Makroekonomia I Ćwiczenia - Uniwersytet Warszawskicoin.wne.uw.edu.pl/amach/m1/Cw1.pdfZasady...
Transcript of Makroekonomia I Ćwiczenia - Uniwersytet Warszawskicoin.wne.uw.edu.pl/amach/m1/Cw1.pdfZasady...
Plan
0 Organizacja przedmiotu
0 Zasady zaliczenia
0 Program ćwiczeń
0 Czym zajmuje się makroekonomia?
2
Prowadzący
0 Wykład prof. dr hab. Urszuli Sztanderskiej
0 Wykład dr. Gabrieli Grotkowskiej
0 Egzamin wspólny!
0 Część testowa
0 Część graficzna
0 Część opisowa
3
Ćwiczenia 0 Wspólne dla obu wykładów
0 Zaliczenie warunkiem dopuszczenia do egzaminu
0 Wpływają na ocenę końcową (waga 30%)
0 Do zdobycia 60 punktów
4
30 - 35 pkt ocena 3 (dst) + 5 pkt. Końcowych
36 - 40 pkt ocena 3+ (dst plus) + 10 pkt. Końcowych
41 - 45 pkt ocena 4 (db) + 15 pkt. Końcowych
46 - 50 pkt ocena 4+ (db plus) + 20 pkt. Końcowych
51 - 55 pkt ocena 5 (bdb) + 25 pkt. Końcowych
56 - 60 pkt ocena 5! (celujaca) + 30 pkt. końcowych
Zasady zaliczenia ćwiczeń (1)
0 Wymagane uzyskanie co najmniej 30 punktów (50%)
0 10p - kartkówki/obecności
0 26p - kolokwium
0 18p - projekt
0 6p - punkty uznaniowe
0 Obecność na zajęciach jest obowiązkowa
0 No cheating!
5
Zasady zaliczenia ćwiczeń (2) 0 Obecność na zajęciach obowiązkowa
0 Dopuszczalne 2 nieobecności
0 Obecności sprawdzane kartkówkami
6
Zasady zaliczenia ćwiczeń (3) 0 Kartkówka zaliczona (1 pkt) = obecność
0 Kartkówkę niezaliczoną (0 pkt) można poprawić w czasie dyżuru (w ciągu 2 tygodni)
0 Punkty do zdobycia: 10
0 Kartkówka składa się z 3 pytań
0 Zaliczenie kartkówki (obecność) wymaga osiągnięcia wyniku >60%
0 Przykładowe zadania umieszczane będą na stronie internetowej do soboty wieczór przed zajęciami z kartkówką (dotyczy 2 z 3 zadań na kartkówce)
7
Zasady zaliczenia ćwiczeń (4)
0 Kolokwium końcowe (26 punktów)
0 Nie trzeba przepoławiać…
0 Uzyskanie wyniku poniżej 20%
0 wynik kolokwium zostanie zmniejszony do 0 punktów
0 wyznaczona dodatkowa praca pisemna (referat)
0 zaliczenie referatu jest warunkiem koniecznym do uzyskania jakichkolwiek punktów z danego kolokwium
0 Dopuszczalna jest 1 poprawa kolokwium (tylko dla osób które otrzymały wynik poniżej 50%)
8
Zasady zaliczenia ćwiczeń (5)
0 Projekt / praca domowa (18 punktów)
0 Zespoły 3 osobowe
0 Case study dla wybranego kraju
0 Należy opracować analizę zagadnień poruszanych na zajęciach w oparciu o oficjalne dane statystyczne dla wybranego kraju.
0 Wymagane oddanie referatu w formie pisemnej (z uwzględnieniem wszystkich wymogów formatowania pracy)
0 Prezentacja przed grupą pod koniec semestru (7 minut)
9
Zasady zaliczenia ćwiczeń (6)
0 Zero tolerancji dla ściągania… 0 Przyłapanie na kolokwium
0 Automatyczne 0 punktów (+referat)
0 Dodatkowy „karny” referat
0 Przyłapanie na kartkówce
0 Automatyczne 0 punktów (=nieobecność)
0 Dodatkowy „karny” referat
0 Niebagatelny wpływ na przydział punktów uznaniowych…
0 Zaliczenie wszystkich przydzielonych referatów konieczne do zaliczenia ćwiczeń
10
Kontakt
0 W tytule: [Makro 1]
0 www.wne.uw.edu.pl/~amach
0 Dyżur:
0 Poniedziałek, godz. 16.20, s.409/410
0 Należy uprzedzić mailowo
11
Program
0 rachunki produkcji, dochodów, wydatków, rachunki dot. zatrudnienia i bezrobocia, rachunki inflacji i bilansu płatniczego
0 podaż i popyt na pieniądz, kreacja pieniądza
0 model wydatków i produkcji w równowadze (tzw. krzyż keynesowski),
0 model IS-LM
0 model AD-AS
12
Literatura obowiązkowa
Begg D., Dornbusch R., Fischer S.,
Ekonomia, tom II [Makroekonomia],
PWE, Warszawa 2003
13
Literatura dodatkowa
0 Dornbusch R., Fisher S., Macroeconomics, 8 ed., McGraw-Hill, New York, 2000
0 Keynes J.M., Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, PWN, Warszawa 1956
0 Okun A., Ceny i ilości, PWN, Warszawa, 1991
0 Snowdon B., Vane H., Dynarczyk P., Współczesne nurty teorii makroekonomii, PWN, Warszawa, 1998
0 Mankiw G., Macroeconomics, 5 ed., Worth Publisher, 2003
0 Cieślik A., Brzozowski M., Przewodnik po zadaniach z makroekonomii, WSiP, Warszawa 2004
14
Czym jest makroekonomia?
15
Obszar działania
0 Mikro vs Makro
0 Gospodarka jako całość
0 Dążenie do rozwoju gospodarczego…
16
Miary rozwoju gospodarki?
0 Poziom PKBpc
0 Zatrudnienie w sektorach nierolniczych
0 Poziom analfabetyzmu/scholaryzacji
0 Wskaźnik Rozwoju Społecznego
(HDI – Human Development Index)
17
Indeks HDI (rok 2010)
18
Źródło: http://www.undp.org/
Bardzo wysoki
Wysoki
Średni
Niski
Brak danych
Cykl koniunkturalny
19
0 Różne fazy cyklu
0 Recesja
0 Spadek dochodu
0 Wzrost bezrobocia
0 Inflacja (również w fazie wzrostu)
Makroekonomia
0 JAK działa gospodarka?
0 Z czego wynika wzrost?
0 Co powoduje fluktuacje?
0 Co powoduje długotrwałe zmiany?
0 Analiza gospodarki
0 Podstawa polityki makroekonomicznej
0 Ukierunkowanie na rozwój
0 Stabilizacja makroekonomiczna
20
Ruch okrężny Pierwszy model
21
Założenia modelu 0 brak państwa (rządu) i zagranicy
0 gospodarstwa domowe dysponują czynnikami produkcji (w tym nakładami pracy) i dostarczają je przedsiębiorstwom
0 gospodarstwa domowe są wyłącznymi właścicielami przedsiębiorstw
0 przedsiębiorstwa dostarczają dobra i usługi
0 wszystkie dochody gospodarstw domowych są wydatkowane na dobra i usługi
0 całkowity przychód ze sprzedaży dóbr i usług jest wydatkowany na czynniki produkcji.
22
Ruch okrężny w gospodarce (circular flow)
23
Rynek dóbr finalnych
Rynek czynników produkcji
Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe
Zapłata za dobra
Zapłata za dobra
Zapłata za usługi czynników
Zapłata za usługi czynników
Dobra Dobra
Usługi czynników
Usługi czynników
Aktywność gospodarcza 0 3 równoznaczne sposoby mierzenia aktywności
gospodarczej:
0 wartość wytworzonej produkcji
0 strumień dochodów czynników produkcji
0 wartość wydatków na dobra i usługi
Dochody (Y) = Wydatki = Produkt Krajowy
Produkt krajowy brutto (PKB) to miara produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze, zlokalizowane na terytorium danego kraju bez względu na to, kto jest ich właścicielem.
24
Oznaczenia (1)
0 PKB – Produkt Krajowy Brutto GDP – Gross Domestic Product
0 C – Konsumpcja (Consumption)
0 S – Oszczędności (Savings)
0 G – wydatki rządowe (Government expenditures)
0 I – Inwestycje brutto
0 X – eksport (eXport)
0 Z – import (bo „I” już zajęte…)
0 NX – eksport netto (Net export) = X-Z
25
Oznaczenia (2)
26
0 T – podatki
0 Te – podatki pośrednie (np. VAT)
0 Td – podatki bezpośrednie (direct tax)
0 TR – transfery (czasem oznaczane jako B)
0 A – amortyzacja A = inwestycje brutto – inwestycje netto = = inwestycje restytucyjne
Rachunki dochodu narodowego (1)
Produkt Krajowy Brutto
0 PKB = C + I brutto + G + X – Z = = C + I brutto + G + NX
0 PKB = płace + zyski przedsiębiorstw + + dochody z kapitału (odsetki, dywidendy) + + dochody z ziemi + + dochody z dzierżawy (czynsz)
27
Rachunki dochodu narodowego (2)
Produkt Narodowy Brutto (PNB)
0 PNB = PKB + dochody netto z własności za granicą
Produkt Narodowy Netto
0 PNN = PNB – A = = C + I netto + G + NX + +dochody netto z własności za granicą
28
Rachunki dochodu narodowego (3) Dochód Narodowy (DN)
0 DN = PNN(ceny rynkowe) –Te+ subsydia przedsiębiorstw= = PNN(w cenach bazowych) = = suma dochodów z czynników produkcji = = PNN(w cenach producenta)
Dochód Osobisty
0 DO = DN – zyski niepodzielne korporacji – – podatki od tych zysków – – składki na ubezpieczenie (ZUS) + + TR + odsetki od długu publicznego
Dochód Osobisty do Dyspozycji, dochód rozporządzalny (DOD) 0 DOD = DO – Td = C + S
29
PNN
DN
Wynagrodzenie i Płace
Dochód z pracy na własny rachunek
Zyski Dochód z tytułu
czynszów
Te
Amortyzacja
PNB
PKB Dochody
z zagranicy
30
Ruch okrężny w gospodarce z uwzględnieniem rządu
31
Rynek dóbr finalnych
Rynek czynników produkcji
Rząd Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe
Rynek finansowy
Te
subsydia
Td
TR
G C
I
S
Ruch okrężny w otwartej gospodarce z uwzględnieniem rządu
32
wydatki
dochody
Rząd Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe
Rynek finansowy
Te
Td TR
G
C
I
S
Reszta świata
M
X
Ruch okrężny w gospodarce (1)
Wydatki = dochody = produkcja
Suma odpływów w gospodarce = suma dopływów
0 PKB w cenach bazowych (Y)
0 Y≡ C + S ≡ C + I
0 S ≡ I
33
Ruch okrężny w gospodarce (2)
Wydatki:
0 Y≡ C + I + G – Te + subsydia
Dochody:
0 Y ≡ C + S – TR + Td
0 S ≡ (Y + TR – Td) – C
Nadwyżka finansowa sektora prywatnego = deficyt finansowy państwa
0 S – I ≡ G + TR – Td – Te
34
Tożsamość deficytów bliźniaczych
0 S – I ≡ G + TR – Td – Te –NX
0 NX ≡ Sprywatne – I + SG
0 Nadwyżka finansowa sekt. Prywatnego ↦ ↦ deficyt budżetowy państwa / deficyt zagranicy
S + Td + Te + Z ≡ I + G + TR + Subsydia + X
odpływy ≡ dopływy
35
Saldo budżetu
Oszczędności rządowe (SB)
0 SB>0 –nadwyżka
0 SB<0 – deficyt budżetowy
0 SB ≡ SG ≡ Td + Te + ZUS + + podatki od zysków niepodzielnych korporacji – – G – TR – subsydia – odsetki od długu publicznego.
0 S-I ≡ - NX + (-SB) ↤ liczymy deficyt!
36
Zadania
37
0 Baca wypasa owieczki w górach
0 Turyści kupują od niego oscypek o wartości 10. Po strzyżeniu owiec baca sprzedaje runo hurtowni za 30. Hurtownia przerabia runo na wełnę i sprzedaje zakładom dziewiarskim za 50. Te produkują z wełny czapki i szaliki, które skupują od nich sklepy detaliczne (za 80). Konsumenci nabywają w sklepach produkty (czapki, szaliki) za 100.
38
dobro sprzedawca nabywca wartość
transakcji wartość dodana
wydatki na dobra finalne
dochody z czynników produkcji
oscypek baca konsument
strzyża/runo baca hurtownia
wełna hurtownia zakłady
dziewiarskie
szaliki zakłady
dziewiarskie sklepy
szaliki sklep konsumenci
Suma
1. Dane o gospodarce: PNB = 950, A = 360, Te = 210, subsydia = 0. Oblicz: PNN, DN.
2. Dane o gospodarce: PNB cr = 400, A = 50, dochody netto z własności za granicą = 5, subsydia = 6, Td = 40, Te = 70. Oblicz: PNN cp, PKB, DN.
3. Dane o gospodarce: C = 1200, I = 400, G = 300, TR = 200, odsetki od długu publicznego = 100, T = 400. Subsydia i amortyzacja są pomijane. Pamiętaj, że DOD = C + S. Oblicz: PKB, S, Sg (oszczędności państwa).
39
1. Dane o gospodarce: I netto = 220, C = 980, X = 87, Te = 75, ZUS = 62, TR = 95, Td = 180, Z = 82, I brutto = 310, G = 415, podatki od zysków korporacji = 183, niepodzielone zyski korporacji = 155, odsetki od długu publicznego = 10. Oblicz: PNB, PNN, DN, DOD, DO.
2. Dane o gospodarce: C = 2300, I brutto = 1800, G = 1900, TR = 400, X = 600, Z = 800, dochody netto z własności za granicą = -200, A = 200, Td = 200, Te = 300, podatki od zysków korporacji = 100, niepodzielone zyski korporacji = 50, ZUS = 50, odsetki od długu publicznego = 100. Oblicz: PKB, PNB, PNN, DN, DOD, DO.
40
Ile wynosi produkt narodowy brutto, dochód narodowy i dochód osobisty do dyspozycji?
dane o gospodarce:
41
wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych 5000
prywatne inwestycje krajowe brutto 1000
prywatne inwestycje krajowe netto 600
wydatki rządowe na zakup dóbr i usług 1400
podatki od dochodów osobistych 200
transfery rządowe 150
wpływy podatkowe za VAT i akcyzę 300
eksport 200
import 300
dochody netto z własności za granicą 120
składki na ubezpieczenie społeczne 40
subsydia 50
zyski nierozdzielone korporacji 80
podatki od zysków korporacji 50
odsetki od długu publicznego 100
1. W Nibylandii 40% PKB stanowi konsumpcja. Inwestycje wyniosły 400 mld, a Rząd wydał 250 mld, z czego 60% stanowiły transfery. Nibylandia wyeksportowała towary o łącznej wartości 300 mld, czyli o 1/3 więcej niż wyniósł import. Oblicz: PKB, C, G, Z, NX.
2. Jeżeli inwestycje przewyższają oszczędności o 200 mld PLN, a nadwyżka w handlu zagranicznym jest równa 170 mld PLN, to ile wynosi saldo budżetu państwa?
3. Jeżeli saldo budżetu państwa wzrosło o 15 mld PLN, oszczędności spadły o 20 mld PLN, eksport wzrósł o 10 mld PLN, a import wzrósł o 15 mld PLN, to co się stało z inwestycjami?
42
43
Źró
dło
: htt
p:/
/ww
w.s
tat.
gov
.pl/
cps/
rde/
xbcr
/gu
s/P
UB
L_f
_po
lska
_w_l
iczb
ach
_20
11
.pd
f
Dziękuję za uwagę Pytania?
44