GEÇEN HAFTA??? Platon

Bilgi felsefesi

Ġdealar dünyası-nesneler dünyası

Mağara benzetmesi

Ġdeal devlet yapısı-bozuk devlet yapıları

PatriarĢi, monarĢi, timokrasi, oligarĢi, demokrasi, tiranlık

Filozof kral

Sosyal katmanlar: Yöneticiler, koruyucular, üreticiler

Metaller mitosu

En iyi ikinci model

ARĠSTOTELES

ARĠSTOTELES

M. Ö. (384-322)

“Muallim-i Evvel”

“Politika” adlı eseri siyasal görüĢlerinin özeti

Platon’un akademisinin bir öğrencisi

Ölümünden sonra Akademia nın karĢısına kendi okulunu açar

“Lykeion”-Lise”

Büyük oranda hocasıyla uyuĢmasa da benzer fikirleri var

Eğitimin önemi

Güç politikasının ve

Zenginliğin peĢine düĢmeye adanmıĢ hayatın saçmalığı

ARĠSTOTELES Atina’da doğmadığı için yurttaĢ değildi

Ama Atina polisinin ateĢli bir hayranı

“iyi bir yaĢamı mümkün kılan topluluk polisten baĢkası değildir”

Hocası gibi gerçek erdem ve iyiliğin kent hayatı yoluyla gerçekleĢeceğine inanmaktadır.

Büyük Ġskender’in hocası

Ġskender’in emperyal tavrına karĢı. Küçük kent devletini ideal devlet olarak görüyor

Atina’yı da bitiren Ġskender

Platon gibi “ideal devleti” hedefler ancak hocasından farklı düĢündüğü alanlar vardır

ARĠSTOTELES Platon’la anlaĢmazlığı 2 yönlüdür

1-Platon’un politik ekonomisine itiraz eder Ailelerin ve mülkiyetin ortaklığının insan doğasına aykırı olduğunu ileri sürer ve

Platon’un koruyucular sınıfı için öngördüğü komünizmiyle anlaĢamaz

Bu, en bilgesi olsa bile insanın 2 temel ihtiyacını tahrip eder

1-aile sevgisidir. Kimse kendi ailesini sevdiği gibi baĢkasının ailesini de sevemez (aile sevgisi)

2-ortalama bir özel mülkiyet ihtiyacı hem yöneticiler hem de tüm insanlar için doğaldır (mülkiyet ihtiyacı)

• Hem kendi ihtiyaçlarını karĢılamak hem de hayır ve yardım yapmak için herkesin meĢru ekonomik araçlara sahip olması esastır

• KiĢinin mülkiyete sahip olmaktan kaynaklanan hoĢnutluğu aĢırı ya da bencil olmamak Ģartıyla zararsızdır

• Dolayısıyla özel mülkiyet olabilir fakat onun kullanımı, ortak çıkarlara veya toplumu hedeflerine katkıda bulunması gerekir

2-Filozof kralların yönetimine Aristo karĢıdır Teorik bilgi formları yerine pratikten kaynaklanan tecrübenin (pratik bilgi) yönetim

için daha sağlam bir temeli olduğunu düĢünür (teori vs. pratik durumu)

ARĠSTOTELES’ĠN YÖNTEMĠ

Platon’la anlaĢmazlığının kaynağı; gerçekliğin ne olduğu ile ilgili

görüĢleri

Platon: gerçeklik Cennet’te (idealar alemi) bulunan ebedi formlardan

oluĢur

Aristo: herhangi bir Ģeyin gerçek doğası, nesnenin kendisi dıĢında

bulunamaz. Kendi içindedir (Madde ve Form (Öz-ruh) ayrımı).,

Madde boĢtur devinimsizdir. Onu harekete geçiren biçim veren

formdur. Form (ruh) da tek baĢına boĢtur onu varlığa kavuĢturan

maddedir. Dolayısıyla bunlar birbirinden ayrı değil birbirine

bağımlıdır.

Bunun tek istisnası vardır saf form olan Tanrı’dır. Var olması için

maddeye ihtiyacı yoktur. Ġlk hareketi baĢlatan da odur.

ARĠSTOTELES’ĠN YÖNTEMĠ

Her değiĢim ve oluĢumun

1. bir maddi unsuru (madde),

2. bir formal unsuru (öz),

3. bir etken nedeni (fail/değiĢtiren),

4. bir de değiĢim/değiĢtirme amacı vardır ( erek).

Bu modele 4’lü neden öğretisi denilmektedir.

Tüm değiĢimlerin amacı (Telos) mükemmele yani Tanrı’ya

(mutlak öze) geri dönüĢ içindir. Bu anlamda her varlığın içinde

tanrısal bir parça, pay varsayar.

ARĠSTOTELES’ĠN YÖNTEMĠ

Telos olarak adlandırılan bu amaç, eğer içindeki doğasını

tümüyle gerçekleĢtirebilirse, herhangi bir Ģeyin geliĢmesini

tamamladıkça ortaya çıkan

Örneğin, bir meĢe palamudunun Telos’u henüz var olmayan ama

meĢe palamudu doğal olarak geliĢirse var olacak olan bir meĢe

ağacıdır

Aristo, onları tecrübeyle iliĢkilendirdiği için ideaları çok fazla

reddetmez ama böylece Platon’u yeryüzüne indirir

Bu açıdan Aristo, Platon’dan daha bilimseldir (biyoloji ve

zoolojinin kurucusu kabul edilir)

ARĠSTOTELES’ĠN YÖNTEMĠ

Doğru bilgi tümdengelim yöntemiyle kavranır.

KategorileĢtirme sınıflandırma vardır Ör: Tüm insanlar

ölümlüdür, Sokrates bir insandır, dolayısıyla Sokrates de

ölümlüdür.

Bilginin seviyeleri 1)anımsama 2) deney 3) sanat ile bilim.Ör:

1) Bir ilaç faydalı hatırlama, 2) denendi faydalı oldu, 3) ama

neden faydalı oldu (deneylerden çıkarılan genelleme)

ARĠSTOTELES ĠÇĠN GERÇEĞĠ BĠLME YÖNTEMĠ EN

YÜKSEK AMACA YA DA BĠR NESNENĠN AMACINA

ODAKLANMAKTIR. (SANATVE BĠLĠM BOYUTU)

ARĠSTOTELES’ĠN YÖNTEMĠ

Bundan dolayı Telos, bir sandalye ya da polis olsa bile,

Ģekillenmesi tamamlandığında bir Ģeyin oluĢacağı Ģeye

gönderme yapabilir

Bir varlığın amacını gözlem yoluyla öğreniyorsak (ör, tohum),

polis’in amacını da aynı yöntemle anlayabiliriz;

Dolayısıyla polisin amacı Ģuanda var olan çok sayıda Ģehir

devletinin incelenmesiyle bilinebilir

Bu amaçla Aristo ve arkadaĢları siyaset biliminde ilk

karĢılaĢtırmalı çalıĢma olarak 158 Ģehir devletinin

kuruluĢlarını ve yasalarını inceledi. KarĢılaĢtırmalı siyaset

bilimi

ARĠSTOTELES- MUTLULUK –DEĞERLER (Altın Orta

Değer)

Bir polisle ilgili bir hükme varmanın temeli, insanın mutluluğu veya iyi bir hayat olan Telos’udur.

Yani devletin kuruluĢunun temel amacı insanın mutluluğu ve daha mutlu bir hayat yaĢamasıdır.

Bu Telos’un bedenin değil ruhun bir faaliyeti olduğu konusunda Platon’la aynı fikirde

Her nesnenin telosu o nesnenin kendi içinde bulunması gerekir (Platon, dıĢında olacağında ısrarlıydı)

Bunu ideaya eriĢmek yerine kendi özünü gerçekleĢtirmek yoluyla idealaĢmak diye yorumlayabilirsiniz

Mutluluk, fiziksel zevk demek değildir ruhun bir özelliğidir.

Ġnsanlara kendilerini gerçekleĢtirme ve mutluluğu getiren Ģey bilgeliktir (bilgelik = mutluluk)

ARĠSTOTELES- MUTLULUK –DEĞERLER

(Altın Orta Değer)

Aristo’nun mutluluk anlayıĢı, 2 tür karar veya davranıĢ arasında ayrım

yapmayı içerir

1-Ġrrasyonel (akıldıĢı)

2-Rasyonel (akla uygun)

o Aklın kullanımına dayalıdır ve yalnızca insana mahsustur

o Bu nedenle insan doğası rasyoneldir

o Ġnsan doğası gereği rasyonel hayvandır (yani

onun amacı, aklını sonuna kadar kullanmaktır. Ġnsan sadece

bu Ģekilde mutlu olabilir)

o Aklından dolayı insan aynı zamanda siyasal bir

hayvandır. Sadece bu tür rasyonel varlıklar akla dayalı

bir polis kurabilirler

ARĠSTOTELES- MUTLULUK –DEĞERLER

(Altın Orta Değer) Rasyonel ve siyasal bir hayvan olarak insan, bireyin ve

kolektivitenin birbirine bağımlı olduğu organik bir toplum

içinde tamamen erimiĢtir

Ġyi polis (devlet), asla, sadece insanların takip ettikleri özel

çıkarlarının kamu alanındaki bir toplamı olamaz

Ġnsanlar kiĢisel ilgilerini (menfaatlerini) takip etmek

suretiyle, kendilerini polisten ayrı tutarsa, topluma zarar

verirler (Totaliter rejimler için ideolojik çerez:)))

Böyle yapmak akıldıĢı (irrasyonel davranıĢ)

“Böyle kopuk bir hayata yol açmak, onları dört ayaklı bir

hayvan yapar ya da tanrı yapar ama insan yapmaz”

Ġnsan toplumla var olur.

ARĠSTOTELES- MUTLULUK –DEĞERLER

(Altın Orta Değer)

Kaba istek veya arzuları ifade eden duyguların, poliste, derhal

akıl tarafından kontrol edildiği uygun bir yerinin bulunduğuna

inanır

Akıl, kaba istekler üzerindeki bu kontrolünü altın orta

ilkesi izlendiğinde yapar

Altın orta, Aristo’nun doğru davranıĢa götürecek mevcut en

iyi rehber düĢüncesidir

Neredeyse her Ģeyin bir tane iyi (veya uygun) ve çok sayıda

kötü (ya da uygun olmayan) kullanımı olduğuna inanır

ARĠSTOTELES- MUTLULUK –DEĞERLER

(Altın Orta Değer) Herhangi bir yöndeki aĢırılık ya da aĢırı uçlar, Ģeylerin değerini

zedeleyebilir

Örnek: beden için aĢırılık, çok fazla ya da çok az idman, yemek,

içme veya uykudan hasıl olabilir

AĢırılık (ifrat) ve eksiklik (tefrit) arasında altın bir orta değer

vardır

Ġyi bir polisin görevi, düzenlenmesi gereken Ģeylerde uygun ortayı

belirlemek ve bu ortayı yasalara dönüĢtürmektir

Ġyi yasalar, iyi örnekler sunar ve

Ġnsanlara, iyi polisin temelini oluĢturan iyi alıĢkanlıklar aĢılar (iyi

yasa = iyi insan)

ARĠSTOTELES- politik ekonomi

Doğası gereği ekonomi sadece bir araçtır. Rasyonel ya da

irrasyonel kullanılabilir

Ġyi amaca doğru yönlendirilirse iyi (mutluluk getirici) kötü

amaca yönlendirilirse mutsuzluk kaynağı olur.

Zenginlik rasyonel olursa (belli limitlerde) polise fayda sağlar

ama sınırsız olursa (oburca) polise zarar verebilir.

Gerçek mutluluk için gerekli olan zenginlik miktarı

ekonominin Polis’in mutluluğu için ilgilenmesi gereken

yönüdür.

ARĠSTOTELES- politik ekonomi

Ġyi ekonomik faaliyet kullanıma yönelik olandır (yani araçsal olan

faaliyettir. Ayakkabıcı ayakkabı yapar ve insanların bir ihtiyacını

giderir. Bu ekonomik faaliyet kullanıma yöneliktir)

Kullanım değeri (kendi üretim ihtiyaç karĢılar) ve mübadele

değeri (ihtiyaç karĢılamak için baĢkasının ürettiğiyle değiĢim)

Para eĢdeğer olmayan ürünlerin değiĢiminde bir kıyas amacıyla

kullanılır.

Paranın rolü, kullanım için düĢünüldüğünde doğaldır ve polis için

faydalıdır. Ancak kar elde etmek amacıyla kullanılırsa para, bu

polis için tehlikelidir. Doğal değildir.

En kötü durum da faiz gibi, para daha çok para kazanmak için

kullanıldığında görülür. Bu durumda kullanım değeri ortadan

kalkmaktadır.

ARĠSTOTELES

Kar güdüsü adaletsizliği getirir. Sınırsız zenginlik arzusu, insan

ihtiyaçlarıyla ilgili doğal sınırları kaldırır

Serbest bırakıldığında vahĢice koĢan kaba arzular “altın orta”ya ve

polise zarar verir. Polisin yıkılması mukadder olur

Maddi ihtiyaçlar zorunlu. Ġnsanlar ekonomik olarak mahrumiyet

içerisinde olamazlar

Ancak, bu maddi Ģeyler yüksek amaç için bir anlam ifade eder.

Onların kendi baĢlarına bir amaç haline gelmesine izin

verilmemelidir (aracın araçsallaĢması önlenmeli)

“Ruhun mutluluğu, zenginlikten üstündür”

ARĠSTOTELES

Platon’un temel kaygısı adalet. Aristo, topluma odaklanır.

Adalete de odaklanır ama Platon’dan farklı olarak Aristo,

adaleti, göksel bir formun yeryüzündeki temsilinden çok,

güncel bir toplum içinde bulunan bir Ģey olarak düĢünür

Toplum (içinde yaĢamak), doğal bir dürtüdür. Ortak çıkar

insanları bir araya getirir

Ġnsan olmanın gereği, toplumun bir parçası olmaktır

Bütün toplumlar insan hayatını sürdürme ihtiyacından doğar

Nihai amaçları üyelerinin mutluluğu

ARĠSTOTELES

Ġyi yaĢam ve mutluluk için altın ortayı arayan toplum,

aĢırılıktan kaçınır

Temel maddi ihtiyaçların da bu toplumda karĢılanması

gerekir

Ġnsan sadece bu Ģartları taĢıyan bir toplumda mutluluğu

bulabilir

Maddi faydadan daha yüksek amaç için kurulmuĢ 3 tür

toplum var:

Ev halkı

Köy

Polis

ARĠSTOTELES Ev Halkı, EĢ, Kadın ve Köle

Ev halkı, insanların diğer hayvanlarla paylaĢtığı biyolojik dürtülerden doğar

Ev halkı, sadece temel ihtiyaçları karĢılamak için kurulmaz

Karı-koca arasında karĢılıklı bir bağımlılık da vardır

KarĢılıklı bağımlılıkta karı ve koca eĢit değildir Akıl bakımından daha üstün olan erkekler egemendir

Erkeklerin evdeki 3 rolü: baba, koca, efendi

Çocuklarını (hem erkek hem kız) toplumsal role hazırlayan baba rolü var

Koca olarak erkekler kadınları yönetmeli zira akıl yeteneklerinden dolayı onlar yönetmeye kadınlar da itaate daha layık

Ama kadınlar köle gibi kabul edilmemeli çünkü kadınlar sadece erkekler için yaratılmıĢ araçlar değildir

Kadınlar daha çok erkeklerin tamamlayıcısı

Kocalar, akılla ve despotça olmadan kadınlarını yönetmeli

Erkekler aynı zamanda kölelerin efendisidir

Köleler efendilerinin iĢlerini yaparak, onların siyasal iĢlerle ilgilenmeleri için gereken zamanı sağlar

ARĠSTOTELES

Köy (Sosyal Topluluk)

Ev halklarının birleĢmesinden oluĢur

OluĢturanlar için koruma ve ekonomik yeterlilik sağlar

DeğiĢ-tokuĢ için üretime izin verir aksi halde tek baĢına üretim sınırlı

kalır

Ġnsanlar için doğal gereklilik olan arkadaĢ ihtiyacını giderir

ArkadaĢlık toplumsal uyumu artırır

Dostluğun en yüksek türü sadece eĢitliğe dayalı olabilir. Evde bu

mümkün değil çünkü ev iliĢkisi eĢitsiz

Köy, akıl sahibi erkekler için arkadaĢlık için doğal bir kurgu

Köylerin birleĢmesiyle polis oluĢur

ARĠSTOTELES Polis

HiyerarĢi dünyaya anlam verir çünkü en yüce olanla olmayanı belirler

HiyerarĢi olmadan dünya anlamını kaybeder, doğa kaos içinde olur

Polis, en üstün topluluk çünkü en yüce amaca sahip

Polisin amacı en yüksektir çünkü hem tüm nüfusu içine alır hem de insanlar için daha küçük topluluklarda mümkün olandan daha yüksek bir mutluluk düzeyine ve erdeme ulaĢmaları için rasyonel insanların siyasal sürece katılmalarını mümkün kılar

Polis, hane halkının ve tek köyün sınırlılıklarının üstesinden gelir

Polis, köyün ve ev halkının yerine geçemez: onların varlığını ve fonksiyonlarını yerine getirmesini gerektirir

Polisin amacı, iyi hayattır

Ekonomik olarak bağımsızdır (otarki). Ne ithalata ne ihracata ihtiyaç duymayan kendi kendine yeter ekonomik birimdir

Ġnsanların ihtiyaç duyduğu her Ģey poliste üretilebilir

Polis mesleki uzmanlaĢmaya izin verir ve iĢbölümüne dayanır

Polis toplumsal dostluğun en yüksek biçimi olarak siyasal dostluğu yükseltir

Ġnsanların karĢılıklı bağımlılıklarını toplumun amaçlarına hizmet etmede gördükleri iyinin ruhunu (özünü) gösterir

POLĠSĠN SĠYASAL YAPISI Platon, yasasız yönetimden yanadır

Yönetici büyük bir erdeme ve bilgeliğe sahip olsa da hala insandır

Duygusal ve kaba arzuya dayalı tutkulara potansiyel olarak tabidir ve bu nedenle bozulabilir

Aristo, bir kiĢinin hatta birkaç kiĢinin yönetiminin bile çok kiĢinin yönetimine göre daha kolay bozulabildiğine inanır

Bütün özgür insanlara bir rol vermenin devleti daha istikrarlı hakle getireceğine inanır (vatandaĢ katılımı-yönetiĢim)

Çünkü katılması mümkün olanları dıĢlamak onları hükümetin düĢmanları haline getirir

Yönetilen çoğunluğa bel bağlamanın en uzman yöneticilere bel bağlamaktan daha iyi (inanılmaz derecede güncel kamu yönetimi mantığını anlatmıĢ)

Bel bağlanan, çoğunluğun duyguları ya da tutkuları değil, bilakis onların kolektif bilgeliğidir

Uyumlu bir polis inĢa etmek için kolektif kapasite bir ya da birkaç bilge kiĢininkinden daha üstündür (ortak akıl-istiĢare)

Ancak belli görevleri yapan yöneticilerin de uzmanlığı dikkate alınmalıdır (uzmanlığa saygı)

Doğru hükümet: çoklu bakıĢ açısından yararlanan ve her bir yurttaĢına bir rol veren karma bir hükümet

POLĠSĠN SĠYASAL YAPISI Zenginlik ve fakirlik (ekonomik eĢitsizlik) kaçınılmaz

Buradan sınıf çatıĢması ve değiĢmez bir istikrarsızlık ortaya çıkabilir. ġiddet ve

devrim tehlikesi vardır

Ekonomik eĢitsizliğe karĢı siyasal eĢitliği desteklemek gerekir.

Ġstikrarlı yönetim= yasanın yönetimi (hukukun üstünlüğü)

Doğru bir Ģekilde oluĢturulmuĢ yasalar nihai egemen olmalıdır. MeĢru egemen

otorite bu yasadır (meĢru otorite hukuktur)

Yönetenlerin her zaman erdemli olacakları ve kamu çıkarına öncelik

verecekleri, kesin olmadığından, iktidarı onlara tam olarak vermekte risk vardır

Bu nedenle herkes tarafından yapılan yasanın üstünlüğü, keyfi yöneticilerin

üstünlüğünden iyidir (hukukun üstünlüğü>üstünlerin hukuku)

En iyi poliste, iyi düĢüncesi, yönetenleri de yönetilenleri de bağlayan yasalara

dönüĢtürülür

POLĠSĠN SĠYASAL YAPISI Güncel anayasalar ve onların türleri hakkında genellemeler yapar Aristo

Her toplumun alıĢkanlıklarının doğasıyla uyumlu olan pek çok anayasa ve buna bağlı olarak da pek çok hükümet türü olduğunu söyler

Bütün doğru anayasalar adil veya herkesin çıkarına bir telosa sahiptir

Yönetme iktidarı Bir kiĢinin

Bir konsey Ģeklinde azınlığın

Bir meclis eliyle yasa yapan topluluğun elinde olabilir

Sapkın hükümet türü, tek kiĢinin ya da yönetici sınıfın özel çıkarının üstün olduğu bir hükümet türü

Tiranlık en kötü yönetim biçimidir ama devasa ordu-imparatorluklar ve büyük devletler için tek mümkün yönetim Ģeklidir

OligarĢi: az sayıda zenginin kendi çıkarına yönetimi

Aristokrasi: kiĢisel liyakat ve zenginliği kamu çıkarına yönetimle birleĢtiren en iyi birkaç kiĢinin yönetimi

Demokrasi: çoğunluğu oluĢturan özgür doğmuĢ çok kiĢinin kanun tanımaz ihtirasına hizmet eder (demokrasinin tehlikesi) (Radikal demokrasi)

Politeia: gerçek anayasanın mümkün en iyi biçimi (Ilımlı Demokrasi)

ARĠSTO’YA GÖRE

KĠM YÖNETĠR

TEK KĠġĠ AZINLIK ÇOĞUNLUK

KĠMLER

ĠSTĠFADE

EDER

BELĠRLĠ BĠR

GRUP

TĠRANLIK OLĠGARġĠ DEMOKRASĠ

HERKES MONARġĠ ARĠSTOKRASĠ POLĠTEĠA

• MonarĢi: Ortak iyiliği isteyen tekin yönetimi

• Aristokrasi: Ortak iyiliği amaçlayan azınlığın yönetimi

• Politeia: Ortak iyiliği amaçlayan çoğunluğun yönetimi

• Tiranlık: Tekin çıkarını amaçlayan tekin yönetimi

• OligarĢi: Zenginlerin çıkarını amaçlayan tekin yönetimi

• Demokrasi: Yoksulların çıkarını amaçlayan çoğunluğun yönetimi

POLĠSĠN SĠYASAL YAPISI

Politeia:

Erdemli bir halkın sahip olacağı yönetim biçimlerinin en iyisi

Aklı ve ölçülülüğü yansıtır Sınıf düĢmanlığının istikrarsızlaĢtırıcı

etkilerini ortadan kaldırır

Yasanın yönetimi altında kamu çıkarına göre egemen otoriteyi kullanan

çoğunluğa denge veren ama erdemli orta sınıfı etkili kontrol eden

nitelikle niceliği , liyakatle zenginliği birleĢtirir

Ġstikrarlı bir yönetim biçimi büyük bir orta sınıfı gerektirir (modern

dünyadaki gibi)

Çünkü ortadaki bu sınıf hem zenginin hem de fakirin bakıĢını

yansıtabilir/anlayabilir

Orta sınıf yönetimi ele alacak geniĢlikte olmalı ki ne zenginler ne de

fakirler (aĢırı uçlar) yönetimi ele almasın (denge)

POLĠSĠN SĠYASAL YAPISI

Siyaset, bütün yurttaĢların katılması gerekir

Hem meĢru görüĢler dikkate alınır hem de muhalif

fikirler bu Ģekilde öğrenilebilir (katılımcı yönetimin

faydası)

Karma ve istikrarlı hükümet: iyi yasa yapar ve tüm

yurttaĢlar buna itaat eder

Ġstikrar olup olmadığının testi: çoğunluğun

anayasayı desteklemesi değil, bilakis Ģiddet kullanarak

değiĢtirme yanlısı olmayan önemli bir hizip veya sınıfın

olmaması

SĠYASAL DEĞĠġĠM Bütün devletler, zayıf oldukları için, cehalet, tutku ve halk arasında

yeterli erdemin bulunmaması gibi bozucu faktörler nedeniyle, en yüksek potansiyellerine sadece kısmen ulaĢabilir (sınırlılıklar)

Eğer siyasal zayıflıkların kaynağı anlaĢılabilirse çöküĢün hızını kontrol edebilirler (erken teĢhisin önemi)

Ġyi bir poliste çöküĢün temel nedeni: aĢırı zenginliğin karakterize ettiği toplumda, adalet üzerindeki çatıĢma

Adaletin olmadığı yerde vatandaĢlar polisten önce kendi esenliklerini düĢünürler (önce can sonra polis)

Böyle bir ortamda yasa, yükümlülük yerine hakları korumak ister. Böyle poliste keskin ekonomik sınıf bölünmesi olur. Orta sınıf yok olarak geriye az zengin çok yoksul kalır

Bundan sonrası Ģiddet ve devrimdir

SĠYASAL DEĞĠġĠM En iyi yasalar, kurumlar, hatta karma sınıf sistemi bile istikrarlı

polisi garanti etmez. Ġstikrarın altında yatan Ģey anayasanın ruhudur (implementation (uygulama)>formulation )

Uygulayıcılar, anayasanın sözüne ve ruhuna uygun davranmalı

Eğitim, sağlam bir anayasal yapıyı ve erdemli davranıĢı desteklemeli

Ortak iyilik için fedakarlık eğitimle öğrenilebilir

Eğitim: insanları yurttaĢlığa, siyasal karar almaya katılmaya, sırayla yönetmeye ve yönetilmeye hazırlamalı

Eğitim hayat boyudur ve devletin görevidir

Ġyi polisin çöküĢü için en iyi 2 savunma 1-eğitim 2-iyi yasa

SĠYASAL DEĞĠġĠM Bozuk yöneticilerin bile iktidarını korumasının yollarını söyler

En az istikrarlı yönetim olan tiranlık yönetimini

1. halkını bölerek yönetmeye

2. muhalefete yönelik güçlü bir istihbarat kurmaya

3. iktidarını tehdit edenleri etkisizleĢtirmeye teĢvik eder

4. zenginle yoksul arasındaki sınıf düĢmanlığını cesaretlendirmelidir

5. uyruklar (kesimler) birbirine güvendirilmemelidir zira birbirine güvenirlerse tirana karĢı

örgütlenebilir ve meydan okuyabilirler (böl-yönet, modern emperyalizm?)

6. sahne gerisinde halkı manipüle derken kamu önünde mümkün olduğunca bir monark gibi

görünmeli

7. savurgan personel aracılığıyla zenginlik gösteriĢi yapmamalı

8. yurttaĢların hayran olacağı ve fakirlerin istihdamının devam etmesini sağlayacak büyük kamusal

iĢler yapmalı

9. halka açık biçimde tanrılara ibadet etmeli, görüĢüĢte dindar olmalı (çünkü bu, rejimin baskıcı

eylemleri her ne olursa olsun, genel kamunun, onun adaletsiz biri olmadığını düĢünmesine yol

açar

10. Eğer tiranlar, monarklar gibi görünmek için yeterince sıkı çaba gösterirlerse sadece daha uzun

süre yönetmekle kalmazlar aynı zamanda halkların yükünü hafifletecek uygulamalar geliĢtirirler

SONUÇ Kolektivite daha üstündür bireyden (Platon da aynı düĢüncede) (bir elin nesi

var)

Siyasetin bütün bireyleri kapladığı bir toplum hayali var

Ġyi polise katılınırsa: 1-adalet

2-özgürlük

3-mutluluk

Aristo muhafazakardır: polisin istikrarını muhafaza etmek için gösterdiği ilgiden dolayı tutucudur

Aristo için (Platon da) devrim kaçınılmazdır ve her zaman devrim için bir potansiyel vardır

Bu devrimin mümkün olduğu kadar geciktirilmesini ve kademeli (tedrici) olmasını ister

ġiddete karĢıdır eğitime taraftardır

Platon gibi Aristo da elitist: bazı insanlar doğaları gereği diğerlerinden daha üstün

SONUÇ Hem Palton hem Aristo antik bakıĢ açısını paylaĢırlar: ideallerin, gerçek

ve maddi Ģeylerden daha önemli olduğu görüĢündedirler

Akıl, polisi değerlendirmek ve sorgulamak için yeterli ve gerekli bir ölçüt (rasyonellik-akla itimat) (hem h-muhafazakar bir karakteri var hem de aklın sorgulamasını savunuyor ilginç bir tezat gibi)

Aristo, hiçbir aĢırılığa güven duymaz, orta yolu savunur (Platon'un ütopyacı idealine kıyasla «yeryüzüne inmiĢ» bir bakıĢ açısı var)

Bilgelerin yönetiminden ziyade çoğunluğun yönetimini (en gerçekleĢtirilebilir yönetim olarak) savunur

Rule of law’un (yasanın yönetiminin) yöneticinin buyruğundan önce geldiğini düĢünür

Polis’i organik bir birlik görür. Onun için Polis, pekçok parçadan oluĢur

Polisin amaçlarıyla uyumluysa, kendi kendini sevmeye ve kendini gerçekleĢtirmeye bile, aĢırı olmadığı sürece izin verilebilir

SONUÇ Pekçok yönden Hocası Platon’un görüĢlerini reddeder ve

eleĢtirir

Daha az idealisttir ama Platon’un katkısını da inkar etmez

Platon, Aristo’nun fikirlerine ve değiĢik fikirler üretmesine kaynaklık eder (Platon Devleti yazmamıĢ olsaydı Aristo’nun Politikası daha farklı olurdu)

Her ikisi de sonra gelen hemen tüm siyaset bilimcileri etkilemiĢlerdir

Filozofların düĢüncelerinde her ikisinin etkilerini araĢtırmaya değer

Sizce Aristo’nun hangi fikirleri günümüzde hala yaĢıyor?

SINAVDA HEPĠNĠZE

BAġARILAR