Luis Mendes RIBEIRO - World Vision International TARA-BANDU...Luis Mendes RIBEIRO Head of Forest...
Transcript of Luis Mendes RIBEIRO - World Vision International TARA-BANDU...Luis Mendes RIBEIRO Head of Forest...
-
Apresenta iha Konferensia Nasional FMNR Delta Nova-Dili, 07 Abril 2014
Luis Mendes RIBEIRO Head of Forest Planning Depart.
-
1. Aktividade kultura tradisional Orijinal
(Indigenous Culture)
2. Hahu nanis ona iha ita nia beiala sira nia
tempu
3. Konsidera hanesan Lei
4. Ukun hahalok emar nian-atu bele respeita no konsidera malu hanesan ema ho ema no bandu ema atu labele halo arbiru hodi hasoru ema ho
ema, ema ba animal hakiak sira no moris mesak, tantu maus no fuik nune’e mos ema
ba natureza (Fatuk, Ai, Rai no Bé), tanba sira ne’e hotu iha ligasaun metin no depende
ba malu.
-
Konstitusaun RDTL tinan 2002, Artigu 59, pontu 5. ema hotu iha direito atu goza no hari’i kultura hanesan nia obrigasaun atu Haburas, Defende no mos fo Valor ba Patrimonio Kultural
Resolusaun Governu no. 24/2009 sobre aprovasaun Politica Nacional da Cultura iha pontu 3. Konseitu no pontu 5. Objetivu Espesifiku (Demonstrasaun, Preservasaun no Dinamizasaun cultural)
-
Lei Tradisional (Konvensional-Moral)
Involve komunidade iha base
Lidera hosi Lia-nain
Oho animal hodi halulik
Iha forsa natureza
Sansaun material, moral no espiritual
Interdependensia (Ema-animal-natureza)
-
Konsolidasaun ba lider komunitaria no komunidade iha nivel Suco no Aldeia
Forma ekipa formulador hafoin konsolidasaun
Konsultasaun Komunidade kona-ba lei ne’ebe formula ona hosi Ekipa
Hetan kompromisu, lian ida deit iha nivel Suco no Aldeia
Estabelesimentu TARA-BANDU ne’ebe lidera housi Lia-nain
-
TB sai Reg. Efektivu hodi Jere no Kontrola aktividades kuda Ai no kuidadu Ai ne’ebe komunidade rasik mak estabelese/planta
Komunidade hahu respeitu malu ba id-idak nia plantasaun
Esplorasaun ba plantasaun floresta ne’e tuir nesesidade no la’os tuir gostu
Sei husu lisensa ba malu hodi asesu ba plantasaun floresta ne’ebe iha
-
Hatene respeitu malu hosi ema ho ema, ema ba animal no ema ho Natureza
Pesoal id-idak hahu sukat no tetu didiak asaun ne’ebe atu halo
Asegura eksistensia no sustentabilidade funsaun utilidade rekursu naturais/florestais
Estabiliza sivilizasaun umanu Moderniza paradigma desenvolvimentu
hosi Antroposentrismo ba Ekosentrismo liu hosi tranzisaun Biosentrismo