Salih Zeki GÖKÇEYeni programa göre hazırlanmıştır.

ANAHTAR KELİMELER

Maden Değerli kayaç ve minerallere verilen ad.

Teknoloji Bilimsel ve diğer sistematik bilgilerin pratik alanlarda sistemli bir şekilde uygulanmasıdır.

Mineral Kayaçların yapısında bulunan kil, mermer, kumtaşı,kireç taşı gibi yeterli saflıktakidoğal maddelerdir.

Cevher Ekonomik değer taşıyan minerallere denir.

Bu kelimeleri önceden bilmeniz konuyu anlamanızda kolaylık sağlayacak.

Yandaki resimlerde; kömür,altın-gümüş,kükürt vebakır madenleri görülüyor.

Siz de öğretmeninizin yardımıyla kendinize madenler seçip bunlarla ilgili araştırmalar yapıp sınıfta sunacaksınız.

Evinizde ve çevrenizde madenlerle yapılan hangi eşya ve aletleri görüyorsunuz?

Bilezik,yüzük gibi takılar hangi madenlerden yapılıyor?

Teknolojide büyük öneme sahip olan madenler,hammadde(yapı malzemesi) olarak kullanılırlar.

Taş kömürü Linyit Antrasit

Maden kömürü(Taş kömürü): Eski devirlerde yetişen bitkilerin havasız ortamda mikroorganizmaların etkisiyle değişmesi sonucu oluşmuştur.

*Yer altından çıkan kömürler oluşma sırasına göre antrasit,taş kömürü,linyit ve turba şeklinde isimlendirilir.Yakacak olarak kullanılırlar. En iyisi antrasittir.

Ham petrol,canlı organizmaların bozunması sonucu oluşmuştur.Petrol yeraltından ham petrol şeklinde çıkar. Petrol çıkarıldığı haliyle kullanılmaz.Çıkarıldıktan sonra rafinerilere götürülür ve orada damıtma işlemi yapılır.Böylece benzin,asfalt,mazot,uçak yakıtı,… elde edilir.

BOR

• Doğada boraks,kernit ve kolemanit gibi mineralleri bulunur.• En çok rastlananı borakstır. • Özellikle silisyum ve alüminyuma benzer.• Gri,siyah-beyaz toz halinde bir ametaldir.• İleride yakıt olarak kullanılacaktır.

kolemanit boraks kernitÜlkemizde çıkarıldığı yerler

EskişehirKütahyaBursa

Bor ürünleri cam, seramik, emaye, metalurji, sabun, deterjan sanayii, tarım sektörü vb. yerlerde kullanılmaktadır.

Dünya Bor madenlerinin çoğu ülkemizde bulunmaktadır.

Demirden yapılmış

En önemli yer altı kaynaklarımızdan biridir.Manyetit,hematit,limonit ve siderit mineralleri demir cevherlerinioluşturur.Sivas-Divriği,Malatya-Hekimhan ve Erzincan’da boldur.

Özellikle inşaat sanayiinde,beyaz eşya yapımında,mobilyaların çeşitli kısımlarının yapımında daha sayılamayacak birçok alanda kullanılmaktadır.

manyetit limonit siderit hematit

Alüminyum dış cephe

• Yerkabuğunda en çok bulunan ve demir dışında en çok kullanılanmetaldir.• Hafif,dayanıklı ve iletken oluşu, kolayca levha haline gelebilmesi özellikleri nedeniyle kullanım alanı geniştir.• Ülkemizde Seydişehir ve Milas’ta üretilir.

Bakır ,tabiatta az bulunmasına rağmenelektronik,inşaat,ulaşım,kimya ve boyasanayiinde kullanılmaktadır.

Ülkemizde Artvin-Murgul’ da bol çıkarılır.

kükürt

krom

Sarı renkli bir metaldir.

En fazla çıkarıldığı yer Isparta- Keçiborlu ’ dur.

Açık kurşuni(gri) renkte bir metaldir.

Havanın aşındırıcı etkisine dayanıklı olduğu için Demir ve nikel gibi metallerin korunmasında ve paslanmaz çelik üretiminde kullanılır.

Civa ve Fosfor madenleri hakkında araştırma yaparak kullanım alanları ile ilgili bir poster hazırlayınız. Hadi bakalım canlar!