Magazyn OKtany / numer 006

RO

LLS RO

YCE W

PO

LSCE - H

ISTO

RIA

/ RM

CH

2012 / P

EUG

EOT

301 / A

UD

I RS5

MAREK SZELGOWSKI / 4x4 000000000

MOTORYZACJAHISTORIANOWOCINIEZALENE TESTYDESIGN

OKTANY.EU006 / STYCZE 2013CENA 0 PLN

TOR

INFINITIFX30

DB

roo

kland

s

Redaktor naczelny:Maciej Tarkowskimail: [email protected]

Public relations:Marcin Gierliczmail: [email protected]: +48 609 091 721

Pisz dla nas:Tomasz SzczerbickiWiktor Sup-OstrawskiPiotr MichalakPiotr Szymaski

Art director / fotograf:Piotr Szymaski

Reklama:mail: [email protected]+48 794 794 218

OKtany02-647 Warszawa,ul. Bachmacka 1 m. 12mail: [email protected]: +48 794 794 218

www.oktany.euwww.facebook.com/oktanywww.twitter.com/oktanyeu

Druk:WEMA Sp. z o.o.

OKtany,2012-2013 Wszystkie prawa zastrzeone

RO

LLS RO

YCE W

PO

LSCE - H

ISTO

RIA

/ RM

CH

2012 / P

EUG

EOT

301 / A

UD

I RS5

MAREK SZELGOWSKI / 4x4 000000000

MOTORYZACJAHISTORIANOWOCINIEZALENE TESTYDESIGN

OKTANY.EU006 / STYCZE 2013CENA 0 PLN

TOR

INFINITIFX30

DB

roo

kland

s

FX30d w Warszawie

fot. Piotr Szymaski

EditorialMechaniczne ekstensje...

Szsty numer Magazynu OKtany!

Pewne zajcie, ktre miao miejsce na Placu Teatralnym w Warsza-wie wpyno na ksztat testu Infiniti FX30d. Przypomniaem sobie, e instniej Gundamy. Nie s one wiadomymi istotami jak Trans-formery. To maszyny kontrolowane przez pilotw...

W aktualnym numerze Piotr Szymaski przekonuje si, e Francuzi tym razem postpili inaczej projektujc nowego sedana z lwem na masce. KubatTeam przygotowa relacj z honorowego startu do16. Rallye Monte Carlo Historique. Siarczysty mrz nie przeszkodzi zaogom ani naszym dzielnym reporterom w rozpoczciu wanej imprezy. Czy na pokadzie Infiniti FX30d naley spodziewa si luksusu i zaawansowanej technologii dowiecie si w tecie autor-stwa piszcego te sowa. Luksus odsya z kolei do artykuu Tomka Szczerbickiego pod tytuem Z Duchem ekstazy na masce. Rolls--Royce w Polsce czyli samochd elit: spoecznych, finansowych, politycznych, towarzyskich. Wiktor Sup-Ostrawski przedstawi Wam histori synnego Brooklans, pierwszego na wiecie toru za-projektowanego i zbudowanego z myl o rozgrywaniu wycigw samochodowych. Z Markiem Szelgowskim poznacie si w wy-wiadzie przeprowadzonym przez Tomka Szczerbiskiego. Marek by najmodszym, wielokrotnym Mistrzem Polski w rajdach samocho-dw terenowych. To nie koniec terenowych zmaga, poniewa w kolejnym materiale historycznym przeczytacie o pierszwej pol-skiej Terenwce. Typowo terenowe zawody odbyy si w Polsce ju przed II wojn wiatow. Szybszy od pocisku Piotra Szymaskie-go to refleksje autora po spotkaniu z AUDI RS5.

Drodzy Czytelnicy! Zapraszam do lektury nowych OKtanw!

Maciej Tarkowski, redakcja Magazynu OKtany

Fot. Piotr Kubat

6

4 OKtany / stycze 2013

RMCH 2012 Relacja22

INFINITIFX30d32

6 SALE / PEUGEOT 301

22 RMCH 2012 / RELACJA

32 INFINITI FX30d

62 ROLLS ROYCE W POLSCE

72 TOR BROOKLANS / HISTORIA

98 MAREK SZELGOWSKI / WYWIAD

108 PIERWSZA POLSKA "TERENWKA"

120 AUDI RS5

SPIS TRECI

>>>

ROLLS ROYCE w Polsce 62

MAREKSZELGOWSKI98

01/2013

A jeli ju mylaem o podry, to na pewno nie w okolice koa podbiegunowego, a raczej w kierunku gdzie supek rtci utrzymuje si na wysokim poziomie.

PEUGEOT 301 / test


PEUGEOT 301tekst / zdjcia: Piotr Szymaski

stycze 2013 / OKtany 7

1

TPEUGEOT 301 / test


PEUGEOT 301

Tstycze 2013 / OKtany 9

To ju ostatnio moment, dla mionikw zakupw w centrach hand-lowych. Wanie teraz dobiega koca okres wyprzeday, a z pek sklepowych znikaj te najbardziej przecenione produkty. Ju za kil-ka dni znikn te czerwone wywieszki SALE. Obecna cena podsta-wowej wersji Peugeota 301 to 39 900 z i nie jest to tylko chwilowa promocja, ktrej celem jest sprzeda niechcianych dbr.

Zazwyczaj nie wspominamy o cenach, bo to mao istotne w przy-padku samochodw, ktre kupuje si sercem, a nie rozumem. Tym razem jest inaczej, bo osoba kupujca model 301 bdzie kie-rowaa si racjonalnymi preferencjami. Decyzj moe pobudzi jeszcze jeden bodziec mianowicie sentyment do francuskich sa-

mochodw. Jeli jeste zapatrzony w niemieck technologi nie zrozumiesz tego fenomenu.

Peugeot poza dobrze skalkulowan cen i zaletami praktyczny-mi oferuje swoim odbiorcom warto dodan w postaci designu. Patrzc z daleka na przd 301 moemy go pomyli z innym mo-delem tej marki 508. Tanie sedany bardzo czsto powstaj po-przez doklejenie wystajcego baganika do hatchback-a. Fran-cuzi tym razem postpili inaczej wykorzystali jedynie udan pyt podogow 208-ki. Nadwozie od samego pocztku byo opraco-wywane jako sedan. Efekt prac wida goym okiem tu nic nie jest dodane na si. To lubimy.

PCiko tu znale architektur wiadczc o wieloletniej historii.

PEUGEOT 301 / test


Mam pewne natrctwo, rozpoczynajc test kadego samocho-du najpierw sprawdzam jego mas. To pewien wyraz mojej t-sknoty za samochodami sprzed lat, ktre byy lekkie i pomimo maych jednostek napdowych zapewniay bardzo dobr dyna-mik np. Peugeot 205 1.1. Informacja jak znalazem w dowodzie rejestracyjnym 301-ki pod liter G (masa wasna pojazdu) to 980 kg. Za taki wynik Peugeotowi nale si due brawa. Masa jest niska, a auto wcale nie jest mae, ma prawie 4444 cm dugoci, a pojemno baganika to 506 litrw.

PEUGEOT 301


wity Mikoaj pomimo i ma sztuczn brod, dobrze odgrywa swoj rol. To osoba sympatyczna, a jego odpowiedzi na zadawane pytania s byskotliwe.

Moc 72 KM do przemieszczania si po miecie: z domu do pracy, czy do sklepu w zupenoci wystarcza.

PEUGEOT 301 / test


PEUGEOT 301


Podstawowy silnik 1,2 VTI o mocy 72 KM do przemieszczania si po miecie: z domu do pracy, czy do sklepu w zupenoci wy-starcza. Trzycylindrowa jednostka wydaje z siebie specyficzny

dwik, a przy tym ochoczo wkrca si na obroty. Myl, e to dobra propozycja dla osb szukajcych zwykego pojazdu, a nie supersamochodu.

Rauno przeprowadzi krtkie szkolenie przed jazd testow MINI po oblodzonej trasie. Szkoda, e tak zaawansowanego poziomu wiedzy nie maj nasi instruktorzy.

...cena robi swoje i pewnych rzeczy nie da si przeskoczy.

PEUGEOT 301 / test


Jak kady samochd tak i ten ma swoje wady. Nie ma produktw idealnych, kady znajdzie w nim inne minusy. Plastiki s akcepto-walnej jakoci, ale nie jest to materia znany z droszych aut, c cena robi swoje i pewnych rzeczy nie da si przeskoczy. Szko-da, e wersja podstawowa ma szare wntrze, a nie dwukolorowe jak w tym, ktry prezentujemy. Malkontenci zwrc te uwag na zawiasy od klapy baganika zmniejszajce jego praktyczno.


Tylna pka jest z plastiku mi to zupenie nie robi rnicy, a do-datkowo zwiksza atwo dbania o czysto wntrza. Gwnym mankamentem jest nierwne dziaanie systemu nawieww po-wietrza/klimatyzacji oraz gumowy sposb pracy drka dwi-gni zmiany biegw ten drugi to znak rozpoznawczy francuskich samochd majcy swoich wrogw i wielbicieli.

PEUGEOT 301 / test


Jeli stylistyka Peugeota 301 nie przekonuje Was do niego moe-cie wybra jego brata bliniaka, czyli Citroena C-Elysee.

PEUGEOT


Ten model jest dowodem na nowy sposb mylenia konstruktorw aut.

PEUGEOT 301 / test


W tym samochodzie nie jest najwaniejsze to, e jest to Peugeot, mogoby by to auto zupenie innej marki. Ten model jest dowo-dem na nowy sposb mylenia konstruktorw aut. Nie szukaj oni ju oszczdnoci w tworzeniu tylko maych silnikw z turbo-doadowaniem, ktre s ekonomiczne tylko i wycznie w tabe-lach katalogw. Wreszcie zaczto przejmowa si mas, to ona oraz opr powietrza s parametrami, ktre nie tylko poprawiaj osigi, a zmniejszaj te zuycie paliwa. Poprawie ulega te pro-wadzenie si samochodu, lekki po prostu lepiej pokonuje zakrty.

PEUGEOT 301

PEUGEOT 301 / test



Peugeot powrci do starego dobrego przepisu na sukces opra-cowa samochd tani, lekki i oszczdny, a do tego praktyczny. Pytanie tylko, czy klienci zraeni do francuskich samochodw nie potraktuj go jak taniej okazji wyprzeday zalegajcych na p-kach produktw typu SALE...

Nie inaczej byo w sobot 19 stycznia Anno Domini 2013, kiedy to Automobilklub Polski zorganizowa honorowy start polskich zag do 16. Rallye Monte Carlo Historique.

WYDARZENIE


16. Rallye Carlo Hist

Iwona Kubat, fot. Piotr Kubat


Monte orique

WYDARZENIE


Kiedy siarczysty mrz cina wszystkim ywym istotom (tym dwunonym i tym czterokoowym) wszelakie pyny ustrojowe, gdy od lodowatego wiatru i za-cinajcego niegu sztywnieje skra (ewen-tualnie lakier) na twarzach i maskach, a zabjcza wilgotno sprawia, e koczy-ny zamieniaj si w bezuyteczne koki; gdy obfity opad niegu paraliuje ruchy wikszoci kierowcw i bezczelnie zasypuje

warszawskie ulice, wtedy mamy praw-dziw pogod rajdow! Nie inaczej byo w sobot 19 stycznia Anno Domini 2013, kiedy to Automobilklub Polski zorganizowa honorowy start polskich zag do 16. Rallye Monte Carlo Historique. Wcibskie oko Ku-batteamu zajrzao i na konferencj prasow i do jednego ciekawszych samochodw biorcych udzia w tej imprezie, a co zoba-czyo i usyszao, przeczytajcie sami.

Dlaczego start honorowy

a nie o cjalny z Placu Teatralnego

jak w latach ubiegych?


WYDARZENIE


PZMot ustali prg

opacalnoci na minimum

40 zag.


Dlaczego start honorowy a nie oficjalny z Placu Teatralnego jak w latach ubiegych? Podpierajc si sowami Prezesa mioci-wie nam panujcego Polskiego Zwizku Motorowego Andrzeja Witkowskiego nie opacao si (?) robi imprezy z pom-p i wypasem, z patronatem Prezydenta M. St. Warszawy, mimo olbrzymiej fre-kwencji widzw w latach 2011 i 2012, gdy zgosio si zbyt mao zag do startu w Warszawie. Powodem tego ma by fakt, e jednym z miast startowych jest Kopen-haga, ktra odebraa Warszawie zainte-resowanie zag skandynawskich. PZMot ustali prg opacalnoci na minimum 40 zag. Zatem w przyszym roku moemy liczy na oficjalne poegnanie zawodnikw z serca Warszawy, o ile zgosi si PZMotowe minimum. C, trzymamy kciuki.

Zostaa kupiona za tward zielon walut

WYDARZENIE


Sw kilka o tych, ktrym niestraszne jest pokonanie kilkusetkilometrowej trasy z e-lazn regularnoci (pidziesitk przed i po nawrocie, po niegu i lodzie prbo-walicie?). Waciwie do samego dnia startu co si zmieniao w obsadzie zgoszonych teamw; jedna z zag w ogle musiaa si wycofa z powodu niemiej decyzji spon-sora a szkoda. S wrd startujcych sta-rzy wyjadacze, ale i tacy, ktrzy mimo wie-loletniego dowiadczenia rajdowego w tej imprezie jad po raz pierwszy i maj dusz na ramieniu - czy podoaj, czy dadz sobie rad z warunkami i restrykcyjnym pilnowa-niem narzuconej prdkoci. W tym rajdzie nie ma wyznaczonych stref serwisowych i czasu na niezbdne naprawy. Jedzie si od PKC do PKC, a jeli co si wydarzy, ser-wis musi dotrze do zawodnika na trasie i zdy naprawi samochd do kolejnego pomiaru czasu. Nie zdysz czeka ci po-kana liczba punktw karnych (bez man-datu i zdjcia z fotoradaru na szczcie) i koniec marze o dobrej lokacie. Na takie warunki rywalizacji w tym roku zdecydo-wali si:

124 - Piotr Bany i Karol Wyka (ada 1500S 1978);125 - Tomasz Jaskowski i Karol Jaskowski (Polski Fiat 125P 1972);142 - Robert Burchard i Grzegorz Gac (Polski Fiat 125p 1979);146 - Romulad Chaas i Tomasz Borysawski (Fiat 125P 1972);163 - Tomasz Ciecierzyski i Julian Obrocki (Polski Fiat 125p 1974);166 - Pawe Molgo i Janusz Jandrowicz (Polski Fiat 125p 1975);180 - Wojciech Watula i Tomasz Sweklej (BMW 320 1979);309 - Stanisaw Postawka i Andrzej Postawka (Zastawa 1100 1979);312 - Marcin Miller i Marcin Olejnik (Fiat X1/9 1977)


Ciekawskie oko Kubatteamu postanowio zajrze do wntrza granatowego samo-chodu z numerem startowym 124 i zapy-ta powocego nim Piotra Bany o to: dla-czego ada a nie Fiat? Odpowied jest w

sumie banalna Fiatw 125p startujcych w tej imprezie jest sporo i trudno byoby si wyrni. Poza tym ada WAZ 2106 S1500 ma silniejszy motor i lepsze zawieszenie, a i dostpno czci zamiennych jest o nie-bo wiksza (ada jest obecnie bardzo popu-larnym samochodem przygotowywanym do sportu na Wgrzech i w Pribatyce). Do-datkowym atutem egzemplarza Piotra by

minimalny przebieg i idealny stan, co tylko pomogo zbudowa zdrow rajdwk. ada ma seryjny silnik lekko poprawiony (maksy-malna prdko to 190 km/h), krtk sporto-w skrzyni, szper i sportowe zawieszenie. Mwic o dostpnoci (rwnie cenowej) czci do ady i Fiata 125p, Piotr podaje pro-sty przykad szpera do ady kosztuje tyle samo co do Fiata, tyle tylko, e do tego dru-giego w euro a do ady w zotwkach. Ot, drobnostka. Mimo e ada jest dzieckiem woskiej myli technicznej produkowanej licencyjnie przez braci ze Wschodu, to ta ma mocne polskie korzenie. Zostaa kupiona

A jak zwykle po polsi po klubowem

WYDARZENIE


za tward zielon walut przez czowieka z Jarosawia pracujcego w USA. Pojecha po ni a do rzeszowskiego Polmozbytu i za potwierdzeniem z piecztk zostawi w kasie 1800 dolarw. Waciciel szybko odstawi samochd do garau, gdzie w cie-ple przesta w spokoju kilkanacie lat. Jest jeszcze jeden powd, dla ktrego ta ada jest wyjtkowa, a o ktrym waciciel nie chce mwi wprost kierowca i pojazd s z jednego rocznika;-) yczymy powodzenia zaodze nr 124!Warto wspomnie, e zawodnicy starto-

wali dokadnie co minut, a czas odmierza rcznie uaktualniany chronograf firmy TAG Heuer. Brak rampy umoliwi zebranym na stracie kibicom klepanie samochodw w dachy, a sam gos Karowej czyli Krzysz-tof Szaykowski zachca zebranych do jak najmocniejszego uderzania i robienia po-rzdnego haasu w kocu to tradycja. Tym, ktrzy nie mogli kibicowa zaogom na krtych alpejskich oesach, polecamy film z 1969 roku w reyserii Juliana Dzie-dziny Czekam w Monte Carlo. Warto obej-rze, bo teraz takich filmw ju si nie robi. Porywajca muzyka Andrzeja Kurylewicza, 40-latek w roli pilota, Sobiesaw Zasada w drugim planie, mnogo i rozmaito prawdziwych samochodw i specy-ficzne (osobliwe) dialogi. Podsumowujc: niesamowite zdjcia z prawdziwego rajdu Monte Carlo i rekordowo drtwa reyseria naprawd warto!

sku mu...


INSTANT CLASSIC


Maciej Tarkowski / fotogra e: Piotr Szymaski

INFINITI

Gundamy nie s wiadomymi istotami jak

Transformery. To maszyny kontrolowane przez

pilotw. S sterowane zazwyczaj z kokpitu

umieszczonego w torsie, podczas gdy kamera przekazujca widok

otoczenia umieszczona jest w okolicach gowy.


FX 30 D

INSTANT CLASSIC



Gundamy nie s wiadomymi isto-tami jak Transformery. To maszyny kontrolowane przez pilotw. S sterowa-ne zazwyczaj z kokpitu umieszczonego w torsie, podczas gdy kamera przekazu-jca widok otoczenia umieszczona jest w okolicach gowy. Chocia Gundamy z poszczeglnych serii czsto nie maj ze sob nic wsplnego poza nazw, wik-szo z nich zachowuje kilka podstawo-wych cech. Humanoidalny ksztat i znacz-na przewaga technologiczna nad innymi kombinezonami bojowymi (mobile suits). Mowa zatem o jednym z najpopularniej-szych anime przedstawiajcych ogromne roboty. Gundam to nazwa wsplna stoso-wana do wielu niezalenych serii w kilku alternatywnych wiatach (timeline).

INSTANT CLASSIC


robot by uzbrojony w karabin, a seria bya skierowana oczywicie do chopcw. W tej fazie wiele nazw odnosio si do wolnoci (freedom), np. Biaa Baza (White Base) po-cztkowo nazywaa si Forteca Wolnoci (Freedom's Fortress). Zesp Yatate poczy angielskie sowo

gun z ostatni sylab sowa freedom two-

rzc sowo Gundom. Tomino ostatecznie przeksztaci nazw w obecn form Gun-dam symbolizujc si karabinu (gun) powstrzymuj wrogw, podobnie jak tama (dam) powstrzymuje powd.Gundam uwaany jest powszechnie za

punkt zwrotny w historii mangi i anime.Piersze produkcje przypadaj koniec lat 70.

PocztkiMobile Suit Gundam powsta gwnie

dziki Yoshiyuki Tomino oraz grupie twr-cw z firmy Sunrise Inc., wystpujcych pod pseudonimem Hajime Yatate". Pod-czas wstpnej fazy seria bya zatytuowa-na Freedom Fighter Gunboy lub po prostu Gunboy (chopiec z karabinem).Tytuowy

Gundam uwaany jest powszechnie za punkt

zwrotny w historii mangi i anime. Piersze produkcje przypadaj

koniec lat 70.stycze 2012 / OKtany 37

Przypisuje si mu zapocztkowanie ga-tunku Real Robot (prawdziwe roboty). Real Robots (popularnie nazywane mecha) r-ni si poprzedzajcego go gatunku Super Robot stylistyk i budow fabuy. Projekty robotw i broni usiuj by w tym wypadku realistyczne, zmienia si ich rola i wydwik etyczny.

INSTANT CLASSIC


TematykaOkropnoci wojny s gwnymi temata-

mi poruszanymi w wikszoci serii Gun-dam (z wyjtkiem G Gundam). Wszystkie maszyny, rwnie Gundamy, s przedsta-wione realistycznie: koczy im si energia i amunicja, wymagaj odpowiedniego oprogramowania, ulegaj uszkodzeniom i psuj si jak kada inna maszyna. Tech-nologia, przynajmniej ta w wiecie Uni-versal Century, jest praktyczna i wywodzi si z istniejcej nauki.

INSTANT CLASSIC


Skupienie si na emocjach bohaterw, zwykle wpltanych w konflikt, nie z wa-snego wyboru i stawiajcych czoa mier-ci, zniszczeniu i nieludzkim czynom to w wielkim skrcie narracja. Z kilkoma wy-jtkami nie wystpuj tu postacie cakowi-cie dobre lub ze, kady ma swoje motywy. W tle pojawia si Polityka, jak w prawdzi-wych wojnach. Gundam przedstawia cz-

sto konkretne problemy z rzeczywistego wiata i okrelone idee polityczne.Wikszo historii jest uoonych wedug

wzorca. Gwny bohater (czasem take jego gwny przeciwnik), a take wik-szo osobowoci, punktw widzenia i dziaa mog ewoluowa w miar rozwo-ju akcji. Sprawia to, e intryga staje si bar-dziej rzeczywista. We wczesnych seriach

typu Super Robot bohaterowie zachowy-wali si najczciej w ten sam przewidy-walny sposb, we wszystkich odcinkach. W rnych seriach Gundam osobowoci bohaterw i ich dziaania zmieniaj si w odpowiedzi na rozgrywajce si wok nich wydarzenia (przykadem jest wpyw wydarze serii na osobowoci dwch ry-wali Amuro Raya i Chara Aznable).

Ta maszyna to przede wszystkim due, gronie wygldajce nadwozie,

a jednak stylowe. Nie ma nic wsplnego z topornoci, ktr

obserwujemy u konkurencji.


INSTANT CLASSIC



Model FX30dFX30d wydaje si by powanym zawod-

nikiem. Ta maszyna to przede wszystkim due, gronie wygldajce nadwozie, a jednak stylowe. Nie ma nic wsplnego z topornoci, ktr obserwujemy u kon-kurencji. Wielkie, urocze lepia pluj na wroga ksenonem, napompowane, po-tne botniki odsyaj w inn, historycz-n epok, a chromowane boczne skrze-la akcentuj przednie nadkola. Mona stwierdzi, i nic innego nie dzieje si ju w bocznej linii, poza wyranymi relinga-mi dachowymi trzymajcymi poziom w stosunku do opadajcego obramowa-nia tylnych szyb.

LOTUS ESINSTANT CLASSIC


SPRIT TURBO


Rozpoczo si od lmu Cannonball i grajcego w nim Lamborghini

Countach, ktry robi wtedy niesamowite wraenie. To by

pocztek lat osiemdziesitych i era magnetowidw.

INSTANT CLASSIC


Ogldany od tyu FX30d zaskakuje i war-to si o tym przekona na wasne oczy. Linie, pozornie niewidoczne z boku, nagle oywaj i ponownie wzrok skupia si na przednich, wypompowanych, gronych botnikach.

...nagle oywaj i ponownie wzrok skupia si na przednich, wypompowanych, gronych

botnikach.


INSTANT CLASSIC



Na pokadzie naley spodziewa si luk-susu i zaawansowanej technologii. Deska rozdzielcza posiada stylowe, analogowe przyrzdy pomiarowe, w rodkowej czci dominuje czytelny ekran. Fotele s wy-godne, jak przystao na maszyn tej klasy. Czy s sterowane elektrycznie i czy maj ogrzewanie? Pytanie jest nie na miejscu. Zastosowane materiay wykoczeniowe s dobrej jakoci, monta dokonany ze znawstwem tematu. Nikt nie poczuje si zatem zawiedziony.

Podwjny ukad wydechowy broni si cisz.

INSTANT CLASSIC


Do dyspozycji mamy doadowanego die-sla V6 o pojemnoci 3.0 litra. Podwjny ukad wydechowy broni si cisz. W wielu, przyszych starciach z wrogiem moe to mie strategiczne znaczenie. Natenie dwiku we wntrzu nie jest due, staje si ledwo wyrane w miar nadbierania obrotw przez silnik. 238 KM i 550 Nm to parametry elektrowni naszej maszyny. Cho nie jest to napd atomowy, a szko-da, pozwala na dynamiczn jazd. Infiniti przyspiesza do 100 km/h w 8,3 s. Hydro-kinetyczna 7-stopniowa przekadnia au-tomatyczna odsya do wrae jakie daj historyczne ju skrzynie amerykaskie.

INSTANT CLASSIC



Mona wyobrazi sobie, wrcz usysze, olej pyncy w zakamarkach maszynerii. W zalenoci od sposobu jazdy spalanie utrzymuje si na rozsdnym poziomie. Producent podaje warto 9.0 l na 100 km w trybie mieszanym, co jest zblione do prawdy. Kto jednak zwraca na to uwag przy cenie zakupu 269 900 z w podstawo-wej wersji?FX30d moe zabra na pokad spor gru-

p towarzyszy broni. Wysokie nadwozie nie zachca do popisywania si przed nimi sportow jazd. W wypadku Infiniti cel jest jednak inny. Zaadowana maszyna

INSTANT CLASSIC



moe mie mas startow dochodzc do 2 690 kg. Przemieszczanie si na wprost jest monumentalne i komfortowe. FX30d pokonuje zakrty precyzyjnie, pomaga mu tylna o skrtna z aktywnym ukadem sterowania k tylnych (RAS Rear Active Steering) i zwarta konstrukcja. Infiniti to maszyna do codziennej, dynamicznej jaz-dy. Radzi sobie dobrze zarwno na twar-dej nawierzchni, jak na drogach nieutwar-dzonych.

INSTANT CLASSIC


Ikona kultury Gundam to ikona Japoskiej kultury.

To gry video, mangi i powieci osadzone w tych wiatach, zarwno powtarzajce fabu anime, jak i opowiadajce cako-wicie odrbne historie. Przede wszystkim jednak lukratywny biznes. 24 sierpnia 2008 w Hiroszimie odbya

si konferencja naukowa wykorzystujca Gundam jako gwny temat do dyskusji na temat relacji nauki i technologii stoso-wanej w anime i w wiecie realnym. Set-ki akademickich specjalistw z rnych dziedzin wczyo si do dyskusji. Wielu zwrcio uwag na fakt, i technologia przedstawiona w Gundam nie jest wcale daleka od wspczesnoci. Jeden z eks-pertw lotniczych stwierdzi wrcz, e moliwe bdzie wyprodukowanie rakiet o napdzie termojdrowym.Czci obchodw 30-lecia serii Gundam

by projekt o nazwie Real-G polegajcy na budowie rzeczywistych rozmiarw posgu Gundam w Japonii. Projekt zosta ukoczony na pocztku czerwca 2009 r. Otwarcie dla publicznoci miao miejsce 11 lipca 2009 roku. Wystawiony w Shio-kaze Park na wyspie Odaiba w Tokio przy-cign ponad 4 miliony zwiedzajcych. Od stycznia 2011 roku znajduje si w Diver City na wyspie Odaiba, Tokio.W 2008 roku obraz Hisashi Tenmyouya

z 2005 roku zosta sprzedany na aukcji domu Christie's, ktra odbya si w Hong Kongu, za cen 600.000 USD.W 2009 roku wytwrnie fonograficzne

wypuciy rne albumy by uczci 30. rocznic Gundam. Pierwszym z albumw by album I Senshi: Ai Senshi Tribute to rne covery piosenki "Ai Senshi" z Sol-diers of Sorrow. Z kolei amerykaski mu-zyk Andrew W.K. wyda album o nazwie Gundam Rock (2009) w Japonii. Album skada si rwnie z coverw muzyki z se-rii Gundam.

Nie naley zapomina o wpywie serii na motoryzacj.

INSTANT CLASSIC



Nie naley zapomina o wpywie serii na motoryzacj. Koncept Isuzu 2 VX inspiro-wany jest RX-178 Gundam Mk-II (nr. 71 magazynu Axis, Japionia). Mitsubishi (we wsppracy z Bandai) tworzyo symulator dla samochodw koncepcyjnych, ktry mia si pojawia midzy innymi na poka-zach samochodowych dla zwiedzajcych, oraz w serwisach fabrycznych. Symulo-wa przyspieszenie 0,5 g, mia 100 calowy ekran, 24 bitowy cyfrowy dwik. Finalna wersja miaa nawizywa do kokpitu Gun-dam. Z kolei wygld Mitsubishi Lancer Evolution wypywa z RX-78-2 Gundam a Nissan GT-R (R35), jak powiedzia dyrek-tor kreatywny Nissana Shiro Nakamura kanciaste linie i wywietrzniki high-tech z GT-R byy inspirowane przez japoskie anime Gundam.

INSTANT CLASSIC


POJEDYNEK NA PLACUInfiniti pojawio si na rynku pnocno-

amerykaskim w 1989 roku, dokadnie 10 lat po zapocztkowaniu serii Gundam. Marka bya odpowiedzi na konkurencj aut amerykaskich i europejskich w seg-mencie pojazdw luksusowych. Samo-chody Infiniti od pocztku konkuroway z Mercedesami klasy S, Jaguarami XJ czy Lexusami LS 400.Narracja Gundam obraca si wok mo-

bile suits i ich walczcych pilotw. Na woj-nie krluje zniszczenie i dehumanizacja. Kada frakcja ma swoich wasnych boha-terw i zoczycw. Kady ma wasne, uni-kalne motywy, upadki i cnoty. Gundam to

take batalie polityczne i debaty na temat rnych wanych kwestii filozoficznych. S one czsto formuowane w serii jako debaty midzy protagonist a antagoni-st, w trakcie trwania pojedynku.Nasz FX30d przeszed dodatkowy i zna-

czcy pojedynek na Placu Teatralnym w Warszawie. Waciciel pospolitego wrd handlowcw modelu kombi zaparkowa, pewnie zawsze tak robi, 30 cm od boku naszego FX30d. Zauway jednak, e w rodku siedzia pilot. Natychmiast i bez chwili zastanowienia przeparkowa pojazd. Pilotowi nie zdarzya si wczeniej taka sy-tuacja podaczas sterowania zwyk, popu-larn i skromn maszyn.

HISTORIA


Tomasz Szczerbickifoto: archiwum autora

Z Duchem ekstazy na masce


Samochody Rolls-Royce byy zawsze synonimem ekskluzywnoci, bogactwa i najwyszej klasy zarwno 100 lat temu, jak i dzi. Tego wizerunku nie zniszczyy kolejne wojny, kryzysy ani wymylne dziaania konkurencji. Byy to pojazdy elit spoecznych, nansowych, politycznych, towarzyskich. Z rzadka tylko pojawiay si rysa na majestacie, ale przewanie nie miay ona znaczcego wpywu na wizerunek marki. A jak wygldaa historia samochodw Rolls-Royce w Polsce, aut ktre na masce miay gurk nazwan duchem ekstazy"?

HISTORIA


P

Jzef Pisudski w samochodzie Rolls-Royce podczas wita

Kawalerii w Krakowie w 1933 roku. Raport skada (na koniu)

gen. Gustaw Orlicz-Dreszer.


Pierwsze auta tej marki pojawiy si w naszym kraju na po-cztku lat 20. Wtedy te (okoo roku 1922 1924) pojawio si pierwsze oficjalne przedstawicielstwo handlowe Rolls-Royce w Polsce. Cho, spotkaem si z kilkoma niezalenymi twier-dzeniami (niesprawdzonymi, ale bardzo prawdopodobnymi), e pierwsze egzemplarze Rolls-Royce mona ju byo spotka na ziemiach polskich przed 1914 rokiem. Inna informacja wspo-minaa o aucie tej marki uywanym w czasie I wojny wiatowej przez wojsko na naszych drogach i bezdroach.W odrodzonej Rzeczpospolitej wacicielami Rolls-Roycew stawa-

y si urzdy pastwowe oraz najwiksi fabrykanci, bankierzy, ma-

gnaci i ziemianie, ktrych majtki ziemskie obejmoway setki tysicy hektarw. To bya prawdziwa czowka polskiej finansjery, osoby zmanierowane, nie zadowalajce si byle czym. Aby je zachwyci potrzebne byo co naprawd wyjtkowego, a take w sposb nie-kwestionowany manifestujce presti waciciela auta. Samochody Rolls-Royce, ktre jedziy po naszych drogach, ku-

powane byy w polskim przedstawicielstwie, ale rwnie spro-wadzane je indywidualnie z Francji, Niemiec lub Austrii. Pod koniec lat 20. firm Rolls-Royce Motor Cars wspreprezentowa w Polsce Pawe Bitschan, znany sportowiec i waciciel salonu sprzedajcego auta ekskluzywnych marek.

Jedna ze stron oficjal-

nego zaproszenia na

prezentacje nowego mo-

delu Rolls-Royce.

Rok 1931.

HISTORIA


Skrupulatna dbao o dobr klientw bya bardzo wana w polityce firmy i miaa kluczowy wpyw na kreowanie wizerunku marki, a co si z tym wizao na kwestie marketingowe. Cay pro-ces by kontrolowany przez fabryk. Aby kupi nowy samochd Rolls-Royce w oficjalnym przedstawicielstwie w Polsce trzeba byo mie odpowiednie fundusze, ale wbrew pozorom i dzisiej-szemu mniemaniu, nie to byo najwaniejsze. Przede wszystkim trzeba byo legitymowa si odpowiednim pochodzeniem i po-

zycj towarzysk w najwyszych sferach. To musiao by realnie udowodnione i potwierdzone. Te kwestie byy rygorystycznie przestrzegane i decydoway o moliwoci kupna auta. W ten spo-sb dbano o prawdziw elitarno klientw. Takie postpowanie marketingowe byo wliczone w cen samochodu. aden bogaty

yd geszefciarz lub spekulant, czy Polak zwyky dorobkiewicz bez korzeni i pozycji towarzyskiej, nie mg kupi nowego Rolls-Roycea, nawet jeeli posiada odpowiedni kwot pienidzy lub propono-wa wysz sum. Takie byy zasady i trzymano si ich pryncypialnie. To by jeden z elementw budowy magii oraz prestiu marki.

Owszem, krystaliczny presti marki kalany by czasami przez wacicieli, ktrzy sprowadzali sobie uywane Rolls-Roycey, kupowane za granic, ale w Polsce byy to przypadki spora-dyczne.Tu chciabym zrobi ma dygresje do dnia dzisiejszego i za-

chci Was do chwili refleksji i porwnania, jak zmienia si po-lityka marketingowa wielu firm motoryzacyjnych na przestrzeni ostatnich 80 90 lat.

Wedug rde fabrycznych do 1931 roku byo w Polsce 12 sa-mochodw Rolls-Royce. Ich wacicielami byli: Maria hr. Bniska, Minister Jan Ciechanowski, Dyrektor Oskar Kon (wspwaciciel firmy wkienniczej Widzewska Manufaktura S.A., ktra w latach 30. zatrudniaa ponad 7000 osb), Ministerstwo Robt Publicz-

nych, Alfred hr. Potocki, Edwardowa hr. Raczyska, Ksi Karol Radziwi Ordynat Dawidgrdzki (waciciel majtku ziemskiego o powierzchni 155.000 ha), Dyrektor Egon Scheibler, Zygmunt hr. Skorzewski, Jan hr. Szodrski, Helena hr. Twardowska i Maury-cy hr. Ordynat Zamoyski (kandydat prawicy na urzd Prezydenta

Przede wszystkim trzeba byo legitymowa si odpowiednim pochodzeniem i pozycj towarzysk w najwyszych sferach. To musiao by realnie udowodnione i potwierdzone. Te kwestie byy rygorystycznie

przestrzegane i decydoway o moliwoci kupna auta.

Uroczysto wrczenia sztandarw pukowych oddziaom artylerii. Przed szpalerem onierzy, w samochodzie Rolls-Royce

model Phantom, przejeda Marszaek Polski Edward migy-Rydz (stoi). Lotnisko w Zamociu, 17 lipca 1938 roku.


Polski w wyborach w 1922 roku, rywal Gabriela Narutowicza).Do 1939 roku sprowadzono do Polski, bezporednio z fabryk,

jeszcze trzy kolejne samochody Rolls-Royce. Pierwszy zamwi Jzef Pisudski, a po jego mierci auta uywa marszaek Edward migy-Rydz. Drugi egzemplarz w 1935 roku kupi Roman hr. Sanguszko (m.in. waciciel stadniny koni arabskich w Jano-wie Podlaskim). Ostatni Rolls-Royce, sprowadzony do Polski przed wybuchem II wojny wiatowe, zamwiony zosta w 1938

roku na nazwisko Czarnecki, ale pojazd ten przeznaczony by dla gen. Wadysawa Sikorskiego. Dlaczego gen. Sikorski posuy si porednikiem przy kupnie samochodu Rolls-Royce? Trudno powiedzie, jest kilka hipotez, ale adna nie znajduje rzetelnego potwierdzenia w dokumentach lub relacjach osb. Trudno te znale informacje o uytkowaniu tego samochodu. W bogatej literaturze opisujcej wybuch II wojny wiatowej znajdujemy in-formacje, e gen. Sikorski we wrzeniu 1939 roku jedzi w Polsce samochodem BMW i takim pojazdem te przekroczy granice polsko-rumusk w Zaleszczykach (kiedy opuszcza terytorium Rzeczpospolitej). Jego ona pod konie lat 30. uywaa Opla Kade-ta. Co dziao si wic z Rolls-Royce pozostaje zagadk.Zagadkowe s rwnie losy innych przedwojennych Rolls-Roy-

cew z Polski. Dzi znamy losy tylko dwch z 15. Reszta praw-dopodobnie staa si upem wojennym najedcw zarwno

Niemcw, jak i Sowietw lub zostaa zniszczona w trakcie dzia-a wojennych.W pierwszych latach po zakoczeniu II wojny wiatowej pano-

wa w Polsce duy chaos prawny i spoeczny. W przypadku moto-ryzacji brak byo odpowiedniej ewidencji pojazdw i przepisw zarwno rejestracyjnych, jak i o prawie wasnoci, dlatego do in-formacji z tamtego okresu trzeba podchodzi bardzo ostronie. Z drugiej strony nowa sytuacja sprawia, e za spraw wojennych

i powojennych migracji przybywao do Polski wiele ciekawych i ekskluzywnych aut. Dla przykadu, do dolnolskiego miastecz-ka trafi samochd Wilhelma Hohenzollerna (znanego take jako Wilhelm II). W Wielkopolsce odnaleziono legendarn mercede-sowsk wycigwk W154 (163), a na Dolnym lsku kolejn le-gend wycigw Mercedesa W125. W Czarnkowie odnaleziono te kilka reprezentacyjnych limuzyn z przedwojennej Kolumny Zamkowej prezydenta Ignacego Mocickiego. Nad Wis przy-wdrowao take kilka sportowych Bugatti, egzemplarzy ktrych przed wojn nie byo w Polsce. Wydaje si bardzo prawdopodob-ne, e w latach 1945 1950 w granicach Polski mg znajdowa si jaki Rolls-Royce, pozostay sprzed wojny lub przywieziony jako up wojenny z pokonanych Niemiec.W okresie rzdw komunistycznych (lata 50., 60., 70. i 80.), czy-

li w PRL-owskim raju, nie sycha byo o adnym Rolls-Royce,

HISTORIA


ktry byby w Polsce. Pierwsze auta tej marki zaczy pojawi si naszym kraju dopiero w drugiej poowie lat 80. Fascynacja eli-tarn mark bya w sercach Polakw cigle ywa, nawet mimo kilkudziesiciu lat izolacyjnej elaznej Kurtyny. Po zmianach polityczno gospodarczych, zapocztkowanych w roku 1989, samochody Rolls-Royce znowu zaczy pojawia si na naszych drogach. W pierwszych latach sprowadzano przewanie moc-

no leciwe, najtasze modele Rolls-Royce, czsto w bardzo zym stanie technicznym, aby tylko mie oryginalnego Rolls-Royce. Z czasem, proporcjonalnie do wzbogacania si spoeczestwa, sigano po lepsze, drosze i nowsze modele.W stosunku do lat II Rzeczpospolitej obecnie zagin element

niekwestionowanej elitarnoci marki, tak pielgnowany ww-czas przez producenta. Dzi samochd Rolls-Royce bez problemu

Rudolf Caracciola.

Samochd Rolls-Royce, ktry nalea do gen. Wadysawa Sikorskiego.

www.tomasz-szczerbicki.pl


moe mie kady, kogo na to sta, niezalenie od pochodzenia, wyksztacenia czy pozycji spoecznej. Modzi mwi, e to demo-kracja. Starsi, pamitajcy przedwojenn Polsk, maj inne zda-nie Kto ma racj ???Z przedwojennych egzemplarzy wiemy tylko, e Rolls-Royce

hrabiego Sanguszki znajduje si obecnie w Brazylii, gdzie wyemi-

growa wraz z wacicielem po wojnie. Auto gen. Sikorskiego zo-stao w maju 1969 roku sprzedane na aukcji w Londynie i jest dzi w USA.

Tomasz

Szczerbicki

MOTOCYKLE w PRL

rzecz o motoryzacji i nie t

ylko

1RZDNVLNDDXWRUD6DPRFKRGZZ35/3U]\MRVLSRZV]HFKQLHPLDQHPPRWRF\NOH35/RNUHODSRMD]G\SURGXNFMLNUDMRZHM:)06+/:6.-XQDN-HVWWRMHGQDNZLHONLHXSURV]F]HQLHERRERNZVSRPQLDQ\FKMHGQRODGZQDQDV]\FKGURJDFKPRQDE\RUZQLHVSRWNDNLONDQDFLHPDUHNPRWRF\NOLLPSRUWRZDQ\FK-DZD0=&=,)$,0.3DQRQLD/DPEUHWWD3HXJHRWDbWDNH%0:7ULXPSK1RUWRQ%6$$-6+DUOH\'DYLGVRQLbZLHOHLQQ\FK

2b W\P ZDQLH RSRZLDGD NVLND 0RWRF\NOH 35/ 5]HF] Rb PRWRU\]DFMLLbQLHW\ONR3RUD]SLHUZV]\SRND]DQRWXIDNW\F]Q\VWDQSROVNLHJRPRWRF\NOL]PXZb ODWDFK :b UDPDFK W\WXRZHJR LbQLH W\ONRSU]\ZRDQR Zb QLHM ZVSRPQLHQLD Rb OXG]LDFK NWU]\ RGHJUDOL ZDQ UROZbPRWRF\NOL]PLHODW35/NRQVWUXNWRUDFKPHFKDQLNDFKNLHURZFDFKVSRUWRZ\FKNUHDWRUDFKUXFKZPRWRF\NORZ\FKLbZLHONLFKSDVMRQDWDFKPRWRF\NOL3RUXV]RQRZbQLHMWHPDW\NWUHE\\QLHJG\SU]HPLOF]DQH

:LHORZWNRZRSRZLHLOXVWUXMHLPSRQXMFDOLF]EDSRQDGXQLNDWRZ\FKIRWRJUDLZbZLNV]RFLSRUD]SLHUZV]\SXEOLNRZDQ\FKZDQLHWX

:\GDZQLFWZR9HVSHUXO:LHUXV]RZVND3R]QDWHOZZZYHVSHUSO1DV]HSXEOLNDFMH]QDMG]LHFLHQDDXNFMDFKDOOHJURSOQLFNYHVSHUBSOIDFHERRN:\GDZQLFWZR,Q5RFN:\GDZQLFWZR9HVSHU\RXWXEHLQURFNYHVSHU

patronat honorowy:

patronat medialny:

reklama

Brooklands

fot. Daimler Media, Bentley MediaWiktor Sup-Ostrawski

HISTORIA


5 sierpnia 1907, zwycizca wycigu Dario Resta na Mercedesie 120 hp


Tor Brooklands by pierwszym na wiecie torem zaprojektowanym i zbudowanym z myl o rozgrywaniu wycigw samochodowych. Wielokrotnie by miejscem ustanawiania licznych rekordw. Pomimo zniszcze, jakie dotkny go w wyniku II Wojny wiatowej, do dzi pozostaje miejscem, w ktrym kady mionik motoryzacji poczuje si wyjtkowo.

Carrera Panamericana 1952. W oczekiwaniu na zmian opon. Stanowisko serwisowe na odcinku Tuxtla Gutierrez Oaxaca.

W tle Karl Kling/Hans Klenk w samochodzie Mercedes-Benz 300 SL

HISTORIA


Na pomys wybudowania toru wyci-gowego, Hugh Fortescue Locke-King wpad przebywajc we Woskim miecie Bre-scia. Ten dobrze sytuowany anglik, wybra si w 1906 roku na kontynent aby podziwia ro-dzcy si sport motorowy, Targa Florio i Grand Prix Francji byy ku temu doskona okazj. Obserwowa jak podekscytowany tum spon-tanicznie reagowa na pdzce samochody, ktre pozostawiay po sobie zapach spalonej benzyny i oleju. Widok ten przypad do gustu angielskiemu dentelmenowi, jednak brako-

wao mu w tych wydarzeniach brytyjskich samochodw. Jako patriota i biznesmen w jednej osobie, szybko uzmysowi sobie, e eby zmieni panujcy stan rzeczy naleao-by wybudowa tor wycigowy, ktry pozwo-liby na osiganie duych prdkoci. Dziki temu brytyjscy producenci mieli by gdzie te-stowa swoje maszyny. Ograniczenie prdko-ci na drogach publicznych w Anglii wynosio 32km/h i nie ulego zmianie a do 1930 roku. Innymi sowy, jedynym rozwizaniem byo wybudowanie zamknitego toru.

Decyzja zostaa podjta bez dalszej zwoki. Locke-King wyznaczy na terenie wasnej po-siadoci, na obrzeach maej miejscowoci Weybridge 30 km na poudniowy zachd od Londynu miejsce na tor wycigowy. W tych pionierskich latach nie byo takich fachowcw jak Hermann Tilke, zaprojek-towanie toru powierzono pukownikowi H.C.L. Holdenowi z Krlewskiej Artylerii. Aby mie pewno, e tor bdzie wybudowany najszybciej jak to moliwe, Locke-King uy

Podwjne zwycistwo dla Mercedew 120 hp Dario Resta (numer startowy 3) wygra wycig Prix de la France

drugi by J. E. Hutton (numer startowy 9).


swojej prywatnej fortuny aby przyspieszy przedsiwzicie. Sumy okazay si znacznie wiksze ni pierwotnie zakada, ostatecznie zainwestowa 150000 w swj projekt w tych czasach bya to ogromna kwota. Tor nazwano Brooklands, od nazwy rodzinnej

rezydencji zlokalizowanej na terenie posesji. Ironi historii jest fakt, e inicjator budowy toru, ktry mia tak wielki wpyw na rozwj automobilizmu, nie posiada nawet prawa jazdy. Owalny tor pozwalajcy na osiganie duych prdkoci, zosta zbudowany tak,

aby umoliwia to, co byo niemoliwe na istniejcych wolniejszych testowych trasach dostpnych na drogach publicznych. Tor mia owalny ksztat z nachylonymi, przeciw-legymi kracami, z ktrych jeden mia nieco wikszy promie i bardziej strome nachyle-nie ni drugi.

HISTORIA


Pocztek budowyLocke-King by czowiekiem czynu. Prace

budowlane zaczy si w padzierniku 1906 i zaledwie w kilka tygodni miejsce przysze-go toru stao si wrzcym placem budowy, z ludmi i maszynami krztajcymi si nie-male przez ca dob. Tylko w sobotnie i nie-dzielne wieczory wok powstajcego toru zapadaa cisza. Jedenacie kilometrw to-rw kolejowych zostao pooonych, aby za-pewni zaopatrzenie budowy w niezbdne

materiay. Robotnicy przy uyciu cikiego sprztu wycinali drzewa i krzaki, rozgarniali ogromne pokady ziemi i tyczyli przebieg toru. Teren naleao wypoziomowa na od-cinkach prostych, nadwyk ziemi wyko-rzystano do usypania pochyych zakrtw. Przez teren toru przechodzia rzeka, pomimo tego, e starano si jak najbardziej dopaso-wa ksztat i pooenie toru do otoczenia, nie byo moliwoci jej ominicia. Jeden z nachylonych zakrtw, znany jako Mem-

bers Banking, zosta zaprojektowany nad wod, nachylony most ze stali i betonu od-powiadajcy trajektorii toru, by szczytowym osigniciem inynierii. W midzy czasie, 200 stolarzy byo zajtych stawianiem po-tw, trybun i pomieszcze dla obsugi toru. W sumie okoo 270.000 metrw szecien-nych ziemi zostao przemieszczone i po-czone z 180.000 ton betonu w celu stwo-rzenia powierzchni toru. Cao bya icie epickim przedsiwziciem.

Carrera Panamericana 1952. Wymiana opon na odcinku Tuxtla Gutierrez Oaxaca.

Mercedes-Benz 300 SL (W 194), kierowcy: Karl Kling/Hans Klenk.

W wielkanoc tradycyjnie odbyway si wycigi na torze Brooklands, 1911: Zwycizca jednego z wycigw C. K. E. Gaech startujcy na

Mercedesie 80 hp.


W sumie okoo270.000 metrw szeciennych ziemi zostao przemieszczone i poczone z 180.000 ton betonu w celu stworzenia powierzchni toru. Cao bya icie epickim przedsiwziciem.

Team Mercedesa na Carrera Panamericana Mexico, 1952. Od lewej: Hermann Lang, Erwin Grupp, Hans Klenk i Karl Kling

obok samochodw Mercedes-Benz 300 SL coupe (W 194). John Fitch i Eugen Geiger obok 300 SL roadster (W 194).

HISTORIA


Ogromna ota maszyn parowych dziesitki ich pracuj w rnych czciach toru d niestrudzenie do przedarcia si dalej przez

wzgrza.

Reg Parnell zleci zaprojektowanie bolidu Formuy 1 dla swojego teamu Bowmaker

Racing Team. Pomimo stosunkowo niewielkiego dowiadczenia w budowie bolidw Broadley wywiza si z powierzonego zadania

zdobywajc pierwsze szlify w zawodach najwyszej rangi.

Zanim rekody prdkoci zaczto bi na bezkresnych sonych jeziorach, za pole bitwy z prdkoci suy midzy inymi tor Brooklands,

tutaj Victor Hmery na Blitzen Benz pokona barier 200 km/h, 8 listopad 1909


Jak napisano w jednej z wczesnych gazet: Kadej godziny dnia, wysokie drzewa upadaj uderzajc w zarola, skd zostaj wywleczone przez zawzite mae silniki trakcyjne, ktre jak pajki, wydaj si wysuwa stalowe pajczy-ny ze swoich wntrz zapltujc w sie upade drzewa. Ogromna flota maszyn parowych dziesitki ich pracuj w rnych czciach toru

- d niestrudzenie do przedarcia si dalej przez wzgrza. Ponad 600 robotnikw zaan-gaowanych jest na torze, a ich liczba cigle wzrasta."W sumie 2000 robotnikw byo zaangao-

wanych przy budowie toru. Dla obserwato-rw, byo to uderzajce i bardzo symboliczne przejcie paeczki od napdu parowego le-

cego u podstaw realizacji toru do silnika spalinowego, ktrego rozwj placwki mia promowa. W grudniu 1906 roku, w tym sa-mym czasie kiedy tor nabiera ksztatu, po-woano Brooklands Automobile Racing Club (BARC). Klub przej pniej funkcje organiza-tora wycigw odbywajcych si na torze. Sie-dziba klubu bya ujta w planach kompleksu.

HISTORIA


Cakowita dugo toru wynosia 5,2 kilometry. 3,2 kilometra toru byo paskie, wszystkie partie miay szeroko okoo 30 metrw.

HISTORIA


Krew, pot i zy zostay w kocu wynagrodzo-ne, kiedy pierwszy na wiecie, profesjonalny tor wycigowy zosta oficjalnie otwarty 17 czerwca 1907 roku po okoo 9 miesicach prac tylko niewiele pniej ni pierwotnie planowano otwarcie, ktre miao nastpi w maju 1907. Locke-King ograniczy swoje przemwienie do minimum, chcc pozwoli nowemu torowi wycigowemu przemwi we wasnym imieniu. wiat motoryzacyjny,

jak twierdzi, sam oceni czy tor jest sukcesem. Kiedy zakoczono formalnoci, zgromadzeni gocie przenieli si do alei serwisowej, gdzie wsiedli do swoich samochodw i przejechali kilka okre po nowym torze.Przed mierci w 1926 roku, Locke-King

bdzie wiadkiem wzrastajcego zaintereso-wania sportem motorowym. Jego ona Ethel Locke-King udzielaa penego wsparcia dla projektu i bya regularnie widywana na torze.

Po mierci ma sama kontynuowaa zarz-dzanie torem i posiadoci do 1936 roku.Cakowita dugo toru wynosia 5,2 kilome-

try. 3,2 kilometra toru byo paskie, wszyst-kie partie miay szeroko okoo 30 metrw. Duszy z dwch nachylonych zakrtw, Byfleet Banking, mia promie 472 metrw, wysoko okoo 6 metrw. Nawierzchnia opadaa przed miejscem w ktrym tor prze-cinaa rzeka Way i rozdzielaa si na dwie

Dobry weekend dla F.R. Sampson'a, na Mercedesie 80 hp wygra dwa wycigi i zaj jedno drugie miejsce 5 czerwca 1911


Mercedes-Benz 300 SL (W 194) w ktrym Karl Kling i Hans Klenk

wygrali Carrera Panamericana 1952. Zabezpiecznie przedniej szyby

zostao przymocowane ju po kolizji z spem.

8 listopada 1909 Victor Hmery sta si najszybszym czowiekiem na ziemi,

rozpdzajc Blitzen Benz'a do 205,666 km/h

HISTORIA



drogi. Lewa bya prost start-meta, prawa wspinaa si z powrotem na krtszy z zakr-tw - Members Banking, ktry mia promie 305 metrw, 8,5 metra wysokoci, prowadzi do kolejowej prostej (Railway Straight) i dalej na Byfleet Banking. 5.000 miejsc siedzcych zostao zapewnionych razem z miejscami stojcymi dla 250.000 entuzjastw motor-sportu. Chatki sdziowskie byy rozmiesz-czone co 275 metrw i poczone ze sob systemem elektrycznych dzwonkw i telefo-nw. Teren alei serwisowej, by usytuowany po wewntrznej stronie prostej start-meta, w tym samym obszarze co domek klubowy dla VIPw i biura. Samochody dostaway si na

tor poprzez tunel znajdujcy si pod Mem-bers Banking i dalej drogami prowadzcy-mi do alei serwisowej. Kibice przybywajcy pieszo dostawali si na tor pokonujc kilka bramek.Pewne zmiany zostay wprowadzone

w Brooklands w 1909 roku wraz z budow Test Hill gdzie producenci samochodw mo-gli przetestowa moliwoci swoich maszyn. Ten wski pas betonu mia 107 metrw (352 stp) dugoci i uwzgldnione rne pochy-oci terenu od 1:4 do 1:8. rednia nachylenia wynosia 1:5.Tor by zasadniczo nie zmieniony do czasu

budowy Toru Campbella w 1937 roku. Ten

22 grudzie 1913 L.G. Cupid Hornsted, przymiea sie do pobicia rekordu prdkoci

na 200 hp Benz zmodyfikowanej wersji Blitzen Benza

HISTORIA



znaczcy dodatek do obiektu Brooklands by krtym autonomicznym torem wbudo-wany wewntrz gwnego owalu. Kierowcy wjedali na nowy tor z kolejowej prostej i powracali na oryginalny tor wzdu prostej start-meta. Ten zaawansowany odcinek toru zosta zaprojektowany, aby zaradzi niekt-rym z wielu wyzwa stojcych przed Bro-oklands.Owalne tory traciy na zainteresowaniu wi-

dzw, ktrzy byli zmczeni staymi wysokimi prdkociami, przynajmniej w Europie. Wol-niejsze i bardziej urozmaicone tory o wikszej

liczbie zakrtw zyskay na popularnoci. Tor Campbella by odpowiedzi Brooklands, na wyzwanie rzucone przez inne konkurencyj-ne tory Brytyjskie. Donington Park otwarto w 1933, stworzono take tor w Crystal Palace w Londynie w 1937. Rozwj techniczny po-jazdw rwnie mia na to poredni wpyw. W 1930 roku, prdkoci ktre byy osigane przez samochody zaczy przekracza fizycz-ne ograniczenia nachylonego toru. Ogrom-ne siy odrodkowe, generowane przy takich ekstremalnych prdkociach powodoway,

e nachylenie toru nie byo ju wystarcza-jce, aby utrzyma samochody na trasie. W efekcie, kierowcy zaczli wybiera dugie, paskie powierzchnie do bicia rekordw ta-kie jak wyschnite sone jeziora w Ameryce Pnocnej.Tor wycigowy ujrza pierwsz prb pobi-

cia rekordu jeszcze przed wycigiem otwie-rajcym. 28 czerwca 1907 roku Selwyn Edge podj prb pobicia rekordu 24 godzinnej jazdy na torze, dotychczasowy wynosi 1754 kilometry i by ustanowiony przez dwch amerykanw. Przed podejciem do prby

Edgea, miaa miejsce zagorzaa debata, czy ludzkie ciao moe przeciwstawi si takim siom i prdkociom, jak rwnie czy samo-chd wytrzyma tak dugi okres prby. Deba-ta zaowocowaa przede wszystkim zwiksze-niem zainteresowania wok nowego toru. Edge wywiza si ze swojego zadania, po-konujc okoo 2531 kilometrw w czasie 24 godzin ze redni prdkoci 107,87 km/h, rekord ten zosta pobity dopiero 17 lat p-niej. Osigajc taki wynik, ustanowi take rekordy wiata na 50 i 1000 mil. Rekord zosta

Betonowa nawierzchnia toru le znosia prb czasu, powstajce wyboje i pknicia byy przyczyn wielu wypadkw.

HISTORIA



Owalne tory traciy na zainteresowaniu widzw, ktrzy byli zmczeni staymi wysokimi prdkociami, przynajmniej w Europie.

HISTORIA


pobity na zmodyfikowanym przez Edgea, ktry by take konstruktorem, samochodzie angielskiej marki Napier. Setki lamp kolejo-wych rozstawionych wzdu wewntrznej czci toru umoliwiao nocn jazd, grzmi-ce auto pokonujce kolejne okrenia w przy wietle latarni musiao tworzy spektakular-ne widowisko.Pierwszy oficjalny dzie wycigowy zosta

zaplanowany na 6 lipca 1907, z szecioma wycigami w programie. Wydarzenie nastr-czao troch trudnoci organizacyjnych, na potrzeby zawodw zaadoptowano przepi-sy z wycigw konnych. Zreszt wczesne media ogaszay t imprez mianem mo-torowego Ascot. Aby atwiej byo odrni od siebie samochody, kierowcy zakadali kolorowe kurtki, podobne do tych jakie no-sili dokeje. Samochody cigay si wok toru odwrotnie do ruchu wskazwek zegara, kady zawodnik musia ukoczy przewi-dzian ilo okre zanim zjecha na prost start-meta po ostatnim okreniu. Celowano w nawizanie do wspaniaego rekordu z 28 czerwca jedna oczekiwania nigdy si nie ziciy. Wycigi nie przebiegay w takim tem-pie, ze wzgldu na fakt, e tylko niewielka liczba samochodw bya zdolna osign prdkoci na poziomie 145 km/h. Niewy-starczajce zaplecze gastronomiczne dla widzw take stanowio problem, podobnie jak szutrowe cieki, ktre byy uciliwe dla damskiego obuwia. Ponadto, drogi uywane przez samochody wycigowe, prowadzce na tor byy tak strome, e wiele samocho-dw nie byo w stanie im podoa, a niektre nawet staway w pomieniach. Nie byo te adnych ogosze o czasach okre i prd-kociach. W sumie by to raczej niepomylny chrzest dla toru Brooklands.Niemniej nie zniechcio to organizato-

rw do kontynuowania wycigw. Nagrody w puli obejmoway midzy innymi pamit-kow pyt Gottlieba Daimlera, za konkurs rozgrywany na dystansie 25,5 km. Na pro-wadzenie szybko wysuna si ta 35 konna Minerva, zacity bj o drug lokat rozgryway midzy sob Daimler i Ariel-Sim-

Hans Klenk (po lewej) i Karl Kling zwyciz-

cy Carrera Panamericana Mexico 1952.

Mercedes-Benz 300 SL (W 194).

Tim Birkin wyposay Bentleya 4 Litre w sprark, pomimo protestw W.O. Bentleya, samochd okaza si strzaem w dziesitk

siejc pogrom na torach wycigowych, w czerwcu 2012 sprzedany na aukcji Bonhams za 5,042,000


Carrera Panamericana Mexico, 1952. Karl

Kling i Hans Klenk. Mercedes-Benz 300 SL.

W czasie I Wojny wiatowej tor zosta przejty przez brytyjskie lotnictwo, do swojego pierwotnego przeznaczenia powrci dopiero

w 1920.

HISTORIA



plex, reszta stawki nie stanowia zagroenia dla prowadzcej trjki. Ostatecznie jednak Minerva i Ariel-Simplex, ze wzgldu na ko-poty techniczne nie ukoczyy wycigu, w takim ukadzie Daimler pewnie zdoby zwy-cistwo z niemal okreniem przewagi nad Darracqiem, ktry zaj drug lokat. Kto zaj trzecie miejsce? Nikt, poniewa byy to jedyne dwa samochody, ktrym udao si dojecha do mety.Gwnym wydarzeniem tego popoudnia

bya pierwsza edycja Pucharu Montague, ponad 48 km z nagrod za pierwsze miejsce w wysokoci 1400 . Na linii startowej stawiy si najmocniejsze wczesne maszyny. Osta-tecznie lini mety po emocjonujcym wyci-gu, jako pierwszy przekroczy 120 konny Mer-cedes. Nie byo jeszcze oficjalnych pomiarw czasu, jednak ustalono, e rednia prd-ko plasowaa si na poziomie 132km/h.

Sezon nabiera tempaWycigi zorganizowane w sierpniu 1907

odegray historyczn rol. Organizatorzy do-oyli stara, aby dopracowa przepisy, zre-zygnowano z kolorowych bluz jako czynnika rozrniajcego kierowcw i ich samochody na rzecz numerw pojazdw, ktre wwczas zastosowano po raz pierwszy a praktyko-wany jest do dzi. Swj debiut miaa take oficjalna aparatura pomiarowa wczeniej liczya si jedynie kolejno z jak zawodni-cy pokonywali lini mety. Od tego monentu systematycznie doskonalono techniki po-miaru czasu poszczeglnych zawodnikw.W czasie I Wojny wiatowej tor zosta prze-

jty przez brytyjskie lotnictwo, do swojego pierwotnego przeznaczenia powrci dopie-ro w 1920 roku. Tor by bardzo zaniedbany po okresie wojny jednak nie przeszkodzio to entuzjastom prdkoci. Po wojnie na rynku pojawio si sporo atwo dostpnych silnikw lotniczych, ktre byy chtnie wy-korzystywane przez bogatych arystokratw do budowy prawdziwych potworw ktre daway upust dzy prdkoci, wanie na torze Brooklands. Jednym z nich by Lo-uis Zborowski, dziedzic fortuny polskiego

W latach 20 i 30 stosowano system handicapw, bowiem trudno byo zabra kilka samochodw o takiej samej lub zblionej mocy.

HISTORIA


Krew, pot i zy zostay w kocu wynagrodzone, kiedy pierwszy na wiecie, profesjonalny tor wycigowy zosta o cjalnie otwarty

17 czerwca 1907 roku po okoo 9 miesicach prac

HISTORIA


stajnia-klasykow.pl

Tim Birkin, jeden

z zamonych pa-

sjonatw motory-

zacji, ktry w latach

midzywojennych

ciga si na torze

Brooklands.

przy pomocy zna-

jomych m.in. Cliva

Gallop'a wyposay

Bentleya w sprar-

k. Zmar

w wyniku powika

po oparzeniu o wy-

dech swojego samo-

chodu kiedy siga

po zapalniczk.


pochodzenia, ktry z sukcesami startowa w wycigach. W latach 20. i 30. stosowano system handicapw, bowiem trudno byo zabra kilka samochodw o takiej samej lub zblionej mocy. Tak wic komisja okrelaa czas jaki dzieli start najsabszego zawodnika od najmocniejszego, jeli wyliczenia komisji byy trafne wszyscy uczestnicy koczyli wy-cig w zblionym czasie. Wrd kierowcw ktrzy walczyli z wyboist nawierzchni toru byli m.in. wspomniany Louis Zborowski, le-genda Bentleya Tim Birkin, Henry Segrave czy Malcolm Campbell.

Tor, a waciwie cay kompleks Brooklands, niemal od pocztku swojego istnienia zwi-zany by take z lotnictwem. Z tego wzgldu, po wybuchu II Wojny wiatowej, kompleks zosta zarekwirowany przez rzd, na potrze-by produkcji samolotw. Na torze postawio-no tymczasowe hangary, dookoa nasadzo-no drzew i krzeww, ktre miay suy za kamufla. Nie uchronio to jednak obiektu od niemieckich bombardowa. Po zako-czeniu dziaa wojennych, koszty przywr-cenia dawnego toru do stanu z przed 1940 roku okazay si zbyt wysokie. Niemniej do

dzi motoryzacja ma tam wielkie znaczenie. W Brooklands mieci si obecnie muzeum, ktre kultywuje tradycj, pozostay take nie-ktre czci owalnego toru. Obok muzeum znajduje si salon Mercedes-Benz, przy kt-rym take znajduje si tor samochodowy.Obecnie Stowarzyszenie Brooklands powo-

ane w roku 1967, dba o utrzymanie pozosta-ej do dzi czci toru. Aktualnie kady moe naby cz toru na stronie http://www.bankingonbrooklands.org.uk/ i tym samym pomc w zabezpieczeniu przyszoci tego niezwykego miejsca.

Z Markiem Szelgowskim rozmawaia Tomasz Szczerbicki

LUDZIE


Terenowiec cz

Lubi obcowa z ludmi owadnitymi PRAWDZIW PASJ.

Prawdziw, czyli nie tak, ktra przychodzi z kolejnymi modami,

stroi si w odpustowe i szpanerskie gadety, uywa wyszukanej lecz

nie zrozumiaej retoryki i odchodzi po jednym czy dwch sezonach. Z pasj, ktra staje si

nierozerwaln czci ycia. Kiedy spotyka si takich ludzi to ju jest mniej wane, czy to motocyklista, rajdowiec, kolekcjoner militariw

lub znaczkw, eglarz, terenowiec, ornitolog, brydysta, czy Liczy si tylko ten jedyny w swoim rodzaju,

niepodrabialny bysk w oku, ktry jest charakterystyczny

dla kadej prawdziwej pasji. To cz wsplna i platforma

porozumienia dla ludzi o rnych zainteresowaniach.

Prby w terenie. Za kierow-

nic Marek Szelgowski.


zystej krwi

Starty w rajdach samochodw terenowych rozpoczem w roku 1985, ale tak naprawd to braem udzia we wszystkich imprezach samochodowych od rajdw terenowych

poprzez KJS-y do rajdw na orientacj oraz rajdw nawigacyjnych.

LUDZIE


Dwadziecia lat temu poznaem Marka Szelgowskiego czowieka z pasj. W jego przypadku wraz z chciami do jazdy w terenie szed rwnie niebyway talent do sportu samochodowego. By to najmodszy wielokrotny Mistrz Polski w rajdach samo-chodw terenowych. To bya ciekawa mie-szanka, ktra daa wiele niesamowitych wra-e oraz wymiernych efektw.

Tomasz Szczerbicki: Twoim pierwszym samochodem tereno-

wym by poczciwy Gaz 69 z grnozaworo-wym silnikiem od uka. Z tego, co pamitam kupie go gdy miae 17 lat. By rok 1985. Wtedy wanie ruszye w teren? Jak wspo-minasz tamte czasy?

Marek Szelagowski:Starty w rajdach samochodw terenowych

rozpoczem w roku 1985, ale tak naprawd to braem udzia we wszystkich imprezach sa-mochodowych od rajdw terenowych poprzez KJS-y do rajdw na orientacj oraz rajdw nawigacyjnych. W tym okresie cay czas po-wstawa nowy rajdowy gazik. W roku 1988 po raz pierwszy wystartowaem przerobio-nym do sportu Gazem 67B potocznie zwanym Czapajewem. Wtedy to, czyli po 3 latach star-tw, ktre traktowaem jako nauk i poligon dowiadczalny, przyszy pierwsze powane sukcesy. W latach 1988 1992 zdobyem czte-rokrotnie Mistrzostwo Polski w Rajdach Samo-chodw Terenowych. Startowaem w barwach Automobilklubu Rzemielnik Warszawa. To by niezapomniany i fantastyczny czas. Ludzie byli mniej nastawieni na szpan i pozerstwo, a wicej na sportow rywalizacj, dobr zaba-w i doskonalenie swoich umiejtnoci. Pano-waa bardzo koleeska a wrcz przyjacielska atmosfera. Niestety od poowy lat 90., nowe komercyjne realia zaczy przynosi zmiany Czy na lepsze, czy na gorsze to ju czysto su-biektywna ocena. W kadym razie wszystko zmienio si diametralnie.

Rok 1992, podczas jednego z rajdw.

W przerobionym do sportu

Jeepie Willysie pokonuj brd.


Po zakoczeniu wojny w Kuwejcie (1991 r.) kilka takich Dodge zostao podarowanych Polsce przez Amerykanw. Pocztkowo trafiy

do organizacji spoecznych, a nastpnie do osb prywatnych. Jednym z nich jedzi przez pewien czas Marek Szelgowski.

LUDZIE


Tomasz Szczerbicki:Z twojego tonu wnioskuje, e dla ciebie to

chyba zmiany raczej na gorsze?

Marek Szelgowski:I tak i nie z jednej strony dostpno samo-

chodw terenowych znacznie si zwikszya. Poprawio si te bezpieczestwo w sporcie samochodowym. Dzi na rajdach mona spo-tka ca gam aut terenowych rnych marek

z caego wiata oraz spor ilo samochodw budowanych indywidualnie, w standardach nie gorszych ni w Europie zachodniej. To bez-sprzeczny plus dla zmian. To, co wyapae w tonie to pewien al, e w ferworze zmian zmienili si take ludzie dzi ju nie ma takiej atmosfery jak 20 25 lat temu. Ja osobicie ceni sobie sportow rywalizacj fair play, yczliwo, koleesko, honorowo, humor, dobr zabaw, a to zjawiska coraz rzadziej spo-

tykane na bezdroach. Obecnie powszechne staje si egoistyczne pozerstwo oraz wszech-obecny lans na imprezach oraz w mediach, gdy off-road stal si trendy...Kiedy robio si to z zamiowania i dla siebie,

a teraz czsto jest to podniesienie prestiu wa-snej osoby, stworzenie sobie nowej tosamo-ci, naladownictwo lub pokazanie wasnego wysokiego statusu materialnego. To wedug mnie zmiana na minus.

KIA Sportage tuningowe dzieo

Marka Szelgowskiego.


Tomasz Szczerbicki: W drugiej poowie lat 90. zakoczye karie-

r sportow, ale nie zakoczye swojej przy-gody z terenwkami.

Marek Szelagowski:Przez prawie 15 lat organizowaem lub poma-

gaem organizowa warszawskie eliminacje Rajdowych Mistrzostw Polski Samochodw Terenowych Automobilklubu Rzemielnik. Ra-zem z szefow Biura Sportu Ew Males oraz moimi fantastycznymi kolegami z Rzemiel-nika tworzylimy niezapomniane imprezy i to nie tylko terenowe. Ja sam rwnolegle prowadziem warsz-

tat, ktry powsta w 1988 roku pod nazw 4X4 SZELGOWSKI SPORT SERWIS, zajmu-jcy si napraw, przerbkami oraz budo-w samochodw terenowych i rajdowych. W mojej firmie powstao wiele terenwek, ktre potem triumfoway w rnych impre-zach sportowych. Do dzisiaj zajmuj si bu-dow samochodw do rajdw, do przepraw, do terenowych wypraw turystycznych jak rwnie przerabiam i modyfikuj samochody uytkowe.

Poowa lat 90. Gaz 69 przygotowany do zmaga sportowych w warsztacie Marka Szelgowskiego.

LUDZIE


Auta spod mojej rki docieray do bardzo od-legych czci wiata lub wrcz objeday kul ziemsk dookoa. Ty sam zreszt moge si o tym przekona gdy jedzie jedyn w Pols-ce tak dalece zmodyfikowan KIA SPORTAGE, ktra bya moim dzieem i poruszaa si na 33 calowych koach.

Z biegiem czasu nazwa warsztatu ulega zmianie. Dzi nosi on nazw WARSZTAT4X4.PLPrzez cay czas dzieliem si rwnie swoim

dowiadczeniem z osobami, ktre chciay spr-bowa jazdy samochodem terenowym. Cz-sto spoecznie i nieoficjalnie prowadziem co w rodzaju szkoy jazdy terenowej. Mam w swo-

im dorobku kilku dobrych kierowcw, a wrd nich dwch zdobywcw tytuu Mistrza Polski.Wsppracowaem rwnie jako ekspert

w rnych projektach zwizanych z autami terenowymi, m.in. testowaem samochody dla dziaw motoryzacyjnych kilku czasopism, konsultowaem trasy i organizacj rajdw oraz


imprez o charakterze sportowym, turystycz-nym lub integracyjnym.

Tomasz Szczerbicki:Z nutk sentymentu rozmawiamy o pasjach,

klimatach, ideach, a czytelnikw zapewne in-teresuje tre, czyli czym go jedzi?

Marek Szelagowski:atwiej byoby mi powiedzie, czym nie je-

dziem. Jedziem prawie wszystkim, co si porusza, jak te wszystkim z napdem 4x4, co pojawio si na naszych drogach lub w zasigu mojej rki. Nie zawsze byy to samochody moje, czasami poyczone, ale zdarzao si, e miaem

rwnolegle kilka wasnych terenwek. Zawsze chciaem poznawa i porwnywa nowe auta. Bya to ciekawa nauka o konstrukcjach i mo-liwociach trakcyjnych pojazdw. Zaczynaem od radzieckich Gazw i Uazw, byy te wo-jenne Willysy i Dodge. Potem przysza kolej na rne modele: Jeepw, Toyot, Nissanw, Land

Dziki swojej pasji, wyksztaceniu oraz wnikliwoci w poznawaniu samochodw z napdem 4x4 potra dzi do dobrze

scharakteryzowa praktycznie kady model.

LUDZIE


Roverw, Kijanek, Daewoo, ad Niva, Suzuk, Sang Yongw tudzie Mitsubishi. Przez pto-ra roku jedziem Tarpanem Honkerem z silni-kiem Iveco i mechanik ZF, takie co byo u nas produkowane, ale nie seryjnie. Ostatnio sporo jed rnymi SUV-ami oraz autami osobo-wymi z napdem 4x4 takimi jak: Audi, Subaru czy Mitsubishi. Grupa pojazdw okrelanych jako SUV zdominowaa ju segment aut okre-lanych mianem 4x4.Dziki swojej pasji, wyksztaceniu oraz wnikli-

woci w poznawaniu samochodw z napdem 4x4 potrafi dzi do dobrze scharakteryzo-wa praktycznie kady model. Mog to uczy-ni zarwno trakcyjnie, eksploatacyjnie, jak i konstrukcyjnie, a do tego kady z nich potrafi naprawi i zmodyfikowa.

Tomasz Szczerbicki:Chtnie rzucibym dla przykadu jaki model

auta i poprosi ciebie o scharakteryzowanie, ale byoby to bardzo subiektywne. Moe wic dajmy t szans czytelnikom eby zga-szali do redakcji propozycje samochodw z napdem 4x4, o ktrych chcieliby si do-wiedzie wicej, a ty w nastpnym numerze omwiby je szczegowo. Co ty na to?

Marek Szelagowski:Bardzo prosz. To wietny pomys i z chci to

zrobi. Zapraszam wszystkich czytelnikw do kontaktu z redakcj i do zadawania pyta.

Tomasz Szczerbicki:Dochodzimy do twojej nowej aktywnoci

terenowej czyli szkole i doradztwa. To co nowego?

Marek Szelagowski:Tak, i masz w tym swj udzia (miech). Pi

lat temu napisalimy razem poradnik jazdy samochodem terenowym i SUV, ktry ley u wydawcy i czeka na druk. Mia te powsta film szkoleniowy. Szkoda, e to wszystko tak dugo si przeciga.Postanowiem te podzieli si swoj wiedz

troch bardziej oficjalnie. Samochody z nap-

Marek Szelagowski w Land Roverze na lenych bezdroach.



dem 4x4 terenowe i SUV to nie jest ju tyl-ko domena grupy zwariowanych pasjonatw. Dzi to pojazdy powszechnie uywane. Jedni sigaj po nie ze wzgldw prestiowych, bo s modne. Inni, gdy lubi aktywny wypoczynek (wdkarstwo, turystyka, spacery po lesie, myli-stwo, itp.), a samochd z napdem 4x4 poma-ga im w jego realizacji. Jeszcze inni uywaj aut 4x4 do pracy. Co ciekawe, samochody 4x4 co-raz liczniej pojawiaj si we flotach firmowych. Nagle okazao si, e niewiedza sporo kosztuje, a wiele uszkodze wynikych z bdnej obsugi i eksploatacji nie podlega reklamacji. Pojawi-o si due zapotrzebowanie na wiedz i nie chodzi tu tylko o jazd, ale rwnie o obsug, eksploatacj i przerbki czyli tak zwany tuning.

Trzeba pamita, e samochd z napdem 4x4 potrafi wiele, jeeli umiemy go poprowadzi.

Tomasz Szczerbicki: Powiesz co jeszcze wicej o tym?

Marek Szelagowski: Najlepiej odwiedzi stron www.firma4x4.pl .

Tam mona znale wicej informacji na temat jakie s poszczeglne modele, co oferuje rynek, jak wygldaa w zarysie historia samochodw 4x4 w Polsce. Jest tam te troch danych licz-bowych oraz kilka podstawowych informacji o poruszaniu si w terenie. Myl, e w cigu najbliszych miesicy nabierze ona penego ksztatu i bdzie pomocna wielu osobom.

Tomasz Szczerbicki:Czyli jak wida nie planujesz, pki co, po-

rzuci terenwek dla lukratywnej posady w banku lub innej managerskiej posady?

Marek Szelagowski:Ciko zrezygnowa z pasji, ktra przez pra-

wie 30 lat staa si nierozerwaln czci mnie i mojego ycia, a poza tym kiedy ju zrezygno-waem z bardzo lukratywnej posady, ktr pia-stowaem na rzecz tego co kocham.

Tomasz Szczerbicki:Dzikuje za rozmow i do zobaczenia na

bezdroach.

HISTORIA


Tomasz Szczerbickifoto: archiwum autora

Pierwsza polska Terenwka

Off -Road, czyli jazda po bezdroach samochodem terenowym lub uterenowionym, staje si w naszym kraju coraz bardziej popularn

form relaksu. Wielu wieo upieczonym terenowcom wydaje si, e rajdy i wycigi po bezdroach rozpoczy si w Polsce dopiero przed

kilkoma laty. Nic bardziej mylnego! Stara Wiara dobrze pamita trudne pocztki organizacji pierwszych po wojnie, typowych terenowych

rajdw samochodowych, na przeomie lat 60. i 70.

Polski Fiat 508 azik z zaog wojskow

dzielnie walczy o dobr lokat.


Samochody, ktre wystartoway w tym wycigu, byy to zwyke seryjne modele z niewielkimi, indywidualnymi mody kacjami (wzmocnione

zawieszenia, zmienione opony, specjalnie zabezpieczony przed wod i piachem silnik oraz osprzt, itp.).

HISTORIA


Pocztki automobilowych zmaga na bezdroach, w amator-skim wydaniu sportowy, maj swe pocztki jednak jeszcze wczeniej. Pierwsze samochodowe, typowo terenowe, zawody od-byy si w Polsce przed II wojn wiatow. Impreza nosia nazw Pierwsza jazda terenowa Automobilklubu Polski. Wszystko dziao si w jesienn niedziel 9 padziernika 1938 roku, w Puszczy Kam-pinoskiej.

Wojskowy cignik pgsienicowy pomaga tym, ktrzy nie

mogli o wasnych siach przejecha na drug stron lenego

jeziorka. W innych miejscach trasy w celu pomocy rozlokowano

kilka ciarwek.

Trasa Pierwszej jazdy

terenowej Automobilklubu

Polski. Rok 1938.


() Pierwsza polska terenwka!!! Doczekalimy si wreszcie imprezy niezmiernie smakowitej, zarwno z punktu widzenia wysikw kie-rowcw i osad samochodw oraz sprawdzianu wartoci i moliwoci pojazdw w bardzo cikich warunkach, jak rwnie z punktu wi-dzenia efektw, jakie daj widzowi tego rodzaju zapasy z piaskiem i wod. Jesienna terenwka bya rzeczywicie wspaniaym deserem, ja-kim Komisja Sportowa Automobilklubu Polski poczstowaa zwolenni-kw sportu samochodowego na zamknicie tegorocznego sezonu. ()

Tak rozpoczyna relacj z tej imprezy najwikszy polski w-czesny magazyn motoryzacyjny AUTO. Patrzc z perspek-tywy, impreza ta bya dodatkowo ciekawa ze wzgldu na stan drg w owym czasie oraz pojmowanie poj droga normalna i bezdroe. Standard niejednej z owych normal-nych drg w tamtych latach by o wiele gorszy ni niektre dzisiejsze Odcinki Specjalne na rajdach samochodw tere-nowych!

Na starcie zawodw, w niedzielny poranek, stany 23 zaogi. Do mety dojechao za 21. Dwa auta wycofay si, pierwsze z powodu defektu

pojazdu, drugie z powodu kolizji z drzewem.

HISTORIA


Polski Fiat 508 III nie da rady pokona brodu o wasnych siach.


Samochody, ktre wystartoway w tym wycigu, byy to zwy-ke seryjne modele z niewielkimi, indywidualnymi modyfikacjami (wzmocnione zawieszenia, zmienione opony, specjalnie zabez-pieczony przed wod i piachem silnik oraz osprzt, itp.). Jedyne uterenowione auto Polski Fiat 508 azik wystawio wojsko, kt-re potraktowao t imprez sportow, jako kolejn moliwo sprawdzenia sprztu i umiejtnoci kierowcw, przed wiszc w powietrzu burz, jak okazaa si II wojna wiatowa. Ciekawostk jest fakt, e wojsko planowao wystawi do rywalizacji w tych zawo-dach okoo 6 8 zag, ale ze wzgldu na pen mobilizacj ostatecz-nie oddelegowano na imprez tylko jeden samochd reprezentujcy Armi Polsk, w barwach Wojskowego Klubu Sportowego. Bya to do-piero jesie 1938 roku, a ju wyranie byo czu nadchodzcy konflikt.

Na 85 km odcinka terenowego trzeba byo pokona rwnie dwa brody wodne, ktre okazay si najbardziej widowiskow czci tej imprezy i miejscem najwikszego sprawdzianu dla pojazdw i ich zag.

HISTORIA


Na starcie zawodw, w niedzielny poranek, stany 23 zaogi. Do mety dojechao za 21. Dwa auta wycofay si, pierwsze z powodu defektu pojazdu, drugie z powodu kolizji z drzewem. Najliczniej reprezentowane byy Automobilkluby: dzki 6 zag oraz Polski (warszawski) 12 zag. Reszt uczestnikw stanowili zawodnicy nie zrzeszeni.Wracajc do aut, jakie uczestniczyy w tej imprezie, na uwag

i wielkie uznanie zasuguje fakt, e wikszo z nich stanowiy mae samochody z silnikami o pojemnoci skokowej okoo 900 1500 cm i mocach rzdu 25 35 KM. W porwnaniu do innych spor-towych imprez samochodowych owego okresu, na ktrych czo-wka naszych zawodnikw cigaa si z reguy na 2 3, a nawet 5-litrowych Mercedesach, Austro-Daimlerach, Bugatii czy popular-nych Chevroletach, z warszawskiej montowni, udzia maych aut w tak cikiej prbie zasuguje na uznanie.Z aut duych i rednich, w pierwszej Terenwce, wystartoway

tylko: trzy Chevrolety oraz po jednym: Steyr 120, Steyr 220, Aero 50 i Mercedes 170 V. Mae auta, ktre bray udzia w wycigu to: sie-dem Polskich Fiatw 508 III Junak, jeden wojskowy, uterenowiony Polski Fiat 508 azik, dwa samochody DKW z dwusuwowymi silni-kami, dwa Fiaty 1100 i po jednym samochodzie: Fiat 1500, Opel Kadet, Steyr 50 oraz Skoda Popular.

Tadeusz Rozenblatt, jadcy Fiatem 1100, na brodzie musia poprosi o obc pomoc, gdy wzi zbyt delikatn zaog. Prosz zwr-

ci uwag na pani w palcie z konierzem z lisa w drzwiach wozu.


Trasa pierwszej Terenwki liczya 120 km, z czego odcinek tere-nowy 85 km wid piaszczystymi drogami i bezdroami Puszczy Kampinoskiej i okolic Warszawy. Na 85 km odcinka terenowego trzeba byo pokona rwnie dwa brody wodne, ktre okazay si najbardziej widowiskow czci tej imprezy i miejscem najwik-szego sprawdzianu dla pojazdw i ich zag. Trzeba zaznaczy, e w startujcych samochodach oprcz kierowcy i pilota znajdoway si jeszcze 1 lub 2 osoby zaogi. W praktyce byy to osoby, pomaga-jce wypycha samochd z brodw i gbokiego piasku. Niekiedy

jednak sia i zaangaowanie tych ludzi nie wystarczay i trzeba byo sign po obc pomoc, ktra jednak wizaa si z otrzymaniem punktw karnych. Obc pomoc stanowiy wojskowe cigniki g-sienicowe i ciarwki, rozmieszczone na najtrudniejszych odcin-kach trasy. Jak podkrelali komentatorzy tej imprezy, wanie od zaangaowania zaogi zalea w duym stopniu wynik poszczegl-nych zawodnikw. Jeeli, kto wzi zbyt delikatn zaog mg zapomnie o czoowej lokacie. Trzeba zaznaczy jednak, e bya to dopiero pierwsza tego typu impreza i wielu zawodnikw, po za-


HISTORIA


koczeniu, przypomniao sobie stare przysowie Mdry Polak po szkodzie.Uczestnicy imprezy bya to wczesna mietanka polskiego au-

tomobilizmu, z tak znamienitymi nazwiskami jak: Mazurek, Jaku-bowski, Sokopp, Tyszkiewicz, dlatego warto wspomnie rwnie o wynikach, gdy s one wymownym dowodem ducha walki, powicenia i umiejtnoci zawodnikw. Zwycizca, Aleksander Mazurek jadcy Chevroletem, uzyska redni prdko na caej trasie przejazdu 64 km/h oraz redni prdko 54,5 km/h na 85 km odcinku terenowym, obfitujcym w liczne piachy, doy, gliny i brody. To zwariowane tempo tak skomentowa jeden z czonkw zaogi A. Mazurka: (...) aby osign ten rezultat Mazurek musia wy-zyska wszystkie moliwoci swojego wozu i eby nie pasy przybite do podogi wozu, za ktre trzymalimy si w czasie jazdy, nikt by z osa-dy wozu bez potucze nie dojecha do mety (...). Naley nadmieni, e Mazurek na nielicznych odcinakach, mocno wyboistych, drg gruntowych osiga prdko ponad 100 km/h!Mimo wielkiego wysiku fizycznego i psychicznego, jakiego wy-

magaa od uczestnikw ta impreza, a moe wanie dlatego, oceny pierwszej Terenwki byy bardzo entuzjastyczne. Potwierdze-niem tego byo, w sierpniu 1939, zgoszenie ponad 60 zawodni-kw, chccych wystartowa w II Terenwce jesieni tego roku. Do tej imprezy jednak nie doszo, z powodu wybuchu wojny. Zawodnicy podkrelali due znaczenie przygotowania takty-

ki jazdy oraz umiejtnoci kierowcy, a dopiero w drugim rzdzie moc samochodu. Taki stan rzeczy dawa moliwo rywalizacji, na rwnym poziomie, zarwno maym, jak i duym autom. Sprzyjao to rozwojowi amatorskiego uprawiania sportu samochodowego. Wycigi drogowe, w owym czasie, w wyrany sposb faworyzowa-y auta due i mocne, a co za tym szo drogie. Dlatego te opinia publiczna z wielk radoci przyja t now form sportu samo-chodowego, dostpn dla szerszej rzeszy pasjonatw automobi-lizmu.

Chevrolet, z warszawskiej montowni, prowadzony przez Artura Chronowicza podczas pokonywania brodu.


Klasy kacja oglna

ZAWODNIK SAMOCHD PRZYNALENO KLUBOWA

12345678910

Aleksander MazurekEdward Sokopp

Jzef JakubowskiKpt. Stanisaw Grbczewski

Jan SkaryskiStefan hr. TyszkiewiczTadeusz Rozenblatt

Stefan GrosmanRoman PiwoskiLucjan Grabski

ChevroletD K WD K W

Pol. Fiat 508 azikPolski Fiat 508

Mercedes 170 VFiat 1100Fiat 1500

Polski Fiat 508Polski Fiat 508

Automobilklub PolskiAutomobilklub PolskiNie stowarzyszony

Wojsk. Klub SportowyAutomobilklub PolskiAutomobilklub PolskiNie stowarzyszony

Automobilklub dzkiAutomobilklub PolskiNie stowarzyszony

Klasyfikacja oglna (pierwsza dziesitka) Pierwszej Jazdy Terenowej Automobilklubu Polski

W nastpnym numerze

INSTANT CLASSIC



Piotr Szymaskifoto: Piotr Szymaski

SZYBSZY OD

POCISKU

...Audi jest wolniejsze od kuli wystrzelonej z pistoletu, przynajmniej

w pierwszej fazie lotu

INSTANT CLASSIC



Oczywicie twierdzenie szybszy od pocisku nie jest praw-d, Audi jest wolniejsze od kuli wystrzelonej z pistoletu, przynajmniej w pierwszej fazie lotu. Skd wic si wzio to porwnanie? Mj znajomy patrzc jak oddalam si od niego w Audi RS5 stwierdzi z umiechem na twarzy, e ten samochd jest szybszy od kuli wystrzelonej z jego Beretty 92F.

Bardzo szybkie auto wymaga skutecznych i wydajnych hamulcw

INSTANT CLASSIC


Bardzo szybkie auto wymaga skutecznych i wydajnych hamul-cw. Testowany przez nas egzemplarz mia dostpne za dopa-t, bagatela 33 180 z ceramiczne tarcze. To wicej ni cena no-wego Fiata Panda w wersji Fresh!

INSTANT CLASSIC


Audi RS5 przenosi nas do lat modoci, to taka zabawka tylko e dla chopcw w kadym wieku. Szkoda, e mog sobie na ni pozwoli tylko nieliczni. Z drugiej strony to dobrze, bo trzeba mie marzenia. Te atwe do zrealizowania nie daj satysfakcji. Nieraz bujanie w obokach jest znacznie bardziej przyjemne ni zaspokajanie kadej swojej potrzeby na skinienie palca. atwe zaspokajanie wszystkich potrzeb, o ktrych marzylimy spra-wia, e zatracamy smak ycia.

250 KM i 360 Nm to wartoci dobrze wygldajce na papierze,

ale i wyranie odczuwalne w trakcie jazdy.


INSTANT CLASSIC


Silnik RS5 zosta przeszczepiony z supersamochodu R8. Nic dziwnego, e generuje dwiki zblione do Royal Concertge-bouw Orchestra z Amsterdamu. Tu, kada nuta zagrana jest w punkt, a skrzypce nie wychodz bez potrzeby przed orkiestr. Gdy chcemy by odezway si koty wystarczy wcisn gaz do oporu. A pniej odpuci za co V8 o mocy 450KM odwdziczy si feeri wspaniaych dwikw.

INSTANT CLASSIC


Wntrze Audi to prezentacja kunsztu i precyzji niemieckich inynierw. Brakuje mu troch ciepa znanego z brytyjskich samochodw i polotu woskich aut cho projektowa go Wal-ter Maria deSilva. Jego stylistyk bd zachwyceni fani sztuki nowoczesnej, tu dominuj proste formy i funkcjonalno. Kok-pitowi Audi RS5 jest bliej do limuzyny ni sportowca.

Jego stylistyk bd zachwyceni

fani sztuki nowoczesnej, tu dominuj proste formy

i funkcjonalno.

Jeli nie spojrzycie na desk rozdzielcz, na ktrej miga kontrolka

ESP, to nie bdziecie mieli pojcia, e cokolwiek si dzieje

z samochodem.


INSTANT CLASSIC


Stylistyka karoserii RS-a jest spokojna i gdyby nie duy wlot po-wietrza, pkate nadkola i ogromne felgi mona by powiedzie, e to zwyczajne, eleganckie coup, a nie rasowe i piekielnie szybkie Gran Turismo, ktrego osigi pozwalaj na pojedynek z BMW M3. Nie mylmy ze sob jednak tych samochodw oba maj swoje priorytety.

INSTANT CLASSIC


INSTANT CLASSIC


Od 0 do 100 km/h w 4,5 sekundy za ponad 380 000 z. To niby duo, a z drugiej strony mao tym bardziej, e RS5 jest szybsze od pocisku.

Magazyn OKtany / numer 006

Documents

Transcript of Magazyn OKtany / numer 006

Magazyn Chelsea.pl - numer 9.

Magazyn C - numer 3

Magazyn "EuroArizona" - numer 8

Magazyn C - numer 5

Miastopogląd #Żoliborz - Magazyn MJN - Numer 1

Autokult e-magazyn numer #1 maj 2014

Magazyn #Rodzinka - Pierwszy numer!

Magazyn C - numer 2

Magazyn C - numer 6

¡Olé! Magazyn - Numer 3/2013

MAGAZYN WESELE - numer 31

Magazyn "EuroArizona" - numer 9

Magazyn Moto Collection Numer 18

Magazyn "EuroArizona" - numer 24

Magazyn OKtany / numer 004

Magazyn Moto Collection - Numer 16

¡Olé! Magazyn - Numer 2

Magazyn OKtany / numer 008

Magazyn A&M - Numer 2

Magazyn Gracza LS-RP.net - Numer drugi