MAGAZYN KORPORACYJNYGRUPY KAPITAOWEJ WGLOKOKS SA

WRZ

ESIE 20

12 NR 2 (4)

NIE SPOCZYWAMY NA LAURACH Po zeszorocznej nagrodzieCezar lskiego Biznesu,w tym roku Wglokoksowi przypad Diament do Statuetki. Rozmowa z prezesem spki Jerzym Podsiado.

GODNI ENERGIIW 2010 roku Indie wydobyy 572 miliony ton wgla , do 2031 r. krajowe zapotrzebowanie na ten surowiec przekroczy 2 miliardy ton rocznie.

OD WALUT PO ANALIZY McCloskey, ARGUS, czy te globalCOAL to tytuy serwisw, w ktre Jerzy Galemba wczytuje si z rwnie wielk uwag, co niejeden pasjonat sportu.. .

BROMY WGLARACJONALNIE!

Polska powinna w zdecydowany,a jednoczenie racjonalny sposb

broni wgla, jako surowca energetycznego uwaa prof. Jzef Dubiski,

naczelny dyrektor GIG. strona12

WGLOKOKS S.A.ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowicewww.weglokoks.com.pl

PrzywdztwoPartnerstwo Profesjonalizm

WARTOCI UZNANE W WIECIE

3C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wydawca:WGLOKOKS S.A.ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowicetel. +48 32 258 24 31faks +48 32 251 54 53www.weglokoks.com.pl

redaktor naczelny:Andrzej Krzysztaowskitel. +48 32 207 20 70a.krzysztalowski@weglokoks.com.pl

przygotowanie, projekt graficzny i skad:Press Kontakt Agencja Public RelationsMicha Bartomowiczdruk:Drukarnia PRYM

W I T A M Y

Szanowni Pastwo

W ostatnich tygodniach na spki wglowe spad deszcz nagrd iwyrnie. Podczas wrzeniowej gali BCC do ubiegorocznej statuetki Cezara l-skiego Biznesu dla Wglokoksu iprezesa Jerzego Podsiado doczony zosta Diament najwysze

inajbardziej prestiowe wyrnienie przyznawane przez Busi-ness Centre Club. Owydarzeniu tym szerzej piszemy wewntrz trzymanego wanie przez Pastwa wrkach magazynu kor-poracyjnego C. Natomiast kilka dni pniej, podczas Forum Ekonomicznego wKrynicy, Kompania Wglowa uhonorowana zostaa tytuem Firmy Roku Europy rodkowej iWschodniej.

Skd ta naga mio do wgla ifirm zwizanych zjego wydobyciem, przetwarzaniem ihandlem? Skd ten nagy zwrot nastawienia, nastrojw ipostrzegania wgla, ktry przez cae lata, anawet dziesiciolecia by passe? Szczeglnie passe wEuropie Zachodniej, gdzie zgodnie zwytyczon do 2050 roku map drogow miaby znale si na zupenym marginesie nonikw energetycznych. No c, nie tylko wPolsce, ale wwikszoci pastw europejskich coraz powszechniejsze jest przekonanie, e zastpienie wgla energi soneczn, wiatro-w, wodn czy te pochodzc ze spalania tzw. biomasy jest zwyk utopi. Mrzonk, upodstaw ktrej oczywicie mona doszuka si konkretnych, bardzo lukratywnych interesw producentw paneli fotowoltaicznych ielektrowni wiatrowych, aniekoniecznie korzyci dla caej wsplnoty europejskiej.

Jeli zatem zastpienie tradycyjnego rda energii jakim jest wgiel przez tzw. odnawialne okazuje si jeli nie lep, to przynajmniej bardzo wsk, krt idug drog, to czeka nas powrt do starego wgla. Cho sowo powrt nie jest tu najbardziej trafne. Nikt bowiem, ani wiat, ani tak bardzo proekologicznie nastawiony Stary Kontynent od niego nie odeszli. wiatowa energetyka na wglu stoi. Ista bdzie przez nastpnych kilkadziesit lat. Rwnie wEuropie, ktra obecnie jest trzecim co do wielkoci globalnym konsumentem tego surowca. Pytanie tylko na jakim wglu? Czarnym, emitujcym do atmosfery przy produkcji jednego GJ energii 100 kilogramw dwutlenku wgla, czy zielonym, zblionym emisj CO2 do gazu ziemnego?

Nie ma wtpliwoci, e czyste technologie wglowe jako rdo niskoemisyjnej energii stanowi przyszo. Wszyst-kich zainteresowanych tym tematem szczeglnie zachcam do przeczytania publikowanego na stronach 1214 wywiadu

zprofesorem Jzefem Dubiskim, naczelnym dyrektorem Gwnego Instytutu Grnictwa wKatowicach. Profesor mwi miedzy innymi oosigniciach Polski wtym zakresie iszansach na eksport naszego know-how. Eksportu do Europy, czy szeroko wwiat? WChinach, gdzie spala si miliardy ton wgla rocznie bardziej patrzy si na rachunek ekonomiczny, anie spoglda wcoraz ciemniejsze niebo. Podobnie wIndiach, Rosji, Stanach Zjednoczonych czy Japonii. Azatem Stary Kontynent. Problem polega tylko na tym, e kraje UE wglobalnej produkcji wgla stanowi zaledwie drobny margines.

Naley jednak by optymist iwierzy, e rwnie mieszkacy wspomnianych pastw iregionw wiata zechc oddycha mniej nasyconym dwutlenkiem wgla powietrzem. Awwczas? No wanie, ww-czas Europa, awraz zni imy mamy szans sta si lokomotyw kolejnej ery postpu technologicznego irozwoju. Ajeli nie zechc? Jeli otoczeni oparami CO

2

przegoni nas wtym wycigu technolo-gicznym okilka dugoci?

Bardzo duo znakw zapytania wtej mojej krtkiej rozmowie zPastwem. Inie mona si temu dziwi Pogodzenie denia do postpu, rozwoju technologicz-nego ztrosk onasz Bkitn Planet rodzio, rodzi irodzi bdzie wiele obaw, wtpliwoci ipyta.

Wrmy jednak do postawionego na samym pocztku py-tania, skd to uznanie dla firm zwizanych zwydobyciem, przetwarzaniem ihandlem wglem? Odpowied jest prosta: za bardzo dobre ubiegoroczne wyniki finansowe, za dywer-syfikacj dziaalnoci, za ogromne nakady inwestycyjne na rozwj zarwno technologiczny, jak ipracownikw. Nagrody te to jednak nie tylko uhonorowanie dotychczasowych osi-gni. To rwnie, amoe przede wszystkim, docenienie perspektywicznego mylenia oprzyszoci. Przyszoci nie tej bliskiej, kilku miesicy czy lat. Przyszoci poowy obecnego stulecia idalszej. Awic przyszoci kolejnych pokole tysicy pracownikw zwizanych zwglem. Polskim wglem!

Andrzej Krzysztaowskiredaktor naczelny

C MAGA Z YN KORPOR ACYJNY GRUPY K APITAOWEJ WGLOKOKS S . A .

4C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

s p i s t r e c i

w numerze:

Przecitny Hindus ma do dyspozycji jedynie 20 proc. energii, ktr zuywa Polak. Jeden na czterech Hindusw nie ma dostpu do prdu, niewielu ma samochody o ile w Europie i Ameryce Pnocnej liczba samochodw przypadajcych na tysic mieszkacw jest rzdu 500800 sztuk, to w Indiach tylko 15. Indie wci maj wiele do nadrobienia w stosunku do wiatowych potg. Pomc im ma w tym wgiel kamienny.

1718

WIADOMOCI

ZE WIATA . . . . . . . . . 6 Z KRAJU . . . . . . . . . . . 8

10

..........

..........................

............

Kapita synergiiWglokoks w ostatnich mie-sicach przej kontrol kapi-taow nad kilkoma spkami z obszaru okoo grniczego, wok, ktrych buduje grup kapitaow.

..........................

Polska pod muremPolityka dekarbonizacji prowa-dzona przez Uni Europejsk coraz bardziej zagraa przyszo-ci polskiej gospodarki.

Bromy wgla racjonalnie!I to jest wyzwanie dla nas, by pokaza, e wgiel dziki czystym technologiom wglowym moe by rdem niskoemisyjnej ener-gii. Osobicie uwaam, e czyste technologie wglowe s potrzebne nie tylko Polsce, ale take innym krajom UE. Przecie Unia Europejska jest trzecim na wiecie konsumen-tem paliwa wglowego - przekonu-je profesor Jzef Dubiski, naczelny dyrektor Gwnego Instytutu Gr-nictwa w Katowicach.

Wgiel niezgodyCzy wgiel jest atutem naszej gospodarki? Zastanawiali si uczestnicy Forum Ekonomicz-nego w Krynicy.

15Godni energii

12

5C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Nie spoczywamy na laurachJerzy Podsiado, prezes zarzdu Wglokoksu, otrzyma wyjtkowo cenne wyrnienie, przyznane przez rodowisko gospodarcze skupione w Business Center Club Zoty Diament m.in. za wybitne osignicia, utrzymanie wiodcej pozycji rynkowej firmy, profesjonalne zarzdzanie.

Od walut po analizyJako mody czowiek nie przypuszcza, e jego ycie zawodowe zwie si na dobre z wglem. Dzi Jerzy Galemba to bez wtpienia jeden z najlepszych analitykw midzynarodowego rynku wgla w Polsce.

Zapasy rosn, ceny spadajW skali wiatowej producenci wgla musz bra pod

uwag dwa czynniki, a mianowicie spor nadwyk wgla energetycznego na rynku oraz spowolnienie koniunktury

w przemyle stalowym, a co za tym idzie mniejsze zapotrzebowanie na wgiel koksowy.

Dekada ropy naftowej i triumf polskiego wglaOd 1964 roku dla polskiego eksportu wgla zaczyna si nowy okres rozkwitu, do czego w istotnej mierze przyczynio si poszerzenie oferty handlowej o nowy typ wgla wgiel koksujcy z Rybnickiego Okrgu Wglowego. Prezentujemy kolejny odcinek historii Wglokoksu.

..............................

..................................

21

323028

24Pyrzowice maj najnowocze- niejszy hangar serwisowy

6C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wia

domoci:

KRAJ

w i a d o m o c i

Tauron Polska Energia planuje przej nalecy do Kompanii W-glowej ok. 50-proc. pakiet udziaw w Poudniowym Koncernie Wglo-wym. Spka chce take zwikszy udzia wykorzystywanego do produk-cji energii wgla z wasnych rde zobecnych ok. 30 proc. do 50 proc.

Spka potwierdzia, e negocjo-wany przez kilka lat z Kompani W-glow projekt przejcia od tej spki kopalni Bolesaw miay definitywnie

zamknito bez powodzenia. Nie oznacza to jednak rezygnacji ze zwik-szania zdolnoci wydobywczych wgla kamiennego, ktre w grupie Tauron skupione s wPoudniowym Koncernie Wydobywczym. Strategia spki zaka-da realizacj inwestycji w zakadach wydobywczych Sobieski w Jaworznie i Janina w Libiu, tak aby docelowo ok. 50 proc. zuywanego przez grup wgla pochodzio z wasnych rde, wobec ok. 30 proc. obecnie.

PG Silesia na przeomie kwietnia i maja br. wznowia eksploatacj wgla wCzechowicach-Dziedzicach. Przerbka wgla ruszya 7 maja. Spka pla-nuje eksploatacj wysokiej jakoci surowca na poziomie okoo 3 mln ton brutto rocznie. Wydobywany wgiel przeznaczony bdzie zarwno dla sektora energe-tycznego, jak ido sprzeday detalicznej.

Spka PG Silesia naleca do czeskiej grupy Energetick aprmyslov hol-ding a.s. (EPH) przeja kopalni KWK Silesia wgrudniu 2010 roku. Od momentu akwizycji, inwestor dokona wielu istotnych zmian, ktrych celem bya moderni-zacja kopalni oraz zwikszenie bezpieczestwa ikomfortu pracy grnikw. Suma nakadw finansowych przeznaczonych na modernizacj kopalni od 2010 roku wyniosa 108 mln euro. Wtrakcie realizacji s kolejne inwestycje, wtym moder-nizacja skipu, ktrej zakoczenie planowane jest na drug poow 2013 roku. Po-

Wyszy Urzd Grniczy opowia-da si za rezygnacj z zatrud-niania przez kopalnie firm usugo-wych wszczeglnie niebezpiecznych miejscach pod ziemi. Chce te ogra-niczenia zlece dla tych firm, gdzie powtarzaj si naruszenia zasad bezpiecznej pracy.

Niemal co drugi wypadek miertelny jaki mia miejsce w tym roku wkopal-niach wgla kamiennego dotyczy firm zewntrznych. Na znaczny, rosncy udzia pracownikw firm zewntrznych wrd ofiar wypadkw zwracano uwag m.in. podczas niedawnego posiedzenia Komisji Bezpieczestwa Pracy w Gr-

TAURON POLSKA ENERGIA

Wicej wasnego wgla

PG SILESIA

Kopalnia znw fedruje

BEZPIECZESTWO PRACY

Firmy usugowe pod baczn obserwacj

Skutki spowolnienia gospodarczego zaczynaj dawa si we znaki producentom energii elektrycznej opartej na wglu kamiennym. Wczerwcu 2012 roku pro-dukcja energii elektrycznej wPolsce bya mniejsza ni wanalogicznym miesi-cu ubiegego roku o0,55 proc., ajej zuycie mniejsze o1,34 proc. Oznacza to, e wpierwszym proczu 2012 wobec analogicznego okresu 2011 produkcja energii elektrycznej wPolsce spada o0,91 proc., ajej zuycie wzroso o0,31 proc. wy-nika zdanych PSE Operator.

Wyranie spada zuycie energii wyprodukowanej zwgla kamiennego. Elek-trownie zawodowe na wgiel kamienny wyprodukoway wczerwcu tego roku 6 315 GWh, co oznacza produkcj mniejsz o5,99 proc. ni wanalogicznym okresie 2011 roku. Tymczasem, co ciekawe, elektrownie zawodowe na wgiel brunatny

wytworzyy wczerwcu 4 714 GWh, co oznaczao produkcj o3,92 proc. wiksz ni wczerwcu 2011 roku.

Wkonsekwencji spada sprzeda wgla kamiennego. Na przykopalnianych pla-cach na koniec lipca leao ju blisko 6 mln ton niesprzedanego wgla. Podobne zapasy zgromadzili producenci energii elektrycznej.

GOSPODARKA

Rosn zway

nictwie. Wskazywano wwczas m.in. na bdy w zarzdzaniu bezpieczestwem wfirmach usugowych, niewystarczaj-ce kwalifikacje ich pracownikw i sabe przygotowanie do pracy pod ziemi.

10 lipca w kopalni Bielszowice wRudzie lskiej, zgin 28-letni pra-cownik Chorzowskiego Przedsibior-

stwa Robt Grniczych. Ju wstpna analiza okolicznoci wypadku wyka-zaa, e doszo do niego na skutek na-ruszenia procedur izasad bezpiecznej pracy. Kompania Wglowa dzie po tragicznym zdarzeniu zdecydowaa ozakoczeniu wsppracy zchorzow-sk firm usugow.

nadto, rozpisany zosta przetarg na budow podziemnego zbiornika wgla oraz dostaw drugiego kompleksu cianowego.

Ponadto po kilku tygodniach negocjacji zarzdu spki ze zwizkami zawodowymi zawarto porozumienie wsprawie systemu pracy. Wprowadzony system 24/7 oznacza, e wwielu miejscach kopalni praca bdzie prowadzona przez 7 dni wtygodniu.

7C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wia

domoci:

KRAJ

Prokuratura Okrgowa w Katowi-cach postanowia umorzy na podstawie opinii biegych ledztwo wsprawie katastrofy wkopalni Wu-jek-lsk, do jakiej doszo przed trze-ma laty. Wopinii ledczych doszo do niej wskutek przyczyn naturalnych, bez winy ludzi.

Przypomnijmy, e do tragedii doszo 18 wrzenia 2009 r. na g-

bokoci 1050 m. 20 grnikw zgi-no (wtym 12 na miejscu, pozostali zmarli wskutek odniesionych obra-e), a 37 zostao rannych. 64 oso-by, m.in. elektromonterzy i osoby dozorujce ich prace, a take osoby z kierownictwa kopalni, usyszay zarzuty powiadczenia nieprawdy, niedopeniania subowych obo-wizkw itd.

W cigu najbliszych trzech lat polscy producenci maszyn i urzdze grniczych bd promo-wa si na wiatowych rynkach. Wart ok. 5 mln z program promocyjny zostanie sfinansowany z unijnych rodkw wramach programu Inno-wacyjna gospodarka.

Projekt promocji maszyn i urz-dze grniczych realizowany jest przez Konsorcjum Polskie Grnictwo. Na jego czele stoi Krajowa Izba Go-spodarcza, wspierana przez skupia-jc krajowych producentw Polsk Technik Grnicz i Grnicz Izb Przemysowo-Handlow. To pierw-szy wgrnictwie branowy program promocyjny. Obejmuje m.in. uczest-nictwo polskich firm w midzyna-rodowych targach i konferencjach, organizacj misji gospodarczych, szkolenia, kontakt z mediami oraz przygotowanie materiaw promo-cyjnych. Dziki temu polscy produ-

cenci poka swoj ofert m.in. wAr-gentynie, Chile, Chinach, Indiach, Wietnamie, Kazachstanie czy Rosji.

Koszty promocji bd pokrywa przedsibiorcy, jednak dziki progra-mowi trzy czwarte kosztw poniesio-nych na wybrane dziaania bdzie im zwrcone (cznie maksymalnie do 200 tys. euro na uczestnika).

Premier Donald Tusk przygotowuje expose na tzw. drugie otwarcie, w ktrym ma zapowiedzie ograniczenia w grniczych emeryturach. Nie ma adnego projektu zmian w regulacjach dotyczcych emerytur grniczych zapewni niedawno wicepremier, minister gospodarki Waldemar Pawlak. Tymczasem szef resortu pracy, minister Wadysaw Kosiniak-Kamysz zapowiada w mediach, e

nowe rozwizania mog wej w ycie ju w styczniu 2013 roku. Zmiany w eme-ryturach maj ograniczy liczb osb uprzywilejowanych. Wedug nieoficjalnych informacji resort pracy ustala obecnie list stanowisk pracownikw kopalni, kt-rzy zachowaj przywileje emerytalne. Maj to by osoby zatrudnione w najtrud-niejszych warunkach, czyli okoo 20 proc. zaogi.

Od pocztku roku Jastrzbska Spka Wglowa jest miejscem sporu pomidzy zwizkami zawodowymi a zarzdem spki. Spr dotyczy tegorocznego wzrostu pac oraz warunkw umw zawieranych znowymi pracownikami.

Rozmowy prowadzone od lutego br., take zudziaem mediatora, nie przy-niosy porozumienia. 6 lipca wkopalniach spki odby si strajk ostrzegawczy zaoga nie pracowaa przez dwie godziny na kadej zczterech zmian. Po tym protecie strony wrciy do rozmw, jednak mimo kilku spotka strony nie osi-gny kompromisu. Ostatnim aktem sporu bya manifestacja kilkuset zwizkow-cw przed siedzib spki.

Protestujcy ustawili przed budynkiem JSW tablic, na ktrej wieszali swoje tzw. paski zwypaty. Jak wyjaniali, chodzio oobrazowe przedstawienie rnicy midzy informacjami o zarobkach w spce przedstawianymi przez jej wadze, arzeczywistymi czsto oscylujcymi wok 2 tys. z. Zwizkowcy podpalili te przyniesione opony ispalili kuk majc przedstawia prezesa spki.

WUJEK-LSK

ledztwo umorzone

ZAPLECZE

Z promocj w wiat

EMERYTURY GRNICZE

Szykuj si zmiany?

JASTRZBSKA SPKA WGLOWA

W nieustajcym sporze

W trakcie postpowania nie udo-wodniono, by metan zapali si wsku-tek iskry wywoanej wadliwie dzia-ajcym urzdzeniem elektrycznym. Biegli stwierdzili, e metan zgroma-dzi si w niszy powstaej po eksplo-atacji wgla, skd wskutek ruchw grotworu uwolni si, a nastpnie w wyniku jego samozaponu doszo do wybuchu. Eksperci nie podzielili, bo nie znaleli na to dowodw, hipotezy

Wyszego Urzdu Grniczego o tym, e eksplozj mogy wywoa kable zasilajce maszyny w energi elek-tryczn.

Decyzj Prokuratury Okrgowej w Katowicach o umorzeniu ledztwa w sprawie katastrofy w kopalni Wuje-k-lsk w Rudzie lskiej skrytykowali zwizkowcy z grniczej Solidarnoci. Wich ocenia decyzja ta pokazuje sabo wymiaru sprawiedliwoci wPolsce.

8 w i a d o m o c i

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wia

domoci:

WIA

T

Wielka awaria sieci energetycznych, ktra 31 lipca br. nawiedzia wschod-ni czci Indii spowodowaa, e pod ziemi zostao uwizionych tysice grnikw kopal wgla, nalecych do Eastern Coalfields. Niemal jednoczenie nastpiy awarie trzech sieci energetycznych obsugujcych pnoc, wschd ipnocny wschd kraju. Zpowodu braku prdu wkopalniach stany wszyst-kie windy. Grnicy na czas awarii przebywali wmiejscach, gdzie byy dobre warunki wentylacyjne. Problem dotyczy ok. 80 zakadw wydobywczych. Wsumie jednak awaria dotkna a 670 mln ludzi wkilkunastu stanach.

23-dniowy strajk pracownikw kolumbijskiego przewonika kolejowe-go Fenoco, jaki mia miejsce w ostatnich tygodniach spowodowa spadek poowy eksportu wgla kolumbijskiego. Strajkujcy domagali si wyszych zarobkw. I cho Sd w Bogocie uzna akcj strajkow za niele-galn to i tak szacuje si, e na skutek strajku na rynki midzynarodowe nie trafio ok. 4 mln ton wgla. Strajk kolejarzy w Kolumbii spowodowa czasowy wzrost cen wgla, gwnie w portach ARA, gdzie trafia znaczna ilo wgla kolumbijskiego.

Australia wprowadzia Carbon Tax, czyli podatek od dwutlenku wgla, ktry od miesicy by jednym znajbar-dziej gorcych tematw w Australii. Od 1 lipca 2012 roku 500 najwikszych producentw dwutlenku wgla zostao obcionych dodatkowymi kosztami. Przez pierwsze 3 lata programu bdzie to kwota staa na pocztku 23 dolary za ton dwutlenku wgla a pniej ceny ma ustala rynek. Firmy bd mo-gy midzy sob handlowa limitami, czyli bdzie to dziaao podobnie do rozwiza europejskich.Carbon tax ma zmusi firmy do in-westowania w bardziej przyjazne

rodowisku technologie, co wdugim okresie przyczyni si do poprawy ja-koci rodowiska naturalnego. A 13 miliardw dolarw ma by zainwe-stowane wodnawialne rda energii.Podatek ten, jak podaj politycy, pod-niesie cen produkcji wgla o2 dolary za ton. Przeciwnicy twierdz, e pla-ny obecnego rzdu s zbyt ambitne wcigu pierwszych 6 lat producenci dwutlenku wgla bd mieli wedug szacunkw wpaci do budetu pa-stwa 71 miliardw dolarw. Eksperci przewiduj, e wprowadzenie Car-bon tax zagrozi istnieniu ponad 3000 miejsc pracy.

Poza tym koszty, ktre bdzie musia ponie wzwizku zprogramem prze-citny obywatel bd nieproporcjo-nalnie wysokie w stosunku do austra-lijskiego udziau w zatruwaniu wiata Australia produkuje tylko 1,5% wia-

towej emisji dwutlenku wgla.Rzd premier Julii Gillard nie po-przesta tylko na Carbon tax, gdy ostatnio wprowadzi take 30-proc. podatek od zyskw uzyskanych na wydobyciu surowcw mineralnych.

Republikaski kandydat do Biaego Domu Mitt Romney zaatakowa polityk energetyczn Baracka Obamy, twierdzc, e utrudnia ona zmniejsze-nie bezrobocia.Romney podczas kampanii wOhio, re-gionie tradycyjnego przemysu, wtym kopal wgla (gdzie wsondaach pro-wadzi Obama), wygosi przemwie-nia, wktrych przypomnia kampani Obamy na rzecz zielonej gospodarki - popierania rozwoju alternatywnych rde energii - oraz restrykcji obejmu-jcych tradycyjne paliwa oparte na w-glu, odpowiedzialne za emisj gazw

cieplarnianych. Wedug Republikanw narzucone przez rzdow Agencj Ochrony rodowiska (EPA) redukcje emisji gazw zanieczyszczajcych at-mosfer przyczyniy si do zamknicia wielu kopal wgla iutraty pracy przez grnikw.W odpowiedzi na zarzuty Biay Dom przytoczy statystyki wykazujce, e produkcja tradycyjnych rde energii, zwaszcza gazu ziemnego i ropy nafto-wej, znacznie wzrosa wUSA wostatnich latach. Sztab Baracka Obamy przypomi-na take, e Romney jako gubernator Massachusetts wminionej dekadzie po-

piera ograniczenia emisji takich gazw jak dwutlenek wgla. Zmieni zdanie

dopiero, gdy zacz si ubiega onomi-nacj prezydenck wswej partii.

INDIE

Uwizieni pod ziemiKOLUMBIA

Kosztowny strajk kolejarzy

AUSTRALIA

Carbon tax wprowadzony

STANY ZJEDNOCZONE

Kampania prezydencka z wglem w tle

9C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wia

domoci:

WIA

T22 czerwca 200 grnikw rozpoczo czarny marsz, ktry doprowadzi ich do Madrytu. Trzy kolumny wyruszyy zAsturii, Kastylii-Len iAragonii, obsza-rw najbardziej dotknitych przez zmniejszenie pomocy rzdowej dla grnictwa. Uczestnicy marszu chcieli zaprotestowa w ten sposb przeciw polityce premiera Mariano Rajoya. eby speni wymogi budetowe naoone przez Bruksel, rzd Rajoya przewidzia zmniejszenie o 190 milionw euro bezporedniej pomocy dla grnictwa wglowego, co oznacza drastyczne, bo o 63 procent, obcicie dotacji. Atymczasem bez tej pomocy wikszo kompanii grniczych moe tylko zmierza ku bankructwu jak ostrzegaj waciciele izwizki zawodowe, wspierani wtym przez wadze samorzdowe miast grniczych, gdzie wpywy do kasy imiejsca pracy zawsze byy bardzo uzalenione od wgla.Wnocy z10 na 11 lipca dotarli oni do Madrytu. Wkaskach zlatarkami przemasze-rowali zmiasteczka uniwersyteckiego do Puerta del Sol (centralny plac Madrytu). Przyczyo si do nich kilka tysicy mieszkacw stolicy. Czarny marsz zakoczy si demonstracj przed siedzib ministerstwa przemysu, energetyki i turystyki, w ktrym obok grnikw udzia wzio tysice mieszkacw Madrytu. Niestety, podczas demonstracji doszo do star grnikw zpolicj.

Minister rodowiska Niemiec jest przeciwny budowie kolejnych instalacji CCS do wychwytywania i przechowywania dwutlenku wgla pod ziemi. Wypowied Petera Altma-iera wSaarbrcker Zeitung, wywoaa sporo zamieszania wkraju.Zdaniem ministra Altmaiera instala-cje CCS nie maj szans na realizacj wNiemczech bez spoecznej akcepta-cji. To pierwsza tak sceptyczna opinia

czonka niemieckiego rzdu na temat CCS wyraona po przyjciu kompro-misowego prawa umoliwiajcego realizacj projektw CCS. Wypowied ministra wzbudzia szczeglnie kryty-k ze strony niemieckiego przemysu zainteresowanego tego typu inwesty-cjami. Przypomnijmy, e Komisja Eu-ropejska promuje tego typu projekty jako istotny element polityki ochrony klimatu.

Grniczy koncern NWR pod koniec czerwca br. ogosi nominacj nowego prezesa, Garetha Pennyego, ktry oficjalnie obejmie to stanowi-sko 1 padziernika 2012 r., zastpujc Mikea Salamona, ktry przejdzie na emerytur po picioletniej kadencji.Ustpujcy ze stanowiska Mike Sa-lamon podkreli midzynarodowe dowiadczenie swojego nastpcy: Jest mi bardzo mio powita Gare-tha wNew World Resources. Podczas swojej ponad dwudziestopiciolet-niej kariery Gareth naby dogbne dowiadczenie w wielu dziedzinach grnictwa wtakich spkach jak: An-

glo American, De Beers czy AMG dziki swojemu zaangaowaniu na poziomie operacyjnym wzakresie badania, roz-woju irozbudowy zasobw.

Gareth Penny z entuzjazmem przyj propozycj NWR, co skomentowa ciepymi sowami: New World Reso-urces jest dobrze zarzdzan spk, ma doskonale wykwalifikowanych pracownikw i solidny model bizne-sowy. Spka wywizaa si z ambit-nego programu modernizacyjnego i znaczco zwikszya efektywno operacyjn oraz bezpieczestwo dzia-alnoci wydobywczej i koksowniczej w cigu ostatnich piciu lat. Jestem bardzo szczliwy, e mog obj funkcj prezesa NWR izniecierpliwo-ci czekam na to, by przyczyni si do dalszego rozwoju strategii wzrostu

spki. Nie mog si rwnie doczeka pracy zdoskona kadr menedersk NWR.New World Resources jest wiodcym producentem wgla kamiennego i koksu w Europie rodkowej. Spka produkuje wgiel koksujcy i ener-getyczny na potrzeby sektora hut-niczego i energetycznego dziaajc poprzez swoj spk zalen OKD, a.s. najwikszego producenta wgla kamiennego wCzechach. OKK Kokso-vny, a.s., spka zalena firmy NWR, jest najwikszym producentem koksu odlewniczego wEuropie.

HISZPANIA

Czarny marsz grnikwNIEMCY

CCS niemile widziany

NEW WORLD RESOURCES

Zmiana warty

10

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Huta

abdyS. A.

CZW

WglozbytS. A.

GTLS. A.

ZZW

JulianSp. z o.o.

InterBaltSp. z o.o.

NSESp. z o.o.

ZEMSp. z o.o.

KOLTRANSHUTSp. z o.o.

G r u p a k a p i t a o w a W g l o k o k s u

Kapita synergiiWglokoks w ostatnich miesicach przej kontrol kapitaow nad kilkoma spkami

z obszaru okoo grniczego, wok ktrych buduje grup kapitaow.

ZWW Julian Sp. z o.o. Producent wzbogaconych miaw energetycznych o wysokich

parametrach jakociowych. Zakad Wzbogacania Wgla Julian

sprzedaje wgiel na rynek krajowy do nastpujcych odbiorcw:

ciepowni komunalnych, przemysu cementowego, chemicznego.

Inter Balt Sp. z o.o. Inter Balt wykonuje kompleksow obsug spedycyjn wgla wpol-

skich portach morskich. Poza wiadczeniem usug spedycyjnych

na rzecz Wglokoks S.A. Katowice iinnych podmiotw prowadzi

handel wglem na rynku krajowym oraz dziaalno wzakresie

agencyjnej obsugi statkw wportach morskich.

GrnolskieTowarzystwo Lotnicze SA

Spka zarzdzajca

Midzynarodowym

Portem Lotniczym Katowice

Wglokoks S.A. Najwikszy polski eksporter wgla

kamiennego; to jedna znajlepiej roz-

poznawalnych polskich marek wEu-

ropie ina wiecie. Spka buduje

obecnie siln Grup Kapitaow.

1 1

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Huta

abdyS. A.

CZW

WglozbytS. A.

GTLS. A.

ZZW

JulianSp. z o.o.

InterBaltSp. z o.o.

NSESp. z o.o.

ZEMSp. z o.o.

KOLTRANSHUTSp. z o.o.

Grupa kapitaowa to struktura czca przedsibiorstwa za po-moc zwizkw kapitaowych. S rne motywy powoywania grupy, ale do najwaniejszych

nale m.in. ch dalszego rozwoju przedsibiorstwa czy ch zdywersyfi-kowania dziaalnoci. Tak jest wprzy-padku Wglokoksu.

Chcemy wdalszym cigu dziaa wbiznesie okoo grniczym istd takie, anie inne wybory przy podejmowaniu decyzji oprzejciach. Zaka-damy, e zapotrzebowanie na wgiel kamienny wgospodarce krajowej bdzie miao trway cha-rakter, wic inwestycje wbiznes okoogrniczy

maj naszym zdaniem sens przekonuje Jerzy Podsiado, prezes Wglokoksu.

Przypomnijmy, Wglokoks buduje obec-nie siln Grup Kapitaowa, wskad ktrej wchodz m.in.: gliwicka Huta abdy, czoowy producent obudw grniczych, Za-kad Wzbogacania Wgla Julian wPie-karach lskich, Wglozbyt S. A zajmujcy si handlem wglem na rynku krajowym, Nadwilaska Spka Energetyczna do-starczajca ciepo do kopal ilskich miast, Inter Balt, operator usug porto-wych wGdasku, Gdyni iwinoujciu.

Budowa wasnej grupy kapitaowej ma stabilizowa nasz podstawow dziaalno

handlow. Cz zakupw (m.in. Wglozbyt, ZWW Julian) miaa wanie na celu wzmoc-nienie naszej dziaalnoci handlowej na rynku krajowym. Pozostae inwestycje su budowie drugiej nogi dodje prezes Podsiado.

Konsolidacja zprzejtymi wostatnim czasie spkami, ktre weszy do grupy Wglokoksu jest jednym zistotnych ele-mentw przygotowa do upublicznienia spki ijej debiutu na warszawskiej Giedzie Papierw Wartociowych.

jacPo uszy w wglu rozmowa z Jerzym

Podsiado, prezesem WGLOKOKS SA

na stronie 26

CZW Wglozbyt S.A.Firma handlowa wsppracujca, na podstawie umw

sprzeday wgla, ze wszystkimi producentami wgla

(gwnie zKompani Wglow SA), dziki czemu

posiada pen ofert polskiego wgla we wszystkich

typach, sortymentach iklasach. Wglozbyt oferuje

swoim klientom wgiel bezporednio zkopal oraz

zwasnego Skadowiska Wgla wOstrowie Wlkp.

Nadwilaska SpkaEnergetyczna Sp. z o.o.

Producent energii cieplnej. Spka skupia cz-

nie 6 zakadw ciepowniczych, zczego 4 na tere-

nie wojewdztwa lskiego: Czeczott wWoli,

Piast wBieruniu, Silesia wCzechowicach-

-Dziedzicach iZiemowit wLdzinach oraz 2

zakady ciepownicze na terenie wojewdztwa

maopolskiego: Brzeszcze wBrzeszczach

iJanina wLibiu.

Huta abdy S.A.Huta abdy naley do najstarszych

hut lskich. Huta oferuje szeroki zakres wyrobw

dla grnictwa, wtym midzy innymi: obudowy chod-

nikowe, stropnice, stojaki cierne typu SV, strzemiona

do obudw chodnikowych iinne akcesoria grnicze.

KOL-TRANS-HUT Sp. z o.o. Gwna sfer dziaalnoci spki jest wykonywanie

przewozw kolejowych. W ramach dodatkowej dzia-

alnoci spka zajmuje si szyciem odziey roboczej,

renowacj okien, pracami oglnobudowlanymi oraz

transportem samochodowym.

ZEM Sp. zo.o.Producent konstrukcji stalowych iwykonawca

instalacji energetycznych. Wyroby spki, takie

jak zbiorniki paliwowe, kontenerowe stacje paliw,

silosy izasobniki bdce czci magazynw na

surowce sypkie atake nowoczesne linie technolo-

giczne ciesz odbiorcw wkraju iza granic.

1 2

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wyw

iad:

Jzef

Dubi

ski

Bromy wgla racjonalnie!

Wgiel jest pass?

Chyba Pan artuje. wiatowe potgi wglowe: Chiny, USA, Indie, Australia, Indonezja iszereg innych krajw gr-niczych wcale nie zamierzaj ograni-cza wydobywania iwykorzystywania wgla, awrcz bd zwiksza jego produkcj.

Pozwoli Pan zatem, e si poprawi w-

giel wEuropie jest pass?

Itak inie. Zjednej strony polityka Unii Europejskiej nie jest korzystna dla wgla, unijna energetyczna mapa drogowa wprowadza szereg rozwiza, ktre s restrykcyjne ibd powodo-way, e od wgla bdzie si odchodzi. Zdrugiej strony Unia Europejska to nadal trzeci najwikszy konsument wgla na wiecie. Niemcy, czyli naj-wiksza gospodarka unijna, poow energii elektrycznej produkuj wanie zwgla.

Ajednak Niemcy nie gro wetem wspo-

mnianej mapie drogowej?

Jestem przekonany, e po cichu licz, i to wanie Polska zablokuje unijne propozycje, ajest jeszcze kilka innych pastw unijnych, wktrych interesie nie jest polityka dekarbonizacji.

Czyli to znowu Polska bdzie hamulcowym

zielonej rewolucji?

Jeli polski rzd podtrzyma swoje weto wobec unijnych planw redukcji CO

2.

Ciki orzech do zgryzienia, co tu zrobi

narazi si wikszoci unijnej czy sta-

nowczo broni swojej gospodarki?

Polska powinna wzdecydowany, ajed-noczenie racjonalny sposb broni wgla jako surowca energetycznego dla przemysu, energetyki ichemii.Wbrew pozorom, wgiel na tle innych paliw nie jest tak czarny jak mogoby si wydawa. Przy spalaniu wgla emi-sja CO

2 jest wiksza ni wprzypadku

spalania innych paliw. Chcc uzyska jeden GJ energii ze spalenia wgla ge-nerujemy emisj ok. 100 kg CO

2, ze

spalania ropy naftowej emisja ta jest na poziomie 74 kg CO

2, awprzypadku

gazu ziemnego na poziomie ok. 56 kg CO

2. Rozwijanie wysokosprawnych,

niskoemisyjnych iczystych technologii wykorzystania wgla moe te rnice zniwelowa.

Co proponuje Pan na pocztek?

Kluczowa jest poprawa sprawnoci

pracy wglowych blokw energetycz-nych. Wtym obszarze tkwi ogromna rezerwa. Polskie elektrownie pracuj na parametrach podkrytycznych, gdzie sprawno wytwarzania jest na pozio-mie ok. 3234 proc. Dzisiaj obowizuj welektroenergetyce inne standardy iist-niej moliwoci przejcia na zupenie now generacj blokw energetycznych, gdzie efektywno wykorzystania ener-gii zawartej wwglu wzrasta moe do 4546 proc., awtechnologiach IGCC, czyli parowo-gazowych, nawet do ponad 50 proc. Poprawa sprawnoci wytwarza-nia o10 proc. powoduje, e emisja CO

2

zmniejsza si oco najmniej 20 proc.

Tyle, e Unia Europejska chce ju nie tylko

ograniczy emisj CO2, chce by w2050 r.

jej gospodarka bya zeroemisyjna.

Utopia. Iotyle grona, e wiat nie przejmuje si podejciem do wgla wEuropie.

Ale iUnia wydaje si nie przejmowa tym

co dzieje si wwiecie.

Ito jest wyzwanie dla nas, by pokaza, e wgiel dziki czystym technologiom wglowym moe by rdem niskoemi-syjnej energii. Osobicie uwaam, e czyste technologie wglowe s potrzeb-ne nie tylko Polsce, ale take innym krajom UE. Przecie Unia Europejska, oczym wspomniaem, jest trzecim na wiecie konsumentem paliwa wglowe-go. Dlatego rozwj tych technologii, to take szansa na niskoemisyjn ener-

Rozmowa z profesorem Jzefem Dubiskim, naczelnym dyrektorem Gwnego

Instytutu Grnictwa w Katowicach

w y w i a d

p r o f . J z e f D u b i s k i naczelny dyrektor Gwnego Instytutu Grnictwa w Katowicach

13

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wyw

iad:

Jzef

Dubi

ski

getyk wglow wUnii, oczym mwi coraz goniej Polska oraz by moe istnieje wprzyszoci szansa na eksport know-how wtym zakresie.

Czym dzi moemy si pochwali?

Kilka lat temu podjlimy decyzj idziaania dla pozyskania rodkw finansowych na budow infrastruk-tury badawczej Centrum Czystych Technologii Wglowych, aby bardziej dynamicznie rozwija badania wtym

obszarze, realizujc innowacyjne, nowatorskie tematy badawcze, ktre mwic oglnie bd promowa-y wgiel jako surowiec energetycz-ny ichemiczny oraz pozwol lepiej, bardziej efektywnie wykorzysta jego specyficzne waciwoci ijego warto. Jak wiadomo, to wielkie wyzwanie, jak ibudow, realizujemy wsplnie zInstytutem Chemicznej Przerbki Wgla wZabrzu. Upodstaw podjcia decyzji obudowie przedmiotowego

Centrum ley nasze przekonanie, e wgiel jeszcze przez wiele dziesicioleci bdzie wanym dla wiata nonikiem energii, take dla Polski idla polskiej elektroenergetyki oraz chemii.Podstawow technologi czystego spalania wgla wydaje si by tzw. oxy-spalanie zzastosowaniem czystego tlenu. Wzabrzaskim Instytucie Che-micznej Przerbki Wgla, zktrym wsplnie tworzymy Centrum Czystych Technologii Wglo-

I to jest wyzwanie dla nas, by pokaza, e wgiel dziki czystym technologiom

wglowym moe by rdem niskoemisyjnej energii. Osobicie uwaam, e czyste

technologie wglowe s potrzebne nie tylko Polsce, ale take innym krajom UE. Przecie Unia Europejska jest trzecim na

wiecie konsumentem paliwa wglowego przekonuje profesor Jzef Dubiski, naczelny dyrektor Gwnego Instytutu

Grnictwa w Katowicach.

1 4

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wych dobiega koca budowa pierwszej wwiecie instalacji laboratoryjnej do bada procesw oxy - spalania izga-zowania paliw pod cinieniem do 1,5 MPa opartego oreaktor fluidalny. Technologia ta ma przyczyni si wprzyszoci do drastycznego spad-ku emisji CO

2.

S inne efektywne technologie czystego

spalania wgla?

Kolejn wartociow technologi wydaje si by podziemne spalanie wgla, zwaszcza wkontekcie eksplo-atacji bardzo trudnych, wrcz niedo-stpnych z wgla. Mamy zreszt za sob pierwsze udane eksperymenty zpodziemnym zgazowaniem wgla wKopalni Dowiadczalnej Barba-ra. Wkrtce dojdzie do pierwszego zgazowania kilku tysicy ton wgla wkopalni Wieczorek. Take rozwj iupowszechnienie kogeneracji pozwoli na obnienie emisji CO

2 idue oszczd-

noci wgla.

Nie wymienia Pan technologii CCS pole-

gajcej na wychwytywaniu ipodziemnym

magazynowaniu CO2?

Jestem bardzo sceptyczny wobec tech-nologii CCS. Wychwyt CO

2 jest proce-

sem energochonnym, ktry znaczco, co najmniej o10% lub wicej, bdzie obnia sprawno energetyczn, oktr przecie energetyka ma walczy tak, aby bya jak najwysza. Wic gdzie tutaj jest logika. Transport do miejsca skadowa-nia tak duych iloci CO

2 to ogromne

przedsiwzicie infrastrukturalne, wszak te miejsca mog by wodlegoci kilku-dziesiciu kilometrw. To take proces wymagajcy energii. Iwreszcie decydu-jcy etap skadowania CO

2 pod ziemi.

Wtym przypadku mamy do czynienia zbrakiem wiatowych dowiadcze zma-gazynowaniem tak ogromnych iloci gazu, ktre miayby przyj struktury geologiczne wpostaci porowatych warstw piaskowcowych zawodnionych wodami sonymi. wiatowe dowiadczenia oparte s na zataczaniu tylko tysicy ton.

Kiedy ruszy wspomniane Centrum Czy-

stych Technologii Wglowych?

Oficjalnie ju wkrtce, niemniej pew-ne prace badawcze wmidzynarodo-wych konsorcjach, atake wkrajowych programach strategicznych, ju maj miejsce is ju wtym zakresie wyni-ki. Wanie ich przetransformowanie do przemysu jest na pewno rzecz najbardziej istotn, ale rwnoczenie niezwykle trudn, bowiem to, co jest ju rozwizane wskali laboratoryjnej, nie zawsze musi, czy te chce pracowa wpenym przemysowym wydaniu. Po to te budujemy Centrum, aby pod-wyszy skal bada do wier- czy te ptechnicznej, aby prawidowo zidentyfikowa wszystkie zagroenia, sabsze elementy technologii awefek-cie uatwi przemysowe wdroenie. Wten sposb chcemy aktywnie dziaa na rzecz gospodarki niskoemisyjnej, ale nie jej dekarbonizacji.

Rozmawia: Jacek Srokowski

wyw

iad:

J

zef

Dubi

ski

Budynek laboratoryjny Centrum Czystych Technologii Wglowych w Katowicach bdzie wkrtce suy naukowcom. Fot.: archiwum CCTW

15

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

gospodarka

i polity

ka

P a k i e t k l i m a t y c z n o - e n e r g e t y c z n y

Polska pod murem

Zdaniem wielu ekspertw bez wgla Europa bdzie traci na konkurencyjnoci inie da rady dogoni gospodarek wiatowych. Zuycie wgla wwiecie ronie

co roku ook. 5 procent ioczekiwanie, e uytkownicy wgla dobrowolnie zniego zrezygnuj wimi unijnych zaoe kli-matycznych, to wielka iluzja, nie fakty.

Tendencje wiatowe nie maj nic wspl-nego zsytuacj wEuropie. Tylko Europa nie planuje rozwijania grnictwa. Obecne podej-cie do wgla jako paliwa iwalka zredukcj emisji dwutlenku wgla wUnii s napdzane histeri ekologiczn. Kada polityka klima-tyczna UE bdzie pozbawiona sensu bez jej skorelowania ztym, co dzieje si wwiecie. Trzeba doj do konsensusu zChinami czy Indiami. Anie zdoano do niego doj nawet zUSA. Unijna gospodarka bez wgla bdzie traci na konkurencyjnoci stwierdzi prezes Jerzy Podsiado, podczas Eu-ropejskiego Kongresu Gospodarczego.

Pogld ten staje si wPolsce coraz bardziej powszechny, gdy wiado-mo zagroenia, jakie niesie pakiet klimatyczny dociera do coraz szerszych krgw.

Raport Ocena wpywu ustanowie-nia celw redukcji emisji wg Roadmap 2050 dla Polski do roku 2050 nie po-zostawia wtpliwoci utrzymanie dotychczas wdroonych rozwiza iwprowadzenie proponowanych celw do roku 2050 stanowi bdzie ogrom-ne obcienie dla polskiej gospodarki igospodarstw domowych.

Wdroenie polityki dekarbonizacji spowoduje dalszy wzrost cen, ktre wroku 2020 przekrocz poziom 330 z/MWh ibd nadal rosy, sigajc 470 z/MWh wroku 2050. Wefekcie polityki dekarbonizacji hurtowe ceny energii elektrycznej po roku 2020 bd 34 krotnie wysze od cen zroku 2005.

Wwarunkach prowadzenia restryk-cyjnej polityki dekarbonizacji spowol-nienie wzrostu PKB wcaym okresie bdzie wyraniejsze. Zarwno wprzy-padku kontynuacji obecnej polityki, jak ijej zaostrzenia spadek PKB do roku 2030 osiga 810%. Spadek PKB dla Polski jest ponad trzykrotnie wyszy ni dla innych krajw Unii Europejskiej.

Najwiksze koszty wkwotach abso-lutnych ponios przemysy: chemiczny, mineralny imetalurgiczny, wktrych kontynuacja obecnej polityki klimatycz-nej (Pakiet Klimatyczny) spowoduje w2020 r. dodatkowy koszt wwysokoci ok. 1 mld z, aw2030 r. ok. 1,71,9 mld z. Wdroenie polityki dekarbonizacji wprzyblieniu podwaja ten koszt. Na-stpne brane pod wzgldem wysokoci przyrostu kosztw to: przemys rafine-ryjny, spoywczy, wglowy, papierni-czy ikoksownictwo, wktrych przewidywane dodatkowe kosz-

Polityka dekarbonizacji prowadzona przez Uni Europejsk coraz bardziej zagraa

przyszoci polskiej gospodarki.

16

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

gospodarka

i polity

ka

ty mieszcz si wgranicach 2545% poziomu odnotowanego wbranach onajwyszym przyrocie kosztw. Wiele firm tych bran po prostu musi upa.

Przedstawione wyniki pokazuj, e koszty energii wbudetach domowych, nawet bez polityki klimatycznej, sta-nowi do wysoki udzia, aliczone wstosunku do mediany dochodu roz-porzdzalnego a do roku 2040 plasuj si wpobliu poziomu 10%, ktry jest czasem uznawany za prg tzw. ubstwa energetycznego. Wdroenie polityki klimatycznej znaczco zwiksza kosz-ty energii iich udzia wbudetach gospodarstw domowych. Wprzypad-ku polityki kontynuacji wzrost ten dotyczy gwnie energii elektrycznej iciepa. Natomiast wprzypadku po-lityki dekarbonizacji obejmuje take pozostae paliwa. Wefekcie, polityka dekarbonizacji po roku 2020 zwiksza udzia kosztw energii wbudetach domowych o35 punkty procentowe wstosunku do polityki bez ogranicze na emisje CO

2.

Na dodatek zapowiadane przez Ko-misj Europejsk mechanizmy kom-pensacyjne przewidywane dla pakietu klimatycznego nie zadziaaj, co przy-znaje sama Bruksela.

Wedug naszych bada wprowadzenie zasad pakietu wPolsce bdzie oznacza lik-widacj okoo 250 tys. miejsc pracy gwnie wprzemyle energochonnym igwnie na lsku. Zkolei szacunki ekspertw zbrany hutniczej mwi nawet o500 tys. miejsc

pracy zaznacza Dominik Kolorz, szef lsko-dbrowskiej Solidarnoci iwy-licza kolejne konsekwencje wdroenia unijnych rozwiza Ju za kilka mie-sicy rachunki wszystkich Polakw za prd wzrosn o20 proc., aza ciepo o30 proc,. Wejcie wycie pakietu oznacza rwnie, jak wyliczyli eksperci NBP, powany spadek polskiego PKB.

Zinicjatywy NSZZ Solidarno 8 sierpnia Komisja Europejska zareje-strowaa wniosek oprzeprowadzenie Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej (EIO) wsprawie zawieszenia unijnego pakietu klimatyczno-energetycznego.

Aby przedsiwzicie si powiodo wcigu 12 miesicy od daty rejestra-cji wniosku trzeba zebra co najmniej milion podpisw wminimum 7 krajach UE. Oczywicie liczymy, e uda nam si zgromadzi tych podpisw znacznie wicej. Ju nie raz udowodnilimy, e wtego typu zbirkach jestemy naprawd nieli. Musimy si zmobilizowa, bo to ostatnia szansa, aby zablokowa te bardzo szkodliwe rozwizania podkrela Kolorz. jac

Polityka dekarbonizacji

prowadzona przez Uni

Europejsk coraz bardziej

zagraa przyszoci

polskiej gospodarki

1 7

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

gospodarka

i polity

ka

Wgiel niezgody

Unia Europejska zroku na rok staje si coraz bardziej zalena od importu surowcw energe-tycznych: obecnie w86 proc. uzaleniona jest od dostaw

ropy naftowej, w64 proc. od gazu ziemnego iw48 proc. od wgla. We-dug szacunkw, do 2030 roku UE ma si uzaleni od tego ostatniego paliwa a w60 proc. Bruksela forsuje jedno-czenie pakiet klimatyczny, zakadajcy spadek emisji dwutlenku wgla.

Czy obecny, oparty przede wszystkim na wglu kamiennym, tzw. mix paliwo-wy moe by gwarancj bezpieczestwa energetycznego Polski? Czy wgiel jest atutem naszej gospodarki? Zastanawia-li si uczestnicy Forum Ekonomicznego wKrynicy.

Ograniczony dostp do surowcw ener-getycznych na wiecie stwarza uprzywi-lejowany dostp dla niektrych pastw, spychajc jednoczenie inne na margines ycia gospodarczego. Nie chcemy, by Pol-ska zostaa zepchnita na ten margines. Nie chcemy take, by zUnii Europejskiej ucieky ze wzgldu na pakiet klima-tyczny niektre brane energetyczne mwia Joanna Strzelec-obodziska, prezes zarzdu Kompanii Wglowej. Prezentujc raport Struktura paliwo-wa wenergetyce polskiej iwiatowej podkrelaa, i wgiel jest ipozostanie stabilizatorem polskiej gospodarki.

Prezes KW popiera polityk naszego rzdu, ktrego przedstawiciele opowia-daj si na forum unijnym za tym, by akcenty zostay pooone na gospodar-k niskoemisyjn iefektywno ener-getyczn. Wten sposb wpisujemy si wpolityk klimatyczn UE. Ograniczajmy emisje, nie rezygnujc zwgla apelowaa.

Prof. Jzef Dubiski, naczelny dyrektor wGwnym Instytucie Grnictwa, jest spokojny oprzyszo wgla kamiennego

jako paliwa energetycznego. Zasoby w-gla na wiecie s wiksze ni ropy igazu (wtym upkowego) podkrela. Wgiel pozostanie jednym znajwaniejszych nonikw energii wskali wiatowej. Jego produkcja ronie bardzo dynamicznie. Gdy w2002 roku wydobyto na wiecie 1,2 mld ton, w2011 roku ju 7,7 mld ton. Szacuje si, e do 2014 roku tylko wChinach wydobdzie si ponad 4 mld ton wgla. WEuropie najwikszym pro-ducentem wgla s Niemcy. Polska na tym tle jest tylko maym punktem na mapie zzasobami wynoszcymi 1,1 proc. zasobw wiatowych.

Obecny mix energetyczny UE w26 proc. opiera si na wglu kamiennym, wskali wiatowej jest to 46 proc. Prof. Dubiski wskazywa m.in. przykad Izraela, gdzie 58 proc. energii pozy-skuje si zwgla.

Wedug profesora, unijna polityka ro-dowiskowa jest antywglowa. Opiera si przede wszystkim na emisyjnoci dwutlenku wgla, ata wprzypadku wgla jest najwiksza. Emisyjno gazu jest wprawdzie opoow mniejsza, ale jak tumaczy prof. Dubiski liczona jest jedynie emisyjno podczas jego spala-nia, anie jego wydobycia. Pod koniec

swojego wystpienia postawi pytanie retoryczne: Czy jest sens walczenia opa-kiet klimatyczny, wiedzc, e drastyczne ograniczenie udziau wgla bdzie mia-o zarwno konsekwencje ekonomicz-ne, jak ispoeczne. Podobnie jak jego przedmwczyni by zdania, e wgiel pozostanie stabilizatorem polskiego bezpieczestwa energetycznego. Swoje wystpienie zakoczy cytatem zwypo-wiedzi niemieckiego fizyka, specjalisty m.in. od energetyki jdrowej prof. Maxa Plancka: Grnictwo nie jest wszystkim, ale bez grnictwa wszystko jest niczym.

Prof. Wadysaw Mielczarski zInstytutu Elektroenergetyki Uniwersytetu dzkie-go sdzi, e zapotrzebowanie na wgiel

bdzie roso do 2050 roku, aczkolwiek wniezbyt duym tempie. Naoy si

na to kilka czynnikw, m.in. wzrost udziau energii zielonej. Wedug pro-fesora, a dziesiciokrotnie wzronie udzia Odnawialnych rde Energii. Wramach OZE mniej wicej 6070 proc. maj stanowi farmy wiatra-kowe, 20 proc. kolektory soneczne i10 proc. biomasa.Polsk czeka zatem itak postu-

lowany przez UE spadek emisji CO2.

Bdzie to wynikao zwikszego udziau energii odnawialnej, wikszego udzia-u gazu oraz koniecznej przebudowy wielu elektrowni. Kada modernizacja elektrowni skutkuje 30 proc. spadkiem jej emisyjnoci.

Zdaniem prof. Mielczarskiego, mimo wikszego udziau OZE iinnych su-rowcw energetycznych, zapotrzebo-wanie na wgiel kamienny pozostanie na podobnym poziomie. Sama zielona energia nie wystarczy: Jestem zwolen-nikiem OZE, ale jestem te inynie-rem iwiem, e nie ma takich zasobw wprzyrodzie.

rdo: Euractiv

O wg l u na F o r um Ekonom i c zne go w K r y n i c y

18 k o m e n t a r z

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

W roku 2011 Indie znalazy si na trzecim miejscu wrd wiatowych importerw

wgla kamiennego (po Chinach i Japonii), sprowadzajc drog morsk 114 mln ton

tego paliwa, z czego 81 mln ton stanowi wgiel energetyczny. Ze wzgldu na ogromny

deficyt energii elektrycznej w tym kraju, obecnie przewiduje si, e w roku 2016 import

wgla do Indii moe sign nawet 220 mln ton

Godni energii

przegl

d:

a

zja

tycki

gig

ant

Indie stawiaj na wgiel

19

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Indie to drugi najludniejszy kraj wiata, szybko gonicy obecnego lidera Chiny. Za 10 lat Indie wyj-d wtym wycigu na prowadzenie bdzie wnich mieszka blisko 1,4

mld ludzi. Gsto zaludnienia signie 425 osb/km2, czyli ponad trzy razy wicej ni wPolsce. Jeszcze na pocztku lat 80. XX wieku Indie zuyway mniej energii ni Polska teraz ponad pi razy wicej. Wci jednak przecitny Hindus ma do dyspozycji jedynie 20 proc. energii, ktr zuywa Polak. Jeden na czterech Hindusw nie ma dostpu do prdu, niewielu ma samochody oile wEuropie iAmeryce Pnocnej liczba samochodw przypadajcych na

tysic mieszkacw jest rzdu 500800 sztuk, to wIndiach tylko 15.

Ta sytuacja ma si jednak zmieni, bo Indie wzorem swojego ssiada ze wschodu, czyli Chin, chc si rozwija wimponujcym tempie, sigajcym nawet kilkunastu procent wzrostu PKB rocznie. Jedyne co moe stanowi prze-szkod to deficyt energii elektrycznej, ktry na razie pokrzyowa te plany, gdy wubiegym roku wzrost gospodar-czy spad z9 do 7 procent wstosunku do 2010 roku. Wywoao to fal krytyki na rzdzcych za niewystarczajce dbanie osprawy gospodarcze.

Rzdowy plan zakada, e do 2017 r. wIndiach zostanie oddanych do uyt-ku 90 tys. MW nowych mocy. Jednak producenci energii zIndii wstrzymali inwestycje energetyczne wielkoci 17 tys. MW ocznej wartoci 36 mld USD zpo-wodu obaw, e moe zabrakn wgla do zasilenia nowych elektrowni. Wtej sytuacji rzd nakaza pastwowemu koncernowi Coal India uzupeni braki sprowadzanym zzagranicy wglem.

GLOBALNY POTENTAT Idzieje si to wkraju, ktry jest trze-cim najwikszym producentem wgla na wiecie, za pod wzgldem rezerw zajmujcym czwarte miejsce! Indie w2009 roku posiaday rezerwy wgla na poziomie 58,6 mld ton, co stanowi 7% rezerw wiatowych.

W2010 roku Indie wydobyy 572 miliony ton wgla, co stanowio ok. 7% cznej produkcji wiatowej. Oko-o 70% caej produkcji zuywa si do wytwarzania energii elektrycznej, za pozostaa cz przypada przemysowi stalowemu, cementowemu ipozostaym gaziom przemysu cikiego.

Minister ds. wgla, Sriprakash Jaiswal zapowiedzia, e do 2031 r. krajowe zapotrzebowanie na wgiel przekroczy 2 miliardy ton rocznie. Zaspokojenie zwikszajcego si za-potrzebowania na wgiel bdzie miao ogromny wpyw na midzynarodowy rynek wgla, na ktrym dzi pierwsze skrzypce graj Chiny, ktre ju wkrtce konsumowa bd ok. 4 mld ton wgla rocznie. Analitycy rynkowi od du-szego czasu zastanawiaj si, co si stanie ze wiatowym rynkiem wgla,

jeli Chiny dostan zadyszki. Wobliczu tak ogromnego wzrostu konsumpcji tego surowca wIndiach mona nawet zaryzykowa twierdzenie, e jest wicej ni prawdopodobne, i wbliej nieokre-lonej perspektywie pojawi si problem deficytu wgla wglobalnej skali.

Wiadomo bowiem, e lokalne ko-palnie nie zaspokoj potrzeb chonnego rynku wewntrznego.

W 2010 roku Indie

wydobyy 572 miliony

ton wgla, co stanowio

ok. 7% cznej produkcji

wiatowej. Okoo 70%

caej produkcji zuywa

si do wytwarzania

energii elektrycznej,

za pozostaa cz

przypada przemysowi

stalowemu, cementowemu

i pozostaym gaziom

przemysu cikiego.

Minister ds. wgla,

Sriprakash Jaiswal

zapowiedzia, e

do 2031 r. krajowe

zapotrzebowanie na

wgiel przekroczy

2 miliardy ton rocznie

przegl

d:

a

zja

tycki

gig

ant

20

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Grnictwo wglowe ma wIndiach dug tradycj, lecz jeszcze wlatach 70. ubiegego wieku wydobycie wgla wIndiach wynosio ok. 70 milionw ton. Jednake dziki konsekwentnemu pro-gramowi inwestycyjnemu (swj udzia wbudowie indyjskich kopal miay pol-skie firmy jak np. Kopex) iszerszemu zastosowaniu nowoczesnych technologii udao si zwikszy produkcj wgla do prawie 600 milionw ton obecnie.

Wikszo produkcji wgla wIndiach pochodzi zkopal odkrywkowych po-oonych wpnocno-wschodniej czci kraju. Eksploatowane s due kopalnie odkrywkowe orocznej wydajnoci po-nad 10 milionw ton. Grnictwo pod-ziemne stanowi obecnie ok. 19 proc. produkcji krajowej.

GDYBY NIE ZA JAKO Problemem indyjskiego grnictwa w-glowego jest jako surowca. Wikszo indyjskiego wgla charakteryzuje si nisk wartoci opaow, a jednocze-nie wysok zawartoci popiou, cho jednoczenie posiada on inne przydat-ne cechy, jak niska zawarto siarki (oglnie 0,5 proc.), niska zawarto elaza w popiele, niska ogniotrwao popiou, niska zawarto chloru i nisk

zawarto pierwiastkw ladowych. Niestety, przecitna indyjska elek-

trownia wglowa, produkujca energi zlokalnego surowca do wytworzenia 1 kWh prdu potrzebuje oponad poow wicej wgla ni elektrownie ameryka-skie czy europejskie. Due straty kom-pensuj niskie ceny wgla wIndiach.

Jako indyjskiego wgla jest jedn zprzyczyn dla ktrych jedna zpolskich firm planuje budow duego zakadu blendowania wgla, gdzie byby mie-szany wysokiej jakoci wgiel zimportu zwglem zindyjskich kopal.

Deficyt dobrej jakoci wgla jest jednak gwnie odczuwalny wobsza-rze wgla koksujcego, ktry odgrywa ogromn rol wgospodarce tego kraju. Przemys stalowy ma kluczowe znacze-nie wrozwoju indyjskiej gospodarki. Ministerstwo ds. Stali wIndiach opra-cowao program Narodow Polityk Stalow, wramach ktrego planuje niemale podwoi do roku 2016 kra-jowe moce wytwrcze stali surowej do poziomu 145 milionw ton rocznie. To parcie na zwikszenie wydajnoci produkcji stali wynika zoczekiwanego wnastpnych piciu latach wzrostu PKB na poziomie 910 proc. rocznie.

To sprawio, e indyjscy producenci

stali zaczli rozglda si po wiecie wposzukiwaniu wgla koksujcego wysokiej jakoci. Wostatnich latach zawarto wiele transakcji zfirmami in-dyjskimi, ktre przejmoway kontrol nad aktywami przemysu wglowe-go na wiecie, od stanu Queensland wAustralii po rozwijajce si regiony wydobycia wIndonezji. Pamitamy take misje firm indyjskich wPolsce.

Wostatnich 23 latach firmy indyj-skie przejmoway spki zChin, Korei iJaponii bdc najwikszymi wAzji nabywcami zagranicznych aktyww wglowych. Zcznej wartoci wiato-wych transakcji wbrany na poziomie 16 miliardw dolarw, w2010 roku na Indie przypada kwota 2,4 miliardw dolarw.

INDYJSKI GIGANT Wgla za granic poszukuje take Coal India, najwikszy producent wgla ka-miennego nie tylko wIndiach, ale take wwiecie. Spka zatrudnia ok. 400 tys. ludzi, posiada wIndiach 471 kopal (163 odkrywkowe, 273 gbinowe i35 mieszanych) iwydobywa rocznie ponad 430 mln ton wgla. Do listopada 2010 roku spka Coal India bya w100 proc. wasnoci indyjskiego rzdu, kiedy na-stpio zbycie 10 proc. udziaw. Oferta giedowa wglowego giganta wyniosa okoo 3,5 miliarda dolarw.

Emisja publiczna akcji bya dla Coal India niezbdna wcelu prowadzenia akwizycji zagranicznych. Wedug lo-kalnych mediw niemal wtym samym czasie koncern prowadzi rozmowy na temat kupna aktyww wAustralii, In-donezji, USA iMozambiku.

Warto wtym miejscu zwrci uwa-g na fakt, i ceny wgla wIndiach podlegaj regulacjom administracyj-nym. Jego ceny na rynku wewntrznym znacznie odbiegaj od cen wiatowych. Od 2000 roku spka Coal India pod-niosa wprawdzie ceny o72 proc., za wtym samym okresie ceny na wiecie wzrosy o500 proc! Pomimo tych sto-sunkowo niewielkich podwyek sp-ka Coal India jest wstanie utrzyma odpowiedni poziom rentownoci gdy naley do najtaszych producentw wgla na wiecie, za jej gotwkowy koszt wydobycia wynosi 14 dolarw na

przegl

d:

a

zja

tycki

gig

ant

2 1

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

ton, wzestawieniu ze wiatow red-ni 40 dolarw na ton. To doskonale obrazuje znaczenie koncernu dla indyj-skiej gospodarki. Pastwowy koncern ma by dostawc taniego paliwa dla rozpdzajcej si gospodarki indyjskiej.

Mao tego, wostatnim czasie pre-mier Indii Manmhon Singh spotka si zszefami 26 pastwowych firm. 17 znich otrzymao osobiste polecenie od premiera, by zainwestowa cznie 35 miliardw dolarw zrezerw finan-sowych winfrastruktur kraju. Coal India zosta poproszony orozwaenie inwestycji wpowizane sektory jak drogi, koleje, przeprawy wodne iener-getyk, aby poprawi jako transportu wgla.

PRZECIW POST-KIOTO Indie wci maj jeden znajniszych wskanikw emisji dwutlenku wgla na jednego mieszkaca. Wzwizku z tym rzd indyjski, w trwajcych negocjacjach dotyczcych reimu kli-matycznego post-Kioto, zdecydowanie sprzeciwia si wszelkim wicym ce-lom redukcyjnym.

Ostatnio za Indie zagroziy wprowa-dzeniem zakazu dla linii lotniczych na loty przez ich przestrze powietrzn, jeli UE zastosuje wobec indyjskich linii lotniczych sankcje za niepacenie podatku wglowego. Wubiegym tygodniu 10 chiskich iindyjskich linii lotniczych od-mwio udostpnienia UE danych oemi-sji do atmosfery gazw cieplarnianych.

Krytyczny stosunek Indii do pomy-sw unijnych politykw nie oznacza, e kraj ten bagatelizuje problem emisji CO

2. Indyjski rzd chce samodzielnie

wprowadzi podatek od wgla, zktre-go wpywy bd przeznaczone na pro-mowanie odnawialnych rde energii. Wynosiby on 1 dolara za ton wgla, zarwno krajowego jak iimportowane-go. Podatek ma generowa roczne ob-roty rzdu 600 milionw dolarw. Indie planuj budow ok. 20 tys. MW energii sonecznej do 2022 r., ajednoczenie ju dzi s jednym znajwikszych pro-ducentw nowoczesnej technologii do pozyskiwania energii wiatrowej.

Jacek Srokowski

przegl

d:

a

zja

tycki

gig

ant

Coal India jest najwikszym producentem wgla na wiecie

Zdolno wydobywcza kopal w mln ton rocznie

Produkcja wgla w mln ton wgiel energetyczny wgiel koksujcy

Wicej ni 50

2049020

Niewykorzystane zoa

PROFIL

Warto rynkowa:

35 mld USDZysk netto (2010):

2,21 mld USDZatrudnienie:

391 041Ilo kopal:

471

New Delhi

INDIE

(rdo: Coal India)

500

400

300

200

100

02006 2007 2008 2009 2010

22 k o m e n t a r z

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

komenta

rz

ekspercki

J e r z y G a l e m b a

Dzia Analiz Rynkowych WGLOKOKS S.A.

Dotychczasowe obserwacje mi-dzynarodowego rynku wgla wskazuj, e od pocztku roku wnotowaniach cenowych wy-stpowaa systematyczna ten-

dencja spadkowa. Wskali wiatowej producenci wgla musz bra pod uwa-g dwa czynniki, amianowicie spor nadwyk wgla energetycznego na rynku oraz spowolnienie koniunktury wprzemyle stalowym, aco za tym idzie mniejsze zapotrzebowanie na wgiel koksowy.

WGIEL ENERGETYCZNY Wysokie zapasy wgla, oglne osa-bienie popytu na paliwa energetyczne w krajach Unii Europejskiej, atake rosnce wykorzystanie odnawialnych rde energii to gwne czynniki, ktre wpyway na spadek cen wgla na rynku Europy. Tendencja spadkowa bya szczeglnie widoczna wokresie wiosennym. Oile wkwietniu redni miesiczny indeks wglowy przekracza jeszcze 96 USD/t, to wmaju obniy si on oprawie 10 USD/t, wynoszc niewiele ponad 86,50 USD/t CIF ARA (za 6000 kcal/kg).

Do obnienia cen wgla dodatkowo przyczyniay si spadkowe notowania ropy naftowej.

Wokresie letnim odbiorcy coraz cz-ciej zaczli wykazywa zainteresowa-

nie dostawami wgla na padziernik, co przyczynio si do stopniowego wzrostu cen. Wczerwcu oraz lipcu indeks w-glowy ustabilizowa si na poziomie 87 89 USD/t CIF ARA (za 6000 kcal/kg).

Jeli chodzi oinne miejsca na wie-cie, to wprzypadku dostawcw wgla zRPA, dotkliwie odczuli oni spadek za-potrzebowania na wgiel na rynku azja-tyckim, szczeglnie wChinach. Wkon-sekwencji miesiczny indeks wglowy dla poudniowoafrykaskiego wgla obniy si zprawie 102 USD/t wkwiet-niu do 86 USD/t FOB Richards Bay (za 6000 kcal/kg) wczerwcu. Wokresie letnim nastpi wzrost zakupw wgla przez cementownie wIndiach, co przy-czynio si do ponownego umocnienia cen wgla zRPA wlipcu miesiczny indeks przekroczy 87 USD/t FOB Ri-chards Bay (za 6000 kcal/kg).

Wprzypadku rejonu Azji Pacyfiku, na pocztku sytuacja bya zdominowa-na przez spadek popytu na importowa-ny wgiel wChinach oraz du ilo atrakcyjnych cenowo ofert na dosta-wy wgla zUSA iKolumbii. Wtych okolicznociach odbiorcy wBasenie Pacyfiku wykazywali coraz mniejsze zainteresowanie wglem zAustralii, co powodowao systematyczny spadek jego cen. Oile wkwietniu miesiczny indeks wglowy dla wgla australij-skiego okalorycznoci 6000 kcal/kg

Zapasy rosn,ceny spadaj

Prezentujemy ogln charakterystyk sytuacji

na midzynarodowym rynku wglowym

w okresie od kwietnia do sierpnia 2012.

komenrarz

2 3

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wynosi nieco ponad 102 USD/t, otyle wlipcu obniy si on do 84,50 USD/t FOB Newcastle.

Wydarzeniem, ktre zdominowao obraz wiatowego rynku wgla energe-tycznego na przeomie lipca isierpnia by trwajcy przez trzy tygodnie strajk pracownikw kolei wKolumbii. Na skutek strajku eksport wgla ztego kraju zosta praktycznie wstrzymany, co wywoao nastrj niepokoju wrd odbiorcw iwpyno na zwyk cen. Wpoowie sierpnia indeks wglowy na rynku europejskim wzrs do okoo 96 USD/t CIF ARA (za 6000 kcal/kg).

WGIEL KOKSOWY Na rynku wgla koksowego mona byo zaobserwowa przeciwstawne czynniki, ksztatujce poziom cen. Zjednej stro-ny nastpowa spadek poday wgla

zAustralii, wefekcie przeduajcych si akcji strajkowych wkopalniach na-lecych do BHP-Billiton, azdrugiej strony odnotowywano wci sabnce zapotrzebowanie na rynkach zarwnowAzji, jak iwEuropie.

Te sprzeczne tendencje ilustrowa rozwj cen referencyjnych ustalanych na poszczeglne kwartay. Oile wII kwartale cena referencyjna wgla typu hard wyniosa 210 USD/t FOB porty Australii, to wramach ustale na III kwarta cena ta wzrosa do 225 USD/t FOB porty Australii.

Wokresie letnim coraz wyraniej zaznaczaa si tendencja spadkowa. Przyczynia si do niej postpujcy spa-dek produkcji przemysowej wwielu czciach wiata, ktry zkolei spowodo-wa zmniejszenie zapotrzebowania na produkty stalowe. WChinach nastpi

wyrany spadek rozwoju wsektorze budowlanym. Pojawiay si dalsze in-formacje wiadczce ozej kondycji ekonomicznej niektrych krajw Unii Europejskiej, gdzie wIproczu odno-towano spadek produkcji stali surowej oraz wyran obnik cen produktw stalowych.

Naley zwrci uwag na fakt, e po stronie poday ustpiy przejciowe problemy zdostawami wgla zAustra-lii. Wlipcu BHP Billiton odwoa stan siy wyszej, obejmujcy dostawy wgla zkopal wstanie Queensland. Wtych warunkach odbiorcy wgla wywieraj coraz wiksz presj wcelu uzyskania obniki cen. Wdalszym cigu wielu odbiorcw wgla koksowego preferuje zawieranie kontraktw na bazie mie-sicznych ustale cenowych.

24

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

na c

zasie

W g l o k o k s n a g r o d z o n y

2wrzenia Jerzy Podsiado, prezes zarzdu Wglokoksu, otrzyma wyjtkowo cenne wyrnienie, przyznane przez rodowisko gospodarcze skupione wBusi-

ness Center Club (BCC), najwikszej organizacji biznesowej wkraju Zoty Diament m.in. za wybitne osigni-cia, utrzymanie wiodcej pozycji ryn-kowej firmy, profesjonalne zarzdza-nie. Wglokoks naley do najprniej rozwijajcych si spek wregionie. Prezes Jerzy Podsiado, dzikujc za przyznane wyrnienie, przypomnia licznie zebranym, znakomitym go-

ciom, politykom, przedsibiorcom, e spka przez okres swojej dziaalnoci, eksportu wgla na rynki midzyna-rodowe, przyczynia si do wpyww do budetu na poziomie 660 mld z. Firma ma mocn pozycj rynkow, zdobywa nowe obszary dziaalnoci iprzygotowuje si do prywatyzacji.

Zoty Diament jest najwyszym wy-rnieniem jakie przyznaje katowicka loa BCC. Wubiegym roku prezes Jerzy Podsiado otrzyma statuetk Cezara lskiego Biznesu.

Wglokoks to firma niezmiernie zasu-ona dla wojewdztwa lskiego. Bardzo si

Zoty Diament

jest najwyszym

wyrnieniem jakie

przyznaje katowicka loa

BCC. W ubiegym roku

prezes Jerzy Podsiado

otrzyma statuetk

Cezara lskiego Biznesu

Nie spoczywamy na laurachWglokoks zosta po raz kolejny wyrniony przez Lo Katowick Business Centre

Club. Po zeszorocznej nagrodzie Cezar lskiego Biznesu, w tym roku przypad

nam Diament do Statuetki.

25

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

na c

zasie

ciesz, e po raz kolejny zostalimy dostrzeeni iuhonorowani. Nie spoczywamy na laurach podkrela Jerzy Podsiado

Eugeniusz Budniok, kanclerz ka-towickiej BCC, organizator lskiej Gali Biznesu wPromnicach, gratulujc wyrnienia yczy prezesowi Wglo-koksu dalszych sukcesw.

Wyrniamy przedsibiorcw pracowi-tych, odpowiedzialnych, liderw biznesu, do takich od wielu lat naley pan prezes Podsiado mwi Eugeniusz Budniok.

Uroczysto wrczenia nagrd uwietni Olgierd Dziekoski, mi-nister wKancelarii Prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego, ktry take zduym uznaniem wyraa si oosigniciach zarzdu Wglokoksu.

Prezydent prosi, aby podzikowa za cik iodpowiedzialn prac ipogratulowa wszystkim wyrnionym mwi Olgierd Dziekoski.

Lista skadajcych gratulacje szefowi Wglokoksu bya wyjtkowo duga. Marek Goliszewski, prezes BCC, yczy dalszych sukcesw idobrej koniunk-tury na rynku wglowym. Zygmunt ukaszczyk, wojewoda lski, trafnych decyzji biznesowych oraz dobrego dialogu ze zwizkami zawodowymi. Artur Tomasik, prezes GTL, spki wktrej pakiet okoo 40 akcji posiada Wglokoks, cieszy si zwyrnienia dla katowickiego eksportera. Rwnie pracownicy Wglokoksu licznie gra-tulowali prezesowi sukcesw iyczyli wytrwaoci oraz duo zdrowia.

Gala wPromnicach to najwiksze tego typu przedsiwzicie regionalne. Gromadzi nie tylko elity biznesowe,

finansowe, polityczne, ale take medycz-ne ikulturalne. Tegoroczna impreza miaa wyjtkowy charakter. Przycigao ciekawie zaaranowane stoisko Wglo-koksu. Odwiedzio je wielu znakomitych goci m.in. wojewoda Zygmunt ukasz-czyk, ktry zosta wyrniony przez BCC Statuetk Specjaln za zasugi dla regionu.

lskie gale syn zwyjtkowej opra-wy muzycznej idobrej kuchni. Sowem prestiowo iwiatowo.

Stanowimy forum biznesu, zktrym kady musi si liczy dodaje Eugeniusz Budniok, kanclerz katowickiej BCC, pomysodawca gali iwyrnie..

jac.

26

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wyw

iad

Dokadnie rok temu odbiera Pan na gali

BCC statuetk Cezara lskiego Biznesu.

Dzi jest to ju Zoty Diament potwier-

dzenie utrzymania wiodcej pozycji ryn-

kowej firmy.

Bardzo si ciesz ztej nagrody, gdy wgiel jako surowiec, agrnictwo jako brana nie s dzi trendy ani wPolsce, ani wEuropie. Azatem sam fakt, e kto zauway idoceni firm, ktra po uszy siedzi wwglu jest znamienity. To spora satysfakcja dla firmy, jak idla mnie osobicie.

Moe wgiel nie jest trendy, ale wci

ma wan rol do odegrania wpolskiej

gospodarce.

Niewtpliwie, jego rola wprawdzie nie jest dzi tak wana jak przed 30, 40 laty, kiedy by fundamentem pol-skiej gospodarki, ale wci, jak Pan zauway, odgrywa powan rol wgo-spodarce, gdy ponad 90 proc. energii elektrycznej wPolsce produkowana jest zwgla. WEuropie jego udzia jest nieco mniejszy, ale wci jest to jeden zpodstawowych surowcw ener-getycznych.

Wracajc do nagrody, jakby Pan oceni

minione 12 miesicy?

Nie by to atwy czas, zwaszcza pierw-sze miesice tego roku, kiedy to nasza podstawowa dziaalno, czyli eksport wgla zosta ograniczony do minimum zuwagi na brak poday wgla na rynku krajowym. Sytuacja ulega zmianie dopiero pod koniec procza. Wplanie techniczno-ekonomicznym na ten rok zaoylimy eksport wgla na pozio-mie ok. 5 mln ton. Dzi mog zduym prawdopodobiestwem przyj, i do koca roku zrealizujemy zaoenia pla-

nu, mimo wspomnianych trudnoci. Bdzie to zatem wielko zbliona do ubiegorocznego eksportu.

Ipewnie miaby Pan poczucie sporej sa-

tysfakcji, gdyby nie spadek cen wgla, jaki

obserwujemy wostatnim czasie na rynkach

midzynarodowych?

Owszem, gdybymy mieli do czy-nienia zubiegorocznym poziomem cen aprzypomn, e w2011 roku ceny wgla energetycznego wportach ARA nie spaday poniej 100 dolarw za ton wgla indeksowanego obecna sytuacja Wglokoksu byaby znakomi-ta. Niestety, ceny na przeomie kilku ostatnich miesicy poszyboway wd oblisko 20 proc. Ma to zwizek nie tylko zkryzysem gospodarczym, ale take m.in. zradykalnym wzrostem zuycia gazu upkowego wStanach Zjednoczonych, co przeoyo si na zmniejszenie popytu na wgiel za oce-anem, jak iwzrost eksportu ameryka-skiego wgla. Jest zreszt szereg innych czynnikw, ktre wpyny na tak ra-dykalny spadek cen wgla kamiennego. Mamy nadziej, e aktualne ceny wgla mwic kolokwialnie szuraj po dnie iwnajbliszym czasie nastpi odbicie, zarwno na rynku krajowym jak irynku midzynarodowym.

Jakie to ma przeoenie na wyniki Wglo-

koksu? Pytam, gdy przez lata ukuo si

przekonanie, i jakie by nie byy ceny wgla

zagranic to Wglokoks itak swoje zarobi.

Owszem zarobi, ale skala tego zarob-ku jest rna wzalenoci od sytuacji cenowej iwolumenu sprzeday, std postawiona cena jest nieco faszywa. Najlepszym przykadem s nasze wyni-ki zdziaalnoci eksportowej za pierw-

sze miesice tego roku, ktre c tu ukrywa byy do mizerne. Dzi, eby eksport wgla by efektywny musimy poszukiwa najlepszych kierunkw jego sprzeday itak te czynimy.

Wtej sytuacji chyba nikogo ju nie trzeba

przekonywa, i jedyn drog rozwoju

Wglokoksu jest dywersyfikacja dziaal-

noci, ktra jak mniemam odbywa

si poprzez budow grupy kapitaowej?

Absolutnie. Taka firma jak Wglo-koks, zcaym jej potencjaem, nie mo-ga duej opiera si na jednym zasad-niczym produkcie jakim by eksport wgla. Postanowilimy zatem rozpocz poszukiwania nowych, atrakcyjnych pl biznesowych, co znalazo swj wyraz wprzyjtej wubiegym roku strategii rozwoju firmy. Jej konsekwencj bya decyzja obudowie grupy kapitaowej. Krok po kroku, miesic po miesicu bu-dujemy j iju dzi moemy pochwali si pierwszymi sukcesami, zwaszcza wobszarze hutniczym, gdzie tegoroczne obroty mog przekroczy p miliar-da zotych. Wejcie wobszar hutniczy poprzez przejcie kontroli nad Hut abdy ju dzi moemy oceni za bar-dzo udane posunicie.

Co zinnymi obszarami biznesowymi?

Zaczn od Nadwilaskiej Spki Energetycznej. Powodzenie na tym obszarze zaley od tego, czy uda nam si stworzy wraz zKompani Wglo-w silny podmiot ciepowniczy. Plan zakada, i wsplnie utworzymy na bazie naszych firm ciepowniczych (Kompania Wglowa posiada dwa przedsibiorstwa opodobnej specy-fice co NSE, wRybniku iRudzie l-skiej red.) jedno due przedsibior-

W g l o k o k s n a g r o d z o n y

Po uszy w wgluRozmowa z Jerzym Podsiado, prezesem WGLOKOKS SA

27

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

wyw

iad

stwo zajmujce si eksploatacj me-tanu zkopal Kompanii Wglowej, wcelu produkcji energii elektrycznej. Rozmowy s powanie zaangaowa-ne, ale oskali przedsiwzicia ijego powodzeniu trudno jeszcze mwi. Znacznie bardziej perspektywicznym dla nas obszarem jest handel wglem na rynku krajowym. Wnajbliszych miesicach chcemy utworzy wopar-ciu opozyskane spki Wglozbyt iZakad Wzbogacania Wgla Ju-lian silny podmiot zajmujcy si sprzeda wgla wkraju. Pozostaje jeszcze kilka innych obszarw wobec ktrych mamy powane plany m.in. logistyka iwydobycie wgla, ktre wymagaj jeszcze doprecyzowania zakresu zaangaowania imodelu biznesowego.

Na jakim zatem etapie jest budowa grupy

kapitaowej Wglokoksu?

Rzekbym na redniozaawansowa-nym, aczkolwiek ju dzi mog oceni, e zakup kadej zpozyskanych przez nas spek by udany.

Woparciu owskaniki zegara, jest to

godzina 16?

Jestemy jeszcze nieco wczeniej. Prosz zauway, e od decyzji opowoaniu grupy kapitaowej min niespena rok, bo jeszcze jesieni ubiegego roku roz-strzygaa si sprawa zaangaowania W-glokoksu wKatowickim Holdingu W-glowym. Uwaam, e wprzecigu tych kilku miesicy wykonalimy naprawd wiele pracy przy budowie ikonsolidacji spek naszej grupy kapitaowej. Czeka nas jednak jeszcze wiele pracy.

Czy to wjaki sposb wpywa na decyzje

dotyczce debiutu giedowego Wglo-

koksu?

Prywatyzacja Wglokoksu, czy moe bardziej upublicznienie akcji naszej spki jest procesem rwnolegym do prac konsolidacyjnych wramach grupy, ale jest te immanentn jego czci. Wszystko wskazuje, e debiut Wglokoksu na warszawskiej giedzie nastpi na pocztku przyszego roku. Decyzja ostateczna naley jednak do waciciela, czyli Ministerstwa Skarbu Pastwa. My ze swojej strony bdziemy przygotowani do takiego debiutu ju pod koniec wrzenia.

Rozmawia: Jacek Srokowski

Uwaam, e w przecigutych kilku miesicy wykonalimy

naprawd wiele pracy przy budowie i konsolidacji

spek naszej grupy kapitaowej.Czeka nas jednak

jeszcze wiele pracy.

28

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Wczwartek 19 lipca 2012 roku wMidzynarodo-wym Porcie Lotniczym Katowice wPyrzowicach oficjalnie otwarto baz

techniczn statkw powietrznych. Mieci si ona wnowym hangarze technicznym wybudowanym przez Grnolskie Towarzystwo Lotnicze SA (GTL SA), spk zarzdzajc pyrzowickim lotniskiem. Hangar wKatowicach jest obecnie najno-woczeniejszym tego typu obiektem wPolsce.

Symbolicznego otwarcia inwesty-cji wraz zgospodarzem uroczystoci Arturem Tomasikiem, prezesem za-rzdu GTL SA oraz innymi honoro-wymi gomi dokona Jerzy Podsiado, prezes zarzdu WGLOKOKS S.A., przewodniczcy Rady Nadzorczej GTL SA. WGLOKOKS SA jest gwnym

udziaowcem spki Grnolskie To-warzystwo Lotnicze SA.

Hangar, okubaturze 106 350 metrw szeciennych ipowierzchni uytkowej 7 912 metrw kwadratowych, powsta wcigu 60 tygodni. Jego budowa po-chona 22,5 mln zotych netto. Jedno-czenie mog by wnim serwisowane dwa samoloty do kodu C, np. Airbus A320/Boeing 737. Inwestycja zostaa zrealizowana przez Polimex Mosto-stal SA iCoiferImpex Srl. Obsug techniczn samolotw zajmie si jed-na znajwikszych firm obsugujcych statki powietrzne wkraju LineTech Aircraft Maintenance.

Rwnolegle zbudow hangaru, po-wstaa przed nim pyta postojowa, dla trzech samolotw kodu C np. Boeing 737/Airbus A320 lub dla dwch kodu D, np. Boeinga 757 opowierzchni 22.196 metrw kwadratowych. Pyta

postojowa przed hangarem jest jednym zelementw trwajcej obecnie najwik-szej whistorii pyrzowickiego lotniska inwestycji, obejmujcej rozbudow pyty postojowej nr 1 imodernizacj drg koowania E1, E2 iD realizowa-nej przez firm Max Bgl. Inwestycja realizowana jest wramach unijnego Programu Operacyjnego Infrastruk-tura irodowisko wramach projektu Port Lotniczy wKatowicach rozbu-dowa imodernizacja infrastruktury lotniskowej iportowej.

Zchwil powstania nowego hangaru, Katowice Airport dysponuje najlepsz spord polskich portw regionalnych infrastruktur do obsugi samolotw. Whangarach (as tu obecnie dwa) mona jednoczenie dokonywa prze-gldw inapraw czterech samolotw kodu C (np. Boeing 737/Airbus A320).

jac.

foto: Andrzej KrzysztAowsKi

Pyrzowice majnajnowoczeniejszy

hangar serwisowy

w g

rupie

:

nGTL S

A

K a t ow i c e A i r p o r t z n ow i n f r a s t r u k t u r

29

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

Pyrzowice majnajnowoczeniejszy

hangar serwisowy

w g

rupie

:

nGTL S

A

19 lipca 2012 roku w Midzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice w Pyrzowicach oficjalnie otwarto baz techniczn statkw powietrznych. Byo dostojnie i oficjalnie. Byo te wesoo i hucznie

30

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

nasi

ludzie

: Jerzy G

ale

mba

Jerzy Galemba, k ierownik dziau analiz rynkowych

Od walut po analizy

Jerzy Galemba, obecnie ju kierow-nik dziau analiz rynkowych, to bez wtpienia jeden znajlepszych analitykw midzynarodowego rynku wgla wPolsce. McCloskey,

ARGUS, czy te globalCOAL to tytuy serwisw, wktre Pan Jerzy wczytuje si zrwnie wielk uwag, co niejeden pasjonat sportu, motoryzacji czy te sensacji.

Mam tu wykresy, ktre ilustruj roz-wj cen wgla od 1990 r. Wida na nich doskonale, jak zmienny inieobliczalny jest rynek mwi zpasj oczym, co dla zwykych ludzi jest czarn magi.

Jako mody czowiek nie przypusz-cza, e jego ycie zawodowe zwie si na dobre zwglem, cho prawie caa jego rodzina bya zwizana zgrnic-twem: ojciec (KWK Kociuszko), szwagier (PRG Mysowice), wujek (KWK Bierut).

Na podstawie ich relacji wiedziaem, e to jest cika ibardzo odpowiedzialna praca. Moje zainteresowania szy jednak wnieco innym kierunku i chciaem studio-wa ekonomi.

Zrodzinnego Balina koo Chrzano-wa wyjecha na studia do Krakowa, gdzie ukoczy zbardzo dobrym wy-nikiem Akademi Ekonomiczn, ze specjalnoci handel. Kiedy tu po studiach zaliczy jeszcze jednorocz-n sub wramach Szkoy Oficerw Rezerwy (SOR), przyszo mu si ro-zejrze za prac. Zacz od Krakowa, ale nie byo tam atwo odobr posa-d. Pomyla zatem olsku, acilej

oktrej zfirm prowadzcych handel zzagranic.

Ma pan odpowiednie kwalifikacje, ale my niestety nie mamy obecnie wolnych etatw usysza po zoeniu doku-mentw wdziale kadr Stalexportu, KopexuiCentrozapu. Dopiero na sa-mym kocu swoich poszukiwa trafi do Wglokoksu, gdzie pracowaa jego koleanka ze studiw.

Wyciu jednak wiele zaley od przy-padku. Kiedy ju ma opuci Wglo-koks iwyruszy na dalsze poszukiwa-nia, do pokoju koleanki wchodzi jej bezporednia przeoona (zastpca kierownika dziau). Koleanka przed-stawia pana Jerzego, informujc, e jest on wieo po studiach iakurat rozglda si za prac. Spotkanie to trwao zaledwie minut, moe dwie, ale bez adnej reakcji na temat pra-cy. Galemba wraca do Chrzanowa zmocnym postanowieniem, e musi dalej szuka pracy. Jednak ku jego ogromnemu zaskoczeniu, ta sama ko-leanka, ktr spotka wWglokok-sie, nazajutrz odwiedzia go wdomu rodzinnym.

Wprawdzie mwiam ci, e unas nie ma wolnych etatw, ale tak si zoyo, e jedna znaszych koleanek wyjechaa do Sta-nw Zjednoczonych ijej powrt si znacznie opnia. Moja szefowa pomylaa, e moe ty byby zainteresowany prac na jej stanowi-sku. Jeli to akceptujesz, to przyjed do firmy na rozmow kwalifikacyjn.

Pojecha, porozmawia idosta pro-pozycj pracy. Tak wanie rozpocz

si zwizek Jerzego Galemby zWglo-koksem, ktry ju trwa od ponad 35 lat.

Praca wdziale walutowym, wktrym byy jego pocztki, wbrew pozorom obfitowaa wciekawe dowiadczenia iprzeycia. Jednym znich bya prak-tyka wOddziale PeKaO S.A. wParyu w1979 r.

Dla mnie, jeszcze wtedy modego czo-wieka po studiach poznawanie mechanizmu dziaania rynku finansowego byo niezwy-kle cennym dowiadczeniem zawodowym. Obserwowaem tam bardzo ciekaw prac wtzw. sali operacji finansowych (dealing room), gdzie zawierano transakcje kupna/sprzeday walut pomidzy bankami. Miaem okazj rwnie zapozna si z procedurami zwizanymi zprzygotowaniem kredytw walutowych wrelacjach midzypastwowych oraz stosowanie rnego rodzaju zabezpiecze pod udzielane poyczki. Nieco innymi me-chanizmami rzdzia si gospodarka PRL-u, ale zainteresowanie prac dziau walutowego byo bardzo due zarwno ze strony dyrekcji, jak iMinisterstwa Handlu Zagranicznego oraz bankw. Wpywy walutowe byy klu-czowe dla wczesnej gospodarki polskiej, ipraktycznie sprzeda wgla bya jedn ze znaczcych pozycji wbilansie patniczym kraju.

Panowie od was zaley sytuacja wPol-sce. Magazyny s praktycznie puste. Zboa zostao nam tylko na dwa tygodnie. Jeli nie uda si wam zawrze kontraktu barte-rowego (wgiel za zboe), to staniemy przed niewyobraalnymi problemami usysza, jako ju zastpc kierownika dziau walutowego, podczas jednego ze spo-

Synek, my ci tu przyjmujemy, ale nie po to, eby popracowa u nas kilka miesicy, a potem

si przenis do dziau handlowego. Chcemy mie tutaj z ciebie poytek tymi sowami Jerze-

go Galemb przywita w Wglokoksie szef dziau walutowego.

31

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

nasi

ludzie

: Jerzy G

ale

mba

tka wMinisterstwie Handlu Zagra-nicznego.

Dopiero wtedy poczuem jaka wistocie jest waga wgla. Gdyby nie byo wgla a trudno sobie wyobrazi, jak by si rozwina sytuacja wkraju. Wglokoks by wtenczas na szczycie polskiej gospodarki zaznacza Galemba.

W1986 roku, pan Jerzy otrzyma propozycj objcia stanowiska asysten-ta wczesnego dyrektora naczelnego Wglokoksu, Lucjana Gajdy. By odpo-wiedzialny za koordynowanie wszelkich moliwych spraw pozostajcych wgestii dyrektora naczelnego firmy.

Po dwch latach pracy uboku dy-rektora naczelnego, Jerzy Galemba zostaje kierownikiem dziau zakupw iinformatyki. Zakupy iinformatyka to zupenie inne zagadnienia, ale zuwa-gi na decyzj podjte przez MHZ, zmierzajce do ograniczenia liczby stanowisk kierowniczych, postano-wiono poczy niektre dziay. Ta niezbyt fortunna struktura organi-zacyjna funkcjonowaa krtko ipo pewnym czasie powrcono do poprzed-niego ukadu tj. dwch samodzielnych dziaw.

Panu Jerzemu powierzono wwczas kierowanie dziaem informatyki imia

on przygotowa prace, niezbdne do wyboru dostawcy sprztu komputero-wego, apotem zawarcie odpowiednie-go kontraktu. Byo to bardzo trudne zadanie, ktre wymagao posiadania specjalistycznej wiedzy. Ztej racji dy-rekcja wyrazia zgod na poszerzenie stanu osobowego dziau izatrudnie-nie osb, ktre wczeniej pracoway wCOIGu.

Kiedy dochodzi do wniosku, e w tym dziale koczy si jego rola handlowa iorganizacyjna, zaczyna rozglda si za innym zajciem wfirmie. Aku-rat dobrze si skada, bo wroku 1992 otrzymuje propozycj reprezentowa-nia interesw handlowych Wglokok-su wBrukseli. Propozycj przyjmuje iprzebywa tam prawie cztery lata.

Dwa lata po powrocie do kraju Jerzy Galemba otrzymuje zadanie stworzy na nowo, po dwch latach przerwy, dzia analiz. Mijaj lata, zmieniaj si prezesi, jednak kady wodarz Wglo-koksu korzysta zfachowej wiedzy Pana Jerzego.

Zreszt jego kompetencje doceniaj wfirmie wszyscy, poczwszy od kolea-nek ikolegw, ktrych przez lata repre-zentowa wradzie nadzorczej spki. Obecnie spoczywa na nim odpowie-dzialno reprezentowania interesw grupy kapitaowej Wglokoksu wnowo przejtej spce Wglozbyt, wktrej peni funkcj przewodniczcego rady nadzorczej.

Czasy, gdy Wglokoks zpowodzeniem eksportowa wielkie iloci wgla zPolski miny bezpowrotnie. Spka musi zdywer-syfikowa swoj dziaalno. Dlatego te utworzenie grupy kapitaowej Wglokoks zzamiarem maksymalnego wykorzystania efektu synergii, byo przedsiwziciem bardzo trafnym. Buduje to na przyszo mocn podstaw do osignicia jeszcze wikszych sukcesw wdziaalnoci biznesowej. Nie mam wtpliwoci, e Wglokoks przejdzie obecny czas zmian zpowodzeniem. Oczy-wicie wiadomo, e tak, jak zmienia si sytuacja rynkowa, tak rwnie moe si zmienia sytuacja firmy, czy te grupy ka-pitaowej. Raz moe by znakomicie, innym razem nieco gorzej. Jednak po gorszych latach zwykle przychodz lepsze czasy, ktre po-zwalaj wietnie prosperowa przekonuje Pan Jerzy.

Gdyby nie byo wgla

a trudno sobie

wyobrazi, jak by

si rozwina

sytuacja w kraju.

Wglokoks by

wtenczas na szczycie

polskiej gospodarki.

32

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

? ? ?32

C C ze rwiec 20 12 02 ( 4 )

? ? ?

Lata 60. to dekada ropy nafto-wej. Nawet ponowne zamknicie Kanau Sueskiego w1967 r. nie spowodowao zakce wdosta-wach tego surowca. Wynikao to

zfaktu wzrostu produkcji ropy naftowej wpnocnej Afryce, atake budowy wielkich tankowcw opojemnoci po-nad 100 tys. t dla ktrych podre dookoa Afryki byy opacalne.

WSzwecji, ktra po II wojnie wia-towej bya duym konsumentem w-gla (jeszcze na przeomie lat 40. i50. Polska sprzedawaa tam ponad 3 mln ton), nastpi wyrany zwrot wkierun-ku ropy naftowej. Wlatach 60. blisko 3/4 zapotrzebowania na energi po-krywaa ropa. Prawie wszystkie nowe budynki mieszkalne wyposaone byy wogrzewanie na rop. Badania kon-cernu Svenska Cellulosa AB wykazay, e wprzyszoci tasza bdzie budowa

ieksploatacja elektrowni na bazie ropy, anieli elektrowni wodnych, nie mwic ju oelektrowniach wglowych.

Najwiksi producenci wgla wEu-ropejskiej Wsplnocie Wgla iStali zwrcili si w1961 r. do wadz Wspl-noty opomoc finansow na cele reali-zacji programu bada wdziedzinie bardziej racjonalnego wykorzystania wgla. Badania obejmoway budow maych kotw automatycznych na opa wglem (popularne dzi wPolsce koty retortowe na ekogroszek), ktre byyby wswej eksploatacji bardziej ekonomicz-ne ni koty, przystosowane do opau rop naftow.

Jeszcze winnym kierunku poszli pro-ducenci brytyjscy. Koncern wglowy NCB zrealizowa najwiksz whisto-rii kampani reklamow brytyjskiego wgla. Reklamy pojawiy si wprasie, radiu itelewizji. Znani felietonici roz-

pywali si nad zaletami brytyjskiego wgla. Mao tego, brytyjskie gospody-nie mogy kupowa wgiel barwiony na rne kolory wedug osobistych upodoba. Technicy NCB wynaleli sposb farbowania ksw wgla na ko-lor zoty, srebrny, czerwony, purpurowy oraz zielony. Wgiel farbowany mia przyczyni si do usunicia monotonii, jaka rzekomo roztacza wgiel czarny, kiedy spala si wkominkach angiel-skich mieszka.

Na niewiele si to jednak zdao. Produkcja wgla wWielkiej Brytanii zmniejszya si z227 mln ton w1957 r. do 164 mln t w1968 r., wykazujc wkolejnych latach dalsz tendencj spadkow. Podobne tendencje spad-kowe odnotowali producenci wgla we Wsplnocie. W1956 r. czna produk-cja wgla wkrajach EWG wyniosa 249 mln ton, by w1968 r. spa do 176

Dekada ropy naftowej i triumf polskiego wgla19601973

His

toria

33

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

33

C C ze rwiec 20 12 02 ( 4 )

mln ton, mimo sporych dotacji pa-stwowych. rednia wysoko subwencji pastwowych na 1 t wydobycia wynosia w1969 r. 3,31 dolarw. Spadek zapo-trzebowania icen pocign za sob ograniczanie inwestycji wgrnictwie wglowym, zamykanie kopal istop-niow redukcj zag. Jednoczenie zbyt szybkie tempo likwidacji kopal wgla spowodowao na przeomie lat szedziesitych isiedemdziesitych wwielu krajach komplikacje wzakresie zaopatrzenia wpaliwo. Szczeglnie poszukiwany sta si wgiel koksuj-cy, ktrego nie mona byo zastpi produktami otrzymywanymi zropy naftowej.

Wtej sytuacji na pierwsze miejsce wrd eksporterw wgla wysuny si USA iPolska. W1968 r. eksport ame-rykaskiego wgla (gwnie na rynek europejski) wynosi ju 46,6 mln ton. Realizowany przez Wglokoks eksport siga wwczas 26 mln ton.

W1960 r. wydobycie wgla kamien-nego wPolsce przekroczyo po raz pierwszy whistorii 100 mln t. By to efekt ogromnych inwestycji, midzy innymi na modernizacj imechaniza-cj produkcji. Polska, bdc wanym eksporterem wgla, musiaa jednak od koca 1956 r. sprowadza pewn ilo wgla koksowego zinnych pastw, gdy krajowa produkcja nie moga pokry wcaoci zapotrzebowania hutnictwa ikoksownictwa na ten surowiec. Od 1962 r. import ten przekracza 1 mln t rocznie iutrzymywa si na tej wysoko-ci do pocztku lat siedemdziesitych.

Pocztek lat 60. przynis stabilizacj eksportu polskiego wgla. Za porednic-twem Wglokoksu trafiao zagranic ok. 17 mln ton wgla rocznie. Wtym czasie na czoo importerw polskiego wgla (nie liczc krajw socjalistycz-nych), wysuna si Dania, do ktrej trafia rocznie ok. 2,5 mln ton tego su-rowca. Coraz lepsza organizacja biur handlowych Wglokoksu powoduje, e wgiel zPolski trafia do Afryki, Azji oraz Ameryki Poudniowej. Gwnym odbiorc wgla na kontynencie laty-noamerykaskim wlatach 60. bya Argentyna. Tamtejsza kolej zaspoka-jaa bowiem swoje zapotrzebowanie wycznie polskim wglem. Itak np.

dla potrzeb miejscowej kolei, w1960 r. sprzedalimy do Argentyny 650 tys. ton wgla.

Jeszcze w1960 r. brana kolejowa na caym wiecie, bya drugim od-biorc polskiego wgla wkrajach umownie nazywanych zachodnimi. By to wtym czasie segment wikszy ni energetyka. Wicej wgla Polska sprzedawaa jedynie segmentowi cie-powniczemu (gwnie gospodarstwom indywidualnym). Dopiero masowa elek-tryfikacja sieci kolejowych sprawia, e

kolej przestaa by istotnym odbiorc polskiego wgla. Roso za to znaczenie brany energetycznej ikoksowniczej.

Od 1964 roku dla polskiego eksportu wgla zaczyna si nowy okres rozkwitu, do czego wistotnej mierze przyczynio si poszerzenie oferty handlowej onowy typ wgla wgiel koksujcy zRybnic-kiego Okrgu Wglowego. Wkrtkim czasie polski wgiel koksujcy zyska re-nom wrd konsumentw, ktrych licz-ba zacza szybko wzrasta. W1965 r. by on eksportowany ju do 19 krajw

gwnie zachodnich. Wich gronie zna-laza si nawet Japonia, ktra przez dugie lata pozostawaa jednym zczo-owych odbiorcw tego wgla.

Wlatach 60. na dobre ju ugruntowa-a si struktura organizacyjna Wglo-koksu. Dziaalno handlowa skoncen-trowana bya wsiedmiu dziaach bran-owych, dla ktrych jako kryterium podziau kompetencji przyjty zosta ukad geograficzny eksportu. Oznacza to, e wkompetencji poszczeglnych dziaw znajdowa si eksport iimport wszystkich towarw, bdcych wgestii Wglokoksu wokrelonej destynacji (np. do ZSRR, krajw skandynawskich, rodkowo izachodnioeuropejskich, za-morskich itd.) Zakres czynnoci tych dziaw obejmowa sporzdzanie iska-danie ofert, negocjacje handlowe, opra-cowanie kontraktw iich realizacj.

Wikszo pracownikw chciaa dosta si do dziau zachodniego, bo w gr wchodziy wyjazdy na zachd, dewizy itd. Wglokoks

Pierwsza wizyta delegacji Wglokoksu w Japonii (1967 r.)

Od 1964 roku dla polskiego eksportu wgla zaczyna si nowy okres rozkwitu,

do czego w istotnej mierze przyczynio si poszerzenie

oferty handlowej o nowy typ wgla wgiel koksujcy

z Rybnickiego Okrgu Wglowego. W krtkim czasie

polski wgiel koksujcy zyska renom wrd

konsumentw, ktrych liczba zacza szybko wzrasta.

W 1965 r. by on eksportowany ju do 19

krajw gwnie zachodnich. His

toria

34

C Wr zes ie 20 12 02 ( 4 )

ju wwczas dysponowa kilkoma pla-cwkami zagranicznymi (wMoskwie, Berlinie, Pradze, Helsinkach, Dublinie, Paryu, Wiedniu iTokio). Firma bya take zwizana zmieszanymi sp-kami zagranicznymi m.in. Polkarbon wWiedniu czy Polimport wKopenha-dze. Ozgodzie na wyjazd zagraniczny decydowa Komitet Wojewdzki PZPR, ale wistocie gos decydujcy nalea do Suby Bezpieczestwa. Kada osoba, ktra miaa wyjecha na Zachd bya poddawana starannej ocenie. Zdarzay si