Luan vanTN
Transcript of Luan vanTN
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 1/83
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
Đặng Thế Ngọc
CÁC CÔNG NGHỆ TRUYỀN DẪN TÍN HIỆU SỐ
LUẬN VĂN THẠC SỸ KỸ THUẬT
Người hướng dẫn: TS. Bùi Trung Hiếu
HÀ NỘI 4-2005
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 2/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH VẼ ....................................................................................iv
THUẬT NGỮ VIẾT TẮT ....................................................................................viLỜI NÓI ĐẦU ......................................................................................................ix
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số .................................................................1
1.1 Tổng quan về mạng viễn thông ....................................................................1
1.2 Các công nghệ truyền dẫn số ........................................................................1
1.3 Số hóa tín hiệu analog ..................................................................................3
1.3.1 Số hóa tín hiệu thoại ..............................................................................3
1.3.1.1 Điều xung mã PCM ........................................................................41.3.1.2 Các phương thức mã hóa mới ........................................................4
1.3.1.3 Các khuyến nghị của ITU-T về mã hoá thoại ................................6
1.3.2 Số hóa tín hiệu video .............................................................................6
1.3.2.1 Kỹ thuật mã hoá và nén video ........................................................7
1.3.2.2 Các tiêu chuẩn nén video ...............................................................7
1.4 Tổng quan về mạng IP .................................................................................9
1.4.1 Các giao thức IP ....................................................................................9
1.4.2 Hỗ trợ QoS trong IP ..............................................................................9
1.4.3 Các bộ định tuyến IP tốc độ cao ............................................................9
1.5 Công nghệ truyền dẫn PDH và SONET/SDH ...........................................10
1.5.1 Công nghệ truyền dẫn PDH ................................................................10
1.5.2 Công nghệ truyền dẫn SONET/SDH ..................................................10
1.6 Công nghệ ATM .........................................................................................13
1.6.1 Mô hình tham chiếu ATM ...................................................................14
1.6.2 Một số đặc điểm của ATM ..................................................................151.6.2.1 Ghép kênh thống kê .....................................................................15
1.6.2.2 Truyền tải đa dịch vụ ....................................................................16
1.7 Công nghệ truyền dẫn quang ......................................................................17
1.7.1 Hệ thống DWDM ................................................................................ 17
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
i
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 3/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
1.7.2 Các bộ định tuyến bước sóng ..............................................................19
1.7 Kết luận ...................................................................................................... 20
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang ................................212.1 Mở đầu ....................................................................................................... 21
2.2 IP/ATM/SDH/WDM và IP/ATM trực tiếp trên WDM ..............................22
2.2.1 IP/ATM/SDH cho truyền dẫn WDM .................................................. 22
2.2.2 IP/ATM trực tiếp trên WDM ..............................................................23
2.3 Truyền số liệu trên mạng SONET/SDH .....................................................24
2.3.1 IP/PDH/SDH cho truyền dẫn WDM ................................................... 25
2.3.2 Truyền gói qua SONET/SDH (POS) .................................................. 25
2.3.3 Giao thức đa truy nhập qua SONET/SDH (MAPOS) .........................26
2.3.4 Thủ tục truy nhập tuyến SDH (LAPS) ................................................ 28
2.3.5 SONET/SDH thế hệ tiếp theo .............................................................29
2.4 IP/SDL trực tiếp trên WDM .......................................................................31
2.5 IP/Gigabit Ethernet cho WDM ...................................................................32
2.6 Các công nghệ truyền dẫn mới ...................................................................34
2.6.1 Mạng vòng gói phục hồi RPR/SPR .....................................................34
2.6.2 DTM .................................................................................................... 362.7 Hạ tầng chuyển mạch quang ......................................................................37
2.8 So sánh các công nghệ truyền tải IP trên mạng quang ...............................39
2.8.1 Phân nhóm các công nghệ ...................................................................39
2.8.2 So sánh băng tần hiệu dụng .................................................................41
2.8.2.1 Tính toán hiệu suất và tốc độ truyền dẫn .....................................41
2.8.2.2 Kết quả so sánh ............................................................................42
2.8.3 So sánh một số chỉ tiêu khác ...............................................................442.8.3.1 Phẩm chất ..................................................................................... 44
2.8.3.2 Dịch vụ ......................................................................................... 44
2.8.3.3 Tính tương hợp .............................................................................45
2.8.3.4 Tính năng .....................................................................................45
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
ii
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 4/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
2.9 Kết luận ..................................................................................................... 46
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo ..........................................48
3.1 Mở đầu ....................................................................................................... 483.2 Thủ tục đóng khung chung (GFP) ..............................................................48
3.2.1 Phần chung của GFP .........................................................................50
3.2.1.1 Khung người sử dụng GFP .......................................................... 50
3.2.1.2 Khung điều khiển GFP .................................................................52
3.2.2 Phần đặc trưng tải trọng cho GFP sắp xếp khung ............................. 53
3.2.2.1 Tải trọng MAC Ethernet ..............................................................53
3.2.2.2 Tải trọng IP/PPP ...........................................................................53
3.2.3 Phần đặc trưng tải trọng cho GFP trong suốt .................................... 54
3.2.3.1 Thích ứng tín hiệu client 8B/10B qua mã khối 64B/65B .............54
3.2.3.1 Thích ứng khối mã 64B/65B vào GFP .........................................55
3.3 Kết chuỗi các container ảo (VC) ................................................................ 56
3.3.1 Kết chuỗi kề nhau X VC-n (VC-n-Xc) .............................................. 57
3.3.2 Kết chuỗi ảo X VC-n (VC-n-Xv, n=1 … 4) .......................................58
3.3.2.1 Chỉ thị thứ tự và đa khung VC-3/4-Xv ........................................ 60
3.3.2.2 Chỉ thị thứ tự và đa khung VC-1/2-Xv ........................................ 613.3.3 So sánh kết chuỗi ảo và kết chuỗi kề nhau ........................................63
3.4 Cơ chế điều chỉnh dung lượng tuyến LCAS .............................................. 64
3.4.1 Gói điều khiển ................................................................................... 64
3.4.2 Các chức năng chính của LCAS .......................................................66
3.4.2.1 Thêm thành viên (tăng dung lượng) ............................................66
3.4.2.2 Loại bỏ tạm thời thành viên (giảm dung lượng) .........................68
3.4.2.3 Xóa thành viên (giảm dung lượng) ..............................................693.5 Kết luận ...................................................................................................... 69
KẾT LUẬN ..........................................................................................................71
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................72
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
iii
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 5/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1: Mô hình mạng SONET/SDH điển hình...............................................11
Hình 1.2: Mô hình giới thiệu chức năng các lớp trong SONET/SDH.................13
Hình 1.3: Mô hình tham chiếu ATM...................................................................15
Hình 1.4: Mạng ATM được xây dựng trên mạng SONET/SDH.........................16
Hình 1.5: Hệ thống DWDM điểm-điểm..............................................................18
Hình 1.6: Hệ thống vòng DWDM........................................................................19
Hình 2.1: Một số công nghệ truyền tải số liệu điển hình.....................................22
Hình 2.2: Đóng gói IP/ATM/SDH để truyền tải qua mạng WDM......................23
Hình 2.3 Ví dụ về mạng IP/SDH/WDM..............................................................26Hình 2.4: Khung MAPOS phiên bản 1 và phiên bản 2........................................27
Hình 2.5: Ngăn xếp lớp/giao thức cho IP/STM-N sử dụng LAPS X.85..............28
Hình 2.6: Định dạng khung LAPS theo X.85......................................................29
Hình 2.7: Cấu trúc mào đầu SDL.........................................................................32
Hình 2.8: Truyền tải IP trên vòng ring WDM bằng khung Gigabit Ethernet......33
Hình 2.9: Khung Gigabit Ethernet.......................................................................34Hình 2.10: Công nghệ RPR (IEEE 802.17).........................................................35
Hình 2.11: Hiệu suất của các phương thức truyền dẫn truyền dẫn .....................43
Hình 3.1: SONET/SDH thế hệ tiếp theo..............................................................49
Hình 3.2: Quan hệ của GFP với các tín hiệu client và tuyến truyền tải...............50
Hình 3.3 : Cấu trúc khung người sử dụng GFP....................................................51
Hình 3.4 : Cấu trúc khung điều khiển GFP..........................................................52
Hình 3.5: Quan hệ giữa khung MAC Ethernet và khung GFP...........................53
Hình 3.6: Quan hệ giữa khung PPP/HDLC và khung GFP................................54
Hình 3.7: Mã khối 64B/65B GFP-T.....................................................................56
Hình 3.8: Cấu trúc nhóm mã trong khung GFP...................................................56
Hình 3.9: Cấu trúc khung VC-4-Xc.....................................................................57
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
iv
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 6/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
Hình 3.10: Cấu trúc khung VC-2-Xc...................................................................57
Hình 3.11: Cấu trúc khung VC-3/4-Xv................................................................59
Hình 3.12: Cấu trúc khung VC-1/2-Xv................................................................59Hình 3.13: Chỉ thị đa khung và thứ tự VC-3/4-Xv..............................................61
Hình 3.14: Đa khung 32 bit 2 (byte K4)..............................................................61
Hình 3.15 Ví dụ so sánh hai phương thức kết chuỗi............................................63
Hình 3.16: Thêm nhiều thành viên.......................................................................67
Hình 3.17: Giảm dung lượng do sự cố mạng.......................................................68
Hình 3.18 Loại bỏ thành viên 4 và 5 từ một VCG có n = 6 thành viên...............69
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
v
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 7/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
THUẬT NGỮ VIẾT TẮT
AAL ATM Adaptation Layer Lớp thích ứng ATM
ADM Add-Drop Multiplexer Ghép kênh xen/rẽ
APS Automatic Protection Switching Chuyển mạch bảo vệ tự động
ARP Address Resolution Protocol Giao thức phân giải địa chỉ
ATM Asynchronous Transfer Mode Chế độ chuyển giao không đ. bộ
AU Administrative Unit Khối quản lýBER Bit Error Rate Tỷ lệ lỗi bit
CoS Class of Services Lớp dịch vụ
CRC Cyclic Redundancy Check Kiểm tra độ dư vòng
CSMA/CD Carrier Sense Multiple Access/ Đa truy nhập cảm nhận sóng
Collision Detect mang/phát hiện xung đột
DiffServ Differentiated Services Dịch vụ phân biệt
DPT Dynamic Packet Transport Truyền tải gói động
DTM Dynamic Transfer Mode Chế độ truyền tải động
DW Digital Wrapper
DWDM Dense WDM WDM mật độ cao
DXC Digital Cross-Connect Nối chéo số
FCS Frame Check Sequence Chuỗi kiểm tra khung
FDL Fibre Delay Line Đường trễ quang
FR Frame Relay Chuyển tiếp khung
GbE Gigabit Ethernet
HDLC High-level Data Link Control Đ. khiển tuyến số liệu mức cao
IEEE Institute of Electrical and Viện kỹ thuật điện-điện tử
Electronic Engineers
IETF Internet Engineering Task Force
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
vi
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 8/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
IP Internet Protocol Giao thức internet
ISDN Integrated Services Digital Network Mạng số tích hợp dịch vụ
ISP Internet Service Provider Nhà cung cấp dịch vụ internetITU International Telecommunication Union Liên minh viễn thông thế giới
LAN Local Area Network Mạng cục bộ
LAPS Local Access Point-SDH Điểm truy nhập cục bộ SDH
MAC Medium Access Control Điều khiển truy nhập môi trường
MAN Metro Area Network Mạng đô thị
MAPOS Multiple Access Protocol Over SONET Giao thức đa truy nhập qua SDH
MPOA Multi Protocol Over ATM Đa giao thức qua ATM
MSP Multiplex Section Protection Bảo vệ đoạn ghép
NE Network Element Phần tử mạng
OADM Optical Add Drop Multiplexer Ghép kênh xen/rẽ quang
OBS Optical burst switching Chuyển mạch burst quang
OLA Optical Line Amplifier Khuếch đại đường truyền quang
ODL Optical Delay Line Đường trễ quang
ON Optical Network Mạng quang
OPS Optical Packet Switching Chuyển mạch gói quangOSI Open System Interconnection Kết nối hệ thống mở
OTN Optical Transport Network Mạng truyền tải quang
OTS Optical Transmission Section Đoạn truyền dẫn quang
OXC Optical Cross-Connect Nối chéo quang
PDU Protocol Data Unit Đơn vị số liệu giao thức
POL Packet Over Lightwave
POP Point of PresencePOS Packet Over SONET/SDH Truyền gói qua SONET/SDH
PPP Point-to-Point Protocol Giao thức điểm-điểm
QoS Quality of Service Chất lượng dịch vụ
SDH Synchronous Digital Hierarchy Phân cấp số đồng bộ
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
vii
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 9/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
SDL Simple Data Link Tuyến số liệu đơn giản
SONET Synchronous Optical Network Mạng quang đồng bộ
SRP Spatial Reuse Protocol Giao thức tái sử dụng không gianSTM Synchronous Transport Module Module truyền tải đồng bộ
TDM Time Division Multiplexing Ghép kênh phân chia theo t.gian
VBR Variable Bit Rate Tốc độ bit thay đổi
VC Virtual Connection (in ATM) Kết nối ảo (trong ATM)
VC Virtual Container (in SDH) Container ảo (trong SDH)
VCAT Virtual Concatenation Kết chuỗi ảo
VPN Virtual Private Network Mạng riêng ảo
WAN Wide Area Network Mạng diện rộng
WC Wavelength conversion Chuyển đổi bước sóng
WDM Wavelength Division Multiplexing Ghép kênh phân chia theo b.sóng
WXC Wavelength Cross Connect Nối chéo bước sóng
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
viii
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 10/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
LỜI NÓI ĐẦU
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số đóng vai trò hết sức quan trọng trong
mạng viễn thông. Để tạo ra được các kết nối giữa các đầu cuối đã có rất nhiều
loại công nghệ truyền dẫn được sử dụng tùy thuộc vào loại hình dịch vụ (thoại,
video, số liệu). Trong thời gian trước đây, lưu lượng truyền tải trên mạng chủ
yếu là lưu lượng thoại được ghép kênh phân chia theo thời gian TDM, chính vì
thế các công nghệ truyền dẫn ra đời vào thời điểm đó được thiết kế tối ưu cho
lưu lượng TDM. Các công nghệ truyền dẫn điển hình đó là công nghệ truyền dẫn
PDH và SONET/SDH. Các công nghệ này cũng có khả năng truyền tải số liệu
nhưng đạt hiệu quả không cao.
Từ cuối thế kỷ XX đã có những biến đổi rất lớn về bản chất lưu lượng trên
mạng, lưu lượng phi thoại đang lấn lướt lưu lượng thoại truyền thống. Nguyên
nhân là do nhu cầu truyền tải lưu lượng internet ngày càng tăng. Sở dĩ có sự gia
tăng này là do số người dùng internet tăng đồng thời với sự ra đời của các côngnghệ truyền tải thoại, video qua mạng IP (VoIP). Một số nhà cung cấp và tổ chức
tiêu chuẩn như ITU-T, IEEE, IETF ...đã đề xuất một số giải pháp mới nhằm mục
đích truyền tải lưu lượng số liệu, đặc biệt là IP một cách hiệu quả hơn.Các giải
pháp này cố gắng giảm tối đa tính năng dư thừa, giảm mào đầu giao thức, đơn
giản hóa việc quản lý để qua đó truyền tải IP trên lớp mạng quang một cách hiệu
quả nhất.Các công nghệ điển hình trong số này đó là: truyền số liệu qua mạngSONET/SDH (DoS), Gigabit Ethernet (GbE) và mạng vòng gói phục hồi (RPR).
Đề tài “Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số” được thực hiện với mục tiêu
cung cấp một bức tranh tổng thể về công nghệ truyền dẫn tín hiệu số, các giải
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
ix
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 11/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
pháp truyền tải IP qua mạng quang và các vấn đề cơ bản về công nghệ
SONET/SDH thế hệ tiếp theo. Nội dung đề tài gồm có 3 chương:
Chương 1: Trình bầy tổng quan về các công nghệ liên quan đến truyền dẫn
tín hiệu số như: số hóa tín hiệu analog, các đặc trưng về IP, ATM. Ngoài ra các
nội dung cơ bản về công nghệ SONET/SDH và WDM cũng được đề cập.
Chương 2: Giới thiệu tổng quan về các giải pháp truyền tải IP qua mạng
quang đã được các các nhà cung cấp đề xuất và được tiêu chuẩn hóa bởi một số
các tổ chức. Nội dung tiếp theo của chương là tiến hành so sánh giữa các giải
pháp dựa trên một số các tham số quan trọng như hiệu suất truyền dẫn, tínhnăng...
Chương 3: Hiện nay công nghệ SONET/SDH đã được triển khai rất rộng
rãi trên mạng. Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo đã có những cải tiến
nhằm mục đích thích ứng với sự thay đổi về lưu lượng trên mạng. Nội dung
chương này sẽ trình bày cụ thể hơn về những cải tiến này.
Do nội dung của đề tài liên quan đến rất nhiều công nghệ và đề cập nhiều
vấn đề nên mỗi mục được trình bầy một cách tóm lược các đặc điểm chính và có
chú thích các tiêu chuẩn, khuyến nghị liên quan.
Vì trình độ còn hạn chế đồng thời nội dung nghiên cứu của đề tài tương
đối rộng nên chắc chắn đề tài không thể tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót.
Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các thầy và các bạn.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS. Bùi Trung Hiếu đã định hướng
nghiên cứu và giúp đỡ em rất nhiều trong quá trình thực hiện đề tài này.
Hà nội 4/2005.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
x
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 12/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
1.1 Tổng quan về mạng viễn thông
Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu về các loại dịch vụ (thoại, video, số liệu)
của khách hàng, các nhà cung cấp dịch vụ phải xây dựng các loại mạng khác
nhau. Ví dụ, mạng PSTN được thiết kế cho các dịch vụ thoại, mạng IP cho các
dịch vụ internet (Web), mạng số liệu cho các dịch vụ ATM, Frame Relay (FR)
và thậm chí các mạng dành riêng cho các ứng dụng cụ thể. Dịch vụ thoại được
cung cấp qua mạng chuyển mạch kênh và công nghệ truyền dẫn được sử dụng là
PDH, SONET/SDH (tương ứng với lớp 1 của mô hình OSI). Mạng số liệu bao
gồm các mạng chuyển mạch khung, tế bào hoặc gói được thiết kế để cung cấp
các chức năng lớp 2 và lớp 3. Mạng lớp 2 là các mạng chuyển mạch gói hướng
kết nối (ATM/FR). Mạng lớp 3 là các mạng chuyển mạch gói không kết nối (IP,
MPLS). Những mạng này được coi là những mạng không hội tụ. Một trong
những ưu điểm của mạng không hội tụ là khả năng nâng cấp một lớp mạng mà
không làm ảnh hưởng tới lớp mạng trên hoặc lớp mạng dưới. Độ tin cậy của mỗi
lớp cũng có thể đo đạc một cách riêng rẽ: ví dụ tỉ lệ tổn thất gói ở lớp mạng IP
được xác định độc lập với tỷ lệ lỗi bit (BER) trong lớp truyền tải. Tuy nhiên, chi
phí để vận hành, bảo dưỡng những mạng này là rất lớn và các nhà cung cấp đang
nhanh chóng triển khai mạng NGN đa dịch vụ.
1.2 Các công nghệ truyền dẫn số
Theo góc nhìn từ đầu cuối đến đầu cuối (end-to-end), mạng viễn thông
bao gồm ba vùng chính như hình 1.1: mạng truy nhập, mạng đô thị (MAN) và
mạng đường trục. Ba vùng mạng này tạo thành một tuyến truyền dẫn hoàn chỉnh
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
1
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 13/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
từ đầu cuối đến đầu cuối cho số liệu của người sử dụng, mỗi loại mạng đều có
một đặc tính riêng.
Mạng truy nhập chịu trách nhiệm tập hợp lưu lượng từ những người dùng
đầu cuối, các ví dụ về mạng truy nhập bao gồm: mạng ethernet và các mạng cáp
nội hạt. Giải pháp mạng băng rộng được triển khai rộng rãi nhất hiện nay là
mạng đường dây thuê bao số (DSL) và modem cáp. Mặc dù đã được cải thiện về
mặt tốc độ nhưng các công nghệ này vẫn không cung cấp đủ băng thông cho các
dịch vụ như: video theo yêu cầu, trò chơi tương tác, hội nghị truyền hình hai
chiều. Yêu cầu đặt ra đối với các công nghệ mới là phải đơn giản, chi phí thấp vàcó khả năng truyền tải tích hợp các dịch vụ thoại, số liệu và video tới các thuê
bao đầu cuối qua một mạng duy nhất. Tiêu chuẩn IEEE 802.3ah EFM (Ethernet
in the First Mile) đã đưa ra giải pháp sử dụng công nghệ ethernet cho mạng truy
nhập. Công nghệ DSL trên mạng cáp đồng điểm-điểm và điểm-đa điểm đang
được tiêu chuẩn hóa với các tiêu chuẩn như: G.SHDSL (G.991.2), ADSL2
(G.992.3 và G.992.4) và ADSL2+ (G.992.5). Các mạng quang thụ động sử dụng
hai công nghệ chính là ehternet và ATM. Mạng quang thụ động ethernet (EPON)
yêu cầu chi phí thấp hơn mạng PON dựa trên cơ sở ATM (APON). EPON tỏ ra
là một ứng cử viên sáng giá cho mạng truy nhập thế hệ tiếp theo.
Mạng đô thị MAN chịu trách nhiệm truyền tải số liệu giữa các mạng truy
nhập khác nhau và định tuyến một phần lưu lượng tới mạng đường trục. Trong
mạng MAN, khách hàng là các mạng truy nhập khác nhau và các người dùng
đầu cuối tốc độ cao. Hiện nay, các mạng MAN nói chung đều đang sử dụng công
nghệ SONET/SDH. Các kết nối được thiết lập nhờ sử dụng các ADM và các
DXC trong trường hợp mạng vòng. Gần đây một số công ty đã sản xuất các bộ
nối chéo quang OXC cho phép thực hiện chuyển mạch bước sóng mà không cần
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
2
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 14/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
phải tách theo thời gian các số liệu truyền trên bước sóng đó. Hiện nay đã xuất
hiện một số công nghệ mới có khả năng ứng dụng tốt trong mạng MAN như
công nghệ mạng vòng gói phục hồi RPR và Gigabit Ethernet.
Mạng đường trục làm nhiệm vụ kết nối giữa các mạng MAN với nhau.
Công nghệ truyền dẫn đóng vai trò quan trọng trong mạng đường trục là công
nghệ truyền dẫn quang. Các tuyến quang tốc độ cao là các tuyến logic chủ yếu
để tạo ra các kết nối cho mạng đường trục. Để nâng cấp mạng đường trục, phần
lớn các nhà cung cáp đã triển khai công nghệ WDM với cấu hình mạng lưới.
1.3 Số hóa tín hiệu analog
Điều kiện tiên quyết đối với các hệ thống truyền dẫn số là thông tin phát đi
phải được chuyển sang dạng tín hiệu số. Mức độ chính xác của chuyển đổi tương
tự số (A/D) là yếu tố cốt yếu quyết định chất lượng dịch vụ cung cấp cho thuê
bao. Yêu cầu đặt ra đối với chuyển đổi A/D là ở phia thu phải có thể khôi phục
được tín hiệu thoại (video) analog mà không bị méo hoặc nhiễu. Bên cạnh đó,
một mục tiêu đặt ra là làm giảm lượng thông tin số để có thể sử dụng tốt hơndung lượng sẵn có của mạng.
1.3.1 Số hóa tín hiệu thoại
Các bộ số hóa tín hiệu thoại được chia làm hai lớp chính: các bộ mã hóa
dạng sóng và các bộ mã hóa thoại (vocoder). Ngoài ra còn có các bộ mã hóa lai
ghép kết hợp đặc tính của cả hai loại trên.
Trong mã hóa dạng sóng, những sự thay đổi về biên độ của tín hiệu analog
được mô tả bới một số các giá trị đo được. Những giá trị này sau đó được mã hóa
thành các xung và gửi tới phía thu. Ở phía thu, tín hiệu analog được khôi phục từ
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
3
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 15/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
các giá trị trung bình của các giá trị thu được. Phương thức này cho phép nhận
được mức chất lượng thoại rất cao.
Bộ mã hóa thoại là một bộ mã hóa tham số. Thay vì phát đi mô tả trực tiếp
đường cong thoại, bộ mã hóa thoại phát đi một số các tham số mô tả phương
thức tạo ra đường cong đó. Bộ mã hóa thoại chỉ đạt chất lượng ở mức trung bình
nhưng bù lại các tín hiệu có thể phát đi với tốc độ bit rất thấp.
Bộ mã hóa lai ghép gửi đi một số các tham số cùng một lượng thông tin về
dạng sóng đã được mã hóa. Kiểu mã hóa thoại này tạo ra một sự thỏa hiệp hợp lý
giữa chất lượng thoại và hiệu quả mã hóa. Các hệ thống thông tin di động sốngày nay đang sử dụng phương thức mã hóa này.
1.3.1.1 Điều xung mã PCM
Điều xung mã PCM là một phương thức chuyển đổi tín hiệu analog thành
tín hiệu số thuộc loại mã hóa dạng sóng và được tiêu chuẩn hóa cho mạng điện
thoại. Tốc độ bit tạo ra cho một kênh thoại là 64 kbit/s đã trở thành hệ số quyết
định trong thiết kế hệ thống chuyển mạch và truyền dẫn.Quá trình chuyển đổi A/D bằng phương thức PCM bao gồm ba bước: lấy
mẫu, lượng tử hóa và mã hóa. Tần số lấy mẫu đối với tín hiệu thoại là 8 kHz. Số
mức lượng tử hóa là 256 mức. Quá trình mã hóa sẽ gán cho mỗi mức lượng tử
một từ mã nhị phân 8 bit. ITU-T gọi kiểu mã hóa này là mã hóa thoại “64 kbit/s
PCM”.
1.3.1.2 Các phương thức mã hóa mới
Một số phương thức mã hóa mới cho phép tạo ra các luồng tín hiệu thoại
số ở tốc độ 32 và 16 kbit/s đã được phát triển. Thậm chí, các vocoder chỉ yêu cầu
tốc độ bit 4,8 kbit/s hoặc thấp hơn. Các phương thức mã hóa này nhận được rất
nhiều sự quan tâm vì chúng cho phép các nhà cung cấp tăng dung lượng truyềnĐặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
4
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 16/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
dẫn thoại trong mạng của họ mà không cần lắp đặt thêm các thiết bị truyền dẫn
mới. Một trong số các phương thức đó là điều xung mã vi sai thích nghi
(ADPCM). ADPCM cho phép truyền dẫn tín hiệu thoại ở tốc độ 32 kbit/s với sự
suy giảm chất lượng ở mức thấp nhất. ADPCM được chuẩn hóa theo khuyến
nghị G.726 của ITU-T.
Điều xung mã vi sai DPCM
Tín hiệu sau khi lấy mẫu cho thấy có sự tương quan rất lớn giữa hai mẫu
cạnh nhau. Chính vì vậy sẽ rất có lợi về mặt băng thông nếu mã hóa sự khác
nhau giữa các mẫu cạnh nhau thay vì mã hóa giá trị tuyệt đối của mỗi mẫu. Đâychính là cách thức thực hiện của phương thức DPCM giúp ta duy trì được mức
độ chính xác trong khi giảm được độ rộng băng yêu cầu.
Điều xung mã vi sai thích nghi ADPCM
ADPCM kết hợp phương thức DPCM và PCM thích nghi có nghĩa là các
mức lượng tử được thích ứng với dạng của tín hiệu đầu vào. Độ lớn của các bước
lượng tử tăng khi sườn dốc của tín hiệu tồn tại đủ dài, điều này cho phép giảm số
bước lượng tử.
Trong ADPCM diễn ra các quá trình như sau. Khi tín hiệu analog đầu vào
được đưa qua bộ mã hóa PCM thông thường, luồng các mẫu 8 bit được đưa tới
bộ mã hóa ADPCM. Trong bộ mã hóa này, một thuật toán chỉ với 15 mức lượng
tử được sử dụng để giảm chiều dài từ mã từ 8 bit xuống còng 4 bit. Bốn bit này
không còn biểu diễn biên độ của mẫu nhưng nhờ mã hóa vi sai nó vẫn chứa đủ
thông tin để cho phép phía thu khôi phục lại tín hiệu ban đầu .
Mức của một mẫu được dự đoán dựa trên cơ sở mức của mẫu trước đó. Sự
khác nhau giữa mẫu dự đoán và mẫu thực tế là rất nhỏ và do đó có thể mã hóa
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
5
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 17/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
chỉ với 4 bit. Nếu nhiều mẫu liên tiếp có sự thay đổi lớn, các bước lượng tử được
thích nghi như đã mô tả ở trên.
1.3.1.3 Các khuyến nghị của ITU-T về mã hoá thoại
ITU-T đã đưa ra một số các khuyến nghị về mã hoá và nén tín hiêu thoại,
các khuyến nghị này được tổng kết trong bảng 1.1.
Bảng 1.1 Các khuyến nghị về mã hoá và nén thoại
Khuyếnnghị
Mô tả Tốc độ bit(kbit/s)
Tốc độlấy mấu (kHz)
G.711 Điều xung mã PCM 64 8
G.721 Điều xung mã vi sai thích nghi 32 8G.722 Mã hoá audio 7 kHz 64 16G.723 Mở rộng của G.711 24/40 8
G.723.1Mã hoá thoại hai tốc độ cho truyềnthông đa phương tiện
5.6/6.3 8
G.726 ADPCM 16/24/32/40 8
G.727ADPCM sử dụng 5, 4, 3, 2 bit chomột mẫu
thay đổikhông xác
định
G.728Sử dụng dự đoán tuyến tính kích
thích, trễ nhỏ
16 8
G.729Sử dụng dự đoán tuyến tính mãđại số kích thích cấu trúc liên hợp
8 8
1.3.2 Số hóa tín hiệu video
Truyền dẫn hình ảnh động rất nhậy với sai trễ. Nếu độ sai trễ quá lớn, mắt
không chấp nhận được, thì phải tiến hành bù ở phía thu. Truyền dẫn video chất
lượng cao yêu cầu sai trễ cỡ vài ms. Dịch vụ video thông thường có thể cho phép
giá trị này cao hơn. Trong tuyền thông video tương tác trễ yêu cầu không đượcvượt quá 150 ms.
Mục đích của mã hoá tín hiệu video là cho phép truyền dẫn và lưu trữ tín
hiệu video dưới dạng số với băng tần nhỏ nhất và chất lượng tốt nhất có thể
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
6
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 18/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
được. Thông thường bộ mã hoá tín hiệu video được đặt ở nơi phát của hệ thống
truyền dẫn, tuy nhiên khi sử dụng kết hợp công nghệ số và analog nó có thể được
đặt tại các nút chuyển mạch.
1.3.2.1 Kỹ thuật mã hoá và nén video
Một bức ảnh HDTV không nén với 2,2 triệu pixel và mã hóa 24 bit cho
một pixel (8 bit dành cho thành phần mầu) yêu cầu tốc độ 1,5 - 3 Gbit/s tùy
thuộc vào tần số ảnh. Vì lý do đó cần có các phương thức mã hóa phức tạp hơn
để giảm băng tần yêu cầu sau khi mã hóa. Một phương thức giúp thực hiện việc
này là gửi đi thông tin về sự khác nhau giữa các bức ảnh liền nhau (tương tự nhưADPCM của tín hiệu thoại). Công việc này được thực hiện nhờ sử dụng các bộ
mã hóa tốc độ bit thay đổi (VBR) để mã hóa sự khác nhau giữa các bức ảnh.
Phương thức thứ hai được phát triển đó là tận dụng các điểm yếu của mắt
để giảm lượng thông tin và do đó giảm được số bit truyền đi. Một trong những
điểm yếu của mắt đó là không có khả năng theo kịp những chuyển động rất
nhanh và do đó không phát hiện được méo trong những phần đó của bức ảnh.Chúng ta cũng có thể sử dụng một hiện tượng khác đó là: sự chuyển động
đôi khi giống nhau trên một vùng lớn của bức ảnh. Điều đó có nghĩa là ta có thể
giảm lượng thông tin bằng cách gửi đi các vectơ chuyển động cho các vùng con.
Một phương thức nữa để giảm lượng thông tin là mã hóa có độ dài thay
đổi (VLC): các từ mã ngắn vài bit được phát đi cho các sự kiện thông thường
trong bức ảnh, các từ mã dài nhiều bit được phát đi cho các sự kiện bất thường.
1.3.2.2 Các tiêu chuẩn nén video
Rất nhiều phương các phương thức nén video đã được ra đời, mỗi phương
thức được thiết kế cho một ứng dụng cụ thể. Các tiêu chuẩn cơ bản được sử dụng
hiện nay là H.263, MPEG-1 và MPEG-2. Tất cả các tiêu chuẩn này đều đượcĐặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
7
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 19/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
phát triển từ tiêu chuẩn H.261. Quá trình phát triển của các phương thức nén
video được tóm tắt như sau:
H.261 kỹ thuật mã hóa, nén video tốc độ thấp được giới thiệu năm 1984
bởi ITU cho các dịch vụ âm thanh-hình ảnh. H.261 có tốc độ truyền dẫn tăng
từng bước từ 64 kbit/s đến 1,92 Mbit/s (30 x 64 kbit/s). H.261 phù hợp với các
ứng dụng thời gian thực như hội nghị truyền hình vì nó gây ra thời gian trễ ngắn.
MPEG-1 là tiêu chuẩn của ISO, được tạo ra trên cơ sở hiệu chỉnh H.261
để ghi tín hiệu video trên đĩa CD ở tốc độ bit thấp.
MPEG-2/H.262 sử dụng cho video quảng bá với mức nén thấp để cho phép truyền tải video chất lượng cao. Tốc độ truyền dẫn được định nghĩa là 5 –
60 Mbit/s và được sử dụng để truyền dẫn qua mạng vệ tinh và cáp.
H.263 thích ứng với MPEG-2, sử dụng mức nén cao hơn trong khi vẫn
duy trì chất lượng hình ảnh cao. H.263+ và H.263++ là các phiên bản nâng cấp
của H.263.
MPEG-4 được phát triển song song với H.263, là phương thức nén tốc độ
bit thấp tốt hơn MPEG-1.
H.323 là một hệ thống truyền thông đa phương tiện hoàn chỉnh trong đó
thành phần video sử dụng H.261/H263
JPEG 2000 là tiêu chuẩn JPEG mới nhất dựa trên cơ sở biển đổi wavelet
rời rạc (DWT), nguyên bản được sử dụng để nén ảnh tĩnh, hiện nay đang được
ứng dụng cho video động.
H.264 thích ứng với H.263, hiện nay đang được phát triển.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
8
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 20/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
1.4 Tổng quan về mạng IP
1.4.1 Các giao thức IP
IP định nghĩa đơn vị dữ liệu cơ bản (datagram) có thể gửi qua mạng
internet. Các phần mềm IP thực hiện các chức năng định tuyến dựa trên cơ sở
các địa chỉ IP. Căn cứ vào các quy định trong giao thức IP, các host và các bộ
định tuyến sẽ thực hiện các công việc xử lý, loại bỏ các datagram và tạo các bản
tin lỗi. Hiện nay có hai phiên bản giao thức IP là: IP phiên bản 4 (IPv4-RFC
791 ) và IP phiên bản 6 (IPv6-RFC 1883-1887). Sự phát triển của IPv6 được
thúc đẩy chủ yếu là do sự cạn kiệt về không gian địa chỉ trong IPv4. Ngoài ra,
việc định nghĩa lại tiêu đề trong IPv6 để đạt được hiệu quả định tuyến cao hơn
cũng là một lý do.
1.4.2 Hỗ trợ QoS trong IP
Internet truyền thống chỉ hỗ trợ dịch vụ best effort, trong đó tất cả các gói
đều có quyền truy nhập như nhau tới tài nguyên mạng. Lớp mạng chỉ quan tâm
tới việc truyền tải các gói từ nguồn tới đích nhờ sử dụng địa chỉ đích trong phần
mào đầu gói và bảng định tuyến. Gần đây, IETF đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm
hỗ trợ QoS trong mạng internet. Trong số các giải pháp này có các mô hình
IntSerrv/RSVP và DiffServ/QoS-agent. Hai mô hình này còn đóng vai trò quan
trọng trong việc cung cấp thông tin lớp dịch vụ (CoS) cho các nút biên của mạng
WDM.
1.4.3 Các bộ định tuyến IP tốc độ cao
Các bộ định tuyến thông thường hiện có không có khả năng đáp ứng nhu
cầu truyền tải lưu lượng ngày càng tăng. Hiện nay, đã xuất hiện các tiêu chuẩn
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
9
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 21/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
giao thức và các sản phẩm mới có khả năng đáp ứng được nhu cầu về lưu lượng
IP hiện tại và trong tương lai. Các nghiên cứu mới này chủ yếu đi theo hai
hướng. Hướng thứ nhất, nâng cấp các kỹ thuật và kiến trúc định tuyến thông
thường để giải quyết tắc nghẽn. Hướng thứ hai đưa ra ý tưởng kết hợp định tuyến
lớp 3 truyền thống với chuyển mạch lớp 2. Các giải pháp được đặt ra bao gồm:
Chuyển các chức năng như tìm kiếm địa chỉ, xử lý tiêu đề...từ CPU điều
khiển bởi phần mềm sang phần cứng dựa trên cơ sở vi mạch tổ hợp ứng dụng
(ASIC).
Sử dụng các trường chuyển mạch để chuyển giao gói từ đầu vào tới đầu rathay cho các bus dùng chung.
Chức năng chuyển tiếp, đệm và lập lịch IP được thực hiện bằng phần cứng
trên card đường truyền sẽ không làm quá tải bộ xử lý trung tâm trên board điều
khiển.
1.5 Công nghệ truyền dẫn PDH và SONET/SDH
1.5.1 Công nghệ truyền dẫn PDH
Trước đây các nhà cung cấp dịch vụ sử dụng hệ thống truyền dẫn PDH để
truyền tải các loại tín hiệu dịch vụ: thoại, video, số liệu. Tuy nhiên, hệ thống
truyền dẫn PDH có nhiều điểm hạn chế như tốc độ ghép kênh bị giới hạn ở
139,264 Mbit/s. Hơn thế, sự tương thích hoạt động giữa các thiết bị của các nhà
sản xuất khác nhau rất khó khăn do mới chỉ có phần ghép kênh được tiêu chuẩn
hóa trong khi phần truyền dẫn chưa được tiêu chuẩn hóa.
1.5.2 Công nghệ truyền dẫn SONET/SDH
SONET và SDH đã khắc phục được những nhược điểm của PDH và cho
phép cung cấp được các kết nối tốc độ cao trên 155 Mbit/s. Những kết nối tốc độĐặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
10
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 22/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
cao này nói chung đã đáp ứng được nhu cầu truyền tải số liệu ngày càng tăng.
SONET/SDH được các nhà cung cấp dịch vụ sử dụng để xây dựng mạng TDM
trên mạng quang.
Mạng truyền tải SONET/SDH
Mạng SONET/SDH cơ bản bao gồm 4 phần tử mạng khác nhau: thiết bị
ghép kênh xem/rẽ (ADM), thiết bị ghép kênh đầu cuối (TM), thiết bị nối chéo số
(DXC) và thiết bị lặp (REG). Bốn lọai phần tử này được kết nối với nhau bằng
sợi quang để tạo ra một mạng SONET/SDH điển hình như minh họa trong hình
1.1.Các thiết bị ghép kênh được trang bị hai loại giao diện, giao diện tổng và
giao diện nhánh. Các giao diện tổng có tốc độ từ OC-3/STM-1 đến OC-
192/STM-64 theo như khuyến nghị hiện nay về SONET/SDH. Các giao diện
nhánh được sử dụng để kết nối các thiết bị client như các bộ định tuyến IP, các
chuyển mạch ATM hoặc các chuyển mạch tín hiệu thoại với thiết bị ghép kênh.
Hình 1.1: Mô hình mạng SONET/SDH điển hình
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
11
ADM
ADM
ADM ADM
TM
TM
ADM
ADMRing A
Ring B
ATMswitch
ATMswitch
IP router
IP router
DXC
P-t-P C
Các giaodiện nhánh
Các giaodiện tổng
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 23/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
Để chuyển mạch một kết nối từ một mạng này tới một mạng khác ta phải
sử dụng các DXC. Thiết bị ghép kênh được gắn với DXC thông qua các giao
diện nhánh. Tùy thuộc vào mức phân cấp TDM của kết nối cần nối chéo mà sử
dụng loại DXC và các luồng nhánh thích hợp.
Các tiêu chuẩn SONET/SDH đã đưa ra một mô hình tham chiếu mạng để
định nghĩa một cách chính xác cấu trúc của tất cả các cơ chế trong mạng. Có 3
lớp mạng được định nghĩa trong hình 1.2. Mỗi phần tử mạng có thể là một thành
phần của một hoặc nhiếu lớp tùy thuộc vào các nhiệm vụ và yêu cầu của nó.
Lớp thấp nhất là lớp đoạn (trong SONET) hay lớp đoạn lặp (trong SDH)kết hợp chặt chẽ với truyền dẫn quang và tái tạo tín hiệu. Tất cả các phần tử
mạng đều là một phần của lớp này.
Lớp thứ hai được gọi là lớp đường (SONET) hay lớp đoạn ghép kênh
(SDH). Tại lớp này, nhiều tín hiệu tốc độ thấp được ghép vào hoặc tách ra từ
thành/từ một tín hiệu tốc độ bit cao của các giao diện tổng. Các thiết bị ghép
kênh và DXC thuộc lớp này.
Lớp thứ ba chịu trách nhiệm chuyển tải tín hiệu từ đầu cuối đến đầu cuối
và được gọi là lớp tuyến (SONET và SDH). Các thiết bị client đặt tại các điểm
đầu cuối của kết nối nằm trong lớp này.
Các thông tin điều khiển thích hợp được yêu cầu tại mỗi lớp để báo hiệu,
giám sát chất lượng hoặc chuyển mạch bảo vệ. Những thông tin điều khiển này
được mang trong phần mào đầu của mỗi lớp. Do đó, một thiết bị ghép kênh sẽ
thêm một vài phần mào đầu tuyến (POH) vào tín hiệu đến từ các luồng nhánh.
Sau đó nhiếu tín hiệu được ghép cùng với nhau và thêm mào đầu đoạn (SONET)
hoặc mào đầu đoạn ghép (SDH). Cuối cùng, trước khi phát đi phần mào đầu
đường (LOH) trong SONET hay mào đầu đoạn lặp trong SDH sẽ được thêm vào.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
12
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 24/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
Hình 1.2: Mô hình giới thiệu chức năng các lớp trong SONET/SDH
1.6 Công nghệ ATM
Công nghệ SONET/SDH hoàn toàn có thể đáp ứng được các yêu cầu về
truyền tải các dịch vụ thoại hướng kết nối và có băng tần không đổi. Việc phân
bổ băng tần trong mạng SONET/SDH được thực hiện tĩnh và cố định ngay khi
kết nối được cung cấp. Tuy nhiên, đặc điểm của lưu lượng số liệu lại là động, do
đó việc cung cấp tĩnh các khe thời gian hoặc các container trở nên không hiệu
quả. Chính vì vậy, một mục tiêu quan trọng của ATM là tích hợp lưu lượng thoại
và số liệu một cách hiệu quả hơn SONET/SDH.
Một mạng ATM cơ bản bao gồm tập hợp các chuyển mạch ATM được
kết nối bởi các tuyến hoặc các giao diện ATM điểm – điểm. Chuyển mạch và
truyền dẫn trong ATM thực hiện với các gói nhỏ có kích thước cố định được gọi
là tế bào với kích thước 53 byte. Các chuyển mạch ATM thường được kết nối
với các giao diện quang qua SONET/SDH. Các chỉ tiêu kỹ thuật được lấy từ các
khuyến nghị SONET/SDH để đảm bảo phối hợp họat động và khả năng kết nối
trực tiếp các chuyển mạch ATM với các phần tử mạng SONET/SDH.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
13
ADM
hoặc
TM
ADMhoặcTMhoặcDXC
ADM
hoặc
TM
Client Client
Lớp tuyến(SONET/SDH)
Lớp đường (SONET)Lớp đoạn ghép kênh (SDH)
Lớp đoạn (SONET)Lớp đoạn lặp (SDH)
Lớp đoạn (SONET)Lớp đoạn lặp (SDH)
Thiết bị lặp
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 25/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
1.6.1 Mô hình tham chiếu ATM
Kiến trúc ATM sử dụng một mô hình logic để mô tả các chức năng mà nó
hỗ trợ. Các chức năng của ATM tương ứng với lớp vật lý và một phần lớp tuyến
số liệu của mô hình tham chiếu OSI. Mô hình tham chiếu ATM gồm có 3 mặt
phẳng bao trùm tất cả các lớp. Mặt phẳng điều khiển chịu trách nhiệm tạo và
quản lý các yêu cầu báo hiệu. Mặt phẳng người sử dụng chịu trách nhiệm quản
lý và chuyển giao số liệu. Cuối cùng là mặt phẳng quản lý bao gồm hai thành
phần là quản lý lớp và quản lý mặt phẳng.
Các lớp trong mô hình tham chiếu ATM được minh họa trong hình 1.3 bao gồm:
- Lớp vật lý: tương tự như lớp vật lý của mô hình OSI, chịu trách nhiệm
quản lý phần truyền dẫn.
- Lớp ATM: tương tự như lớp tuyến số liệu của mô hình OSI, chịu trách
nhiệm thiết lập kết nối và chuyển các tế bào qua mạng ATM. Để thực
hiện việc này nó sử dụng thông tin trong phần tiêu đề của mỗi tế bàoATM.
- Lớp thích ứng ATM (AAL): được đồng bộ một cách chặt chẽ với lớp
ATM. Lớp này chịu trách nhiệm cách ly các giao thức lớp cao khỏi các
chi tiết xử lý ATM.
- Các lớp cao hơn: nằm phía trên lớp AAL, nhận số liệu người sử dụng
và chuyển nó cho lớp AAL.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
14
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 26/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
Hình 1.3: Mô hình tham chiếu ATM
1.6.2 Một số đặc điểm của ATM
1.6.2.1 Ghép kênh thống kê
Thay vì ghép kênh TDM thuần túy, các giao diện của các chuyển mạch
ATM có thể sử dụng tải trọng của khung SONET/SDH như một container lớn.
Chức năng này được gọi là kết chuỗi trong SONET/SDH. Ví dụ với giao diện
ATM 622 Mbit/s, tương đương với tốc độ truyền dẫn STM-4 trong SDH, 4 VC-
4 được gắn lại với nhau và container lớn được gọi là VC-4c. Nhờ sử dụng toàn
bộ băng tần của giao diện như một đơn vị tuyền tải lớn, các tế bào ATM có thể
sắp xếp linh động vào trong đó. Phương thức này còn được gọi là ghép kênh
thống kê và đạt hiệu quả cao hơn so với phương thức TDM thuần túy trong việc
truyền tải lưu lượng số liệu có tính chất động và mềm dẻo. Hình 1.4 minh họa
một mô hình mạng được hình thành từ việc xây dựng một mạng lưới ATM ở
phía trên mạng SONET/SDH. Các chuyển mạch ATM được kết nối bởi các giao
diện SONET/SDH.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
15
Lớp thích ứng ATM
Lớp ATM
Lớp vật lý
Các lớpCao hơn
Các lớpCao hơn
Mặt phẳngđiều khiển
Mặt phẳngngười sử dụng
Mặt phẳngquản lý Q
uảnlýmắtp
hẳng
Quảnlý
lớp
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 27/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
Hình 1.4: Mạng ATM được xây dựng trên mạng SONET/SDH
1.6.2.2 Truyền tải đa dịch vụ
Lớp thích ứng ATM làm nhiệm vụ biến đổi tín hiệu client thành các tế bào
ATM. Các kiểu AAL khác nhau được định nghĩa để truyền tải các kiểu lưu
lượng khác nhau như thoại, số liệu và lưu lượng internet. AAL nhận các gói từ
các giao thức mức cao hơn và chia chúng thành các đoạn 48 byte nhằm tạo ra
phần tải trọng của tế bào ATM. Các loại AAL được sử dụng để hỗ trợ một dải
rộng các yêu cầu lưu lượng được chỉ ra trong bảng 1.2.
Bảng 1.2 Các loại AAL trong ATM
ĐẶC ĐIỂM AAL1 AAL2 AAL3/4 AAL5Yêu cầu đồng bộ giữanguồn và đích
Có Có Không Không
Tốc độ bit Không đổi Thay đổi Sẵn có Sẵn có
Kiểu kết nối Hướngkết nối Hướngkết nối Hướng kếtnối và khôngkết nối
Hướngkết nối
Loại lưu lượng Thoại và mô phỏng kênh
Gói thoại vàvideo
Số liệu Số liệu
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
16
ADM
ADM
ADM
Chuyển mạchATM
Chuyển mạchATM
Chuyển mạchATM
Cấu hìnhATM logic
Kết nối vật lýtới mạng
SONET/SDH
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 28/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
1.7 Công nghệ truyền dẫn quang
Mạng truyền dẫn quang đã trở thành cơ sở hạ tầng dịch vụ đóng vai trò hết
sức quan trọng trong việc truyền tải lưu lượng trên mạng. Dung lượng truyền dẫn
trên một sợi quang đã có thể đạt tới cỡ terabit/s nhờ sử dụng công nghệ ghép
kênh phân chia theo bước sóng (WDM). Nhờ sử dụng các bộ khuếch đại quang,
cự ly truyền dẫn của các hệ thống thông tin quang có thể đạt tới hàng trăm km
mà không cần bất kỳ một sự chuyển đổi quang/điện/quang nào.
1.7.1 Hệ thống DWDM
Hệ thống WDM thực hiện kết hợp nhiều tín hiệu, mỗi tín hiệu ở một bước
sóng khác nhau để tăng dung lượng truyền dẫn của sợi quang. Các hệ thống
WDM ban đầu đã triển khai, ghép hai bước sóng, một trong cửa sổ 1310 nm và
một trong cửa sổ 1550 nm. Ngày nay, các hệ thống WDM sử dụng 16, 32, 128
hoặc nhiều hơn các bước sóng trong cửa sổ 1550 nm và được gọi là hệ thống
ghép kênh phân chia theo bước sóng mật độ cao (DWDM).
Các kênh bước sóng trong hệ thống DWDM đóng vai trò như các “sợi
quang ảo” và có thể sử dụng để truyền bất cứ một loại tín hiệu nào như: lưu
lượng SDH, ATM hoặc IP. Các nguồn lưu lượng này được kết nối qua các giao
diện quang tiêu chuẩn. Hai loại cấu hệ thống DWDM điển hình là hệ thống
DWDM cấu hình điểm -điểm và hệ thống cấu hình DWDM vòng. Cả hai loại hệ
thống này đều có thể là các hệ thống đơn hướng hoặc song hướng. Hệ thống
DWDM đơn hướng sử dụng sử dụng tất cả các bước sóng của một sợi quang để phát hoặc thu tín hiệu. Các hệ thống song hướng sử dụng một số bước sóng cho
hướng phát và một số bước sóng cho hướng thu trên cùng một sợi quang.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
17
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 29/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
Hệ thống DWDM điểm-điểm thường được sử dụng để tăng dung lượng
cho các tuyến cự ly dài (mạng đường trục). Hình 1.5 minh họa một hệ thống
DWDM điểm–điểm song hướng. Như đã thấy trên hình vẽ, có hai giao diện
trung kế đa bước sóng được sử dụng để cung cấp khả năng dự phòng và bảo vệ
tuyến. Một số các giao diện đơn bước sóng được sử dụng để kết nối với các bộ
định tuyến IP, các bộ chuyển mạch ATM hoặc thiết bị SONET/SDH. Tại các
cổng vào đơn bước sóng có các bộ điều chế để chuyển đổi tín hiệu vào tới bước
sóng DWDM thích hợp. Bộ kết hợp quang ghép các bước sóng này với nhau và
sau đó phát đi qua trung kế đa bước sóng. Ở phía thu, mỗi kênh bước sóng đượctách ra nhờ một bộ lọc quang. Các khối tái tạo thực hiện tái tạo dạng và khuếch
đại tín hiệu sau khi lọc. Các hệ thống điểm-điểm thường sử dụng cơ chế bảo vệ 1
+ 1 khi đứt sợi quang hoặc xảy ra sự cố với các kênh bước sóng. Hai đầu cuối
DWDM được kết nối với nhau qua hai sợi quang, mỗi bước sóng được phát đi
trên cả hai sợi, phía thu so sánh hai tín hiệu quang thu được và lựa chọn tín hiệu
có chất lượng tốt hơn.
Hình 1.5: Hệ thống DWDM điểm-điểm
Đối với các ứng dụng cho mạng đô thi (MAN), các hệ thống DWDM vòng
với chức năng xen/rẽ thường được sử dụng. Những hệ thống này có bốn giao
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
18
λ1IP
ATM
Các trung kếđa bước sóng
ATM
SONET/SDH
IP
λn
λ2Các giao diệnđơn bước sóng
SONET/SDH
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 30/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
diện trung kế đa bước sóng để tạo ra các mạng vòng hai sợi nhằm tăng cường
chức năng bảo vệ. Một số lượng lớn các giao diện đơn bước sóng đóng vai trò
như các cổng xen/rẽ và được kết nối tới các bộ định tuyến IP và chuyển mạch
ATM hoặc tới các thiết bị kết nối chéo.
Như minh họa trong hình 1.6, các mạng vòng DWDM có thể cung cấp bất
kỳ một kiểu cấu hình ảo nào. Có thể triển khai các mạng điểm-điểm, vòng, cây
hoặc lưới nhờ việc thiết lập cấu hình kết cuối cho các bước sóng.
Hình 1.6: Hệ thống vòng DWDM
1.7.2 Các bộ định tuyến bước sóng
Khi triển khai các một mạng quang “thông minh” cần phải sử dụng các bộ
định tuyến bước sóng. Bộ định tuyến bước sóng, thường được gọi là bộ nối chéoquang (OXC) hoặc bộ nối chéo bước sóng (WXC). Thực chất bộ định tuyến
bước sóng là một bộ nối chéo chuyển mạch bước sóng được trang bị các giao
diện quang. Chức năng định tuyến thông minh được tăng cường cho khối quản lý
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
19
IP
ATM
SONET/SDH
IP
ATM
IP
IP ATM SONET/SDH
IP ATM IP
Cấu hìnhcây ATM
Tuyếnđiểm-điểm IP (POS)
Vòng IP(sử dụng DPT)
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 31/83
Chương 1: Tổng quan về truyền dẫn số
phần tử mạng nhờ các bộ định tuyến bước sóng. Khối quản lý phần tử mạng chịu
trách nhiệm điều khiển và quản lý việc chuyển mạch các kênh bước sóng.
Bộ định tuyến bước sóng có các cổng trung kế nối tới các bộ định tuyến
bước sóng khác hoặc tới các bộ xen/rẽ quang (OADM) và các cổng cục bộ được
sử dụng để nối tới nguồn hoặc đích (các bộ định tuyến IP hoặc các bộ chuyển
mạch ATM). Các thành phần chính của một bộ định tuyến bước sóng gồm có:
trường chuyển mạch, hệ thống I/O và cơ chế định tuyến bước sóng. Các bộ định
tuyến bước sóng có thể phân loại thành: bộ định tuyến bước sóng điện, bộ định
tuyến bước sóng lai ghép và bộ định tuyến bước sóng quang.1.7 Kết luận
Nội dung chương một đã trình bầy một cách tổng quan về các công nghệ
truyền dẫn số và các vấn đề liên quan như số hóa tín hiệu thoại, video, các vấn
đề về mạng IP, công nghệ ATM. Đặc biệt, các vấn đề cơ bản về hai công nghệ
truyền dẫn số đóng vai trò chủ chốt trên mạng viến thông hiện nay và trong
tương lai là công nghệ truyền dẫn SONET/SDH và công nghệ WDM cũng đãđược đề cập. Những nội dung đã trình bầy trong chương này là tiền đề để nghiên
cứu các phương thức truyền tải IP trên mạng quang và công nghệ SONET/SDH
thế hệ tiếp theo được trình bầy trong chương 2 và chương 3.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
20
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 32/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
2.1 Mở đầu
Phương thức truyền số liệu, điển hình là lưu lượng IP, trên mạng quang đã
thay đổi một cách cơ bản. Nhờ việc loại bỏ các lớp trung gian ATM và
SONET/SDH, các phương thức truyền tải mới có thể đạt được hiệu suất truyền
tải cao hơn đồng thời tạo ra các mô hình kiến trúc mạng đơn giản và hợp lý hơn.
Theo dự án nghiên cứu P918 của EURESCOM [4], hiện nay trên thế giới
đã có rất nhiều giải pháp được công bố liên quan đến vấn đề truyền tải số liệu
trên mạng quang. Các giải pháp này đi theo hai xu hướng, một là khai thác lợi
điểm của các công nghệ hiện có trên mạng, thêm tính năng để thích ứng với lưu
lượng IP. Xu hướng kia là nghiên cứu ra các giao thức mới phù hợp với đặc
tính lưu lượng IP (RPR, DTM…). Ngoài ra, việc xây dựng hạ tầng truyền tải
dựa trên công nghệ chuyển mạch quang cho đến nay vẫn được xem là giải
pháp “lý tưởng” nhất và đang được nghiên cứu và thử nghiệm.
Hình 2.1 giới thiệu một số công nghệ truyền tải số liệu điển hình được thể
hiện trên mô hình phân lớp mạng. Trong mô hình phân lớp này, lớp 3 (IP/ATM)
sẽ đóng vai trò cung cấp ứng dụng dịch vụ và chức năng định tuyến. Lớp 2
được xây dựng dựa trên các công nghệ hiện đã trưởng thành như SDH, ATM,
Ethernet… Một số giao thức như MPOA/LAPS, RSP, POS, SDL được phát
triển trong lớp mạng này thực hiện bao gói IP trong các khung để truyền dẫn
qua mạng quang. Lớp 1, giao diện vật lý, là các tế bào ATM (theo giao diệnSTM-1 hoặc STM-4), khung truyền dẫn SDH, Ethernet, DTM. Các bước sóng
quang đóng vai trò tuyến kết nối điểm - điểm giữa các nút trong mạng. Đôi
khi người ta xem các bước sóng này tạo thành lớp quang đóng vai trò lớp 0,
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
21
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 33/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
nghĩa là nó thuần tuý chỉ là tuyến vật lý cung cấp kết nối giữa các phần tử
trong mạng truyền tải.
Hình 2.1: Một số công nghệ truyền tải số liệu điển hình
2.2 IP/ATM/SDH/WDM và IP/ATM trực tiếp trên WDM
2.2.1 IP/ATM/SDH cho truyền dẫn WDM
Theo phương thức truyền thống các dịch vụ TDM, ATM và IP được cung
cấp thông qua mô hình mạng gồm bốn lớp IP/ATM/SDH/WDM. Để truyền tải
trên các tuyến WDM, phần lớn các định dạng khung truyền dẫn chuẩn đều sử
dụng khung SDH. Ngăn xếp giao thức cho kiểu đóng khung này được mô tả tóm
tắt trong bảng 2.1.
Kiến trúc mạng IP/WDM sử dụng công nghệ đóng gói IP/ATM/SDH được
minh họa trong hình 2.2. Trong kiến trúc mạng này, các gói IP được chia nhỏ
vào các tế bào ATM và được gán các kết nối ảo khác nhau nhờ card đường
truyền SDH/ATM trong bộ định tuyến IP. Sau đó các tế bào ATM được đóng góivào trong khung SDH rồi gửi tới bộ chuyển mạch ATM hoặc trực tiếp tới bộ thu
phát WDM để truyền tải qua lớp mạng quang.
Bảng 2.1 Ngăn xếp giao thức IP/ATM/SDH
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
22
ATM
IPIP ATM
DTM
cell SDHKhungSDH
KhungDTM
IP ATM
MPOS SDH(VCnc)/LAPS
SDHPOS SDL
WDM
IP
Ethernet
SDHGbE
WDM
IP
RSP
SDHEthernet
WDMWDM WDM
ATM SDH Ethernet RPR DTM
Lớp 3
Lớp 2
Lớp 1
ATM
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 34/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
IP Được đóng thành các gói kích thước 250 đến 65535 byte.LLC/SNAP Điều khiển tuyến logic thêm 8 byte mào đầu vào gói IP để tạo
thành khối dữ liệu giao thức (PDU) ATM.AAL5 Lớp thích ứng ATM5 thêm 8 byte mào đầu (trường độ dài và 4
byte CRC) cộng với trường nhồi (0 đến 47 byte) để tạo thành mộtPDU AAL5 có kích thước bằng một số nguyên lần tải trọng ATM48 byte,
ATM Chia PDU AAL5 thành các tải trọng 48 byte và thêm 5 byte màođầu để tạo thành các tế bào ATM 53 byte.
SDH Đặt các tế bào ATM vào tải trọng VC-4 hoặc VC-4 kết chuỗiSDH. Thêm mào đầu đoạn SDH (81 byte gồm cả con trỏ AU) và 9
byte mào đầu tuyến VC4 vào vùng tải trọng VC4 2340 byte.
Trường hợp kết chuỗi các VC4 một VC4-Xc
Hình 2.2: Đóng gói IP/ATM/SDH để truyền tải qua mạng WDM
2.2.2 IP/ATM trực tiếp trên WDM
Một giải pháp khác là truyền tải trực tiếp bào ATM bao gói IP trên
kênh WDM. Giải pháp này giống như phương thức trên theo quan điểm kiến
trúc. Sự khác biệt ở đây là các tế bào ATM không được đóng trong các khung
SDH mà chúng được gửi trực tiếp qua môi trường vật lý bằng cách sử dụng tế
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
23
Giao diệnSTM16c/ATM
Giao diệnSTM16c/ATM
Giao diệnSTM16c
Giao diệnSTM1/ATM
Định tuyến IP Định tuyến IP
Định tuyến IP
Chuyển mạchATM
Ví dụ: WDM 32 λ
OADMOADM
OADM OADM
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 35/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
bào ATM tạo trên lớp vật lý. Tế bào dựa trên lớp vật lý được phát triển riêng cho
giao thức ATM, kỹ thuật này không hỗ trợ cho bất kỳ giao thức nào ngoài những
giao thức thiết kế cho ATM.
Ưu điểm của việc sử dụng tế bào dựa trên môi trường vật lý là: mào đầu
lớp vật lý ít hơn so với SDH và ATM là cơ chế truyền tải không đồng bộ nên
không đòi hỏi cơ chế định thời nghiêm ngặt.
Tuy nhiên, nhược điểm của giải pháp này là phần mào đầu cũng lớn
tương tự như đối với truyền tải SDH và công nghệ này không được các nhà
công nghiệp phát triển rộng rãi do kỹ thuật truyền dẫn này chỉ có thể mangriêng các tế bào ATM.
Tế bào ATM dựa trên các lớp vật lý được định nghĩa trong một số tổ
chức tiêu chuẩn, 155 Mbit/s và 622 Mbit/s của ITU [6], và hiện tại thì Diễn
đàn ATM đã hoàn thành chỉ tiêu cho tốc độ 622 Mbit/s và 2.488 Mbit/s [7].
2.3 Truyền số liệu trên mạng SONET/SDH
Nhu cầu truyền tải các loại dịch vụ như IP, Ethernet, Fiber Channel,ESCON/FICON qua mạng SONET/SDH đã xuất hiện từ rất lâu. Tuy nhiên chỉ
đến khi lưu lượng số liệu bùng nổ trong những năm đầu thấp kỷ 90 người ta
mới thực hiện nghiên cứu các giao thức nhằm sắp xếp lưu lượng số liệu vào
trong tải đồng bộ SONET/SDH. Từ đó cho đến nay đã có nhiều giao thức được
công bố và chuẩn hoá trong các tổ chức tiêu chuẩn như ANSI, ITU-T, IETF,
OIF....Nội dung phần này sẽ trình bày những giao thức được sử dụng đểtruyền tải lưu lượng IP trên mạng SONET/SDH. Những giải pháp này đã và
đang được ứng dụng trong thực tế.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
24
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 36/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
2.3.1 IP/PDH/SDH cho truyền dẫn WDM
Truyền tải IP qua môi trường PDH có thể thực hiện dựa trên giao
thức PPP và khung HDLC ở lớp 2. Hiện nay, ITU cũng đã chuẩn hoá giải
pháp đóng gói IP trong khung PDH qua giao thức LAPS (X.85/Y.1321[5]). Lớp
vật lý bao gồm các bước sóng WDM và sợi quang. Để cải thiện chức năng bảo
vệ và khôi phục mạng cho PDH thì các khung của nó sau đó sẽ được đóng gói
trong các khung SDH trước khi truyền sợi quang.
Ngày này, do sự bùng nổ lưu lượng số liệu nên giới hạn tốc độ và
phương pháp ghép kênh của PDH đã làm cho nó không thể tồn tại trong mạngtruyền tải mới. Đồng thời, sử dụng PDH sẽ làm giảm hiệu quả khai thác của
mạng truyền tải quang. Giải pháp kết nối này chỉ còn hiện diện trong những
mạng số liệu mà dung lượng kết nối rất thấp.
2.3.2 Truyền gói qua SONET/SDH (POS)
POS cho phép đặt lớp IP trực tiếp trên lớp SONET/SDH, trong khi đó vẫn
đảm bảo QoS và loại bỏ được mào đầu sử dụng để truyền IP/ATM/SDH. Vì IP là
giao thức lớp mạng phi kết nối, trong khi đó SONET/SDH là giao thức lớp vật lý
nên kẽ hở giữa lớp 3 và lớp 1 phải được lấp nhờ giao thức điểm-điểm (PPP). PPP
được sử dụng để đóng các gói IP vào một luồng số liệu sau đó sắp xếp vào vùng
tải trọng của SONET hoặc SDH. PPP bao gồm hai phần: giao thức điều khiển
tuyến (LCP) làm nhiệm vụ thiết lập và kiểm tra kết nối tuyến số liệu, phần thứ
hai là các giao diện giao thức điều khiển mạng (NCP) cho giao thức lớp 3. Chitiết về POS được trình bầy trong bảng 2.2.
Hình 2.3 đưa ra một ví dụ về mạng truyền tải gói IP qua SDH qua WDM.
Card đường truyền trong bộ định tuyến IP thực hiện chức năng tạo khung
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
25
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 37/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
PPP/HDLC. Sau đó tín hiệu quang được truyền dẫn qua sợi quang tới phần tử
mạng SDH, bộ định tuyến IP lân cận hoặc tới bộ thu phát WDM để truyền đi xa
hơn.
Bảng 2.2 Công nghệ POS
IP Gói số liệu có độ dài cực đại 65535 bytePPP Đóng gói PPP (RFC 1661). Thêm 1 hoặc 2 byte “trường giao thức” và
thực hiện nhồi (tuỳ chọn). PPP cũng cung cấp giao thức thiết lập tuyếnnhưng không phải là quyết định trong IP/SDH.
HDLC Tạo khung (RFC 1662). Thêm 1 byte cờ để chỉ thị điểm bắt đầu củakhung, 2 byte cho mào đầu và 2 byte kiểm tra khung (FCS) tạo ra khungcó độ dài tới 1500 byte. Cùng với PPP, HDLC tạo thêm 7 hoặc 8 byte
mào đầu vào gói IP.SDH Đặt các khung HDLC vào tải trọng VC4 hoặc VC4 kết chuỗi (RFC 1619).Thêm mào đầu đoạn SDH (81 byte gồm cả con trỏ AU) và 9 VC4 bytemào đầu tuyến vào 2340 byte tải VC4 SDH. Đối với VC4 kết chuỗi, tảiV4-Xc có độ dài X*2340.
Hình 2.3 Ví dụ về mạng IP/SDH/WDM
2.3.3 Giao thức đa truy nhập qua SONET/SDH (MAPOS)
Giao thức MAPOS là giao thức lớp tuyến số liệu hỗ trợ IP trên SDH.
Giao thức MAPOS cũng được gọi với một tên khác là Packet Over Lightwave
(POL). Đây là một giao thức chuyển mạch gói phi kết nối dựa trên việc mở rộng
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
26
WDM
MUX
SDH ADM
OLAIP
router
IProuter
Transponder STM-16
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 38/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
khung POS (PPP- HDLC). Trước đây MAPOS được phát triển với mục đích
ứng dụng khả năng tốc độ cao của SONET cho LAN nhưng hiện nay sự hiện
diện của Gigabit Ethernet đã làm cho MAPOS không còn được lựa chọn.
Trong hình hình 2.4 biểu diễn khung MAPOS phiên bản 1 và 2. Cấu
trúc khung của MAPOS bao gồm các trường:
• Dãy cờ: sử dụng cho đồng bộ khung.
• Địa chỉ: chứa địa chỉ HDLC đích (8 bit trong phiên bản 1 và 16 bit
trong phiên bản 2)
• Điều khiển: có giá trị 0x03, thuật ngữ chuyên môn trong HDLC nghĩalà khung thông tin không đánh.
• Giao thức: chỉ thị giao thức đóng gói số liệu trong trường thông tin.
• Thông tin: chứa gói số liệu tối đa 64 Kbyte.
• Dãy kiểm tra khung: được tính trên tất cả các bit của trường địa chỉ,
giao thức, và trường tin.
C
ờ
Địa
chỉ đích
Điề
ukhiển
Giao
thức
Trường thông tin FCS
0x7E
8bit
0x03
(16bit)
(0-65280 bytes) (16/32bit)
Cờ
Địa chỉ đích Giaothức
Trường thông tin FCS
0x
7E
16 bit (16bit)
(0-65280 bytes) (16/32bit)
Hình 2.4: Khung MAPOS phiên bản 1 và phiên bản 2
Có thể thực hiện dễ dàng giao thức MAPOS trong một bộ định tuyến IP
tiêu chuẩn với các giao diện POS. Chỉ có hai chức năng mới cần thêm vào giao
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
27
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 39/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
thức POS là giao thức chuyển mạch node (NSP) và giao thức phân giải địa chỉ
(ARP).
2.3.4 Thủ tục truy nhập tuyến SDH (LAPS)
Giao thức truy nhập tuyến SDH (LAPS) là một giao thức tuyến số liệu
được thiết kế cho mục đích truyền tải IP/SDH và Ethernet/SDH được ITU-T
chuẩn hoá lần lượt trong khuyến nghị X.85, X.86 [7][8]. IP/SDH sử dụng LAPS
là một kiến trúc thông tin số liệu kết hợp giao thức internet hoặc các giao thức
khác với mạng SDH. Lớp vật lý, lớp tuyến số liệu và lớp mạng hoặc các giao
thức khác được hiện diện tuần tự gồm SDH, LAPS và IP hoặc PPP.. Hình 2.5
mô tả ngăn xếp lớp/ giao thức cho IP/STM-N.
Hình 2.5: Ngăn xếp
lớp/giao thức cho
IP/STM-N sử dụng
LAPS X.85
(Ngăn TCP/UDP/IP
được thay bằng
Ethernet đối với X.86)
Định dạng khung của LAPS được minh họa trong hình 2.6 bao gồm:
• Trường cờ: chỉ điểm bắt đầu và kết thúc khung (từ mã cố định
01111110). Cờ đứng trước trường địa chỉ được gọi là cờ mở. Trường đứng sau
trường FSC được định nghĩa là cờ đóng,
• Trường địa chỉ: liền ngay sau trường cờ có kích thước một byte
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
TCP/UDP
IP
LAPS
VC bậc thấp
VC bậc caoĐoạn ghép kênh
Đoạn lặp
Đoạn điện/quang
28
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 40/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
• Trường điều khiển và SAPI: Trường điều khiển có giá trị hexa 0x03
và lệnh thông tin không đánh số với giá trị Poll/Final là 0. SAPI chỉ ra điểm tại
đó dịch vụ tuyến số liệu cung cấp cho giao thức lớp 3.
• Trường thông tin: chứa thông tin số liệu có độ dài tối đa 1600 byte.
• Dãy kiểm tra khung (FCS-32): đảm bảo tính nguyên dạng của thông
tin truyền tải
Cờ Địa chỉ Điều khiển Giao thức Thông tin Nhồi Cờ 0x7E 0x04 0x03 SAPI Thông tin LAPS, gói IP 32 bit 0x7E
Hình 2.6: Định dạng khung LAPS theo X.85
2.3.5 SONET/SDH thế hệ tiếp theo
SONET/SDH thế hệ tiếp theo cho phép truyền tải một cách hiệu quả lưu
lượng số liệu qua mạng SONET/SDH. Ba công nghệ nền tảng của SONET/SDH
thế hệ tiếp theo bao gồm: Thủ tục đóng khung chung (GFP), kết chuỗi ảo
(VCAT) và cơ chế điều chỉnh dung lượng tuyến (LCAS).
Thủ tục đóng khung chung GFP
Thủ tục đóng khung chung (GFP) được ANSI thảo luận đầu tiên trong
T1X1.5 và hiện nay đã được ITU-T chuẩn hoá trong khuyến nghị G.704.1 [9].
GFP là một thủ tục đóng khung tạo nên tải có độ dài thay đổi theo byte từ các
tín hiệu client mức cao hơn và sắp xếp tín hiệu client vào trong luồng tín hiệu
đồng bộ SONET/SDH.
GFP bao gồm hai lớp: lớp phía dưới liên quan đến dịch vụ truyền tải sử
dụng GFP và lớp phía trên liên quan đến việc sắp xếp các dịch vụ cung cấp bởi GFP. Lớp GFP phía dưới cho phép sử dụng bất cứ kiểu công nghệ
truyền tải nào, mặc dù hiện chỉ chuẩn hoá cho SONET/SDH và OTN (Digital
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
29
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 41/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Wrapper, G.709). Tại lớp phía trên, GFP hỗ trợ nhiều kiểu gói khác nhau như
IP, khung Ethernet, và khung HDLC.
Kết chuỗi ảo
Kết chuỗi ảo là một cơ chế cung cấp khả năng khai thác tải SONET/SDH
hiệu quả và mềm dẻo. Cơ chế này phá vỡ giới hạn do sự phân cấp tín hiệu
truyền dẫn đồng bộ SONET/SDH được thiết kế cho tải PDH (tốc độ kênh được
phân thành từng cấp STM-1, STM-4,...). Từ “ảo” ngụ ý nối xâu chuỗi các tải
trong SONET/SDH để cung cấp băng tần mềm dẻo phù hợp với kích thước số
liệu. Ý tưởng này đã được thực hiện trong giải pháp POS, tuy nhiên nó mớichỉ dừng lại ở mức kết chuỗi tải ở mức luồng bậc cao tạo thành tuyến có dung
lượng phù hợp với giao diện của các bộ định tuyến. Các tải kết chuỗi trong mạng
được xử lý như những tải riêng biệt và độc lập. Do đó nhà khai thác mạng
truyền tải có thể tự do thực hiện chức năng kết chuỗi mà không sợ ảnh hưởng
đến hệ thống đang sử dụng hiện tại. Hơn nữa, hệ thống quản lý phần tử mạng
(EMS)/Hệ thống quản lý mạng (NMS) ngày nay có thể cung cấp dễ dàng chức
năng này.
Cơ chế điều chỉnh dung lượng tuyến
Kết chuỗi tải được thực hiện để tạo nên những tải có dung lượng khác
nhau. Mặc dù một số lượng tải kết chuỗi có thể đã được xác định trước cho
phần lớn ứng dụng nhưng thực tế chúng ta cũng cần phân phát động một số tải
cho một vài ứng dụng cụ thể. LACS được thiết kế để thực hiện chức năng trên.
LCAS là một giao thức báo hiệu thực hiện trao đổi bản tin giữa hai
điểm kết cuối VC để xác định số lượng tải kết chuỗi. Ứng với yêu cầu của
người sử dụng, số lượng tải kết chuỗi có thể tăng/giảm phù hợp với kích thước
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
30
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 42/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
lưu lượng trao đổi. Đặc tính này rất hữu dụng với nhà khai thác để thích ứng
băng tần giữa các bộ định tuyến thay đổi theo thời gian.
Cơ chế hoạt động của LCAS dựa trên việc trao đổi gói điều khiển giữa
bộ phát và bộ thu. Mỗi gói điều khiển sẽ mô tả trạng thái của tuyến trong gói
điều khiển kế tiếp. Những thay đổi này được truyền đi tới phía thu để bộ thu có
thể chuyển tới cấu hình mới ngay khi nhận được nó. Gói điều khiển gồm một
loạt các trường dành cho những chức năng định trước và chứa thông tin truyền
từ bộ phát đến bộ thu cũng như thông tin từ bộ thu đến bộ phát.
Chi tiết về các công nghệ liên quan đến SONET/SDH thế hệ tiếp theo sẽđược trình bầy trong chương 3.
2.4 IP/SDL trực tiếp trên WDM
Tuyến số liệu đơn giản (SDL) là một phương pháp lập khung được
Lucent đề xuất [26]. So với HDLC, khung SDL không có cờ phân ranh giới
thay vì đó nó sử dụng trường độ dài gói tại điểm bắt đầu khung. Điều này rất
thuận lợi ở tốc độ bit cao vì khi đó việc thực hiện đồng bộ với dãy cờ rất khó.Định dạng SDL có thể đưa vào trong tải SDH cho truyền dẫn WDM hoặc thiết
bị SDH. Định dạng này cũng có thể được mã hoá trực tiếp trên các sóng mang
quang. SDL sử dụng 4 byte tiêu đề trong đó có trường độ dài gói như biểu
diễn trong hình 2.7. Gói có thể dài tới 65535 byte. Các mã kiểm tra lỗi (CRC-
16 hoặc CRC-32) có thể tuỳ chọn sử dụng cho gói và nó có thể bị đặt sau mỗi
gói. Tất cả các bit trừ phần tiêu đề được trộn theo bộ trộn x48
. Các bộ trộn của phần phát và thu được duy trì đồng bộ qua các gói đặc biệt truyền không thường
xuyên. SDL không có thêm bất kỳ byte nào dành cho các giao thức chuyển
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
31
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 43/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
mạch bảo vệ (giống như byte K1 và K2 của SDH). Sử dụng các CRC tải tuỳ
chọn cho phép giảm sát tỷ lệ lỗi bit.
Hình 2.7: Cấu trúc mào đầu SDL
2.5 IP/Gigabit Ethernet cho WDM
Hiện nay, Ethernet chiếm tới 85% trong trong số những ứng dụng
mạng LAN. Chuẩn Gigabit Ethernet có thể sử dụng để mở rộng dung lượng
LAN tiến tới MAN và thậm chí cả đến cả WAN nhờ các card đường truyềnGigabit trong các bộ định tuyến IP. Nhờ đó, Gigabit Ethernet trở nên hấp dẫn
trong môi trường mạng đô thị để truyền tải lưu lượng IP qua các mạch vòng
WDM hoặc thậm chí cho cả các tuyến WDM cự ly dài. Hơn thế nữa, các
cổng Ethernet 10 Gbit/s cũng đã được chuẩn hóa theo khuyến nghị 802.3ae của
IEEE.
Hình 2.8 biểu diễn ví dụ mạng IP dựa trên giao diện Gigabit Ethernet.Các card đường truyền Gigabit Ethernet hoặc chuyển mạch Ethernet Lớp 2
nhanh được sử dụng cho các bộ định tuyến IP trong mạng.
Mạng Ethernet tốc độ bit thấp (ví dụ 10Base-T hoặc 100Base-T) sử
dụng kiểu truyền hoàn toàn song công, ở đây băng tần truyền dẫn hiệu dụng
được chia sẻ giữa tất cả người sử dụng và giữa hai hướng truyền dẫn. Để kiểm
soát sự truy nhập vào băng tần chia sẻ có thể sử dụng công nghệ CSMA-CD.
Điều này sẽ làm giới hạn kích thước vật lý của mạng vì thời gian chuyển tiếp
không được vượt quá “khe thời gian” có độ dài khung nhỏ nhất (chẳng hạn 512
bit đối với 10Base-T và 100Base- T). Nếu tốc độ bit là 1Gb/s mà sử dụng độ
dài khung nhỏ nhất 512 bit thì mạng Ethernet chỉ đạt chừng 10m vì thế độ dàiĐặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
32
Độ dài gói CRC-16 GóiGói
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 44/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
khung tối thiểu trong trường hợp này được định nghĩa bằng 4096 bit cho
Gigabit Ethernet. Điều này hiện làm giới hạn kích thước mạng trong phạm vi
100m. Tuy nhiên, kiểu hoàn toàn song công vẫn hấp dẫn trong môi trường
Gigabit Ethernet.
Khi Gigabit Ethernet (1000Base-X) sử dụng kiểu song công nó trở
thành một phương pháp tạo khung và bao gói đơn giản và tính năng CSMA-
CD không còn được sử dụng. Chuyển mạch Ethernet cũng được sử dụng để
mở rộng topo mạng thay thế cho các tuyến điểm - điểm.
Hình 2.8: Truyền tải IP trên vòng ring WDM bằng khung Gigabit Ethernet
Cấu trúc khung Gigabit Ethernet biểu diễn trong hình 2.9. Độ dài tải cực
đại của Gigabit Ethernet là 1500 byte nhưng có thể mở rộng tới 9000 byte
(khung Jumbo) trong tương lai.
Phần trống 12
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
33
Giao diệnGigabit Ethernet
Giao diệnGigabit Ethernet
Giao diệnGigabit Ethernet
Chuyển mạchGigabit Ethernet
Giao diện
Gigabit Ethernet Định tuyếnIP
Định tuyếnIP
OADMOADM
OADMOADM
GbE GbE
Ví dụ: WDM 32λ
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 45/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Phần mào đầu 7
Phân định ranh giới bắt đầu 1
Địa chỉ đích 6
Địa chỉ nguồn 6
Độ dài khung 2
Trường điều khiển tuyến logic + tải tin(độ dài tối đa 1500 byte)
.
.
Dãy kiểm tra khung 4
Tổng số mào đầu 38
Hình 2.9: Khung Gigabit EthernetKhung Ethernet được mã hoá trong sóng mang quang sử dụng mã
8B/10B. Trong mã 8B/10B mỗi byte mã hoá sử dụng 10 bit nhằm để đảm bảo
mật độ chuyển tiếp phù hợp trong tín hiệu khôi phục đồng hồ. Do đó thông
lượng đầu ra 1 Gb/s thì tốc độ đường truyền là 1,25 Gb/s. Việc mã hoá cũng
phải đảm bảo chu kỳ trống được lấp đầy ký hiệu có mật độ chuyển tiếp phù hợp
giữa trạng thái 0 và 1 khi các gói không được phát đi nhằm đảm bảo khả năngkhôi phục đồng hồ.
2.6 Các công nghệ truyền dẫn mới
2.6.1 Mạng vòng gói phục hồi RPR/SPR
Tháng 12 năm 2000, IEEE thành lập một nhóm nghiên cứu về công nghệ
mạng vòng gói phục hồi (IEEE 802.17) nhằm đưa ra các tiêu chuẩn cho giao
thức RPR. Công nghệ RPR được sử dụng để truyền tải các gói số liệu trên mạng
vòng ở tốc độ hàng gigabit/s. Hình 2.10 biểu diễn các thành phần của lớp tuyến
số liệu và lớp vật lý được định nghĩa trong tiêu chuẩn 802.17.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
34
Giao diện client MAC
Điều khiển MAC
Giao diện mạng vòngMAC
802.3 SONET/SDH
Lớp tuyếnsố liệu
Lớpvật lý
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 46/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Hình 2.10: Công nghệ RPR (IEEE 802.17)
Như ta thấy trên hình vẽ, lớp tuyến số liệu RPR MAC được chia thành 3
phân lớp. Ở giữa là phân lớp phân lớp điều khiển MAC, phân lớp này hợp nhất
tất cả các chức năng như phân bố băng thông và bảo vệ. Ở phía trên là phân lớpgiao diện client MAC làm nhiệm vụ thích ứng các thuộc tính điều khiển với giao
thức mạng gắn với client. Ở dưới cùng, phân lớp giao diện mạng vòng MAC
chịu trách nhiệm chuyển tiếp gói và đánh địa chỉ.
Giao thức MAC lớp 2 được tiêu chuẩn hóa sẽ cung cấp chức năng chia sẻ
băng thông một cách hiệu quả nhờ sử dụng cơ chế tái sử dụng không gian để tối
ưu hóa việc sử dụng băng thông trên mạng vòng. Khuôn dạng khung RPR tiêu
chuẩn cho phép sắp xếp một cách dễ dàng các khung 802.3 vào các khung RPR
và ngược lại. Bên cạnh đó, công nghệ RPR hỗ trợ khả năng phân bổ băng thông
đều, động và khả năng phục hồi chính xác khi gặp sự cố (đứt sợi quang hoặc các
giao diện bị sự cố). Tất cả các cơ chế điều khiển có khả năng hỗ trợ các mạng
vòng có số lượng trạm lên tới 128 hoặc 256 trạm.
Tại lớp vật lý, các giao diện với tốc độ truyền dẫn tới 10 Gigabit/s sẽ được
tiêu chuẩn hóa. Các tiêu chuẩn lớp vật lý sẽ được định nghĩa đồng bộ với nhóm
làm việc 802.3, ITU và ANSI.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
35
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 47/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
2.6.2 DTM
Phương thức truyền tải gói đồng bộ động (DTM) là một kỹ thuật dùng để
khai thác hiệu quả dung lượng truyền dẫn, hỗ trợ lưu lượng băng rộng thời
gian thực và lưu lượng multicast. Nó khắc phục được các nhược điểm của
chuyển mạch kênh truyền thống trong khi đó lại nổi bật ở khả năng cung cấp
băng thông linh hoạt và đáp ứng dịch vụ chất lượng phân biệt.
DTM là nỗ lực kết hợp những ưu điểm của cơ chế chuyển giao số liệu
đồng bộ và cận đồng bộ. Về cơ bản nó hoạt động giống như cơ chế ghép kênh
theo thời gian truyền thống (TDM) nghĩa là đảm bảo một lượng băng tần xácđịnh giữa các host và phần băng tần lớn dành cho chuyển giao số liệu linh
động. Ngoài ra, cơ chế DTM có điểm chung như cơ chế chuyển giao không
đồng bộ (như ATM) cho phép tái phẩn bổ băng tần giữa các host. Điều này
nghĩa là mạng có thể thích ứng với những thay đổi về lưu lượng và phân chia
băng tần giữa các host theo nhu cầu.
Các host nối vào mạng DTM thông tin với nhau qua các kênh. Mộtkênh DTM là một tài nguyên linh động có thể thiết lập băng tần từ 512 kbit/s
cho đến băng tần cực đại theo bước 512 kbit/s. Các kênh này hiện diện trên
môi trường vật lý nhờ cơ chế ghép kênh theo thời gian (TDM). Tổng dung
lượng được chia thành các khung 125 µs và tiếp tục chia nhỏ thành khe thời
gian 64 bit. Cấu trúc khung này tạo cho nó khả năng tương hợp với
SDH/SONET. Một số kiểu dành trước khe thời gian tương ứng với QoS khác
nhau theo yêu cầu của client, ví dụ như trễ không đổi, băng tần tối thiểu và nỗ
lực tối đa.
Để liên kết giữa các tuyến DTM khác nhau cần phải sử dụng chuyển
mạch DTM. Chuyển mạch trong DTM là kiểu đồng bộ, nghĩa là trễ chuyểnĐặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
36
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 48/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
mạch đối với mọi kênh là như nhau. Các kênh DTM có bản chất quảng bá,
nghĩa là bất kỳ kênh nào tại bất kỳ thời điểm nào cũng có thể dùng cho kết nối
giữa một người gửi và nhiều người nhận. Do đó trên mạng có thể có nhiều nhóm
quảng bá đồng thời.
DTM phù hợp cho công nghệ mạng đường trục bởi vì nó có thông lượng
bit rất lớn. DTM được xem như một giải pháp thay thế cho ATM/SDH bởi vì
phạm vi hoạt động của nó từ Lớp 1 tới lớp 3 và có cả giao thức báo hiệu lẫn
chuyển mạch. DTM có thể hoạt động độc lập hoặc qua các ống SDH/SONET,
mặc dù sự xếp chồng này không có ưu điểm gì hơn DTM thuần tuý.IP/DTM (IPOD) mang nhiều ưu điểm của SDH và ATM bởi vì kỹ thuật
đơn giản và khả năng hoạt động của nhiều kênh trên một giao diện. Các luồng IP
có thể sắp xếp trên các kênh DTM. Tuy nhiên, DTM không hiệu quả bằng IP do
nó sử dụng các kênh có dung lượng tối thiểu là 512 kbit/s.
DTM đủ dung lượng để xử lý WDM. Ở đây giả thiết là một bước sóng
WDM sẽ mang một kênh DTM mà chỉ có thể thực hiện khi DTM hỗ trợ
phương thức truyền dẫn này.
Nhược điểm của DTM đó là số lượng nhà cung cấp quá ít (hiện có 3 nhà
cung cấp thiết bị Dynarc, Net Insight và Ericsson) tất cả đều ở Thuỵ Điển.
Ngoài ra những giải pháp của những nhà cung cấp này cũng không tương hợp
với nhau.
2.7 Hạ tầng chuyển mạch quang
Xây dựng hạ tầng truyền tải dựa trên công nghệ chuyển mạch quang cho
đến nay vẫn được xem là giải pháp “lý tưởng” nhất. Mặc dù gặp rất nhiều trở
ngại về mặt công nghệ và giá thành nhưng nhiều quốc gia vẫn định hướng
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
37
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 49/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
phát triển mạng truyền tải dựa trên công nghệ này. Nội dung tiếp theo sẽ
trình bày tóm lược về những kỹ thuật chuyển mạch quang hiện đang được
nghiên cứu, triển khai thử nghiệm và ứng dụng thực tế.
Chuyển mạch kênh quang OCS
Trong chuyển mạch kênh quang, tuyến quang được thiết lập trong một
khoảng thời gian tương đối dài. Mặc dù các bộ định tuyến bước sóng đã được
triển khai nhưng nó không thích hợp với lưu lượng internet. Để thiết lập một
tuyến quang OCS cần một khoảng thời gian trễ một vòng hành trình, điều này
làm cho hiệu suất sử dụng bước sóng rất thấp nếu thời gian duy trì kết nối ngắn.Do đó, để tăng hiệu suất sử dụng bước sóng cần các cơ chế điều khiển lưu lượng
phức tạp để hỗ trợ cho kỹ thuật ghép kênh thống kê số liệu từ những người dùng
khác nhau.
Chuyển mạch burst quang OBS
Chuyển mạch burst quang là một phương pháp tiếp cận nhằm mục đích
dịch chuyển những công việc tính toán và điều khiển phức tạp từ miền quang
sang miền điện (tại các node biên). Kích thước đơn vị truyền dẫn của chuyển
mạch burst nằm ở giữa chuyển mạch kênh và chuyển mạch gói quang. Trong
một mạng IP/WDM, bust được hình thành tại biên của mạng có thể chứa một số
gói IP và có chiều dài từ vài chục kilobyte đến vài megabyte. Trong OBS, gói
điều khiển, tách biệt với burst số liệu, được gửi đi trước để thiết lập cấu hình cho
mỗi node chuyển mạch dọc theo tuyến mà burst số liệu mang thông tin sẽ đi qua.
OBS loại bỏ được yêu cầu về đệm quang nhờ việc đẩy chức năng đệm cho các
node biên tại đó có thể sử dụng các bộ đệm điện tử sẵn có.
Chuyển mạch gói quang OPS
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
38
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 50/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Trong tất cả các kỹ thuật chuyển mạch quang, OPS là ứng cử viên sáng
giá nhất cho mạng trục internet thế hệ tiếp theo. Tuy nhiên, hiện nay chưa có các
bộ nhớ truy nhập ngẫu nhiên quang, thay vào đó OPS sử dụng các bộ đệm quang
(các đường trễ quang) để giải quyết xung đột hoặc điều chỉnh vị trí của gói theo
thời gian. Khi các gói đang được chuyển mạch, xung đột sẽ xảy ra bất cứ khi nào
có ít nhất hai gói cùng “muốn” ra khỏi chuyển mạch tại cùng một cổng ra. Giải
quyết xung đột có ảnh hưởng lớn đến các tham số kỹ thuật mạng như tỉ lệ tổn
thất gói, trễ gói trung bình, khoảng cách chặng trung bình và thông lượng mạng.
Trong một mạng chuyển mạch gói quang WDM, các cơ chế giải quyết xung độtcó thể triển khai trên ba miền: bước sóng, không gian và thời gian. Đồng thời
cũng có thể sử dụng kết hợp chuyển đổi bước sóng, đổi hướng tuyến (không
gian) và các đường trễ quang để giải quyết các xung đột. Mỗi cơ chế đều có
những ưu điểm và nhược điểm. Chuyển đổi bước sóng rất hiệu quả và có khả
năng giải quyết xung đột mà không làm trễ gói nhưng đòi hỏi chi phí. Đổi hướng
tuyến có giá thành thấp nhất vì nó chuyển toàn bộ gánh nặng giải quyết xung đột
cho toàn bộ mạng, nhưng lại làm giảm thông lượng toàn mạng.
2.8 So sánh các công nghệ truyền tải IP trên mạng quang
2.8.1 Phân nhóm các công nghệ
Mặc dù có rất nhiều công nghệ truyền tải lưu lượng IP trên mạng
quang nhưng giữa chúng đều có mối quan hệ chung. Do đó, để thuận lợi cho
việc so sánh, những công nghệ có nhiều điểm tương đồng được nhóm lại vớinhau. Việc phân nhóm này vừa làm giảm lượng so sánh và cho thấy rõ hơn đặc
tính của giải pháp khi biểu diễn trên đồ thị.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
39
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 51/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Lưu lượng IP trước khi truyền trên mạng quang sẽ được đóng trong
khung Lớp 2. Do đó tuỳ thuộc công nghệ sử dụng trong Lớp 2, chúng ta có
thể phân thành 5 nhóm:
• Công nghệ sử dụng ngăn giao thức IP/ATM:
- IP/ATM qua SONET/SDH: sử dụng ALL5/ATM bao gói IP và sau
đó sắp xếp vào tải SONET/SDH trước khi truyền trên bước sóng quang.
- IP/ATM trực tiếp trên WDM: sử dụng ALL5/ATM bao gói IP và
truyền trực tiếp trên bước sóng quang dựa trên tế bào.
• Các công nghệ truyền số liệu trên mạng SONET/SDH (DoS):- Sử dụng giao thức LAPS để bao gói IP trước khi sắp xếp vào tải
SONET/SDH truyền trên các bước sóng quang.
- Sử dụng giao thức MAPOS để bao gói IP trước khi sắp xếp
vào tải SONET/SDH truyền trên bước sóng quang.
- Sử dụng giao thức GFP để bao gói IP trước khi sắp xếp vào tải
SONET/SDH truyền trên các bước sóng quang.
- Sử dụng giao thức POS để bao gói IP trước khi sắp xếp vào tải
SONET/SDH truyền trên bước sóng quang.
• Công nghệ Gigabit Ethernet (GbE):
- Ethernet chuyển mạch
- Ethernet sử dụng khung
• Công nghệ DTM
• Công nghệ RPR
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
40
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 52/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
2.8.2 So sánh băng tần hiệu dụng
Băng tần hiệu dụng là một trong những tham số được quan tâm nhiều nhất
giữa các giải pháp. Mục đích chính của việc nghiên cứu các giao thức mới để
đóng gói IP trong tải truyền dẫn cũng là để giải quyết vấn đề này. Các nội
dung phân tích, so sánh dưới đây được thực hiện đối với các giao thức bao gói
lớp 2 cho truyền tải IP trên tuyến truyền dẫn SDH tốc độ STM-1.
2.8.2.1 Tính toán hiệu suất và tốc độ truyền dẫn
Mào đầu đóng gói
Trong quá trình đóng gói các gói IP ở lớp 2, tùy thuộc vào loại công nghệ
được sử dụng sẽ có một số lượng nhất định các byte mào đầu được thêm vào gói
IP. Kết thúc quá trình đóng gói, kích thước gói nhận được sẽ là:
PSIZE = IPSIZE + P_OH (2.1)
Trong đó: PSIZE là kích thước gói phụ thuộc công nghệ được sử dụng (ATM,
RPR, DoS, GbE, DTM)
IPSIZE là kích thước gói IPP_OH là mào đầu phụ thuộc công nghệ được sử dụng
Mào đầu đóng khung
Các gói có kích thước nhận được từ phương trình (2.1) sau đó được sắp
xếp vào các khung SONET/SDH có kích thước (FSIZE):
FSIZE = hàng * cột = 9 * 270 = 2430 bytes
Trong đó phần tải trọng mang lưu lượng thực sự (PLD) có kích thước:
PLD = FSIZE – SONET/SDH_OH
= 2430 – 9*(9+1) = 2340 bytes
với SONET/SDH_OH là phần mào đầu SONET/SDH.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
41
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 53/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Giao diện 155 Mbit/s SONET/SDH phát đi 8000 khung trong một giây và
nó có khả năng mang các gói dữ liệu ATM, DoS, RPR... Tốc độ gói lớn nhất,
thông lượng và tốc độ bit truyền dẫn lớn nhất có thể rút ra được từ các phương
trình sau:
PSIZE
8000*2340
PSIZE
sec PLD Rate Packet == (2.2)
ThroughPut = PacketRate*IPSIZE (2.3)
TransmissionRate = ThroughPut*8 (2.4)
Trong đó PSIZE là kích thước gói ATM, DoS, RPR...
Hiệu suất đóng gói và đóng khung của mỗi công nghệ được tính như sau:
8000*2340
IPSIZE * Rate Packet
sec PLD
ThroughPut Efficiency == (2.5)
Xét cả phần mào đầu SONET/SDH ta có hiệu suất tổng bằng:
8000*2430
IPSIZE * Rate Packet iencyTotalEffic = (2.6)
2.8.2.2 Kết quả so sánh
Từ kết quả tính toán nhận được ta tiến hành biểu diễn hai đặc tính quan
trọng nhất của các công nghệ truyền dẫn là tốc độ truyền dẫn lớn nhất và hiệu
suất truyền dẫn theo kích thước gói IP. Để thuận tiện cho việc sánh ta biểu diễn
riêng các công nghệ truyền số liệu trên mạng SONET/SDH, tiếp theo so sánh
công nghệ POS, đặc trưng cho công nghệ DoS, với các công nghệ còn lại.
Đồ thị trên hình 2.11 thể hiện một dải kích thước gói IP tương đối rộng.
Mỗi ứng dụng sử dụng một loại kích thước gói. Các ứng dụng điển hình sử dụngcác gói có kích thước trong khoảng 50 đến 1.000 byte. Một số ít ứng dụng sử
dụng các gói lớn có kích thước khoảng 3.000 đến 4.000 byte ví dụ như ứng dụng
truyền file.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
42
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 54/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Với giả thiết các ứng dụng sử dụng các gói IP khoảng 50 đến 1.000 byte,
không một công nghệ nào trong số các công nghệ trên đạt được tốc độ đường
truyền OC-3/STM-1 155 Mbit/s. Tuy nhiên khi so sánh công nghệ ATM với các
công nghệ DoS và RPR có thể thấy sự khác biệt lớn. Hiệu suất khi sử dụng ATM
để truyền các gói có kích thước tới 1.000 byte chỉ đạt khoảng 40-80 % trong khi
DoS và RPR đạt hiệu suất từ 60-95 %. Sở dĩ có sự khác nhau này là vì các chức
năng của phần mào đầu lớp AAL5 và SAR là nhược điểm lớn khi triển khai
mạng đường trục tốc độ cao.
Hình 2.11: Hiệu suất của các phương thức truyền dẫn truyền dẫnKhi so sánh DoS và RPR, cả hai công nghệ đều đạt hiệu suất khoảng 95 %
khi truyền tải các gói IP lớn. Tuy nhiên, hiệu suất của RPR thấp hơn POS
khoảng 20 % khi truyền các gói IP 46 byte do khung kiểu Ethernet của RPR. Các
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
43
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 55/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
chức năng đánh địa chỉ, ưu tiên và điều khiển của lớp MAC yêu cầu phần tiêu đề
lớn hơn tiêu đề PPP mà POS sử dụng.
2.8.3 So sánh một số chỉ tiêu khác
2.8.3.1 Phẩm chất
Các giải pháp trong nhóm DoS có phẩm chất nổi trội hơn những giải pháp
khác nhờ tận dụng điểm mạnh của công nghệ SONET/SDH về trễ, jitter, khoảng
cách tuyến, số lượng nút, khả năng mở rộng băng tần và đặc biệt là mào đầu nhỏ
thêm vào gói IP nhỏ.
Đứng thứ hai là các giải pháp IP/ATM, DTM và GbE sử dụng khung
do cũng “mượn” đặc tính chuyển mạch kênh nên cũng có được những ưu điểm
như DoS về khía cạnh chỉ tiêu, song do phải thêm chức năng của giao thức nên
chúng tạo ra mào đầu lớn.
Đứng cuối cùng là giải pháp RPR và GbE chuyển mạch do xây dựng
theo đặc tính phi kết nối nên khó đạt được tham số về truyền dẫn như trễ, jitter,
tính hạt băng tần, khả năng mở rộng băng tần.
2.8.3.2 Dịch vụ
Nhóm giải pháp DoS đứng đầu do các giải pháp này sử dụng
SONET/SDH làm các tuyến truyền dẫn điểm - điểm giữa các bộ định tuyến
không ảnh hưởng đến sự hỗ trợ dịch vụ IP.
Nhóm các giải pháp sử dụng giao thức ATM, DTM, RPR và Ethernet sử
dụng khung đứng thứ hai. Các giải pháp trong nhóm này được thiết kế theo đặctính phi kết nối (trừ DTM) nên khó hỗ trợ ứng dụng thời gian thực, QoS/CoS.
DTM không hỗ trợ MPLS, còn Ethernet sử dụng khung lại không hỗ trợ
multicast.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
44
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 56/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Đứng cuối là giải pháp Ethernet chuyển mạch, do sử dụng thẻ VLAN để
chuyển mạch nên nó hoạt động giống như IP tích hợp với MPLS, nhưng khác ở
chỗ là không có chức năng như MPLS. Khả năng hỗ trợ QoS/CoS, ứng dụng
thời gian thực kém.
2.8.3.3 Tính tương hợp
Đứng đầu là giải pháp sử dụng công nghệ Ethernet. Ethernet là công
nghệ đã trường thành và được làm chủ. Chính vì ứng dụng rộng rãi trong hầu
hết các mạng LAN nên nó được đơn giản hoá và tiêu chí tương hợp được đặt
lên hàng đầu, nhiều nhà cung cấp, mở.Đứng thứ hai là các giải pháp sử dụng công nghệ đã hoàn thiện như
ATM, SONET/SDH. Nhóm giải pháp này (trừ giải pháp sử dụng MAPOS) đã
được chuẩn hoá bởi các tổ chức tiêu chuẩn như ITU-T, ANSI hay ETSI. Do
chủ yếu được thiết kế cho mạng trục nên những công nghệ này vẫn bị ảnh
hưởng lớn bởi sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp thiết bị (sử dụng nhiều công
nghệ mang tính độc quyền) vì thế làm giảm khả năng tương hợp giữa các thiết bị của những nhà sản xuất khác nhau.
Đứng cuối là các công nghệ RPR, DTM và MAPOS. RPR và DTM là
những công nghệ đang trong giai đoạn chuẩn hoá, chưa hoàn toàn hoàn thiện.
MAPOS không nhận được sự hỗ trợ từ những nhà công nghiệp. Những điều này
làm hạn chế tính tương hợp của công nghệ.
2.8.3.4 Tính năng
Đứng đầu là giải pháp RPR. Tính năng mạnh về bảo vệ và phục hồi,
khả năng phối hợp hoạt động với phục hồi trong mạng IP và các giao thức
chuẩn truy nhập hệ thống chuẩn hoá của SONET/SDH tạo nên ưu thế của giải
pháp này.Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
45
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 57/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Đứng thứ hai là các giải pháp DoS, sử dụng ngăn giao thức ATM để bao
gói IP và Ethernet sử dụng khung.
Đứng cuối cùng là giải pháp Ethernet chuyển mạch.
2.9 Kết luận
Các giải pháp dựa trên ngăn giao thức ATM có điểm mạnh về quản
lý, tính tương hợp và tính năng. Điều này có thể hiểu được qua việc lợi dung
ưu điểm của công nghệ ATM về QoS. Thiết kế lưu lượng và đã được chuẩn
hoá. Điểm yếu của giải pháp này là phức tạp, mào đầu lớn và khả năng mở rộng
kém. Đây cũng là hạn chế cố hữu của công nghệ ATM.
Các giải pháp DoS thể hiện tính ưu việt trên nhiều phương diện. Do sử
dụng giao thức bao gói IP đơn giản nên các giải pháp trong nhóm này đều có
ưu thể về đặc tính, dịch vụ, tính năng. Vấn đề quản lý và tương hợp là những
điểm hạn chế của DoS.
Sử dụng công nghệ Ethernet để mang lưu lượng IP có điểm mạnh ở khả
năng tương hợp, chức năng và quản lý (đối với Ethernet sử dụng khung). Tuynhiên nếu sử dụng Ethernet chuyển mạch thì chức năng và quản lý sẽ không phải
là ưu thế. Điểm yếu cố hữu của giải pháp này là về vấn đề về QoS do đó khả
năng hỗ trợ các loại dịch vụ rất kém.
Sử dụng công nghệ DTM mang lưu lượng IP có điểm mạnh về đặc tính,
hỗ trợ dịch vụ và quản lý. Tuy nhiên những tham số liên quan đến chức năng
và tính tương hợp của giải pháp này cho thấy điểm yếu của giải pháp này.Truyền tải IP qua công nghệ RPR thể hiện điểm vượt trội so với các giải
pháp ở mặt tính năng. Những khía cạnh còn lại công nghệ này đều tỏ ra yếu thế.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
46
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 58/83
Chương 2: Các phương thức truyền tải IP trên mạng quang
Tiềm năng ứng dụng của chuyển mạch quang trong mạng truyền tải là rất
lớn, và nó được xem là công nghệ trụ cột để tạo ra mạng toàn quang. Tuy
nhiên hiện công nghệ này vẫn chưa thực sự được làm chủ. Hiện tại và trong
nhiều vài năm nữa, chuyển mạch bước sóng (WDM) vẫn sẽ giữ vai trò chủ đạo
trong mạng vì chuyển mạch gói quang và chuyển mạch b u r s t quang còn rất
nhiều vấn đề về công nghệ cần được giải quyết. Hy vọng những công nghệ
này mới có thể khẳng định vị trí của mình trong mạng truyền tải. Và khái niệm
về mạng toàn quang lúc đó mới trở thành hiện thực.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
47
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 59/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
3.1 Mở đầu
Trước đây, công nghệ SONET/SDH được thiết kế tối ưu cho mục đích
truyền tải các tín hiệu ghép kênh phân chia theo thời gian (TDM). Tuy nhiên
hiện nay yêu cầu đặt ra đối với mạng đã hoàn toàn thay đổi khi các dịch vụ
truyền tải dữ liệu ngày càng tăng. Điều đó có nghĩa là trong tương lai hệ thống
SONET/SDH truyền thống không thể đáp ứng được nhu cầu gia tăng của các
dịch vụ dữ liệu. SONET/SDH thế hệ tiếp (NG-SDH) theo là một cơ chế truyền
tải cho phép tồn tại đồng thời các dịch vụ truyền thống và các dịch vụ mới trên
cùng một mạng mà không làm ảnh hưởng lẫn nhau.
Các giao thức quan trọng được sử dụng trong SONET/SDH thế hệ tiếp
theo phục vụ cho việc truyền tải dữ liệu qua mạng SONET/SDH (DoS) bao
gồm : thủ tục đóng khung chung (GFP) [1], kết chuỗi ảo (VCAT) [2] và cơ chế
điều chỉnh dung lượng tuyến (LCAS)[3], tất cả đều đã được tiêu chuẩn hóa bởi
ITU-T. Các công nghệ này cho phép kết hợp một cách hiệu quả nhiều giao diện
dữ liệu khác nhau vào trong SONET/SDH. Điều quan trọng nhất là
SONET/SDH có thể thực hiện việc phân bổ băng thông mà không làm ảnh
hưởng tới lưu lượng hiện có. Ngoài ra, SONET/SDH thế hệ tiếp theo còn có khả
năng cung cấp chất lượng dịch vụ (QoS) thích hợp cho các dịch vụ mới và khả
năng truyền tải đồng thời nhiều loại dịch vụ khác nhau qua cùng một môi trường.
Hình 3.1 cho thấy sự linh hoạt và hiệu quả của SONET/SDH thế hệ tiếp theo.
3.2 Thủ tục đóng khung chung (GFP)
GFP quy định một cơ chế chung để thích ứng các tín hiệu client lớp cao
với mạng truyền tải đồng bộ. Các tín hiệu client có thể ở dạng khối dữ liệu giao
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
48
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 60/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
thức (PDU) (như IP/PPP hay Ethernet MAC), mã khối (như Fibre Chanel hay
ESCON) hoặc luồng số có tốc độ bit cố định.
Hình 3.1: SONET/SDH thế hệ tiếp theo
GFP bao gồm cả phần chung và phần đặc trưng cho từng loại tín hiệu
client. Phần chung của GFP áp dụng cho tất cả các loại lưu lượng . Hiện nay có
hai chế độ thích ứng tín hiệu client được định nghĩa cho GFP. Chế độ thích ứng
với tín hiệu dạng PDU được gọi là GFP sắp xếp khung (GFP-F). Chế độ thích
ứng với tín hiệu có dạng mã khối được gọi là GFP trong suốt (GFP-T). Hình 3.2
minh hoạ mối quan hệ giữa các tín hiệu client lớp cao với GFP và các tuyến
truyền tải của nó.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
49
IP
PDH MPLS VLAN
ATM Ethernet
DVB
HDLC/PPP/LAPS
GFP-F GFP-T
Fibre Chanel
ESCON
FICON
NG SONET/SDH
Kết chuỗi kề nhau Kết chuỗi ảo
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 61/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Ethernet IP/PPP Các dịch vụ khác
GFP - Phần đặc trưng client
(Phụ thuộc tải trọng)
GFP - Phần chung
(Không phụ thuộc tải trọng)
Tuyến truyền tải SONET/SDH
Hình 3.2: Quan hệ của GFP với các tín hiệu client và tuyến truyền tải
3.2.1 Phần chung của GFP3.2.1.1 Khung người sử dụng GFP
Cấu trúc của khung người sử dụng GFP được minh họa trong hình 3.3.
Khung người sử dụng gồm phần mào đầu chính và vùng tải trọng.
Vùng mào đầu chính
Vùng mào đầu chính có kích thước cố định là 4 byte bao gồm trường chỉ
thị độ dài PDU (ký hiệu: PLI) và trường kiểm tra lỗi mào đầu chính cHEC. Hai
byte trường PLI chỉ thị số byte trong vùng tải trọng, kích thước tối đa của vùng
tải trọng là 65535 byte (216-1). Hai byte trường kiểm tra lỗi chứa chuỗi CRC-16
có nhiệm vụ bảo vệ tính toàn vẹn nội dung của phần mào đầu chính thông qua
khả năng sửa lỗi đơn bit và phát hiện lỗi đa bit. Chuỗi cHEC được tính trên tất cả
những byte còn lại của phần mào đầu chính.
Vùng tải trọng
Vùng tải trọng bao gồm tất cả các byte trong khung GFP sau phần mào
đầu chính. Kích thước của vùng tải trọng thay đổi trong khoảng từ 4 đến 65535
byte. Vùng tải trọng thường bao gồm hai thành phần: trường mào đầu tải trọng
và trường tải trọng, trường FCS tải trọng chỉ là tuỳ chọn.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
50
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 62/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Hình 3.3 : Cấu trúc khung người sử dụng GFP
Mào đầu tải trọng có kích thước thay đổi từ 4 đến 64 byte hỗ trợ các thủ
tục quản lý tuyến dữ liệu cho các tín hiệu client lớp cao. Vùng này bao gồm hai
trường chính, trường kiểu (4 byte gồm cả tHEC) và phần mào đầu mở rộng có
kích thước thay đổi. Sự có mặt cũng như khuôn dạng của phần mào đầu mở rộng
và FCS tải trọng được chỉ thị bởi trường kiểu. Trường kiểu bao gồm các trường
sau : PTI (3 bit), PFI (1bit), kiểu EXI (4 bit) và UPI (1 byte). Giá trị và ý nghĩa
của trường UPI trong trường hợp PTI=0 được minh hoạ trong bảng 3.1.
Bảng 3.1 Giá trị và ý nghĩa của trường chỉ thị tải trọng UPI
Giá trị Ý nghĩa Giá trị Ý nghĩa
01x Ethernet (GFP-F) 08x MAPOS (GFP-F)
02x PPP (GFP-F) 09x DVB (GFP-T)03x Fiber Chanel (GFP-T) 0Ax RPR (GFP-F)04x FICON (GFP-T) 0Bx Fiber Chanel (GFP-F)05x ESCON (GFP-T) 0Cx Fiber Chanel không đồng
bộ (GFP-F)06x Gigabit Ethernet (GFP-T)
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
51
Mào đầu chínhMào đầu tải trọng
Mào đầu mở rộng(tùy chọn)
TẢI TRỌNG
Tổng kiểm tra(tùy chọn)
PLI
cHEC (CRC-16)
PTI PFI kiểu EXIUPI
tHEC (CRC-16)
EXI
eHEC (CRC-16)
TẢI TRỌNG
pFCS (CRC-32)
4 byte
4 byte
0-60 byte
n byte
0-4 byte
Thứ tự truyền bit
Thứtựtruy
ền
byte
PLI: Chỉ thị kích thước PDUcHEC: Bảo vệ HEC chínhPTI: Chỉ thị kiểu tải trọng
000: dữ liệu client100: quản lý client
PFI: Chỉ thị FSC tải trọng1: có FSC0: không FSC
kiểu EXI: Chỉ thị mào đầu mở rộng0000: Null0001: Chuỗi0010: V
UPI: Chỉ thị tải trọng người sử dụngtHEC: Bảo vệ HEC trường kiểuEXI: Chỉ thị mào đầu mở rộngeHEC: Bảo vệ HEC phần mở rộng
Tải trọng: chứa khung PDU pFCS: FCS tải trọng
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 63/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Mào đầu mở rộng hỗ trợ mào đầu tuyến dữ liệu đặc trưng cho từng công
nghệ như nhận dạng tuyến ảo, địa chỉ nguồn/đích, số cổng, lớp dịch vụ và kiểm
soát lỗi mào đầu mở rộng.
Trường tải trọng GFP chứa khung PDU, có kích thước thay đổi trong
khoảng từ 0 đến (65.536-X) trong đó X là kích thước mào đầu tải trọng. Khối dữ
liệu giao thức người sử dụng/điều khiển luôn luôn được đặt vào trong trường tải
trọng.
3.2.1.2 Khung điều khiển GFP
Các giá trị của PLI từ 0 đến 3 được sử dụng trong các khung điều khiểntrong đó giá trị PLI=0 tương ứng với khung rỗng. Khung rỗng là khung điều
khiển đặc biệt gồm có 4 byte chứa mào đầu chính với các trường PLI và cHEC
được thiết lập bằng 0. Khung rỗng không có vùng tải trọng được sử dụng như
một khung lọc giúp cho máy phát thích ứng luồng byte GFP với bất kỳ một môi
trường truyền tải nào. Cấu trúc các khung điều khiển được minh hoạ trong hình
3.4.
Hình 3.4 : Cấu trúc khung điều khiển GFP
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
52
0x0000 Header CRC-16
PLI Header Bản tin OA&M CRC-16CRC-16 (48 bit) tải trọng
PLI:=0khung rỗng
PLI:=1 hoặc 2hoặc 3
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 64/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
3.2.2 Phần đặc trưng tải trọng cho GFP sắp xếp khung
3.2.2.1 Tải trọng MAC Ethernet
Mỗi khối dữ liệu giao thức (PDU) lớp cao được sắp xếp vào một PDU
GFP. Đặc biệt, các ranh giới của PDU GFP được đồng bộ với các ranh giới của
các PDU lớp cao đã được đóng khung.
Toàn bộ các byte MAC Ehternet từ phần địa chỉ đích đến FCS được đặt
vào vùng tải trọng GFP. Đồng bộ byte và nhận biết các bit trong byte được duy
trì. Quan hệ giữa khung MAC Ethernet và khung GFP được minh hoạ trong hình
3.5.Khung MAC Ethernet byte Khung GFP
PLIcHECKiểu
Mào đầu 7 tHECBắt đầu ranh giới khung 1 Mào đầu mở rộng GFP
Địa chỉ đích (DA) 6
TẢI TRỌNGGFP
Địa chỉ nguồn (SA) 6
Độ dài/kiểu 2Dữ liệu client MAC
PadFSC 4
Hình 3.5: Quan hệ giữa khung MAC Ethernet và khung GFP
3.2.2.2 Tải trọng IP/PPP
Tải trọng IP/PPP trước tiên được đóng gói vào trọng một khung kiểu
HDLC, tiếp theo mỗi PDU PPP/HDLC được sắp xếp vào một PDU GFP. Các
ranh giới của PDU GFP được đồng bộ với các ranh giới của các PDU
PPP/HDLC lớp cao. Quan hệ giữa khung PPP/HDLC và khung GFP được minh
hoạ trong hình 3.6.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
53
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 65/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Tất cả các byte từ khung PPP/HDLC được đặt vào trong vùng tải trọng
của khung GFP. Việc đồng bộ byte và nhận dạng bit trong các byte cũng được
duy trì.Khung PPP/HDLC byte Khung GFP
2 PLI2 cHEC2 Kiểu2 tHEC
Cờ 1 Mào đầu mở rộng GFPĐịa chỉ 1
TẢI TRỌNGGFP
Điều khiển 1
Kiểu PPP 2Thông tin PPP
(Pad)FSC 4
Hình 3.6: Quan hệ giữa khung PPP/HDLC và khung GFP
3.2.3 Phần đặc trưng tải trọng cho GFP trong suốt
Sắp xếp trong suốt tải trọng mã khối 8B/10B vào khung GFP khiển cho
việc truyền tải các tín hiệu client yêu cầu trễ truyền dẫn rất nhỏ trở nên thuận tiệnhơn. Một số các tín hiệu client loại này là: Fibre Chanel, ESCON, FICON và
Gigabit Ethernet. Thay vì đệm toàn bộ khung dữ liệu client vào khung GFP, mỗi
ký tự của tín hiệu client được giải mã khối sau đó được sắp xếp vào các khung
GFP có chu kỳ và kích thước cố định. Việc sắp xếp được thực hiện với cả ký tự
dữ liệu và ký tự điều khiển. Khung GFP-T có cùng cấu trúc như khung GFP-F.
3.2.3.1 Thích ứng tín hiệu client 8B/10B qua mã khối 64B/65BBước đầu tiên trong tiến trình thích ứng client là giải mã tín hiệu client ở
lớp vật lý. Đối với các mã đường 8B/10B, ký tự 10-bit thu được sẽ được giải mã
thành giá trị 8-bit ban đầu nếu đó là từ mã dữ liệu hoặc thành một ký tự điều
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
54
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 66/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
khiển 8-bit nếu đó là từ mã điều khiển. Từ mã điều khiển 8B/10B được sắp xếp
vào một trong số 16 từ mã điều khiển sẵn có trong GFP trong suốt.
Các ký tự 8B/10B sau khi được giải mã sẽ được sắp xếp vào mã khối
64B/65B. Cấu trúc của mã khối 64B/65B được minh hoạ trong hình 3.7. Bit đầu
tiên của của một khối 65-bit là bit đồng bộ, căn cứ vào bit này có thể biết được
khối 65-bit chỉ chứa các ký tự dữ liệu hay chứa cả các ký tự điều khiển. Các ký
tự điều khiển nếu có sẽ được đặt ở đầu của khối. Bit đầu tiên của ký tự điều
khiển 64B/65B là bit cờ, nó cho biết đây là ký tự điều khiển cuối cùng của khối
này (cờ = 1) hay là còn một ký tự điều khiển khác trong byte tiếp theo (cờ = 0).Ba bit tiếp theo bit cờ chứa phần định vị mã điều khiển, nó chỉ thị vị trí ban đầu
của ký tự mã điều khiển 8B/10B. Bốn bit cuối cùng là phần chỉ thị mã điều
khiển chứa nội dung từ mã điều khiển 8B/10B.
3.2.3.1 Thích ứng khối mã 64B/65B vào GFP
Để đảm bảo đồng bộ theo byte giữa tín hiệu GFP và khung SONET/SDH,
bước đầu tiên trong quá trình thích ứng là nhóm các mã 64B/65B thành từngnhóm 7 mã như minh hoạ trong hình 3.8. Bit đầu tiên của mỗi mã 64B/65B trong
nhóm được nhóm cùng nhau trong byte vết thứ nhất. Bit thứ tám của byte này và
8 bit của byte vết thứ hai được sử dụng cho kiểm tra lỗi CRC-9 trên toàn nhóm.
Để tối thiểu hoá trễ, bộ ghép GFP có thể bắt đầu phát dữ liệu ngay khi mã
64B/65B đầu tiên trong nhóm được hình thành chứ không đợi cho đến khi cả
nhóm được hình thành. Số lượng nhóm mã 64B/65B là N phụ thuộc vào tốc độ
bit cơ sở của tín hiệu client và dung lượng kênh truyền tải.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
55
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 67/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Ký tựclient vào
Bitcờ
Trường 64-bit (8-byte)
Toàn dữ liệu 0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 D8
7 dữ liệu1 điều khiển 1 0aaaC1 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D76 dữ liệu
2 điều khiển 1 1aaaC1 0bbbC2 D1 D2 D3 D4 D5 D6
5 dữ liệu3 điều khiển 1 1aaaC1 1bbbC2 0cccC3 D1 D2 D3 D4 D5
4 dữ liệu4 điều khiển 1 1aaaC1 1bbbC2 1cccC3 0dddC4 D1 D2 D3 D4
3 dữ liệu5 điều khiển 1 1aaaC1 1bbbC2 1cccC3 1dddC4 0eeeC5 D1 D2 D3
2 dữ liệu6 điều khiển 1 1aaaC1 1bbbC2 1cccC3 1dddC4 1eeeC5 0fffC6 D1 D2
1 dữ liệu
7 điều khiển1 1aaaC1 1bbbC2 1cccC3 1dddC4 1eeeC5 1fffC6 0gggC7 D1
8 điều khiển 1 1aaaC1 1bbbC2 1cccC3 1dddC4 1eeeC5 1fffC6 1gggC7 0hhhC8Trong đó:
- aaa : 3 bit biểu diễn vị trí ban đầu của mã diều khiển thứ nhất.- ……….- hhh: 3 bit biểu diễn vị trí ban đầu của mã diều khiển thứ tám.- Ci : 4 bit biểu diễn mã điều khiển thứ i.- Di : 8 bit biểu diễn giá trị dữ liệu thứ i theo thứ tự truyền dẫn.
Hình 3.7: Mã khối 64B/65B GFP-T
Byte 1, 1
Byte 1, 2Byte 1, 3...
Byte 7, 7Byte 7, 8
L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 C1C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9
Hình 3.8: Cấu trúc nhóm mã trong khung GFP
3.3 Kết chuỗi các container ảo (VC)
Kết chuỗi các VC được sử dụng để truyền tải các khối tải trọng yêu cầu
dung lượng lớn hơn dung lượng tiêu chuẩn của các VC. Hai phương thức kết
chuỗi được định nghĩa là: kết chuỗi kề nhau và kết chuỗi ảo. Tại đầu cuối của
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
56
Byte j, k: byte thứ k của mã64B/65B thứ j trong siêu khối.
Lj: bit đầu tiên của mã 64B/65B
thứ j trong siêu khối.
Ci: bit điều khiển lỗi thứ i.
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 68/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
tuyến, cả hai phương thức đều cho dung lượng truyền dẫn lớn gấp X lần dung
lượng của container mức n (C-n).
3.3.1 Kết chuỗi kề nhau X VC-n (VC-n-Xc)
Kết chuỗi kề nhau được thực hiện với các container ảo mức 4 (VC-4-Xc,
X = 4, 16, 64, 256) và container ảo mức 2 (VC-2-Xc, X = 1 … 7). Một VC-n-Xc
cung cấp một vùng tải trọng lớn gấp X lần một container mức n (C-n). Một khối
mào đầu tuyến POH chung cho toàn bộ VC-n-Xc được đặt tại cột đầu tiên của
VC-n-Xc, từ cột thứ 2 tới cột thứ X là các byte chèn cố định. Cấu trúc của khung
VC-n-Xc được minh họa trong hình 3.9 và hình 3.10.
Hình 3.9: Cấu trúc khung VC-4-Xc
Hình 3.10: Cấu trúc khung VC-2-Xc
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
J1B3C2G1F2H4F3
K3 N1
Chèncố định
C-4-Xc
1
9
1 X-1 X x 260
X x 261
125 µ s
57
V5J2
N2
K4
Chèncố định C-2-Xc
1 X-1
X * 107
X * 106
500 µ s
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 69/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
VC-4-Xc được truyền tải trong X khối quản lý mức 4 (AU-4) kề nhau của
khung STM-N. Cột đầu tiên của VC-4-Xc luôn luôn nằm trong khối AU-4 thứ
nhất. Con trỏ của AU-4 thứ nhất chỉ thị vị trí của byte J1 của của VC-4-Xc. Các
con trỏ của các khối AU-4 thứ 2 tới thứ X được thiết lập để chỉ thị tải trọng kết
chuỗi (hai byte H1 và H2 có giá trị 1001SS1111111111). Việc hiệu chỉnh con trỏ
được thực hiện chung cho cả X AU-4 kết chuỗi và khi chèn sử dụng X*3 byte.
Một VC-4-Xc cung cấp một dung lượng tải trọng 599.040 kbit/s với X=4,
2.396.160 kbit/s với X=16, 9.584.640 kbit/s với X=64.X VC-2-Xc được kết chuỗi kề nhau trong một container ảo mức 3 (VC-3).
VC-2-Xc nằm trong X TU-2 kề nhau trong một VC-3. Cột đầu tiên của VC-2-Xc
luôn luôn nằm trong TU-2 thứ nhất. Con trỏ của khối TU-2 thứ nhất này sẽ chỉ
thị vị trí của byte V5 trong phần POH của VC-2-Xc. Các con trỏ của các khối
TU-2#2 tới #X được thiết lập để chỉ thị tải trọng kết chuỗi (hai byte V1 và V2 có
giá trị 1001SS1111111111). Việc hiệu chỉnh con trỏ được thực hiện chung cho
cả X TU-2 kết chuỗi và khi chèn sử dụng X byte.
3.3.2 Kết chuỗi ảo X VC-n (VC-n-Xv, n=1 … 4)
Một khối VC-n-Xv cung cấp một vùng tải trọng có dung lượng bằng X lần
C-n (VC-n-Xc). Container được sắp xếp riêng vào X VC-n để tạo thành VC-n-
Xv. Mỗi VC-n có mào đầu tuyến riêng. Hình 3.11 và hình 3.12 minh họa cấu
trúc của khung VC-3/4-Xv.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
58
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 70/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Hình 3.11: Cấu trúc khung VC-3/4-Xv
Hình 3.12: Cấu trúc khung VC-1/2-Xv
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
59
J1B3C2G1F2H4F3K3
N1
C-3/4
C-3/4-Xc
J1B3C2G1F2H4F3K3
N1
C-3/4
11 X1
9 125 µ s
X
11
9
125 µ s
125 µ sVC-3/4#1
VC-3/4#X
VC-3/4-Xv
X1
4 500 µ s
VC-1/2#X
V5J2
N2K4
C-1/2-Xc
1 X1
4 500 µ s
VC-1/2-XvC-2/1
11
4 500 µ sVC-1/2#1
V5J2
N2K4
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 71/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Mỗi VC-n của VC-n-Xv được truyền tải riêng biệt qua mạng. Do đường đi
của các VC-n khác nhau dẫn đến xảy ra trễ đường truyền khác nhau giữa các
VC-n và do đó thứ tự của các VC-n sẽ thay đổi. Tại trạm đích, các VC-n phải
được bù trễ, sắp xếp và tập hợp để khôi phục lại khối tải trong ban đầu. Quá trình
xử lý tại trạm đích phải bù được khoảng trễ tối thiểu 125 µ s.
Để phục vụ cho việc bù trễ ở trạm đích, trạm nguồn sắp xếp các VC-n lại
thành đa khung. Byte H4 (K4) được sử dụng để chỉ thị thứ tự (SQ) và chỉ thị đa
khung (MFI) cho các VC-n.
3.3.2.1 Chỉ thị thứ tự và đa khung VC-3/4-Xv
Một đa khung tổng 512 ms được sử dụng để bù trễ trong khoảng từ 125 µ s đến
256 ms. Đa khung tổng gồm 256 đa khung. Chỉ thị đa khung được chia làm hai
phần. Phần thứ nhất sử dụng 4 bit (bit 5 đến bit 8) của byte H4 để chỉ thị đa
khung (MFI-1). MFI-1 tăng một đơn vị sau mỗi khung và có giá trị trong khoảng
từ 0 đến 15. Phần thứ hai là chỉ thị đa khung khung 8-bit (MFI-2) sử dụng các bit
từ 1 đến 4 của byte H4 thuộc khung 0 (bit 1-4 của MFI-2 ) và thuộc khung 1 (bit5-8 của MFI-2). MFI-2 tăng một đơn vị sau mỗi 16 khung (1 đa khung) và có giá
trị trong khoảng từ 0 đến 255. Kết quả là đa khung tổng có 4096 khung, dài 512
ms.
Việc nhận dạng mỗi VC-3/4 trong VC-3/4-Xv được thực hiện nhờ các bit
chỉ thị thứ tự (SQ) như minh họa trong hình 3.13. Mỗi VC-3/4 của một VC-3/4-
Xv có một số thứ tự cố định duy nhất nằm trong khoảng từ 0 đến X-1. VC-3/4
truyền tải khe thời gian thứ nhất của VC-3/4-Xc có số thứ tự 0, VC-3/4 truyền tải
khe thời gian thứ hai của VC-3/4-Xc có số thứ tự 1 v.v… VC-3/4 truyền tải khe
thời gian thứ X của VC-3/4-Xc có số thứ tự (X-1). Số thứ tự 8-bit (cho giá trị của
X trong khoảng từ 0 đến 256 ) được truyền tải trong các bit 1 đến 4 của các byte
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
60
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 72/83
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 73/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Bảng 3.2: Chỉ thị thứ tự và đa khung trong byte H4
Byte H4 Số thứtự
khung
Số thứtự đakhung
Bit 1 Bit 2 Bit 3 Bit 4 Bit 5 Bit 6 Bit 7 Bit 8Chỉ thị đa khung thứ nhất MFI1 (bit 1-4)
Chỉ thị thứ tự MSB (bit 1-4) 1 1 1 0 14n-1
Chỉ thị thứ tự LSB (bit 5-8) 1 1 1 1 15Chỉ thị đa khung thứ 2 MSB (bit 1-4) 0 0 0 0 0
n
Chỉ thị đa khung thứ 2 LSB (bit 5-8) 0 0 0 1 1Dự trữ ( "0000" ) 0 0 1 0 2Dự trữ ( "0000" ) 0 0 1 1 3Dự trữ ( "0000" ) 0 1 0 0 4Dự trữ ( "0000" ) 0 1 0 1 5Dự trữ ( "0000" ) 0 1 1 0 6Dự trữ ( "0000" ) 0 1 1 1 7
Dự trữ ( "0000" ) 1 0 0 0 8Dự trữ ( "0000" ) 1 0 0 1 9Dự trữ ( "0000" ) 1 0 1 0 10Dự trữ ( "0000" ) 1 0 1 1 11Dự trữ ( "0000" ) 1 1 0 0 12Dự trữ ( "0000" ) 1 1 0 1 13Chỉ thị thứ tự MSB (bit 1-4) 1 1 1 0 14Chỉ thị thứ tự LSB (bit 5-8) 1 1 1 1 15Chỉ thị đa khung thứ 2 MSB (bit 1-4) 0 0 0 0 0
n+1Chỉ thị đa khung thứ 2 LSB (bit 5-8) 0 0 0 1 10 0 1 0 2
Cấu trúc của đa khung gồm các trường sau: từ bit thứ 1 đến thứ 5 làtrường đếm khung, bit thứ 6 ÷ 11 là các bit chỉ thị thứ tự, 21 bit còn lại được
dùng để dự trữ cho tương lai và được thiết lập toàn bộ là bit "0". Năm bit đếm
khung cho phép xác định độ sai trễ lên tới 512 ms, bằng 32 lần độ dài của đa
khung (32 x 16 ms = 512 ms).
Các bit chỉ thị thứ tự (SQ) giúp nhận dạng thứ tự của mỗi VC-2/1 trong
VC-1/2-Xc. Mỗi VC-1/2 của một VC-1/2-Xv có một số thứ tự cố định duy nhấtnằm trong khoảng từ 0 đến (X-1). VC-1/2 truyền tải khe thời gian thứ nhất của
VC-1/2-Xc có số thứ tự 0, VC-1/2 truyền tải khe thời gian thứ hai của VC-1/2-
Xc có số thứ tự 1 v.v… VC-1/2 truyền tải khe thời gian thứ X của VC-1/2-Xc có
số thứ tự (X-1).
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
62
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 74/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
3.3.3 So sánh kết chuỗi ảo và kết chuỗi kề nhau
Sự khác nhau giữa hai phương thức kết chuỗi đó là cách truyền tải các VC
giữa các đầu cuối (hình 3.15). Kết chuỗi ảo chia nhỏ khối tải trọng cần truyền và
xếp vào các VC riêng, các VC được truyền đi và được tái kết hợp tại điểm cuối
của tuyến truyền dẫn. Chính vì vậy, phương thức kết chuỗi ảo chỉ yêu cầu chức
năng kết chuỗi tại thiết bị đầu cuối của tuyến trong khi đó, kết chuỗi kề nhau yêu
cầu chức năng kết chuỗi tại mọi phần tử mạng.
Hình 3.15 Ví dụ so sánh hai phương thức kết chuỗi
Ngoài ra, phương thức kết chuỗi ảo cũng cho hiệu suất truyền dẫn cao hơn
so với phương thức kết chuỗi liền kề như minh hoạ trong bảng 3.3.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
63
1POH
POH
POH
POH
POH
POH
POH
2
3
4
II
III
IV
Băng thông yêu cầu Kết chuỗi ảoKết chuỗi liền kề
Một tuyến
Nhiều tuyến
POH
VC-4-4cVC-4-3v
3 VC thành viên
Một nhóm VC(VCG)
622 Mbps3 x 155 Mbps
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 75/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Bảng 3.3 So sánh hiệu suất của hai phương thức kết chuỗi
Dịch vụ Tốc độ bit Kết chuỗi kề nhau Kết chuỗi ảoEthernet 10 Mbit/s VC-3 (20%) VC-11-7v (89%)Fast Ethernet 100 Mbit/s VC-4 (67%) VC-3-2v (99%)Gigabit Ethernet 1000 Mbit/s VC-4-16c (42%) VC-4-7v (95%)Fiber Chanel 1700 Mbit/s VC-4-16c (42%) VC-4-12v (90%)ATM 25 Mbit/s VC-3 (50%) VC-11-16v (98%)DVB 270 Mbit/s VC-4-4c (37%) VC-3-6v (93%)ESCON 160 Mbit/s VC-4-4c (26%) VC-3-4v (83%)
3.4 Cơ chế điều chỉnh dung lượng tuyến LCAS
Cơ chế điều chỉnh dung lượng tuyến là chức năng thích ứng giữa nguồn và
đích được sử dụng kết hợp với cơ chế kết chuỗi ảo. LCAS điều khiển việc tăng
hoặc giảm dung lượng tuyến nhằm đáp ứng nhu cầu về băng thông của các ứng
dụng. LCAS cũng cung cấp khả năng loại bỏ tạm thời các tuyến thành viên bị sự
cố. Hệ thống quản lý mạng và hệ thống quản lý phần tử chịu trách nhiệm thiết
lập, tăng hoặc giảm dung lượng, xây dựng hoặc hủy bỏ tuyến của mỗi thành viên
trong nhóm kết chuỗi ảo.3.4.1 Gói điều khiển
Sự thay đổi đồng bộ về dung lượng giữa phía phát (So) và phía thu (Sk)
được thực hiện nhờ gói điều khiển. Việc trao đổi các gói điều khiển được thực
hiện sao cho phía thu có thể chuyển sang cấu hình mới ngay khi có thay đổi về
dung lượng. Gói điều khiển chứa thông tin gửi từ So tới Sk và ngược lại, gói bao
gồm các trường sau: Hướng từ phía phát tới phía thu
• Trường chỉ thị đa khung (MFI)
• Trường chỉ thị thứ tự (SQ)
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
64
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 76/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
• Trường điều khiển (CTRL)
• Bit chỉ thị nhóm (GID)
Hướng từ phía thu tới phía phát
• Trường trạng thái thành viên (MST)
• Bit xác nhận thay đổi thứ tự (RS-Ack)
Truyền hai hướng
• Trường CRC
• Các bit dự trữ không sử dụng được thiết lập bằng “0”.
Ở phía phát MFI của tất cả các thành viên trong nhóm kết chuỗi ảo (VCG)
đều bằng nhau và tăng sau mỗi khung. Ở phía thu MFI được sử dụng để tập hợp
lại tải trọng cho tất cả các thành viên trong nhóm. MFI được sử dụng để xác định
độ sai trễ giữa các thành viên trong cùng một nhóm. Trường SQ chứa số thứ tự
đã được gán cho một thành viên xác định. Mỗi thành viên trong cùng một VCG
được gán một số thứ tự duy nhất. Chi tiết về MFI và SQ đã được trình bầy trong
phần 3.3.Trường điều khiển được sử dụng để truyền tải thông tin từ phía phát tới
phía thu. Ngoài mục đích đồng bộ giữa hai phía nó còn cung cấp trạng thái của
mỗi thành viên trong nhóm (xem bảng 3.4). Tại thời điểm bắt đầu của một VCG,
tất cả các thành viên sẽ phát CTRL = IDLE.
Bảng 3.4 Các từ mã điều khiển
Giá trị Lệnh Ý nghĩa0000 FIXED Đầu cuối này không sử dụng LCAS0001 ADD Thành viên này chuẩn bị được thêm vào nhóm0010 NORM Truyền dẫn bình thường0011 EOS Số thứ tự cao nhất và truyền dẫn bình thường0101 IDLE Thành viên này không thuộc nhóm hoặc chuẩn bị bị loại bỏ1111 DNU Không sử dụng (tải trọng), phía thu ghi nhận được lỗi
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
65
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 77/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
Bit chỉ thị nhóm GID được sử dụng để nhận dạng VCG. Trong các khung
có cùng MFI, bit GID của tất cả các thành viên thuộc cùng VCG có cùng giá trị.
Bit GID là phương tiện để phía thu kiểm tra xem tất cả các thành viên đến có
hình thành cùng từ một trạm phát không. Nội dung của bit GID là giả ngẫu nhiên
sử dụng mẫu 215-1.
Trường CRC được sử dụng để bảo vệ mỗi gói điều khiển. Sau khi thu
được, mọi gói điều khiển đều được kiểm tra CRC, nếu kiểm tra CRC đúng nội
dung của gói sẽ được sử dụng, ngược lại sẽ bị loại bỏ.
Trường trạng thái thành viên, được gửi từ phía thu về phía phát, chứa
thông tin về trạng thái của tất cả các thành viên của một VCG. MST sử dụng một
bit với hai trạng thái: OK = 0 hoặc FAIL = 1. Khi bắt đầu một VCG tất cả các
thành viên gửi MST = FAIL, MST không sử dụng cũng được thiết lập bằng
FAIL.
Bất kỳ một thay đổi nào được phát hiện ở phía thu liên quan đến số thứ tự
của thành viên đều được ghi nhận và gửi về phía phát thông qua việc đảo (thay
đổi từ ‘0’ thành ‘1’ hoặc từ ‘1’ thành ‘0’) bit RS-Ack. Bit RS-Ack chỉ có thể
thay đổi sau khi đã đánh giá trạng thái của tất cả các thành viên. Việc đảo bit RS-
Ack sẽ công nhận giá trị của MST trong đa khung trước. Phía phát có thể sử
dụng việc đảo bit như là dấu hiệu cho phép thay đổi từ phía thu và nó sẽ chấp
nhận thông tin MST mới.
3.4.2 Các chức năng chính của LCAS
3.4.2.1 Thêm thành viên (tăng dung lượng)
Khi một thành viên được thêm vào, nó sẽ luôn được chỉ định số thứ tự lớn
hơn số thứ tự cao nhất hiện tại (trong từ mã CTRL có chỉ thị EOS). Sau lệnh
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
66
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 78/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
ADD, thành viên đầu tiên phúc đáp MST = OK sẽ được chỉ định số thứ tự cao
nhất (tiếp theo số thứ tự cao nhất hiện tại) và thay đổi từ mã CTRL thành EOS,
đồng thời thành viên cao nhất hiện tại cũng thay đổi CTRL của nó thành NORM.
Trong trường hợp thêm nhiều thành viên (ví dụ x thành viên) và nhận
được đồng thời nhiều thành viên có phúc đáp MST = OK, việc chỉ định số thứ tự
được thực hiện một cách tùy ý miễn là chúng tạo thành một dẫy x số thứ tự tiếp
theo số thứ tự cao nhất hiện tại. Từ mã CTRL của thành viên cao nhất hiện tại sẽ
chuyển từ EOS thành NORM, đồng thời từ mã CTRL của thành viên mới cao
nhất được thay đổi thành EOS, CTRL của tất cả các thành viên mới còn lại đượcthiết lập bằng NORM.
Bước cuối cùng của quá trình thêm thành viên là gửi đi NORM hoặc EOS
trong từ mã điều khiển của gói điều khiển cho thành viên đó. Khung container
đầu tiên chứa dữ liệu tải trọng cho thành viên mới sẽ là khung container ngay sau
bit cuối cùng của khung chứa bản tin NORM/EOS. Hình 3.16 minh họa quá trình
thực hiện việc thêm hai thành viên sau thành viên cuối cùng.
Hình 3.16: Thêm nhiều thành viên
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
67
NMS LCAS
memn-1 (EOS)Sk
memn (mới)Sk
memn+1 (mới)Sk
LệnhADD
CTRL=ADD
CTRL=ADD
MST=OK
CTRL=EOSCTRL=NORM
MST=OK
CTRL=EOSCTRL=NORM
memi: thành viên thứ i
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 79/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
3.4.2.2 Loại bỏ tạm thời thành viên (giảm dung lượng)
Khi tại phía thu phát hiện ra một thành viên phát NORM hoặc EOS bị sự
cố trong mạng, phía thu sẽ gửi đi MST = FAIL cho thành viên đó. Sau đó phía phát sẽ thay thế điều kiện NORM/EOS bằng DNU và thành viên ngay trước đó
sẽ gửi đi EOS trong trường CTRL. Bước cuối cùng trong quá trình loại bỏ tạm
thời một thành viên là loại bỏ vùng tải trọng của thành viên đó khỏi VCG.
Khung container cuối cùng chứa tải trọng của thành viên bị loại bỏ là khung
chứa bit cuối cùng của gói điều khiển chứa từ mã DNU. Khung tiếp theo khung
cuối cùng sẽ chứa toàn bit ‘0’ trong vùng tải trọng. Hình 3.17 minh họa quá trìnhloại bỏ thành viên cuối cùng do lỗi sử dụng lệnh DNU.
Khi phía thu phát hiện nguyên nhân gây sự cố đã được xóa bỏ nó sẽ gửi
MST = OK cho thành viên đó. Phía phát sẽ thay thế điều kiện DNU bằng
NORM/EOS và thành viên ngay trước đó sẽ gửi đi NORM trong trường CTRL.
Bước cuối cùng khi khôi phục lại một thành viên đã bị loại bỏ tạm thời là bắt đầu
sử dụng lại vùng tải trọng của thành viên đó. Khung container đầu tiên chứa dữ
liệu tải trọng cho thành viên này là khung ngay sau khung chứa bit cuối cùng gói
điều khiển chứa từ mã NORM/EOS đầu tiên cho thành viên đó.
Hình 3.17: Giảm dung lượng do sự cố mạng
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
68
NMS LCAS
memn-1
Sk
memn(EOS)
Sk
Trạngthái lỗi
CTRL=DNUCTRL=EOS
MST=FAIL
memi: thành viên thứ i
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 80/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
3.4.2.3 Xóa thành viên (giảm dung lượng)
Khi các thành viên bị xóa, số thứ tự và trạng thái của các thành viên khác
sẽ được chỉ định lại. Nếu thành viên bị xóa chứa số thứ tự cao nhất của nhóm,thành viên có số thứ tự cao thứ hai sẽ thay đổi từ mã điều khiển thành EOS, đồng
thời gói điều khiển của thành viên bị xóa chuyển thành IDLE. Nếu việc xóa
không thực hiện với thành viên cao nhất, thì các thành viên có số thứ tự trong
khoảng từ thành viên bị xóa và số thứ tự cao nhất sẽ cập nhật SQ trong các gói
điều khiển đồng thời với thành viên bị xóa thay đổi trạng thái. Khi thành viên bị
xóa gửi đi từ mã điều khiển IDLE, khung container cuối cùng của thành viên nàycòn chứa dữ liệu tải trọng là khung chứa bit cuối cùng của gói điều khiển. Hình
3.18 minh họa quá trình loại bỏ các thành viên thứ 4 và thứ 5 từ một VCG có n =
6 thành viên.
Hình 3.18 Loại bỏ thành viên 4 và 5 từ một VCG có n = 6 thành viên
3.5 Kết luận
Ưu điểm lớn nhất của SONET/SDH thế hệ tiếp theo là cho phép các nhà
cung cấp triển khai công nghệ mới trên các mạng SONET/SDH truyền thống chỉ
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
69
NMS LCAS
mem4
Sk
mem5
Sk
mem6
(EOS)
Sk
Lệnh
giảmCTRL=EOSSQ=3
memi: thành viên thứ i
CTRL=IDLESQ=5
CTRL=IDLESQ=4
MST=FAILĐảo bit RS-Ack
MST=FAILĐảo bit RS-Ack
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 81/83
Chương 3: Công nghệ SONET/SDH thế hệ tiếp theo
bằng việc thay thế các nút biên của mạng. Với khả năng này, cả dịch vụ TDM và
dịch vụ gói đều được xử lý một cách hiệu quả trên cùng một bước sóng. Ngoài
ra, đã có sự cải tiến đáng kể trong việc quản lý băng thông gói ở mạng
SONET/SDH.
SONET/SDH thế hệ tiếp theo là một trong số các công nghệ triển vọng áp
dụng để xây dựng mạng MAN thế hệ tiếp theo. Xét về tính hiệu quả, NG-SDH
có ưu điểm hơn các công nghệ khác là tận dụng được cơ sở hạ tầng mạng SDH
truyền thống đã có trong khi vẫn có thể triển khai các loại hình dịch vụ mới mà
không làm ảnh hưởng tới những loại hình dịch vụ đã triển khai trên mạngSONET/SDH cũ.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
70
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 82/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
KẾT LUẬN
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
71
5/9/2018 Luan vanTN - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/luan-vantn 83/83
Các công nghệ truyền dẫn tín hiệu số
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] TS. Bùi Trung Hiếu, “Hệ thống truyền dẫn đồng bộ số-SDH”, NXB Bưu
điện, Dec. 2001.
[2] P. Tomsu, C. Schmutzer, “Next Geneation Optical Networks”, Prentice Hall,
2002.
[3] ITU-T Recommendation G.7041/Y.1303, “Generic Framing Procedure”, Jan.
2002.
[2] ITU-T Recommendation G.707/Y1322, “Network Node Interface for SDH”,
Oct. 2000.[5] ITU-T Recommendation G.7042/Y.1305, “Link Capacity Adjustment
Scheme (LCAS) for Virtual Concatenated Signals”, Nov. 2001.
[6] www.acterna.com, “Next Genration SONET/SDH Technologies and
Applications”, Oct. 2003.
[7] Intel, “Next Genration SONET/SDH”, Networks White Paper, Jun. 2004.
[8] O. L. Aparicio et al., “Telecommunications Technology Survey”, TheTelecommunications Review, 2004.
[9] Y. Lee, B. Mukherjee’ “Traffic Engineering in Next Generation Optical
Networks”, IEEE Communication Surveys and Tutorials, Vol. 6, No. 3, 2004.
[9] ITU-T Recommendation X.85/Y1321, “IP over SDH using LAPS”, Mar.
2000.
[1] P. Bonenfant et al., “Optical Data Networking”, IEEE Communications
Magazine, Mar. 2000.
[2] EURESCOM Project P918, “Integration of IP over Optical Networks:
Networking and Management”, Deliverable 1, 2, 3, Sep. 2000.
[3] RFC 2615, “PPP over SONET/SDH”, Jun.1999.
Đặng Thế Ngọc – Cao học ĐTVT K4
72