Litwa, excerpt #03, pages 126-127
-
Upload
jerzy-dargiewicz -
Category
Documents
-
view
230 -
download
4
description
Transcript of Litwa, excerpt #03, pages 126-127
KRONIKI
Jerzy Dargiewicz – Litwa w XIII-tym wieku, szkice. San Francisco, 1993(2005.
932 Grupy latopis[w wed=ug tre>ci ]z doz' chronologii\&
KRONIKA LITEWSKAoparta na “oryginale 1427(28” – dzieje od podzia=u ziem w 1341]“Origo”\, dalej 1395÷1449, uzupe=niona nast"pnie do Palemona ze staro/ytnego Rzymu i prowadzona na bie/'co po 1481 ]od 1482\&
• «od Palemona» przyby=ego ze staro/ytnego Rzymu&14. Kroniki Litewskie i ?mudzkie p[{nego okresu ]z grubymi b="dami\&
• Spisok Bychowca ]z XVIII wieku\ poz. lit. 0001–17.18 i 32.1B• Krasnojarskij spisok ]z XVIII wieku$ poz. lit. 0001–32.1A• Tobolskij spisok ]z XVIII wieku\ poz. lit. 0001–32.1A• Leningradskij spisok ]z XVIII wieku\ poz. lit. 0001–32.1A• Barku=abowskaja ]z XVII wieku\ poz. lit. 0001–32.2A
13. Olszewskij spisok, z 1550 poz. lit. 0001-17.14 i 0001-35.10Wielkiego Ks. Lit. i ?m. Kronika poz. lit. 0840
12. J(Ewreinowskij spisok ( Kniga Welikogo knja/estwa Litowskagoi ?e}mo|ickogo, z ok. 1524(33 poz. lit. 0001-17.11.
11. Spisok Rumiancowa (Rumiancewskaja ltps, z 1516 poz. lit. 0001-35.11
10. Spisok archeologiczeskogo obszczestwa ( Kroiniki welikago knia/stwaLitowskog i ?omoitskag, z 1515 poz. lit. 0001-17.9
9. Spisok grafa Raczinskago – Letopisec welikogo knzstwa Litowskogi ?omitskogo, pisany ok. 1515 poz. lit. 0001-17.10.
8. Spisok grafa Krasinskago – Letopisec welikogo knja{stwa Litowskogoi ?omoi:kogo, pisany ok. 1480(90 poz. lit. 0001-17.8
• tre>ci «Origo regis» ]1341–1382\ % dzieje lat 1395÷1449&7. Spisok grafa Krasinskago – Kroiniki w welikich knziech Litowskych,
pisany ok. 1480(90 poz. lit. 0001-17.46. Latopis Ody<cewicza 1519 ]z Akademickiego\ poz. lit. 0160
Latopisiec Litwy i Kronika Ruska, wyda= Ignacy Dani=owicz 18275. Wilenskij spisok ( Ltps Awraamki, 1495 0001-17.5 i 0001-35.4
]wielce uszkodzony, niepe=ny przez to\4. Uwarowskij spisok ( Ltpsc wel knzei litowskich poz. lit. 0001-17.2
znany te/ jako S=uckaja letopis 1485 ±5 poz. lit. 0001-35.3wyd. tak/e przez Aleksandra Popowa 1854 poz. lit. 0705
3. Nikiphorowski spisok ]uszkodzony\ poz. lit. 0001-35.12. Supra>lska letopis, pisana ok. 1435÷1445 poz. lit. 0001-17.11. Akademiczeskij spisok, z ok. 1430÷1435& poz. lit. 0001-17.3
1339–1446 wyci'g z rosyjskich latopis[w1341–1436 ltpsc welikich knzei Litowskich
Najstarsze& Akademicki odpis, Supra>lska ltps, i Nikiphorowski spisok,zawieraj'ce tak/e wypisy z rosyjskich latopis[w – z Ipat. i Nowogr. I i IV.
Inne litewskie Pochwa=a Witowtu ]ur. 1354, zm. 1430.10.23\, poz. lit. 0001-17.13Wielkiego xi"stwa Litewskiego kronyczka krotko pisana ]fragm. Olszewsk.\
od 1387, tj. od chrztu Litwy poz. lit. 0001-17.15
Rosyjska ga='{ Kroniki Litewskiej• z=o>liwie o litewskich w=adcach, pisane w obr"bie Moskwy,w oparciu o «Origo regis Jegyelo et Wytholdi ducum Lithuanie»
7. Preds=owie o welikich knjazech Litowskich poz. lit. 0001-17.206. Rodos=owie welikich knjazech Litowskich poz. lit. 0001-17.215. Nacza=o gosudarei Litowskich, poz. lit. 0001-17.194. Rodstwo welikich knjazei Litowskich, ok. 1495 poz. lit. 0001-17.173. Rodos=owie welikich knjazei litowskago knja/estwa, 0001-17.122. Rodstwo welikich knjazei Litowskich, poz. lit. 0001-17.181. Litowskomu rodou poczinok, ok. 1475 poz. lit. 0001-17.6
Z numerem 7 – Preds=owie – pisane ju/ w Moskwie, nie na “Litwie” ]Smol.\.
LATOPISY ROSYJSKIEGO IMPERIUMNajwa/niejsze ]od m=odszych do najstarszych, pierwowzoru\&] 855÷1292\ Ipatiewskaja letopis, kopiowana 1428, we W=odz. Wo=y<skim,
z ltpsu Mstis=awa Roman., w niej wo=y<ska ltps lat 1205÷1292, pisana 1288(89 w Brze>ciu Lit. n(Bugiem; w Chlebn. i Pogod. lepszy j"zyk.
]1205÷1419\ episkopa Dionisija, 1419, zwana Suzdalsko-Akademickim,] 855÷1305\ Michai=a Twerskiego, st'd do +awrent. ltpsi, pisanej 1377,]1016÷1444\ Nowogorodskaja ¡ ltps, z=o/ona ok. 1233, w kopii z 1496,] 855÷1205\ Radziwi==owska ltps, z=o/ona 1212$ dla Konst. Rostowskiego] 855÷1408\ W=adimirski, pisany 1177, na nim Troicka, spalona 1812, ] 855÷1471\ Sofijska, pisana od 1165, zwana Ltpscem wielkim Russkim,] 855÷1110\ Latopis–Powie>:, powsta=e 1116–1118 w Pecz mon. i Rost.,Przed=u/enia jedne – drugich mog' wskaza: na proces kopiowania.
Jedne – kontynuacj' drugich&• Naça=o letopisi po ermitra≈nomu spisku 0001-25.2
]dzieje 866÷1071\,Moskowskij letopisnyj swod 1479(80 alboLetopisec po Uwarowskomu spisku 0001-25.1
]dzieje 1072÷1492\.
• Letopisec w welikom knzi moskowskom 0001-17.4]dzieje 970÷1074\,
Woskresenski wremiennik ( Woskresenskaja ltps]dzieje 1075÷1541, posiadaj'cy przerw" do 1237,
jak w Supraslskim spisoku\ 0001-07,08.
• Nikanorowskaja ltps ]dzieje 852÷1471\, 0001-27.1Sofijskaja ¡ ltps ]dzieje 1471÷1509\. 0001-06.1
934 Od ko<ca XV wieku, tj. od ok. 1490, powsta=y, b'd{ zosta=yprzepisane, z uzupe=nieniami z innych kronik&zako<czona dzieje 1496 Nowogorodskaja ltps ]1113–1496\1499 Twerskaja ltps ] 852÷1499\1509 Nikanorowskaja % Sofijskaja ] 852÷1471\1509 Sofijskaja ¡ ] 852÷1509\ od rozdz. j"zyk[w Inna ga='{1479(80 Mosk. letop. swod (po Uwar. ]1072÷1492\ % kont. ]866÷1071\1539 Wo=ogodsko–permskaja ] 854÷1539\ od rozdz. j"zyk[w1541 Woskresenskaja ltps ]1075÷1541\ % kontynuacja ]970÷1074\1553 Patryjarßaja ltps ] 859÷1553\
Nie zd'/y=em zbada: powi'za<1486 Pskowskaja ™ ] 854÷1486\1493 Sokraßçennyj letop. swod 1493 ] 862÷1493\ od pocz. >wiata1495 Sokraßçennyj letop. swod 1495 ] 862÷1495\ od pocz. >wiata1518 Letopisnyj swod 1518 ] 852÷1518\1523 W=adimirskij letopisec ] 854÷1523\ od rozdz. j"zyk[w1554 Wo=ynskaja kratkaja ] 852÷1554\ Nikiforowskaja letopis ] 854÷1430\XV(XVI w. Rogo≈skij letopisec ] 852÷1412\ od pocz. >wiataXVI w. Sofijskij wremiennik ]1392÷1534\ Simeonowskaja letopis Lwowskaja letopis Dwinskoj ltpsc ]1398÷1750\
Na poprzednich powsta=y1559 Cho=mogorskaja ltps ] 852÷1559\ od rozdz. j"zyk[w1597 Gustynskaja ltps ] 842÷1597\1609 Pskowskaja ¡ ] 859÷1609\ od rozdz. j"zyk[w1645 Piskarewskij ] 852÷1645\ od pocz. >wiata1683 Mazurinskij letopisec ]-3264÷1683\ od rozdz. j"zyk[wGustynskaja ]852÷1597\, w postaci 215 kart, nazwa od Gusty<skiego mona-steru, b"d'ca “skr[tem” Ipatiewskiej – wg Rosjan, maj'ca na uwadze przed=u-/enie Ipat., pisana 1670, zach.-rosyjskim skoropisem XVII wieku, cz">cio-wo na podst. Kromera, Bielskiego i Gwagniniego – wszyscy z XVI wieku, patrz nr 808 i 946. Rzuca >wiat=o na stan Zach.-Rosyjskiej Prawos=awnej Cerkwi, os=abionej “razdie=om metropolii” ]upadkiem Konstantynopola,1453\ i wzrostem popularno>ci “Unii” ]Ko>cio=a Unickiego\, ukazuje /ywy obraz [wczesnej Litwy i Polski, targanych wewn"trzymi k=[tniami i zewn"trznymi wrogami& Tatarami, Turkami, Wo=ochami, i innymi.W sk=adzie 7 cz">ci, m.in. 1. karta tytu=owa i przedmowa ieromonacha Mi-chai=a +osickiego, 2. karta 2, Letopisiec o naszym Rosyjskim narodzie, od kt[rego pokolenia wzrasta=..., 3. karta 23, Russkaja Letopis, 4. karta 172, Nauka >w. Kiri=a filozofa..., 5. karta 177, O cudach od >w. ikon pojawionych na Wo=yniu w +uckim powiecie, w 1708 roku, 6. karta 179, Letopisiec o pocz'tkach Gusty<skiego monasteru, 7. karta 191, Dokumenty...Mgarski r"kopis, nale/'cy do Mgarskiego monasteru, na 326 kartach, pisany pismem ustawowym XVII wieku. W nim m.in. Russkij Letopisiec, zbie/ny z Gusty<sk', bez karty tytu=owej i przedmowy.Troickaja ltps ]dzieje do 1408\, z=o/ona w XV w., sp=on"=a w 1812.Suzdalskaja ]1205÷1419\, tre>: w Nowogr. IV i Sofijskiej I.Nowogrodzka IV ]dzieje 1113÷1496\, nie spotka=em jej w Po=n. sobr. russkich ltpsej, znana I. Dani=owiczowi 1860 ]poz. lit. 0165\. Ma by: pi": Nowogrodz-kich. Z nowogrodzkimi latopisami jest pewien problem. Rogo≈skij ltpsc ]dzieje 852÷1412\, jego tre>: wskazuje stare zapisy; prze-pisany w latach 1440-tych.Mazurinskij, po wszystkich oznakach, jest >wie/ej daty, z ok. 1690–1692.
Rosyjski “w"ze= gordyjski” rozwik=a=em w 2009 roku, ˚nr 744.
KRONIKI
Jerzy Dargiewicz – Litwa w XIII-tym wieku, szkice. San Francisco, 1993(97.
LATA
1500
1400
1600
1300
1200
900
800
500
1100
1000
5508 0
0 –5508
➛
Stworzenie >wiataPotop
od Jezusa Chrystusa
854¢
Sup
ra>l
skaj
a le
topi
s
144
686
6¢
1
071
107
2 M
osko
wsk
ij le
topi
snyj
sw
od 1
479(
80 (
Let
opis
ec p
o U
war
owsk
omu
spis
ku
149
2
970
–
107
4 1
075
W
oskr
esen
skij
spis
ok
154
1
8
55 R
adzi
wi=
=.
12
05
1205
Suz
dals
ko-A
kade
mic
zesk
aja
leto
p.
141
9
Tro
icka
ja le
topi
s
1
408
855¢
Pow
ie>:
– N
esto
ra 1
110
˘ 1
111
Kije
wsk
aja
1199
12
05 w
o=yn
skaj
a
1292
855¢
Pow
ie>:
– N
esto
ra 1
110
1111
Ip
atie
wsk
aja
leto
p.
129
285
7¢ L
atop
is –
Silw
estr
a ˘
Suz
d.-+
awre
ntew
skaj
a le
topi
s
1
305
859¢
S
upra
slsk
aja
15
1586
2¢
Sok
raßç
enny
j let
opis
nyj s
wod
149
3
1
493
862¢
S
okra
ßçen
nyj l
etop
isny
j sw
od 1
495
149
585
2¢
Leto
pisn
yj s
wod
149
7
1
497
852¢
Le
topi
snyj
sw
od 1
518
1518
854¢
W
=adi
mirs
kij
1
523
862¢
W
o=yn
skaj
a kr
atka
ja
1554
101
6
N
owog
orod
skaj
a ¡
144
4
911
N
owog
orod
skaj
a ™
1587
112
4 N
owog
orod
skaj
a ™
arc
hiw
alna
ja
156
1
9
88
Now
ogor
odsk
aja
£
1716
111
3 N
owog
orod
skaj
a £
1
496
852¢
T
wer
skaj
a
149
985
2¢
Sof
ijska
ja ¡
1471
852¢
N
ikan
orow
skaj
a
14
7185
2¢
Rog
o/sk
ij
14
1285
4¢
Nik
iforo
wsk
aja
1430
859¢
P
skow
skaj
a ¡
160
985
4¢
Psk
owsk
aja
™
148
684
2¢
Gus
ty<s
kaja
1
597
854¢
W
o=og
odsk
o-pe
rmsk
aja
( Lt
ps p
o K
iri==
o-B
e=oz
ersk
omu
spis
ku
15
3985
2¢
Cho
=mog
orsk
aja
155
985
9¢
Pat
ryja
rßaj
a ili
nik
onow
skaj
a
1553
852¢
P
iska
rew
skij
164
5
Maz
urin
skij
1
683
1398
D
win
skoi
leto
pise
c
17
50
139
2
Sof
ijska
ja ™
1
555
1
392
S
ofijs
kij w
rem
ienn
ik
15
34
1
354
W
oskr
esen
ski s
piso
k
1
541
Naç
a=o
ltpsi
po
erm
itra/
nom
u sp
isku
➛
Ltps
c w
wel
ikom
knzi
Mos
kow
skom
➛
1533–1565 Lebedewskaja ltps Ltpsc naça=a carstwa1533–1552 carja wlkgo kniazja Iwana
1504–1547 Postnikowskij
UW
AG
A#
Istn
iej'
dw
ie S
ofijs
kie
¡ le
topi
si&
lata
85
2–14
71 ]
poz.
lit.
0001
-05.
2\la
ta 1
471–
1509
]po
z. li
t. 00
01-0
6.1\
1533–1585 Aleksandro-Newskaja
ro
k ro
zpoc
z"ci
a w
g sa
meg
o la
topi
su;
wyd
arze
nia
w n
ich
wym
agaj
' na
nies
ieni
apo
praw
ek; t
e sa
me
wyd
arze
nia,
lecz
opi
sane
in
nym
i lat
ami.
¢
➛
➛
1471
–150
9
Sof
ijska
ja ¡
872