WICEJ WGLA NA EKSPORTW 2013 r. eksport polskiego wgla bdzie zdecydowanie wikszy ni w ostatnich dwch latach. Moe sign 8 9 mln ton.

REKORDOWY ZAADUNEK Stutysicznik Dream Power zabra w winoujskim porcie na pokad rekordow ilo wgla. Rekordowy zaadunek trwa cztery doby.

HUTNICZE PORZDKI Huta abdy ma za sob dobry rok. Niemniej spka racjonalizuje swoj struktur organizacyjn , chcc dziaa bardziej efektywnie.

MAGAZYN KORPORACYJNYGRUPY KAPITAOWEJ WGLOKOKS

KWIE

CIE

201

3 NR

1 (6

)

Amerykaska rewolucja upkowa s. 1621Z bkitn fal wgiel pynie

Z okazji Dnia Hutnika pragn zoy wszystkim pracownikom Huty abdy S.A. wyrazy uznania i wdzicznoci za cik prac oraz prawdziwy hart ducha.

ycz zdrowia, pomylnoci w yciu osobistym i zawodowym, bezpiecznej pracy i realizacji planw yciowych.

yczenia te skadam w imieniu wasnym oraz caego Zarzdu Huty abdy S.A.

Zenon Grniak Prezes Zarzdu

z okazji Waszego wita, zawsze dobrej i bezpiecznej pracy, pod czujnym okiem witego Floriana, a po fajrancie spokoju, szczcia i wszelkiego dostatku

yczy

Wszystkim Hutnikom

3C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

WYDAWCA:WGLOKOKS S.A.ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowicetel. +48 32 258 24 31faks +48 32 251 54 53www.weglokoks.com.pl

REDAKTOR NACZELNY:Andrzej Krzysztaowskitel. +48 32 207 20 70a.krzysztalowski@weglokoks.com.pl

PRZYGOTOWANIE, PROJEKT GRAFICZNY I SKAD:Press Kontakt Agencja Public RelationsMicha Bartomowicz

W I T A M Y

C MAGA Z YN KORPOR ACYJNY GRUPY K APITAOWEJ WGLOKOKS

Szanowni Czytelnicy

kwietnia br. Rada Nadzorcza WGLOKOKS S.A. powoaa Zarzd VIII kadencji. Stery naszej spki ponownie powierzono Jerzemu Podsiado. Poza Prezesem wskad nowego Za-rzdu weszli: Wojciech Stpie Wiceprezes Zarzdu ds. Handlowych, Robert Kwaniak Wiceprezes Zarzdu ds. Finansowych oraz Sawomir Mariusz Sucho Wiceprezes Zarzdu ds. Grupy Kapitaowej. Na dalszych stronach znajdziecie Pastwo sylwetki czonkw nowego Zarzdu Spki.

Zarzd nowej kadencji rozpocznie prac zdniem odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spki, zatwierdza-jcego sprawozdawczo fi nansow za rok obrotowy 2012.

Stanowisko Wiceprezesa ds. Grupy Kapitaowej jest now funkcj wstrukturach organizacyjnych naszej Sp-ki. Utworzenie silnej Grupy Kapitaowej Wglokoks, skupiajcej kilkanacie spek, wymaga wzmocnienia funkcji zarzdczych wobszarze Grupy. Odpowiedni nad-zr idbao owsplny interes wszystkich podmiotw wchodzcych wskad Grupy Kapitaowej to jedno zwielu zada stojcych przed nowym Wiceprezesem Zarzdu.

WGLOKOKS S.A., dziki wdroonej przed blisko trzema laty strategii rozwoju, jest dzi zupenie inn firm. Obecnie znaczc rol wgrupie odgrywa nie tylko wgiel, ale istal. Huta abdy to jeden zfi larw Grupy Kapitaowej Wglokoksu. Ju wkrtce, bo wmaju hutnicy zabd bd witowa Dzie witego Floriana, tradycyjne wito brany hutniczej. Bd go witowa wpoczuciu dumy zdobrze wykonanej pracy, czego dowo-dem s bardzo dobre wyniki ekonomiczne. Wabdach nikt jednak nie myli otym, by spocz na laurach. Re-alizowany program restrukturyzacji, oktrym piszemy na dalszych stronach, ma przygotowa Hut na ewentu-alne spowolnienie gospodarcze, aby wsposb optymalny dostosowa si do nowej sytuacji ekonomicznej. Wtym numerze znajdziecie Pastwo rwnie publikacj na temat amerykaskiej rewolucji upkowej majcej duy wpyw

na sytuacj midzynarodowego rynku wgla, atake szereg informacji ze spek z naszej Grupy Kapitaowej.

Koczc wstp do nowego wydania Magazynu C chcia-bym podzikowa Pastwu za ostatnie dwa lata wsppracy, gdy podjem si nowych wyzwa zawodowych, wchodzc wskad zarzdu ZWW Julian, spki naleacej do Grupy Kapitaowej, gdzie bd odpowiada za jej rozwj.

Wostatnich dwch latach wspieraem swoim dowiadcze-niem ikompetencjami Zarzd naszej fi rmy odpowiadajc za polityk komunikacyjn iwize-runkow WGLOKOKSU S.A. Ufam, e podjte wtym czasie dziaania spotkay si zPastwa yczliwoci iakceptacj.

Pozostawiam jednak swj urzd w dobrych rkach. Od 15 kwietnia br obowizki rzecznika prasowego grupy kapitaowej Wglokoks peni pani Marzena Mrozik, ktra do niedawna sprawowaa funkcj dyrektora marketingu Ruchu Chorzw. Uywajc terminologii sportowej zapewniam, e jest to udany transfer. Pani Rzecznik przez prawie 6 lat zpowodzeniem odpowiadaa za dziaania marketingowe i PR druyny Niebieskich, uczestniczc m.in. wdebiucie giedowym chorzowskiego klubu na NewConnect. Zcaego serca ycz Pani Marzenie rwnie udanego debiutu wnowych barwach

redaktor naczelnyAndrzej Krzysztaowski

4C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

s p i s t r e c i

w numerze:

16

WIADOMOCI

Z KRAJU . . . . . . . . . . . 8 ZE WIATA . . . . . . . . . 9

............

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.................................

.......

Wzronie czy spadnie?

Z bkitn falwgiel pynie

W 2012 r. spad wyranieimport wgla energetycznego z Rosji do Polski.Czy Polska przestaa by atrakcyjnym kierunkiemdla rosyjskich producentw?

upkowa rewolucja w Stanach Zjednoczonych wpywa coraz bardziej znaczco na wiatow gospodark, w tym szczeglnie na rynek wgla w Europie.

..........................

Wicej wgla na eksport

Wgiel w grze

W 2013 r. eksport polskiego wgla bdzie zdecydowanie wikszy, ni w ostatnich dwch latach.

Popyt na wgiel bdzie wzrasta wynika z raportu Midzynarodowej Agencji Energii.

Ucieczka do przodu

Zarzd nowej kadencji WGLOKOKS SA

Z danych resortu gospodarki wynika, e na koniec 2012 r. na zwaach kopal

zalegao 8,3 mln ton niesprzedanego surowca. Z kolei ok. 7 mln ton ley dodatkowo na placach elektrowni.

I nic nie zapowiada, by w 2013 r.sytuacja miaa ulec poprawie.

1214

5C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

29

Dream Power popyn z wglemRekordowy zaadunek w winoujskim porcie

Grupa kapitaowa Huty abdy do koca roku zakoczy proces restrukturyzacji.

Zenon Grniak prezesHuty abdy zosta wyrniony

tytuem Menedera Roku na lsku

Nauka dla przemysu

NSE nagrodzonaNadwilaska Spka

Energetyczna sp. z o.o. zostaa wyrniona certyfikatemPracodawca Przyjazny

Pracownikom

Nowa droga, nowa jako

Pocztek roku przynis przeom

Pootrzeebnyyymiiliardd dooolarwi SSoliddarnoo ((cz I)19811989

Dyyrekktorooowannie w StalinoggroddziePierwsi dyrektorzy Wglokoksu

..............................

...........

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

...................26W nowej roli

Gala Sukces na lsku

Komentarz ekspercki. Prezentujemy ogln

charakterystyk sytuacjina midzynarodowym

rynku wglowym.

6C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w i a d o m o c i

12 kwietnia br. Rada Nadzorcza powoaa Zarzd WGLOKOKS S.A . VIII kadencji. Zarzd odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spki, zatwierdzajcego sprawozdawczo

Jest absolwentem Wydziau Przemysu Akademii Ekonomicznej wKatowicach. Przez wiele lat pracowa jako nauczyciel akademic-ki, najpierw na Uniwersytecie lskim, anastpnie na Akademii Ekonomicznej wKatowicach. W1986 r. podj prac jako gwny specjalista wPolskiej Izbie Handlu Zagranicznego wKatowicach. Pracowa wspce Stalexport, jako gwny specjalista, anastpnie dyrektor fi nansowy wiceprezes zarzdu. Od listopada 2001 r. do maja 2002 r. kierowa rwnoczenie Hut Katowice iHut im. T. Sendzimira, bdc prezesem ich zarzdw. Nastpnie zosta prezesem zarzdu holdingu Polskie Huty Stali, przeksztaconego 1 stycznia 2003 r. wjednolite przedsibiorstwo Polskie Huty Stali. Od momentu prywatyzacji fi rmy, wmarcu 2004 r., peni funkcj wiceprezesa zarzdu ArcelorMittal Poland. Wgrudniu 2008 roku zoy rezygnacj zpenionej funkcji. 10 sierpnia 2009 r. obj sta-nowisko prezesa zarzdu, dyrektora generalnego spki Wglokoks.

Jest absolwentem Wydziau Handlu Akademii Ekonomicznej wKa-towicach. Od pocztku pracy zawodowej, ktr podj w1976 r., zwizany jest zWglokoksem. Przeszed wszystkie szczeble kariery zawodowej od handlowca, przedstawiciela handlowego wdelegaturze spki wBrukseli, kierownika Dziau Handlowego, dyrektora Biura Spki. Przez trzy kadencje by czonkiem rady nadzorczej fi rmy. Biegle wada jzykiem angielskim ifrancuskim. Od 10 sierpnia 2009 r.wiceprezes zarzdu ds. handlowych.

Jerzy Podsiado Wojciech Stpie

Zarzd nowej kadencji

7C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

nowej kadencji rozpocznie prac z dniem finansow za rok obrotowy 2012.

Jest absolwentem Politechniki lskiej wGliwicach. Do r. 2000 adiunkt na Wydziale Budownictwa Politechniki lskiej, potem zwizany zdziaalnoci inwestycyjn wbudownictwie, peni m.in. funkcje dyrektora kontraktu oraz dyrektora naczelnego fi rm budowlanych. Wlatach 20032009 zarzdza spk zalen BE&K Europe oraz International Paper wKwidzynie, fi rm BE&K Projekt ijej oddziaem zagranicznym wFR, jako prezes idyrektor naczelny. Od 2010 r. dyrektor ds. projektowania inwestycji przemysowych wOJSC Ilim Group. Od 2012 r. zwizany zGru-p Kapitaow Wglokoks, peni funkcj wiceprezesa, dyrektora ds. restrukturyzacji inadzoru wacicielskiego wHucie abdy wGliwicach.

Sawomir Mariusz Sucho

WGLOKOKS SA

Jest absolwentem Wydziau Prawa iAdministracji Uniwersytetu War-szawskiego. Prac zawodow rozpocz w1991 r. wGwnym Urzdzie Ce, zajmujc si obrotem towarowym zzagranic, wtym eksportem towarw. Posiada wieloletnie dowiadczenie zawodowe wpracy wbiznesie iadministracji publicznej, wtym wMinisterstwie Finansw, wktrym pracowa wlatach od 19972004 na kilku stanowiskach kierowniczych, do stanowiska wiceministra fi nansw oraz penomocnika prezesa rady ministrw iministra fi nansw. Zajmowa si m.in. obrotem wyrobami akcyzowymi, wtym paliwami. Wlatach 20072011 kierowa insty-tucj zarzdzajc, wdraajc ikontrolujc wydatkowanie rodkw fi nansowych Centrum Rozwoju Zasobw Ludzkich zbudetem rocznym wskali kilkuset milionw zotych. Specjalista wzakresie prawa fi nansowego, posiadajcy uprawnienia doradcy podatkowego iradcy prawnego. Wramach Korporacji Doradcw Podatkowych piastowa funkcj przewodniczcego Krajowej Komisji Rewizyjnej. Posiada certy-fi kowane brytyjskie uprawnienia wzarzdzaniu metodyk PRINCE 2 ipraktyk wtym zakresie. Wlatach 20022011 peni funkcj przewod-niczcego komitetw sterujcych wkilkunastu projektach inwestycyjnych iwdroeniowych, wtym fi nansowanych zPHARE CBC. Wykonywa rwnie zawd radcy prawnego, specjalizujc si wsprawach karnych skarbowych iobszarze finansowym oraz podatkowo-gospodarczym. Wlatach 20112013 czonek rady nadzorczej Wglokoksu. Posuguje si biegle jzykiem angielskim irosyjskim.

Robert Kwaniak

8C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

wia

do

mo

c

i:

KRAJ

w i a d o m o c i

Ponad 4 tysice mieszkacw Brzeszcz i okolicznych gmin podpisao si pod listem protesta-cyjnym w sprawie budowy drogi ekspresowej S1 na terenie pl wy-dobywczych kopalni Brzeszcze. 14 lutego delegacja komitetu protesta-cyjnego zoya petycj wraz zpod-pisami w siedzibie katowickiego oddziau Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych iAutostrad.

Jesieni 2012 roku, GDDKiA przedsta-wia cztery warianty budowy liczcego 40 km odcinka ekspreswki S1, ktry ma poczy Mysowice iBielsko-Bia. Trzy znich przecinaj pola wydobyw-

cze kopalni Brzeszcze, co zdaniem czonkw komitetu protestacyjnego moe oznacza konieczno zamkni-

BRZESZCZE

Kopalnia albo droga cia tego zakadu iutrat tysicy miejsc pracy. Budowa drogi S1 wwarian-tach przebiegajcych przez pola wydo-bywcze, wedug udokumentowanych analiz przeprowadzonych przez Kom-

pani Wglow spowoduje wyelimino-wanie zmoliwoci eksploatacji ponad 15 milionw ton wgla, co skutkuje nie tylko skrceniem ywotnoci kopalni o ok. 15 lat, ale i natychmiastowymi problemami, bo owe 15 mln ton to po-kady wysokoenergetycznego wgla odoskonaej jakoci, dajcej moliwo wzbogacania pozostaego wydobywa-nego wgla czytamy wpetycji zoo-nej wGDDKiA.

Obecnie kopalnia Brzeszcze za-trudnia ponad 3 tys. pracownikw i jest najwikszym zakadem pracy w regionie. Zoa znajdujce si w dyspozycji kopalni pozwalaj na ponad 30 lat prowadzenia eksplo-atacji.

Pierwsze odwierty zwizane z budow nowej kopalni Kompanii Wglowej na Lubelszczynie rozpoczn si ju w kwietniu br. Firma Dalbis wykona na zlecenie Kompanii osiem odwiertw o cznej gbokoci 7 km. Ju teraz jednak zasoby geologiczne wgla w rejonie Chema szacowane s na 9 mld 300 mln ton. Zdecydowalimy si na inwestycj poza wojewdztwem lskim ze wzgldu

na korzystniejsze warunki geologiczne, m. in. prawie poziomo zalegajce pokady wgla, brak uskokw i mniejsze skutki oddziaywania na powierzchni tuma-czya prezes zarzdu Joanna Strzelec-obodziska.

1 lutego Kompania Wglowa witowaa 10-lecie swojego istnienia. Kulminacyjnym elementem obchodw jubileuszu by koncert wzabrzaskim Domu Muzyki iTaca Wielu znas 10 lat temu wraz zpowstaniem Kompanii Wglowej wierzya wjej suk-ces. Ale wtedy, w2003 roku nie by to dominujcy pogld. Duo byo obaw oprzyszo wielu zakadw wydobywczych. Balast zaduenia przejtego po byych spkach wglowych, wynoszcy blisko 4 miliardy zotych, mg by tego uzasadnieniem. Dzi proces odduania dobiega koca. Kompania nie tylko spaca stare zobowizania, ale odprowadza redniorocznie z tytuu rozmaitych podatkw iopat do budetu oraz innych instytucji prawie 4 miliardy zotych. Dla wielu lskich gmin stanowi spor cz ich przychodw, ktre wterminie wpywaj do samorzdowej kasy wskazaa podczas uroczystoci prezes Kompanii Joanna Strzelec-obodziska.

Kompania powstaa 1 lutego 2013 r., przejmujc 23 kopalnie piciu dawnych sp-ek wglowych, ok. 85 tys. pracownikw oraz 3,9 mld z dugw. Dzi fi rma skupia 15 kopal, zatrudnia 60,2 tys. osb, aponad 90 proc. starych zobowiza ju spacia. Ostatnie wobec ZUS spaci wratach do 2015 roku. Wtedy te ma by gotowa do

KOMPANIA WGLOWA

Pierwsze odwierty tu, tu

KOMPANIA WGLOWA

10 lat spki

wejcia na gied. ZKompanii pochodzi ponad 30 proc. wgla kamiennego produko-wanego wUE. Wcigu 10 lat kopalnie fi rmy wydobyy prawie p miliarda ton tego surowca. Do budetu pastwa zKW wpyno wtym czasie prawie 17 mld z. Na inwestycje wydano prawie 7,7 mld z, zczego 1,2 mld z wzeszym roku.

Podkrelia, e inwestycja w now kopalni pochonie okoo 3,7 mld z. Pierw-sze wydobycie spodziewane jest za 10-11 lat. Nowa kopalnia zostanie zapro-jektowana od podstaw w oparciu o najnowoczeniejsz technologi grnicz. Kopalnia bdzie zakadem jednoruchowym z dwoma szybami centralnymi, nie-spotykanymi na lsku (lskie kopalnie maj od 7 do 11 szybw). Wybiegi cian bd mie okoo 3 km. Dzienne wydobycie wyniesie okoo 20 tys. ton, a kopalnia bdzie zatrudnia 2 tys. pracownikw.

Niewykluczone, e obok nowej kopalni powstanie te nowoczesna elektrownia opalana wglem kamiennym.

9C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

Koncern grniczy Rio Tinto rozsta si na pocztku roku z Tomem Albanese, ktry od 2007 r. piastowa stanowisko prezesa. Albanese zosta zwolniony po tym, jak koncern ogo-si, i dokona odpisw wwysokoci 14 mld dol.Sprawa ma zwizek z dwoma

najwaniejszymi przejciami sfi nali-zowanymi przez Albanese, mozam-bijskich z wgla oraz spki alumi-niowej, na ktre trzeba byo utworzy wspomniane 14 mld dolarw rezerw zpowodu spadku ich wartoci. Zpo-sady szefa dziau energetyki zrezy-gnowa rwnie Doug Ritchie, ktry odpowiada za przejcie i integracj aktyww wMozambiku.

Miejsce dotychczasowego prezesa zaj Sam Walsh, ktry wRio pracuje od ponad dwch dekad idotychczas odpowiada za wydobycie rudy ela-za. Zasyn projektem zautomatyzo-wanej kopalni rud elaza w central-nej Australii wprowadzono m.in.

pozbawione kierowcw ciarwki i pocigi, sterowane przez centrum zaawansowanych technologii ok. 1500 km od kopal.

Nowy szef Rio Tinto zasygnalizowa cicie kosztw, sprzeda gorszych ak-tyww iostroniejsze gospodarowanie kapitaami po tym, jak trzeci co do wielkoci koncern grniczy wiata za-notowa 3 mld dolarw strat. To pierw-sza caoroczna strata whistorii fi rmy. Moemy by lepsi i bdziemy

dalej naprawia t wspania fi rm powiedzia Walsh dziennikarzom. Doda rwnie, e planuje bardziej agresywnie sprzedawa aktywa, kt-re nie wspgraj zcelami, jakie sobie fi rma wyznaczya. Zasygnalizowa koncentracj na projektach dajcych najwyszy zwrot na kapitale.

Turcja podpisaa wart 12 mld dolarw kontrakt za Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi na eksploatacj swoich ogromnych z wgla, pooonych wpo-udniowej czci kraju. Umowa midzy TAQA (wAbu Dhabi) atureckim EUAS jest najwiksz arabsk inwestycj w tamtejszy sektor energetyczny. Taner Yildiz, turecki minister energii, zauway, e jest to druga co do wielkoci inwestycja wtureck energetyk, zaraz po dwch projektach nuklearnych.

Obecnie to gaz ziemny jest wTurcji najwikszym rdem energii. Wikszo pochodzi z importu oznacza to, e stanowi du cz narodowego defi cytu obrotw biecych. Tureckie wadze licz, e dziki dodatkowej energii wytwa-rzanej przy uyciu wgla, bd mogy obniy ilo kupowanego gazu (zaoszcz-dzajc tym samym okoo 1,2 mld dolarw).

Australijska spka Dart Energy International zakoczya test produkcyjny na zou Airth 12 wSzkocji pierwszym odwiercie majcym prowadzi komer-cyjne wydobycie gazu zpokadw wgla wWielkiej Brytanii. Spka oczekuje w tej chwili na pozwolenia administracyjne na rozpoczcie regularnego wydo-bycia.

Zainwestowalimy wten projekt znaczce kwoty pienidzy, dlatego jestemy dumni ztego, e zostalimy pierwsz spk, ktrej udao si wytworzy energi elektryczn zgazu ze z wgla wSzkocji powiedzia prezes Dart Energy John McGoldrick. Doda przy tym, e podczas testw produkcyjnych udao si osign przepywy gazu znaczco wiksze, ni wjakimkolwiek innym zou wEuropie.

TURC JA

Inwestuj w wgiel

SZKOC JA

Gotowi do zgazowania wgla

RIO TINTO

Zmiana warty

Odwiert Airth 12 zosta zakoczony wmarcu ubiegego roku. Od czerwca 2012 r. prowadzone jest tam okresowe wydobycie dla celw testowych. Ostatni test pro-wadzony by nieprzerwanie przez trzy miesice iprzynis redni przepyw gazu na poziomie nieco ponad 14 tys. m szec. na dob.Spka poinformowaa, e maksymalne notowane przepywy wyniosy prawie

23 tys. m szec. dziennie, ale celowo byy one ograniczane, by zminimalizowa straty wpostaci spalania gazu.Po zakoczeniu testu wydobycie zostao wstrzymane, cho niewielkie iloci

gazu wci bd wykorzystywane do wytwarzania energii na potrzeby samego odwiertu. Dart Energy ma ju podpisan umow na odbir gazu zkopalni zfi rm energetyczn SSE - jednym znajwikszych dostawcw gazu ienergii elektrycznej wWielkiej Brytanii.

Coal India, najwikszy na wiecie producent wgla zamierza impor-towa 20 mln jego ton, by sprosta zobowizaniom wobec koncernw energetycznych, ktrych zapotrzebo-wanie na surowiec stale ronie.Pierwotnie mwio si, e spka kupi

zagraniczny wgiel wtym roku, jednak to plan najprawdopodobniej na rok

2014, gdy zgodnie zprognozami, za-potrzebowanie Indii na energi ma by wtedy jeszcze wiksze ni wbiecym.

Importowany wgiel ma uratowa spk przed karami, jakie mog j spotka w przypadku, gdy dostawy dla producentw energii bd mniej-sze ni 80 proc. tego do czego Coal India si zobowizaa.

INDIE

Niezbdny import

wia

do

mo

c

i:

W

IAT

10

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

Polskie kopalnie wydoby y wubiegym roku 79,2 mln ton wgla kamiennego, czyli o3,5 mln ton wicej ni rok wczeniej, zczego 67,5 mln

ton to wgiel energetyczny, a11,7 mln ton - wgiel koksujcy. Tymczasem ubiegoroczna sprzeda wgla bya znaczco mniejsza od wydobycia oraz

sprzeday zroku 2011 iwyniosa za-ledwie 72 mln ton, co oznacza spadek oprawie 5,4 proc. (zpoziomu 76,2 mln ton) wobec roku 2011.

Wstyczniu tego roku grnictwo zwikszyo wydobycie wgla oponad 0,5 mln ton, przy utrzymaniu jego sprzeday na poziomie zblionym do ubiegorocznego.

Niestety, po styczniu sytuacja nie rni si znaczco od tej, ktr mielimy wubie-gym roku - nadal wydobycie jest wiksze od sprzeday inadal ronie ocenia Henryk Paszcza, dyrektor katowickiego od-dziau Agencji Rozwoju Przemysu.

Dowodem na trudn sytuacj sp-ek wglowych jest decyzja Kompanii Wglowej, najwikszego polskiego pro-

Ucieczka do przoduZ danych resortu gospodarki wynika, e na koniec 2012 r. na zwaach kopal zalegao 8,3 mln ton niesprzedanego surowca. Z kolei ok. 7 mln ton ley dodatkowo na placach elektrowni. I nic nie zapowiada, by w 2013 r. sytuacja miaa ulec poprawie.

na

cz

as

ie

J a k p r z e c i w d z i a a k r y z y s o w i ?

1 1

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

ducenta wgla kamiennego odwukrot-nym wydueniu terminw patnoci wobec dostawcw urzdze iusug. Dotychczas standardowy termin pat-noci wspce wynosi 60 dni.

Zmuszaj nas do takich posuni wa-runki rynkowe. Due zapasy wgla utrzy-muj si wenergetyce ina przykopalnia-nych zwaowiskach. Tymczasem dua cz kosztw wgrnictwie jest staa. Zwieloma partnerami udaje si nam podpisa stosow-ne porozumienia tumaczy Zbigniew Madej, rzecznik Kompanii Wglowej.

Kompania Wglowa postanowia jednoczenie zmniejszy wydobycie wroku biecym. Tak, eby dostosowa je do potrzeb rynku. Co gorsza, jej naj-wikszy odbiorca wgla energetyka zawodowa postawi ostre wymagania cenowe.

Tauron Polska Energia podpisa 1 marca trzyletni umow zKompani Wglow na dostawy wgla dla nale-cych do spki elektrowni. Warto kontraktu szacowana jest na 2,4 mld z. Umowa ta zastpuje dotychczas

obowizujcy kontrakt podpisany wroku 2010.

Rozmowy zKompani Wglow, ktre poprzedziy zawarcie kontraktu, uwaam za bardzo konstruktywne. Nasz partner uwzgldni obecne realia na rynku energii elektrycznej isytuacj na rynku wgla ka-miennego powiedzia Krzysztof Za-wadzki, wiceprezes zarzdu spki Tauron Polska Energia ds. ekonomicz-no-fi nansowych. Strony nie zdradzaj jednak skali obniki cenowej.

Mona jednak odczyta j zwy-powiedzi publicznych wiceministra gospodarki Tomasza Tomczykiewicza, ktry oceni, e wnegocjacjach nowych umw na dostawy wgla, energetyka moe liczy na mechanizmy skutkujce obnik cen tego surowca od kilku do ok. 10 procent.

Taki jest wymg czasu. Ilo wgla na zwaach, spadek sprzeday energii oraz spadek jej rynkowych cen zmuszaj produ-centw wgla do czasem niekorzystnych dla nich decyzji jak obnianie cen stwierdzi Tomczykiewicz.

Wobecnym czasie wobec trudnoci zpopytem na wgiel kamienny kluczo-wa dla polskich kopal jest kwestia kosztw.

To nie polityka klimatyczna iantyw-glowa UE jest naszym najwikszym pro-blemem, ale wanie koszty przyzna Jerzy Podsiado, prezes Wglokoksu, podczas niadania zRzeczpospolit zorganizowanego 25 lutego wKatowi-cach. Inie jest tak, e to wgiel zostanie wyeliminowany zgospodarki, ale po prostu polski wgiel zniej wypadnie doda.

Iprzywoa obliczenia: dzi tona pa-liwa wportach ARA (Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia) to ok. 270 z. Doliczajc fracht do Gdaska (20 z), wyadunek (30 z) idojazd na lsk (40 z), tona wgla zzagranicy kosztuje wsumie 360 z.

Atakie koszty samego wydobycia pol-skie kopalnie mog osign wobecnym tempie za dwa lata ostrzega Okta-wian Zajc zBoston Consulting Gro-up. Dzi redni jednostkowy koszt produkcji wgla (liczony wokresie styczewrzesie 2012 roku) wgr-nictwie wgla kamiennego wynosi 299,76 z/t.Wnioski zdyskusji byy nastpujce:

Tylko odwane decyzje pozwoliyby na radykaln obnik kosztw wydo-bycia wgla. Dzi najlepsze kopalnie fi nansuj gorsze. Jednak nikt nie ma odwagi zamkn czy wstrzyma pracy najsabszych znich, bo to oznaczaoby likwidacj tysicy miejsc pracy itym samym wojn ze zwizkami zawodo-wymi.

Joanna Strzelec-obodziska, pre-zes Kompanii Wglowej przekonuje, e najlepsz recept na kryzys jest ucieczka do przodu.

Wsystemie dugofalowych dziaa an-tykryzysowych, skupilimy si na naszych nowych zamierzeniach inajbardziej znacz-cych inwestycjach. Awic nowej elektrowni inowej kopalni. Sigamy po nowe zoa wgla, poniewa chcemy ju teraz tworzy inwestycje, ktre pozwol nam na skuteczne konkurowanie znajtaszymi producenta-mi. Nasze dziaania antykryzysowe mona traktowa jako wyprzedzajce izapobie-gajce skutkom kryzysu. Nie moemy sta wmiejscu. Musimy nada za potrzebami irealizowa inwestycje, ktrych oczekuje od nas gospodarka. Przyjta polityka energe-tyczna kraju daje nam takie moliwoci, wskazujc na wgiel jako nadal podstawowy nonik bezpieczestwa energetycznego kra-ju. Musimy wyznaczy nowe cele zarwno bezpieczestwa energetycznego kraju, jak inowe cele dla siebie. Kada rzecz wielka musi kosztowa imusi by trudna. Tylko rzeczy mae iliche s atwe. Kompania Wglowa kieruje si tymi zasadami wswoim dziaaniu twierdzi Joanna Strzelec-obodziska.

jac.

g. -

--- a -

w

To nie polityka

klimatyczna

i antywglowa UE jest

naszym najwikszym

problemem, ale koszty

na

cz

as

ie

1 2

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

Coal

tran

s Po

lska

C o a l t r a n s P o l s k a

W 2013 r. eksport polskiego wgla bdzie zdecydowanie wikszy, ni w ostatnich dwch latach

zapowiedzia Jerzy Podsiado, prezes Wglokoksu, podczas konferencji Coaltrans Polska

w Katowicach. Wglokoks planuje take zwikszy swoj obecno na krajowym rynku wgla.

Wicej wglana eksport

W2013 r. eksport polskiego wgla bdzie zdecydowa-nie wikszy ni wostat-nich dwch latach zapo-wiedzia Jerzy Podsiado,

prezes Wglokoksu podczas konferen-cji Coaltrans Polska wKatowicach. Wglokoks planuje take zwikszy swoj obecno na krajowym rynku wgla.

W2012 roku Wglokoks wyeksporto-wa 4933 tys. ton wgla, wtym 4552 tys. ton wgla energetycznego i381 tys. ton wgla koksujcego. 95 proc. ekspor-tu zostao zrealizowane do krajw Unii Europejskiej. Ponad poowa wgla (53 proc.) trafi a do odbiorcw zNiemiec. Na dalszych pozycjach byy Austria iCzechy, gdzie trafi o odpowiedni 11 i10 proc. eksportu realizowanego drog ldow. Drog morsk zostay wyeks-portowane przez Wglokoks niewiel-kie iloci wgla. Trafi y one m.in. do Francji, Wielkiej Brytanii czy krajw skandynawskich.

Ilo wgla przeznaczonego na eksport jak zakontraktowalimy na biecy rok zKompani Wglow, naszym gwnym kontrahentem bdzie znaczco wiksza ni wlatach 20112012. Moe sign 89 mln ton. Ostatni raz tak wielko eksportu udao nam si zrealizowa w2010 r. po-wiedzia prezes Wglokoksu podczas wystpienia.

Jerzy Podsiado zapowiedzia wik-sz aktywno Wglokoksu na rynku krajowym.

Rynek krajowy by dla nas nieznany, nierozpracowany. Sprzedawalimy wPolsce jedynie ladowe iloci wgla dla zaledwie kilku konsumentw. Jednak dzi traktujemy ten rynek jako wany dla rozwoju naszej fi rmy stwierdzi J.Podsiado.

k-u

y,ce ie

my ej

Dzi traktujemy

rynek krajowy

jako wany dla rozwoju

naszej firmy

13

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

Coal

tran

s Po

lska

Wubiegym roku ZWW Julian Sp. zo.o. oraz CZW Wglozbyt S.A. sp-ki zGrupy Kapitaowej Wglokoks, sprzeday na rynku krajowym ok. 880 tys ton wgla, gwnie pochodzcego zpolskich kopal. Prezes spki zakada jednak znaczny wzrost sprzeday wgla na rynku krajowym zarwno wgla krajowego, jak iwgla pochodzcego zimportu.

Zuycie wgla wPolsce wynioso wubie-gym roku ok. 85 mln ton. Rodzimy rynek jest zbyt interesujcy, ebymy si nim nie zainteresowali przekonywa prezes Wglokoksu.

Spka zakada systematyczny wzrost sprzeday wgla na rodzimym rynku do co najmniej 3 mln ton w2015 roku.

Wnaszych celach strategicznych jest to wielko minimum. Przy dobrych, sprzyjaj-cych warunkach bdziemy wstanie sprzeda wkraju zdecydowanie wicej wgla twier-dzi Podsiado.

Jak zauway prezes Wglokoksu w2008 r. nastpi przeom wbilansie handlowym wgla. Polska sprowadzia wicej wgla zzagranicy ni go wyeks-portowaa. W2011 r. wielko importu signa rekordowych 15 mln ton.

Wglokoks importerem wgla? To pytanie stale zadajemy sobie budujc od kilku lat now strategi rozwoju spki. Wglokoks zajmuje si od lat importem wgla, lecz dotychczas byy to ladowe iloci, gwnie wgle niszowe, ktrych brakowao na polskim rynku. Przyczyna jest jedna nie chcielimy podkopywa pozycji rynkowej rodzimych spek wglowych, ktre s naszymi gwnymi kooperantami. Czy ta strategia si zmieni? Na to pytanie nie mam dzi dostatecznie jasnej odpowiedzi. Jedynie mog odpowiedzie, e prawdopodobnie b-dziemy importowa wiksze iloci wgla ni dotychczas, jednak robic to na tyle ostronie, by nie konkurowa zwglem krajowym oce-ni prezes Wglokoksu.

Prezes Podsiado podtrzyma zapo-wiedzi, e Wglokoks jest przygotowa-ny do debiutu na giedzie wtym roku iczeka na decyzj ze strony Skarbu Pastwa. Oceni, e upublicznienie Wglokoksu mogoby si odby przez sprzeda pakietu w wysokoci 2530% akcji nalecych do Skarbu Pastwa. Zgodnie zrzdow strategi dla gr-nictwa, musi on zachowa wspce wikszo powyej 50 proc. akcji.

Eksport wgla realizowany przez WGLOKOKS 20112012

WGLOKOKS eksport wgla kamiennego w podziale na kraje [2012]

Upublicznienie to nie wizaoby si z dodatkow emisj akcji.

Inauguracyjna konferencja Coal-trans Polska, ktra odbya si wdniach 1920 marca br. wKatowicach, po-wicona bya innowacyjnym ideom wprowadzanym przez gwnych pro-ducentw wcelu zapewnienia wzrostu

dziaania wsektorze grnictwa oraz roli polskich rynkw wkontekcie glo-balnym. Jej celem byo dostarczenie szczegowego studium perspektyw na przyszo istrategii pozycjonowania si na rynku, by znale si wczowce innowacyjnych przedsibiorstw.

jac.

6 000,0

5 000,0

4 000,0

3 000,0

2 000,0

1 000,0

0,0

tys. ton

2011 2012

wgiel energetyczny wgiel koksowy

4 017

689

4 706

4 552

381

4 933

Niemcy53%

Francja4%

Austria11%

Turcja3%

Szwecja2%

Norwegia2%

Wielka Brytania2%

Pozostaekraje7%

Czechy10%

Irlandia3%

Finlandia3%

1 4

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

imp

ort

wg

la

Wzronie czy spadnie?Imp o r t r o s y j s k i e g o w g l a

W 2012 r. spad wyranie import wgla energetycznego z Rosji do Polski.

Czy Polska przestaa by atrakcyjnym kierunkiem dla rosyjskich producentw?

W2012 r. rosyjskie kopalnie wgla kamiennego wydo-byy ok. 355 mln ton w-gla (ponad 6 proc. wicej wstosunku do roku po-

przedniego), zczego a 40 proc. 126,8 mln ton co jest take nadspodziewanie rekordow wielkoci trafi o poza gra-nice Rosji. Dla rosyjskich producentw wci najbardziej atrakcyjny pozostaje kierunek europejski, gdzie trafi a po-nad poowa eksportowanego wgla. Niemniej rosyjskie fi rmy grnicze zco-raz wikszym apetytem spogldaj na rynki dalekowschodnie: Chiny, jak iJaponi, ktra po katastrofi e welek-trowni Fukushima powoli odsuwa si od energetyki jdrowej spogldajc na wgiel igaz ziemny.

Za kierunkiem wschodnim przema-wia nie tyle fakt, i Europa przeywa kryzys gospodarczy, co bardziej, e staje si ona gwnym rynkiem zbytu dla wgla amerykaskiego wypierane-go zrodzimego rynku przez tani gaz upkowy (szerzej na ten temat piszemy wtemacie numeru).

Ceny wgla wAzji wprzeciwiestwie do rynku europejskiego pozostaj do stabil-ne zauwaa Vyacheslav Mischenko zrosyjskiej fi lii Argus Media.

Gwnym obszarem produkcji wgla wRosji jest Region Kemerowski, skd odlego do portw dalekowschodnich jest porwnywalna zodlegoci do portw europejskich (ok. 4,5 tys. km). Dotd jednak barier eksportu rosyj-skiego wgla na wschd bya saba in-frastruktura kolejowa iportowa. Jednak rosyjskie wadze zapowiadaj ekspansj surowcw rosyjskich na wschd, aco za tym idzie rozbudow infrastruktury transportowej.

Pomimo zmieniajcych si trendw globalnych Polska wci pozostaje dla rosyjskich producentw atrakcyjnym rynkiem, zwaszcza, e eksport do Pol-ski realizowany jest gwnie woparciu otransport ldowy (kolejowy). Wten sposb do Polski trafia ok. 85 proc. rosyjskiego wgla. Oduym zaintere-sowaniu naszym rynkiem wiadczy moe liczna obecno przedstawicieli rosyjskiego sektora wglowego podczas

niedawnej konferencji Coaltrans Polska wKatowicach.

Paradoksalnie jednak mimo wyra-nego wzrostu eksportu rosyjskiego w-gla wubiegym roku, import surowca do Polski wyranie spad. W2011 r. do Polski trafi o ok. 9,3 mln rosyjskiego wgla, co byo wielkoci rekordow. W2012 r. tendencja wzrostowa zostaa przeamana. Wedug danych za 11 mie-sicy do Polski trafi o jedynie 5,9 mln ton rosyjskiego wgla energetycznego (od 3 lat nie obserwuje si importu wgla koksujcego), na co wpyw zasad-niczy miaa nadpoda wgla zpolskich kopal.

Rynek polski zuwagi na du zaleno gospodarki od wgla pozostanie wci bardzo atrakcyjny dla rosyjskich producentw za-pewnia Piotr Matuszak, prezes KTK Polska, jednego znajwaniejszych im-porterw wgla do Polski. Tym bardziej, e w2016 r. zgodnie zrozporzdzeniem Ministerstwa rodowiska zostan za-ostrzone standardy emisyjne. Zwikszy si zapotrzebowanie na wgle niskosiar-kowe iniskopopioowe, czym charakte-ryzuje si wgiel importowany zRosji.

Wedug Matuszaka jest jednak prg, ktry okrela opacalno eksportu ro-syjskiego wgla do Polski. Ksztatuje si on dzi na poziomie 1213 z/GJ. Wpyw na niego maj koszty produkcji wRosji (ok. 2530 dolarw za ton), koszty transportu (5560 dolarw za ton) oraz kurs dolara. Koszty produkcji itransportu wRosji wykazuj tendencje spadkowe. Kluczowe znaczenie moe mie zatem rynek walutowy. Winteresie rosyjskich dostawcw jest umacnianie si zotwki wzgldem dolara.

jac

Fot.

KT

K

15

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

Popyt na wgiel bdzie wzrasta wynika z raportu Midzynarodowej Agencji

Energii, ktry przedstawiono w poniedziaek 11 marca w siedzibie Kompanii

Wglowej w Katowicach. Nie przeszkodzi mu w tym nawet upkowa rewolucja.

Wgiel w grzeRapo r t M i d z y n a r o d o w e j A g e n c j i E n e r g i i

Ra

po

rt

ME

A

Globalny popyt na wgiel do 2017 roku bdzie nadal wzrasta, ana koniec dekady wgiel moe sta si gw-nym nonikiem energii na wiecie. Ito wsytuacji, gdy wiele krajw

europejskich takich jak Francja, czy Niemcy odwracaj si od tego surowca mwi Car-los Fernandez Alvarez, ekspert Midzy-narodowej Agencji Energii omawiajc sytuacj na rynku wgla w2012 roku.

Gwn rol wzwizku ze wzrostem konsumpcji wgla maj jednak odgry-wa gospodarki azjatyckie, szczeglnie chiska, gdzie koncentruje si ju poo-wa wiatowego ycia iprodukcji wgla.

Na znaczeniu zyskuj te Indie, stajc si najwikszym morskim importerem surowca. To wyjtkowa sytuacja stwierdzi Carlos Fernandez Alvarez. Doda take, e

produkcja energii elektrycznej zwgla nadal jest o2530 euro na jednostk tasza ni zgazu.

Popyt na wgiel ronie wszdzie, poza Stanami Zjednoczonymi, gdzie wypie-ra go tani gaz upkowy wydobywany ztamtejszych z niekonwencjonal-nych (piszemy otym wdalszej czci wydania). Ztego powodu eksport ame-rykaskiego wgla cay czas ronie, co zkolei wpywa na obnienie jego cen wEuropie. To spore wyzwanie take dla naszych rodzimych spek wglowych.

Dlatego zdaniem prof. Kaliskiego, szefa departamentu grnictwa wre-sorcie gospodarki, powinnimy wnaj-bliszym czasie zastanowi si nad efektywnoci wydobycia irzeczywi-stym zapotrzebowaniem na wgiel. Do

2020 roku bdziemy musieli ograniczy nasze moce energetyczne oprawie 10 tys. megawat.

Wtej sytuacji musimy stworzy wia-rygodny raport rzdowy, ktry uatwi nam podjcie decyzji co dalej wprodukcj wgla. Ministerstwo zlecio ju pierwsze opracowa-nia Grniczej Izbie Przemysowo-Handlowej powiedzia prof. Maciej Kaliski.

Rewolucja jaka dokonaa si wUSA bdzie trudna do powtrzenia winnych krajach, poniewa Amerykanie maj due dowiadczenie iponad sto fi rm, ktre zajmuj si wydobyciem gazu upkowego. Producenci szukaj jednak innych moliwoci wykorzy-stania wgla. Chiny intensywnie pracuj nad jego zgazowaniem stwierdzi ekspert Midzynarodowej Agencji Energii

jac.

16 k o m e n t a r z

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w

iat

w

gla

A m e r y k a s k a r e w o l u c j a u p k o w a

Z bkitn fal wgiel pynieupkowa rewolucja w Stanach Zjednoczonych wpywa coraz bardziej znaczcona wiatow gospodark, w tym szczeglnie na rynek wgla w Europie.

1 7

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w

iat

w

gla

Handlowiec Steve Butler przyjeda wraz ze swo-j biznesow partnerk , Sue Thomason, do mae-go rolniczego miasteczka.

W ostatnich latach miejscowo mocno ucierpiaa zpowodu kryzysu ekonomicznego. Dwoje przybyszw spodziewa si wic, e lokalna spo-eczno atwo zaakceptuje ofert ich fi rmy. Jednak okoliczni mieszkacy, Dustin Noble, Frank Yates iAlice nie wierz wuczciwo proponowanej im oferty. Aby pozyska kontrakt, Ste-ve iSue musz zdoby ich zaufanie. Tak wduym skrcie rozpoczyna si fabua fi lmu Promised Land, wkt-rym gwn rol gra gwiazdor Matt Damon. Wszechobecny wStanach Zjednoczonych temat upkw nie mg omin Hollywood.

Przecieki na temat tego fi lmu ijego pierwsze ofi cjalne zapowiedzi wywo-ay wielkie poruszenie wrd amery-kaskich gazownikw. Obawiali si, e ta fabularna fi kcja przysoni fakty na temat eksploatacji gazu upkowe-go. Mieli bowiem wieo wpamici dokument Josha Foxa Gasland nakrcony dla telewizji HBO, ktry pokazywa czarn stron upkowej rewolucji, m.in. podpalajc si wod zkranu.

WSPARCIE SZEJKW Podobnie hollywoodzka produkcja przestrzega przed zagroeniami spo-ecznymi, wyranie opowiadajc si po stronie przeciwnikw wydobywania gazu upkowego. Cz gwiazd popkul-tury wspiera bowiem zielon energi, np. zelektrowni wiatrowych isonecz-nych. Obfi to taniego gazu zupkw stanowi wyzwanie dla zwolennikw zielonej energii.

Potrzebujemy gazu jako paliwa przejcio-wego. Ale nie potrzebujemy gazu wduych ilociach, ana pewno nie potrzebujemy tanie-go gazu, bo wypchnby nie tylko wgiel, lecz take energi odnawialn mwi latem tego roku Sven Teske, dyr. ds. energii odnawialnej worganizacji ekologicznej Greenpeace.

Tani gaz upkowy doskwiera jed-nak nie tylko ekologom isektorowi energii odnawialnej. Amerykaskim gazownikom udao si odkry, e fi lm sfi nansowaa Image Nation spka fi rmy Abu Dhabi Media, ktra naley do emiratu Abu Zabi wchodzcego w skad Zjednoczonych Emiratw Arabskich.

Zamieszanie wok Promised Land uwidacznia skal problemw, ktre zro-dzia rewolucja upkowa. Rewolucja ma bowiem zwycizcw, ale iswoje ofi ary.

Wcigu ostatnich lat Amerykanie dziki nowoczesnym iefektywnym technologiom eksploatacji gazu up-kowego rozpracowano technologi kruszenia hydraulicznego, wcelu stwo-rzenia sztucznych pkni wokolicy odwiertw szybko rozwijaj wydo-bycie zupkw od 2000 r. zwikszyli je 17-krotnie.

Dziki temu Stany Zjednoczone zaspokajaj ju ze swoich surowcw coraz wicej, bo ju ponad 82% swoich potrzeb. Ten wspczynnik pokazuje, jak due zasoby posiada ten kontynent, gdy podobnie rozwinite gospodarczo regiony maj znacznie mniej szczcia: Europa tylko 48%, aJaponia zaledwie 19% energii czerpie zwasnych zasobw (DANE: WorldBank).

Ichodzi nie tylko ogaz zupkw. Zoa niekonwencjonalne zawieraj take potne iloci ropy naftowej. Wedug wstpnych szacunkw w2012 roku wStanach Zjednoczonych nastpi wzrost wydobycia tego surowca o7% do 10,4 milionw baryek dziennie. Wedug Departamentu Energii wtym roku amerykaska produkcja ropy nafto-wej wzronie co najmniej do 11,4 mln baryek. Stany Zjednoczone dogoni zatem Arabi Saudyjsk wjej dziennym wydobyciu, ktre obecnie wynosi 11,6 mln baryek.

120

100

80

60

40

20

0

USD/t

mln t0 100 500300 700200 600400 800 900

Gwnie z zachodnichzagbi wglowych

Gwnie z zagbiawglowego Powder River

Gwnie z zagbiawglowego Illinois

Gwnie z ApallachwPnocnych

Gwnie z Apallachw Centralnych

Gwnie z Apallachw

Gwnie z centralnejczci USA

Czy wgiel w USA jest konkurencyjny?

18

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

W2035 r. wkad ropy z upkw wwiatowe wydobycie moe osign 12 proc. wskazano wraporcie Ropa upkowa. Nastpna rewolucja energe-tyczna fi rmy doradczej PwC. Wedug autorw dodatkowe wydobycie moe obniy rynkow cen ropy o2540 proc. W2013 r. przewidywany jest spa-dek importu ropy do USA do poziomu najniszego od 25 lat.

TANI GAZ DLA GOSPODARKI Tymczasem upkowy boom wUSA do-prowadzi tam wiosn 2012 r. do spadku cen gazu do poziomu najniszego od 10 lat. Ceny gazu spady o90 proc. wporwnaniu do najwyszej whisto-rii w2005 roku. Gazu nie ma gdzie magazynowa, wic fi rmy wydobyw-cze musz zbywa surowiec po coraz niszych cenach. Wielka amerykaska maszyna wydobywcza toczy tani gaz wgospodark USA.

Adostp do taniego gazu zupkw oraz spadek cen energii napdzaj eks-port iprzycigaj do USA coraz wicej zagranicznych inwestorw podkre-laj eksperci The Boston Consulting Group.

Intel zdecydowa, e nowa fabryka pprzewodnikw (warta 5 mld dola-rw) powstanie wArizonie. Podobne decyzje podjy m.in. Coleman, produ-cent sprztu turystycznego idomowego, producent suchawek Sleep Audio czy producent bankomatw, fi rma NCR. Przykadw mona by mnoy.

Gaz ziemny jest kluczowym rdem pproduktw niezbdnych do produkcji m.in. nawozw, dywanw czy zabawek. Boom inwestycyjny przeywa take przemys chemiczny istalowy. Tania energia zgazu upkowego bdzie we-dug ekspertw napdza amerykaskie fabryki, budujc przewag konkurencyj-n caej tamtejszej gospodarki. Dziki swoim atutom wydajnoci pracy, ni-szym ni winnych rozwinitych krajach kosztom siy roboczej itaniej energii USA mog zyska do koca dekady od 2,5 do 5 milionw miejsc pracy.

Pierwszym beneficjentem, ktry mg skorzysta najszybciej ztaniego gazu, bya energetyka. Wiele instalacji mogo si przerzuci zwgla na gaz, gdy przy tak niskich cenach jest on

bardziej opacalny ni wgiel do tej pory najtaszy inajbardziej stabilny cenowo amerykaski surowiec. Elek-trownie wAmeryce zwikszay ostatnio zuycie gazu kadego roku oponad 10 miliardw m3 (to prawie tyle, ile zuywa caa Polska).

Obecnie 38 proc. energii elektrycznej za oceanem jest produkowane welek-trowniach gazowych. Ilo taniego gazu

ziemnego na rynku jest tak dua, e ko-lejne fi rmy rezygnuj zprodukcji ener-gii elektrycznej nie tylko zwgla, ale iwelektrowniach atomowych. Wedug szacunkw co najmniej 4 ze 102 elek-trowni atomowych za oceanem moe zosta wnajbliszym czasie zamknita. Wtym miesicu koncern Duke Energy zdecydowa si na zamknicie takiej instalacji na Florydzie. Spka uznaa,

Cakowita zdolno liczona w MW: 34 705

Prawie 10% potencjau energii z wgla do likwidacji

w

iat

w

gla

1 elektrownia wglowa

19

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w

iat

w

gla

e taniej bdzie wybudowa now elek-trowni gazow ni wykona naprawy za kwot 1,5 miliarda dolarw.

CO ZROBI ZWGLEM? Problem szczeglnie dotyka producen-tw wgla. Stany Zjednoczone to drugi, po Chinach, najwikszy producent wgla na wiecie (roczna produkcja ksztatuje si na poziomie ok. 1 mld

ton). Wgiel pozostaje wci najwa-niejszym rdem energii elektrycznej wStanach Zjednoczonych. Mimo to, jego udzia spad poniej 40 procent, do poziomu nienotowanego od marca 1978 roku. Wiosn po raz pierwszy gaz naturalny zrwna si wUSA zwglem jako rdem pozyskiwania energii elektrycznej. Od tego czasu odwrt od wgla kamiennego nabra tempa.

Wcigu zaledwie procza zuycie w-gla welektrowniach spado o17 proc., agazu wzroso o27 proc. twierdzi amerykaska Energy Information Ad-ministration. Zamykanych jest coraz wicej elektrowni wglowych, bo ich waciciele nie mog znale nabyw-cw prdu albo musz obnia ceny po-niej granicy opacalnoci. Pro-ducenci energii chc do 2016 r.

USA

Elektrownie wglowe przewidziane do zamknicia

20

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w

iat

w

gla

Eksport wgla energetycznego z USA do Europy (prawa o) Cena w Henry Hub (USA) Pn.Zach. Europa (ARA CIF) Cena wgla w Apallachach Centralnych (zagbie wglowe)

Amerykaski gaz upkowy uruchamia popyt na wgiel w Europie

6

5

4

3

2

1

0

3,5

3

2,5

2

1,5

1

0,5

0

USD/GJ Mt

I 10 III 10 III 1I III 12VII 10 VII 1I VII 12XI 10 XI 1IV 10 V 1I V 12IX 10 IX 1II 11 I 12

zamkn elektrownie wykorzystujce czarne zoto ocznej mocy 30 giga-watw podaje fi rma konsultingowa Brattle Group. To 10 proc. energii pozyskiwanej ztego rda.

Wefekcie eksploatacja z gazu upkowego spowodowaa gwatowny spadek wewntrznego popytu na w-giel. Na szczcie dla miejscowych producentw, Europa iAzja kupuj coraz wicej wgla. wiatowy popyt na czarne zoto zwikszy si w2011 roku o4,3%. Amerykaska Energy Information Administration informuje, e w2011 roku USA wyeksportoway najwicej wgla od 1981 roku, kiedy to zagranica kupia 112 milionw ton amerykaskiego wgla. Dane za rok 2012 s jeszcze niedostpne, ale praw-dopodobnie zostanie pobity kolejny rekord. Wcigu trzech pierwszych kwartaw 2012 roku zUSA wysano 98 milionw ton wgla.

Wlatach 2009-2011 eksport wgla zUSA do Chin iKorei wzrs picio-krotnie. Indie wroku 2011 kupiy dwu-krotnie wicej amerykaskiego wgla ni wroku 2010. Duo wgla kupuje te Europa. Import Holandii zwikszy si z7,3 do 10,8 milionw ton. Rwnie duy wzrost zamwie mona zauway wprzypadku Niemiec, Wielkiej Brytanii iWoch.

Rekordzist jest tu jednak Austria, jeden znajwikszych odbiorcw pol-

2 1

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w

iat

w

gla

skiego wgla. Wedug statystyk ame-rykaskiego Departamentu Energii Austria w2012 roku wstosunku do 2011 piciokrotnie zwikszya import amery-kaskiego wgla. Austriacy wubiegym roku zakupili za Atlantykiem 1,39 mi-lionw ton, tj. o398,5% wicej ni rok wczeniej! aden partner handlowy USA nie zwikszy tak znaczco wtym czasie zakupu wgla.

Koniunktura na amerykaski wgiel trwa wnajlepsze iwszystko wskazuje, ze bdzie trwaa dalej, zwaszcza, e caa Europa ma sentyment handlo-wy do wgla zUSA. Wzeszym roku Europejczycy sprowadzili 51 mln ton, o29,1% wicej ni w2011 r. Europa jest dla Amerykanw najwikszym eksporterem ikupuje dwa razy wicej wgla ni Azja.

Powodem zakupu jest oczywicie cena: wubiegym roku tona amery-kaskiego wgla kosztowaa rednio 119 dolarw, tj. 22,9 % taniej ni wroku 2011.

Wgiel bdzie wygrywa wEuropie, bo jest bardziej atrakcyjny ni gaz. Coraz wicej wgla bdzie sprowadzane ze Stanw Zjednoczonych, gdzie jest dokadnie odwrotnie przekonuje Trevor Sikorski zBarclays.

Wszystko wskazuje na to, e bdzie to wgiel amerykaski.

Wpoowie wrzenia wrosyjskim Kemerowie odbyo si forum wglo-we. Konkluzja forum bya nastpu-jca: rosyjscy producenci nie mog liczy na rynki europejskie, gdzie coraz trudniej konkurowa zwglem zUSA amerykascy producenci, dotknici usiebie rewolucj upko-

w ratuj si przeorientowaniem na Stary Kontynent. Wobec wypychania dotychczasowych dostawcw wgla do Europy iniepewnoci co do rozmiarw spodziewanej kolejnej fali kryzysu, ratunkiem dla brany jest rozwj kra-jowego (rosyjskiego) przemysu w-glowego izasilanie surowcem rynkw wschodnich. Konstantin Aleksjejew, szef departamentu wgla Ministerstwa Energetyki, do tych najbardziej per-spektywicznych, oprcz Chin, zaliczy Kor Poudniow iPnocn, Japoni, igrup innych pastw regionu Azja-Pacyfi k.

Jacek Srokowski

RDA: Polcoaldex, EBE, Kopalnia Wiedzy, The Boston Consulting Group

Typowy podzia kosztw przy transporcie na odlego 5000 km

transport morski port/terminal LNG

250

200

150

100

50

0

cent$/GJ

gaz wgiel

Wysze koszty transportu gazu

utrudniaj regionaln integracj

W Europie wgiel silniej ni gaz

reaguje na niskie ceny w USA

22 k o m e n t a r z

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

ko

me

nta

rz

e

ks

pe

rc

ki

J E R Z Y G A L E M B A Dyrektor Biura Analiz Strategicznychi Rynkowych WGLOKOKS S.A.

Pocztek roku przynis przeom

Prezentujemy ogln charakterystyk

sytuacji na midzynarodowym

rynku wglowym

Pomimo oglnego przekonania onadpoday wgla energetyczne-go na midzynarodowym rynku wglowym, redniomiesiczne ceny dla tego wgla systematycz-

nie rosy wIV kwartale ubr. Wgrudniu ww. ceny wgla energetycznego oferowa-ne wEuropie (CIF ARA, Afryce (FOB Richards Bay) czy te Australii (FOB Newcastle), niewiele si rniy imie-ciy si wprzedziale 8990,50 USD/t za 6000 kcal/kg. Pocztek nowego roku oraz kolejne miesice przyniosy jednak zmiany wtym zakresie.

Wprzypadku wgla koksowego jedy-nie cena referencyjna wgla typu hard obniya si o5 USD/t wrelacji Ikwar-ta 2013 do IV kwartau 2012. Ceny pozostaych typw wgla (semi-soft iPCI) praktycznie nie ulegy zmianie.

RYNEK WGLA ENERGETYCZNEGO EUROPANa pocztku grudnia na rynku europej-skim odnotowano wiksz aktywno potencjalnych nabywcw wgla energe-tycznego. Czynnikiem, ktry zwiksza zainteresowanie wglem byy informacje dochodzce zKolumbii (znaczcego dostawcy na rynek europejski), e fatalne warunki pogodowe mog ograniczy dostpno wgla ztamtego rda za-opatrzenia. Okres witeczny osabi jednak dalsze zakupy wgla iostatecznie redniomiesiczny indeks wglowy za

grudzie wynosi 90 USD/t CIF ARA za 6000 kcal/kg, czyli 0,50 USD/t wyej od poprzedniego miesica.

Nie speniy si oczekiwania, e po-cztek roku zwikszy zapotrzebowanie na wgiel energetyczny wEuropie. Re-latywnie wysokie temperatury wwielu regionach europejskich, dalsze oznaki recesji wgospodarkach pastw strefy EURO oraz zwikszona poda wgla zKolumbii iRPA przyczyniy si do spad-ku cen. Wnastpstwie tych okolicznoci wstyczniu redniomiesiczny indeks wglowy obniy si do 86,20 USD/t CIF ARA tj. o prawie 4 USD/t wporwnaniu do poprzedniego miesica.

Nic nie zapowiadao zmian wkolej-nym miesicu, ale od poowy lutego

zaczy dociera informacje oakcji strajkowej grnikw kolumbijskich. Po-nadto problemy transportowe powstae wporcie Drummond, spowodoway praktycznie wstrzymanie moliwo-ci realizacji wysyek wgla. Reakcj na te wydarzenia bya podwyka cen wgla energetycznego iostatecznie redniomiesiczna cena CIF ARA za luty wzrosa o1,50 USD/t wrelacji do stycznia br. Po zakoczeniu miesiczne-go strajku icakowitym odblokowaniu moliwoci eksportowych zKolumbii, ceny miaw energetycznych zaczy systematycznie spada. redniomie-siczna cena tego wgla obniya si wmarcu br oponad 2,50 USD/t iwy-niosa 85,20 USD/t (vide wykres).

redniomiesiczne ceny wgla energetycznego w wybranych rejonach wiata (X.2012 III.2013)

CIF ARA FOB Richards bay RPA FOB porty Australii

USD/t

X 2012 XI 2012 XII 2012 I 2013 II 2013 III 2013

98,00

93,00

88,00

83,00

78,00

23

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

ko

me

nta

rz

e

ks

pe

rc

ki

Opracowania analityczne, ktre od-nosz si do roku 2012 potwierdzaj wzrost zuycia wgla wniektrych pastwach europejskich. WWielkiej Brytanii odnotowano zarwno znacz-cy wzrost importu wgla energetycz-nego, jak rwnie wzrost zuycia tego wgla wporwnaniu do roku 2011. We Francji wubiegym roku zuycie wgla wtamtejszych elektrowniach wynosio 7 mln ton, co oznaczao wzrost o36% wstosunku do roku poprzedniego.

Wprzypadku Niemiec, gdzie zroku na rok obserwuje si rosncy udzia wy-twarzania energii zodnawialnych rde energii, wroku 2012 sprzeda wgla dla potrzeb energetycznych wzrosa o6%, adla sektora ciepowniczego o7% wpo-rwnaniu do roku 2011. Podobne infor-macje docieraj zHiszpanii, gdzie import wgla energetycznego wroku 2012 wy-nis 18 mln ton iby o6 mln ton wyszy ni rok wczeniej. Wykazany wyej wzrost nie jest wstanie zrwnoway spadku zu-ycia wgla winnych pastwach. Ponadto napyw nowych dostaw wgla zKolumbii, Rosji, RPA oraz USA nie obnia itak ju wysokich stanw skadw.

Warto odnotowa fakt, e wstpne dane statystyczne za rok ubiegy po-twierdzaj dynamiczny wzrost importu na rynek europejski wgla energetycz-nego zUSA, co jest konsekwencj tzw. rewolucji upkowej wtym kraju.

Wroku 2012 cakowity eksport wgla energetycznego zUSA (razem zKana-d) na wszystkie rynki wglowe przekro-czy poziom 50 mln ton iby oponad 16 mln ton wyszy ni wroku poprzednim.

RPAOmawiajc dostawy ztego kierunku mona wyodrbni dwie tendencje zmian cen.

Od padziernika do grudnia ubr. ceny wzrastay iredniomiesiczna cena grudnia osigna poziom 89,20 USD/t FOB Richards Bay (za 6000 kcal/kg). Od stycznia do marca br. redniomiesiczne ceny ulegay stop-niowej obnice do 82,80 USD/t FOB Richards Bay (vide wykres). Powstaa sytuacja wizaa si zograniczonymi moliwociami odbiorw wgla zarw-no wEuropie, jak iwAzji.

AUSTRALIARozpoczty jeszcze w listopadzie ubr. wzrost cen australijskiego wgla energetycznego trway praktycznie do lutego 2013 roku (vide wykres). red-niomiesiczna cena tego wgla za gru-dzie wynosia 90,50 USD/t, awlu-tym br., wzrosa do 93,40 USD/t FOB Newcastle za 6000 kcal/kg. Dopiero wmarcu br. odnotowano spadek red-niomiesicznej ceny do 89,90 USD/t FOB Newcastle, co itak mona uzna za niewielk korekt wporwnaniu do cen na bazie CIF ARA, czy te FOB Richards Bay. Na wyej przed-stawion sytuacj cenow wpyny

ograniczenia produkcyjne wprowadzo-ne wwielu kopalniach australijskich, szczeglnie wzakresie wgli owyszej kalorycznoci. Poza tym intensywne opady deszczu na przeomie stycznia ilutego spowodoway zmniejszenie dostaw wgla do portw zaadowczych wstanie Queensland.

Zopublikowanych statystyk wynika, e wroku 2012 Australia wyeksporto-waa 171 mln ton wgla energetycznego tj. ookoo 25 mln ton wicej ni wdo-tknitym katastrofalnymi powodziami roku 2011.

RYNEK WGLA KOKSOWEGO Japoskie dane statystyczne przed-stawione pod koniec IV kwartau 2012 roku, potwierdzay spowolnienie wbrany stalowej tego kraju. Miao to rwnie przeoenie na wielko importu wgla koksowego, bo za 11 miesicy 2012 roku dostarczono do Ja-ponii 66 mln ton tego wgla tj. o8% mniej ni wanalogicznym okresie roku poprzedniego. Wtych okolicznociach obniono cen referencyjn wgla typu hard na Ikwarta 2013, o5 USD/t do 165 USD/t FOB porty Australii. Ceny referencyjne dla wgli typu semi-soft oraz PCI wynosiy odpowiednio 117 USD/t i126 USD/t FOB porty Australii.

Ze wstpnych prognoz rozwoju wia-towego przemysu stalowego wroku 2013 wynika, e moe nastpi wzrost zuycia stali o3,5% wporwnaniu zrokiem minionym. Zdrugiej strony istnieje te groba, e wiatowe hutnic-two zwikszajc wci swj potencja produkcyjny moe doprowadzi do nad-produkcji stali wskali globalnej. Gdyby ten scenariusz si sprawdzi, to miaoby to negatywny wpyw na rozwj cen na rynku wgla koksowego.

RYNEK FRACHTOWY W okresie grudzie 2012 marzec 2013 stawki frachtowe do portw ARA ulegy niewielkiej zmianie (vide tabela).

PORT WYADUNKU NOTOWANIA Z GRUDNIA 2012NOTOWANIA Z MARCA 2013 RNICA

Puerto Bolivar (Kolumbia) 8,93 8,70 0,23

Hampton Roads (USA) 9,13 9,20 0,07

Richards Bay (RPA) 7,23 6,40 0,83

Notowania stawek dla tonay typu cape (w USD/t)

Rozwoj cen referencyjnych wgla koksowego w ramach kontraktw zawartych z producentami wgla z na bazie FOB porty Australii

Wgiel typu hard (HCC) Wgiel typu semi-soft (SS) Wgiel typu PCI

200,00

100,002012I kw.

2012II kw.

2012III kw.

2012IV kw.

2013I kw.

USD/t

24

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

wy

da

rze

nia

R e k o r d o w y z a a d u n e k w w i n o u j c i u

Dream Power popyn z wglem

Wlutym do winoujskiego portu zawin stutysicz-nik Dream Power, ktry zabra ze sob ok. 96,7 tys. ton wgla energetycz-

nego. By to najwikszy dotychczas adunek eksportowy polskiego wgla wwinoujciu, realizowany przez fi r-m Wglokoks S.A. Masowiec obsu-giwany by na nabrzeu Grnikw, skd popyn do francuskiego portu Montoir. Rekordowy zaadunek trwa cztery doby.

Statek Dream Power do winoujcia przypyn take zwglem lecz koksuj-cym. Jeden zagentw zaproponowa nam rejs wdrodze powrotnej. Skorzystalimy zokazji iwysalimy nim wgiel do naszego klienta we Francji mwi Edmund Plutecki, dyrektor ds. logistyki W-glokoks S.A.

Dream Power to masowiec zbudo-wany w2011 roku wjaposkiej stoczni Oshima Shipbuilding, pywajcy pod bander panamsk. Statek ononoci 107 392 ton ma dugo 255 m iszero-koci 43 m, pywa wbarwach japo-skiej grupy armatorskiej Doun Kisen. Jednostka przywioza do winoujcia 95,5 tys. ton wgla zUSA dla nalecej do amerykaskiego koncernu US Steel stalowni wsowackich Koszycach. By to kolejny duy transport ameryka-skiego wgla dla tej stalowni.

Port wwinoujciu moe na razie obsugiwa statki tylko ozanurzeniu 13,2 m ina tak gboko Dream Power si zanurzy. Niestety, mo-liwoci rozwoju winoujskiego portu blokuje oddany wostatnim czasie do uytku Gazocig Pnoc. Konsorcjum Gazpromu postanowio uoy rury

wpoprzek torw podejciowych do winoujcia, bezporednio na dnie morza. Ato oznaczao blokad rozwoju portu, bo nad rur nie przepyn wik-sze statki. Nie byoby sprawy, gdyby rur zakopano, ale tego nie zrobiono.

Port wwinoujciu specjalizuje si wprzeadunkach wgla, ktry stanowi ponad 90% obsugiwanej masy adun-kowej. Rata przeadunkowa wynosi okoo 22 tys. ton na dob, ajednora-zowo na placach moe by skadowa-ne ok. 1 mln ton wgla. Dotychczas maksymalne zaadunki wgla wporcie wwinoujciu sigay 65 tys. ton.

To nie oznacza jednak, i whistorii Wglokoksu nie byo wikszych adun-kw morskich. Najwikszy whistorii zaadunek mia miejsce wPorcie P-nocnym wGdasku iliczy ok. 128 tys. ton. Wwczas przewozi on polski wgiel koksujcy do Brazylii.

Port Pnocny wGdasku moe ob-sugiwa statki ozanurzeniu do 15 m, ktra to wielko jest maksymal-na dla portw batyckich zuwagi na ograniczenia cienin duskich, ktre s bram Batyku na wody basenu atlantyckiego.

jac.

25

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

wy

da

rze

nia

G a l a , , S u k c e s n a l s k u

1 marca 2013 r. w Sali Marmurowej Urzdu Wojewdzkiego w Katowicach

odbya si uroczysto wrczenia wyrnie przyznanych firmom i menederom

za szczeglne osignicia w 2012 roku. Wrd nagrodzonych znalaz si

Zenon Grniak prezes Huty abdy.

11-ta Gala ,,Sukces na lsku zorganizowana bya przez lskie Stowa-rzyszenie Menederw wKatowicach pod hono-

rowym patronatem Wojewody lskiego. Co roku, od wielu lat lskie Stowarzy-szenie Menederw organizuje konkurs Sukces na lsku, przyznajc tytuy Meneder Roku na lsku iFirma Roku na lsku. Celem konkursu jest wyonienie najlepszych zarzdzajcych oraz fi rm, ktrych dziaania szczegl-nie na niwie innowacyjnej przyczyniaj si do wzrostu konkurencyjnoci gospo-darki naszego regionu. Wyrnienia s przyznawane m.in. woparciu oanaliz przebiegu dotychczasowej kariery za-wodowej kandydata, wyniki kierowanej przez niego fi rmy, stosunek do integra-cji zUni Europejsk oraz dziaalno wrodowisku menederskim.

Firm roku 2012 na lsku zostaa fi r-ma BALTIMPEX TELEKOM GROUP zKatowic, MURAPOL S.AzBielska Biaej oraz Fundusz Grnolski S.A.

Menederami roku 2012 zostali: Ze-non Grniak prezes Huty abdy, Andrzej Dziuba prezydent miasta Tychy, Marian Majcher prezes CTL Maczki Br, Adam Janik prezes Wojskowych Zakadw Mechanicznych S.A. wSiemianowicach lskich.

Zenon Grniak ca karier zawo-dow zwizany jest zHut abdy.

Od ukoczenia studiw na Akademii Grniczo-Hutniczej w1978 r. wKra-kowie pracuje nieprzerwanie wHucie na stanowisku mistrza, kierownika, zastpcy dyrektora, od 1 stycznia 1998 roku czonka zarzdu dyrektora fi nan-sowego, aod 20 listopada 2006 r. pre-zesa zarzdu dyrektora naczelnego.

Posiada wyksztacenie hutnicze uzu-penione studiami podyplomowymi na SGH wWarszawie wzakresie zarzdza-nia fi nansami spki prawa handlowego. W1994 r. po zdaniu egzaminu przed Komisj Pastwow uzyska uprawnie-nia do powoywania do rad nadzorczych kilku spek penic funkcje czonka iprzewodniczcego.

Wlatach 20022006 kierowa ze-spoem, ktry opracowa iwdroy Program Restrukturyzacji Huty a-bdy S.A. Program podlega akceptacji Komisji Europejskiej izosta przyjty. Najwaniejszym elementem programu jest dywersyfi kacja produkcji irynku zbytu. Wlatach 20092011 nakady inwestycyjne przekroczyy 60 mln z. Nastpia rwnie modernizacja starej czci Huty ibudowa nowych wydziaw. Wostatnich dwch latach uruchomiono oddzia cicia wzdu-nego blach iprodukcji profi li gitych na zimno zamknitych. Systematycz-nie wzrasta roczna warto sprzeday Huty. W2011 przekroczya 500 mln z, aw2012 r. 600 mln z. Od 2012 roku

Huta abdy S.A. jest spk grupy kapitaowej Wglokoks S.A.

Przyjta strategia dynamicznego rozwoju Huty zakada kontynuacj dywersyfi kacji produkcji. Planowane nakady na najblisze dwa lata prze-krocz 180 mln z.

W1989 r. Zenon Grniak zosta od-znaczony Srebrnym Krzyem Zasugi. Posiada wiele wyrnie, bardzo so-bie ceni Zot Honorow Odznak Za Zasugi Dla Wojewdztwa lskiego. Jest czonkiem Rady Naukowej Insty-tutu Metalurgii elaza wGliwicach oraz Akademicko-Gospodarczego Stowarzyszenia Hutnictwa wKrako-wie. Interesuje si polityk isportem. Rekreacyjnie uprawia tenis stoowy, siatkwk, narciarstwo ibryd.

jac.

Wyrnienie dla prezesa Grniaka

Fot. Przemysaw Szwagierczak

26

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w y w i a d

w g

ru

pie

Obecna struktura Grupy Kapitaowej H

odbiorcy zewntrzni

Huta abdy S.A.

obudowy i akcesoria grnicze,obudowy specjalne, ksztatwki, zom

dystrybucja mediw, usugi remontowe, instalacyjne

usugi transportowe, szwalnicze, remonty

usugi hotelarskie

usugi IT, sprzeda sprztu i oprogramowania

usugi ochroniarskie, remontowe, outsourcing pracowniczy

usugi medyczne

odpady pohutnicze Eko-Pro-Hut Sp. z o.o.

Pro-Med Sp. z o.o.ZEM abdy Sp. z o.o.

Kol-Trans-Hut Sp. z o.o.

OEPD Sp. z o.o.

Domus Sp. z o.o.

Venus Sp. z o.o.

W nowej roli

Restrukturyzacja grupy kapitaowej Huty abdy

Grupa kapitaowa Huty abdy do koca roku zakoczy proces restrukturyzacji. Cze podmiotw zyska inwestorw zewntrznych. W grupie pozostan tylko te, ktre s niezbdne dla dziaalnoci i rozwoju huty.

27

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

w g

ru

pie

Docelowa struktura Grupy Kapitaowej H

odbiorcy zewntrzni

Huta abdy S.A.

obudowy i akcesoria grnicze,obudowy specjalne, ksztatwki przetwrstwo materiaw z hady, zom

dystrybucja mediw, usugi remontowe, instalacyjne,usugi transportowe, remontowe, usugi IT,sprzeda sprztu i oprogramowania

usugi IT, sprzeda sprztu i oprogramowania

zom, odpady pohutnicze Eko-Pro-Hut Sp. z o.o.

ZEM abdy Sp. z o.o.

OEPD

Huta abdy wswojej 170-let-niej historii przechodzia wiele zmian, dziki ktrym prze-trwaa niejeden kryzys, czy te rnego rodzaju zakrty

dziejowe. Na tle bogatej historii za-kadu, historia grupy kapitaowej to krtki odcinek.

Grupa kapitaowa Huty abdy wobecnym ksztacie powstaa nie-spena 15 lat temu, jako typowa gru-pa operacyjna, co oznacza, i spki crki miay wspiera dziaalno spki matki, czyli huty. Wtym cza-sie wiele podmiotw gospodarczych przechodzio podobne przeobraenia. Znieprodukcyjnych czci majtku przedsibiorstwa tworzono spki za-lene, ktrych zasadniczym zadaniem byo wiadczenie usug wobec swojego waciciela. Tak konstruowany proces pozwala jednak stopniowo wprowadza nowe podmioty na szeroki rynek usug zewntrznych. Tak te byo wHucie abdy. Dawna przychodnia zakado-wa, ochrona zakadu, suby dbajce oczysto, dzia remontowy, orodek wczasowy wszystkie te podmioty stay si spkami zalenymi Huty abdy, tworzc jej grup.

Dziki przeprowadzonej wwczas restrukturyzacji Huta abdy moga

przetrwa trudny okres przeksztace rynkowych, zwaszcza restrukturyzacji grnictwa wgla kamiennego, ktry to sektor do dzi pozostaje praktycznie wycznym odbiorc wyrobw huty obudw iakcesoriw grniczych.

Huta abdy postanowia jednak nie czeka na kolejne wahania koniunktu-ry wgrnictwie wglowym. Przyjta w2009 r. strategia rozwoju huty prze-widuje budow tzw. drugiej nogi.

Nie widzimy wprawdzie powanych zagroe dla przyszoci brany grniczej wPolsce wkrtkiej perspektywie, niemniej liczymy si ztym, i wokresach spowolnienia gospodarczego, tak jak ma to miejsce obecnie, spki wglowe mog ogranicza inwestycje, ato si rzeczy bdzie miao wpyw na nasz sytuacj ekonomiczn. Std te konieczna jest dywersyfi kacja naszej produkcji, jednoczenie pamitajc ogrnictwie i nie rezygnujc zgr-nictwa podkrela Sawomir Mariusz Sucho, Czonek Zarzdu, Dyrektor ds. Restrukturyzacji iNadzoru Wa-cicielskiego Huty abdy.

Wydzia cicia wzdunego blach oraz wydzia ksztatownikw maj wprowa-dzi hut na nowe rynki. Szczeglnie atrakcyjnie jawi si rynek ksztatowni-kw na potrzeby przemysu budowla-nego oraz przemysu samochodowego. Kolejny obszar, ktrym Huta abdy

powanie si interesuje to produkcja rur do przesyu mediw (m.in. gazu, ropy, energii cieplnej). Huta liczy bowiem na boom zwizany zeksploatacj gazu upkowego wPolsce, awtym segmen-cie konkurencja na rynku krajowym jeszcze wci jest ograniczona.

Nowy rodzaj dziaalnoci hutniczej bdzie wymaga silnego wsparcia grupy kapitaowej mwi dyrektor Sucho.

Problem wtym, e grupa kapitaowa wobecnym ksztacie takiego wsparcia hucie nie jest wstanie udzieli. Obszar dziaalnoci spek grupy kapitaowej jest obecnie zbyt obszerny. Tymczasem on wymaga koncentracji aktyww ikom-petencji na obecnej iprzyszej produkcji huty. Dawne rezerwy grupy wyczerpay si ipotrzebny jest nowy impuls.

Zmiany, jakie zachodz wHucie abdy ijej grupie s wielowarstwowe, gdy maj znaczenie nie tylko dla samej huty, jej spek zalenych, ale wychodz take naprzeciw po-trzeb grupy kapitaowej Wglokoksu, wskad ktrej Huta abdy od niedawna wchodzi mwi Sawomir Sucho. Restruk-turyzacja grupy kapitaowej Huty abdy ma dwa zasadnicze kierunki po pierw-sze koncentrujemy dziaalnoci strategiczne zpunktu widzenia interesw huty, czynic je jeszcze bardziej efektywnymi. Po drugie, chcemy pozby si dziaal-

28

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

noci pobienych, ktre nie maj wpywu na dziaalno irozwj huty.

Wlad za tymi zaoeniami id prak-tyczne dziaania. Lada chwila dojdzie do fuzji dwch gwnych spek zaple-cza produkcyjnego Zakad Energo-Mechaniczny abdy (ZEM) wchonie Kol-Trans-Hut, spk zajmujc si logistyk materiaow. ZEM jako pod-

stawowe zaplecze energetyczne ime-chaniczne Huty abdy stanie si take jej zapleczem logistycznym. Wpoczo-nym podmiocie niektre obszary dzia-alnoci bd wygaszane jak np. mao efektywny transport samochodowy, podczas gdy inne bd wzmacniane, zwaszcza transport kolejowy, gdy nowe inwestycje whucie wymaga bd dodatkowego transportu 100 tys. ton produktw gotowych, ajednoczenie takiego samego wolumenu wsadu.

Inna ze spek grupy Eko-Pro-Hut oprcz tradycyjnych swoich dziaa kon-centrowa bdzie gospodark zomem, dotychczas rozproszon po kilku sp-kach grupy jak i wydziaach samej huty.

Szerszego zakresu kompetencji spo-dziewa si moe take spka OEPD, ktra wiadczy ma usugi IT ju nie tylko wobec samej Huty abdy i jej grupy, ale take wobec innych podmio-tw grupy kapitaowej Wglokoksu.

Na drugim biegunie znajduj si spki, ktrych dziaalno nie ma wpywu na rozwj huty. S nim Pro-

Med, Domus, Venus (cho wprzypadku tej ostatniej, ktra zarzdza dawnym orodkiem wczasowym, ostateczne de-cyzje jeszcze nie zapady). Wprzypad-ku dwch pierwszych ju wiadomo, e zostan one wyczone zgrupy.

Dzi Huta nie bdzie przeznacza pie-nidzy na rozwj tych biznesw. Prawi-dowo rynkowa jest taka, e jeli maymi podmiotami nie zarzdzaj specjalici to one wczeniej czy pniej karowaciej. Tymczasem fi rmy te wymagaj rozwoju po-niewa my potrzebujemy silnego partnera wzakresie funkcji wsparcia. Nie chcemy zatem zatrzymywa wnaszej grupie np. przychodni, bo chcemy, by zarzdzali idbali ojej niezaleny rozwj specjalici zewntrz-

W naszym programie

restrukturyzacji grupy

kapitaowej znalelimy

sposoby na to, by koszt

spoeczny zmian by

zredukowany do zera.

Sawomir Mariusz Sucho, Czonek Zarzdu, Dyrektor

ds. Restrukturyzacji iNadzoru Wacicielskiego Huty abdy

ni. My za to chcemy wprzyszoci kupowa unich jak najlepsze usugi zapewnia dyrektor Sucho.

Podobnie rzecz si ma ze spk Do-mus zajmujc si usugami czystoci, remontowymi oraz ochrony (czciowo take outsourcingiem pracowniczym).

Wobu przypadkach Huta abdy dopuszcza moliwoci wystpienia wroli inwestora zewntrznego spki tworzonej przez pracownikw.

Wnaszym programie restrukturyzacji grupy kapitaowej znalelimy sposoby na to, by koszt spoeczny zmian by zredukowa-ny do minimum podkrela Sawomir Sucho. Mamy ogromny szacunek wobec zaogi caej grupy. Huta nie stoi tu bowiem od 170 lat dlatego, e s tu jakie unikalne warunki geografi czne, tylko dlatego, e wtym miejscu funkcjonuje od pokole wzorowa kultura organizacyjna. Tu szanuje si prac, co tworzy doskona atmosfer. Dlatego nie moemy przej wobec tego faktu obojtnie. Musimy liczy si zinteresem kadego po-jedynczego pracownika.

Program restrukturyzacji przewidu-je wprawdzie moliwo wprowadze-nia pakietu wiadcze dobrowolnych odej, jednak zakada on wpierwszym rzdzie wykorzystanie optymalizacji wprzenoszeniu stanowisk lub przekwa-lifi kowaniu pracownikw wramach poczonych spek infrastruktury i serwisu, nowotworzonych miejsc pracy w nowotworzonym WPR. To oznacza, e tam gdzie tylko bdzie to moliwe nowe stanowiska pracy obsadzane bd przez pracownikw spek grupy.

Zwaywszy na interes spoeczny uru-chomiony zosta rwnie program pre-ferencyjnej sprzeday mieszka, gdy Huta abdy wci jest wacicielem 141 dawnych mieszka zakadowych, zamieszkiwanych wwikszoci przez jej pracownikw. Wokrelonych wa-runkach istnieje moliwo nabycia mieszkania za cen jedynie 5 proc. war-toci rynkowej mieszkania. Jak dotych-czas poowa uprawnionych najemcw zgosia zainteresowanie nabyciem mieszka. Szerokie zainteresowanie t akcj traktujemy jako jej pozytywn ocen program wychodzi naprzeciw oczekiwaniom spoecznym.

Jacek Srokowskiw g

ru

pie

29

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

NS

E

K o n f e r e n c j a H u t y a b d y

Nauka dla przemysuKonferencja w Szczyrku jest cyklicznym spotkaniem rodowiska grniczego, naukowo-badawczego i producenckiego zajmujcego si problematyk obudowy wyrobisk grniczych.

Podczas konferencji naukowo-technicznej organizowanej przez Huty abdy SA, ktra odbya si 1112 kwietnia 2013 r.wSzczyrku jej uczestnicy zapo-

znali si zwynikami projektu badaw-czego, ktrego celem byo opracowanie konstrukcji itechnologii wytwarzania odrzwi obudw grniczych oduej no-noci ipodwyszonych waciwociach eksploatacyjnych.

Spotkanie organizowane ju od 10 lat cieszy si duym zainteresowaniem ludzi przemysu. Wtegorocznej edycji wzio udzia ponad 100 osb.

Nasze spotkania s ukierunkowane na efekt synergii ktry przynosi dugotrwae korzyci scalajc trzy rodowiska, ktre dziaaj na rnych polach, aczc swoje dowiadczenia iwiedz wpywaj na cigy rozwj produktu mwi Andrzej Kcki, Dyrektor ds. Produkcji iHandlu Huty abdy SA.

Tegoroczna konferencja zatytuo-wana Aktualne zagadnienia zza-kresu bezpieczestwa irozwoju kon-strukcji odrzwi obudowy chodnikowej zuwzgldnieniem wsppracy Huty abdy S.A. zjednostkami naukowo-badawczymi, miaa na celu popula-ryzacj wiedzy zzakresu rozwoju kon-strukcji odrzwi obudowy chodnikowej.

Konferencja bya nie tylko okazj do prezentacji wielu interesujcych refe-ratw, ale take prezentacji rezultatw prac prowadzonych wramach projektu celowego realizowanego przez Hut a-bdy S.A., Instytut Metalurgii elaza iGwny Instytut Grnictwa. Celem projektu byo opracowanie konstruk-cji itechnologii wytwarzania odrzwi obudw grniczych oduej nonoci ipodwyszonych waciwociach eks-ploatacyjnych, wynikajcych zzasto-sowania elementw konstrukcyjnych ze stali owysokich waciwociach

wytrzymaociowych, bardzo duej ci-gliwoci, podwyszonej odpornoci na obcienia dynamiczne oraz odpornoci na agresywne dziaanie kopalnianego rodowiska korozyjnego. Prowadzone prace przebiegay wdwch kierunkach. Pierwszym byo opracowanie nowego gatunku stali owysokich parametrach mechanicznych. Drugim kierunkiem byo opracowanie konstrukcji odrzwi obudowy, pozwalajcej na pene wy-korzystanie wytrzymaoci poszcze-glnych elementw odrzwi.

Prace te prowadzono wzakresie mo-dyfi kacji parametrw geometrycznych odrzwi oraz jarzm strzemion. Polegay one na ujednoliceniu krzywizny u-kw wobszarze zczy ciernych oraz zmianie powierzchni roboczych jarzm dolnych strzemion. Efektem tych zmian bya poprawa charakterystyk roboczych odrzwi, aprzez to podniesienie parame-trw podpornociowych nowych odrzwi.

jac.

30

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

Py

rzo

wic

e

P y r z o w i c e i n w e s t u j

Nowa droga, nowa jakoW katowickim porcie lotniczym rozpoczy si prace przygotowawcze zwizane z budow nowego pasa startowego. Jest to najwiksza inwestycja w dotychczasowej historii pyrzowickiego lotniska zarwno pod wzgldem kosztw, jak i skali planowanych robt

Prace budowlane potrwaj blisko 18 miesicy, aich koszt opiewa na 150 mln z brutto. Wykonaw-c nowej drogi startowej odu-goci 3200 m jest Budimex S.A.

Dziki inwestycji, pyrzowickie lotnisko doczy do grona trzech polskich lotnisk pasaerskich posiadajcych drog star-tow odugoci powyej 3 km. Nowy pas usytuowany bdzie rwnolegle do obecnego. Jego pooenie zostao tak wyznaczone, by wprzyszoci, wrazie potrzeby, umoliwi jego bezkolizyj-ne wyduenie wkierunku zachodnim okolejne 400 m. Oprcz samego pasa powstanie take niezbdna infrastruk-tura techniczna inawigacyjna.

Droga startowa bdzie dusza od obecnie istniejcej o400 metrw, co umoliwi wykonywanie zPyrzowic rejsw na dalszych dystansach bez

koniecznoci midzyldowania wcelu dotankowania. Dotyczy to oczywicie dalekodystansowych samolotw szero-kokadubowych. Dziki duszej drodze rozbiegu przy starcie wikszo znich np. Jumbo Jety, bd mogy startowa ze swoj maksymaln lub zblion do niej mas startow.

Dla pasaerw dua korzy to rw-nie system umoliwiajcy ldowania wograniczonej widzialnoci (ILS) II kategorii. Dziki niemu piloci bd mogli bezpiecznie ldowa wPyrzowi-cach przy owiele gorszych warunkach atmosferycznych ni obecnie. Wzwiz-ku ztym przekierowania samolotw ze wzgldu na ograniczon widzialno, ktre docelowo miay ldowa wKato-wice Airport na inne lotniska, stanie si prawdziw rzadkoci. Ponadto nowa droga startowa zpewnoci podnie-

sie konkurencyjno pyrzowickiego lotniska nie tylko wPolsce, ale take wEuropie rodkowej, poniewa ju pod koniec 2014 roku Katowice Airport bd dysponoway najnowsz wrd wszystkich polskich portw lotniczych infrastruktura liniow.

GTL SA zaley take na tym, eby wraz zoddaniem nowej drogi starto-wej ukoczy dwie dodatkowe inwesty-cje infrastrukturalne, ktre pozwol optymalnie wykorzysta moliwoci operacyjne pyrzowickiego lotniska. Chodzi oprzeduenie drogi koowa-nia E (Echo) wkierunku wschodnim wraz zmodernizacj pyty postojowej PPS-3 dedykowan do obsugi ruchu cargo oraz budow pyty do odladzania statkw powietrznych bezporednio przy pocztku pasa 27.

jaba

31

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

NS

E

P r a c o d a w c a P r z y j a z n y P r a c o w n i k o m

NSE nagrodzonaNadwilaska Spka Energetyczna Sp. z o.o. wchodzca w skad Grupy Kapitaowej Wglokoks zostaa wyrniona certyfikatem Pracodawca Przyjazny Pracownikom. Prezes Zarzdu Sawomir Obidziski odebra certyfikat i statuetk z rk przewodniczcego KK NSZZ Solidarno Piotra Dudy oraz gratulacje od Prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego.

30 stycznia 2013 r. wBelwe-derze wrczone zostay certyfi katy Pracodaw-ca Przyjazny Pracow-nikom. Te szczeglne

wyrnienia od 2007 roku przyznaje NSZZ Solidarno. Oprzyznaniu na-grd decyduje Komisja Certyfi kacyjna, wskad ktrej wchodz przedstawiciele NSZZ Solidarno, Rady Ochrony Pracy przy Sejmie RP oraz Prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego, ktry po raz kolejny obj honorowy patronat nad akcj. Wtym roku nagrody zostay przyznane 22 pracodawcom, wrd kt-rych znalaza si Nadwilaska Spka Energetyczna sp. zo.o.

Prezydent podkrela, e dobry pra-codawca nie musi by agodny, ale musi by nastawiony na dialog iwspprac.

Przewodniczcy KK dzikowa Pre-zydentowi RP, e po raz kolejny obj patronatem t akcj. Zwrci uwag, e wchwili obecnej dyskryminowanie zwizkw zawodowych stao si rzecz nagminn, aprzecie zwizki zawo-dowe s chronione dziki konstytucji RP, na stray ktrej stoi Prezydent RP.

Kochani pracodawcy, Solidarno was dzisiaj uhonorowaa, bo przestrzegacie prawa pracy, prawa polskiego. Wy mwicie, e to rzecz normalna zwrci si do nagro-dzonych Piotr Duda. Ale ja wimieniu Zwizku dzikuj wam dzisiaj za to, e

wtych trudnych czasach czowiek jest naj-waniejszym kapitaem wwaszych fi rmach.

Nagrod Pracodawca Przyjazny Pracownikom uhonorowani zostaj pracodawcy wyrniajcy si dobrymi praktykami iwartociami, ktre popie-ra NSZZ Solidarno czyli stabilnym zatrudnieniem, etyk wpodejciu do polityki kadrowej, przestrzeganiem bezpieczestwa istandardw pracy oraz dialogiem zzaog, przy jedno-czesnym zachowaniu dobrego wyniku fi nansowego. Wane byo te, by pra-cownicy mieli nieskrpowan moli-wo tworzenia wzakadzie zwizkw zawodowych.

jac.

FOT.

uk

asz

Kam

isk

i/Kan

cela

ria

Prez

yden

ta R

P

32

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

his

toria

Na przeomie lat 70. i80. Polska popada wcoraz wikszy chaos. Dla wadzy jest jasne, e bez wgla gospodarka dosownie si rozleci. Dc do dalsze-

go wzrostu produkcji wprowadzono wgrnictwie system czterobrygadowej organizacji nakadajcy prac kopal przez wszystkie dni miesica.

Syszy si niekiedy, e grnictwo powinno pracowa tylko 5 dni. Haso to znajduje niestety posuch wnie-ktrych rodowiskach wkraju. Podbu-dowane jest bowiem demagogicznymi racjami, pozorn trosk oczowieka. Dobrze jest mc pracowa krcej, jednak dzi nas na to po prostu nie sta. Ato nie wszyscy chc zrozumie. Odwrmy zatem problem kto przyzna otwarcie, e nie jest nam potrzebny miliard dola-rw, jaki uzyskujemy za wgiel, dziki ktrym moliwy bdzie zakup ywnoci, lekw, materiaw do wyrobu tysicy towarw rynkowych. pisaa wwczas Trybuna Ludu, organ prasowy PZPR.

Wpywy walutowe byy zawsze kluczo-we dla wczesnej gospodarki polskiej, aszczeglnie wsytuacjach kryzysowych, jak pocztek lat 80., bo wwczas nic innego jak wgiel nie przysparzao wik-szych wpyww dewizowych. Wtym cza-

sie udzia wpyww dewizowych ztytuu eksportu wgla wynosi od kilkunastu, nawet do dwudziestu procent. Panowie od was zaley sytuacja

wPolsce. Magazyny s praktycznie pu-ste. Zboa zostao nam tylko na dwa tygodnie. Jeli nie uda si wam zawrze kontraktu barterowego (wgiel za zbo-e), to staniemy przed niewyobraalnymi problemami usysza podczas jednego ze spotka wMinisterstwie Handlu Zagranicznego Jerzy Galemba, zastpca kierownika dziau walutowego. By ju rok 1981. Dopiero wtedy poczuem jaka wistocie jest waga wgla. Gdyby nie byo wgla, a trudno sobie wyobrazi jak by si wtedy rozwina sytuacja wkraju. Sytuacja jednak itak bya nadzwyczaj kryzysowa. Ludzie mieli te do systemu

czterobrygadowego wspomina Ro-man Brudziski, szef Solidarnoci wkopalni Zofi wka. Pracowali przez sze dni pod rzd, nawet wniedziel iwita, apotem dwa dni odpoczywali. Wolna niedziela wypadaa raz na siedem tygodni. Agrnicy to tradycjonalici, przywizani do Kocioa. Bolao ich to, e nie mogli chodzi na niedzielne msze. Nikomu nie mogli si poskary, chyba tylko ksidzu wkonfesjonale.

Iwtedy wludziach co pka, wieci zWybrzea szybko docieraj na lsk.

By sierpie 1980 r. Henryk Siaszki-wicz wraca zwakacji, zjego ukochanej eby, peen energii, chci do dziaania.

To, co wwczas si dziao wPolsce trudno opisa wkilku sowach. Daem si porwa zrywowi Solidarnoci, tak jak zdecydowana wikszo pracownikw Wglokoksu wspomina.

Do Solidarnoci wstpio a 95 proc. zaogi, cznie zca dyrekcj, zwyjt-kiem gwnego ksigowego. Nie byo drugiej takiej centrali handlu zagra-nicznego wPolsce, jeli chodzi osto-pie zorganizowania si wNiezalenych Zwizkach. Jak to wytumaczy? Po pierwsze,

bylimy jako zaoga bardzo zintegrowa-ni, mylelimy wic podobnie. Po dru-gie, nasza fi rma bya mocno zwizana zbran grnicz, ato wanie grnicy stanowili gwn si Solidarnoci na lsku komentuje Siaszkiewicz.

Wikszoci gosw Siaszkiewicz zosta wybrany na przewodniczcego zakadowej komisji Solidarnoci. Ko-misja Zakadowa, jak wspomina, prowa-dzia swoj dziaalno konsekwentnie ispokojnie. Nie byo adnych konfl iktw zinnymi organizacjami, dziaajcymi na

Potrzebny miliard dolarwi Solidarno (cz I)19811989

33

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

33

his

toria

terenie Centrali. Wsppraca zdyrekcj ukadaa si dobrze irzeczowo.

Wikszo osb, pracujcych wwczas wWglokoksie przyznaje, e zaoga fi rmy zdaa egzamin zdemokracji pod kadym wzgldem. Czas Solidarnoci nie oznacza dla nikogo rozprenia, nazbyt pojtej wolnoci. Jednoczenie osoby, ktre byy wwczas po rnych stronach obozu, wykazyway wobec siebie wiele szacunku. Obowizywaa nawet zasada wzajemnoci. Ci ktrzy naleeli do Solidarnoci wspierali oso-by nie nalece do zwizku pomidzy sierpniem 1980 agrudniem 1981. Za te osoby chroniy ludzi Solidarnoci po nastaniu stanu wojennego.

Sytuacja wymagaa nadzwyczajnych dziaa. W1980 r., zpowodu oglnego spadku produkcji, eksport wgla zmniej-szy si ook. 10 mln ton wstosunku do rekordowego 1979 r. iwynis ju tylko 31 mln t. Rok pniej bya ju katastrofa zaledwie 15 mln t. Takie nage wy-padnicie zrynku wywoao niemale panik uodbiorcw. Sytuacj skrztnie wykorzystali amerykascy producenci. Kiedy Polska bya wkryzysie wEuropie bawia amerykaska misja gospodar-cza, ktra docierajc do tradycyjnych odbiorcw naszego wgla namawiaa ich, motywujc to sytuacj wPolsce, do przejcia na import wgla ameryka-skiego. Informacje otych dziaaniach przekazywali wczesnemu dyrektorowi CHZ Wglokoks Jzefowi Stachoniowi zagraniczni odbiorcy polskiego wgla. Co ciekawe, amerykaskie grnictwo w1981 r. take przeywao swj kryzys, wywoany przez strajki pacowe grni-kw. Amerykanie, podobnie jak Polacy, musieli odzyskiwa rynek.

Zamierzamy wygrywajc nasze nie-wtpliwe atuty stopniowo powrci na rynki, tj. partycypowa wdostawach na poziomie zblionym do tego, jaki zajmowalimy przed 1980 r. Wobrocie wiatowym znajduje si ponad 250 mln ton wgla. Ulokowanie naszych trady-cyjnych 4050 mln ton nie powinno sta-nowi wikszego problemu, oczywicie oile potrafi my odzyska dobr mark udowadniajc odbiorcom, e jestemy pod kadym wzgldem niezmiennie solidnym partnerem przekonywa na amach Trybuny Ludy Antoni Kara,

podsekretarz stanu wMinisterstwie Handlu Zagranicznego. Pamitam, e latalimy jak wukro-

pie, eby wypycha wgiel gdzie si tylko dao. Isi udao. W1984 r. odrobilimy straty, sprzedajc prawie 43 mln ton wspomina Helmut Tielscher. Ale, eby dobrze sprzeda wgiel trzeba byo zna zarwno specyfi k rynku, jak igeopoli-tyk. Kiedy Maroko zaprzestao spro-wadza wgiel zRPA zpowodu apar-theidu, udao si wtedy zadomowi na tym rynku naszemu surowcowi. Polski wgiel by sprzedawany swego czasu nawet do RPA. Wymagao to take spo-rej inwencji handlowcw Wglokoksu. Tielscher zdum wspomina wysokoka-loryczn mieszank wgla zHalemby iWabrzycha.

Wymyliem j dla hiszpaskich cementowni. Chopcy od razu zakochali si wniej. Wcigu dwch lat sprzeda-limy ok. 1,5 miliona ton tego wgla za bardzo dobr cen. Dla nas by to podwjny zysk, bo tego wgla nie chciaa ani koksownia, ani elektrownia, amy dostalimy cen lepsz ni wkoksowni.

Akurat wtedy wHiszpanii, wlatach 80. nastpia hossa na cement. Hiszpa-ski cement zalewa wiat, apolski wgiel zdobywa wiat powoli, sprzedawalimy go do tak odlegych miejsc jak Indie, Maroko, Algieria czy Iran. Handlowao si ztakimi krajami,

bo nasze rzdy miay podpisane umowy owymianie handlowej. My kupowali-my dajmy na to ry, bawen. ZPolski najlepiej byo za eksportowa wgiel, ktry by najlepsz polsk walut mwi Tielscher, ktry przemierzy p wiata pod bander Wglokoksu.

Tak szybki ispektakularny powrt na utracone rynki, spowodowa pojawienie si sprzecznych zsob ocen: od zachwytu po posdzenie osprzeda wgla za p darmo.

Gwnymi czynnikami, ktre otym zdecydoway, obok wzrostu zapotrzebo-wania na wgiel, byy wzgldy technolo-giczne itechniczne urzdze unaszych zagranicznych odbiorcw. Jak wiadomo byy one budowane zuwzgldnieniem parametrw polskiego wgla, jego twar-doci, kalorycznoci, zanieczyszcze itp. Dlatego te bylimy tam oczekiwani izzadowoleniem przyjto nasz powrt,

zwaszcza na tak naturalny dla Polski rynek europejski przekonywa na amach prasy dyrektor Stanisaw Zajc. Jednak spekulacji nie ubywao.

Kazimierz Mleczko, gwny specjali-sta handlu wglem zapewnia, e nigdy nie zgodziby si sprzeda wgla poniej wartoci. Zreszt nie musia. Polski wgiel mia dobr mark, szczeglnie na rynku niemieckim. By jak merce-des wrd samochodw. Importerzy bili si oto, by wkra si wnasze aski mwi. Cen starannie kalkulowano. Mielimy dokadne informacje, po ile sprzedaj Amerykanie, Australijczycy, RPA. Ustalalimy cen na rwni zw-glem amerykaskim, troch wyej ni RPA, ktra wchodzia dopiero na rynek isprzedawaa taniej. Perek by Berlin Zachodni, dostarczalimy tam 300 tys. ton wgla, gwnie do miejscowej elek-trowni. Zawsze wnajlepszej cenie, bo do Berlina Zachodniego trafi a wgiel zZagbia Ruhry, bardzo drogi, anasz by nie gorszy, wic staralimy si trzy-ma cen. Isi udawao. Tylko raz jeden zdyrektorw elektrowni zama nasz kontrakt. Kupowali po okoo 60 marek za ton inagle kazali znacznie obniy cen, o20 marek. Bo wszdzie na wiecie spada. Nie mieli prawa, kontrakt by podpisany, ale wkocu wymusili na nas obnik. Dwa lata pniej sytuacja si odwrcia, teraz my zmusilimy zachod-nioberlisk elektrowni do przyjcia wyszej ceny. Powoalimy si na pre-cedens sprzed dwch lat. Mielimy do tego moralne prawo.

nieg by jedn z atrakcji wizyty dyrektorw hut brazyliskich (Wisa, lata 80.)

34

C Kwiec ie 20 13 01 ( 6 )

his

toria

D Y R E K T O R Z Y ( c z I )

Dyrektorowanie w Stalinogrodzie

Stalinogrd. Tablica takiej treci powitaa 7 marca 1953 r. przy-jezdnych na dworcu wdzisiejszych Katowicach. To bya niedziela, dotychczasowych katowiczan te

nikt wczeniej nie uprzedzi. Dlatego zaskoczeni mieszkacy ztrudem oka-zywali zadowolenie tym zaszczytem, zreszt tych mniej entuzjastycznych lub zwyczajnie zapominalskich su-rowo karano. Awszystko to wramach wdzicznoci imioci braterskiej oka-zanej przez rzd wWarszawie Ojcu Narodw Jzefowi Stalinowi.

Atrzeba powiedzie, e to rdzennie lskie miasto, stolica wojewdztwa, byo wwczas jednym zgwnych y-wicieli kraju. Polska bowiem - wznako-mitej wikszoci rolnicza -potrzebowaa dewiz, ktre zapewnia wgwnej mie-rze handel wglem. Zreszt partyjne hasa nie pozostawiay wtej kwestii zudze: Wgiel jest nasz cenion walut zagraniczn, Nasz wgiel znaj wszdzie, nawet wdalekim Pakistanie, Za nasz wgiel otrzymujemy cenne de-wizy, potrzebne na zakup zagranicznych maszyn isprztu dla rozbudowujcych si gazi przemysu, Wgiel wyr-bywany wnaszych kopalniach pynie wwiat zdobywajc rynki zbytu, Wgla musimy mie jeszcze wicej.

Wodpowiedzi na tak postawiony problem powstaje 31 grudnia 1951 r. zprzeksztacenia Biura Eksportowego Centrali Zbytu Wgla samodzielna Centrala Handlu Zagranicznego W-glokoks zsiedzib wKatowicach.

Na takie wanie czasy przypada dziaalno dyrektorw Eugeniusza Policzkiewicza iKryspina Strabla.

OEugeniuszu Policzkiewiczu, Za-gbiaku, zatrudnionym wWglokok-sie na stanowisku dyrektora wlatach 19511956 jego dawny wsppracownik Stanisaw Stec mwi krtko dobre chopisko. Zgodnie zoczekiwania-mi swoich czasw by czowiekiem socjalizmu, ktry pilnowa wfi rmie gospodarki. Mia tylko rednie wy-ksztacenie skoczy tzw. Oxford Brynowski (Technikum Grnicze przy ul. Mikoowskiej wKatowicach), ale oinynierw byo wwczas trudno. Do powiedzie, e zok. 600 inynie-rw grniczych, pracujcych na lsku przed wybuchem II wojny wiatowej pozostaa w1945 r. zaledwie poowa. Poniewa mia wiadomo swoich saboci, otacza si fachowcami. We wspomnieniach najstarszych pracowni-kw jawi si jako osoba ztzw. ludzkim podejciem do czowieka, rozumiej-cym jego problemy, mia take dobry kontakt zmodzie. Ojego oddaniu pracy wiadczy odznaczenie Srebr-nym Krzyem Zasugi, otrzymanym Uchwa Rady Pastwa 11 lipca 1955 roku w10 rocznic Polski Ludowej.

Rok 1956 by przeomowy zwielu po-wodw. XX Zjazd KPZR wlutym 1956 r. ujawnia zbrodnie iwypaczenia dokonane przez Stalina, rozpoczyna si proces odwily. Zmiany zachodz take wWglokoksie. Wtym roku, na skutek zapewne izawirowa politycz-nych, odszed dyrektor Policzkiewicz, ktry wkrtce potem zmar.

Stanowisko dyrektora Wglokoksu obj wwczas Kryspin Strabel, ktry przeszed do Wglokoksu zMinister-stwa Handlu Zagranicznego, gdzie

peni obowizki kierownika oddziau eksportu wgla. Zgodnie ze specyfi k swoich czasw (nie umniejszajc nic jego zdolnociom) Kryspin Strabel tak-e Uchwa Rady Pastwa zdnia 22 lipca 1953 r. odznaczony zosta jak czytamy wMonitorze Polskim za zasugi wpracy zawodowej wdziedzi-nie handlu zagranicznego Srebrnym Krzyem Zasugi, czemu trudno si dziwi, bo by czowiekiem dobrze wyksztaconym izna jzyki obce. Niestety, by take tzw. czowiekiem zministerstwa i wkrtce okazao si, e wsppraca zgrnictwem nie ukada mu si jak naley. By moe dlatego, e dzi jego nazwisko znale mona warchiwach IPN. Dlaczego? Trudno by jednoznacznym wocenach, bo jak ostrzegaj tamtejsze rda - znajduj si tam nie tylko agenci, ale rwnie kandydaci na agentw, etatowi ofi cero-wie, itd