Magazine Binnenstad
Transcript of Magazine Binnenstad
Ondernemen in 's-Hertogenbosch
dé plek waar dromenwerkelijkheid worden
's-Hertogenbosch
MAGAZINE MET ALLE INFORMATIE OVER HET VESTIGINGSKLIMAAT IN DE BINNENSTAD
Helga GerritzenOndernemer/eigenaarrestaurant Allerlei-visserij.Vice-voorzitter Koninklijke Horeca Nederland,afdeling 's-Hertogenbosch.Lid Centrummanagement's-Hertogenbosch.
VOORWOORD
De binnenstad van ’s-Hertogenbosch is beeldbepalend voor het imago van de stad. Dat
was 500 jaar geleden, in de tijd van Jheronimus Bosch,
niet anders. De stad van toen is de Bossche binnenstad van nu.
De economie was en is de kurk waar onze binnenstad op drijft. Winkeliers, horeca-ondernemers, marktkooplieden, samen vormen we het kloppende hart. De dynamiek binnen die branches zorgt voor een permanente toevoer van vers bloed.
Wij als ondernemers stimuleren de komst van vernieuwende ondernemers, van nieuwe retail- en horeca-formules. Dat houdt de zittende ondernemers scherp. En wat minstens zo belangrijk is: de bezoekers waarderen het zeer dat de binnenstad meebeweegt in die dynamiek. Sterker, die verwáchten niet anders.
We hebben immers een reputatie hoogte houden als één van de meest gewaar-deerde binnensteden van Nederland.
Het is aan ons om de ruim tien miljoen bezoekers te transformeren in consumenten. Consumenten die bestedingen doen in winkels, in de horeca, op de warenmarkt. En natuurlijk bij onder meer evenementen, in musea, theater, bioscoop. En dat alles in een prachtig historisch decor; het zijn ingrediënten die bijna garant staan voor zakelijk succes.
U overweegt uw bedrijf hier te vestigen? Ik ben er van overtuigd dat dat vraagteken snel verandert in een uitroepteken, nadatu dit magazine heeft gelezen. Ik spreeknamens de voorzitter van Ondernemers-vereniging Hartje ’s-Hertogenbosch, Peter Claessen, als ik u zeg dat de Bossche binnenstadondernemers u van harte welkom heten!
Het college van burgemeester en wethouders sluit zich van harte aan bij de woorden
van de ondernemers. Het getuigt van kracht en
zelfvertrouwen dat de Bossche ondernemers u uitnodigen zich
hier te vestigen, ook al wordt u eventueel elkaars concurrenten.
Onze ambitie is om tot de top vijf van Nederlandse binnensteden te blijven behoren. De binnenstad is hét visitekaartje van ’s-Hertogenbosch. Wij doen er dan ook alles aan om de ondernemers te faciliteren en om het de bezoekers zoveel mogelijk naar de zin te maken. Dat doen we op allerlei terreinen.
Denk aan bereikbaarheid via de gewoneén de digitale weg, voldoende parkeer-gelegenheid voor auto en fiets, kwalitatief
hoogwaardige openbare ruimte die schoon is en veilig, waar wij de bezoekers gratis wifi beschikbaar stellen.En dat allemaal in een fantastische historische setting.
Dit staat er welhaast garant voor dat uw bedrijf - of het nou een winkel, een horecagelegenheid of een mengvorm is - in de Bossche binnenstad een florissante, duurzame toekomst tegemoet gaat.
Ik heet u van harte welkom! De deur in het fraaie stadhuis aan de Markt staat voor u open.
Jan HoskamWethouder Economische Zaken's-Hertogenbosch
’s-HERTOGENBOSCH DRUK BEZOCHTBinnenstad behoort tot top 10belangrijkste winkelgebieden NL
Lees verder op pagina 11
10
1611
8
"ZE KOMEN VAN HEINDE EN VERRE!"Addy van den Krommenacker
BINNENSTAD VERNIEUWT - GEZAMENLIJKE AMBITIE
INSPIREREND ONDERNEMERSCHAP
Lees verder op pagina 8
Lees verder op pagina 6
Lees verder op pagina 10
HUURPRIJZEN INBINNENSTAD ‘s-HERTOGENBOSCH
Lees verder op pagina 16
amBOSCHadeuraan het woord
OVER GEMEENTE ‘s-HERTOGENBOSCHNuttige achtergrondinformatie
BEREIKBAARHEID BINNENSTADAlle locaties met betrekking tot parkeren in het centrum
22 24
2120
INHOUDInleiding ............................................................................................ 7
Binnenstad vernieuwt - gezamenlijke ambitie ............................... 8
In de rij voor een Bossche bol ........................................................... 9
AmBoschadeur aan het woord: Addy van den Krommenacker ... 10
's-Hertogenbosch druk bezocht ..................................................... 11
Aantrekkelijk winkelaanbod .......................................................... 12
Evenwichtige spreidingen passantenaantallen ............................. 14
Huurniveaus en druktebeeld ......................................................... 16
Meest gastvrije stad ........................................................................ 18
Meest aantrekkelijke stad om te wonen en te werken ................ 20
AmBoschadeur aan het woord: Rivièra Maison ............................ 21
Bereikbare binnenstad .................................................................... 22
Facts & Figures ................................................................................ 24
Summary .......................................................................................... 26
Contactgegevens ............................................................................ 28
HET MAGAZINE
U heeft een magazine in handen dat een levendig beeld schetst van de vaak verrassende mogelijkheden die de binnenstad van 's-Hertogenbosch biedt voor detailhandel, horeca en andere vormen van ondernemerschap. Het centrum van de hoofdstad van Noord-Brabant heeft zich bovendien ontwikkeld tot winkelhart en evenementenstad, dat wekelijks enkele honderdduizenden bezoekers trekt.
De kracht van 's-Hertogenbosch is de bruisende creativiteit. Ondernemers,creatieve geesten en andere partijenweten elkaar steeds beter te vinden.
Vanuit vertrouwen wordt samengewerktaan een duurzame toekomst.
Januari 2016
Lees verder op pagina 22 Lees verder op pagina 24
Lees verder op pagina 21
amBOSCHadeuraan het woord
"JE DROOM WAARMAKEN IN 's-HERTOGENBOSCH"Rivièra Maison - Claudy Weyers
MEEST AANTREKKELIJKESTAD OM TE WONEN ÉN TE WERKEN
Lees verder op pagina 20
In de binnenstad van 's-Hertogenbosch staat ondernemerschap centraal. Elke dag werken 15.500 mensen (ca. 900 bedrijven) op het gebied van winkelen, horeca, cultuur en dienstverlening aanhet succes van de Bossche binnenstad.
Bedrijven die worden gerund door mensen met hart voor de zaak en oog voor de klant. Meer dan 70% hiervan behoort tot de categorie zelfstandig ondernemer. Een groep die zorgt voorveel inspiratie, door onderscheidend te zijn in assortiment, presentatie en service. Dit is een belangrijke pijler voorhet succes van de binnenstad en draagt bij aan de titel'meest gastvrije (binnen)stad van Nederland'.
Bruist van zelfstandig ondernemerschap
MEER DAN 70% ZELFSTANDIG ONDERNEMER
6 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
GASTVRIJ’s-Hertogenbosch is meer dan een Brabantse stad, meer dan de meest gastvrije stad van Nederland. Het is een oer Brabantse, gezellige, bruisende stad. Een stad die inwoners, bezoekers en ondernemers inspireert. Waar het winkelen, horeca leeft en beleefd wordt. Waar evenementen iedereen in verroering brengen. Eigentijds, gastvrij en vol dynamiek. Dé plek waar dromen werkelijkheid worden.
Publieke en private investeringen hebben de Bossche binnenstad tot één van de meest succesvolle van Nederland gemaakt. Onze ambitie is tot de selecte groep van meest attractieve Nederlandse binnensteden te blíjven behoren. ‘s-Hertogenbosch onderscheidt zich in belangrijke mate door haar historische, middeleeuwse binnenstad, de vesting en omgeving die alom bekend staat om zijn bijzondere beleving en recreatieve waarde. De identiteit en het imago van ‘s-Hertogenbosch worden er in belangrijke mate door bepaald. De combinatie van kopen, eten & drinken, vermaak en verblijf is de grote onderscheidende factor voor de binnenstad en trekt meer dan 15 miljoen bezoekers per jaar! Zo’n 95% hiervan bezoekt de stad om te winkelen. Deze consument is vooral op zoek naar een sfeervol winkelgebied. En dan zijn ze hier aan het goede adres.
Bovendien, ’s-Hertogenbosch snapt wat gastvrijheid inhoudt. Viermaal achtereen is de Noord-Brabantse gemeente verkozen tot meest gast-vrije stad van ons land. Op terrasjes, in winkels en bij toeristische attracties word je, zo merk je als bezoeker, in de watten gelegd. De drukte in de horeca onderstreept tevens het veel geroemde bourgondische karakter van de stad.
In dit magazine leest u over de unieke kansen die de binnenstad van 's-Hertogenbosch ondernemers te bieden heeft.
Welkom in ’s-Hertogenbosch!
7
De Bossche binnenstad vernieuwt. In het karakteristieke historische centrum van ’s-Hertogenbosch werken gemeente, eigenaren en ondernemers samen om complexe binnenstedelijke renovaties mogelijk te maken.
Publieke en private investeringen hebben de Bossche binnenstad tot één van de meest succesvolle van Nederland gemaakt. Onze ambitie is tot de selecte groep van meest attractieve Nederlandse binnensteden te blíjven behoren.
Wij stellen ons ten doel om een gedifferentieerd productenaanbod in de binnenstad in stand te houden, met oog voor (al aanwezige) specialistische, kleinschalige detailhandel.
Daarom investeren we voortdurend in een compleet, gevarieerd aanbod aan functies. De historische binnenstad is een uitermate belangrijke factor voor de identiteit en het imago van de stad.
Binnenstad vernieuwt - Gezamenlijke Ambitie
AMBITIES GEMEENTE EN ONDERNEMERS
'Samenwerken om ons doel te bereiken'
Binnen deze historische omgeving worden voor toonaangevende (inter-)nationale ketens passende oplossingen gecreëerd om hun dynamiek te accommoderen.
Klein of groot, zelfstandig of inter-nationale keten, horeca, retail ofleisure... We werken samen omons doel te bereiken.
Een voorbeeld hiervan is de transformatie van vier panden (waarvan twee monumenten) naar één winkelruimte en zeven stadswoningen. Dit biedt kansen voor retailers die zoeken naar grote winkelmetrages in een historische binnenstad.
Ter stimulering van verbeteringen in de architectuur van de Bossche binnenstad, worden eens in de twee jaar puiprijzen toegekend aan (gerenoveerde) panden die met hun pui goed aansluiten bij de omgeving.
8 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Banketbakkerij Jan de Groot
IN DE RIJ VOOR EEN BOSSCHE BOL
Overal zie je ze... die heerlijkheid aller heerlijkheden: de Bossche bol. Je kunt er bijna niet aan ontkomen al wande-lend door de stad.
Op bijna elk tafeltje staat zo'n, van een laag chocolade voorzien, geglazuurd en daardoor glimmend, rond en fors uitgevallen gebakje. Deze in dialect geheten 'sjekladebol' heeft als basis soezenbeslag, dat daarna met slagroom wordt opgevuld. Met vork en mes nuttigen graag, anders wordt het een kliederboel.
Volgens sommigen kan dit grotere broertje van de moorkop het best genuttigd worden met de chocoladekant als bodem. Op z'n kop dus. Voor de horeca is deze zoetigheid een hardloper. Niet voor niets noemt een ober de lekkernij het 'chocoladegoud'.
Banketbakkerij Jan de Groot is een bekend producent van Bossche Bollen. De bakkerij (opgericht in 1936) gebruikt een goed bewaard familierecept. De Bossche Bol van Jan de Groot is een beschermd handelsmerk.
9
Er gebeurt heel veel in 's-Hertogenbosch. Dat komt het winkelend publiek ten goede. Ze komen van heinde en verre!
Binnenkijken bij Addy en meer redenen horen waarom een ondernemer zich in 's-Hertogenbosch zou moeten vestigen?
amBOSCHadeur aan het woord
ADDY VAN DENKROMMENACKER
Scan de QR code en kijk binnen bij Addy! of klik hier http://bit.ly/1n53jGo
10
’s-Hertogenbosch staat in 2015 op nummer 2 op de ranglijst van meest aantrekkelijke winkelsteden van Nederland. De Bossche binnenstad scoort hoog op het gebied van winkel-aanbod, sfeer en de diversiteit en kwaliteit van de horeca.
Deze sterke punten verklaren ook de hoge mate van toeristisch bezoek en aantal consumenten dat de binnenstad wekelijks bezoekt. De Bossche binnenstad is meer dan alleen een winkelgebied voor haar inwoners en Brabant. Door de mix van winkelen, horeca en cultuur voorziet de binnenstad in een breed palet aan behoeften en beleving voor een grote groep mensen. Van de 300.000 consumenten die wekelijks de binnenstad bezoeken, komt ongeveer 54% uit de gemeente ’s-Hertogenbosch. Dit betekent dat 46% van alle bezoekers uit de regio en de rest van Nederland komt.
De regio ’s-Hertogenbosch, het gebied binnen een half uur rijden, telt maar liefst 650.000 consumenten. Binnen één uur rijden, wonen zelfs 3,2 miljoen potentiële klanten. Het hoge aandeel consumenten dat van buiten de gemeente komt, is positief voor de Bossche binnenstad. Deze consumenten verblijven namelijk langer in de binnenstad en besteden hierdoor meer in zowel de detailhandel als horeca.
De binnenstad van ‘s-Hertogenbosch onderscheidt zich in positieve zin van de andere grote Brabantse centra als Breda, Tilburg en Eindhoven. Zo is de winkelleegstand met 6,5% lager dan in deze binnensteden en heeft ’s-Hertogenbosch, met 180 winkels, aanzienlijk meer te bieden op het gebied van kleding en mode. Daarnaast realiseren non-food winkels in de Bossche binnenstad een hoge vloerproductiviteit (€ 4.045,-/m²), vergeleken met steden als Rotterdam (€ 2.650,-/m²), Den Haag(€ 3.000,-/m²) en Utrecht (€ 3.750,-/m²).Dit verklaart ook het lage leegstands-percentage in de binnenstad van ’s-Hertogenbosch.
Meer dan 3,2 miljoen consumenten binnen één uur
DOMINANTE POSITIE IN GROOT VERZORGINGSGEBIED
Reistijd naar centrum
Aantalinwoners
15 minuten 142.000
30 minuten 648.000
60 minuten 3.294.000
90 minuten 7.707.000
Verzorgingsgebied binnenstad 's-Hertogenbosch
aant
al in
won
ers
jaar
Bezoekers per week (Locatus)
AMSTERDAM
EINDHOVEN
NIJMEGEN
TILBURGBREDA
UTRECHT
‘s-HERTOGENBOSCH
11
Aantrekkelijk winkelaanbod in 's-Hertogenbosch
AANSPREKEND VOORBREDE DOELGROEPHet recreatieve winkelaanbod in ’s-Hertogenbosch is zeer uitgebreid en divers. Meer dan de helft van het winkelaanbod in de binnenstad, zowel in aantal winkels als winkeloppervlak, is te vinden in de groep mode & luxe.
Het totale winkeloppervlak in deze groep beslaat bijna 60.000 m² en telt 285 winkels. Tot deze categorie behoren onder meer warenhuizen, kleding- en schoenenwinkels, juweliers, opticiëns en winkels in huishoudelijke en luxe artikelen. Dit recreatieve winkelaanbod wordt versterkt door de aanwezigheid van een uitgebreid aanbod versspeciaalzaken en traiteurs, parfumerieën en gespecialiseerde sportwinkels.
De binnenstad van ’s-Hertogenbosch heeft voor elke leeftijd- en inkomens-groep veel te bieden. Vooral het midden- tot hoge segment winkels is sterk vertegenwoordigd.
Sterke ‘anchors’ in deze klasse zijn Zara, Esprit, New Yorker, The Sting, Piet Zoomers en Clous. Naast deze grote trekkers zijn er veel specialistische winkels, met een bijzonder en hoogwaardig assortiment. Deze zogenaamde ‘couleur locale’, de wens van elke consument, is sterk verankerd in ’s-Hertogenbosch en onderscheidt de binnenstad van andere steden. Meer dan 70% wordt gerund door zelfstandige ondernemers.
Wordt gekeken naar het winkeloppervlak, dan zijn het vooral de filiaalbedrijven die het grootste aandeel vertegenwoordigen (70%).
Het winkelaanbod in het lagere tot midden prijssegment, is eveneens goed vertegenwoordigd en laat potentieel voor nieuwe toetreders zien. In de huidige situatie behoren winkels als H&M, C&A, Bristol, Coolcat, Van Haren en HEMA tot deze categorie. Winkels in het echte discount segment (bijv. executieverkoop) zijn beperkt aanwezig in de Bossche binnenstad. Dit toont de aantrekkelijkheid van de binnenstad en de vraag naar winkelruimte in deze markt.
BRON: openstreetmap.nl bewerkt door WPM
Markt
Op de kaart is te zien dat de verschillende trekkers in de binnenstad
evenwichtig verspreid zijn.
ESPRIT
MASSIMO DUTTI
MENATWORK
HEMA
ZARA
CLOUS
H&M
H&M
NEWYORKER
V&D
C&A
PIET ZOOMERS
RIVIÈRA MAISON
JAN DE GROOT
G-STAR RAW
ADDY VAN DEN KROMMENACKER
AMERICA TODAY
PAPRIKA
THE STING
12 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Verdeling winkelaanbod binnenstad naar groep (in m² & aantal winkels)
Kaart branchering binnenstad 's-Hertogenbosch (Locatus - 17 december 2015)
284
7633
68
48
dagelijks mode & Luxe vrije tijd in/om huis detailhandel overig
AANTAL WINKELS PER GROEP TOTAAL VLOEROPPERVLAK PER GROEP ZELFSTANDIGE WINKELIERS EN FILIAALBEDRIJVEN
BRANCHERING
58.970
10.316
9.046 8.5373.918
zelfstandige winkeliers filiaalbedrijf
Markt
Leegstand
Dagelijks
Mode & Luxe
Vrije Tijd
In/Om Huis
Detailhandel Overig
Leisure
Diensten
13
Compacte binnenstad
EVENWICHTIGE SPREIDING PASSANTENAANTALLEN De binnenstad van ‘s-Hertogenbosch behoort tot de 10 belangrijkste winkel-gebieden van het land. Dit heeft zowel betrekking op de diversiteit in het aantal winkels (bijna 600), als op het totale winkelaanbod uitgedrukt in vierkante meters (circa 90.000 m²)in de binnenstad.
Een sterke eigenschap van de binnen-stad is de compactheid. Vrijwel alle winkels liggen op loopafstand van elkaar, waardoor het prettig en efficiënt winkelen is in 's-Hertogenbosch. Het middeleeuwse stratenpatroon geeft de binnenstad zijn compacte en sfeervolle karakter.
Bandbreedte passanten (Locatus 2015)
Burgemeester Loeffplein KerkstraatSchapenmarkt
Locatie Min. Max.
Markt - Pensmarkt 16.000 40.000
Hinthamerstraat -promenade 5.000 28.000
Hooge Steenweg - Visstraat 13.000 28.000
Schapenmarkt - Vughterstraat 4.500 32.000
Burg. Loeffplein - Marktstraat 7.000 20.800
Kerkstraat 10.000 17.000
Schapenmarkt–VughterstraatOp het gebied van food zijn in deze straten veel speciaalzaken en delicatessen te vinden. Het non-food winkelaanbod is zeer gevarieerd met enkele grootschalige retailers als Zara en Clous. Er zijn ook veel winkels op het gebied sport, hobby, antiek en huishoudelijke artikelen te vinden. Dit zijn veelal zelfstandige ondernemers met een specialistisch assortiment.
Burgemeester Loeffplein–MarktstraatDeze winkelstraten hebben veel te bieden op het gebied van schoenen, mode en (buiten)sport in het middensegment. Vooral landelijke retailers als Esprit, Sissy Boy, Van Dalen, Bever en Intersport hebben hier een winkel. In dit gebied is een interessante mix met kleine en grootschalige retailers te vinden. Tot deze laatste groep horen winkels als Esprit, Intersport, Topmerk en Men at Work.
KerkstraatKleding- en modewinkels zijn sterk vertegenwoordigd in de Kerkstraat. Hier zijn veel winkels in het hogere segment gevestigd, zoals Vanilia, McGregor, Piet Zoomers, Van Breugel schoenen en Schaap & Citroen. Dit zijn voornamelijk kleinschalige kwaliteitswinkels met een hoogwaardige uitstraling.
14 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Intensiteit passanten per wegsegment
Bezoekersdrukte centrum 's-Hertogenbosch (Locatus)
35.000 tot 45.000
25.000 tot 35.000
15.000 tot 25.000
5.000 tot 15.000
0 tot 5.000
Hinthamerpromenade Hooge Steenweg Markt
Dit is ook duidelijk te zien op de kaart: de meeste bezoekers bewegen zich in de driehoek van de Markt-Pensmarkt, met vijf duidelijke uitlopers:
1. Hinthamerstraat2. Hooge Steenweg - Visstraat3. Schapenmarkt - Vughterstraat4. Burgemeester Loeffplein -
Marktstraat 5. Kerkstraat
Deze uitlopers hebben elk een eigen karakter met specifieke winkel- en horecavoorzieningen.
Burgemeester Loeffplein
Marktstraat
Vughterstraat
Schapenmarkt
Hooge Steenweg
Pensmarkt
Winkelcentrum ArenA
Hinthammerstraat
Kerkstraat
Markt–PensmarktDe Markt is een mengelmoes vanhoreca en winkels. Hier zijn veel landelijke retailers op het gebied van kleding en schoenen neergestreken vanwege de hoge passantenaantallen en sterke exposure. Beeldbepalend in het straatbeeld zijn de bekende grote namen zoals HEMA, WE, Perry en C&A. De horeca is voornamelijk aanwezig in de vorm van restaurants, brasseries en cafés. Het gehele voor-zieningenaanbod op de Markt trekteen zeer brede doelgroep.
Hinthamerstraat -promenadeIn deze straat vind je een combinatie van speciaalzaken op het gebied van food en uiterlijk, afgewisseld met landelijke fashion retailers in voornamelijk het midden segment.
Hooge Steenweg–VisstraatHier is een aantal grootschalige fashion retailers gevestigd als de Sting en Miss Etam, gecombineerd met modewinkels in een hoger prijssegment (bijv. Massimo Dutti en Berkeley). De horeca is vooral gericht op fastfood.
Markt
15
Huurprijzen in binnenstad 's-Hertogenbosch
HUURPRIJZEN HOOFDWINKELSTRATEN
LocatiePassanten
(min.)Passanten
(max.)Huur min.
(€)Huur max.
(€)Filialiserings-
graad
Markt-Pensmarkt 16.000 40.000 800 1.100 89%
Vughterstraat-Schapenmarkt 4.500 32.000 200 750 26%
Hinthamerpromenade 5.000 28.000 350 1.100 45%
Visstraat-Hooge Steenweg 13.000 28.000 400 1.200 56%
Marktstraat-Burg. Loeffplein 6.600 22.700 350 800 60%
Winkelcentrum Arena 12.300 20.800 350 550 76%
Kerkstraat 10.000 17.000 400 850 53%
Stad Huurprijs (€) min. Huurprijs (€) max.
Maastricht 250 1.550
Eindhoven 225 1.350
‘s-Hertogenbosch 200 1.200
Groningen 200 1.150
Arnhem 650 1.050
Breda 200 1.050
Haarlem 350 950
Zwolle 250 950
Nijmegen 300 950
Leiden 200 700
De binnenstad van ’s-Hertogenbosch kent een hoge mate van diversiteit in huurniveaus. Het huurniveau is afhankelijk van de locatie en het winkelvloeroppervlak van het winkelpand. In ’s-Hertogenbosch is de relatie tussen het druktebeeld en het huurniveau duidelijk waarneembaar (zie grafiek).
De huurniveaus bepalen mede de verdeling tussen de landelijke filiaalbedrijven en de zelfstandige winkeliers. Dit is waarneembaar aan de hand van de filialiseringsgraad. Op de plaatsen waar een hoog aandeel filiaalbedrijven aanwezig is, zien wedat de huurniveaus het hoogst zijn.
Winkelstraten met veel zelfstandige winkeliers zijn de Vughterstraat, Hinthamerstraat, Kerkstraat en andere dwaalmilieus. De zelfstandige winkeliers zijn vooral gevestigd in de minder drukke delen van deze winkelstraten.
Vergeleken met andere binnensteden met een regionale functie, zijn de (top)huurniveaus in ’s-Hertogenbosch niet bijzonder hoog. In steden als Maastricht en Eindhoven liggen de tophuurniveaus aanzienlijk hoger. De tophuurprijzen in ’s-Hertogenbosch zijn vergelijkbaar met een stad als Groningen.
Hoewel de tophuurniveaus niet het laagst zijn vergeleken met andere steden is de omzet per vierkante meter hoog te noemen. De gemiddelde omzet van ruim € 4.000 per m² is zelfs zeer hoog, vergeleken met andere grote steden. Dit maakt dat de binnenstad van ’s-Hertogenbosch een gewilde vestigingsplaats is onder retailers. Deze populariteit komt tevens tot uitdrukking in het lage leegstandsniveau (6,5%) in de Bossche binnenstad.
Bandbreedte passanten, huurgrens & filialiseringsgraad per locatie belangrijkste winkelconcentraties
Huurprijzen in 's-Hertogenbosch t.o.v. andere grote steden
Burgemeester Loeffplein
Vughterstraat
Schapenmarkt
Hooge Steenweg
Pensmarkt
Winkelcentrum ArenA
Hinthammerstraat
Kerkstraat
Markt
Marktstraat
16 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Maximaal aantal passanten & maximale huurprijs Minimaal aantal passanten & minimale huurprijs
pass
ante
n
pass
ante
n
Passanten (minimaal) Huurprijs (minimaal)Passanten (maximaal) Huurprijs (maximaal)
huur
prijs
huur
prijs
Kerkstraat
Mar
kt-
Pens
mar
kt
Mar
kt-
Pens
mar
kt
Vug
hter
stra
at-
Scha
penm
arkt
Vug
hter
stra
at-
Scha
penm
arkt
Hin
tham
mer
prom
enad
e
Hin
tham
mer
prom
enad
e
Vis
stra
at-
Hoo
ge S
teen
weg
Vis
stra
at-
Hoo
ge S
teen
weg
Mar
ktst
raat
-Bu
rg. L
oeff
plei
n
Mar
ktst
raat
-Bu
rg. L
oeff
plei
n
Win
kelc
entr
umA
rena
Win
kelc
entr
umA
rena
Ker
kstr
aat
Ker
kstr
aat
17
te bezoeken is het funshoppen. De toerist besteedt gemiddeld € 45,- in ’s-Hertogenbosch. Dit is aanzienlijk hoger dan in veel andere steden met een toeristische functie.
Consumentengroepen met het hoogst besteedbaar inkomen, de leeftijds-categorieën van 25-50 en 50+, zijn sterk vertegenwoordigd in ’s-Hertogenbosch. Bijna 75% van alle toeristische bezoekers behoort tot deze groep.
Daarnaast is te zien dat ’s-Hertogenbosch bezocht wordt door toeristen met
Gastvrijheid, beleving en waardering binnenstad's-Hertogenbosch door consumenten
MEEST GASTVRIJE STAD
Vanaf 2010 is ’s-Hertogenbosch vier jaar op rij benoemd tot Meest Gastvrije Stad van Nederland. De Bosschenaar ontvangt de bezoeker van de stad met open armen!
Ook op toeristisch gebied neemt ’s-Hertogenbosch een toppositie (zevende plaats) in Nederland in, als het gaat om het aantal toeristische bezoekers en het totaal aantal bezoeken in 2014.
Op het gebied van ‘funshoppen, ‘uit eten in restaurant’, ‘op terras zitten’, ‘het maken van een stadswandeling’ en ‘wellnessbezoek’ scoort ’s-Hertogenbosch in de top 5 van Nederlandse steden. Uit eten in ’s-Hertogenbosch wordt door consumenten op alle vlakken goed beoordeeld. De binnenstad is van veel verschillende markten thuis en biedt in winkel, horeca en cultureel opzicht de ultieme combinatie voor een gevarieerd (meerdaags) bezoek.
De belangrijkste reden (46%) voor toeristen om de Bossche binnenstad
aant
al b
ezoe
kers
/ be
zoek
en x
1.0
00
aantal
verschillende leefstijlen. Zowel voor zakelijke als recreatieve doeleinden overnacht men in ’s-Hertogenbosch.
Op jaarbasis telt het totaal aantal overnachtingen bijna 140.000.Vergeleken met andere toeristischesteden heeft ’s-Hertogenbosch eenrelatief klein hotelaanbod. Hier liggenkansen voor ondernemers om op in tespelen door middel van vernieuwendeen onderscheidende hotelconcepten.
Op cultureel gebied zijn er verschillende hotspots in de binnenstad van ’s-Hertogenbosch te benoemen. Naast het meest kenmerkende gebouw de Kathedrale Basiliek Sint Jan, zijn de Verkadefabriek, Stedelijk Museum, Noord-Brabants Museum, het Theater aan de Parade en de Binnendieze belangrijke culturele plekken. Op jaarbasis bezoeken meer dan 700.000 cultuurliefhebbers deze voorzieningen.
Toeristisch bezoek (Continu Vakantie Onderzoek 2015) Horeca aanbod (Locatus)
Plaats Bedrag per bezoeker
Eindhoven € 46's-Hertogenbosch € 45Maastricht € 45Breda € 43Groningen € 42Zwolle € 39Arnhem € 38Haarlem € 37Leiden € 35
's-H
erto
genbosc
h
18 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Beoordeling restaurants in 's-Hertogenbosch Doelgroepen bezoek binnenstad 's-Hertogenbosch
scor
e
16%
10%
9%
9%
6%
29%
8%5% 7%
Korenbrugstraat
19
In de gemeente ’s-Hertogenbosch wonen meer dan 150.000 inwoners. De bevolking groeit sterk door de komende jaren, naar een niveau van 160.000 inwoners. ’s-Hertogenbosch wordt gekenmerkt door een vrij jonge bevolking, met een duidelijk sterke vertegenwoordiging in de leeftijdscategorie van 25 tot 45 jaar. Vergeleken met het landelijk gemiddelde, ligt ook het inkomensniveau hoger (+7,2%). Dit heeft een positieve invloed op de bestedingen in de Bossche binnenstad.
’s-Hertogenbosch heeft een sterke bovenregionale aantrekkingskracht op bedrijven en werknemers. Dit blijkt onder meer uit de positieve verhouding tussen de beroepbevolking van ’s-Hertogenbosch (72.000) en het aantal werkzame personen (92.500) in de gemeente. De zakelijke dienstverlening (29%) en handel (20%) zijn belangrijke sectoren. Naast de binnenstad vervullen ook andere voorzieningen zoals de Brabanthallen, het nieuwe ziekenhuis en de vele evenementen een regionale functie en genereren de nodige bezoekersstromen naar de stad. Op het gebied van inkomen, de werkloosheid en de arbeidsparticipatie laat ’s-Hertogenbosch dus een positief beeld zien.
Sociaal-economisch onderscheidend profiel gemeente 's-Hertogenbosch
MEEST AANTREKKELIJKE STADOM TE WONEN ÉN TE WERKEN
De dynamiek in de stad en het draagvlak voor de voorzieningen komt hiermee in een breder en gunstig perspectief dan alleen de potentie aan de lokale en regionale koopkracht.
Ook op andere sociaal-economische ranglijsten scoort ’s-Hertogenbosch hoog. Op het gebied van woonaantrekkelijkheid neemt de gemeente de vierde plaats in Nederland in. Buiten de Randstad is ’s-Hertogenbosch de meest aantrekkelijke plaats om in te wonen én te werken. De hoge score wordt positief beïnvloed door het cultureel aanbod, de nabijheid van natuurgebieden, de bereikbaarheid van banen (per auto en openbaar vervoer) en de nabijheid van universiteiten.
Daarnaast studeren veel jonge mensen in de stad. Gezamenlijk telt het middelbaar en hoger beroepsonderwijs bijna 30.000 studenten.
In sociaal-economisch opzicht blijft ’s-Hertogenbosch het goed doen met een zesde plaats. De sterke punten van ’s-Hertogenbosch zijn: het aantal banen, de participatie van vrouwen in het arbeidsproces, de relatief lage werkloosheid en veel werkgelegenheid in de economische groeisectoren.
De woningmarkt van ’s-Hertogenbosch kent veel dynamiek. De stad is een gewilde plek om te wonen voor een brede doelgroep. Het gevolg is dat de vraag naar woningen toeneemt en huizenprijzen zich gunstig ontwikkelen.
In de binnenstad wordt de levendigheid mede veroorzaakt door de ruim 12.500 inwoners. De relatief jonge bevolking maakt gretig gebruik van alles wat de binnenstad op het gebied winkelen, horeca, cultuur en evenementen tebieden heeft.
GemeenteEconomische toplocaties
Eindhoven 7,9
Zwolle 7,9
's-Hertogenbosch 7,8
Groningen 7,6
Breda 7,6
Arnhem 7,2
Leiden 7,1
Nijmegen 7,1
Maastricht 6,8
Haarlem 6,7
Rapport: ‘s-Hertogenbosch in de rij 2014Bron: Elsevier (top 50 steden - rapportcijfer)
Inwoners gemeente 's-Hertogenbosch
aant
al in
won
ers
jaartal
De Croon
20 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Winkeliersvereniging en gemeente doen er alles aan mensen naar de binnenstad te trekken. De bezoekers- aantallen zijn dan ook heelgoed, dat biedt kansen! Dedroom van elke ondernemer!
Binnenkijken bij Rivièra Maison en meer horen over de kansen die 's-Hertogenbosch ondernemers te bieden heeft?
amBOSCHadeur aan het woord
RIVIÈRA MAISONClaudy WeyersRegiomanager Rivièra Maison
Scan de QR code en kijk binnen bij Rivièra Maison! of klik hierhttp://bit.ly/1ZoUDpR
21
Station Passanten
1 Utrecht Centraal 176.000
2 Amsterdam (meerdere) 42.000-162.000
3 Rotterdam Centraal 82.000
4 Den Haag Centraal 76.000
5 Leiden Centraal 72.000
6 Eindhoven 59.000
7 Nijmegen 43.000
8 ‘s-Hertogenbosch 42.000
9 Zwolle 41.000
10 Amersfoort 40.000
Top 10 stationslocaties
Ruim 4.000 parkeerplaatsen in binnenstad
BEREIKBARE BINNENSTAD
3
5
1
6 47
De binnenstad van ’s-Hertogenbosch is bijzonder goed bereikbaar, zowel per auto als openbaar vervoer. Het centraal station is direct tegen de binnenstad gelegen. Dagelijks stappen hier 42.000 reizigers in of uit. Hiermee staat ’s-Hertogenbosch Centraal op de achtste plaats wat betreft drukste treinstations in Nederland.
BRON: openstreetmap.nl bewerkt door WPM
's-Hertogenbosch CS
2
1 PARKEERGARAGE
Parkeervoorzieningen
Garage Aantal p.p.
1 St.-Jan 1.040
2 Arena 475
3 Wolvenhoek 467
4 Tolbrug 324
5 Sint Jospehstraat 175
6 Stationsplein 161
7 Paleiskwartier 1.059
FIETSENSTALLING
22 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
I. Willemspoort
St.-Jan parkeergarage
BRON: openstreetmap.nl bewerkt door WPM
II. Pettelaarpark
III. De Vliert
III.II.I.
Veel (65%) toeristische en regionale consumenten bezoeken de binnenstad van ’s-Hertogenbosch met de auto. De gemeente 's-Hertogenbosch zet actief in op een bereikbare binnenstad met goede parkeervoorzieningen en voldoende capaciteit. Dit betekent dat de gemeente investeert in nieuwe parkeergarages, zorgt voor interactieve bewegwijzering en drie (unieke) transferialocaties heeft aangewezen. In 2015 is de nieuwe Sint Jan garage met een capaciteit van ruim1.000 auto’s geopend. De totale parkeer-capaciteit in en rondom de binnenstad komt uit op ruim 4.000 plaatsen.
Vergeleken met andere grote steden zijn de parkeertarieven in ’s-Hertogenbosch laag te noemen. Vanuit de zogenaamde ‘P+R-locaties’, met een gezamenlijke capaciteit van 1.700 parkeerplaatsen, kunnen consumenten snel de binnenstad bezoeken, tegen een nog lager tarief. Op jaarbasis maken meer dan 550.000 consumenten gebruik van de transferia.
FietsparkerenOp verschillende locaties in de binnenstad zijn speciale fietsparkeerplaatsen. Deze faciliteiten zijn gratis, bewaakt en over-dekt, met een totale capaciteit van ruim 2.100 plaatsen.
23
Sterke binnenstad met aantrekkelijk vestigingsklimaat
UNIQUE SELLING POINTS
HUISHOUDENSSAMENSTELLINGBEVOLKINGSSAMENSTELLING
perc
enta
ge (%
)
perc
enta
ge (%
)
Het beeld over de binnenstad van ’s-Hertogenbosch, dat volgt uit het magazine, is niet gekunsteld positief of op enige wijze gemanipuleerd. Opbasis van harde data en cijfers consta-teren we dat ‘s-Hertogenbosch zichin positieve zin onderscheidt vanveel andere binnensteden. ’s-Hertogenbosch mag met recht zeggen dat het een sterke binnen-stad heeft met een aantrekkelijk vestigingsklimaat.
’s-Hertogenbosch beschikt over een aantal Unique Selling Points die niet voor elke stad zijn weggelegd:
• Meest gastvrije binnenstad van Nederland;
• Regionaal onderscheidende positie met 3,3 miljoen consumenten binnen 1 uur rijden;
• Hoge omzetten (per vierkante meter) in de detailhandel;
• Breed palet aan voorzieningen met winkels, horeca, warenmarkt, cultuur en diensten;
• Sterke vertegenwoordiging onder-scheidende mode winkels in het hogere segment;
• Zeer beperkte winkelleegstand (6,5%) door constante vraag vanuit de markt;
• Ambitieuze gemeente met visie op de binnenstad;
• Ruim 300.000 bezoekers per week;• Meest aantrekkelijke stad, buiten de
Randstad, om te wonen en te werken;• Goede bereikbaarheid per openbaar
vervoer, auto en fiets.
Dit alles zorgt er voor dat consumenten de Bossche binnenstad blijven vinden en dat er volop kansen liggen, zowel voor bestaande als nieuwe ondernemers. Centrummanagement ’s-Hertogenbosch is continu op zoek naar nieuwe partijen die het totaalpakket aan voorzieningen in de binnenstad verder willen aanvullen. Daarnaast helpt de gemeente met het vinden van dé geschikte plaats voor uw onderneming en zorgt ze voor extra traffic naar de binnenstad middels het faciliteren van evenementen.
Tenslotte houdt de gemeente, als partner van centrummanagement, daar waar mogelijk rekening met specifieke wensen en eisen en wordt actief gezocht naar maatwerkoplossingen in de historische binnenstad.
24 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
OPLEIDINGSNIVEAU BEVOLKING
perc
enta
ge (%
)
Gem
idde
ld in
kom
en x
1.0
00 (€
)
Inkomensdecielen
GEMIDDELD (GESTANDAARDISEERD) INKOMEN PER HUISHOUDENPRIJSSEGMENTEN SCHOENEN & LEDERWAREN(in m² & aantal winkels)
laag-midden midden midden-hoog
AANTAL WINKELS PER SEGMENT VLOEROPPERVLAK PER SEGMENT
14.222
7.664
14.546
18
6592
3
1721
1.981
1.9551.897
laag-midden midden midden-hoog
PRIJSSEGMENTEN KLEDING & MODE(in m² & aantal winkels)
AANTAL WINKELS PER SEGMENT VLOEROPPERVLAK PER SEGMENT
WINKELAANBOD EN FILIALISERING BINNENSTAD 's-HERTOGENBOSCH
Hoofdbranche Metrage (in m² wvo) Winkelunits Zelfstandig Filiaalbedrijf
Levensmiddelen 5.449 55 33 22
Persoonlijke Verzorging 3.088 21 5 16
Warenhuis 10.954 3 3
Kleding & Mode 36.432 175 89 86
Schoenen & Lederwaren 5.833 41 23 18
Juwelier & Optiek 1.603 30 21 9
Huishoudelijke- & Luxe Art. 3.451 26 19 7
Antiek & Kunst 697 8 8 0
Sport & Spel 6.986 21 9 12
Hobby 2.093 14 12 2
Media 1.237 13 11 2
Plant & Dier 635 10 10 0
Bruin & Witgoed 1.745 22 10 12
Auto & Fiets 536 4 2 2
Doe-Het-Zelf 337 3 3 0
Wonen 5.793 29 26 3
Detailhandel Overig 3.918 33 25 8
25
‘s-HERTOGENBOSCH: RETAIL OPPOR-
TUNITIES IN HISTORICAL CITY CENTERMost attractive city to work and live inThe city of ‘s-Hertogenbosch is located in the southern part of The Netherlands in the province of Noord-Brabant. ‘s-Hertogenbosch is the province capital and therefore the city always had a strong regional position.
The city not only has a strong political and governmental position, but also with respect to (financial) business services, industry, education and housing. ‘s-Hertogenbosch literally is the most attractive city outside the Randstad to work and live in, according to several studies (source: Elsevier).
Summary
This high ranking is the result of a well-preserved historical setting, many cultural facilities and events, job opportunities and several areas of outstanding natural beauty nearby. These are also the reasons why the municipality still has a growing population, with 150.000 inhabitants in 2016.
A relatively large share, over 12.500 people, lives in the historical city center. This large group of mostly urban youngsters is enjoying the immense variety of bars, restaurants, shops and cultural events organized in the city center.
Dominant regional position: 3.3 million consumers living nearbyAn important determinant of ‘s-Hertogenbosch’ strong regional position is its historical city center. Last year, the city center ranked second on the list of most attractive shopping areas in The Netherlands (source: Q&A).
There have been numerous reasons. There are, for example, a large amount of shops in all price-segments, an excellent hospitable atmosphere and high quality and diversity of the food services. Every week almost 300.000 consumers visit the city center of ‘s-Hertogenbosch.
26 Magazine met alle informatie over het vestigingsklimaat in de binnenstad
Nearly half of all visitors is from outside the municipality. This is a relatively large share compared to other cities and has a positive effect on the retail turnover. ‘Regional’ visitors are used to spend more money on shopping and food services during their visit to the city center of ‘s-Hertogenbosch.Compared to city centers in other municipalities of Noord-Brabant, like Tilburg, Eindhoven and Breda, ‘s-Hertogenbosch is performing very well. Not only does the city center have the highest turnover per square meter retail surface area (€ 4.045,-), it also has the lowest retail vacancy rate (6,5%) and with a variety of 180 fashion shops, the best offer.
Best regional retail offerMany people specifically visit ‘s-Hertogenbosch because of its distinguishing retail offer. The city centerhas an attractive mix of strong inter-national brands, together with famous local heroes. This means international retailers like Zara, H&M, Esprit, Mexx, Massimo Dutti, Scotch & Soda, Suit Supply, Superdry, Tommy Hilfiger and others are well presented and so are the national multi-brand stores like Piet Zoomers, Clous, V&D, C&A. In addition, exclusive top brands and famous Dutch fashion designers like Addy van den Krommenacker, also make ‘s-Hertogenbosch city center the place to be for shopping addicts. Although there is a wide range of fashion brands in all price level segments, there still are opportunities left for new distinctive retailers which contribute the existing retail offer.
Like all city centers, ‘s-Hertogenbosch shows differences in footfall in its highstreets. The best locations (Markt-Pensmarkt) are visited by 40.000 consumers on an average Saturday. Other highstreets like Hintamerstraat, Schapenmarkt, Vughterstraat and Hooge Steenweg, have a (highest) footfall ranging between 20.000 to 30.000 consumers.
Furthermore, each highstreet has its own character and special retail offer. This means, among other things, that there are streets which traditionally have a strong representation of local retailers and streets with a more international retail signature.
Rent levels highstreetsCompared to other city centers similar to ‘s-Hertogenbosch, rent levels aren’t particularly high. The city center has a well preserved balance between footfall and rents. Like many other city centers, ‘s-Hertogenbosch’ highstreets show large differences in rent levels.
There is a high correlation between footfall and rent levels of retail units in the city center and therefore higher rents are paid at the best locations. Footfall and rents also influence the dominant presence of (inter)national and stronger local retailers.
Local retailers are well represented in the Vughterstraat, Hinthamerstraat and Kerkstraat, especially in the parts with the lower consumer intensities.
Unique Selling Points ‘s-HertogenboschBased on the content of this magazine, the impression of the retail market andthe opportunities in ‘s-Hertogenbosch’city center is a very positive one.
All fact & figures are based on reliable sources and research. From a retail perspective, the most important unique selling points are:
1. Most hospitable city of the Netherlands;
2. City center with regional importance and 3.3 million consumers within 60 car minutes;
3. High average retail turnover per square meter and strong weekly footfall;
4. Strong mixture of retail, food services, business services, museums and cultural events;
5. Ambitious municipality with modern approach finding solutions to accommodate new retailers in beautiful historic city center;
6. The most attractive city (outside the Randstad) to both work and live in.
27
Gemeente's-HertogenboschContactTel: 073 - 615 51 55E-mail: [email protected]
Centrummanagement 's-HertogenboschContactE-mail: [email protected]
Ondernemersvereniging Hartje 's-HertogenboschContactE-mail: [email protected]
Vereniging van Eigenaren Centrum 's-HertogenboschContactE-mail: [email protected]
Koninklijke Horeca Nederland, afdeling 's-HertogenboschContactE-mail: [email protected]
COLOFON's-Hertogenbosch magazine - februari 2016Deze (digitale) uitgave is bedoeld ondernemerschap in debinnenstad van ’s-Hertogenbosch te stimuleren.
Hoofdredactie Gemeente 's-Hertogenbosch.
Teksten / ontwerp en vormgevingGemeente 's-Hertogenbosch, Colliers International.
FotografieRens Janssens, Peter van Gogh, Gemeente 's-Hertogenbosch.
Distributie’s-Hertogenbosch magazine is een (digitale) uitgave en wordt vanuitde gemeente ’s-Hertogenbosch verspreid via diverse kanalen.Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder uitdrukkelijke bronvermelding.
Foto’s en illustraties worden door het auteursrecht beschermd.Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
Fot
ogra
fie: P
eter
van
Gog
h