- LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya...

14
CaRW 13 - - - MWAAL LO 1 NElA I 1. .UNIVERSITY or: HAWAII LIBRARY

Transcript of - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya...

Page 1: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

CaRW 13

-- -MWAAL LO

1

NElA I 1.

.UNIVERSITY or: HAWAII LIBRARY

Page 2: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

NOTICE THESE PILOT TEST MATERIALS ARE FOR EXPERIMENTAL

USE ONLY AND MAY NOT BE REPRODUCED WITHOUT WRITTEN PERMISSION FROM THE PALM DEVELOPMENT CENTER

NOV'SO

Th• content• ot tlleH 1natr11Ctiona1 •t•ri•1• """ de•eloped with t1NU1Cia1 aaaiatana1 f.rOll tll• Office Of 1111...,...1 ldllOation, 0.partMnt Of 11 .. 1t11, Edu• cation, ancl .. uue. Tiie tundl """ p.ra.idecl tlll'O"'lll tll• 1111-1 lclucation Act, Title vu of tll• 11-ntary and leaondary Education Act of lMS aa ......Seel by Plllllio I.aw 95•5'1. However tll• content• do not nea1Hari1y rep.rHent the poai• Uon or poUoy of that av•nay and a reader 11\ould 11Ct inter elldore-11t by the Federal GaYen.111t.

Developed by1

PALM taaifio .UM l.all9UA9•• ll&teriah oevelopMllt canter IOC1a1 lai1110e llaHA.l'Clll l111titllte 2U4 Haile way, - 7U, Unive.reitv of HawaU at Manoa -llllu, llawaU MIU

Page 3: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

MWAAL L6

Translated by Rosa Warakai

Illustrated by Gue

Page 4: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey
Page 5: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

Eew soral S66bwal nge Ping me Kindu

re ghal kkepas fengal. Ping aa angali

Kindu bwe, "Sa lo faragh fetal. U mangi

schagh kkapasal lisang we mesteruusch e

angali ghisch? Sa lo ghutta lisang laal.

E lo wool schughul ghilomwol mwaal."

1

Page 6: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

Kindu aa aiyegh bwe, "Nge ebwe faisul

yaasch schuungi woo?" Ping aa ira bwe,

"eel sa lo aiyeghiiy taata?"

Ping me Kindu raa fattabw bwe rebwe

lo ghutta taataar. "Taang, u ghuleey

igha e lo iye lisang la mesteruumem e

tittillapangalighamem? u ghuleey?" 11 66! i ghuleey. 6w ghuleey saschughul

toghul ?" Taata aa angaliir. "Nge ila

6wbwe attabweeyta schagh saschugh laal.

Owbwe attabweey saschugh laal meweilang.

Ess6bw taawl6 mwo yaami faragh nge ila

6wbwele weri eew imwal ighiwe. Mwey we

nge leliyel akkamee16. Es66r lo le e

lollo iye ighila. 6wbwe takk nge ila

6wbwele soro16 peigh mwaalemi nge ouwa teeghiita schugh laal. Es66r yaletaal

schugh laal. Ila 6wbwele fatta w661 schuugh laal nge 6wbwele weriita eew

faay tomw6gh. Eweey schagh uluulul

eschay mwaa1 igha e gha1 ghi16mw. 6wbwe

kke attabweeyta schagh schuugh laal, nge

ila 6wbwele tetteengali ighila eweey

schagh eschay mwaal igha e ghi16mw. Ess6bw mmwey mwo nge ila 6wbwele weri

elef6sch schapil walawal kkela re ghi

arraghu fengal. Aramas re ghal aita

!;Chapil walawal kkaal bwe, "Eleschay

Atte sch66bwut Bwiibwi." Ouwa sorol6

peigh sch66bwutmi 6rol walawal kkewe re ~ . ; ;;

ghal ira bwe, "Eleschay Atte schoobwut

Bwiibwi," nge ila 6wbwele weri lisang laal . "

"Emmwel bwe aibwe 16 ghutta? Ping aa aiyegh. "I mangiiy nge owbwe

; ; ;

schuungi," taata aa angaliir. "Ow mangiiy schagh direkksiyoonal? Emmwel

ibwe feeru ngali ghami m66paal."

2

Page 7: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

"Ay mangiiy schagh," Kindu aa ira.

Me saammwal nge aibwe teeta wool sachug­

hul toghul. Aiya sorolo peigh mwaalemem

orol imwal akkameelo we melal mwey we.

E takk nge aiya fatta w661 schughul

ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel

ngali schagh f aay la eweey schagh eschay

mwaal. Aibwele weri schapil walawal

kkewe re ghal aital bwe, "Eleschay

Atte sch66bwut Bwiibwi." Iwe, aiya wogho­

taghelo peigh schoobwutumem reel weighu

kkela elef osch nge aiya mwet uwel ngali

lisang we."

..

3

Page 8: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

"E ghi wel," taata aa ira. "Bwal

iyeel eew mang ghatch. Esoor yaletaal

schuugh laa1. 6w uruuru1ong taay ghikkit

1161 eew ghottal ghitighiit nge 6uwa

bwughil. Ighila ow mwetel6 iye nge

6uwa kke akkaschetiw faay ghikkit kkelaal

bwe yaami ghikkil. Ila nge ow ssobw

mwaal Sangi yaal la OW mwetto meiye. Ow

ghi alughulughughami bwe owbwe sef aale­

wow leesor alawas." ~~

Atte mwaal kkewe raa isiisilong aar

paay p66n, kkeesu, me mans66na 1161 eew

ghottal. Raa bwal aleeleew ulumeer

schaal 1161 eew siito ghitighiit. Kindu

aa isiisilong faay ghikkit 1161 bworo­

saal . Ping aa bworosaali aar tddl. Iwe

schagh nge raa mwet bwe rebwe 16 ghutta

lisang we. Raa faraghiiti saschdgh we

taataar e ghi ghommwal angaliir. Raa

faragh meweilangil saschdgh we. Ese

mmwey mwo nge raa weri iimw tuufey we.

Raa bwel le yaar teeghiita schuugh we.

Llol aar fef faragh nge Kindu aa ghal

akkaschetiw faay ghikkit kkewe bwe aar

ghikkil. Ese taawl6 mwo nge Kindu aa

ira bwe, "Oow! esa yoorolo faay, Meta

sibwele feeru?"

Akkaschetiw peypeyil p66n, "Ping

aa angali. E ghi ghatch mangemang la,"

Kindu aa ira.

"E ghi ssogh pattiisch p66n. 11 Iwe

schagh nge raa f erey sefanngil p66n

kkewe nge raa ghal akkaschetiw bwe aar

ghikkil ngare raa sefaal.

4

Page 9: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

--/

Raa tooto ighiwe rebwele sorol6

peigh schoobwutuur iye. Raa sorol6

peigh schoobwutuur nge raa weri schapil

walawal kkewe ~l~fosch nge raa schuungi

lisang we.

bwal

Raa r.1amma llol lisang we, nge raa

ghal owruur alongal olopeighil

roschol. Raa f ighi tuul

ghi weri ghatchuuw

E ghi ischikkit

lisang we me

we yaar bwe

olopeighil

rebwe

lisang we.

olopeighil lisang yeel.

"I rnangiiy nge eyoor ararnasal

ighiwe iye e iisch wool olopeighil

Kindu aa ira.

school ighiwe."

"Ese lisang yeel."

kkaisul yaar iisch

5

Page 10: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

Aa ghatch bwungiyal aar ghal 6wruur

fetal 1161 lisang yeel, nge Ping aa ira

bwe, "Sa mwetemwet. Ebwele tubw alet."

Raa ghi assitiiriwow ighiwe schapil

walawal kkewe elefosch e lo iye. Raa

bwel le yaar teeghi sefaaliitiw schuugh

we.

"!we, iya ighiwe yaalisch iye?"

Kindu aa aiyegh, Ikkifa peypeyil peon

kkewe? Raa piipiiy feteleey. Raa

piipiiy feteleey poon kkewe nge rese

schuungil.

Ese mmwey mwo nge Kindu aa weriita

eschay paluuma mewool eew schapil wala­

wal. "Fatta! Ilaal paluuma la e angil­

lilo peypeyil poon kkewe. Ighila mille

sibwele mwaal lo. Si ssobw toolo lo

reel imwasch." Ping aa ira.

Kindu aa sang. "Ebwele roschooti

ghisch. Yaa mesagh. I yobwota bwe ibwe

lo wool schuugh yeel lebwongiiy. Ya

mesagh. Meta sibwele feeru!"

"Emmwel mwo sang la!" Ping "' aa

akkabwas ngali. "Sang la essobw alisugh.

Allughulo bwe sibwe mangiiy sibwe faisul."

Kindu aa allughulo me sang nge raa

mw66ttiw faal eew schapil weighu. "Ya

ghuleey," Ping aa ira. "Iyeel mil le

sibwe feeru. Sa teeghiitiw schagh

schuugh yeel, bwe saschugh we imwu e

lootiw faal mwuul. Iwe, ila sibwele

mwet ngali saschugh laal.

Sibwe faisul nge sibwe weleeti igha

sibwe mwetel6 iye?" Kindu aa aiyegh.

"Sibwe attabweey schagh ighila e

ghal bwuulo schaal iye. Schaal yeel e

mwettiw faal, nge ila saschugh laal ebwe

bwuutiw faal schuugh yeel bwuuwow leeset.

6

Page 11: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

Si arap ngali saat. Sibwe attabweeywow

schagh bwuuwowul saschugh laal 16f f6sch

ngali saat. Sa mwet. Aa tuttubwutiw

alet."

7

Page 12: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey

AIYEGH

1. Meta kkewe ghikkillal igha ubwe rnwe­

teeti lisang we e ghi yopw?

2. E rnwetto rneiya ital schuugh we?

3. Meta klrnwe atte mwaal kkewe re bwei­

bwogh?

4. Meta atte mwaal kkewe re ghal akkas­

chetiw peypeyil p66n leeyal reel?

5. Meta e lo 1161 lisang we?

6. Efaisul peypeyil p66n kkewe aar

ghikkil?

7. Iyo e ischikkittiiy 1161 olopeighil

lisan5 we?

8. Efaisul aal Ping ghuleey meta ebwe

f ~~ru?

9. U afeschi Kindu bwe ubwe abwiibwi

ngali? Nge Ping?

10. Meta ye ararnas re ghal yaaya nge

rebwe schuungi igha rebwe mwetel6

iye?

ACTIVITIES

I. Ffeer aghikkil kkaal: Saschugh, ~ ~

Iimw, Eleschay Atte sch66bwut Bwiibwi,

Lisangal Ghilommwol Mwaal.

Olighat rebwe ammwalaalo aghik­

kil kkaal leliyel mellol kkuwotto

bwe ebwe abwaaringaliir igha e lo

iye milikkaal.

II. Liwiliir olighat kka rebwe ghal

afal reel rnwetelool lisang we, me

sefaalto leeiimw.

8

Page 13: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey
Page 14: - LO€¦ · Aiya sorolo peigh mwaalemem orol imwal akkameelo we melal mwey we. E takk nge aiya fatta w661 schughul ghilommwoor mwaal. Aibwele mwet uwel ngali schagh f aay la eweey