Magazyn OKtany 001 / 2012

MOTORYZACJA W PRL Cz 2. / WYPRAWA OK MAJORKA W OBIEKTYWIE

LOTUS ESPRITCz 2.

LE MANS

000000000

Nasze ycie z Peugeotem 205 Rallye

TEAMKUBATMOTORYZACJAHISTORIANOWOCINIEZALENE TESTYDESIGN

OKTANY.EU001 / SIERPIE 2012CENA 0 PLN

GRYC RACING

Redaktor naczelny:Maciej Tarkowskimail: [email protected]

Public relations:Marcin Gierliczmail: [email protected]: +48 609 091 721

Pisz dla nas:Tomasz SzczerbickiWiktor Sup-OstrawskiPiotr MichalakPiotr Szymaski

Fotografie:Piotr Szymaski

Reklama:mail: [email protected]+48 794 794 218

OKtany02-647 Warszawa,ul. Bachmacka 1 m. 12mail: [email protected]: +48 794 794 218

www.oktany.euwww.facebook.com/oktanywww.twitter.com/oktanyeu

Druk:WEMA Sp. z o.o.

OKtany,2012 Wszystkie prawa zastrzeone

MOTORYZACJA W PRL Cz 2. / WYPRAWA OK MAJORKA W OBIEKTYWIE

LOTUS ESPRITCz 2.

LE MANS

000000000

Nasze ycie z Peugeotem 205 Rallye

TEAMKUBATMOTORYZACJAHISTORIANOWOCINIEZALENE TESTYDESIGN

OKTANY.EU001 / SIERPIE 2012CENA 0 PLN

GRYC RACING

Moto Park U, 21.07.2012

IX Oglnopolski Zlot Seat Racing, 1/4 mili open

EditorialCelebryci pikno i piekoChleba i igrzysk! Te sowa Juwenalisa trafnie okrelaj czerwcow

imprez sportow, ktrej kulminacj bya potyczka druyn Hisz-panii i Woch. Pierwsi z nich, dla przypomnienia, pokonali tych drugich. Najczciej pojawiajce si w tym kontekcie sowo kt-re pamitam to sukces. Tym jednym sowem okrela si cae za-mieszanie z ktrym mielimy ostatnio do czynienia. Jak wiadomo, sukces ma wielu ojcw, ktrzy s z siebie zadowoleni i korzystajc z okazji prbuj podbudowa swj wizerunek. Nieskromnie prze-kazuj informacj ludowi macie igrzyska. Bombardowanie nas przez miesic pseudo wsplnotowoci niestety do niej nie dopro-wadzio. W aspekcie motoryzacyjnym wida byo chorgiewki na autach, co bardzo czsto kontrastowao z kultur jazdy, sam wi-dziaem. Osobicie chorgiewki nie przymocowaem, jest to wol-ny kraj. Niestety w caym tym zgieku sukcesu nie odniosa nasza reprezentacja i jest to przykre, cho naley przyzna kilka akcji, ktrych bylimy wiadkami dobrze rokuje na przyszo.

Ci, ktrzy chcieli i ci ktrzy nie chcieli uczestniczyli w starannie wyreyserowanym spektaklu. Atmosfera wita budowana bya sprawnie, przypomnie naley w tym miejscu napicie zwizane z otwieraniem kolejnych odcinkw autostrad, napicie zwizane z terminowoci oddania aren do uytku. Nie obyo si te, jak to u nas zwykle bywa, bez afer przy budowie warszawskiego Colos-seum. Raczeni bylimy zatem skrupulatnie podsycan wznios atmosfer i mona by byo zapomnie nawet o innych yciowych problemach. W moim przekonaniu nie zmienilimy si zbytnio od stuleci, zachowania powtarzaj si, wystarczy tylko sign do hi-storii. W tym miejscu zbliam si ju do rozwaa na temat proce-su, ktry zwykego czowieka czyni celebryt.

W moim przekonaniu wiele elementw wpywa na to, by sta si celebryt. Ju samo okrelenie nie jest dla mnie do koca jasne, ma te czsto nieciekawe zabarwienie. Pomimo tego, e odnosimy wraenie, e wiemy wszystko o celebrytach, waciwie to niczego o nich nie wiemy. Dlaczego tak uwaam? Problem nie jest atwy i pewnie te nie ma miejsca we wstpniaku na to, by temat rozwi-ja. Moe od drugiej strony. Moi ulubieni komentatorzy sportowi w zmowie (lub nie) z reyserk maj jak dziwn skonno do wyawiania z tumu ciekawych, w ich mniemaniu postaci, ktre

natrtnie s pokazywane na ekranie. W kontekcie omawianej imprezy wystrzelia kariera pewnej osoby dlatego, e zaoya ko-szulk z orem. W tym miejscu dochodzimy do kwestii kreowania celebrytw, a atwo takim zosta wystarczy kilka chwil w publi-katorach i temat pynie. Jednak strumie ten jest pytki i wspczu naley tym, ktrzy sdz, i zdobywanie odbiorcw wykorzystujc tak prymitywne przekazy to jedyna i suszna droga. W tym miejscu zgaszam postulat, ktry zamierzamy realizowa na amach nasze-go miesicznika. Zamiast celebrytw znanych z tego, e s celebry-tami bdziemy prezentowa sylwetki autorytetw. Nie jest atwo skonstruowa tak propozycj ale energia, ktr wykazuj w tym wzgldzie OKtany jest niewyczerpana.

Nie chcemy pyn pytkim strumieniem informacyjnym, nie chcemy serwowa papki tylko dlatego, e oczekuj tego inni. Cho nie jest to proste bdziemy starali si pokazywa ludzi, ktrzy mog by dla nas wzorem. Ciko jest poda za autorytetami, kiedy producenci dyktuj nam jak mamy y a celem nadrzdnym ich dziaa staje si sprzeda rnego rodzaju produktw. A co my sprzedajmy? Nie, my nie sprzedajemy, my pokazujemy, e istnieje rwnolegy wiat, w ktrym chcemy funkcjonowa.

Kiedy na pocztku czerwca prezentowalimy na targach Autonos-talgia numer demo naszego magazynu linia tematyczna bya ju dawno ustalona. Spotkalimy si z opiniami, e jestemy pismem lifestylowym, cokolwiek ma to znaczy. Odpowiadalimy nie. Tworzymy ten magazyn, by pokazywa autorytety. Chcielibymy prezentowa w nim niezliczone drogi, ktrymi mona poda. Kubat Team Iwona i Piotr wykazali si niebywa wrcz odwag, by przedstawi siebie naszym Czytelnikom. Ten eksperymentalny, wrcz nowatorski artyku autorstwa Iwony i Piotra jest sygnaem OKtany maj by docelowo alternatyw dla tak zwanego main-streamu, a chce si napisa warszafki.

Oddajemy w Wasze rce pierwszy numer magazynu OKtany.

Maciej Tarkowski

4 OKtany / sierpie 2012

PEUGEOT 205 GTI Petarda w doni 14

KUBAT TEAMIch szalone pudeko44

6 CO-DRIVE 2012

22 PEUGEOT 205 GTI

44 KUBAT TEAM

78 SERGIO PININFARINA

82 LOTUS ESPRIT Cz 2.

102 MOTORYZACJA W PRL Cz 2.

112 LE MANS 1952

124 MIGAWKI Z MAJORKI

SPIS TRECI

>>>

OBRAZY PRL-uCz 2.102

LE MANS 195260 LAT112

08/2012

WYDARZENIE


Co?

sierpie 2012 / OKtany 7

DRIVE! Gryc Racing Team (info), Maciej Tarkowski

WYDARZENIE


Tomasz Gryc i Micha Kunierz


TOMASZ GRYC - KIEROWCAData urodzenia: 3 listopada 1974Miejsce urodzenia: WarszawaZnak zodiaku: SkorpionHobby: Rajdy samochodowe, motocross,sur!ng, windsur!ng, bieganieNajwiksze osignicia:- Mistrz Polski w klasie R2B, 2011 rok- V-ce Mistrz Polski w Grupie R, 2011 rok- V-ce Mistrz Polski w Citron Racing Trophy, 2011 rok- II V-ce Mistrz Sowacji w Grupie 6, 2011 rokTomek jest absolwentem Wyszej Szkoy Komunikowania i Mediw Spoecznych.Rajdy to jego najwiksza pasja. Z duym zaangaowaniem uprawia take sur!ng w rnych odmianach.Debiutowa Fiatem 126 p w RALLY ZOOM. W kolejnych latach startowa Fiatem Cinqu-ecento, Oplem Astr GSI i Renault Clio Sport z rnymi pilotami. Od 2010 roku rajdow broni jest Citron C2 R2 Max.

MICHA KUNIERZ - PILOTData urodzenia: 27 wrzenia 1976Miejsce urodzenia: Sucha BeskidzkaZnak zodiaku: WagaHobby: Rajdy samochodowe, motocross, narciarstwo, karting, kuchnia woskaNajwiksze osignicia:- Mistrz Polski w klasie R2B, 2011 rok- V-ce Mistrz Polski w Grupie R, 2011 rok- V-ce Mistrz Polski w Citron Racing Trophy, 2011 rok- II V-ce Mistrz Sowacji w Grupie 6, 2011 rokMicha jest absolwentem Wyszej Szkoy Przedsibiorczoci i Marketingu w Chrza-nowie.Rajdami interesuje si od dziecka. Debiu-towa w 2000 roku w Rajdzie Imielin i od tamtej pory ju na stae zadomowi si na rajdowych trasach. Wiernie kibicuje Rober-towi Kubicy od jego najmodszych lat.

ZAOGA

WYDARZENIE



CITRON C2 R2 Max / DANE TECHNICZNE

Silnik: opracowany na bazie seryjnego silnika TU5JP4S.Pojemno: 1599 cm3

rednica/skok toka: 78,7 x 82 mmMoc maksymalna: 190 KM przy 7.750 obr./min.

Maksymalny moment obrotowy: 175 Nm przy 5.500 obr./min.Maksymalna prdko obrotowa: 8.400 obr./min.

Moc z 1 litra pojemnoci: 118,75 KM/lUkad rozrzdu: dwa waki rozrzdu w gowicy napdzane pa-

skiem zbatym. Popychacze mechaniczne z odpowiednim prolem dopasowanym do krzywek specjalne toki, prolowane

i lejsze zawory, lejsze koo zamachowe silnikaSkrzynia biegw: 5-biegowa sekwencyjna Sadev, samoblokujcy

mechanizm rnicowy typu ZF.Zasilanie: wielopunktowy wtrysk Magneti-Marelli. Pojedyncze

przepustnice z napdem o rednicy 52 mm.

Przeniesienie napdu: napd na przednie koa. Wzmocnione posie napdowe.

Sprzgo: mechanizm pchany. Pojedyncza tarcza ceramiczno--metalowa o rednicy 184 mm. Tarcza sprzga nieamortyzowa-

na.

Ukad hamulcowyPrzd: tarcze wentylowane

Asfalt: 302 x 26 mm. Zaciski czterotoczkowe.Szuter: 283 x 26 mm. Zaciski czterotoczkowe.

Ty: tarcze 280 x 8 mm.Zaciski dwutoczkowe. Regulowany ogranicznik tylnego hamulca.

Hamulec rczny sterowany hydraulicznie.

ZawieszeniePrzd: typu McPherson, specjalne przeguby.

Ty: o typu H, specjalne przeguby.Przednie i tylne amortyzatory regulowane w trzech zakresach (re-gulowane ciskanie przy niskiej prdkoci, ciskanie przy wysokiej

prdkoci, rozpranie i hydrauliczny ogranicznik).Ukad kierowniczy: ukad kierowniczy wspomagany hydraulicznie.

KoaAsfalt: obrcze 6,5 x 16, opony BFGoodrich: 17/60x16Szuter: obrcze 5 x 15, opony BFGoodrich: 17/64x15

Konstrukcja: nadwozie wzmocnione, z klatk bezpieczestwa. Osona silnika.

Wymiarydugo: 3666 mm

szeroko: 1659 mmrozstaw osi: 2315 mm

rozstaw k przednich: 1495 mmrozstaw k tylnych: 1466 mm

Dopuszczalny ciar1030 kg

rozkad mas (przd/ty): 63/37%

WYDARZENIE



15 czerwca 2012 to data, ktra na dugo pozostanie w naszej pamici. W tym dniu odbyo si fascynujce spoktanie Co--Drive. Dziki Gryc Racing Team mielimy moliwo skosztowania jak smakuje prawdziwa adrenalina, podczas jazdy pro-fesjonalnie przygotowanym samochodem rajdowym.

Mimo, e sezon 2012 dopiero si rozpo-cz Tomek Gryc, rasowy kierowca rajdowy chcia wykorzysta pierwsze promienie soca grono zaproszonych na Co-Drive goci miao spdzi dzie w nietuzinkowy sposb.

Na zamknitym odcinku drogi, ktra jest czci trasy Rajdu Mazowieckiego, zesp chcia pokaza jak funkcjonuje i przedsta-wi rwnie samo planowanie dziaa we-wntrz teamu.

Biorc pod uwag fakt, i przed zespoem jest jeszcze kilka rajdw w sezonie 2012 Gryc Racing Team uzna, e nie ma chwili do stracenia i kady dzie w rajdwce to okazja do treningu. Zaproszeni gocie mie-li zatem aktywnie uczestniczy w przygo-towaniach do sezonu 2012!

WYDARZENIE


W zapowiedzi imprezy mona byo wy-czyta, e poznamy tajemnice techniki prowadzenia auta na nawierzchni asfalto-wej, poczujemy co znaczy mkn midzy drzewami syszc tylko ryk silnika i huk skrzyni biegw!

Brzmiao to wszystko bardzo smakowi-cie. Z samego rana obralimy kierunek na Wlk Gruszczysk by uczstniczy w tym niecodziennym wydarzeniu. Juz w trakcie podry pogoda wyranie si popsua deszcz. Bdzie ciekawie...

WYDARZENIE



Po przybyciu na miejsce poczulimy, e mamy do czynienia z niezwyk sytuacj. Zabezpieczna trasa, perspektywa ostrej jazdy Citron C2 R2 do naszej dyspozycji!

Serdeczno z jak spotkalimy si bya wrcz modelowa. Caa ekipa chtnie udzie-laa odpowiedzi na nurtujce goci pyta-nia. Z minuty na minut napicie wyranie roso.

WYDARZENIE


Waciwie w tym miejscu naley zako-czy nasz krtk relacj z Co-Drive, jeeli mwimy o prbie wyraenia jezykiem pisa-nym tego, co dziao si pniej.

Ruszyy zapisy dla tych, ktrzy mieli poje-cha w fotelu pilota Tomek Gryc za kie-rownic!

WYDARZENIE



Jak ju wspomniano wczeniej, wrae z jazdy pojazdem rajdowym nie da opisa si sowami tego trzeba po prostu do-wiadczy! Niektrzy wysiadali, po demo-stracji moliwoci kierowcy i auta, dosow-nie bladzi i roztrzsieni.

Nam podobao si bardzo. Waciwie od samego startu czu byo, e Tomasz Gryc cakowicie panuje nad narowistym samo-chodem. To pozwolio na delektowanie si chwil, ktrej moglimy dowiadczy w fotelu pliota prawdziwej rajdwki. Zde-cydowanie byo warto i dugo tego nie za-pomnimy!

Z naszej strony wielkie podzikowania dla ekipy Gryc Racing Team za moliwo uczestniczenia w Co-Drive 2012. yczymy samych sukcesw!

PEUGEOT 205



PETARDAw zacinitej pici Wiktor Sup-Ostrawski

Dzikujemy za wypoyczenie samochodw do zdj oraz udostpnienie materiau zdjciowego

Fanklubowi Peugeota 205 > www.peugeot205.pl

PEUGEOT 205


Peugeot 205 GTI. Fot. Pawe Pietrzak.


...oto pomys Peugeota na zmian wizerunku z konserwatywnego,

nieco wyzutego z emocji samochodu, na paajcego energi

maego wywijasa, ktry przeszed do historii jako jedna z najlepszych

de nicji wyraenia hot-hatch.

PEUGEOT 205


PPetarda w zacinitej pici, oto pomys Peugeota na zmian wizerunku z konser-watywnego, nieco wyzutego z emocji sa-mochodu, na paajcego energi maego wywijasa, ktry przeszed do historii jako jedna z najlepszych definicji wyraenia hot-hatch.

Cofajc si nieco w czasie warto przypo-mnie sobie jak prezentowaa si gama modelowa Peugeota przed er 205. Ju od lat 60. zakady z Sochaux wypracowa-y sobie zasad tworzenia samochodw, ktrej byy wierne przez wiele kolejnych lat. Stonowane lecz stylowe nadwozia bdce dzieem studia Pininfariny okry-way solidne i wytrzymae konstrukcje, nie grzeszce nadmiernym dynamizmem. Tak byo midzy innymi w przypadku ta-kich modeli jak 204, 404 czy 504. Peugeot oznacza swoje modele trzycyfrowymi nu-merami ju od roku 1929 i pozostaje wier-ny tej zasadzie po dzi dzie.

Bezporednim poprzednikiem 205-tki, by kompaktowy model 104. Zaprezen-towany na salonie paryskim 1972 maluch Peugeota, charakteryzowa si stonowa-n stylistyk, pocztkowo dostpny tylko w wersji czterodrzwiowej, w 1975 doczeka si mniejszego cho bardziej zadziorne-go brata, modelu 104 Coupe ZS, z silni-kiem powikszonym ze standardowych 954 cm3 do 1124cm3. Nota bene obie wy-mienione jednostki napdowe byy ofero-wane w pierwszych wersjach 205. Tak jak wikszo modeli Peugeota z tego okresu rwnie 104 odznacza si dugim, 15-let-nim okresem produkcji. Jednak francuzi planowali na nastpc 104 samochd, ktry mia zerwa z utartymi schematami.


Peugeot 205 GTI Miami Blue. Fot. Rafa Walerowski.

PEUGEOT 205


W 1979 Francuskie ministerstwo trans-portu podpisao z Peugeotem umow na prowadzenie prac badawczych, ktrych celem byo zmniejszenie zuycia paliwa w samochodach osobowych. Wynikiem tych prac by prototypowy samochd do-wiadczalny VERA, w ktrym udao si zre-dukowa spalanie w wersji benzynowej o 35%, a w wersji diesla o 45%. Projekt VERA

Dowiadczenia zgromadzone przy eksperymentalnym

modelu VERA zaowocoway znacznym

obnieniem masy produkcyjnej 205-tki.


kierowany by przez Jeana Derampe, kt-ry by zaangaowany take w tworzenie innych prototypowych modeli Peugeota, takich jak Oxia. W projekcie VERA zasto-sowano take niezalene zawieszenie, ktre znalazo pniej zastosowanie m.in. w 205. Z przodu wykorzystano ko-lumny McPhersona przy projektowaniu tylnego zawieszenia starano si sprosta

takim wyzwaniom jak zmniejszenie masy i rozmiarw, zwikszenia odpornoci na uderzenia, redukcj haasu i odporno na korozj. Efektem tych prac byo zawie-szenie zoone z wahaczy wzdunych, poprzecznych drkw skrtnych i sta-bilizatora. Pozwolio to na zredukowanie miejsca dziki czemu zwikszya si prze-strze bagaowa.

Dowiadczenie zgromadzone przy pra-cy nad tym modelem wykorzystano przy opracowywaniu samochodu, ktry mia odegra ogromn rol w historii firmy modelem 205. Dodatkowe know-how w dziedzinie budowy maolitraowych samochodw, Peugeot osign wyku-pujc od Chryslera w 1978 mark Sim-ca. Prace nad nastpc 104 zaczy si

Peugeot 205 Roland Garros Cabrio. Fot. Piotr Kubat.

PEUGEOT 205


w drugiej poowie lat 70., projekt otrzy-ma oznaczenie robocze M24. Jak poda-wa producent w notatce prasowej wy-puszczonej z okazji premiery samochodu, model 205 by efektem poczynionych in-westycji o cznej wartoci 110 milionw funtw, piciu lat bada i rozwoju pro-

Peugeot 205 ukaza si wiatu w 1983. Rok pniej niewiele zabrako aby zosta obwoany samochodem roku...


jektu. Spor cz tej kwoty pochono stworzenie nowej, zrobotyzowanej linii produkcyjnej w Mulhouse. Wygld samo-chodu nie pozostawa bez znaczenia, do tej pory Peugeot uchodzi za raczej kon-serwatywn firm pod tym wzgldem, jednak przeom lat 70. i 80. nie by czasem

na tradycje. Moda czerpaa raczej z futu-ryzmu, co byo widoczne w kolekcjach wielkich francuskich projektantw takich jak Thierry Mugler czy Jean-Paul Gaultier. Zlecono wykonanie dwch rwnoleg-ych projektw, za jeden by odpowie-dzialny wieloletni partner Peugeota

Peugeot 205 Roland Garros Cabrio. Fot. Piotr Kubat.

PEUGEOT 205


Ostatecznie to rodzimy projekt tra do produkcji, Pininfarinie powierzono nadwozie wersji Cabrio.


w zakresie stylizacji nadwozi woski dom projektowy Pininfarina, drugi pro-jekt realizowany by przez wewntrzne studio projektowe Peugeota. Ostatecz-nie to rodzimy projekt trafi do produk-cji, Pininfarinie powierzono nadwozie wersji Cabrio. Dowiadczenia zgroma-dzone przy eksperymentalnym modelu

VERA zaowocoway znacznym obnie-niem masy produkcyjnej 205-tki. Samo nadwozie wayo jedynie 194 kg tam gdzie to moliwe zastosowano cienk blach rwnie szyby byy ciesze ni we wczeniejszych modelach, ostatecz-nie kompletny samochd way poniej okoo 850 kg.

Peugeot 205 GTI Miami Blue. Fot. Rafa Walerowski.

PEUGEOT 205



Jednak to nie oszczdne wersje interesuj nas najbardziej. Marketingow petard, ktra miaa przekona uwag poten-cjalnych nabywcw rwnie do bardziej ekonomicznych wersji byo rajdowe mon-strum Peugeot 205 Turbo 16. W latach 80. producenci redniej klasy samochodw dysponowali bardzo prost recept na zdobycie uwagi swoich klientw. Wystar-czyo zbudowa 200 egzemplarzy wyczy-nowej wersji popularnego modelu eby

przy dobrze prowadzonym programie rajdowym zdoby rozgos i wywindowa sprzeda. Peugeot w tym czasie zatrudni waciwych ludzi na waciwych stanowi-skach. W 1982 r. powstaa sekcja sporto-wa Peugeot Talbot Sport, ktr kierowa dowiadczony pilot rajdowy Jean Todt, ktry pniej by odpowiedzialny za suk-cesy Ferrari w F1, aktualnie peni funkcj przewodniczcego FIA. Pocztek lat 80. to w rajdach samochodowych rewolucja na-

pdu 4x4, zapocztkowana przez legen-darne Audi Quattro. Pozostali producenci szybko zorientowali si, e jest to droga, ktr naley poda jeli chc pozosta w rywalizacji. Talbot zdoby mistrzostwo w 1981 r. i nic dziwnego, e podjto dzia-ania aby tytu odzyska. Do uzyskania homologacji rajdowej grupy B, niezbdne byo wyprodukowanie 200 egzemplarzy drogowych. Peugeot 205 Turbo 16 wspl-ne ze standardow 205-k mia drzwi,

W 1982 powstaa sekcja sportowa Peugeot Talbot Sport, ktr kierowa dowiadczony pilot rajdowy Jean Todt, ktry pniej by odpowiedzialny za sukcesy Ferrari w F1, aktualnie peni funkcje przewodniczcego FIA.

Peugeot 205 CTI.

Fot. Mateusz Dzigielewski.

PEUGEOT 205


lampy, przedni szyb i co ciekawe, alu-miniowy blok silnika spotykany pniej w modelach GTI. Zmieni on jednak lokali-zacj, trafi bowiem za plecy kierowcy, zo-sta te wyposaony w szesnastozaworo-w gowic oraz turbosprark. Drogowa wersja oddawaa kierowcy do dyspozycji

200 KM, rajdowe, zalenie od ewolucji, 320 do 450 KM. Premiera 205 Turbo 16 po-krya si z premier standardowej 205-tki. Pierwsze starty w rajdach przypady na 1984 r., na sukcesy nie trzeba byo dugo czeka, w 1985 r. Timo Salonen zdoby ty-tu Rajdowego Mistrza wiata, klasyfikacj

konstruktorw zgarn Peugeot. Rwnie w nastpnym roku udao si zgarn po-dwjne zwycistwo, tym razem po tytu mistrza sign Juha Kankkunen. W 1987 r. rozwizano grup B, Jean Todt, znalaz jednak zastosowanie dla cigle doskona-ej maszyny. W latach 1987-88 205 Turbo 16


Peugeot 205 CTI. Fot. Mateusz Dzigielewski.

PEUGEOT 205


zdominowao bezdroa dzielce Pary od Dakaru, dwukrotnie zwyciajc ten mor-derczy rajd z finami Arim Vatanenem i Juh Kankkunenem za kierownic.

Peugeot 205 ukaza si wiatu w 1983. Rok pniej niewiele zabrako aby zosta obwoany samochodem roku, nieznacznie wyprzedzi go jednak Fiat Uno. W 1984 r.

Peugeot 205 Forever. Fot. Piotr Kubat.

Peugeot 205 Forever. Fot. Piotr Kubat.

Peugeot 205 Roland Garros. Fot. Mateusz Dzigielewski.


do gamy modelowej trafi pierwszy GTI, wyposaony w silnik XU5J o pojemnoci 1580 cm3 rozwija moc 105 KM. Bya to oglnie dostpna namiastka tego co nie-

zliczone rzesze fanw motoryzacji ogl-day na trasach rajdowych wiata. Chocia namiastka to raczej niezbyt odpowiednie okrelenie ju pierwsze GTI cho najsab-

sze ze wszystkich wersji, ktre miay na-dej, dawao kierowcy bardzo korzystny stosunek mocy do masy dziki czemu szybko wszyscy yuppie chcieli je mie.

Peugeot 205 Roland Garros. Fot. Mateusz Dzigielewski.

PEUGEOT 205


Z przodu zastosowano hamulce tarczowe, z tyu za tradycyjne bbny, cao stana na koach z 14-calowymi felgami.

W odrnieniu od pozostaych wersji GTI rni si szerszymi plastikowymi nad-kolami oraz paroma detalami nadajce-mu mu bardziej zadziornego wizerunku z charakterystyczn czerwon listw na czele. Rwnie wntrze nie pozostawia-o zudze co do aspiracji tego lwitka. Sportowe fotele pokryte czarno czer-won tapicerk daway kierowcy pewn pozycj za kierownic, na ktrej widniay trzy magiczne litery GTI. Usztywnione zawieszenie okazao si zbyt uciliwe w codziennym uytkowaniu samocho-du i lutym 1985 r. zmikczono je nieco zwikszajc komfort jazdy. Moc oferowa-

na przez pierwsze GTI, nie zaspokajaa w peni potrzeb, pod tym wzgldem Peugeot przegrywa ze swoim gwnym rywalem Golfem GTi. Z pocztku 1985 r. moliwe byo zakupienie pakietu tuningo-wego oferowanego przez Peugeot Talbot Sport, ktry zwiksza moc z fabrycznych 105 KM do 125 KM.

Byo to jednak dziaanie dorane, zasadni-cze rozwizanie zaprezentowano w 1986. W silniku o pojemnoci 1,6 oznaczonym symbolem XU5J zastosowano gowic cylindrw z wikszymi zaworami pocho-

dzc z jednostki napdowej o oznacze-niu XU9JA stosowanej w modelu, ktry zaprezentowano w grudniu tego roku. By nim Peugeot 205 1.9 GTI. Wzmocniony silnik 1,6 oferowa teraz kierowcy 115 KM. W tym samym czasie Volkswagen zapre-zentowa 16-zaworow wersj Golfa II GTi, ktrego moc skoczya do 137 KM w wersji bez katalizatora.


Peugeot 205 GTI. Fot. Pawe Pietrzak.

PEUGEOT 205


205 1.9 GTI nie odstawa od rywala ofe-rujc kierowcy do dyspozycji 130 KM przy lepszym stosunku mocy do masy. Od wer-sji 1.6 odrniao go m.in. zastosowanie ha-mulcw tarczowych na wszystkich czterech koach, 15-calowe felgi, we wntrzu zasto-sowano czciowo skrzan tapicerk oraz elektryczne sterowanie szyb w standardzie. Tak jak wczeniej wspomniano w 1986 r.Peugeot sign po tytu Rajdowego Mistrz wiata, fakt ten by wyranie zaznaczony w prospektach modelu GTI, kierowanego do entuzjastw szybkiej jazdy.

W 1988 pewne zmiany wprowadzono we wntrzu auta, przemodelowano nie-co desk rozdzielcza, dwuramienna kie-rownica zostaa zastpiona trjramienn. W tym roku zasza jeszcze jedna bardzo istotna zmiana. Wszystkie modele 205, ktre opuszczay zakady w Mulhouse byy wykonane z ocynkowanej blachy, dziki czemu znacznie wzrosa jej wytrzymao na korozj. Warto o tym pamita, rozgl-dajc si za uywanym GTI. Efektem coraz bardziej restrykcyjnych przepisw doty-

czcych emisji spalin i zuycia paliwa byo wypuszczenie w 1989 wersji z katalizato-rem, chocia pocztkowo byo to opcjo-nalne wyposaenie. W modelu 1.9 odbio si to na spadku mocy ze 130 do 122 KM. Niejako na osod, w tym samym roku Peugeot wypuci limitowan edycj mo-delu GTI o nazwie Miami Blue i Sorrento Green poza niestandardowym kolorem, oferoway ca-kowicie skrzan tapicerk oraz wspomaganie kierownicy, ktre od-td byo dostpne opcjonalnie w standar-dowych GTI. Systematycznie wprowadza-no dalsze udoskonalenia i tak w 1990 GTI zostao wyposaone w system ABS.

Ze wzgldu na dalsze regulacje przepi-sw dotyczcych emisji spalin w 1992 r. podjto decyzj o zaprzestaniu produkcji

wersji z silnikiem 1.6, z kolei 1.9 GTI zos-ta ju standardowo wyposaony w kata-lizator. W takiej formie oferowany by do 1994 r. kiedy to ku rozczarowaniu wielu entuzjastw po 11 latach zakoczono produkcj modelu 205 GTI.

Z ponad 5 milionw wyprodukowanych 205-tek 332,942 przypado na modele GTI, ktre do dnia dzisiejszego stanowi wzo-rowy przykad hot-hatcha dajcego kie-rowcy niesamowit frajd z pokonywania kolejnych kilometrw tras. Niestety 205 GTI nigdy nie doczeka si prawowitego nastpcy, czyby panowie z Peugeota nie wierzyli, e mona zrobi to lepiej? Miejmy nadziej, e jeszcze nas zaskocz i doczekamy si godnego nastpcy lwitka z pazurem.

...po 11 latach zakoczono produkcj

modelu 205 GTI.

Kontynuator legendy GTI?

Peugeot 208 GTI Concept. Fot. Peugeot Polska.

Tomasz

Szczerbicki

MOTOCYKLE w PRL

rzecz o motoryzacji i nie t

ylko

1RZDNVLNDDXWRUD6DPRFKRGZZ35/3U]\MRVLSRZV]HFKQLHPLDQHPPRWRF\NOH35/RNUHODSRMD]G\SURGXNFMLNUDMRZHM:)06+/:6.-XQDN-HVWWRMHGQDNZLHONLHXSURV]F]HQLHERRERNZVSRPQLDQ\FKMHGQRODGZQDQDV]\FKGURJDFKPRQDE\RUZQLHVSRWNDNLONDQDFLHPDUHNPRWRF\NOLLPSRUWRZDQ\FK-DZD0=&=,)$,0.3DQRQLD/DPEUHWWD3HXJHRWDbWDNH%0:7ULXPSK1RUWRQ%6$$-6+DUOH\'DYLGVRQLbZLHOHLQQ\FK

2b W\P ZDQLH RSRZLDGD NVLND 0RWRF\NOH 35/ 5]HF] Rb PRWRU\]DFMLLbQLHW\ONR3RUD]SLHUZV]\SRND]DQRWXIDNW\F]Q\VWDQSROVNLHJRPRWRF\NOL]PXZb ODWDFK :b UDPDFK W\WXRZHJR LbQLH W\ONRSU]\ZRDQR Zb QLHM ZVSRPQLHQLD Rb OXG]LDFK NWU]\ RGHJUDOL ZDQ UROZbPRWRF\NOL]PLHODW35/NRQVWUXNWRUDFKPHFKDQLNDFKNLHURZFDFKVSRUWRZ\FKNUHDWRUDFKUXFKZPRWRF\NORZ\FKLbZLHONLFKSDVMRQDWDFKPRWRF\NOL3RUXV]RQRZbQLHMWHPDW\NWUHE\\QLHJG\SU]HPLOF]DQH

:LHORZWNRZRSRZLHLOXVWUXMHLPSRQXMFDOLF]EDSRQDGXQLNDWRZ\FKIRWRJUDLZbZLNV]RFLSRUD]SLHUZV]\SXEOLNRZDQ\FKZDQLHWX

:\GDZQLFWZR9HVSHUXO:LHUXV]RZVND3R]QDWHOZZZYHVSHUSO1DV]HSXEOLNDFMH]QDMG]LHFLHQDDXNFMDFKDOOHJURSOQLFNYHVSHUBSOIDFHERRN:\GDZQLFWZR,Q5RFN:\GDZQLFWZR9HVSHU\RXWXEHLQURFNYHVSHU

patronat honorowy:

patronat medialny:

Tomasz Szczerbicki Krzysztof Wickiewicz Wojciech Echilczuk

Historia motocykli

INDIAN w Polsce

G O C I NN I E :

Harley2 okladka nowy format.indd 1 2012-05-16 21:18:14

reklama Harley 218x138 krzywe.indd 1 2012-06-28 16:42:30

reklama

LUDZIE


KubatBy moe przejam bakcyla motoryzacyjnego od pradziadka, ktry jako pierwszy i dugo jedyny we wsi mia motocykl (Sok), ktrym gania kury, kaczki i dziewczyny, rzecz jasna. T


Iwona Kubatkonsultacje techniczne: Piotr Kubat

fotogra e: Iwona Kubat, Piotr Kubat, Piotr Szymaski

Rozkrca co si dao, smarowa piasty, oliwi acuch, sowem dba. Ujcie dla swych manualnych zdolnoci i pracy wymagajcej precyzji znalaz w mao popularnym wrd rwienikw hobby w modelarstwie.

Team

LUDZIE


Nie stoi za nami adna motoryzacyjna tradycja rodzinna czy sportowa. Co praw-da, od maego lubowaam si w myciu naszego wczesnego samochodu bor-dowego Fiata 126p, przy ktrym potrafi-am spdzi z wiadrem i szczotk p dnia, a prby oderwania mnie od ulubionej czynnoci koczyy si wyciem na ca wie. Byam te dziewczynk niecierpic sukieneczek, spdniczek i rajstopek, co zreszt zostao mi do dzi. Wolaam grze-banie w rzeczach skrupulatnie przede mn chowanych (bo niebezpieczne), na-rzdziach warsztatowych i dziakowych. Chowanie nie na wiele si zdao mam na koncie prb ulepszenia ciasta babci poprzez skropienie go utwardzaczem do lakieru wydawao mi si, e to zapach do ciasta, bo by zamknity w charakte-rystycznej fiolce. Na szczcie byo go mao i nikomu nie zaszkodzio. By moe przejam bakcyla motoryzacyjnego od

wdzicznym rowerze marki Ukraina. Roz-krca co si dao, smarowa piasty, oliwi acuch, sowem dba. Ujcie dla swych manualnych zdolnoci i pracy wymagaj-cej precyzji znalaz w mao popularnym wrd rwienikw hobby w modelar-stwie. Skleja gwnie modele samolotw, ale jak go przycisn, to przyznaje si do wasnorcznego skonstruowania radia,N

Dziadek, jako czowiek nadzwyczaj spokojny i opanowany, a take dbajcy o szeroko pojt edukacj wnuczki, powica mi czas, uczc posugiwania si narzdziami

pradziadka, ktry jako pierwszy i dugo jedyny, we wsi mia motocykl (Sok), ktrym gania kury, kaczki i dziewczyny, rzecz jasna. Mia te warsztat samochodo-wy a w planach jego rozbudow. Niestety, wojna i nieproszeni lokatorzy, najpierw zza Odry potem zza Buga, definitywnie zniweczyy jego marzenia. W pniejszych latach spdzaam sporo czasu z dziadkiem w warszawskich garaach najpierw przy straacko czerwonym czeskim wynalazku (i mojej zmorze, ale o tym pniej), Sko-dzie 105, nastpnie przy Polonezie z po-krowcami na siedzenia w panterk. Dzia-dek, jako czowiek nadzwyczaj spokojny i opanowany, a take dbajcy o szeroko pojt edukacj wnuczki, powica mi czas, uczc posugiwania si narzdziami pozwala przykrca rubki, trzyma klu-cze. Mia te fantazj i kolorowe farby, a e czowiekiem przedwojennym by (czyli nic si nie moe zmarnowa), da si namwi na pomalowanie garau na to i rowo. Sowem, mam jakie rodzinne uwarunko-wania do grzebania przy samochodzie itp.

Piotrek dziecistwo spdzi u dziadka w warsztacie lusarskim i to pewnie wtedy nauczy si robi co z niczego, a wszyst-ko z aptekarsk dokadnoci i mordercz dbaoci o szczegy. Z samochodami mia jeszcze mniej do czynienia ni ja w latach szczenicych. Co prawda, wzmiankowany dziadek przed wojn posiada Forda T, ale samochd przepad gdzie w wojennej zawierusze. Mj m zadowala si majstrowaniem przy swo-ich dwukoowych pojazdach, np. niezbyt


licznika elektronicznego i stereofonicz-nego wzmacniacza. Poniewa okres jego dziecistwa przypada na lata 70. do 80. czyli czasy niedoboru, dziadek wpoi mu, e niczego nie naley wyrzuca, bo pew-nie si kiedy przyda i bdzie jak znalaz Zostao mu to dzi i jak nie trudno si do-myli, wychodzc za Niego za m, wy-szam rwnie za te wszystkie absolutnie

niezbdne i cenne drobiazgi, ktrych ilo wci ronie w postpie geometrycznym, a nasza przestrze yciowa jako nie chce tego zauway i rwnie tak samo si po-wiksza.

Uprzedzajc fakty nadmieni, e przez czas remontu silnika i kilka miesicy po-tem mieszkanie nasze, a gwnie sypial-

nia, znikny pod grub warstw rne-go rodzaju czci. Leay wszdzie od podogi, przez pki na regale, parapet (a zapomniaam w jakim jest kolorze), pki cienne, pod biurkiem, na biurku, za kiem itd., a wyszy z jednego pokoju i poszy szuka miejsca w kolejnym. A po-niewa ekspansywne zarazy byy jak krli-ki na wiosn czy dobre drode tokajskie, to zajy te piwnic i gara. Remont si skoczy, maestwem jestemy nadal i nawet ostatnio w mojej gowie zaczyna lgn si myl o kolejnym silniku do re-montu. Wyjdzie mi rednio jeden silnik do generalnego remontu raz na dwa lata tak dla sportu i eby z wprawy nie wyj. Jak sobie nie podubi w silniku szczli-wa nie bd. I to chyba, to nasze ycie na czciach samochodowych, z zapachem benzyny w tle, z wiecznie brudnymi r-kami, poamanymi paznokciami (czasem z lejc si krwi), poplamionymi smarem ubraniami, z przygotowaniami do startw i godzinami spdzonymi w garau, pod i nad samochodem to wszystko moemy nazwa pasj.

Nie jest to miejsce na filozoficzne rozwa-ania, czy y z pasj czy bez ale jakby si tak gbiej zastanowi, to w sumie po co komu taka pasja? Bo jak tak racjonalnie popatrze, to pienidzy nie daje (a wrcz odwrotnie cigle za mao albo za dro-go), czas zabiera (a przecie lepiej pooy si i nic nie robi albo ewentualnie przy grillu z piwkiem posta i mecz w telewizji pooglda), ubra si elegancko do pracy przy samochodzie nie mona tylko wiecz-nie w warsztatowych achach, w domu przestrze zabiera itp., itd., rodzina i zna-jomi ju dawno postawili na nas krzyyk, bo poytku towarzyskiego nie ma z nas w zasadzie adnego (albo starty albo ga-ra) same minusy i wyrzeczenia. Tylko czy na pewno? Zaley, co komu odpowiada i co uwaa za wad a co za zalet. Nam te wszystkie rzeczy samochodowe sprawiaj rado i dzik satysfakcj i chyba o to w tej caej pasji chodzi?

LUDZIE


Pasje w naszym wsplnym yciu: tak na-prawd poznalimy si z Piotrkiem dziki mojemu zainteresowaniu fotografi i ch-ci dowiedzenia si wicej, ni mogam wyczyta w podrcznikach typu zosta mistrzem fotografii w weekend. Szuka-am kogo, kto odpowie wyczerpujco na moje liczne pytania, kto obiektywnie doradzi w sprawie zakupu sprztu. Wysa-am kilka maili do szk fotograficznych i tylko wczesna Agencja Putto zadaa sobie trud i odpowiedziaa na pytania, a tym samym zyskaa kursantk. Pomija-jc dalsze szczegy mojej cieki adepta fotografii, daam si wcign w wiat rzetelnej fotografii, a Piotrek odnoto-wa kolejny sukces pedagogiczny. Nasze pierwsze wsplne dziaania od razu przy-bray form zgoa odmienn od miego niedzielnego wypadu do parku. Jeli szli-my na fotograficzne owy, to w trzydzie-


stostopniowy mrz pod mosty warszaw-skie, w upay siedzielimy w zaolejonych kanaach parowozowni albo leelimy na zaboconych biebrzaskich kach w chmurze krwioerczych porannych komarw. Przemieszczalimy si gwnie pocigami (ktre, w swej szlachetnej for-

mie starego taboru take le w kr-gu naszych wsplnych zainteresowa) podmiejskimi, ktr to form transportu rwnie mona potraktowa jako upra-wianie sportu, tylko raczej ekstremalnego. Pocigi i wasne nogi szybko przestay nam wystarcza, wic naturalnym wy-

borem by rower. O naszych wyprawach moglibymy napisa kilka porzdnie du-gich artykuw. Jak atwo si domyle, nie jedzilimy dla lansu, tylko po to, eby (wybierzcie sobie waciw odpowied): wyplu puca na grskich podjazdach i na kadym kolejnym zakrcie zadawa sobie

pytanie po co mi to byo?!; prostowa zmarszczki na zjazdach pokonywanych z prdkoci 80 km/h; kapa zbami ni-czym godny krokodyl nilowy na kolejnym kilometrze szutrowej tarki albo bruku; ocieka potem i kl na czym wiat stoi na brzczce koo ucha upierdliwe muchy;

mokn w trzygodzinnej ulewie a potem wyyma wszystko, z majtkami wcznie; pada na twarz po wjechaniu na szczyt a mimo wszystko by absolutnie szcz-liwym z dokonanego wysiku, z pokona-nia wasnych saboci, z realizacji zaoe mimo trudnoci.

Pocig podmiejski (szczeglnie na trasie Warszawa Wileska Makinia) i przedzia na bagae gabarytowe (czyt. do przewo-zu rowerw z ludmi wedug standardw Kolei Mazowieckich) byy bezporedni przyczyn, dla ktrej zdecydowalimy si na zakup samochodu. Kto troch poje-

dzi w tych przedziaach ze specyficznymi pasaerami, ten wie, e straty materialne w sprzcie id w parze ze stratami mo-ralnymi. W pewnym momencie rachunek strat ekstremalnie przers zysk w posta-ci wypoczynku na dziace czy wypadu rowerowego. Kupujemy samochd a-

przecie wiadomo, e nie kupuje si samochodw na F bo si psuj

two powiedzie! No bo tak nie chce-my zwykego miejskiego jedzideka ani kombiaka; powinno by co w stylu SUVa a terenwki najlepiej, ale wiadomo, bu-det. Samochd mia nie tylko wozi nas i rowery, ale rwnie wyposaenie studia fotograficznego, nasze zwierzaki, mao

pali i by oglnie przyjazny i uytkowy. Ciekawa jestem, co wedug Was wybra-limy? Zrobilimy naprawd rzetelny reaserch rynku samochodw uywanych w interesujcym nas przedziale cenowym z uwzgldnieniem budetu na tzw. pakiet startowy i jakbymy nie kombinowali,

LUDZIE


wychodzi nam francuz, czyli ju na star-cie wszyscy znajomi i rodzina pukali si wymownie w czoo (przecie wiadomo, e nie kupuje si samochodw na F bo si psuj), a kiedy dowiadywali si, jaka to marka i model mwili wprost, e gupio robimy. C, na szczcie nie uleglimy rodzinnej histerii i kupilimy Citrona Ber-lingo, z silnikiem benzynowym, o, zgro-zo! Pomijajc mankamenty wynikajce z moich dugich rk i ng i braku regulacji kierownicy w poziomie, samochd speni nasze oczekiwania w 100% i w dobrym zdrowiu suy nam kolejny rok. W naszym przypadku zakup pierwszego samochodu by zaczynem mojej a w kocu wsplnej fascynacji motoryzacj, turystyk samo-chodow i grzebalnictwem garaowym. Kiedy Berlingo wkroczyo w nasze ycie, adne z nas nie miao ani wiedzy o me-chanice, ani tym bardziej o jedzie sporto-wej. Prawd mwic, mielimy blade po-jcie o samym prowadzeniu samochodu ja, bo prawo jazdy zrobiam jak wszyscy w koledzy w trzeciej klasie liceum (rzad-ko w yciu ulegam owczemu pdowi,

a tym razem tak si stao) i od tamtej pory papier lea gboko w szufladzie; Pio-trek, bo w ogle nie ma prawa jazdy. Ale z nas rajdowe maestwo, co? Ponie-wa niniejszy tekst popeniam rwnie w celu zaszczepienia motobakcyla u po-dobnych nam ludzi, lubicych utrudnia sobie ycie i niebojcych si dorobienia gby monotematycznych maniakw oraz takich, ktrzy swoj pasj buduj na przekr wszystkiemu, dlatego pokusz

si o krtk histori moich pocztkw za kierownic. Na kurs poszam do pierwszej lepszej szkoy; wtedy i tak wszdzie je-dzio si na Fiatach Uno. Szkoa okazaa si osobliwa kierownik pobra opat i powiedzia, e na szkolenia teoretyczne chodzi nie trzeba, wystarczy podpis i ju

mona umawia si na jazdy. Jak kierow-nik mwi, e mona, to kursant stosuje si do zalece. Instruktor trafi mi si wielko-gabarytowy, a e ja do niskich nie nale, wic moja przestrze mocno si skurczya. Pan Miecio (tak go nazwijmy) przy pierw-szym spotkaniu zapyta, czy znam znaki i przepisy, a e kursant ranie kiwn gow na tak, wic Miecio zarzdzi dwa kka po placu i w miasto! Pamitam tylko, e kaza mi rozpdzi si tym rozklekotanym

Fiatem do 120 km/h na prawym pasie ul. Sobieskiego. Samochd lata w kole-inach jak chcia i waciwie sam si pro-wadzi, bo trudno powiedzie, e miaam nad nim kontrol. Z kolejnych dni przypo-mina mi si nieustanna walka z rcznym hamulcem po kilkakrotnym jego zaci-

gniciu prawy biceps mocno powiksza swj obwd; z kolei do jego zwolnienia trzeba byo uy obu rk. Teraz wiem, e to wina powyciganych linek, ale wte-dy wmawiano nam, e to kursanci psuj. Przypomina mi si rwnie moment, gdy miaa nadej lekcja numer 13 po sko-czonej jedzie nr 12 Miecio zacz chrz-ka, krci si dziwnie i wreszcie z siebie wydusi: u nas w szkole lekcja numer 13 odbywa si w samochodzie, ale bez

...Miecio zacz chrzka, krci si dziwnie i wreszcie z siebie wydusi:

u nas w szkole lekcja numer 13 odbywa si w samochodzie, ale bez

samochodu.

LUDZIE


samochodu. Musiaam mie gigantycz-ne zdziwienie na twarzy, a dodatkowo kompletna cisza, jaka zapada po jego owiadczeniu, mocno zbiy go z pantay-ku, bo raz jeszcze wygosi swoj kwesti. Pamitam, e biam si wtedy z mylami, bo z jednej strony uczono mnie, e star-szym si nie ublia, ale z drugiej naleaa mu si porzdna warszawska wizanka. W kocu powiedziaam mu, e jak tak bar-dzo chce, to moe 13 lekcj przesiedzie z tyu, sam, albo w ogle zosta na placu, ja zamierzam jedzi. I sobie poszam. W ten dzie Miecio przyszed wypach-niony czym a la Brutal cay samochd tym mierdzia. Na szczcie obyo si bez osobistych wycieczek. Z kursu u Miecia zostao mi kilka kuriozalnych nawykw, z ktrymi podjam walk, gdy po 10 latach wsiadam za kierownic (skuteczn walk!). Uczy na przykad wchodzenia w zakrt na

wcinitym sprzgle i hamowania jedynie przy uyciu pedau hamulca; o zwracaniu uwagi na poprawne trzymanie kierownicy czy prawidowe ustawienie fotela czy ha-mowaniu silnikiem i niejedeniu na p-sprzgle nawet si nie zajkn.

Pierwsze dowiadczenia za kierownic: Jako wieo upieczony kierowca zaliczy-am samodzieln jazd z Warszawy do Krosna Skod 105 i prawdopodobnie ten pojazd mocno ostudzi moje zapdy mo-toryzacyjne na wiele lat. W czasie pierw-szej podry udao mi si spali sprzgo (wtedy po raz pierwszy mj ojciec poao-wa, e poszam na kurs), a w drodze po-wrotnej, ju wjedajc do garau, wbiam si botnikiem w kant kredensu, ktry z niewiadomych powodw znalaz miej-sce spoczynku wanie tam. Wtedy mj ojciec po raz drugi powanie poaowa

wysania mnie na kurs, a ja uciekam z ga-rau nawet nie patrzc na wyrzdzon szkod, z silnym postanowieniem, e za kierownic Skody wicej nie wsiadam. Sowa dotrzymaam, nawet z nawizk. Skody ju dawno nie byo, a ja nie czuam naboestwa do prowadzenia samocho-du. I tak mino 10 lat, do chwili pamitnej podry pocigiem z rowerami w prze-dziale bagaowym. Kiedy wiekopomna decyzja o kupnie samochodu zapada, rozpoczy si perypetie poszukiwawczo--zakupowe; materia rwnie na oddziel-ny artyku i ku przestrodze. Rwnoczenie z szukaniem pojazdu rozpoczam men-talne przygotowanie do prowadzenia. Za-opatrzyam si w jedynie suszn w tej dziedzinie lektur, Szybko bezpieczn pana Sobiesawa Zasady i. dopady mnie wtpliwoci do spki z demonami przeszoci. Ju po pierwszym czytaniu

Pamitacie lm ze schyku socrealizmu pt. Irena do domu!,

w ktrym tytuowa Irena po kryjomu przed mem zapisuje si na kurs dla

kierowcw, a wieczorami, pod hasem gimnastyki, wiczy nogami prac na pedaach sprzga i gazu?

No wic ja byam troch jak ta Irena.


ksiki zdaam sobie spraw, e na kursie uczyli le, ja mam kilka zych nawykw, 10 lat nie siedziaam za kkiem, czyli ogld-nie mwic bryndza. Dodam tylko, e samochodu szukalimy pn wiosn, a na lato mielimy ju bardzo konkretne plany i trasy, ktre tylko czekay by je zre-alizowa. A e nie jestemy z tych, co a-two si poddaj, nie pozostao nam nic innego jak nadrobi zalegoci. C, do tego czasu musiaam jedynie nadrobi dziesicioletni brak dowiadczenia i umie-jtnoci, a Piotrek pozna budow samo-chodu i co si z czym je. Pamitacie film ze schyku socrealizmu pt. Irena do domu!, w ktrym tytuowa Irena po kryjomu przed mem zapisuje si na kurs dla kie-rowcw, a wieczorami, pod hasem gim-nastyki, wiczy nogami prac na pedaach sprzga i gazu? No wic ja byam troch jak ta Irena. Tak samo jak ona wiczyam

jednoczesne puszczenie sprzga z doda-waniem gazu, uywajc do tego stp Piotrka. Zaoyam sobie, e nie wsid za kierownic, dopki pewnych rzeczy sobie na nowo nie wdrukuj pami. Uczyam si te na sucho pracy rk na kierownicy poprzeczk od razu ustawiam wysoko, godzinami ogldajc onboardy z przejaz-dw Ari Vatanena, Kuliga i Hoowczyca. Gdy Berlingo wreszcie stano na parkin-gu, oblecia mnie strach nie potrafi, nie dam rady, nie nadaj si do tego. Mija dzie za dniem, Piotrek niemiao pyta, czy dzi jest dobry moment na rozpocz-cie prawdziwej jazdy, Berlingo powoli za-puszczao korzenie, a ja codziennie mia-am inn wymwk. Na sam myl, e zostan sama z ca moj ksikow wie-dz, bagaem negatywnych wspomnie z kursu i ywym samochodem, nad kt-rym mam zapanowa i nie zabi przy oka-

zji nikogo, dostawaam nudnoci i nerwo-wego blu brzucha. Wreszcie zebraam si w sobie i podjam decyzj dzi albo ni-gdy. Obyo si bez ofiar wrd ludzi, zwie-rzt i sprztu. Pierwsze kilometry byy do kanciaste Berlingo niekoniecznie zawsze chciao jecha tam, gdzie ja, albo wybierao inny ni planowany promie skrtu, parkowao bokiem, czasem (ale bardzo rzadko!) gaso przy ruszaniu spod wiate. Wreszcie przyszed planowany wyjazd w gry, a wraz z nim krte i wskie drogi, ciasne zakrty, jazda w gr i w d. Znw, obyo si bez strat, ale wrciam z silnym postanowieniem dalszej nauki techniki jazdy, bo czego mi w tej mojej jedzie brakowao. Ogarniaam cao procesu prowadzenia (nie skrcaam z wcinitym sprzgem, umiaam stoso-wa redukcj biegw przy podjazdach i ostrych zjazdach), ale jako osoba bardzo

LUDZIE


krytycznie oceniajca siebie i swoje umie-jtnoci, chciaam wiedzie i umie wi-cej. W ksice Sobiesawa Zasady naczyta-am si o polizgach kontrolowanych, o pycie polizgowej i podobnych rze-czach te chciaam je umie, a analiza przejechanych wwczas 2 tysicy kilome-trw daa mi do mylenia. Chciaam by wiadomym kierowc. I tak, po rozezna-niu oferty rynku szk doskonalcych technik jazdy i zaledwie dwch miesi-cach jedenia, trafilimy na tor w Mie-dzianej Grze, do Szkoy Jazdy Subaru. Ju w trakcie wykadu poczuam si jak przysowiowa blondynka, bo dookoa sami panowie, co jeden, to lepszy samo-chd i duszy sta. Poza nami nikt nie mia samochodu bez poduszek, bez ABSu, bez ESP i innych systemw; nikt inny te

nie mia dwumiesicznego dowiadcze-nia za kierownic poraka na starcie w penym wymiarze. Zanim rozpoczli-my jazdy postanowiam, e uprzedz in-struktorw, z kim bd musieli si zmaga miny im troch zrzedy, bo po takim wstpie nie wiedzieli, czego maj si spo-dziewa. Po pierwszych wiczeniach chy-ba myleli, e wymikn, bo trzeba byo powici mi wicej czasu. C, daa tu o sobie zna przepa w obyciu z samo-chodem i znikomej iloci przejechanych kilometrw; techniki nie trzeba byo za mocno korygowa, bo jej po poprostu nie byo. Jeden z instruktorw powiedzia na-wet, e to lepiej, e jestem takim totalnym wieakiem, ktry chce si nauczy, bo mnie mona dowolnie ksztatowa, a caa reszta raczej si bawi ni uczy. Powiem

szczerze, e mnie to troch podnioso na duchu. wiczyam, kosiam pachoki, wy-padaam z pyty, krciam bczki, ale nie poddawaam si. W kocu zaczo wycho-dzi i zobaczyam wiateko w tunelu dla siebie. Na koniec szkolenia spotkaa mnie mia niespodzianka oprcz certyfikatu dostaam od instruktorw brawa i gratula-cje za wytrwao i wytrzymao. To szko-lenie pokazao mi dwie rzeczy: po pierw-sze, czego nie umiem i jak wiele trzeba nieustannej pracy, by jedzi z gow i z klas; po drugie, e wiadome prowa-dzenie samochodu to przyjemno i sa-tysfakcja. Po dwukrotnym uczestnictwie w szkoleniu pierwszego stopnia nabraam ochoty na co wicej i zdecydowalimy si wystartowa w KJSie. Impreza Rajd Lej-dis od razu przyniosa nam may sukces


w swojej klasie wywalczylimy II-gie miej-sce i dwa oryginalne pucharki trafiy na pk dajc pocztek wikszej ich kolekcji. Udzia nawet w amatorskiej imprezie ran-gi KJS jest niesamowicie poytecznym do-wiadczeniem dla pocztkujcych kierow-cw. Szybkie skrty, wskie szykany, zmienna nawierzchnia (udao mi si prze-pchn Berlingo przez gboki kopny piach bez zakopania si czy wylecenia z toru jazdy) i presja czasu, to wszystko sprawia, e w cigu tych kilku godzin kie-rowca uczy si wiele sam o sobie i o samo-

chodzie tego w codziennej jedzie do pracy czy na dziak dowiadczy si nie da. Rajd Lejdis to take moje pierwsze zetknicie z amatorskimi rajdwkami, w tym z Peugeotem 205. Mia klatk, ku-bekowe fotele, czteropunktowe pasy, a jadca nim eska zaoga zaja wysokie miejsce w generalce. Tu te bylimy wiad-kami kilku typowo rajdowych przypadkw, gdy zaoga sama wyklucza si ze startu po badaniu technicznym panowie zapo-mnieli zapi spinki na masce i radonie wyjechali na ulic. Po kilkuset metrach rajd si dla nich zakoczy poderwana wia-trem niezapita maska z impetem wyldo-waa na przedniej szybie niszczc j do-kadnie. I po zawodach. Inna zaoga chyba nie do koca przygotowaa samochd, bo po kadej prbie zawzicie co majstrowa-a pod mask, a ich miny nie wiadczyy o sukcesie tych operacji. Wtedy, z pozycji totalnych laikw, wydawao nam si to troszk zabawne; dzi wiemy, e wszyst-kiego si nie przewidzi i czasem trzeba improwizowa. Naadowani pozytywnymi emocjami zdecydowalimy, e chcemy bra udzia w podobnych imprezach, ale

e Berlingo w ogle si do tego nie nada-je, wic trzeba poszuka samochodu. Roz-waalimy kilka opcji: Citron Saxo VTS, Honda Civic i Peugeot 206. Szukalimy, pytalimy ludzi, zbieralimy informacje o moliwociach przerbek poszczegl-nych modeli, o czciach zamiennych, o warsztatach godnych polecenia. Czas py-n, a my jako nie moglimy si zdecydo-wa. Jedzilimy na KJSy jako widzowie, by podpatrywa techniczne i mechanicz-ne rozwizania stosowane w rajdwkach. Pojechalimy znw do Szkoy Jazdy Suba-ru na szkolenie II-go stopnia. Tym razem nie pozwolono mi jecha Berlingiem mu-siaam wypoyczy samochd od szkoy i wcale nie auj, bo miaam moliwo sa-modzielnie poczu rnic midzy dyna-miczn jazd po torze moim dostawcza-kiem a czym bardziej usportowionym. Powiem tak, sekwencja zakrtw na we-wntrznej ptli (dohamowywanie, odpo-wiedni tor jazdy, cicie ukw) czyli ele-ment koczcy szkolenie, ostatecznie upewni mnie, e to mnie krci i chc si dalej uczy. Przypomina mi si rwnie pewna bardzo mia dla mnie sytuacja, gdy

Po dwukrotnym uczestnictwie w szkoleniu pierwszego stopnia nabraam ochoty na co wicej

i zdecydowalimy si wystartowa w KJSie. Impreza Rajd Lejdis od

razu przyniosa nam may sukces w swojej klasie wywalczylimy II-gie

miejsce i dwa oryginalne pucharki tra y na pk dajc pocztek

wikszej ich kolekcji.

LUDZIE


ktry z uczestnikw w trakcie przerwy powiedzia Piotrkowi, e zazdroci mu ta-kiej dziewczyny, bo sama z siebie chce si uczy lepiej jedzi; jego dziewczyna w ogle nie chce o tym sysze. Kilka tygo-dni pniej pojechalimy na lotnisko w Uu, gdzie wanie odbywa si Track Day w ramach ClassicAuto Cup. To byo jak objawienie! Waciciel jednego z moich ulubionych samochodw, Forda Sierry Cosworth, pan Krzysztof Suchodolski, po-zwoli mi wsi do rodka i powarcze silnikiem. Co za dwik! Do tego seryj-ne, ale twarde i superwyprofilowane ku-beki, surowa deska rozdzielcza, gronie wygldajce zegary wisielimy temu czowiekowi chyba z p godziny nad go-w, zasypujc go pytaniami. Na szczcie pan Krzysztof chtnie wcign si w roz-mow, wic nasze wyrzuty sumienia, e zabralimy mu czas na odpoczynek, byy

ciut mniejsze. Na depo stao mnstwo cie-kawych okazw (np. Tiger pana Walendy, Fiat Ritmo Jerzego Skrzypka, Subaru Le-gacy Arka Baszczyka) i do gowy mi nie przyszo, e w niedalekiej przyszoci sama bd czci spoecznoci na depoi stan w szranki z tymi tu obecnymi kie-

rowcami. Jedzio te gronie wygldaj-ce i take samo brzmice 205 GTI Pawa Wysockiego. I wtedy wanie, jakie mae podstpne licho zaczo szepta mi za uchem, e zobacz, znw 205ka! Mae, wcieke pudeko szybkie, zwrotne, odrobin kanciaste. A jak ryczy przy re-dukcji Nie chcesz takim si ciga przy-padkiem? Na swoje (nie?)szczcie nie uciszyam niepoczciwca, gdy by jeszcze na to czas. Robilimy zdjcia i przygldali-my si caej imprezie, prbom, ich cha-rakterystyce, a po powrocie do domu przeanalizowalimy regulamin imprezy ClassicAuto Cup i zdecydowalimy, e chcemy bra w tym udzia, a jak kupowa samochd do sportu, to niech to bdzie co z klas i nietuzinkowego. Pytanie za 100 punktw na co pad wybr?! Na mae kanciaste ryczce pudeko, Peuge-ota 205. W podjciu trafnej decyzji upew-

niy mnie filmy z lat 80., kiedy w 205 T16 ciga si sam mistrz, Ari Vatanen te tak chciaam. Mylicie, e jak ju czowiek wie, czego chce, to tylko wzi i kupi? Nic bardziej bdnego. Dopiero teraz rozpo-czy si prawdziwe poszukiwania, a e nie wiedzielimy nic o istnieniu Forum

Peugeota 205, std wszystkie informacje zdobywalimy sami, a samochodu szukali-my na oglnie dostpnych motogie-dach. Piotrek, jak to on, do tematu pod-szed bardzo powanie, przyswajajc wszystkie moliwe dane o modelach, wer-sjach silnikowych i wyposaeniowych.

Robilimy zdjcia i przygldalimy si caej imprezie, prbom, ich

charakterystyce, a po powrocie do domu przeanalizowalimy regulamin

imprezy ClassicAuto Cup i zdecydowalimy, e chcemy bra

w tym udzia, a jak kupowa samochd do sportu, to niech to

bdzie co z klas i nietuzinkowego.


Do szybko znalelimy egzemplarz sprowadzony z Niemiec, zielone GTI, na lsku. Obejrzelimy zdjcia, porozma-wialimy ze sprzedajcym i wstpnie umwilimy na spotkanie. Chyba z powo-du awersji do zielonego, nie byam do koca przekonana, e warto jecha taki kawa i szukaam dalej. Przyznam si, e dugie godziny w pracy powicaam na monitorowanie ogosze zamiast na obo-wizki subowe; to pierwsze ku ogromnej radoci mojego wczesnego kolegi An-

drzeja, ktry nie kry zadowolenia z takiej koleanki, ktra cay dzie nawija o samo-chodach, czciach i rajdach (sam mia Audi Quattro); czsto nawet radzi si mnie w sprawach samochodowych. Za-miast pisania raportw ledziam aukcje i nagle wpada mi w oko biaa, sympatycz-nie wygldajca 205-ka Rallye 1.9 Export. I jak to bywa w kontaktach midzyludzkich po pierwszych 3 sekundach podobno podwiadomie wiemy czy kogo lubimy, czy nie tak i tu zadzia podobny mecha-

nizm. Co mi mwio, e to jest samochd dla mnie. Szybki telefon do Piotrka dzwo i umawiaj si na spotkanie! Jeszcze tego samego dnia wyldowalimy w do specyficznym miejscu pod Warszaw. Na placu u sprzedajcego chopaka stao kil-ka 205-ek, a gara ton w rozlicznych cz-ciach. Pierwsze ogldziny z zewntrz daj dobry wynik, zagbiamy si do wn-trza i te le nie jest. Przekrcam kluczyk i odpala od razu, a z wydechu rozlega si donony niski gulgot; poezja dla uszu!

LUDZIE


Zostawiamy wczony silnik i podnosimy mask. Tu na dzie dobry Peugeot kop-n Piotrka prdem kable w stanie roz-kadu. Na nas, przyzwyczajonych do ko-mory silnika Berlinga, gdzie oprcz caej maszynerii jest mnstwo wolnego miej-sca, widok serca 205 kowego, XU9J1, przepywki, sportowego filtra powietrza i wszystkich przewodw szczelnie wype-niajcych ca komor, robi olbrzymie wraenie. Silnik cay drga (wiemy teraz pknite i kiepskie poduszki pod silni-kiem), co daje dodatkowy efekt mocy. Poza kablami zaponowymi w stanie mierci i oglnego zba czasu widoczne-go na gumowych elementach i ognisk rdzy na kielichach zawieszenia tylko jed-na rzecz zwrcia nasz uwag budzc niepokj przewd odmy luno zwisaj-cy w d i dodatkowo skrcony z trzech rnych kawakw. W swej naiwnej nie-wiedzy uznalimy, e moe tu tak ma

by Jak bardzo si mylilimy ycie poka-zao nam pierwszego dnia remontu, po wyjciu wszystkich czci z komory. Ale nie uprzedzajmy faktw. Ogldziny za-koczone, czas na jazd. Sprzedajcy po-wiedzia mi tylko uwaaj, tu jest dziwne sprzgo (?!) To by taki eufemizm spieka z link przymocowan do pedau sprzga za pomoc zipa komentarz zbdny. Nie tylko to byo w naszym przyszym samo-chodzie zamocowane zipem. Jak przysta-o na samochd z aspiracjami sportowymi (poprzedni waciciele te mieli, przynaj-mniej na pocztku, takie aspiracje) czer-wone oryginalne pasy kierowcy rwnie byy zamocowane u dou tyme plastyko-wym paseczkiem po co komu ruba, skoro zip jest? atwo nie byo! Przypomi-nam Czytelnikom, e miaam wtedy nike dowiadczenia jako kierowca i nie jedzi-am niczym poza Berlingiem to tak na

wypadek, gdybycie chcieli zaraz uzna mnie za wybitny przypadek baby za kie-rownic! Wydawao mi si, e siedz ty-kiem na ziemi, nie wiem, gdzie koczy si przd, a samochd przy najlejszym dot-kniciu gazu wyrywa jak wyposzczony ogier do kobyy. Na dodatek to cholerne sprzgo cud, e nie naderwaam sobie mini w karku. Niespodzianek cz dal-sza brak wspomagania to nic, ale kie-rownica nie wraca sama, a e nikt mi o tym nie powiedzia, to ju pierwszy skrt za-koczyam na krawdzi rowu. Nic to, jed-my dalej. Kolej na prb zawieszenia dziurawa droga, zby szczekaj jak paszcza ludowego Turonia, znaczy twardo jest i tak ma by. Wracamy i decydujemy tak, bierzemy. Nastpnego dnia sprze-dajcy przywiz nasz samochd pod dom i od razu ucieszy nas informacj, e


Peugeot stoi tam niezamknity, bo wa-nie zamki si zaciy. Super! Kluczyki przekazane, sprzedajcy odjecha, my zdylimy przejecha 500 metrw na parking i pod bram wjazdow nasz naby-tek zgas i nie chce zapali. Na osod mj optymistyczny po swojemu maonek wy-gosi grobowym gosem zdanie Ju te-raz wiesz, dlaczego tylko tyle kosztowa. Ale mnie trudno byo zniechci dzwo-nimy do sprzedajcego i skarymy si. Okazuje si, e tak, to aden problem; aparat zaponowy trzeba palcem doci-sn, bo chyba mocowanie si poluzowa-o ok., aden problem; dociskamy i wjedamy na parking. Samochd na miejscu, teraz musimy tylko znale me-chanika, ktry nam go ogarnie. Ksiki na-

pisa tu nie mog, wic powiem tylko, e mechanicy zajmujcy si jako ostatni Ber-lingiem z chci przyjli 205-k do siebie, ale zamiast si ni zaj od strony mecha-nicznej, uywali jej jako rozrywki w czasie pracy, no bo on tak fajnie jedzi, ten Pe-ot. Trzymali go dwa tygodnie, nie zrobili nic, ale pienidze wzili za rzekome na-prawienie czego tam szkoda o tym wspomina. Sw kilka o dowiadczeniach z mechanikami. Berlingo byo w rkach specw (od francuzw), ktrzy po zmia-nie pynu hamulcowego zapomnieli jedy-nie odpowietrzy ukad i jeszcze chcieli za swoj niedorbk kolejnych pienidzy za poprawk (nie dostali, bo wytumaczyli-my panom, e nie wcisn nam takiego

kitu); w innym warsztacie (tam podobno nawet zabytkami si zajmowali) zapo-mnieli tylko zaoy ponownie odm i ca komor silnika opryskao nam olejem; ci sami fachowcy nie wkrcili jednej ze rub do cewki, a przykrcajc pyt pod silni-kiem jako nie mogli trafi w fabrycznie istniejce otwory w ramie pomocniczej i wywiercili obok swoje Czy do takich specw oddalibycie Wasz wymarzony sa-mochd? My te nie i dlatego rozpoczli-my intensywne poszukiwania. W tak zwanym midzyczasie jedzilimy naszym nowym nabytkiem, oswajajc si z jego humorami i upodobaniami.

Przekrcam kluczyk i odpala od razu, a z wydechu rozlega si donony niski gulgot; poezja dla uszu!

LUDZIE


ycie codzienne z Peugeotem 205 1.9 Rallye Export: majc w domu rasowego youngtimera trzeba pozna i polubi jego specyficzne humory to cakiem jak ycie ze zwierzakiem, bierzemy na dobre i ze, z caym dobrodziejstwem inwentarza. Przede wszystkim nasze Rallye jest kobie-t i jak to kobieta zmienn jest. Czasem chce jecha dostojnie, spokojnie, jak na niedzielnym spacerze. Zdecydowanie czciej jednak pokazuje swoje spowino-wacenie z 205 T16 pierwsza spod wia-te (po prostu lubi kontrolowa sytuacj z tyu z bezpiecznej odlegoci), warczy ostrzegawczo na te dziwne wspczesne naszpikowane elektronik samochody, a jak ktry si zbyt mocno spoufala to i strzeli z wydechu potrafi a co! Za to zawsze przyjanie mruczy, gdy spotka in-nego young - czy oldtimera i z uznaniem (i odrobink zazdroci) patrzy na tych z pojemniejszymi sercami od jej. Nie lubi jazdy po zatoczonym miecie. Okazuje to poprzez podnoszenie wysokoci obrotw albo daje mi kopa w stop zniecierpliwio-nym sprzgem. Za to w trasie odywa, a jeli jest to trasa grska, wtedy nabiera gbokiego oddechu i daje z siebie wszyst-ko co ma najlepsze dynamik, zwinno, czasem narowisto w zakrtach, piknie dohamowuje i efektywnie reaguje na redukcj biegw. W zakresie swoich ulu-bionych obrotw jest kwintesencj mo-toryzacyjnej doskonaoci przynajmniej dla nas. W pierwszych dniach przyprawia mnie o stan przedzawaowy wyjeda-am z parkingu na gwn ulic, prdko 30 km/h a tu nagle silnik zaczyna wy, obroty w zakresie 5 tysicy i mimo zdj-cia nogi z gazu wcale nie spadaj. Co si dzieje?! Rzecz banalna i do wyeliminowa-

Zamiast radia, bez ktrego mao kto wyobuytkowanie samochodu, suchamy silnikpiknie brzmi, to jestem w stanie natychmfaszywe dwiki, ale te zdarzaj si niezw

nia od rki pancerz linki gazu zahacza o gumow tulejk przy grodzi, wystar-czyo poprawi. Niezbdnym narzdziem w codziennej eksploatacji jest paski wkrtak do regulacji przepustnicy, bo nasza 205-ka jest wraliwa na pogod (meteopatka ma to chyba po mnie). W czasie ostrzejszej jazdy trzeba obserwo-wa wskanik temperatury oleju i w razie

potrzeby wczy samodzielnie wiatrak (na wszelki wypadek mamy zdublowany wcznik z kabiny, po tym jak w czasie startu pad czujnik temperatury pynu, a na dworze byo jedynie 40 stopni). Za-miast radia, bez ktrego mao kto wyobra-a sobie uytkowanie samochodu, sucha-my silnika. Poza tym, e piknie brzmi, to jestem w stanie natychmiast wychwyci


faszywe dwiki, ale te zdarzaj si nie-zwykle rzadko. Tym, do czego trzeba si przyzwyczai, jest wskanik poziomu pa-liwa. Jest on bowiem osobliwy we wszyst-

kich 205-kach produkowanych do 1992. Osobliwo kryje si w pywaku, ktry blo-kuje si o co w zbiorniku paliwa i ju po tankowaniu pod korek, przy pierwszym zakrcie w lewo, wskazwka pokazuje nam zero. Za to wiecc si kontrolk rezerwy naley traktowa miertelnie po-wanie lub wozi ze sob may kanister z elaznym zapasem. Rezerwa si wie-ci szukaj stacji, inaczej czeka Ci postj w najmniej odpowiednim miejscu. Nam udao si kiedy wyplu ostatnie opary na 50 metrw przed stacj i trzeba byo dopcha.

Kto powie i po co mi samochd, w kt-rym trzeba co przekrca w zalenoci od pogody, pilnowa jakich czujnikw, a w dodatku nie ma poduszek powietrznych, ABSu, ESP, wspomagania kierownicy, radia! Po co, skoro mona mie to co wszy-scy(?) A nam adna z tych niedogodnoci nie przeszkadza ani nie zabiera radoci z jazdy; wrcz przeciwnie. Wszystkie te zabiegi, uproszczona procedura startowa sprawiaj, e tworzy si z samochodem niepowtarzalna wi, a on sam przestaje by tylko kawakiem bezdusznej blachy.

braa sobie ka. Poza tym, e miast wychwyci wykle rzadko.

LUDZIE


Remont: Przejechalimy raptem 500 km (a byy to kilometry spowite coraz gst-szym biaym dymem z wydechu i hukiem dobywajcym si z pknitego kolektora wydechowego), gdy zostalimy zmuszeni do podjcia decyzji o natychmiastowym remoncie silnika. I tu zaczyna si garao-wa opowie, o godzinach spdzonych na rozkrcaniu, wyciganiu, szlifowaniu, po-lerowaniu, myciu, malowaniu, spawaniu, lakierowaniu i. wydawaniu pienidzy,

ktra trwaa od pocztku padziernika 2010 roku i zakoczya si szczliwie w marcu 2011 roku. Dziki pomocy dob-rym duchom z Forum Peugeota 205 do-stalimy kontakt do Kamila, ktry niejed-n 205-k rozoy, naprawi i zoy, so-wem zna samochd od podszewki. Kamil, jak doktor, posucha, postuka, powcha i powiedzia, e da si zrobi, cho atwo nie bdzie, bo w zasadzie silnik rozebra trzeba do ostatniej rubki, a po silniku

to si zobaczy, co jeszcze. C, rozebrali-my, a z kad wycigan czci robio nam si smutniej i smutniej, bo wszystko byo do roboty. No, ale nie ma tego ze-go przynajmniej piszca te sowa oraz jej maonek poznali porzdnie budo-w silnika i sporo si nauczyli i ju snuj plany o kolejnym silniku do zrobienia. atwo nie byo, bo w 2010 zima przysza wczenie i od razu uderzya z wysokiego C. Gara nieogrzewany, czyli czeka nas

Okres docierania silnika, czyli jazda emerycka, by dla mnie i dla samochodu mczcy. 2 tysice kilometrw spokojnej jazdy, do maksimum 3 tysicy obrotw...


walka z grabiejcymi rkami (w sam raz do precyzyjnej roboty) i stopami. W kry-tycznych momentach miaam na sobie 7 warstw ubra i tylko mocno ograniczone ruchy powstrzymyway mnie przed wka-daniem kolejnych. Mimo trudnoci wszel-kie zaplanowane prace zostay wykonane, a i dokumentacja fotograficzna wypada cakiem pokanie. Z perspektywy czasu moemy powiedzie, e to, co zostao wy-mienione na nowe, dziaa do dzi bez ad-nych zgrzytw, a czci wwczas okrelo-ne jako jeszcze troch pocign, mona

zostawi wanie teraz doywaj swoich dni, czyli wszystko pod kontrol i zgod-nie z przewidywaniami. Jako nowicjusze w dziedzinie remontowania wiekowych silnikw dalimy si kilkakrotnie nabi w butelk, kupujc czci w ASO, zamiast porzdnie poszuka w sklepach interne-towych w Wielkiej Brytanii. Do dzi plu-jemy sobie w brod za niekupienie kom-pletu przewodw olejowych w UK, tylko jednego ndznego przewodu (za prawie te same pienidze z przesyk) w polskim ASO. Czowiek uczy si na bdach, dla-

LUDZIE


tego zawieszenie nabylimy u ssiadw zza Odry opacao si. Remont, mimo zimna i ogromu prac do wykonania, oka-za si czasem, ktry wspominam z rado-ci. Same prace dubalniczo-czyszczce (ilo benzyny jak zuyam na pozbycie si dwudziestoletnich warstw brudu ze wszystkiego, co wpado mi w rce, mona liczy w widekach 15-20 litrw) przynio-sy mi mnstwo satysfakcji kiedy patrzy-am na gigantyczn kup czci zoonych w kilku skrzynkach i porwnywaam ich stan zaraz po wyjciu i zaraz po myciu, robio mi si cieplej na sercu; to dziki tej pracy mj samochd bdzie mia nowe, lepsze ycie. Weekendy spdzone w gara-u daway mi (i cigle daj) psychiczn od-skoczni od codziennoci w pracy; tu czu-am, e to co robi ma sens i bdzie z tego wysiku poytek, czyli ta praca ma wszyst-ko to, czego nie ma moje zarobkowe zaj-cie. Dlaczego nie mog si tym zajmowa na co dzie? Taka swoista automotopsy-choterapia. Byy te momenty zwtpie-nia, np. gdy odkrylimy skutki jedenia ze wspomnianym wczeniej przewodem odmy puszczonym luno jak atwo si


domyle, wyziewy z przewodu odbijay si od jezdni i wracay do komory silnika, opryskujc absolutnie wszystko, rubki, cybanty, drobne przewody wizki silnika w dziurawym peszlu, kable WSZYST-KO. Cay dzie spdziam siedzc w kucki w niewietrzonym (bo zimno) garau w komorze, wdychajc opary benzyny ekstrakcyjnej. Pod koniec pracy byo mi nawet cakiem wesoo i ciepo. Za to komo-ra lnia i wikszo upapranych czci te. Mielimy te momenty zabjcze. Wielki dzie, w ktrym mielimy woy silnik na miejsce i sprbowa go uruchomi

o mao nie skoczy si fiaskiem. Wszyst-ko sprawdzone po kilka razy, kluczyk w stacyjce, przekrcam, rozrusznik dziaa, iskra jest, ale silnik nie chce zaskoczy co jest? Kamil by bliski rozoenia wszystkie-go na czynniki pierwsze, ale nagle dozna olnienia; wymieni komputer i jest, za-skoczyo i pracuje! Ale to nie koniec atrak-cji. Nie wspomniaam, e wikszo czci mylimy w domu, w wannie, a co si dao, traktowalimy kwaskiem cytrynowym,

by pozby si kopotliwych nalotw (np. z kolektora wydechowego usuwalimy w ten sposb wap). I teraz sobie wy-obracie zamknity gara i wieo wy-remontowany silnik z czciami mytymi w kwasku w krtkim czasie po odpale-niu z wydechu zacz wydobywa si pie-kielnie piekcy biay dym, a my niezwaa-jc na mrz wyskoczylimy na dwr, apic powietrze jak toncy. Z boku musielimy wyglda komicznie 3 osoby miotajce

Dziki oryginalnej skrzyni (ze znacznie krtszym przeoeniem gwnym) Rallye znacznie szybciej przyspiesza a o to chodzi w sporcie.

LUDZIE


si po ogrdku, ni to w radosnych plsach ni w konwulsjach, kaszlce i usiujce co do siebie krzycze. Oczy zawiy mi dobre kilka godzin, ale to wszystko nie byo wa-ne. Liczyo si to, e caa mrwcza praca w zimnie i w domu po nocach daa na-macalny efekt. Koniec pracy przy silniku by tylko jednym z etapw, ale da nam nadziej, e od czerwca bdziemy mo-gli startowa w ClassicAuto Cup. Okres docierania silnika, czyli jazda emerycka,

by dla mnie i dla samochodu mczcy. 2 tysice kilometrw spokojnej jazdy, do maksimum 3 tysicy obrotw opacio si, bo silnik do dzi nie sprawia adnych problemw. Wraz z rozpoczciem startw oddalimy 205-k pod opiek serwisow kolejnemu formowemu guru, Michaowi, wacicielowi warsztatu 205 Garage. Mi-cha, z tytuu rajdowych zainteresowa i dowiadczenia, doradza nam w kwe-stiach sportowego przygotowania Peu-

geota, ale te ratuje nas czasem z typowo cywilnych usterek. Kiedy jecha do nas przez p miasta, niczym pogotowie, bo utknlimy na Wisostradzie (na szczcie przed tunelem), a powodem by podstp-ny modu zaponu, ktry objawowo pod-szywa si pod cewk. Telefonicznie opisa-limy Michaowi co jest, ale jako e mamy do czynienia ze znawc gatunku, Micha przezornie zabra modu i susznie jak pokazao ycie. Rwnie u niego dokona-

Kiedy silnik by ju dotarty, wlany sportowhamulcowe uoone, przyszed czas na piw naszej Kubatteamowej historii start.

Fot. Joanna Kiczka


limy wymiany skrzyni biegw na krtk, czyli oryginaln, montowan w modelach CTI i Rallye. Skrzynia duga, z ktr kupili-my Peugeota, pochodzi fabrycznie z GTI, czyli z modelu o mocniejszym silniku, a u nas bya zamontowana chyba dla mioni-ka przejazdw autostradowych dugie przeoenie gwne. Dziki oryginalnej skrzyni (ze znacznie krtszym przeoe-niem gwnym) Rallye znacznie szybciej przyspiesza a o to chodzi w sporcie.

wy olej i klocki erwszy

DANE TECHNICZNE Peugeot 205 Rallye Export Silnik benzynowy o symbolu XU9J1, czterocylindrowy, rzdowy,

wolnosscy, o pojemnoci 1905 cm

Moc maksymalna nominalnie 105 KM/6000 obr/min

Moment obrotowy nominalnie 142 Nm/3000 obr/min

Skrzynia biegw seryjna, manualna, piciobiegowa BE3/5,

o przeoeniu gwnym 4,06

Sprzgo spiekowe ZF Sachs Racing Engineering,

o czterech opatkach i rednicy 215mm

Napd na przedni o

Zawieszenie Koni Sport 1130 z regulowanym tumieniem odbicia

Hamulce: przd zaciski Bendix z klockami Ferodo Performance,

tarcze TRW 247 mm wentylowane, ty bbny ze szczkami Bendix Rally

Masa wasna ok. 820 kg

Dugo 3705 mm

Szeroko 1572 mm

Wysoko 1350 mm

Rozstaw osi 2420 mm

LUDZIE


Starty w ClassicAuto Cup: Kiedy silnik by ju dotarty, wlany sportowy olej i klocki ha-mulcowe uoone, przyszed czas na pierw-szy w naszej Kubatteamowej historii start. Imprezy, w ktrych bierzemy udzia maj (cytujc za regulaminem) () charakter pik-

nikw rajdowo-wycigowych. W trakcie im-prez odbywaj si zapoznania z tras, prze-jazdy prb sprawnociowych z pomiarem czasu zaliczane do punktowanej klasyfikacji oraz przejazdy dowolne niepunktowa-ne. Jest to forma aktywnego wypoczynku

w piknikowej atmosferze, poczonej z rywa-lizacj na torach wycigowych lub obiektach zamknitych (poza drogami publicznymi, poza normalnym ruchem drogowym) z na-ciskiem pooonym na doskonalenie techni-ki jazdy oraz propagowanie bezpieczestwa

jazdy. Te obiekty zamknite to gwnie stare lotniska wojskowe, charakteryzujce si do dobr nawierzchni, co jest nie-zmiernie istotne dla ludzi, ktrzy traktuj swoje samochody jak przedmioty cenne, a nie blaszane skorupy do rozbicia. My,

z naszym samochodem, zakwalifikowalimy si do Grupy Youngtimer Classic, czyli do grupy aut wyprodukowanych w latach 1985 1997 szczegowa lista konkretnych ma-rek i modeli jest dostpna przed rozpocz-ciem sezonu. Nie miejsce tu na drobiazgo-

we wyjaniania zawioci regulaminowych zawodw, zainteresowanych odsyamy na stron Organizatora. Teraz jest chyba dobry moment, by napisa kilka sw konkretnie o naszym modelu 205, czyli Rallye 1.9 Export i dlaczego moe starowa w CA Cup.


Bez wzgldu na to, jak nam si wiedzie w ClassicAuto Cup, jazda 205-k nieustannie nas cieszy i daje olbrzymi rado.

Fot. Mateusz Dzigielewski

LUDZIE


WW latach 80./90. XX wieku w kilku kra-

jach europejskich rozgrywano Puchar Peugeota (co jak dzisiejszy Puchar Kia Picanto), w ktrym startoway modele 205 1.3 Rallye. Seryjnie wyposaone byy w silniki na ganikach Webera i wanie z tytuu ich antyekologicznoci i zbyt duej mocy w stosunku do sposobu zasi-lania paliwem w Niemczech sprzedawa-no je po bardzo wysokiej cenie (podatek ekologiczny). Aby wyrwna szanse nie-mieckich zawodnikw Peugeot znalaz rozwizanie: do budy od Rallye 1.3 woy najsabszy silnik od GTI z wtryskiem, czy-li XU9J1 o pojemnoci 1.9 litra. Poniewa 205-ka w tej konfiguracji zostaa wymy-lona gwnie ze wzgldu na Puchar, dla-tego wyprodukowano jej jedynie tysic egzemplarzy. Tym samym 205 1.9 Rallye susznie zasuguje na miano rarytasu. Dla porwnania kilka danych. Wszystkich mo-deli Peugeot 205 wyprodukowano ponad 5 milionw, w tym ok. 30 tysicy Rallye (w tym 1000 1.9); a kultowgo GTI okoo 330 tysicy. Model 1.9 Rallye schodzi z ta-my w latach 1990 1991 do poowy 1992. Wanie z tej kocwki produkcji pocho-dzi nasz samochd. Z informacji, jakie ze-bralimy wynika, e obecnie w Polsce s 4 Rallye 1.9, w tym nasz. Jedno jedce i jedno under construction w Warszawie i dwa na lsku.

Pierwszy start i od razu nieprzewidziane trudnoci. Na dzie przed imprez popsu nam si skutecznie zamek w drzwiach pa-saera; miewa humory od jakiego czasu, ale na 24 godziny przed startem drzwi przestay si zamyka i trzeba byo trzy-

ma je rk. W kopocie pomg nam nie-oceniony forumowicz z Piaseczna, ktry nieraz wygrzebywa ze swoich zapasw potrzebne czci. I teraz sobie wyobracie jest pitek, godzina 18-sta; kto zna War-szaw ten wie, e o tej porze trasa na Pia-seczno stoi ju od Mokotowa, czyli od nas. Pada deszcz, wic tempo jest wolniejsze ni limaka emeryta. W ptorej godziny docieramy na miejsce, szybka transakcja i do domu, a waciwie do garau. Jutro trzeba wsta o 4:00, a wypadaoby si cho troch przespa. Mj dzielny m zakasa rkawy, wykpa zamek w ben-zynie i znikn w garau. Pakowaam sa-mochd kupa absolutnie niezbdnych rzeczy rosa w przedpokoju niepokojco szybko, a ja w mylach nerwowo upycha-am ten cay szpej w naszej maej 205-ce. Bo to nie tak atwo pojecha na zawody! Dla niewtajemniczonych okrojona lista rajdowca amatora (to okrelenie usy-szaam kiedy z ust jednej pani w telewizji, ktrej kazano zrobi materia o ClassicAu-


to Cup chyba nie odrobia lekcji przed wejciem na wizj): namiot, karimaty, dwie skrzynki narzdziowe, dwa koa za-pasowe, 20-litrowy kanister z benzyn, 10-litrowy baniak z wod, rolka rcznikw papierowych, pokana torba z jedzeniem i piciem, kaski, torba fotograficzna, dodat-kowa ganica. Z braku skadanych krzese-ek turystycznych nie zabieramy ich. To tak 90% wszystkiego, zostaj jakie drobiazgi.

Piotrek mocowa si z zamkiem do p-nocy, ale zrobi; co wicej, zamek do dzi grzecznie wsppracuje. W drodze do Bia-ej Podlaskiej na krajowej dwjce bacznie przyglda nam si przez pewien czas cha-rakterystyczny srebrno-niebieski samo-chd. Panowie jechali rwno z nami, cze-kajc chyba, a kierowca si zniecierpliwi i popeni wykroczenie. A tu nic! Kierowca jedzie przepisowo i nawet umiecha si

do panw. Wreszcie przyspieszyli i za-trzymali czowieka jadcego przed nami. Mylelimy, e nocne zabawy z zamkiem to koniec naszych kopotw, ale gdzie tam. Na zapoznaniu z tras dohamowa-am, to znaczy chciaam dohamowa, a tu niespodzianka peda wpad mi w podog, a prdko si nie zmniejszya. Szczliwie dotarlimy do depo i zaczo si szukanie przyczyny. Tu wzi nas pod

LUDZIE


swj namiotowy dach Walenda Motor-sport i wspomagani dobrym sowem, po zdjciu tylnych k, znalelimy przyczy-n wystarczyo uy porzdnego mot-ka, a linka rcznego hamulca uwolnia szczki w bbnach. Moglimy startowa. A jak si bawi to z przytupem. W trakcie naszego pierwszego startu, w arze le-

jcym si z nieba, zaliczyam pikn szy-kan, zdejmujc sobie numery z przodu; blacha troszk si powyginaa, ale grunt, e do domu wracalimy z rejestracj. Po-tem Rallye zanurkowa w wysokich chasz-czach, a przy wyjedzie z nich przywaliam przodem (na szczcie mamy porzdn pyt pod silnikiem) w co twardego, co

uszkodzio czujnik temperatury pynu chodniczego i pado sterowanie wenty-latora. Super! Upa a my nie mamy czym chodzi naszego dzielnego samochodu. Tym razem pomogli nam nasi nieocenieni kibice, dwch braci, ktrzy w sobie tylko znany sposb skombinowali od innych zag kable i wcznik i dziki temu mieli-

O sobie mog powiedzie, e jako czowiek drogi czsto oznajmiam w weekend Piotrkowi, e czuj zew, e wzywa mnie droga i musimy koniecznie co z tym zrobi.


my moliwo samodzielnego wczania wentylatora z kabiny. Ostro byo! Pierwszy start, tyle przygd i pierwszy puchar za drugie miejsce w Pucharze Pa. Kolejne imprezy mijay bezawaryjnie, do czasu tej najwaniejszej, koczcej sezon, na torze w Miedzianej Grze. Start o tyle dla nas istotny, e w klasyfikacji kocowej w Pucha-rze Pa miaam zapewnione drugie miejsce, a od pierwszego dzieli nas 1 punkt. Wystar-czyo, e pojedziemy i bdziemy sklasyfiko-wani. 1 punkt to mao i bardzo wiele, gdy nagle przyczyna mechaniczna staje na

drodze ku najwyszemu stopniu na pudle. Ot, z gry wyeliminowaa nas po, ktra postanowia ukrci si po drugim punk-towanym przejedzie; czyli zabrako nam 1 przejazdu na czas do sklasyfikowania w imprezie. Jak to mwi bracia Czesi to je rally! Do domu wracalimy na lawe-cie to chyba te trzeba przey w swo-jej rajdowej przygodzie. Kierowc lawety te by nie byle kto; czowiek jedcy w Wycigowym Pucharze Polski Alf Romeo 156, ktry przez ca podr opowiada nam o swoich przygodach na wycigach. Podczas

pamitnego startu na torze towarzyszya nam znajoma, ktrej tak dugo i skutecznie opowiadalimy o niezwykoci 205-ki, i e jak kupowa samochd, to tylko taki, a w kocu kupia 205 Roland Garros i bar-dzo jej si podoba (nawet Jej brat, przeciw-nik francuzw przyzna, e to superautko!). Co prawda nie zapaa jeszcze do koca bakcyla, bo cigle si dziwi, e dopiero co wymienia, a tu my jej mwimy, e znw co trzeba bdzie, ale z czasem nauczy si, e jak ju wszystko wymieni, to bdzie mia-a bezproblemowego youngtimera z klas.

LUDZIE


I tak dochodzimy do koca historii o na-szej mioci do maego szalonego pude-ka. Bez wzgldu na to, jak nam si wiedzie w ClassicAuto Cup, jazda 205-k nieustan-nie nas cieszy i daje olbrzymi rado. O sobie mog powiedzie, e jako czo-

wiek drogi czsto oznajmiam w weekend Piotrkowi, e czuj zew, e wzywa mnie droga i musimy koniecznie co z tym zro-bi. A zrobi mona jedno: wzi map, za-tankowa i jecha przed siebie. Wana jest sama droga, przemierzanie przestrzeni,

LUDZIE



suchanie brzmienia wyremontowanego wasnorcznie silnika. Wane jest dziele-nie wsplnej pasji, bo to ona nadaje yciu smak. To dziki niej chce si po pracy i do garau albo duba przy drobiazgach w domu ze szklank domowego wina i szczurzycami (wczeniej myszami) bie-gajcymi midzy samochodowym szpe-jem. To take dziki niej poznaje si lepiej najbliszego czowieka odkrywa si jego ukryte talenty i docenia bardziej ni na co dzie. W naszym Kubatteamie to ja jestem fizycznym czonkiem zaogi (czyt. kierow-c), a Piotrek umysowym (pilotem), ale to mj m na pewno wicej czasu powica na prace mechaniczne; na szukanie czci i kontaktw do rnych ciekawych ludzi. Jest te niezwykle dokadny w tym co robi, a dziki temu nasze Rallye jest waciwie bezawaryjne. Za to oboje na rwni pracu-jemy przy logistyce. Sowem, u nas kady ma swoj dziak oraz wsplne pole, na ktrym oboje jestemy jednakowo odpo-wiedzialni za kocowy rezultat. Mwic z przymrueniem oka mj m nie ma ze mn lekko, bo trafia mu si kobieta, co to ciary nosi bo lubi, w garau pra-cuje bo lubi, supermarkety budowlane i sklepy z akcesoriami rajdowymi traktuje z naboestwem jak inne kobiety sklepy z butami; czyli kto mgby powiedzie, e zabraam dla siebie mskie zabawki, a chopa zepchnam do garw. Na szczcie mj m jest czowiekiem nie-tuzinkowym i zamiast szuka dziury w ca-ym, cieszy si, bo nie jest mu ze mn nud-no i pospolicie. Cho Rallye zawsze bdzie dla nas czym wicej ni samochd do sportu, to nie obrazilibymy si za powik-szenie naszej kolekcji klasykw. Mamy kil-ka pomysw, ktre na razie pozostawimy dla siebie. Jak si uda zrealizowa, to cht-nie podzielimy si nimi z Wami na amach OKtanw.

HISTORIA

78 OKtany / czerwiec 2012

Ferrari nigdy nie byo by tym, czym jest gdyby nie wieloletni zwizek jaki czy producenta

z Maranello z domem projektowym Pininfariny. Drugiego czerwca 2012

w wieku 85 lat zmar czowiek, ktry przez niemal cay okres

istnienia tego niezwykego zwizku pielgnowa go. Wraz z odejciem

Sergia Pininfariny zamknity zosta bardzo wany rozdzia w historii

motoryzacji.

1926 >

minkara.carview.co.jp

czerwiec 2012 / OKtany 79

2012 >Wiktor Sup-Ostrawski

Ferrari nigdy nie byo by tym, czym jest gdyby nie wieloletni zwizek jaki czy producenta z Maranello z domem pro-jektowym Pininfariny. Drugiego czerwca 2012 w wieku 85 lat zmar czowiek, ktry przez niemal cay okres istnienia tego nie-zwykego zwizku pielgnowa go. Wraz z odejciem Sergia Pininfariny zamknity zosta bardzo wany rozdzia w historii motoryzacji.

Sergio Pininfarina by spadkobierc spu-cizny swojego ojca Batisty Pinin Fariny, ktry zaoy ma Carozzeri w Turynie w 1930 Roku. Sergio urodzi si w 1926, od pocztku by szykowany do przejcia rodzinnego interesu, w 1950 ukoczy Politechnik w Turynie, po czym rozpo-cz prac w firmie ojca. Od 1960 obj kierownictwo w Carrozzeria Pinin Farina, po mierci ojca w 1966 stan na czele zarzdu firmy, ktr systematycznie roz-wija. W tym czasie powstawa projekt Ferrari Dino, z centralnie umieszczonym silnikiem, to wanie on przekonywa Enza Ferrariego o zasadnoci takiego rozwizania. Zarwno kierujc firm jak i projektujc samochody zawsze wybiega w przyszo dostrzegajc to co innie mie-li dopiero zauway. W 1972 w zakadach Pininfariny powsta jeden z pierwszych na wiecie tuneli aerodynamicznych. W 1986 rodzinna firma, ktra w latach 50. budowaa okoo 500 samochodw rocz-nie wesza na gied, w tym czasie zakady Pininfariny rocznie budoway ju okoo 50,000 samochodw dla wielu rnych producentw, takich jak Peugeot, Volvo czy Maserati. Biura projektowe Pininfa-riny znajduj si obecna na caym wie-cie, chocia firma znacznie ucierpiaa na kryzysie zapocztkowanym w 2000 roku, musiaa zmniejszy zakres dziaa, jednak w przeciwiestwie do konkurencyjnego domu projektowego Italdesign zaoo-nego przez Giugiaro Pininfarinie udao zachowa si niezaleno. W 2001 Sergio przekaza ster wadzy swojemu synowi

Andrei. Senior rodu przez lata zasiada w radzie nadzorczej Ferrari, piastowa tak-e liczne stanowiska publiczne, zsiada w Parlamencie, by Senatorem.

Jednak to za co przede wszystkim bdzie pamitany na wiecie to nadwozia Ferra-ri jego projektu, 250 GT, Daytona, Dino, Testarossa czy 550 Maranello, chocia wy-mienia mona by jeszcze dugo ju tych klika przykadw wiadczy o niekwestio-nowanym poczuciu estetyki i elegancji jakie niewtpliwie charakteryzoway tego wielkiego czowieka. Wraz z jego mierci wiat sta si uboszy.

HISTORIA

80 OKtany / czerwiec 2012

Pin1926 > 2012 >

FerFerFFerFerFerFerFeFerFerFeFerFererFerFerFeFF re rarrarrarrarrarrarrarrarararrararaaarr i Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi MMi MMMMMi ediediediediediedediediediededidedediedddiedie a Ca Ca Ca Ca Ca Ca Ca Ca Ca Ca CCaa aaaaaa CCCCententententententententententnententententntnente ererereerereerererrerreerere

czerwiec 2012 / OKtany 81

Sergio ninfarina

LOTUS ESPIRIT


W lata 80. Esprit wjecha z wiksz moc i gwizdem turbosprarki Garrett T03

DUCH Z


HETHEL

Piotr Michalak

Cz 2zdjcia: Lotus Media Centre

LOTUS ESPIRIT


PMore power!Pod koniec lat 70. sowo Turbo zrobio oszaamiajac karier. Po rednio uda-nym debiucie BMW 2002 Turbo (opisa-nej na amach zerowego numeru Okta-nw) i Porsche 911 Turbo, nokautujcym bezwgldnie konkurentw z Maranello i SantAgata rozpocza si ofensywa innych producentw. Mimo nadal wy-sokiej ceny turbosprarka trafia pod mask Alfa Romeo GTV Turbodelta, Buic-ka Regal i Le Sabre Sport Coup i Saaba 900. Renault wanie testowa prototypy

Lotus Esprit Essex (1980-81). Zbudowano tylko 100 egzemplarzy Essexa.

5 Turbo. Nawet konserwatywny Ford ofe-rowa montowanego w Belgii Mustanga z silnkiem 2.3 Turbo. Dodatkowe puco pompowao powietrze do trzewi po-wolnych dotd Diesli, take w penych majestatu limuzynach. Mercedes eks-portowa do USA turbodiesla 300 SD. Na Starym Kontynencie pojawi si Peugeot 604 Diesel turbo oraz Alfa Romeo Alfetta 2000 Turbodiesel z niesawnej pamici silnikiem VM. Ju w 1978 roku inynie-rowie Lotusa zainteresowali si turbo-sprarkami marki Garrett AiResearch z Phoenix w Arizonie.

Amerykanie dostarczali swoje produk-ty Mercedesowi, Saabowi i Renault, Lo-tus sta si ich kolejnym klientem. Ju podczas pierwszych bada na hamowni w Hethel 4-cylindrowa jednostka Lotus Type 910 o pojemnoci 2.2 litra osigna moc 211 KM przy 6250 obrotach na mi-nut. W ukadzie zasilania zastosowano dwa ganiki DellOrto DHLA 40H. Stopie sprania zmniejszono z 9:4:1 do 7:5:1. Zastosowano such misk olejow. Ju w Esprit S1 brak miejsca w komorze silnika by problemem. W wersji Turbo rozmiesz-czenie dodatkowych podzespow stao


Ju w 1978 roku inynierowie Lotusa zainteresowali si turbosprarkami marki Garrett AiResearch z Phoenix w Arizonie. Amerykanie dostarczali

swoje produkty Mercedesowi, Saabowi i Renault, Lotus sta si ich

kolejnym klientem.

LOTUS ESPIRIT


Ju w Esprit S1 brak miejsca w komorze silnika by problemem. W wersji Turbo rozmieszczenie dodatkowych podzespow stao si megaproblemem, ktry rozwizano w prosty sposb.

si megaproblemem, ktry rozwizano w prosty sposb. Turbosprark Garrett AiResearch T03 umieszczono za blokiem silnika, tu nad odlan z aluminium obu-dow sprzga. Usztywniono konstrukcj nowej ramy ramy przestrzennej, popra-wiajc jej zabezpieczenie antykoryzyjne przez warstw ocynku.


Przekrojowy rysunek Esprit Turbo

LOTUS ESPIRIT


Nadwozie przeszo stylistyczny retusz. Wyduono nos Esprita, obniajc opr aerodynamiczny auta. W przednim spoile-rze umieszczono powikszony chwyt po-

ESSEX

wietrza. Dodatkowe kanay wentylacyjne o aerodynamicznym profilu NACA pojawi-y si take w tylnej czci oson progw. Powikszono tylny spoiler, poszerzajc przy okazji rwnie tylny zderzak. Wenty-lowane tarcze hamulcowe z przodu zast-piono tarczami litymi o wikszej rednicy. Goodyear zaprojektowa specjalne Grand Prix NCT w rozmiarze 195/60VR15 (przd) i 235/60 VR 15 (ty) montowane na alumi-

niowych obrczach firmy Compomotive (7 i 8 cali szerokoci). Ich design by ewi-dentnym nawizaniem do szprychowych felg z Lotusa Elite Type 14 (1957).

More Luxury!

Przed sezonem 1980 nowym sponsorem Lotus F1 Team sta si brytyjski koncern petrochemiczny Essex, zarzdzajcy m.in. jedn z rafinerii na Canvey Island czyli tzw.Oil City. W lutym 1980 roku podczas uro-czystego balu w londyskim Royal Albert Hall, w obecnoci sir Colina Chapmana i szefa firmy Essex, Davida Thieme zapre-

zentowano pierwszy egzemplarz Lotusa Esprit Essex Turbo. Podczas testw pojazd osign 152 mile na godzin (245 km/h) i przyspiesza od 0 do 10 km w cigu

zaledwie 5,6 sekundy. Pokonanie dystan-su mili byo kwesti zaledwie 14,4 se-kundy. Chapman i Rudd byli zadowoleni: wczesny Esprit S1 rozczarowa dynamik poniej oczekiwa, lecz po 4 latach mud-nej pracy i setkach nieprzespanych nocy inynierw sta si naprawd szybkim samochodem. Cho Ferrari i inne woskie auta z klubu Widlastej Dwunastki jedzi-y szybciej, to jednak Lotusowi przypad


tytu najszybszego, 4-cylindrowego auta na wiecie. W momencie premiery by to nie tylko najszybszy, lecz rwnie naj-bardziej luksusowy model firmy z Hethel

W seryjnym wyposaeniu znalaza si kli-matyzacja, czerwona lub czarna skrzana tapicerka Connolly i elementy kokpitu z drewna orzechowego. Silne wraenie

do dzi wywouje bardzo szeroka konsola rodkowa. Z welurowych dywanikw Wil-tona wystawaa wprawdzie dwignia ha-mulca rcznego, ograniczajca swobod

Cho Ferrari i inne woskie auta z klubu Widlastej Dwunastki

jedziy szybciej, to jednak Lotusowi przypad tytu najszybszego,

4-cylindrowego auta na wiecie.

LOTUS ESPIRIT


ruchu nogi kierowcy, lecz siedzenia miay znakomite trzymanie boczne, a obszyta skr kierownica Momo wietnie leaa w doniach. Wizytwk tej wersji Esprita by niebieski lakier metalizowany Essex Blue z srebrno-czerownymi pasami dekoracyjny-mi oraz wskanik cinienia doadowania.Panasonic dostarczy dedykowan mi-

niwie RM 610 z radiem, odtwarzaczem kasetowym i equalizerem. System audio kosztowa niemal tyle co nowy BL Mini. Umieszczono go w panelu na podsufitce. Wsiadajc do ciasnego, lecz komofortowo wyposaonego wntrza, kierowca Lotusa czu sportowe emocje Nigela Mansella, odrzutowe przyspieszenie i saudyjski przepych za kwot 20 950 funtw czy-li rwnowarto czterech MGB GT lub dwch Jaguarw XJ6 3.4. Monta Essexa rozpoczto w wiosn 1980, do koca roku zbudowano 57 wozw, z ktrych 44 pozo-stao w Wielkiej Brytanii.cznie powstao 100 aut w wersji Essex.

W kwietniu 1981 roku zakad w Hethel opuci pierwsze seryjne egzemplarze Lo-tusa Turbo bez klimy i innych luksusw w cenie 16917 funtw.

Powrt na srebrny ekran

2 wrzenia 1980 roku ekipa Johna Glena i filmowcw z wytwrni filmowej United Artits rozpocza prac nad 12 filmem o Jamesie Bondzie. Przez kilka miesiecy realizowano zdjcia m.in. w Grecji, Wiel-kiej Brytanii i zimowych plenerach wos-kiego Cortina dAmpezzo. Na planie For Your Eyes Only prcz stada Peugeotw 504, postrzelanego jak sito Citrona 2CV pojawi si take czerwony Lotus Esprit Turbo (OPW678W) oraz bia-

y OPW654W. Jak przystao na subowy samochd agenta 007 by naszpikowany arsenaem zabjczych gadetw stwo-rzonych przez niestrudzonego Q, szefa departamentu technicznego brytyjskiego wywiadu MI6.Najwaniejszym, cho stosowanym tylko

w sytuacji ostatecznej by system auto-

sierpie 2012 /

Magazyn OKtany 001 / 2012

Documents

Transcript of Magazyn OKtany 001 / 2012

Magazyn Trenera

Magazyn Omron

Magazyn Consido

magazyn ISOVER

Magazyn Wileński

Magazyn NUrkowanie

Fotografia Magazyn

Magazyn optyczny

Magazyn SheXO

Magazyn Mrągowski

Magazyn Wilenska

Magazyn Nieruchomości

Magazyn Silesia

Magazyn OKtany / numer 003 / Mad Cover

magazyn szkolny

Magazyn OKtany / numer 002 / Kinga Ducati Cover Matka Polka (2)

Magazyn Wiatr

magazyn Alkohole

Magazyn Zdrowie

Mój Mac Magazyn - Mój Mac Magazyn #7