktır
7.PROJE GĠDERLERĠ
7.1.Yatırım Giderleri
7.1.1.Sabit Yatırım Giderleri
7.1.1.1.Proje ve Etüt Giderleri Kurulacak iĢletme ile ilgili tüm araĢtırma, proje hazırlama, çizimler için proje ve etüt
giderleri ve iĢletme ruhsatı giderleri 15000 TL olarak alınmıĢtır.
7.1.1.2.Arazi Satın Alma Giderleri ĠĢletmenin kurulması için 15 dönümlük arazi satın alınacaktır.
1 dönüm arazinin satın alma değeri 1300TL’dir.Buna göre arazinin satın alma bedeli:
1300 x 15 =19.500 TL’dir.
7.1.1.3.ĠnĢaat Giderleri
7.1.1.3.1.Kümes Yapım Gideri
694.5 m2 taban alanlı iki kümes inĢa edilecektir.1 m
2 kümes inĢaatının maliyeti 270
TL’dir.Buna göre kümes yapım gideri:
(270 x 694.5) x 2 = 187.515 TL
20
7.1.1.3.2.Yem Deposu ĠnĢaat Gideri 8 m
2 taban alanlı 2 adet yem deposu inĢa edilecektir.
1 m2 yem deposu inĢaatını maliyeti 270 TL’dir.Buna göre yem deposu yapım gideri:
(270 x 8) x 2 = 4320 TL
7.1.1.3.3.ĠĢçi Lojmanı ĠnĢaat Gideri 80 m
2 taban alanlı, bir iĢçinin kalabileceği Ģekilde düzenlenecek, bir adet iĢçi lojmanı inĢa
edilecektir. 1 m2 iĢçi lojmanının maliyeti 270 TL’dir.Buna göre iĢçi lojmanının yapım
gideri:
270 x 80 =21.600 TL
7.1.1.3.4.Alet Ekipman Odası ĠnĢaat Gideri 7,5 m
2 taban alanlı 2 adet alet ekipman odası inĢa edilecektir.1 m
2 alet ekipman odası inĢaat
maliyeti 270 TL’dir.Buna göre alet ekipman odası inĢaatının gideri:
(270 x 7,5) x 2 = 4050 TL
7.1.1.3.5.Su Deposu ĠnĢaat Gideri 12 tonluk 2 adet su deposu inĢa edilecektir.Deponun taban alanı 3,6 m
2’dir.
1 m2 su deposu inĢaat maliyeti 270 TL’dir.Buna göre su deposunun inĢaat gideri:
(270 x 3,6) x 2 = 1944 TL
7.1.1.3.6.Dezenfeksiyon Çukuru Gideri ĠĢletme giriĢine 6.25 m
2 yüzey alanlı bir adet dezenfeksiyon çukuru yapılacaktır.
Dezenfeksiyon çukuru yapım maliyeti 600 TL’dir.
7.1.1.3.7.Ġzolasyon Çukuru Gideri ĠĢletmede 25 m
3’lük bir adet izolasyon çukuru açılacaktır.
Ġzolasyon çukuru yapım gideri 450 TL’dir.
NOT : m2 birim maliyeti Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığından alınmıĢtır. 1.sınıf A grubu
yapılara girmektedir. m2 maliyeti 270TL dir
NOT : m2 birim maliyeti Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığından alınmıĢtır. 1.sınıf A grubu
yapılara girmektedir. m2 maliyeti: 270 TL olarak alınmıĢtır.
NOT : m2 birim maliyeti Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığından alınmıĢtır. 1.sınıf A grubu
yapılara girmektedir. m2 maliyeti: 270 TL olarak alınmıĢtır.
NOT : m2 birim maliyeti Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığından alınmıĢtır. 1.sınıf A grubu
yapılara girmektedir. m2 maliyeti : 270 TL olarak alınmıĢtır.
NOT : m2 birim maliyeti Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığından alınmıĢtır. 1.sınıf A grubu
yapılara girmektedir. m2 maliyeti: 270 TL olarak alınmıĢtır.
21
7.1.1.3.8.GiriĢ Kapısı Gideri ĠĢletme giriĢine 3 m eninde, 2,5m yüksekliğinde 1 adet demir kapı yapılacaktır.GiriĢ
kapısının yapım gideri 900TL’dir.
7.1.1.3.9.Tel Örgü ve Beton Direk Gideri Kümesleri çevresi 2 m yüksekliğinde tel örgü ile çevrilecektir.Bu amaçla 4 m aralıklarla 2
m yüksekliğinde beton direkler kullanılacaktır.
Kümeslerin çevresi 300 m tel örgü ile çevrilecektir.Buna göre 300 m uzunluğunda tel örgü
ve 75 adet beton direk kullanılacaktır.
1 m tel örgünün fiyatı 10 TL beton direğin birim maliyeti 8TL’dir.Buna göre;
Tel örgü gideri:
10 x 300 = 3000TL
Beton direk gideri:
8 x 75 =600 TL
Toplam maliyet: 3000 + 600 = 3600 TL’dir.
7.1.1.4.Makine ve Donanım Giderleri
7.1.1.4.1.Yemleme Ekipmanları Giderleri
Yemleme sistemini oluĢturan depo motor grubu, spiral yemlik, vinç ve kaldırma sisteminin
toplam tutarı 900YTL x 2 = 1 800 TL’dir.
7.1.1.4.2.Sulama Ekipmanları Gideri
Sulama sistemini oluĢturan nipel suluk ünitesi, su tankı, basınç regülatörü, hat sonu vana,
vinç ve su filtresinin toplam tutarı 10000 TL x 2 = 20000 TL’dir.
7.1.1.4.3.Isıtma Ekipmanları Gideri
Isıtma sistemini oluĢturan katı yakıtlı ısıtma sistemi soba dirsek ve boruları ile toplam
Tutarı 5 022 x 2 = 10 044TL’dir.
7.1.1.4.4.Soğutma Ekipmanları Gideri
Soğutma sistemini oluĢturan meltem fan, ped panel, vinç, su filtresi, kontrol panosu ve su
pompasının toplam tutarı 8000 x 2 = 16000 TL’dir.
7.1.1.4.5.Jeneratör Gideri
ĠĢletmede olabilecek elektrik kesintilerine karĢı üretimin aksamaması amacıyla bir adet
12,5kw’lık jeneratör alınacaktır.
Jeneratör gideri 28000 TL’dir
7.1.1.4.6.Su Hortumunun Gideri
ĠĢletmede dezenfeksiyon, temizlik vb. iĢlerde kullanılmak üzere 135 m uzunluğunda su
hortumu alınacaktır.
1 m su hortumunun fiyatı 1,2TL’dir.Buna göre su hortumunu gideri:
0,5 x x135 = 162 TL’dir.
7.1.1.5.Nakliye Giderleri
Yemleme, sulama, ısıtma ve soğutma ekipmanlarının satın alınan firmadan iĢletmeye
nakliyesi üretici tarafından karĢılanacaktır.Bu amaçla gerekli olan nakliye gideri
3000TL’dir.
22
7.1.1.6.Beklenmeyen Giderler
Uygulamada çoğunlukla toplam yatırım giderlerinin %2-5’ beklenmeyen giderler olarak
alınır.Beklenmeyen giderlerin payı sabit yatırım tutarının %2’si alınmıĢtır.Buna göre
beklenmeyen giderler: 350.000 TL x 0,02 = 7000 TL
7.1.2.ĠĢletme Sermayesi Ġhtiyacı
7.1.2.1.Civciv Alım Gideri ĠĢletmede her üretim devresi baĢında ERPĠLĠÇ TAVUKÇULUK A.ġ.’den iĢletme teslimi
Ģeklinde 26 000 adet civciv satın alınacaktır.
1 adet civcivin alıĢ fiyatı 0,95TL olarak alınmıĢtır.
0,95 x 26 000 = 24 700 TL olarak hesaplanmıĢtır.
7.1.2.2.Yem Alım Gideri Üretim dönemi boyunca kullanılacak olan yem ERPĠLĠÇ TAVUKÇULUK A.ġ.’den
iĢletme teslimi Ģeklinde temin edilecektir.
Çizelge 12’de bir üretim devresi süresince kullanılacak olan yem çeĢitlerinin fiyatları
verilmiĢtir.
Yem Çeşitleri 1 kg Yem Fiyatı (YTL)
STARTER 0,654
ECBY 0,642
EPGY 0,646
KÖPY 0,634
a)STARTER Yem Gideri
1 hayvanın bir üretim dönemindeki Starter yem tüketimi 420g’dır.Buna göre bir üretim
döneminde toplam Starter yemi gideri:
25 000 x 0,420 =10 500kg’dır.
Buna göre bir üretim dönemi boyunca Starter yemi gideri:
0,654 x 10 500 = 6 867 TL
b) ECBY Yemi Gideri
1 hayvanın bir üretim dönemindeki ECBY yem tüketimi 1300g’dır.Buna göre bir üretim
dönemindeki toplam ECBY tüketimi:
25 000 x 1,3 = 32500kg’dır.
Buna göre bir üretim dönemi boyunca ECBY yemi gideri:
0,642x 32 500 = 20 865 TL
c)EPGY Yem Gideri
1 hayvanın bir üretim dönemindeki EPGY yem tüketimi 1300g’dır.Buna göre bir üretim
dönemindeki toplam EPGY tüketimi:
25 000 x 1,3 = 32 500kg’dır.
Buna göre bir üretim dönemi boyunca EPGY yemi gideri:
0,646 x 32500 = 20 995TL
23
d) KÖPY Yem Gideri
1 hayvanı bir üretim dönemindeki KÖPY yemi tüketimi 780g’dır.Buna göre bir üretim
dönemindeki KÖPY yemi tüketimi
25 000 x 0.78 gr = 19 500kg’dır.
Buna göre bir üretim dönemi boyunca KÖPY yem gideri:
0,634 x 19 500 = 12 363TL’dir
Bir üretim dönemi boyunca kesime gelen piliçlerin toplam yem gideri:
85 790YTL olarak bulunmuĢtur.
7.1.2.3.Ġlaç Gideri Bir üretim devresi içerisinde 1 pilicin ilaç gideri 0,03 YTL .Buna göre toplam ilaç gideri:
25 000 x 0,15 = 3 750 TL
7.1.2.4.Dezenfeksiyon Gideri Bir üretim devresi sonundaki dezenfeksiyon gideri 200TL’dir.
7.1.2.5.Altlık Gideri Bir üretim devresi içerisindeki toplam 694.5 x 2 = 1389kg altlık kümes tabanına
serilecektir.
1 kg altlığın fiyatı 0,085 TL . Buna göre toplam altlık gideri:
0,085 x 1389 = 118,065TL olarak hesaplanmıĢtır.
7.1.2.6.Personel Gideri ĠĢletmede bir adet daimi personel çalıĢtırılacaktır.Bir daimi personelin aylık brüt ücreti
562,5 YTL olup,aylık net ücreti 403,03YTL’dir.
Daimi personelin bir üretim devresindeki toplam maliyeti:
(562,5 x 12) / 6 = 1125 TL’dir.
7.1.2.7.Elektrik Gideri Üretim devresi süresince bir pilicin elektrik maliyeti 0,04TL. Buna göre bir üretim
devresindeki elektrik gideri : 0,04 x 25 000 = 1 000 TL
7.1.2.8.Su Gideri Bir pilicin su tüketimi yem tüketiminin 2 katı olduğundan üretim devresi boyunca toplam
su tüketimi: 3,893 x 2 x 25 000 = 194,65 ton
Bir üretim devresi boyunca diğer iĢler için su tüketimi 18 ton olarak alınmıĢtır.Buna göre
bir üretim devresi boyunca toplam su tüketimi:
194,65 + 18 = 212,650 ton’dur.
1 ton suyun maliyeti 0,5TL’dir.Buna göre bir üretim devresindeki toplam su gideri:
0,5 x212.650= 106,325TL’dir.
7.1.2.9.Isıtma Gideri Bir üretim devresindeki ortalama ısıtma maliyeti 600TL’dir.
24
7.1.2.10.Beklenmeyen Giderler Beklenmeyen giderlerin payı iĢletme sermaye tutarının %2’si alınmıĢtır.Buna göre
beklenmeyen giderler: 124 426,773 x 0,02 =2 488,535YTL
Projenin yatırım giderleri tablosu aĢağıda verilmiĢtir.
A.SABĠT YATIRIMLAR
(YTL)
1.Proje ve Etüt Gideri 10 000
2.Arazi Satın Alma Gideri 9 750
3.ĠnĢaat
Giderleri 93 789,2
Kümes Yapımı 84 729
Yem Deposu 976
ĠĢçi Lojmanı 4 880
Alet Ekipman Odası 915
Su Deposu 439,2
Dezenfeksiyon Çukuru 200
Ġzolasyon Çukuru 150
GiriĢ Kapısı 450
Tel Örgü ve Beton Direkler 1 050
4.Makine ve Donanım
Giderleri 53 711,5
Yemleme Ekipmanları 1 800
Sulama Ekipmanları 14 500
Isıtma Ekipmanları 10 044
Soğutma Ekipmanları 11 300
Jeneratör (12,5kw) 15 000
Su Hortumu 67,5
Nakliye 1 000
5.Beklenmeyen Giderler (%2) 3 345
Sabit Yatırımlar Toplamı 170 595,7
B.ĠġLETME SERMAYESĠ
ĠHTĠYACI (YTL)
1.Civciv Alım Gideri 24 700
2.Yem Alım Gideri 85 790
3.Ġlaç Gideri 3 750
4.Dezenfeksiyon Gideri 200
5.Altlık Gideri 118.065
6.Personel Gideri 1125
7.Elektrik Gideri 1 000
8.Su Gideri 106,325
9.Isıtma Gideri 600
10.Beklenmeyen Giderler (%2) 2 347,79
ĠĢletme Sermayesi ihtiyacı
Toplamı 119 737,18
GENEL YATIRIM
TOPLAMI (YTL) 290 332.88
25
7.2.Yıllık ĠĢletme Giderleri
7.2.1.Civciv Alım Giderleri Bir devre için civciv alım gideri 26 000TL’dir.Buna göre yıllık (6 devre) civciv alım gideri:
26 000 x 6 = 182 000YTL
7.2.2.Yem Alım Gideri Bir devre için yem alım gideri 85 790 TL’dir. Buna göre yıllık (6 devre) yem gideri:
85 790 x 6 = 514 740 YTL
7.2.3.Ġlaç Gideri Bir devre için ilaç gideri 3 750TL’dir. Buna göre yıllık (6 devre) ilaç gideri:
3 750 x 6 = 22 500YTL
7.2.4.Dezenfeksiyon Gideri Bir devre için dezenfeksiyon gideri 200TL’dir. Buna göre yıllık (6 devre) dezenfeksiyon
gideri: 200 x 6 = 1 200 TL
7.2.5.Altlık Gideri Bir devre için altlık gideri 118,065TL’dir. Buna göre yıllık ( 6 devre ) altlık gideri:
118,065x 6 = 708.39 YTL
7.2.6.Personel Gideri Bir devre için personel gideri 1125TL’dir. Buna göre yıllık personel gideri:
1125x 6 = 6 750 YTL
7.2.7.Elektrik Gideri Bir devre için elektrik gideri 1 000TL’dir.Buna göre yıllık ( 6 devre ) elektrik gideri:
1 000 x 6 = 6 000 YTL
7.2.8.Su Giderleri Bir devre için su giderleri 106,325TL’dir.Buna göre yıllık ( 6 devre ) su giderleri:
106,325 x 6 = 637,95 YTL
7.2.9.Isıtma Giderleri Bir devre için ısıtma giderleri 600TL’dir. Buna göre yıllık ( 7 devre ) ısıtma giderleri:
600 x 7 = 4 200 TL
7.2.10.Amortismanlar Amortisman hesaplamalarında sabit yatırımların ekonomik ömrü 20 yıl olarak
belirlenmiĢtir.hesaplamalarda kümes, yemleme ekipmanları, sulama ekipmanları, ısıtma
ekipmanları, soğutma ekipmanları ve jeneratör gibi sabit yatırımlar alınmıĢtır.Buna göre
Amortisman gideri : Amortisman
(20) inĢaat gideri = 93 789,2 %5 4 689,46 TL
(10) makine donanımı =53 711,5 %10 5 371,15 TL
7.2.11.Bakım ve Onarım Giderleri Bakım ve onarım giderleri hesaplanırken inĢaat (bina) giderlerinin % 3’ü, makine ve
donatım giderlerinin %4’ü alınmıĢtır.
Binaların bakım ve onarım giderleri:
93 789.2x 0,03 = 2 813,876 TL
makine ve donatımların bakım ve onarım giderleri:
53 711,5 x 0,04 = 2 148,46 TL
Yıllık toplam bakım ve onarım giderleri: 4 962,336TL olarak hesaplanmıĢtır.
26
7.2.12.Beklenmeyen Giderler Beklenmeyen giderlerin payı yıllık iĢletme giderlerinin %2’si alınmıĢtır.Buna göre
beklenmeyen giderler: 753 759,286 x 0,02 = 15 075,185TL
Projenin Yıllık ĠĢletme Giderleri (YTL) Tablosu aĢağıda verilmiĢtir.
1.Civciv Alım Gideri 182 000
2.Yem Alım Gideri 514 740
3.Ġlaç Alım Gideri 22 500
4.Dezenfeksiyon Gideri 1 200
5.Altlık Gideri 708,39
6.Personel Gideri 6 750
7.Elektrik Gideri 6 000
8.Su Gideri 637,95
9.Isıtma Gideri 4 200
10.Amortisman Gideri 10 060,61
11.Bakım ve Onarım Gideri
Binalar (%3) 2 813,876
Makine ve Donatımlar (%4) 2 148,46
12.Beklenmeyen Giderler (%2) 15 075,185
YILLIK ĠġLETME GĠDER
TOPLAMI 768 834,471
8.Proje Gelirleri
8.1.Proje ana gelirleri Proje kapsamında bir üretim devresinde 25.000 adet piliç üretilecektir.Her piliç 2,0kg canlı
ağırlıkta.kg fiyatı 3,3TL’den ERPĠLĠÇ Tavukçuluk A.ġ.’ ye pazarlanacaktır.Buna göre
yıllık canlı piliç satıĢ geliri:
Yılık hayvan sayısı: 25 000 x 6 = 150 000 adet
Yıllık top. Canlı ağırlık : 150 000 x 2,0 = 300 000 kg
Yıllık piliç satıĢ geliri: 300 000 x 3,3 = 990 000 TL olarak hesaplanmıĢtır.
8.2.Proje Yan Gelirleri
8.2.1.Gübre SatıĢ Geliri ĠĢletmede elde edilen gübre Sarıcalar Köyü ve Göynük ilçesinde bitkisel üretimle uğraĢan
çiftçilere tonu 5,5 TL ’den satılacaktır.
Bir piliç günde tükettiği yem kuru maddesinin 3 katı kadar gübre üretebilir.Bir üretim
döneminde bir piliç toplam 3,800 kg yem tüketmektedir.Yemin kuru madde içeriği
%88’dir.Buna göre bir üretim dönemi içerisinde bir piliçten elde edilen gübre miktarı:
3,800 x 0,88 = 3,344 kg yemin kuru madde içeriği
3,344 x 3 = 10,032kg’dır.
Broiler gübresinin kuru madde içeriği %27’dir.Buna göre bir üretim devresinde bir piliçten
elde edilen kuru gübre miktarı:
10,032 x 0,27 = 2,708kg’dır.
Buna göre iĢletmede bir yılda elde edilecek kuru gübre miktarı:
2,708 x 150 000 = 406 200kg’dır.
27
ĠĢletmede bir yılda kullanılan altlık 58 310kg’dır.Buna göre iĢletmede bir yılda elde edilen
gübre miktarı: 406 200+ 8 334 = 414 534kg’dır.(414,5 ton)
Buna göre gübre satıĢ geliri:
414,534 x 5,5 = 2 279,937 TL
8.2.2.Yem Torbası Geliri ĠĢletmede üretim sonrasında elde kalan boĢ yem torbaları 0,1YTL’den Göynük
Değirmencilik Un ve Yem Fabrikası A.ġ.’ye satılacaktır.
ĠĢletmede yılda tüketilen yem miktarı 570 000kg’dır.Bir torba 50kg’dır.Buna göre
iĢletmede elde edilecek yem torba sayısı:
570 000 /50 = 11 400 adettir.
Buna göre yıllık yem torbası satıĢ geliri:
11 400 x 0,1 = 1 140 TL
9.PROJENĠN EKONOMĠK ANALĠZĠ
9.1.PROJE GELĠRLERĠ TABLOSU
Gelirler / Yıllar YILLAR
(YTL) 0 1 2 18-20
ANA GELĠRLER
Canlı Piliç SatıĢı -------- 990 000 990 000 990 000
YAN GELĠRLER
Gübre SatıĢı -------- 2 279,937 2 279,937 2 279,937
Torba SatıĢı -------- 1 140 1 140 1 140
TOPLAM GELĠRLER -------- 993 419,937 993 419,937 993 419,937
9.2.PROJE GELĠR VE GĠDERLER TABLOSU
Gelir ve Giderler YILLAR
(YTL) 0 1 2 18-20
Yatırım Gideri 170 595,7 -------- -------- --------
ĠĢletme Gideri* -------- 768 834,471 906 665,747 906 665,747
Amortismanlar -------- 10 060,61 10 060,61 10 060,61
ĠĢletme Geliri -------- 993 419,937 993 419,937 993 419,937
Vergi DıĢı Kar -------- 224 585,466 224 585,466 224 585,466
Vergiler -------- 79 473,594 79 473,594 79 473,594
Net Kar -------- 145 111,872 145 111,872 145 111,872
*: ĠĢletme Geliri Ġçerisinde Amortisman AlınmıĢtır.
Not: Vergiler %8 olarak hesap edilmiĢtir
Vergi DıĢı Kar = ĠĢletme Geliri – ĠĢletme Gideri
Net Kar = Vergi DıĢı Kar –Vergi
28
9.3.MALĠ RANTABĠLĠTE
145 111,872
Mali Rantabilite = –––––––––––– x 100 = %85
170 595,7
9.4.GERĠ ÖDEME SÜRESĠ
Yatırılan Toplam Sermaye 290 332.88
G.Ö.S. = ––––––––––––––––––––––– =––––––––––––––––––––– = 1.87 Yıl = 22.5Ay
Net Kar + Amortisman 145 111,872+ 10 060,61
Projede yatırılan toplam sermaye kendini 22.5 ayda geri tamamlayacaktır.
9.5.YILLIK DEĞĠġEN MASRAFLAR TABLOSU
ĠĢletme Geliri Miktar Birimi Fiyat(YTL) Tutar (YTL)
Civciv Alımı 156000 Adet 0,95 148 200
Yem Gideri 514 740
STARTER 63 000 Kg 0,654 41 202
ECBY 195 000 Kg 0,642 125 190
EPGY 195 000 Kg 0,646 125 970
KÖPY 117 000 Kg 0,634 74 178
AĢı,Ġlaç,Veteriner
MAKTUEN 23 700
Enerji ve Isıtma Gideri
MAKTUEN 10 200
Altlık ve Su Gideri
MAKTUEN 1 346,34
Beklenmeyen Giderler
(%2) Giderlerin %2'si alınmıĢtır 15 075,185
TOPLAM 713 261,525
29
9.6.SABĠT MASRAFLAR TABLOSU
Masraflar YTL
ĠĢçi (yıllık) 6 750
Bakım ve Onarım Masrafları
Binalar (%3) 2 813,876
Makine ve Donanımlar (%4) 2 148,46
Binaların Amortismanı (%5) 4 689,46
Alet ve Ekipman Amortismanı (%10) 5 371,15
TOPLAM 21 772,946
9.7.BAġA BAġ NOKTASI
990 000YTL
Birim SatıĢ Fiyatı = ––––––––––––– = 3,3 YTL / KG
300 000KG
Yıllık DeğiĢen Masraf 768 834,471 YTL
Birim DeğiĢen Masraf = –––––––––––––––––––– = ––––––––––––––––– =2,56 YTL / KG
Yıllık Et Üretimi 300 000 KG
Minimum Kapasite:
S 21 772,946
X= ––––––– = ––––––––––––––– = 29 423 baĢ
(f – d) (3,3 – 2.56)
30
Bu iĢletme en az 29 423 baĢ kapasitede çalıĢacak ve talep hacmi 3,3 YTL / BaĢ
seviyesinde fiyatı piyasada bulabilmelidir.
9.8.NAKĠT AKIM TABLOSU (YTL)
YILLAR
1.Gelirler 0 1 2 18-20
SatıĢ Geliri -------- 993 419,937 993 419,937 993 419,937
Artan ĠĢletme Sermayesi* -------- 119 737,18
TOPLAM -------- 993 419,937 993 419,937 1 113 157,11
2.Giderler
Sabit Yatırımlar 170 595,7 -------- -------- --------
ĠĢletme Sermayesi 119 737,18 -------- -------- --------
Yıllık ĠĢletme gideri** -------- 768 834,471 768 834,471 768 834,471
TOPLAM (290 332.88) 768 834,471 768 834,471 768 834,471
NET NAKĠT AKIM (290 332.88) 224 585,466 224 585,466 344 322,639
* : Proje bitiminde artık kullanılmayacak iĢletme sermayesi olarak alınmıĢtır.
** : Amortismanlar dıĢındaki iĢletme giderleri toplamıdır.
NOT : Net nakit akım satırındaki negatif değerler parantez içerisinde gösterilmiĢtir.
29.4 Kapasite (x1000 Adet)
21 772.94
713 261,52
Zarar Bölgesi Kar Bölgesi
Gelir, Masraflar (YTL)
Toplam Gelir
Değişen Masraflar
Sabit Masraflar
Başa Baş Noktası
0
993 419,937
31
9.9.NET BUGÜNKÜ DEĞER TABLOSU
Yıllar Giderler (TL) Gelirler (TL)
Ġndirgeme Oranı
(%15)
ĠndirgenmiĢ
Giderler (TL)
ĠndirgenmiĢ
Gelirler (TL)
0 170 595,7 1.000 17 059,57
1 768 834,471 993 419,937 0,847 651 202,80 841 426,68
2 768 834,471 993 419,937 0,718 552 023,15 713 275,52
3 768 834,471 993 419,937 0,608 467 451,36 603 999,32
4 768 834,471 993 419,937 0,516 396 718,59 512 604,69
5 768 834,471 993 419,937 0,437 335 980,66 434 124,51
6 768 834,471 993 419,937 0,37 284 468,75 367 565,38
7 768 834,471 993 419,937 0,314 241 414,02 311 933,86
8 768 834,471 993 419,937 0,266 204 509,97 264 249,70
9 768 834,471 993 419,937 0,225 172 987,76 223 519,49
10 768 834,471 993 419,937 0,191 146 847,38 189 743,20
11 768 834,471 993 419,937 0,162 124 551,18 160 934,03
12 768 834,471 993 419,937 0,137 105 330,32 136 098,53
13 768 834,471 993 419,937 0,116 89 184,80 115 236,71
14 768 834,471 993 419,937 0,098 75 345,78 97 355,15
15 768 834,471 993 419,937 0,083 63 813,26 82 453,85
16 768 834,471 993 419,937 0,071 54 587,25 70 532,82
17 768 834,471 993 419,937 0,06 46 130,07 59 605,20
18 768 834,471 993 419,937 0,051 39 210,56 50 664,42
19 768 834,471 993 419,937 0,043 33 059,88 42 717,06
20 768 834,471 993 419,937 0,036 27 678,04 35 763,12
TOPLAM= 4 129 555,15 5 313 803,24
Net Bugünkü Değer = ĠndirgenmiĢ Gelirler – ĠndirgenmiĢ Giderler
Net Bugünkü Değer = 5 313 803,24– 4 129 555,15
Net Bugünkü Değer = 1 184 248,09
Projenin Net Bugünkü Değeri hesaplanırken sermayenin reel faizi %15 olarak kabul
edilmiĢtir.Buna göre yapılan hesaplama sonucu projenin Net Bugünkü Değeri
1 184 248,09 YTL olarak bulunmuĢtur.Net Bugünkü Değerin pozitif çıkması projenin
uygulanabilir özellikte olduğunu göstermektedir.Yani projeden sağlanacak toplam gelirin
proje için yapılacak tüm masraf ve giderler toplamından daha fazla olacağı anlamına
gelmektedir.
9.10.FAYDA – MASRAF ORANI
Fayda / Masraf = ĠndirgenmiĢ gelir / indirgenmiĢ gider
Fayda / Masraf = 5 313 803,24/ 4 129 555,15
Fayda / Masraf = 1,28
Projenin Fayda / Masraf Oranı 1,28 olarak hesaplanmıĢtır.Bu oranın 1’den büyük olması
projenin uygulanabilir özellikte olduğunu yani projeden sağlanan toplam gelirin yapılan
toplam giderlerden daha yüksek olduğunu gösterir.
32
10.SONUÇ Broiler (etlik piliç) yetiĢtiriciliği ülkemiz Ģartlarında uygun bir bakım - besleme sağlanırsa
ve iĢletmemiz kar elde ettikçe rahatlıkla yapılabilecek bir hayvancılık dalıdır.Ancak
böylesine verimli bir üretimi gerçekleĢtirmek her Ģeyden önce broilerin yetiĢtirilmesi
konusunda geniĢ bilgi ve deneyim sahibi olmayı zorunlu kılar.
Tavukçuluk ülkemizde geçerli olan hayvancılık kolları arasında hayvansal proteinin en
ekonomik olarak üretebilen ve yemin ete dönüĢüm oranının çok uygun olması ile iyi bir
yetiĢtiricilik dalı olarak görülmektedir. Ayrıca tavukçulukta yatırımın dönüĢümü, geçerli
olan diğer hayvancılık kollarına nazaran çok daha kısa sürede olmaktadır.
Türkiye’de kırmızı et üretiminin giderek gerilemesi sonucu ortaya hayvansal protein
açığı tavuk eti üretimi ile dengelenmektedir. Ülkemiz insanının gelir düzeyi düĢük olması
ve eğitim oranının düĢük olması nedeniyle hayvansal orjinli besin maddelerine olan talebi
arttırmak için broiler yetiĢtiriciliği gibi üretim dallarını yaygınlaĢtırmak gerekir.
Tavuk eti, lezzetli, sindirimi kolay, tek baĢına olduğu kadar diğer yiyeceklerle birlikte
yenilebilen üstün bir gıda maddesidir.Aynı Ģekilde etinin protein oranı sığır etinden daha
yüksek, buna karĢın yağ ve enerjisi daha düĢük olduğundan sağlığa, özellikle kalp hastaları
ile tansiyonlu kiĢiler için ideal bir besin maddesidir.
Bizim yaptığımız proje 290 332.88YTL gibi bir öz sermaye ile
gerçekleĢtirilmiĢtir.yapılan hesaplamalar sonucu, yatırımın bize geri dönüĢ süresi yaklaĢık
22.5 yıl olacaktır. Projeye ait fayda masraf oranı 1,28’dir. 1,188 > 1 olduğu için proje
fizibildir yani üreticisine kar getiren bir projedir.
Bugün için Broiler yetiĢtiriciliğinin avantajları piyasada çok sayıda resmi ve resmi
olmayan iĢletmeler arasında çetin bir rekabetin olması ve de Broiler yetiĢtiriciliği ve
besleme ile bilgisi olmayan kiĢilerin toplumun genel iletiĢim ve yayım araçlarında alakası
olmayan lafları ortaya atıp halkı olumsuz yönde etkilemesidir.
