Literatuur
description
Transcript of Literatuur
![Page 1: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/1.jpg)
Thema 3: Begeleiden van leerlingen met dyslexie
Dyslectische leerlingen en de talen:
vakspecifieke begeleiding
![Page 2: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/2.jpg)
Literatuur
Krosse, de H. & Kleijnen, R. (2007).
Dyslectische leerlingen en de talen.
Nijmegen: Expertisecentrum Nederlands.
![Page 3: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/3.jpg)
Te bestuderen paragrafen
§ 2 Begeleiding van afzonderlijke taalvaardigheden
§ 2.2.1 Uitspraak
§ 2.2.2 Woordbetekenis
§ 2.2.3 Spelling/strategisch schrijven
§ 2.2.4 Strategisch lezen
§ 2.2.5 Strategisch luisteren
§ 2.2.6 Grammatica
![Page 4: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/4.jpg)
Inleiding: Voorwaarden voor begeleiding
• Bij functioneel taalgebruik is er altijd sprake van een integratie van vaardigheden
• Zowel de leerling als docent zal voorkeuren hebben wat betreft de begeleidings-mogelijkheden achterhalen via een gesprek
![Page 5: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/5.jpg)
§ 2.2.1 Uitspraak
• Uitspraak van woorden biedt voor de meeste dyslectici een goede ingang bij het aanleren van nieuwe woorden
• Maak daarbij wel steeds een koppeling met de betekenis van een woord
![Page 6: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/6.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden uitspraak
• Audiomateriaal methode
• Koorzang
• Uitspraak leerling registreren
• Tekst-naar-spraakprogramma’s
• Kapstokwoorden
• Ezelsbruggetjes
![Page 7: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/7.jpg)
Vertaling naar de eigen lespraktijk
Rol van de docent (niveau 1 & 2) en van de zorgspecialist (niveau 3):
Vragen: • Tot hoever kan jij als vakdocent gaan bij
het inzetten van de genoemde begeleidings-mogelijkheden?
• Waar heb jij de ondersteuning van een zorgspecialist nodig?
![Page 8: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/8.jpg)
§ 2.2.2 Woordbetekenis
Dyslectici hebben vaak moeite met het lerenvan woordjes door:• Fonologisch tekort • Automatiseringstekort Bijkomende problemen:• De presentatie van de woordjes in de
verschillende lesmethodes• Bij de MVT wordt vaak gewerkt met
vergelijkbare thema’s
![Page 9: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/9.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden woordbetekenis
• Woordjes leren met de computer
• Woordjes leren zonder de computer:
- Chunks
- Alzijdig bespreken
- Handcomputer
- Expanding rehearsel methode
![Page 10: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/10.jpg)
Dispensatie?
• Moeten dyslectische leerlingen alle woorden uit de methode leren?
• Hoe kun je bepalen welke woorden het belangrijkste zijn om te leren?
![Page 11: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/11.jpg)
Vertaling naar de eigen lespraktijk
Rol van de docent (niveau 1 & 2) en van de zorgspecialist (niveau 3):
Vragen: • Tot hoever kan jij als vakdocent gaan bij
het inzetten van de genoemde begeleidings-mogelijkheden?
• Waar heb jij de ondersteuning van een zorgspecialist nodig?
![Page 12: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/12.jpg)
§ 2.2.3 Spelling /Strategisch schrijven
• Het schrijven van een gestructureerde tekst is lastig als alle aandacht uit moet gaan naar de spelling
• In de begeleiding dus eerst aandacht voor spelling
![Page 13: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/13.jpg)
Spelling
• Als een vakdocent aandacht wil besteden aan spelling, dan eerst uitspraak en betekenis aan bod laten komen, daarna pas de schrijfwijze
• Problemen met de spelling kunnen verschillen per taal
![Page 14: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/14.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden spelling
• Vergeet niet dat spellen geen doel op zich is, maar een vaardigheid om te komen tot functioneel schrijven
• Verbeteren van spelling vraagt om inzicht in spellingscategorieën
![Page 15: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/15.jpg)
Spellingscategorieën
a. Basisspelling
b. Regelspelling
c. Opbouwspelling
d. Inprentspelling
![Page 16: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/16.jpg)
Trainen spellingscategorieën
• Je schrijft wat je hoort (= a)
• Je past regels en wetmatigheden toe (= b + c)
• Je prent in (=d)
![Page 17: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/17.jpg)
Beoordeling spelling
Reflectie:
Is het nodig om met de sectie afspraken te
maken over een aangepaste beoordeling
spelling?
![Page 18: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/18.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden strategisch schrijven
Onder begeleiding werken aan:• Stappenplan (inleiding, kern, slot)• Reviseren• Inzet spellingstrategieën
Vaak biedt de reguliere lesmethode al veel
instructie op dit gebied en is het de zorgspecialist die
extra oefening biedt
![Page 19: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/19.jpg)
Aanvullende maatregelen
• Voor het schrijven: - Informatie verzamelen- Criteria geven• Tijdens het schrijven:- Laptop- Proofing tools / Online woordenboeken / Predictiesoftware• Na het schrijven:- Nalezen op inhoud, nalezen op spelling- Reviseren aan de hand van de criteria
![Page 20: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/20.jpg)
Vertaling naar de eigen lespraktijk
Rol van de docent (niveau 1 & 2) en van de zorgspecialist (niveau 3):
Vragen: • Tot hoever kan jij als vakdocent gaan bij
het inzetten van de genoemde begeleidings-mogelijkheden?
• Waar heb jij de ondersteuning van een zorgspecialist nodig?
![Page 21: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/21.jpg)
§ 2.2.4 Technisch lezen / Strategisch lezen
Voorwaarden voor het begrijpen van een
tekst:
• Snelle en accurate technische leesvaardigheid
• Woordenschat
• Kennis van de wereld
![Page 22: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/22.jpg)
Probleem dyslectici
Technisch lezen vormt zo’n grote inspanning
dat ze niet komen tot een flexibele inzet van
adequate leesstrategieën
![Page 23: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/23.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden technisch lezen
• Auditieve ondersteuning (voorlezen, cd-rom methode, tekst-naar-spraak-software, Daisy-speler)
• Pre-teaching
• RALFI
![Page 24: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/24.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden strategisch lezen
Begrijpend lezen strategieën via:
• Directe instructie
• Rolwisselend leren
• Methodeonafhankelijke software
![Page 25: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/25.jpg)
Vertaling naar de eigen lespraktijk
Rol van de docent (niveau 1 & 2) en van de zorgspecialist (niveau 3):
Vragen: • Tot hoever kan jij als vakdocent gaan bij
het inzetten van de genoemde begeleidings-mogelijkheden?
• Waar heb jij de ondersteuning van een zorgspecialist nodig?
![Page 26: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/26.jpg)
2.2.5 Technisch en strategisch luisteren
Luistervaardigheid kan een compenserende
vaardigheid zijn, maar soms wordt het
‘begrijpend luisteren’ verstoord door het
‘technisch luisteren’.
![Page 27: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/27.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden technisch /strategisch luisteren
• Begrijpend lezen strategieën inzetten bij het luisteren
• Luisteren en schrijven niet koppelen
• Lezen met auditieve ondersteuning
• Luistertoetsen in eigen tempo
![Page 28: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/28.jpg)
Vertaling naar de eigen lespraktijk
Rol van de docent (niveau 1 & 2) en van de zorgspecialist (niveau 3):
Vragen: • Tot hoever kan jij als vakdocent gaan bij
het inzetten van de genoemde begeleidings-mogelijkheden?
• Waar heb jij de ondersteuning van een zorgspecialist nodig?
![Page 29: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/29.jpg)
§ 2.2.6 Grammatica
Dyslectici kunnen wel degelijk problemen
hebben met grammatica: regels worden niet
onthouden, geautomatiseerd of toegepast
![Page 30: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/30.jpg)
Begeleidingsmogelijkheden grammatica
• Afstemming met andere secties over aanbod en terminologie
• Oefeningen op internet / (methodeonafhankelijke) software
• Visualiseren• Voorbeelden in plaats van regels• Regelkaarten
![Page 31: Literatuur](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062803/568147ad550346895db4ec67/html5/thumbnails/31.jpg)
Vertaling naar de eigen lespraktijk
Rol van de docent (niveau 1 & 2) en van de zorgspecialist (niveau 3):
Vragen: • Tot hoever kan jij als vakdocent gaan bij
het inzetten van de genoemde begeleidings-mogelijkheden?
• Waar heb jij de ondersteuning van een zorgspecialist nodig?