LISTA/ EMRAT, 33 ZV.MINISTRAT STRUKTURA E RE E QEVERISE, … · quhet AKU", u shpreh kryem-inistri,...

Gjithmonë pas ideve dhe lëvizjeve të mëdha janë fshehur fi nancime

dhe interesa të mëdha. Interesat dhe fi nancimet nuk janë domosdoshmër-isht të këqija, ... Vijon në faqen 21

Spanja nuk është Serbi e as Katalonja nuk është Kosovë!

Nga ARIAN GALDINI Opinioni

Ditësi

(Në foto) Kryeministri Edi Rama gjatë punimeve të Asamblesë Kombëtare të Partisë SocialisteNë faqen 11

Në faqen 5

SA DO TE PAGUANI

Projekti, taksa për shtëpi në

bazë të çmimit të referencës

Në faqet 2-3

Operacioni antiterror, arrestohen 8 vetë

Mister identiteti i 35-vjeçarit. Mediat: Mister identiteti i 35-vjeçarit. Mediat: Kishte qëllim nxitjen e konfl iktit fetar Kishte qëllim nxitjen e konfl iktit fetar

Dyshimi për lidhje me ISIS-in, policia

prangos pedagogun shqiptar në Malajzi

Një shqiptar 35-vjeçar për të cilin mediat e huaja shk-ruajnë se është pedagog në një universitet publik në Shqipëri është arrestuar në Malajzi, pasi akuzohet se ka lidhje me grupin terrorist ISIS në Siri dhe në Irak. Ai u vë në pranga në kuadër të një aksioni ...

Në faqen 8

INTERVISTA

Dhuna ndaj gruas, flet vjehrra: Nuk e përkrah djalin,

nuk e përzë nusen

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:[email protected]

Viti XXIII - Nr. 7316 E diel 8 Tetor 2017 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

Në faqen 4

ANALIZA E ZGJEDHJEVE

PD publikon një udhëzim të ri:

Identifikim kush ka blerë votat

LISTA/ STRUKTURA E RE E QEVERISE, 6 MINISTRA DO KENE NGA 4 ZEVENDES

EMRAT, 33 ZV.MINISTRAT E “RAMA 2”, 4 NGA KOSOVA

Nga CHRISTOPH STRACK

Deklarata është dramatike. Rob-ert Vehrkamp flet në lidhje me

zgjedhjet në Bundestag për një “linjë të re konfl ikti të demokracisë midis skeptikëve...

Europa dhe lufta për shtresën e mesme

Dje “Deutsche Welle”në

Vijon në faqen 22

Përplasja me policinë, i riu në

gjyq: Unë isha me “Audin” e blinduar

DESHMIA

Në faqen 9

pages

4 FAQE SPECIALE

Drama, shkëmbi mbi makinë vret 2 vëllezër dhe

gruan shtatzënë Në faqen 8

HORROR NE RRUGE Irakli Koçollari sjell studimin për veprën e panjohur të Mihal Ortodoksit

Një piktor nga Vlora në Rilindjen italiane

Suplement

Në brendësi: Dritëro Agolli përballë socializmit. In memoriam Robert Elsie Nga IRAKLI KOÇOLLARI urisht, kjo ishte një ngjarje

e veçantë dhe mjaft domethë-nës që bëri të njohura pu-nët e mrekullueshme të një mjeshtëri shqiptar të penelit, të panjohur gjer më tani. Prezantimi i artistit shqiptar, Michele Greco da Valona ishte ...

Më 28 qershor 2011 në Kastelo Pikolomini të

Çelanos u hap një ekspozitë me temë: “Rilindja vallzuese - Michele Greco da Valona (Mihal Ortodoksi nga Vlora) dhe piktorët e Adriatikut mes Abrucos dhe Molises”. Sig-

Gramoz Ruçi ikën nga sekretar i PS, ngjitet Taulant Balla. Rama sulmon drejtoritë që ka pasur LSI. Reagon Kryemadhi: Kriminelët që ke në krah s’të mbrojnë dot

E diel 8 Tetor 20172 - FAQJA E PARE

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:[email protected], ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës së Autotraktorëve,

Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: http://www.gsh.al, Email: [email protected]; [email protected], SHTYPUR në “Klasik”Shpk

ASAMBLEJA E PSEMERIMET

6 ministri do të kenë nga 4 zëvendës, Artan Shkreli në ministrinë e Gjiknurit

Qeveria "Rama 2" me 33 zv.ministra,4 prej tyre vijnë nga Kosova

Qeveria "Rama 2" do tëketë në nivelin e dytëtë drejtimit plot 33

zv.ministra. Emrat u bënëpublikë dje, nga kryeminis-tri Rama, dhe mes tyre urikonfirmuan, Petro Koçi teMbrojtja, Rovena Voda nëMinistrinë e Brendshme,Mira Rakaçolli dhe Bardhyl-ka Kospiri në Ministrinë eShëndetësisë. Po ashtu Er-jon Luçi do të vijojë në Min-istrinë e Financave. Ajo qëra në sy është përfshirja ekatër emrave nga Kosova,Valbona Shujaku, BesaShahini e Hajrullah Çeku,dhe tjetra Dajna Sorensen,shqiptare e martuar me njëqytetar danez. Ministritëme më shumë zëvendësmin-istra janë Ministria e Finan-cave, Ministria e Energjisëdhe Infrastrukturës, Minis-tria e Brendshme, ajo eShëndetësisë dhe Ministriae Arsimit.

ZV/MINISTRAT

Komisioni i Pavarur i Kualifikimit, bazuar në ligjin nr. 84/2016,“Për rivlerësimin kalimtar të Gjyqtarëve dhe Prokurorëvenë Republikën e Shqipërisë”, dhe vendimit te Kuvendit nr.93/2017, shpall vendet vakante për pozicionet e keshilltareveligjore dhe ekonomike per institucionin e rivlerësimitkalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve në Republikën eShqipërisë, konkretisht për keshilltare ligjore (12) dhekeshilltare ekonomike (4).

Të gjithë aplikimet duhet të dorëzohen nga data 23-27.10.2017 në një nga format e dhëna më poshtë:

- Paraqitjes së aplikantëve, se bashku me dokumentetperkatese, pranë institucionit të KPK-se në adresën:Rruga e Kavajes, Ish-Lidhja e Shkrimtareve,Tiranë, zyra e protokollit, nga e Hëna-Premte, ora:09:00-16:00.

- Kërkesës me shkrim dërguar me postë zyrtare nëadresën: Rruga e Kavajes, Ish-Lidhja eShkrimtareve, Tiranë. Aplikimi në rrugë postareduhet të kryhet brenda dates 27/10/ 2017, i cili duhettë vërtetohet me fletë-mandatin e lëshuar nga

NJOFTIM PER SHPREHJEN E INTERESIT PËR POZICIONET E KESHILLTAREVELIGJORE DHE EKONOMIKE PRANE KOMISIONIT PAVARUR TE KUALIFIKIMIT (KPK)

REPUBLIKA E SHQIPËRISËInstitucioni i Presidencës

institucioni përkatës postar. KPK konfirmon nëpërmjetpostës elektronike marrjen e aplikimit përkatës.

- Kërkesë për aplikim përmes postës elektronike nëadresën: [email protected]; tekinstitucioni i KPK-se, i cili konfirmon nëpërmjet postëselektronike marrjen e aplikimit përkatës.

Në kërkesën që paraqet, kandidati përcakton vendin vakant,për të cilin është i interesuar të aplikojë. Bashkëlidhur mekërkesën, kandidati dorëzon 1 kopje të dokumenteve tëmëposhtme:

a) jetëshkrim profesional, përfshirë të dhënat ekontaktit, postën elektronike zyrtare dhe adresënpostare;

b) kopje të dokumenteve të noterizuara ose tënjësuara nga organi përkatës, që vërtetojnëkushtet e parashikuara në nenin 22, pika 3 (perkeshilltare ligjore) dhe pika 4 (per keshilltareekonomik) te ligjit 84/2016 “Për rivlerësimin kalimtartë Gjyqtarëve dhe Prokurorëve në Republikën eShqipërisë.

NË MINISTRINË EBRENDSHMERovena VodaJulian HodajRomina KukoBesfort LamallariNË MINISTRINË EFINANCAVE DHEEKONOMISËElton HaxhiAlbana ShkurtaErjon LuçiDajna SorensenNË MINISTRINË EINFRASTRUKTURËSDHE ENERGJISËEnis Aliko

Hantin BonatiDorina CinariArtan ShkreliNË MINISTRINË EBUJQËSISË DHEZHVILLIMIT RURALDhimo KoteErmira RusiIlir HalilajRoland KristoNË MINISTRINËE TURIZMITDHE MJEDISITOrnela ÇuçiHajrudhah Çeku dotë mbulojë turizminNË MINISTRINË E ARSIMIT,

SPORTIT DHE RINISËBesa ShahiniErvin DemoKostandin Shkurti do tëmbulojë fushën e sportitShpati Kolgega dotë mbulojë pjesën e rinisëNË MINISTRINË ESHËNDETËSISËMira RakaçolliBardhylka KospiriIlirjana BajraktariArdjana JakuNË MINISTRINËE DREJTËSISËToni GoguTeuta Vodo

NË MINISTRINËE MBROJTJESPetro KoçiNË MINISTRINËE EVROPËS DHEPUNËVE TË JASHTMEKlea Maliqi do të mbulojëintegriminArtemisa Dralopërfaqësuese e minoritetetEtjen Xhafaj do tëmbulojë diplomacinëekonomikeNË MINISTRINË EKULTURËSValbona Shijaku,nga Prishtina

AsamblejaKombëtaree PS-së

E diel 8 Tetor 2017 - 3FAQJA E PARE

dhe as nuk do lejojmë që kjokrizë të përkthehet në ndër-prerje të detyruar të en-ergjisë për familjarët, apo përbizneset". Në lidhje me drej-torët e shkollave, kryeminis-tri tha se ata nuk do të emëro-hen më siç i do partia. "Çuar-ja e tepsisë për skrap do tëmarrë 4 vjet, por fillimi i pro-cesit është ndërkohë këtu, inisur dhe ky proces do vazh-dojë. Do vazhdojë edhe aty kuështë llumi më i madh në Re-publikën e Shqipërisë, në

burgje dhe në hipoteka. Ësh-të llum kriminal dhe llum sh-tetëror. Burgjet janë sistemiku shteti-llum është bërë bash-kë me llumin anti-shtet përvite e vite të tëra e që në katërvitet e shkuara, llumi ka arri-tur në nivele të papërfy-tyrueshme", tha Rama dukevijuar sulmin ndaj ish-drej-tuesve të LSI-së. "Nuk do ketëmë asnjë emërim partie nëpërburgje. Nuk do ketë më asnjëveteriner, asnjë masazhator,asnjë këngëtar, që shkon dhe

punësohet si polic burgu.Kemi qenë ne që kemi shkuarnë fushatë e keni qenë ju, që ukeni tundur zgjedhësve listate bëra nga partia që kishe burg-jet, duke u premtuar që po nadhatë votën, ja ku e keni ven-din e punës. Mbushur listatme këngëtarë, me masa-zhatorë, me roje, me infermi-erë, me lloj-lloj njerëzish.Kemi gjetur këngëtarë dhe nëAgjencinë Kombëtare tëBurimeve Natyrore. Kupto-het, këngëtar të dështuar", u

shpreh Rama. Kryeministrilajmëroi pastrim edhe nëbujqësi. "Për 100 ditë do zhvil-lojmë një luftë të paepur në tëgjithë territorin kundër ther-toreve. Jemi i vetmi vend që'ther' në parlament e ther nërrugë", u shpreh Rama. "Pjesëe këtij procesi është edhe njëpërpjekje e fortë për të çliruarpopullin fermer nga njëbandë. Një bandë shtetërore qëquhet AKU", u shpreh kryem-inistri, i cili lajmëroi një fazëtë re edhe në shëndetësi.

Asambleja e PS, qeveria prezanton programin e 100 ditëve: Jemi në krizë hidrike

Rama shigjeton drejtoritë e LSI:Llum kriminal në burgje e hipoteka"AKU, një bandë shtetërore. Jo më emërime partiake"

Kryeministri EdiRama dhe ministrate kabinetit bënë dje

një prezantim të programittë 100 ditëve të para të qever-isjes. Rritje ekonomike derinë 5.5% deri në fund të man-datit, luftë krimit dhe kulti-vuesve të kanabisit, vetingnë polici janë disa nga shtyl-lat kryesore të asaj çfarë kjoqeveri pretendon të realizojë.Gjatë fjalës së tij, në Asam-blenë Kombëtare të PS-së, pasprezantimit të të gjithë min-istrave, kreu i qeverisë, EdiRama nuk la pa një mesazhedhe ish-aleatët e LSI-së,duke i cilësuar si "llum" sek-torët ku ata kanë drejtuar sihipotekat e burgjet. "Në këtëfazë të parë të mandatit tonëna duhet pastrim në të gjithanivelet. Pastrim fizik nërrugë, në institucione, nëzyrat e shërbimeve, pastrimnë të gjitha nivelet e admin-istratës nga keqbërësit dhefillimi i një lufte të hapurndaj korrupsionit tëtrashëguar", tha dje Rama.Sipas tij, "lufta kundërkanabisit nuk mbaron mendalimin e kultivimi masivtë tij, por hyn në një fazë tëre me përndjekjen e rrjetevekriminale dhe sigurisht, jovetëm të rrjeteve kriminaleqë janë të lidhura në njëmënyrë ose në një tjetër mekëtë veprimtari kriminale,por të të gjithë atyre 'tëfortëve' që janë mësuar tëbëjnë ligin nëpër feude tëndryshme në periferitë e qen-drave urbane". Sa i përketdebatit me opozitën për përf-shirjen e të gjithë biznesit nëskemën e TVSH-së, Ramatha: "Nuk është një hap përtë varfëruar, për të cenuar,për të penguar, për tëbllokuar, për të mbyllur bi-znesin e vogël. Ne do ta bëjmëkëtë betejë deri në fund. Asnuk diskutohet që duke fil-luar nga viti i ardhshëm, çdobiznes në Republikën e Sh-qipërisë do funksionojë meTVSH", tha Rama.KRITIKAKRITIKAKRITIKAKRITIKAKRITIKATTTTT

"Në këto 100 ditë do të fil-lojë një betejë pa kompromispër të gjithë zullumin nëshërbimet e transportit nëRepublikën e Shqipërisë,duke bërë një reformë tëthellë, duke e çliruar minis-trinë dhe në këtë aspekt, tëgjitha ministritë do të çliro-hen nga barra për të dhënëlicenca dhe autorizime. Nukështë detyrë e ministrive kjodhe duke çuar përparapërgjegjësisë, ata që e kthy-en shërbimin e transportitnë Republikën e Shqipërisënë një nga zullumet më tëmëdha, ata të cilët kanëdhënë me qindra dhe memijëra patenta jashtë çdokriteri dhe ligji", tha Ramaduke kritikuar kështu LSI-në. "Praktikisht kanë paji-sur me armë, njerëz që mundtë kthehen nga momenti nëmoment në vrasës, për shkakse nuk janë në gjendje ta drej-tojnë mjetin brenda të gjithastandardeve dhe njohuriveqë duhen", tha ai. Ramalajmëroi se, "jemi në kushtetë një krize hidrike shumë tërëndë, por as nuk kemi lejuar

Sekretari organizativ iPS-së, Bashkim Fino u

kërkoi dje dorëheqjenbrenda 10 ditëve, 10 kry-etarëve të PS-së në qarqe,atje ku rezultatet e PS-sëishin më të dobëta nëzgjedhjet e 25 qershorit.Në raportin e lexuar paraasamblesë, Fino u shpreh:"Ka rreth 120 njësi admin-istrative, në raport me 383njësi administrative në tëgjithë territorin e Repub-likës së Shqipërisë ku nekemi dalë dobët, që do tëthotë se kemi dalë me mëpak vota si Parti Social-iste në krahasim me 2013.Më duhet t'iu them që sot10 kryetarë partie nukjanë funksionarë, prakanë pretenduar dhe pre-tendojnë se janë në pozi-cione të ndryshme sh-tetërore. Unë u bëj thirrjeatyre që brenda 10 ditëvetë japin dorëheqjen. Talëshojnë partinë, të bëjmëzgjedhje të reja në atobashki", u shpreh Fino."Kryetarët e Partisë ne iduam 24 në 24 orë në zyrat

e partisë, në punët e partisë,në krye të punëve të partisë,me strukturat e partisë", thaFino. "Nuk mundesh dot tëbësh një detyrë në dy karri-ge dhe në dy zyra, të jesh edheprefekt edhe drejtor, edhekryetar i partisë së njësisë.Prandaj si sekretar organi-

zativ në funksion të statutit,statuti ma njeh një të drejtëtë tillë jo mua, por të gjithëveju, që brenda 10 ditëve këtakryetarë partie duhet të jap-in dorëheqjen, që ne të nahapin dritën jeshile për tëbërë zgjedhjet. Pasi tëmbarojmë zgjedhjet e kry-

Darina Tanushi

Sekretari organizativ paraqet analizën: Rezultat i dobët në 120 njësi nga 383

Fino: 10 kryetarë të PS në qarqetë dorëhiqen brenda 10 ditëve

etarëve të organizatavedhe kryetarëve të njësisë,të hapim zgjedhjet dhe përkryetarët e partisë në atonjësi vendore, ku ata kanëdhe një mandat tjetërfunksionar", tha dje Fino,duke krahasuar rezul-tatet në 61 bashkitë.

Fatmir Xhafaj"Do të nisim vetingunnë radhët e policisëbrenda 100 ditëve tëpara", tha dje ministri iBrendshëm. "Luftakundër krimit tëorganizuar është sfidakyçe për gjithëmandatin, por në këto100 ditët do të shohënjë sërë hapash që dotë hidhen. Një raportzyrtar i monitorimitkombëtar të kanabisitdo të jetë shumëshpejt publik", ushpreh ai.

Monika KryemadhiKryetarja e LSI-së iu përgjigj djekryeministrit gjatë një takimime strukturat në Pogradec."Kriminelët që Edi Rama kazgjedhur për t'i pasur në krahnuk kanë për ta mbrojtur dot.Epoka e sundimit të krimit tëorganizuar do të marrë fund.Më mirë të kesh një infermiere,një këngëtar, një mësues, njështëpiake, një pensionist dhenjë të papunë për ta pasur nëkrah, se sa një vrasës. EdiRama mund të qeverisështëpinë e tij me kriminelët,por Shqipërinë jo", thaKryemadhi.

BESA SHAHINIZëvendësministrja e re e Arsimit,ka reaguar me një status në"Facebook" pas emërimit nëkëtë post nga kryeministri EdiRama. "Kryeministri Rama sotmë emëroi zëvendësministre tëArsimit në qeverinë shqiptare.Ndihem e nderuar që puna ime ederitanishme në fushën e arsimitvlerësohet si aset në qeverinë eRepublikës së Shqipërisë.Shpresoj që kontributi im të çojëte përmirësimi i mëtutjeshëm ishkollave dhe arsimit nëShqipëri", - tha Shahini.

LeskajIsh-nënkryetarja eKuvendit, ValentinaLeskaj u rivotua djepër të qenë pjesë ekryesisë dheAsamblesë së PS-së. Së bashku me të,pjesë e Asamblesë ubënë ish-ministrjaMilena Harito dheish-deputeti SpartakBraho, i cili tashmë iështë bashkëngjiturPS-së.

RuçiGramoz Ruçi la djepostin e sekretarittë përgjithshëm nëPS, për shkak tëpostit që mban sikryetar i Kuvendit.Vendin e tijtashmë e zuriTaulant Balla, i cilimban njëherëshedhe kreun egrupit parlamentartë PS-së.

TahiriDrejtuesi iPlatformës sëBashkëqeverisjesme Qytetarët,Saimir Tahiri the dje:"Të bindim njerëzitpër të na vënë nëprovë dhe kësajradhe të ndërtojmëbesimin tek tëgjithë. Kjo s'bëhetnga zyrat, as ngashkresat”.

Kryeministri Edi Rama

Sekretari organizativi PS-së, Bashkim Fino

E diel 8 Tetor 20174 -

Zyrtarizohen sekretarët e përgjithshëm,Ndreca shkon te mjedisi, Bele tek arsimi

POLITIKE

Ministrat e qeverisë "Rama 2" kanë zyrtarizuar mënë fund emrat e sekretarëve të përgjithshëm sipas

dikastereve që drejtojnë. Kështu, pas caktimit edhe tëzv.ministrve dje, në Asamblenë e PS-së, u qartësua sePlarent Ndreca, nga Ministria e Arsimit do të kalojë nëMinistrinë e Mjedisit. Në Ministrinë e Arsimit tashmëdo të jetë Koli Bele, i cili ka lëvizur nga Ministria e En-ergjetikës. Në këtë të fundit shkon Gent Kerri. ArjanKraja, ish-Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë sëMbrojtjes shkon në Ministrinë e Shëndetësisë.

Drejtuesit e PD-së për 8 javë do të analizojnë humbjen e zgjedhjeve

Udhëzimi i Bashës: Identifikoniata që blenë votat në 25 qershor"Strategji e brendshme kundër shitblerjes, vjedhjes së votës"

Kryetari i PD-së, Lulzim Basha firmosipardje, udhëzimin

për nisjen e analizës sëzgjedhjeve të 25 qershorit.Në bazë të këtij udhëzimi,për 8 javë me radhë degët dotë zhvillojnë diskutime mbi4 pika të mirëpërcaktuara,ku ndër të tjera është edheanalizimi i rolit të figuravetë tjera në fushatë, por edhekrahasimi i votave mezgjedhjet e shkuara. Filli-misht analiza do të nisë nëbazë grup seksioni, për tëvazhduar më tej me para-qitjen e të dhënave në kryes-inë e degëve. Do të jetë gru-pi i punës që do të formu-lojë një raport përmbledhësme gjetjet kryesore në ter-ren të analizës, mbi funk-sionimin e partisë, ecurinëe fushatës dhe rezultatin ezgjedhjeve. Pas përfundim-it të raportit, gjetjet do t'idërgohen sekretariatit or-ganizativ të PD-së.

Në pikën e parë të udhëz-imit, në qendër të punës dotë jetë analiza e detajuar evotave në çdo qendër votimidhe verifikimi i të dhënaveme zgjedhjet paraardhëse.Po ashtu, në shqyrtim do tëmerret edhe ndikimi i emi-gracionit dhe migrimit tëbrendshëm, ku do të veri-fikohen votuesit e qën-drueshëm, ata që nuk dolënnë zgjedhje, por edhe atovota që PD-ja ua kaloi par-tive të tjera politike. Njëtjetër pikë do të jetë edheniveli i përfshirjes së struk-turës dhe anëtarësisë në fus-hatë. Në këtë pikë kërkohetroli që kanë pasur figuratme potencial politik në PDdhe roli i të zgjedhurve ven-dorë. Po ashtu do të verifiko-het edhe angazhimi i komi-sionerëve, por edhe koordin-imi me aleatët. Një pikë etretë do të jetë edhe analizi-mi i fushatës së kundërsh-tarëve. Për këtë kërkohetnjë vlerësim i parave tëshpenzuara nga kundërsh-tarët politikë. Mënyra e për-dorimit, strukturat e an-gazhuara kriminale apo josi dhe burimi i parave. Poashtu, strukturat e PD-së dotë evidentojnë personakonkretë në atë që selia blu ekonsideron shitblerje tëvotës. Në pikën 4 të udhëzim-it parashikohet edhe dhëniae mendimit mbi përfshirjen eanëtarësisë në fushatë. Ndërtë tjera, në udhëzimin eBashës nënvizohet nisja epunës për reformën zgjed-hore, ku deputetët përfshir-jen në Kodin Zgjedhor tëmasave ndaj shitblerjes sëvotave dhe transparencës sëfinancave të partive. Në doku-mentin që u është shpërndarëtë gjithë drejtuesve të PD-sëthuhet se "manipulimi izgjedhjeve të 25 qershorit karënduar krizën politike dheshoqërore në vend dhe kadëmtuar rëndë besimin eqytetarëve te sistemi ynë poli-tik dhe, për rrjedhojë, ka ulurbesimin e tyre tek e ardhmja

në Shqipëri. Asnjë hap përpërmirësimin e politikës dhemirëqeverisjes nuk do tëketë efekt nëse nuk mbaronhistoria e shëmtuar e ma-nipulimit të zgjedhjeve". "Nedo të hartojmë dhe vëmë nëzbatim një strategji tëbrendshme kundër shit-blerjes, vjedhjes dhe ndikim-it të votës, e cila duhet tëpërmbajë një plan konkret

veprimesh për të parandalu-ar dhe shmangur tjetër-simin e votës. Hartimi i kësajstrategjie kërkon identi-fikimin e të gjitha dobësive,hapësirave dhe instrument-eve të shfrytëzuara dhe tëpërdorura për të manipulu-ar dhe ndikuar në mënyrë tëpadrejtë votën, me qëllimpropozimin e ndryshimevedhe masave të nevojshme or-

ganizative, strukturore dhevepruese të të gjitha struk-turave të Partisë Demokra-tike që merren me procesinzgjedhor. Hartimi i strategjisëdhe planit duhet të bëhet mekontributin në ide dhe men-dime të të gjithë anëtarëve,mbështetësve dhe drejtuesvetë Partisë Demokratike në tëgjitha nivelet", thuhet nëhyrje të udhëzimit.

Ish-deputeti i PartisëDemokratike, Astrit Pa-

tozi sqaroi dje, platformënpër "ringritjen e PD-së".Gjatë intervistës në emi-sionin "Kjo Javë" tëgazetares Nisida Tufa në"News24", Patozi bën faj-tor Lulzim Bashën përpërkeqësimin e partisë.Patozi tha se shpreson qëBasha, të arsyetojë dhe tëjetë dakord me krijimin eplatformës. "PD-ja përjetoinjë krizë të thellë për sh-kak të humbjes sëzgjedhjeve. Jo për shkak tërezultatit, por për shkakse si shkuam në zgjedhjedhe si u diskutua më paspër zgjedhjet. Ne kemi pa-sur një lidership të gabuarqë çdo ditë ka thelluar ga-bimet e tij, dhe kjo plat-formë kërkon që PD-ja tëqëndrojë e bashkuar. NëPD është thyer besimi telidershipi prej traumës qëshkaktoi në zgjedhje", - thaPatozi. Në lidhje me plat-formën, Patozi thotë se do

Ish-deputeti sqaron platformën për ringritjen e partisë

Patozi: S'kemi lëvizje anti-Basha,lidershipi duhet t'i thërrasë arsyes

të presin një përgjigje qëuron të jetë pozitive, jothjesht për lëvizjen, por përringritjen e PD-së. "Nga kjopërgjigje varet fati i PD-së,dhe rrjedhimisht fati i Sh-qipërisë. Duhet të qëndrojmëtë bashkuar dhe të ringri-hemi për të mposhturkundërshtarin", - u shprehPatozi. "Kjo nuk është lëvizjeanti-Basha, por për të shëru-ar PD-në nga një traumë.Basha edhe vetë e ka pranu-ar që është përgjegjës për

humbjen. Basha duhet tërikthejë votën. Për fat tëkeq, Shqipëria sot është evarur nga vullneti i dymashtruesve të mëdhenjpolitikë, Basha e Rama", - ushpreh ai. "Unë kam skep-ticizmin tim karshipërgjigjes së Bashës, pasiky i fundit, ndryshe ka qenënë vitin 2013 e ndryshe tani,ka ardhur duke u përkeqë-suar. Por ai mund t'i thër-rasë arsyes", - theksoi ish-deputeti i PD-së.

SEKRETARËT E PËRGJITHSHËM TË QEVERISË:

Ministria e Financave&Ekonomisë - Gelardina ProdaniMinistria e Jashtme - Gazmend BarbullushiMinistria e Shëndetësisë - Arjan KrajaMinistria e Bujqësisë - Aurora AlimadhiMinistria e Mjedisit - Plarent NdrecaMinistria e Kulturës - Olti MusakaMinistria e Mbrojtjes - Alba ThomaMinistria e Arsimit - Koli BeleMinistria e Energjetikës - Gent KerriMinistria e Drejtësisë - Elira Kokona

Në udhëzimin eBashës nënvizohetnisja e punës për

reformënzgjedhore, ku

deputetëtpërfshihen në

Kodin Zgjedhortë masave ndaj

shitblerjes së votavedhe transparencës sëfinancave të partive.

REFORMA ZGJEDHORE

Kreu i PD-së, Lulzim Basha

Ish-deputeti i PartisëDemokratike, Astrit Patozi

Faksimile e udhëzimit të Bashës

SHPALLJE ANKANDIShoqëria përmbarimore “Corrector” shpk, zhvillon ankandin e III-të, për shitjene pasurisë së paluajtshme,- Truall + Ndërtesë me sipërfaqe 116.2 m², nga e cila ndërtese me sipërfaqe 55m², ndodhur ne Zonën Kadastrale 8562, Nr.Pasurie 2/966, Vol.31, Fq.105, eregjistruar në Zyrën Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Korçë;Cmimi i ankandit të tretë është EUR 45,360 (dyzetë e pesë mijë e treqind egjashtëdhjetë euro). Ankandi zhvillohet dt.30/10/2017, ora 16.00 në adresën, Rruga e Kavajes, Ndertesa27, Hyrja 1, Kati i III –te, Tiranë.Kontakt: cel. 0684000061, ose në adresën e email: [email protected]

E diel 8 Tetor 2017 - 5EKONOMI

TAKSAT E BANESAVENDRYSHIMET

Ministria e Financave po përgatit taksimin e ri mbi pasuritë e patundshme

Ndryshon formula, taksa për shtëpinë bazë të çmimit të referencës

Tabela/ Ja çmimet e referencës për 32 zonat e TiranësFormula për taksimin

e shtëpive do të ndryshojë. Ministria e Fi-

nancave po përgatit njëdraft, sipas të cilit taksa mbipronën do të llogaritet nëbazë të çmimit të referencës,i cili caktohet nga qeveria.Taksa e banesave që prej 1janarit do të ndryshojë, dhesipas llogaritjeve pritet tëjetë më e lartë se ajo që ap-likohet aktualisht. Burimezyrtare nga Ministria e Fi-nancave bëjnë të ditur setaksa e banesave tashmë dotë mblidhet në bazë të vlerës,ndërsa do të paguajnë mëshumë ata qytetarë që kanëmë shumë se dy shtëpi. Siargument për ndryshimin eformulës që taksimit, ështëfakti se duhet të kalohet nënjë sistem të taksës mbi pa-surinë, e cila bazohet nëvlerë, që do të thotë se, ai qëka shtëpi më të mirë do tëpaguajë një taksë më tëlartë. Ende nuk është vendo-sur sa do të jetë taksa e re,ndërkohë që sot paguhetnga 15 deri 30 lekë për m2.Ndërkohë, rritje më tëndjeshme të taksës do tëkenë ata qytetarë që kanë mëshumë shtëpi. Ministria eFinancave pret që taksa epronës të arkëtohet në bazëstë kadastrës fiskale, e cila dotë regjistrojë të gjitha pronate patundshme sipas vlerëssë tyre.ÇMIMET EÇMIMET EÇMIMET EÇMIMET EÇMIMET EREFERENCËSREFERENCËSREFERENCËSREFERENCËSREFERENCËSNË TIRANËNË TIRANËNË TIRANËNË TIRANËNË TIRANË

Çmimet e referencës përTiranën variojnë, nga 60mijë lekë për m/2 deri në 190mijë lekë/m2. Referuartabelave, çmimi fiskal përshitblerjen e apartamentevenë zonën e ish-Bllokut kambetur i pandryshuar. Çmi-mi i apartamenteve për këtëzonë do të vazhdojë të jetë190 mijë lekë për metër ka-tror. Sipas tabelave, rritje tëçmimit fiskal për shitblerjene apartamenteve kanëshënuar rruga "Bardhyl",Xhamlliku, Profarma, rru-ga "Kongresi i Manastirit"dhe bulevardi "Zhan Dark".Qeveria ka shtrenjtuaredhe çmimet e shitblerjevetë apartamenteve për"Rrugën e Durrësit". Nëtabelë kjo përkon me zonënkadastrale 3/1, ku çmimimë parë ishte 75 mijë lekëpër metër katror, ndërsasot bëhet 77 mijë lekë përmetër katror, me një rritjeprej 2 mijë lekësh për metërkatror. Çmimi i referencëspër këtë zonë më parë ishte100 mijë lekë për metër ka-tror, ndërsa bëhet 102 mijë

lekë për metër katror, prarritet 2 mijë lekë. Ndërsapër zonën 1/1, që përfshin"Ali Demin" dhe fshatinShkozë, çmimi i vlerës të

tregut është ulur 300 lekëpër metër katror. Nga 98mijë lekë për metër katror,me udhëzimin e ri bëhet97.700 lekë për metër katror.

Ornela Manjani

ÇMIMET E REFERENCËS PËR TË GJITHA ZONAT NË TIRANË

Xhamlliku, Profarma, Rr. "Bardhyl", Rr. "Kongresi i Manastirit" - 77.000 lekë/m2

Porcelan, Kinostudio, Rr. "Hoxha Tasim", fshati Linzë - 60.000 lekë/m2

Kompleksi i Spitaleve, SHIK, Oxhaku, Allias, Tufinë - 70.000 lekë/m2

Rr. "Njazi Meka", Bregu i Lumit, Allias i Ri, "Myslym Keta" - 60.000 lekë/m2

Ish-Blloku, Libri Universitar, "Vodafon" - 190.000 lekë/m2

Stadiumi "Selman Stermasi", Liqeni Artificial - 132.000 lekë/m2

Kopshti Botanik, Rr. "Komuna e Parisit", Liqeni Artificial - 107.000 lekë/m2

Hotel "Diplomat", blloku "Vasil Shanto", Selitë e vogël - 82.000 lekë/m2

Shkolla Teknologjike, Kombinati, Vaqarr, Selitë, Yzberisht, Sharrë - 65. 000 lekë/m2

Gjykata e Rrethit, ish-Ekspozita - 72 000 lekë/m2

Bar "Piazzi", Blloku gjatë rrugës "Zogu i Parë", rr. "Fortuzi" deri te "Mine Peze" - 130. 000 lekë/m2

Stacioni i Trenit, Arkiva e Përgjithshme, Hipoteka - 100.000 lekë/m2

"Don Bosko", Fabrika e Këpucëve, Bregu i Lumit, Rr. "Siri Kodra" - 77 000 lekë/m2

PTT, Telekomi, ish-Lidhja e Shkrimtarëve - 145.000 lekë/m2

"Myslim Shyri", Drejtoria e Policisë, Kisha Katolike - 139.500 lekë/m2

Ish-blloku i ambasadave, Prokuroria, "Rruga e Durrësit" - 102. 000 lekë/m2

Ferluti, ish-uzina Tirana, Shkolla e Partisë - 87. 000 lekë/m2

Laprakë, Drejtoria e Doganave, Bregu i Lumit, Fushë Mëzez, "Don Bosko" - 70. 000 lekë/m2

Ulje modeste ka shënuaredhe çmimi i tregut të apar-tamenteve në zonën e 9-katë-sheve, prej 500 lekësh përmetër katror.

NDRYSHIMET NE FORMULAMinistria e Financave po përgatit një draft, sipas të cilit taksa mbi pronën do të

llogaritet në bazë të çmimit të referencës, i cili caktohet nga qeveria. Taksa ebanesave që prej 1 janarit do të ndryshojë dhe sipas llogaritjeve pritet të jetë

më e lartë se ajo që aplikohet aktualisht.

Foto ilustruese

REKLAME E diel 8 Tetor 20176 -

The Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH (GIZ) is a federal enterprise thatsup-ports the German Government in achieving its objectives in the field of international cooperation forsustainable development. The program CFIWM assists Albania to provide affordable and ecologicalservices in the field of solid waste to its population with an orientation at EU standards. In particularsupport is planned to the following four areas;1. implementation and further development of the Integrated Solid Waste Management strategy2. establishment of waste separation and composting3. increase of recycling and reduction of solid waste4. effective sector regulation and monitoringGIZ supports, in particular, the modernization of the solid waste management system in the Munici-palityof Himara. To strengthen our local capacities in Himara,

GIZ Office Albania seeks the following staff:

Advisor to support the Municipality of Himara with the implementation of the Solid Waste Manage-ment Plan

At average, the advisor will work ¾ of her/his working time located in Himara and ¼ from the projectoffice in Tirana.A. Responsibilities

Advisor to the Municipality of Himara, private and NGO stakeholders as well as the generalpublic on the implementation of the new solid waste management plan (waste management technology,pro-cesses, management including financing and fees, monitoring and evaluation, documentation).The modernisation will focus on the introduction of solid waste separation at the source, increasingrecy-cling, and treatment of organic waste. being the project’s focal person for (a) cooperation with the private sector as well as (b) humanre-source development for municipal staff supporting the project manager with project steering innovation and knowledge management

The technical solid waste management expert performs the following tasks:

B. Tasks1. Professional Advising and Consulting

Supervises development and implementation of project plans and activities in close coordinationwith counter partners within the Municipality of Himara Contributes to preparation and implementation of the consultation process, the project’s activities,and efforts in the Municipality of Himara Assists in defining terms of reference, selection, and supervision of contracted third parties incarry-ing out project’s activities, including educational campaigns Municipality of Himara Conceptualises, prepares and implements workshops, seminars, and other events on subjectsthat are related to the project’s field of activities within the Municipality of Himara Advises partners and project colleagues as the project’s focal person for (a) cooperation withthe pri-vate sector as well as (b) human resource development for municipal staff and assists withthe im-plementation of activities in these fields

2. Communication and networking Co-operates with and ensures regular contacts, dialogues: does PR work and cooperates withrele-vant organizations, international development partners, non-governmental bodies and personswithin the program’s/project’s environment as well as with other projects in order to enhance and

maintain good working relationships Communicates and channels local interests and aspirations and exchanges ideas and informationfor the benefit of the programme

3. Knowledge management Assist in improving the project’s knowledge management system and tapping into otherknowledge management systems; Compiles information about ongoing programme activities and ensures knowledge transfer Develops strategies and technical concepts including guidelines, manuals, and procedures,which are ready to be applied Prepares reports and presentation materials

4. Management and Coordination tasks Contributes to project planning/develops project designs, including preparation, organizationand moderation of planning exercises, implementation, management, monitoring, quality management,evaluation, communication, and documentation in regard to municipal services, cooperation with theprivate sector and human resource development Coordinates and prioritises relevant project activities in cooperation with the partners, as wellas in organizational preparation and in the implementation of these activities within the Municipalityof Himara Prepare the budget for project events within the Municipality of Himara

C. Required qualifications, competences and experience:

masters or bachelor degree relevant to municipal or public service or in environmental/engineeringsciences or extended professional working experience in or with the Albanian municipal or publicservice at least 5 years of work experience in a relevant area experience in municipal or public service provision or extensive work experience inside or withdevel-opment partners Ability to support a multi-task, multi-discipline project team Fluency in written and spoken Albanian and good command of the English language; commandof German language would be an additional asset Able to work in a team as well as independently High level of reliability A personality with excellent social and communication skills Clean driving licence for cars being a very reliable driver

Contract conditions: Full-time employment Project offices in Himara and Tirana Assigment period: 01.11.2017 until 31.08.2019

Please forward your application until 19.10.2017 to GIZ Office Albania by E-Mail: [email protected] the following information: Application letter, CV in English (Europass format), references.Only short-listed candidates will be contacted for interviews. Short-listed candidates will be asked tobring certified copies of their diplomas and work certificates.GIZ is an equal opportunity employer and welcomes applications from all interested groupswithout any discrim-ination!

Programme: Climate Friendly Integrated Waste and Recycling Management

The Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH (GIZ) is a federal enterprisethat sup-ports the German Government in achieving its objectives in the field of international cooperationfor sustainable development. The program CFIWM assists Albania to provide affordable and ecologicalservices in the field of solid waste to its population with an orientation at EU standards. In particularsupport is planned to the following four areas;

1. implementation and further development of the Integrated Solid Waste Management strategy2. establishment of waste separation and composting3. increase of recycling and reduction of solid waste4. effective sector regulation and monitoring

GIZ supports, in particular, the modernization of the solid waste management system in the Munici-palities of Peqin and Rrogozhina. To strengthen our local capacities in Peqin and Rrogozhina,

GIZ Office Albania seeks the following staff:

Advisor to support the Municipalities of Peqin and Rrogozhina with the implementation of their SolidWaste Management Plans

At average, the advisor will work ¾ of her/his working time located in Peqin or Rrogozhina and ¼ fromthe project office in Tirana.

A. Responsibilities Advisor to the Municipalities of Peqin and Rrogozhina, private and NGO stakeholders as well asthe general public on the implementation of the new solid waste management plans (wastemanagement technology, processes, management including financing and fees, monitoring andevaluation, docu-mentation). The modernisation will focus on the introduction of solid waste separationat the source, increasing recycling, and treatment of organic waste. being the project’s focal person for (a) cooperation with the private sector as well as (b) humanre-source development for municipal staff supporting the project manager with project steering innovation and knowledge management

The technical solid waste management expert performs the following tasks:

B. Tasks1. Professional Advising and Consulting

Supervises development and implementation of project plans and activities in close coordinationwith counter partners within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina Contributes to preparation and implementation of the consultation process, the project’s activities,and efforts in the Municipalities of Peqin and Rrogozhina Assists in defining terms of reference, selection, and supervision of contracted third parties incarry-ing out project’s activities, including educational campaigns Municipalities of Peqin and Rrogozhina Conceptualises, prepares and implements workshops, seminars, and other events on subjectsthat are related to the project’s field of activities within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina Advises partners and project colleagues as the project’s focal person for municipal administrationand service provision in particular in the field of solid waste management

2. Communication and networking

Co-operates with and ensures regular contacts, dialogues: does PR work and cooperates with

rele-vant organizations, international development partners, non-governmental bodies and personswithin the program’s/project’s environment as well as with other projects in order to enhance andmaintain good working relationships Communicates and channels local interests and aspirations and exchanges ideas and informationfor the benefit of the programme

3. Knowledge management Assist in improving the project’s knowledge management system and tapping into otherknowledge management systems; Compiles information about ongoing programme activities and ensures knowledge transfer Develops strategies and technical concepts including guidelines, manuals, and procedures,which are ready to be applied Prepares reports and presentation materials

4. Management and Coordination tasks Contributes to project planning/develops project designs, including preparation, organizationand moderation of planning exercises, implementation, management, monitoring, quality management,evaluation, communication, and documentation in regard to municipal services, cooperation with theprivate sector and human resource development Coordinates and prioritises relevant project activities in cooperation with the partners, as wellas in organizational preparation and in the implementation of these activities within the Municipalitiesof Peqin and Rrogozhina Prepare the budget for project events within the Municipalities of Peqin and Rrogozhina

C. Required qualifications, competences and experience:

masters or bachelor degree relevant to municipal or public service or in environmental/engineeringsciences or extended professional working experience in or with the Albanian municipal or publicservice at least 5 years of work experience in a relevant area experience in municipal or public service provision or extensive work experience inside or withdevel-opment partners Ability to support a multi-task, multi-discipline project team Fluency in written and spoken Albanian and at least a fair command of the English language;command of German language would be an additional asset Able to work in a team as well as independently High level of reliability A personality with excellent social and communication skills Clean driving licence for cars being a very reliable driver

Contract conditions: Full-time employment Project offices in Peqin or Rrogozhina and Tirana Assigment period: 01.11.2017 until 31.08.2019

Please forward your application until 19.10.2017 to GIZ Office Albania by E-Mail: [email protected] the following information: Application letter, CV in English (Europass format), references.

Only short-listed candidates will be contacted for interviews. Short-listed candidates will be asked tobring certified copies of their diplomas and work certificates.GIZ is an equal opportunity employer and welcomes applications from all interested groupswithout any discrim-ination!

Programme: Climate Friendly Integrated Waste and Recycling Management

E diel 8 Tetor 2017 - 7EKONOMI

Bizneset shqiptare kanëngritur si shqetësimkryesor mungesën e

konkurrencës dhe gjetjen efinancimeve. Në vrojtimin eBankës së Shqipërisë përgjendjen e ndërmarrjeve në6 muajt e parë të këtij viti,konstatohet se ka pasur njëpërkeqësim të konkur-rencës, të gjetjes së tregjevedhe financimeve. Ndërmarr-jet shqiptare ankohen se povuajnë mungesën e konkur-rencës, gjetjen e tregjeve dhemundësive për financim.Këto gjetje janë publikuar nëraportin e Stabilitetit Finan-ciar të Bankës së Shqipërisëpër 6 muajt e parë të 2017-ës.VROJTIMIVROJTIMIVROJTIMIVROJTIMIVROJTIMI

Vrojtimi i bërë ka nxjerrënë pah se gjatë pjesës së parëtë vitit 2017, konkurrencaështë përkeqësuar në kra-hasim me një vit më parë dhevijon të konsiderohet nga tëgjitha grupet e ndërmar-rjeve si problemi kryesor nëaktivitetin e tyre. Gjetja etregut për shitjen e produk-teve gjithashtu vlerësohet sinjë tjetër faktor i rëndë-sishëm kufizues për të tregrupet e ndërmarrjeve, porveçanërisht më e ndjeshmeështë për kompanitë e vogladhe të mesme. Po ashtu edheproblematikat lidhur me ak-sesin në financim janë vlerë-suar në rritje për ndërmarr-

jet e vogla, ndërsa kostot efinancimit janë vlerësuar nërënie për ndërmarrjet e mes-me dhe të mëdha. Ecuria eshitjeve vlerësohet në rëniepër ndërmarrjet e vogla,ndërsa është pozitive për

ndërmarrjet e mesme dhe tëmëdha. Ndërmarrjet e voglangrenë si shqetësim edhengarkesën e borxhit, kurreth 24.3% e tyre deklarojnëse vlera e huasë është e bara-bartë ose më e madhe se

vlera e kapitalit. Më shumëse gjysma e totalit të ndër-marrjeve të përgjigjura kanëdeklaruar se nuk ka asnjëmundësi që të kërkojnë njëkredi bankare në gjashtëmu-jorin e ardhshëm.

KREDIAKREDIAKREDIAKREDIAKREDIAKredia për bizneset për-

bën 66% të tepricës së kredisëdhënë nga sektori bankardhe regjistron një rënie tëlehtë vjetore. Brenda këtijportofoli, peshën kryesore e

zë kredia për biznesin rezi-dent, me 85%. Kjo e fundit utkurr si në terma gjashtëmu-jorë ashtu edhe vjetorë, mepërkatësisht 3.0% dhe 5%.Gjatë periudhës, tkurrja mëe madhe ndodhi në tepricëne kredisë për "kapital qarkul-lues" dhe "blerje pajisjesh".Ndërsa, zhvillimet vjetoreflasin për një rënie të stokuttë kredisë edhe në kategorinë"investime për pasuri të palu-ajtshme". Në të kundërt, te-prica e kredisë për biznesetjorezidente u zgjerua me15.5% ndaj një viti më parëdhe rreth 2.1% gjatë peri-udhës. Në strukturën e kre-disë totale për bizneset, peshae kredisë në lekë është rritur,përkundër rënies së kredisënë valutë. Pesha e kredisë nëvalutë në totalin e kredisë sëbizneseve zbriti në 62.2%, ose2.1 pp më pak se një vit mëparë. Sipas raportit, rënie kashënuar edhe teprica e kre-disë së pambrojtur nga lëviz-jet e pafavorshme të kursittë këmbimit, ndonëse peshae saj në totalin e kredisë përbizneset ka mbetur pranënivelit 26%. Në strukturën ekredisë së pambrojtur të bi-zneseve, peshat e kredisë "përtregti", "për zhvillim të pa-surive të paluajtshme" dhe"për zhvillim biznesi" ranëpërkatësisht në 46.3%, 9.0%dhe 10.0%.

Raporti i Bankës së Shqipërisë zbardh vështirësitë e bizneseve

BSH: Konkurrenca mbetetproblemi kryesor për biznesetUlet kreditimi, shtrëngohen kushtet e huadhënies

Ornela Manjani

STRUKTURANë strukturën ekredisë sëpambrojtur tëbizneseve,peshat ekredisë "përtregti", "përzhvillim tëpasurive tëpaluajtshme"dhe "përzhvillimbiznesi" ranëpërkatësisht në46.3%, 9.0%dhe 10.0%.

E diel 8 Tetor 20178 - RRETHE

KUKËSDy viktima dhe dy të plagosur është bilanci i njëaksidenti të rëndë të shënuar dje në Kukës. Si pasojëe lagështirës, ka dalë nga rruga mjeti tip "Benz", kundërruan jetë drejtuesi i mjetit Mustafa Hoda, 45 vjeçdhe pasagjeri Ram Koboçi, 50 vjeç. Një i mitur morilëndime të lehta, ndërsa 34-vjeçari Xh.H., u transportuanë gjendje të rëndë në spitalin e Tiranës.

I riu akuzohet se dhunoi gruan, flet vjehrra: Djali im të kthehet në shtëpi tek fëmijët e tij

"S'do e përkrah djalin, nëse lë nusen e jeton me tjetër"64-vjeçarja: Reli më tha se vajzën e kishte mike, fqinjët më treguan se ishte e dashura

LEZHË LEZHË LEZHË LEZHË LEZHË - Dy vëllezër dhebashkëshortja e njëritprej tyre humbën jetën djenë një ngjarje tragjike tëndodhur në Torovicë tëLezhës, kur një masiv sh-këmbor u shkëput ngamali dhe zuri poshtë mje-tin me të cilin ata shinduke udhëtuar. Burimepranë policisë bënë me dijese makina tip fuoristradë"Land Rover" ishte dukelëvizur në aksin Lezhë-Torovicë, kur u godit ngamasivi shkëmbor që urrokullis për një distancëmë shumë se 200 metranga vendi ku u shkëput.Menjëherë në vendin engjarjes mbërritën forcatë shumta policie si dheambulanca. Viktimat uidentifikuan si Valentin

Zefi 29 vjeç, Edmond Zefi 31vjeç dhe bashkëshortja e tij,Aida Zefi 21 vjeçe, e cila më-sohet se ishte shtatzënë. "Nërrugën Torovicë-Malecaj nëLezhë, një masiv shkëmbor

është shkëputur nga maliduke rënë mbi një mjet tipfuoristradë 'Land Rover' metargë AA 322 CV. Janë iden-tifikuar 3 viktima, që ndod-heshin brenda në mjet pasi

gjysma e mjetit është e shty-pur dhe mbuluar nga masivishkëmbor. Shërbimet poli-core në bashkëpunim meProkurorinë e RrethitGjyqësor Lezhë, zjarrfikësetdhe ambulancën ndodhennë vendngjarje për veprimetë mëtejshme", tha zyrtar-isht policia vetëm pak minu-ta pas ngjarjes së rëndë.Vëllezërit Zefi ishin nisurnga fshati Rrobosht drejtTorovicës për të marrë pjesënë një festë fetare në famil-jen e Aidës, kur në vendin e

quajtur kryqëzimi i Rrugëssë Kampit u goditën ngamasivi shkëmbor, që pasikaloi mbi automjet, u ndaldisa metra poshtë rrugës.Forca dhe pesha me të cilënshkëmbi ra mbi mjetin fuo-ristradë e shkatërroi tërë-

sisht atë, ndërsa për nxjer-rjen e trupave u desh ndë-rhyrja e forcave zjarrfikëse.Dyshohet se shkëputja emasivit shkëmbor mund tëjetë shkaktuar nga rrëshqit-jet e dherave për shkak tëreshjeve.

Shkëputja dyshohet se u shkaktua nga rrëshqitjet e dherave

Shkëmbi shkëputet nga mali dhe bie mbimakinë, vdesin 2 vëllezër e gruaja shtatzënë

Shoqëria përmbarimore “STRATI BAILIFFS SERVICE” Sh.p.k.,njofton shpalljen për shitjen në ankand të pasurive të paluajtshme:

-“Apartament” me sipërfaqe 62 m2, me vendndodhje Lagjia“Kongresi i Elbasanit”, Elbasan, regjistruar në pronësi tëKujtim Zhika, me Nr. Pasurie 5/27+4-2, Zona Kadastrale 8521,Volumi 11, Faqe 32, lënë si garanci bankës përmeskontratës së hipotekës Nr. 139 Rep., dhe Nr. 40/2 Kol., datë19.01.2008. Çmimi fillestar i ankandit është 28,123 Euro;-“Ndërtesë” me sipërfaqe 15.5 m2, me vendndodhje Lagjia“Kongresi i Elbasanit”, Elbasan, regjistruar në pronësi tëLulieta dhe Sabiola Beqiraj, me Nr. Pasurie 5/61. Çmimi fillestari ankandit është 22,680 Euro.

Ankandi për pasuritë e mësipërme zhvillohet në datë11.10.2017.

Ankandi për pasuritë e mësipërme zhvillohet në ora 16.00,në ambjentet e Shoqërisë Përmbarimore “Strati Bailiff’sService”, Rruga “Jordan Misja”, Pall. 141/1, Shkalla 1, Ap. 7.Tiranë. Tel: 04 45 00 450, www.stratibailiff.com,[email protected]

BERABERABERABERABERATTTTT

Djalin nuk kam për tapërkrahur asnjëherë,nëse ai përfundimisht

vendos se do të largohet ngashtëpia për të jetuar me tëdashurën e tij. Unë nusen nukdo ta nxjerr nga shtëpia, porReli duhet të kthehet për fëm-ijët dhe të mbajë familjen tëbashkuar". Kështu u shprehdje për "Gazeta Shqiptare",Nabile H., nëna e 31-vjeçaritReli H., i cili akuzohet se kaushtruar dhunë psikologjikendaj bashkëjetueses për talarguar nga banesa, pasi kakrijuar lidhje me një tjetërfemër. 64-vjeçarja rrëfen se nëmomentin që kishte mësuarpër historinë e të birit, kishtepasur luhatje të tensionit dhenuk ishte ndjerë aspak mirë.Pak ditë më parë, "GSH" pub-likoi një ngjarje të pazakontëtë ndodhur në një fshat tëUrës Vajgurore, ku Reli H.,pasi kishte përcjellë bashkë-jetuesen e tij, T. Rama me tëcilën ka një djalë 3 vjeç egjysmë tek prindërit e saj nëDibër, kishte marrë në banesëtë dashurën e tij. Me këtë tëfundit ishte njohur 4 muaj mëparë në Greqi, ku ai punontesi emigrant.

Zonja Nabile, bashkë-Zonja Nabile, bashkë-Zonja Nabile, bashkë-Zonja Nabile, bashkë-Zonja Nabile, bashkë-jetuesja e djalit tuaj ju kajetuesja e djalit tuaj ju kajetuesja e djalit tuaj ju kajetuesja e djalit tuaj ju kajetuesja e djalit tuaj ju kaakuzuar për dhunë fizikeakuzuar për dhunë fizikeakuzuar për dhunë fizikeakuzuar për dhunë fizikeakuzuar për dhunë fizikedhe psikologjike dhe se judhe psikologjike dhe se judhe psikologjike dhe se judhe psikologjike dhe se judhe psikologjike dhe se jukeni dashur ta largoni ngakeni dashur ta largoni ngakeni dashur ta largoni ngakeni dashur ta largoni ngakeni dashur ta largoni ngashtëpia, pasi ai do të marto-shtëpia, pasi ai do të marto-shtëpia, pasi ai do të marto-shtëpia, pasi ai do të marto-shtëpia, pasi ai do të marto-het me dikë tjetërhet me dikë tjetërhet me dikë tjetërhet me dikë tjetërhet me dikë tjetër. Si qën-. Si qën-. Si qën-. Si qën-. Si qën-dron e vërteta e kësaj histo-dron e vërteta e kësaj histo-dron e vërteta e kësaj histo-dron e vërteta e kësaj histo-dron e vërteta e kësaj histo-rie?rie?rie?rie?rie?

Unë nusen e kam në shtë-pi. Nuk e kam dhunuar asn-jëherë atë.

Çfarë marrëdhëniesh keÇfarë marrëdhëniesh keÇfarë marrëdhëniesh keÇfarë marrëdhëniesh keÇfarë marrëdhëniesh ke

me të?me të?me të?me të?me të?Mirë, shumë të mira. Ajo

ka mbi 4 vite që jeton këtu dhene shkojmë mirë. Si mund tanxjerr unë atë prej shtëpie?

Djali juaj është larguarDjali juaj është larguarDjali juaj është larguarDjali juaj është larguarDjali juaj është larguarnga banesa dhe jeton me va-nga banesa dhe jeton me va-nga banesa dhe jeton me va-nga banesa dhe jeton me va-nga banesa dhe jeton me va-jzën që ka njohur në Greqi.jzën që ka njohur në Greqi.jzën që ka njohur në Greqi.jzën që ka njohur në Greqi.jzën që ka njohur në Greqi.Po me bashkëjetuesen T-në,Po me bashkëjetuesen T-në,Po me bashkëjetuesen T-në,Po me bashkëjetuesen T-në,Po me bashkëjetuesen T-në,si i ka pasur marrëdhëniet?si i ka pasur marrëdhëniet?si i ka pasur marrëdhëniet?si i ka pasur marrëdhëniet?si i ka pasur marrëdhëniet?

Marrëdhëniet i kanë pasurtë mira, edhe pse kishin grind-jet e tyre ndonjëherë. Ai nëvend që të rrijë në shtëpi mefëmijët dhe nusen e tij, bënkëto gjëra që nuk janë fare tëmira.

A ju ka treguar Reli përA ju ka treguar Reli përA ju ka treguar Reli përA ju ka treguar Reli përA ju ka treguar Reli përvajzën që kishte njohur nëvajzën që kishte njohur nëvajzën që kishte njohur nëvajzën që kishte njohur nëvajzën që kishte njohur nëGreqi?Greqi?Greqi?Greqi?Greqi?

E kam marrë vesh ngakomshinjtë e mi. Ata në fillimmë thanë se Reli ka gjetur njëvajzë tjetër dhe s'më erdhimirë. Pastaj ai vetë më tregoise kishte takuar një vajzë nëGreqi, por se e kishte shoqe,mikeshë.

Po në momentin që e sol-Po në momentin që e sol-Po në momentin që e sol-Po në momentin që e sol-Po në momentin që e sol-li në shtëpi, si reaguat?li në shtëpi, si reaguat?li në shtëpi, si reaguat?li në shtëpi, si reaguat?li në shtëpi, si reaguat?

Kur e kishte sjellë në shtë-pi unë nuk isha. Ndodheshajashtë, punoja nga toka. Kure pashë atë, e pyetja se kush

ishte. Unë jam edhe me ten-sion dhe aty nuk mbaj më seçfarë po ndodhte sepse nukisha mirë, më ra tensioni. Jovetëm për djalin dhe nusentonë nuk është mirë kjo gjë,por edhe për ne prindërit e tijqë jemi pleq.

GjaGjaGjaGjaGjatë kësaj jatë kësaj jatë kësaj jatë kësaj jatë kësaj javvvvve a ke a ke a ke a ke a kenienienienienibiseduar me Relin nëse dobiseduar me Relin nëse dobiseduar me Relin nëse dobiseduar me Relin nëse dobiseduar me Relin nëse dotë kthehet në shtëpi?të kthehet në shtëpi?të kthehet në shtëpi?të kthehet në shtëpi?të kthehet në shtëpi?

Kemi folur disa herë. Ekam pyetur se si është. I kam

thënë hajde kthehu në shtë-pi, rregulloi muhabetet e tua,por ai nuk na dëgjon ne. Aiduhet të kthehet në shtëpi samë shpejt për fëmijët e tij dhetë mbajë familjen të bashkuar.Por edhe ai u mërzit kur nus-ja e denoncoi në polici.

Ju u takuat edhe me An-Ju u takuat edhe me An-Ju u takuat edhe me An-Ju u takuat edhe me An-Ju u takuat edhe me An-duelën, vajzën që Reli solliduelën, vajzën që Reli solliduelën, vajzën që Reli solliduelën, vajzën që Reli solliduelën, vajzën që Reli sollinë shtëpi. Çfarë biseduat menë shtëpi. Çfarë biseduat menë shtëpi. Çfarë biseduat menë shtëpi. Çfarë biseduat menë shtëpi. Çfarë biseduat metë?të?të?të?të?

E takova vetëm se në fillim

djali më tha është një shoqjaime, punonte me të. Më vonënuk kam biseduar asgjë metë.

Reli ka në shtëpi edhe njëReli ka në shtëpi edhe njëReli ka në shtëpi edhe njëReli ka në shtëpi edhe njëReli ka në shtëpi edhe njëvajzë nga martesa që ai kish-vajzë nga martesa që ai kish-vajzë nga martesa që ai kish-vajzë nga martesa që ai kish-vajzë nga martesa që ai kish-te më parë. Si e ka përjetuarte më parë. Si e ka përjetuarte më parë. Si e ka përjetuarte më parë. Si e ka përjetuarte më parë. Si e ka përjetuarajo ikjen e të atit?ajo ikjen e të atit?ajo ikjen e të atit?ajo ikjen e të atit?ajo ikjen e të atit?

Nusja që kam në shtëpi eka mbajtur vajzën në pëllëm-bë të dorës dhe ajo nuk do t'iadijë fare nëse rri apo i ikën iatij, sepse ai asnjëherë nukështë sjellë mirë me të. Ne ekemi rritur.

Mendoni se sjellja e tijMendoni se sjellja e tijMendoni se sjellja e tijMendoni se sjellja e tijMendoni se sjellja e tijështë diçka kalimtare dhe aështë diçka kalimtare dhe aështë diçka kalimtare dhe aështë diçka kalimtare dhe aështë diçka kalimtare dhe ado të kthehet ai në shtëpi?do të kthehet ai në shtëpi?do të kthehet ai në shtëpi?do të kthehet ai në shtëpi?do të kthehet ai në shtëpi?

Ne jemi familje e rregulltdhe këtë gjë djali im nuk du-het ta bënte. Ai do kthehet nështëpi, sepse nuk ka se ku tëshkojë.

Nëse ai ka marrë vendi-Nëse ai ka marrë vendi-Nëse ai ka marrë vendi-Nëse ai ka marrë vendi-Nëse ai ka marrë vendi-min se nuk do të kthehet mëmin se nuk do të kthehet mëmin se nuk do të kthehet mëmin se nuk do të kthehet mëmin se nuk do të kthehet mënë shtëpi, do e përkrahni?në shtëpi, do e përkrahni?në shtëpi, do e përkrahni?në shtëpi, do e përkrahni?në shtëpi, do e përkrahni?

Jo, nuk kam për tapërkrahur asnjëherë. Edhenëse ai më kërkon që ta nxjerrnusen nga shtëpia, nuk kabërë ta bërë këtë. Asaj i kamthënë që e kam si vajzën time.Edhe pse në fillim u mërzitashumë që e denoncoi. I thashëpse e bëre, sepse mund takishim rregulluar edhe bren-da për brenda familjes. Ajo sae mori vesh kush ishte, ikërkoi që t'i zhdukeshin ngasytë dhe ata ikën, u larguan.

Po me gruan e parë me tëPo me gruan e parë me tëPo me gruan e parë me tëPo me gruan e parë me tëPo me gruan e parë me tëcilën Reli ka dy fëmijë, psecilën Reli ka dy fëmijë, psecilën Reli ka dy fëmijë, psecilën Reli ka dy fëmijë, psecilën Reli ka dy fëmijë, pseu divorcua?u divorcua?u divorcua?u divorcua?u divorcua?

Sepse ajo gaboi në jetë dhee tradhtoi. Nga kjo gjë edhedjali im ndryshoi e u bë kësh-tu. Ajo na e tregoi vetë se mekë persona e kishte tradhtu-ar djalin dhe më pas u ndanë.

Po me familjen e Andu-Po me familjen e Andu-Po me familjen e Andu-Po me familjen e Andu-Po me familjen e Andu-elës, a jeni takuar dhe bised-elës, a jeni takuar dhe bised-elës, a jeni takuar dhe bised-elës, a jeni takuar dhe bised-elës, a jeni takuar dhe bised-uar me ta?uar me ta?uar me ta?uar me ta?uar me ta?

Jo, fare. As nuk i njoh dheas nuk kemi biseduar me ta.

Xhensila Kodra VLORE

Policia e Vlorës kavënë në pranga rojën

e një lokali, pasi aku-zohet për vjedhje dhemoskallëzim krimi,sepse nuk denoncoivjedhjen e një mjeti lun-drues gomone në Ori-kum. Burime zyrtare tëpolicisë bënë me dije se iarrestuari është shteta-si Skënder Kongjoni, 57vjeç, banues në Ori-kum. Ky i fundit akuzo-het për moskallëzim tëkrimit, pasi dyshohet seka qenë i pranishëmdhe ka parë personat qëkanë vjedhur mjetinlundrues tip gomone nëpronësi të shtetasitA.K., me vendbazë të de-klaruar pranë lokal"Orikut", Orikum."Vjedhja e mjetit lun-drues është kryer mëdatë 06.10.2017 rrethorës 03:00, nga tre sh-tetas ende të paidenti-fikuar në vendbazë e sajpranë lokal "Orikut",ku Skënder Kongjonishërbente si roje. Kyshtetas në asnjë mo-ment nuk e ka kallëzuarkryerjen e këtij krimi nëorganet e ndjekjes pe-nale, ose në organet erendit publik", tha zyr-tarisht policia.

Nuk kallëzoi vjedhjene një gomoneje,

arrestohet roja e lokalitnë Orikum

Vendi ku ndodhi ngjarja

E diel 8 Tetor 2017 - 9AKTUALITET

Ngjarja në Elbasan, mbetet në burg 31-vjeçari e kunati i tij. I riu: Drogën e kisha për përdorim vetjak

Enea Bekteshi: S’doja të qëlloja mbi policinë, iushmanga pasi ata qëlluan me 4 plumba drejt meje"Sot mund të isha i vrarë nëse 'Audi' nuk do ishte i blinduar"

Enea Bekteshi moripërsipër se ishte aidrejtuesi i "Audit" të

blinduar, që përplasi mjetine zv/drejtorit të Policisëmbrëmjen e 18 shtatorit nëderën e tregut agro-ushqi-mor në Elbasan. Gjatë dësh-misë që 31-vjeçari dha nëGjykatën e Krimeve të Rën-da, mohoi të kishte qëllimgoditjen e punonjësve të pol-icisë dhe akuzoi këta të fun-dit për tentativë vrasjeje. Iriu theksoi më tej se nuk injohu se ishin punonjës pol-icie dhe se u largua nga fri-ka, pasi mjetin ia kishtemarrë pa leje pronarit të tij,biznesmenit Petrit Çelës dhese ndodhej nën efektin e alk-oolit dhe të lëndës narko-tike. Ndaj tij prokurori içështjes kërkoi masën e ar-restit me burg, pasi megoditjen e mjetit të policisë,ai ka kryer veprën penale tëvrasjes së punonjësve të pol-icisë, të mbetur në tentativë.Por kjo kërkesë u kundër-shtua nga avokati mbrojtësi Bekteshit, i cili kërkoi njëmasë lehtësuese, atë të ar-restit shtëpiak me mbikë-qyrje elektronike. Së bashkume 31-vjeçarin, në kafazin ehekurt u ul edhe kunati(burri i motrës) së tij, i ciliakuzohet për përkrahje tëautorit të krimit dhembajtjes së armëve të ftoh-ta, pasi gjatë kontrollit tëushtruar në banesë iu gjet efshehur një bajonetë. Pasidëgjoi palët, gjykata e cilë-soi si të ligjshëm arrestimine dy të dyshuarve, si dhe cak-toi masën e sigurisë "arrestme burg" për Enea Bek-teshin dhe kunatin e tij, Ale-ks Pupuleku.DËSHMIADËSHMIADËSHMIADËSHMIADËSHMIA

"Unë isha drejtues i mak-inës 'Audi', të cilin ia kishamarrë pa leje pronarit tim,Petrit Çelës. Nuk kishaqëllim të godisja policinë.Makina ishte pa fenelinadhe pa targa. Nëse do tëkisha qëllim të godisjapunonjësit e policisë,atëherë do të godisja furgo-nin e tyre dhe jo makinën.Unë doja t'u shmangeshadhe u përplasa aksidental-isht me 'Ford'-in. U largovanga frika. Dëgjova të shtënaarme që erdhën drejt mejedhe një pistoletë në xhamine makinës. Nëse makina nukdo të ishte e blinduar, sotunë do të isha i vrarë. Sotmund të mos isha gjallë përpak gjë. Do të kisha ndaluarnëse policia do të më jepteshenjë". Kështu deklaroi djepara gjykatës së Krimeve tëRënda Enea Bekteshi, i cilido të njihej me masën e sig-urisë të caktuar ndaj tij. Iriu tha më tej se ndaj tij uqëllua me 4 plumba, 2 prej tëcilëve prekën në xham. Ndër-sa, përsa i përket 16 grhashash që Bekteshit iugjetën me vete në momentine ndalimit, ai sqaroi se i kapër përdorim vetjak. "Unë

shkova në shtëpinë emotrës, por jo për të futurkunatin në burg. Hashashiqë u gjet është i imi, e kampër përdorim vetjak. Kam 12vite që konsumoj drogë",pohoi ai. Edhe avokati Gen-ci Gjokutaj arsyetoi paragjykatës se i mbrojturi prej

tij nuk mund të akuzohetpër vrasje të punonjësve tëpolicisë të mbetur në tenta-tivë, pasi ata ishin pa unifor-ma, pa shenja dalluese dhemë e rënda sipas tij, pa asnjëparalajmërim është qëlluar 4herë në drejtim të "Audit".Gjokutaj tha se përplasja

ishte aksidentale, pasi maki-na që u godit po ecte mbrap-sht, ndërsa Bekteshi popërpiqej t'i shmangej policisënga frika se mos arrestohejpër drejtim të makinës nëgjendje të dehur, duke qenëse e kishte marrë edhe pa le-jen e pronarit të tij. Por, ndry-

Xhensila Kodra

DURRËS DURRËS DURRËS DURRËS DURRËS - Blutë e qytetitbregdetar kanë vënë nëpranga një 38-vjeçar ngaDurrësi, i cili akuzohet seshfrytëzonte femra përprostitucion kundrejt njëpagese prej 50 eurosh, sidhe shpërndante kokainënë lokalet e natës në këtëqytet. Ditën e djeshme, spe-cialistët e Sektorit përHetimin e Krimit të Organi-zuar në Drejtorinë Vendoretë Policisë Durrës në bash-këpunim me Prokurorinë eRrethit Gjyqësor Durrës,pas një hetimi 6-mujor memetoda speciale finali-zuan me sukses operacio-nin e koduar "Postieri", kuu bë i mundur arrestimi nëflagrancë i shtetasit Hek-tor Psatha. "Gjatë vepri-meve hetimore të kryeranga ana e specialistëve tëSektorit për Hetimin eKrimit të Organizuar ësh-të dokumentuar se shteta-si i mësipërm shfrytëzon-te femra për prostitucion

she nga sa deklaroi i dyshua-ri, prokuroria ende e ka tëpaqartë se kush ishte perso-ni që drejtonte "Audi"-n eblinduar, por theksoi faktinse shenjat e gishtërinjve tëdorës së majtë të Enea Bek-teshit gjenden në derën emakinës në anë të pasagjer-

it. Prokurori i çështjessqaroi në gjykatë se i dys-huari Bekteshi, Suel Çeladhe personat e arrestuar mëherët kanë udhëtuar ngaElbasani drejt Rinasit, dukepërcjellë për jashtë venditnjërin prej djemve të biznes-menit Petrit Çela. Nga kam-erat e sigurisë vërehet se nëaeroport shfaqen dy makina,"Audi" i blinduar dhe një mak-inë "Range Rover". Të njëjtatmakina duken edhe në pam-jet filmike të kamerave të sig-urisë në tunelin e Kërrabësgjatë kthimit. Por, ndryshenga sa policia deklaroi nëkrye të herës se aksioni kish-te qëllim bllokimin e maki-nave luksoze apo atë tëtrafikuarat, prokuroria thase ky aksion nisi pas një tele-fonate të bërë në polici ngashtetasi Sokol T., i cili pre-tendonte se disa persona qëudhëtonin me një "RangeRover" dhe "Audi" i kishindrejtuar armën duke tentu-ar për ta vrarë. Pas kësajtelefonate, policia ndaloi përverifikime "Range Rover"-indhe pak minuta më vonë"Audi" i blinduar shkaktoiincidentin me policinë.

kundrejt pagesës prej 50 eurodhe shpërndante lëndënarkotike në lokalet e natës,kryesisht në zonën e pla-zhit", thuhet në njoftiminzyrtar të policisë. Sakaq, pasarrestimit të tij gjatë kontrol-lit, policia ka sekuestruar nëcilësinë e provave materiale22 doza lëndë narkotike e dy-shuar e llojit kokainë, njëautomjet tip "Toyota Yaris",

2 telefona celularë. Mësohetse Psatha është person meprecedentë penalë të më-parshëm në fushën e vepravepenale kundër pronës. Ma-terialet i kaluan Prokuror-isë së Rrethit Gjyqësor Dur-rës për veprime të mëte-jshme për veprat penale"Shfrytëzim prostitucioni"dhe "Prodhimi dhe shitja enarkotikëve".

Psatha shpërndante kokainë në lokalet e natës

Shfrytëzonte femra për prostitucionkundrejt 50 eurove, kapet 38-vjeçari

Iu gjet kanabis në banesë,policia arreston babë

e bir në LushnjëLUSHNJË LUSHNJË LUSHNJË LUSHNJË LUSHNJË - Një 50-vjeçar është arrestuar nga policiasë bashku me të birin, pasi në banesën e tyre u gjetëndisa bimë kanabisi. Në pranga janë vënë Tasim Ballasi dhe 24-vjeçari, SaimirBalla. Mësohet se nëoborrin e banesës sëtyre në fshatin Ballagatu gjetën 32 bimë kanabisdhe gjatë kontrollit tëmëtejshëm u zbuluaedhe një sasi prej 5 kgkanabisi në proces thar-jeje. Sipas policisë, ataakuzohen për veprat pe-nale "Prodhim dhe shitjetë narkotikëve" dhe"Kultivim të bimëve narkotike". Arrestimi i 24-vjeçaritu bë ditën e djeshme nga specialistët për Hetimin eKrimeve në Komisariatin e Policisë Lushnje, ndërsashtetasi Tasim Balla u arrestua dy ditë më parë.

Në fshatin Ballagat ugjetën 32 bimë

kanabis dhe gjatëkontrollit të

mëtejshëm u zbuluaedhe një sasi prej 5 kg

kanabisi në procestharjeje.

Enea Bekteshi Aleks Pupuleku

Momenti i arrestimit

E diel 8 Tetor 201710 - SPECIALE

LISTA E VEPRIMEVE QË JANË KRYER ME DOSJET E PRONAVE TË QARKUT TË SHKODRËS (PJESA E PESTË)

Lista emërore në Shkodër, Malësi e Madhe dhe Pukë. Kompensimi fizik e financiar, në rend kronologjik

ATP, statusi i secilës pronë në ShkodërEmrat e pronarëve, sipërfaqja e pretenduar dhe sa kompensohet

Agjencia e Trajtimit tëPronës ka përditësuar regjistrin e saj

elektronik për dosjet epronave në të gjithë vendin.Çdo trashëgimtar pronash kamundësi të lexojë në"Gazetën Shqiptare" statusine dosjes së tij dhe problema-tikën e dokumenteve qëmund të ketë secili pronar.Regjistri elektronik mban të

dhëna të detajuara për çdoaplikim dhe çdo proces që kandodhur me pronat që ngaviti 1993 dhe deri tani përqarkun e Shkodër. Secila ngadosjet përmban emrin e sub-jektit të shpronësuar si dheemrin e subjekteve që e pre-tendojnë atë pronë. Në dosjepasqyrohen sipërfaqja e pre-tenduar si dhe lloji i pasurisë,sipërfaqja e njohur, sipërfaq-ja e kthyer apo e kompensuar.Ndërkohë që pasqyrohenedhe të gjitha vendimet e Ko-misioneve dhe Zyrave Rajo-

nale të Kthimit dhe Kompen-simit të Pronave për secilinsubjekt, bashkë me vendimetgjyqësore dhe problematikate secilës dosje. "Gazeta Sh-qiptare" nis sot publikimin epjesës së pestë të listës së ve-primeve që janë kryer me dos-jet e pronave të qarkut të Sh-kodër. Të gjithë të intere-suarit njihen gjithashtuedhe me problematikat qëmund të ketë dosja e tyre, siçështë mungesa e dokument-eve të caktuara. Ndërkohë,Agjencia e Trajtimit të

Pronave ka marrë nëshqyrtim dosjet në qarkun eElbasanit, të cilat janë nëproces shqyrtimi. Regjistri idosjeve në shqyrtim pasqy-ron numrin e dosjes, emrin esubjektit të shpronësuar,kërkuesin, llojin e pasurisë sidhe të dhënat në lidhje mesipërfaqen e njohur, sipër-faqen e kthyer dhe sipërfaqene kompensuar. Në regjistërjanë edhe të dhënat për çdodosje për vendimet e Agjen-cisë së Kthimit dhe Kompen-simit të Pronave, si dhe prob-

lematika që ka çdo dosje, ecila pasqyron mangësinë nëdokumentacion. Sot publiko-het regjistri elektronik ipronave në qarkun e Shko-drës, ku përfshihen Shkodra,Malësia e Madhe dhe Puka.Dosjet ndodhen në Agjenc-inë e Trajtimit të Pronave nëproces shqyrtimi dhe do tëtrajtohen me ligjin e ri. Ven-dimi do të merret sipas ren-dit kronologjik të kërkesavedhe kompensimi do tëshpërndahet sipas këtij ren-di, me përjashtim të rasteve

kur subjekti kërkon të përfi-tojë nga pagesa e përshpejtu-ar, ose kërkon të jetë pjesë etenderit për kompensiminfizik në bazë të pronave që kavënë në dispozicion ATP-ja.ATP-ja do t'i japë përparësi ko-mpensimit të truallit. Ko-mpensimi për ish-pronarëtpër tokën truall, sipas zëritkadastral të vitit 1945 dhehartës së vlerës së tokës qëështë në fuqi do të kryhet mepara. Kufiri i caktuar ngaligji është 50 milionë lekë përçdo vendim të njohur.

Ornela Manjani

Emri

(Subjekti I

shpronës

uar)

Mbiemri

(Subjekti I

shpronës

ua)

Emri

(Subjekti

Kërkues)

Mbiemri

(Subjekti

Kërkues)

Sip. E

pretendu

ar, m2 &

lloji I

pasurise

Zona

Kadastral

e

NR I

Vendimit

I KKKP,

ZRKKP

Sip. E

Njojhur/

Mosnjohj

e M2

Sip. E

Kompens

uar M2

Problema

tika

Emri

(Subjekti I

shpronës

uar)

Mbiemri

(Subjekti I

shpronës

ua)

Emri

(Subjekti

Kërkues)

Mbiemri

(Subjekti

Kërkues)

Sip. E

pretendu

ar, m2 &

lloji I

pasurise

Zona

Kadastral

e

NR I

Vendimit

I KKKP,

ZRKKP

Sip. E

Njojhur/

Mosnjohj

e M2

Sip. E

Kompens

uar M2

Problema

tika

(V(V(V(V(Vijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga na na na na numri i djeshëm)umri i djeshëm)umri i djeshëm)umri i djeshëm)umri i djeshëm)

Rexhep Zeqa Cake Mehaj5530m2

truall

Puke /

306984 5530 230

Ka

Vert.Kada

stre Ka

harte

Prende Lufi Prend Lufi11700m2

truall

Luf /

250587 11700 9949

Ka VFJ Ka

Harte

Nikolle Gjoni Nikolle Gjoni3006m2

truall

Kcire

Puke /

2130

88 3006 2446Ka VFJ Ka

Harte

Mus Islami Hamit Mehaj8810m2

truall

Puke /

306989 550 550

Ka

dokm.hip

otekor Ka

harte

Prend Ndoka Zef Ndoka3000m2

truall

Bicaj /

117990 3000 3000

Ka

dokm.hip

otekor Ka

harte

Leke Preka Gjeke Preka120.7 dy

t.truall

Pulaj /

3072500 21000 8300

Ka VFJ Ka

Harte

Sulejman Hoti NazmijeBushati(H

oti)

5000m2

truall

Samrishte

/ 3258499 2000

Ka

vert.pron

esie Ka

Harte

Sal Cela Sal Ademi25000m2

truall

Mjede /

2702478 9500 5500

Ka

vert.pron

esie Ka

Harte

Nurije Cepelia Halim Harapi1000m2

truall

Bushat /

1329308 1000 1000

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Nik Marashi File Marashi80000m2

truall

Bushat /

1329307 5300 5300

Ka

vert.kada

stral Ka

harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Halil Hoti Violeta Hoti10200m2

truall

Dobrac /

1495306 10200 10200

Ka

vert.kada

stral Ka

harte

Vendimi

nuk u

ankimua

AliZeneli

(Deltina)Latif Deltina

18000m2

truall

Dobrac /

1495305 10800 10800

Ka

vert.kada

stral Ka

harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Malo Duli Muhamet Duli8570m2

truall

Rrethina /

1495497 7336 1736

Ka VFJ Ka

Harte

Gjeto Luca Nikolle Zefi10400m2

truall

Rec I Ri /

3159496 10400 7500

Ka VFJ Ka

Harte

NdueMarku(Sh

kembi)Kol Shkembi

700m2

truallShllak 495 700 700

Ka VFJ Ka

Harte

Ndoc Oca Luigj Molla1000m2

truall

Velipoje

Rrjoll

Baks /

1076

494 1000

Ka

vert.pron

esie Ka

Harte

Mrika ;

NikollaToma Preng Shkoza

10000m2

truall

Lac Vau

Dejes /

8598

493 9900Ka VFJ Ka

Harte

Prel Selita Pashko Selita41650m2

truall

Velipoje /

3734492 7977 2977

Ka VFJ Ka

Harte

Kisha

Hajmel

Kisha

Hajmel

27450m2

truall

Hajmel /

1920491 27450

Ka

vert.kada

stral Ka

harte

Kisha Lac KishaLac21400m2

truall

Narac /

2763490 23400

Ka

vert.kada

stral Ka

harte

Provinca

Franceska

ne

Shqipetar

e

Provinca

Franceska

ne

Shqipetar

e

10000m2

truall

Pog /

3011309 10000

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Ismet Bushati Ismet Bushati1000m2

truall

Bushat /

1329304 1000 1000

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Rrok Nushi Rrok Pjetrushi10000m2

truall

Rranxa

Bushat /

3205

303 10000

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Dede Gjergji Mhill Gjergji10000m2

truall

Rranxa /

3205302 8750

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

Kole Leka Ndoc Leka200m2

truall

Gushte

Shllak301 200 200

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

HysenBarbullus

hiRasim

Barbullus

hi

500m2

truall

Barbullus

h / 1100300 500 500

Ka VFJ Ka

Harte

Vendimi

nuk u

ankimua

E diel 8 Tetor 2017 - 11RAJON

Tetë militantë ndalohen në Sabah, po planifikonin sulme terroriste

Arrestohet për lidhje me ISISpedagogu shqiptar në Malajzi

Mediat e huaja: Është një 35-vjeçarSPANJË

POLICIAInspektori ipolicisë tha se një35-vjeçar shqiptar,i cili është lektornë një universitetpublik në Shqipëri,është arrestuargjithashtu nëSelangor më 1tetor. "Inteligjencatregoi se ai kalidhje me militantëte Shtetit Islamik(IS) jashtë shtetit",tha ai, duke iureferuar grupitIslamik në Irak dheSiri (ISIS).

Ngjarja në lagjen e 40-vjeçarit, në Asti të Italisë

Plagoset shqiptari me dy plumba, policia:Dyshojmë se është qëlluar nga bashkatdhetarët

Një shqiptar është plagosur me armë zjar-

ri në orët e parë të ditëssë djeshme në Itali. Siçbëhet e ditur nga mediatitaliane, shqiptari imoshës 40 vjeç është qël-luar me dy plumba, dukembetur i plagosur. Mëso-het se ngjarja kandodhur në komunënAsti, teksa shqiptari kadalë në banesa e tij në"Quarto d'Asti". Në këtëmoment, dy persona tëpaidentifikuar i janëafruar dhe kanë qëllu-ar në drejtim të të tij.Shqiptari, emri i të cilitnuk bëhet i ditur ështëdërguar në spitalin"Cardinal Massaia"nga disa të afërm dhe

Një shqiptar 35-vjeçarpër të cilin mediat ehuaja shkruajnë se

është pedagog në një univer-sitet publik në Shqipëri ësh-të arrestuar në Malajzi, pasiakuzohet se ka lidhje megrupin terrorist ISIS në Siridhe në Irak. Ai u vë në pran-ga në kuadër të një aksionitë gjerë të ndërmarrë nëMalajzi, ku arrestuan 8 per-sona gjithsej. Emri i tij nukbëhet i ditur. Tetë militantëtë dyshuar, pesë nga të cilëtqë kanë lidhje me grupinAbu Sayyaf (ASG), baza e tëcilit është në jugperëndim tëFilipineve, u ndaluan pasnjë aksioni të madh në trishtete", - tha një inspektor ipolicisë vendëse në Malajzi,në Azinë Juglindore. Inspe-ktori i Përgjithshëm i Poli-cisë tha se të dyshuarit ukapën në tri rajone Sabah,Selangor dhe Perak midis 27shtatorit dhe deri në 6 tetorgjatë aksioneve që policiavendëse kishte ndërmarrë.Në serinë e parë të arresti-meve, në Sandakan dhe Sa-bah, më 27 shtator u arres-tuan dy persona malajzanë,dy filipinas dhe një tjetër fil-ipinas me status rezidenti tëpërhershëm në Malajzi. Dytë tjerë të arrestuar janë ish-të dënuar, të shpallur mëparë fajtorë në vitin 2016 përpjesëmarrje në aktiviteteterroriste. Njëri u arrestuanën dyshimin për rek-rutimin e të dënuarve meburg dhe planifikimin e njësulmi ndaj vendeve mysli-mane, të krishtera dhe hin-duse të adhurimit në Mala-jzi. I dyshuari thuhet gjith-ashtu se ka informacionrreth një anëtari të TanzimAl-Qaeda Malaysia, një grupi lidhur me Jemaah Islami-ah, i cili mbetet i lirë. Tjetriishte një bashkëpunëtor idyshuar për rekrutimin e dymalajzianëve. Malajzia kaarrestuar qindra njerëzgjatë viteve të fundit përlidhje të dyshuara me gru-pet terroriste. "Ne besojmëse ata po bënin udhëtime përmilitantët e ASG në Mala-jzi", tha oficeri. Inspektori ipolicisë tha se një 35-vjeçar

shqiptar, i cili është lektornë një universitet publik nëShqipëri, është arrestuargjithashtu në Selangor më 1tetor. "Inteligjenca tregoi seai ka lidhje me militantët eShtetit Islamik (IS) jashtështetit", tha ai, duke iu refer-

uar grupit islamik në Irakdhe Siri (ISIS). "Qëllimi i tijishte të nxiste konflikte ra-core dhe fetare në shtete",tha inspektori. Autoritetetvendëse kanë qenë në alarmqë pas sulmit në kryeqyte-tin Kuala Lampur, qershor-

in e këtij viti, ku tetë perso-na u plagosën nga militantëte ISIS. Një sulm me granatanë një bar në periferi tëkryeqytetit malajzian, Kua-la Lumpur, në qershor pla-gosi tetë vetë. Shteti Islamikmori përgjegjësinë për sul-

met, që ishin të parat tëkësaj natyre në tokën mala-jziane. Në ditët në vijim au-toritetet shqiptare do tëbëjnë me dije edhe emrin epedagogut shqiptar, që ësh-të arrestuar për lidhjet e tijme Shtetin Islamik të ISIS.

Tubime nëKatalunjë,

populli s’pranonreferendumin

Në shtetin spanjollpriten të zhvillohen

tubime masive kundërpavarësisë së Katalunjës,pas referendumit të së di-elës. Demonstratat janëplanifikuar të mbahennë Madrid si dhe nëqytete të tjera. Pjesë-marrësit në protesta dotë jenë përkrahësit ku-ndër referendumit tëKatalunjës, që do të bë-jnë thirrje për marshi-me të ngjashme edhe nëKatalunjë të Barcelo-nës. Qeveria spanjollemë herët ka kërkuar fal-je për dhunën që kanëshkaktuar forcat poli-core për të ndalur refer-endumin dhe kanë fajë-suar qeverinë e Katalun-jës për organizimin e njëvotimi antikushtetues.Qindra njerëz u pla-gosën gjatë përleshjeve,kur policia spanjolle upërpoq të merrte kutitëe votimit të referen-dumit katalunjas dhe tëshpërndante votuesit.Gjithashtu, 33 efektivëmbetën të plagosur. Kaspekulime se parlamen-ti do ta shpallë pavarës-inë në mënyrë të njëan-shme në seancën e ar-dhshme, bazuar në ref-erendum. Gjykata Kush-tetuese e Spanjës ka pe-zulluar më herët sean-cën e parlamentit kata-lanas, që ishte planifi-kuar për të hënën.

mësohet se është jashtërrezikut për jetën. Endenuk ka të dhëna për au-torët e ngjarjes, ndërsapolicia bën me dije se kadyshime se ai mund tëjetë qëlluar nga të tjerëshqiptarë. Policia ital-iane është duke hetuarnë lidhje me ngjarjen,nëse ka lidhje me paza-re të drogës, apo kandodhur për motive tëdobëta.

Momenti i arrestimittë 35-vjeçarit shqiptar

REPUBLIKA E SHQIPËRISËDHOMA KOMBËTARE E PËRMBARUESVE GJYQËSORË PRIVATËSHOQËRIA PËRMBARIMORE "EXECUTORES LITIUM" (EXC LIT) sh.p.k

Shoqëria Përmbarimore “Executores Litium “ sh.p.kdo të zhvillojë ankandin për pasuritë e paluajtshme :

1- Pasuria “Truall” me sip. 2950 m2 + ndertese me sip. 2275 m2, e regjistruar ne ZVRPP Tirane ne ZK. 2679, me nr. pasurie50/24, vol.35, faqe 58 dhe pasuria “Truall” me sip. 1050 m2 + ndertese me sip. 507 m2, e regjistruar ne ZVRPP Tiranene ZK. 2679, me nr. pasurie 50/23, vol.35, faqe 57 e ndodhur ne Mezez, Tirane, ne pronesi te “DISTRIBRANDS” shpk.Cmimi me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 1,026,648 Euro.

2- Pasuria “Are” me sip. 1,400 m2, e regjistruar ne ZVRPP Tirane ne ZK. 2679, me nr. pasurie 47/16, vol.4, faqe 80, nepronesi te “DISTRIBRANDS” shpk. Cmimi me te cilin do te filloje ankandi eshte ne vleren 56,448 EuroAnkandi do të zhvillohet në datë 12.10.2017 ora 16:00, në zyrën përmbarimore “Executores Litium” sh.p.k, meadresë Blv “Zhan Dark”, Kulla 1 Teknoprojekt, shk 1, kati 4, ap 10, Tirane

STUDIO PËRMBARIMORE GJYQËSORE “KREON”me PËRMBARUESE GJYQËSORE SUELA METHOXHA

Dt 12.10.2017 ora 16:00’Përfundon Ankandi i Dytë për pasuritë:- Apartamentme sip.totale 72 m2, me adres në Rr. “1 Maji” Korçë, Me çmim 18 144 Euro- Apartament me sip totale 86.03 m2, me adresë në Pogradec Me çmim 3 060 000 Lekë Ankandi Zhvillohet në zyrën e STUDIO PËRMBARIMORE GJYQËSORE “KREON”, meadr: L.11, Blv.kryesor (ish kinma iliria) ,Kati-2, Durrës, Kontakt Cel 0682096575

NJOFTIM SHITJE ME ANKANDNe date 11.10.2017 ne oren 16.00 ne zyren e permbaruesit gjyqesorprivat Irisa Tereziu PF me adrese ne “Rruga Fadil Rada, PallatiDanjela, Kati Perdhe, Njesia Tregtare nr.10, Tirane”, zhvillohet ankandiper shitjen e pasurise se paluajtshme te llojit “Njesi” me siperfaqetotale 87.2 m2 , numer pasurie 15/231-N1, vol.2014-2016, ne zonenkadastrale 8551, me adrese Kavaje.Cmimi ne ankand te pare eshtene vleren 8,329,553.6 (tete milion e treqind e njezet e nente mije epeseqind e pesedhjte e tre pike gjashte) lekë.

NJOFTIM PER SHITJE

Ne Zyren e Permbaruesit Gjyqesor Arjan Palla me adreseBlv.Zogu i I-re,Pall.Agimi,H-2.K-3,Ap.-5-Tirane me dt.10.10.2017 ora 16.00 zhvillohet ankandi per shitjen e pasuriseme nr. 1/197 +3-26,vol8,fq.48,zk 8260,lloji I pasuriseapartament me sip. 73 m2 ndodhur ne Tirane,rregjistruar nepronesi te Fazile Stafa.Cmimi me te cilin fillon shitja eshte40579,2 Euro.

NjoftimPermbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr per shitje ne ankand pasurine : “Apartament” me sip totale prej 73 m2 e rregjistruar ne rregjistrin hipotekore , vol 1 , faqe 195, menr pasurie 2/413+1-17 , ne ZK 8592 me adrese Qyteti Shkoder” :.... Cmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne masen 2,520,000 ( dymilione e peseqind e njezetmije) leke .Shitja e pasurise do te behet ( zhvillohet ) me date 16.10.2017 ora 16.16 ne Zyren e permbaruesitgjyqesore Genti Bushati me adrese Rruga Don Bosko , Perballe Gjykates se rrethit GjyqesoreShkoder. Personat e interesuar duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10 % te vleres si garancine Banken BKT dega Shkoder me nr llogarie 41064051, ose ne Tirana Bank me nr IBAN AL74 20651017 0000 6003 1383 9100 .

NjoftimPermbaruesi gjyqesore Genti Bushati nxjerr per shitje ne ankand pasurine :“Apartament” me sip 127.7 m2 , e rregjistruar ne rregjistrin hipotekore me nr 82 date 02.06.2011 mevolumi 5 faqe 108 me nr pasurie 16/130+1-8, ne Zonen Kadastrale 8597 me adrese, lagjja “Pazare”,Shkoder : Cmimi fillestare per shitjen ne ankand eshte ne masen 3,472,000 (tremilione e katerqind eshtatedhjete e dy mije ) leke .Shitja e pasurise do te behet ( zhvillohet ) me date 13.10.2017 ora 16.16 ne Zyren e permbaruesitgjyqesore Genti Bushati me adrese Rruga Don Bosko , Perballe Gjykates se rrethit Gjyqesore Shkoder.Personat e interesuar duhet te derdhin perpara fillimit te ankandit 10 % te vleres si garanci ne BankenBKT dega Shkoder me nr llogarie 41064051, ose ne Tirana Bank me nr IBAN AL74 2065 1017 00006003 1383 9100 .

E diel 8 Tetor 201712 - KULTURE

Fatmira Nikolli

Statujat monumentale ndërfuten si shenja në hapësirë, kë-

sisoj përcaktojnë kohën dhe për-caktohen në kohë. Hija monumen-tale ka fuqinë të lërë në hije ata qëi afrohen. Vetëm turma nuk kafrikë nga përplasjet. Mund tapërmbysë pushtetin. Kur ajomblidhet në masë, përcakton shen-jën që ripërcakton një qendër të re,kështu që hijet e statujave dhe atotë njerëzve shkrihen: marrin pjesënë një qenie të re monumentale-Baubas, Arti i Procesit, Center ForOpennes and Dialogue, Tiranë.

Në përmbyllje të sezonit “Pro-ceset dhe Rezultatet” me finaliz-imin e projektit Arti i Procesit,kam në krah Valentina Bonizzin,që më shpjegon një pas një çdo ‘ob-jekt e letër’ në ekspozitën-labora-tor të konceptuar prej saj për hapë-sirat e Qendrës, që synoi të bëntebashkë dialogun mes sipërmar-rjeve sociale në vend, me artin rel-acional.

Ka qenë një rrugëtim disamu-jor, ky i Artit të Procesit. Krejt ras-tësisht, kam qenë e përditësuarnjëfarësoj me hapat e saj, për sh-

kak të profesionit dhe takimeve tëherëpashershme në ekspozita e fes-tivale. Bonizzi më ka folur gjith-një me shumë pasion për këtë pro-jekt. Në ditën kur ekspozita çelet,ka hequr barrën e të qenit nëproces dhe tanimë nuk sheh para,por sheh pas, për të rrëfyer njëudhëtim që është në fund, e jo njëudhë në mes.

Në një kuptim krejt të ngushtë,mësimi i parë i artit të procesit,është me gjasë, leksioni se duhetshijuar çdo hap i udhës, pa mësyrëveçse fundin, fundi le të jetë desti-nacioni, por rëndësi ka po aq udhae përshkuar. “Me BAUBAUS lindinjë bisedë në largësi dhe në përfun-dim të procesit do ta quaja thuajseqendër e shkëputur nga BAUBAUSnë Tiranë. Me këtë, për mua filloinjë lidhje e dyfishtë për Artin eProcesit: dialogët rreth Ligjit 65 mesipërmarrësit socialë gjatë orëvetë pikut të protestës, lidhje që mëpas u dyfishua, me dy metoda egjeografi të ndryshme, dhe kjo, nëbashkëpunim me artistët që kishaftuar gjatë ekspozitës-laborator.Meqë s’kam marrë pjesë ndon-jëherë te BAUBAUS në Itali, u për-poqa të kapja thelbin nëpërmjet

sugjerimeve të Patrizios”, shkëpu-sim nga Bonizzi, kërkuese e asoci-uar, në Qendrën për Hapje dhe Di-alog, një hapësirë dedikuar artit,hulumtimit dhe politikës, nëKryeministri, në Tiranë.

Për takimin e parë, fjala vjen, ureflektua mbi vizatimin e njëgjeografie të re, që të vendoste dhet’i vendoste në lidhje me kundër-shtinë e krijuar mes institucionitndaj të cilit protesta bëhej dhe ven-dit publik në të cilin manifesto-heshin të dyja. Për Bonizzin, man-ifestimi i protestës përpara Kryem-inistrisë krijonte kufij të rinj bren-da të cilëve humbiste perceptimi isigurisë, një zonë manifestimi pub-lik, që i merrej publikut.

Projekti ka zhvilluar paralel-isht dialogun mes ndërmarrjeve

PERSONAZH

“Arrëthyesi i artë” ErvisNallbani: Skena është e shenjtë

17 vite në skenën e TKOB, balerini: Ballafaqimi megjendjen psikologjike e shpirtërore të rolit

Fatmira Nikolli

sociale në vend, po ashtu praktikapjesëmarrëse të artistëve bash-këkohorë në prodhimin e kupti-meve të reja, që zhvendosen ngaqendra e kryesisht kanë të bëjnëme procesin dhe cilësinë e tij. Dukerikonsideruar kuptimin e hapjesdhe dialogut me përdorimin e ar-tit bashkëkohor, proceseveligjbërëse dhe hulumtimit, projek-ti nxiti reflektim. Për muaj meradhë, në COD dhe jashtë tij janëzhvilluar një seri dialogësh messipërmarrësve socialë në Shqipëridhe prezantimesh. Arti i Procesitregjistroi dhe bëri transparente nëfaqen web diskutimet mbi Ligjin65 “Mbi Ndërmarrjet Sociale”,ende në proces shkrimi të aktevenënligjore, duke synuar dialog tëqëndrueshëm mes sipërmarrësvesocialë dhe ligjvënësve.

Të pranishëm në ceremoninëpërmbyllëse të projektit, veç për-faqësuesve të ndërmarrjeve so-ciale, ishin edhe artistët që bash-këpunuan me Artin e Procesit: Pa-trizio Raso i Baubaus dhe GiusiCampisi e Muzeut Wunderkam-mer. Biseda e tyre, solli në vëmend-je përvojat bazuar mbi eksperimen-tin. Në ekspozitën-laborator që

Oficeri i “Lumit të Vdekur”, princi te“Bukuroshja e fjetur”, mësuesi te Hirushja, Sokoli te “Halili & Hajria”,

vëllai te “Gjergj Elez Alia”, Skllavit dhe Ido-li te “Bayadera”, Hani te “Sheherezade”, IRiu te “Migjeniana”, Djalli te “Delina”, Josete “Carmen”.

Balerini i parë i TKOB-së Ervis Nallbani,ka mishëruar dhjetra role në baletet më nëzë të skenës shqiptare, por përvoja e tij dheinterpretimi i kalon kufijtë. Njëherit pjesë edisa spektakleve televizive, 36- vjeçari, prej17 vitesh është pjesë e pandarë e magjisë sëTeatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit kuka marrë disa prej roleve kryesore.

Falë bashkëpunimit me kompaninë “The-atre International” Nallbani u bë pjesë eshfaqjeve në: “10 komandamentet”, “Kate-dralja e Parisit”, “Romeo & Juliet”, “MoulinRouge”. Një vit më vonë, në 2012-n, ai inter-preton rolin e pare në baletin “Mandarini iMrekullueshëm” me koreografi te David-Miklos Kerenyi si dhe vepra të tjera nëkuadër të 100 -vjetorit të Pavarësisë. Në nën-tor të vitit 2013, Ervisi largohet drejt Italisëku punon me Kompaninë “Balletto del Sud”kompani e drejtuar nga Fredy Franzutti.Ponë këtë vit ai realizon një shfaqje me rastine 80-vjetorit të lindjes së Agron Aliajt, “Ag-roniada”, interpreton “Plaga e 10-të e GjergjElez Alisë”, “Pas de deux”- “Arrëthyes”, etj.Me trupen e baletit në Nepi, Itali- fitoi çmim-in “Arrëthyesi i Artë”, duke vijuar me bale-tin “Historia e një kënge” në rolin e profe-sorit me koreografi të Enada Hoxhas dhe nëbaletin”La Traviata” duke pasur rolin krye-sor si Alfredo. Talenti, puna dhe serioziteti iErvis Nallbanit do ta shpërblenin atë dhenë vitet që pasuan. Në vitin 2014 ai merr pjesënë baletin “Balloja e Diplomës” në rolin eKadetit të I vazhdoi në baletin “Risvegliodell`umanita” me koreografi të Mariuel Ste-fanescu. As muzikalet nuk kanë qenë jash-të shfaqjeve ku ai ka pasur rolin e tij.Ndërkaq, koreografi i mirënjohur, Tony Can-deloro e përzgjedh atë në rolin e Krishtit nëbaletin “Caravaggio”. Në po të njëjtin vit,baleti “Zhizel” rikthehet në skenën e TKOB-së dhe performon në rolin kryesor “Albert”me koreografi te Marius Petipa dhe rivenenga mjeshtri Agron Aliaj, vijoi me baletin“Romeo & Zhuljeta”me koreografi nga Pe-

ter Lukanov ku interpretonRomeon, role që i sollën dhe no-mimin për Çmimet Kult si“Balerini i Vitit”. Së fundmi ushfaq tek “Peshkatarët e per-lave”.

-Jeni balerin që keni inter--Jeni balerin që keni inter--Jeni balerin që keni inter--Jeni balerin që keni inter--Jeni balerin që keni inter-prprprprpretuar në disa tituj në TKetuar në disa tituj në TKetuar në disa tituj në TKetuar në disa tituj në TKetuar në disa tituj në TKOB.OB.OB.OB.OB.Si ka qenë ky rrugëtim?Si ka qenë ky rrugëtim?Si ka qenë ky rrugëtim?Si ka qenë ky rrugëtim?Si ka qenë ky rrugëtim?

I bukur dhe kur përkufizojtë bukurën hedh brenda mun-din, sakrificën, përpjekjen jovetëm timen por edhe të atyreqë më kanë mbështetur në këtërrugëtim ku vendin e parë pady-shim e ka familja ime.

-Nga vepra si “Lumi i vde--Nga vepra si “Lumi i vde--Nga vepra si “Lumi i vde--Nga vepra si “Lumi i vde--Nga vepra si “Lumi i vde-kur” a “Gjergj Elez Alia” tekur” a “Gjergj Elez Alia” tekur” a “Gjergj Elez Alia” tekur” a “Gjergj Elez Alia” tekur” a “Gjergj Elez Alia” te“Car“Car“Car“Car“Carmen”, “Liqeni i Mjell-men”, “Liqeni i Mjell-men”, “Liqeni i Mjell-men”, “Liqeni i Mjell-men”, “Liqeni i Mjell-vvvvvame”, “ame”, “ame”, “ame”, “ame”, “ArArArArArrëthrëthrëthrëthrëthyyyyyesi”. Ciliesi”. Ciliesi”. Ciliesi”. Ciliesi”. Ciliështë procesi i punës që vetëështë procesi i punës që vetëështë procesi i punës që vetëështë procesi i punës që vetëështë procesi i punës që vetëbalerini bën me rolin?balerini bën me rolin?balerini bën me rolin?balerini bën me rolin?balerini bën me rolin?

Studimi i veprës dhe studi-mi i karakterit. Ballafaqimi megjendjen psikologjike eshpirtërore, analizimi i kësaj të fundit (timen)dhe ndërthurja me karakterin e vetë veprës.Koreografia, arritja teknike dhe artistikejanë pjesë e domosdoshme e këtij procesi.

-K-K-K-K-Ku ndryshojnë ku ndryshojnë ku ndryshojnë ku ndryshojnë ku ndryshojnë korororororeoeoeoeoeogggggrafët shqiptarë sirafët shqiptarë sirafët shqiptarë sirafët shqiptarë sirafët shqiptarë siAgAgAgAgAgrrrrron Aliaj, me aon Aliaj, me aon Aliaj, me aon Aliaj, me aon Aliaj, me ata të huajt si Tta të huajt si Tta të huajt si Tta të huajt si Tta të huajt si Tononononony Cande-y Cande-y Cande-y Cande-y Cande-loro?loro?loro?loro?loro?

Nënshtetësia.-Duket se paçka viteve të shumta në op--Duket se paçka viteve të shumta në op--Duket se paçka viteve të shumta në op--Duket se paçka viteve të shumta në op--Duket se paçka viteve të shumta në op-

era, famën e jep televizioni, edhe pse zhan-era, famën e jep televizioni, edhe pse zhan-era, famën e jep televizioni, edhe pse zhan-era, famën e jep televizioni, edhe pse zhan-era, famën e jep televizioni, edhe pse zhan-ret janë të ndryshme dhe për balerinin, kar-ret janë të ndryshme dhe për balerinin, kar-ret janë të ndryshme dhe për balerinin, kar-ret janë të ndryshme dhe për balerinin, kar-ret janë të ndryshme dhe për balerinin, kar-riera bëhet në teatro më shumë se sa nëriera bëhet në teatro më shumë se sa nëriera bëhet në teatro më shumë se sa nëriera bëhet në teatro më shumë se sa nëriera bëhet në teatro më shumë se sa nëspektakle. Si është kjo marrëdhënie messpektakle. Si është kjo marrëdhënie messpektakle. Si është kjo marrëdhënie messpektakle. Si është kjo marrëdhënie messpektakle. Si është kjo marrëdhënie mesfamës dhe karrierës, mes veprës së mirë-famës dhe karrierës, mes veprës së mirë-famës dhe karrierës, mes veprës së mirë-famës dhe karrierës, mes veprës së mirë-famës dhe karrierës, mes veprës së mirë-

filltë dhe nfilltë dhe nfilltë dhe nfilltë dhe nfilltë dhe numraumraumraumraumravvvvve në spektakle?e në spektakle?e në spektakle?e në spektakle?e në spektakle?Është fenomen i njohur kudo dhe jashtë

vendit. Në Shqipëri ndoshta ky diferencimështë pak më i theksuar për shkak të tranzi-cioneve të njohura në historinë e kombittonë. Arti mendoj se e ka përjetuar/vuajturpak më tepër se fushat e tjera. Pavarësishtse jemi në 2017 dhe kushdo nga ne e njehshumë mirë rëndësinë e mediave televizive.Tani ne jemi në dijeni të ndarjes që ekzis-ton te publiku dhe si pasojë që në momen-tin e parë kur mer përsipër të performoshnë të dyja skenat duhet të vendosesh nëfunksion aftësitë e tua në përshtatje. Nuk

dua të flas për shkallë rëndësie sepse përmua skena e shkelur është e shenjtë.

-Ka kaluar në heshtje përvjetori i-Ka kaluar në heshtje përvjetori i-Ka kaluar në heshtje përvjetori i-Ka kaluar në heshtje përvjetori i-Ka kaluar në heshtje përvjetori iAgron Aliajt. Si do ta mbani mend? Pse iAgron Aliajt. Si do ta mbani mend? Pse iAgron Aliajt. Si do ta mbani mend? Pse iAgron Aliajt. Si do ta mbani mend? Pse iAgron Aliajt. Si do ta mbani mend? Pse imungon operës një emër si ai?mungon operës një emër si ai?mungon operës një emër si ai?mungon operës një emër si ai?mungon operës një emër si ai?

Si mjeshtrin e koreografise shqiptaredhe një artist të shquar me kontribute tëmëdha. Pak më shumë vëmendje karshi tëkaluarës s’do na bënte aspak keq. Prof.Agroni do na mungojë jo vetem neve qëpatëm fatin ta njihnim dhe të punonim,por dhe brezave ne vazhdim.

-Jeni shpallur balerini i vitit në një-Jeni shpallur balerini i vitit në një-Jeni shpallur balerini i vitit në një-Jeni shpallur balerini i vitit në një-Jeni shpallur balerini i vitit në njëevent të përvitshëm. Si ka qenë angazhi-event të përvitshëm. Si ka qenë angazhi-event të përvitshëm. Si ka qenë angazhi-event të përvitshëm. Si ka qenë angazhi-event të përvitshëm. Si ka qenë angazhi-mi juaj atë vit deri të çmimi?mi juaj atë vit deri të çmimi?mi juaj atë vit deri të çmimi?mi juaj atë vit deri të çmimi?mi juaj atë vit deri të çmimi?

I njëjti angazhim i çdo viti që nga mosha10-vjeçare.

- V- V- V- V- Veç reç reç reç reç roleoleoleoleolevvvvve në balete klasike në balete klasike në balete klasike në balete klasike në balete klasike ne ne ne ne nuk kanëuk kanëuk kanëuk kanëuk kanëmunguar rolet e mëdha edhe në baletemunguar rolet e mëdha edhe në baletemunguar rolet e mëdha edhe në baletemunguar rolet e mëdha edhe në baletemunguar rolet e mëdha edhe në baletekkkkkontemporaneontemporaneontemporaneontemporaneontemporane. K. K. K. K. Ku ndjeheni vu ndjeheni vu ndjeheni vu ndjeheni vu ndjeheni vetvetvetvetvetvetja mëetja mëetja mëetja mëetja mëshumë? Apo varet nga roli?shumë? Apo varet nga roli?shumë? Apo varet nga roli?shumë? Apo varet nga roli?shumë? Apo varet nga roli?

Është çështje e karakterit të rolit dhemënyrës së përpunimit të brendësisë simenë periudhë të caktuar. Zhanri nuk për-bën rëndësi themelore.

-Çfarë keni marrë nga puna në bale--Çfarë keni marrë nga puna në bale--Çfarë keni marrë nga puna në bale--Çfarë keni marrë nga puna në bale--Çfarë keni marrë nga puna në bale-tin e Preljocajt, një nga emrat më tëtin e Preljocajt, një nga emrat më tëtin e Preljocajt, një nga emrat më tëtin e Preljocajt, një nga emrat më tëtin e Preljocajt, një nga emrat më tëlaklaklaklaklakuar sot?uar sot?uar sot?uar sot?uar sot?

Mos të përmendim aftësitë e medha nëstilin bashkëkohor, do të thoja bashkangjit-ja e çdo note muzikore në një lëvizje të speci-fikuar baleti.

-Keni qenë i angazhuar edhe jashtë-Keni qenë i angazhuar edhe jashtë-Keni qenë i angazhuar edhe jashtë-Keni qenë i angazhuar edhe jashtë-Keni qenë i angazhuar edhe jashtëvendit. Pse është Ervisi ende në Shqipëri,vendit. Pse është Ervisi ende në Shqipëri,vendit. Pse është Ervisi ende në Shqipëri,vendit. Pse është Ervisi ende në Shqipëri,vendit. Pse është Ervisi ende në Shqipëri,ku mundësitë që jepen nuk duken shumë,ku mundësitë që jepen nuk duken shumë,ku mundësitë që jepen nuk duken shumë,ku mundësitë që jepen nuk duken shumë,ku mundësitë që jepen nuk duken shumë,ose gjithësesi ka shumë vështirësi të je-ose gjithësesi ka shumë vështirësi të je-ose gjithësesi ka shumë vështirësi të je-ose gjithësesi ka shumë vështirësi të je-ose gjithësesi ka shumë vështirësi të je-tosh si artist?tosh si artist?tosh si artist?tosh si artist?tosh si artist?

Dashamirësia e madhe për t’i dhuruarnga vetja ime artit të baletit shqiptar. Pavar-ësisht vështirësive dhe mundësive të paktaqë ofron vendi ynë në këtë fushë gjithmonëjam munduar ta ushqej veten me frymën epozitivitetit që më mbante gjallë, gjë që maofronte publiku sa herë prekja skenën.

qëndron e hapur deri më 14 tetor,veç punimeve të realizuara nëhapësirat eksperimentale ngabashkëpunimet e Valentina Bon-izzi-t dhe një grupi aktivistësh sh-qiptarë me Wurmkos, Baubaus dheWunderkammer, paraqiten edhepunë të Fondacionit Lac o Le Mon,Il Fondo Speculativo di Provviden-za (FSP) dhe Stalker, si ndërhyrjetë artistëve bashkëkohorë qëpunojnë me praktika pjesëmarrësee të bazuara në komunitet e në kon-tekstin tonë, përmes artit ofrojnënjë model apo një hapësirë reflek-timi për zhvillimin e mik-roekonomive të qëndrueshme so-ciale. Wurmkos është një labora-tor i arteve pamore, krijuar nëvitin 1987 nga Pasquale Campanel-la në Sesto San Giovanni dhe lidhartin me shqetësimet psikike, papërcaktuar objektiva shpëtimi.Baubaus u themelua në vitin 2010në Milano nga Patrizio Raso, si njëveprimtari kërkimore e cila përdorartin për të punuar në zbulimineksperimental të vetvetes,nëpërmjet vëzhgimit kolektiv dherefleksionit. Muzeu Wunderkam-mer i Trentos e përcakton veten sinjë veprim artistik, si gjest politik,si aftësi akrobatike. Mbledh dhekatalogon vende, brenda hapë-sirës urbane, nga njerëzit që je-tojnë dhe lëvizin në qytet.

“Arti i procesit”, dialog brenda e jashtë mureve

Balerini, Ervis Nallbani

Red

akto

r: B

en A

ndon

i; G

rafi

ka A

rtan

Buc

a 30

5

Në këtë numër: In memoriam Robert Elsie, Dasha Drndiç, Irakli Koçollari, Shpëtim Çuçka përDritëro Agollin, Bardhyl Agasi, Merita Shkupi, Behrim Jusufi etj…

Vijon në faqen 14

e-mail: [email protected]

E DIEL8 Tetor2017

NGA PROF. IRAKLI KOÇOLLARI

Më 28 Qershor 2011në Kastelo Pikolomini të Çelanos u hap një

ekspozitë me temë: “Rilindjavallzuese - Michele Greco daValona (Mihal Ortodoksi ngaVlora) dhe piktorët e Adria-tikut mes Abrucos dhe Molis-es”.

Sigurisht, kjo ishte një ng-jarje e veçantë dhe mjaftdomethënës që bëri të njohu-ra punët e mrekullueshme tënjë mjeshtëri shqiptar tëpenelit, të panjohur gjer mëtani. Prezantimi i artistit sh-qiptar, Michele Greco da Va-lona ishte një iniciativë eKëshillit të Trashëgimisë tëVlerave Artistike dhe të Etno-antropologjisë për zonat eAbrucos dhe Molises.

Këshilli Bashkiak i Molis-es u sugjeroi me atë rast stu-diuesve të fushës së artit fig-urativ pjesëmarrjen në njëKonferencë me karakterkërkimor, si dhe në një vizitënë kishën e mrekullueshmetë Santa Maria Maxhore tëKampobasos, ku gjendet njëpikturë e fillimit të shekullittë XV, e piktorit shqiptar,“Mihal Ortodoksi nga Vlo-ra”.

Në fillimet e shekullit tëXV, Mikele da Valona, që kish-te mbërritur në brigjet latinenga Shqipëria, shkoi dhe uvendos në Abruco dhe prejkëtu qarkulloi në terrenet saveriore dhe jugore, në Akui-la - Foxhia, shkoi edhe më tejnë Molise, ku punoi në Ko-mpleksin e Kolegjit të SantaMaria Maxhores, të Xhulion-ezes, ndoshta edhe më gjerë,por të paktën në këto anë negjejmë edhe sot punimet e tijmurale dhe në telajo, sigur-isht me tematikë religjiozedhe të dedikuara në objektete kultit.

Pa më të voglin dyshim,sikundër shprehet edhe kri-tika bashkëkohore italiane,“artisti shqiptar nga Vlorambetet një figurë emblema-tike dhe një misionar me in-fluenca të forta i kulturës bi-zantine, jo vetëm në territorete Italisë jugore, por njëkohë-sisht dhe në vetë Rinashimen-ton italiane.”

Mihal Ortodoksi nga VloraNJE PIKTOR NGA VLORANE RILINDJEN ITALIANEEkspozitë për një piktor shqiptar të viteve 1500

EkskluziveMichele Greco da Valona: “Madona con Bambino tra san Giovanni e sant’ Adamo”

E diel 8 Tetor 201714 -ARTE PAMORE

PPERSONAZH

Zbulimi i këtij personazhi është një ngjarje e bukur. Po e botojmë te "Milosao", ardhur nga profesori Koçollari, i njo-hur për skrupulozitetin e tij. "Që në vështrimin e parë të krijimeve të Vlonjatit, dallohet qartë prania dhe influencat edukshme të artit bizantin, sa të formave, trajtave karakteristike luspative të ikonografisë, aq edhe të intensitetit të madhkoloristik që rrallë mund të haset në artin e rilindjes italiane. Të gjithë këta elementë të bëjnë të mendosh se autori i kamarrë nga tradita e artit të lëvruar në atdheun e tij, ku stilistika bizantine ishte dominante, apo e thënë ndryshe ishteforma dhe përmbajtja e artit bizantin të kohës", thotë autori...

NGA PROF. DR. IRAKLI KOÇOLLARI*

VVVVVijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja 13aqja 13aqja 13aqja 13aqja 13

Sigurisht, prania e vepravetë Michele da Valonës kaqenë në ato anë për shekujtë tërë, por identifikimi dhe

studimi veprave të mahnitshme tëtij është shumë e vonuar. Kjovonesë ka qenë e tillë për faktin sevetë studimet e vëmendshme dheselektive për artistët e ardhur ngaterritoret ballkanase, dalmate, ra-guzjane, arbërore mbas pushtimitosman, kanë filluar vonë nga kri-tikët e artit figurativ në Italinëjugore.

"Vetëm në gjysmën e dytë tëshekullit të XIX u përpunua dhemori formë ideja e hedhur ngaAndre Kastel dhe pas tij nga intu-ita brilante e Federiko Zerit dhePietro Zampetit, për kontributet elindorëve, sipas të cilëve - terre-net bregdetare që shikojnë Adria-tikun kanë manifestuar në vitet eRilindjes tendenca apo prirje stil-istike të të gjitha veçantive, me njëkarakteristikë unike - me influen-ca të forta nga lindja ballkanase.Kjo kulturë ka tërhequr gjithash-tu linfën nga realitetet e artistëvepadovanë të pas shekullit të XIVdhe mandej ajo u zhvillua në tëgjitha aspektet e autonomisë të saj."(Pietro Zampeti: "Carlo Crivelli,Giorgio Culionivic, Nicolad'Ancona; - aspetti rinascimentoadriatico - sec XV-XIX, S. Gracioti,Roma.)

Vetëm studimet dhe hulum-timet e thelluara të kësaj periud-he arritën të krijonin termat "for-mat stilistike adriatikase" apo"Piktura adriatike" dhe "rilindjaadriatike" (Zampeti), që tanimëjanë koncepte të mara nga studi-uesit e historisë së artit dhe tre-gojnë në mënyrë specifike formattipologjike të artit figurativ që lulë-zuan në shekullin e XV përgjatëbrigjeve të Detit Adriatik, nga tëdy anët e tij, nga Istria në PulianItaliane, nga Arbe në Raguzë, ngaBoka e Kotorit ", në Shkodër, Vlorë,etj. (L. Murillo: "Storias di una tavo-la - Michele Greco da Valona e iltritico di Cona di Mare", Roma).Megjithë pasojat fatale të pushtimbarbar, me gjithë rrëniminekonomik dhe emigrimet e shum-ta të shkaktuara nga pushtimiosman, shpirti krijues ndër sh-qiptarët vazhdoi të pulsonte dhekrijonte. Në këtë periudhë dhe nëvazhdim, gjenerata piktorësh tënjohur dhe të tjerë anonimë, të pastudiuar ende, të tillë si Onufrit,vëllezërit Zografo nga Korça, Selin-micasi e të tjerë, lanë vepra tëmrekullueshme arti, që pasurojnëtrashëgiminë unike të kulturës tëvendit tonë.

ADRIATIKU, NJË URËLIDHËSEPËR ARTIN E TË DYBRIGJEVE

Për të gjithë ballkanasit dhe

natyrisht pak më shumë për neshqiptarët kur përmendim DetinAdriatik, në kujtimet dhe imazhettona përcillet vizioni i trishtë ihapësirave të ndaluara, të një kon-cepti gjeografik ndarës mes dybotëve, lindjes dhe perëndimit!

Nga një pellg dikur i përbash-kët, nga hapësirë pa barriera përlëvizjet, këmbimet tregtare, komu-

nikimin human, kulturor, të ideve,interesave, etj., deti Adriatik mbaspushtimit turk fatkeqësisht ukthye në një vijë fronti që ndantedy botë; Perandorinë Osmane, (përpasojë Ballkanin) me EvropënPerëndimore. Pas gati pesë shek-ujsh, reminishencat e asaj ndarje-je vazhduan gjatë. Ky det, Adria-tiku, sot është ende shenjë e njëkufiri të vështirë për komunikim,një hapësirë dhe faktor jo favori-zues për lëvizjet dhe këmbimet elira humane dhe kulturore.

Krejt e kundërta ndodhte merrugët detare mbi këtë det, që fa-vorizonin lëvizjet, të paktën gjernë shekullin e XV. Adriatiku ishtenjë hapësirë e përbashkët përpopujt e brigjeve të të dy anëve, ish-te një faktor dhe mundësi bash-këpunimi, për lidhjet dhe ballafa-qime të shumta për protagonistëdhe destinacione të shumta të gru-peve kolektive dhe dramave indi-viduale.

Edhe në fushën e artit, Adria-tiku ishte përgjatë mesjetës së vonëgjer në shekujt e XIV-XV një hapë-sirë e shkëmbimeve intensive tëartistëve, të modeleve, tendencavedhe formave stilistike të larm-

ishme që lulëzonin në këto anë. Nëradhët e tyre gjejmë jo vetëm pik-torë por edhe arkitektë dhe skulp-torë të famshëm, të cilët morënemër dhe i ofruan Rilindjes dhehumanizmit, botës italiane dhe mëgjerë asaj evropiane vepra dhe kr-ijime të rralla e të papërsëritshme,nga mjeshtra të tillë si Gjergji iShebenikut, Laurana, Gjergj Dal-mati, Shqiptari Andrea Aleksi, pik-tori nga Zara, Blash Jurje, AndreaRizo, Bizamano, etj. (Daniele Fer-rara: "Michele Greco da Valona nelRinashimento Adriatiko - pittorie committenti fra Oriente e Occi-dente."

MIHALI NGA VLORANjë piktor që mërgon dhe kri-

jon në ItaliPikërisht, përmes ujërave të

këtij deti, Adriatikut, veçmas nëshekullin e XV, nga brigjet ar-bërore mbërritën në brigjet ePulias dhe më gjerë në Gadishul-lin latin, një numër i madh famil-jesh fisnike, luftëtarësh që ishinndeshur keq me forcat osmane,hallexhinj të dërmuar ekonomik-isht nga barbaria osmane, por edheintelektualë që nuk gjenin dot më,apo kishin humbur terrenin engrohtë të krijimit në këto vatra.Jo pak, nga radhët e intelektualëvearbërorë të mërguar lanë gjurmënë botën e madhe të Rinashimen-tos, ofruan talentin dhe bashkë metë vepra të mrekullueshme në gji-ni të ndryshme të artit, si pikturë,skulpturë, etj. Ndër ta tanimë du-het të renditet edhe Michele Grecoda Valona - Mihal Ortodoksi nga

Vlora! Sigurisht, së pari na duhet të

sqarojmë një fakt që lidhet me iden-titetin e piktorit. Dhe burimi ivetëm por autentik duhet thënë sejanë referencat mbi autografët qëai ka lënë si testament të padisku-tueshme mbi nacionalitetin e tij,në pikturat që ai ka realizuar. Tëgjitha punimet, pra të pesë tabllot,mbajnë nënshkrimin "MicheleGreco da Valona", apo "Michele deLavalona". Studiuesit italianë,sikundër Daniele Ferrara, DoraCatalano, Lucia Arbace, që janëmarrë kohët e fundit me piktorindhe tabllot e punuara nga ai, nën-vizojnë qartë qenien shqiptare tëmjeshtrit. Termi "Greco" i vendo-sur pas emrit "Mihal" të piktoritnuk lidhet me nacionalitetin e pik-torit, por me përkatësinë fetare tëtij. Në këtë rast "Greco" do të thotë"ortodoksi". Është e njohur se kjomënyrë të shprehuri dhe të shkru-ari ishte dhe është ende mjaft epërhapur në komunikimin, shk-rimet apo dokumentacionin mes-jetar. Ky term shërbente për të iden-tifikuar "kristianët ortodoksë"përpara "kristianëve katolikë" nëbotën latine, por edhe më gjerë. Pra,e thënë ndryshe, apo e shqipëruar,nënshkrimi "Michaele Greeco daValona" do të thotë "MihalOrtodoksi nga Vlora". E njëjta gjëndodhte edhe me fenë islame. Nëkomunikimin gojor por edhe nëshkrimet e mesjetës dhe gjer nëditët tona përdorej dhe përdorettermi "turku" për një individ tëbesimit islam. Pra, edhe në këtërast "turku" nuk nënkupton ko-mbësinë turke të individit, por për-katësinë fetare islame të tij.

Ishte e nevojshme të vendosejky cilësor "greku=ortodoksi", pasinë botën latine, katolike të kohës,minoranca lindore dhe për mëshumë përkatësia fetare e ndry-shme nga ajo vendase ishte një el-ement identifikues i rëndësishëm.Aq e përhapur ishte njehsimi i ter-mit "greku" që nënkuptonte"ortodoksinë", sa edhe sot e kësajdite shpesh nga perëndimorët sh-kruhet dhe përdoret termi "kishagreke"= për "kisha ortodokse", apo"është e ritit grek"= për "është iritit ortodoks".

Për identifikimin e origjinës sëmjeshtrit do të duhet të bëjmë evi-dente edhe një fakt interesant dhetë çuditshëm njëkohësisht, atë qëartisti këmbëngul duke përsëriturnë çdo tablo të tij se ai vjen ngaVlora, qytet port, me pozitë tërëndësishme strategjike, komer-ciale dhe ushtarake, të rëndë-sishme në bregun jugor të Ar-bërisë. Turqit e pushtuan këtë porttë rëndësishëm në vitet 1480, kurflota turke rrethoi Otranton, dheqë prej atij moment, Vlora nuk e

NJE PIKTOR NGA VLORANE RILINDJEN ITALIANE

Katalogu i vepraveKatalogu i veprave të Michele da Valona rendit në inventarin e tij njënumër të kufizuar pikturash, pesë të tilla, por pa mëdyshjen më tëvogël, me një profil krejt të veçantë në format kompozicionale, linjatanatomike të figurave, stilin dhe koloristikën tronditëse.Që në vështrimin e parë të krijimeve të vlonjatit, dallohet qartë praniadhe influencat e dukshme të artit bizantin, sa të formave, trajtavekarakteristike luspative të ikonografisë, aq edhe të intensitetit të madhkoloristik që rrallë mund të haset në artin e rilindjes italiane.

Michele Greco da Valona: “Madonna delleGrazie con I santi Sebastiano e Rocco”

Michele Greco da Valona: “Madonna conBambino e I santi Pietro e Paolo”

E diel 8 Tetor 2017 - 15MEA CULPA

mori më veten si port dhe bazë ak-tive detare.

Gjykojmë që është logjike tëmendosh se - një artist që detyro-het të largohet nga atdheu prej njëpushtuesi të egër, - sigurisht, veçmallit dhe nostalgjisë ai merr dhegatuan në përditshmërinë e ën-drrave dhe emocionit këmbëngul-jen për të mos e braktisur atëshpirtërisht. Nën këtë logjikëmund të ngremë pyetjen: - Mosvallë përsëritja e nënshkrimit,"Michele Greco da Valona", nëfund të çdo tabloje, përveç preten-dimit të autorësisë së veprës dhedinjitetit të mjeshtërisë, kishteqenë një gjest i piktorit për të kuj-tuar veten, qytetin e origjinës ngavinte dhe gjithashtu për të infor-muar në mënyrë pragmatike se kuduhen bërë gjurmimet ?!

Nëse do të bënim një paralele,duhet të kujtojmë se arbëreshëtemigrant të vendosur në Kalabribënin të njëjtën gjë ndërsa krijo-nin këngët e tyre. Ata thërrisninnë përditshmërinë e tyre, përmesartit të poezisë, vendin e origjinës,prej nga ata kishin emigruar,Morenë (Peloponezin): "Moj ebukura More!"

Të njëjtën gjë bën edhe piktoritvlonjat, kujton përmes au-tografëve të lëna në tabllot e tij,atdheun e lënë pas, nga ku kishteemigruar - Vlorën (da Valona)!

VEPRAT E PIKTORIT VLONJAT,NJË RISI NË ARTIN ERINASHIMENTOS

Katalogu i veprave të Micheleda Valona rendit në inventarin etij një numër të kufizuar pik-turash, pesë të tilla por pa mëdys-hjen më të vogël, me një profil kre-jt i veçantë në format kompozicio-nale, linjat anatomike të figurave,stilin dhe koloristikën tronditëse.

Që në vështrimin e parë të kriji-meve të Vlonjatit, dallohet qartëprania dhe influencat e dukshmetë artit bizantin, sa të formave, tra-jtave karakteristike luspative tëikonografisë, aq edhe të inten-sitetit të madh koloristik që rrallëmund të haset në artin e rilindjesitaliane. Të gjithë këto element tëbëjnë të mendosh se autori i kamarrë nga tradita e artit të lëvru-ar në atdheun e tij, ku stilistikabizantine ishte dominante, apo ethënë ndryshe ishte forma dhepërmbajtja e artit bizantin të ko-hës. Por, sigurisht tabllot e Mi-halit nga Vlora, veç tradicionales, tipikes bizantine, të ngjizura dhetë importuara në shtegtimet e tijsi mërgimtar, bartin dukshëm in-fluencën dimensionale të artit tëRilindjes italiane, atë art që i jap-in veprave të vlonjatit përmasat ehumanizmit, që gjallonte ato kohëshpirtin dhe karakterin e epokëssë Rinashimentos. Figurat e shen-jtorëve, të Shënjtores Mari dhe eshenjtorëve të tjerë që shoqërojnëtemat biblike të pesë tablove të

mjeshtrit vlonjat, janë të përafru-ara në stil, teknikë dhe gjer në di-namikën anatomike, qartazi meartin e Rilindjes italiane.

Sikundër përmendim, nga kr-ijimet e mjeshtrit gjer më tani janëidentifikuar dhe ruhen vetëm pesëtablo të tij dhe ato janë:

1. Madonna con Bambino trasanta Caterina d'Alessandria e saNicola di Bari - 1505

2. Madonna con Bambino trasan Giovani Battista esant'Adamo - 1505

3. Assunzione della Vergine eSan Tommaso - 1505

4. Madonna delle Grazie con isanti Sebastiano e Rocco - 1505

5. Madonna con Bambino e isanti Pietro e Paolo - 1505

Duke i parë me vëmendje tablot,kohën e krijimit të tyre, si dhe njëkontratë që tregon qartë se kushështë porositësi i disa prej vepravetë vlonjatit, mësojmë disa fakteinteresante. Së pari se ishte treg-tari Cola Bevilacqua që më 1 Jan-ar të vitit 1505 ka kërkuar ngamjeshtri realizimin e tre tablovekundrejt një shpërblimi të caktu-ar financiar. Së dyti; mësojmë fak-tin se të tre këto tablo me dimen-sione relativisht të mëdha janëpunuar nga piktori prej muajitQershor gjer në muajin Shtator tëvitit 1505, çka flet qartë për një ak-tivitet mjaft intensive krijues dhesigurisht na jep të drejtën të men-dojmë se "da Valona" duhet të ketëpasur një krijimtari mjaft të be-gatë, pra numeroze, të cilën ne fat-

keqësisht nuk e kemi apo endenjuk është identifikuar. Së treti,autori të paktën për dy vite, që prejvitit 1504 dhe gjer në fund të vitit1505 ka qenë në zonën bregdetaretë Guglioneses dhe pak më vonë nëCona, në bregdetin e Vastos.

Aktiviteti i këtij artisti, nese ekrahasojme me atë që ka ndodhurpërgjatë Adriatikut verior të Ital-isë, në raport me territoret eMbretërisë së Napolit, ku kishteshumë shqiptarë dhe dalmatë, pa-varësisht nga dasitë katolike apoortodokse, është krejt evidentekrijimtaria dhe stili karakteristikI "Vlonjastit" në raport mne gjithëtë tjerët. Studjuesit e artit Italianqë janë marë me krijimtarine e

...nga numri i shkuar“Milosao” e këtij numri mund të konsidero-

het relativisht e mirë. Argumentin kryesor ia lamëAt Zef Pllumit dhe kundërshtitë e tij me komuni-tetin françeskan. Interesant është se tashmë pasvdekjes, klerikut, i atribuojnë shumë gjëra, pornuk realisht gjërat që atë e shqetësonin dhe që aii ngriti si probleme. At Zef Pllumi është një ngaklerikët që ka vuajtur më shumë nga të gjithë nëburgjet komuniste. Por surpriza do ta priste kurai doli nga burgu. Vërtetë në sistemin e ri, atij dot’i njihej vuajtja veçse duhet të pohojmë se nukishte se kishte aq marrëdhënie të mira me Ur-dhrin e vet. Redaktori e ka takuar dhe intervistu-ar në të gjallë dhe solli shqetësimet e tij, por

edhe dy letra institucionale letërkëmbimi, ku aikërkon para për botimin e françeskanëve dhe njështypshkronjë.

Nga numri i shkuar, “Milosao” filloi botimin enjë cikli të gjatë kushtuar poetit Dritëro Agolli,përgatitur nga Shpëtim Çuçka, përkthyes dhepublicist. Autori ka punuar për disa javë mbi fig-urën e personalitetit të njohur të letrave shqipepër ta paraqitur me të gjithë larmërinë e mund-shme. Në fakt, duket se nisjen e mori në mo-mentin, kur autorit të ndjerë iu dedikuan pa fundditirambe dhe figura e tij pati shumë apoteoza poredhe nëpërkëmbje. Nuk u tha realisht thelbi, mëtonpërkthyesi i njohur.

Moikom Zeqo rivjen sërish në faqet e“Milosao” me një cikël. Autori kishte mbetur i

pakënaqur për faktin sepse shkrimi ishte me ger-ma shumë të vogla dhe gati i palexueshëm,sipas tij. Duket se nuk e vlerësonte hapësirënprej dy faqesh që i ishte lënë.

Krejt ndryshe, megjithë vonesën e madhe,muzikologu Sul Gragjevi e vlerësoi botimin eshkrimit të tij dhe ishte shumë i gazmuar. Opera“Jevgenij Onjegin” e Çajkovskit, është një operae veçantë apo speciale, në të cilën dashuriaështë tema, karakteret dhe situatat sillen rrethaspekteve të dashurisë. Pra, dashuria ështëarsyeja që vëmendja përqendrohet në ata kar-aktere dhe çfarë ndodh me to. ‘Onjegini’ ështëshkruar nga një kompozitor i cili është futur thellënë kulturën Perëndimore të Europës, shkroi ai.

Vetë redaktori shkroi dhe një shkrim për një

prozator malazes . Shkrimtari bashkëkohormalazias Vladimir Vujonoviç ndau emocionetdhe përshtypjet e tij në një mbrëmje letrare nëTiranë, organizuar nga POETEKA, pak ditëmë parë. I shoqëruar nga shkrimtari i njohurmalazez me origjinë shqiptare Jovan Nikolai-dis, ai iu përgjigj shumë pyetjeve për bash-këkohësinë e letërsisë së sotme malazeze,gjuhën e vendit të tij në letërsi dhe debatet endryshme në vend, që lidhen me të...

Mendojmë se numri ishte i mirë relativ-isht, edhe pse kërkonte pak më shumë la-tim. Layout punoi shpejt dhe me përgjegjësi,por zgj idhjet graf ike, nuk ishin aqmbresëlënëse sa prisnim prej autorit tëgrafikës.

vlonjatit, sikundër Lucia Abraccenënvizon: "Ka një karakter mbi-zotërues dhe shprehje origjinalekrijimtaria artistike dhe veçmaspiktura e zonave bregdetare tëAdriatikut jugor të Italisë nëraport me veriun, në periudhën eRilindjes. Kjo sigurisht ka ardhursi pasojë e këtyre emigrimeve, ekëtyre këmbimeve, të cilat krijuanterrenin për një "shtrirje ndërko-mbëtare" dhe "ndërkulturore" tëartistëve dhe të artit të tyre, pik-turës. Aspekti me relevant për kra-hinën e Molizes është prania nëkëtë vend i veprave të "Michele daValona", më konkretisht ato nëqytetin e Xhulionezes (Gugli-onese). Tabloja e këtij mjeshtri nëkatedralen e këtij qyteti që paraqet"Madonën me fëmijën në duar dhenë krah Shën Xhovani Batistën(Shën Gjon Pagëzorin), është njënga shëmbujt më sinjifikativë."

PIKTORË TË TJERËSHQIPTARË TË PANJOHURNË BREGDETIN E MOLIZES,NË SHEK. XV-XVI

Një tjetër prani e piktorëve sh-qiptarë të shekullit të XV dhe etablove të tyre gjendet në qytezëne Kampomarinos në bregdetin eMolizes. Është fjala për disaafreske të mrekullueshme, që spe-cialistët e artit e kanë të vështirëti datojnë saktësisht, gjenden nëKishën e "Shën Mërisë së Detit" nëqytezën e Kampomarinës (Kam-pobaso). Në të paraqiten shenj-torët, Shën Dhimitri, Shën Nikol-la dhe Shën Pjetri, në krah të tëcilëve ruhen edhe mbishkrimet nëgjuhën greke. (bëjmë me dije se tëgjitha mbishkrimet në afresket ekishave kristiane ortodokse, në tëgjithë hapësirat e perandorisë Bi-zantine, nën kufijtë e të cilës gjendejedhe vetë Shqipëria, hartoheshinnë gjuhën greke, gjuha zyrtare ekësaj perandorie ) .

Këto piktura (afreska) që ilus-trojnë këtë objekt kulti arritën tëmbijetojnë që prej shekullit të XVgjer në kohët tona dhe u gjetënvetëm në vitin 1982, kur një eks-peditë restauruese gjeti nën shtre-sat gëlqeres dhe suvanë tablot epërmëndura. Nuk përjashtohet qëtablot të jenë realizuar nga piktorëtshqiptarë pas inkusioneve barbareqë ndërmorën osmanët në vitin 1519në këto anë.

Paraqitja e shenjtorëve në këtoafreske, për nga trajta e punimit tëikonografisë dhe kompozicioni nën-vizojnë në thelb traditën e pikturëslindore por natyrisht në të dallohenedhe infkuencat e pikturës së ri-nashimentos italiane. Prania e fig-urave dhe fizonomisë turke si dhe eushtarëve me armatimi dhe kuajt etyre të luftës janë element që i gje-jmë edhe tek Mikeli nga Vlora.

Po ashtu, figura e Shën Dhimi-trit është ajo e një shenjtori mjaftpresent në afresket e kishave krist-jane shqiptare dhe pak më gjerë. Ky

shenjtor paraqitet përherë i veshurme uniformën e luftëtarit me arma-tim dhe në kalë, sikundër po aq ipranishëm është tek këta piktorëedhe prania e Shën Gjergjit, edhe kypërherë në paraqëitjen e një luftë-tari të armatosur dhe me kalin eluftës pranë, apo hipur mbi të.

Në afreskun që përmëndim mësipër të kishës të Shën Mërisë sëDetit të dy shenjëtorët që përmën-dim janë vendosur nga piktori sh-qiptar krah njëri tjetrit. Në mënyrësimbolike në tablo paraqitet edheturku, i cili ka marrë një goditje tëtmerrshme në gojë, nga Shën Dhim-itri. Skena e goditjes vdekjeprurëseme hushtën e gjatë në gojë, është engjashme me ato që kemi parë nëtablo të tjera por me të vemin ndry-shim që luftëtari që jep goditjetkuçedrës apo dragoit është ShënGjergji. Kjo skenë lufte në afreskunmural të kësaj kishe, pa dyshimin mëtë vogël është një skenë simbolike dhemetaforë e fortë e qëndresës së GjergjKastriotit kundër pushtuesve os-manë." (Paolo Moriello dhe MarilenaCozzolino - Universita di Molise - res-tauro pitorico.)SHËN GJERGJI DHEGJERGJ KASTRIOTI

Por, figura e Shën Gjergjit ndërshqiptarët, mbas qëndresës së njo-hur të heroit tonë kombëtar GjergjKastrioti kundër pushtuesve osmanëmori të tjera përmasa dhe vlerësime,tanimë jo vetëm në dimensionin liter-al relixhioz, si figurë e një shenjtorinë radhët e shenjtorëve të kristian-izmit, por ai filloi të identifikohej edheme vetë heroin tonë Gjergj Kastriotin.Kishte disa arsye që ndër shqipttarëtky shenjtor të identifikohej me ShënGjergjin, ndërsa ilustroheshin dimen-sionet murale dhe ikonostasat ekishave apo katedraleve në Arbëridhe në Itali.

Sipas rrëfenjës kristiane, ShënGjergji ishte luftëtar trim, i cili para-qitet përherë në ndeshje me të keqen,një kuçedër të cilën e mposht fatal-isht duke I ngulur hushtën nëgrykë dhe mandej duke e qëlluarme shpatë. Sigurisht, të njëjtën gjëkishte bërë edhe heroi ynë, ai për25 vite ishte ndeshur me të keqen,Perandorinë Osmane dhe e kishtedalë fitimtar. Simetria në këtë sim-bolikë ishte e bukur, e përshtat-shme dhe frymëzuese për sh-qiptarët. Është kjo arsyeja që tablotdedikuar Shën Gjergjit i gjejmëkudo ku kishte emigrant shqiptarëapo stratiotë (luftëtarë shqiptarë nëformacionet ushtarake të ushtriveperëndimore), në territoret ital-iane, nga jugu, Siçilia, Kalabria dhegjer në veri, në Venecia.

Le të shpresojmë se kërkimet emëtejme për Vlonjatin Mihal do tëna ofrojnë të tjera vepra dhe të tjeratë dhëna me interes për të, apoartistë të tjerë shqiptarë që kanëderdhur talentin e tyre në tokën eRinashimentos apo edhe më gjërë, në atë europiane.

PrPrPrPrProfofofofof. Dr. Dr. Dr. Dr. Dr. Irakli K. Irakli K. Irakli K. Irakli K. Irakli Koçollarioçollarioçollarioçollarioçollari

Michele Greco da Valona: “Madonna con Bambino tra santaCaterina d’Alesandria e san Nicola di Bari”

E diel 8 Tetor 201716 -ESSE

AARGUMENT

Autori, në këtë copëz, hedh një vështrim për mëdyshjen e autorit. “Një vlerësim i gjithanshëm dhe i vëmendshëm, pakufizime dhe metafizikë botëkuptimore, do të gjejë patjetër – dhe pa shumë vështirësi – thelbin e tyre: flamujt e ën-drrës së madhe të çlirimit të vendit dhe të një shoqërie të mbështetur mbi parimet e barazisë dhe drejtësisë shoqërore,flamuj të ëndrrës së djalërisë, rinisë dhe burrërisë, në fakt të të gjithë jetës, së Dritëro Agollit, flamuj që ai i ka mbaj-tur përmes vështirësisë dhe kurrë nuk i ka hedhur, as në klimën e një kohe të sahartë, të shkretëtirtë”, shkruan autori...

NGA SHPËTIM ÇUÇKA*

VVVVVijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga na na na na numri i shkuarumri i shkuarumri i shkuarumri i shkuarumri i shkuar6.Le të shohim tani periudhën e

rinisë dhe burrërisë së autorit nëkrijimet letrare përkatëse.

Sot te ne, kur vjen fjala për këtëperiudhë, është bërë modë të për-menden romanet “Shkëlqimi dherënia e shokut Zylo”, “Arka e djal-lit”, “Kalorësi lakuriq”, dhetregimet e përmbledhura nëvëllimin me titull “Zhurma eerërave të dikurshme”. Asgjëtjetër. Asgjë. Nënvizohet fakti qëmbi këto vepra u ndie pesha e cen-surës së shtetit, flitet për sukses-in e botimit të “Zylos” në vendet etjera. Këtu pak a shumë përmblid-hen meritat e këtyre veprave. Kri-tika e huaj ka vënë në pah edhengjashmëritë e romanit “Shkëlqi-mi dhe rënia e shokut Zylo” mekrijime të përafërta në vende tëtjera, ngjashmëri të tematikës, tëstilit etj.etj.

Po të shqyrtohen me vëmendjeato që janë shkruar e thënë përromanin “Shkëlqimi dhe rënia eshokut Zylo” apo edhe përtregimet e përmbledhura nëvëllimin “Zhurma e erërave tëdikurshme”, të krijohet bindja sekëto vepra shihen nga një pikë evetme: kjo prozë e Dritëro Agollitështë shprehja e kundërvënies sëtij – qoftë edhe të kujdesshme –ndaj sistemit politik dhe realitetittë kohës.

Në të vërtetë nuk është e domos-doshme njohja nga afër me autor-in për ta përcaktuar me siguri njëpohim të tillë. Kur sistemi social-ist u shemb (apo e rrëzuan?), in-teligjencia e vendit, e të gjithafushave, veçanërisht zjarrtas ajoe artit dhe kulturës, e përqafoi nëmasë dhe me entuziazëm atëproces historik. Dhe është e le-htëkuptueshme që mbështetja einteligjencies për shembjen e siste-mit (domethënë për rrëzimin e tij)nuk nisi ato ditë dimri 1990. In-teligjencia kishte kohë që men-donte vetëm për vete dhe ëndërron-te fitime të majme, krijime sipasgustos së botës së huaj, komod-itete, pushime turistike, jetesë sijashtë shtetit ose edhe jetë jashtështetit.

Pakënaqësia e Dritëro Agollitme realitetin e kohës gjen shpre-hje edhe në të tilla vargje (“Poemae njeriut të zemëruar”, 1992-1994):

Rinia ime, të kisha ikur edheunë bashkë me ty,

T’i merrja me vete në varr edheëndrrat e kaltra,

Mos kisha parë këtë gjysmëshekulli ndotje me sy,

Mos kisha parë llumra kënete,krimba e larva!

Ose edhe në prozë (Dane Ga-

jtani, “Kalorësi Lakuriq”):

“Mua të gjithë ju më jeni never-itur. Të gjithë: akademikët, gratë,drejtuesit, rrugët, qytetet,kalimtarët…Ngado shoh lajka-tarë dhe hipokritë që fshehin tëvërtetën, që mizerjen e quajnë ar-ritje, që ligjet absurde ekonomikee shoqërore i bazojnë teorikishtpër të justifikuar varfërinë dhepër t’i vënë këto ligje e këto parimenë vitrinat e dyqaneve në vend tëishit, qumështit, djathit dhepatateve…Xhungël lajkatarëshdhe gënjeshtarësh!”

Nuk është vallë kundër siste-mit të kohës? Ç’është e vërteta,vepra u përfundua në vitin 1995dhe e pa dritën e botimit në vitin2016. Në të, në të gjithë lëndën esaj, ndihet fare qartë që është përz-ier dhe shkrirë në mënyrë përfun-dimtare dhe të padallueshmegjendja shpirtërore e autorit nëkëtë periudhë të fundit, aq sa nukmund ta ndash se cilës kohë ipërkasin këto apo ato përjetimedhe përsiatje. Gjithçka tingëllonnë përkim me vitet 1979-1995shënuar në fund të veprës.

Por po këtu në fund janë vënëedhe vargjet:

Ju flamujt e mi, lamtumirë,Ju flamujt gjakosur e grisur,T’ju mbaja ka qenë e vështirë,T’ju hidhja s’kam qenë i lajthi-

tur.

Ndaj vdisni në gjurmët e gërry-era,

Përzihi mes hirit dhe rërësDhe shtrihi me shtiza të thyeraNë shkallët e verdha të hënës

Atje në Saharën e Ëndrrës…

Dhe temat e këtyre vargjeve me

ngjyresë të fortë tragjike janë: fla-mujt e gjakosur e të grisur me sh-tizat e thyera dhe Saharaja e Ën-drrës.

Lexuesi mund t’i përfytyrojëdhe zbërthejë sipas mendjes së tijkëto simbole poetike. Por njëvlerësim i gjithanshëm dhe i vë-mendshëm, pa kufizime dhemetafizikë botëkuptimore, do tëgjejë patjetër – dhe pa shumë vësh-tirësi – thelbin e tyre: flamujt eëndrrës së madhe të çlirimit të ven-

dit dhe të një shoqërie të mbështe-tur mbi parimet e barazisë dhedrejtësisë shoqërore, flamuj të ën-drrës së djalërisë, rinisë dhe bur-rërisë, në fakt të të gjithë jetës, sëDritëro Agollit, flamuj që ai i kambajtur përmes vështirësisë dhekurrë nuk i ka hedhur, as nëklimën e një kohe të sahartë, tëshkretëtirtë.

Ne nuk mund të mos arrijmëpikërisht këtu, në këtë përfundim.Dhe nuk mund të mos e shikojmënga ky këndvështrim të gjithë ve-prën letrare të Dritëro Agollit, tëgjithë veprimtarinë e tij qytetaree shoqërore.

Dhe atëherë para ndërgjegjessonë shoqërore e qytetare – nësekemi një të tillë – do të shpaloset evërteta e madhe e poemave tëDritëro Agollit, e të gjitha poe-mave të tij të epokës socialiste:“Poema e udhës” (1957), “Mendimenë vjeshtë” (1960), “Dhjetë sy”(1960), “Poema e të pagjumëve”,“Dashuri dhe ferrobeton” (1962),“Poemë malore” (1962), “Devoll,Devoll” (1964), “Baladë e re për ko-misarin” (1964), “Rebelimi i parë”,“Toka ime, kënga ime” (1967), “Bal-ladë e ashpër” (1968), “Baballarët”(1969), “Komunistët” (1971), “Nën-toriada” (1976), “Nënë Shqipëri”(1974), “Poemë për babanë dhe përveten” (1956, 1984).

7.Por më parë le të ndalemi pak

edhe te romani “Shkëlqimi dherënia e shokut Zylo”. Këtu e mëtej nuk do të mbahen parasyshvlerësimet e personaliteteve tëhuaja. Pse? Për arsyen e thjeshtëse Dritëro Agolli, si pjesa më e mirë(jo më e madhe!) e shkrimtarëvetanë dhe si pjesa më e mirë edhe eshkrimtarëve të vendeve të ndry-shme, ka shkruar për popullin etij e jo për publikun e huaj. Dhe

fjala e mirë e popullit vlen pakra-hasimisht më shumë se lëvdatat etë huajve, sado të sinqerta – palemë pastaj të mençura! – qofshinkëto të fundit.

Ndërkombëtarizimi i artit dheletërsisë ka qenë dhe mbetet njëproces i mirëfilltë ndikimi politik,sa herë që ai në një mënyrë atjetrën i është diktuar së jashtminjë shoqërie. Dhe sot ai është hap-tazi pjesë e procesit të globalizim-it, i cili nën parrullat ndjellëse përpërparim (në ç’drejtim?), liri (ngakush a ç’gjë?) e të drejta (të indi-vidit kundër shoqërisë?) aq trazirae të zeza u ka sjellë shumicës sëvendeve e popujve.

Çfarë dallon shqiptari i vëmend-shëm (prania e të cilit në shoqërinëtonë duket se ka vajtur duke u rral-luar) te romani “Shkëlqimi dherënia e shokut Zylo”? Një pasqyrëtë disa trajtave të gabuara, po edhetë shëmtuara, të punës adminis-trative në sistemin socialist.Konkretisht burokratizmin,domethënë, punën e zyrave të sh-këputura nga jeta e gjallë, dhefrazizmin, siç e cilësonte jo rrallëDritëro Agolli në fjalimet dhe sh-krimet e tij letraro-politike këtëpamje dhe shfaqje ndër më të duk-shmet e burokratizmit,domethënë përdorimin e togf-jalëshave dhe shprehjeve gjuhë-sore të ngurtësuara, të spër-dredhura dhe pa përmbajtjekonkrete. Të dyja këto dukuriparaqiten në roman të shoqëruaranga dukuria e tretë, e padukshme,e punës së mefshtë të zyrave: harti-mi i fjalimeve dhe artikujve të she-fave të zyrave nga vartësit e tyre.

Është e qartë që të tria këtodukuri, të lidhura e të ndërvaru-ra mes tyre, e kanë ngacmuar derinë dhembje vëmendjen dhendërgjegjen e D. Agollit, që për hirtë veprimtarisë shoqërore ka pa-sur mundësinë të shohë këto eplot të meta e dobësi të tjera më tëlehta a më të rënda. Në shoqërinësocialiste, të veçuar nga ndikimet– rrallëherë të mira e dashamirëse– të vendeve perëndimore, klimashoqërore dhe ajo e mar-rëdhënieve të zyrës të paraqituranë romanin “Shkëlqimi dhe rëniae shokut Zylo”, shiheshin si diçkae dënueshme. Këtu edhe qëndron-te vlera e romanit për atë kohë.

E sotmja, kur qindra mijërashqiptarë u vendosën për të jetu-ar pikërisht në vendet e qytetërim-it perëndimor dhe kur ndodhemiçdo ditë e disa herë në ditë nënbombardimin e lajmeve dhe të de-klarimeve të politikanëve të huaje jo vetëm vendës, burokratizmidhe frazizmi na janë shpalosur sidukuri të rëndomta, të përhapuragjerësisht dhe aspak të qor-tueshme, përkundrazi të veshurame një tis aristokratizmi, i cili jorrallë i duket shumë tërheqës njënumri jo të vogël banorësh të

Dritëro Agolli përballë socializmit

Përballë burokracisëKonkretisht burokratizmin,domethënë, punën e zyrave tëshkëputura nga jeta e gjallë,dhe frazizmin, siç e cilësonte jorrallë Dritëro Agolli në fjalimetdhe shkrimet e tij letraro-politike këtë pamje dhe shfaqjendër më të dukshmet e burokra-tizmit, domethënë përdorimin etogfjalëshave dhe shprehjevegjuhësore të ngurtësuara, tëspërdredhura dhe pa përmbajtjekonkrete. Të dyja këto dukuriparaqiten në roman të shoqëru-ara nga dukuria e tretë, epadukshme, e punës së mefshtëtë zyrave: hartimi i fjalimevedhe artikujve të shefave tëzyrave nga vartësit e tyre.

E diel 8 Tetor 2017 - 17IN MEMORIAM

PPERSONAZH

E gjithë kjo punë e tij, më shumë pati jehonë ndër të huaj sesa vendasit. Këta të fundit e vlerësonin, më së shumti, kurai i përmendte në punët e tij ose i përkthente. Në rast se nuk e bënte këtë, ai ishte thjesht një Robert Elsie, një qytetarkanadez me origjinë gjermane, që dinte mirë anglisht. Sa ishte gjallë, besoj se të rrallë do kenë qenë shqiptarët që doe kenë pyetur ndonjëherë: Po ne si mund të ndihmojmë?! Ne nuk e bëmë sepse jemi të interesuar thjesht për egon tonëdhe sëmundjen kombëtare për të qenë në qendër të gjithçkaje. Pra, tani ta lëmë të qetë Elsien! Se për ta harruar do eharrojmë sa të futet në dhé.

NGA BEN ANDONI

Le të shpresojmë që Robert Elsien ta lenë të qetë.Jo se nuk e kemi lënë tëqetë deri më tani, porse

për shumë shqiptarë ai ka qenëthjesht një studiues, nga tëshumët, që merret me shqipendhe shqiptarët, dhe që kështu je-ton. Po, kështu jetonte vërtetë.Ai e kishte pohuar vetë këtë dhemadje subvencionet për punët eveta, kryesisht dedikuar Sh-qipërisë, i gjente ngado, por pa ibezdisur institucionet shqiptare.Ashtu si merret me mënd, ngaditëvdekja e tij kanë filluarhomazhet mediatike, kurse ar-mata e shpifësve nuk ka reshturpa e atakuar edhe kujtimin e tëndjerit. Thelbi: jo thjesht puna etij, porse qasja e tij ndaj habitatitshqiptar. I ndjeri, në intervistënqë ka dhënë kohë më parë përRudina Xhungën, kur ishte pye-tur nëse do mund të lidhej mëshumë me Shqipërinë dhe do tëjetonte në vend ishte shprehur:“Unë nuk mund të jetoj këtu.Është një vend pak i egër përmua, marrëdhëniet midisnjerëzve janë pak të egër. E di qëështë vetëm një fasadë se brendae kanë shpirtin e mirë, por kanënjë egërsi në marrëdhëniet njerë-zore. Ju dini të mbroheni këtu,ndërsa unë këtu jam si lepur, nukdi të mbrohem. Unë vij këtu meshumë kënaqësi, por nuk besojse mund ta përballoj të vij të je-

toj përgjithmonë këtu. Ka shumëfrustracion të jetës së përdit-shme. Jeta është shumë e sh-kurtër e unë nuk kam kohë tepërplasem në pengesa, vetëm përtë arritur diçka, kur në një vendtjetër e arrij menjëherë dhepastaj jetoj jetën time. E di që jukaloni shumë kohë në ditën tuajme pengesat që ju dalin përparadhe kjo ha shumë kohë. Përshembull, po të jetoja këtu do tëkaloja sigurisht gjithë ditënduke pirë kafe sepse do të mëlajmëronin njerëzit hajde të pimëkafe dhe nga një kafe gjysmë ore,ajo do të shkonte një orë, dy orë,tre orë, katër orë dhe gjithë ditado të shkonte në kafe. Kurse unëjetoj një jetë pak të veçuar dhenuk kam shumë shoqëri. Kjo ësh-të preference ime, unë jetoj me li-brat e mi, me idetë, projektet e miadhe kënaqem me to.

Pastaj po të jetonit këtu do tëmerreshit shumë me politikë. Doduhej patjetër të ishit me njërënpalë ose tjetrën përndryshe do tëishte shumë e vështirë të jetonitsi asnjanës apo i paanshëm”.

Paçka se neve nuk na pëlqen,në këtë pasazh, gjendet pak ashumë ajo që ndodh me ne, ajo qëmendohet për ne dhe ajo çka jemi.

Ajo nuk ka lidhje as me qeverisjene shkurtër të Ismail Qemalit dhepushtetin e Esat Pashës, sundi-min e Ahmet Zogut dhe diktat-urën e Enverit, tollovinë e Ber-ishës dhe autoritarizmin moderntë Edi Ramës, por me vetëmënyrën e jetesës së shqiptarëvenë shekujt e fundit. Ajo është e

pandryshueshme dhe ajo ndikonnë strukturën e mendimit, poredhe me të gjithë mënyrën sesi sh-qiptarët përballin shtetin e tyre.

Larg këtyre, vdekja e para-kohshme e Elsie paraqet realishtnjë humbje duke llogaritur kon-tributin që ky personalitet mundtë jepte për kulturën tonë ko-

mbëtare, studimet letrare, sjelljenmoderne të historisë së letërsisëdhe vetë disiplinave të historisë,për kontributet në koleksionetfotografike, por edheantropologjinë. Interesat e tij ish-in të shumë-ana dhe kjo realisht ebënte tejet interesant qasjen e tijshqiptare. Ndaj ai botoi historiletërsie, histori, antropologji, po-etë dhe shkrimtarë nga viset sh-qiptare, të gjitha falë anglishtes sëtij të përsosur profesionale, por mbitë gjitha respektit për veten e tij, qëai e gjeti të lidhur me Shqipërinë.

Megjithatë, e gjithë kjo punë,më shumë pati jehonë ndër të huajsesa vendas. Këta të fundit e vlerë-sonin, kur ai i përmendte në punëte tij ose i përkthente. Në rast senuk e bënte këtë, ai ishte thjeshtnjë Robert Elsie, një qytetar ka-nadez me origjinë gjermane, qëdinte mirë anglisht. Sa ishtegjallë, besoj se të rrallë do kenëqenë shqiptarët që do e kenë pye-tur: Po ne si mund të ndihmojmë?!Ne nuk e bëmë sepse jemi të in-teresuar thjesht për egon tonëdhe sëmundjen kombëtare për tëqenë në qendër të gjithçkaje. Pra,tani ta lemë të qetë Elsien! Se përta harruar do e harrojmë sa të fu-tet në dhé.

qyteteve tona. Na ka qëlluar aq eaq herë të dëgjojmë politikanë tëEvropës e jo vetëm të Kuvendittonë, që përdorin publikisht atë qështypi e cilëson si “gjuhë e drun-jtë”. Lexuesit të vëmendshëm nukmund të mos i shkojë mendja e tëbëjë një krahasim midis gjuhës sëZylos dhe gjuhës së drunjtë të eli-tave të sotme. Nuk do të ishteaspak çudi që nga një krahasim itillë kjo gjuha e dytë t’i tingëllon-te shumë më e spërdredhur e më ezhveshur nga përmbajtjakonkrete, përveç që e ngarkuarme gjithfarë shprehjesh të ngurtë-suara, për të cilat, po të pyesëshpërdoruesin e radhës, do të të japëkuptime nga më të çuditshmet, porasnjëherë të njëjtat.

Dhe sa për faktin që Demkaduhej të shkruante fjalimet dheartikujt që i nevojiteshin Zylos,lexuesit të sotëm nuk do t’i ketëshpëtuar nga vëmendja fjala metingëllim modern “speechëriter”(fjalimshkrues). Veçse çuditërishtky term nuk duket i shëmtuar,sikurse duket veprimtaria fjalim-shkruese e Demkës së kohës sësocializmit. A thua ka sot ndonjëpresident, kryetar Kuvendi,kryeministër, deputet a ministër,tek ne dhe në botë qoftë, që i shk-ruan vetë fjalimet që do të mbajë?Po edhe në pastë ndonjë, ky ështëpërjashtim që përforcon rregullin.Ja, pra, si na qenkësh raporti

Robert Elsie, e lëmë të qetë,ashtu si nuk e përmendëm kurrë

ndërmjet Demkës së djeshëm dhefjalimshkruesve të sotëm! Ai ish-te pjesëmarrës në një shfaqje tëdënueshme (se ky ishte efekti iromanit!), ndërsa këta sot zhvil-lojnë një veprimtari të leverdis-shme, përveç që të privilegjuar. Ajoqë dje dënohej moralisht, sotshpërblehet materialisht dhe nukështë asfare e dënueshme!

Dhe na vijnë ndër mend këtuvargjet e poezisë së hollë “S’ka as-gjë për të qeshur” të D. Agollit:

Ja, e vërteta rri lakuriqe nga-herë,

Ja, dhe gënjeshtra me petka rri

veshur!Më thoni: cila ka turpin dhe cila

ka nderë?Kjo që ju thashë s’ka gjë për të

qeshur.

Shoqëritë perëndimore nukkanë si të qeshin Zylon dheDemkën e shoqërisë socialiste sh-qiptare. Konvejeri i Zylove dheDemkave të tyre është i paarrit-shëm! Dhe një element shumë irëndësishëm për të vlerësuar sh-kallën e afërsisë së pushtetit mepopullin (nuk po përdorim këtutermin “demokraci” për shkak tëshpërdorimit të përbindshëm që i

Mjeshtëria e ndërtimit tëpersonazheve

E gjithë mjeshtëria e DritëroAgollit, në të gjithë prozën e tijmë të mirë, atë epike, qëndronnë ndërtimin dhe zhvillimin emarrëdhënieve ndërmjet dytipeve të shqiptarëve: sh-qiptarëve-Rrapo dhe sh-qiptarëve-Memo, ndërmjet dybrezave, burrave dhe të rinjve.Dhe këtu nuk ka rëndësi aspakse cilat modele mund të ketëpasur parasysh autori, kurskaliste të tilla karaktere. Në tëvërtetë përvoja e tij jetësore kaqenë e mbushur me shembujngjarjesh dhe njerëzish të denjë.

është bërë atij në arenën ko-mbëtare dhe ndërkombëtare), përtë vlerësuar shkallën e komuni-kimin të kuptueshëm të organevetë shtetit me popullin, është pikër-isht fryma e vetëkritikës që e gjithëshoqëria – duke filluar nga orga-net më të larta – shpreh dhe shfaqnë jetën e përditshme. Po japim njëshembull kuptimplotë se si e vlerë-sonte një autor gjerman nëgjysmën e parë të shek.XIX lirinëe shtypit në vendin e tij:

“Ne, - vazhdon më tej gojëtari, -do ta lejojmë atë (publikimin e de-bateve të mbajtura në kuvendinkrahinor – Sh. Ç.) atëherë, kur ta

shohim të arsyeshme, dhe do takufizojmë atëherë, kur kjo të naduket e padobishme, madje e dëm-shme. Ne do të bëjmë si të duam.Sic volo, sic jubeo, stat pro ratio-ne voluntas (Kështu më pëlqen ekështu urdhëroj të bëhet. Në vendtë arsyes është vullneti im). Kjoështë me të vërtetë gjuha e sun-dimtarëve, e cila fiton një ngjyresëmallëngjyese në gojën e dinjitarittë sotëm”.

Si paraqitet sot çështja me tëvërtetat publike – në rastinkonkret me vetëkritikën – në ven-det që vetëquhen dhe që është bërëzakon të cilësohen si demokra-tike? Ia vlen të gjurmohet kjodukuri, përpara se të dëgjojmë etë mirëpresim me përulje men-dimet që na vijnë nga përfaqësuestë këtyre vendeve lidhur me çësh-tjen se si kanë qenë te ne rastet eZylove me Demkat. Gjurmimi idukurisë së qëndrimit që mbahetnë këto vende ndaj të vërtetavepublike do të ishte i dobishëm edhethjesht për të na shtyrë të rishikojmëdisa bindje, të përhapura te ne dhetë pambështetura në realitet.

VVVVVijonijonijonijonijon*Shpëtim *Shpëtim *Shpëtim *Shpëtim *Shpëtim ÇÇÇÇÇuçka, përkthyesuçka, përkthyesuçka, përkthyesuçka, përkthyesuçka, përkthyes

dhe publicist. Titulli kryesordhe publicist. Titulli kryesordhe publicist. Titulli kryesordhe publicist. Titulli kryesordhe publicist. Titulli kryesorështë “Mesazhet e Dritëro Agol-është “Mesazhet e Dritëro Agol-është “Mesazhet e Dritëro Agol-është “Mesazhet e Dritëro Agol-është “Mesazhet e Dritëro Agol-lit”, lit”, lit”, lit”, lit”, (kujtimit të tij). Shkrimi bot-. Shkrimi bot-. Shkrimi bot-. Shkrimi bot-. Shkrimi bot-ohet enkas për “Milosao”.ohet enkas për “Milosao”.ohet enkas për “Milosao”.ohet enkas për “Milosao”.ohet enkas për “Milosao”.

Tiranë, maj-gusht 2017Tiranë, maj-gusht 2017Tiranë, maj-gusht 2017Tiranë, maj-gusht 2017Tiranë, maj-gusht 2017

Robert Elsie

E diel 8 Tetor 201718 - PUBLICISTIKA

RRRËFIME

Rrëfimi lexohet këndshëm sepse përmban shumë elementë dokumentarë, që lidhen me autoren dhe kujtimin enjë Tirane që nuk do të kthehet më...

NGA MERITA SHKUPI

Megjithëse ka kaluarpothuajse gjysmëshekulli disa episodeabsurde, të jetuara

aty nga fillimi i viteve 70-të të shek-ullit të kaluar, të cilat rriteshin ebëheshin të mëdha e të frikshmeduke u ngjizur nga hiçi, gdhendennë kujtesë me të gjitha hollësitë.

Ishte viti 1971, kohë kur dallgae ndikimit të ‘Revolucionit tëMadh Kulturor Kinez’ kishte rënëdisi në Shqipëri. PPSH lejonte nd-jekjen e lajmeve të RAI-1 dhe RAI-2 që përforcoheshin nga antena eDajtit. Radio Tirana transmeton-te këngë të Engelberg Humper-dinck-ut, Enrique Iglesias-it, apoCharles Aznavour-it. Në kampine studentëve në Durrës dëgjohejmuzikë ‘dekadente’ që nga mëngje-si deri në darkë. Më pat bërë shumëpërshtypje djali i një ambasadoriqë dilte në krye të kampit dhe kën-donte këngën e famshme të LittleRichard-it ‘Lucille’, që ne e kuj-tojmë sipas theksimit të autorit si‘Lusia’. Ishte një këngë që përm-bante nota të larta uluritëse. Epata provuar edhe unë vetë ndon-jëherë që ta përqasje por nuk arr-ija dot. Ishte koha kur Gux Bek-teshi bërtiste nga një trotuar nëtjetrin : Tezorooo! Ishte koha kurnë Tiranë qarkullonte një thash-ethem se Lad Shehu kritikonte tëatin për të gjitha krimet që kishinbërë baballarët komunistë. Nemblidheshim e vrisnim mendjensë bashku për të zbërthyer ale-goritë e shprehura nga Kadare nëveprat e tij. Ishte koha kur intele-ktualët filluan të guxonin ……

Unë sapo kisha mbaruarprovimet dhe vendosa të festojame shoqen time Didi. Lindita ish-te emri i saj i vërtetë por ajoparapëlqente ta thërrisnin Didi,me emrin e një futbollisti të fam-shëm brazilian të viteve 1950-60.Unë nuk isha tifoze por me Didinmë lidhte diçka tjetër. Edhe ajo‘çmendej’ pas muzikës modernedhe kulturës perëndimore eshpesh më jepte të lexoja libra tëndaluar që ndonjëherë i kopjonteedhe me dorë.

Ato ditë në Tiranë kishinardhur futbollistët e Kombëtarestë Republikës Federale Gjermanedhe propozimi i Didit ishte që tëdilnim në bulevard se mos shih-nim ndonjë figurë interesante sipër shembull Beckenbauer-in. Poçapiteshim nga trotuari i Parkut‘Rinia’, përballë Hotel ‘Dajtit’ndërkohë që përpara nesh po ectenjë i huaj. Të huajt në atë kohë nadukeshin si ‘alienë’. Kureshtjajonë për ta parë nga afër, për tëkëmbyer ndonjë fjalë me të ishtejashtëzakonisht e madhe dhemegjithëse kishim dëgjuar që potë flisje me ta përfundoje në hetue-si, nuk iu shmangëm dot tundim-it.

‘How are you, how are you’,bënim ne sikur po flisnim menjëra-tjetrën dhe qeshnim, pa nashkuar aspak ndër mend se i hua-

ji mund të kthehej e të na për-shëndeste. Dhe ashtu ndodhi. NëShqipëri nuk qëllonte që t’i flisjetjetrit pa u prezantuar. Ne u kapëmmat kur i huaji u rrotullua me 180gradë dhe duke buzëqeshur napyeti : ‘But you, how are you?’ ‘Ooo,good, good !’ përsërisnim ne pasinuk dinim çfarë të thoshim nëvazhdim.

I huaji ishte austriak dhe qu-hej Rikard. Ai vetë, me sa dukej,po plaste të fliste me ndonjë sh-qiptar sepse të gjithë i zhdukeshinsi me magji. Ne dinim fare pakanglisht në atë kohë por Rikardipër çudi dinte rusisht dhe kjo rre-thanë na ndihmoi të merreshimvesh për bukuri. I treguam si qu-heshim, çfarë shkollimi kishimdhe për çfarë studionim. Për të jus-tifikuar sjelljen tonë disi të paza-kontë i thamë që sapo kishimmbaruar provimin dhe i lejuamvetes një trill.

Vazhdimin normal të kësajbisede të këndshme që arriti një-farë kulmimi kur Rikardi na udrejtua ne me ‘Hey, pretty girls….(kompliment që s’para dëgjohej nëatë kohë) na e prishi një hafije qëqëndronte në cep të trotuarit dhepo na fiksonte. Me sa dukejpërpiqej të merrte vesh se çfarë flis-nim. Edhe Rikardi e kishte vënëre pasi diçka kuptoi nga shqetësi-mi ynë dhe na propozoi të lëviznimnë drejtim të Universitetit. Nenisëm të nxitonim për të krijuarnjëfarë largësie nga hafija, mirë-po ai shfaqej gjithnjë pranë nesh.Ne nuk dinim asgjë për Rikardin,as se kush ishte ai dhe si ndjehejnë ato rrethana por dukej qartëqë ai e kuptonte fare mirë situ-atën.

Me naivitetin tim të asaj kohepropozova të vraponim, por Rikar-di na ndaloi duke na thënë se kjonuk pinte ujë dhe për më tepër dotë shtonte dyshimet. Propozoi tëshkonim në një dyqan sepse don-te të blinte një shishe konjak për‘ljekarstvo’ (ilaç, bar, në rusisht).Ai ndofta u ruajt se mos ne do tëmendonim që ishte një pijanecprandaj shtoi se ‘i dhimbte fyti dhee donte konjakun për ilaç’.

U kthyem në drejtim të qendrësduke u bërë pjesë e xhiros së fam-shme të asaj kohe që bllokontebulevardin e Tiranës pas orës 6 tëmbrëmjes. Njerëzit që na për-shëndesnin e dallonin që ishim menjë të huaj dhe ndonjeri pas për-shëndetjes shtonte : ‘hëëëë…’Rikardi e kuptoi që i kishim kri-juar vetes një problem dhe napyeste herë pas here : ‘çfarë tha, siështë puna ?’ por ne e qetësonimatë, ndërkohë që ne të dyjave pona shtohej ankthi.

Papritmas përballë na doli vël-lai i Didit.

‘Ç’është ky?’ – pyeti disi i nxe-hur.

‘Kërkon një dyqan konjaku’, ejustifikuam ne shpejt e shpejt.

‘Ikni në shtëpi se ia tregoj unëdyqanin,’ foli disi prerazi ai.

Ne të dyja u larguam nga xhi-roja por mbetëm edhe rreth dy orëbashkë duke kujtuar çdo hollësi,që nga veshja e deri te çdo fjalë eRikardit duke shprehur habinëtonë se si i kuptonte të gjitha hi-letë tona ai.

Vëllai i Didit që ishte teknikavionësh i shkolluar në BRSS,fliste rrjedhshëm rusisht. Bashkëme Rikardin pasi kishin blerë‘ljekarstvo’-n, ata kishin shkuarte Parku përballë hotel Dajtit dheia kishin shtruar me të pirë, mad-je disi çakërqejf kishin kënduaredhe këngë ruse. Ndonëse Didi dhevëllai i saj ishin me ‘biografi tëmirë’ çështja ‘Rikard’ pas shumëperipecish me hetuesinë sollilargimin nga aviacioni të inxhin-ierit ‘me ca lakra në kokë’ siç thu-hej atëhere duke i shpëtuar përfare pak burgut.

Pas dy-tri ditësh Didi erdhi nështëpinë tonë fshehurazi ngaprindërit pasi mamaja e saj ia kish-te ndaluar prerë të më takontemua. Kjo për dy arsye : e para sepseunë isha bija e një, të shpronë-suari, që në fund të fundit konsid-erohej armik i pushtetit popullordhe e dyta sepse e kisha futur nënjë tollovi të rrezikshme. Megjith-atë ajo erdhi që të më parala-jmëronte se po të më thërrisnin nëhetuesi të mos tregoja asgjë për

çfarë folëm. Unë me timen thoja senuk kishim pse fajësoheshim pasinuk bëmë politikë por ajo këmbën-gulte : ‘Ne nuk thamë asgjë, e kup-ton? Ne nuk dimë të flasim. Kup-tuam vetëm se ai kërkonte dyqan.’‘Mirë,’ u binda unë ndonëse nukmë mbushej aspak mendja për tapranuar një logjikë të tillë.

Çdo orë që kalonte më vininndër mend historitë që kishim dëg-juar dhe si patën përfunduar disanga shtresa jonë në të tilla raste.Sa herë që bëja ndonjë kuturisjenuk e çaja kokën për vete por përfamiljen që më kishte porositur memijëra herë të kisha kujdes. Aty-re nuk u thosha dot se nëç’ngatërresë isha futur. Rrija tërëkohën në shtëpi sepse më thoshtemendja që po të dukesha rrugëvedo t’u kujtohesha hafijeve që gëlo-nin kudo. Hapja e mbyllja libra pau përqendruar në pasazhet që lex-oja. Megjithatë më mbeti i fiksuarnë tru një pasazh nga ‘Kronikë nëgur’ i Kadaresë ku fëmijët në njëmëhallë të Gjirokastrës kishin dëg-juar nga të mëdhenjtë që armiqtëflisnin ‘kundra’. Ata thoshin ‘hajdeflasim kundra’ : ‘Xhundra, bullun-dra; Llaftra, shallakaftra.’ Popërpiqesha me mend të gjeja njënjeri që të ishte shumë ‘kundra’.E gjeta, Alida. Më kundra se Ali-da nuk kishte si bëhej.

Vajta tek ajo që të zbrazesha.Kur ia tregova situatën, ajo ndër-roi bisedë dhe vijoi me ca tema tëtjera krejt pa rëndësi, sikur nukkishte kuptuar asgjë nga ato qëi kisha thënë. Kishte të drejtë.Shpesh ata që dëgjonin për aktetë tilla ‘tradhtie’ si ai që kishimbërë unë me Didin dhe nuk de-nonconin dënoheshin njëlloj si‘tradhtarët’ e mirëfilltë.

U ktheva në shtëpi. Rashë tëfle por nuk më zinte gjumi. Nukmund ta mbaja më ankthin për-brenda dhe nga mesi i natës zgjo-va motrën time Moxhin dhe iuzbraza. Moxhi zakonisht nukfliste por, nëse halli do të ishte imadh, ajo do të përpëliste sytë easkush nuk e merrte vesh se çfarëmendonte. Pasi palosi e shpalosimbulesat për njëfarë kohe, mbas

pothuaj një ore foli me zë kum-bues : ‘Unë nesër do t’i dal përparashokut Enver !’

Në atë kohë qarkullonin his-tori sikur Enver Hoxha, si babax-han që ishte, kishte falur jo paknjerëz të cilët u patën rrëshqiturrojeve të tij e ia kishin qarë halline tyre. Pas kësaj Moxhi fjeti.

Unë nuk mbaj mend nëse fjetaapo jo por me kalimin e kohës ubinda që ‘çështja’ qe mbyllur.Megjithëse e kisha gjithnjë të pran-ishme brenda meje ndiesinë se‘çështja’ mund të hapej përsëri.

Isha në një pritje të ankthshme.Rëndom më kujtoheshin episodeqë kishin përjetuar prindërit e minë vitet 1946 – 1948. Ishin vite kurterrori kundër antikomunistëvekishte arritur kulmin. Çdo ditëpëshpëriteshin emrat e atyre qëarrestoheshin natën dhe përfun-donin të pushkatuar pa gjyqe e pafakte. E ngaqë ndodhte shpesh tëpushkatoheshin njerëz që nukkishin bërë gjë prej gjëje frikabëhej edhe më e madhe. Njerëzitqë nuk i ngrohte fare regjimi i ri,dilnin nga puna e mblidheshin nështëpi duke u përqendruar në dydrejtime : me njërin vesh ngjiturme aparatin e radios për të dëg-juar diçka sadopakshpresëdhënëse nga Radio Lon-dra, dhe me veshin tjetër drejtuarnga rruga ku jo rrallë kaloninmakinat e sigurimit (simbol i tëcilave më vonë u bë GAZ-69) tërëfrikë se mos trokiste dera e tyre.

Një ditë dimri – më rrëfente immë – të atyre viteve, nga ora 6 embrëmjes u dëgjua në rrugë njëmakinë ushtarake që kishtendaluar afërsisht para derës sonë.Të gjithë banorët e shtëpisë (në atëkohë banonin shumë kushërinjtanët në shtëpinë tonë) dolën ngadhomat e tyre dhe u mblodhën nëkorridorin e përbashkët duke parënjeri tjetrin në sy por pa folur.Kush do të arrestohej? Të gjithë ekishin nga një ‘cen’. Ndofta maki-na do të largohej. Mirëpo zhurmae motorit të ndezur dëgjohej ende.Pas pak u dëgjua trokitja. Tëgjithë kapërdinë pështymën dhesecili po mendonte se duhet të ish-te gati për ‘gjëmën’. Im atë qe mepizhama, dhe mamaja me zërin edridhur i thoshte : ‘Ik, vishuÇimi….’ Kishte ndodhur shpesh qëpolicët nuk i kishin lënë tëvisheshin viktimat e tyre, mirëpoÇimi nuk po lëvizte dot sikur i kish-in ngrirë këmbët.

Guximin për ta hapur derën emori burri i hallës sime, S. Borshi,të cilit i patën pushkatuar dyvëllezër. Kishte qenë në një qeli meta. Por kryegjyqtari qëlloi të ishtenjë ish vartës i tij në ushtri që enjihte mirë se qé antifashist. Për njërastësi të fatit e nxorën të pafajshëm.

Një oficer u shfaq në kornizën ederës së hapur dhe pyeti : ‘A e diniku e ka shtëpinë oficer Qerimi?’

‘Sigurisht – ia priti Sezaiu – por-ta përballë!’

Duke u përpjekur disi të përm-banin shqetësimin e thellë qëende nuk u ishte fashitur, mekëmbët që u dridheshin, secili ukthye në kthinën e tij. Në shpir-tin e tyre nuk gjente vend gëzimii shpëtimit. Ata e dinin që ank-the të tjera do të vinin, të frik-shëm, të ngjethshëm, të papritur.Dhe askush nuk e merrte dot memend se deri kur do të hiqejzvarrë fati i tyre …..

Shshshttt….. erdhën!!!....

E diel 8 Tetor 2017 - 19PUBLICISTIKA

NGA DASA DRNDIÆ*

Edhe një i vetëm çast mjafton t’içelë të fshehtat e jetës por çelësi ivetëm i të gjitha të panjohurave ësh-të Historia, kjo përsëritje e përjetshmedhe ky emër i tërheqës i tmerrit

Jorge Luis BorgesJorge Luis BorgesJorge Luis BorgesJorge Luis BorgesJorge Luis Borges

Prej gjashtëdhjetë e dy vjetëshpret.

Ajo ulet pranë dritares së lartënë dhomën e katit të tretë të njëndërtese austro-hungareze, nëpjesën e vjetër të Gorizias së Vjetërdhe përkundet aty. Karrigia ështëe vjetër dhe gërvin teksa ajo lëkun-det.

Po gërvin karrigia apo mos porënkoj unë? pyet ajo zbrazëtinë ethellë, që si çdo zbrazëti, e shtrinkudo mantelin e saj të madh të mose përthithë lëkundjen e gruas, tagëlltisë atë, të mund ta mbulojë,fundosë, mbështjellë, duke e gati-tur për groposje në të cilën kjoboshësi, boshësia e saj, është dukegrumbulluar tani kufomat e ngr-ira të së shkuarës. Ajo ulet paradritares të saj së vjetër të errësuar,duke marrë frymë thellë dhe shpe-

jt (sikur të jetë duke ofsharë, porqë në fakt nuk po e bën) dhe filli-misht orvatet të heqë qafe atë erëbajate përreth vetes, duke tundurduart sikur po heq qafe mizat,pastaj vazhdon në fytyrën e vet,sikur të jetë duke u larë apo po heqkleçkat prej qerpikëve. Kjo frymë efëlliqtë (i kujt? i kujt?) e mbushdhomën, shndërruar në një rrëkeinati dhe ajo e di se mund t’i sajojëguralecët rreth gurvarrit të vet,tani, për çdo rast, nëse ai nuk mundtë vijë, apo për rastin kur vjen, pasiajo për gjashtëdhjetë e dy vjetrresht po pret.

Do të vijë.

Ai do të vijë.

Ajo dëgjon zëra edhe pse zëranuk ka. Zërat e saj kanë vdekur.Njësoj, ajo bashkëbisedon me këtazëra të të vdekurve, ngatërrohet mekëta shpirtra, ngandonjëherëlëshohet dobët në krahët e tyre,kurse ata i pëshpëritin dhe e drej-tojnë kah peizazheve, të cilat i kaharruar. Në kokën e saj ngjarjetndodh të gëlojnë dhe atëherë men-dimet i shndërrohen në udhë stat-uetash, granitesh, mermeri, guri,figurinash gipsi, të cilat vetëm salëvizin buzët dhe përpëliten. Duhettë mbahen. Pa zërat, ajo është evetme, kapur në kafkën e vet qëshkon e bëhet me e butë, më e prek-shme mu si kafka e një të sapolin-duri, në të cilën truri nga pakmumifikohet, pulson i lodhur nëlëngjet e vrerëta, ngadalë, si zemrae saj, e pos të gjithave çdo gjëzvogëlohet. Dhe sytë e saj janë tëvegjël e me lot. Ajo i fton zërat qënuk ekzistojnë, zërat të cilët e kanëlënë, i fton për t’ia plotësuar brak-

tisjen.Tek këmbët e saj gjendet një

kosh i madh i kuq që i mbërrin derite gjunjët. Prej koshit ajo nxjerrjetën e saj dhe e var mu në një konopimagjinar realiteti. Heq letra, syr-esh gati njëqind vjet të vjetra, fo-tografi, kartolina, pjesëza gazete,revista dhe shfleton mes tyre, shfle-ton përmes grumbullit të letravepa jetë dhe atëherë i rigrumbullonsërish, këtë radhë mbi dysheme,apo mbi tavolinën pranë dritares.Rregullon ekzistencën e saj.Mishëron prejardhjen e vet, fatin evet, besimin e vet, qytete dhe fsha-trat në të cilat jetoi kohën e vet,kohën e grumbulluar dhe të den-dur, të ngjashme me një kulaç gji-gand që mjeshtrat e kuzhinës nëtregjet e qyteteve të vogla të Mit-teleuropa e përgatisin për festatpopullore dhe atëherë ajo e merratë, e gëlltit dhe e grumbullon tëgjithën, e bllokon vetveten brendasaj, dhe e gjitha ajo tani kalbet dhedekompozohet brenda saj.

Ajo është tmerrësisht e qetë.Dëgjon predikimin për veshët epalarë dhe e shtrin vetveten nëhistoritë e të tjerëve, këtu nëdhomën e stërmadhe brendabanesës së vjetër në Via Aprica menumër 47 në Goricë, që italianët equajnë Gorizia, në gjermanishtnjihet Görz kurse në dialektin fri-ulian Gurize, një miniaturë koz-mosi në këmbët e Alpeve, ku brig-jet e lumit Isonzo apo Soèa, i bash-kohen lumit Vipave në kufijtë eperandorive të rëna.

Tregimi i saj është një rrëfim ivogël, një nga ato të panumërtitsyresh për takimet, për gjurmët eruajtura të kontakteve njerëzore,ajo këtë e di, ashtu si di që tokamund të flerë deri sa të gjitha his-toritë e botës të rregullohen nëkozmikën e gjerë të patchëork-ut,që do mbështjellë Tokën, e deriatëherë historia, fantoma e reali-tetit, do të vazhdojë të shthurë, tëpresë, të ndajë çikazi, të kapëcopëzat e hapësirës dhe t’i qepë nëmbulesën e vetë vdekjes së saj. Ajoe di se pa rrëfimin e saj, historiado mbetet e pakryer, ashtu si e diqë atje s’ka fund në të vërtetë, qëfundi shkon drejt hapësirës së për-jetshme, përtej ekzistencës. Ajo edi se fundi është çmenduri, ashtusi i pati thënë Umberto Saba dikur,ndërsa dergjej këtu në Gorizia,mbase ishte me rrobën e doktorBasaglias apo ndoshta ishte nëTrieste tek doktori Ëeiss, ajo e dise fundi është një ëndërr nga e cilanuk zgjohesh. Dhe shkurtesat qëajo merr, udhët më të afërta për tëshkuar prej një vendi në tjetrin,ngandonjëherë janë të pakal-ueshme, janë realisht shtigje dh-ish. Këto shkurtesa mund të tra-zojnë nostalgjinë e vet për atoudhë të gjata, të drejta, drejtvizore,udhë provinciale, për të cilat gjith-ashtu Umberto Saba i pati treguardiçka atëherë, ndaj ajo i fshin gë-mushat e kujtesës së vet, kujtimepër të cilat ajo nuk mund të thotënëse ato janë mbytur gati në kuj-time apo janë ende në të tashmen,

diku mënjanë, të ruajtura, të pal-osura. Përgjatë këtyre shkurte-save të stërmëdha ajo çapitet. Ajoe di se nuk ekzistojnë rastësi; senuk janë si ajo tulla e famshme qëbie mbi kokën e ndonjë njeriu; ekz-istojnë marrëdhënie-dhe vetëven-dosje-prej të cilave me sa dukets’jemi në dijeni, për të cilat nekërkojmë.

Ajo ulet dhe përkundet, qetësiae saj është e padurueshme.

Është e hënë 3 korrik 2006HURRY UP PLEASE IT’S TIME

***Quhet Haya Tedeschi. Është e

lindur më 9 shkurt të vitit 1923 nëGorizia. Në dokumente shkruhetse më 8 prill në të njëjtin vit 1923 upagëzua nga prifti Aldo Boschin,që natyrisht ajo nuk e kujton, ash-tu si nuk i vjen ndërmend as nun-ja e vet Margherita Collenz. Pagë-zimin e ka drejtuar Don CarloBaubela. Baubela është mbiemërgjerman. Don Carlo Baubela-n ajoe takon në vjeshtën e 1944 kur aiështë i moshuar, i kërrusur dheshpërhap kundërmimin e temjan-it dhe duhanit me duart e tijgjysmë të ngrira dhe që i dridhenkur i jep bekimin. Gorizia ështënjë qytezë e vogël e këndshme. NëGorizia kanë ndodhur histori in-teresante, histori të vogla famil-jare si kjo e saj. Shumë anëtarë tëfamiljes ajo nuk i njohu kurrë. Përshumë syresh as nuk kish dëgjuar.Prindërit e nënës së saj dheprindërit e të atit kishin familje tëmëdha. Ka dhe kish pasur familjenë Gorizia me histori të koklavit-ura, por historitë e tyre nuk kish-in rëndësi përveç mënyrës që his-

LLAJM

Diplomacia si art i politikës së jashtme të një shteti ndaj shteteve të tjera, është rregulluese e raporteve, interesave tëpërgjithshme për mbarëvajtjen e marrëdhënieve të shteteve në çdo sferë: politike, ekonomike, kulturore dhe të tjera...

E në fund të fundit ç’është jeta pa dashuri,pa respekt, mirëqenie e lumturi?

A thua, kulmi i lumturisë është të qenit paqedashës,apo lakmitar për pushtet, monopol, pasurim e okupim?

NGA BEHRIM JUSUFI

Diplomacia si art i politikës së jashtme të njështeti ndaj shtetevetjera, është rregulluese

e raporteve, interesave tëpërgjithshme për mbarëvajtjen emarrëdhënieve të shteteve në çdosferë: politike, ekonomike, kultur-ore dhe të tjera. Themi art, ngaseështë mjeshtëri, të dish tëparaqesësh pikëpamjet e veta, tëpromovosh kulturën, traditën, tëmenduarit dhe veprën në popujt,gjuhët, kulturat dhe traditat tëngjashme apo të dallueshme. Poata popuj, kanë një qytetërim speci-fik, diçka që në fund të fundit pop-ullin tjetër e lidh, e bën të ngjas-hëm dhe të përafërt, sepse mund tëketë pasur të njëjtin fat historik,traditat e ngjashme, apo mund tëkenë qenë këta dy popuj në hapë-sirat e njëjta në të cilat me shekujkanë bashkëjetuar, edhe përpara setë kenë qenë kombe e shtete.

Po në anën tjetër, kemi menduarpër një gjë më të bukur, për një di-plomaci bashkëkohore mëmbresëlënëse, diplomacia e letër-sisë apo letërsia si diplomaci? Pasi

që letërsia është një pjesë e artit sikoncept gjithëpërfshirës nga njëraanë, dhe meqenëse edhe diploma-cia si e tillë është art, atëherë këtodyja do të shkriheshin në një tëvetme, në një art ku do të kulmon-te: e mira, lirika, poezia dhe proza.Do të përktheheshin veprat e au-torëve të ndryshëm, në secilën gju-hë të mundshme. Prej kësaj do tëkishin leverdi sidomos: etnitë,popujt, kombet dhe shtetet të cilati përafrojnë shumë elemente: his-toria, kultura, tradita dhe hapë-sira gjeografike.

Përkthimi, leximi, e promov-imi i veprave që do të shërbente sifilozofi e re e të menduarit të popu-jve të caktuar të cilët mbillnin ur-rejtje në historinë e tyreshumëshekullore, kishin përçarjedhe një të kaluar të hidhur, sikurseështë rasti me ballkanas. Kjo diplo-maci do të ishte shkëndijë e ndry-shimit të vetëdijes, së po atyrepopujve, shkak për një të nesërmemë të mirë, zbutje të tensioneve,dhe fillimi i një etape ku do të res-

pektohej: e kundërta dhe e ndrysh-mja, besimi, vepra, kultura, etnia,gjuha dhe mendimi i tjetrit dhe tëndryshmit.

Elementet qenësore të njëdiplomacie letrare do të ishin: lir-lir-lir-lir-lir-

ia e:ia e:ia e:ia e:ia e: shprehjes, lëvizjes, mendimit,komunikimit dhe veprimit. Një gjëe ngjashme pati ndodh pikërishtme 30.09.2017, në qytetin historiktë Prizrenit, ku kjo frymë i bash-koi tri shtete dhe tri etni: Bosnjëdhe Hercegovinën, Shqipërinë dheKosovën, i tuboi shqiptarët, bosh-njakët dhe turq në Qendrën Kul-turore “Yunus Emre”, në të cilën umbajt promovimi i dy romaneve tëakademikut Enes Kariæ: “Pjesmedivljih ptica” dhe “Jevrejsko grobl-je” të përkthyera edhe në shqip“Këngët e zogjve të egër”, me përk-thim të dyfishtë njëri në Gjilan ngaOJQ “Drita” në vitin 2010, me përk-thyes dr. Xhabir Hamiti dhe MusliImeri, dhe tjetri në Tiranë nga “Po-eteka” në vitin 2015, përtheu Ben

Andoni. Kurse romani “Varrezat çi-fute” u përkthye në Shkup nga “LogosA” në vitin 2016, përktheu Agim Leka.

Atmosfera nga ky promovimishte jashtëzakonisht mbresëlënëse,madhështore. Pikëpamjet të cilat iparaqitën promotorët e këtyre roman-eve ishin koncepcione të njëjta tëthëna me fjalë të ndryshme, që tëtre promotorë i bashkoi e njëjtafrymë, i njëjti mesazh e njëjtadëshirë që bartnin romanet e aka-demikut Kariæ. Ben Andoni si përk-thyes, mr. Azmir Jusufi si teolog dhedr. Sadik Idrizi si publicist, shtry-dhën gjithë përmbajtjen e roman-eve, ajkën dhe margaritarë të tyredhe shkëlqenin gjatë paraqitjeve tëtyre.

Shpresojmë që gjërat të tillatë ndodhin sa më shpesh, derisa tëarrihet ideja e diplomacisë letraremes ballkanaseve, por edhe popu-jve në gjithë globin. Vetëm ashturinia do të ketë mundësi të takohet,të shkëmbejë ide e mendime, t’i përa-frojë pikëpamjet dhe të respektojëtë kundërtën dhe të ndryshmen. Njëjetë ku do të respektohen vleratindividuale dhe kolektive, et-nitë, besimet, kulturat, gjuhët,bindjet, dhe pikëpamjet. Ku ve-pra e individit do t’i shërbejëshoqërisë për progres, kunjerëzit do të respektohen dhedo të jetojnë në paqe e do tëmundohen për idealet madhësh-tore për mbarë njerëzimin.

Letërsia si demokracibashkëkohore!

RROMAN

Kjo është një copëz nga romani i fundit i autores së njohur kroate, që është përkthyer në shqip dhe botuar nga“Poeteka”. Kemi zgjedhur titullin “Fëmijët e dashurisë dhe urrejtjes”, që i shkon më shumë fabulës së këtij romani...

Sonnenschein

Vijon në faqen 20

E diel 8 Tetor 201720 -REVIEW

PPOEZIA

NGA BARDHYL AGASI

Kushdo që është njohur mekrijimtarinë poetike tëPetraq Ristos, mund tëketë pyetur si është e

mundur që për vlerat dhe zërin esaj të veçantë të mos jetë bërë ob-jekt i një studimi të gjerë, që sigur-isht do të evidentonte një ecje tësuksesshme të poezisë shqipe nëkëto tri dekada, duke ndjerë, gjith-ashtu, nevojën e një kritike letrareprofesioniste, e cila pothuaj ka mu-nguar gjatë kësaj periudhe të tran-zicionit. Nuk mund të mendohet seky shkrim do të plotësonte sa-dopak këtë boshllëk, por nisem tëjap një mendim modest pas botim-it të librit të tij të fundit me titull“Para-j-sa?!” . Eshtë folur se letër-sia jonë, pra, edhe poezia, nuk ponjeh nivele të tilla si në vitet 60-tëdhe 70-të e më tej të shekullit tëkaluar, duke iu referuar autorëvedhe veprave të atyre viteve. Men-doj se nuk duhet mbetur në këtovlerësime dhe gjykime, mbasi, paasnjë ndrojtje, mund të shprehemse sot ka autorë dhe vepra të cilatshënojnë arritje të ndjeshme tëletërsisë sonë dhe vaçanërisht poez-isë. Pavarësisht nga vështirësitë ekohës, poetë të shumtë kanë gje-tur mundësi të botojnë dhe po t’imarrësh në sasi përbëjnë një shifërtë konsiderueshme. Mes tyre, nd-jen zëra të fuqishëm poetike, qëpadyshim i japin një përfaqësim tëdenje poezise shqipe dhe në arenënndërkombëtare. Ndër poetët editëve tona të një krijimtarie mepërmasa të mëdha, ndër më të njo-hurit dhe më të afirmuarit ështëPetraq Risto, poezia e të cilit i kakaluar tanimë kufijtë e tokësmëmë. Ajo ka marrë fluturim lartë-sive, duke i dhënë ajrit gjithë ko-det dhe mesazhet e shpirtit të tij.Vetë titujt e librave të tij të shumtëpoeticë, krahas atyre në prozë, janëkode që duhen zbërthyer për tëkuptuar domethënien e tyre dhepër të zbuluar thesaret poetike

gjatë shfletimit nga fillimi deri nëfund. Vëllimi i botuar sëfundmi tit-ulluar “Para-j-sa?!”, është një lartë-si tjetër e ngjitjes së Ristos, ashtusiç është shprehur dhe prof. AlfredUçi: “P.Risto është ndër ata pakemra poetësh që u afrohet majave”.

Risto është një poet që guxon, ainuk rreket në trajtimin e një tema-tike të ngushtë. Dhe atëherë kurvështrimi i tij poetik ngulitet në njëgjë në dukje e rëndomtë, ai i jep asajdritë, e gjallon dhe e larton me njëkuptim simbolik. Poezia e tij s’kalimite kohorë, e shkuara, e tanish-mja dhe e ardhmja shkrihen mestyre, duke zbuluar ide që i përka-sin çdo realiteti dhe që i shërbejnëaktualitetit pa kufij gjeografikë. Sie tillë ajo ka karakter universaldhe pavarësisht nga vendi ku ësh-të shkruar, në Bibliotekën Ko-mbëtare të Tiranës, në BrunchBrook Park në New Jersey, në li-braritë Barnes & Noble në NewYork, apo në Ankona të Italisë, etj.,çdo lexues i kudo ndodhur ai, endjen atë si të mbirë në dheun e tij.Idetë dhe problematika e poezisë sëRistos janë të përgjithshme, tëndjeshme në realitetin e çdo vendinë këtë epokë globale dhe si e tillëajo ka fituar të drejtën e qytetarisëdhe të nënshtetësisë kudo ajoshfaqet dhe merr udhë. Por ajo, siçështë vënë në dukje, para së gjith-ash është shqiptare, në çdo varg tësaj ndjehet aroma e dheut shqiptar,ajri i saj, shpirti dhe gjaku shqiptar.

Çdo mëngjes në Amerikë pi njëgote raki shqiptare,

në qiellzë zgjohet hardhia e ko-pshtit tim....

Poezia e Petraq Ristos ështëgjithmonë në shtegtim, jo thjeshtënjë letër e shkruar dhe e palosurbrenda një çante, por gjithmonë sinjë dritare, që e mbart me vete dhe

i gjen një mur kudo që ai vendoset.

Në vend të çantës në krah kamnjë dritare: po shkoj ti gjej njëmur…

Dhe poeti nga ajo dritare lëshontufat e vargjeve të tij, herë vetëti-ma rrufesh, herë me flatra shqipon-jash, herë me petale trëndafilash.Poezia e Ristos ngrihet në revoltë,kumbon si një thirrje, bëhet sirenëalarmi për rrezikun që kanos botëntonë, bashkohet me dhimbjen përmjerimin dhe varfërinë, psherëtinzhgënjimin për ëndrrat e shuara,ndjen neverinë për botën dhe hesh-tjen mizore, për atë shoqëri, ku py-etja e parë që bëhet është: Sa parake? Madje, me guximin e një poetiqytetar, ai zbulon të vërtetën kuparaja bën ligjin edhe në një vendtë tillë si Amerika, shembulli iDemokracisë dhe progresit.

Las Vegas: karusel Para-jseLas Vegas: karusel ku Ferri vlon

mbi Para-j-sëPara!...Para!...Para!....Sa?...Sa?,,,Sa?...

Apo ku

Statuja e Lirisë pyet: Ç’do të

thotë Liri?

Një nga poezitë më të bukura tëvëllimit është “Muri dhe fluturatMonark”, ku poeti shprehet metone revolte kundër ngritjes sëmureve të rinj, tani pas gati tri de-kadash nga rënia e Murit të Ber-linit.

“Dhe (mbi gjithçka) kam njëmerak: Do i pengojë Muri fluturatMonark?!” .

Poeti është i shqetësuar përproblemet aktuale si lufta kundërterrorizmit, kundër armatimit dhegarës bërthamore, kundër korrup-sionit, drogës, prostitucionit siplagë kryesore të shoqërisë së sot-me globale, ku s’ka heronj, por ësh-te koha heroinës dhe kokainës, qëvret shpirtrat e rinisë kudo. Njëthirrje të Ajnshtajnit për ndalimine armës bërthamore, poeti e bënapel të tij në poezine “Anshtajni ishkruan presidentit”, duke i dhënënjë tingëllim aq të fuqishëm aktu-al. Apeli i Ristos sjell në kujtesëluftrat e mëparshme botërore, kumiliona të vrarë të planetit duhettë ktheheshin në përvojë. Me kura-jon e një poeti të madh, Risto u drej-tohet popujve që të shohin në sy tëvërtetën dhe të mos i tremben asajsi kuajt kamxhikut, të mos lejojnëqë planeti të jetë “nën një këmishëhekuri...”

I ndërgjegjshëm dhe vlerësuespër rolin e tij si poet, Risto shpre-het se një poet i vërtetë futet në kaf-azin e krahërorit të kohës së vetdhe bëhet ose zemër, ose mushkëriklithese dhe si e tillë poezia e tijrreh me pulsin dhe thith ajrin ekohës. Poeti jeton me kohën, vësh-trimi tij depërton deri në kthinat esaj, ai mbledh material të bollshëmjetësor, seleksionon duke na dhënëme esencialen, asaj që përbën thel-

toria i kish zvarritur ata përgjatëshekujve, ashtu si pragjet e lumitpërfshijnë degët e thyera lënë tëlira aty në brigje dhe kërmat ebagëtisë, me barqet e fryra, lopët,sytë e tyre të tejdukshëm, minjtë epabishtë, kufomat me fytet etherura dhe vetëvrasjet. Në famil-jen e saj nuk kishte pasur tëvetëvrarë. Edhe nëse ata do të kish-in qenë, asaj nuk i kishin thënëndonjëherë asgjë.

Në Gorizia bënë vetëvrasje disapersonazhe të njohur. PërmesGorizias kaluan shumë, disambetën, disa ikën. Mes tyre kish-te Hebrenj dhe Paganë. Prej tyrekishte poetë, filozofë dhe piktorë.Burra dhe gra. Njeriu më i njohurqë ka vrarë veten në Gorizia ishteCarlo Michelstaedter.

Nëna e saj quhej Ada Baar...Shumë vite iu deshën të

mblidhte të dhëna nga të cilat sa-joi pemën e koklavitur të familjessë saj dhe mësoi se cili ishte, dhe ikujt syresh. Prej kohësh nuk ka

më se kë të pyesë. Ata që mbetënjanë fare të paktë, dhe kujtimet etyre janë të njollosura, plot me tëçara mbuluar me vula të zeza har-rese apo pretendimesh dhe ashtusi ishullzat gëlltitur në flakët emëdha ato ndriçojnë, bishtnues.Dhe zërat e vdekur tëparaardhësve të tyre fërgëllojnë,rënkojnë, burojnë nga cepat edhomës, nga dyshemeja, tavani,kacavirren përmes grilave vene-ciane dhe e gërvishtin historinëpërtej shtrirjes së saj.

Ajo as nuk e dinte sesidukeshin paraardhësit e saj. Nukkishte prova. Nuk kish të dhëna.

Familja e saj trazohet në thellë-si të tabanit (kujtesës së saj). Sotgjymtyrët, farefisi i afërt, janë kaqtë ngatërruar, e aq të çrregullt,saqë është e pamundur të dish kushtrihen. Organet e familjes së sajjanë të shpërndara kudo. Por, jetët

e fisit të saj janë gjithnjë e më paktë dobishme për rrëfimin dhepritjen e saj.

Gjyshi i saj u lind në Görz. Nënae saj u lind në Görz. Ajo lindi nëGorizia/Gorica. Kur shpërtheuLufta e Madhe, filloi të lëvizte e tëjetonte kudo. Ajo nuk e di sesi ish-te Görz dhe nuk e di as sesi ështëGorizia edhe pse ka plot gjash-tëdhjetë vjet këtu. Ajo i përshkonrrugëzat e Gorizias, por këto janëshëtitje të shkurtra, shëtitje tëshpejta, shëtitje me qëllim, këtojanë bjerraditë. Edhe kur shëtitjae saj është më e gjatë, apo kurshëtitja e saj është më e ngeshme(që ndodh kur ditët janë të butadhe dhoma e saj ndihet e ngrirë,një lloj inercie e lagësht), Haya nërrethinat e veta nuk vëren ndry-shime të mëdha. Asaj i duket sikurnë këto gjashtëdhjetë vjet është eulur në një dhomë të tkurrur, një

dhomë muret e së cilës zhvendos-en ngadalë nga brenda të bashko-hen me një sipërfaqe në miniaturë,një vijë, në kulmin e të cilës ulet,prehet. Ajo nuk e shikon, nuk ekëqyr, e me copat e dyllit në veshë,nuk dëgjon. Görz, Gorizia këtojanë ndijime. Nuk është e sigurtnëse kujtimet janë të sajat apo tëfamiljes së saj. Ndoshta janë kuj-time të freskëta. Dhe kur del,shullëhet në diell, mbledh Marga-rita, ulet në kafe “Joy” dhe tymos.Nuk e lë veten pas dore, nuk mbant’zeza, nuk lëkundet paprerë. Egjitha është mu si duhet. Ka njëtelevizor. Ka disa kujtime, kujtimetë vrullshme, të fragmentuara.Ajo tundet mbi fijet e të shkuarës.Mbi fijet e historisë. Ajo pwrkun-det në një rrjetë merimange. Ësh-të shumë e lehtë. Rreth saj, taniështë mjaftueshëm qetësi. Goriz-ia ka histori, ajo ka histori. Ditëtjanë kaq të vjetra.

Ngandonjëherë ëndërron.

*Përktheu nga origjinali*Përktheu nga origjinali*Përktheu nga origjinali*Përktheu nga origjinali*Përktheu nga origjinaliBen AndoniBen AndoniBen AndoniBen AndoniBen Andoni

Një poezi e veçantëgjithnjë në ngjitje

Shënime për vëllimin e ri poetik të Petraq Ristos “Para-j-sa?!”

bin më problematik të epokës.Poeti, krahas problemeve të

mëdha kohore, në poezinë e tij rrokdhe ato më të zakonshme, jetësore,njerëzore, të jetës së përditshme.Një lirizëm i hollë, i këndshëm për-shkon gjithë poezitë për dashurinë,ku ndeshim “një grua prej shiu esapoavulluar nga gjoksi i njëburri”, apo ku “njeriu dashuronshumë herë si lulëzimi në të njëjtatrrënjë”...

Në këtë vëllim me një titull sin-jifikativ, si në të gjithë poezinë eRistos përdoret një fjalor mjaft ipasur poetik, që buron nga e folu-ra e përditshme popullore, por qëmerr një tingëllim dhe një ngjyrimtë bukur, duke formuar vargje, qëngjajnë me tufat e zogjve në flu-turim, të rradhitura me një struk-turim të mrekullueshëm arkitek-turor. Jeta dhe natyra, lulet, pemët,gjethet, zogjtë, dielli, hëna, qielli,ajri, yjet, ylberi, era, vetëtima, shiu,zemra, gjaku dhe shpirti i njeriutetj. , përdoren me mjeshtri në botëne tij metaforike dhe alegorike.Metaforat e Ristos të shpërthyeranga një fantazi krijuese larg ab-straksioneve të pakapshme, per-ceptohen këndshëm dhe nga njëlexues i thjeshtë; poezia e tij ështësa elitare aq dhe e përthithur ngakushdo.

Poezia e Petraq Ristos është eveçantë në formë dhe në përm-bajtje. Vargu që ai përdor është igjatë, i lirë, i rrjedhshëm, plot ritëmdhe muzikalitet. Eshtë thënë se njëpoezi e bukur është ajo që recito-het bukur. Lexuesi poezinë e Ris-tos e shijon më mirë nëse edhe aivetë e shoqëron atë me recitim.Ndoshta vetë autori e reciton mëparë dhe e shkruan, ose e shkruanduke e recituar, duke ndjerë gur-gullimën e ëmbël të një lumi qërrjedh drejt detit të tij poetik.

Vazhdon të debatohet ende përraportin mes poezisë së traditësdhe asaj moderne, duke e parë tëparën si të vjetëruar dhe të kon-sumuar, si dhe të dytën si poezi tëkohës. Madje, tani flitet dhe përpoezinë postmoderne dhe nuk di-het se kur do të kemi dhe poezi post-postmoderne. Në emër të kësaj tëfundit ndeshim edhe poezi, sidomosnë rrjetet sociale, që veç autorimund të dijë se ç’ka dashur të thotë.Poezia e vërtetë s’ka nevojë përmbiemra pas saj. Ajo dallohet ngaideja që mbart, nga përmbajtja, ngandjenja e fuqishme që i përçon lex-uesit, nga shija estetike që i ndjelldhe, si e tillë, ajo është moderne.Në këtë kuptim poezia e Ristos ësh-të moderne, e kohës dhe e përvetë-sueshme nga të gjithë. Nuk dua tafus poezinë e tij në shtretër rry-mash, ekzistencialiste, modern-iste, impresioniste. abstraksion-iste etj., etj. Ajo është para së gjith-ash një poezi realiste, që dritëzo-het nga një romantizëm bashkëko-hor, një poezi e kohës dhe për ko-hën, nje poezi që u drejtohet tëgjithëve dhe u përket të gjithëve, mevështrim nga e ardhmja për tëgjithë. Dhe pse për vlerat e saj janëshprehur poetë dhe kritikë tëshquar brenda dhe jashtë vendit,unë dua të përsëris se poezia e Ris-tos, si krejt e veçantë dhe per origji-nalitetin e saj, për idetë e fuqishmeqë shpalos dhe për nivelin e lartë ar-tistik meriton me shumë vëmendjedhe të bëhet objekt studimi jo vetëmnga kritika, por dhe në auditoret dhetekstet tona shkollore, për t’u dhënëedhe më freski atyre, sepse siç ka vënënë dukje edhe shkrimtari dhe poetiynë i shquar, Moikom Zeqo: “PetraqRisto është një talent i vërtetë dhe epasuron poezinë shqipe jo me re-torikë, por me substancë të re”

Vijon nga faqja 19 Sonnenschein

E diel 8 Tetor 2017 - 21OPINION

Spanja nuk është Serbi e asKatalonja nuk është Kosovë!

Opinioni i Ditës

Nga Arian Galdini

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... por pa diskutim që janëtreguesit bazikë të cilit krah akamp i përket në ndarjet e mëdhaglobale.

Që ne shqiptarët i përkasimPerëndimit dhe duhet të jemi përPerëndimin, me Perëndimin, nëPerëndim, kjo nuk do shumë anal-iza e fjalë të gjata për ta pohuar,pranuar e kuptuar të gjithë.

Kush ngre dyshime a beson nëtë tjera alternativa e mundësi, nukbesoj se ka mësuar nga historia eka rrokur saktë se cila është emira natyrale e shqiptarëve dheshqiptarisë si bashkëkuptimësi.

Të vijmë te zhvillimet më të fun-dit në Katalonjë.

Mediat i dhanë dritë pa fund,gjithçkaje që ndodhi me votiminpër Pavarësinë e Katalonjës dhedhunën policore mbi votuesit.

Vini re: në të njëjtën periudhëkohore diku në një anë tjetër të glo-bit, kurdët kryenin referendumine tyre për pavarësi.

Nuk mund të jenë të rastë-sishme këto dy ngjarje të mëdhahistorike që ngjizin, ngërthejnë epërziejnë shumë interesa e komp-likime ndërkombëtare.

Madje vetë Presidenti i Turqisë,i kaq shumë adhuruar në Shqipëri,Kosovë e te shqiptarët e Maqedo-nisë, duke reaguar ndaj referen-dumit kurd, riktheu për diskutimshtetësinë e Kosovës.

Qarqe e media të caktuara, nëTiranë, Athinë a Beograd, nisën tëpërmendin skenarë të ngjashëmme atë të Katalonjës, në Himarëdhe Dropull.

Katalonja çuditërisht u bara-zua si rast me Kosovën dhe dhunapolicore e qeverisë spanjolle mbivotuesit katalonjas, u krahasuame dhunën e mirëkuptueshmetashmë sipas tyre, të Millosheviçit.

Ta ndajmë këtë punë me kujdes.Serbia nuk është as Spanja e as

ish-Jugosllavia. Serbia është njështet i krijuar e njohur me mar-rëveshje ndërkombëtare pas rëniessë Jugosllavisë, e pas ndarjes sëMalit të Zi kur shpalli Pavarësinë.

Serbia është vend shkaktar, nx-itës dhe fajtor për luftën dhe krimete luftës që ndodhën gjatë procesittë shpërbërjes së Jugosllavisë.

Serbia ka qenë vend diktatorialgjatë regjimit komunist nëJugosllavi.

Serbia ishte vend diktatorialdhe luftëbërës e gjenocidkryesgjatë periudhës së prishjes sëJugosllavisë.

Serbia është ende një vend nëzhvillim dhe me parametra dhetregues të ulët demokratikë, nëproces negocimi për anëtarësim nëBE.

Ndërsa Spanja ka dekada që ika mbyllur hesapet me diktaturat.Spanja është demokraci e zhvillu-ar dhe vend anëtar i BE-së.

Historia e Spanjës me Katalon-

jën mund të jetë si historia e çdoLandi të Gjermanisë me Gjerman-inë.

Dhuna policore në një venddemokratik edhe kur është dispro-porcionale dhe harbute, si ajo qëu ushtrua kundër votuesve përPavarësinë e Katalonjës, është padiskutim shkelje e rëndë e tëdrejtave të njeriut, është energjik-isht e dënueshme, por kurrsesi ekrahasueshme me aparatin krim-inal të një shteti diktatorial.

Pse duhet të merremi ne sh-qiptarët me këtë çështje?

Sepse në çdo fillimtetor botaperëndimore feston bashkimin eGjermanive.

Koha e ndarjeve mori fund merënien e Murit të Berlinit.

U desh një luftë botërore mak-abre sikurse ishte L2B që bota të

ndahej më dysh pas përfundimit tësaj. Gjysma e botës ra nën kthetrate ‘perandorisë së djallit’ apo Bash-kimit Sovjetik, dhe gjysma tjetërqëndroi nën Perëndimin e lirisë dhevlerave e dinjitetit njerëzor.

Mbyllja paqësore e Luftës sëFtohtë, i dha menjëherë efektet esaj pozitive.

Lufta dhe dhuna ndajnë. Paqjadhe liria bashkojnë.

Bashkimi i Gjermanisë ishteedhe fitorja më e madhe e Perën-dimit, ngase ky vend madhështoru bë edhe garanti i ëndrrës europi-ane.

Diktatura, lufta dhe dhuna endau e prishi edhe Jugosllavinë.

Në Perëndim është kohë paqejedhe lirie, e nuk ka as vend e as kohëpër ndarje.

Kush financon dhe mbështet

ndarjet brenda vendeve të lira, kainteresa lufte dhe tinëzare.

Terrorizmi i IRA-s dikur nëIrlandën e Veriut dhe i ETA-s nëSpanjë, është e ditur, provuar dhee qartë nga të gjithë se ka qenë ifinancuar dhe mbështetur nga ‘pe-randoria e djallit’.

Kthimi i IRA-s në OJF dhe qetë-simi i ETA-s ka qenë fitore e Perën-dimit, por jo përfundimtare.

Tashmë betejat dhe luftëratjanë jokonvencionale. Ato zhvillo-hen në shtëpitë tona, në lagjettona, në qytetet tona, me mjetet elirisë dhe demokracisë.

Kësisoj, bëjmë mirë të jemi tëkujdesshëm kur anësohemi ebëhemi palë me katalonjasit.

Ka një dallim themeltar që du-het ta bëjmë.

Qytetaria, rezistenca, fisnikëriadhe idealizmi i qytetarëve votuespër Katalonjën, le të na bëhet mod-el veprimi qytetar që na vjen ngaPerëndimi.

Kauza e tyre nuk na përketneve e nuk është fare e mbështet-shme.

Dhuna policore mbi qytetarëtkatalonjas është fortësisht edënueshme.

Akti i mbrojtjes së integritetitshtetëror të Spanjës, meritonmbështetje pa ngurrim fare.

Spanja është vend lirie dhedemokracie. Mbrojtja e Spanjësështë jetike për Perëndimin.

Kështu e mendoj dhe gjykojunë, e shpresoj që qëllimin e këtijreflektimi ta përtypin, pranojnëdhe mirëkuptojnë sa më shumëshqiptarë.

Dua më shumë Shqipërinë!

Falë Hënës në qiellin tuaj që u buzëqeshPlutoni t , Marsi t dhe Venusi t , do jenishumë efikasë për të zgjidhur çdo çësh-tje, shpejt dhe pa mundim. Do merrnishumë lavdërime, pasi do dini të vlerë-soni iniciativat shumë mirë, pa i luzio-net e tepërta entuziaste.

DEMI

Në dashuri kohët e fundit po bëni njëhap prapa dhe një përpara. Merrni para-sysh një kritikë konstruktive dhe do tëkuptoni atë që dëshironi me të vërtetë.Pranoni ftesën e një miku që keni kohëqë e njihni, i cili do t’ju ndihmojë t’ijepni zgjidhje një problemi të komplikuar.

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

V I R G J E R E S H A

GAFORJA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Mund të gjendeni përpara dy personaveshumë të rëndësishëm për ju. Të ndërm-errni rrugën e vjetër mund të duket zgjedh-ja më e mençur, por jo gjithmonë rezultone suksesshme. Për shkak të Saturnitkundër nga shenja e Shigjetarit, mund tashihni të kufizuar lirinë tuaj të veprimit.

Hëna favorizuese nga Demi ju sugjeronqë të mos ngacmoni kujt imet e së sh-kuarës dhe të shijoni bukurinë dhe gëz-imin që ju ofron e tashmja. Mos merrnirrezikun e panevojshëm të merreni meshumë gjëra njëkohësisht. Reflektonimirë dhe zgjidhni prioritetet.

Hëna te Demi do t’ju bëjë të pavendosur për shumëçështje, si në aspektin familjar ashtu edhe në atësentimental. Shkëputuni pak dhe do e shihni që çdogjë do shkojë në vendin e duhur. Me Jupiterin bash-këpunues nga Peshorja, do dini të përfitoni më tëmirën nga situatat e favorshme.

Hëna dashami rëse nga q ie l l i i Demi tdo j u l e j o jë t ë d i l n i nga n jë kon teks ti paqar të për të nd jekur n jë r rugë mëtë pë lqyeshme pë r j u . Venus i j u dotë buku r dhe të nd r i t shëm; g jen i ko -hën për t ra j t ime r ig jeneruese dhe n jëmode l t ë r i f l okësh .

M e D i e l l i n d h e M ë r k u r i n q ë b a s h -k o h e n n ë s h e n j ë , s o t n x i t o n i t ëm b y l l n i a k t i v i t e t e t r u t i n ë , p o r m em e n d i m i n q ë t ë z g j e r o n i f u s h a t t u -a j a t ë i n t e r e s i t . N d a j e n i p a kl o d h j e n . B a s h k i m i b ë n f u q i n ë d h el a r g o n m o n o t o n i n ë .

Për shkak të Hënës kundër nga Demi, njëdashuri e vjetër ndoshta kthehet në jetëntuaj, por tregohuni të vendosur: ka shumëmundësi që thjesht do humbisni kohë. Dojeni në qendër të vëmendjes në shoqërinëtuaj. Nga ju priten zgjidhje për të tejkaluarnjë vështirësi.

Venusi në kuadraturë me Saturnin: njëperson që më parë e keni gjykuar si pozi-tiv, në fakt do shfaqet sipërfaqësor dheshumë pak interesant. Me Neptunin kundër,kini kujdes: mos u kushtoni shumë vë-mendje propozimeve pak të besueshme.

Plutoni përkëdhel Hënën te Demi, dukekrijuar një gjendje shpirtërore euforike qëdo ju lejojë të shprehni gjithë pasionin dhedashurinë për partnerin tuaj. Do jeni nëpozitën e duhur të fitoni besimin e një tëafërmi shumë kritik ndaj zgjedhjeve tuaja.

Hëna te Demi nuk është në favorin tuaj,por sidoqoftë do arrini të përballoni dikëqë përpiqet të ndërhyjë shumë në jetëntuaj. Me Saturnin favorizues, përpiqunitë g jen i kohë për veten tua j për t ’uçlodhur në qetësi.

Falë Neptunit që kalon në shenjë, dokeni dëshirë për emocione të forta dhen e v o j ë n p ë r t ë k a l u a r k o h ë m e t ëdashurin e zemrës. Do f i toni vëmend-jen e një personi që kishte kr i juar njëide total isht të gabuar për ju.

Dhuna policore në një vend demokratik edhe kurështë disproporcionale dhe harbute, si ajo që u

ushtrua kundër votuesve për Pavarësinë eKatalonjës, është pa diskutim shkelje e rëndë e të

drejtave të njeriut, është energjikisht edënueshme, por kurrsesi e krahasueshme me

aparatin kriminal të një shteti diktatorial.

Serbia nuk është as Spanja e as ish-Jugosllavia.Serbia është një shtet i krijuar e njohur memarrëveshje ndërkombëtare pas rënies së

Jugosllavisë, e pas ndarjes së Malit të Zi kurshpalli Pavarësinë.

E diel 8 Tetor 201722 - OPINION

Europa dhe luftapër shtresën e mesmeChristoph Strack

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... të modernizimit dhe mbësh-tetësve të modernizimit”. Kjo linjëmanifestohet në “copëzimin” e ele-ktoratit. Shkencëtari është njëringa autorët e një studimi përzgjedhjet në Bundestag, të cilinfondacioni Bertelsmann e paraqi-ti këtë të premte nën titullin“Zgjedhje popullore”. Në të, ek-spertët analizojnë me ndihmën edy instituteve demoskopike 621zona elektorale përfaqësuese nëGjermani dhe kanë pyetur mbi10.000 gjermanë në ditët paszgjedhjeve për sjelljen e tyre nëvotim.AFD DHE MESI I SHTRESËSAFD DHE MESI I SHTRESËSAFD DHE MESI I SHTRESËSAFD DHE MESI I SHTRESËSAFD DHE MESI I SHTRESËSSË MESME TË SHOQËRISËSË MESME TË SHOQËRISËSË MESME TË SHOQËRISËSË MESME TË SHOQËRISËSË MESME TË SHOQËRISË

Një rezultat i rëndësishëm: nëluftë për mesin e shtresës së mes-me të shoqërisë, AfD u bënkonkurrencë para së gjithash par-tive unioniste. Në këtë mjedis, “Al-ternativa për Gjermaninë” si “par-ti e qartë populiste e djathtë” mori20 për qind të të gjitha votave tëzgjedhësve. Këto janë 14,6 pikë për-qindjeje më shumë se në zgjedhjete Bundestagut 2013. “AfD fitoi atjembi mesataren vota”, shprehetChristina Tillmann, drejtore e pro-gramit “E ardhmja e demokracisë”e fondacionit “Bertelsmann”.Njëkohësisht, CDU dhe CSU patënrënie të dukshme në këtë ambientsocial të mesit të shtresës së mes-me të shoqërisë. Me një rënie prej15 për qind, humbja qe më e lartë

se në kampet e tjera shoqërore.Verhkamp është i pasigurt se

çfarë do të thotë ky rezultat në planafatgjatë për kampin unionist dheai bën krahasim me SPD. Social-demokratët sot - dhe këtë e tregon

Dje në “Deutsche Welle”

edhe rezultati i 24 shtatorit - nukjanë më një parti, “që ka një ambi-ent social bazë” dhe një strukturëambienti social në cilëndo formëqoftë. Vehrkamp thotë se tani çësh-tja është “nëse humbjet në ambi-

entet sociale do të marrin përpartinë unioniste të njëjtën rrugësi ato të SPD në 15-20 vitet e fun-dit”.COPËZIMICOPËZIMICOPËZIMICOPËZIMICOPËZIMI

Një rezultat i dytë i rëndë-

sishëm për shkencëtarët, rritja epjesëmarrjes në votime në zgjedh-jet për Bundestagun ka çuar “nënjë pakësim të ndjeshëm të copëz-imit social”. Kjo përshkruanhendekun midis një pjesëmarrjejetë madhe në zgjedhje dhe në lagjetë forta nga pikëpamja ekonomikedhe sociale dhe një vlere të ulët nëlagje ekonomikisht të dobëta. Nëvitin 2013, midis këtyre grupeveshoqërore dallimi ishte 29,5 përqind, kurse tani ishin 26,7 për qind.

Kjo rrudhje - thotë ChristinaTillmann - duhet vlerësuar pozitiv-isht dhe është e “rëndësishme përdemokracinë”. Por, ajo formulonmbi këtë bazë një paralajmërim tëqartë. Në Gjermani nuk duhet tëketë hapësira ose rajone “në tëcilat, partitë e konsoliduara t’ipushojnë aktivitetet e tyre, ku tëjenë zona të lira nga fushata elek-torale”.

Për rrudhjen është kujdesuredhe AfD, sepse ajo çoi në kutitë evotimit zgjedhës. Më shumë se 65për qind e tyre janë skeptikë tëmodernizimit. Tjetër është çësht-ja, nëse AfD - për ekspertët e fon-dacionit një parti “e qartë popu-liste e djathtë” - ka një programpër këta njerëz. Demokracia kagjithmonë “një fuqi të madhe inte-gruese”, thotë Vehrkamp. Këtë ajoe ka dëshmuar herë pas here dheduhet ta dëshmojë sërish.

E diel 8 Tetor 2017 - 23ZBAVITJE

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

PËRG

JIGJ

ET E

FJA

LËKR

YQEV

E TË

NUM

RIT

TË K

ALUA

R

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1. Një doktor... i Fritz Lang6. U paraprinë hoteleve.11. Kush nuk ka... nuk ha13. Eshtë djall14. Një mund të ketë i rrallë.15. Ishin perëndi të Samotrakias.17. Institucione Botuese Autonome.18. Eshtë infeksion në bark20. Fundi i një samurai.21. Një markë kafeje.22. Mbyllin një hark.23. Mund të jetë emërore.25. Ishte muzikanti që nuk përsriste.28. Në krye të avokatëve.29. Qerre pa qe.30. Një pjesë e adoleshentëve.32. Një banor imagjinar i planetit të kuq.

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

35. Nuk shuhej dot nga Tantali.36. Desnuda e Goya-s.37. Ruhet ajo sportive.39. Vetëvrasja e samurait.41. Drita pa kufizj.43. Eshtë yll i skuadrës.44. I dashuri i Aidas.46. Eshtë zhurmë47. Ishte lulja e harresës.

VERTIKAL1. James, armiku i Sherlock Holmes.2. Eshtë edhe ajo saudite.3. Imami aktore4. I kanë çift turket.5. Inicialet e Seagal aktor.6. Eshtë dëshmore... çudibërëse.7. Në fund të lutjes.

8. Eshtë sporti me stil të lirë.9. Mbeten në fund.10. Eshtë rasti i veçantë, karakteristik.12. Conan ai i Schwarzenegger.13. Gjysmë ditari.15. Mario, që qe bomber argjentinas.16. Mund të prishej nga një... kleçkë.18. Në hyrje të pistës.19. Një numër... femrash.21. Eshtë qyteti i Besës24. Qyteti që quhej edhe Sebaste.26. Njëlloj për latinët.27. Mund të bëjnë stil të lirë.31. Damon aktor.33. Eshtë pije e jona.34. Në krye të noterëve.36. Film i Robert Altman.38. Skuadra merengue.39. Një pjesë e hasmërisë.40. Rrallë është përgjysmë.42. Nisur pa kufij.45. Fillojnë mobilizimin.

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

- Jemi ajo që mendojmë.- Është e nevojshme që njeriu t’i afrohet gjithmonë e më

shumë të mirës e të përpiqet të ruajë mendjen e tij ngaligësitë. Mendja e atij që bën vepra të mira me gjysmëzemre, në fakt, merr kënaqësi në të keqe.

- Sa më pak të keni, aq më pak duhet të shqetësoheni.

- Dhimbja e nxit njeriun të mendojë. Mendimi e bën njeriuntë mençur. Mençuria e bën jetën të lehtë.

- Prej njëqind sëmundjeve, pesëdhjetë shkaktohen nga ga-bimet tona e pesëdhjetë të tjera nga mosdija jonë.

- Irlandeze: Ji i lumtur me çfarë ke, do të shohësh se kepërse të jesh i lumtur.

- ''Një mik i vërtetë është shumë evështirë që të gjendet, shumë evështirë që të largohet, dhe është epamundur që të harrojë''.

- ''Disa herë, akoma dhe gjërat mëtë parëndësishme do të mund tëishin gjëra të jashtëzakonshme,nëse do t'i bënim me njerëzit eduhur''.

Elizabeth Green

- ''Të mund të flesh i qetë, të mundtë duash dhe të mbash mend sekëtu jemi të gjithë kalimtarë''.

Jorge Luis Borges

HORIZONTAL1. Riza aktor.7. Një fjalë si hiç.11. Një mund të jetë diplomatik.12. Premton të bëhet as.14. Janë felinë... të zinj.16. Ami i Maupassant.18. Heroi i Emilio Salgarit.19. Qe anarkist i famshëm rus21. Një mungesë gjaku.22. Susanna shkrimtare23. Të parat në cilësi.25. Mbyllin një shtëpi.26. Mbeten në fund.27. Qendër në kaos.28. Ka brirë piktoreskë një i tillë30. Inicialet e Camus.31. Motra...e Kolë Idromenos33. Një konfuzion total.34. Rastet pa set.36. Rastisin në krye.

37. Fillojnë detyrën.38. Bektashi këngëtare.39. Andrea aktore.41. Sampras i tenisit.43. Shkroi Korbi (indic).44. Triolet e Trëndafilë me kredi.46. Kilmer aktor.47. Në krye të robotëve.49. Unë dhe ti.50. Një mund të jetë fetar.51. Stephane poet francez

VERTIKAL.1. Fillojnë praktikën.2. Britma e Arkimedit.3. Ekstreme në trap.4. Në fund të fundit.5. Janë fjetoret e ushtarëve6. Parker regjisor.7. Vivaldi kompozitor.8. Një shkop për karambol.9. Janë firmat rentiere.

10. Një i fundit mbi të gjithë11. Kufizojnë tatimet13. Janë nomadë.15. Panik pa kufij.16. Fryn detin17. Sidney regjisori i Serpico.18. Jep alarmin.20. Fillojnë nazet.24. Janë llogari.25. Alan regjisor.29. Roman regjisor.32. Eshtë X ajo e sulmit.33. Kapen të parat.35. Një provë... inteligjence.37. Një markë lap top.40. Fillojnë matjet.41. Rruga e Ferenc Molnar.42. Qerre pa qe.45. Fillojnë lirinë.46. Fillojnë vallen.48. Në mes të dhomës.

TTTTThënie tëhënie tëhënie tëhënie tëhënie tëmençuramençuramençuramençuramençura

A R T E T K A M P U L A

R E A L T A H A R R I S

O R K P E R S N K N P

M T H E R R I M E T D I

A K E S M E R E T K O R

T U R H A M E S R R A

S E C I L I N M O T E T

M A D A M E A K O M A A

I R O N I A T O M E T T

T I N A B L L L O I

E A H A L I L I S A M

T A D I A N A A N T E N A

P A K I C A P A L L A T E

R U U D E R A H E R E T

O T L I P R R P T I M O

V O L A M A T O R I P N

O R A S A T I R E T

K E V A S H A T B E L A

A T L N E K A R R A P

T A R I S E H A R K U

O R T A K E T B M E R

R O Q E V E R I A N O T

E M U T E M E Z E R O

T A P A N E L L Y T I M

E L E K T R I K K U R A

T E R R E N I K A N A L

I R M A F O N I K E

K A V I K T I M A T K

A M A R R E Z I T E S

M E T E O R I T E T A

R O M A N T I K E T Z N

E N E D A T T K O D

C I C E L A T I K O N E

E T E R O L A O Z A R

T O E A F A T A L

A R K I V A T D A K E T

1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13

14 15

16 17 18

19 20 21

22 23 24

25 26 27 28 29

30 31 32 33

34 35 36 37 38

39 40 41 42 43

44 45 46 47 48 49

50 51 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13

14 15 16

17 18 19

20 21 22

23 24 25 26 27

28 29 30 31

32 33 34 35

36 37 38

39 40 41 42

43 44 45

46 47

6 2 9 13 15 11 7 2 5 P 1 11 2 7

4 9 12 4 11 2 14 13 15 8 2

1 12 4 2 12 4 11 6 1 8

4 11 2 1 5 10 3 1 15 12 2

7 4 12 5 10 3 4 6 1 7 2 12

3 5 10 3 1 14 4 6 1

4 12 2 5 1 7 2 12 2 11 4 3

7 10 6 10 1 14 4 8 12 10 7 4

12 11 1 9 4 12 6 8 15 8

1 12 12 15 12 15 1 1 12 1 14

7 2 14 4 12 7 K 10O 9 S 13H 3 4

4 12 1 7 9 4 7 9 4 11 4 12

REKLAME E diel 8 Tetor 201724 -

LISTA/ EMRAT, 33 ZV.MINISTRAT STRUKTURA E RE E QEVERISE, … · quhet AKU", u shpreh kryem-inistri,...

Documents

Transcript of LISTA/ EMRAT, 33 ZV.MINISTRAT STRUKTURA E RE E QEVERISE, … · quhet AKU", u shpreh kryem-inistri,...