LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26...

66
Lom 1:1 1 Lom 1:7 LOM Pol Lom BinɨbKɨlop MɨjTɨkak 1 Yad Pol, Klays Jisas bɨ wog gɨñeb ne mɨdebin. God nɨŋɨdyɨp aglek, bɨ Jisas takaw nop dad ameb ak mɨdebin. Pen yɨpnɨŋɨd takaw teplep ak agñɨnɨmuŋ agɨlyɨp aglak. 2 Takaw teplep anɨb ak, God bɨlel takaw anɨb ak anɨgɨnɨgab agebin tek gɨnɨmuŋ agɨl, bɨ God gos ñek agñeb okok kɨlop agek, buk Baybol ak tɨkɨl agɨlak. 3 Pen takaw teplep agɨlak anɨb ak, God Ñɨne nop agɨlak. Ne lum awl owak tek, bɨnonɨm Depid jɨj ak tɨk dad amɨl nop tɨkɨlak. 4 Pen God ne nop gek tepayaŋ tɨkjakak tek, chɨnnɨŋɨd anɨgɨl nopun, God aglek ne God yɨl apɨl, Ñɨne kɨles sek mɨdeb. Ne Jisas Klays Bɨawl chɨn ak mɨdeb. 5 Pen God ne binɨb man okok mɨdupsek, kɨli Klays nop gos lɨnɨŋɨd nop kɨdek gɨnɨgel agɨl gos nɨgak. Anɨb ak God ne Jisas Klays wog ne ak nɨŋɨd, chɨnop yɨmug nɨŋɨdgɨtep gak. Pen God ne Klays nop gos nɨgɨlɨg, bɨ Jisas takaw nop dad ameb wog ak chɨnop aglak. 6 Nɨbop abe God suk agɨl dek, binɨb anɨb okok ayɨp Jisas Klays yɨlmɨdebɨm. 7 Mɨñɨl yad mɨj anɨb ak ñu kɨltɨkɨlnɨbop ñebin. Nɨbi God binɨb mapen yɨbɨl ne okok taun Lom mɨdebɨm. God nɨbop suk agɨl dup okok, mɨjtɨkɨlnɨbop ñebin. Bapi God chɨn ayɨpBɨawl Jisas Klays ayɨp, bɨ apɨlmɨŋal anɨb ak nɨbop yɨmug nɨŋɨdgɨtep gel mɨdtep gɨnɨmɨb. 1:1 Apo 9.15, 13.2, 22.21, 1 Ko 1.1, Gal 1.15 1:2 Apo 26.6, Lom 3.21, 16.25-26, Gal 3.8, Tat 1.2 1:3 Mat 22.42, Luk 1.32, Jon 1.14, Apo 2.30, Lom 9.5, Gal 4.4, 2 Ti 2.8 1:4 Apo 13.33, Hib 9.14 1:5 Apo 26.16-18, Lom 12.3, 15.18, 1 Ko 15.10, Gal 2.7-9, Epe 3.8 1:7 Nam 6.25-26, 1 Ko 1.2-3, 2 Ko 1.1, Gal 1.3, Epe 1.2, 1 Te 4.7

Transcript of LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26...

Page 1: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 1:1 1 Lom 1:7

LOMPol Lom Binɨb Kɨlop Mɨj Tɨkak

1 Yad Pol, Klays Jisas bɨ wog gɨñeb ne mɨdebin. Godnɨŋɨd yɨp aglek, bɨ Jisas takaw nop dad ameb ak mɨdebin.Pen yɨp nɨŋɨd takaw teplep ak agñɨnɨmuŋ agɨl yɨp aglak. 2Takaw teplep anɨb ak, God bɨlel takaw anɨb ak anɨgɨnɨgabagebin tek gɨnɨmuŋ agɨl, bɨ God gos ñek agñeb okok kɨlopagek, buk Baybol ak tɨkɨl agɨlak. 3 Pen takaw teplep agɨlakanɨb ak, God Ñɨne nop agɨlak. Ne lum awl owak tek,bɨnonɨm Depid jɨj ak tɨk dad amɨl nop tɨkɨlak. 4 Pen Godne nop gek tepayaŋ tɨkjakak tek, chɨn nɨŋɨd anɨgɨl nopun,God aglek ne God yɨl apɨl, Ñɨne kɨles sek mɨdeb. Ne JisasKlays Bɨawl chɨn ak mɨdeb. 5 Pen God ne binɨb man okokmɨdupsek, kɨli Klays nop gos lɨnɨŋɨd nop kɨdek gɨnɨgel agɨlgos nɨgak. Anɨb ak God ne Jisas Klays wog ne ak nɨŋɨd,chɨnop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gak. Pen God ne Klays nop gosnɨgɨlɨg, bɨ Jisas takaw nop dad ameb wog ak chɨnop aglak.6 Nɨbop abe God suk agɨl dek, binɨb anɨb okok ayɨp JisasKlays yɨl mɨdebɨm.

7 Mɨñɨl yad mɨj anɨb ak ñu kɨl tɨkɨl nɨbop ñebin. NɨbiGod binɨb mapen yɨbɨl ne okok taun Lom mɨdebɨm. Godnɨbop suk agɨl dup okok, mɨj tɨkɨl nɨbop ñebin. Bapi Godchɨn ayɨp Bɨawl Jisas Klays ayɨp, bɨ apɨlmɨŋal anɨb ak nɨbopyɨmug nɨŋɨd gɨtep gel mɨdtep gɨnɨmɨb.1:1 Apo 9.15, 13.2, 22.21, 1 Ko 1.1, Gal 1.15 1:2 Apo 26.6, Lom 3.21,

16.25-26, Gal 3.8, Tat 1.2 1:3 Mat 22.42, Luk 1.32, Jon 1.14, Apo 2.30, Lom9.5, Gal 4.4, 2 Ti 2.8 1:4 Apo 13.33, Hib 9.14 1:5 Apo 26.16-18, Lom12.3, 15.18, 1 Ko 15.10, Gal 2.7-9, Epe 3.8 1:7 Nam 6.25-26, 1 Ko 1.2-3, 2 Ko1.1, Gal 1.3, Epe 1.2, 1 Te 4.7

Page 2: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 1:8 2 Lom 1:16Pol Klays binɨbne taun Lommɨdebal okok, amnɨgin agɨl

gos nɨgup8 Takaw ned agɨnɨgebin ak, anɨgɨl mɨdeb. Binɨb man

okok mɨdupsek kɨli nɨbop kesɨm dɨl apal, Lom binɨb kɨliKlays nop gos lɨnepal apal. Anɨb ak tek yad gos anɨb aknɨgɨneknɨŋ, Jisas Klays yɨp gek, God nop tep agebin. 9-10Wog nop ak kɨles gɨl gɨñɨlɨg, Ñɨne nop takaw teplep akagñɨbin. Pen God ne nɨg mɨdaknɨŋ, yad nɨbop nen agɨl pelGod nop agnepin. Nɨbop am nɨgin agɨl, kɨles gɨl God noppel agnepin. Anɨb ak, yɨp yaw agɨl kanɨb yomek, mɨdebɨmak nɨnɨgayn. 11Pen yɨp tep gup ak, yad am nɨbop gen, nɨbiGod Kawnan ne ak tap teplep ne ak dɨl, nop gos kɨles gɨlnɨŋɨd mɨdtep gɨnɨmɨb. 12Pen adek anɨb anep mel. Yad gosanɨb ak abe nepin. Nɨbi Klays nop gos lɨnepin ak nɨŋɨd gossek yenɨmɨb. Yad Klays nop gos lɨnepɨm ak nɨŋɨd gos sekmɨdenɨm.

13 Mam ay sɨkop, nɨbi nɨgtep gɨnɨmɨb. Yad binɨb Judamel man wakay ogɨnap amɨl, wog gɨl Klays takaw akagñen, apin tek nɨŋɨd nop dɨpal. Anɨb ak tek, binɨb nɨbopokok abe agen nop dɨlaŋ agɨl, pel nɨnɨg gɨpin ak pen, tapogɨnap yɨp gek ma opin. 14 Pen Glik binɨb okok binɨbGlik mel okok sek, binɨb gos nɨgtep gɨpal okok binɨb gosnɨgtep ma gɨpal okok sek, kɨlop mɨdupsek God yɨp agekgɨñɨnɨm. 15 Anɨb ak nɨm, nɨbop Lom mɨdebɨm okok abe,takaw teplep ak agñin agɨl, gos olap nepin.

Takaw teplep ak, God kɨles ne ak takaw anɨb ak nab ayaŋmɨdeb

16 Takaw teplep ak, God kɨles ne ak takaw anɨb ak nabayaŋ mɨdeb. Pen binɨb Klays nop gos lɨnepal okok, God1:8 Plp 1.3, Kol 1.3-4, 1 Te 1.2, 1.8 1:9-10 Apo 19.21, Lom 15.23, 15.32, 2

Ko 1.23, Epe 1.16, Plp 1.8, 1 Te 2.5, 2.10, 3.10, 2 Ti 1.3, Jem 4.15 1:13 Jon15.15-16, Apo 19.21, Lom 15.23, 16.7, Plp 4.17 1:16 Sng 119.46, Mak 8.38,Apo 3.26, 13.46, 1 Ko 1.18-24, 2 Ti 1.8

Page 3: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 1:17 3 Lom 1:21kɨles ne anɨb ak kɨlop gek, God kɨlop tɨg asɨk dup. Judabinɨb Klays nop gos lɨnepal okok kɨlop ned tɨg asɨk dak,binɨb Judamel Klays nop gos lɨnepal okok abe tɨg asɨk dup.Anɨb ak takaw teplep ak gos nɨgen, yɨp nebeŋ ma gup.17 Takaw adek anɨb ak, chɨnop yomek anɨgɨl nopun, Godchɨnop gek binɨb suŋtep ne mɨdobun. Chɨn tap olap magɨnɨgun, Klays nop nokom gos lɨnɨgɨnɨgun ak nɨm, Klaysnop gos lɨnɨgon God ne nɨŋɨd chɨnop gek, binɨb suŋtep nemɨdobun. Adek anɨb anep, bukBaybol ak tɨkɨl agɨlak, Binɨbsuŋtep ne okok, nop gos lɨnɨŋɨd nɨm, pelpel yenɨgabal agɨltɨkɨlak.

Binɨb God nop ma dɨpal okok takaw awl mɨdeb18 God neman ne alaŋmɨdeb ak, binɨb kɨlopmɨlɨk nɨŋɨd

yul awl ñub ak mɨseŋ lek nopun. Binɨb God nop kud ñɨlne gup tek kɨdek ma gɨpal anɨb okok, kɨli anɨgɨl tap tɨmelgɨl, takaw nɨŋɨd ak taw yu gɨlɨg tek mɨdebal. Gɨpal anɨb ak,God nɨŋɨd kɨlop mɨlɨk nɨŋɨd yul awl ñɨnɨgab. 19 God ne kebinɨb anɨb okok mɨseŋ yomek, kɨli God bɨ tay tek mɨdebak nɨgtep gɨpal. Nɨgtep gɨpal ak pen, nop kud ñɨl gɨ tɨmelgɨpal, anɨb ak tek kɨlopmɨlɨk nɨŋɨd yul awl ñɨnɨgab. 20 Godne lumawl alwol gɨlɨl, tap okokmɨdupsek gɨlak ñɨn ak,mɨddad apɨl mɨñɨl ñɨn awl, binɨb okokmɨdupsek tap gɨlak anɨbak nepal. Ne anɨgek, binbɨ okok kɨli God gos ne ogɨnap wegɨl mɨdeb ak nɨgɨnɨgel tek lup. Kɨli God tap gup anɨb akjɨj ak nɨŋɨd, kɨles awl ne pel pelnep mɨdeb ak nɨgɨnɨgel teklup. Ak pen, kɨli nop ma nopun apal. Apal anɨb ak, God nenɨgek, kanɨb kɨli olap ameb tek ma mɨdeb.

21 Nop nepal ak pen, nɨgel God tek ma lek, yɨb nop akma dad aplanɨbal. Pen nop tepma apal. Gos kɨli jɨj olapma1:17 Hab 2.4, Jon 3.36, Lom 3.21-22, Gal 3.11, Hib 10.38 1:18 Apo 17.30,

Epe 5.6, Kol 3.6, 2 Te 2.12 1:19 Jon 1.9, Apo 14.15-17, 17.24-28 1:20 Jop12.7-9, Sng 19.1, Apo 14.17, 17.27, Hib 11.3 1:21 Jer 2.5, Epe 4.17-18

Page 4: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 1:22 4 Lom 1:29mɨdeb yokɨpyɨbɨlmɨdɨl, sawl sek lɨl, kɨsɨlɨmowupnabokoktek mɨdebal. 22 Kɨli chɨn binɨb gos nɨgep mɨdobun agɨl agmɨdebal ak pen, sawl sek yɨbɨl lɨpal. 23 God pel mɨdep aknop kelɨgɨl, yɨb awl nop ak ma dad aplanɨbal. Tap yepɨspen ogɨnap gɨlɨl dɨl, yɨb awl dad aplanɨbal. Tap yepɨs anɨbokok, yawl tek ak, sab chag tek ak, yoy salaw tek ak, anɨbokok gɨlɨl, yɨb awl dad aplanɨbal. Pen tap yepɨs binɨb pelma mɨdep tek ak abe gɨlɨl, yɨb awl dad aplanɨbal.

24 Kɨli anɨgɨpal anɨb ak tek, God kɨlop kelɨgek, tap tɨtɨmelgɨl gach sekmɨdɨl, gos nab kɨlop ayaŋ ke tɨkjakek gɨpal. Kɨlike tap tɨmel yɨbɨl gɨlɨg, nebeŋ ma dɨpal. 25 Kɨli God takawnɨŋɨd ne ak kelɨgɨl, adɨkɨl takaw yepɨs ak dɨl, tap ne gɨlakokok kɨdek gɨl agnepal. Pen God tap okok mɨdupsek gɨlakak nop, yɨb dad aplanɨgel tek mɨdeb ak. Yaw.

26 Anɨgel gel, God kɨlop yepɨlek, tap nebeŋ gup adek aknep gɨpal. Bin okok, bɨ yɨpɨd gɨl dɨl ayɨp yenɨgel ak kelɨgɨl,bin ogɨnap ayɨp penpen gɨ tɨmel yɨbɨl gɨpal. 27 Bɨ okok abeanɨb ak tek gɨpal. Bin yɨpɨd gɨl dɨl ayɨp yenɨgel ak kelɨgɨl,bɨ ogɨnap kɨlop nɨgel mab tek yɨnek, bɨ okok kɨli ke neppenpen gɨ tɨmel yɨbɨl gɨpal. Tap nebeŋ gup adek ak gɨpalanɨb ak, God kɨlop pen gek kɨli ke yul awl dɨpal.

28 God nop gos ak ma nɨgɨnɨgun agɨl kelɨgel, kɨlopyepɨlek, gos monmon nɨŋɨd, tap tɨmel yɨbɨl chɨn magɨnɨgun ak gɨpal. 29 Tap tɨmel gɨpal okok nab kɨlop ayaŋaplan jakɨl mɨdeb. Tap tɨtɨmel gɨl, tap chɨn ke kuŋay yɨbɨldun agɨl gos ak nɨŋɨd, monmon gɨlɨg binɨb ogɨnap kɨlopgɨ tɨmel gɨpal. Tap kɨli kuŋay okok yad tek mɨdobɨkopagɨl nɨŋɨd, chɨp paklɨl, mɨlɨk yapek penpen agɨlɨg mɨdɨl,takaw yepɨs agɨl, binɨb ogɨnap kɨlop gɨ tɨmel gɨnɨgun agɨl1:22 Jer 10.14, 1 Ko 1.20 1:23 Lo 4.16-18, Sng 106.20, Jer 2.11, Ese 8.10, Apo

17.29 1:24 Apo 7.42, 14.16, 1 Ko 6.18, Epe 4.18, 1 Te 4.4 1:25 Ais 44.20,Jer 13.25, 16.19, Amo 2.4, Lom 9.5, 1 Te 1.9, 1 Jo 5.20 1:26 Wkp 18.22-23,Epe 5.12 1:27 Wkp 18.22, 20.13, 1 Ko 6.9

Page 5: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 1:30 5 Lom 2:4gos nepal. Pen nep agup yɨp agup agɨl, 30binɨb kɨlop takawtɨmel agjuwɨl, God nop mɨlɨk nɨŋɨd, binɨb ag sɨkol gɨl, chɨnke binɨb awl mɨdobun agɨl nɨŋɨd, yɨb kɨli ke dad aplanɨbal.Gos kɨdeyɨl adek ogɨnap nɨŋɨd tɨmel gɨnɨgun agɨl, gos aknepal. Nonɨm nap kɨlop takaw tɨbɨlɨkɨpal. 31 Kɨlop gostɨmudma lek, takawaglɨpal ak kɨdekmagɨpal. Binɨb kɨli keokok kɨlop gos nɨgep won ak ma mɨdɨl, mapen ma nepal.32 God takaw yɨpɨd gɨl kɨles tɨmel mɨdeb ak anɨgɨl agak,Binɨb tap anɨgɨl gɨnɨgel ak, kumnɨgel agak. Kɨli takaw anɨbak nɨgtep gɨpal ak pen, tap tɨmel anɨb okok monmon nepgel amub. Pen kɨli tap tɨmel adek anɨb ak nep ma gɨpal.Kɨli binɨb ogɨnap anɨb ak nep tap tɨmel gɨpal ak kɨlop nɨŋɨdanɨb apal, Kɨli gɨtep yɨbɨl gebal apal.

2God binɨb okok kɨlop tɨg asɨk bɨlokup ak, ne yɨpɨd gɨl

gɨtep gup1 Anɨb ak, nɨbi binɨb ogɨnap kɨlop tɨg asɨkɨlɨg agjupɨm

okok, chɨnop takaw ma mɨdeb agɨl gos nɨgɨnɨmɨb tek malup. Nɨbi keke nɨgɨm. Nad binɨb ogɨnap kɨlop tɨg asɨkɨlɨgagjupan won ak, nad ke abe tɨg asɨkɨlɨg agjupan. Taynen?Tap tɨmel gɨpal ak, nad abe pel gɨpan. 2 Chɨn nopun,God binɨb tɨmel gɨpal anɨb okok kɨlop tɨg asɨk bɨlokupak, nɨŋɨd yɨbɨl yɨpɨd gɨl tɨg asɨk bɨlokup. 3 Pen kɨlop tɨgasɨkɨlɨg agjupan okok, tap tɨmel anɨb okok gɨpal ak, nadabe gɨlɨg kɨlop agjupan. Gos tay nepan? God nep tɨg asɨkma bɨlokɨnɨgab agɨl nepan akaŋ? Pɨlɨk amnɨmɨn tek malɨnɨgab. 4 Tɨtay dup? God nɨbop yɨmug nɨŋɨd dɨtep gɨl,pel kod mɨdeb. Pen ne tap tɨmel gɨpɨm anɨb okok penkasek gɨ tɨmel gin agɨl gos ma nɨgup. Dɨtep gep anɨb ak,1:32 Sng 50.18, Hos 7.3, Lom 2.2, 6.21 2:1 Mat 7.1, Luk 6.37, Jon 8.7-9,

Lom 1.20 2:4 Ais 30.18, Lom 3.25, Epe 1.7, 2.9, 2 Pi 3.9, 3.15

Page 6: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 2:5 6 Lom 2:13nɨgem tap yokɨp olap tek lɨnɨmuŋ. God ne nɨbi tap si taptɨmel gɨpɨmak taynen anɨgɨpun agɨl kelɨgɨnɨgabɨmagɨl gosnɨgup. Anɨgɨl gos nɨŋɨd, nɨbop yɨmug nɨŋɨd dɨtep gup.Anɨb ak ma nepɨm akaŋ? 5 Chɨbol nɨbop ak ma asɨkek, tapsi tap tɨmel gɨpɨmak taynen anɨgɨpun agɨl, kelɨgɨnɨgun agɨlgos ak ma nepɨm. Nɨbi tap tɨmel yɨbɨl okok gɨ mɨdɨl, gachnɨbi ak gem awl gɨl pel ak pel ak amub. Pen God binɨb okokkɨlop yɨpɨd gɨl tɨg asɨk bɨlokɨnɨgab ñɨn ak, nɨbop gos tɨmelnɨŋɨd yul awl ñek, nɨbi yɨpɨl awl dɨnɨgabɨm. 6 God ne binɨbnokomnokomgɨnɨgabal gɨnɨgabal tek nɨŋɨd, kɨlop pen abeñɨnɨgab. 7 Binɨb ogɨnap kɨli God ayɨp mɨdtep gɨl pelpelmɨdon, chɨnop yɨb awl ñɨnɨgab agɨl gos nɨŋɨd, kɨles gɨlgɨtep gel amub. Binɨb anɨb okok, God kɨlop gek pel pelnepyenɨgabal. 8 Binɨb ogɨnap sek pen wak kɨli ke anep gosnɨŋɨd, takawnɨŋɨd ak kelɨgɨl, tap tɨtɨmel gep ak kɨdek gɨpal.Binɨb anɨb okok, God kɨlop mɨlɨk nɨŋɨd, gos tɨmel nɨŋɨd yulawl ñɨnɨgab. 9 Binɨb gɨ tɨmel gɨpal okok, kɨlopmɨdupsek gɨtɨmel gek mɨŋel dɨl yul awl dɨnɨgabal. Juda binɨb okok nedak, binɨb Juda mel okok abe kɨlop anɨgɨnɨgab. 10 Pen binɨbgɨtep gɨpal okok, God ayɨp mɨdɨl yɨb awl dɨl, mɨdtep yɨbɨlgɨnɨgabal. Juda binɨb okok ned ak, binɨb Juda mel okokabe kɨlop anɨgɨnɨgab. 11 Chɨn nopun, God ne yɨpɨd gɨl nepnɨŋɨd, binɨb okok kɨlop tɨg asɨk bɨlokup. Adɨp adɨpmɨdebalak nɨŋɨd, pɨs olap akaŋ pɨs olap ma amnɨgab.

12 Binɨb Juda mel takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak ma nepalokok, tap si tap tɨmel gel God kɨlop gek kul gɨnɨgabal. PenJuda binɨb takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak nepal okok, tap sitap tɨmel gel, God takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak nɨŋɨd kɨloptɨg asɨk bɨlokɨnɨgab. 13 Chɨn nopun, binɨb takaw Mosis ñu2:6 Sng 62.12, Snd 24.12, Mat 16.27, Jon 5.29, 1 Ko 3.8, 2 Ko 5.10, Lep 22.122:8 Lom 1.18, 2 Te 1.8 2:9 Amo 3.2, Luk 12.47-48, Lom 1.16, 1 Pi 4.172:11 Lo 10.17, 2 Sto 19.7, Jop 34.19, Apo 10.34, Gal 2.6, Epe 6.9, Kol 3.25, 1 Pi

1.17 2:13 Mat 7.21, Jem 1.22-25, 1 Jo 3.7

Page 7: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 2:14 7 Lom 2:19kɨl tɨkak ak nɨŋɨd, agup tek gɨpal okok, God kɨlop nɨgekbinɨb suŋtep ne mɨdebal. Binɨb pen takaw Mosis ñu kɨltɨkak ak yokɨp nepal okok, God kɨlop nɨgek binɨb suŋtepne ma mɨdebal. 14 Binɨb Juda mel okok, kɨli takaw Mosisñu kɨl tɨkak ak ma mɨdeb. Binɨb kɨli ogɨnap pen, gos kɨliak ke nɨŋɨd, gɨtep gɨpal. Gɨpal anɨb ak, takaw Mosis ñu kɨltɨkak ak anɨb ak tek gɨpal. Anɨb ak kɨli takaw Mosis ñu kɨltɨkak akmamɨdeb ak pen, gos teplep kɨli ak chɨbol nab kɨliayaŋ yek ak, nɨm kɨdek gɨpal. 15 Gɨpal anɨb ak nɨŋɨd anɨgɨlnopun, God ne takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak dɨl, gos kɨlopnab ayaŋ ñu kɨl tɨkek, gos teplep pal ak nɨg mɨdɨlaknɨŋmɨseŋ lup. Ñɨn ogɨnap gɨ dad amɨl, gos kɨli ke nɨŋɨd, tɨmelgobun agɨl nepal, ñɨn ogɨnap gɨ dad amɨl, tep gobun agɨlnepal. Anɨgek, gos kɨli nab ayaŋ mɨdeb ak chɨnop yomub,gos kɨli takaw Mosis ñu kɨl tɨkak tek ak mɨdeb. 16 Anɨbak tek, God Klays Jisas nop agek binɨb okok kɨlop tɨg asɨkbɨlokɨnɨgab ñɨn ak, tap we gɨpal okok agyɨkɨnɨg, gos nepalanɨb ak tek tɨg asɨk bɨlokɨnɨgab. Pen yad takaw teplep akagñɨlɨg, pel anɨb ak tek apin.

Juda binɨb kɨli Mosis takaw ak dɨ mɨdeb tek, mɨdtepgobun agɨl gos nepal

17 Pen nɨbi tɨtay gɨnɨgabɨm? Nɨbi apɨm, Chɨn Juda binɨbmɨdobun apɨm. Takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak chɨnop gɨñekmɨdtep gobun apɨm. Yɨb nɨbi ak ke dad aplanɨlɨg apɨm,Chɨn God binɨb ne yɨbɨl mɨdobun apɨm. 18 God gos nɨgeknop tep gup ak, anɨb ak nopun agɨl gos nepɨm. TakawMosis ñu kɨl tɨkak aknɨbopgos ñek, anɨb apɨm, Tap tep gupakaŋ, tep ma gup, ak nopun apɨm. 19 Pen gos chɨn teplepyɨbɨl mɨdeb agɨl gos nɨŋɨd, anɨb apɨm, Binɨb wɨdɨn koy2:14 Apo 10.35 2:15 Mat 25.31, Apo 10.42, 1 Ti 1.11, 2 Ti 2.8, 4.1, 4.82:17 Ais 45.25, Jon 8.33, 2 Ko 11.22, Jem 2.19 2:19 Mat 15.14, 23.16-19,

Luk 18.9, Jon 9.34, 9.40, Lom 6.17, 2 Ti 1.13, 3.5, 3.15

Page 8: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 2:20 8 Lom 2:27tek mɨdebal okok kɨlop agñɨtep gɨl, poŋɨd amon kanɨb tepkɨdek gɨnɨgabal apɨm. Binɨb kɨsɨlɨm nab ayaŋ tek mɨdebalokok kɨlop agñɨtep gon, mɨlek sek yenɨgabal apɨm. 20Binɨbgos tepma nepal okok sek, ñɨsɨkol paysɨkol okok sek, kɨlopagñɨtep gon, nɨgtep gɨnɨgabal apɨm. Apɨm anɨb ak, nɨbitakawMosis ñu kɨl tɨkak ak nopun tek, gos tep ayɨp takawnɨŋɨd yɨbɨl ayɨp nopun apɨm. Gos ak takaw ak mɨdupseknɨg dɨpun anep mɨdeb agɨl gos nɨŋɨd, anɨb apɨm. 21 Nɨbibinɨb kɨlop anɨgɨl agñɨbɨm ak pen, taynen nab nɨbi pi okokke ma agñɨbɨm? Nɨbi apɨm, Tap si ma dɨnɨmɨb apɨm akpen, nɨbi ke si dɨpɨm. 22 Bin si bɨ si ma gɨnɨmɨb apɨm akpen, nɨbi ke bin si bɨ si gɨpɨm. Tap yepɨs agnepal okok mayɨbɨl agnɨgɨnɨmɨb apɨm ak pen, nɨbi tap yepɨs kal agnepalmɨgan ak amɨl, tap dɨlɨpal okok si dɨpɨm. 23Yɨb nɨbi ke dadaplanɨl apɨm, Chɨn takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak dɨ mɨdebapɨm. Anɨb apɨm ak pen, takaw anɨb ak tɨbɨlɨkɨl kɨdek magɨpɨm tek, God yɨb nop taw achɨp achɨp gɨpɨm. 24 Gɨpɨmanɨb ak, buk Baybol ak tɨkɨl anɨb agɨlak, Nɨbi anɨgɨl gɨ tɨmelgɨpɨm, anɨb ak tek binɨb Juda mel okok God nop agjupalagɨl tɨkɨlak.

25 Nɨbi takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak mɨdupsek kɨdekgenɨmɨb, wak nɨbop tɨbɨlɨkɨpɨm ak abe tap tep mɨdeb.Pen takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak tɨbɨlɨkenɨmɨb, wak nɨboptɨbɨlɨkɨpɨm ak tap yokɨpmɨdeb. Bɨ wak kɨlop ma tɨbɨlɨkɨpalokok tek mɨdebɨm. 26 Anɨb ak tek bɨ wak ma tɨbɨlɨkɨpalokok, takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak yɨpɨd gɨl kɨdek genɨgel,God kɨlop nɨŋɨd bɨ wak tɨbɨlɨkɨpal tek mɨdebal agɨl gosnɨgɨnɨgab. 27 Nɨbi Juda kay takaw Mosis ñu kɨl tɨkakmɨj ak dɨlɨg, wak tɨbɨlɨkɨlɨg gɨpɨm ak pen, takaw anɨbak tɨbɨlɨkɨpɨm. Binɨb Juda mel okok pen, kɨli wak matɨbɨlɨkɨpal okok, ogɨnap takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak kɨdek2:21 Sng 50.16-21, Mat 23.3-4 2:24 Ais 52.5, Ese 36.20-23 2:25 Jer 4.4,

9.25, Gal 5.3 2:26 Gal 5.6

Page 9: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 2:28-29 9 Lom 3:4gɨpal. Anɨb ak tek, kɨli nɨbi takaw anɨb ak tɨbɨlɨkɨpɨm aknɨŋɨd, nɨbop tɨg asɨkɨl bɨlokɨnɨgabal. 28-29 Nɨgɨm. Bɨ wakkɨlop tɨbɨlɨkɨpal ak, kɨlop gek bɨ Juda yɨbɨl yenɨgel tek malup. Pen abe, bɨ wak kɨlop tɨbɨlɨkɨpal ak, tap wak ak nepmel. Ak pen, bɨ Juda olap, ne Juda gos teplep kɨli ak nabayaŋ nep yonɨmuŋ, ne bɨ Juda nɨŋɨd yɨbɨl ak mɨdeb. Penbɨ wak nop tɨbɨlɨkup nɨŋɨd yɨbɨl ak, anɨb abe bɨ gos nab neayaŋ nep yonɨmuŋ. Bɨ wak nop tɨbɨlɨkup nɨŋɨd yɨbɨl anɨbak, takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak kɨdek gɨl gɨtep gin agɨl gosma nɨgɨnɨmuŋ. Bɨ wak nop tɨbɨlɨkup nɨŋɨd yɨbɨl ak, GodKawnan ne ke nop gup. Gup anɨb ak, binɨb ogɨnap nɨgelyɨb ma mɨdeb, God pen nop nɨgek yɨb mɨdeb.

3God pel yɨpɨd gɨl gɨtep yɨbɨl gup

1 Bɨ wak kɨlop tɨbɨlɨkɨpal ak, tap wak ak nep mel. Anɨbak tɨtay dɨl bɨ Juda kɨli bɨawl adek alaŋ mɨdon agɨl gosnepal? Taynen wak kɨlop tɨbɨlɨkɨpal? Anɨgel, tap teplepnɨm akal tek yenɨgab? 2 Nɨgɨm, kɨli mɨdtep gɨnɨgabal. GodJuda binɨb tap teplep kuŋay yɨbɨl kɨlop ñub. Tap awl akanɨgɨl mɨdeb, God ne takaw ne ak dɨl, Juda binɨb kɨli takawanɨb ak kod mɨdtep gɨnɨgel agɨl, kɨlop ñak. 3 Pen chɨnnopun, kɨli ogɨnap takaw anɨb ak kɨdekma gɨlak. Pen tɨtaydɨnɨgab? Kɨli takaw anɨb ak kɨdek ma gɨlak tek, God nopgel, ne abe takaw ne ke ak kɨdek ma gɨnɨgab akaŋ? Melyɨbɨl, takawne ke ak kɨdek gɨnɨgab. 4 Binɨb okokmɨdupsekbinɨb takaw yepɨs agep mɨdebal ak pen, God ne nɨŋɨd yɨbɨlagɨl, agup tek gup. Takaw anɨb ak tek buk Baybol ak tɨkɨlagak,2:28-29 Lo 30.6, Jon 7.24, 8.39, Lom 9.6-7, 1 Ko 4.5, 2 Ko 10.18, Kol 2.11, 1 Pi

3.4 3:2 Lo 4.7-8, Sng 147.19-20, Lom 2.18, 9.4 3:3 Lom 9.6, 10.16, 11.29,2 Ti 2.13, Hib 4.2 3:4 Sng 51.4, 62.9, Jon 3.33

Page 10: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 3:5 10 Lom 3:10Nad takaw apan ak, binɨb kɨli nepal, yɨpɨd gɨl nep apan agɨl

tɨkak. Pen nep kot gɨnɨg, kot gɨnɨgel takaw jɨj olapma yenɨgab agɨl tɨkak.

5 Pen tɨtay dup? Bɨ ogɨnap anɨgɨl agɨnɨgabal, TaynenGod ne tap tɨmel gɨpun ak chɨnop pen gup agɨnɨgabal?Chɨn tɨtɨmel gon, God yɨpɨd gɨl gɨtep gup ak mɨseŋ lɨnɨgabagɨnɨgabal. Ne gɨtep gup ak mɨseŋ lek, binɨb okok mɨseŋnɨgɨnɨgabal agɨnɨgabal. Tap tɨtɨmel gon, God chɨnop gostɨmel nɨŋɨd yul awl ñub ak, yɨpɨd gɨl gɨtep ma gup akaŋagɨnɨgabal? Takaw anɨb ak, binɨb gos nɨŋɨd anɨb apaltek nep agebin. 6 God pel yɨpɨd gɨl gɨtep ma genɨgab,tɨtay dɨl binɨb kɨlop yɨpɨd gɨl tɨg asɨk bɨlokɨnɨgab? Nepen pel yɨpɨd gɨl gɨtep gup, anɨb ak tek binɨb kɨlop yɨpɨdgɨl tɨg asɨk bɨlokɨnɨgab. 7 Pen binɨb ogɨnap agɨnɨgabal,Chɨn yepɨs adek ak gonɨgabun, binɨb ogɨnap nɨŋɨd, Godbɨ yɨpɨd gɨl yɨbɨl mɨdeb ak agɨl gos nɨgɨnɨgabal agɨnɨgabal.Anɨgɨl nɨgel, God yɨb awl yɨbɨl dɨnɨgab agɨnɨgabal. Anɨb aktaynen God chɨnop tɨg asɨkɨl, nɨbi binɨb tap si tap tɨmelgep mɨdebɨm okok agɨnɨgab agɨnɨgabal? 8 Takaw anɨb ak,binɨb ogɨnap yɨp agjulɨg apal, Pol takaw anɨb ak tek agupapal. Tap si tap tɨmel anep gon gon, anɨgɨl gon tap teplepapjakɨnɨmuŋ agup apal. Binɨb yɨp agjulɨg anɨb apal okok,God kɨlop yɨpɨd gɨl bɨlokɨl, yul awl ñɨnɨgab.

God nɨgek binɨb suŋtep ne olap ma yonɨmuŋ9 Anɨb ak tay agɨnɨgun? God nɨgek, chɨn Juda yɨb awl

mɨdobun, binɨb Juda mel okok yɨb ma mɨdeb akaŋ? Melyɨbɨl. Chɨn apun tek, Juda binɨb ayɨp binɨb Juda mel ayɨp,tap si tap tɨmel gep ak chɨnopmɨdupsek yu gup. 10 Takawanɨb ak tek, buk Baybol ak tɨkɨl agak,3:5 Lom 6.19, Gal 3.15 3:8 Lom 5.20, 6.1, 6.15 3:9 Lom 1.18–2.24, 3.233:10 Sav 7.20

Page 11: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 3:11 11 Lom 3:20Binɨb suŋtep ne olap ma mɨdeb, mel yɨbɨl agɨl tɨkak.

11 Binɨb gos nɨgtep gup olap ma mɨdeb agɨl tɨkak.Binɨb God nop pɨyowɨl nɨŋɨd chɨgin agɨl olap mamɨdeb agɨl tɨkak. 12 Kɨli mɨdupsek adɨkɨd God nopkelɨgɨpal agɨl tɨkak. Kɨli jɨmñɨl gɨtep ma gɨpal agɨltɨkak. Kɨli nokom olap dɨtep gep akmamɨdeb, melyɨbɨl agɨl tɨkak.

13 Meg mɨgan kɨli ak kaw mɨgan tek mɨdɨl, takaw kɨli akkumeb apjakup ak tek mɨdeb agɨl tɨkak. Yalɨb kɨliak adɨkmadɨk gɨl pel yepɨs yɨbɨl nep apal agɨl tɨkak.Meg mɨgan kɨli takaw tɨmel apal ak, yoy salawkabɨyam tek ak mɨdeb agɨl tɨkak. 14 Pen takaw kɨliak mɨdupsek tɨmel agɨl, binɨb agjuwɨl mɨlɨk nɨŋɨdkuj tɨmel gɨl gɨpal agɨl tɨkak.

15 Kɨles tɨmel yɨbɨl gɨl, binɨb paklɨnɨg gos anep nepalagɨl tɨkak. 16 Binɨb okok kɨlop pel gɨ tɨmel gɨl gel,koslammɨdɨl mɨdtep ma gɨl, yul dɨl mɨŋel awl yɨbɨldɨpal agɨl tɨkak. 17 Binɨb okok ayɨp, kɨmɨgel jɨmñɨlmɨdtep gɨnɨgun agɨl gos ak ma nepal agɨl tɨkak.

18 Kɨli God bɨ jel gup ak agɨl, ma yɨbɨl pɨlɨkɨpal agɨl tɨkak.19 Pen chɨn nopun, God agek takaw Mosis ñu kɨl

tɨkak anɨb ak, binɨb takaw anɨb ak muk okok mɨdebalokok kɨlop nep agup. Anɨgɨl agek, binɨb mɨdupsek binɨbsuŋtep mɨdobun agɨl gos nɨgɨnɨgel tek ma lup. Binɨb manokok mɨdupsek gɨ tɨmel gɨpal ak nɨm, God kɨlop tɨg asɨkbɨlokɨnɨmuŋ tek lup. 20 Anɨb ak, binɨb takaw Mosis ñukɨl tɨkak ak nɨŋɨd kɨdek gel, God kɨlop gek binɨb suŋtep neokokma yenɨgabal. TakawMosis ñu kɨl tɨkak ak pen nɨŋɨd,gos nopun, chɨn binɨb tap si tap tɨmel gep okok mɨdobun.3:10 Sng 14.1-3, 53.1-3 3:13 Sng 5.9, 140.3, Jem 5.16 3:14 Sng 10.73:15 Snd 1.16, Ais 59.7-8 3:18 Sng 36.1 3:19 Jon 10.34, Lom 1.20, 2.2,

3.9, 3.23 3:20 Sng 143.2, Apo 13.39, Lom 7.7, Gal 2.16, Epe 2.8-9, Tat 3.5

Page 12: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 3:21 12 Lom 3:27Binɨb Klays nop gos lɨnepal okok, God gek binɨb suŋtep

ne mɨdebal21 Mɨñɨl pen God binɨb kɨlop gek binɨb suŋtep ne

mɨdebal ak mɨseŋ lup. Kɨli takaw Mosis ñu kɨl tɨkak aknɨŋɨd kɨdek gel, God gek binɨb suŋtep nemamɨdebal. Mel.Pen takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak sek, takaw bɨ God gos ñekagñeb okok ñu kɨl tɨkɨlak ak sek, kɨli God anɨgɨl gɨnɨgab agɨlagyɨkɨlak. Anɨb agɨlak, God binɨb kɨlop gek binɨb suŋtep neyenɨgabal agɨlak. 22 Binɨb Jisas Klays nop gos lɨnɨgel, Godkɨlop gek binɨb suŋtep ne mɨdebal. Pen Juda binɨb kɨli pɨsolap mɨdebal, binɨb Juda mel pɨs olap mɨdebal agɨl gos manɨgup. Binɨb mɨdupsek Klays nop gos lɨnepal okok, Godkɨlop gek binɨb suŋtep ne mɨdebal.

23 Chɨn mɨdupsek tap si tap tɨmel gɨl, ne ayɨp yonɨguntek ma lup ak pen, 24 God chɨnop mɨdupsek yɨmug nɨŋɨdgɨtep gup. Yɨmug nɨŋɨd gɨtep gek, God ayɨp jɨmñɨl mɨdɨlbinɨb tep ne takaw ma mɨdeb okok yonɨgun tek lup. Chɨntap ogɨnap gon ne chɨnop anɨb ma gup. Klays Jisas nopmonmon agyoken kɨlop pɨsnep dek koŋɨm amnɨgel agɨlgos nɨŋɨd anɨgak. 25 God ne Jisas nop sɨbog ñɨbal tekñek, ne kumɨl nɨkɨm ne sogek, binɨb mɨdupsek tap si taptɨmel gɨpal ak tɨg walɨg gɨyokɨmuŋ tek lup. Anɨb ak Godchɨnop yomub, ne bɨ suŋtep mɨdɨl, pel yɨpɨd gɨl gɨtep gup.Bɨlel ne binbɨ okok kɨlop nɨŋɨd, kɨmɨgel mɨdɨl, tap si taptɨmel gelɨgɨpal anɨb okok gos nɨgɨlɨg ma yolɨgup. 26 Penmɨñɨl chɨnop yomub, ne ke bɨ suŋtep yɨpɨd gɨl gɨtep gupak mɨdeb. Ne bɨ suŋtep mɨdɨl, binɨb Jisas nop gos lɨnepalokok God kɨlop gek, binɨb suŋtep ne mɨdebal.

27 Anɨb ak tɨtay dɨl yɨb chɨn ak dad aplanɨgun? Tap olap3:21 Apo 10.43, 15.11, 26.22, Hib 11.4, 1 Pi 1.10 3:22 Lom 1.17, 10.12, Gal

2.16, 3.28, Kol 3.11 3:23 Lom 3.9, 5.2, 11.32, Gal 3.22 3:24 Lom 5.1, Epe1.7, 2.8, Kol 1.14, 1 Ti 2.6, 1 Pi 1.18-19 3:25 Apo 13.38-39, 17.30, Epe 1.7,Kol 1.20, Hib 9.15 3:27 Lom 2.17, 2.23, 1 Ko 1.29-31, Epe 2.9

Page 13: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 3:28 13 Lom 4:3nɨŋɨd anɨgɨnɨgun ak ma mɨdeb. Taynen yɨb chɨn ak madad aplanɨgun? Jɨj ak anɨgɨl mɨdeb. Klays nop gos lɨnɨgon,God chɨnop gek binɨb suŋtep ne mɨdobun. Takaw Mosisñu kɨl tɨkak ak kɨdek gon, God chɨnop gek binɨb suŋtepne ma mɨdobun. Mel. 28 Chɨn anɨgɨl gos nopun, binɨbkɨli Jisas nop gos lɨnɨgel, God kɨlop gek binɨb suŋtep neyenɨgel. Pen takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak, ne binɨb okokkɨlop gek God binɨb suŋtep ne yenɨgel tekma lup. 29 Tɨtaydup? God ne Juda binɨb God kɨli ke mɨdeb akaŋ, binɨb Judamel God kɨli abe mɨdeb akaŋ? Yaw, ne binɨb Juda mel Godkɨli abe mɨdeb. 30 God nokom nep mɨdeb ak nɨm, Judabinɨb wak kɨlop tɨbɨlɨkep Jisas nop gos lɨnepal okok ayɨp,binɨb Judamel wak kɨlopma tɨbɨlɨkep Jisas nop gos lɨnepalokok ayɨp, omɨŋal gɨl kɨlop gek binɨb suŋtep ne yenɨgabal.31 Anɨb ak chɨn Jisas nop gos lɨnɨgep ak, tap awl yɨbɨlmɨdeb agɨl gos nɨŋɨd nɨm, takawMosis ñu kɨl tɨkak ak tɨtaydɨnɨgun? Pɨsnep dɨyokɨnɨgun akaŋ? Mel yɨbɨl, pɨsnep madɨyokɨnɨgun. Chɨn pen anɨb agɨnɨgabun, Takaw Mosis ñukɨl tɨkak ak am wos gɨnɨgab agɨnɨgabun.

4God Eblaham nop gek, bɨ suŋtep ne yek

1 Anɨb ak based chɨn Eblaham lum awl yolɨgup ak, noptɨtay dak agɨl agɨnɨgabun? 2 Nɨgɨm. Eblaham ne gɨtepgek nɨm, God Eblaham nop gek bɨ suŋtep ne yolɨgup tek,Eblaham yɨb ne ke dad aplanɨmuŋ tek lak. Pen nop anɨgɨlma gak. Eblaham ne anɨb pal ak anɨgɨl gek, God Eblahamnop gek bɨ suŋtep ne ma yolɨgup. Mel. Anɨb ak tek,Eblaham yɨb ne ke dad ma aplanɨmuŋ tek lak. 3 Pen buk3:28 Apo 13.38-39, Lom 3.20-22, 8.3, Gal 2.16 3:29 Lom 10.12 3:30 Lo

6.4, Lom 4.11-12, Gal 3.8, 3.20, 3.28 3:31 Mat 5.17, Lom 8.4 4:2 Lom3.20, 3.27-28 4:3 Stt 15.6, Gal 3.6, Jem 2.23

Page 14: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 4:4 14 Lom 4:11Baybol ak tay agak? Tɨkɨl anɨb agak, Eblahamne God nɨŋɨdagup agɨl, nop gos lɨnɨgak ak nɨm, God agek bɨ suŋtep neyek agɨl tɨkak.

4 Pen bɨ wog ak gɨl, mani dɨpal ak, kɨli mani anɨbak chɨnop yokɨp ñɨbal agɨl gos ma nepal. Tap anɨb akwog gɨpal tek dɨpal. 5 Bɨ olap pen yad God bɨ suŋtep nemɨdenɨm agɨl gos nɨgup ak, anɨgɨnɨmuŋ. Ne wog kɨlestɨmel yɨbɨl gɨtep gin agɨl ma gonɨmuŋ. Mel. Ne pen Godnop gos lɨnɨŋɨd, gos anɨgɨl nɨgɨnɨmuŋ, God binɨb tap sitap tɨmel gɨpal okok nɨŋɨd kɨlop gek, God binɨb suŋtep neyenɨgabal. Bɨ anɨb ak God nop gos lɨnɨgup ak, nop nɨŋɨdgek, God bɨ suŋtep ne mɨdeb. 6 Takaw agebin awl tek,bɨnonɨm Depid abe bɨlel agak. Bɨ olap wog gɨtep gup melak pen, God gek ne bɨ suŋtep ne mɨdeb ak, bɨ anɨb ak noptep gaknɨŋ mɨñmɨñ gɨl mɨdeb. Depid ne gos anɨb ak nɨŋɨd,tɨkɨl anɨb agak,7 Binɨb God takaw tɨbɨlɨkɨl tap si tap tɨmel gɨpal okok,

God nɨŋɨd gach kɨlop tɨg walɨg gɨyokup ak, kɨloptep gaknɨŋ mɨñmɨñ gɨl mɨdebal agɨl tɨkak. 8 Binɨbtap si tap tɨmel gel God tap tɨmel anɨb ak nɨŋɨdkelɨgup ak, kɨlop tep gaknɨŋ mɨñmɨñ gɨl yenɨgabalagɨl tɨkak.

9 Binɨb kɨlop tep gaknɨŋ mɨñmɨñ gɨl mɨdebal nɨm ak,binɨb an anɨgebal? Binɨb wak kɨlop tɨbɨlɨkɨpal okok nepakaŋ, binɨb wak kɨlop ma tɨbɨlɨkɨpal abe anɨgebal? Nɨgtepgɨnɨmɨb. Chɨn anɨb agobun, Eblaham God nop gos lɨnɨgek,God nop gek bɨ suŋtep ne yek agobun. 10Anɨb ak Eblahamtɨtay dɨl yek, God nop gek bɨ suŋtep ne yek? Wak netɨbɨlɨkak won ak akaŋ ma tɨbɨlɨkak? Wak ne tɨbɨlɨkak wonak mel, wak ne ma tɨbɨlɨkek God nop gek bɨ suŋtep ne yek.11 Eblaham wak ne ma tɨbɨlɨkak won ak, ne God nop gos4:4 Lom 11.6 4:7 Sng 32.1-2 4:9 Lom 4.3 4:11 Stt 17.10, Luk 19.9,

Gal 3.7

Page 15: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 4:12 15 Lom 4:15lɨnɨgak, anɨb ak tek God Eblaham nop gek bɨ suŋtep neyek. Pen kɨdek God agak, Nad wak tɨbɨlɨkɨnɨmɨn agek, wakne tɨbɨlɨkak. Ne anɨgek, binɨb anɨgɨl nɨgɨlak, Eblaham neGod nop gos lɨnɨŋɨd bɨ suŋtep ne yek. Pen chɨn ne anɨgakanɨb ak nɨŋɨd, anɨgɨl nopun, binɨb wak kɨlop ma tɨbɨlɨkɨpalak pen, God nop gos lɨnepal okok, Eblaham ñapay nemɨdebal. Kɨli wak kɨlop ma tɨbɨlɨkɨpal ak pen, God nop goslɨnɨgel kɨlop gek binɨb suŋtep ne mɨdebal. 12 Pen kɨli nepmel, bɨ wak kɨlop tɨbɨlɨkɨpal ogɨnap abe Eblaham ñapay nemɨdebal. Bɨ wak kɨlop tɨbɨlɨkɨlɨg God nop gos lɨnepal okok,kɨli based Eblaham wak ma tɨbɨlɨkak won ak God nop goslɨnɨgak tek mɨdebal.

Binɨb God nop gos lɨnepal okok, God kɨlop tap olapgɨnɨgayn agɨl aglup

13 Bɨlel God ne Eblaham ayɨp, Eblaham jɨj gɨl gekbinɨb ñapay ne kɨdek yenɨgabal okok ayɨp, kɨlop tap olapgɨnɨgayn agɨl aglak. Anɨb aglɨl agak, Lum awl akmɨdupseknɨbop ñɨnɨgayn agak. Eblaham pen takaw Mosis ñu kɨltɨkak ak kɨdek gek, God tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak akma agak. Mel. Eblaham God nop gos lɨnɨgek, God gek bɨsuŋtep ne yek. Anɨb ak tek, God tap olap gɨnɨgayn agɨlaglak. 14 Nɨgɨm. God tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak anɨb ak,binɨb takawMosis ñu kɨl tɨkak ak kɨdek gɨpal okok kɨlopmaagak. Binɨb nop gos lɨnepal okok kɨlop aglɨl agak. Mel ak,binɨb God nop gos lɨnepal anɨb ak gos yokɨp olap tek lak.Lek, God tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak ak apyap pakɨpɨkop.15 Chɨn nopun, takawMosis ñu kɨl tɨkak ak mɨdeb won ak,binɨb kɨdek ma gel kɨlop gos tɨmel nɨŋɨd yul awl ñub. PenMosis ñu kɨl tɨkak ak ma mɨdeb ak, takaw tɨbɨlɨkɨnɨgel tekma lup.4:12 Mat 3.9 4:13 Stt 17.4-6, 22.17-18, Gal 3.29 4:14 Gal 3.18 4:15

Lom 3.20, 5.13, 5.20, 7.8, 2 Ko 3.7-9, Gal 3.10, 3.19

Page 16: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 4:16 16 Lom 4:2316 God Eblaham ñapay ne kɨdek yenɨgabal okok kɨlop

yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨl, tap olap gɨnɨgayn agɨl aglɨnɨm agɨlgos nɨgak. Anɨb ak Eblaham God nop gos lɨnɨgek God anɨbak nɨŋɨd, adek anɨb ak Eblaham nop tap olap gɨnɨgayn agɨlaglak. Binɨb takaw Mosis ñu kɨl tɨkak kɨdek gɨpal okoknepmel, binɨbmɨdupsek EblahamGod nop gos lɨnɨgak teknepal okok, God kɨlop abe tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak.Eblaham, ne based chɨn mɨdupsek. 17 Buk Baybol ak anɨbak tek tɨkɨl agak, Yad nep gek, binɨb man keke kuŋay yɨbɨlbased kɨli mɨdeban agɨl tɨkak. Anɨb ak Eblaham God nopgos lɨnɨgek God anɨb ak nɨgek, Eblaham ne based chɨnmɨdeb. God nɨm ak ne ke binɨb kumeb okok kɨlop gektepayaŋ tɨkjakɨpal, bɨlel tap ogɨnap ma yek ak pen, Godagek tap anɨb okok yek.

18 Pen Eblaham ñapay tɨkɨnɨmuŋ tek ma lek, GodEblaham nop anɨgɨl agak, Nad jɨj gɨl, binɨb ñapay nadkuŋay yɨbɨl nep yenɨgabal agak. Anɨb agek, Eblaham Godtɨtay gɨnɨgab ak gos ma nɨgak ak pen, ne God nɨŋɨd agupagɨl nop gos lɨnɨŋɨd, gos sek kod yek. Mɨdɨl nɨm, God agaktek binɨb man keke kuŋay yɨbɨl based kɨli yek. 19 Eblahamne nɨgak, sub ne anep 100 tek amɨl, ne ke bɨ mɨlep yɨbɨllak. Pen abe nɨgak, bin ne Sala ñapay ma tɨkɨl, ñapaywom. Ne pen God nop kɨles gɨl gos lɨnɨgak. 20-21 Eblahamne God ne tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak ak gɨnɨgab agɨlgos nɨgak. Gos keke ma nɨgak. Ne God nop kɨles gɨl goslɨnɨŋɨd, yɨb awl yɨbɨl ñak. Ne nɨgtep gak, God ne kɨlestɨmel mɨdɨl, tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak ak gɨnɨmuŋ teklup. 22 Anɨb ak Eblaham God nop gos lɨnɨgak ak, God nenɨŋɨd anɨb agak, Ne bɨ suŋtep yad agak. 23 Buk Baybol akkɨl tɨkɨl agɨlak, God ne nɨŋɨd anɨb agak, Ne bɨ suŋtep yad4:16 Lom 3.24, Gal 3.7, 3.22 4:17 Stt 17.5, Ais 48.13, 1 Ko 1.28, Epe 2.1,

2.5, 1 Pi 2.10 4:18 Stt 15.5, Hib 11.1 4:19 Stt 17.17, 18.11, Hib 11.11-124:20-21 Sng 115.3, Hib 11.19 4:22 Stt 15.6

Page 17: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 4:24 17 Lom 5:4agak agɨl tɨkɨlak. Pen agɨl tɨkɨlak anɨb ak, God ne Eblahamnokom gos nɨgɨnɨmuŋ agɨl ma tɨkɨlak. 24 Chɨnop abe gosnɨgɨnɨmuŋ agɨl tɨkɨlak. Chɨn God nop gos lɨnopun anɨb aktek, chɨnop abe agɨnɨgab, Nɨbi binɨb suŋtep yad agɨnɨgab.God nɨm ne Jisas Bɨawl chɨn kumak ak nop gek, tepayaŋtɨkjakak. 25 Chɨn tap tɨmel gɨpun anɨb ak tek, God Jisasnop dɨl bɨ ogɨnap ñek, nop paklel kumak. Pen yad kɨli ayɨpjɨmñɨl mɨdɨl binɨb tep yad takaw ma mɨdeb okok yenɨgelagɨl, Jisas nop gek tepayaŋ tɨkjakak.

5Chɨn God ayɨp jɨmñɨl mɨdɨl binɨb tep ne takaw ma

mɨdeb okok mɨdobun1 Chɨn Klays nop gos lɨnɨgon God ne gek, chɨn ne ayɨp

jɨmñɨl mɨdɨl binɨb tep ne takaw ma mɨdeb okok mɨdobun.Anɨb ak Bɨawl chɨn Jisas Klays ne chɨnop gek, God ayɨpkɨmɨgel mɨdtep gɨpun. 2 Chɨn Klays nop gos lɨnɨgon, nekanɨb yɨkek, God yɨl amɨl pel mɨdobun. Amɨl mɨdon, Godne chɨnop pel yɨmug nɨŋɨd gɨtep gup. Pen man teplepchɨnop aglup ak amɨl ne ayɨp yonɨgabun agɨl, gos sek kodmɨdɨl tep gaknɨŋ mɨdobun. 3 Chɨn pen anɨb ak nep mamɨñmɨñ gɨpun. Binɨb okok chɨnop gɨ tɨmel gel yul awldɨpun ak, ak abe nɨgon chɨnop tep gup. Taynen gos anɨb aknopun? Anɨgɨl mɨdeb. Chɨnop gɨ tɨmel gel yul awl dɨpunwon ak, chɨnop gek kɨles tɨmel gɨl jak mɨdɨl mɨŋel okokdɨpun. 4Pen kɨles tɨmel gɨl jakmɨdɨl mɨŋel okok dɨpunwonak, God ne chɨnop binɨb gɨtep gɨpɨm okok yɨp tep gup agɨlgos nɨgup. Pen God chɨnop anɨb gos nɨgup won ak, chɨnop4:24 Apo 2.24, 13.30, Lom 15.4, 1 Pi 1.21 4:25 Ais 53.4-5, 1 Ko 15.17, 2

Ko 5.21, Gal 1.4, 1 Pi 1.21 5:1 Jon 16.33, Lom 3.24, 3.28-30, 4.24, Epe 2.14,Kol 1.20 5:2 1 Ko 15.1, Epe 2.18, 3.12, Hib 3.6, 10.19 5:3 Apo 5.41, 2 Ko12.10, Plp 2.17, Jem 1.2-3, 1 Pi 1.5-7, 3.14

Page 18: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 5:5 18 Lom 5:11

gɨtep gɨnɨgab agɨl gos sek kod mɨdobun. 5 God ne Kawnanne ak chɨnop agyokek, binɨb kɨlop mapen lep ak, ne anɨbak gos chɨn nab ayaŋ monmon tɨg sogak. Anɨb ak tek Godchɨnop gɨtep gɨnɨgab agɨl gos sek kod mɨdobun ak, chɨnnɨŋɨd anɨgɨl nopun, yokɨp gos sek kod ma mɨdobun. Godchɨnop anɨgɨl gɨtep gɨnɨgab.

6 Pen chɨn ke nep gɨtep gep tek ma yek won ak, chɨnbinɨb tɨmel yonok okok Klays chɨnop nen kumak. Klayskumak ak, God ne ke ñɨn anɨb ak aglak. 7 Nɨgɨm. Bɨ nɨbiolap, ne bɨ yɨpɨd gup olap nop nen kumnɨm agɨl, koslamgos nɨŋɨd kumub. Pen bɨ nɨbi olap, bɨ tep yɨbɨl olap nɨŋɨdnop nen kumnɨm tek lup. 8 God pen, ne ke chɨnop mapenlup ak mɨseŋ gɨ yomak. Chɨn binɨb tap si tap tɨmel pelgɨpun ñɨn ak, chɨnop mapen lɨl Klays nop agyokek apɨl,chɨnop nen kumak.

9 Klays nɨkɨmne sogek, chɨn God ayɨp jɨmñɨl mɨdɨl binɨbtep ne takaw ma mɨdeb okok mɨdobun. Anɨb ak nɨgtepgɨpun, God binɨb kɨlop tɨmel nɨŋɨd yul awl ñɨnɨgab ñɨnak, Klays chɨnop dɨtep yɨbɨl gek, mɨdtep gɨnɨgabun. 10Chɨn binɨb God ayɨp penpen gep yonok ñɨn ak, Ñɨne nopagyokek apɨl kumek, chɨnop dɨl ne ayɨp jɨmñɨl lak. Anɨb aknɨgtep gɨpun, chɨnop dɨl ne ayɨp jɨmñɨl lɨl, tɨg asɨk dɨnɨgab.Chɨnop jɨmñɨl lɨl, Ñɨne pel mɨdep ak wog ne gak ak abenɨŋɨd, chɨnop tɨg asɨk dɨnɨgab. 11 Pen anɨb ak nep mel.Bɨawl chɨn Jisas Klays ne chɨnop gek, God chɨnop dɨl neayɨp jɨmñɨl lak. Anɨb ak nɨŋɨd, God nop tep agon chɨnoptep yɨbɨl gup.

Adam gek binɨb pel kubal ak pen, Jisas gek binɨb pel5:5 Sng 22.5, 25.20, 2 Ko 1.22, Gal 4.6, Epe 1.13-14, Hib 6.18-19 5:6 Lom

4.25, 5.8-10 5:8 Jon 3.16, 15.13, 1 Pi 3.18, 1 Jo 3.16, 4.10 5:9 Lom 1.18,2.5, 2.8, 3.25, 1 Te 1.10, Hib 9.14, 1 Jo 1.7 5:10 Jon 14.19, Lom 8.7-8, 2 Ko4.10-11, 5.18-19, Kol 1.20-21

Page 19: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 5:12 19 Lom 5:17mɨdep ak dɨpal

12 Anɨb ak, bɨ nokom ne tap si tap tɨmel gak ak nɨm, tapsi tap tɨmel gep ak lum awl owak. Pen tap si tap tɨmel gepak lum awl apek, kumeb ak abe owak. Anɨgek, binɨb okokmɨdupsek kɨli tap si tap tɨmel gɨlak tek, kumeb ak kɨlopgek kɨli mɨdupsek kumɨlak. 13 Chɨn nopun, takaw Mosisñu kɨl tɨkak ak ma tɨkak ñɨn ak, tap si tap tɨmel gep ak lumawl yek. Pen ñɨn anɨb ak takaw anɨb ak ma tɨkak tek, Godbinɨb tap si tap tɨmel gɨlak okok kɨlop takaw yek ak kelɨgɨlma agak. 14 Kumeb ak pen, binɨb okok kɨlop gek kumɨlak.Bɨlel Adam yek ñɨn ak, mɨd dad ap ap Mosis yek ñɨn akowak ak, binɨb okok kɨli kumɨlak. Kɨli Adam ne God takawkɨles tɨbɨlɨkak tekma gɨlak. Kɨli pen tap si tap tɨmel ogɨnapgel, kumeb ak kɨlop gek kumɨlak.

Adam, ne bɨ kɨdek ownɨgab ak bɨ anɨb ak tek yek. 15 Bɨomɨŋal anɨb ak pen keke gɨlek. Adam tap si tap tɨmelgak ak olap ke yek, God chɨnop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gakak olap ke yek. Bɨ nokom, ne tap si tap tɨmel gek binɨbkuŋay yɨbɨl kumɨlak. God pen, ne Jisas Klays nop agyokekapɨl, binɨb kɨlop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gek, God binɨb suŋtepyɨbɨl ne okok yelak. God chɨnop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gep akkɨles tɨmel yɨbɨl yek, kumeb ak kɨles ma yek. Anɨb ak nechɨnop kuŋay yɨbɨl tap tep anɨb ak ñak. 16 Pen abe, taptep God chɨnop ñak ak olap ke yek, bɨ nokom tap si taptɨmel gek chɨnop gak ak olap ke yek. Bɨ anɨb ak tap sitap tɨmel nokom olap gek, God binɨb okok kɨlop tɨg asɨkbɨlokek takaw awl ak owak. God pen kɨlop tap tep ñak akanɨgɨl yek. Binɨb kɨli tap si tap tɨmel kuŋay gɨlak won ak,kɨlop monmon dɨtep gek takaw ma yek. 17Ned bɨ nɨm aktap si tap tɨmel nokom olap gek, tap si tap tɨmel anɨb akbinɨb kɨlop gek, kumeb ak kɨlopmɨdupsek kodak. God pen5:12 Stt 2.17, 3.6, 3.19, Lom6.23, 1 Ko 15.21 5:13 Lom4.15, 1 Jo 3.4 5:14

1 Ko 15.21-22, 15.45

Page 20: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 5:18 20 Lom 5:21kɨlop pel yɨmug nɨŋɨd gɨtep yɨbɨl gɨl, kɨlop monmon dɨtepgɨl agak, Binɨb suŋtep yad agak. Pen binɨb tap anɨb okokdɨnɨgabal okok, bɨ nokom olap Jisas Klays kɨlop gak. Kɨlopgek, kɨli Klays ayɨp mɨdɨl ne ayɨp tap okok mɨdupsek dɨlkod yenɨgabal. Kɨli anɨgɨl yenɨgabal okok, kɨli kɨles tɨmelyɨbɨl yenɨgabal, kumeb kɨles ma yenɨgab.

18 Anɨb ak tek, bɨ olap tap si tap tɨmel nokom olap gek,binɨb mɨdupsek takaw awl ak apek yul awl dɨlak. Anɨb aknep bɨ olap ke, ne God agak tek nep gek, binɨb mɨdupsekkɨli God ayɨp jɨmñɨl mɨdɨl binɨb tep ne takaw ma mɨdebokok yenɨgel tek lak. Kɨli anɨgɨl mɨdɨl, binɨb pel mɨdep akyelak. 19 Bɨ nokom olap God takaw nop tɨbɨlɨkɨl, kɨdek magak ak nɨm, binɨbmɨdupsek kɨli binɨb tap si tap tɨmel gɨlakokok yelak. Anɨb ak nep bɨ nokom olap God takaw nop nɨgdɨl kɨdek gak ak nɨm, binɨb mɨdupsek kɨli binɨb suŋtep neyenɨgel tek lak.

20 God agñek, Mosis ne takaw ñu kɨl tɨkek, binɨb kɨli tapsi tap tɨmel kuŋay yɨbɨl gɨlak. Kɨli takaw anɨb ak nɨŋɨd tapsi tap tɨmel kuŋay yɨbɨl gɨlak ak pen, God binɨb kɨlop yɨmugnɨŋɨd gɨtep gep ak, ne gek amɨl amɨl tap awl yɨbɨl amnak.21 Tap si tap tɨmel gep ak, bɨnonɨm tek mɨdɨl binɨb kɨlopkodak. Kodɨl kɨlop gek, kɨli kumɨlak. Anɨb ak nep God neyɨmug nɨŋɨd gɨtep gep ne ak, binɨb kɨlop gek binɨb suŋtepne okok mɨdebal. Anɨb ak yɨmug nɨŋɨd gɨtep gep ne ak,bɨnonɨm tek mɨdɨl binɨb kɨlop kod mɨdeb. Anɨgek, Bɨawlchɨn Jisas Klays ne binɨb okok gek, pel pelnep yenɨgabal.

6Chɨn Klays ayɨp kubun

5:18 1 Ko 15.22 5:19 Ais 53.11 5:20 Jon 15.22, Lom 3.20, 4.15, 7.8, Gal3.19, 3.23, 1 Ti 1.14 5:21 Lom 6.23

Page 21: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 6:1 21 Lom 6:91 Anɨb ak chɨn tay agɨnɨgobun? Chɨn tap si tap tɨmel

pelpel gonɨgun, God chɨnop pelpel monmon yɨmug nɨŋɨdgɨtep gɨnɨgab agɨnɨgobun akaŋ? 2 Mel yɨbɨl, anɨb maagɨnɨgun. Chɨn binɨb kumɨlak tek mɨdɨl, tap si tap tɨmelgep ak pɨsnep kelɨgɨnok. Pɨsnep kelɨgɨnok ak nɨm, tɨtaydɨl tap si tap tɨmel gep ak kɨdek gɨnɨgabun? 3 Nɨbi nɨgtepgɨpɨm, chɨn binɨb Klays Jisas ayɨp jɨmñɨl yonɨgun agɨl ñɨgpakɨnok okok, ñɨg pakɨnokwon akne kumak ak ayɨp jɨmñɨlkumnok. 4 Chɨnñɨg pakɨl, ne kumak ak ayɨp jɨmñɨl kumon,God ne chɨnop Klays ayɨp kaw mɨgan ak kamak. Pen NapBɨawl yɨbɨl ak, ne kɨles ne ke ak dɨl gek, Klays tepayaŋtɨkjakɨl koŋɨmmɨdeb. Anɨb ak nep chɨnop abe gek, koŋɨmkɨdeyɨl mɨdobun.

Chɨn Klays ayɨp koŋɨm yonɨgabun5 Anɨb ak, chɨn Klays ayɨp jɨmñɨl kumnok tek lup

binɨb okok, ne tepayaŋ tɨkjakak tek, anɨb ak nep chɨnabe tɨkjakɨnɨgabun. 6 Chɨn anɨgɨl nopun, chɨn pel tɨmelgolɨgɨpun ak, Klaysmab bak alaŋ chɨpɨl pak tɨbɨk lel kumakanɨb bad ak pugɨlɨkak. Anɨgek, tap si tap tɨmel gep ak kɨlesne chɨnop kodolɨgup ak kul gup. Ak nɨm chɨn tap si taptɨmel gep ak, binɨb wog gɨñeb ne tek kɨdek gɨnɨgun okokmɨñɨl ma mɨdobun. 7 Nɨŋɨd apun, binɨb kubal okok, kɨlitap si tap tɨmel gep ak muk okok ma yelak, kɨlop gos akma lup.

8 Pen Klays ayɨp jɨmñɨl kumnok tek agɨl, gos nɨgtepgɨpun, ne ayɨp abe koŋɨmmɨdɨl pelpel yonɨgabun. 9 Chɨnnopun, God Klays nop gek tepayaŋ tɨkjakak tek, tepayaŋkumnɨmuŋ tek ma lup. Kumeb kɨles ne ma mɨdeb, tap6:1 Lom 3.5-8, 6.15 6:2 Lom 7.4, Gal 6.14, Kol 3.3, 1 Pi 2.24, 4.1 6:3 1

Ko 15.29, Gal 3.27 6:4 Lom 8.11, Gal 6.15, Epe 4.22-24, Kol 2.12, 3.10 6:5Plp 3.10-11 6:6 Gal 5.24, 6.14, Epe 4.22, Kol 2.11, 3.5, 3.9 6:7 1 Pi 4.16:9 Lep 1.18

Page 22: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 6:10 22 Lom 6:16olap Klays nop gɨnɨmuŋ tekma lup. 10 Ne ñɨn nokom olapkumak, kumak anɨb ak, tap si tap tɨmel gep kɨles ak tawjɨsɨpuk gak. Ne penmɨñɨl koŋɨmmɨdɨl, God ayɨp jɨmñɨl pelmɨdeb. 11 Anɨb ak nep, gos anɨb ak nɨgɨnɨmɨb. Nɨbi binɨbkumɨlak tekmɨdɨl, tap si tap tɨmel gep ak pɨsnep kelɨgɨpek.Klays Jisas yɨl mɨdem, gos tɨmud nɨb ak mɨdupsek God yɨlamek, ne ayɨp jɨmñɨl pel mɨdebɨm.

12 Anɨb ak tek, tap si tap tɨmel mubwak nɨbop ma kodyonɨmuŋ. Mel ak, tap si tap tɨmel gep ak nɨbop lɨpɨgek,mubwak nɨbi ke gos tɨmel ak kɨdek gɨnɨmɨb tek lup. 13Pen tap si tap tɨmel mubwak nɨbop ma kod yonɨmuŋ, ñɨntob nɨbop okok lɨpɨg dad amek tap tɨmel ma gɨnɨmɨb. Nɨbipen binɨb kumɨl tepayaŋ tɨkjakɨl koŋɨm mɨdebal tek okokmɨdebɨm. Anɨgɨl mɨdebɨm anɨb ak tek, mubwak nɨbi ke dɨlGod nop ñɨnɨmɨb. Pen God ne mubwak nɨbop kod mɨdɨl,ñɨn tob nɨbop ak gek, yɨpɨd gɨl gɨtep gɨnɨmɨb tek lup. 14Nɨgɨm. Ned takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak nɨŋɨd gɨnɨgunagemgɨ dad amek, tap si tap tɨmel gep ak nɨbop kodolɨgup.Mɨñɨl pen anɨb ak yɨl ma mɨdebɨm. Mɨñɨl God nop mukokokmɨdem, nɨbop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gek, tap si tap tɨmelokok kelɨgɨpɨm.

Chɨn bɨ wog gɨñeb okok mɨdɨl, yɨpɨd gɨl wog gɨpun15 Takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak muk okok ma mɨdobun.

Mɨñɨl pen God ne chɨnop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gup anɨb aktek, tɨtay dɨnɨgabun? Tap si tap tɨmel gɨ nep yonɨgunakaŋ? Mel yɨbɨl, anɨb ma gɨnɨgun. 16 Nɨbi nɨgtep gɨpɨmakaŋ? Nɨbi bɨ olap muk ne okok mɨdɨl, takaw ne ak kɨdekgenɨgabɨm, bɨ wog gɨñeb ne ak yenɨgabɨm. Anɨb ak nep6:10 Luk 20.38, Hib 9.26-28, 1 Pi 3.18 6:11 Lom 6.2, 2 Ko 5.15, Gal 2.19,

1 Pi 2.24 6:12 Stt 4.7, Sng 19.13, 119.133 6:13 Lom 7.5, 12.1, Epe 2.5,5.14, Kol 3.5, Jem 4.1 6:14 Lom 7.4-6, 8.2, Gal 5.18, 1 Jo 3.6 6:15 Lom6.1 6:16 Mat 6.24, Jon 8.34, 2 Pi 2.19

Page 23: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 6:17 23 Lom 6:23tek, nɨbi tap si tap tɨmel gɨpun ak kɨdek gɨnɨgun agɨl gemamek, tap anɨb ak nɨbop gek kumnɨgabɨm. Nɨbi pen Godagup tek kɨdek gɨnɨgun agɨl gemamek, ne gek binɨb suŋtepne yenɨgabɨm. 17Ned nɨbop tap si tap tɨmel gep gos aneplek, adek anɨb ak gelɨgɨpɨm ak pen, kɨdek God takaw aknɨŋɨd dɨpek. Kɨli takaw anɨb ak nɨbop agñel, gos nɨbi nabayaŋ lɨl kɨdek gɨpɨm. Anɨb ak God nop tep agɨnɨgun. 18Ned tap si tap tɨmel gep ak nɨbop nag lak tek yelɨgɨpɨm akpen, God nɨbop gek, nag lak anɨb ak wɨsɨbɨl mɨdtep gɨpɨm.Pen nɨbop abe gek, binɨb wog gɨñeb ne okokmɨdɨl ne agaktek kɨdek gɨpɨm. 19 Pen gos nɨbi nɨgtep ma gebɨm. Anɨbak tek yad nɨbop binɨb agtep apal tek nep agebin. Nedmubwak gos nab ayaŋ nedil nɨbop ak tunɨg dad amek,nɨbop tap si tap tɨmel gep gos anep lolɨgup. Gos aneplek, gɨ tɨmel gɨl God takaw tɨbɨlɨkɨl, tap tɨtɨmel gɨl gach sekyelɨgɨpɨm. Mɨñɨl anɨb ak nep pen, mubwak gos nab ayaŋnedil nɨbop ak tunɨg dad amek, nɨbop yɨpɨd gɨl gɨtep gepgos anep lɨnɨmuŋ. Gos anep lek, God binɨb suŋtep ne yɨbɨlnep yenɨmɨb.

20 Ned tap si tap tɨmel gep ak muk okok mɨdɨl kɨdekgelɨgɨpɨm won ak, God agak tek kɨdek gɨnɨgun agɨl gos akma yɨbɨl nɨgelɨgɨpɨm. 21 Pen gelɨgɨpɨm anɨb ak, anɨgɨl taptep tay delɨgɨpɨm? Gelɨgɨpɨm anɨb ak mɨñɨl nɨgem nebeŋdɨpɨm. Pen binɨb anɨgel, kɨlop gek apyap pakɨl kubal.22Mɨñɨl pen tap si tap tɨmel gep ak nɨbop nag lak tek ak,God gek nag lak anɨb ak wɨsɨbɨl mɨdtep gɨpɨm. Mɨdtepgɨlɨg, God binɨb wog gɨñeb ne okok mɨdebɨm. Pen taptep ne nɨbop ñɨnɨgab ak anɨgɨl mɨdeb. God nɨbop gek,binɨb suŋtep ne yɨbɨl nep mɨdebɨm ak nɨm, pel pelnepyenɨgabɨm. 23 Nɨŋɨd apun, tap si tap tɨmel gep ak bɨ wog6:18 Jon 8.32, 1 Ko 7.22, Gal 5.1, 1 Pi 2.16 6:20 Jon 8.34 6:21 Lom 1.32,

7.5, 8.6, 8.13 6:23 Stt 2.17, Lom 2.7, 5.12, 5.15, Jem 1.15, 1 Pi 1.4

Page 24: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 7:1 24 Lom 7:5gɨñeb ne okok kɨlop tawup. Pen tawup anɨb ak, kumebbad ak. God pen tap tep chɨnopmonmon ñɨnɨgab ak anɨgɨlmɨdeb, chɨn pel pelnep yonɨgabun. Bɨawl chɨn Klays Jisasyɨl mɨdɨl, pel pelnep yonɨgabun.

7Takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak kelɨgɨl, Klays nop chɨg tep

gɨnɨgun1Nɨbi mam ay takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak nepɨm okok,

nɨbop takaw anɨb ak agebin. Nɨb nepɨm, binɨb lum awlmɨdɨl koŋɨm mɨdɨlaknɨŋ, kɨli takaw Mosis ñu kɨl tɨkak akkɨdek gɨnɨgun agɨl gos nɨgɨnɨgabal. Kɨli pen kumenɨgabal,takaw anɨb ak kɨlop kod ma yenɨgab. 2 Takaw nab anɨbokok tek olap mɨdeb. Bin olap bɨ dek, bɨ anɨb ak koŋɨmmɨdebwon ak, takawMosis ñu kɨl tɨkak ak bin anɨb ak ayɨpbɨ ayɨp kɨlop jɨmñɨl nag lup. Bɨne ak pen kumek, takawnɨgɨmɨl ayɨp nag lup ak asɨkɨl, bin ak monmon amnɨmuŋtek lup. 3 Anɨb ak pen bin anɨb ak nɨgɨmɨl mɨdaknɨŋ,am bɨ kɨdeyɨl olap nɨŋɨd denɨgab, bin bɨ si dep mɨdeb akagɨnɨgabal. Nɨgɨmɨl pen kumek, am bɨ kɨdeyɨl olap nɨŋɨddenɨgab, bin bɨ si dep mɨdeb ak ma agɨnɨgabal. Takaw mamɨdeb, takawMosis ñu kɨl tɨkak ak nop nag lup ak asɨkup.

4 Anɨb ak tek mam ay yad okok, Klays mubwak ne chɨgtep gɨl, ne ayɨp kubek. Anɨgɨpɨm ak nɨm, takaw Mosis ñukɨl tɨkak ak chɨchɨk delɨgɨpɨm ak kelɨgɨpɨm. Bɨ olap ke,bɨ nɨm ak God nop gek tepayaŋ tɨkjakak anop mɨñɨl chɨgtep gɨpɨm. Anɨgɨpɨm ak nɨm, God wog ne gɨtep gon noptep gɨnɨmuŋ adek ak gɨnɨgun tek lup. 5 Ned mubwak gosnab ayaŋ nedil chɨn ke ak kɨdek golɨgɨpun won ak, takawMosis ñu kɨl tɨkak ak chɨnop gak. Chɨnop gek, gos tɨmudtɨmel anɨb ak tɨkjakek golɨgɨpun. Anɨgek, chɨn tap si tap7:2 1 Ko 7.39 7:3 Mat 5.32 7:4 Lom 6.2, 6.11, 8.2, Gal 2.19, 5.22, Kol

2.14 7:5 Lom 6.13, 6.21, Gal 5.19, Jem 1.15

Page 25: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 7:6 25 Lom 7:10tɨmel golɨgɨpun. Pen anɨgolɨgɨpun anɨb ak chɨnop gek,pel kumolɨgɨpun. 6 Mɨñɨl pen takaw Mosis ñu kɨl tɨkakak chɨnop nag lup ak asɨkɨl, chɨn monmon amnɨgun teklup. Chɨn kumɨl tɨkjakɨl mɨdobun tek lup, tap ned chɨnopchɨchɨk dolɨgup ak kelɨgɨpun. Anɨb ak tekwogmɨñɨl gobunak, takaw kɨles mɨj mɨgan ayaŋ kɨl tɨk lek pel apal wog akma gobun. God Kawnan ne ak chɨnop gek, wog kɨdeyɨl aknop gɨñobun.

Tap si tap tɨmel gɨpun ak chɨnop gek mɨd tɨmel gɨpun7 Anɨb ak chɨn tay agɨnɨgobun? Takaw Mosis ñu kɨl

tɨkak ak, takaw tɨmel tɨkak agɨnɨgun akaŋ? Mel yɨbɨl, anɨbma agɨnɨgun. Pen takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak ma mɨdɨl,yɨp yomek tap akal tek tɨmel gep ak nɨgɨnɨm tek ma lak.Nɨgɨnɨm tek ma lek, tap si tap tɨmel anɨb ak tap tay tekagɨl ma nepin. Takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak olap agak,Binɨb ogɨnap tap kɨlop okok, yad tek yobɨkop agɨl gos akma nɨgɨnɨmɨb agak. Pen takaw anɨb ak ma agonɨmuŋ, yadma nepnep tek, tap yɨp tek yobɨkop gos anɨb ak nɨgɨnektek, gos tɨmel nɨgɨnek. 8 Pen tap si tap tɨmel gep ak, netakaw Mosis ñu kɨl tɨkak anɨb ak dɨl gek, mɨdupmɨdup yɨptɨkjakak. Tɨkjakek, yad binɨb ogɨnap tap kɨlop okok, yadtek yobɨkop agɨl gos aknepin. Pen takawMosis ñu kɨl tɨkakak ma yobɨkop, tap si tap tɨmel gep ak kɨles ma yobɨkop.9 Yad ned takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak ma nɨŋɨd, mɨdtepgɨl koŋɨm yenek. Kɨdek pen takaw anɨb ak apjakek, tap sitap tɨmel gep ak tɨkjakɨl kɨles dɨl yɨp gek, 10 yad kumnek.Takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak wog anɨgɨl mɨdeb, binɨb kɨlopgek mɨdtep gɨl koŋɨm yenɨgel tek lup. Takaw anɨb ak yɨpagel nɨgɨnek ak pen, mɨdtep gɨl koŋɨmma yenek. Yɨp gek7:6 Lom 2.29, 6.4, 8.2, 2 Ko 3.6 7:7 Kis 20.17, Lo 5.21, Apo 20.33 7:8

Lom 4.15, 5.20, 1 Ko 15.56 7:9 Jem 1.15 7:10 Wkp 18.5, Ese 20.11-13,20.21, Lom 10.5, 2 Ko 3.7

Page 26: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 7:11 26 Lom 7:19kumnek. 11 Tap si tap tɨmel gep ak, ne takaw Mosis ñu kɨltɨkak ak dɨl, yɨp yepɨs agak. Anɨgɨl paklek kumnek.

12 Anɨb ak nɨm takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak, God ne ketakaw anɨb ak agak ak, takaw suŋtep mɨdeb. Pen takawkɨles ne keke adek ak abe, God ne ke takaw anɨb ak agakak, takaw suŋtep mɨdeb. Suŋtep mɨdɨl, yɨpɨd gɨl nep yɨbɨlmɨdɨl, binɨb okok kɨlop dɨtep gup. 13 Anɨb ak tɨtay dup?God takaw tep anɨb ak yɨp gek kumnek akaŋ? Mel yɨbɨl.Tap si tap tɨmel gep ak nep yɨp gek kumnek. God ne tap sitap tɨmel gep akmɨseŋ lɨnɨmuŋ agɨl gos nɨgak. Anɨb ak tekGod tap si tap tɨmel gep ak kelɨgek, tap tɨmel anɨb ak takawtep nab okok apjakɨl, yɨp gek kumnek. Tap si tap tɨmel gepak anɨgek, chɨn nɨŋɨd nopun, tap si tap tɨmel gep anɨb aktap tɨtɨmel yɨbɨl gach awl yɨbɨl mɨdeb.

Tap ma gɨnɨgun apun okok nep gɨpun14 Chɨnnopun, takawMosis ñu kɨl tɨkak ak, GodKawnan

ne ak gos ñek tɨkak ak pen, yad bɨ tap lumawl yɨl gos nepinak mɨdebin. Anɨgɨl mɨdɨl, gos tɨmud yɨp ak pel amub, tapsi tap tɨmel gep adek ak. 15 Tap tep gin agɨl nepin adekak ma gɨpin, tap tɨmel ma gin agɨl nepin adek anep gɨpin.Pen taynen anɨgɨpin ak ma nepin. 16 Pen tap tɨmel ma ginagɨl nepin ak gɨl nɨm, ak yɨp yomub, yad takaw Mosis ñukɨl tɨkak ak takaw tepmɨdeb agɨl gos nepin. 17Anɨb ak yadke tap tɨmel anɨb okok ma gɨpin. Tap si tap tɨmel gos yadnab ayaŋ tɨkjakek nɨm, tap tɨmel anɨb okok gup. 18 Yadnepin, yad bɨ tap lum awl yɨl gos nepin ak, tap tep olapgos yad nab ayaŋ ma mɨdeb. Anɨb ak tek tap tep gin agɨlgos nepin ak, yad kɨles ma mɨdɨl, tap tep anɨb okok gɨnɨmtek ma lup. 19 Nɨŋɨd apin, tap tep gin agɨl nepin ak, anɨbokok ma gɨpin. Pen tap tɨmel ma gin agɨl nepin anep pel7:11 Stt 3.13, Hib 3.13 7:12 Sng 19.8, 119.138, 1 Ti 1.8 7:13 Lom 5.207:14 Sng 51.5, Jon 3.6 7:15 Gal 5.17 7:18 Stt 6.5, 8.21

Page 27: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 7:20 27 Lom 8:2gɨpin. 20Pen yad tapma gin agɨl nepin ak pel gɨpin anɨb aktek yad nepin, yad ke tap tɨmel anɨb okok ma gɨpin. Tapsi tap tɨmel gos yad nab ayaŋ tɨkjakek nɨm, tap tɨmel anɨbokok gup.

21 Anɨb ak tek yad nepin, tap anɨb ak ne mɨdɨl yɨp gup.Yad tap tep ak gin agɨl gos nepin won ak, gos tɨmel wulepsɨŋak mɨdeb. 22 Nɨŋɨd apin, gos tɨmud yad ak, takaw GodagekMosis ñu kɨl tɨkak ak nɨŋɨdmɨñmɨñ tɨmel yɨbɨl gup. 23Anɨgup ak pen,mubwak gos yadnab ayaŋ kemɨdɨl, anɨb akke gup. Ke mɨdɨl anɨb ak ke gek, God takaw gos tɨmud yadmɨganmɨdeb ak ayɨp penpen gɨpil. Gos kemɨdɨl anɨb ak kegup ak, mubwak yɨp tunɨg dad amub, tap si tap tɨmel gepak nep. 24Yad bɨ chɨb gep, mɨñmɨñma gɨpin. Mubwak yadak kumeb tek mɨdeb. Bɨ an yɨp dek, mubwak yad ak kelɨgɨlmɨdtep gɨnɨgayn? 25 God nokom, ne Bɨawl chɨn Jisas Klayswog ne ak nɨŋɨd, yɨp dekmɨdtep gɨnɨgayn. Anɨb ak tek Godnop tep apin.

Anɨb ak takaw apin awl, anɨgɨl mɨdeb. Gos tɨmud yadak amub, God takaw ne ak. Pen tap si tap tɨmel gep ak, nemubwak gos yad nab ayaŋ nedil tunɨg dad amub, tap si taptɨmel gep ak yɨp kodup.

8Klays tap tɨmel chɨnop ak tɨgwalɨg gɨyokɨl, GodKawnan

ne ak ñub1 Anɨb ak tek chɨn Klays Jisas yɨl mɨdobun okok, God

chɨnop takaw awl agek yul awl ma dɨnɨgabun. 2 Taynen?Chɨn Klays Jisas yɨl mɨdobun okok, God Kawnan ne akchɨnop kodmɨdeb. Kodmɨdeb nɨm, tap si tap tɨmel gep aksek kumeb ak sek nɨbop nag lak tek yelɨgɨpɨm ak kelɨgɨl,7:22 Sng 1.2, 2 Ko 4.16, Epe 3.16 7:23 Lom 6.13, 6.19, Gal 5.17, Jem 4.1,

1 Pi 2.11 7:25 Lom 6.13, 6.19, 1 Ko 15.57, Gal 5.17 8:1 Lom 8.34, 8.398:2 Jon 8.36, Lom 7.23-25, 2 Ko 3.6, Gal 2.19

Page 28: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 8:3 28 Lom 8:8pelpel mɨdtep gɨpɨm. 3 Binɨb mubwak gos nab nedil ayaŋ,kɨles mɨdɨl takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak kɨdek gɨnɨmuŋ tekma lup. Anɨb ak tek takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak kɨlop gek,tap si tap tɨmel gep ak kelɨgɨnɨgel tek ma lup. Pen binɨbtep ma mɨdebal tek, takaw anɨb ak ag dad amɨl, mɨdtepgɨnɨgel tek ma lek, God ne gak. Ne Ñɨne ke agyokek, apɨlbɨ sɨlokɨl, binɨb tap si tap tɨmel gɨpal tek bɨ yɨbɨl lak. Netap si tap tɨmel gɨpal ak dɨyokɨnɨgayn agɨl, apɨl mubwak neke ñak. Anɨgek, God ne tap si tap tɨmel gep kɨles ak gek,pɨsnep apyap pakak. 4 Mɨñɨl pen chɨn mubwak gos nabnedil ayaŋ anɨb ak tek kɨdek ma gobun. Chɨn God Kawnangos ne ak kɨdek gobun. God ne anɨgɨl gos nɨgup, tap tepleptakaw Mosis ñu kɨl tɨkak mɨgan ayaŋ mɨdeb ak, gos tɨmudchɨn ayaŋ awl gɨnɨmuŋ agɨl, tap si tap tɨmel gep kɨles akgek, pɨsnep apyap pakak.

5 Binɨbmubwak gos nab ayaŋ nedil ak nɨŋɨd kɨdek gɨpalokok, kɨli mɨnek mɨnek tap anɨb okok gɨnɨgun agɨl gosnepal. Binɨb pen God Kawnan ne anop nɨŋɨd kɨdek gɨpalokok, kɨli mɨnek mɨnek God Kawnan ne ak gos nɨgup akgɨnɨgun agɨl gos nepal. 6 Nɨgɨm. Binɨb gos nab ayaŋ nedilak nɨŋɨd adek anɨb ak gel amub okok, kɨli kumnɨgabal.Binɨb pen God Kawnan ne ak gos nɨgup ak nɨŋɨd kɨdek gelamub okok, kɨli pelpel mɨdɨl kɨmɨgel mɨdtep gɨnɨgabal. 7Anɨb ak binɨb mubwak gos nab ayaŋ nedil ak nɨŋɨd, goskɨli ke nɨŋɨd gɨpal okok, God ayɨp jɨmñɨl mamɨdɨl, God nopmɨlɨk nɨŋɨd penpen gɨpal. Kɨli God takaw agak ak kɨdekma gɨpal. Pen God takaw agak ak gɨnɨgel tek ma yɨbɨl lup.8Pen binɨb anɨb okokmubwak gos nab ayaŋ nedil ak nɨŋɨdkɨdek gɨpal okok, kɨli gel nop tep gɨnɨmuŋ tek ma lup.8:3 Apo 13.38-39, 15.10, Lom 3.20, 2 Ko 5.21, Plp 2.7, Hib 4.15, 7.18-19 8:4

Gal 5.16, 5.25 8:5 Jon 3.6, 1 Ko 2.14, Gal 5.22, 5.25 8:6 Lom 6.21, 8.13,Gal 6.8 8:7 Mat 12.34, Jon 8.43, 12.39, 1 Ko 2.14, Jem 4.4

Page 29: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 8:9 29 Lom 8:169 Nɨbi pen mubwak gos nab ayaŋ nedil ak nɨŋɨd kɨdek

magɨpɨm. Mel. Kawnanne aknɨbopnab ayaŋyeknɨm, gosnɨgup ne ak nɨŋɨd kɨdek gɨpɨm. Binɨb pen Klays Kawnanne ak mɨgan ayaŋ ma mɨdɨl nɨm, kɨli Klays binɨb ne mamɨdebal. 10 Tap si tap tɨmel gɨpɨm ak nɨbop gek, mubwaknɨbi kumub. Klays pen nɨbop mɨgan ayaŋ yek nɨm, Godbinɨb suŋtep ne mɨdebɨm. Mɨdem, God Kawnan ne aknɨbop gek pelpel mɨdtep gɨpɨm. 11 God ne Jisas Klays nopgek tepayaŋ tɨkjakak. Pen God Kawnan ne ak nɨbopmɨganayaŋ mɨdeb. God nɨm ak, ne Kawnan ne anɨb ak kɨles akdɨl, mubwak kumebnɨbop ak abe gɨnɨgab. Mubwak kumebnɨbop ak gek, koŋɨmmɨdɨl pelpel yenɨgabɨm.

God Kawnan ne ak chɨnop gek, God ñapay ne mɨdobun12 Anɨb ak mam ay sɨkop, chɨn God Kawnan ne ak muk

okok yonɨgun. Mubwak gos nab ayaŋ nedil ak muk okokmɨdɨl kɨdek ma gɨnɨgun. Ak mel. 13 Adek anɨb ak kɨdekgem amek, kumnɨgabɨm. Nɨbi pen God Kawnan ne ak kɨlesak dɨl, tap tɨmel mubwak nɨbi ak gem kumek amek, pelpelmɨdtep gɨnɨgabɨm. 14 Chɨn nopun, binɨb God Kawnan neak kɨlop poŋɨd amek nop kɨdek gɨpal okok, kɨli God ñapayne mɨdebal. 15 God ne Kawnan ne anɨb ak nɨbop ñekdɨpɨm ak, ne nɨbop gek God ñapay ne mɨdebɨm. Ne nɨbopgek, binɨb wog gɨñeb okok mɨdɨl adɨkɨl ma pɨlɨkɨpɨm. GodKawnan ne ak chɨnop kod yek, God nop suk agɨl apun,Apa,* Bapi apun. 16 God Kawnan ne ak, ne ke kawnanchɨn ayɨp jɨmñɨl mɨdɨl, takaw mɨseŋ apun, Chɨn binɨb God8:9 1 Ko 3.16, 12.3, Gal 4.6, Plp 1.19, 1 Pi 1.11 8:10 Gal 2.20, Epe 3.17, 1 Pi

4.6 8:11 Apo 2.24, 1 Ko 3.16, 6.14, 2 Ko 4.14, Epe 2.5 8:13 Gal 6.8, Epe4.22, Kol 3.5 8:14 Gal 5.18 8:15 1 Ko 2.12, 4.6, 2 Ti 1.7, Hib 2.15 8:15Gal 4.5-7 * 8:15 Takaw Alam ak, Jisas takaw yɨbɨl ne. Pen kɨli Bapiagɨnɨg, Apa apal. 8:16 2 Ko 1.22, Epe 4.30

Page 30: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 8:17 30 Lom 8:22ñapay ne mɨdobun apun. 17 Pen ñapay ne mɨdobun tek,God tap teplep ne ñɨnɨgab aglak ak dɨnɨgabun. Ñɨne Klaysnop dɨtep gup tek, chɨnop abe gɨnɨgab. Pen chɨn mɨñɨl yulawl donɨgun, Klays ned yul awl dak tek, kɨdek ne ayɨp yɨbawl dɨl mɨdtep yɨbɨl gɨnɨgabun.

Kɨdek God man ne alaŋ amɨl, yɨb awl dɨl mɨdtep yɨbɨlgɨnɨgabun

18 Yad anɨgɨl gos nepin, God chɨnop gek, yɨb awl dɨlmɨdtep yɨbɨl gɨnɨgabun. Pen tap teplep dɨnɨgabun anɨb ak,God chɨnop yomek nɨgtep gɨnɨgabun. Pen abe nepin, tapanɨb okok tap teplep awl yɨbɨl mɨdeb, yul awlmɨñɨl ñɨn awldɨpun ak tap sɨkol sɨkol mɨdeb. 19 Nɨŋɨd apun, tap okokmɨdupsek God ne gɨlak ak, kɨli God ñapay ne kɨlop mɨseŋlek nɨgɨnɨgabun agɨl, ñɨn anɨb ak kod mɨdebal. Tap Godgɨlak anɨb okok nɨm, kɨmɨg cheg kɨli dad aplanɨl okok okoknɨg mɨdɨl, ñɨn akal tek God anɨgɨnɨgab agɨl nɨg mɨdebal. 20Mɨñɨl tap ne gɨlak anɨb okok yokɨp mɨdɨl, mɨdtep gɨnɨmuŋtek ma lup. Pen gup anɨb ak, tap ne gɨlak okok chɨn anɨgɨlyonɨgun agɨl gos ma nepal. Gup anɨb ak, God gɨnɨgab agaktek nep gup. Ne agak, Tap gɨlɨnek okok gen, mɨdtep magɨl, gɨ dam dam kɨdek tepayaŋ gen, mɨdtep gɨnɨgab agak.Pen God gek mɨdtep gɨnɨgun agɨl, gos sek kod mɨdebal.21 Anɨb ak tap gɨlak anɨb okok, kumɨl kuy gep tek mɨdebak, kɨlop nag lak tek mɨdebal. Kɨdek pen God ne tap anɨbokok mɨdupsek ayɨp, ñapay ne okok ayɨp, kɨlop nag wɨsɨbyokɨnɨgab. Wɨsɨb yokek, suŋ amɨl, yɨb awl dɨl, mɨdtep yɨbɨlgɨnɨgabal.

22 Chɨn nopun, tap God gɨlak anɨb okok mɨdupsek, binñapay tɨkɨnɨg gel yul gup tek ak gɨ mɨdeb. Mɨŋel gek añɨŋ8:17 Apo 26.18, Gal 4.5-7, Plp 1.29, 2 Ti 2.11-12, Lep 21.7 8:18 Lom 5.2, 2

Ko 4.17 8:19 Kol 3.4, 2 Pi 3.13, 1 Jo 3.2 8:20 Stt 3.17-19 8:21 2 Pi3.13, 1 Jo 3.2

Page 31: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 8:23 31 Lom 8:28pogup, anɨgɨl gɨ dad apɨl mɨñɨl ñɨn awl owup. 23 Pen tapanɨb okok nep mɨŋel gek añɨŋ ma pogup. Mel. Chɨn abemɨŋel gek añɨŋ pogɨpun. Chɨn God Kawnan ne ak dɨpun.God tap teplep kuŋay yɨbɨl chɨnop ñɨnɨm agɨl, Kawnan netap ned ak chɨnop ñub. Pen ñɨn akal tek chɨnop pɨsnepdek mubwak chɨn koŋɨm amɨl, ñapay ne yonɨgabun agɨl,lum awl mɨŋel gek añɨŋ pogɨlɨg kodmɨdobun. 24 Chɨn Godne chɨnop tap teplep ñɨl dɨtep gɨnɨgab agɨl, gos sek kodmɨdon nɨm, chɨnop tɨg asɨk dak. Pen ñɨn anɨb ak chɨnoptap teplep ñɨl dɨtep gɨpɨkop ak, gos sek kod ma yobɨnop.Chɨnop tap teplep ñɨl dɨtep gɨnɨgab ak pen kod mɨdobun.25 Pen God mɨñɨl ma gup. Ne chɨnop kɨdek tap teplep ñɨldɨtep gɨnɨgab ak nɨŋɨd nɨm, yɨlɨk gaknɨŋ ma kod mɨdobun.Gos sek kod mɨdobun.

26 Pen God Kawnan ne ak abe, ne chɨnop binɨb kɨles mamɨdobun okok kod mɨdɨl gɨñub. Chɨn God nop agnɨgunapun ak pen, takaw tay ak dɨl agɨnɨgun agɨl ma nopun.Anɨb ak chɨn koslam agep tek lup won ak, God Kawnan neke chɨnop nɨŋɨd, God nop kɨles gɨl agnɨgup. God Kawnanne ak yɨgen bad tek agñub. Chɨn bɨ takaw apun ak mel,yɨgen bad tek agñub. 27 God pen binɨb gos kɨli nab ayaŋmɨdupsek keke nɨgtep gup ak, Kawnan ne gos nop ak abenɨgup. Taynen? Kawnan ne agup ak, ne God gin agɨl nɨgupadek anep nɨgup. Nɨŋɨd, binɨbKlays yɨlmɨdebal okok kɨlopnen kɨles gɨl agnɨgup.

28 Chɨn nopun, binɨb God nop mapen lɨpal okok, kɨlopanɨgup. God ne tap okokmɨdeb ak sek, tap tɨtay gup ak sekkod mɨdeb. Anɨb okok mɨdupsek kod mɨdɨl gek, tap anɨbokok binɨb kɨlop gɨtep gup. Binɨb God nop mapen lɨpalanɨb okok, ne ke kɨlop dɨnɨm agɨl gos nɨŋɨd, kɨlop suk agɨl8:23 2 Ko 5.2-4, Gal 5.5, Epe 1.14, 4.30 8:24 2 Ko 5.7, Hib 11.1 8:26 Sek

12.10, Epe 6.18, Jem 4.3 8:27 Sng 7.9, 139.1, Apo 1.24, 1 Ko 4.5, 1 Te 2.4, 1Jo 5.14 8:28 Lom 9.11, 9.23-24, Epe 1.11, 2 Ti 1.9

Page 32: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 8:29 32 Lom 8:35agak. 29 God binɨb kɨlop dɨnɨm agɨl gos nɨgup anɨb okok,kɨlop bɨlel gos nɨŋɨdgosne kenepkɨdek gɨl kɨlop aglɨl agak,Yad gen kɨli ñɨ yad mɨdeb tek yenɨgel agak. Anɨgek, Klaysne nɨmam ned ak yek, nɨmam nɨnay ne kɨdek okok kuŋayyɨbɨl yenɨgabal. 30 Pen ne binɨb bɨlel gos ne ke nep kɨdekgɨl kɨlop aglak okok, kɨlop suk agɨl agak. Pen ne binɨb kɨlopsuk agɨl agak okok, kɨlop gek ne ayɨp jɨmñɨl mɨdɨl binɨb tepne takaw ma mɨdeb okok yelak. Pen ne binɨb kɨlop gek neayɨp jɨmñɨl mɨdɨl binɨb tep ne takawmamɨdeb yelak okok,kɨlop yɨb awl ñek pel mɨdtep yɨbɨl gɨlak.

Tap olap chɨnop gek, Klays chɨnop mapen lup ak palokok yonɨgun tek ma lɨnɨgab

31 God anɨb okok gak anɨb ak, chɨn tay agɨnɨgobun? Godchɨnop kod mɨdeb ak nɨm, tap olap chɨnop gɨnɨmuŋ tekma lup. Mel yɨbɨl. 32 God ne Ñɨne nop ma dɨyek. Mel. Nechɨnop nen agɨl, Ñɨne nop agyokek apɨl kumak. Ne Ñɨnenop anɨgɨl ñak, anɨb ak tek chɨn nɨgtep gɨpun, tap teplepokokmɨdupsek abe chɨnopmonmonñɨnɨgab. 33 BinɨbGodkɨlop aglak okok, an tek kɨlop takaw ogɨnap agɨnɨmuŋ teklɨnɨgab? Olap ma mɨdeb. God ne gek, ne ayɨp jɨmñɨl mɨdɨlbinɨb tep ne takawmamɨdeb okok mɨdebal. 34 Pen an tekkɨlop tɨg asɨkɨlɨg agjunɨmuŋ tek lɨnɨgab? Olap ma mɨdeb.Klays Jisas ne kumek God nop gek tepayaŋ tɨkjakak ak, neam God ñɨn yɨpɨd kɨd ne okok ken mɨdɨl, chɨnop nen Godnop agnɨg mɨdeb. 35 Klays chɨnop mapen lup ak nɨm, anchɨnop gek, Klays chɨnop mapen lup ak pal okok yonɨguntek lɨnɨgab? Chɨnop gɨ tɨmel gel yul awl dɨnɨgabun akaŋ,mɨŋel ogɨnap apɨl koslam yonɨgabun akaŋ, chɨnop gɨ tɨmel8:29 Jon 17.22, 2 Ko 3.18, Epe 1.5, 1.11, Kol 1.5, 1.11, 1.18, 2 Ti 2.19, Hib 1.68:30 Lom9.24, 1 Ko 6.11, Epe 4.4, 1 Pi 2.9 8:31 Nam14.9, Sng 118.6 8:32

Jon 3.16 8:33 Ais 50.8 8:34 Sng 110.1, Apo 7.55-56, Kol 3.1, Hib 7.25,9.24, 1 Jo 2.1 8:35 Lom 8.38-39

Page 33: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 8:36 33 Lom 9:2-3yɨbɨl gɨnɨgabal akaŋ, yuwan awl ownɨgab akaŋ, chech mayenɨgab akaŋ, tap tɨmel chɨnop gek kumeb tek yonɨgabunakaŋ, chɨnop ñaglɨnɨgabal akaŋ, tap anɨb okok chɨnop gek,Klays chɨnop mapen lup ak pal okok yonɨgun tek lɨnɨgabakaŋ? Mel, tap olap anɨgɨnɨmuŋ tek lɨnɨgab ak ma mɨdeb.36 Tap tɨmel anɨb okok chɨnop anɨgɨnɨgab ak, buk Baybolak tɨkɨl agak,Chɨn nep yɨl mɨdobun tek, kɨli pelpel chɨnop paklɨnɨg

gel, kumeb tek mɨdobun agɨl tɨkak. Kɨli chɨn chagsipsip tek lek nɨŋɨd, paklun kumnɨgel agɨl nepnepal agɨl tɨkak.

37 Kumeb tekmɨdobun ak pen, Klays chɨnopmapen lup akne gek, chɨn tap chɨnop gup okokmɨdupsek yuk yokɨnɨguntek nep lup. 38 Pen yad anɨb ak gos nɨgtep yɨbɨl gɨpin.Kumeb akaŋ pel mɨdep okok, ensel akaŋ kɨcheki okok, tapmɨñɨl mɨdeb akaŋ tap kɨdek ownɨgab okok, tap kɨles tɨmelmɨdeb okok, 39 tap adek alaŋ mɨdeb akaŋ tap muk ayaŋmɨdeb okok, tap tɨtay God gɨlek mɨdeb okok mɨdupsek,olap chɨnop gek, God chɨnop mapen lup ak pal okokyonɨgun tek ma lɨnɨgab. Mel yɨbɨl. Bɨawl chɨn Klays Jisasyɨl mɨdon God ne chɨnop mapen lup.

9God gos ne ke nɨŋɨd, Yislel binɨb kɨlop dak

1 Yad Klays bɨne mɨdebin tek, nɨŋɨd yɨbɨl agɨnɨgebin,yepɨs ma agɨnɨgebin. God Kawnan ne ak yɨp kod mɨdɨlgos ñek, chɨbol nab yad ayaŋmɨdtep gek yad anɨgɨl nepin,nɨŋɨd yɨbɨl agɨnɨgebin. 2-3 Pelpel binɨb yad Yislel okokkɨlop gos nɨgen, yɨp mɨŋel awl yɨbɨl gaknɨŋ gos awl yɨbɨlnepin. Pen yad anɨgɨl gos nepin, God binɨb yad okok kɨlop8:36 Sng 44.22, 1 Ko 15.30-31, 2 Ko 4.11 8:37 Jon 16.33, 1 Ko 15.57, 2 Ko

2.14, 1 Jo 4.4, Lep 12.11 8:38 Epe 1.21, Kol 1.16, 2.15, 1 Pi 3.22 9:2-3 Kis32.32

Page 34: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 9:4 34 Lom 9:9dɨnɨmuŋ. Anɨb ak Klays ne gos yad ak kɨdek gonɨmuŋ teklenɨgab, yad nop agnɨŋɨd agebin, Yad binɨb yad nab okokmɨden yɨp dɨyoke mab ke yɨneb ayaŋ pɨsnep amen, binɨbyad okok kɨli tep yad ak dɨnɨgel agebin. Anɨgɨl gɨpɨkop,tep yɨbɨl yobɨkop. 4 Binɨb anɨb okok, Yislel binɨb mɨdebal.God kɨlop agek ñapay ne mɨdel, kɨles ne ak mɨlek tep neak kɨlop yomek nɨgɨlak. Ne kɨlop takaw ag adek nokom lɨl,takaw ne agek Mosis ñu kɨl tɨkak ak kɨlop ñak. God ne kɨliyɨp anɨgɨl kɨgom yɨmɨl agnɨgɨnɨgel agɨl, anɨb anɨb gɨnɨmɨbak agek anɨgɨlak. Tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak okok kɨlopagñak. 5 Based kɨli yɨb awl yɨbɨl dɨlak. Jɨj nokom anɨb aneptɨk dad amɨl apɨl gɨl, Klays nop bɨ yɨbɨl tek tɨk lɨlak. Klaysnop tɨk lɨlak anɨb ak, ne God mɨdeb, Bɨawl yɨbɨl mɨdɨl tapokokmɨdupsek kodmɨdeb. Anɨb ak yɨbnop pel pelnep dadaplanɨgun. Yaw.

God ne Yislel binɨb kɨlop tap gak ak6 Yad pen God ne tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak ak,

apyap pakak agɨl ma agebin. Mel. Chɨn nopun, Yislelbinbɨ mɨdebal okok, kuŋay yɨbɨl Yislel binbɨ nɨŋɨd yɨbɨlmel. 7 Pen abe, Eblaham binɨb ne tɨkek tɨk dad amɨltɨkɨlak okok, kuŋay yɨbɨl Eblaham binɨb ne nɨŋɨd yɨbɨl mel.God pen Eblaham nop anɨb agak, Ñɨnak Aysak tɨke tɨkelamnɨgab okok, kɨlop nep ñapay nad agɨnɨgayn agak. 8Takaw agak anɨb ak, jɨj ak anɨgɨl mɨdeb. Eblaham ñapayne tɨkek tɨkel amnɨgab okok, kɨli God ñapay ne mɨdebalagɨl gos ma nɨgɨnɨgun. Mel. God pen Eblaham nop tapolap gɨnɨgayn agɨl aglek, Eblaham ñɨ anɨb ak tɨkek tɨkelamnɨgab okok, kɨli nep Eblaham ñapay ne yɨbɨl mɨdebalagɨl gos nɨgɨnɨgun. 9 Pen God tap olap gɨnɨgayn agɨl aglak9:4 Kis 4.22, 9.4, Lo 7.6, 14.1-2, Apo 3.25, 13.22, Epe 2.12, Hib 8.8-10, 9.1 9:5

Mat 1.1-16, Jon 1.1, Lom 1.25 9:6 Nam 23.19, Jon 8.39, Lom 2.28, 3.3, Gal6.16 9:7 Stt 21.12, Gal 4.23, Hib 11.18 9:8 Gal 4.23 9:9 Stt 18.10,18.14

Page 35: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 9:10 35 Lom 9:17ak, ne anɨb agak, Ñɨn olap yad aglɨnek ak, adɨkɨd apen, binnad Sala ñɨ olap tɨkɨnɨgab agak.

10 Pen adek anɨb ak nep, takaw olap sek mɨdeb. Ñɨomɨŋal bin Lebeka kɨlop tam sek tɨkak ak, nap nokomyelak. Bɨ nɨm ak based chɨn Aysak. 11-12 Pen ñɨ omɨŋalma tɨkak won ak, kɨli gɨtep gep akaŋ gɨ tɨmel gep ak, anɨgɨlma gel, God Lebeka nop agak, Ñɨ nad ned tɨkɨnɨgaban ak,ne ñɨ kɨdek ak muk okok mɨdɨl, wog nop gɨñɨnɨgab agak.Anɨb ak chɨn nopun, God gos ne ke nɨŋɨd pelpel gup ak,ne kɨdek gɨl, binɨb okok kɨlop aglup. Ne binbɨ wog gɨpalak nɨŋɨd, kɨlop ma aglup. Gos ne ke nɨŋɨd, kɨlop suk agɨlaglup. 13 Tap anɨb okok, buk Baybol ak anɨgɨl tɨkɨl agak, Ñɨkɨdek Jekop nop nɨgen yɨp tep gup, ñɨ ned Yiso nop nɨgenyɨp tep ma gup agak.

14 Anɨb ak chɨn tay agɨnɨgobun? God yɨpɨd gɨl ma gupagɨnɨgun akaŋ? Mel yɨbɨl, anɨb ma agɨnɨgun. 15 Ne Mosisnop anɨb agak,Yad bɨ an nop mapen nɨŋɨd dɨtep gɨnɨg, nop mapen nɨŋɨd

dɨtep gɨnɨgayn agak. Yad bɨ annop chɨbnɨŋɨd gɨtepgɨnɨg, nop chɨb nɨŋɨd gɨtep gɨnɨgayn agak.

16 Anɨb ak, God binɨb okok kɨlop aglɨnɨg, gos kɨli ke nepalak nɨŋɨd, wog kɨles gɨpal ak nɨŋɨd, kɨlop ma aglup. Mel.Binɨb kɨlop mapen nɨŋɨd dɨtep gup okok nep, kɨlop aglup.17 Pen buk Baybol mɨgan ayaŋ, God ne man Yijip adaŋbɨnonɨm olap nop, takaw olap agak. Anɨb agak, Gos yadanɨgɨl mɨdeb, yad nep gɨ tɨmel yɨbɨl gek, kɨles awl yadak mɨseŋ lɨnɨgab agak. Mɨseŋ lek nɨŋɨd, binɨb okok kɨliman okok mɨdupsek agñɨnɨgabal, God yɨb awl yɨbɨl mɨdebagñɨnɨgabal agak. Anɨb ak tek yad nep Yijip bɨnonɨm ak9:10 Stt 25.21 9:11-12 Stt 25.23 9:13 Lo 21.15, Mal 1.2-3, Luk 14.269:14 2 Sto 19.7, Jop 8.3, 34.10, Sng 92.15 9:15 Kis 33.19 9:16 Epe 2.89:17 Kis 9.16, Gal 3.8, 3.22

Page 36: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 9:18 36 Lom 9:24aglebin agak. 18 Anɨb ak chɨn nopun, God gos ne ke nɨguptek, binɨb ogɨnap kɨlop mapen nɨŋɨd dɨtep gup. Pen Godgos ne ke nɨgup tek, binɨb ogɨnap kɨlop gek, gos kɨli nepalak kɨdɨl amek nop ma dɨpal. 19 God anɨgup ak, bɨ nɨbi olapnɨŋɨd anɨb agɨnɨgaban, God ne ke tap okok gɨnɨm agɨl gosnɨgup agɨnɨgaban. Chɨn God gos tɨmud nop ak tɨbɨlɨkeptek ma mɨdeb agɨnɨgaban. Anɨb ak taynen ne tap tɨmelgɨpun ak nɨŋɨd, chɨnop takaw awl agɨnɨgab agɨnɨgaban.20 Nad pen anɨb agɨnɨgaban ak, nad bɨawl an tek mɨdɨl,God takaw nop ak day dɨnɨgaban? Day dɨl, takaw nop aktɨbɨlɨkɨnɨgaban. Bɨ olap lum ak dɨl, sɨge cheg ak gɨlɨnɨgabak, sɨge cheg ne bɨ anɨb ak nop pen agonɨmuŋ, Yɨp taynenanɨgɨl gɨlɨpan agɨl agonɨmuŋ tek ma lup. Mel yɨbɨl. 21 Bɨsɨge cheg gɨlɨnɨgab ak, gos ne ke nɨgek nop tep gɨnɨgab tekgɨlɨnɨgab. Lum bad nokom olap tɨgɨluk dad apɨl, sɨge chegomɨŋal gɨlɨl, olap sɨge cheg teplep ak wog ne teplep yɨbɨlgɨnɨgab ak, olap sɨge cheg yokɨp ak wog ne yokɨp gɨnɨgabak gɨlak. Ak takaw ma mɨdeb.

22 God ne anɨgup ak anɨb ak nep mɨdeb. Ne binɨb kɨloptɨmel nɨŋɨd yul awl ñɨbin ak mɨseŋ len, kɨles tɨmel yad aknɨgtep gɨlaŋ agɨl gos nɨgup. Anɨb ak tek binɨb anɨb okok,kɨli sɨge cheg tek mɨdebal ak, kɨlop tɨmel nɨŋɨd yul awlñɨnɨgab. Ne kɨlop gɨ tɨmel gɨnɨg ak pen, kasek ma gup.Kɨlop kelɨgɨl mɨd dad amɨl, kɨdek won ak gɨ tɨmel gek kulgɨnɨgabal. 23 Pen ne binɨb kɨli kɨles tɨmel yad ak mɨlek tepawl yɨbɨl yad ak abenɨgtep gɨlaŋ agɨl gos nɨgup. Binɨb kɨlopmapen nɨgup okok, kɨli sɨge cheg tep tek mɨdebal ak, kɨlesne mɨlek tep ne anɨb ak kɨlop monmon ñub. Pen binɨbanɨb okok, God bɨlel kɨlop gek, kɨli kɨles ne mɨlek tep neak dɨnɨg mɨdebal. 24 Binɨb God kɨlop mapen nɨŋɨd suk agɨl9:18 Kis 4.21, 9.12, 14.4 9:19 2 Sto 20.6, Jop 23.13, Dan 4.35 9:20 Ais

29.16, 45.9, 64.8 9:21 Jer 18.6, 2 Ti 2.20 9:23 Lom 8.28-30, Epe 1.3-12,Kol 1.27

Page 37: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 9:25 37 Lom 9:30agak okok, chɨn nep nɨm. Pen chɨn Juda binɨb okok nepmel, chɨn binɨb Juda mel okok abe suk agɨl agak. 25 Takawanɨb ak tek, buk Baybol mɨgan ayaŋ bɨ Hoseya ne tɨkak ak,God anɨb agak,Binɨb kɨli binɨb yad ma yelɨgɨpal okok, kɨlop binɨb yad

agɨnɨgayn agak. Pen binɨb man wakay olap nɨbkɨlop mapen ma lelɨgɨpin okok, kɨli binɨb mapenyad agɨnɨgayn agak.

26 Pen man kɨli yelɨgɨpal ak yad kɨlop agɨnek, Nɨbi binɨbyad ma mɨdebɨm agɨnek agak. Pen man kɨli anɨbak nep, kɨlop agɨnɨgayn, YadGodpelmɨdep ak, nɨbiñapay yad mɨdebɨm agɨnɨgayn agak.

27-28 Pen buk Baybol mɨgan ayaŋ bɨ Aysaya ne tɨkak ak,ne Yislel binɨb kɨlop gos nɨŋɨd takaw kɨles gɨl agak,Bɨawl ak ne binɨb lum awl yenɨgabal okok kɨlop tɨg asɨk

bɨlokɨl, kasek gɨ day junɨgab agak. Pen Yislel binɨb,kɨli ñɨg solwala gol okok kab kɨlup tek kuŋay yɨbɨlyenɨgabal ak pen, Bɨawl ak ne yep kab olap nep tɨgasɨk dɨnɨgab agak.

29 Tap anɨb okok, ned Aysaya ne anɨgɨnɨgab agak tek gak.Ne anɨb agak,Bɨawl kɨles ne mɨdupsek dɨ mɨdeb ak, ne binɨb chɨnop yep

kab olap nep tɨg asɨk dup agak. Pen ma tɨg asɨk dɨlnɨm, chɨnop gɨ tɨmel gek pɨsnep kul gɨpɨnop agak.Binɨb taun Sodom ayɨp taun Gomola ayɨp kɨlopgɨ tɨmel gek pɨsnep kul gɨlak tek, chɨnop gɨpɨkopagak.

Yislel binɨb kɨli God nop gos ma lɨnepal30 Anɨb ak chɨn tay agɨnɨgobun? Anɨb agɨnɨgun. Binɨb

Judamel okok, kɨli God agak tek kɨdek gɨl yɨpɨd gɨl yonɨgun9:25 Hos 2.23, 1 Pi 2.10 9:26 Hos 1.10 9:27-28 Lom 11.5 9:27-28

Ais 10.22-23 9:29 Ais 1.9, 13.19, Jer 50.40 9:30 Lom 1.17, 4.11, 10.20

Page 38: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 9:31 38 Lom 10:3agɨl gos akma nɨgelɨgɨpal. Ma nɨgelɨgɨpal ak pen, God agaktek kɨdek gɨl yɨpɨd gɨl mɨdebal. Kɨli God nop gos lɨnɨgelGod kɨlop gek, God agak tek kɨdek gɨl yɨpɨd gɨl mɨdebal. 31Yislel binɨb pen, kɨli takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak kɨdek gɨl,chɨn anɨgɨnɨgun ak nɨm, God agak tek kɨdek gɨl yɨpɨd gɨlyonɨgabun agɨl, gos ak nɨgelɨgɨpal. Kɨli gos anɨb ak kɨlesgɨl kɨdek gelɨgɨpal ak pen, anɨb ak ma dɨpal. 32 Taynen madɨpal? Kɨli kɨles chɨn ke wog gɨl, God agak tek kɨdek gɨlyɨpɨd gɨl yonɨgun agɨl, anɨgɨpal. Kɨli God nop gos lɨnɨŋɨd,yɨpɨd gɨl yonɨgun agɨl, gos anɨb ak ma nepal. Kab adek akamnɨgel tek mɨdaknɨŋ, tob kɨli ak aldek apyap pakɨpal. 33Takaw anɨb ak tek buk Baybol ak tɨkɨl agak,Nɨgɨm. Yad taun Sayon kab olap len, binɨb okok tob kɨli

ak adek anɨb ak aldek apyap pakɨnɨgabal agɨl tɨkak.Kab kɨles tɨmel anɨb ak, tob kɨli ak aldek mɨduŋamɨl apyap pakɨnɨgabal agɨl tɨkak. Pen binɨb nopgos lɨnɨgɨnɨgabal okok, nebeŋ ma dɨnɨgabal agɨltɨkak.

10Yislel binɨb kɨli God ne pel gup ak ma nepal

1Mamay sɨkop, gos yad nab ayaŋ nepin ak anɨgɨl mɨdeb,God ne Yislel binɨb kɨlop tɨg asɨk dɨnɨmuŋ. Pen yad Godnop anɨgɨl pel agnepin. 2 Yad kɨlop nɨgtep gɨl anɨb apin,Kɨli God nop dɨtep gun agɨl, kɨles yɨbɨl gɨpal apin. Kɨlipen tap tɨtay gon God nop tep gɨnɨgab agɨl, gos nɨgtep magɨpal. 3 God binɨb kɨlop gek, kɨli binɨb suŋtep ne yenɨgabalak, anɨb ak kɨli gos ma nepal. Kɨli pen gos chɨn ke kɨdekgɨl, God binɨb suŋtep ne yonɨgun agɨl, gos anɨb ak nepal.Anɨb ak kɨli God gos ne ak kɨdek gɨl muk okok ma mɨdel,9:31 Lom 10.2-3, 11.7, Gal 5.4 9:32 Ais 8.14, Luk 2.34, 1 Ko 1.23 9:33

Sng 118.22, Ais 8.14, 28.16, Mat 21.42, Lom 10.11, 1 Pi 2.6-8 10:2 Apo 21.20,22.3, Gal 1.14, 4.17 10:3 Lom 1.17, 9.30-32, Plp 3.9

Page 39: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 10:4 39 Lom 10:10ne kɨlop gek binɨb suŋtep ne yenɨgel tek ma lup. 4 Chɨnnopun, Klays ne takaw Mosis ñu kɨl tɨkak ak gek, takawanɨb ak gɨjuwak. Anɨb ak, binɨb Klays nop gos lɨnepal okokmɨdupsek, kɨli God binɨb suŋtep ne mɨdebal.

5 Binɨb ogɨnap kɨli chɨn takaw Mosis ñu kɨl tɨkak akkɨdek gun agɨl gos nepal. Anɨgon, God binɨb suŋtep neyonɨgabun agɨl gos nepal. Binɨb anɨb okok, Mosis kɨlianɨgɨpal ak gos nɨŋɨd tɨkɨl agak, Bɨ God takaw akmɨdupsekdɨl kɨdek gɨnɨgab ak, ne koŋɨmmɨdɨl pel yenɨgab agɨl tɨkak.6 Binɨb ogɨnap pen kɨli Klays nop gos lɨnɨgel God kɨlopgek, binɨb suŋtep ne mɨdebal. Buk Baybol ak kɨlop anɨbokok gos nɨŋɨd tɨkɨl agak, Nad gos nad nab ayaŋ mɨdebak, takaw anɨb ak ma agnɨŋɨd agɨnɨmɨn, Anil God man nealaŋ amnɨgab agɨnɨmɨn agɨl tɨkak. Takaw anɨb ak jɨj akanɨgɨl mɨdeb, an yɨl God man ne alaŋ amɨl, adɨkɨd Klaysnop poŋɨd ownɨgab? 7 Pen abe tɨkɨl agak, Takaw nɨm ak,Anil kaw mɨgan kɨluŋ ma tɨkak ak amnɨgab ak, abe maagɨnɨmɨn agɨl tɨkak. Takaw anɨb ak jɨj ak anɨgɨl mɨdeb,an yɨl kaw mɨgan kɨluŋ ma tɨkak binɨb kubal tep ak amɨl,adɨkɨd Klays nop poŋɨd ownɨgab? 8Takaw kɨl tɨkak anɨb akpen anɨb agak, God takaw ne ak nad mɨdeban wulep sɨŋakmɨdeb agɨl tɨkak. Meg mɨgan nad pel ak ke mɨdɨl, gos nadnab ayaŋ mɨdeb agɨl tɨkak. Takaw agak anɨb ak nɨm, chɨnKlays nop gos lɨnɨgep takaw ak pel agñɨbun. 9 Pen takawanɨb ak anɨgɨl mɨdeb. Nad agyɨkɨl anɨb agɨnɨmɨn, Jisas neBɨawl mɨdeb agenɨmɨn, pen God ne Jisas nop gek tepayaŋtɨkjakak agɨl, anɨb ak gos nad nab ayaŋ gos lɨnɨgenɨmɨn,God nep tɨg asɨk dɨnɨgab. 10Chɨn nopun, gos chɨn nab ayaŋKlays nop gos lɨnɨgon, God chɨnop gek binɨb suŋtep nemɨdobun. Pen Jisas ne Bɨawl mɨdeb ak nop gos lɨnopun10:4 Mat 5.17, Jon 3.18, Gal 3.24 10:5 Wkp 18.5, Neh 9.29, Ese 20.11-13,

Lom 7.10, Gal 3.12 10:6 Lo 30.12-14 10:9 Mat 10.32, Luk 12.8, Apo 8.37

Page 40: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 10:11 40 Lom 10:18agyɨkɨl agon, God chɨnop tɨg asɨk dup. 11 Buk Baybol aktɨkɨl anɨb agak, BinɨbKlays nop gos lɨnepal okokmɨdupsek,kɨli nebeŋ ma dɨnɨgabal agɨl tɨkak. 12 Nɨgɨm. God ne Judabinɨb kɨli pɨs olapmɨdebal, binɨb Judamel pɨs olapmɨdebalagɨl gos ma nɨgup. Kɨli mɨdupsek Bɨawl nokommɨdeb, kɨlimɨdupsek nop suk agɨl agnepal okok, kɨlop dɨtep yɨbɨl gup.13 Adek anɨb ak nep buk Baybol ak tɨkɨl agak, Binɨb Bɨawlnop suk agɨl agnɨgɨnɨgel okok mɨdupsek, ne kɨlop tɨg asɨkdɨnɨgab agɨl tɨkak.

14 Anɨb ak binɨb kɨli Klays nop gos ma lɨnepal ak, tɨtaydɨl nop suk agɨl, chɨnop tɨg asɨk dɨnɨmɨn agnɨgɨnɨgel? Penne gak takaw ak tɨmud pak ma nepal ak, tɨtay dɨl nop goslɨnɨgɨnɨgel? Pen bɨ olap takaw teplep ak kɨlop ma agñubak, tɨtay dɨl takaw anɨb ak tɨmud pak nɨgɨnɨgel? 15 Pen bɨtakaw teplep agñeb ogɨnap kɨlopma agyokɨpal ak, tɨtay dɨltakaw teplep ak agñɨnɨgel? Takaw anɨb ak tek buk Baybolak tɨkɨl agak,Bɨ takaw teplep dad apebal okok, tep yɨbɨl dad apebal agɨl

tɨkak.Yislel binɨb okok, kɨli takaw teplep ak ma dɨpal

16 Binɨb ogɨnap pen takaw teplep ak ma nɨg dɨlak. Anɨbak tek Aysaya ne anɨb agak, Bɨawl, takaw tep agñobun ak,an nɨŋɨd gos lɨnɨgɨlak agak? 17 Anɨb ak chɨn nopun, binɨbtakaw teplep ak tɨmud pak nɨg mɨdɨl nep, Klays nop goslɨnepal. Pen Klays takaw teplep ak agñel nep, binɨb tɨmudpak nɨg mɨdebal.

18 Yad pen nɨbop agnɨgebin, kɨli takaw teplep anɨb aknɨgɨlak akaŋ? Yaw, kɨli nɨgɨlak agebin. Buk Baybol ak tɨkɨlanɨb agak,10:11 Ais 28.16, Jer 17.7, Lom 9.33 10:12 Apo 10.36, 15.9, Lom 3.22, 3.29,

Gal 3.28 10:13 Jol 2.32, Apo 2.21, 9.14 10:15 Ais 52.7, Nah 1.15 10:16Ais 53.1, Jon 12.38, Hib 4.2 10:17 Jon 17.20 10:18 Sng 19.4, Mat 24.14,Mak 16.15, Kol 1.6, 1.23

Page 41: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 10:19 41 Lom 11:2Bɨ takaw agñeb okok, takaw kɨli anɨb ak lum awl ak

mɨdupsek amɨl, man okok kɨd kɨd mɨdupsek yɨbɨlamek nɨgɨlak agɨl tɨkak.

19 Pen nɨbop tepayaŋ agnɨgebin, Yislel binɨb takaw anɨbak nɨgtep gɨlak akaŋ? Yaw, kɨli nɨgɨlak agebin. Ned Mosisne takaw God agak ak tɨkɨl agak,Yad binɨb wakay olap ke nɨb, yɨb ma mɨdek yokɨp tek

mɨdebal okok kɨlop dɨnɨgayn agɨl tɨkak. Kɨlopden, nɨbop chɨbol tɨmel gek mɨlɨk nɨgɨnɨgabɨm agɨltɨkak. Binɨb anɨb okok sawl sek mɨdɨl gos nɨgtepma gɨpal ak kɨlop dɨnɨgayn agɨl tɨkak. Kɨlop den,nɨbop gek mɨlɨk yownɨgab agɨl tɨkak.

20 Pen Aysaya abe takaw God agak ak tɨkɨl kɨles gɨl agak,Binɨb yɨp ma pɨyowɨlak okok, yɨp nɨgɨlak agɨl tɨkak. Binɨb

yɨp akal ma agnɨgɨlak okok, yad ke mɨseŋ len yɨpnɨgɨlak agɨl tɨkak.

21 Pen Yislel binɨb kɨlop gos nɨŋɨd, takaw olap God agak aktɨkɨl agak,Yad mɨnek mɨnek kɨlop dɨnɨg, kɨli adɨkɨd yɨp yɨl apel kɨlop

dɨtep gɨl ayɨp yenɨgayn agɨl tɨkak. Kɨli pen takawyad ak ma nɨg dɨl, yɨp kud ñɨl takaw tɨbɨlɨkɨlak agɨltɨkak.

11God ne Yislel binɨb ogɨnap kɨlop mapen nɨgup

1 Anɨb ak yad nɨbop agnɨgebin, God ne binɨb ne kɨlopkud ñɨl pɨsnep kelɨgak akaŋ? Mel yɨbɨl, anɨb ma yɨbɨl gak.Yad abe Yislel bɨ olap, Eblaham nɨsed ne olap, Bejaminjɨj ak mɨdebin. 2 God ne bɨlel binɨb gos nɨŋɨd, gos ne kenep kɨdek nɨŋɨd kɨlop aglak okok, kɨlop kud ñɨl pɨsnep ma10:19 Lo 32.21, Lom 11.11, Tat 3.3 10:20 Ais 65.1, Lom 9.30 10:21 Ais

65.2 11:1 1 Sml 12.22, Sng 94.14, Jer 31.37, 2 Ko 11.22, Plp 3.5 11:2 Sng94.14, Lom 8.29

Page 42: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 11:3 42 Lom 11:9kelɨgak. Yilayja nop kesɨm buk Baybol tɨkɨlak ak, kesɨmanɨb ak ma nepɨm akaŋ? Yilayja ne Yislel binɨb kɨlopmɨlɨk nɨŋɨd, God nop kɨles gɨl agnɨŋɨd agak, 3 Bɨawl, kɨli bɨGod gos ñek agñeb okok kɨlop paklel kumɨlak agak. Abañtap nep pak sɨbogep adek ak, pak pal ak yokɨlak agak.Yad nokom bɨ nad mɨdebin ak nɨm, yɨp abe paklun agɨlgos nepal agak. 4 Agek, God nop pen agak, Bɨyad kuŋayyɨbɨl nep, 7,000 mɨdebal agak. Bɨ anɨb okok, kɨli tap yepɨsagnepal Bal ak nop, kɨgom yɨmɨl ma agnepal agak. 5 Anɨbaknepmɨñɨl ñɨn awl abe, binɨb yep kab olap nep, God kɨlopyɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨl, binɨb yad yenɨgel agɨl kɨlop aglup. 6Yaw, God ne kɨlop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨl, kɨlop anɨgɨl aglup.Kɨli wog gɨtep gɨpal agɨl kɨlop ma aglup. God binɨb woggɨpal ak nɨŋɨd kɨlop aglek nɨm, kɨli agɨnɨgel, God chɨnopyɨmug nɨŋɨd gɨtep ma gup agɨnɨgel tek lup. Ne wog chɨnnep nɨŋɨd, chɨnop aglup agɨnɨgel. Pen anɨgɨl ma mɨdeb.God ne binɨb okok kɨlop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨl, aglup.

7 Anɨb ak tɨtay dak? Yislel binɨb God ayɨp jɨmñɨlyonɨgabunagɨl, tɨŋɨl lɨ gɨpal akpen, anɨb akmadɨpal. Binɨbne yad yenɨgel agɨl kɨlop aglak anep, kɨli God ayɨp jɨmñɨlmɨdebal. Pen binɨb ogɨnap, ne gos kɨlop gek chɨbol kɨlopak ma asɨkak. 8 Buk Baybol ak anɨb ak tek tɨkɨl agɨlak,God kɨlop gek, wɨsɨn kɨn abal tek lak agɨl tɨkɨlak. Wɨdɨn kɨli

tap okok nɨgɨnɨgel tek ma lɨl, tɨmud kɨli tap okoknɨgɨnɨgel tek ma lɨl gɨpal agɨl tɨkɨlak. Adek anɨbanep mɨd dad amɨl mɨñɨl mɨdebal agɨl tɨkɨlak.

9 Pen Depid ne takaw olap buk Baybol mɨgan ayaŋ tɨkɨlagak,God, gos yad anɨgɨl mɨdeb agɨl tɨkak. Kɨli tap awl ñɨŋeb ak11:3 1 Kin 19.10, 19.14 11:4 1 Kin 19.18 11:5 Lom 9.27 11:6 Lom

4.4-5, Gal 3.18 11:7 Lom 9.31, 10.3 11:8 Lo 29.4, Ais 29.10, Jer 5.21, Jon12.40, Apo 28.26-27 11:9 Sng 35.8 11:9 Sng 69.22-23

Page 43: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 11:10 43 Lom 11:15

apnan gel, tap ñɨŋeb anɨb ak ñɨbel kɨlop gek tɨmelgɨnɨgel agɨl tɨkak. Anɨb ak gon tek kɨlop dek, tapday kɨli gɨpal ak pen gek apyap pakɨnɨgel agɨl tɨkak.10 Pen nad abe ge, wɨdɨn kɨli ak koy gek, tap okoknɨgɨnɨgel tek ma lup agɨl tɨkak. Mɨnek mɨnek kɨlopyul ñek mɨŋel anɨb ak del, kud bak kɨli okok tɨmelgek, kɨles gɨl ma ajɨnɨgabal agɨl tɨkak.

God ne binɨb Juda mel okok kɨlop dup11 Anɨb ak yad nɨbop agnɨgebin, Yislel binɨb kɨli apyap

pakɨlak ak, pɨsnep apyap pakɨl kul gɨnɨgel akaŋ? Mel yɨbɨl,anɨb ma gɨlak. Kɨli pen tap tɨmel gɨlak tek, God ne binɨbJuda mel okok kɨlop tɨg asɨk dak. Ne yad binɨb anɨb okoktɨg asɨk den nɨm, Yislel binɨb kɨli ne chɨnop tek anɨgɨl matɨg asɨk dup agɨl, yɨp yɨl ownɨgel agɨl anɨgak. 12 Yislelbinɨb kɨli tap tɨmel gel, God ne binɨb lum awl mɨdupsekmɨdebal okok kɨlop dɨtep gup. Pen Yislel binɨb kɨli God gosne kelɨgɨl apyap pakel, God ne binɨb Juda mel okok kɨlopdɨtep gup. Anɨb ak chɨn nopun, Yislel binɨb kɨli God yɨladɨkɨd apenɨgabal, God binɨb okok mɨdupsek kɨlop dɨtepyɨbɨl gɨnɨgab.

13 Pen takaw agɨnɨgebin ak, nɨbop binɨb Juda mel okokagɨnɨgebin. Jisas yɨp agek, bɨ takaw nop dad ameb akmɨdebin. Pen yɨp agyokɨl, binɨb Juda mel okok kɨloptakaw yad ak agñɨnɨmɨn agek nɨm, nɨbop Juda mel okokagñɨneknɨŋ, yɨp tep gup. 14 Pen nɨbop takaw agñɨbin wogak anɨgen, binɨb yad okok kɨli nɨŋɨd, God ne chɨnop tekanɨgɨl ma tɨg asɨk dup agɨl gos nɨgɨnɨgel. Anɨgek, God kɨlopogɨnap tɨg asɨk donɨmuŋ. 15 God Yislel binɨb kɨlop kelɨgɨlnɨm, binɨb lum awl mɨdupsek mɨdebal okok kɨlop dɨl neayɨp jɨmñɨl lup. Anɨb ak chɨn nopun, God ne Yislel binɨb11:11 Apo 13.46, 22.18, 22.21, Lom 10.19

Page 44: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 11:16 44 Lom 11:22kɨlop tepayaŋ denɨgab, kɨli binɨb kumɨl tepayaŋ tɨkjakɨpaltek tɨkjakɨnɨgabal.

16 Binɨb kɨli bilet gɨnɨg, tap plaua ned dup won ak dɨl,bilet agɨlɨl dɨl God nop sɨbog ñɨbal. Anɨgel anɨb ak tek, biletkɨdek ñɨŋɨnɨgabal ak, God tap ne mɨdeb tek mɨdeb. Penmab kɨdɨl ak God tap ne nep mɨdeb ak, ñɨn kɨd abe Godtap ne mɨdeb. 17 Yislel binɨb kɨli mab olip teplep ñɨn kɨdogɨnap tek mɨdebal. Ñɨn kɨd anɨb okok, God kɨlop ogɨnaptɨpag lɨl dɨyokup. Pen nɨbi binɨb Juda mel okok, mab olipbe okok ñɨn kɨd ogɨnap tek mɨdebɨm. God nɨbop tɨpag lɨldad amɨl, mab olip teplep day ak bɨnɨg ñɨl, nag lɨl tɨbɨkup.Anɨgek, nɨbimab anɨb ak ñɨn kɨd tep dɨyokup okok, tep kɨliak dɨpɨm. Dɨl, mɨñɨlmab olip teplepmokne teplep ak,mabñɨn kɨd ogɨnap dup tek nɨbi abe dɨl, anɨgɨl mɨdtep gɨpɨm.18 Anɨb ak nɨm, nɨbi mab olap be okok ñɨn kɨd okok, chɨnteplepmɨdon,mab ñɨn kɨd nedil okok tap yokɨpmɨdeb agɨlgos ma nɨgɨnɨmɨb. Nɨbi gos anɨb agɨl nɨgenɨgabɨm, ak pennɨbi nɨgtep gɨnɨmɨb. Nɨbi mab ñɨn kɨd okok, mab mok akkɨdɨl ak nop ma ñɨbɨm. Mel. Mab kɨdɨl ak nɨbop mok ñub.19 Nɨbi pen anɨgɨl agɨnɨgebɨm, God chɨnop dad amɨl, mabolip teplep day ak bɨnɨg ñɨl, nag lɨl tɨbɨkɨnɨg agɨnɨgebɨm.Chɨnop nag lɨl tɨbɨkɨnɨg, mab olip ñɨn kɨd nedil okok tɨpaglɨl dɨyokup agɨnɨgebɨm. 20 Nɨbi nɨŋɨd agebɨm, kɨli God nopgos ma lɨnɨgɨlak anɨb ak tek, kɨlop tɨpag lɨl dɨyokak. Pennɨbi God nop gos lɨnepɨm anɨb ak tek, kɨles gɨl jak mɨdtepgɨpɨm. Nɨbi pen pɨlɨkɨl, yɨb nɨbi ke dad aplanɨmɨb tek lupak nɨgtep gɨnɨmɨb. 21Mel ak, anɨb ak gos nɨgɨnɨmɨb. NedGod mab olip ñɨn kɨd nedil okok kelɨgek mɨd tɨmel gɨpal.Anɨb ak tek nep, nɨbop abe gɨnɨmuŋ tek lɨnɨgab.

22 Anɨb ak, nɨbi God ne bɨ yɨmug nɨgep abe, bɨ mɨlɨk11:16 Nam 15.17-21, Ese 44.30 11:17 Jer 11.16, Apo 2.39, Epe 2.11-1911:18 Jon 4.22, 1 Ko 10.12 11:20 Ais 66.2, Lom 12.16, Plp 2.12 11:22

Jon 15.2-4, 1 Ko 15.2, Hib 3.14

Page 45: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 11:23 45 Lom 11:26nɨŋɨd yul awl ñeb abe mɨdeb agɨl, anɨb ak gos nɨgtepgɨnɨmɨb. Binɨb nop kelɨgɨl kɨdekma gɨpal okok, kɨlopmɨlɨknɨŋɨd yul awl ñub. Nɨbi pen God gos ne kɨdek gɨl dɨtepgenɨmɨb, nɨbop yɨmug nɨgup. Pen nɨbi anɨgɨl ma genɨmɨb,nɨbop abe tɨpag lɨl dɨyokɨnɨgab. 23 Pen mab olip ñɨn kɨdnedil God kɨlop tɨpag lɨl dɨyokup okok, kɨli adɨkɨd God nopgos lɨnɨgenɨgabal, God kɨlop dad amɨl, mab olip teplep dayak bɨnɨg ñɨl, nag lɨl tɨbɨkɨnɨgab. Yaw, God ne kɨlop dɨl bɨnɨgñɨl, nag lɨl tɨbɨkɨnɨmuŋ tek lup. 24Nɨb nepɨm, nɨbi nedmabolip be okok ñɨn kɨd ogɨnap tek yebek okok, God nɨbopdad amɨl, mab olip teplep day ak bɨnɨg ñɨl, nag lɨl tɨbɨkup.Pen mab olip teplep anɨb ak, mab nɨbi ke mel. Anɨb aknɨŋɨd yɨbɨl apun. Mab olip ñɨn kɨd nedil okok, God kɨloptepayaŋ dad amɨl, mab olip teplep day ak bɨnɨg ñɨl, naglɨl tɨbɨkɨnɨmuŋ tek lɨnɨgab. God ne koslam gep tek mel,gɨnɨmuŋ tek lup.

God ne binɨb okok mɨdupsek yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨnɨmagɨl gos nɨgup

25 Mam ay sɨkop, yad nɨbop takaw we gɨl yolɨgup anɨbak nɨgtep gɨnɨmɨb agɨl gos nepin. Nɨbi chɨn bɨ gos nɨgepmɨdobun agɨl gos nɨgɨnɨmɨb tek lup ak nɨm, takaw we gɨlyolɨgup anɨb ak nɨbop agen, chɨn bɨ gos nɨgep gos ak manɨgɨnɨmɨb. Takaw we gɨl yolɨgup anɨb ak anɨgɨl mɨdeb.Yislel binɨb chɨbol kɨlop ak ma asɨkak ak pen, pel anɨb magɨnɨgab. Kɨli anɨgɨl mɨd dad amɨl, God ne binɨb Juda melokok kɨlop dɨnɨg nɨg lak okok mɨdupsek dɨnɨgab ñɨn ak. 26Anɨgek, kɨdek Yislel binɨb kɨlopmɨdupsek tɨg asɨk dɨnɨgab.Takaw anɨb ak tek buk Baybol ak tɨkɨl agak,11:23 2 Ko 3.16 11:25 Luk 21.24, Jon 10.16, Lom 12.16, 2 Ko 3.14, Lep 7.911:26 Sng 14.7, Ais 59.20, Mat 23.39

Page 46: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 11:27 46 Lom 11:33Bɨ kasɨn gep ak, ne taun Sayon nɨb ak ownɨgab agɨl tɨkak.

Ne Jekop* binɨb ne okok kɨlop gek, kɨli God nopkud ñɨl ne gup tek kɨdek ma gɨpal ak, tap tɨmelanɨb okok kelɨgɨnɨgabal agɨl tɨkak. 27 Pen yad kɨloptakaw ag adek nokom anɨb ak lɨl, won anɨb ak neptap si tap tɨmel gɨpal ak tɨg walɨg gɨyokɨnɨgayn agɨltɨkak.

28 Yislel binɨb kɨli takaw teplep ak yɨlɨk nɨŋɨd kelɨgɨlak,anɨb ak tek kɨli binɨb God ayɨp penpen gep ne okok tekmɨdebal. Pen anɨgek, nɨbi binɨb Juda mel okok mɨdtepgebɨm. God pen bɨlel kɨli binɨb yad yenɨgel agɨl kɨlop aglek,kɨli binɨb mapen ne mɨdebal. Ne based kɨli gos nɨgɨlɨgmɨdɨl anɨgup. 29 God ne binɨb ogɨnap kɨlop suk agɨlɨgaglɨl, kɨlop tap teplep ñub. Binɨb kɨlop anɨgak okok, kɨdekgos ne won ak tɨg adɨkɨl ke ma gɨl, kɨlop kelɨgɨnɨmuŋ tekma lɨnɨgab. Mel. 30 Ned nɨbi binɨb Juda mel okok Godtakaw ak tɨbɨlɨkɨpek ak pen, mɨñɨl Yislel binɨb kɨli takawnop ak tɨbɨlɨkɨpal. Anɨgel, God nɨbop mapen nɨŋɨd dɨtepgup. 31 Anɨb ak nep Yislel binɨb kɨli mɨñɨl God takaw aktɨbɨlɨkɨpal ak nɨm, God nɨbop mapen nɨŋɨd dɨtep gup tek,kɨlop mapen nɨŋɨd dɨtep gɨnɨgab. 32 God ne binɨb okokmɨdupsek kɨlop mapen nɨŋɨd dɨtep gɨnɨm agɨl gos nɨgup.Anɨb ak tek kɨli pel God takaw ak tɨbɨlɨkɨpal ak, God kɨligɨlak anɨb okok nɨŋɨd kɨlop gek, binɨb nag lep tek mɨdebal.Nag lep tek mɨdel, kɨlop mapen nɨŋɨd dɨtep gɨnɨmuŋ teklɨnɨgab.

God yɨb nop ak dad aplanɨgun33 Ey, God tap tep ne ak, tap kuŋay yɨbɨl teplep yɨbɨl

* 11:26 Bɨ Jekop, yɨb ne olap Yislel agelɨgɨpal. Ne Yislelbinɨb based kɨli yolɨgup. Anɨb ak Yislel binɨb yɨb kɨli abeapal, Jekop binɨb ne apal. 11:27 Jer 31.33-34, Hib 8.8, 10.1611:30 Epe 2.2, Kol 3.7 11:32 Lom 3.9, Gal 3.22, 1 Ti 2.4 11:33 Jop

11.7, Sng 36.6, 92.5, Ais 55.8-9

Page 47: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 11:34 47 Lom 12:2mɨdeb. Ne gos tɨpagɨl yɨbɨl nɨŋɨd, tap okok mɨdupsek gosnɨgtep yɨbɨl gup. Gos ne ak yi okyaŋ mɨdɨl, ñɨg solwalamuk okyaŋ tek mɨdeb. Chɨn bɨ okok, gos ne tɨg asɨkepjɨj ak pɨyowɨl nɨgtep gɨnɨgun tek ma yɨbɨl lup. Ne anɨbokokmɨdupsek gup ak, chɨn ne taynen anɨgup agɨl, nɨgtepgɨnɨgun tekma yɨbɨl lup. 34 Buk Baybol ak tɨkɨl anɨb agɨlak,Binɨb an tek Bɨawl gos tɨmud ne ak anɨgɨl mɨdeb agup agɨl

tɨkɨlak? Akaŋ, binɨb an tek gos tɨmud ak God nopñub agɨl tɨkɨlak?

35 Akaŋ, binɨb an tek God nop tap koŋɨm yɨsɨk lek, Godpen yɨsɨk lonɨmuŋ agɨl tɨkɨlak? Binɨb olap God nopanɨgɨnɨmuŋ tek ma yɨbɨl lup agɨl tɨkɨlak.

36 Chɨn nopun, God ne ke tap okok mɨdupsek gɨlak. Ne ketap okok mɨdupsek jɨj ak mɨdeb. Tap okok mɨdupsek ñɨnadek ne anepmɨdeb. Yɨbnop ak pel pelnep dad aplanɨgun.Yaw.

12Mubwak gos tɨmud chɨn ak, God nop tap sɨbog ñeb tek

ñɨnɨgun1 Anɨb ak mam ay sɨkop, yad God chɨnop mapen nɨgup

agɨl, nɨbop kɨles gɨl agnɨŋɨd anɨb agebin. Mubwak gostɨmud nɨbi ak dɨl, God nop pel tap sɨbog ñeb tek ñɨnɨmɨb.Nɨbi God yɨl mɨdɨl ne agak tek nep kɨdek gɨl, tap anɨb anɨbgon nop tep gup agɨl gɨnɨmɨb. Pelpel anɨgɨpɨmak, God nopkɨgom yɨmɨl nɨŋɨd yɨbɨl agnepɨm. 2 Binɨb lum awl pel gɨpaltekma gɨnɨmɨb. Nɨbi pen God yɨl mɨdem, nɨbop gos kɨdeyɨlñaknɨŋ, binɨb gos ke kɨdeyɨl nɨb tek lɨnɨmɨb. Nɨbop gos ñɨl,ke kɨdeyɨl nɨb tek lek gem amek nɨm, God gos ne ke nɨgup11:34 Jop 15.8, 36.22, Ais 40.13, 1 Ko 2.16 11:35 Jop 35.7, 41.11 11:36

1 Ko 8.6, Gal 1.5, 2 Ti 4.18, Hib 13.21, 2 Pi 3.18 12:1 Sng 50.13-14, Jon 4.24,Lom 6.11-13, 1 Ko 6.13, 6.20, Hib 10.20, 1 Pi 2.5 12:2 Epe 1.18, 4.23, 5.10,5.17, Kol 1.21, 1 Pi 1.14, 1 Jo 2.15

Page 48: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 12:3 48 Lom 12:8ak nɨgɨnɨgabɨm. Gos ne ke nɨgup ak mɨdupsek, mɨdtepgɨnɨgab adek ak sek, nop tep gɨnɨgab adek ak sek, yɨpɨdgɨl yɨbɨl gɨnɨgab adek ak sek, gos ne ke nɨgup ak mɨdupseknɨgtep gɨnɨgabɨm.

God chɨnop kɨles teplep keke ñek, wog ne gɨtep gɨnɨgun3 God ne yɨp yɨmug nɨŋɨd gɨtep gek, yad nɨbop keke

mɨdupsek anɨgɨl agebin. Nɨbi chɨn yɨb awl dɨl, yɨb chɨnadek alaŋ yek binɨb ogɨnap yɨb kɨli ayaŋ mɨdeb agɨl manɨgɨnɨmɨb. Pen gos nɨgtep gɨl, God nɨbop gek nop goslɨnepɨm ak nɨgɨnɨmɨb. Nɨŋɨd, tap nɨbi ke gɨpɨm ak sek gosnepɨm ak sek tɨg asɨkɨnɨmɨb. 4 Chɨn nopun, chɨn kekemubwak nokom olap, mubwak ak ñɨn kɨd tob kɨd day kekemɨdeb. Pen day keke mɨdeb tek, wog keke yɨbɨl gɨpal. 5Chɨn Klays yɨl mɨdobun okok abe, anɨb ak tek mɨdobun.Binɨb keke kuŋaymɨdobun ak pen, Klays yɨl mɨdɨl mubwaknokom mɨdobun. Pen ñɨn kɨd tob kɨd day keke mubwaknokom mɨdeb tek, chɨn ke penpen don mubwak nokommɨdobun. 6 God chɨnop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨl, kɨles teplepkeke ñub. God binɨb olap nop kɨles ñek, bɨ God gos ñekagñeb tek lup. Lek, ne Klays nop gos lɨnɨŋɨd, bɨ God gosñek agñeb takaw ak agñɨnɨmuŋ. 7 Binɨb olap nop kɨlesñek, tapmalɨk gɨl gɨñeb tek lek, malɨk gɨl gɨñɨnɨmuŋ. Binɨbolap nop kɨles ñek, binɨb kɨlop God takaw ak agñɨtep geptek lek, takawagñɨtep gɨnɨmuŋ. 8 Binɨb olap nop kɨles ñek,takaw tep ak agñek binɨb gos sekmɨdep tek lup. Lek, binɨbkɨlop gos sek yenɨgel agɨl takaw tep ak agñɨnɨmuŋ. Binɨbolap nop kɨles ñek, binɨb kɨlop tap ñeb tek lek, tap kuŋayyɨbɨl monmon ñɨnɨmuŋ. Binɨb olap nop kɨles ñek, wog akbinɨb kɨlop kod mɨdep tek lup. Lek, nɨgtep gɨl wog anɨb ak12:3 1 Ko 3.10, 12.7, 12.11, Gal 2.9, Epe 4.7 12:4 Epe 4.16 12:4 1

Ko 12.12 12:5 1 Ko 12.27, Epe 4.25 12:6 1 Ko 12.28, 13.2, 1 Pi 4.10-1112:6 1 Ko 12.4-11 12:7 Apo 13.1, Gal 6.6, 1 Ti 5.17 12:8 Apo 15.32,

20.28, 2 Ko 9.7, 1 Pi 5.2

Page 49: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 12:9 49 Lom 12:16kodmɨdtep gɨnɨmuŋ. Binɨb olap nop kɨles ñek, binɨb kɨlopmapen nɨŋɨd dɨtep gep tek lek, mɨñmɨñ gɨlɨg kɨlop mapennɨŋɨd dɨtep gɨnɨmuŋ.

Chɨn binɨb ogɨnap kɨlop gɨtep gɨnɨgun9 Binɨb okok kɨlop mapen lɨpɨm ak, yepɨs ma gɨnɨmɨb.

Tap tɨmel gep ak kud ñɨl pɨsnep kelɨgɨl, tap tep gep ak chɨgtep gɨnɨmɨb. 10 Mam ay Klays yɨl mɨdebal okok kɨli mamay mapen yad mɨdebal agɨl, ayɨp penpen mapen lɨnɨmɨb.Nɨbi pelpelmamayKlays yɨlmɨdebal okok yɨb kɨlop ak dadaplanɨmɨb. 11 Yɨlɨk yɨlɨk sek wog ma gɨnɨmɨb. Tep gaknɨŋ,Bɨawl ak nopwog gobun agɨl, gɨtep gɨnɨmɨb. 12 Gos sek kodmɨdɨlɨg, mɨñmɨñ gɨnɨmɨb. Nɨbop gɨ tɨmel gel mɨŋel dɨpɨmak, mɨŋel okok dɨl kɨles gɨl jak yenɨmɨb. Mɨnek mɨnek Godayɨp agɨnɨmɨb. 13 Binɨb Klays yɨl mɨdel tapmamɨdeb okok,tap nɨbi ogɨnap kɨlop ñɨl gɨñɨnɨmɨb. Binɨb okok nɨb okoknɨb ownɨgel ak, kɨlop ag dap kal mɨgan nɨbi lɨnɨmɨb.

14 Binɨb nɨbop gɨ tɨmel gɨpal ak, God nop agnɨgem,kɨlop gɨtep gɨnɨmuŋ. Yaw, God nop agnɨgem, kɨlop gɨtepgɨnɨmuŋ. Kɨlop pen mɨlɨk nɨŋɨd, God kɨlop gɨ tɨmelgɨnɨmuŋ agɨl, nop anɨb ak ma agnɨgɨnɨmɨb. 15 Binɨbmɨñmɨñ gɨl mɨdebal ak, kɨli ayɨp mɨñmɨñ gɨl yenɨmɨb.Binɨb chɨb gaknɨŋ chaŋ lɨl mɨdebal ak, kɨli ayɨp chɨb gaknɨŋchaŋ lɨl yenɨmɨb. 16 Nɨbi gos pal nokom olap nɨŋɨd, binbɨokok mɨdupsek gɨnɨmɨb. Chɨn binɨb yɨb sek mɨdobun agɨlma nɨŋɨd, yɨb nɨbi ma dad aplanɨmɨb. Binɨb yɨb ma mɨdebokok ayɨp wɨlɨkɨl yenɨmɨb. Chɨn nep bɨ gos nɨgep nɨgtepgɨpun agɨl ma nɨgɨnɨmɨb.12:9 Sng 34.14, Amo 5.15, 1 Ti 1.5, 1 Pi 1.22 12:10 Plp 2.3, Hib 13.1, 1

Pi 1.22, 2 Pi 1.7 12:11 Apo 18.25, Lep 3.15 12:12 Apo 2.42, Plp 3.1,1 Te 5.16-17, Hib 3.6, 10.36, Jem 1.4 12:13 1 Ko 16.1, 2 Ko 9.1, 9.12, Hib13.2, 13.16, 1 Pi 4.9 12:14 Mat 5.44, Luk 6.28, Apo 7.60, 1 Ko 4.12, 1 Pi 3.912:15 Sng 35.13 12:16 Sng 131.1-2, Snd 3.7, Ais 5.21, Jer 45.5, Lom 11.20,

15.5

Page 50: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 12:17 50 Lom 12:2117 Binɨb nɨbop mɨlɨk nɨŋɨd gɨ tɨmel gɨpal ak, pen mɨlɨk

nɨŋɨd gɨ tɨmel ma gɨnɨmɨb. Binɨb okok mɨdupsek chɨngɨpun ak nɨgel kɨlop tep gɨnɨgab agɨl, adek anɨb ak nepgɨnɨmɨb. 18 Nɨbi binɨb ayɨp penpen gɨnɨgun agɨl gos ak manɨgɨnɨmɨb, kɨmɨgel jɨmñɨl yonɨgun agɨl gos anepnɨgɨnɨmɨb.Binɨb ogɨnap kɨli kɨmɨgel jɨmñɨl yonɨgun agɨl gos ma nepalak pen, nɨbi kɨles gɨl kɨmɨgel jɨmñɨl yenɨmɨb. 19 Binɨbmapen yad okok, binɨb nɨbop gɨ tɨmel gɨpal ak, kɨlop pengɨ tɨmel gɨnɨgun agɨl gos ak ma nɨgɨnɨmɨb. Ak God gosne. Kɨlop pen gɨ tɨmel gin agɨl, ke nɨgup tek gɨnɨgab. Nɨbnepɨm, Bɨawl ak ne takaw agak anɨb ak, buk Baybol ak tɨkɨlagak,Binɨb gɨ tɨmel gɨpal okok, yad nokom kɨlop pen gɨ tɨmel gɨl

yɨpɨl awl ñɨnɨgayn agɨl tɨkak. Wog anɨb ak yad pelanɨgɨpin agɨl tɨkak.

20 Nɨbi pen buk Baybol agak ak kɨdek gɨnɨmɨb. Tɨkɨl anɨbagak,Nad bɨ nep mɨlɨk nɨgup ak amɨl, nop yuwan gonɨmuŋ tap

mɨdup ñɨnɨmɨn agɨl tɨkak. Kuŋam mɨlep gonɨmuŋñɨg ak ñɨnɨmɨn agɨl tɨkak. Anɨge nɨŋɨd, nep taynengɨ tɨmel gɨpin agɨl, gos kuŋay nɨgek nop nebeŋdɨnɨgab agɨl tɨkak.

21Nɨbi kelɨgem, tap tɨmel okok nɨbop ma kodɨnɨmuŋ. Nɨbipen gɨtep gem, gɨtep gɨpɨmanɨb ak tap tɨmel ak taw jɨsɨpukgɨl yu gɨnɨmuŋ.

13Gapman bɨawl okok agɨnɨgel tek nɨgɨnɨgun

12:17 Mat 5.39, Lom 14.16, 2 Ko 8.21, 1 Te 5.15 12:18 Mak 9.50, Lom 14.19,Hib 12.14 12:19 Lo 32.35, Snd 24.29, Mat 5.39, Lom 12.17, 13.4, 1 Te 1.6-7,Hib 10.30 12:20 Kis 23.4-5, Snd 25.21-22, Mat 5.44

Page 51: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 13:1 51 Lom 13:71 Binɨb okokmɨdupsek, kɨli gapman bɨawl okok agɨnɨgel

tek nɨgɨnɨgel. Chɨn nopun, bɨ gapman okok kɨli ke apɨl mamɨdebal. Gapman wog kɨli ak, God ne ke gos nɨŋɨd wogkɨlop ak lak. Pen gapman bɨawl mɨdupsek mɨdebal okok,God aglek bɨawl mɨdebal. 2Anɨb ak tek, binɨb kɨli gapmantakaw ak ma nɨŋɨd kɨlop agjupal okok, kɨli God gapmanbɨawl okok kɨlop aglak takaw ak abema nɨŋɨd nop agjupal.Binɨb anɨgɨpal okok, kɨli takaw mɨdeb, yul awl dɨnɨgabal.3 Binɨb gɨtep gɨpal okok, kɨli gapman bɨawl okok kɨlopma pɨlɨkɨpal. Binɨb gɨ tɨmel gɨpal okok pen, kɨli gapmanbɨawl okok kɨlop pɨlɨkɨpal. Anɨb ak tek, gapman bɨawl okokkɨlop ma pɨlɨkɨnɨgun agɨl, gɨtep gem nɨm, yɨb nɨbop akdad aplanɨgabal. 4 Gapman bɨawl okok, kɨli God bɨ woggɨñeb ne okok mɨdɨl, nɨbop gɨtep gel mɨdtep gɨpɨm. Nɨbipen gɨ tɨmel gɨl nɨm, gapman bɨawl okok kɨlop pɨlɨkɨnɨmɨb.Nɨb nepɨm, gapman bɨawl okok kɨli kɨles mɨdɨl, binɨb tɨmelokok kɨlop gɨ tɨmel gɨpal. Wog anɨb ak yokɨp ma mɨdebal,kɨles gɨl gɨpal. Kɨli God bɨ wog gɨñeb ne okok mɨdɨl, binɨbgɨ tɨmel gɨpal okok kɨlop yul awl ñɨnɨgabal. 5 Anɨb ak tek,nɨbi gapmanbɨawlmukokokmɨdɨl, agɨnɨgel tek nɨgɨnɨmɨb.Nɨbi pen kɨlop muk okok ma mɨdon nɨm, chɨnop gɨ tɨmelgɨnɨgel agɨl, gos anɨb ak nep nɨŋɨd ma pɨlɨkɨnɨmɨb. Mel.God ne nɨbi gɨtep yɨbɨl gɨnɨmɨb agɨl gos nɨgek, nɨbi gos anɨbak abe nɨŋɨd, gapman bɨawl muk okok mɨdɨl, agɨnɨgel teknɨgɨnɨmɨb.

6 Adek anɨb ak nep nɨm, takis abe ñɨbɨm. Gapman bɨawlokok kɨli God bɨ wog gɨñeb ne okok mɨdɨl, God kɨlop wogaglak ak pel kɨles gɨl gɨlɨg mɨdebal. Kɨli anɨgel, kɨlop takisñɨbɨm. 7Gapman tap tɨtay chɨnop ñɨnɨmɨb apal okok, agelyaw agɨl kɨlop ñɨnɨmɨb. Nɨbi takis keke ñɨnɨmɨb agel, bɨ13:1 Snd 8.15, Dan 2.21, Jon 19.11, Tat 3.1, 1 Pi 2.13 13:3 1 Pi 2.13-14, 3.1313:4 Lom 12.19, 1 Te 4.6 13:5 Sav 8.2, 1 Pi 2.19 13:6 Mat 22.21, Mak

12.17, Luk 20.25

Page 52: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 13:8 52 Lom 13:12takis dep okok kɨlop takis keke ñɨnɨmɨb. Bɨawl jel gupkɨlop pɨlɨkɨnɨmɨb apal okok, kɨlop pɨlɨkɨnɨmɨb. Bɨawl yɨbawl mɨdel yɨb kɨlop dad aplanɨmɨb apal okok, yɨb kɨlop akdad aplanɨmɨb.

Penpen mapen lɨnɨmɨb8 Tapdaynɨbi ogɨnap yonɨmuŋ, pɨsnepdaypag junɨmɨb.

Pen tap day nɨbi tek olap yonɨmuŋ, penpen mapen lepadek ak. Bɨ binɨb okok kɨlopmapen lup ak, ne takawMosisñu kɨl tɨkak ak mɨdupsek gup. 9 Chɨn nopun, takaw Mosisñu kɨl tɨkak ak anɨgɨl agak, Bin si bɨ si ma gɨnɨmɨn, chɨpmañagɨnɨmɨn, tap si ma dɨnɨmɨn, binɨb ogɨnap tap kɨlop okokyɨp tek yobɨkop agɨl ma nɨgɨnɨmɨn agak. Pen takaw Mosisñu kɨl tɨkak anɨb ak sek, takaw kɨles adek agɨlak ak sek, ñukɨl tɨkɨlak anɨb okokmɨdupsek, jɨj ne ak takaw nokom olapmɨdeb. Takaw anɨb ak anɨgɨl agak, Binɨb ogɨnap kɨlop, nadke mapen lɨpan tek gɨnɨmɨn agak. 10 Bɨ binɨb ogɨnap kɨlopmapen lup ak, ne kɨlop gɨ tɨmel ma gup. Anɨb ak bɨ binɨbogɨnap kɨlop mapen lup ak, ne takawMosis ñu kɨl tɨkak akmɨdupsek gup.

Chɨn binɨb mɨlek adek ajonɨgun11 Anɨb ak tek nɨbi anɨgɨnɨmɨb apin ak kɨdek gɨnɨmɨb.

Ned chɨn Klays nop gos lɨnɨgɨnok won ak, God chɨnop tɨgasɨk dɨnɨgab ñɨn ak wulep ma yek, pal okok yek. Mɨñɨlpen nɨb nepɨm, God chɨnop tɨg asɨk dɨnɨgab ñɨn ak wulepmɨdeb. Anɨb ak nɨbi wɨsɨn kɨnmɨdebɨm okok tɨkjakɨnɨmɨb.12 Sɨb gup bad ak kul gɨnɨgeb, man tɨkɨnɨgeb. Anɨb ak chɨntap kɨsɨlɨmowup bad akmɨdupsek kelɨgɨl, tapmɨlek sek akdɨnɨgun. Pen tap mɨlek sek anɨb ak, bɨ chɨm kadɨŋ gep tap13:8 Mat 22.39-40, Gal 5.14, Kol 3.14, Jem 2.8 13:9 Kis 20.13-17, Wkp

19.18, Lo 5.17-21 13:10 Mat 22.40, Lom 13.8, 1 Ko 13.4-7 13:11 1 Ko15.34, Epe 5.14, 1 Te 5.5-7 13:12 Epe 5.11, 6.11-13, Kol 3.8, 1 Te 5.5-6, 1 Jo2.8

Page 53: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 13:13 53 Lom 14:4okokmɨdeb tekmɨdeb. Anɨb ak tap anɨb ak chech tek dɨl lɨlyonɨgun. 13 Mɨlek tep adek akmɨdɨl, man tɨkekwɨdɨnnɨŋɨdajɨpal tek ajonɨgun. Chɨn pen tap nɨgep ma nɨgep gɨl, ñɨgkɨles ñɨbɨl sawl lɨl, bin si bɨ si gɨl, chɨbol chɨnop tɨkjakɨl taptɨmel gach ak gɨl, mɨlɨk yapek penpen agɨlɨg mɨdɨl, binɨbkɨlop nɨgon chɨbol chɨnop ak tɨmel gɨl, adek anɨb okok magɨnɨgun. Mel yɨbɨl. 14 Nɨbi pen Jisas Klays nop dɨl, nopbɨ chɨm kadɨŋ gep tap okok tek lɨnɨmɨb. Nɨbi Jisas Klaysnop lɨl, mubwak gos nab nedil ayaŋ gos ak nɨŋɨd kɨdek magɨnɨmɨb.

14Mam ay penpen ma tɨg asɨkɨnɨmɨb

1 BinɨbKlays yɨlmɨdɨl nopgos kɨlesmanepal okok, kɨlopbinɨb chɨn agɨl dɨnɨmɨb. Pen gos kɨlop tɨg asɨkɨnɨgun agɨl,kɨli ayɨp takaw penpen ma agɨnɨmɨb. 2 Binɨb Klays nopgos nepal ogɨnap mɨdɨl, tap ñɨŋeb okok monmon ñɨbal.Binɨb Klays nop gos kɨles ma nepal okok pen, kɨli chagtap yɨpɨl okok ma ñɨbal. 3 Binɨb tap ñɨŋeb monmon ñɨbalokok, kɨli binɨb chag tap yɨpɨl ma ñɨbal okok kɨlop yɨlɨknɨŋɨd kud ma ñɨnɨgel. Pen binɨb chag tap yɨpɨl ma ñɨbalokok, kɨli binɨb tap monmon ñɨbal okok kɨlop tɨg asɨkɨl,tap tɨmel gebal agɨl ma nɨgɨnɨgel. Mel. God binɨb tapmonmon ñɨbal okok kɨlop dek nop yɨl mɨdebal. 4 Nɨbibɨ olap binɨb wog gɨñeb ne okok, kɨli tap tɨmel gebal agɨlma yɨbɨl agɨnɨmɨb. Kɨli wog kɨli ak kɨles tɨmel gɨl gɨnɨgabalakaŋ, apyap pakenɨgabal ak, bɨawl kɨli ak tap ne. Bɨawlak pen kɨlop kɨles ñɨnɨmuŋ tek lup. Anɨb ak tek kɨlop kodmɨdaknɨŋ, kɨles ne ak dɨl, kɨles gɨl jak tep gɨl yenɨgabal.13:13 Luk 21.34, Epe 5.18, Plp 4.8, 1 Te 4.12, Jem 3.14, 1 Pi 2.12, 4.3 13:14

Gal 3.27, 5.16, Kol 3.10, 1 Pi 2.11 14:1 Lom 15.1, 15.7, 1 Ko 8.9-11, 9.2214:1 Kol 2.16 14:2 Stt 1.29, 9.3, Lom 14.14, 1 Ko 10.25, 1 Ti 4.4 14:3

Kol 2.16 14:4 Mat 7.1, Jem 4.11-12

Page 54: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 14:5 54 Lom 14:115 Binɨb ogɨnap apal, Ñɨn olap ñɨn awl ak, ñɨn ogɨnap

ñɨn awl mel apal. Pen binɨb ogɨnap apal, Mɨnek mɨnekñɨn nokom olap tek mɨdeb apal. Binɨb mɨdupsek pen, kɨlinokom nokom mɨdebal tek, gos tep kɨlop owup adek aknɨŋɨd gel amnɨmuŋ. 6 Binɨb kɨli ñɨn olap ñɨn awl ak mɨdebagɨl, kɨli Bɨawl ak nop gos nɨŋɨd anɨgɨpal. Pen binɨb tapñɨŋeb monmon ñɨbal okok, kɨli Bɨawl ak nop gos nɨŋɨd,God nop tep agɨl ñɨbal. Pen binɨb chag tap yɨpɨl ma ñɨbalokok, kɨli Bɨawl ak nop gos nɨŋɨd, kas tap okok dɨl God noptep agɨl ñɨbal.

7 Chɨn nopun, chɨn bɨ olap ne nokom koŋɨm yonɨmuŋtek ma lek, gos yad ke nɨŋɨd koŋɨm mɨdebin agɨl maagep. Pen ne nokom kumnɨmuŋ tek ma lek, gos yad kenɨŋɨd kumnɨgayn agɨl ma agep. 8 Chɨn koŋɨm mɨdɨl nɨm,Bɨawl ak gos nɨŋɨd ne ayɨp mɨdobun. Chɨn kumonɨgabun,Bɨawl ak gos nɨŋɨd ne ayɨp mɨdɨl kumnɨgabun. Anɨb akkoŋɨm yonɨgabun akaŋ kumnɨgabun ak, Bɨawl ne yɨl nepyonɨgabun. 9 Takaw apin ak jɨj ak anɨgɨl mɨdeb. Klayskumɨl, tɨkjakɨl koŋɨm mɨdeb. Anɨb ak tek ne binɨb koŋɨmmɨdebal okok sek kumɨlak okok sek, kɨlop mɨdupsek kodmɨdɨl, Bɨawl kɨli ak mɨdeb.

10 Pen nɨbi ogɨnap, taynen mam ay kɨlop tɨg asɨkɨl, taptɨmel gebal agɨl nepɨm? Nɨbi ogɨnap, taynenmam ay kɨlopyɨlɨk nɨŋɨd kud ñɨbɨm? Nɨb nepɨm, chɨn mɨdupsek am Godwɨdɨn mɨdup adek ak amon, gɨpun okok bɨlokɨnɨgab. 11Buk Baybol ak anɨgɨl tɨkɨl agak,Bɨawl ak agup, Yad bɨ pel mɨdep ak, anɨb ak tek yad

nɨŋɨd yɨbɨl agebin agup agɨl tɨkak. Binɨb okokmɨdupsek yɨp yɨl apɨl kɨgom yɨmnɨgabal agup agɨl

14:5 Gal 4.10 14:6 1 Ko 10.31, Gal 4.10, 1 Ti 4.3 14:7 1 Ko 6.19-20,Gal 2.20, 1 Te 5.10, 1 Pi 4.2 14:8 Luk 20.38, Gal 2.20, 1 Te 5.10 14:9 Apo10.36, 2 Ko 5.15 14:10 Mat 25.31-32, Apo 10.42, 17.31, 2 Ko 5.10 14:11Ais 45.23, Plp 2.10-11

Page 55: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 14:12 55 Lom 14:17tɨkak. Kɨgom yɨmɨl, mɨdupsek agyɨkɨl agɨnɨgabal,Nad God nokomnɨmmɨdeban agɨnɨgabal agup agɨltɨkak.

12 Anɨb ak nɨm, chɨn mɨdupsek mɨdobun tek, Godchɨnop nokom nokom agnɨgek, tɨtay gɨpun okokagñɨnɨgabun.

Chɨn gon, mam ogɨnap apyap pakɨl tap si tap tɨmel magɨnɨgel

13 Anɨb ak nɨbi mam ay Klays yɨl mɨdebal okok kɨlop tɨgasɨkɨl, tap tɨmel gebal agɨl ma agɨnɨmɨb. Nɨbi pen anɨgɨlgos nɨgɨnɨmɨb. Mam ay tap tɨmel gɨl apyap pakɨnɨgel tekma lɨnɨmuŋ agɨl, adek ak nep gos nɨŋɨd, anɨgem amnɨmuŋ.14 Yad Bɨawl Jisas yɨl mɨdebin tek, ne gos yɨp gek nɨgtepgɨpin. God ne binɨb tap olap asɨkep tek yenɨgel agɨl, gosanɨb ak ma nɨgup. Bɨ olap pen ne tap olap asɨkep tekgonɨmuŋ, bɨ anɨb ak ne tap anɨb ak asɨkɨnɨmuŋ. 15 Anɨb aknep nɨbi tap ñɨŋeb okokmonmon ñɨbem, mam olap nɨŋɨd,tap asɨkep ñɨbebɨm agɨl gos nɨgup ak, tap anɨgɨl ñɨbɨm aknopgemmɨdtepmagup. Nɨbi anɨgɨl nɨm,mamnopmapenma lɨpɨm. Klays nop nen kumak, anɨb ak tek nɨbi tapmonmon ñɨbem ne apyap pakɨl kul gɨnɨmuŋ tek lup akmagɨnɨmɨb. 16 Anɨb ak nɨbi tap tep olap gɨnɨgun agɨl gɨnɨmɨbtek lup ak pen, binɨb ogɨnap nɨbop nɨŋɨd, tap tɨmel gebalgos nɨgɨnɨgel tek lenɨgab, gos nepɨm anɨb ak kelɨgɨnɨmɨb.17 Nɨgɨm. God binɨb kɨlop dɨl kod mɨdeb, takaw anɨb aktap mɨdup ñɨg ñɨŋɨnɨgabun akaŋ ma ñɨŋɨnɨgabun takawak mel. Takaw God binɨb dɨl kɨlop kod mɨdeb anɨb ak penanɨgɨl mɨdeb. God Kawnan ne ak binɨb ayɨp mɨdaknɨŋ,kɨli God agak tek kɨdek gɨl, kɨmɨgel mɨdtep gɨl, mɨñmɨñ14:12 Mat 12.36, Gal 6.5, 1 Pi 4.5 14:13 1 Ko 8.9, 8.13, 10.32 14:14

Apo 10.15, Lom 14.2, 14.20, 1 Ko 8.7-8, 1 Ti 4.4, Tat 1.15 14:15 1 Ko 8.11-1314:16 Tat 2.5 14:17 1 Ko 8.8

Page 56: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 14:18 56 Lom 15:1gɨl gɨpal. 18 Binɨb Klays wog ne anɨgɨl gɨpal ak, Godkɨlop nɨgek nop tep gek, binɨb ogɨnap kɨlop nɨgel binɨb tepmɨdebal apal.

19 Anɨb aknɨm, chɨnkɨmɨgel jɨmñɨlmɨdep ak pel kɨles gɨlkɨdek gɨnɨgun. Pen abe chɨn pel kɨles gɨl, penpen gɨtep gɨlgos sek mɨdɨl kɨles gɨl jak tep gɨl yonɨgun. 20 Pen nɨbi tapñɨŋeb okok monmon ñɨŋɨnɨgun agɨl gos ak nep nɨŋɨd, Godwog ne ak gɨ tɨmel gɨnɨgabɨm. Nɨŋɨd apun, tapmɨdup okokmɨdupsek ñɨŋeb tek mɨdeb. Nɨbi pen tap okok monmonñɨbem, mam ay okok nɨŋɨd, tap asɨkep ñɨbebɨm agɨl apyappakɨl tap tɨmel gel nɨm, nɨbi anɨb ak gɨ tɨmel gɨpɨm. 21Anɨbak takaw yad agɨnɨgebin ak, tepmɨdeb. Nɨbi chag tap yɨpɨlokok ñɨbɨl, ñɨg wayn ñɨbɨl, tap olap ke gɨnɨgabɨm ak, anɨbak mam ay okok kɨlop gek apyap pakɨnɨgel tek lenɨgab,anɨb ak kelɨgɨl ma gɨnɨmɨb. 22 Nad tap anɨb okok gos taynepan ak, gos nad nab ayaŋ yek Bapi God ayɨp tap ñɨli ke.Bɨ olap, ne tap ogɨnap tap tep nɨgɨnɨmuŋ gos nɨŋɨd, gosne nab ayaŋ abe gos anɨb ak nep nɨgup ak, mɨñmɨñ gɨlɨgyenɨgab. 23 Bɨ olap pen tap ogɨnap gos pal lɨlɨg ñɨŋɨnɨmuŋak, God nɨgek takaw mɨŋel ak ne dɨnɨmuŋ. Taynen? Klaysnop gos lɨnɨgɨlɨg ma ñɨŋub, gos pal lɨlɨg ñɨŋub ak nɨm, Godnɨgek takaw mɨŋel anɨb ak ne dɨnɨmuŋ. Chɨn tap olapgɨnɨgabun ak pen, Klays nop gos lɨnɨgɨlɨg ma gonɨgabun,anɨb ak tap si tap tɨmel gɨnɨgabun.

15Chɨn Klays ne gos nɨgup tek nɨŋɨd, ne gup tek nɨŋɨd

kɨdek gɨnɨgun1 Pen chɨn Klays nop gos lɨnɨŋɨd chɨg tep gɨl mɨdobun

okok, chɨn ke mɨdtep gɨnɨgun agɨl ma gɨnɨgun. Chɨn pen14:18 2 Ko 8.21 14:19 Lom 12.18, 15.2, 1 Ko 14.12, 1 Te 5.11 14:20 Mat

15.11, Lom 14.14-15, 1 Ko 8.9, 8.13, Tat 1.15 14:23 Tat 1.15 15:1 Lom14.1, Gal 6.1

Page 57: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 15:2 57 Lom 15:9binɨb Klays yɨl mɨdɨl nop gos kɨles ma nepal okok kɨlopgɨñɨl, mɨŋel dɨpal okok ayɨp dɨnɨgun. 2 Chɨn binɨb anɨbokok kɨlop gɨñɨl, mɨdtep gɨnɨgel agɨl gos nɨŋɨd gɨnɨgun.Anɨgɨl gɨtep gon, kɨli gos sek mɨdɨl kɨles gɨl jak tep gɨlyenɨgel. 3 Chɨn nopun, Klays abe yad ke mɨdtep gɨnɨmagɨl ma gak. Nop anɨgak ak, buk Baybol ak tɨkɨl agak, God,takaw nep agjulak ak, yɨp abe agjulak agɨl tɨkak. 4 BukBaybol takaw bɨlel tɨkɨlak okok mɨdupsek, chɨnop agñɨnɨgtɨkɨlak. Takaw anɨb ak nɨgon chɨnop gek, kɨles tɨmel gɨljak mɨdɨl mɨŋel okok dɨl, gos sek kod yonɨgun. 5 Pen Godne chɨnop gek, kɨles tɨmel gɨl jak mɨdɨl mɨŋel okok dɨl, gossek mɨdobun. Anɨb ak yad God nop agnɨŋɨd apin, Nad ge,Lom binɨb kɨli Klays Jisas gak tek nɨŋɨd kɨdek gɨnɨgun agɨl,gos nokom jɨmñɨl lɨl nɨgɨnɨgel apin. 6 Kɨli gos adek nokomnɨŋɨd, jɨmñɨl mɨdɨl, nad God mɨdeban ak yɨb nep ak dadaplanɨgel apin. God, nad Bɨawl chɨn Jisas Klays bapi nemɨdeban agɨnɨgel apin.

Binɨb Juda mel okok, kɨli abe takaw teplep ak nɨŋɨddɨpal

7 Anɨb ak tek, nɨbi ke penpen dɨl dɨtep gɨnɨmɨb. Nɨbibinɨb kɨli God yɨb nop ak dad aplanɨgel agɨl, Klays nɨbopdak tek, nɨbi ke penpen dɨnɨmɨb. 8 Yad anɨb agebin, Klaysne Juda binɨb bɨ wog gɨñeb kɨli ak mɨdeb. Kɨli God takawnɨŋɨd yɨbɨl mɨdeb ak nɨgɨnɨgel agɨl, ne anɨgak. Bɨ woggɨñeb kɨli ak yek, anɨb ak tek God Juda nɨsed yes okok,kɨlop gɨnɨgayn agɨl aglak tek nep, takaw anɨb akmɨdupsekgɨnɨgab. 9 Pen Klays ne abe anɨgɨl gos nɨgak, ne binɨb Juda15:2 Lom 14.19, 1 Ko 9.19, 9.22, 10.24, 10.33, 13.5, Plp 2.4-5 15:3 Sng 69.9,

Mat 26.39, Jon 5.30, 6.38 15:4 Lom 4.23-24, 1 Ko 9.9-10, 10.11, 2 Ti 3.16-1715:5 Lom 12.16, 1 Ko 1.10, 9.9-10, Plp 3.16 15:6 Apo 4.24, 4.32 15:7

Lom 5.2, 14.1-3 15:8 Mat 15.24-25, Apo 3.25-26, 2 Ko 1.20 15:9 2 Sml22.50, Sng 18.49, Jon 10.16, Apo 3.25, Lom 9.23, 11.30

Page 58: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 15:10 58 Lom 15:15mel okok kɨlop gek, God kɨlop mapen nɨgup ak nɨgɨnɨgel.Nɨŋɨd yɨb nop ak dad aplanɨgel. Klays ned God nop takawagak tek, buk Baybol ak tɨkɨl anɨb agɨlak,Anɨb ak yad binɨb Juda mel nab okokmɨdɨl, yɨb nep ak dad

aplanɨgayn agɨl tɨkɨlak. Yɨb nep ak dad aplanɨlɨgkɨmep agɨnɨgayn agɨl tɨkɨlak.

10 Pen takaw olap tɨkɨl agak,Nɨbi binɨb Juda mel okok, God binɨb ne Juda ayɨp mɨñmɨñ

yɨbɨl gɨnɨmɨb agɨl tɨkak.11 Pen takaw olap abe tɨkɨl agak,Nɨbi binɨb Juda mel okok, Bɨawl ak yɨb nop ak dad

aplanɨmɨb agɨl tɨkak. Binɨbman kekemɨdupsek yɨbnop adek alaŋ dad aplanɨgel agɨl tɨkak.

12 Pen takaw olap, bɨ Aysaya ne tɨkɨl agak,Bɨ Jesi tɨkek tɨk dad amɨl tɨkɨnɨgabal olap apjakɨnɨgab agɨl

tɨkak. Ne bɨawl mɨdɨl, binɨb Juda mel okok kɨlopdɨl kod yenɨgab agɨl tɨkak. Ne chɨnop kod mɨdtepgɨnɨgab agɨl, gos sek kod yenɨgabal agɨl tɨkak.

13 Pen God ne nɨbop gek, gos sek kod mɨdebɨm. Anɨb akyad God nop agnɨŋɨd apin, Lom binɨb kɨli nep gos lɨnepal,anɨb ak kɨlop ge, kɨlimɨñmɨñ tɨmel yɨbɨl gɨl, kɨmɨgelmɨdtepyɨbɨl gɨnɨgel apin. Anɨge, Kawnannad ak kɨlop kɨles ñɨl kodmɨdaknɨŋ, gos sek kod mɨdel amnɨmuŋ apin.

Pol wog ne ak gos nɨgek tep gup14 Pen mam ay yad okok, yad gos kɨles gɨl nɨŋɨd anɨb

ak nepin, nɨbi pel tap gɨtep gɨpɨm. Gos tɨpagɨl ke yɨbɨlnepɨm ak nɨm, takaw tep ak penpen agñɨ tep gɨnɨmɨb teklup. 15 Pen takaw ogɨnap nɨbop kɨles gɨl tek agɨl tɨkebinak, gos tɨmud nɨbop ak pag yɨkaŋ agɨl tɨkebin. Yad nepin,15:10 Lo 32.43 15:11 Sng 117.1 15:12 Ais 11.1, 11.10, Lep 5.5, 22.1615:13 Lom 12.12, 14.17 15:14 1 Ko 8.1, 8.7, 8.10, 2 Pi 1.12, 1 Jo 2.21

Page 59: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 15:16 59 Lom 15:21God yɨp yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨl, wog ne ak yɨp aglak. 16 Yɨpaglek, yad Klays Jisas bɨ wog gɨñeb ne mɨdɨl, binɨb Judamel okok kɨlop gɨñɨbin. Yad bɨ God nop sɨbogep okok tekwog ak gɨpin. Binɨb Juda mel okok kɨlop anɨgɨl gɨñen, GodKawnan ne ak gek, binɨb Juda mel okok gos kɨli ak God yɨlamnɨgel. God yɨl amek, binɨb suŋtep ne okok yenɨgel. Kɨlianɨgɨl mɨdɨl, kɨlop tap pak sɨbog ñɨbin tekmɨdel, God kɨlopnɨgek nop tep gɨnɨmuŋ. Anɨb ak tek yad wog anɨb ak gɨl,God takaw teplep ak dad amɨl, binɨb Juda mel okok kɨlopagñɨbin.

17 Anɨb ak yad Klays Jisas nop chɨgɨl mɨdɨlɨg, God nopwog gɨpin ak, yɨp tep yɨbɨl gaknɨŋ gɨpin. 18-19 Pen yad kegɨpin ak ma agɨnɨgayn. Klays yɨp dɨl kod mɨdaknɨŋ, nopchɨgɨl mɨdɨl kɨles ne ak dɨpin ak agɨnɨgayn. Kɨles ne ak dɨl,binɨb Juda mel okok kɨli God nop kɨdek gɨnɨgel agɨl, kɨloptakaw tep ak agñɨbin. Klays yɨp gek, takaw tep ne ak agɨlɨgwog gɨtep gɨlɨg gɨpin. Yɨp gek kɨles dɨl, tap mageptek kekeogɨnap gɨpin. Gen, God Kawnan ne ak yɨp kod mɨdaknɨŋwog kɨles tɨmel gɨl gɨpin. Anɨgen, binɨb Juda mel okoknɨŋɨd, God nop kɨdek gɨpal. Ak nɨm, yad Jelusalem tɨkjakɨl,Klays takaw teplep ne ak agñɨ tep gɨ dam damman palawlmanYililikumamjakɨnek. Anɨgɨl ajɨlɨg, Klays takaw teplepne ak mɨdupsek agñɨjunek, binɨb man anɨb okok nɨgɨlak.20 Gos yad pel nepin ak, yad binɨb Klays nop ma nɨgɨlakman okok nep amɨl, takaw teplep ak agñin agɨl nepin. Pentakaw pal adaŋ lɨl olap agebin, Bɨ ogɨnap kalmeg puŋɨlɨpaladek ak, kal gin agɨl, gos ak ma nepin agebin. 21 Yad penbuk Baybol ak agak tek gɨnɨm agɨl gos nepin. Tɨkɨl anɨbagak,Binɨb kɨlop takaw nop akma agñɨlak okok, kɨli nɨgɨnɨgabal15:16 Lom 1.5, 11.13, 12.3, Gal 2.7-9, Plp 2.17 15:18-19 Apo 19.18, 2 Ko

3.5, 12.12 15:20 2 Ko 10.15-16 15:21 Ais 52.15

Page 60: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 15:22 60 Lom 15:29agɨl tɨkak. Binɨb takaw nop ak ma nepal okok, kɨligos nɨgtep gɨnɨgabal agɨl tɨkak.

Pol taun Lom amɨl, man Spen abe amnin agɨl gos nɨgup22 Anɨb ak tek ñɨn kuŋay yɨbɨl, nɨbop nɨgɨnɨg amnin

agɨl nepin ak pen, wog olap gos abe mɨdeb, amnɨm tekma lup. 23 Mɨñɨl pen man wakay ogɨnap, wog yad mamɨdeb. Pen sub kuŋay yɨbɨl nɨbi yɨl amnin agɨl pel gosnɨŋɨd, 24 man Spen amnɨgebin tek, gos yad anɨgɨl nepin.Yad man Spen amnɨg, kanɨb nab okok ajɨlɨg nɨbi Lommɨdebɨm apjakɨl tapɨn mɨdenɨm. Nɨb ayɨp mɨden yɨp tepyɨbɨl gek, kɨdek man Spen amnɨg, yɨp tap ogɨnap ñɨl, damkanɨb nab ak yokem amnɨgayn agɨl gos nepin. 25-26 Mɨñɨlpen yad Jelusalem amebin. Klays binɨb ne Masedoniyaplopens okok ayɨp Akaya plopens okok ayɨp, kɨli Jelusalembinɨb Klays yɨl mɨdebal yɨmgeptek okok kɨlop tap ogɨnapñɨnɨgun agɨl gos nɨgɨlak. Gos kɨli ke anɨb nɨŋɨd, takaw olapaglɨl mani tap ogɨnap ñel, mɨñɨl yad Jelusalem binɨb Klaysyɨl mɨdebal okok kɨlop dam ñɨnɨg amebin. 27 Gos kɨli kenɨŋɨd gɨlak anɨb ak tep gɨlak. Taynen? Tap kɨli Juda binɨbkɨlop pen ogɨnap ñeb tekmɨdeb. Juda binɨb kɨli God takawne ak dɨl, binɨb Juda mel okok kɨli God nop gos nɨgɨnɨgelagɨl, kɨlop agñak. Anɨb ak tek, binɨb Judamel okok tap dayolap mɨdeb. Kɨli mani tap kɨli mɨdeb ak ogɨnap dɨl, Judabinɨb okok kɨlop pen ñɨnɨgel. 28 Anɨb ak yad wog nɨm akgɨjunɨm. Penmani yɨpñɨbal anɨb ak damɨl, JelusalembinɨbKlays yɨlmɨdebal okokmanimɨdupsek kɨlop ñɨnɨgayn. Ñɨl,kɨdek man Spen amnɨg, kanɨb nab okok ajɨlɨg nɨbi Lommɨdebɨm ak apjakɨnɨgayn. 29 Pen yad nepin, ñɨn anɨb15:22 Lom 1.13 15:24 1 Ko 16.6 15:25-26 Apo 19.21, 20.22, 24.17, 1 Ko

16.1-4, 2 Ko 8.1, 9.2, 9.12 15:27 Lom 9.4, 11.17, 1 Ko 9.11, Gal 6.6 15:29Lom 1.11

Page 61: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 15:30 61 Lom 16:4ak apɨl nɨbop nɨgen, Klays ayɨp yonɨgabun tek, ne chɨnopgɨtep yɨbɨl gek mɨdtep yɨbɨl gɨnɨgabun.

30 Pen mam ay sɨkop. Bɨawl chɨn Jisas Klays yɨl mɨdon,God Kawnan ne ak chɨnop gek penpen mapen lɨpun. Anɨbak tek, yad nɨbop kɨles gɨl agnɨŋɨd anɨb agebin. Nɨbiyad ayɨp jɨmñɨl kɨles gɨl God ayɨp agɨlɨg yonɨgun. Godayɨp agɨlɨg mɨdem, yɨp kod yonɨmuŋ. 31 Anɨgɨl God nopagnɨgem, yad Judiya plopens amɨl Jelusalem amjaken, Godyɨp kodmɨdaknɨŋ Juda binɨb Klays nop gos ma nepal okokyɨp gɨ tɨmel ma gɨnɨgel. Pen abe agnɨgem, yad JelusalembinɨbKlays yɨlmɨdebal okok, kɨlopmani ñɨnɨgayn aknɨgel,kɨlop tep yɨbɨl gonɨmuŋ. 32 Anɨb ak God gos ne ke nɨŋɨd,yɨp amnoŋ agonɨmuŋ, amɨl mɨñmɨñ gɨlɨg nɨb mɨdebɨm akamjakɨnɨm. Amjakɨl, nɨb ayɨp añɨŋ sɨkol won olap lɨl, kɨlesdɨnɨgayn. 33 Pen God bɨ kɨmɨgel mɨdtep gep ak, ne nɨbopmɨdupsek ayɨp yonɨmuŋ. Yaw.

16Pol ne binɨb kuŋay kɨlop ag dɨdeg lup

1 Pen nɨbi takaw anɨb ak nɨgɨnɨmɨb agɨl, yad agebin, Aychɨn Pibi ne bin wog gɨtep gep ak mɨdeb agebin. Klaysbinɨb ne pelpel apnan gɨpal, taun Senkliya mɨdebal okok,Pibi kɨlop gɨñɨl, wog anɨb ak gɨtep gup. 2Ne nɨbi mɨdebɨmak amjakek, nɨbi Klays yɨl mɨdebɨm okok tek, Bɨawl chɨnanop gos nɨŋɨd Pibi nop dɨl dɨtep yɨbɨl gɨnɨmɨb. Pen tapogɨnap ma yek nɨŋɨd monmon ñɨnɨmɨb. Ne binɨb kuŋaykɨlop dɨtep gɨl, yɨp dɨtep gɨl gup anɨb ak tek, nɨbi nop dɨtepyɨbɨl gɨnɨmɨb.

3 Nɨbi takaw yad ak dɨl, bɨAkwila ayɨp bin ne Plisila ayɨpkɨlop ag dɨdeg lɨnɨmɨb. Kɨli ayɨp Klays Jisas wog ak jɨmñɨlgɨnok. 4 Bɨ ogɨnap ned yɨp paklɨnɨg gelak, bɨ bel anɨb ak15:30 2 Ko 1.11, Plp 2.1, Kol 4.3, 4.12, 2 Te 3.1 16:3 Apo 18.2, 18.18, 18.26,

2 Ti 4.19

Page 62: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 16:5 62 Lom 16:11mɨdɨl, kasɨn gɨlek. Pen chɨlop paklɨnɨgel agɨl gos ak manɨŋɨd anɨgɨlek. Yad kɨlop gos tep yɨbɨl nɨŋɨd tep apin akpen, yad nokom mel. Binɨb Juda mel man ke okok mɨdɨl,kɨli Klays binɨb ne pelpel apnan gɨpal okok, kɨli abe kɨlopbel gos tep yɨbɨl nɨŋɨd tep apal.

5 Pen nɨbi takaw yad ak dɨl, Klays binɨb ne kal kɨli belpelpel apnan gɨpal okok kɨlop abe ag dɨdeg lɨnɨmɨb.

Takaw yad ak dɨl, bɨmapen yad Epaynedus nop ag dɨdeglɨnɨmɨb. Binɨb Esiya plopens nɨb ak Klays nop dɨlak okok,ne Klays nop ned dak.

6Takaw yad ak dɨl, bin Maliya nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb. Nenɨbop nen wog kɨles gak.

7 Takaw yad ak dɨl, bɨ Adlonikus ayɨp bin Juniyas kɨlopag dɨdeg lɨnɨmɨb. Kɨli omɨŋal binɨb yadmɨdɨl, yad ayɨp naglep ak yolɨgɨpun. Kɨli omɨŋal bɨ Jisas takaw nop dad amebokok tep yɨbɨl mɨdebil. Kɨli Klays nop ned del, yad kɨdekdɨnek.

8 Takaw yad ak dɨl, bɨ Abliyadus nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb.Ne bɨ mapen yad, Bɨawl ak nop chɨg tep gup ak.

9Takaw yad ak dɨl, bɨ Ulbanus nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb. Neayɨp Klays wog ak jɨmñɨl gɨnok. Pen bɨ mapen yad Stakisnop abe ag dɨdeg lɨnɨmɨb.

10 Takaw yad ak dɨl, bɨ Apeles nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb.Klays ne bɨ anɨb ak wog nop ak nɨgek tep gup.

Takaw yad ak dɨl, bɨ Alistobulus binɨb kal ne mɨdebalokok, kɨlop ag dɨdeg lɨnɨmɨb.

11 Takaw yad ak dɨl, bɨyad Helodiyon nop ag dɨdeglɨnɨmɨb.

Takaw yad ak dɨl, bɨ Nalsisus binɨb kal ne Klays yɨlmɨdebal okok, kɨlop ag dɨdeg lɨnɨmɨb.16:5 1 Ko 16.15, 16.19, Kol 4.15, 2 Ti 1.15, Plm 2

Page 63: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 16:12 63 Lom 16:1812 Takaw yad ak dɨl, bin Tlipina ayɨp bin Tliposa ayɨp

kɨlop ag dɨdeg lɨnɨmɨb. Bin omɨŋal ak Bɨawlwogne ak kɨlesgɨl gɨpil.

Takaw yad ak dɨl, bin teplep Pelsis nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb.Ne Bɨawl wog ne ak kɨles tɨmel gɨl gak.

13 Takawyad akdɨl, bɨ Lupus, Klays nop aglek bɨ tep yɨbɨlmɨdeb ak, nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb. Pen nonɨm ne ak ami yadtek lup ak, nop ag dɨdeg lɨnɨmɨb.

14 Takaw yad ak dɨl, bɨ Asiglitus, Plegon, Hemes,Patlobas, Hemas, nɨmam kɨli ayɨp mɨdebal okok, kɨlopmɨdupsek ag dɨdeg lɨnɨmɨb.

15 Takaw yad ak dɨl, bɨ Pilologus ayɨp bin Juliya ayɨp, bɨNeleyus ayɨp nɨnay ayɨp, bɨ Olibas ayɨp binɨb mɨdupsekKlays yɨl mɨdɨl kɨli ayɨp mɨdebal okok, kɨlop ag dɨdeglɨnɨmɨb.

16 Chɨn God binɨb ne pel gɨpun tek, nɨbi mɨñmɨñ gɨlɨgpenpen ñɨn pak sakɨnɨmɨb.

Binɨb man ke okok mɨdɨl, Klays binɨb ne pelpel apnangɨpal okok, kɨli nɨbop Lom binɨb okok ag dɨdeg lebal.

Bɨ okok kɨli binɨb ogɨnap kɨlop gek asɨk keke lɨpal17 Pen mam ay sɨkop, yad nɨbop kɨles gɨl agnɨŋɨd anɨb

agebin, nɨgtep gɨnɨmɨb. Bɨ ogɨnap takaw okok nɨb dad apɨlagñɨl, takaw tep ned nepek ak tɨbɨlɨkɨpal. Anɨgel, binɨbKlays yɨl mɨdebal ogɨnap nɨŋɨd, apyap pakɨl takaw tep akkelɨgɨl, asɨk keke lɨpal. Anɨb ak nɨbop abe gɨnɨmuŋ tek lupak, kɨlop kud ñɨl pal okok yenɨmɨb. 18 Bɨ anɨgɨpal okok,Bɨawl chɨn Klays nop wog ak ma gɨpal. Mubwak kɨli keanep gos nɨŋɨd gɨpal. Kɨli chɨn binɨb okok kɨlop takawyepɨs agɨl, tɨtay dɨl dɨnɨgun agɨl, takaw yɨdek apal. Takawanɨb ak agel, binɨb gos kɨli pal awl ma mɨdeb okok, kɨli16:13 Mak 15.21 16:16 1 Ko 16.20, 1 Pi 5.14 16:17 Mat 7.15, Apo 15.1,

15.5, 1 Ko 5.9-11, 2 Ti 3.5, Tat 3.10, 2 Jo 10 16:18 Plp 3.19, Kol 2.4, 1 Ti 6.5,Tat 1.10, 2 Pi 2.3

Page 64: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 16:19 64 Lom 16:25-27kɨlop nepal. Nɨŋɨd, takaw nɨŋɨd yɨbɨl agebal agɨl, yepɨsadek apal ak kɨdek gɨpal. 19 Nɨbi God takaw ne ak dɨtep gɨlkɨdek gɨpɨm ak, binɨb okok mɨdupsek nɨbi gɨpɨm ak nepal.Anɨb ak tek nɨbi anɨgɨpɨm ak gos nɨgen, yɨp tep yɨbɨl gup.Yad pen anɨgɨl gos nepin, nɨbi tap gɨtep gep ak nɨgtep yɨbɨlgɨnɨmɨb, tap gɨ tɨmel gep ak olap gos ma nɨgɨnɨmɨb. 20 Penwulep mɨdeb, God ne Satan nop dɨl tob muk nɨbop okoklek, taw tɨbɨkɨnɨgabɨm. God, ne bɨ kɨmɨgel mɨdtep gep ak.

Bɨawl chɨn Jisas ne nɨbop yɨmug nɨŋɨd gɨtep gɨnɨmuŋ.Takaw day won ogɨnap

21 Bɨ Timoti, ne ayɨp Klays wog ak jɨmñɨl gɨlok ak, nɨbopag dɨdeg leb. Bɨyad Lusiyus ak, Jeson ak, Sosipadel ak, kɨliabe nɨbop ag dɨdeg lebal.

22 Yad bɨ Tediyus, Pol agek mɨj kɨl tɨkɨpin awl. Bɨawl aknop nɨŋɨd nɨbop ag dɨdeg lebin.

23-24 Bɨ Gayus ne nɨbop ag dɨdeg leb. Ne yɨp dam kal neak lɨl, kod mɨdtep gup. Pen Klays binɨb ne awl ak pelpelapnan gɨpal okok, kɨli Gayus kal ne ak pelpel apnan gɨpal.Bɨ Elastus ayɨp mam chɨn Kuwatus ayɨp, kɨli omɨŋal nɨbopag dɨdeg lebal. Bɨ Elastus, ne man awl anɨb akmani ak kodmɨdeb.

God yɨb nop ak dad aplanɨgun25-27 Pen God yɨb nop ak dad aplanɨgun. God ne

kɨles mɨdeb ak, nɨbop gɨnɨmuŋ tek lek nop kɨles gɨl goslɨnɨgɨnɨgabɨm. Takaw anɨb ak, yad Jisas Klays takaw teplepagñɨnɨm agɨl, takaw anɨb ak agñɨbin. Takaw teplep anɨbak bɨlel nɨb we gɨl yolɨgup ak pen, mɨñɨl mɨseŋ lup. Godne bɨ pel mɨdep ak. Mɨñɨl ne kɨles gɨl agek, bɨ God gos16:19 Mat 10.16, Lom 1.8, 1 Ko 14.20 16:20 Stt 3.15, Lom 15.33, 1 Ko 16.23,

1 Te 5.28, Lep 22.21 16:21 Apo 16.1, 19.22, 20.4 16:23-24 Apo 19.29, 1Ko 1.14, 2 Ti 4.20 16:25-27 Lom 1.5, Epe 1.9, 3.5, 3.9, 3.20, Kol 1.26-27, 1 Te3.13, 1 Ti 1.17, 6.16, Jud 25

Page 65: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

Lom 16:25-27 65 Lom 16:25-27ñek agñeb okok kɨli takaw anɨb ak tɨkɨlak ak agel, mɨseŋlup. Pen takaw we gɨl yolɨgup anɨb ak mɨseŋ lɨl, binɨbkɨlop gek, takaw ak nɨgtep gɨpal. God nokom kɨles gɨl agɨlagek, binɨb man okok mɨdupsek nop gos lɨnɨŋɨd, agup tekkɨdek gɨnɨgel. God nɨm ak, ne nokom bɨ gos tɨpagɨl nɨgepak. Jisas Klays chɨnop gek, God yɨb nop ak pel pelnep dadaplanɨgun. Yaw.

Page 66: LOM - ebible.org · LOM PolLomBin ... aknop,yɨbdadaplanɨgeltekmɨdebak.Yaw. 26 Anɨgelgel,Godkɨlopyepɨlek,tapnebeŋgupadekak nepgɨpal.Binokok,bɨ ...

66Jisas Klays Takaw Teplep Ne

Tay New Testamentcopyright © 2013 Pioneer Bible TranslatorsLanguage: Tay (Tai)Translation by: Pioneer Bible Translators

The New Testament in Tay, Madang Province, PNGNupela Testament long Tok Tay

This translation, translated by Pioneer Bible Translators, was published in 2013.If you are interested in obtaining a printed copy, please contact the Pioneer BibleTranslators at www.pioneerbible.org

.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-08-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 14 Mar 2019 from source files dated 30Nov 201824d09cce-9a93-523a-afa5-7b091c264cee