LLi̇pi̇tler 3

147
LİPİTLER Doç. Dr. Hüsniye KAYALAR [email protected] E.Ü. Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı 2011

Transcript of LLi̇pi̇tler 3

Page 1: LLi̇pi̇tler 3

LİPİTLER

Doç. Dr. Hüsniye [email protected]

E.Ü. Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı

2011

Page 2: LLi̇pi̇tler 3
Page 3: LLi̇pi̇tler 3
Page 5: LLi̇pi̇tler 3

Lipit: Suda, dilüe etanolde erimeyen, petrol eteri, eter, benzen gibi polar olmayan organik solvanlarda eriyen maddelerdir.

*Yağ asitleri adı verilen monokarboksilli alifatik asitlerin bir alkol ile meydana getirdiği esterlerdir.-Alkali hidroksitlerle sabunlaşma-sabunlaşmayan lipit-C,H, O den oluşan lipitler: basit lipitler-başka atom da taşıyanlar: bileşik lipitlerAlkolü gliserol olanlara: Gliserit; sabit yağalr1 değerli yüksek alkolü olanlara: Serit; mumlarAlkolü sterol olanlara: Stearit; mumlar

Page 6: LLi̇pi̇tler 3

-Coniferaae’da bazı bitkilerde lipitlerin alkolü, birden fazla molekülden oluşmuş asit-alkoldür.Asit-alkolün asit veya alkol grubu başka asit-alkol ile birleşmiştir.Etolit veya estolit

Gliseritler, Sabit yağların, serit ve stearitler mumların başlıca kısımlarını oluştururlar.

Fosfatidler: gliserolün iki Oh grubu yağ asitleriyle, üçüncüsü fosforik asitle esterleşmiştir.

Genel olarak: LİPİTLER1-Yağ asidi türevleri2-Bileşik lipitler3-İzopren lipitler

Page 7: LLi̇pi̇tler 3

Yağ asidi türevleri:1-Doymuş yağ asitleri2-Doymamışş yağ asitleri3-Yağ asidi türevleriBasit Lipitler:1- nötral yağlar (triaçil gliserol, trigliserit)2-mumlar3-kolesterol esterleri4-Vitamin A ve D esterleriBileşik Lipitler:1- Fosfolipitler (Serebrosit, gangliosit)1.1. Serebrosit1.2. Gangliosit

2-Glikolipit2.1. gliserofosfolipitler 2.2. sfingofosfolipitler)

3- Lipoproteinler4- Proteolipitler

Page 8: LLi̇pi̇tler 3
Page 9: LLi̇pi̇tler 3
Page 10: LLi̇pi̇tler 3

Lipitlerin sınıflandırılması• Yağ asitleri• Nötral yağlar (yağ asitlerinin

gliserolle yaptıkları mono, di ve triaçilgliseroller)

• Mumlar (yağ asitlerinin gliserolden başka alkollerle yaptıkları esterler)

• Fosfolipitler (yağ asitlerinin fosforik asit bileşikleri)

• Sfingolipitler ve glikolipitler (yağ asitlerinin sfingozin ile yaptığı bileşikler)

• Steroidler, kolesterol, safra asitleri ve diğer maddeler

• Terpenler, β- karoten, skualen ve benzeri maddeler

Page 11: LLi̇pi̇tler 3

• Yağ asitleri adı verilen monokarboksilli asitlerin bir alkolle meydana getirdiği esterlerdir.

• Alkali hidroksit ile ısıtma sonucu sabun oluşur ve alkol serbest hale geçer.

Page 12: LLi̇pi̇tler 3

• Uzun zincirli hidrokarbonlar, alkoller, ketonlar, floroglusinol türevleri, kinonoik yapılı maddeler

“sabunlaşmayan lipitler”

• Lipitler, özellikle C, H, O atomlarından yapılmış olup organizmanın yapı maddelerinin önemli bir kısmını teşkil ederler.

• Bazı lipitlerde P, N ve S atomu da bulunur.• Organizmanın başlıca besin kaynağını

oluştururlar, enerji verme ve depolama yönünden karbonhidratlardan daha üstün özelliklere sahiptirler.

Page 13: LLi̇pi̇tler 3

• En önemli görevleri :• metabolizma için gerekli yakıtın deposunu

oluşturmak,• membranlarda yapıtaşı olarak görev

yapmak, • bakterilerin hücre duvarları, bazı bitkilerin

yaprakları ve cilt için koruyucu madde• Lipitlerin önemli kısmı organizmaya

dışarıdan alınır, bir kısmı ise doğrudan doğruya organizmada yapılırlar.

Page 14: LLi̇pi̇tler 3

• Yağ asitleri bitki ve hayvan organizmasında gerek serbest gerekse bileşikler halinde bulunur.

• Doymuş ve doymamış yağ asitleri diye iki sınıfa ayrılırlar.

• Doymuş yağ asitleri kimyasal olarak, yapısında çift bağ bulundurmayan yağ asitleridir. Doğada bulunan doymuş yağ asitlerinin çoğunun karbon sayısı çifttir.

• Moleküllerindeki karbon sayıları 2'den 26'ya kadar olan doymuş yağ asitleri hem hayvansal hem bitkisel yağlarda, karbon sayıları 43'e kadar olan uzun zincirli yağ

• asitleri ise mumlarda bulunur. 8 karbon atomluya kadar olan doymuş yağ asitleri sıvı halde bulunurlar.

• Yağ asitlerinin genel formülü CH3(CH2)n COOH olarak gösterilebilir.

Page 15: LLi̇pi̇tler 3
Page 16: LLi̇pi̇tler 3
Page 17: LLi̇pi̇tler 3

• Yağ asidi ve gliserole parçalanan yağlar vücutta birkaç değişik yol izleyerek okside olur.

• Birinci oksidasyon metabolizması glikozun oksidasyonuna benzer. Fosfatla birleşen gliserol fosfogliserik asite dönüşür. Fosfogliserik asid piruvik asite dönüşerek kreps döngüsüne katılır. CO2 , H2O ve ATP ye dönüşür.

•  • Yağ asitlerinin karnitin ile mitekondriye

taşınır ve 1 ATP harcanarak aktive edilir. Yağ asidi iki karbonlu asetil gruplarına ayrılır. Yağ asidi-karnitin CoA ile reaksiyona girer ve karnitin açil transferans II enzimiyle Asetil-CoA ya dönüşür. CoA pantotenik asidin yardımcı enzimidir. Asetil CoA kreps döngüsüne katılır.

Page 18: LLi̇pi̇tler 3

GLİSEROL

TRİGLİSERİT

Page 19: LLi̇pi̇tler 3
Page 20: LLi̇pi̇tler 3
Page 21: LLi̇pi̇tler 3
Page 22: LLi̇pi̇tler 3
Page 23: LLi̇pi̇tler 3
Page 24: LLi̇pi̇tler 3
Page 25: LLi̇pi̇tler 3
Page 27: LLi̇pi̇tler 3
Page 28: LLi̇pi̇tler 3

• Bazı doymamış yağ asitleri:• omega-3 yağ asitleri

• Alfa-linolenik asit: CH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH(CH2)7COOH

• Dokosaheksaenoik asit • Eikosapentaenoik asit

• omega-6 yağ asitleri

• Linoleik asit: CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CH(CH2)7COOH • Araşidonik asit

CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH(CH2)3COOH

• omega-9 yağ asitleri

• Oleik asit: CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH • Erüsik asit: CH3(CH2)7CH=CH(CH2)11COOH

Page 29: LLi̇pi̇tler 3
Page 30: LLi̇pi̇tler 3
Page 31: LLi̇pi̇tler 3
Page 32: LLi̇pi̇tler 3
Page 33: LLi̇pi̇tler 3

OMEGA 6 FAMILY  

Common Name Numeric Name

Linoleic acid 18:2n-6

Gamma linolenic acid 18:3n-6

-- 20:2n-6

Dihomo gamma linolenic acid (DHGLA)

20:3n-6

Arachidonic acid 20:4n-6

Docosatetraenoic acid 22:4n-6

Page 34: LLi̇pi̇tler 3

OMEGA 3 FAMILY  

Common Name Numeric Name

Alpha linolenic acid (ALA) 18:3n-3

Parinaric acid 18:4n-3

  20:3n-3

Eicosatetraenoic acid 20:4n-3

Eicosapentaenoic acid (EPA) 20:5n-3

Docosapentaenoic acid (DPA) 22:5n3

Docosahexaenoic acid (DHA) 22:6n-3

Page 35: LLi̇pi̇tler 3
Page 36: LLi̇pi̇tler 3
Page 37: LLi̇pi̇tler 3

• CnH2nO2

• Doymuş yağ asidi genel formülü

• CnH2(n-a)O2

Doymamış yağ asidi genel formülü

Page 38: LLi̇pi̇tler 3

• Linoleik asit• F vitamini• Araşidonik asit, linolenik asit• Siklopentenik yağ asitleri

(hidnokarpik ve şolmogrik asit, lepraya etkili)

• Doymamış hidroksi yağ asitleri,pürgatif etkili

• Risinoleik asit (12-hidroksi oleik asit)

Page 40: LLi̇pi̇tler 3

Bazı bitkilerin gövde ve dallarındaki kalın mantar tabakası sanayide ve eczacılıkta ambalaj tekniğinde kullanılır

Page 41: LLi̇pi̇tler 3

• Makrolit: Bazı hidroksi yağ asidi laktonları özel ozlarla birleşir ve makrolitleri oluşturur (örn: eritromisin, oleandomisin)

Page 42: LLi̇pi̇tler 3

•Bazı asetilenik yağ asitleri ve türevleri de antibiyotik etkilidir (örn: mitomisin, fumagillin)

Page 43: LLi̇pi̇tler 3

• Sabit Yağlar• Gliseritler, serbest yağ asitleri ve

sabunlaşmayan kısımlar• Sabunlaşmayan kısımlar: steroller,

A, D, E, vitaminleri, uçucu yağlar, reçineler, hidrokarbürler ve acı maddeler

Page 44: LLi̇pi̇tler 3

Semen Ricini

Semen Lini

Semen Amygdalae amarae

Page 45: LLi̇pi̇tler 3

• Bitkisel Sabit Yağların İzolasyonu• Nötralleştirme• Deodorize etme• Rengin açılması• Demargarine etme

Page 46: LLi̇pi̇tler 3

Giserin

Akrolein

Page 47: LLi̇pi̇tler 3

SOXHLET EKSTRAKSİYONU

Page 48: LLi̇pi̇tler 3
Page 49: LLi̇pi̇tler 3

• Katı ve sıvı yağlar• Bitkisel yağlar, tropik bitkilerin yağı• Balık yağı• Organik solvanlarda erime• Margarin• Doymamışlık derecesi/ Acılaşma

Page 50: LLi̇pi̇tler 3

• F avitaminozu• Deri kabuklanması, akne, egzema,

saçların dökülmesi• F vitamini• Bitkisel yağlar, buğday tohumu,

keten tohumu, yalancı safran, soya fasulyesi, fındık, ay çiçeği, ceviz, badem, avokado

• Kolesterol taşıyıcı• Ateroskleroz• Cilt, x ışınları• Kalsiyum

Page 51: LLi̇pi̇tler 3

• Balık yağı polimerleştirilmesi• Sabit yağların teşhisi ve saflık

kontrolü• Yoğunluk• Erime noktası /katılaşma noktası• Refraksiyon indisi• Polarize ışığı çevirme değeri• Viskozite• Çözünürlük

Page 52: LLi̇pi̇tler 3

• Asitlik derecesi• Asitlik indeksi• Sabunlaşma indeksi• Esterleşmeindeksi• Sabunlaşmayan maddeler• İyot indeksi• Hekzabromür indeksi• Peroksit sayısı

Page 53: LLi̇pi̇tler 3

• Laksatif• Pürgatif• Doymamış yağ asitlerince zengin

diyet aterosklerozda kullanılır• A, D, E vitaminleri• Emoliyen• Egzema tedavisi• Farmasötik endüstride, eritici,

eksipiyan

Page 54: LLi̇pi̇tler 3
Page 55: LLi̇pi̇tler 3
Page 56: LLi̇pi̇tler 3
Page 57: LLi̇pi̇tler 3

Zeytinin Fiziksel Özellikleri Tane Ağırlığı 2-12 gr Çekirdek Oranı % 13-30 Et (pulp) Oranı % 66-85 Meyve Kabuğu % 1.5-3.5

Zeytinin Kimyasal Bileşimi Su %50-70Toplam KM %48,1Toplam Şeker %2-6Yağ %15-30Şeker % 2-6 Selüloz % 5.8 Protein %1-2Lif %1 - 3 Kül % 1-5 Na (mg/100g) 3,2K (mg/100g) 457,19Ca (mg/100g) 33,15Mg (mg/100g) 12,49Mn (mg/100g) 0,13Fe (mg/100g) 1,73Zn (mg/100g) 0, 71Cu (mg/100g) 0,01P (mg/100g) 51,13Karoten (mg/100g) 0,15 - 0,2Vit C (mg/100g) 12,9 – 19,1Thiamin (mikrogram/100gr) 0.54-1,1

Page 58: LLi̇pi̇tler 3

Yaprakta 60-90mg/gr oranında oleuropein bileşiği bulunmaktadır. Oleuropein yaprağın en etken fenolik bileşiğidir. Bu bileşik aynı zamanda terapötik etkiye sahip sekoiridoit bir glikozitdir. Zeytin yaprağı çay ya da ekstrakt formunda alındığında oleuropein insan vücudunda bulunan iki enzim tarafından(esteraz ve beta –glukozidaz) elenoik aside dönüştürülür.Bu bileşik güçlü bir antibakteriyal etkiye sahiptir, özellikle patojen bakteriler üzerinde öldürücü bir etki yapar.

Hücre YenileyiciBağışıklık sistemini güçlendirme Kan şekeri seviyesini düzenlemekolesterol seviyesini düzenlemeKan basıncını dengeleme(yüksek tansiyonu olanlar için)Kuvvetli antioksidan etkiKuvvetli antimikrobiyal etkiHücre yenileyici özelliği sayesinde cilt yaşlanmalarına karşı koruyucuCildi sıkılaştırma ve esnekliğini arttırmaİnce çizgileri yok etmeSelülit gidericiCildi güneş ışınları ve çeşitli dış faktörlere karşı koruyucuCildin nemini dengeleme

Page 59: LLi̇pi̇tler 3
Page 60: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Olivae- zeytin yağı

Page 61: LLi̇pi̇tler 3

• Olea europea var sativa• Oleaceae• Akdeniz ülkeleri, Kaliforniya’da kültür• Olea oleaster , yabani zeytin ağacı• Batı Anadolu, Marmara, Gaziantep

kültürü yapılan ve yağ ede edilen yerler

Page 62: LLi̇pi̇tler 3
Page 63: LLi̇pi̇tler 3

• Drupa meyva• Pirina• Hayvan yemi, Trikloretilen veya

karbon sülfür ile eritilerek sanayide kullanılır

• Meyvada % 28-32 yağ• Oleik, linoleik, stearik ve palmitik asit

trigliseritleri• Olein • E vitamini

Page 64: LLi̇pi̇tler 3

• Laksatif• Kolagog• Enjektabl çözeltilerin

hazırlanmasında• Halk arasında: müshil ve safra

söktürücü• Diş hekimliği• Liniment yapımı• Emoliyen, demülsan

Page 65: LLi̇pi̇tler 3

• Natürel zeytin yağı (Virgin oil)• 1- Natürel sızma zeytin yağı extra virgin oil• 2- Natürel zeytin yağı virgine olive oil• 3- Natürel 1. zeytin yağı Ordinary olive oil • 4- Lampant

• Tip Zeytin Yağı

Page 66: LLi̇pi̇tler 3
Page 67: LLi̇pi̇tler 3
Page 68: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Sesami- Susam Yağı

Page 69: LLi̇pi̇tler 3

Sesamum indicum (Pedaliaceae)

Page 70: LLi̇pi̇tler 3

• Linoleik, palmitik, stearik, miristik asit• Sesamin• Sesamol• Fitosterol• Baudoin reaksiyonu• Antioksidan• Hormonların yağlı enjektabl çözetilerin

hazırlanmasında sıvağı• Kozmetolojide• İnsektisit• Halk arasında (müshil, çözücü, şeker

hastalığına karşı)

Page 71: LLi̇pi̇tler 3
Page 72: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Arachidis- yerfıstığı yağı

Arachis hypogae Leguminosae

Page 73: LLi̇pi̇tler 3

• Batı Afrika ve Güney Asya’da yetişir• A. hypogae var asiatica• Karpapodium• Meyva oblong şekilli ve ağsı damarlı,

1-3 boğumlu• Presle yağ elde edilir• %45-50 yağ • Oleik, linoleik, araşidonik, lignoserik,

palmitik asit• tiamin

Page 74: LLi̇pi̇tler 3

• Laksatif

• Yağlı ampullerin hazırlanmasında

• Aterosklerozda diyet

• Oleum arachidis hydrogenatum- pomat sıvağı

Page 75: LLi̇pi̇tler 3
Page 76: LLi̇pi̇tler 3
Page 77: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Amygdalae ExpressumTatlı badem yağı

Page 78: LLi̇pi̇tler 3

Prunus amygdalus var. dulcis (Rosaceae)

Page 79: LLi̇pi̇tler 3

• Prunus amygdalus var. amara• Akdeniz ülkelerinde kültür• Kotiledonlardan yağ elde edilir• % 45-50• Oleik,palmitik, miristik, linoleik asit• Laksatif• Demülsan• Emoliyen• Cold Cream

Page 80: LLi̇pi̇tler 3
Page 81: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Papaveris- Haşhaş yağı

Papaver somniferum (Papaveraceae)

Page 82: LLi̇pi̇tler 3

-İran, Hindistan, Yugoslavya ve Anadolu da ekimi yapılır-alkaloit-perikarp-Oleik ve linoleik asit-yemeklik yağ-galenik preparat-sert beyaz iyi sabun -çocuklarda bal ile müshil etkili-yumuşatıcı yara iyi edici

Page 83: LLi̇pi̇tler 3
Page 84: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Ricini- Hint Yağı

Ricinus communis (Euphorbiaceae)

Page 85: LLi̇pi̇tler 3

Semen Ricini

-Hindistan,Afrika, Güney Amerika, Doğu Asya ve Akdeniz bölgesinde yetişir

-ağaç şeklinde ve otsu

Meyvası 3 gözlü, dikenli kapsül

Her meyvada 3 tohum

10-15 mm uzun, 6-7 mm eninde

-endospermada yağ

%40-60 yağ

Su buharı geçirilen ve proteinleri çöktürülen, rengi giderilen yağ kullanılır

Page 86: LLi̇pi̇tler 3

• Renksiz,soluk sarı, lezzetsiz, viskoz sıvı

• Etanolde erir• Risinoleik asit, stearik

asit, dihidroksistearik asit

• %20 protein, globulin, albumin, nukleoalbumin, glikoprotein, toxalbumin, ricin, enzim içerir

Page 87: LLi̇pi̇tler 3

• Jet yakıtı• Plastik hammaddesi• Pürgatif• Yağı kaynatarak proteinlerinden

çöktürme ve süzme• Sodyum risinoleat: müshil• Undesilenik asit kaynağı

Page 88: LLi̇pi̇tler 3
Page 89: LLi̇pi̇tler 3

Glycine max, Glycine soja (Leguminosae)

Page 90: LLi̇pi̇tler 3
Page 91: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Soja-Soya Yağı

• Tohumda: %15-35 karbonhidrat, % 30-50 protein, % 15-20 sabit yağ ve triterpenik saponozitler ve üreaz enzimi içerir

• Soya fasulyesi• Şeker hastaları için besin kaynağı• Tohumlar preslenir ele geçen yağ

rafine ediir

Page 92: LLi̇pi̇tler 3

• % 10 yağ• Linoleik asit %50-57, oleik asit % 17-30,

linolenik asit %5-11, palmitik asit % 9-13, steaarik asit %3-5, araşidik, gadolik, behenikasit% 1 den az

• SOYA YAĞI• Parenteral beslenme• Lesitin kaynağı (kolin, fosfatidil kolin,

karaciğerde yağ metabolizması)• Kolesterol ve lipit metabolizması

Page 93: LLi̇pi̇tler 3

LesitinLecithin

Page 94: LLi̇pi̇tler 3

• Lesitin fosfolipittir• Emülsifiyan ajan

(mayonez)• Antioksidan (yağın

ransitleşmesini önler)

• B vitamini kolini içerir

Page 95: LLi̇pi̇tler 3

Choline - phosphatidyl choline

Page 96: LLi̇pi̇tler 3
Page 97: LLi̇pi̇tler 3

• Soyanın demüsilajinasyonu %60-70 lesitin, %30-40 soya yağı

• safsızlaştırma, yağından arındırma• E 322, lipozomların eldesi, stabil emülsiyon• Gıda ve margarin sanayi• Steroller• %47-49 betasitoterol (steroidal hormon,

sanayide cila,izolatör üretimi)• %17-19 stigmasterol• %2-4 avenasterol• %2-4 tokoferoller

Page 98: LLi̇pi̇tler 3

• Yağı alınan küspe hayvan yemi olarak kullanılır.

• Soya fasulyesi unu• Üreaz, kan serumunda üre azotunun

tayini

Page 99: LLi̇pi̇tler 3
Page 100: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Maydis-Mısır yağı

Zea Mays

(Poaceae)

Page 101: LLi̇pi̇tler 3

• Mısır tanesi• %70 nişasta,% 10 protein, % 5 yağ %

2 şeker, % 2 kül• Endosperm,embriyo,kabuk,sapçık• Mısır tanesinin % 12 si embriyo

(%30-35 yağ, % 18-20 protein, % 10 mineral madde)

Page 102: LLi̇pi̇tler 3

• Embriyolardan elde edilir• Embriyolar nişasta eldesi sırasında ayrılıp,

yıkanır, ısıtılır ve basınçla sıkılarak yağ elde edilir.

• Küspesi hayvan yemi ham yağ yağ asitleri uzaklaştırılarak rafine edilir, çöken kısımlardan temizlenir.

• Açık sarı, berrak, kendine özel kokulu• Linoleik asit %45-62• Oleik asit % 24-33• Palmitik asit % 10

Page 103: LLi̇pi̇tler 3

• Stearik asit % 3• Linolenik asit %0.5-1.5• Araşidik, gadolik,behenik, erusik asitler %

1den az b-sitosterol, kampesterol, tokoferoller• Yemeklik yağ, • enjektabl preparatların hazırlanmasında• %67 emülsiyon şeklinde diyet besinlerin

ayarlanmasında• Hidrojenlenerek katı yağ eldesinde

Page 104: LLi̇pi̇tler 3
Page 105: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Chaulmoograe- Oleum Hydnocarpi

Taraktogenes kurziiHydnocarpus sp(Flacourtiaceae)

Hindistan, güneydoğu Asya

Tohum

Sarı esmer renkli, tahriş edici lezzetÖzel kokulu, 20-25oC de erir

Hidnokarpik, şolmogrik,alepronik asitAleprik asit

Page 106: LLi̇pi̇tler 3

Mycobacterium lepraeM. tuberculosis

Hidnokarpik ve şolmogrik asit

Page 107: LLi̇pi̇tler 3

• Asitler hidrojenlendikten sonra daha rahat kullanılır.

• Enjektabl formları için etil esteri veya sodyum ya da potasyum sabunları kullanılır.

• Yağın kendisi de oral olarak etkilidir.

• Dihidroşolmogrik asit dietil esteri deri altı ve im enj.

• İv enj için sodyum veya • potasyum tuzları• LEPRA tedavisi

Page 108: LLi̇pi̇tler 3
Page 109: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Lini- Ketentohumu yağı

Linum usitatissimumLinaceaeSemen Lini

Page 110: LLi̇pi̇tler 3

• Hindistan, Mısır, Brezilya, Kanada, Avrupa, Anadolu

• Meyvalar 5 gözlü septisit kapsül• Haziran ayında kapsül sararır, toplanır,

dövülür, elenir.• Tohumlar kavrulur, ezilir, su ile yoğurulur ve

sıkılır• Kırmızı esmer renkte yağ• Bezir yağı• tohumda % 35-45 yağ

Page 111: LLi̇pi̇tler 3

• Oleik, linoleik, linolenik• Palmitik, stearik, miristik• Keten tohumu yağı laksatif• Haricen yara yanık tedavisinde• Linimentum Calcium• F vitamini• Çinko oleat, etil linoleat deri

hastalıklarında

Page 112: LLi̇pi̇tler 3
Page 113: LLi̇pi̇tler 3
Page 114: LLi̇pi̇tler 3

Theobroma cacao(Sterculiaceae)

Page 115: LLi̇pi̇tler 3
Page 116: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Cacao- Kakao yağı• Theobroma cacao• Tohumlar % 50 yağ• kakao tozu şekercilik ve sıcak içki

hazırlamada• Kakao tozu: % 10-15 yağ, alkaloitler, fenolik

maddeler, flavon-3ol, prosiyanidinler, B vitaminleri

• Kako yağı sarımsı beyaz,oda ısısında katı• Fermentasyon veya kavurma sırasında koku

oluşur

Page 117: LLi̇pi̇tler 3

• Stearik, palmitik, oleik, linoleik, ve laurik asit gliseritleri

• Suppozituvar, ovül sıvağı• Stearik asit eldesi

Magnezyum stearatKatı yağ asitleri+magnezyumMagnezyum stearat ve palmitat% 6.8-8 arasında MgO a karşılık gelecek

miktarda Mg içerir

Page 118: LLi̇pi̇tler 3

Stearik asidin sodyum tuzunun sulu çözeltisine sıcakta magnezyum klorür eklenir, magnezyum stearat çöker.

Ya da stearik asit üstüne MgO veya magnezyum karbonat ilave edilir.

Mg-stearat:kokulu, deriye yapışan, beyaz, hafif bir toz

Tablet basımında kaydırıcıBebek pudrası

Page 119: LLi̇pi̇tler 3

• Zinci stearas- Çinko stearat• Çinko stearat + palmitat• %12.5-14 çinko okside karşılık gelecek

miktarda çinko içerir• Stearik asit ısıtılarak eritilir azar azar

sodyum karbonat eklenir• Gaz çıkışı bitip tamamen nötralleşince

ilave edilen sodyum karbonata ekivalen çinko sülfat eklenir.

• Çinko stearat çöker, su ile yıkanır kurutulur.

• Pomat, pudra yapımı• Deri üstünde kurutucu ve koruyucu

Page 120: LLi̇pi̇tler 3

Brassica napus var. oleifera

Page 121: LLi̇pi̇tler 3

Brassica oleracea e

Brassica campestris

Page 122: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Napi- Kolza yağı

• Tohumlar % 45 yağ• 22 karbonlu erusik asit• Myokardiyal toksisiteye sahip• Palmitik asit, stearik asit, oleik asit (% 50-

60), linoleik asit, linolenik asit, gadolaik asit, erusik asit

• Steroller 530-790 mg/100g• Tokoferoller 90 mg/100g

Page 123: LLi̇pi̇tler 3

• Erusik asit ve glikozinolat içeriği azatılmış varyeteler yemeklik yağ için geliştirilmiştir.

• Plastik endüstrisi, deterjan imalatı ve motor yağları imali için erusik asit ve yağdan yararlanılır.

• Crambe abyssinica tohumlarından elde edilen yağda % 55 erusik asit bulunur

Page 124: LLi̇pi̇tler 3
Page 125: LLi̇pi̇tler 3

Helianthus annus (Asteraceae)

Ayçiçek yağıPalmitik, stearik asit, oleik asit %14-35Linoleik asit %55-75, linolenik asitSteroller % 60TokoferollerYemeklik yağYağı alınmış tohumların alöronca zengin unu diyet ürünü

Page 126: LLi̇pi̇tler 3

Hindistan Cevizi Yağı

Cocos nucifera

Page 127: LLi̇pi̇tler 3

• Coprah• %65 yağ• Katı, kokusuz, tatsız,beyaz• Eczacılıkta semi-sentetik gliserit

üretiminde• Koprah endüstriyel ve besin maddesi

ürünü• Küspe, palmiye şarabı, bitkisel

kömür, halı süpürgesi• Lauril sülfat

Page 128: LLi̇pi̇tler 3

• Coprah: kaprilik asit, kaprik asit, laurik asit % 43-51, miristik asit % 16-25, palmitik asit, oleik asit % 5-10

Page 130: LLi̇pi̇tler 3

Evening Primrose

• Oenothera biennis (Onagraceae)Linolenik asit, linoleik asit,

oleik asitKozmetikDeride esneklik sağlar kırışıklıkların önlenmesi

Page 131: LLi̇pi̇tler 3

Meme ileilgili ağrılarPMSHiperkolesterolemiEkzamaSiroz, romatoid artritPsöriazisAtopik dermatit

Page 132: LLi̇pi̇tler 3

Borago officinalis• Hodan• Sığır dili, zembil çiçeği• Pirolizidinik alkaloit• Tohum• % 13-33 doymamış yağ

asitleri• Linoleik asit % 30-40• Linolenilk asit %15-19• Oleik asit % 18-25

Page 133: LLi̇pi̇tler 3

• Persea americana- Avokado

• Lauraceae• palmitik asit, palmitoleik asit• Oleik asit• Linoleik asit• Steroller• Trioller

• Bağ dokusu metabolizması ve bileşimini değiştirir

• Ağız içi hastalıklarıve periodontitis tedavisi• Romatizma ve artroz ağrıları

Page 135: LLi̇pi̇tler 3
Page 137: LLi̇pi̇tler 3

Serenoa repensPalmaceaeSabal serrulata

Page 138: LLi̇pi̇tler 3

Adeps suillus-domuz yağı (axonge)

• Sus scrofa var. domestica• (Suidae)• Merhem sıvağı• Yakı hazırlanması• Civa merhemi, karakavak merhemi

Page 139: LLi̇pi̇tler 3

Oleum Iecoris aselliOleum MorhuaeMorina Balık Yağı

• Gadus morrhua• Gadidae• Oleik,palmitik,

zoomarinik, terapik, araşidonik, klupadonik asit

• A ve D vitaminleri• Kemik hastalıkları• Morruik asit sodyum tuzu

iv enj. varis tedavisinde

Page 140: LLi̇pi̇tler 3

MUMLAR• Asitlerin yüksek alkollerle yaptığı

esterlerdir.• Serit• Stearit• Pomatları sertleştirme• Kozmetik krem hazırlama• Sanayi• Palmitik, stearik serotik ve melisik asitler

Page 141: LLi̇pi̇tler 3

Cera flava- sarı balmumu

• Apis mellifera• % 70-75 mirisin (Mirisil palmitat)• Serin (seril steorat+seril melisat)• Pomat, yakı hazırlama• Ruj• cila

Page 142: LLi̇pi̇tler 3

Cera alba-beyaz balmumu

• Pomat• Krem• süppozituvar

Page 143: LLi̇pi̇tler 3

Cera Carnauba-Karnauba mumu• Copernicia cerifera

Page 144: LLi̇pi̇tler 3

Cetaceum-Sperma ceti Blanc de blaeine

• Physeter macrocephalus

Page 145: LLi̇pi̇tler 3
Page 146: LLi̇pi̇tler 3
Page 147: LLi̇pi̇tler 3

Adeps Lanae anhydricus-susuz lanolin

• Ovies aries• lanolinum