Madani inamat raah e najat.hindi

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 1

لم علی سید المر لوۃ والس ط سلینالحمد ہلل رب العلمین والص

ا بعد یطن الرجیم !ام ط الرحمن الرحیمبسم اہلل ط فاعوذ باہلل من الش

:

;

ت االعتکاف (Á¢ü}¢¢ : }¢ñ´ Ýï S¢é‹Ý¼ »’ç¼ÜU¢ÈGU ÜUè çÝÄ²¼ ÜUè¼) نویت سن

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Á¢Ï¢ |¢è }¢çSÁ¢Î }¢ïæ Î¢ç¶GH ã¢ï´, ²¢Î Ú¶

ÜUÚ ÝzGHè »’ç¼ÜU¢ÈGU ÜUè çÝÄ²¼ ÈGUÚ}¢¢ çH²¢ ÜUÚï´, Á¢Ï¢ ¼ÜU }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Úãïx¢ï,

ÝzGHè »’ç¼ÜU¢ÈGU ÜU¢ S¢±¢Ï¢ ãG¢çS¢H ã¢ï¼¢ Úãïx¢¢ ¥¢ñÚ çÁ¢G}¢ÝÝ }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ¶¢Ý¢,

ÐèÝ¢, S¢¢ïÝ¢ |¢è Á¢¢§Á¢G ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J

ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼

S¢ÚÜU¢Úï ±¢H¢ ¼Ï¢¢Ú, Î¢ï ¥G¢H}¢ ÜïU }¢¢çHÜU¢ï }¢éwG¼¢Ú 6

ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ÚãìG}¢¼ çÝà¢¢Ý ãñ : »ï H¢ïx¢¢ï ! Ï¢ïà¢ÜU Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ©S¢ ÜUè

Îãà¢¼¢ï´ ¥¢ñÚ çãGS¢¢Ï¢ çÜU¼¢Ï¢ S¢ï Á¢ËÎ ÝÁ¢¢¼ Ð¢Ýï ±¢H¢ à¢wGS¢ ±¢ïã ã¢ïx¢¢ çÁ¢S¢

Ýï ¼é}¢ }¢ïïæ S¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ Îé‹²¢ }¢ï´ Ï¢ ÜUS¢Ú¼ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGï ã¢ï´x¢ï J

( ۸۲۱۰،حدیث ۴۷۱ / ۲فردوس االخبار ،ج )

Ó¢¢Ú» Ï¢ï Ó¢¢Úx¢¢æ ÐÚ ã¢ï ´ ÎéMÎï ´ S¢Î ãÁ¢G¢Ú

Ï¢ï ÜUS¢¢ï ÜïU ãG¢}¢è ± x¢G}¢wG±¢Ú ÐÚ H¢¶¢ï S¢H¢}¢

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ãéGS¢êHï S¢±¢Ï¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Ï¢²¢Ý S¢éÝÝï S¢ï

ÐãHï ¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ ÜUÚ Hï¼ï ãñ´ J ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 :

ن نیۃ المو ’’ ‘‘عملہ من خیر م }¢éS¢H}¢¢Ý ÜUè çÝÄ²¼ ©S¢ ÜïU ¥G}¢H S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J

( ۵۹۴۲:حدیث،۶/۱۸۵،کبیر معجم )

Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :-

(1) çÏ¢x¢GñÚ ¥ÓÀè çÝÄ²¼ ÜïU çÜUS¢è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ Ýãè´ ç}¢H¼¢ J

(2) çÁ¢¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ çÁ¢G²¢Î¢, ©¼Ý¢ S¢±¢Ï¢ |¢è çÁ¢G²¢Î¢ J

www.dawateislami.net

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 2

Ï¢²¢Ý S¢éÝÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´ :

çÝx¢¢ãï´ ÝèÓ¢è çÜU²ï wG¢êÏ¢ ÜU¢Ý Hx¢¢ ÜUÚ Ï¢²¢Ý S¢éÝêæx¢¢ J ÅïÜU Hx¢¢

ÜUÚ Ï¢ñÆÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» §GË}¢ï ÎèÝ ÜUè ¼¢’Á¢Gè}¢ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Á¢ã¢æ ¼ÜU ã¢ï S¢ÜU¢ Î¢ï

Á¢G¢Ýê Ï¢ñÆêæx¢¢ J Á¢GMÚ¼Ý çS¢}¢Å S¢ÚÜU ÜUÚ ÎêS¢Úï ÜïU çH²ï Á¢x¢ã ÜéUà¢¢Î¢

ÜUMæx¢¢ J {vÜU¢ ±x¢GñÚ¢ Hx¢¢ ¼¢ï S¢Ï¢í ÜUMæx¢¢, Í¢êÚÝï, çÛ¢ÇGÜUÝï ¥¢ñÚ ©HÛ¢Ýï

S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ J لی اللـہ وااللـہ، توبوا ا وا علی الحبیب، اذک x¢GñÚ¢ S¢éÝ ÜUÚ S¢±¢Ï¢ ÜU}¢¢Ýï± صل

¥¢ñÚ S¢Î¢ Hx¢¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜUè çÎHÁ¢ê§ü ÜïU çH²ï Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï Á¢±¢Ï¢ Îêæx¢¢ J

Ï¢²¢Ý ÜïU Ï¢¢’Î wG¢éÎ ¥¢x¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ S¢H¢}¢ ± }¢éS¢¢ÈGUãG¢ ¥¢ñÚ §ÝçÈGUÚ¢Îè

ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUMæx¢¢ J

<

Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´ :

}¢ñ´ |¢è çÝÄ²¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ Ð¢Ýï ¥¢ñÚ S¢±¢Ï¢

ÜU}¢¢Ýï ÜïU çH²ï Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ J Îï¶ ÜUÚ Ï¢²¢Ý ÜUMæx¢¢ J Ð¢Úã 14

S¢êÚ¼é‹ÝãìGH, ¥¢²¼ 125 : ﴾ ﴿ (¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH

§ü}¢¢Ý : ¥ÐÝï ÚÏ¢ ÜUè Ú¢ã ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢éH¢¥¢ï ÐvÜUè ¼ÎÏ¢èÚ ¥¢ñÚ ¥ÓÀè

ÝS¢èãG¼ S¢ï) ¥¢ñÚ Ï¢é¶G¢Úè à¢ÚèÈGU (ÜUè ãGÎèS¢ 3461) }¢ï´ ±¢çÚÎ §S¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï

}¢éS¼GÈGU¢ 6 : غوا ـ بل عن ) ة ـو لو ای ،باب ماذکر عن بن خباری، کتاب احادیث االنبیاء۳۴۶۱،حدیث:۲/۴۶۲اسرائیل، )“ÐãéæÓ¢¢ Î¢ï }¢ïÚè ¼GÚÈGU S¢ï ¥x¢Ó¢ïü »ÜU ãè ¥¢²¼ ã¢ï” }¢ïæ

çÎ²ï ãé±ï ¥ãGÜU¢}¢ ÜUè ÐñÚ±è ÜUMæx¢¢ J ÝïÜUè ÜU¢ ãéGv}¢ Îêæx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï

}¢‹¥G ÜUMæx¢¢ J ¥à¥G¢Ú ÐÉG¼ï ÝèÁ¢G ¥GÚÏ¢è, ¥´x¢íïÁ¢Gè ¥¢ñÚ }¢éçàÜUH ¥ËÈGU¢Á¢G

Ï¢¢ïH¼ï ±vG¼ çÎH ÜïU §wGH¢S¢ ÐÚ ¼±ÁÁ¢¢ïã Ú¶êæx¢¢ ²¢’Ýè ¥ÐÝè §GçË}¢Ä²¼ ÜUè

{¢ÜU çÏ¢Æ¢Ýè }¢vGS¢êÎ ãé§ü ¼¢ï Ï¢¢ïHÝï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ J }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï, }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢¢¼, ÝèÁ¢G ¥GH¢ÜGU¢§ü Î¢ñÚ¢, Ï¢Ú¢» ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ±x¢ñGÚ¢ ÜUè Úx¢GÏ¢¼

çÎH¢ªæx¢¢ J ÜGUãìÜGUã¢ Hx¢¢Ýï ¥¢ñÚ Hx¢±¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ J ÝÁ¢GÚ ÜUè

çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ý¢Ýï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ãGœ¢H §}¢ÜU¢Ý çÝx¢¢ãï´ ÝèÓ¢è Ú¶êæx¢¢ J

V

<


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 3

»ïï ÝzGS¢ ! ¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ

Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÜU¢ »ÜU à¢wGS¢ çÝã¢²¼ §GÏ¢¢Î¼ x¢éÁ¢G¢Ú ‰¢¢ J ±¢ïã Ú¢¼ }¢ï´

¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè §GÏ¢¢Î¼ }¢ï }¢S¢MÈGU Úã¼¢ ¥¢ñÚ çÎÝ }¢ï Í¢ê}¢ çÈUÚ ÜUÚ

ÜéUÀ ¥à²¢ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢ïÓ¢¢ ÜUÚ¼¢ J ±¢ïã ¥vS¢Ú ¥ÐÝï ÝzGS¢ ÜU¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢

(çÈGURïU }¢ÎèÝ¢) ÜUÚ¼ï ãé±ï ÜUã¼¢ : “»ï Ýz GS¢ ! ¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ J” »ÜU

çÎÝ ±¢ïã ãGSÏ¢ï }¢¢’}¢êH ¥ÐÝï Í¢Ú S¢ï Ú¢ïÁ¢ Gè ÜU}¢¢Ýï ÜïU çH²ï çÝÜUH¢ ¥¢ñÚ Ó¢H¼ï

Ó¢H¼ï »ÜU ¥}¢èÚ ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ÐãéæÓ¢¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ¥à²¢ Ï¢ïÓ¢Ýï ÜïU

çH²ï S¢Î¢ Hx¢¢§ü J ¥}¢èÚ ÜUè Ï¢è±è Ýï Á¢Ï¢ ©S¢ ãGS¢èÝ à¢wGS¢ ÜU¢ï ¥ÐÝï ÎÚ±¢Á¢Gï

ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Îï¶¢ ¼¢ï ©S¢ ÐÚ ¥G¢çà¢ÜGU ã¢ï x¢§ü ¥¢ñÚ ©S¢ï Ï¢ã¢Ýï S¢ï }¢ãGH ÜïU ¥‹ÎÚ

Ï¢éH¢ çH²¢, çÈUÚ ©S¢ S¢ï ÜUãÝï Hx¢è : »ï ¼¢çÁ¢Ú ! }¢ïÚ¢ çÎH ¼é}ã¢Úè ¼GÚÈGU

}¢¢§H ã¢ï Ó¢éÜU¢ ãñ, }¢ïÚï Ð¢S¢ Ï¢ãé¼ }¢¢H ãñ ¥¢ñÚ Á¢GÜüGU Ï¢ÜüGU çHÏ¢¢S¢ ãñ´, ¼é}¢ ²ïã

ÜU¢}¢ À¢ïÇG Î¢ï }¢ñ´ ¼é}ãï´ Úïà¢}¢è çHÏ¢¢S¢ ¥¢ñÚ Ï¢ãé¼ S¢¢ }¢¢H Îêæx¢è J ²ïã Ðïà¢ÜUà¢

S¢éÝ ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ ÝzGS¢ ©S¢ ¥G¢ñÚ¼ ÜUè ¼GÚÈGU }¢¢§H ã¢ïÝï Hx¢¢, }¢x¢Ú ÈGU¢ñÚÝ

©S¢ Ýï ¥ÐÝè ¥G¢Î¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU (ÝzGS¢ ÜU¢ï }¢é¶G¢¼GÏ¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï) ÜUã¢ : “»ï

ÝzGS¢ ! ¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ” çÈUÚ ©S¢ ¥ G¢ñÚ¼ ÜU¢ï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : “}¢éÛ¢ï

¥ÐÝï ÚÏ¢ 1 ÜU¢ ¶G¢ñÈGU ãñ J” ±¢ïã ¥G¢ñÚ¼ ÜUãÝï Hx¢è : “¼é}¢ }¢ïÚè w G±¢çãà¢

ÐêÚè çÜU²ï çÏ¢x¢G ñÚ ²ã¢æ S¢ï Ýãè´ Á¢¢ S¢ÜU¼ï J” ©S¢ à¢w GS¢ Ýï çÈUÚ ÜUã¢ : “»ï

ÝzGS¢ ! ¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ J” ¥¢ñÚ ÝÁ¢¢¼ ÜUè ¼ÚÜUèÏ¢ S¢¢ïÓ¢Ýï Hx¢¢ J çÏ¢H

¥¢ç¶GÚ ©S¢ Ýï ¥G¢ñÚ¼ S¢ï ÜUã¢ : “}¢éÛ¢ï }¢¢ïãH¼ Î¢ï çÜU }¢ñ´ ±éÁ G¢ê ÜUÚ ÜïU Î¢ï

Úv¥G¼ Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚ Hêæ J” §Á¢¢Á¢ G¼ ç}¢HÝï ÐÚ ©S¢ Ýï ±éÁG¢ê çÜU²¢ ¥¢ñÚ À¼

ÐÚ Ó¢H¢ x¢²¢, ±ã¢æ ©S¢ Ýï Î¢ï Úv¥G¼ Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î À¼ S¢ï ÝèÓ¢ï

Û¢¢æÜU¢ ¼¢ï ©S¢ ÜUè ªæÓ¢¢§ü (¼ÜGUÚèÏ¢Ý) Ï¢èS¢20

x¢Á¢G ‰¢è J ©S¢ Ýï Ï¢ï Ï¢S¢è S¢ï

¥¢S}¢¢Ý ÜUè ¼GÚÈGU Îï¶¢ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUÚÝï Hx¢¢ : “»ï }¢ïÚï ÚÏ¢ 1 }¢ñ´ ¼G±èH

¥GS¢ïü S¢ï ¼ïÚè §GÏ¢¢Î¼ }¢ï }¢àxG¢êH ãêæ, }¢éÛ¢ï §S¢ ¥¢ÈGU¼ S¢ï ÝÁ¢¢¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ J”


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 4

²ïã ÜUã ÜUÚ ±¢ïã À¼ S¢ï ÜêUÎ x¢²¢, ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

çÁ¢Ï¢í¢§üH j ÜU¢ï ãéGv}¢ çÎ²¢ : “Á¢¢¥¢ï }¢ïÚï Ï¢‹Îï ÜU¢ï Á¢ G}¢èÝ ¼ÜU ÐãéæÓ¢Ýï S¢ï

ÐãHï S¢æ|¢¢H H¢ï, v²êæçÜU ©S¢ Ýï }¢ïÚï §G¼¢Ï¢ (²¢’Ýè }¢ïÚè Ý¢Ú¢Á¢Gè) ÜïU ¶G¢ñÈGU S¢ï

ÀH¢æx¢ Hx¢¢§ü ãñ J” ã GÁ¢GÚ¼ï çÁ¢Ï¢í¢§üH j Ýï çÝã¢²¼ ¼ïÁ¢Gè S¢ï ¥¢ ÜUÚ ©S¢

à¢wGS¢ ÜU¢ï ‰¢¢}¢ çH²¢ ¥¢ñÚ Á¢ G}¢èÝ ÐÚ çÏ¢Æ¢ çÎ²¢ J(1)

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Ï¢²¢Ý ÜUÎ¢ü çãGÜU¢²¼ S¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU

Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜïU »ãGç¼S¢¢Ï¢ ÜU¢ }¢¢’}¢êH Ï¢Ý¢ Hï¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ ÜUè

²ïã ¥ÓÀè ¥G¢Î¼ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢Ýï }¢ï }¢é¥G¢ç±Ý S¢¢çÏ¢¼ ã¢ï¼è ãñ Á¢ñS¢¢ çÜU §S¢

çãGÜU¢²¼ S¢ï Ð¼¢ Ó¢H¼¢ ãñ çÜU Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÜïU ©S¢ ÝïÜU à¢wGS¢ ÜU¢ çÎH Á¢ñS¢ï

ãè x¢éÝ¢ã ÜUè ¼GÚÈGU }¢¢§H ã¢ïÝï Hx¢¢, wG¢éÎ »ãGç¼S¢¢Ï¢è ÜUè ¥G¢Î¼ ÜUè ±Áã S¢ï

ÈGU¢ñÚÝ ãè ©S¢ ÜïU }¢éæã S¢ï ²ïã Á¢é}H¢ çÝÜUH¢ : “»ï ÝzGS¢ ! ¥ËH¢ã 1 S¢ï

ÇÚ J” ¥¢ñÚ çÈUÚ ©S¢ ÐÚ ¶G¢ñÈGïU wG¢éÎ¢ »ïS¢¢ x¢G¢çHÏ¢ ãé±¢ çÜU ±¢ïã §<¼ÜU¢Ï¢ï

x¢éÝ¢ã (²¢’Ýè x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï) S¢ï Ï¢Ó¢ x¢²¢ ÝèÁ¢ G ²ïã |¢è Ð¼¢ Ó¢H¢ çÜU }¢éçàÜUH

±vG¼ }¢ï´ ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ãè §‹S¢¢Ý ÜïU ÜU¢}¢ ¥¢¼ï ãñ´, Ï¢S¢¢ ¥±ÜGU¢¼ ¥¢’}¢¢Hï

S¢¢HïãG¢ ÜUè ±Áã S¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜUè »ïS¢è }¢ÎÎ ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ çÜU Ï¢ÇGè

S¢ï Ï¢ÇGè }¢éS¢èÏ¢¼ ¥¢S¢¢Ý ã¢ï Á¢¢¼è ãñ, ²ïãè ±Áã ãñ çÜU Á¢Ï¢ ©S¢ ÝïÜU à¢wGS¢ Ýï

x¢éÝ¢ã S¢ï ÀéÅÜU¢Ú¢ Ð¢Ýï ÜïU çH²ï ¥ÐÝè §GÏ¢¢Î¼ ÜU¢ ±S¢èH¢ Ðïà¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï À¼

ÜUè Ï¢éH‹Îè S¢ï ÀH¢æx¢ Hx¢¢§ü ¼¢ï }¢ÎÎï §H¢ãè ÜUè ±Áã S¢ï Á¢¢Ýè ãH¢ÜU¼ ±

çÁ¢S}¢¢Ýè }¢éS¢èÏ¢¼ S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G Úã¢ J ²¢Î Úãï çÜU ã}¢¢Úè à¢Úè¥G¼ }¢ï´ ¥ÐÝï ¥¢Ð

ÜU¢ï ãH¢ÜU¼ }¢ï´ Ç¢HÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ Ýãè´ J Ï¢ãÚ ãG¢H ã}¢ï´ |¢è Ó¢¢çã²ï çÜU ¥ÐÝï

¥¢’}¢¢H ÜU¢ }¢éã G¢S¢Ï¢¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï wG¢éÎ ÜU¢ï x¢éÝ¢ã¢ï S¢ï Ï¢Ó¢¢»æ ¥¢ñÚ çÁ¢G²¢Î¢ S¢ï

çÁ¢G²¢Î¢ ÝïÜU ¥¢’}¢¢H Ï¢Á¢¢ H¢»æ, ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜUè ±Áã S¢ï Ý çS¢ÈüGU }¢ÎÎï

§H¢ãè ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ Ï¢çËÜU Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè Ï¢ï à¢é}¢¢Ú S¢¥G¢Î¼ï´ |¢è

بتغری قلیل ۳۱۳الناصحنی ، ص ۃر د …1


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 5

ÝS¢èÏ¢ ã¢ï¼è ãñ´, §GH¢±¢ ¥Á¢Gè´ ÝïçÜU²¢æ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ï ç}¢Å¢Ýï ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ |¢è ãñ´,

ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ }¢ï´ Á¢¢ Ï¢Á¢¢ ¥¢’}¢¢Hï S¢¢Hïã G¢ ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H Ï¢²¢Ý ÜUÚ ÜïU §S¢ ÜUè

¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü x¢§ü ãñ J ¥¢§²ï §S¢ çÁ¢G}Ý }¢ï´ ¼èÝ3 ÈGUÚ¢}¢èÝï wG¢éÎ¢±‹Îè S¢éÝ¼ï ãñ´ :

Ð¢Úã 24 S¢êÚ» جدہ : ÜUè ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 8 }¢ï´ §Úà¢¢Î ã¢ï¼¢ ãñ حم الس

(۸،حم السجدۃ:۲۴پ)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU Á¢¢ï

§ü}¢¢Ý H¢» ¥¢ñÚ ¥ÓÀï ÜU¢}¢ çÜU²ï ©Ý

ÜïU çH²ï Ï¢ï §ç‹¼ã¢ S¢±¢Ï¢ ãñ J

(۸۔۷،البینۃ: ۳۰پ)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU Á¢¢ï

§ü}¢¢Ý H¢» ¥¢ñÚ ¥ÓÀï ÜU¢}¢ çÜU²ï

±¢ïãè ¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU }¢ï´ Ï¢ïã¼Ú ãñ´ J ©Ý

ÜU¢ çS¢H¢ ©Ý ÜïU ÚÏ¢ ÜïU Ð¢S¢ Ï¢S¢Ýï ÜïU

Ï¢¢x¢G ãñ´ çÁ¢Ý ÜïU ÝèÓ¢ï ÝãìÚï Ï¢ãï´ ©Ý }¢ï

ã}¢ïà¢¢ ã}¢ïà¢¢ Úãï´ ¥ËH¢ã ©Ý S¢ï

Ú¢Á¢Gè ¥¢ñÚ ±¢ïã ©S¢ S¢ï Ú¢Á¢Gè J

(۱۱۴،ھود: ۱۲پ) ¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU

ÝïçÜU²¢æ Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜU¢ï ç}¢Å¢ Îï¼è ãñ´ J

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU Á¢¢ï H¢ïx¢ §ü}¢¢Ý H¢Ýï ÜïU

Ï¢¢’Î ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜUÚ¼ï ãñ´, ¥ËH¢ã 1 ©Ý wG¢éà¢ ÝS¢èÏ¢¢ï´ ÜU¢ï §S¢ ÜGUÎÚ

S¢±¢Ï¢ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜUè ÜU¢ï§ü §ç‹¼ã¢ Ýãè´ ÝèÁ¢ G Á¢‹Ý¼è Ï¢¢x¢G¢¼ ©Ý ÜU¢

çÆÜU¢Ý¢ Ï¢Ý¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ÜUÚ}¢ Ï¢¢H¢» ÜUÚ}¢ ²ïã çÜU ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜUè ±Áã S¢ï

©Ý ÜUè Ï¢éÚ¢§²¢æ |¢è ç}¢Å¢ Îè Á¢¢¼è ãñ´, çHã¢Á¢G¢ ã}¢ï´ Ó¢¢çã²ï çÜU çÁ¢‹Îx¢è ÜU¢ï

}¢¢ñ¼ S¢ï ÐãHï, ¼‹ÎéLS¼è ÜU¢ï Ï¢è}¢¢Úè S¢ï ÐãHï, Á¢±¢Ýè ÜU¢ï Ï¢éÉG¢Ðï S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ

ÈGUÚ¢x¢G¼ ÜU¢ï }¢S¢MçÈGUÄ²¼ S¢ï ÐãHï x¢GÝè}¢¼ Á¢¢Ý¼ï ãé±ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU çH²ï

ÝïçÜU²¢ï ÜU¢ wG¢êÏ¢ wG¢êÏ¢ Á¢G¶GèÚ¢ §ÜUn¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¼ï ãé±ï §wGH¢S¢ ±

§çS¼ÜGU¢}¢¼ ÜïU S¢¢‰¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H }¢ï´ }¢S¢MÈGU Úãï´ J


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 6

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ Á¢¢çÏ¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéËH¢ã 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU

ÝçÏ¢Ä²ï }¢éÜUÚü}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢ 6 Ýï ã}¢ï´ wG¢é¼GÏ¢¢ Îï¼ï ãé±ï §Úà¢¢Î

ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï H¢ïx¢¢ï ! }¢ÚÝï S¢ï ÐãHï ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ

H¢ï ¥¢ñÚ }¢àxG¢êçHÄ²¼ S¢ï ÐãHï ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜUÚÝï }¢ï´ Á¢ËÎè ÜUÚ H¢ï ¥¢ñÚ

ÜUS¢Ú¼ S¢ï çÁ¢GRéUËH¢ã ÜUÚÝï ¥¢ñÚ Ð¢ïà¢èÎ¢ ¥¢ñÚ Á¢G¢çãÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ S¢ÎÜGU¢ ÜUÚÝï ÜïU

Á¢GÚè»G ¥ËH¢ã 1 S¢ï ¥ÐÝ¢ Ú¢çÏ¢¼G¢ Á¢¢ïÇG H¢ï ¼¢ï ¼é}ãï´ çÚÁGÜGU çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢,

¼é}ã¢Úè }¢ÎÎ ÜUè Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï ÝévGS¢¢Ý ÜUè ¼H¢ÈGUè ÜUè Á¢¢»x¢è J(1)

v §S¢ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ |¢è çÈGURïU ¥¢ç¶GÚ¼ ¥¢ñÚ ¥¢’}¢¢Hï

S¢¢HïãG¢ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢¼ï ãé±ï ÚãG}¢¼ï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢ 6

Ýï ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï çÚÁ GÜGU ÜUè ÈGUÚ¢±¢Ýè ¥¢ñÚ }¢éçàÜUH¢¼ ÜUè

¥¢S¢¢Ýè ÜUè çÏ¢à¢¢Ú¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ, HïçÜUÝ ²¢Î Úç¶²ï çÜU §çS¼ÜGU¢}¢¼ ÜïU

S¢¢‰¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ¥¢ñÚ ÝïçÜU²¢æ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜU¢ »ã Gç¼S¢¢Ï¢

ÜUÚÝ¢ çÝã¢²¼ Á¢GMÚè ãñ, §S¢ çH²ï ãÚ à¢wGS¢ ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ±¢ïã ¥ÐÝï

¥¢’}¢¢H ÜïU ¥‹Á¢¢}¢ ÐÚ S¢‹Á¢èÎx¢è S¢ï x¢ G¢ñÚ ÜUÚï çÜU Á¢¢ï ÜéUÀ }¢ñ´ ÜUÚ¼¢ ãêæ ²¢ ÜUÚ

Úã¢ ãêæ ²¢ çÈUÚ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ, ±¢ïã }¢ïÚè ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU çH²ï }¢éÈGUèÎ ãñ ²¢

ÝévGS¢¢Ý Îïã ? ²ÜGUèÝÝ Á¢¢ï }¢éS¢H}¢¢Ý »ãGç¼S¢¢Ï¢ï ¥¢’}¢¢H ¥¢ñÚ çÈGURïU ¥¢ç¶GÚ¼

ÜUè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý¢ Hïx¢¢ ©S¢ ÜïU çÜUÚÎ¢Ú ± x¢ézG¼¢Ú }¢ï´ ÚzG¼¢ ÚzG¼¢ çÝ¶¢Ú ¥¢

Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ¥¢ç¶GÚ¼ |¢è Ï¢ïã¼Ú ã¢ï Á¢¢»x¢è J V »ãGç¼S¢¢Ï¢ï

¥¢’}¢¢H ÜUè §ÈGU¢çÎÄ²¼ ± ¥ãç}}¢Ä²¼ ÜU¢ ¥‹Î¢Á¢ G¢ §S¢ Ï¢¢¼ S¢ï Hx¢¢²¢ Á¢¢

S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ Ï¢¢ÜGU¢§GÎ¢ §S¢ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü x¢§ü ãñ,

Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ð¢Úã 28 S¢êÚ¼éH ãGàÚ ÜUè ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 18 }¢ï´ ¥ËH¢ã

1 §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ :

(۱۸،الحشر:۲۸پ)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : »ï §ü}¢¢Ý

±¢H¢ï ! ¥ËH¢ã S¢ï ÇÚ¢ï ¥¢ñÚ ãÚ Á¢¢Ý

Îï¶ï çÜU ÜUH ÜïU çH²ï v²¢ ¥¢x¢ï |¢ïÁ¢¢ J

۱۰۸۱حدیث:، ۵ص /۲،ۃیف فرض اجلمع باب ،اخل… ۃالصال ۃابن ماجہ، کتاب اقام… 1


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 7

§S¢ ¥¢²¼ Üï ¼ãìG¼ ¼zGS¢èÚï §ÏÝï ÜUS¢èÚ }¢ï´ ãñ çÜU ¥ÐÝ¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢ ÜUÚ

H¢ï §S¢ S¢ï ÐãHï çÜU ¼é}ã¢Ú¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢ çÜU²¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ x¢G¢ñÚ ÜUÚ¢ï çÜU ¼é}¢ Ýï

çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ÝïÜU

¥¢’}¢¢H ÜU¢ çÜU¼Ý¢ Á¢G¶GèÚ¢ Á¢}¥G çÜU²¢ ãñ J(1)

¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ }¢ï´ ÚãG}¢¼ï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢ 6 Ýï

|¢è Ï¢¢Úã¢ ¥¢’}¢¢H ÜU¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢ ÜUÚÝï ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü ãñ, ¥¢§²ï §S¢ çÁ¢G}Ý

}¢ï´ ¼èÝ3 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢ 6 S¢éÝ¼ï ãñ´ :

»ãGç¼S¢¢Ï¢ (çÈGURïU }¢ÎèÝ¢) ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU

¼èÝ3

ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢

فتدبر عاقبتہ فان کان رشدا فامضہ .1 Ýè’¢² وان کان غیا فانتہ عنہ اذاہممت بامر

Á¢Ï¢ ¼é}¢ çÜUS¢è ÜU¢}¢ ÜU¢ï ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜïU ¥‹Á¢¢}¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´

x¢G¢ñÚ ÜUÚ H¢ï, ¥x¢Ú ±¢ïã ¥ÓÀ¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ï ÜUÚ x¢éÁ¢GÚ¢ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ©S¢

ÜU¢ Ý¼èÁ¢¢ x¢GH¼G ã¢ï ¼¢ï ©S¢ S¢ï Ï¢¢Á¢G Úã¢ï J(2)

2. ¥GvGH}¢‹Î ÜïU çH² ï »ÜU S¢¢¥G¼ »ïS¢è ã¢ïÝè Ó¢¢çã²ï çÁ¢S¢ }¢ï´ ±¢ïã ¥ÐÝï

ÝzGS¢ ÜU¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢ ÜUÚï J(3)

ن .3 ۃ ساعۃ خیر م عبادۃستین سنۃ فک (©}¢êÚï ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´) Í¢ÇGè |¢Ú x¢G¢ñÚ¢ï

çÈGURU ÜUÚÝ¢ S¢¢Æ60

S¢¢H ÜUè §GÏ¢¢Î¼ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J(4)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ¥¢ñÚ

¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ »ãGç¼S¢¢Ï¢ ÜUè çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü x¢§ü ãñ, çHã¢Á¢G¢

۱۰۶ / ۱۸،۸:ۃ،احلشر،حتت اآلی۲۸تفسری ابن کثری،پ … 1

۵۶۷۶:،حدیث۱۰۱/ ۳کزنالعمال ، … 2

،خمتصرا ۴۶۷۷ حدیث: ،۴/۱۶۴وشکرھا، فصل یف فضل العقل، هللا شعب االمیان، باب یف تعدید نعم ا… 3

۵۷۰۷،حدیث:۳/۴۸کزن العمال، … 4


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 8

¥x¢Ú ã}¢ ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè S¢é¶üGM§ü Ó¢¢ã¼ï ãñ´ ¼¢ï ã}¢ï ¥ÓÀè ¼GÚãG x¢G¢ñÚ ÜUÚ HïÝ¢

Ó¢¢çã²ï çÜU ã}¢ Ýï ¥ÐÝï ÚÏ¢ 1 ÜU¢ï Ú¢Á¢Gè ÜUÚÝï ÜïU çH²ï çÜU¼Ýè ÝïçÜU²¢æ ÜUè´,

Ï¢çËÜU ã}¢ }¢ï S¢ï ãÚ »ÜU ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU S¢}¢Û¢Î¢Úè ÜU¢ S¢éÏ¢ê¼ Îï¼ï ãé±ï Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢

çÏ¢H¢ Ý¢x¢G¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ (}¢éãG¢S¢Ï¢¢ ± x¢G¢ñÚ¢ï çÈGURU) ÜUÚÝï ÜUè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý¢»,

±ÚÝ¢ ÜUãè´ »ïS¢¢ Ý ã¢ï çÜU ²êæãè x¢GzGH¼ ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ ã}¢ï´ }¢¢ñ¼ ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ

ã}¢¢Úï Î¢}¢Ý }¢ï´ ÐÀ¼¢±ï ÜïU çS¢±¢ ÜéUÀ Ï¢¢ÜGUè Ý Úãï J

çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?

²¢Î Úãï çÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ã G¢ïH }¢ïæ »ãGç¼S¢¢Ï¢ï ¥¢’}¢¢H

²¢ }¢éãG¢S¢Ï¢ï ãè ÜU¢ï “çÈGURïU }¢ÎèÝ¢” ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ S¢ï }¢éÚ¢Î ²ïã

ãñ çÜU §‹S¢¢Ý ©¶ GÚ±è »’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï ¥ÐÝï }¢¢’}¢êH¢¼ï çÁ¢G‹Îx¢è ÐÚ x¢ G¢ñÚ¢ï çÈGURU

ÜUÚï, çÈUÚ Á¢¢ï ÜU¢}¢ ©S¢ ÜUè ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU çH²ï ÝévGS¢¢Ý Îïã S¢¢çÏ¢¼ ã¢ï S¢ÜU¼ï ã¢ï´,

©Ý ÜUè §SH¢ãG ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜU¢}¢ ©¶GÚ±è »’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï Ýz G¥G

Ï¢wGà¢ ÝÁ¢GÚ ¥¢»æ ©Ý }¢ï´ Ï¢ïã¼Úè ÜïU çH²ï §ÜGUÎ¢}¢¢¼ ÜUÚï J §çS¼ÜGU¢}¢¼ ÜïU S¢¢‰¢

çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï S¢ï wG¢êÏ¢ wG¢êÏ¢ Ï¢ÚÜU¼ï´ ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ´, ²ïãè ±Áã ãñ çÜU

Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ تعالی علیہم اجمعیناہلل رحمہم çÝã¢²¼ §çS¼ÜGU¢}¢¼ ÜïU S¢¢‰¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢

(¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜU¢ }¢éã G¢S¢Ï¢¢) çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï ¥¢ñÚ §S¢ S¢ï çÜUS¢è S¢êÚ¼ |¢è

x¢GzGH¼ §çwG¼²¢Ú Ý ÜUÚ¼ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,

çÎÝ |¢Ú çÈGURïU }¢ÎèÝ¢

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý ±¢S¢ï¥G 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ¥ãHï

Ï¢S¢Ú¢ }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è à¢wGS¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê Á¢GÚ 5 ÜUè ±ÈGU¢¼ ÜïU

Ï¢¢’Î ©Ý ÜUè Á¢G¢ñÁ¢» }¢¢ïãG¼Ú}¢¢ S¢ï ©Ý ÜUè §GÏ¢¢Î¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÐêÀ¢ ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï

Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ±¢ïã çÎÝ |¢Ú Í¢Ú ÜïU »ÜU ÜU¢ïÝï }¢ïæ (¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´) x¢G¢ñÚ¢ï

çÈGURU ÜUÚ¼ï Úã¼ï ‰¢ï J(1)

۵/۱۶۲،، کتاب التفکر م الدیناحیاء علو… 1


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 9

ãÚ Î}¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢

}¢‹ÜGUêH ãñ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè 5 Ó¢¢HèS¢40

Ï¢ÚS¢ ¼ÜU Ýãè´ ãæS¢ï J Ú¢±è ÜUã¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ Á¢Ï¢ |¢è §Ý ÜU¢ï Ï¢ñÆï ãé±ï Îï¶¼¢, ²êæ

}¢¢’Hê}¢ ã¢ï¼¢ x¢¢ï²¢, »ÜU ÜGñUÎè ãñ´ çÁ¢S¢ï x¢ÎüÝ ©ÇG¢Ýï ÜïU çH²ï H¢²¢ x¢²¢ ã¢ï ¥¢ñÚ

Á¢Ï¢ x¢ézG¼ìx¢ê ÈGUÚ}¢¢¼ï ¼¢ï ¥‹Î¢Á¢ G »ïS¢¢ ã¢ï¼¢ x¢¢ï²¢ ¥¢ç¶GÚ¼ ÜU¢ï ¥¢æ¶¢ï´ S¢ï Îï¶

Îï¶ ÜUÚ ©S¢ ÜïU ¥ãG±¢H Ï¢¼¢ Úãï ã¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ¶G¢}¢¢ïà¢ Úã¼ï ¼¢ï »ïS¢¢ }¢ãGS¢êS¢

ã¢ï¼¢ x¢¢ï²¢ ©Ý ÜUè ¥¢æ¶¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï ¥¢x¢ |¢ÇGÜU Úãè ãñ J Á¢Ï¢ ©Ý S¢ï §S¢ ÜGUÎÚ

x¢G}¢x¢èÝ ± ¶G¢ñÈGUÁ¢GÎ¢ ÚãÝï ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ ÐêÀ¢ x¢²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï §S¢ Ï¢¢¼ ÜU¢

¶G¢ñÈGU ãñ çÜU ¥x¢Ú ¥ËH¢ã 1 Ýï }¢ïÚï Ï¢¢’Á¢ G Ý¢ÐS¢‹ÎèÎ¢ ¥¢’}¢¢H ÜU¢ï Îï¶

ÜUÚ }¢éÛ¢ ÐÚ x¢GÁ¢GÏ¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ¥¢ñÚ ²ïã ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ çÜU “Á¢¢¥¢ï ! }¢ñ´ ¼é}ãï´ Ýãè

Ï¢wGà¢¼¢” ¼¢ï §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ }¢ïÚï ¼}¢¢}¢ ¥¢’}¢¢H Á¢ G¢»¥G ã¢ï Á¢¢»æx¢ï ?(1)

ÝzGS¢ ÜïU }¢éãG¢S¢Ï¢ï ÜU¢ ¥Ý¢ï¶¢ ¼GÚèÜGU¢

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ ¼ñ}¢è I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢

}¢ñ´ Ýï ²ïã ¼S¢Ã±éÚ Ï¢¢æ{¢ çÜU }¢ñ´ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ãêæ, ±ã¢æ ÜïU ÈUH ¶¢ Úã¢ ãêæ, ©S¢ ÜUè

ÝãìÚ¢ï´ S¢ï }¢à¢MÏ¢ Ðè Úã¢ ãêæ ¥¢ñÚ ãêGÚ¢ï´ S¢ï }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜUÚ Úã¢ ãêæ, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢ñ´

Ýï ²ïã ¶G²¢H Á¢}¢¢²¢ çÜU }¢ñ´ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ãêæ ¥¢ñÚ ¥¢x¢ ÜUè Á¢G‹Á¢èÚ¢ï´ }¢ï´ Á¢ÜUÇ G¢

‰¢¢ïãÇG (ÜU¢æÅïÎ¢Ú ÎÚwG¼) ¶¢ Úã¢ ãêæ ¥¢ñÚ Î¢ïÁ¢Gç¶G²¢ï´ ÜU¢ ÐèÐ Ðè Úã¢ ãêæ J çÈUÚ

}¢ñ´ Ýï ¥ÐÝï ÝzGS¢ S¢ï ÐêÀ¢ : Ï¢¼¢ ! ¥Ï¢ ¼ê v²¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ? }¢ïÚï ÝzGS¢ Ýï Á¢±¢Ï¢

çÎ²¢, }¢ñ´ Îé‹²¢ }¢ï´ ±¢ÐS¢ Á¢¢Ý¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ ¼¢çÜU ÝïçÜU²¢æ ÜUÚ S¢ÜêæU J }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ :

Á¢¢ ¼ïÚè wG±¢çãà¢ ÐêÚè ÜUè Á¢¢¼è ãñ, çHã¢Á¢G¢ ÝïçÜU²¢æ ÜUÚ Hï J(2)

Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥G¼G¢ S¢éH}¢è I çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ¶ G¢ñÈGïU wG¢éÎ¢ ÜUè

±Áã S¢ï Ó¢¢HèS¢40

S¢¢H ¼ÜU ¥¢S}¢¢Ý ÜUè ¼GÚÈGU Ýãè´ Îï¶¢ ¥¢ñÚ Ý ãè çÜUS¢è

۴/۲۳۱احیاءعلوم الدین، کتاب اخلوف والرجاء ،… 1

۲۶۵، ص اخل… ۃالباب الثمانون یف بیان املحب، القلوب ۃمکاشف… 2


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 10

Ýï ©‹ãï´ }¢éSÜéUÚ¢¼ï ãé±ï Îï¶¢, §Ý ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ }¢‹ÜGUêH ãñ çÜU ¥¢Ð Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ¥ÐÝï

ÝzGS¢ ÜU¢ï }¢é¶G¢¼GÏ¢ ÜUÚ ÜïU ÈGUÚ}¢¢¼ï : »ï ÝzGS¢ ! ¼ê ¥ÐÝè ãGÎ }¢ï´ Úã ¥¢ñÚ ²¢Î

Ú¶ ! ¼éÛ¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ |¢è Á¢¢Ý¢ ãñ, ÐéH çS¢Ú¢¼G S¢ï |¢è x¢éÁ¢GÚÝ¢ ãñ, Îéà}¢Ý (²¢’Ýè

¥¢æÜUÇGï) ¼ïÚï §Îü çx¢Îü }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï´x¢ï Á¢¢ï ¼éÛ¢ï Î¢»æ Ï¢¢»æ ¶è´Ó¢ï´x¢ï, ©S¢ ±vG¼ ÜGU¢Á¢èG,

ÚÏ¢ ¼¥G¢H¢ ÜUè Á¢G¢¼ ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ Á¢ïH, Á¢ã‹Ý}¢ ã¢ïx¢è Á¢Ï¢ çÜU ©S¢ ÜïU Î¢Ú¢ïx¢G¢

S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢çHÜU (j) ã¢ï´x¢ï, ©S¢ çÎÝ ÜU¢ ÜGU¢Á¢Gè (1N) Ý¢§‹S¢¢ÈGUè

ÜUè ¼GÚÈGU }¢¢§H Ýãè´ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Ý ãè Î¢Ú¢ïx¢G¢ ÜU¢ï§ü çÚà±¼ ÜGUÏ¢êH ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ Ý

ãè Á¢ïH ¼¢ïÇGÝ¢ }¢é}¢çÜUÝ ã¢ïx¢¢ çÜU ¼ê ±ã¢æ S¢ï çÈGUÚ¢Ú ã¢ï S¢ÜïU, çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ

¼ïÚï çH²ï ãH¢ÜU¼ ãè ãH¢ÜU¼ ãñ, ²ïã |¢è Ýãè´ }¢¢’Hê}¢ çÜU çÈGUçÚà¼ï ¼éÛ¢ï ÜUã¢æ

Hï Á¢¢»æx¢ï, §GÁGÁ¢G¼ ± ¥¢Ú¢}¢ ÜïU }¢ÜGU¢}¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ²¢ ãGS¢Ú¼ ¥¢ñÚ ¼æx¢è ÜUè Á¢x¢ã

Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´, (²êæ ¥¢Ð I çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚ¼ï Úã¼ï) §S¢ Î¢ñÚ¢Ý ¥¢Ð

I ÜUè Ó¢à}¢¢Ýï }¢éÏ¢¢ÚÜU S¢ï ¥¢æS¢ê |¢è Ï¢ã¼ï Úã¼ï J(1)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU ã}¢¢Úï Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ

,¢¢‰ ¢±ï´ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢¢ çÜUS¢ ÜGUÎÚ ÜêUÅ ÜêUÅ ÜUÚ |¢Ú¢ ãé¢{ رحمہم اہلل المبین

§Ý }¢éÏ¢¢ÚÜU ãçS¼²¢ï´ ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ (²¢’Ýè ¥ÐÝ¢ }¢éã G¢S¢Ï¢¢ ÜUÚÝï)

ÜUè çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¥ãGç}}¢Ä²¼ ‰¢è çÜU ãÚ ±v G¼ ¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´

}¢é¼ÈGUçvÜUÚ (çÈGURU}¢‹Î) Úã¼ï çÜU Ý Á¢¢Ýï ã}¢¢Úï ²ïã ¥¢’}¢¢H ¥ËH¢ã 1

ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ }¢vGÏ¢êH ã¢ï ÜUÚ ã}¢¢Úè }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ Ï¢Ýï´x¢ï ²¢ }¢ÎêüÎ ã¢ï

ÜUÚ ã}¢¢Úè ãH¢ÜU¼ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ S¢¢çÏ¢¼ ã¢ï´x¢ï J Á¢GÚ¢ S¢¢ïçÓ¢²ï çÜU Á¢Ï¢ ²ïã

}¢vGÏ¢êH¢Ýï Ï¢¢Úx¢¢ã §S¢ ÜGUÎÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ ÜïU S¢¢‰¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï

¼¢ï ã}¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú¢ï´ ÜU¢ï çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï ÜUè çÜUS¢ ÜGUÎÚ Á¢GMÚ¼ ãñ J çÈGURïU

}¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï ÜUè §ÈGU¢çÎÄ²¼ ¥¢ñÚ Ý ÜUÚÝï ÜïU ÝévGS¢¢Ý ÜU¢ ¥‹Î¢Á¢ G¢ §S¢ ç}¢S¢¢H

S¢ï Hx¢¢§²ï çÜU çÁ¢S¢ ¼GÚãG Îé‹²¢±è ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú S¢ï ¼¥ GËHéÜGU Ú¶Ýï ±¢H¢ ÜU¢ï§ü |¢è

à¢wGS¢ ©S¢è ±vG¼ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Úè Ï¢Ý S¢ÜU¼¢ ãñ, Á¢Ï¢ ±¢ïã ¥ÐÝï ¶GÓ¢ü çÜU²ï

1…..çãGÜU¢²¢¼éSS¢¢çHãGèÝ, S¢. 50


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 11

ãé±ï }¢¢H S¢ï ÜU§ü x¢éÝ¢ çÁ¢G²¢Î¢ ÝzG¥G ÜU}¢¢Ýï }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢

¥SH S¢Ú}¢¢²¢ |¢è }¢ãGÈGUêÁ¢G Úãï J §S¢ }¢vGS¢Î ÜïU ãGéS¢êH ÜïU çH²ï ±¢ïã ¥ÐÝï

ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú (Business) }¢ï´ çãGS¢¢Ï¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢, ãzG¼¢±¢Ú, }¢¢ã¢Ý¢ ²¢

S¢¢H¢Ý¢ ÜUè Ï¢é‹²¢Î ÐÚ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ¼¢ ãñ, çÈUÚ §S¢ ÐÚ }¢éwG¼çHÈGU ÐãHê¥¢ïæ S¢ï

Ý çS¢ÈüGU Á¢GÏ¢¢Ýè x¢G¢ñÚ¢ï çÈGURU ÜUÚ¼¢ ãñ Ï¢çËÜU §S¢ ÜU¢ï ¼ãGÚèÚ |¢è ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ

}¢éwG¼çHÈGU ¼GÚèÜGU¢ï´ S¢ï §S¢ ÜU¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G ÜUÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼¢ ãñ, ÝèÁ¢G Á¢ã¢æ

çÜUS¢è çÜGUS}¢ ÜUè ¶G¢}¢è ÝÁ¢GÚ ¥¢» ©S¢ï ÎéLS¼ ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ó¢èÁ¢G ÝzG¥G ÜïU

ãéGS¢êH }¢ï´ LÜU¢±Å Ï¢Ý¼è ÝÁ¢GÚ ¥¢» ©S¢ ÜU¢ï ÎêÚ ÜUÚ¼¢ ãñ J ¥x¢Ú ±¢ïã ¥ÐÝï

ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Úè }¢é¥G¢}¢H¢¼ ÜU¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢ Ý ÜUÚï ¼¢ï ¥vS¢Ú ¥±ÜGU¢¼ ©S¢ï ÝzG¥G

ãG¢çS¢H ã¢ïÝ¢ ¼¢ï ÎÚ çÜUÝ¢Ú, ©ËÅ¢ ÝévGS¢¢Ý ÜU¢ S¢¢}¢Ý¢ ÜUÚÝ¢ ÐÇG¼¢ ãñ ¥¢ñÚ

¥x¢Ú ©S¢ ÝévGS¢¢Ý ÜïU Ï¢¢’Î |¢è ±¢ïã “w G±¢Ï¢ï ¶GÚx¢¢ïà¢” (²¢’Ýè x¢ GzGH¼ ÜUè

x¢ãÚè Ýè´Î) S¢ï Ï¢ïÎ¢Ú Ý ã¢ï ¼¢ï »ÜU çÎÝ »ïS¢¢ |¢è ¥¢¼¢ ãñ çÜU ©S¢ ÜU¢ ¥SH

S¢Ú}¢¢²¢ |¢è Ï¢¢ÜGUè Ýãè´ Úã¼¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã ÜU¢ïÇGè ÜU¢ïÇGè ÜU¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J

çÏ¢ËÜéUH §S¢è ¼GÚãG Á¢¢ï à¢wGS¢ “ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Úï ¥¢ç¶ GÚ¼” }¢ï´ Ýz G¥G ÜU}¢¢Ýï ÜU¢ ¥¢ÚÁG¢ê

}¢‹Î ã¢ï ©S¢ï |¢è Ó¢¢çã²ï çÜU ¥ÐÝï çÜU²ï x¢» ¥¢’}¢¢H ÐÚ x¢ G¢ñÚ ÜUÚï, Á¢¢ï

¥¢’}¢¢H ©S¢ ÜU¢ï Ýz G¥G çÎH±¢Ýï }¢ïæ }¢é¥G¢ç±Ý S¢¢çÏ¢¼ ã¢ïæ, ©Ý ÜU¢ï }¢Á¢GèÎ Ï¢ïã¼Ú

ÜUÚï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜU¢}¢ §S¢ ÝzG¥G ÜïU ãéGS¢êH }¢ï´ LÜU¢±Å Ï¢Ý Úãï ã¢ï´, ©‹ã ïæ À¢ïÇG Îï, Á¢¢ï

à¢wGS¢ §S¢ ¼GÚãG ¥ÐÝ¢ »ãGç¼S¢¢Ï¢ Á¢¢Úè Ú¶ïx¢¢, ±¢ïã ¥ËH¢ã 1 ÜUè

¼¢ñÈGUèÜGU S¢ï ÜU¢}¢²¢Ï¢è S¢ï ã}¢ çÜUÝ¢Ú ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢¼G¢ñÚï ÝzG¥G V ©S¢ï

Î¢ç¶GHï Á¢‹Ý¼ ã¢ïÝ¢ ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú »ïS¢¢ ÜUÚÝï ÜUè Ï¢Á¢¢» “w G±¢Ï¢ï

x¢GzGH¼” ÜU¢ çà¢ÜU¢Ú ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ±¢ïã ¶GS¢¢Úï }¢ï´ Úãïx¢¢, çÁ¢S¢ ÜU¢ Ý¼èÁ¢¢ ÎéwG¢êHï

Á¢ã‹Ý}¢ (Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Î¢ç¶GHï) ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ S¢¢}¢Ýï ¥¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J ( عز وجل ہللبا یاذ ع ال و )

à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ã GÁ¢GÚ¼ï

¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è çÁ¢G²¢§ü

L Ýï ¥¢S¢¢Ý ¥¢ñÚ Ï¢ïã¼Ú ¥‹Î¢Á¢ G }¢ï´ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ (²¢’Ýè ¥ÐÝ¢

}¢éãG¢S¢Ï¢¢) ÜUÚÝï ÜïU ãG±¢Hï S¢ï ã}¢¢Úè Á¢¢ï ÚãÝé}¢¢§ü ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ, ±¢ïã ±¢ÜïGU§üG

ÜGU¢çÏ¢Hï ¼ãGS¢èÝ ¥¢ñÚ H¢§ÜGïU ¥G}¢H ãñ, ¥¢Ð L Ýï §S¢ ÐéÚ çÈGU¼Ý

Î¢ñÚ }¢ï´ ¥¢S¢¢Ýè S¢ï ÝïçÜU²¢æ ÜUÚÝï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜïU ¼GÚèÜGU» ÜU¢Ú ÐÚ


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 12

}¢éà¼ç}¢H à¢Úè¥G¼ ± ¼GÚèÜGU¼ ÜU¢ Á¢¢}¢ï¥G }¢Á¢}¢ê¥G¢ Ï¢Ý¢}¢ “}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼”

Ï¢ S¢êÚ¼ï S¢é±¢H¢¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ J §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï´ ÜïU çH²ï 72, §SH¢}¢è

Ï¢ãÝ¢ï ÜïU çH²ï 63, ¼GHÏ¢» §GË}¢ï ÎèÝ ÜïU çH²ï 92, ÎèÝè ¼G¢çHÏ¢¢¼ ÜïU çH²ï

83, }¢ÎÝè }¢é‹Ý¢ï ¥¢ñÚ }¢éç‹Ý²¢ï´ ÜïU çH²ï 40 ¥¢ñÚ wG¢éS¢êS¢è (²¢’Ýè x¢êæx¢ï Ï¢ãÚï)

§SH¢}¢è |¢¢§²¢ï´ ÜïU çH²ï 27 }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ãñ´ J }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ ²ïã

¥GÁ¢Gè}¢ ¼¢ïãGìÈGU¢ Ý çS¢ÈüGU ¥SH¢ÈGU k ÜUè ²¢Î çÎH¢¼¢ ãñ Ï¢çËÜU §Ý ÜïU

ÝvGà¢ï ÜGUÎ}¢ ÐÚ Ó¢H¼ï ãé±ï çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢ |¢è ãñ, §S¢

ÐÚ ¥G}¢H ÐñÚ¢ ã¢ï ÜUÚ ã}¢ ¥ÐÝè ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè §SH¢ã G ÜUè

ÜU¢ïçà¢à¢ ÜU¢ ¥GÁ¢Gè}¢ Á¢ÁGÏ¢¢ Ð¢ S¢ÜU¼ï ãñ´ ÝèÁ¢G ¼‹ã¢§ü }¢ï´ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU

çÚS¢¢Hï ÜU¢ï ¶¢ïH ÜUÚ §S¢ }¢ï´ çÎ²ï x¢» S¢é±¢H¢¼ ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼ }¢ï´ wG¢éÎ ãè “ã¢æ”

²¢ “Ý¢” ÜïU Á¢GÚè»G ¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜïU ¥ÓÀï Ï¢éÚï ã¢ïÝï ÜU¢ Á¢¢§Á¢ G¢ Hï¼ï ãé±ï

¥ÐÝè x¢GHç¼G²¢ï´ ÜU¢ï S¢é{¢Ú S¢ÜU¼ï ãñ´ J x¢¢ï²¢ ²ïã }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ã}¢ï´ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢

¥ÐÝè ãè ÜGU¢§}¢ ÜUÎ¢ü wG¢éÎ »ãGç¼S¢¢Ï¢è ÜUè ¥GÎ¢H¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ÜUÚ ÜïU ã}¢¢Úï

¥ÐÝï ãè Á¢G}¢èÚ S¢ï ÈñGUS¢H¢ ÜUÚ±¢¼ï ¥¢ñÚ ã}¢ï´ ¥ÐÝè §SH¢ãG ± ÝÁ¢¢¼ ÜU¢

}¢¢ñÜGU¥G ÈGUÚ¢ã}¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ J ÎÚ ãGÜGUèÜGU¼ ²ïã }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï

±¢Hï ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H ÜUè ¼Úx¢ GèÏ¢ ÜU¢ }¢Á¢}¢ê¥G¢ ãñ´ J x¢¢ï²¢

à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L Ýï ã}¢¢Úè ¥G}¢Hè Ï¢ÎãG¢Hè

}¢éH¢ãGÁ¢G¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãé±ï ã}¢¢Úè §SH¢ãG ÜU¢ »ÜU ¥Ý¢ï¶¢ ¼GÚèÜGU¢ §çwG¼²¢Ú

ÈGUÚ}¢¢²¢, ¼¢çÜU ã}¢ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ±vG¼ }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚ ÜïU çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ (wG¢éÎ »ãGç¼S¢¢Ï¢è)

ÐÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢»æ J ²ïãè ±Áã ãñ çÜU Ï¢ïà¢é}¢¢Ú

§SH¢}¢è |¢¢§ü, §SH¢}¢è Ï¢ãÝï´ ¥¢ñÚ ¼GHÏ¢¢ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ S¢¢ïÝï S¢ï ÐãHï “çÈGURïU

}¢ÎèÝ¢” ÜUÚ¼ï ãé±ï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Ð¢õÜïUÅ (Á¢ïÏ¢è) S¢¢§Á¢G çÚS¢¢Hï }¢ïæ çÎ²ï

x¢» ¶G¢Ýï ÐéÚ ÜUÚ¼ï ãñ´, çÁ¢S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ÝïÜU Ï¢ÝÝï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜUè

Ú¢ã }¢ï´ ãG¢§H LÜU¢±Åï´ ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÈGUÁGH¢ï ÜUÚ}¢ S¢ï Ï¢ ¼ÎÚèÁ¢ (¥¢çãS¼¢

¥¢çãS¼¢) ÎêÚ ã¢ï¼è Ó¢Hè Á¢¢¼è ãñ´ ÝèÁ¢G Ð¢Ï¢‹Îï S¢é‹Ý¼ Ï¢ÝÝï, x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÝÈGUÚ¼

ÜUÚÝï ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜïU çH²ï ÜéUÉGÝï ÜU¢ Á¢GïãìÝ |¢è Ï¢Ý¼¢ ãñ J

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜUè |¢è }¢ÚãGÏ¢¢ v²¢ Ï¢¢¼ ãñ

ÜéUGÏ¢ïü ãGÜGU ÜïU ¼G¢çHÏ¢¢ïæ ÜïU ±¢çS¢¼ïG S¢¢ñx¢G¢¼ ãñ


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 13

Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼ ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥x¢Ú ²ïã ÜUã¢ Á¢¢» çÜU ²ïã ÝÁ¢¢¼ ÜUè Ú¢ã

ÐÚ Ó¢HÝï ÜU¢ »ÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢ ãñ´ ¼¢ï à¢¢²Î Ï¢ïÁ¢¢ (x¢GH¼G) Ý ã¢ïx¢¢, v²êæçÜU

§Ý }¢æï S¢ï Ï¢¢’Á¢G }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÈGUÚ¢§Á¢G ÐÚ, Ï¢¢’Á¢ G ±¢çÁ¢Ï¢¢¼ ÐÚ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G

S¢éÝÝ¢ï }¢éS¼ãGÏÏ¢¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ãñ´ ¥¢ñÚ ²ÜGUèÝÝ ²ïã ¼}¢¢}¢ ÜU¢}¢ ©¶GÚ±è

ÝÁ¢¢¼ ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢ ÜUÚ Á¢‹Ý¼ ¼ÜU ÐãéæÓ¢¢Ýï ±¢Hï ãñ´,

¥¢§²ï ! §Ý }¢ï´ S¢ï Ó¢‹Î }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ S¢éÝ¼ï ãñ´ }¢S¢HÝ :

S¢Ï¢ S¢ï ÐãH¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ãñ çÜU “v²¢ ¥¢Á¢ ¥¢Ð Ýï ÜéUÀ Ý ÜéUÀ

Á¢¢§Á¢G ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï ÐãHï ¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ ÜUè´ ? ÝèÁ¢G ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢ Î¢ï

ÜU¢ï §S¢ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü ?”

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²¢Î Úç¶²ï ! ¥G}¢H ÜUè ÜGUÏ¢êçHÄ²¼ ÜïU

çH²ï S¢±¢Ï¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè çÝÄ²¼ Ý¢ x¢éÁ¢GèÚ (²¢’Ýè Á¢ GMÚè) ãñ Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ð¢Úã

15 S¢êÚ» Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÜUè ©‹ÝèS¢±è´19

¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ ¥ËH¢ã 1

§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ :

(۱۹،بنی اسرائیل:۱۵پ)

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ Á¢¢ï

¥¢ç¶GÚ¼ Ó¢¢ãï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè S¢è

ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ ã¢ï §ü}¢¢Ý ±¢H¢ ¼¢ï

©‹ãè´ ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ çÆÜU¢Ýï Hx¢è J

§S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜïU ¼ãìG¼ S¢ÎLH ¥ÈGU¢çÁ¢GH ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢

}¢¢ñH¢Ý¢ }¢ézG¼è S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î Ý§üG}¢égèÝ }¢éÚ¢Î¢Ï¢¢Îè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :

¥G}¢H ÜUè ÜGUÏ¢êçHÄ²¼ ÜïU çH²ï ¼èÝ3 Ó¢èÁ¢Gïæ ÎÚÜU¢Ú ãñ : (1) ¼G¢çHÏ¢ï ¥¢ç¶GÚ¼

ã¢ïÝ¢ ²¢’Ýè çÝÄ²¼ ÝïÜU (¥ÓÀè çÝÄ²¼ ã¢ï) (2) S¢§üG (ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝ¢) ²¢’Ýè

¥G}¢H ÜU¢ï Ï¢ »ãç¼}¢¢}¢ ©S¢ ÜïU ãéGÜGUêÜGU ÜïU S¢¢‰¢ ¥Î¢ ÜUÚÝ¢ (3) §ü}¢¢Ý Á¢¢ï S¢Ï¢

S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Á¢GMÚè ãñ J

¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ }¢ï |¢è çÝÄ²¼ ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼ Ï¢²¢Ý ÜUè x¢§ü ãñ J

¥¢§²ï §S¢ çÁ¢G}Ý }¢ï´ 3 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢ S¢éÝ¼ï ãñæ :


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 14

1. S¢ÓÓ¢è çÝÄ²¼ ¥Gà¢ü S¢ï çÓ¢}¢Å Á¢¢¼è ãñ ÐS¢ Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü Ï¢‹Î¢ ¥ÐÝè çÝÄ²¼

ÜU¢ï S¢ÓÓ¢¢ ÜUÚ Îï¼¢ (²¢’Ýè ¥ÐÝè çÝÄ²¼ ÜïU }¢é¼ G¢çÏ¢ÜGU ¥G}¢H ÜUÚ¼¢) ãñ

¼¢ï ¥Gà¢ü çãHÝï Hx¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÈUÚ ©S¢ Ï¢‹Îï ÜU¢ï Ï¢w Gà¢ çÎ²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J(1)

2. ¥ËH¢ã 1 ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè çÝÄ²¼ ÐÚ Îé‹²¢ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îï¼¢ ãñ, HïçÜUÝ

Îé‹²¢ ÜUè çÝÄ²¼ ÐÚ ¥¢ç¶ GÚ¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ Îï¼¢ ãñ J(2)

3. ¥¢’}¢¢H ÜU¢ Î¢Ú¢ï }¢Î¢Ú çÝÄ²¼¢ï´ ÐÚ ãñ ¥¢ñÚ ãÚ à¢wGS¢ ÜïU çH²ï ±¢ïãè ãñ

çÁ¢S¢ ÜUè ±¢ïã çÝÄ²¼ ÜUÚï J(3)

¥¢ç¶GÚè ãGÎèS¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ à¢¢ÚïãïG Ï¢é¶G¢Úè ãGÁ¢GÚ¼ï }¢ézG¼è }¢éãG}}¢Î à¢ÚèÈéUGH

ãGÜGU ¥}¢Á¢Îè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU §S¢ ãGÎèS¢ ÜU¢ ²ïã }¢¼GHÏ¢ ãé±¢ çÜU

¥¢’}¢¢H ÜU¢ S¢±¢Ï¢ çÝÄ²¼ ãè ÐÚ (}¢¢ñÜGUêÈGU) ãñ, çÏ¢x¢GñÚ çÝÄ²¼ çÜUS¢è S¢±¢Ï¢ ÜU¢

§çS¼ãìGÜGU¢ÜGU )ا س۔ت ح۔قاق( Ýãè´ J(4)

¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ï´ ÜU¢ ã¢ï wG¢éÎ¢ Á¢ÁGÏ¢¢ ¥G¼G¢

Ï¢‹Î» }¢éçwGHS¢ Ï¢Ý¢, ÜUÚ ¥GzG± }¢ïÚè ãÚ ¶G¼G¢ (5)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Ï¢²¢Ý ÜUÎ¢ü ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ S¢ï çÝÄ²¼

ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼ ± ÈGUÁ¢GèH¼ }¢¢’Hê}¢ ãé§ü, çHã¢Á¢G¢ ã}¢ï´ |¢è ãéGS¢êHï S¢±¢Ï¢ ÜUè

¶G¢ç¼GÚ ãÚ Á¢¢§Á¢G ± ÝïÜU ÜU¢}¢ S¢ï ÜGUÏH ¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ ÜUÚ HïÝè Ó¢¢çã²ï´

¼¢çÜU §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ã}¢¢Úï Ý¢}¢» ¥¢’}¢¢H }¢ï ¥Á¢í¢ï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ Á¢ G¶GèÚ¢

§ÜUn¢ ã¢ï¼¢ Úãï J

§S¢è ¼GÚãG »ÜU }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ²ïã ãñ çÜU “v²¢ ¥¢Á¢ ¥¢Ð Ýï Ð¢æÓ¢¢ï´

Ý}¢¢Á¢Gï´ }¢çSÁ¢Î ÜUè ÐãHè S¢ÈGU }¢ï´ ¼vÏ¢èÚï ªH¢ ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢¢ Á¢}¢¢¥ G¼

¥Î¢ ÈGUÚ}¢¢§æü ? ÝèÁ¢G ãÚ Ï¢¢Ú çÜUS¢è »ÜU ÜU¢ï ¥ÐÝï S¢¢‰¢ }¢çSÁ¢Î Hï Á¢¢Ýï

ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ?”

۶۹۲۶، حدیث:۴۴۴/ ۱۲تاریخ بغداد، … 1

بن مبارک ،ص … 2 ھد ال ۵۴۹حدیث ۱۹۳الز

۱حدیث: ۶/ ۱خباری … 3

ÝéÁ¢Gã¼éH ÜGU¢Úè 1/172…4

ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ S¢. 93…5


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 15

§S¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¼¢ï ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L

¥ÐÝï çÚS¢¢Hï “ÝïÜU Ï¢ÝÝï ÜU¢ ÝéS¶ G¢” }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : “çS¢ÈGüU §S¢ »ÜU }¢ÎÝè

§‹¥ G¢}¢ ÐÚ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü S¢ãGèãG }¢¢’Ý¢ïæ }¢ï´ ÜU¢ÚÏ¢‹Î ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ Ï¢ïÇ G¢

Ð¢Ú ã¢ï Á¢¢» J”

S¢¢çÏ¢ÜGU¢ x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU

ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï Î¢ï2

Úv¥G¼ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï, ©Ý }¢ï S¢ãì± (²¢’Ýè x¢GH¼Gè) Ý ÜUÚï ¼¢ï Á¢¢ï x¢éÝ¢ã ÐãHï ãé±ï

ãñ´ ¥ËH¢ã 1 }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ Îï¼¢ ãñ J(1)

v Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï ! Î¢ï2 Úv¥G¼ ÜUè Á¢Ï¢ ²ïã ÈGUÁ¢GèH¼ ãñ ¼¢ï Á¢¢ï

à¢wGS¢ Ð¢æÓ¢¢ï´ Ý}¢¢Á¢Gï´ ¥¢ñÚ ±¢ïã |¢è Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ ¥Î¢ ÜUÚÝï Hx¢ Á¢¢» ¼¢ï ©S¢ ÜïU

¼¢ï ±¢Úï ãè çÝ²¢Úï ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J

27 ÎÚÁ¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ©G}¢Ú E S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU

¼¢Á¢Î¢Úï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢ 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :

Ý}¢¢Á¢Gï Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼, ¼‹ã¢ Ý}¢¢Á¢G S¢ï 27 ÎÚÁ¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ãñ J(2)

Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï ¥¢Á¢G¢Îè

}¢Á¢GèÎ §S¢ }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ }¢ï´ ¼vÏ¢èÚï ªH¢ ÜU¢ |¢è çÁ¢GRU ãñ J §S¢ ÜUè

ÈGUÁ¢GèH¼ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ²ïã Ï¢²¢Ý ÜUè x¢§ü ãñ çÜU Á¢¢ï }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Ó¢¢HèS¢40

Ú¢¼ï´

Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ §S¢ ¼GÚãG ÐÉGï çÜU ÐãHè Úv¥G¼ ÈGU¢ñ¼ Ý ã¢ï, ¥ËH¢ã

1 ©S¢ ÜïU çH²ï Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï ¥¢Á¢G¢Îè çH¶ Îï¼¢ ãñ J(3)

سند االنصار، … 1 نبل، م ۲۱۷۴۹: یث،حد۸/۱۶۲املسند لالمام امحد بن ح

۲۵۰،حدیث:۳۲۶۔۔۔اخل،صۃاجلماع ۃباب فضل صال ،ۃکتاب املساجد ومواضع الصال مسلم، … 2

۷۹۸، حدیث:۱/۴۳۷ ،ۃالعشاء و الفجر یف مجاع ۃسنن ابن ماجہ،کتاب املساجد واجلماعا ت ،باب صال … 3


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 16

v çS¢ÈüGU Ó¢¢HèS¢40

çÎÝ ¼ÜU §Gà¢¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ¼vÏ¢èÚï ªH¢ ÜïU

S¢¢‰¢ ÐÉ GÝï ÜUè Á¢Ï¢ ²ïã ÈGUÁ¢GèH¼ ãñ ¼¢ï çÁ¢G‹Î¢ Úã Á¢¢Ýï ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ çÁ¢G‹Îx¢è |¢Ú

Ð¢æÓ¢¢ï´ Ý}¢¢Á¢G ï´ ¼vÏ¢èÚï ªH¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜU¢ v²¢ }¢ÜGU¢}¢ ã¢ïx¢¢ J

}¢çSÁ¢Î ÜUè ãG¢çÁ¢GÚè

§S¢ “}¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢” }¢ï´ Ó¢êæçÜU Ý}¢¢Á¢ G ï Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü

x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢Gï Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ ©G}¢ê}¢Ý }¢çSÁ¢Î ãè }¢ï´ ¥Î¢ ÜUè Á¢¢¼è ãñ,

çHã¢Á¢G¢ §S¢ }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ S¢éÏãG¢ï à¢¢}¢ }¢çSÁ¢Î ÜUè ãG¢çÁ¢GÚè ÜU¢

Á¢GÚè¥G¢ |¢è ãñ Á¢¢ï çÜU »ïGÝ S¢¥G¢Î¼ ãñ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ 5

S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU ãéGÁG¢êÚï ¥ÜUÚ}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢ 6 Ýï §Úà¢¢Î

ÈGUÚ}¢¢²¢ : ـد ا ل غدا من ـمسج ـه اهللا اعـد راح او ال ـجـن ة یف ل راح او غدا كل ـما نزال ال Á¢¢ï à¢wGS¢

S¢éÏãG¢ï à¢¢}¢ }¢çSÁ¢Î }¢ï Á¢¢» ¼¢ï çÁ¢¼Ýè }¢Ú¼Ï¢¢ |¢è Á¢¢»x¢¢, ¥ËH¢ã 1 ©S¢

ÜïU çH²ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ }¢ïã}¢¢Ýè ¼Ä²¢Ú ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ J(1)

ÐãHè S¢ÈGU

§S¢ }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ }¢ï´ ÐãHè S¢ÈGU }¢ï´ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï ÜUè |¢è ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü

x¢§ü ãñ, çÁ¢S¢ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢²¢ x¢²¢ çÜU ¥x¢Ú H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï

²ïã }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» çÜU ¥Á¢G¢Ý ÎïÝï ¥¢ñÚ ÐãHè S¢ÈGU }¢ï´ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï }¢ï çÜU¼Ý¢

¥Á¢í ãñ ¥¢ñÚ çÈUÚ ©‹ãï´ ÜéUG¥G¢ü ‹Î¢Á¢ Gè ÜïU çÏ¢x¢GñÚ ²ïã S¢¥G¢Î¼ï´ ãG¢çS¢H Ý ã¢ï ¼¢ï §Ý

ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Á¢GMÚ ÜéUG¥G¢ü ¥‹Î¢Á¢ Gè ÜUÚï´x¢ï J(2)

x¢éGSS¢¢ ÐèÝï ¥¢ñÚ ÎÚ x¢éÁ¢GÚ S¢ï ÜU¢}¢ HïÝï ±¢H¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU Ý}¢¢Á¢Gï Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼

¥Î¢ ÜUÚÝï ±¢Hï §S¢ »ÜU }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¥Á¢í¢ï

S¢±¢Ï¢ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ J §S¢è ¼GÚãG »ÜU }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ²ïã |¢è ãñ

۶۶۹،حدیث: ۳۳۶... اخل، صۃمسلم،کتاب املساجد... اخل، باب املشي ال الصال … 1 ۴۳۷، احلدیث:۲۳۱الصفوف واقامتھا۔۔۔اخل، ص ۃباب تسوی ،ۃمسلم ،کتاب الصلو … 2


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 17

çÜU “v²¢ ¥¢Á¢ ¥¢Ð Ýï çÜUS¢è ÐÚ xG¢éSS¢¢ ¥¢ Á¢¢Ýï ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ Ó¢éÐ S¢¢{

ÜUÚ xG¢éSS¢ï ÜU¢ §GH¢Á¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ²¢ Ï¢¢ïH ÐÇGï ? ÝèÁ¢G ÎÚ x¢éÁ¢GÚ S¢ï ÜU¢}¢

çH²¢ ²¢ §ç‹¼ÜGU¢}¢ ÜU¢ }¢¢ñÜGU¥G ÉêæÇ¼ï Úãï ?” ¥Ï¢ §S¢ }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ ÐÚ

x¢G¢ñÚ ÜUÚï´ ¼¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ïx¢¢ çÜU }¢é¥ G¢à¢Úï }¢ï´ ¥}Ý¢ï ¥}¢¢Ý ÜGU¢§}¢ ÜUÚÝï ¥¢ñÚ

çÈGU¼Ý¢ ± ÈGUS¢¢Î ÜU¢ï Á¢ÇG S¢ï ©¶ïÇG ÎïÝï ÜU¢ ²ïã çÜU¼Ý¢ Á¢GÏ¢ÚÎS¼ ¼GÚèÜGU¢ ãñ

Á¢G¢çãÚ ãñ çÜU Á¢Ï¢ ãÚ à¢wGS¢ ¥ÐÝï ¥‹ÎÚ S¢ï §ç‹¼ÜGU¢}¢ ÜUè ¥¢x¢ ÜU¢ï Ï¢éÛ¢¢ Îïx¢¢

¥¢ñÚ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝï ¥¢ñÚ S¢Ï¢í ÜUÚÝï ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢¢ Ð¢»x¢¢ ¼¢ï çÈGU¼Ýï ÈGUS¢¢Î¢¼ ¥¢ñÚ

HÇG¢§ü Û¢x¢ÇG¢ï´ ÜU¢ Á¢ÇG S¢ï ¶G¢ç¼}¢¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ²êæ ã}¢¢Ú¢ }¢é¥G¢à¢Ú¢ ¥}Ý ÜU¢

x¢ã±¢Ú¢ Ï¢Ý Á¢¢»x¢¢ J §S¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ }¢ï´ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ S¢ï ÜU¢}¢ HïÝï ÜUè

|¢è ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü x¢§ü ãñ, ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜU¢ }¢¼GHÏ¢ ²ïã ãñ çÜU ¥x¢Ú çÜUS¢è

à¢wGS¢ S¢ï ÜU¢ï§ü ¶G¼G¢ ± ÜéUGS¢êÚ S¢ÚÁ¢GÎ ã¢ï Á¢¢» ²¢ ±¢ïã ã}¢ ÐÚ ÁG¢éË}¢ ±

çÁ¢G²¢Î¼è ÜUÚ Ï¢ñÆï ²¢ çÜUS¢è |¢è ¼GÚãG ã}¢ï´ §üÁ¢G¢ ÐãéæÓ¢¢» ¼¢ï Ï¢ÎH¢ ± §ç‹¼ÜGU¢}¢

HïÝï ²¢ ©S¢ï Á¢Hè ÜUÅè S¢éÝ¢ ÜUÚ ¥ÐÝï çÎH ÜUè |¢ÇG¢S¢ çÝÜU¢HÝï ÜïU Ï¢Á¢¢»

ã}¢ ©S¢ ÜU¢ï çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜïU çH²ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï´ J xG¢éSS¢¢ Ðè Á¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ï´

ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎïÝ¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ ¶GSH¼ ¥¢ñÚ ÝÈGUèS¢ ¥G¢Î¼ ãñ J Ð¢Úã 1 S¢êÚ¼éH

Ï¢ÜGUÚã ÜUè ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 109 }¢ï´ §Úà¢¢Îï wG¢éÎ¢±‹Îè ãñ :

(۱۰۹:ة،البقر۱)پ ¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¼¢ï ¼é}¢

À¢ïÇG¢ï ¥¢ñÚ ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÜUÚ¢ï J

S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢, S¢éË¼G¢Ýï }¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ 6

ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ãñ : Á¢¢ï xG¢éSS¢¢ Ðè Á¢¢»x¢¢ ãG¢H¢æçÜU ±¢ïã Ý¢çÈGUÁ¢G ÜUÚÝï ÐÚ

ÜéUGÎÚ¼ Ú¶¼¢ ‰¢¢ ¼¢ï ¥ËH¢ã 1 çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ©S¢ ÜïU çÎH ÜU¢ï ¥ÐÝè

çÚÁ¢G¢ S¢ï |¢Ú Îïx¢¢ J

n à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÎêS¢Ú¢ïæ ÜU¢ï

¼Úx¢GèÏ¢ ÎïÝï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ wG¢éÎ |¢è Á¢G¢¼è }¢é¥G¢}¢H¢¼ }¢ï´ ¥GzG±¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ S¢ï

ÜU¢}¢ Hï¼ï ãñ´ ÝèÁ¢G ¼ãGìÎèS¢ï Ýï’}¢¼ ÜïU çH²ï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ çÜU


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 18

“n }¢ñ´ ¥ÐÝï ¥‹ÎÚ §ç‹¼ÜGU¢}¢ ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢¢ Ýãè´ Ð¢¼¢” »ï ÜU¢à¢ !

ã}¢ |¢è Ï¢ïÁ¢¢ xG¢éSS¢ï, Á¢ÁGÏ¢¢¼è ÐÝ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Á¢G¢¼ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ §ç‹¼ÜGU¢}¢ HïÝï S¢ï

Ï¢Ó¢Ýï }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢»æ J ام ی الن ج ن ب م اال ی ب اہ ی اہلل نی ہ ی ل الی ع ع ت صل م ل س ہ و وال

<

§S¢è ¼GÚãG à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢ Ý}Ï¢Ú 6 }¢ï´ S¢H¢}¢ ÜU¢ï ¥G¢}¢ ÜUÚÝï ÜUè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý¢Ýï ÜïU çH²ï §Úà¢¢Î

ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : v²¢ ¥¢Á¢ ¥¢Ð Ýï Í¢Ú, ÎzG¼Ú, Ï¢S¢, ÅîïÝ, ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ ¥¢¼ï

Á¢¢¼ï ¥¢ñÚ x¢çH²¢ï´ S¢ï x¢éÁ¢GÚ¼ï ãé±ï Ú¢ã }¢ï´ ¶ÇGï ²¢ Ï¢ñÆï ãé±ï }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï

S¢H¢}¢ çÜU²¢ ?

§SH¢}¢ ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ ¥G}¢H

S¢H¢}¢ ÜïU ãéGSÝ¢ï wG¢êÏ¢è ÜU¢ ¥‹Î¢Á¢ G¢ §S¢ Ï¢¢¼ S¢ï Hx¢¢§²ï çÜU S¢H¢}¢,

§SH¢}¢ ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ ¥G}¢H ãñ ÝèÁ¢G çÜUS¢è à¢wGS¢ ÜU¢ S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢ »ïS¢¢ ãñ Á¢ñS¢ï

©S¢ Ýï S¢ÎÜGU¢ çÎ²¢ ã¢ï, S¢H¢}¢ x¢éÝ¢ã¢ï ÜUè Ï¢çwGà¢à¢ ± }¢é¥G¢ÈGUè ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ |¢è

ãñ ¥¢ñÚ ÎéwG¢êHï Á¢‹Ý¼ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ |¢è, »ÜU à¢wGS¢ Ýï ÝêÚ ÜïU ÐñÜUÚ, ¼}¢¢}¢ ÝçÏ¢²¢ï´

ÜïU S¢Ú±Ú 6 S¢ï ÐêÀ¢ : §SH¢}¢ ÜU¢ S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ïã¼ÚèÝ ¥G}¢H ÜU¢ñÝ

S¢¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¶¢Ý¢ ç¶H¢Ý¢ ¥¢ñÚ ãÚ }¢éS¢H}¢¢Ý ÜU¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢ wG±¢ã

¼é}¢ ©S¢ï Á¢¢Ý¼ï ã¢ï ²¢ Ý Á¢¢Ý¼ï ã¢ï J(1)

»ÜU }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :

¼é}ã¢Ú¢ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï x¢}¢üÁ¢¢ïà¢è S¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢ |¢è S¢ÎÜU¢ ãñ(2)

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

§ÏÝï ©G}¢Ú E S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU Á¢¢ï }¢éS¢H}¢¢Ý Ï¢èS¢20

}¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï

S¢H¢}¢ ÜUÚï, ©S¢ ÜïU çH²ï Á¢‹Ý¼ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ J(3)

ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢

6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ÜU¢ï§ü S¢ï |¢è Î¢ï2 }¢éS¢H}¢¢Ý }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜUÚ¼ï

ãñ´, çÈUÚ Î¢ïÝ¢ï´ }¢éS¢¢ÈGUãG¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ ¼¢ï ©Ý Î¢ïÝ¢ï´ ÜïU ¥Hx¢ ã¢ïÝï S¢ï ÐãHï ãè ©Ý ÜïU

x¢éÝ¢ã Ï¢wGà¢ çÎ²ï Á¢¢¼ï ãñ´ J(4)

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ Ï¢Ú¢ çÏ¢Ý ¥G¢çÁ¢GÏ¢ 5

۱۲، حدیث:۱۶/ ۱خباری، کتاب االمیان ،باب اطعام الطعام من االسالم، … 1

۱/۲۳۵جامع العلوم واحلکم، … 2

۲۵۲۸۲، حدیث:۹،۵/۵۱،اجلزء الرابع ،البابۃکزنالعمال،کتاب الصحب … 3

کا … 4 ۴۶۷۹،حدیث:۲/۱۶۹،ۃواملعانق ۃاملصافح اآلداب،باب املصابیح،کتاب ۃمش


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 19

S¢ï }¢Ú±è ãñ, ©‹ã¢ï´ Ýï ÜUã¢ çÜU ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ çÜU

Á¢¢ï à¢wGS¢ Ó¢¢Ú4 Úv¥G¼ Î¢ïÐãÚ S¢ï ÐãHï ÐÉGï ¼¢ï x¢¢ï²¢ ©S¢ Ýï §Ý Úv¥G¼¢ï´ ÜU¢ï

à¢Ï¢ï ÜGUÎí }¢ï ÐÉG¢ ¥¢ñÚ Î¢ï2 }¢éS¢H}¢¢Ý Á¢Ï¢ }¢éS¢¢ÈGUãG¢ ÜUÚ¼ï ãñ ¼¢ï ©Ý ÜïU S¢Ï¢

x¢éÝ¢ã Û¢ÇG Á¢¢¼ï ãñ´ ÜU¢ï§ü x¢éÝ¢ã Ï¢¢ÜGUè Ýãè´ Úã Á¢¢¼¢ J(1)

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²¢Î Úãï ! çÜU Ï¢²¢Ý ÜUÎ¢ü ¥ãG¢ÎèS¢ }¢ï´

Á¢ã¢æ ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU }¢é¥G¢ÈGU ã¢ïÝï ÜU¢ çÁ¢GRU ãñ, §S¢ S¢ï }¢éÚ¢Î S¢x¢GèÚ¢ (²¢’Ýè

À¢ïÅï) x¢éÝ¢ã ãñ´ v²êæçÜU ÜUÏ¢èÚ¢ (²¢’Ýè Ï¢Ç Gï) x¢éÝ¢ã ¼¢ï S¢ÓÓ¢è ¼¢ñÏ¢¢ çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ

¥¢ñÚ §S¢è ¼GÚãG S¢¢çãGÏ¢ï ãGÜGU S¢ï ãGÜGU }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ¢» çÏ¢x¢GñÚ }¢é¥G¢ÈGU Ýãè´ ã¢ï¼ï J

Ï¢ãÚ ãG¢H S¢H¢}¢ ÝçÏ¢²¢ï´ ÜïU §}¢¢}¢, ¶GñLH ¥Ý¢}¢ 6 ÜUè »ïS¢è

}¢èÆè }¢èÆè S¢é‹Ý¼ ãñ çÜU §S¢ ÜïU Á¢ GÚè»G Ï¢¢ã}¢è ÝÈGUÚ¼ ± ¥GÎ¢±¼ ¶Gy}¢ ã¢ï¼è

¥¢ñÚ ¥¢ÐS¢ }¢æï Î¢ïS¼è ¥¢ñÚ }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ÈGUÁ¢G¢ ÜGU¢§}¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ, çHã¢Á¢G¢ ã}¢ï´

|¢è Ó¢¢çã²ï çÜU §Ý ¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ S¢ï ç}¢HÝï ±¢Hï Úæx¢ çÏ¢Úæx¢ï }¢ÎÝè ÈêUH¢ï´ ÜUè

Ú¢ïà¢Ýè S¢ï S¢H¢}¢ ÜU¢ï ¥G¢}¢ ÜUÚÝï ±¢Hï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚ¼ï ãé±ï

çÏ¢H¢ §ç}¼²¢Á¢G ãÚ }¢éS¢H}¢¢Ý ÜU¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚï´, wG±¢ã ©S¢ S¢ï Á¢¢Ý ÐãÓ¢¢Ý ã¢ï

²¢ Ý ã¢ï, §S¢è ¼GÚãG Á¢Ï¢ ¥ÐÝï Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï´ ¼¢ï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜU¢ï |¢è S¢H¢}¢

ÜUÚï´ J ¥¢Á¢ ÜUH ¥G¢}¢ ¼G¢ñÚ ÐÚ H¢ïx¢ Í¢Ú ÜïU Ï¢¢ãÚ ¼¢ï çÜUS¢è ãGÎ ¼ÜU »ÜU ÎêS¢Úï

ÜU¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚ Hï¼ï ãñ }¢x¢Ú Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï¼ï ±vG¼ Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜU¢ï S¢H¢}¢ Ýãè

ÜUÚ¼ï, Ï¢çËÜU ¶G¢}¢¢ïà¢è S¢ï Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ´, ²ïã ¼GÚèÜGU¢ S¢é‹Ý¼ ÜïU

ç¶GH¢ÈGU ãñ Á¢Ï¢ çÜU Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï¼ï ±vG¼ Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜU¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢ S¢éé‹Ý¼

|¢è ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢§GS¢ï ¶GñÚ¢ï Ï¢ÚÜU¼ |¢è ãñ J

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜU §Ý }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼

ÐÚ ¥G}¢H ÜUè ÜñUS¢è Ï¢ÚÜU¼ï´ ãñ´ çÜU §Ý ÜïU Á¢GÚè»G Á¢ã¢æ ÈGUÚ¢§Á¢G ± ±¢çÁ¢Ï¢¢¼ ÐÚ

§çS¼ÜGU¢}¢¼ ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ, ±ãè´ ¥ÐÝï ¥‹ÎÚ Ð¢§ü Á¢¢Ýï ±¢Hè ÜU§ü »ÜU

کا… 1 ۴۶۹۴:،حدیث۲/۱۷۱ ،ۃواملعانق ۃاملصافح اآلداب،باب املصابیح،کتاب ۃمش


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 20

}¢é¥G¢à¢Ú¼è ¥¢ñÚ ¥wGH¢ÜGUè ¶G¢ç}¢²¢ï´ (²¢’Ýè ÜU}¢Á¢ G¢ïçÚ²¢ï´) ÜU¢ï ÎêÚ ÜUÚÝï ÜU¢

}¢¢ñÜGU¥G |¢è ç}¢H¼¢ ãñ J ²ïã ¼¢ï Ó¢‹Î »ÜU }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼ ÜïU Ï¢¢Úï

}¢ï´ ã}¢ Ýï S¢éÝ¢, çÁ¢S¢ S¢ï ¥‹Î¢Á¢ G¢ Hx¢¢²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU ¼}¢¢}¢ ÜïU ¼}¢¢}¢

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ¥ÐÝï ¥‹ÎÚ çÜUS¢ ÜGUÎÚ ÚãG}¢¼ï ¥¢ñÚ Ï¢ÚÜU¼ï´ çH²ï ãé±ï ãñ´ J

çHã¢Á¢G¢ ¥x¢Ú ã}¢ S¢ãGèãG }¢¢’Ý¢ï´ }¢ï´ ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Ú, S¢ÓÓ¢ï

¥G¢çà¢ÜGïU ÚS¢êH ¥¢ñÚ Ï¢¢ ¥G}¢H }¢éS¢H}¢¢Ý Ï¢ÝÝ¢ Ó¢¢ã¼ï ãñ´ ¼¢ï ã}¢ï´ à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼,

¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜïU ¥G¼G¢ÜUÎ¢ü }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ Á¢GMÚ ¥ÐÝ¢Ýï

Ó¢¢çã²ï, ²ïã }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼ ¥ÐÝ¢Ýï ¥¢ñÚ ÝïÜU Ï¢ÝÝï ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ

}¢ÎÝè ÝéS¶G¢ ãñ ¥¢ñÚ çÏ¢H wG¢éS¢êS¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU }¢ÚÁ¢G ÜïU çH²ï ç¼Ú²¢ÜGU (Î±¢)

S¢¢çÏ¢¼ ã¢ï¼ï ãñ´ J ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢éÛ¢ï }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢¢¼ S¢ï Œ²¢Ú ãñ J ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥x¢Ú ¥¢Ð Ýï ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜUè

¶G¢ç¼GÚ Ï¢ S¢}¢è}¢ï ÜGUËÏ¢ (S¢ÓÓ¢ï çÎH S¢ï) §Ý ÜU¢ï ÜGUÏ¢êH ÜUÚ ÜïU §Ý ÐÚ ¥G}¢H

à¢éM¥G ÜUÚ çÎ²¢ ¼¢ï ¥¢Ð Á¢è¼ï Á¢è Ï¢ãé¼ Á¢ËÎ V §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ï´ Îï¶

Hï´x¢ï J ¥¢Ð ÜU¢ï V S¢éÜêUÝï ÜGUËÏ¢ ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢¢, Ï¢¢ç¼GÝ ÜUè S¢ÈGU¢§ü ã¢ïx¢è

ÝèÁ¢G ¶G¢ñÈGïU wG¢éÎ¢ ± §GàÜGïU }¢éS¼GÈGU¢ ÜïU Ó¢à}¢ï ¥¢Ð ÜïU ÜGUËÏ¢ S¢ï ÈêUÅï´x¢ï J

V ¥¢Ð ÜïU ¥GH¢ÜGïU }¢ï´ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ÎÝè ÜU¢}¢ ãGñÚ¼ ¥æx¢ïÁ¢G

ãGÎ ¼ÜU Ï¢ÉG Á¢¢»x¢¢ J Ó¢êæçÜU }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ¥ËH¢ã 1 ÜUè

çÚÁ¢G¢ ÜïU ãéGS¢êH ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ, çHã¢Á¢G¢ à¢ñ¼G¢Ý ¥¢Ð ÜU¢ï Ï¢ãé¼ S¢éS¼è çÎH¢»x¢¢,

¼GÚãG ¼GÚãG ÜïU ãGèHï Ï¢ã¢Ýï S¢éÛ¢¢»x¢¢, ¥¢Ð ÜU¢ çÎH Ýãè´ Hx¢ Ð¢»x¢¢ }¢x¢Ú ¥¢Ð

çã}}¢¼ }¢¼ ã¢çÚ²ïx¢¢, V çÎH |¢è Hx¢ ãè Á¢¢»x¢¢ J

»ï ÚÁ¢G¢ ãÚ ÜU¢}¢ ÜU¢ §ÜU ±vG¼ ãñ çÎH ÜU¢ï |¢è ¥¢Ú¢}¢ ã¢ï ãè Á¢¢»x¢¢

<

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢§²ï Ó¢‹Î }¢Á¢ GèÎ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU

}¢éwG¼S¢ÚÝ ÈGUÁ¢G¢§H S¢éÝ¼ï ãñ´ ¼¢çÜU ã}¢¢Úï çÎH }¢ï´ Ýz GS¢ ± ¥¢’}¢¢H ÜU¢

}¢éãG¢S¢Ï¢¢ ÜUÚÝï ÜUè }¢Á¢GèÎ Úx¢GÏ¢¼ ÐñÎ¢ ã¢ï S¢ÜïU Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, §Ý }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼

}¢ï´ S¢ï »ÜU }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ |¢è ãñ J ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 21

±¢H¢ï´ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢¢Úï

§‹S¢¢Ý ¶ G¼G¢ÜU¢Ú ãñ´ ¥¢ñÚ ¶G¼G¢ÜU¢Ú¢ï´ }¢ï´ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ±¢ïã ãñ´, Á¢¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ Hï¼ï

ãñ´ J(1)

§S¢è ¼GÚãG ¼ãÁÁ¢éÎ ¥Î¢ ÜUÚÝï ±¢Hï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼

ÜU¢ ¥‹Î¢Á¢ G ¢ §S¢ Ï¢¢¼ S¢ ï Hx¢¢§²ï çÜU ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢, ÝêÚ ï }¢éÁ¢SS¢}¢

6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÈGUÁ¢üG Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢’Î S¢Ï¢ S¢ï ¥z GÁ¢GH

Ý}¢¢Á¢G Ú¢¼ }¢ï´ ÐÉGè Á¢¢Ýï ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G ãñ J(2)

»ÜU }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ }¢x¢GçÚÏ¢ ÜïU

Ï¢¢’Î ¥Î¢ çÜU²ï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥Ã±¢Ï¢èÝ ÜïU Ý±¢çÈGUH ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ |¢è ãñ J §Ý ÜUè

ÈGUÁ¢GèH¼ }¢ï´ ¥¢¼¢ ãñ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢x¢GçÚÏ¢ ÜïU Ï¢¢’Î Àï6 Úv¥G¼ïæ §S¢ ¼GÚãG ¥Î¢

ÜUÚï çÜU §Ý ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ÜU¢ï§ü Ï¢éÚè Ï¢¢¼ Ý ÜUãï ¼¢ï ²ïã Àï6 Úv¥G¼ïæ Ï¢¢Úã

12

S¢¢H ÜUè §GÏ¢¢Î¼ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ï´x¢è J(3)

Ó¢¢à¼ ÜïU Ý±¢çÈGUH ¥Î¢ ÜUÚÝï ±¢H¢

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ |¢è Á¢GÏ¢ÚÎS¼ ÈGUÁ¢GèH¼ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ J Á¢Ý¢Ï¢ï

S¢¢çÎÜGU¢ï ¥}¢èÝ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ËH¢ã 1 ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ :

»ï §ÏÝï ¥¢Î}¢ ! ¼ê à¢éM¥G çÎÝ }¢ï´ Ó¢¢Ú4 Úv¥G¼ï´ ¥Î¢ ÜUÚÝï S¢ï ¥G¢çÁ¢Á¢G Ý ã¢ï,

}¢ñ´ ¥¢ç¶GÚï çÎÝ ¼ÜU ¼ïÚè çÜUÈGU¢²¼ ÜUMæx¢¢ J(4)

Û¢êÅ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ±¢Hï }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ |¢è Á¢‹Ý¼è Í¢Ú ÜïU ãéGS¢êH ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ J ÝçÏ¢Ä²ï

ÜUÚè}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï ãGÜGU ÐÚ ã¢ï¼ï ãé±ï Û¢x¢ÇG¢ ¶Gy}¢ ÜUÚï

}¢ñ´ ©S¢ ÜïU çH²ï Á¢‹Ý¼ ÜïU çÜUÝ¢Úï »ÜU Í¢Ú ÜUè Á¢G}¢¢Ý¼ Îï¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ Û¢êÅ ¼ÜüU

ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ ÜïU ±S¼G }¢ï´ »ÜU Í¢Ú ÜUè Á¢G}¢¢Ý¼ Îï¼¢ ãêæ ¥x¢Ó¢ïü ±¢ïã

}¢éÁ¢G¢ãG (wG¢éà¢ ¼GÏ¢§üG) ÜïU ¼G¢ñÚ ÐÚ Û¢êÅ Ï¢¢ïH¼¢ ã¢ï ¥¢ñÚ ¥ÓÀï ¥wGH¢ÜGU ±¢Hï ÜU¢ï

Á¢‹Ý¼ ÜïU ¥¢’H¢ ÎÚÁ¢ï }¢ï´ »ÜU Í¢Ú ÜUè Á¢ G}¢¢Ý¼ Îï¼¢ ãêæ J(5)

x¢GèÏ¢¼ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï

±¢Hï }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ ÜéUGÏ¢ïü }¢éS¼GÈGU¢ ÜïU ãéGS¢êH ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ J

S¢éË¼G¢Ýï Ï¢ãGìÚ¢ï Ï¢Ú 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU çÁ¢S¢ ÜU¢ }¢¢H ÜU}¢

ãé±¢ ¥¢ñÚ ¥ãH¢ï §G²¢H çÁ¢G²¢Î¢ ãé±ï ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G ¥ÓÀè ãé§ü ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï

۴۲۵۱، حدیث:۴/۴۹۱ابن ماجہ، کتاب الزھد، باب ذکر التو بہ، … 1

۱۱۶۳،حدیث:۵۹۱مسلم، کتاب الصیام،ص … 2

۱۱۶۷،حدیث:۲/۴۵اخل،…اخل،باب ما جاءیف الست رکعات …ۃالصلو ۃابن ماجہ ،کتاب اقام … 3

۴۶۸،حدیث: ۱۷۷/ ۱،السنن الکربی … 4

۴۸۰۰، حدیث: ۳۳۲/ ۴باب یف حسن اخللق ، ابو داؤد ،کتاب االدب، … 5


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 22

}¢éS¢H}¢¢Ý¢ï ÜUè x¢GèÏ¢¼ Ý ÜUè, Á¢Ï¢ ±¢ïã çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ¥¢»x¢¢ ¼¢ï }¢ïÚï S¢¢‰¢

§S¢ ¼GÚãG ã¢ïx¢¢ Á¢ñS¢ï ²ïã Î¢ï2 ©æx¢çH²¢æ ãñ J

(1) }¢ÎíS¢¼éH }¢ÎèÝ¢ Ï¢¢çHx¢G¢Ý }¢ï´

ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÐÉGÝï ÐÉG¢Ýï ±¢Hï }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ |¢è »ïGÝ

Ï¢¢§GS¢ï S¢¥G¢Î¼ ãñ J ¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :

Ï¢ïà¢ÜU H¢ïx¢¢ï´ }¢ï S¢ï ÜéUÀ ¥ËH¢ã ±¢Hï ãñ´ J S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H Ýï ¥GÁ¢üG

çÜU²¢ : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 ±¢ïã ÜU¢ñÝ H¢ïx¢ ãñ´ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :

ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGÝï ±¢Hï çÜU ²ïãè H¢ïx¢ ¥ËH¢ã ±¢Hï ãñ´ ¥¢ñÚ ¶G±¢S¢ }¢ï´ à¢¢ç}¢H

ãñ´ J(2)

}¢éwG¼çHÈGU ¥±Ú¢Î¢ï ±Á¢G¢§ÈGU ÐÉGÝï ±¢H¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ Á¢¢ï çÜU

çÁ¢GRU¢ï ¥Á¢GÜU¢Ú ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ãñ J çÁ¢GRU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´

ãGÎèS¢ï ÜéUGÎS¢è }¢ï´ ¥¢¼¢ ãñ çÜU ¥ËH¢ã 1 ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ : Á¢Ï¢ }¢ïÚ¢ Ï¢‹Î¢ }¢ïÚ¢

çÁ¢GRU ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ã¢ïÅ }¢ïÚï çH²ï çãH¼ï ãñ´ ¼¢ï }¢ñ´ ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ã¢ï¼¢

ãêæ J(3)

ÐèÚ ÜïU çÎÝ Ú¢ïÁ¢G¢ Ú¶Ýï ±¢Hï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ |¢è

ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU ÜUè M S¢ï ÐS¢‹ÎèÎ¢ ¥G}¢H ãñ J ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6

ãñ : ÐèÚ ¥¢ñÚ Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ÜïU çÎÝ ¥¢’}¢¢H Ðïà¢ çÜU²ï Á¢¢¼ï ãñ´, çHã¢Á¢ G¢ }¢ñ´ ÐS¢‹Î

ÜUÚ¼¢ ãêæ çÜU Á¢Ï¢ }¢ïÚ¢ ¥G}¢H Ðïà¢ çÜU²¢ Á¢¢» ¼¢ï }¢ñ´ Ú¢ïÁ¢GïÎ¢Ú ã¢ïªæ J(4)

}¢ÚèÁ¢G

ÜUè §G²¢Î¼ ÜUÚÝï ±¢H¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢ |¢è çÝã¢²¼ ¥ãç}}¢Ä²¼ ÜU¢ ãG¢ç}¢H ãñ

v²êæçÜU }¢¢ïãGçS¢Ýï §‹S¢¢çÝÄ²¼ 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢¢ï

à¢wGS¢ çÜUS¢è }¢ÚèÁ¢G ÜUè §G²¢Î¼ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï »ÜU }¢éÝ¢Îè (»’H¢Ý ÜUÚÝï ±¢H¢)

¥¢S}¢¢Ý S¢ï çÝÎ¢ (»’H¢Ý) ÜUÚ¼¢ ãñ çÜU wG¢éà¢ ã¢ï Á¢¢ çÜU ¼ïÚ¢ ²ïã Ó¢HÝ¢

}¢éÏ¢¢ÚÜU ãñ ¥¢ñÚ ¼ê Ýï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ¥ÐÝ¢ çÆÜU¢Ý¢ Ï¢Ý¢ çH²¢ ãñ J(5)

۱۷۸۶۸حدیث: ، ۴۴۹/ ۱۰، جممع الزوائد، کتاب الزھد ، باب یف من قل مالہ وکثر ت عیالہ … 1

۲۱۵،حدیث: ۱۴۰/ ۱وعلمہ ، القرآن تعلم من فضل یف باب ،ۃابن ماجہ،کتاب السن … 2

۳۷۹۲، حدیث:۴/۲۴۳ماجہ، کتاب االدب، باب فضل الذکر، ابن … 3

۷۴۷، حدیث: ۲/۱۸۷ترمذی ،کتا ب الصوم، با ب ماجاء یف صوم یوم االثننی واخلمیس ، … 4

۱۴۴۳،حدیث: ۲/۱۹۲ابن ماجہ ،کتاب اجلنائز ،باب ماجاء یف ثواب من عا د مریضا، … 5


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 23

}¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢ÐÝï çÜU §Ý }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÐÚ

¥G}¢H, ¥SH }¢ï´ ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ ÜïU Ï¢¢’Á¢ G ¥ãGÜU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ ãñ ¥¢ñÚ

§Ý ÐÚ ¥G}¢H ÜUè §¼Ýè Ï¢ÚÜU¼ï´ ãñ´, çÁ¢Ý ÜU¢ ¥‹Î¢Á¢ G¢ Ýãè´ Hx¢¢²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢

}¢S¢HÝ ¥ÓÀï ¥ÓÀï ¥¢’}¢¢H ÜUè ¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ï´ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU

Á¢GÚè»G ÈGUÚ¢§Á¢G ¥¢ñÚ ±¢çÁ¢Ï¢¢¼ ²¢’Ýè Ý}¢¢Á¢ G¢ï´ ÜUè ¥Î¢»x¢è ¥¢ñÚ Á¢}¢¢¥G¼ ÜUè

Ð¢Ï¢‹Îè }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÜUè ç¼H¢±¼ }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G Ú¢ïÁ¢G¢ï´ ÜUè ÜUS¢Ú¼ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ¥±Ú¢Î¢ï

±Á¢G¢§ÈGU ÐÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ )۔قا۔مت ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ¥}¢èÚï¢{ )ا س۔ت

¥ãHï S¢é‹Ý¼ ± ©GH}¢¢» ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜUè ÜéU¼éÏ¢ ÜïU }¢é¼G¢H»G ÐÚ }¢éÎ¢±}¢¼

ت(ا۔و۔م )م۔د ²¢’Ýè ã}¢ïà¢x¢è }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ÜéUGÚ¥¢Ý S¢è¶Ýï

çS¢¶¢Ýï ÜUè S¢¥G¢Î¼ }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼ }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý (}¢¥G ¼zGS¢èÚï ¶GÁ¢G¢§ÝéH §GÚÈGU¢Ý /

ÝêLH §GÚÈGU¢Ý/çS¢Ú¢yG¢éH çÁ¢Ý¢Ý) ÜUè ¼èÝ3 ¥¢²¢¼ ÜUè ç¼H¢±¼ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU

Á¢GÚè»G §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè ¼<Ï¢Ä²¼ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ÐÎïü }¢ï´

ÐÎ¢ü, ©Æ¼ï Ï¢ñÆ¼ï ¥¢ñÚ ¶ÇGï Úã¼ï ãé±ï ãGœ¢H §}¢ÜU¢Ý S¢}¢¼ï çÜGUÏH¢ ÜUè S¢¥G¢Î¼

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G çÈGUË}¢¢ïæ Çî¢}¢¢ï, x¢¢Ýï Ï¢¢Á¢¢ï, ¼¢ïã}¢¼¢ï´, x¢¢çH²¢ï´,

Û¢êÅè Ï¢¢¼¢ï´, Ó¢éx¢GçH²¢ï, ±¢’Î¢ ç¶ GH¢çÈGU²¢ï´, ¼G‹Á¢G ± çÎH ¥¢Á¢G¢çÚ²¢ï´, ÜGUãìÜGUã¢ï,

ãGS¢Î, ¼ÜUÏÏ¢éÚ, çÝÈGU¢ÜGU, çÚ²¢ÜU¢Úè ¥¢ñÚ ç¶G²¢Ý¼ Á¢ñS¢ï }¢é¥G¢à¢Ú¼è, x¢GñÚ

¥wGH¢ÜGUè ¥¢ñÚ x¢GñÚ à¢Ú§üG ¥zG¥G¢H ± ãGÚÜU¢¼ S¢ï ÝÈGUÚ¼ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU

Á¢GÚè»G Á¢G¢¼è Î¢ïS¼è ÜïU Ï¢Á¢¢» S¢Ï¢ S¢ï ²vS¢¢æ (»ÜU Á¢ñS¢ï) ¼¥GËHéÜGU¢¼ }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥ G ± ãzG¼¢±¢Ú }¢ÎÝè

}¢éÁ¢G¢ÜUÚï }¢ï´ çà¢ÜüU¼ }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G }¢é¼G¢H¥G» Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ ±

ÜéU¼éÏ¢ï ¥¢’H¢ ã GÁ¢GÚ¼ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ ±

ÜU¢Ï¢èÝ¢ ± }¢éà¢¢±Ú¼¢ï´ ¥¢ñÚ }¢Á¢¢çHS¢ ÜUè §¼G¢¥G¼ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G

ãGœ¢¢ çÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH }¢ï´ §çS¼ÜGU¢}¢¼ |¢è }¢ÎÝè

§‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G ÝS¢èÏ¢ ã¢ï¼è ãñ, x¢GÚÁ¢G ²ïã çÜU }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 24

}¢S¢¢§Ï¢ S¢ï ÝÁ¢¢¼ ¥¢ñÚ ÉïÚ¢ïæ |¢H¢§²¢ï´ ÜïU ãéGS¢êH ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ´ J çHã¢Á¢G¢ ÐvÜUè

¥¢ñÚ S¢ÓÓ¢è çÝÄ²¼ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï çÜU V ¥¢Á¢ S¢ï ãè Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU

}¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ }¢¢’}¢êH Ï¢Ý¢»æx¢ï J V

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU ¥G¢ç}¢H Ð ï ãÚ Î}¢ ãÚ Í¢ÇGè

²¢ §H¢ãè wG¢êÏ¢ Ï¢ÚS¢¢ ÚãG}¢¼¢ï´ ÜUè ¼ê Û¢ÇGè

çÜU¼¢Ï¢ “çÈGURïU }¢ÎèÝ¢” ÜU¢ ¼¥ G¢LÈGU

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ïæ ¼zGS¢èHè

}¢¢’Hê}¢¢¼ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÝèÁ¢G ÝïçÜU²¢ï´ ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢¢ Ð¢Ýï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¼ï ãé±ï

¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜU¢ }¢éã G¢S¢Ï¢¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢

166 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “çÈGURïU }¢ÎèÝ¢” ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢ çÝã¢²¼

}¢éÈGUèÎ ãñ J §S¢ çÜU¼¢Ï¢ }¢ï´ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ (¥¢’}¢¢H ÜU¢ }¢éã G¢S¢Ï¢¢ ÜUÚÝï) ÜUè

Á¢GMÚ¼ ± ¥ãç}}¢Ä²¼, §S¢ ÜïU ÈGU±¢§Î, ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ ÜUè Ú¢ïà¢Ýè }¢ï´ wG¢éÎ

»ãGç¼S¢¢Ï¢è ÜUÚÝï ÜU¢ S¢éÏ¢ê¼ ¥¢ñÚ Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ م ال اہلل م ہ م ح ر نی ب ÜUè çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜïU

±¢çÜGU¥G¢¼ Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ }¢éw G¼çHÈGU }¢¢ñÁG¢ê¥G¢¼ ÐÚ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢

ÜUÚÝï ÜU¢ ¥G}¢Hè ¼GÚèÜGU¢ |¢è Ï¢²¢Ý çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J ¼}¢¢}¢ §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï´ S¢ï

}¢ÎÝè §çË¼Á¢¢ ãñ çÜU §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ¥¢Á¢ ãè }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ S¢ï ãçÎÄ²¼Ý

¼GHÏ¢ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ §S¢ ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢ ÜUèçÁ¢²ï J Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè ±ïÏ¢ S¢¢§Å

www.dawateislami.net S¢ï §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÚèÇ çÜU²¢ (²¢’Ýè ÐÉG¢) |¢è

Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ, Ç¢ªÝ H¢ïÇ (Download) |¢è çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÐí‹Å

¥¢ªÅ (Print Out) |¢è çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J

Ï¢²¢Ý ÜU¢ ¶éGH¢S¢¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Á¢ ã}¢ Ýï ¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜU¢

}¢éãG¢S¢Ï¢¢ ÜUÚÝï ÜïU ãG±¢Hï S¢ï Ï¢²¢Ý S¢éÝ¢ çÜU ¥ÐÝ¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢ ÜUÚ¼ï ÚãÝ¢ Ï¢ãé¼

çÁ¢G²¢Î¢ ¥ãç}}¢Ä²¼ ÜU¢ ãG¢ç}¢H ãñ J ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ÝÁ¢¢¼ §S¢è }¢ï´ ãñ çÜU §‹S¢¢Ý

Îé‹²¢ ãè }¢ï´ ¥ÐÝ¢ }¢éã G¢S¢Ï¢¢ ÜUÚ¼¢ Úãï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ÝzGS¢ ± ¥¢’}¢¢H ÜUè ÜUÇ Gè

çÝx¢Ú¢Ýè ÜUÚ¼¢ Úãï, Á¢¢ï à¢wGS¢ çãGS¢¢Ï¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ S¢ï ÐãHï wG¢éÎ ¥ÐÝ¢ }¢éãG¢S¢Ï¢¢

ÜUÚ¼ï ãé±ï ¥ÐÝè Á¢G¢¼ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¥zG¥G¢H }¢ï´ Ð¢§ü Á¢¢Ýï ±¢Hè Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜU¢ï


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 25

S¢é{¢Ú Hï¼¢ ãñ, ±¢ïã x¢éÝ¢ã¢ï S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ¥¢ñÚ ÝïçÜU²¢ï´ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜUÚÝï }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢

ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ, §Ý ÝïÜU ¥¢’}¢¢H ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ©S¢ï }¢éçàÜUH¢¼ }¢ï´ ¥ËH¢ã 1

ÜUè }¢ÎÎ ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ ¥¢ñÚ ÜUH Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ Á¢‹Ý¼è Ï¢¢x¢G¢¼ »ïS¢ï wG¢éà¢

ÝS¢èÏ¢ à¢wGS¢ ÜU¢ çÆÜU¢Ý¢ Ï¢Ýï´x¢ï J ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ wG¢éÎ »ãGç¼S¢¢Ï¢è ÜUè

¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§ü x¢§ü ãñ, Ï¢çËÜU ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ¼¢ï ¼¢ÜUèÎ ÜUè x¢§ü ãñ çÜU §‹S¢¢Ý

ÜU¢ï ¥ÐÝï ¥±ÜGU¢¼ }¢ï S¢ï ÜéUÀ ±vG¼ »ãGç¼S¢¢Ï¢è (çÈGURïU }¢ÎèÝ¢) ÜïU çH²ï }¢éÜGUÚüÚ

ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ¥¢ñÚ çÜUS¢è |¢è ÜU¢}¢ S¢ï ÐãHï ©S¢ ÜïU ¥‹Á¢¢}¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ x¢ G¢ñÚ ÜUÚ

HïÝ¢ Ó¢¢çã²ï çÜU ²ïã ÜU¢}¢ ©¶GÚ±è »’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï ¥ÓÀ¢ ãñ ²¢ Ï¢éÚ¢ J ¥x¢Ú

¥ÓÀ¢ ã¢ï ¼¢ï ÜUÚï ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ S¢ï Ï¢¢Á¢G Úãï J ²¢Î Úãï ! çÜU çÈGURïU }¢ÎèÝ¢

ÜUÚ¼ï ãé±ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ x¢G¢ñÚ¢ï çÈGURU ÜUÚÝ¢ çS¢ÈüGU ÝïçÜU²¢ï ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜU¢

Á¢GÚè¥G¢ ãè Ýãè´ Ï¢çËÜU wG¢éÎ |¢è ¥GÁ¢Gè}¢ ÝïÜUè ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ÚÎS¼ §GÏ¢¢Î¼ ãñ Á¢ñS¢¢ çÜU

ã}¢ Ýï ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï S¢éÝ¢ çÜU ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï x¢G¢ñÚ¢ï çÈGURU ÜUÚÝ¢ S¢¢Æ60

S¢¢H ÜUè §GÏ¢¢Î¼ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J

n à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢ é‹Ý¼ L ÜUè

à¢zGÜGU¼¢ï´ ÜUè Ï¢Î¢ñH¼ ã}¢¢Úï çH²ï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜïU Á¢GÚè»G çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝ¢

çÝã¢²¼ ¥¢S¢¢Ý ã¢ï x¢²¢ ãñ, çHã¢Á¢G¢ ¼}¢¢}¢ §SH¢}¢è |¢¢§ü çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚ¼ï

ãé±ï }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ ÐéÚ ÜUÚÝï (²¢’Ýè çÈGURïU }¢ÎèÝ¢) ÜU¢ï ¥ÐÝ¢

}¢¢’}¢êH Ï¢Ý¢ HèçÁ¢²ï, ÝèÁ¢ G §S¢ ÐÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ Ð¢Ýï ÜïU çH²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è

ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï Á¢¢§²ï ¥¢ñÚ }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUÚ¼ï

Úçã²ï J §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢ ã}¢¢Úï çH²ï

¥¢S¢¢Ý S¢ï ¥¢S¢¢Ý ¼Ú ã¢ï¼¢ Ó¢H¢ Á¢¢»x¢¢ J V

<

}¢Á¢çHS¢ï ãGÁ¢ ± ©G}¢Úã

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! n Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè

}¢¢ãG¢ïH }¢ï ÝïçÜU²¢´ ÜUÚÝï, x¢éÝ¢ã¢ï S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ wG¢êÏ¢ wG¢êÏ¢ Á¢ïGãìÝ çÎ²¢ Á¢¢¼¢ ãñ,

ÝèÁ¢G }¢éÝÁGÁ¢G}¢ ¼GÚèÜGïU S¢ï }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢ÉG¢Ýï ÜïU çH²ï }¢é¼¥GçgÎ à¢¢ï’Ï¢¢Á¢¢¼

|¢è ÜGU¢§}¢ çÜU²ï x¢» ãñ´, §‹ãè à¢¢ï’Ï¢¢Á¢¢¼ }¢ï S¢ï »ÜU “}¢Á¢çHS¢ï ã GÁ¢ ± ©G}¢Úã”


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 26

|¢è ãñ J §S¢ }¢ï´ ÜU¢ï§ü à¢ÜU Ýãè´ çÜU ãGÁ¢ »ÜU ¥ã}¢ §GÏ¢¢Î¼ ãñ, ãÚ S¢¢H H¢¶¢ï´

}¢éS¢H}¢¢Ý »ÜU ãè çHÏ¢¢S¢ }¢ï Úæx¢ ± ÝSH ÜïU §ç}¼²¢Á¢G¢¼ ç}¢Å¢ ÜUÚ ¥¢ñÚ

¥¢ÐS¢ ÜUè ÝÈGUÚ¼ïæ ¥¢ñÚ ÚæçÁ¢à¢ï´ |¢éH¢ ÜUÚ S¢Ú Á¢G}¢èÝï ãGÚ}¢ ÐÚ §ÜUnï ã¢ï¼ï ãñ´,

çÁ¢Ý ÜïU §çœ¢ÈGU¢ÜGU ± §çœ¢ãG¢Î ÜU¢ ²ïã ¥‹Î¢Á¢G Îï¶ ÜUÚ ÐêÚè Îé‹²¢ ã GñÚ¢Ý ã¢ï¼è

ãñ J ²ïã H}ãG¢ ©Gàà¢¢ÜGU ÜïU çH²ï çÜUS¢è ¼G¢ñÚ ÐÚ Ýï’}¢¼ï © GÁ¢G}¢¢ S¢ï ÜU}¢ Ýãè´ ã¢ï¼¢,

v²êæçÜU Á¢Ï¢ ©‹ãï´ ÚÏ¢ 1 ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ãGÏ¢èÏ¢ 6 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã S¢ï

ÐÚ±¢Ý» ãG¢çÁ¢GÚè ç}¢H¼¢ ãñ ¼¢ï ©Ý ÜU¢ à¢¢ñÜGU ÎèÎÝè (²¢’Ýè Îï¶Ýï ÜïU ÜGU¢çÏ¢H)

ã¢ï¼¢ ãñ J

à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è, ã GÁ¢GÚ¼ï

¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è çÁ¢G²¢§ü

L Ýï ãGÁ¢ ÐÚ Á¢¢Ýï ±¢Hï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï´ ¥¢ñÚ §SH¢}¢è Ï¢ãÝ¢ï ÜUè

¼<Ï¢Ä²¼ ÐÚ |¢è wG¢éS¢êS¢è ¼±ÁÁ¢¢ïã Îè ¥¢ñÚ §‹ãï´ Ï¢¢Úx¢¢ãï wG¢éÎ¢±‹Îè ¥¢ñÚ Ï¢¢Úx¢¢ãï

}¢éS¼GÈGU±è ÜïU ¥¢Î¢Ï¢ çS¢¶¢Ýï ÜïU çH²ï »ÜU à¢¢ïãÚ» ¥¢ÈGU¢ÜGU çÜU¼¢Ï¢ “ÚÈGUèÜéUGH

ãGÚ}¢ñÝ” ¼ãGÚèÚ ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ }¢vÜU¢ ± }¢ÎèÝ¢ ÜUè ÈGUÁ¢G¢¥¢ïæ }¢ï´ ¥ÐÝè S¢¢æS¢¢ï ÜU¢ï

}¢é¥Gœ¢GÚ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï Á¢¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¥¢Î¢Ï¢ ¥¢ñÚ Îèx¢Ú Á¢GMÚè }¢S¢¢§H ±x¢GñÚ¢

S¢ï ¥¢x¢¢ã ÜUÚÝï ÜïU çH²ï “}¢Á¢çHS¢ï ãGÁ¢ ± ©G}¢Úã” Ï¢Ý¢§ü J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãÚ

S¢¢H ãGÁ¢ ÜïU “}¢¢ñçS¢}¢ï Ï¢ã¢Ú” }¢ï´ ã G¢Á¢è ÜïU}Ð¢ï´ }¢ï´ “}¢Á¢çHS¢ï ãGÁ¢ ± ©G}¢Úã”

ÜïU Á¢GñÚï »ãGç¼}¢¢}¢ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢éÏ¢çËHx¢GèÝ, ãG¢çÁ¢²¢ï´ ÜUè ¼<Ï¢Ä²¼ ÜUÚ¼ï

ãñ´ J ãGÁ¢ ± çÁ¢G²¢Ú¼ï }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ M }¢ï´ ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU çH²ï

}¢ÎèÝï ÜïU }¢éS¢¢çÈGUÚ¢ï´ ÜU¢ï ãGÁ¢ ± ©G}¢Úã ÜUè çÜU¼¢Ï¢ï´ }¢S¢HÝ ÚÈGUèÜéUGH ãGÚ}¢ñÝ,

¥¢ñÚ ÚÈGUèÜéUGH }¢¢ï’¼ç}¢ÚèÝ |¢è }¢éz G¼ Ðïà¢ ÜUè Á¢¢¼è ãñ´ J

¥ËH¢ã ÜUÚ}¢ »ïS¢¢ ÜUÚï ¼éÛ¢ Ðï Á¢ã¢æ }¢ï

»ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ¼ïÚè {ê}¢ }¢Ó¢è ã¢ï !

12 }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï çãGSS¢¢ HèçÁ¢²ï !

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥ÐÝï ¥wGH¢ÜGU ÜU¢ï S¢æ±¢ÚÝï ¥¢ñÚ ¥ÐÝè

x¢ézG¼¢Ú ± çÜUÚÎ¢Ú ÜU¢ï Ï¢ïã¼Ú S¢ï Ï¢ïã¼Ú Ï¢Ý¢Ýï ÜïU çH²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è S¢ï

±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï Á¢¢§²ï ¥¢ñÚ S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ Á¢ñGHè ãGËÜGïU ÜïU 12 }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ |¢è


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 27

çãGSS¢¢ HèçÁ¢²ï, ²¢Î Úãï çÜU Á¢GñHè ãGËÜGïU ÜïU 12 }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï }¢¢ã¢Ý¢ »ÜU

}¢ÎÝè ÜU¢}¢ “}¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼” ÜU¢ çÚS¢¢H¢ Á¢}¥G ÜUÚ±¢Ý¢ |¢è ãñ, ã}¢ wG¢éÎ |¢è

}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ Á¢}¥G

ÜUÚ¢¼ï ãé±ï, ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï |¢è Ð¢Ï¢‹Îè ÜïU S¢¢‰¢ }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ Á¢}¥G

ÜUÚ±¢Ýï ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Îï¼ï Úãï´, §S¢ ÐÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï V ÝïÜU

¥¢’}¢¢H }¢ï´ §Á¢ G¢ÈGU¢ ã¢ïx¢¢ J

ã}¢ï´ |¢è Ó¢¢çã²ï çÜU ã}¢ §çS¼ÜGU¢}¢¼ S¢ï çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ }¢¢’}¢êH

Ï¢Ý¢ Hï´, V §S¢ ÜUè ÜUS¢èÚ Ï¢ÚÜU¼ï´ ãG¢çS¢H ã¢ï´x¢è J ¥¢§²ï ¼Úx¢GèÏ¢ ÜïU

çH²ï »ÜU }¢ÎÝè Ï¢ã¢Ú S¢éÝ¼ï ãñ´ J

Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï ÜU¢ §‹¥ G¢}¢

à¢ñ¶ïG ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï

¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è

L ¥ÐÝè }¢àãêÚï Á¢G}¢¢Ý¢ ¼¢HèÈGU “ÈñGUÁ¢G¢Ýï S¢é‹Ý¼” çÁ¢ËÎ ¥Ã±H

ÜïU S¢ÈGUãG¢ 931 ÐÚ çH¶¼ï ãñ´ : »ÜU §SH¢}¢è |¢¢§ü ÜUè ¼ãGÚèÚ ÜU¢ wG¢éH¢S¢¢ ãñ :

n }¢éÛ¢ï }¢ÎÝè §‹¥ G¢}¢¢¼ S¢ï Œ²¢Ú ãñ ¥¢ñÚ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚÝï ÜU¢

}¢ïÚ¢ }¢¢’}¢êH ãñ J »ÜU Ï¢¢Ú }¢ñ´ ¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ

çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼<Ï¢Ä²¼ ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´

¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU S¢¢‰¢ S¢êÏ¢¢ Ï¢HêçÓ¢S¼¢Ý (Ð¢çÜUS¼¢Ý) ÜïU S¢ÈGUÚ ÐÚ ‰¢¢ J

§S¢è Î¢ñÚ¢Ý }¢éÛ¢ x¢éÝãx¢¢Ú ÐÚ Ï¢¢Ï¢ï ÜUÚ}¢ ¶éH x¢²¢ J ãé±¢ ²êæ çÜU Ú¢¼ ÜU¢ï Á¢Ï¢

S¢¢ï²¢ ¼¢ï çÜGUS}¢¼ ¥æx¢ÇG¢§ü Hï ÜUÚ Á¢¢x¢ ©Æè, Á¢Ý¢Ï¢ï çÚS¢¢H¼ }¢¥¢Ï¢

6 wG±¢Ï¢ }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU Hï ¥¢», ¥|¢è Á¢Ë±¢ï´ }¢ï´ x¢é}¢ ‰¢¢ çÜU

HÏ¢ã¢» }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜU¢ï Á¢éç}Ï¢à¢ ãé§ü ¥¢ñÚ ÚãG}¢¼ ÜïU ÈêUH Û¢ÇGÝï Hx¢ï, ¥ËÈGU¢Á¢G

ÜéUÀ ²êæ ¼Ú¼èÏ¢ Ð¢» : “Á¢¢ï }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÈGURïU }¢ÎèÝ¢ ÜUÚ¼ï

ãñ´ }¢ñ´ ©‹ãï´ ¥ÐÝï S¢¢‰¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢ªæx¢¢ J”

à¢éçRU²¢ v²êæ ÜUÚ ¥Î¢ ã¢ï ¥¢Ð ÜU¢ ²¢ }¢éS¼GÈGU¢

çÜU ÐÇG¢ïS¢è wG¢éËÎ }¢ï´ ¥ÐÝ¢ Ï¢Ý¢²¢ à¢éçRU²¢

<


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 28

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Ï¢²¢Ý ÜU¢ï §çwG¼¼¢}¢ ÜUè ¼GÚÈGU H¢¼ï ãé±ï

S¢é‹Ý¼ ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ¥¢ñÚ Ó¢‹Î S¢é‹Ý¼ï´ ¥¢ñÚ ¥¢Î¢Ï¢ Ï¢²¢Ý ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼

ãG¢çS¢H ÜUÚ¼¢ ãêæ J ¼¢Á¢Î¢Úï çÚS¢¢H¼, à¢ãÝà¢¢ãï ÝÏ¢éÃ±¼, }¢éS¼GÈGU¢ Á¢¢Ýï ÚãG}¢¼,

à¢}»G Ï¢ÁG}¢ï çãÎ¢²¼, Ý¢ñà¢» Ï¢ÁG}¢ï Á¢‹Ý¼ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï Á¢‹Ý¼

çÝà¢¢Ý ãñ : çÁ¢S¢ Ýï }¢ïÚè S¢é‹Ý¼ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ

çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ }¢ïÚï S¢¢‰¢ ã¢ïx¢¢ J

کا) (۱۷۵:حدیث،۱/۹۷،ۃکتاب االمیان،باب االعتصام بالکتاب والسن،الصابیح ۃمش

S¢èÝ¢ ¼ïÚè S¢é‹Ý¼ ÜU¢ }¢ÎèÝ¢ Ï¢Ýï ¥¢ÜGU¢

Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ÐÇG¢ïS¢è }¢éÛ¢ï ¼é}¢ ¥ÐÝ¢ Ï¢Ý¢Ý¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢§²ï ! à¢ñ¶ïG ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï

S¢é‹Ý¼ L ÜïU çÚS¢¢Hï “163 }¢ÎÝè ÈêUH” S¢ï ç}¢S±¢ÜU ÜïU

}¢ÎÝè ÈêUH S¢éÝ¼ï ãñ´ :

ÐãHï Î¢ï2 ÈGUÚ¢}¢ñÝï }¢éS¼GÈGU¢ 6 }¢éH¢ãGÁ¢G¢ ã¢ï´ :

Î¢ï Úv¥G¼ ç}¢S±¢ÜU ÜUÚ ÜïU ÐÉGÝ¢ çÏ¢x¢GñÚ ç}¢S±¢ÜU ÜUè 70 Úv¥G¼¢ï´ S¢ï

¥zGÁ¢GH ãñ J ( ہ یب یب والت غ ۱۸:حدیث، ۱/۱۰۲،الت ) ç}¢S±¢ÜU ÜU¢ §çS¼’}¢¢H ¥ÐÝï

çH²ï H¢çÁ¢G}¢ ÜUÚ H¢ï v²êæçÜU §S¢ }¢ï´ }¢éæã ÜUè S¢ÈGU¢§ü ¥¢ñÚ ÚÏ¢ ¼¥G¢H¢ ÜUè çÚÁ¢G¢

ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ ãñ J ( نبل ج ۵۸۶۹حدیث ۴۳۸ص ۲مسند ا مام امحد بن ح ) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï

¥GÏÏ¢¢S¢ E S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ç}¢S±¢ÜU }¢ï´ ÎS¢ wG¢êçÏ¢²¢æ ãñ´ : (Ó¢‹Î ²ïã

ãñ) }¢éæã S¢¢ÈGU ÜUÚ¼è, }¢S¢êÉGï ÜU¢ï }¢…GÏ¢ê¼G Ï¢Ý¢¼è, Ï¢èÝ¢§ü Ï¢ÉG¢¼è, Ï¢Ë¢x¢G}¢ ÎêÚ

ÜUÚ¼è, }¢éæã ÜUè Ï¢ÎÏ¢ê ¶Gy}¢ ÜUÚ¼è, S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU ãñ, çÈGUçÚà¼ï wG¢éà¢ ã¢ï¼ï

ãñ´, ÚÏ¢ 1 Ú¢Á¢Gè ã¢ï¼¢ ãñ J S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ à¢¢ÈïGU§Gü I ÈGUÚ}¢¢¼ï

ãñ´ : Ó¢¢Ú Ó¢èÁ¢Gï´ ¥GvGH Ï¢ÉG¢¼è ãñ´ : ÈéUGÁG¢êH Ï¢¢¼¢ï S¢ï ÐÚãïÁ¢G, ç}¢S±¢ÜU ÜU¢

§çS¼’}¢¢H, S¢éHãG¢ ²¢’Ýè ÝïÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï §GË}¢ ÐÚ ¥G}¢H

ÜUÚÝ¢ J ( ۲۷ص۳العلوم ج ءا حیا ) ç}¢S±¢ÜU ÐèHê ²¢ Á¢Gñ¼êÝ ²¢ Ýè}¢ ±x¢GñÚ¢ ÜUÇG±è

HÜUÇGè ÜUè ã¢ï ç}¢S±¢ÜU ÜUè }¢¢ïÅ¢§ü Àéæx¢çH²¢ ²¢’Ýè À¢ïÅè ©æx¢Hè ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú

ã¢ï J ç}¢S±¢ÜU Á¢Ï¢ Ý¢ ÜGU¢çÏ¢Hï §çS¼’}¢¢H ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ÈïæUÜU }¢¼ ÎèçÁ¢²ï çÜU

²ïã ¥¢H» ¥Î¢» S¢é‹Ý¼ ãñ, çÜUS¢è Á¢x¢ã »ãGç¼²¢¼ G S¢ï Ú¶ ÎèçÁ¢²ï ²¢ ÎzGÝ

ÜUÚ ÎèçÁ¢²ï ²¢ Ð‰ƒÚ ±x¢GñÚ¢ ±ÁGÝ Ï¢¢ æ{ ÜUÚ S¢}¢é‹ÎÚ }¢ï ÇéÏ¢¢ï ÎèçÁ¢²ï J


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 29

S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´ ÐÉGï Á¢¢Ýï ±¢Hï

6 ÎéMÎï Ð¢ÜU ¥¢ñÚ 2 Îé¥G¢

1 à¢Ï¢ï Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ ÎéMÎ :

ی الحبیب العالی القدرالعظی ن سیدنامحمد اللہم صل وسلم وبارک علی م النبی االم

الہ وصحبہ وسلم وعلی الجاہ

Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ ãÚ à¢Ï¢ï Á¢é}¢é¥G¢ (Á¢é}¢é¥G¢ ¥¢ñÚ

Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ÜUè ÎÚç}¢²¢Ýè Ú¢¼) §S¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ï Ð¢Ï¢‹Îè S¢ï ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ÐÉïGx¢¢ ¼¢ï }¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ÜUè

çÁ¢G²¢Ú¼ ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï¼ï ±vG¼ |¢è, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã Îï¶ïx¢¢

çÜU S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢ 6 ©S¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ¥ÐÝï ÚãG}¢¼ |¢Úï ã¢‰¢¢ï´ S¢ï

©¼¢Ú Úãï ãñ´ J ادات ص ل سی د الس لوات ع ا(١٥١)افضل الص ملخص

2 ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU :

علی الہ وسلم د و اللہم صل علی سید نا وموالنا محم

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥ÝS¢ 5 S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ¼¢Á¢Î¢Úï }¢ÎèÝ¢

6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ ²ïã ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉGï, ¥x¢Ú ¶ÇG¢ ‰¢¢

¼¢ï Ï¢ñÆÝï S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ Ï¢ñÆ¢ ‰¢¢ ¼¢ï ¶ÇGï ã¢ïÝï S¢ï ÐãHï ©S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU

ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æx¢ï J (٦٥)ایضا ص

3 ÚãG}¢¼ ÜïU S¢œ¢Ú ÎÚ±¢Á¢Gï : ی اہلل علی محمد صل

Á¢¢ï ²ïã ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉG¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ ÐÚ ÚãG}¢¼ ÜïU 70 ÎÚ±¢Á¢Gï ¶¢ïH

çÎ²ï Á¢¢¼ï ãñ J یع ص (٢٧٧)القول البد

4 Àï H¢¶ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ S¢±¢Ï¢ :

دوام ملک اہلل دعددمافی علم اہلل صلۃ دآئمۃ ب اللھم صل علی سیدنامحمãGÁ¢GÚ¼ï ¥ãG}¢Î S¢¢±è Q Ï¢¢’Á¢G Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ S¢ï ÝvGH ÜUÚ¼ï ãñ´ :

§S¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÜU¢ï »ÜU Ï¢¢Ú ÐÉGÝï S¢ï Àï H¢¶ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGÝï ÜU¢

S¢±¢Ï¢ ãG¢çS¢H ã¢ï¼¢ ãñ J (ادات ل سی د الس لوات ع )افضل الص


}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ (Ú¢ãï ÝÁ¢¢¼) 30

5 ÜéUGÏ¢ïü }¢éS¼GÈGU¢ 6 :

دکما تحب وترضی لہ اللہم صل علی محم

»ÜU çÎÝ »ÜU à¢wGS¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ãéGÁG¢êÚï ¥‹±Ú 6 Ýï ©S¢ï

¥ÐÝï ¥¢ñÚ çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý çÏ¢Æ¢ çH²¢ J §S¢ S¢ï

S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ G ÜU¢ï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãé±¢ çÜU ²ïã ÜU¢ñÝ Á¢Gè

}¢¼üÏ¢¢ ãñ ! ! ! Á¢Ï¢ ±¢ïã Ó¢H¢ x¢²¢ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :

²ïã Á¢Ï¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉG¼¢ ãñ ¼¢ï ²êæ ÐÉG¼¢ ãñ J یع ص (١٢٥)القول البد

6 ÎéMÎï à¢ÈGU¢¥G¼ :

انزلہ المقعد علی محمد اللہم صل ب عندک یوم القیامۃ و المق

à¢¢ÈïGU»G ©}¢}¢ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ãñ : Á¢¢ï à¢wGS¢ ²êæ

ÎéMÎï Ð¢ÜU ÐÉGï ©S¢ ÜïU çH²ï }¢ïÚè à¢ÈGU¢¥G¼ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ ! ! !

( ۳۱،حدیث ۳۲۹ص۲التغیب والتہیب ج ) 1 »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÝ ÜUè ÝïçÜU²¢ æ :

دا ھو اھلہ ماجزی اہلل عنا محم

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ E S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU S¢ÚÜU¢Úï

}¢ÎèÝ¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ±¢Hï ÜïU çH²ï S¢œ¢Ú

çÈGUçÚà¼ï »ÜU ãÁ¢G¢Ú çÎÝ ¼ÜU ÝïçÜU²¢æ çH¶¼ï ãñ´ J وائ د ج (١٧٣٠٥یث حد ٢٥٤ص ١٠)جممع الز

2 ãÚ Ú¢¼ §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ x¢éÁ¢G¢ÚÝï ÜU¢ ¥¢S¢¢Ý ÝéS¶G¢

x¢GÚ¢§Ï¢éH ÜéUGÚ¥¢Ý S¢ÈGUãG¢ 187 ÐÚ »ÜU çÚ±¢²¼ ÝvGH ÜUè x¢§ü ãñ

çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ Ú¢¼ }¢ï´ ²ïã Îé¥G¢ 3 }¢Ú¼Ï¢¢ ÐÉG Hïx¢¢ ¼¢ï x¢¢ï²¢ ©S¢ Ýï à¢Ï¢ï

ÜGUÎí ÜU¢ï Ð¢ çH²¢ J çHã¢Á¢G¢ ãÚ Ú¢¼ §S¢ Îé¥G¢ ÜU¢ï ÐÉG HïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J

Îé¥G¢ ²ïã ãñ :

بع ورب العرش العظیم موت الس یم ،سبحن اہلل رب الس اہلل الحلیم الک ل الہ اال

(²¢’Ýè wG¢éÎ¢» ãGHè}¢ ± ÜUÚè}¢ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü §GÏ¢¢Î¼ ÜïU H¢§ÜGU

Ýãè´ J ¥ËH¢ã 1 Ð¢ÜU ãñ Á¢¢ï S¢¢¼¢ï ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ¥¢ñÚ ¥Gà¢ïü ¥GÁ¢Gè}¢ ÜU¢

ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ãñ) (ÈGñUÁ¢G¢Ýï S¢é‹Ý¼, çÁ¢ËÎ ¥Ã±H, S¢. 1163-1164)


Madani inamat raah e najat.hindi

Education

Transcript of Madani inamat raah e najat.hindi