EYLÜL 2013

Ceviz kırıyorlar, bakıyorum;Kabuğunu kırıyorlar cevizin.Ceviz çıkıyor...Sonra oyunlarına dalıyor çocuklar.

Ben de bir ceviz alıyorumCevizlerin içinden.Deniz çıkıyor benim cevizimden,Açılıyorum.

Gidiyorum o ceviz kabuğunda,Çocukluğumun oyunsu bahçelerinden.Bir akşam o çocuk oyunundaAlnıma yazılan o hüzün denizinden.

Biliminsanları, dinozorların kemiklerine, dişlerine,yumurtalarına ve yuvalarına ya da ayak izleri ve deriizlerine ait fosil buluntuları inceliyorlar. Ardından bun-ları bir araya getiriyorlar. Örneğin, kemiklerin üze-rindeki izlerden kasların nasıl bağlandığını buluyorlar.

Deri izi fosillerini inceleyerek dinozorların deri dokusunu vedesenini anlayabiliyorlar. Diş fosilleri de, nasıl beslendiklerini gösteriyor. Eğer keskin ve sivri uç-

luysa bu, dinozorun etçil olduğunu gösteriyor. Tıpkı Tyrannosaurus rex adlı dinozorun dişlerigibi. Keskin olmayan dişlerse, dinozorun otçul olduğunu gösteriyor. Seismosaurus, bu

otçul dinozorlardan biri. Biliminsanları elde ettikleri tüm bu verilere dayanarak bir is-kelet modeli hazırlıyorlar. Bundan sonra devreye “dinozor ressamları” giriyor. Bili-minsanları, fosilleri incelerken elde ettikleri tüm bilgileri dinozor ressamlarıyla dapaylaşıyorlar. Sonra da ressamlar tüm bu bilgileri ve düş güçlerini kullanarak di-nozorları çiziyorlar. Dinozorların derilerinin rengini hiç görmedik.

Derileri belki gri, belki siyah, belki yeşil ya da pembe üzerine mor puanlı! Bili-minsanları dinozorların günümüzdeki akrabaları olan sürüngenleri inceleyerek de-

rilerinin rengini tahmin edebiliyorlar. Sürüngenlerle benzerlik kuracak olursak büyük dinozorların genellikle

gri tonlarında, küçük olanlarınsa daha canlı renklerde olduğunu dü-şünebiliriz. Kim bilir, belki küçük dinozorlar arasında gerçekten mor pu-

anlu olanları da vardı!

O

AK

ŞA

M

İlk insanlar ortaya çıktıklarında dinozorlar milyonlarca yıl önce yok olmuşlardı bile. Bu nedenle onları hiç görmedik.

Peki, dinozorların neye benzediklerini nasıl biliyoruz? Biliminsanlarının titiz çalışmaları ve elbette dinozor

ressamlarının sihirli fırçaları bize bu konuda yardımcı oluyor!

ke ihi

Özdemir AsafÖzdemir Asaf

Hakimle, hakem arasındane fark vardır?

Bir adam havuza düşmüş, elbiselerihiç ıslanmamış. Neden?

Hakim içeri atar, hakem dışarı.

Kirpi Ayna

Bir sürü iğnesi olduğu halde, dikiş dikemeyen kimdir?

Hangi kaptan yemek yenmez?Kim “Bir daha yüzünü görmeyeyim” demiş?

Ayakkabıdan

komixkomix

bulmaca buldurmacabulmaca buldurmaca ??? ?

??

Öğretmen sordu:- Kim söyleyecek bakalım, süt nasıl eldeedilir?Öğrencilerden biri cevapladı:- Yarısı inekten, yarısı da musluk suyun-dan öğretmenim!

Süt

Denizler Niçin Taşmıyor?Öğretmen sordu:- Nehirler, ırmaklar, çaylar, kar ve sel suları hep de-nize dökülüyor.Nasıl oluyor da deniz taşmıyor?Öğrenci cevap verdi:- Suyun fazlasını balıklar içtiği için öğretmenim.

Yabancı içerikli sitede, çeşitli kategorilereayrılmış resimler bulunuyor. Ana sayfanın sa-ğındaki başlıklardan dilediğinize tıklayarak,

enfes doğa resimlerine ulaşabilir-siniz. Hatta isterseniz seçti-

ğiniz resmin üzerine tekrartıklayarak büyük formattakihalini indirebilir, böylece di-lediğiniz resmi bilgisayarı-

nızda duvar kağıdı olarak dakullanabilirsiniz.

Naturephoto-cz.com, profesyonel fotoğ-rafçıların binbir zorlukla çektikleri doğa fotoğ-raflarını, bizimle paylaştıkları güzel bir internetsitesi. Gerçekten de bakmaya doyamadığımızgüzel doğamızı fotoğraflamak hiç kolay değil.Yabancı içerikli sitenin sol üst köşesinde yeralan “search” butonuna, arama yapmak iste-diğiniz kelimeyi yazarak işe başlayabilirsiniz.Aratacağınız kelimenin İngilizce anlamını bilmi-yorsanız, sözlüklerinizden yardım almak iyi birfikir olabilir. Yaklaşık 16.000 doğa fotoğrafınınyer aldığı siteyi, dilerseniz resimlerin kategori-lerini takip ederek de inceleyebilirsiniz.

www.naturewallpaper.net

Havuz boş olduğu için.

Köpek kuyruğunu neden sallar?

Kuyruk köpeği sallayamadığı için.

Rengârenk kuşlar, cıvıl cıvılkelebekler ya da güzel bir denizresmi görmek istiyorsanız, sizi

doğanın tüm güzelliğiyle baş başabırakıyoruz. Nasıl mı? Elbetteinternetteki zengin içeriklerle.

Harekete geçmek için

oldukça güzel bir seçenek.

Fotoğraflarla Güzel Doğamız

www.naturephoto-cz.com

biliyor musunuz?biliyor musunuz? ??? ?

??

Elektriğin vücudumuza zarar vermesi için, elektriğin vücudumuzdan geç-mesi gerekir. Örneğin, elinizle açık bir elektrik kablosunu tutarsanız, elektrikakımı elinizden toprağa doğru hareket eder.

Sıcakkanlı canlıların vücut fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için,

iç organların sıcaklıkları sabit tutulur. Eğer dışarıdaki sıcaklık düşerse, önce derideki, sonra bacaklar ve

kollardaki kan damarları daralır. Yüzey alanı geniş olan bu organlar, böylece daha az ısı kaybına

neden olduklarından suyun soğukluğunu daha az hissederiz. Çok soğuk

suda uzun kalmak, iç organların da soğumasına yol açabilir. Bu durum,

hipotermi olarak bilinir ve hemen önlem alınmazsa tehlikeli olabilir.

Denize ilk girince çok soğuk geliyor, sonra bu duruma alışıyoruz. Bunun nedeni nedir?

biliminsanları

Jonas SalkJonas SalkSalgın hastalıklar yüzyıllar boyunca

insanlığın en korktuğu şeylerarasında. Salgınlar, yani birçokinsanda aynı anda yoğun ve ani

hastalık patlamaları, kentleri,bölgeleri hatta ülke ve kıtaları

tehdit eden tehlikelerdi.

Çocuk Felc in i Yenen Adam

Geçtiğimiz yüzyıllarda çiçek, veba vedifteri gibi hastalıkların salgınları birçokinsanın ölmesine neden olmuştu. Geçti-ğimiz yüzyılın başında, 1916 yılında in-sanların korkusu, polyomiyelit, yani bizimçocuk felci dediğimiz, kısaca “polyo”denen hastalıktı. O yıl Amerika BirleşikDevletleri, o güne dek yaşanan en büyük

salgınla karşı karşıya kalmıştı. Resmi ra-kamlara göre 27.000’den fazla insanpolyo yüzünden felçli kalmış, 7000’denfazla insan da bu hastalıktan dolayı yaşa-mını yitirmişti. Gerçek rakamlarınsaaçıklanandan çok daha fazla ol-duğu söyleniyordu. Bu kor-kunç hastalığa çare bulacakkişi Jonas Salk olacaktı.

1949 ve 1951 yılları ara-sında Salk ve arkadaşlarızahmetli bir iş olan polyovirüstiplemesini tamamladılar.1950’lerin başında çocuk felcisalgınları en yüksek düzeye ulaşmıştı.Salgınların her yıl giderek artması insan-ları korkutuyordu. 1955 yılında insanlarüzerinde yapılan çalışmalar başarıyla so-nuçlanınca, hastalığın yenilgiye uğratıldığı

ilan edildi. Bu Jonas Salk’ın başarısınınonaylandığı ve insanların rahat bir solukaldığı yıldı. Birçok insanı öldüren ya da

sakat bırakan hastalığa çare bulun-muştu. Salk’ın aşısı ilerleyen yıl-

larda geliştirildi ve ağızdan daalınabilir çeşitleri yapıldı.Salk, 1963 yılında kendiadını verdiği “Jonas SalkBiyolojik Çalışmalar Ensti-tüsü”nü kurdu. Çalışmala-

rını ömrünün sonuna dekbu enstitüde sürdüren bili-

minsanı, birçok kitap yazdı.Çalışmaları hakkında sorulan soru-

lara şöyle yanıt veriyordu: “Kendimi birkahraman gibi hissetmiyorum, ama in-sanların benim hakkımda ne hissettiklerinibiliyorum.”

Bizi elektrik çarptığı halde kuşları neden çarpmaz?

Elektrik akımı, geçtiği organlarımızın ısınma-sına, yanmasına ve birtakım başka zararlaraneden olur. Bu nedenle elektrik çarpması çoktehlikelidir. Bu durum kuşlar için de geçerlidir.Ancak, kuşlar elektrik tellerine konduklarındaayaklarıyla tellerden birine tutunurlar ve top-rağa, başka bir tele ya da direğe değmediklerisürece çarpılmazlar. Çünkü, bu durumda vücut-larından herhangi bir elektrik akımı geçmez.

Dergimizde sizlere, eğitiminize ve geleceğinize yararlı bulduğumuz birçok konuyu yayınlıyoruz. Sizden gelen birbirinden güzel çalışmalara dabu sayfamızda yer veriyoruz. Eğer siz de çalışmalarınızın yayınlanmasını istiyorsanız, lütfen sendika adresimize göndermeyi unutmayın!Sevgili ATLIKARINCA Okurları

Burhan Kavak

Ayçelen Devece

Çağla Tutku

İdil DenizAydın

F. OrçunYurtyapan

TaylanÖzgürÖzdemir

EfeKayatepe

KübraÜnal

F. EcrinÜnal

CeydaCodura

BerfinKarasu

SelimÇilenger