Consumententijdschrift over gezondheidNr 3 - 2015, jaargang 12 | Prijs: € 6

sportersNutritionele misverstanden bij

vakantie met je gezin

Een fijne

meer dan alleen honingBijenproducten

Liefdeshormonen

nodig voor rust,ontspanning en

energie!

energeticanatura.com

Heilen mit Bakterien seit 1954

PREBIOTICA

MELKZUURBACTERIËN

IMMUNOLOGISCHE PROBIOTICA

VAGINAAL PROBIOTICUM

OUR CHALLENGE IS

HEALTH

Nieuw: Monotherap

ie

symbiopharm.indd 1 29/01/15 09:05

VOORWOORD

3

Pascale Van den Heede

Hoofdredacteur

energeticanatura.com

Heilen mit Bakterien seit 1954

PREBIOTICA

MELKZUURBACTERIËN

IMMUNOLOGISCHE PROBIOTICA

VAGINAAL PROBIOTICUM

OUR CHALLENGE IS

HEALTH

Nieuw: Monotherap

ie

symbiopharm.indd 1 29/01/15 09:05

De zoektocht naar gelukSpirituele leraren als Louise Hay en Eckhart Tolle geven al jaren een leidraad in de zoektocht naar geluk. Hun filosofie is kortweg dat geluk begint met het accepteren en houden van jezelf en van je leven hoe het er NU uitziet. Je emoties zien en ze aanvaarden, erin verblijven zonder te vluchten, is een onderdeel van de “Mindfulness” die al een 20-tal jaren ook in België beoefend wordt.

Dit bewustzijn begint ook door te breken op lokaal en universitair niveau. Zo las ik een artikel in de krant dat geluk een kwestie van is van de juiste levenshouding. Dit artikel is gebaseerd op onderzoek van dr. Mia Leyssen, hoogleraar psychologie aan de KU Leuven. Zij is één van de voornaamste onderzoekers binnen het veld van de positieve psychologie in ons land. Volgens haar is gelukkig zijn een vaardigheid die aan te leren en te cultiveren is. Om dat gevoel van ‘welzijn’ tot stand te brengen, moeten we ons leven op 4 belangrijke vlakken in balans weten te houden: • in de relatie met ons lichaam• in de relatie met onszelf• in die met anderen om ons heen• in onze verhouding naar het spirituele

Mensen met een groot zelfreflectief vermogen, die stilstaan bij hoe ze met het leven en de dingen omgaan, voelen zich beter dan mensen die daar aan voorbijgaan. Zelfkennis en zelfacceptatie horen daarbij. Echt gelukkig zijn komt neer op een balans tussen autonomie - wat past bij mij - en verbondenheid - hoe ben ik met anderen. Wat fijn dat na al die jaren nu ook de reguliere wereld deze wijsheden begint te verkondigen. Zo kunnen we met zijn allen gaan voor meer liefde, begrip en verbondenheid. Ik kijk uit naar andere voorbeelden!

ReferentieVlogaert H. “Geluk is vooral een kwestie van de juiste levenshouding”. De Morgen, 8 juni 2015.

EUapproved

effect

– org

anic

chr

omium yeast –

Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14 - 1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 - Fax: 02 720.51.60 e-mail: info-be@pharmanord.com

Gratis doosje?Neem deel aan de quiz opwww.pharmanord.be/chromium-quiz

Bio-Chromium is verkrijgbaar bij jouw apotheker en bestaat in verpak kingen van 60 fo 150 tabletten vanaf 16,95€ adviesprijs.1 tablet per dag volstaat.

Het eten van koolhydraten, de suikers die we vinden in wit brood, in aardappelen, pasta en rijst, maar ook in limonades, snoep en gebak brengen je bloedsuikerwaarden uit balans. Dit geeft ons nog meer zin in zoet ! Normale, stabiele bloedsuikerwaarden kunnen je leven makkelijker maken.Ter ondersteuning van een aanpassing van je voedingwijze en het regelmatig beoefenen van een gezonde lichaamsactiviteit kan Bio-Chromium bijdragen tot een sneller én beter effect.

Bio-Chromium bewijst zijn effect

BE_C

hrom

_AD

_Lee

fNu_

DU

_148

x210

_021

5

Drang naar zoet?

STOP!

100

90

80

70

60

50

40

30

20

10

0

%

12%10%100%

Organisch ChromoPrecise

Synthetischorganisch chromium

Anorganischchromiumzout

Biologische beschikbaarheid van chromium in %in vergelijking met ChromoPrecise

Tot 10-keer betere opname

Chromium, organisch gebonden aan bakkergist, ChromoPrecise, wordt volgens EFSA tot 10-keer beter opgenomen in vergelijking met andere anorganisch of synthetische chromiumvormen.*EFSA: European Food Safety Authority is het controle-organisme voor voedselveiligheid van de Europese gemeenschap.

Tot 10 maal hogere opname

INHOUD

Adverteerders

Energetica Natura Symbiopharm .................................................................. 2

Pharma Nord Bio-Chromium ................................................................ 4

Mannavital Green tea Platinum ......................................................... 9

Nutrisan SaffraMed ..................................................................... 12

eFIOW Medische basisopleiding .............................................. 16

Energetica Natura Whey Proteine Isolate .................................................... 20

Aman Prana Extra vierge kokos-olijf-rode palm oliemix ....................... 25

eFIOW Orthomoleculaire Voedingsconsulentenopleiding .......... 28

Ojibwa De Roeck Udo’s Choice Microbiotica ............................................. 32

Consumententijdschrift over gezondheid

Nr 3 - 2015, jaargang 12 | Prijs: € 6

sportersNutritionele misverstanden bij

vakantie met je gezin

Een fijne

meer dan alleen honingBijenproducten

Liefdeshormonen

nodig voor rust,

ontspanning enenergie!

LeefNu

LeefNu is het tijdschrift voor

de consument die op een

bewuste en gezonde manier

wil leven. LeefNu vertaalt

wetenschappelijke inzichten in

praktische artikelen. De artikelen

zijn voornamelijk gericht op

een gezonde voeding- en

leefstijl en het gebruik van

voedingssupplementen.

Een voeding die rijk is aan geraffineerde koolhydraten (brood, pasta, suiker, etc..) leidt vaak tot stemmingswisselingen, verminderd uithoudingsvermogen, drang naar vette & zoete tussendoortjes en zelfs black-outs ten gevolge van een sterk schommelende bloedsuikerspiegel. Zie voor hele artikel “Nutritionele misverstanden bij (top)sporters” op pagina 13.

nnVoeding Bijenproducten, meer dan alleen honing ....................... 6

nnGezonde recepten Prei-rozemarijn notenbrood .................10

Houtgerookte zalm ...............................10

Bosbessenijs zonder melk ......................11

Het boek “OERsterk Eten” ....................11

nnMedisch Dossier Nutritionele misverstanden bij (top)sporters - deel 1 .............................13

Liefdeshormonen zijn nodig voor rust ontspanning en energie! .......................17

nnFytotherapie Welke plant past bij mij? ......................21

nnUit de praktijk Een fijne vakantie met je gezin? ...........26

nnKort Nieuws Kan selenium helpen bij onvruchtbaarheid? ...............................29

Waarom hebben mensen met overgewicht vaak vitamine-D-tekort? ........................30

Q10 beschermt tegen oxidatie van cholesterol ...........................................30

5

Nr 3 - 2015, jaargang 12

Honing is een oeroud natuurproduct. Het gebruik ervan als zoetmiddel is al eeuwenlang be-kend. Naast honing produceert de bij meer producten zoals stuifmeelpollen, propolis en ko-ninginnegelei. Allemaal producten die reeds in een ver verleden gebruikt werden om onze gezondheid te verbeteren. Bijenproducten worden gerekend tot superfoods omdat ze een geconcentreerde bron zijn van voedingsstoffen.

De bijenteelt vindt zijn oorsprong in het oude Egypte. Symbolen van de bij en de bijenkorf zijn daar te vinden in juwelen, gegraveerd op tempelmuren, op graven en werden in stof geweven. De Egyptenaren offerden honing en stuifmeelkorrels aan de goden. Ook in de Grieks Romeinse beschaving werden honingproducten veelvuldig gebruikt. Nog lang na de val van het Romeinse keizerrijk werd honing in Europa gebruikt tijdens religieuze ceremoniën, als ruilmiddel en om belasting mee te betalen [1].

VOEDING

Petra Kersten

meer dan alleen honing

6

Bijenproducten

7

VOEDING

Petra Kersten

Honing, natuurlijk zoetmiddel met geneeskrachtige werking.Honing wordt door honingbijen uit nectar gemaakt en dient als voedsel voor de bijen. De nectar uit de bloemen wordt met behulp van enzymen omgezet tot honing. Het is een zoete goudgele stroop die wordt gebruikt als zoetmiddel. Dit gebruik is al eeuwenlang bekend. In de zestiende eeuw raakte dit op de achter-grond door de invoer van rietsuiker en aan het eind van de achttiende eeuw door de grootschalige teelt van suikerbieten [2].

Invertsuiker is het hoofdbestanddeel van honing. Dit is samengesteld uit glucose en fructose. De verhouding hiertussen wisselt per soort. Acaciahoning bestaat voornamelijk uit fructose, boekweithoning uit glucose. Uit welke bloem de bij de nectar haalt, bepaalt de kleur en smaak van de honing. Hoe donkerder, hoe pittiger van smaak.

Effecten van honing•Honingwordtgebruiktbijverkoudheidenkeelaan-

doeningen. De slijmvorming en de hoestprikkel ver-mindert. De enzymen in de honing werken desinfec-terend [2];

•Honingheefteenlichtlaxerendeffect(doorfructose)[2];

•Honingwerktpreventieftegenhooikoortsvanwegede kleine hoeveelheid stuifmeelpollen die erin voor-komen;

•Honingheefteensterkantibacteriëlewerking.Ookkan het uitwendig worden gebruikt bij de behande-lingvan(brand)wondenenverminderenvanlitteken-weefsel. Het is verkrijgbaar als zalf;

•Honing versterkt het immuunsysteem doordat hetanitoxidanten,vitaminen,mineralen,aminozurenenbioflavonoïden bevat.

Manukahoning Manukahoning is afkomstig van de manukastruik. Deze honing is bijzonder omdat het geneeskrachtige stoffen bevat die niet voorkomen in andere honing- soorten. Deze geneeskrachtige stoffen worden UMF

genoemd: Unique Manuka Factor. Het blad en de olie van de Manukastruik worden gebruikt bij wonden, ontstekingenenals natuurlijk antibioticum.Ookkanhet worden ingezet in de strijd tegen de Helicobac-ter Pylori bacterie. Deze bacterie veroorzaakt maag- klachten waaronder maagzweren. Er zijn aanwijzingen dat de UMF-stoffen ook ingezet kan worden tegen andere ziekteverwekkers. De honing is donker van kleur en heeft een kruidig, houtachtig wat pittiger aroma [2].

Niet voor kinderen < 1 jaar:Honingkanbesmetzijnmet(sporenvan)debacterieClostridium botulinum. Deze kan botulisme veroor- zaken. Doordat de darmflora van baby’s nog niet vol-ledig ontwikkeld is, kunnen in de darmen schadelijke stoffen ontstaan die inwerken op het zenuwstelsel. Dit kan leiden tot spierzwakte en verlammingen [2].

AdviesKies voor rauwe biologische/wilde ongefilterde honing ineenglazenpot.Honingis(bijna)altijdkoudgeslingerd. Deze vermelding op de verpakking heeft geen meer-waarde.

Met uitsterven bedreigd!Door het massale gebruik van pesticiden, het toepassen van monoculturen, de afname van de biodiversiteit in de landbouw, de moderne bijenteelt en het voorkomen van ziekten en parasieten in de bijenkasten, wordt de bij met uitsterven bedreigd. Dat heeft grote gevolgen voor ons als mens doordat we voor een groot deel van ons voedsel afhankelijk zijn van de bestuiving door bijen en andere insecten. Denk bijvoorbeeld aan fruit, groenten en noten. Zie voor meer informatie: www.reddebijen.be

Andere producten van de bij

Stuifmeelkorrels / bijenpollenHet stuifmeel wordt door de bijen uit de bloemen ge-haald en neemt dit samen met de nectar mee naar het nest. Door het mengsel van stuifmeel en nectar ontstaan bijenpollen. Het bevat veel antioxidanten,enzymen, vitaminen en mineralen. Bijen voeren meer stuifmeel aan dan ze nodig hebben. De imker kan 10-15% hiervan oogsten zonder de bijen te benadelen. Bijenpollen worden gebruikt als algemeen aanvullend en versterkend middel. Ook wordt het gebruikt alsmiddel tegen hooikoorts. Het verlaagt de productie van histamine en heeft daardoor een gunstige invloed ophettegengaanvanallergieën.Hetwerkthetbesteals het stuifmeel binnen een straal van 20 km van de patiëntwordtgeoogst[2].Bijenpollenzijnverkrijgbaarinpillen,poedersofkorrels.Ookkanhetalsdecoratieworden gebruikt, in de yoghurt of door een smoothie.

PropolisPropolis is een geelbruine harsachtige stof die bestaat uithars,etherischeoliënenstuifmeel.Debijendichtenmetpropolisdegatenenkierenindekorf.Ookgebrui-ken ze het als ontsmettingsmiddel en beschermt het de bij tegen ziektes en schimmels. Bij de mens werkt het bacterie-, schimmel- en virusdodend. Het is een natuurlijk antibioticum en is ondermeer te gebruiken bij infecties van de huid [2]. De Grieken, Romeinen en Egyptenaren kennen propolis al duizenden jaren. Het werd gebruikt om zweren en brandwonden te behan-delen. Het is verkrijgbaar in de vorm van een pil, zalf, tinctuur, druppels, siroop of spray, zowel voor uitwen-dig als inwendig gebruik.

Koninginnegelei (Royal Gelly)Koninginnegeleiishetexclusievevoedselwatbestemdis voor de bijenkoningin en de larven. Het zorgt ervoor dat de koningin beter groeit en langer leeft. Het be-staat uit stuifmeelkorrels en honing. Het is een kost-baarenwaardevolproductdatveelantioxidantenenB-vitaminen bevat, met name vitamine B5. Het is in kleine hoeveelheden aanwezig in de bijenkast. Het is mogelijk bijen grotere hoeveelheden te laten maken, dit heeft geen nadelige invloed op het leven in de bij-enkast. Door de mens wordt dit gebruikt als verster-kend middel, het geeft meer energie en uithoudings-vermogen. Bij regelmatig gebruik verhoogt het de natuurlijke weerstand [2]. Het is verkrijgbaar in pillen en crème.

8

VOEDING

Petra Kersten

AuteurPetraKersten,diëtist/orthomoleculairtherapeutwww.petrakersten.com

Referenties1. Wolfe D. Superfoods, voedsel en medicijn van

de toekomst. ISBN: 9789079872503;2.Natudis,bijscholingdiëtisten,praktische

toepasbaarheid natuurvoedingsproducten in diëten.Mei2008.

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek (2939-247) Info: 056 43 98 52 - info@mannavital.be - www.mannavital.be

kwaliteit bovenal

Green tea Platinum is afkomstig van biologische groene thee, werd verkregen door waterige extractie (niet door het kunstmatig extractiemiddel ethylacetaat, noch door alcohol), is gestandaardiseerd om minimum 60 % EGCG of epigallocatechinegallaat te bevatten en is arm aan cafeïne (0,3 %)

Green tea PLATINUM

• bevordert de vetverbranding• ondersteunt het afslanken• helpt beschermen tegen vrije

radicalen• houdt je uiterlijk fris en

jeugdig• geeft meer geestelijke en

lichamelijke energie

natuurlijk en hoogwaardig

groene thee-extract met een veelzijdige

toepasbaarheid:

60 V-caps.€17,95

1 CAPSULE = 3 à 5 koppen

groene thee

10

GEZONDE RECEPTEN

Redact ie

Wat is zeste?Zeste is een vakterm voor de dunne schil van citrus-

vruchten als de sinaasappel, citroen of limoen. Gebruik een biologische vrucht en was de

schil goed. Rasp of schil (met fijnschiller) de

vrucht.

Ingrediënten•200gramhazelnoten(ongebrand),grofgehakt•200gramamandelen(ongebrand),grofgehaktof

amandelmeel•1-2uien,fijngesneden•1groteprei,fijngesnedeninhalveringen•2teentjesknoflook,fijngesneden•2eetl.gheeofkokosolie•3eieren,losgeklopt•2takjesrozemarijn(of1tlgedroogd)•½bosjepeterselie•zoutenversgemalenpeper

BereidingVerwarm de oven voor op 175°C. Verhit de pan en bak de uien ongeveer 3 min. zonder vet, schep ze af en toe om. Doe de knoflook, prei met het vet bij de uien en bak de uien op een laag vuur glazig. Maal de amandelen in de keukenmachine fijn of gebruik amandelmeel. Voeg dit meel toe aan de uien. Doe de rozemarijn erbij, knip de peterselie erboven in grove stukken. Voeg de grofgehakte hazelnoten toe. Meng de losgeklopte eieren door het mengsel. Breng het geheel op smaak met zout

Ingrediënten200gramhoutgerooktezalm,inplakjes•100gramverschillendesoortenslaen/ofwitlof•1 limoen (biologisch), zesteensap•2el.kappertjes,fijngehakt•1bosuitje,inringetjes•3eetl.extraviergeolijfolie•½-1eetl.(manuka)honing•zouten(versgemalen)peper

BereidingWas zonodig de sla, maak ze droog in een slacentrifuge en scheur in kleinere stukken. Maak een dressing van de zeste, limoensap, olijfolie, kappertjes, bosuitjes en honing. Breng de dressing op smaak met zout en peper. Meng de salade met een deel van de dressing en leg deze op een bord. Leg de plakjes gerookte zalm als bergjes op de salade. Giet nog een beetje dressing over de zalm en maal er nog wat peper over.

Extra’s• Vulaanmetrucola,postelein,raapstelenofwaterkers.• Doewatfijngehaktedilledoordedressingensaladevooreen

klassieke combinatie.• Ookmosterd,mierikswortel,knoflookofpeterseliepassengoedbij

dit recept.

en peper. Bekleed een cakevorm met bakpapier. Schep het notenmengsel erin en dek het af met bakpapier. Zet het brood in de voorverwarmde oven en bak het ongeveer 45 minuten. Verwijder het bakpapier en bak het brood nog 25 minuten. Het brood is gaar als het stevig aanvoelt en wan-neer een satéstokje er droog uitkomt. Dit brood kan zowel warm als koud gegeten worden.

Prei-rozemarijn notenbrood

Houtgerookte zalm

GEZONDE RECEPTEN

Redact ie

11

Ingrediënten•100gramingevrorenkleine

vruchten als bosbessen, frambozen, bramen

•150gramkokosmelk(met22%vet),goedkouduitdekoelkast

•½theelepelcitroensap•evt.zestevaneenlimoen•snufpeperenzout

Bosbessenijs zonder melk

Bereiding Haal de vruchten op het laatste moment uit de vriezer. Doe de vruchten samen met de citroensap en eventueel wat zeste van de limoen en een zoetmaker, in een keukenmachine. Giet de kokosmelk erbij en puls alles snel door elkaar. Bewaar het ijs in de vriezer tot serveer-tijd, dan zal het meer softijs zijn. Maak je het een dag van tevoren dan is het ijs steviger.

Peper en zout toevoegen?

Jawel, het brengt de zoete smaak van de vruchten

naar voren.

Een zoetmaker? Gebruik eventueel 15

gram mascobadosuiker, kokosbloemsuiker, (manuka)honing of

3 verse dadels gepureerd.

Het boek“OERsterk Eten”Deze recepten zijn afkomstig uit het nieuwe kookboek “OersterkEten”.Eenkookboekoverechtevoedingzoalsdenatuur het bedoeld heeft. Het bevat veel smaakvolle gerecht- en die simpel zijn klaar te maken. Leuk zijn de vele tips en de praktische bijlagen. Ervaar hoe je meer energie krijgt en jezelf en je omgeving met voeding kunt versterken.

Auteur: Richard de Leth & Jolanda DorenbosUitgeverij: de Vrije Uitgevers, april 2015ISBN: 9789081899093 - Prijs: e 27,50

* Saffraan ondersteunt een goede gemoedstoestand en helpt om een positieve instelling te behouden. Ook kurkuma brengt u mentaal in evenwicht.

Wat maakt SaffraMed zo verschillend van andere preparaten?

Voor meer info zie www.nutrisan.comVerkrijgbaar bij uw apotheek

Saffr’Active™ is een zuiver extract van saffraanstampers en uniek gestandaardiseerd op >2% crocine en >2% safranal

Rechtstreeks actieve vormen van de vitaminen

B6, B12 en foliumzuur

Verbeterde stabiliteit en maximale biologische beschikbaarheid van curcumine door koppeling aan fosfatidylcholine uit soja (fytosoomproces)

Organische zink gebonden aan zuivere

L-methionine biedt een optimale biologische

beschikbaarheid

Cholecalciferol, de meest fysiologisch actieve vorm

van vitamine D

1 capsule per dag, gedurende minstens 4 tot 6 weken

30 caps: €24,95CNK 3290-459

60 caps: €47,95CNK 3290-467

Ervaar meer positieve emoties*

safframed_advertentie145x210.indd 1 10/06/15 09:22

* Saffraan ondersteunt een goede gemoedstoestand en helpt om een positieve instelling te behouden. Ook kurkuma brengt u mentaal in evenwicht.

Wat maakt SaffraMed zo verschillend van andere preparaten?

Voor meer info zie www.nutrisan.comVerkrijgbaar bij uw apotheek

Saffr’Active™ is een zuiver extract van saffraanstampers en uniek gestandaardiseerd op >2% crocine en >2% safranal

Rechtstreeks actieve vormen van de vitaminen

B6, B12 en foliumzuur

Verbeterde stabiliteit en maximale biologische beschikbaarheid van curcumine door koppeling aan fosfatidylcholine uit soja (fytosoomproces)

Organische zink gebonden aan zuivere

L-methionine biedt een optimale biologische

beschikbaarheid

Cholecalciferol, de meest fysiologisch actieve vorm

van vitamine D

1 capsule per dag, gedurende minstens 4 tot 6 weken

30 caps: €24,95CNK 3290-459

60 caps: €47,95CNK 3290-467

Ervaar meer positieve emoties*

safframed_advertentie145x210.indd 1 10/06/15 09:22

13

MEDISCH DOSSIER

Marnix Dekeyzer en Angél ique De Beule

Als een sporter meer wil weten over welke voeding de prestatie helpt te onderhouden of te verhogen is hij dus vaak op zichzelf aangewezen. Aangepaste voeding bij topsport is nog altijd een individueel gegeven! Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel professionele sporters blijven kleven aan de adviezen van een boek dat ze gelezen hebben of zichvolgietenmetproteïneshakesvoorsterkerespiereneneenbeterherstel.Vaakexperimenterenzemetriboseofcreatine terwijl ze onwetend zijn over welke dagdagelijkse voeding hun prestaties veel beter kan ondersteunen. Dit artikelisdeeersteineenreeksvanartikelenwaarinoptimalevoedingbij(top)sportwordtbesproken.Inditeerstedeel gaan we in op het meest ideale ontbijt.

Starten met een koolhydraatrijk ontbijt? Als gezondheidscoach begeleiden we topsporters van verschillende disciplines. Het eerste, meest voorkomen-de misverstand op vlak van voeding is het ontbijt dat bij veel sportmensen bestaat uit veel geraffineerde granenensuikers(choco,confituur…).Dezevoeding

leidt vaak tot stemmingswisselingen, verminderd uit-houdingsvermogen, drang naar vette & zoete tussen-doortjes en zelfs black-outs ten gevolge van een sterk schommelende suikerspiegel.

In de moderne sport is er een continue evolutie omtrent trainingsschema’s, materiaal, techniekver-betering en zelfs mentale begeleiding. De vaktijdschriften publiceren hieromtrent vele studies met nieuwe onderzoeken en adviezen. Alles is tot in de puntjes georganiseerd … met uitzondering van de voeding. Zelfs in eerste klasse voetbal alsook bij Pro Tour wielerploegen is voeding nog vaak bijzaak. De voedingsadviezen van vele sportfederaties zijn nog steeds gebaseerd op de klassieke ‘economische’ voedingsdriehoek. Zo adviseert men de dag te starten met een boterham met confi-tuur of ontbijtgranen om voldoende koolhydraten te hebben voor de intensieve dag. Let wel, deze adviezen gelden ook voor de sportende jeugd.

Is een koolhydraatrijk ontbijt gezond?

Nutritionele misverstandenbij (top)sporters deel 1

14

MEDISCH DOSSIER

Marnix Dekeyzer en Angél ique De Beule

Het is duidelijk dat een ontbijt met veel eiwitten minder drang naar zoet en hartige snacks veroorzaakt binnen en na 4 uur.

Homovanillezuur(HVA)iseenmarkervoordeaanmaakvan dopamine. Dopamine is een neurotransmitter die onder andere verantwoordelijk is voor de emoties ge-not, blijdschap en welzijn. In dit onderzoek betekent voldoende HVA, voldoende dopamine, het hebben van een positief voldaan beloningsgevoel na een maaltijd (ontbijt).Hetdopamineniveau isbeduidendhogernaeen eiwitrijk ontbijt. Opvallend is dat het belonings-

gevoelstijgtnaeenuur,omtothetmaximumtekomenna 2 uur en dan quasi gelijk blijft tot 4 uur na een eiwitrijk ontbijt.

Een eiwitrijkontbijt, laag in koolhydraten, zorgt tevens voor een beter verzadigingsgevoel en een hogere vet-verbranding, dit onder andere ten gevolge van een stabielere bloedsuikerspiegel [1].

BSNPHP

-30 0 30 60 90 120 150 180 210 240-0,4

-0,3

-0,2

-0,1

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

40

-60

-40

-20

0

20

60

BS NPHP

*

HVA

(Cha

nge

from

Bas

elin

e; µ

g/m

l)

HVA

AU

C (m

m*2

40 m

in)

Tijd (min)

Figuur 1. Het verlangen naar zoet en hartig eten na het ontbijt. a. Verlangen naar zoet binnen 4 uur

na het ontbijt: ontbijt overslaan (BS), normale eiwitinname (NP)enhogeeiwitinname(HP);

b. Verlangen naar hartige snacks binnen 4 uur na het ontbijt: ontbijt overslaan (BS), normaleeiwitinname (NP) en hoge eiwi-tinname(HP).

Figuur 2. De HVA-response gedurende vier uur na het ontbijt:ontbijtoverslaan(BS),normaleeiwitinname (NP)enhogeeiwitinname(HP).

-30 0 30 60 90 120 150 180 210 240-30-25-20-15-10-505

101520 BS

NPHP

BSNPHP

2000

-5000

-4000

-3000

-2000

-1000

0

1000

BSNP HP

-30 0 30 60 90 120 150 180 210 240-30-25-20-15-10-505

101520

2000

-5000

-4000

-3000

-2000

-1000

0

1000

4000

3000

BSNP HP

Tijd (min)

*

*

Swee

t (Ch

ange

from

Bas

elin

e; m

m)

Savo

ry (C

hang

e fr

om B

asel

ine;

mm

)

Savo

ry A

UC

(mm

*240

min

)Sw

eet A

UC

(mm

*240

min

)

Tijd (min)

a

-30 0 30 60 90 120 150 180 210 240-30-25-20-15-10-505

101520 BS

NPHP

BSNPHP

2000

-5000

-4000

-3000

-2000

-1000

0

1000

BSNP HP

-30 0 30 60 90 120 150 180 210 240-30-25-20-15-10-505

101520

2000

-5000

-4000

-3000

-2000

-1000

0

1000

4000

3000

BSNP HP

Tijd (min)

*

*

Swee

t (Ch

ange

from

Bas

elin

e; m

m)

Savo

ry (C

hang

e fr

om B

asel

ine;

mm

)

Savo

ry A

UC

(mm

*240

min

)Sw

eet A

UC

(mm

*240

min

)

Tijd (min)

b

15

MEDISCH DOSSIER

Marnix Dekeyzer en Angél ique De Beule

6 ontbijttips voor (top)sporters [2]

Wil je als sporter een hypoglycemie voorkomen en je energie optimaal benutten? Neem dan de volgende 6 orthomoleculaire ontbijttips in acht: Vermijd confituur, chocolade (pasta en hagelslag),

gesuikerde ontbijtgranen (o.a. cruesli); kortomalle geraffineerde granen en suikers als ontbijt en vervang ze door samengestelde ongeraffineerde koolhydraten waaronder: pap van ongeraffineerde granen,zoveelmogelijkglutenvrij(o.a.haver,gierst,teff enamarant)enmetplantaardigemelkbereid,zuurdesembrood(bijv.speltzondergist)eneventueel rijstwafels met beleg als avocado, groentespread, notenpasta,(geiten)kaasofbiologischevleeswaren.

Maak gebruik van volwaardige eiwitten tijdens het ontbijt, met nadruk op de vertakte aminozuren of branched-chainaminoacids(BCAA’s),valine,leucine en isoleucine. Men vindt ze voornamelijk in voedingsbronnen zoals gevogelte, tarwekiemen, ricotta, (geiten/schapen)kwark, (geiten/schapen)kaas en eieren. Kies bijvoorbeeld voor een zacht gekookt ei bij het ontbijt met wat rauwkost.

Voor een optimale eiwitvertering is voldoende maagzuur nodig. Start daarom je dag met citroen-sap, molkosan of betaïne HCL.

Ookessentiëlevetzuren (vlaszaadolie,olijfolie,vis- oliënen teunisbloemolie) zijnonmisbaar vooreenideale energieverdeling bij de sporter en zorgen bovendien voor een verbetering van de bloedsuiker-huishouding. Gebruik wat noten, pitten en/of zaden bij het ontbijt, een avocado of voeg een theelepel essentiële,ongeraffineerdeolietoe.L-carnitineeenessentiëlestofvooreengoedevetverbranding.

Eet een ruime portie groenten en fruit per dag en start daarmee tijdens het ontbijt. Groenten en fruit leverenveelantioxidantenindevormvanvitaminesen mineralen en zorgen voor een basisch lichaams- milieu. Neem bijvoorbeeld wat rauwkost bij de zuur-desemboterham of voeg wat zwarte bessen toe aan de havermoutpap.

Tot slot hydrateer het lichaam met voldoende zui-verwater(Spablauw,omgekeerdeosmose),biolo-gische kruidenthee en versgeperste groenten- en vruchtensappen.

Referenties1. Hoertel et al. Nutrition Journal 2014, 13:80

doi:10.1186/1475-2891-13-80;2. Stevenson EJ, Astbury NM, Simpson EJ, et

al.FatOxidationduringExerciseandSatietyduring Recovery Are Increased following a Low-Glycemic Index Breakfast in SedentaryWomen. Macdonald School of Biomedical Sciences, University of Nottingham, The Jour-nal of Nutrition, may 24, 2011;

3. Faché W. Ribose en andere orthoceuticals bij sporters.eFIOWMonografienr.109,eFIOWPubli Media Tessenderlo.

AuteursMarnixDekeyzer,voedings-engezondheidsthe-rapeut, www.vita-optima.beAngéliqueDeBeule,directeureFIOW,www.eFIOW.be

1

2

3

4

5

6

eFIOW Medische Basisopleiding 2015- 2016 Medische, humane basiskennis

Les 1 – Les 2: Les 3 – Les 4:Les 5 – Les 6:Les 7 – Les 8:Les 9 – Les 10:Les 11 – Les 12:

Programma Niveau 1: Mondelinge Medische basisopleiding DEEL 1 Inleiding – Epigenetica – Cytologie & histologieDEEL 2 Anatomie en Fysiologie1. Het Spijsverteringsstelsel 2. Het Circulatiestelsel3. Het Ademhalingsstelsel4. Het Urinewegstelsel5. De Huid6. Het Hormonale stelsel7. Het Zenuwstelsel8. Het Sensorisch stelsel9. Het Motorisch stelsel10. Het voortplantingsstelsel

DEEL 3 Pathologie met eindwerkverdediging

• Prijs: €1290 voor de 12 dagen inclusief gekleurde syllabus • Leslocatie: Congreszaal Larenhoeve, Kerkstraat 103, 9270 Laarne Telkens van 9u tot 18u• Promotie t.e.m. 17/07/2015: €1290 + gratis handboek t.w.v. €100 (mits correcte betaling binnen 14 dagen)• Mogelijkheid tot orthotarische maaltijd voor €12 mits vooraf reservering• Inschrijving via: opleiding@efiow.be of 09/369.06.42 of www.eFIOW.be

Licenciaat Lichamelijke opvoeding Mevr. Ilona Buyl en Biochemicus Walter Faché, nemen jullie mee op een boeiende en verrijkende manier in de wondere wereld van het menselijk lichaam.

vrijdag 18 september – zaterdag 19 september 2015vrijdag 16 oktober – zaterdag 17 oktober 2015vrijdag 13 november – zaterdag 14 november 2015vrijdag 11 december – zaterdag 12 december 2015vrijdag 22 januari – zaterdag 23 januari 2016vrijdag 05 februari – zaterdag 06 februari 2016

Voor het volledige programma, surf naar www.efiow.be of neem contact op via opleiding@efiow.be of 09/369.06.42

17

MEDISCH DOSSIER

Christe l Stevens

Hoe meer we liefde leven, hoe vrijer we zijn en hoe minder we ons zelf gevangen houden in controle en angst. Kan dit in deze geweldvolle en competitieve maatschappij? Een wereld waar we geconditioneerd worden dat het saai is om te verstillen en ons bijvoorbeeld te verbinden met de natuur. Vaak is onderliggende angst de reden waarom we ons niet over kunnen geven aan ontspanning en gevoelens van geluk en liefde in dit moment. We moeten van alles. Bijvoorbeeld vanuit de angst om niet te voldoen, om er niet bij te horen in deze maatschappij en om werkelijk alleentezijn.Dezegedachtenengevoelenscreërenstress.

De gedachte bepaaltAan de hand van een gebeurtenis, heb je bepaalde gedachten. Als die minder voedend zijn, bijvoor-beeld dat iets niet zo zou mogen zijn, dan reageert het lichaam met spanning en bouwt spanning zich op. Het ondervinden van continu prikkels maakt dat het lichaam zich niet kan herstellen en gedach-ten met ons op de loop gaan. Vaak is een veelvoud van dagdagelijkse gebeurtenissen de oorzaak van spanning waar we totaal niet bij stilstaan. Zaken zoals iedere avond naar televisie kijken, computer-

spelletjes spelen, facebook of andere sociale media, dagelijks in de file staan of in een overvolle trein zitten, kinderen van de ene hobby naar de andere vervoeren, een druk sociaal leven hebben; we vinden het allemaal heel normaal. De meeste zaken catalogeren we zelfs onder de noemer ontspanning. Gebeurtenissen als een diefstal, een ongeluk, chronische geldproblemen, ruzie met partner, kinderen of vrienden, een ziekte die een serieuze impact heeft op onze levenskwaliteit, ervaren we wel als spanning.

Er zijn zes ‘liefdes’hormonen: dopamine, adrenaline en fenylethylamine geven je een euforisch en gelukkig gevoel op de momenten dat je stapelverliefd bent. Oxytocine, vasopressine en endorfine geven je een langdurig geluksgevoel. De aanmaak van deze hormonen wordt in je lichaam zelf geregeld. Tijdens leuke belevenissen en lichamelijke intimiteit produceren we meer van deze hor-monen. Wat zouden we graag iedere minuut van de dag liefde leven. Het maakt ons ontspannen, blij en geeft ons energie.

zijn nodig voor rust,ontspanning en energie!

Liefdeshormonen

18

MEDISCH DOSSIER

Christe l Stevens

Metabolische effecten:•Toegenomeneetlust•Verhoogdecholesterolentriglyceriden(inbloed)•Spijsverteringsproblemen•Verhoogdebloeddruk•Circadiaansritmeuitbalans•Overprikkelingneurotransmittors•Atrofiehersencellen•Insulineresistentie•Versneldebotontkalking•Vertraagdestofwisseling•Kouwelijkheid•Libidoverlaging

Chronische gezondheidseffecten:•Overgewicht,obesitas•Hart-envaataandoeningen•Constipatie•Vermoeidheid,slaapstoornissen•Depressie,onrust,gejaagdheid•ZiektevanAlzheimer•Diabetes•Hypothyroïdie•Onvruchtbaarheid

Continu geactiveerd vecht-vlucht-mechanismeTijdens spanning wordt in ons lichaam het vecht-vlucht-overlevingsmechanisme geactiveerd. De stresshormonen adrenaline en noradrenaline worden in de eerste alarmfase afgescheiden door het bijniermerg. Na deze fase komt het tweede fysiologische systeem op gang om met de stress om te gaan. De bijnierschors scheidt nu cortisol af. Er is ook nog een derde stress- toestanddiegekendisalshetbevriezenof“freeze”.Alsmensen niet kunnen kiezen voor vechten of vluchten, komen ze in deze toestand terecht. Het lijkt net of deze mensen er dan niet werkelijk zijn, ze doen alles wel maarvanuiteenautomatischestand.Ookdezestress-reactie leidt tot verhoogde cortisolproductie.

Een kwestie van prioriteitenWe produceren cortisol om stress te counteren. Hier-door stijgt het adrenalinegehalte om het lichaam ge-reed te maken voor actie: de hartslag versnelt om meer bloed naar de spieren te pompen, je ademhaling ver-snelt om de spieren van meer zuurstof te voorzien en je gaat meer zweten om te voorkomen dat je oververhit.

Cortisol zorgt dat je de stresssituatie ook op langere termijnkanvolhouden.Hiervoorheb jeextraenergienodig. Cortisol verhoogt om die reden de bloedsuiker-spiegel en onderdrukt de activiteit van je immuunsys-teem.Ookditheefteenreden.Hetlichaamheefteenoerdrang om te overleven en vanuit dit principe werkt hetmetprioriteiten.Ophetmomentdat je levenbe-dreigd wordt, is alle energie hiervoor nodig en komt het genezen van wonden, en zelfs het voorkomen of genezen van een tumor op de tweede plaats.

Acute stress is vaak goed herkenbaar en geeft ons de motivatie tot verandering. Het is echter van belang dat we ons bewust worden van de normale dagdagelijkse gebeurtenissen die bijdragen aan ons stressgevoel. We creëreneenchronischestresssituatiewaarvanweonsniet bewust zijn. Hierdoor maakt ons lichaam continu cortisol aan en activeert continue overlevingsmechanis-men.Ookemotioneelbetekentditeenverlaagdeweer-stand. We ontkrachten onszelf! Het vervolg is een scala aan metabole stoornissen, waaronder de bijnieruitput-ting als laatste fase van chronische stress. Tenslotte zul-len chronische ziekten ontstaan, zie tabel 1.

Tabel1.Degevolgenvanchronischestress(copyrightEnergeticaNatura).

Gevolgen chronische stress

STRESS

19

MEDISCH DOSSIER

Christe l Stevens

Opgebrand, ons levensvuur is uitgedoofd. De bijnier,een kleine klier die zich bovenaan beide nieren be-vindt, is de huishouder van deze energie. Burn-out ont-staat na lange tijd van overmatige cortisolproductie, de bijnier wordt uitgeput. De bijnier kan niet voldoende cortisol meer produceren om dit vecht-vluchtmechanis-me te moduleren. We zijn dus wat we noemen opge-brand of burn-out! Grappig hoe logisch we woorden of spreuken kiezen als het om ons lichaam gaat.

De weg naar herstelEr bestaat geen enkel geneesmiddel om deze burnout te verbeteren. Het toedienen van hormonen zoals corti- son, DHEA of pregnonelon putten je op lange termijn nog verder uit. De enige weg naar werkelijk herstel is via verandering van leefstijl, gezonde voeding, tijdelijk aangevuld met natuurlijke supplementen. Enkel wat overvloedig door moeder natuur geschonken wordt, kan onze liefdeshormonen en levensenergie herstel-len. Kies in de winter voor warme voeding, kies een verscheidenheid van groenten en kleuren op je bord. Uiteraard bevat biologische en biodynamische voeding meerenergieennutriënten.Genees jezelfmet liefde,zorg voor jezelf, voldoende stilte, ontspanning en rust. Je kan dit ondersteunen met B-vitaminen, voorna-melijk vitamine B6, natuurlijke magnesiumbronnen (magnesiumcitraat en magnesiumglycerofosfaat) enadaptogenekruiden(ziekader).

De start ligt bij jou!De start ligt altijd bij jezelf! Niemand anders kan je vol-lediggevenwatjenodighebt.Omweertevoelenwatklopt en niet klopt, is stilte en beweging nodig: een wandeling in de natuur, een fietstocht, dansen, mas-sage en lichaamscontact. Hierdoor ontspant je lichaam en je geest. Het is wetenschappelijk bewezen dat deze activiteitende“liefdeshormonen”aanmaken.Wevoe-len ons vrij, onze kracht wordt hersteld. Weet dat ieder van ons dit potentieel heeft en wij daar zelf voor kun-nen kiezen iedere dag opnieuw. In het begin vraagt dit zeker de nodige bewustwording en oefening. Er zijn heel wat therapeuten die je daarbij kunnen begeleiden of ondersteunen.

Herstellende kruidenKruiden kunnen een ondersteunende rol spelen bij je herstel van bijnieruitputting. Met name de zoge-naamde adaptogene kruiden. Deze kruiden hebben een balanserende werking op de stress-hormoon-huishouding: als je lichaam een bepaald hormoon teveel aanmaakt, zorgen deze kruiden voor een betere hormonenbalans. Met andere woorden: deze kruiden hebben een normaliserend effect op alle lichaamsfuncties die door wijzigingen in je leefomgeving of leefpatroon van slag zijn geraakt. Ashwaganda en Rhodiola zijn bekendste kruiden uit de Ayurvedische en fytogeneeskunde.

Rhodiola

energeticanatura.com

Whey Proteine Isolate™

Hoogwaardige licht verteerbare eiwitten

- Microfiltratie op lage temperatuur- Behoud van biologische actieve eiwitten zoals lactoferrine

en immunoglobuline- Volledig aminozuurprofiel (inclusief BCAA’s)

Natuurlijk herstellen

WheyProteinIsolate.indd 1 27/06/14 10:51

energeticanatura.com

Whey Proteine Isolate™

Hoogwaardige licht verteerbare eiwitten

- Microfiltratie op lage temperatuur- Behoud van biologische actieve eiwitten zoals lactoferrine

en immunoglobuline- Volledig aminozuurprofiel (inclusief BCAA’s)

Natuurlijk herstellen

WheyProteinIsolate.indd 1 27/06/14 10:51

21

FyTOTHERAPIE

Jaap Slegt

Ieder mens heeft zo zijn eigen temperament. Van druk en zeer aanwezig tot stil en teruggetrokken, van zeer luchtig tot zwaar op de hand. En elke plant heeft ook zo zijn eigen energie. Planten kunnen verwarmend of verkoelend zijn, organen sterk prikkelen of juist tot rust brengen en invloed uitoefe-nen op ons emotionele gebied. Er zijn grofweg vier temperamenten te onderscheiden. In deze editie van LeefNu staat het Sanquinische temperament centraal.

past bij mij? Welke plant

Een indeling in temperamenten:• Melancholicus: Aardetype: verbinding met de maag/darmen, spieren/gewrichten (zieartikelLeefNu2,april2015)• Sanguinicus: Lucht type: verbinding met luchtwegen, hart/circulatie• Flegmaticus: Watertype: verbinding met lymfe, nieren en blaas• Cholericus: Vuurtype: verbinding met de lever/gal.

Meidoorn (Crataegus oxyacantha)

22

FyTOTHERAPIE

Jaap Slegt

De Sanquinische mens Stelt u zich eens voor: u houdt van de luchtige kant van het leven. Mooie muziek ontroert u snel, kunst kijken kan uw hobby zijn. Uitgaan, lekker vaak op vakantie en plezier maken staat bij u vooraan op uw verlanglijstje. U houdt van mensen om u heen, past u zeer gemakkelijk aan en kan een luchtig gesprek goed gaande houden. U bent meegaand, gevoelig, soms wat snel licht geraakt, maar ook enthousiast voor‘luchtige’ideeën.“Nietteserieushoor”,roeptu als een gesprek de zware kant op gaat. Naar de markt gaat u voor de gezelligheid, drinkt koffie met vriend of vriendin, maakt grapjes en koopt leuke dingetjes. Aan de hele markt komt u niet toe. Druk, druk, druk kan uw motto zijn en u vergeet rust te nemen. Wordt het teveel, dan maakt dat u nerveus, u wilt dan het liefst even wegvluchten van alles en iedereen. Wellicht speelt er dan hyperventilatie

op en is uw hart wat onrustig. Of koude handenen voeten en, als u moe bent, eventueel migraine- achtige hoofdpijn. Uw overheersende temperament pastdanbijhetbeeldvande‘Sanquinicus’.Ominbalans te komen en te blijven bent u zeer gebaat bij planten die hart en bloedcirculatie versterken, rust brengen in het zenuwstelsel en uw aardegevoel versterken.

‘Meidoorn is geschikt voor de overactieve, nerveuze mens, die zichzelf af en toe vergeet’

23

FyTOTHERAPIE

Jaap Slegt

KlachtenVeel klachten bij de Sanquinische mens ontstaan door een oppervlakkige ademhaling waardoor de zuurstofvoorziening naar organen toe tekort schiet. Vooral bij spanning en een haastig bestaan leidt dit tot klachten als: •Bronchitis,benauwdheiddoorhyperventilatie,ver-

ergering astmatische klachten;•Hartkloppingen, ritmestoornissen, verzwakking

van het hart;•Spataderen, aambeien, winterhanden- voeten,

koude handen/voeten;•Onrustgevoel, krampen, spasmen in bloedvaten

van de benen;•Hormonaleklachten,allergieën;•Vermoeidheidsklachten,psychischeklachten.

Meidoorn (Crataegus oxyacantha)In de tijd van de Kelten en Germanen, stond de Meidoorn symbool voor vernieuwing van de natuur en gebruikte men deze plant in vruchtbaarheids- rituelen en meifeesten. De bessen werden gebruikt bij diarree en overvloedige menstruatie. De Griekse geneesheer Dioscorides beschreef al de werking op het hart. Pas veel later, rond het eind van de 19e eeuw, is de plant bekend geworden als geneesmid-del voor hart en bloedvaten.

Traditionele fytotherapieNu, in onze tijd, is ook wetenschappelijk aange-toond dat de Meidoorn in blad en bloemen stoffen bevat(o.a.flavonglycosiden)dieuitstekendwerkenbij hartzwakte door verminderde doorbloeding van dekransslagaderen.Ditnoemtmenhartinsufficiën-tie. Het wordt in de natuurgeneeskundige praktijk veel ingezet bij mensen met een beginnende hart-zwakte. Het is gunstig bij zowel een lage als een hoge bloeddruk. Zelfs na een hartinfarct kan deze plant helpen de hartspier te herstellen. Dit omdat er bij versterking meer zuurstofrijk bloed naar het hart gestuurd wordt. Deze plant is ook zeer geschikt voor de oudere mens met een ‘vermoeid’ hart.

Het gebruik van MeidoornIn het algemeen is de Meidoorn geschikt voor de overactieve, nerveuze, mens, die zichzelf af en toe vergeet. Het is vooral zeer druk in het hoofd wat het gevoel geeft van ‘jezelf voorbij te lopen’ en het ‘aardegevoel’ kwijt te raken. Duurt de stressperiode lang, dan kan vermoeidheid, uitputting of zelfs een depressie het gevolg zijn. De klachten die zich dan ontwikkelen, kun je als een boodschap (protest)van binnenuit zien.

‘Meidoorn bevat in blad en bloemen stoffen die uitstekend werken bij hartzwakte’

24

FyTOTHERAPIE

Jaap Slegt

Nerveuze hartklachtenBij te veel drukte, stevige stress, overwerktheid waardoor u niet kunt slapen, ’s nachts wakker wordt met onrust, zweten of hartkloppingen, werkt Mei-doorn als een rustgevend middel. Het wordt daarom ook wel eens het ‘hartvaleriaan’ genoemd.

LiefdesverdrietSoms komt het voor dat iemand lijdt onder een verbroken liefde of verlies van een partner. Dit lief-desverdriet noemt men ook wel ‘hartzeer’. Soms kan men ook niet loskomen van een ernstige ge-kwetstheid. Deze langdurige processen kunnen een negatieve invloed uitoefenen op de hartenergie, bloedcirculatie en zenuwstelsel doordat er een per-manent aanwezige spanningstendens is. Ook bijdeze klachten passen de witte of rode bloesems van deze prachtige boom.

Bent u op leeftijd?Meidoorn is een bijzonder goede plant om bij de ou-dere mens de conditie van hart, bloedvaten, bloed-druk en zenuwstelsel in balans te houden. Als thee kan het gerust langere tijd gebruikt worden.

Theecombinaties met Meidoorn•Citroenmelisse (Melisse officinalis) versterkt het

hart en verdrijft de zwaarmoedigheid;•Lindebloesem(Tiliatomentosa)geeftrustbijslape-

loosheid en onrustgevoelens;•Ginkgo biloba (Japanse tempelboom) bij stress,

vergeetachtigheid, concentratiegebrek;•Valeriaan (Valeriana officinalis) bij hoofdpijn,

hoge bloeddruk door stress;•Pasiebloem(Passifloraincarnata)bijslapeloosheid

met hartkloppingen en moeilijke verwerkings- processen.

Gebruik•Maak medicinale thee van de blaadjes en/of de

bloesem.Eenflinketheelepelgedroogdkruid(evt.bovenstaande combinatie, in gelijke delen) achtminutenlatentrekkenvooreenbekerthee(2à3perdag).

•Eentinctuurofsupplementwordtmeestalgeadvi-seerd door natuurgeneeskundig arts of therapeut.

Bent u uw aardegevoel kwijt?Een paar tips:•Ga eens lekker op blote voeten in een grasveld

wandelen;•Stampeenpaarkeerperdaggoedmetjevoeten

op de grond;•Eet wat meer groenten met ‘bitterstoffen’ als

andijvie, witlof, artisjokken of paardenbloem-blaadjes(salades);

•Weesvoorzichtigermethetdrinkenvanalcohol;•Neemeensdetijdomtegendestamvaneenkas-

tanjeboom of eik te mediteren; •Laat uw partner, vriend of vriendin uw voeten

masseren met rozemarijnolie.

Wat werkt nog meer bij een overheersend Sanquinisch temperament?•Ademhalingsoefeningen: bijv. vijf tellen door de

neus in, twee tellen rust, vijf tellen door de mond uitademen en op de uitademing uw lichaam be-wustontspannen(loslaten);

•Muziekofkleurentherapie;•Massagevormen,voetreflex;•NeuroLinquistischProgammeren(NLP);•Langewandelingenmakenzonderhaast.

Jaap Slegt is natuurgeneeskundig therapeut met tra-ditionele fytotherapie als discipline. www.irisfyto.nl

Intieme delen scheer je met scheerolie. Met Razoli. Vaarwel rode bultjes, ingroeiend haar of snijwondjes

Razoli is ontwikkeld voor de schaamstreek. Om zonder snijwondjes zichtbaar te trimmen. Zonder parabenen, alcohol, wax, chemicaliën, drijfgassen of petroleumderivaten. Die zouden de schaamstreek irriteren en de huid verstoppen. Wat er wel in zit? Kokosolie, amandelolie en rode palmolie en 5 plantenextracten. Nat scheren met Razoli zonder irritaties of jeuk. Bikinilijn? Perfect met scheermesje en Razoli. Hygiënisch en verzorgd. Je bikinilijn ziet er voortaan altijd stralend uit. Ingroeiende haartjes en rode bultjes nooit meer. Omdat vrouwen geen mannen zijn, is er Razoli vrouw (schaamhaar, oksels en benen) en Razoli man (schaamhaar, borst, rug en baard).

0% JUNK

100% VEGAN

RITA STIENS10/10

100% BIO • 100% ACTIEF • 100% NATUURLIJK • 100% ❤

www.noble-house.tkSUPER VOEDING

AMANPRANA

SERENE LEVENSKRACHTDIERVRIENDELIJKECOSMETICA

• Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu • Meer info: Tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk

HET NIEUWE SCHEREN

21% KAAL 40% GEMANICUURD

33% GETRIMD 6% PUUR NATUUR

8% KAAL 8% GEMANICUURD

57% GETRIMD 27% PUUR NATUUR

BRAZILIAN WAX & RAZOLI

LeefNu Razoli NL jul2015.indd 1 03/06/15 13:15

26

UIT DE PRAKTIJK

Kar la de Mooy

De voorbereidingHet scheelt enorm als je van tevoren de va-kantie met zijn allen bespreekt. Dat geeft de mogelijkheid om ieders verwachtingen op elkaar af te stemmen. Juist door niet uitgesproken verwach-tingen, die niet waargemaakt worden, ontstaat te-leurstelling en daardoor irritatie. Bijvoorbeeld als je je verheugt als ouder op lekker lezen en je wordt continu gestoord door je kinderen, die je aandacht vragen.

Van te voren kun je de verwachtingen inven-tariseren, door een rondje te doen. Stel aan iedereentweevragen:“Waarziejenaaruit”(Watisjeverlangen)en“Waarziejetegenop”(Watisje

zorg)?Belangrijkisdaterineersteinstantiegoedgeluisterd wordt naar elkaar. Het gevoel dat je ge-hoord wordt, geeft rust en ontspanning. En ruimte om de ander te horen.

Vervolgens bekijk je wat de met die verlan-gens en zorgen kunt doen. Waar kun je nu al, terwijl je nog thuis bent, een oplossing voor verzin-nen? Je kunt als ouder bijvoorbeeld inbrengen, dat je bang bent dat je niet genoeg rust krijgt om te lezen. Je kunt dan met elkaar bedenken hoe jullie ervoor kunnen zorgen dat het wel lukt. Wat helpt de kinderen om zichzelf te vermaken?

Vakantie zou een fijne periode moeten zijn, waar je goede herinneringen aan hebt. Toch lukt dat

niet altijd. Soms is het moeilijk om de sfeer goed te houden of om echt te ontspannen. Soms zijn

ouders zelfs blij dat het erop zit. In dit artikel wat tips om te zorgen dat je deze keer wel een fijne

vakantie hebt

met je gezin?Een fijne vakantie

UIT DE PRAKTIJK

Kar la de Mooy

27

Het is maar een mogelijkheid. Het gaat niet zozeer om het aandragen van oplossingen, maar meer om met elkaar oplossingen te vinden. Opdeze manier geef je kinderen medeverantwoorde-lijkheid voor het goed reilen en zeilen tijdens de vakantie.

Benoem dit ook en besluit van te voren: “Deze vakantie gaat iedereen het naar zijn zin hebben. Daar zorgen we samen voor”. Datontlastookdeouder(s),meestaldemoeders,die de neiging hebben te lopen redderen om de sfeer goed te houden en er zelf bij in schieten.

Vaak zijn de eerste dag of de eerste paar dagen helemaal niet zo leuk. Ouders moetenafkicken van de stress van het werk en de voor-bereidingen voor de vakantie. Kinderen moeten wennen. Dit kun je opvangen, door het van te voren thuis al te benoemen. Dat het kan gebeuren, dat er in het begin nog wat gedoe is. Ter plekke kun je daar dan op terug komen: “Laat papa maar even,hij ismoevanhet rijden”of“En…ben jijaleenbeetjegewend?”.Benoemenhelpt.Hetwordter luchtiger van en irritaties zijn daardoor sneller voorbij.

Voor kinderen met een sterke behoefte aan controle en invloed is het belangrijk betrok-ken te zijn bij de keuze van wat je gaat doen en waar je naar toe gaat. En staat dat al vast, dan is het goed dat ze weten waar ze aan toe zijn. Waar gaan jullie heen, hoe ziet het eruit, hoe zal hetzijn,hoegaatdereisenz.Overlegbijvoorbeeldvast wie waar slaapt.

Laat de kinderen zoveel mogelijk hun eigen spullen inpakken. En laat ze ook nadenken over activiteiten die ze daar kunnen doen. Wat willen ze mee, wat kan er mee? Vergeet ook simpele teken- en knutselspullen niet.

OnderwegAls je met de auto reist, neem dan regelmatig pauze als je overdag rijdt. Doe spelletjes, laat ze flink rennen of voetballen. Zo kunnen ze hun ener-gie kwijt en kunnen ze daarna weer rustig zitten. Ook met regelmaat gezonde snacks en voldoendedrinken geven, helpt om de stemming op peil te houden. Voor de rest: op internet zijn heel veel tips te vinden voor de autoreis met kinderen.

Tijdens de vakantieHet belangrijkste uitgangspunt is: we zorgen met elkaar, dat iedereen het fijn heeft! Als er een keer iets is, ben je dus met elkaar verant-woordelijk dat het wordt opgelost. Nu klinkt dat misschien of je voortdurend om de tafel moet, maar dat valt in praktijk reuze mee. Het is meer dat je je positief en oplossingsgericht opstelt, in plaats van geïrriteerd te zijn als er wat is.

Probleempje, hoe lossen we dat op? Het is een ommezwaai in je mindset. Ga uit van vertrouwen, het is mogelijk om een leuke vakantie te hebben en iedereen wil daarbij helpen. Als jij dat uitstraalt als ouder en rustig kunt blijven, zul je zien dat eventue-le onweersbuitjes ook zo weer voorbij zijn.

Laat je als ouder niet verleiden om als scheidsrechter op te treden bij ruzies. Dat is een grote valkuil, die voor veel ergernis zorgt. Ten eerste is er altijd een kind tevreden en een kind boos. Waardoor de volgende ruzie misschien niet lang op zich laat wachten. Waardoor ze voortdurend je aandacht blijven vragen. Leer ze om hun eigen ruzies op te lossen. De meeste kinderen kunnen dat heel goed.

Ik hoop dat je met deze tips kunt zorgen voor een fijne vakantie met je gezin, je hebt het verdiend!

Meer informatie?Karla de Mooy, www.ontspannenopvoeden.nl

Orthomoleculaire Voedingsconsulentenopleiding

1. Orthomoleculaire huidverzorging Donderdag 01 oktober 2015De huid is ons grootste orgaan dat zichzelf permanent vernieuwt. De aandacht die de huid al zonder meer krijgt, is dus niet onterecht. De huid is in eerste instantie afhankelijk van heel wat nutriënten. Pas op de tweede plaats komen de externe behandelingsmo-gelijkheden, waaronder bescherming tegen zonnebrand en de correcte manier om de huid te reinigen.2. Collageenaanmaak in de huid Donderdag 08 oktober 2015Huidveroudering is typisch gelegen aan de aftakeling van het bindweefsel. In het bi-jzonder moet de aanmaak van collageen en elastine in de huid nader bekeken worden. Een aantal orthomoleculaire bouwstoffen ondersteunen de aanmaak van collageen, ter-wijl een andere groep het collageen kan beschermen tegen beschadiging.3. Cosmeticaproducten voor de huid Donderdag 15 oktober 2015Cosmetica moeten ‘compatibel’ zijn met de structuur van de huid, zoniet kunnen ze ernstige schade toebrengen. Natuurlijke producten verdienen de voorkeur, ook al omdat ze een gunstige invloed hebben op de huid. De ideale cosmetica verfraait niet alleen op onopvallende wijze het gezicht, maar verzorgt tegelijkertijd de huid.4. Sapkuren ontgiften het lichaam Donderdag 22 oktober 2015Het principe van vasten is eenvoudig: zo weinig mogelijk toxiciteit naar binnen, terwi-jl alle lichaamsgiften afgevoerd worden. Veel vocht is hierbij nodig, en omdat we de essentiële voedingsstoffen elke dag broodnodig hebben, zijn sapkuren de beste optie. Vastenkuren kunnen uiteraard begeleid worden met andere maatregelen, waaronder massages, drainages, baden, darmspoelingen enzovoort.5. Huidproblemen voorkomen en orthomoleculair behandelen

Donderdag 29 oktober 2015Verschillende oplossingen voor vele huidkwaaltjes, zoals UV-schade, oedeem, huidaller-gieën, eczeem, acne, psoriasis, levervlekken, spataderen, cellulitis, …

Een gezond lichaam is een mooi lichaam. Een stralende, gave huid is het uiterlijke kenmerk van gezondheid. Een schoonheidsbehandeling begint daarom altijd van binnenuit, met het reinigen van het lichaam en het voorzien van de juiste voeding en de juiste voedingsstoffen. Een uitwendige aanpak, met natuurlijke cosmetica, geeft elke schoonheidsbehandeling een extra ondersteuning.

Inschrijven verplicht: opleiding@efiow.be, 09 369 06 42Prijs: €38 per avond of €155 voor de hele reeks (ipv €190)(inclusief ingebonden cursus)

Bistro 6 Lichaamsschoonheid – 5 avonden van 19u – 22u

Kerkstraat 1039270 Laarne

Leslocatie:

GezondheidsBistro 6: Lichaamsschoonheid

eFIOW- Epigenetisch Faché Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschap

Promo t.e.m. 15/07/2015: €145 i.p.v. €155 (mits correcte betaling binnen 14 dagen)

29

KORT NIEUWS

Redact ie

Een recente studie toont het verband tussen schildklieraandoeningen en onvruchtbaar-heid bij de vrouw.

bij onvruchtbaarheid?Kan selenium helpen

SeleniumbronnenGoede bronnen van selenium zijn: eidooier, mosselen, garnalen, noten (o.a. paranoten), zilvervliesrijst en biologische groenten als asperge, broccoli, knoflook en ui. De rijkste voedingsbron is vis. Het gehalte in de Neder-landse en Belgische voeding behoort tot de laagste van de wereld: gemiddeld 37mcg per dag. De dagelijkse aanbevolen hoeveelheid van selenium is voor mannen 60 mcg/dag en voor vrouwen 50 mcg/dag (leeftijd 19-50 jaar).

Referentie1.TheObstetrician&Gynaecologist.2015,23Jan.

DOI: 10.1111/tog.12161; Thyroid dysfunctionand reproductive health

2.BritishJournalofUrology.1998,Jul;82(1):76-80.

Tevens is bekend dat selenium essentieel is voor het functioneren van de schildklier. De hoeveelheid se-lenium in de voeding loopt over de hele wereld te-rug. Zure regen zorgt voor chemische reacties in de bodem waardoor de daar aanwezige seleniumverbin-dingen uit elkaar vallen. Het overgebleven vrije sele-nium kan niet door planten worden opgenomen. Met name onze westerse voeding is arm aan selenium.

Omdeschildklierfunctieenzodevruchtbaarheidtevergroten, is een uitgebreid multisupplement met selenium of een specifiek seleniumsupplement een goede start voordat men overgaat tot dure vrucht-baarheidsbehandelingenalsIVF(invitro-fertilisatie).

30

KORT NIEUWS

Redact ie

Een groep Iranese onderzoekers onderzocht hoe co-enzym Q10 het LDL-cholesterol beschermde tegen verdereoxidatie.Hiervoorbepaalden zij deverschillende stadia van cholesteroloxidatie on-der andere door het niveau van malondialdehyde (MDA).Uithetonderzoekbleekdatco-enzymQ10cholesteroloxidatie tegen gaat. Dit betekent datco-enzym Q10 zich gedraagt als een krachtige en

beschermende antioxidant. De wetenschappersconcludeerden na hun observaties dat co-enzym Q10 een nuttig middel is om atherosclerose en andere hart- en vaataandoeningen te voorkomen.

Het probleem ligt ergens anders. Vitamine D is vetop-losbaar en stapelt zich dus op in het vetweefsel. Hierdoor is er onvoldoende vitamine D in het bloed en krijgen de spieren, het botweefsel, het brein en de verschillende andere organen te weinig aanvoer van vitamine D. Britse wetenschappers vergeleken de resultaten van 21 verschillende wetenschappelijke studies waaraan in totaal 42.000 mensen deelna-men. De wetenschappers ontdekten een omgekeerde relatie tussen vitamine D en overgewicht. Hoe ernsti-ger het overgewicht des te lager was het vitamine-D- niveau in het bloed.

Mensen met overgewicht hebben vaak een tekort aan vitamine D. In tegenstelling tot wat men denkt, is dit niet te wijten aan hun ongezonde levensstijl en dat ze te weinig tijd buiten zijn in de zon.

Groot risico op vitamine-D-tekort!Overgewicht?

Het is bekend dat niet de totale hoeveelheid cholesterol in het bloed het risico op hart en vaatziekten verhoogt maar de mate van oxidatie. In andere woorden: hoeveel van de cholesterol is er geoxideerd? Uit recent onderzoek blijkt de voedingsstof co-enzym Q10 een zekere mate van bescherming te bieden tegen oxidatie van cholesterol.

ReferentieVimaleswaran KS, Berry DJ, Lu C, et al. Causal re-lationship between obesity and vitamin D status: bi-directional Mendelian rendomization analysis of multiplecohorts.PlosMed.2013;10(20:e1001383.

ReferentieAhmadvand H, Mabuchi H, Nohara A, et al. Effects ofcoenzymeQ(10)onLDLoxidation invitro.ActaMedIran.2013;51(10:12-8.

Advies: Vrijwel iedereen kan extra vitamine D gebruiken, zeker diegene die overgewicht hebben. Neem dagelijks minimaal 20 mcg of 800 I.E. vitamine D3.

tegen oxidatie van cholesterolQ10 beschermt

Uitgave van OrthoFytoMediaNr 3 - 2015, jaargang 12Verschijnt 6 x per jaar

UitgeverOrthoFytoMediaNieuwdorp 57 - 9190 StekeneTel: +32 (0)3 808 41 43info@orthofytomedia.org

LeefNu is het tijdschrift voor de consument die op een bewuste en gezonde manier wil leven.LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde leefstijl & voeding en het gebruik van voedingssupplementen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan onderwerpen zoals beweging, opvoeding en milieu. De informa-tie in LeefNu in relatie tot ziekte en gezondheid is geen vervanging voor een medisch advies, diagnose of behandeling door een arts of therapeut.

HoofdredacteurPascale Van den Heede, apothekerpascale@orthofytomedia.org

EindredacteurWalter O.M. Faché, biochemicus

RedactieraadWalter O.M. Faché, biochemicus HEOSPascale Van den Heede, apothekerAnnemieke Meijler, natuurdiëtist

Auteurs van dit nummerPetra KerstenMarnix DekeyzerAngélique De BeuleChristel StevensJaap SlegtKarla de Mooy

Lay-out en drukFrançoise Biesbroeck, Het LetterhuisBeerveldestraat 19 - B-9160 Lokeren

AbonnementenSecretariaat OrthoFytoMediaZie www.orthofytomedia.orgTel: +32 (0)3 808 41 43info@orthofytomedia.org

Prijzen België en NederlandTijdschrift per post: 20€/jaarTijdschrift online + archief: 15€/jaarTijdschrift per post & online: 25€/jaar

Jaarabonnement van januari tot december.

Abonnementen worden automatisch verlengd voor een volledig jaar, tenzij schriftelijk wordt opgezegd ten laatste eind oktober van het lopende jaar.

Advertentie aanvraagPascale Van den Heede:pascale@orthofytomedia.org

Inzenden artikel?

Wilt u schrijven voor het tijdschrift LeefNu; u bent van harte welkom. Neem bij voorkeur vooraf contact op met onze hoofdredacteur Pascale Van den Heede. Na inzending van uw artikel beoordeelt de redactie binnen twee weken of uw artikel in aanmerking komt voor plaatsing. Redactionele bewerking van de artikelen gebeurt in overleg met de auteur.

DisclaimerOrthoFytoMedia, de uitgeverij van LeefNu, verklaart dat de informatie in LeefNu op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Zij kan echter op geen enkele wijze instaan voor de volledigheid van of eventuele onjuistheden in deze informatie. OrthoFytoMedia, haar medewerkers en de auteurs aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard dan ook die het gevolg is van handelen en/of beslissingen op basis van de inhoud van deze informatie

CopyrightNiets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur. Ook de overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toege-staan na schriftelijke toestemming.

COLOFON

31

De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwik-kelde verschillende Microbiotica sup-plementen specifi ek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhanke-lijk van de behoefte en de verschillen-de stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organis-men zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK

BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS

Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be

voor meer informatie over de microbioticaproducten

Udo’s Choice Microbioticavoor jong en oud!

CHILDREN’S BLEND

voor kinderen 5-15 jaar

8 specifi eke bacteriestammen met

4 miljard levensvatbare micro-organismen

ADULT’S BLENDvoor volwassenen

16-55 jaar

8 specifi eke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare

micro-organismen

ADVANCED ADULT’S BLENDvoor senioren 55 plus of een extra behoefte aan

bifi dobacteriën

9 specifi eke bacte-riestammen met 24

miljard levensvatbare micro-organismen

SUPER 8 HI-POTENCY

met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën

8 specifi eke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare

micro-organismen

SUPER 5 ZUIGTABLET

in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan

L. Salivarius.

5 specifi eke bacteriestammen met

1 miljard levensvatbare micro-organismen

LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA

•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifi eke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.

•Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.

•Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.

•Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig

dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.

WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:

OJ_adv udo's choice_148x210.indd 1 30/01/14 13:04