Ligji për Arsimin e Lartë
-
Upload
anonymous-b7cwspl3tz -
Category
Documents
-
view
396 -
download
4
description
Transcript of Ligji për Arsimin e Lartë
-
REPUBLIKA E SHQIPRIS
Kuvendi
P R O J E K T L I GJ
Nr._______/2015
PR
ARSIMIN E LART DHE KRKIMIN SHKENCOR N INSTITUCIONET E ARSIMIT T LART N REPUBLIKN E SHQIPRIS
N mbshtetje t neneve 78 dhe 83, pika 1, t Kushtetuts, me propozimin e Kshillit t Ministrave, Kuvendi i Republiks s Shipris
V E N D O S I:
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 1 Misioni i arsimit t lart
Arsimi i lart sht e mir dhe prgjegjsi publike dhe ka pr mision:
a) t krijoj, t zhvilloj, t prcjell dhe t mbroj dijet prmes msimdhnies, krkimit shkencor si dhe t zhvilloj artet, t nxit dhe t zhvilloj edukimin fizik dhe sportet;
b) t formoj specialist t lart dhe t prgatit shkenctar t rinj, n prputhje me prioritetet e zhvillimit t vendit, duke kontribuar n rritjen e standardeve t demokracis n vend;
c) t ofroj mundsi t barabarta pr t prfituar nga arsimi i lart dhe t msuarit gjat t gjith jets;
1
-
) t kontribuoj n zhvillimin ekonomik, social dhe kulturor n nivel kombtar dhe rajonal, si dhe n forcimin e siguris publike dhe kombtare;
d) t mbshtet prioritetet strategjike dhe interesat e zhvillimit t vendit; dh) t integroj msimdhnien me krkimin shkencor.
Neni 2
Qllimi i ligjit
Ky ligj ka pr qllim:
a) t prcaktoj misionin, objektivat kryesor t arsimit t lart dhe krkimit shkencor, rregullat e krijimit, organizimit, drejtimit, administrimit, financimit dhe mbylljes t institucioneve t arsimit t lart;
b) t krijoj nj sistem t unifikuar dhe t standardizuar t msimdhnies, krkimit shkencor n institucionet e arsimit t lart, shkurtimisht IAL, inovacionit bashkkohor e konkurrues n hapsirn evropiane t arsimit t lart;
c) t krijoj mekanizma t qndrueshm t sigurimit t cilsis n institucionet e arsimit t lart, n prputhje me standardet evropiane, si dhe t prcaktoj rolin e shtetit n arsimin e lart;
) t vendos arsimin e lart mbi baza t qndrueshme financiare duke krijuar mundsin pr shfrytzimin e burimeve t ligjshme t financimit;
d) t garantoj mundsi t barabarta mbi bazn e merits pr t gjith individt q duan t ndjekin studimet n arsimin e lart;
dh) t bazoj sistemin e arsimit t lart mbi parimin e konkurrencs s lir mes institucioneve t arsimit t lart, personelit akademik dhe studentve.
Neni 3
Autonomia e institucioneve t arsimit t lart
1. Institucionet e arsimit t lart gzojn liri akademike, autonomi financiare, organizative dhe t przgjedhjes s personelit, n prputhje me legjislacionin n fuqi.
2. Liria akademike garantohet nprmjet s drejts:
a) pr t organizuar veprimtarit e msimdhnies, ato krkimore-shkencore, t inovacionit si dhe veprimtarit krijuese;
b) pr t hartuar dhe zhvilluar programet e studimit dhe pr t prcaktuar fushat e veprimtaris krkimore-shkencore;
2
-
c) pr t organizuar procesin e promovimit t personelit akademik.
3. Autonomia financiare garantohet nprmjet s drejts:
a) pr t krijuar t ardhura t ligjshme nga veprimtarit e msimdhnies, nga veprimtarit krkimore-shkencore, nga t drejtat intelektuale, nga markat dhe patentat, nga shrbimet, nga veprimtarit artistike e sportive, si dhe nga veprimtari t tjera ekonomike, t cilat prdoren n prputhje me legjislacionin n fuqi;
b) pr t prfituar fonde nga shteti dhe organizma t tjer; c) pr t caktuar rregullat e brendshme t financimit dhe t shprndarjes t t
ardhurave sipas veprimtaris dhe nevojave t institucionit; ) pr t prcaktuar tarifat e studimit n prputhje me kt ligj; d) pr t administruar pasurit e luajtshme dhe t paluajtshme q institucionet
zotrojn ligjrisht, n prputhje me misionin e tyre.
4. Autonomia organizative dhe e przgjedhjes s personelit garantohet nprmjet s drejts:
a) pr tu vetqeverisur, pr t zgjedhur organizmat drejtues, pr t organizuar
strukturat dhe rregulluar mnyrat e ushtrimit t veprimtaris s tyre nprmjet akteve t tyre t brendshme, t hartuara n prputhje me kt ligj dhe me aktet e tjera, ligjore e nnligjore, n fuqi;
b) pr t caktuar kritere pr pranimin e studentve n programet e studimit, n prputhje me kt ligj;
c) pr t lidhur marrveshje me persona juridik, publik dhe privat, vendas ose t huaj, pr zhvillimin e veprimtarive msimdhnse, krkimore-shkencore, kualifikuese, inovative si edhe veprimtari t tjera t ligjshme;
) pr t caktuar n mnyr t pavarur numrin e personelit, kriteret dhe procedurat e przgjedhjes s tij, si dhe pr t prcaktuar pagat e personelit, n prputhje me formn e institucionit.
Neni 4
E drejta pr arsimim
1. T drejtn pr t ndjekur arsimin e lart e kan t gjith ata individ q kan prfunduar me sukses arsimin e mesm dhe t cilt plotsojn kriteret e pranimit t prcaktuara nga kuadri ligjor n fuqi dhe nga institucionet e arsimit t lart.
3
-
2. Shteti garanton arsimimin edhe pr individt q plotsojn kriteret e pranimit n nj program t ciklit t par t studimeve, n nj program t integruar t studimeve ose n nj program t studimeve profesionale, por q nuk kan mundsit financiare pr ti prballuar ato. Kshilli i Ministrave nxjerr akte nnligjore pr prcaktimin e kategorive t individve q prfitojn nga kjo e drejt. Arsimi u garantohet n kto programe studimi edhe individve t cilve u njihet kjo e drejt me ligje t veanta.
Neni 5
Roli i shtetit n arsimin e lart
1. Shteti, nprmjet organeve dhe strukturave prgjegjse, n prputhje me funksionet e tij rregullatore dhe themeluese t institucioneve publike t arsimit t lart dhe si financues i arsimit t lart e krkimit shkencor, ka prgjegjsit dhe detyrimet, si m posht vijon:
a) Garanton autonomin dhe lirin akademike t institucioneve t arsimit t lart;
b) sht prgjegjs pr prcaktimin dhe monitorimin e standardeve n arsimin e lart pr hapjen dhe akreditimin e institucioneve e t programeve t studimit q ato ofrojn;
c) Vlerson cilsin dhe funksionimin e institucioneve t arsimit t lart prmes agjencive t tij, atyre t pavaruara ose t huaja duke br publik procesin dhe rezultatet e tij;
) V n dispozicion fonde publike pr mbshtetjen e programeve t studimit ose fushave t caktuara t krkimit shkencor, n prputhje me prparsit e zhvillimit dhe interesave strategjik t vendit;
d) V n dispozicion fonde publike pr t garantuar aksesin n arsimin e lart, sipas merits, pavarsisht nga mundsit financiare t individve;
dh) Garanton paprekshmrin e institucioneve t arsimit t lart dhe t territorit t tyre. Ndrhyrja e organeve t rendit publik n mjediset akademike bhet me krkesn ose lejen e titullarit t institucionit t arsimit t lart. Vetm n rastet e kryerjes s nj vepre penale flagrante, n rastet e fatkeqsive natyrore dhe gjendjes s jashtzakonshme, organet e rendit publik kan t drejt t ndrhyjn edhe pa lejen e titullarit t institucionit t arsimit t lart. Cenimi i paprekshmris s institucioneve t arsimit t lart ndshkohet sipas legjislacionit n fuqi;
e) Garanton laicitetin e institucioneve t arsimit t lart publik dhe mosprdorimin e simboleve fetare prej tyre. Arsimi i lart jolaik dhe
4
-
specifikat e funksionimit t institucioneve t tij rregullohen me vendim t Kshillit t Ministrave.
2. Institucionet e arsimit t lart ruajn neutralitet politik. Brenda territorit t tyre
nuk zhvillohen veprimtari politike.
Neni 6 Prkufizime
N kuptim t ktij ligji, termat e mposhtm kan kto kuptime: 1. Arsimi i lart, arsimimi q ofrohet pas arsimit t mesm nga institucionet e
arsimit t lart, sipas prcaktimeve t ktij ligji dhe akteve t tjera nnligjore. 2. Krkimi shkencor baz, veprimtaria krkimore-shkencore, q ka pr qllim
kryesor zgjerimin, thellimin, rikonceptimin dhe riintegrimin e njohurive shkencore mbi fenomenet e studiuara dhe t kuptuarit teorik t ndrveprimit midis aktorve t ndryshm dhe vet procesit ku ato ndikojn.
3. Krkimi shkencor i zbatuar, veprimtaria krkimore-shkencore, q ka pr
qllim t gjej zgjidhje praktike dhe specifike me objektiv kryesor shfrytzimin e njohurive teorike me qllim zbatimin e tyre n praktik, kryesisht pr t mbshtetur zhvillimin n fushat teknike dhe teknologjin.
4. Institucionet e arsimit t lart, personat juridik q ofrojn arsimim t lart
ose kualifikim profesional pas arsimit t mesm dhe, sipas llojit t institucionit, edhe krkim shkencor si pjes e sistemit t arsimit t lart, t krijuar, dhe q ushtrojn veprimtarin n prputhje me aktet ligjore dhe nnligjore n fuqi. Institucionet e arsimit t lart jan t organizuara n institucione publike, jopublike dhe publike t pavarura t arsimit t lart.
5. ECTS - Europian Credit Transfer System, prcaktimi i kreditit sipas
Sistemit Evropian t Transferimit t Krediteve t formimit n arsimin e lart. 6. Akreditimi, procesi i pavarur pr vlersimin e jashtm t cilsis, i cili
prcakton nse institucioni i arsimit t lart dhe/ose programet e studimit, q ai ofron, prmbushin standardet e caktuara t cilsis, n prputhje me aktet ligjore dhe nnligjore n fuqi.
5
-
7. Vlersimi krahasues, procesi formal i analizs s rezultateve t arritura prej institucioneve t arsimit t lart, mbi bazn e t cilit kryhet renditja e tyre.
8. Sigurimi i brendshm i cilsis, procesi i vazhdueshm i monitorimit,
vlersimit, garantimit, ruajtjes dhe prmirsimit t cilsis s veprimtaris n institucionet e arsimit t lart, q zhvillohet nga vet institucionet.
9. Vendosja e kushteve pr nj institucion t arsimit t lart, detyrimi pr t
prmbushur kushtet dhe pr t plotsuar kriteret brenda nj afati t arsyeshm pr ushtrimin e veprimtaris s institucionit t arsimit t lart, t vendosura nga ministria prgjegjse pr arsimin pas nj procesi inspektimi, duke lejuar vazhdimsin e veprimtaris s institucionit.
10. Pezullimi i veprimtaris s institucionit, heqja e s drejts pr t regjistruar
student pr nj afat maksimal dyvjear, deri n prmbushjen e kushteve t vendosura nga ministria prgjegjse pr arsimin pr plotsimin e kritereve pr ushtrimin e veprimtaris s institucionit t arsimit t lart.
11. Mbyllja e veprimtaris s institucionit, heqja e s drejts pr t ushtruar
veprimtarin mbi bazn e lejeve t prfituara, n rastet kur IAL-ja nuk prmbush kushtet dhe nuk plotson kriteret pr ushtrimin e veprimtaris s institucionit t arsimit t lart.
12. Tarifa e aplikimit, vlera monetare q shlyen studenti pr aplikim n nj
program studimi.
13. Tarifa e konkurrimit, vlera monetare q shlyen studenti pr t konkurruar pran institucionit t arsimit t lart pr t fituar n nj program studimi, n ato raste kur institucioni parashikon zhvillimin e konkursit.
14. Tarifa e regjistrimit, vlera monetare q shlyen studenti pr tu regjistruar n
nj program studimi.
15. Tarifa e shkollimit, vlera monetare q shlyen studenti pr ndjekjen e nj programi studimi pran nj institucioni t arsimit t lart.
16. Tarifa e studimit prfshin tarifn e regjistrimit dhe tarifn e shkollimit.
6
-
17. Bursa, financimi monetar q jepet pr t mbshtetur arsimimin e nj studenti, mbi bazn e arritjeve akademike t tij ose kritereve t tjera, n prputhje me aktet ligjore dhe nnligjore n fuqi.
18. Dokumenti i prioriteteve, dokumenti q prcakton strukturn e shpenzimit t
fondit publik pr arsimin e lart dhe krkimin shkencor n prputhje me prioritetet e vendit.
19. Sistemi i studimeve me koh t plot prfshin organizimin e programeve t
studimit me ngarkes akademike normale 60 kredite ECTS n nj vit akademik.
20. Sistemi i studimeve me koh t zgjatur prfshin organizimin e programeve t studimit me t njjtn ngarkes akademike totale t programeve t studimit me koh t plot, por me kohzgjatje m t madhe e q n asnj rast nuk mund t kaloj dyfishin e kohzgjatjes normale.
21. Programi i studimit, nj trsi veprimtarish akademike dhe/ose krkimore
shkencore, prfundimi me sukses i t cilave i jep t drejtn studentit t pajiset me nj certifikat, diplom ose grad shkencore prej institucionit t arsimit t lart q e ofron at, n varsi t llojit t programit t studimit.
22. T msuarit gjat gjith jets, ndjekja e veprimtarive dhe/ose programeve
msimore n periudha t ndryshme t jets, me synim zgjerimin e njohurive pr t rritur aftsit studimore dhe/ose profesionale.
23. Diplom e prbashkt, diploma e lshuar bashkrisht me marrveshje nga s
paku dy institucione t arsimit t lart, q dshmon prfundimin me sukses t nj programi t prbashkt studimi.
24. Diplom e dyfisht ose e shumfisht, diploma e lshuar vemas nga dy ose
m shum institucione t arsimit t lart, me marrveshje, q dshmon prfundimin me sukses t nj programi t prbashkt studimi.
25. Karrier akademike, veprimtaria msimore dhe krkimore-shkencore e
personelit akademik t institucionit t arsimit t lart.
26. Leja e hapjes, vendimi i Kshillit t Ministrave pr hapjen e nj institucioni t arsimit t lart, kur ky i fundit prmbush kriteret dhe standardet e prcaktuara n kt ligj dhe n akte nnligjore, q i njeh nj subjekti t drejtn pr t themeluar nj institucion t arsimit t lart.
7
-
27. Leja pr t filluar veprimtarin akademike prmbahet n urdhrin e
ministrit prgjegjs pr arsimin pr fillimin e veprimtaris s nj institucioni t arsimit t lart.
28. Riorganizimi i institucionit t arsimit t lart, ndryshimi i strukturs dhe
mnyrs s funksionimit t institucionit t arsimit t lart. 29. Plani buxhetor njvjear, parashikimi i specifikuar i aktivitetit financiar t
nj institucioni t arsimit t lart, q pritet t kryhet n nj periudh njvjeare. 30. Plani buxhetor afatmesm, parashikimi i specifikuar i aktivitetit financiar t
nj institucioni t arsimit t lart, q pritet t kryhet n nj periudh trevjeare.
31. Plani strategjik i zhvillimit t institucionit, dokumenti ku prcaktohen objektivat e institucionit t arsimit t lart apo t njsive prbrse t tij, si dhe mjetet e mnyrat e realizimit t tyre.
32. Gjurmimi i studentve, procesi i ndjekjes s studentit lidhur me
kualifikimet e tij t mtejshme dhe punsimit sipas programit t ndjekur. 33. N kategorin Profesor prfshihen titujt akademik: Profesor, Profesor
i asociuar, Profesor emeritus, Akademik i asociuar dhe Akademik.
KREU II ORGANIZIMI I ARSIMIT T LART DHE KRKIMIT SHKENCOR
Neni 7
Ministria prgjegjse pr arsimin Ministria prgjegjse pr arsimin sht institucioni q realizon programin qeveriss n fushn e arsimit t lart dhe krkimit shkencor prmes:
a) hartimit t politikave n fushn e arsimit t lart dhe krkimit shkencor si dhe miratimit t planit strategjik n kt fush;
b) hartimit dhe propozimit t bazs ligjore n fushn e arsimit t lart dhe krkimit shkencor;
8
-
c) propozimit n Kshillin e Ministrave t modelit t financimit e t buxhetit pr arsimin e lart dhe krkimin shkencor, sipas prcaktimeve t ktij ligji dhe akteve t tjera, ligjore e nnligjore, n fuqi;
) propozimit n Kshillin e Ministrave t marrjes s vendimit pr hapjen, bashkimin e nj institucioni t arsimit t lart me nj institucion tjetr dhe mbylljen e institucioneve t arsimit t lart;
d) lejimit t fillimit t veprimtaris s institucioneve t arsimit t lart; dh) miratimit t hapjes s programeve t reja t studimit, riorganizimit,
pezullimit t veprimtaris akademike dhe mbylljes s tyre; e) kontrollit t pajtueshmris s veprimtaris s institucioneve t arsimit t
lart me aktet ligjore e nnligjore n fuqi; ) auditimit, s paku nj her n tre vjet, t prdorimit t fondeve publike n
institucionet e arsimit t lart; f) propozimit n Kshillin e Ministrave t kufirit maksimal t tarifs s
shkollimit pr programet e studimit t ciklit t par n institucionet publike t arsimit t lart;
g) administrimit t regjistrit shtetror t gradave shkencore dhe titujve akademik;
gj) mbshtetjes me infrastrukturn e nevojshme pr veprimtarit krkimore-shkencore vetm n institucionet publike t arsimit t lart;
h) mbshtetjes s veprimtarive t inovacionit dhe zhvillimit; i) prcaktimit t dats zyrtare t fillimit dhe mbarimit t vitit akademik pr t
gjitha institucionet e arsimit t lart; j) verifikimit t ligjshmris s zhvillimit t zgjedhjeve n institucionet publike
t arsimit t lart dhe prcjelljes pr emrim t kandidatit fitues t zgjedhjeve pr Rektor n universitetet publike te Presidenti i Republiks;
k) vendosjes s kushteve pr institucionin ose pezullimit t veprimtaris s tij, bazuar n raportet e kontrollit t ligjshmris, t akreditimit ose auditimit;
l) propozimit n Kshillin e Ministrave pr mbylljen e veprimtaris s institucionit t arsimit t lart, bazuar n raportet e kontrollit t ligjshmris, t akreditimit ose auditimit.
Neni 8
Kshilli i Arsimit t Lart dhe Krkimit Shkencor 1. Kshilli i Arsimit t Lart dhe Krkimit Shkencor (KALKSH) sht organ
kshillimor pr politikat e arsimit t lart dhe krkimit shkencor, pran ministrit prgjegjs pr arsimin.
2. Emrimi i antarve t KALKSH-it bhet nga ministri prgjegjs pr arsimin.
9
-
3. Organizimi, funksionimi dhe kohzgjatja e qndrimit n detyr dhe shprblimi i
antarve t KALKSH-it prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave.
Neni 9 Qendra e Shrbimeve Arsimore
1. Qendra e Shrbimeve Arsimore (QSHA) sht institucion publik, q ka pr
mision ofrimin e shrbimeve n fushn e arsimit t lart pr qytetart dhe IAL-t si dhe sigurimin e aksesit publik n t dhnat pr arsimin e lart. Ofrimi i shrbimeve ndaj t tretve bhet nga QSHA pas miratimit nga ministria prgjegjse pr arsimin, kundrejt pagess s tarifave t prcaktuara me vendim t Kshillit t Ministrave.
2. QSHA sht institucioni q koordinon procesin e aplikimit n institucionet e arsimit t lart pr ndjekjen e studimeve n programet e ciklit t par, atyre t integruara dhe programet profesionale. Kjo qendr krijon dhe administron regjistrin kombtar t studentev t t gjitha cikleve dhe nj baz t dhnash pr institucionet e arsimit t lart lidhur me programet e studimit, diplomat apo certifikatat q ato lshojn. Ajo pajis do student t regjistruar n nj institucion t arsimit t lart me nj numr unik matrikullimi q e shoqron deri n marrjen e diploms pr programin prkats t studimit, sipas prcaktimeve t bra me udhzim t ministrit prgjegjs pr arsimin.
3. do institucion i arsimit t lart ka pr detyrim q t raportoj n QSHA brenda afateve t prcaktuara nga ministria prgjegjse pr arsimin, pr t gjith aplikantt e regjistruar n ciklin e dyt dhe t tret t studimeve t larta, si pr dhe listn e t diplomuarve sipas cikleve.
4. QSHA organizon dhe administron provimin e shtetit pr profesionet e rregulluara n bashkpunim me organet kompetente prkatse.
5. QSHA sht institucion n varsi t ministris prgjegjse pr arsimin q
financohet nga buxheti i shtetit dhe nga t ardhurat e veta, si dhe ka t drejtn e administrimit t t ardhurave t krijuara, n masn 90% t vitit buxhetor. T ardhurat e paprdorura kalojn n vitin pasardhs buxhetor.
6. Organizimi, funksionimi i QSHA-s dhe procedurat e regjistrimit t studentve rregullohen me udhzim t ministrit prgjegjs pr arsimin.
10
-
7. Qendra ofron do shrbim tjetr t ngarkuar nga ministri prgjegjs pr arsimin.
Neni 10 Agjencia Kombtare e Financimit t Arsimit t Lart
1. Agjencia Kombtare e Financimit t Arsimit t Lart (AKFAL) sht
institucion publik n varsi t ministris prgjegjes pr arsimin, q ka pr detyr kryesore shprndarjen e fondeve publike pr:
a) mbshtetjen e veprimtaris s institucioneve publike t arsimit t lart; b) mbshtetjen me bursa studimi pr studentt e shklqyer me not
mesatare maksimale nga sistemi i arsimit t mesm t lart, studentt n programet e studimit n fusha prioritare dhe studentt nga shtresa sociale n nevoj;
c) garantimin e skems s kredive studentore.
2. AKFAL-i propozon kriteret pr shprndarjen e fondeve publike.
3. Ministria prgjegjse pr arsimin miraton kriteret dhe formulat e shprndarjes s fondeve publike t prcaktuara n pikn 1, t ktij neni, dhe shpall do vit dokumentin e prioriteteve sipas drejtimeve kryesore.
4. Organizimi dhe funksionimi i AKFAL-it rregullohen me vendim t Kshillit t Ministrave.
Neni 11
Agjencia Kombtare e Krkimit Shkencor dhe Inovacionit 1. Agjencia Kombtare e Krkimit Shkencor dhe Invoacionit (AKKSHI) sht
institucion publik n varsi t ministris prgjegjse pr arsimin dhe shkencn, q ka pr detyr kryesore shprndarjen e fondeve pr programet e krkimit shkencor mbi bazn e projekteve t paraqitura prej institucioneve t arsimit t lart dhe institucioneve t krkimit shkencor n fushat e shkencave natyrore, inxhinierike dhe teknologjike, mjeksore, bujqsore, sociale dhe humane.
2. AKKSHI identifikon fushat prioritare t krkimit shkencor, teknologjis dhe inovacionit, si dhe vlerson n nivel kombtar programet e projektet n fushat e siprprmendura.
11
-
3. AKKSHI sht prgjegjse pr prhapjen e informacionit dhe koordinimin e proceseve t aplikimit n projekte ndrkombtare t krkimit shkencor n arsimin e lart.
4. AKKSHI organizon do katr vjet procesin e vlersimit t veprimtaris krkimore-shkencore t njsive baz t institucioneve t arsimit t lart, si dhe i rendit ato n baz t ktij vlersimi. AKKSHI i komunikon vlersimin Agjencis Kombtare t Financimit t Arsimit t Lart. Metodologjia e procesit t vlersimit rregullohet me vendim t Kshillit t Ministrave.
5. AKKSHI miraton, mbi bazn e konkurrencs s lir midis aplikantve, fonde pr projektet e studimeve t doktorats.
6. Agjencia administron edhe fonde t tjera t krkimit shkencor dhe inovacionit, n kuadrin e programeve kombtare, ndrkombtare dhe dypalshe t krkimit shkencor, t cilat i shprndan bazuar n aplikimet e institucioneve.
7. AKKSHI paraqet pran ministris prgjegjse pr arsimin dhe shkencn raportin vjetor t veprimtaris s saj. Rezultatet e puns s saj vlersohen nga ministria prgjegjse pr arsimin dhe shkencn, bazuar edhe n fondet e prftuara n nivel kombtar nga programet ndrkombtare t krkimit shkencor.
8. Prbrja, organizimi dhe funksionimi i AKKSHI-s, i Bordit t Administrimit, si dhe shprblimi i antarve t ktij bordi prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave.
Neni 12
Baza kombtare e t dhnave pr krkimin shkencor 1. Baza kombtare e t dhnave pr krkimin shkencor n sistemin e arsimit t
lart administrohet dhe prditsohet nga AKKSHI-ja dhe prfshin: a) listn e disertacioneve t doktoratave t mbrojtura dhe abstraktet prkatse
n nj nga pes gjuht e Bashkimit Evropian: anglisht, frngjisht, gjermanisht, spanjisht, italisht;
b) listn e punimeve t diploms s ciklit t dyt dhe t tret, t mbrojtura, dhe abstraktet prkatse n nj nga pes gjuht e Bashkimit Evropian: anglisht, frngjisht, gjermanisht, spanjisht, italisht;
12
-
c) listn e prditsuar t kontributit shkencor t personelit akademik e krkimor t institucioneve t arsimit t lart dhe krkimit shkencor dhe t personelit krkimor t instituteve t tjera t krkim-zhvillimit.
2. AKKSHI administron dhe bn publike bazn e t dhnave me t gjitha projektet e financuara n kuadrin e programeve kombtare dhe ndrkombtare t krkim-zhvillimit.
Neni 13
Agjencia e Sigurimit t Cilsis n Arsimin e Lart
1. Agjencia e Sigurimit t Cilsis n Arsimin e Lart (ASCAL) sht institucion juridik publik. Ajo sht prgjegjse pr sigurimin e cilsis n arsimin e lart. ASCAL, prmes mekanizmave t sigurimit t cilsis, akreditimit dhe proceseve t tjera, monitoron dhe vlerson cilsin e institucionit dhe t programeve t ofruara. ASCAL bazon veprimtarin e saj mbi udhzuesit e saj, n Kodin e Cilsis s Arsimit t Lart i cili prditsohet me standardet dhe udhzuesit evropian t cilsis n hapsirn evropiane t arsimit t lart.
2. ASCAL bashkpunon me institucionet e arsimit t lart pr ngritjen dhe
funksionimin e sistemit t brendshm t sigurimit t cilsis. 3. ASCAL realizon procesin e vlersimit pr akreditimin e institucioneve t
arsimit t lart dhe t programeve t studimit q ato ofrojn, si dhe monitorimin n vijim t cilsis s tyre.
4. ASCAL gzon pavarsi n hartimin dhe miratimin e procedurave t saj,
kritereve dhe formateve t vlersimit, przgjedhjen e ekspertve dhe komisioneve t posame t vlersimit, si dhe prmbajtjen dhe rezultatet e raporteve t vlersimit t cilsis akademike.
5. ASCAL vepron edhe nprmjet komisioneve t zgjedhura dhe t pavarura, sipas
fushave kryesore t arsimit t lart n shkencat natyrore, inxhinierike dhe teknologjike, mjeksore, bujqsore, sociale dhe humane. Kto komisione kan karakter t prkohshm dhe prbhen nga ekspert me kualifikime akademike, me prvoj n arsimin e lart dhe krkimin shkencor dhe njohs t proceseve t cilsis.
6. Emrimi i drejtorit t ASCAL bhet me urdhr t Kryeministrit, mbshtetur n
propozimin e ministrit prgjegjs pr arsimin.
13
-
7. N kuadr t vlersimit t jashtm t cilsis, ASCAL bashkpunon dhe bashkrendon veprimtarin e saj me agjenci homologe, pjes t Rrjetit Evropian t Sigurimit t Cilsis (ENQA).
8. ASCAL publikon raportin vjetor t veprimtaris s saj dhe raportet
prfundimtare t vlersimit t institucioneve t arsimit t lart dhe programeve t studimit.
9. ASCAL financohet n mnyr t balancuar nga buxheti i shtetit dhe t ardhurat
e krijuara nga veprimtaria e saj. Ajo ka t drejtn e prdorimit t 90% t ktyre t ardhurave. T ardhurat e paprdorura gjat nj viti financiar kalojn n vitin pasardhs.
10. Organizimi dhe funksionimi i ASCAL rregullohen me vendim t Kshillit t
Ministrave.
Neni 14 Bordi i Akreditimit
1. Pr procesin e akreditimit t institucioneve t arsimit t lart dhe programeve t
studimit, pran ASCAL ngrihet Bordi i Akreditimit, i cili sht organ kolegjial vendimmarrs dhe i pavarur n veprimtarin e tij.
2. Bordi merr vendimin prfundimtar mbi akreditimin e institucioneve t arsimit t lart dhe programeve q ato ofrojn.
3. Bordi miraton me krkes t institucionit t arsimit t lart kryerjen e vlersimit t jashtm nga nj prej agjencive antare t ENQA-s.
4. Bordi i Akreditimit prbhet nga ekspert t huaj dhe vendas, personalitete n fushn e arsimit t lart dhe sigurimit t cilsis.
5. Mandati i antarve t Bordit t Akreditimit sht 4 vjet. 6. Emrimi dhe shkarkimi i kryetarit dhe antarve t Bordit t Akreditimit bhet
me urdhr t Kryeministrit, me propozimin e ministris prgjegjse pr arsimin.
7. Organizimi dhe funksionimi i Bordit t Akreditimit, si dhe masa e shprblimit t kryetarit dhe antarve t tij prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave.
14
-
Neni 15 Konferenca e Rektorve
1. Konferenca e Rektorve sht organ kolegjial, i pavarur, i prbr nga titullart
e institucioneve t arsimit t lart.
2. Konferenca e Rektorve kryen veprimtari t koordinimit dhe zhvillimit t arsimit t lart dhe krkimit shkencor si dhe funksione t tjera t prcaktuara me ligje t veanta.
3. Konferenca e Rektorve jep rekomandime lidhur me shtje t arsimit t lart me interes kombtar.
4. Konferenca e Rektorve mban lidhje me shoqata homologe pr nxitjen e shkmbimeve universitare q ndihmojn prparimin e arsimit t lart dhe krkimit shkencor.
5. Konferenca e Rektorve funksionon n baz t statutit t miratuar prej dy t tretave t antarve t saj.
KREU III INSTITUCIONET E ARSIMIT T LART
Seksioni I
Organizimi dhe llojet e institucioneve t arsimit t lart
Neni 16 Organizimi i institucioneve t arsimit t lart
1. Institucionet e arsimit t lart jan t organizuara n institucione publike,
jopublike dhe publike t pavarura, sipas prcaktimeve t ktij ligji. Institucionet e arsimit t lart krijohen, hapen, organizohen, financohen, akreditohen, vlersohen, pezullohen dhe mbyllen n prputhje me kt ligj dhe aktet nnligjore t dala n zbatim t tij. Ato ofrojn programe t licencuara t studimeve, pr t cilat lshojn diploma pas akreditimit t institucionit dhe programit t studimit.
15
-
2. Institucionet publike t arsimit t lart jan persona juridik publik q vetfinancohen, financohen nga buxheti i shtetit ose nga burime t tjera t ligjshme.
3. Institucionet jopublike t arsimit t lart jan persona juridik privat. Veprimtaria q ato zhvillojn mund t jet fitimprurse ose jofitimprurse.
4. Institucionet publike t pavarura t arsimit t lart jan persona juridik publik q krijohen, sipas ktij ligji, me vendim t Kshillit t Ministrave me krkesn e institucioneve t arsimit t lart.
5. Institucionet e arsimit t lart, q ofrojn programe studimi n fusha me
veprimtari akademike specifike lidhur me organizimin dhe zhvillimin e procesit msimor, gzojn status t veant. Ky status i jepet institucionit t arsimit t lart me vendim t Kshillit t Ministrave, me propozimin e ministris prgjegjse pr arsimin e lart.
6. Institucionet ofruese t arsimit t lart, q gzojn status t veant, n rastet kur nuk u nnshtrohen rregullimeve t prcaktuara me vendim t Kshillit t Ministrave dhe udhzimit prkats t ministrit prgjegjs pr arsimin, funksionojn dhe administrohen sipas parimeve dhe prcaktimeve t ktij ligji pr institucionet e arsimit t lart.
7. Institucionet e arsimit t lart t llojeve kolegj universitar ose akademi, t cilat
pr t paktn tri vite akademike nuk kan m shum se respektivisht, gjashtqind dhe treqind student, dhe q prmbushin kushtet e kodit t cilsis t procesit msimor, mund t mos plotsojn kushtet e piks 4, t nenit 24, n marrveshje me minsitrin prgjegjse pr arsimin e lart.
8. Llojet e institucioneve t arsimit t lart jan: universitetet, kolegjet universitare, akademit dhe kolegjet profesionale t larta.
Neni 17
Universiteti
1. Universiteti sht institucion i arsimit t lart q vepron n fushn e arsimit, krkimit shkencor, veprimtarive krijuese dhe profesionale.
16
-
2. Universiteti prfaqson nj struktur t integruar dhe t prbr nga njsi kryesore, njsi baz dhe njsi t tjera, sipas prcaktimeve t statutit t institucionit. Ai ka n prbrje s paku tri fakultete.
3. Universiteti ofron arsimim t lart, zhvillim t dijeve, t shkencs, t inovacionit dhe t profesioneve.
4. Universiteti zhvillon krkim shkencor baz e t zbatuar, veprimtari krijuese, ofron shrbime dhe ushtron veprimtari t tjera, n prputhje me fushat e programeve t studimit, me kt ligj dhe me statutin e tij, si dhe mbshtet aftsimin e personelit akademik n funksion t misionit t tij.
5. Universiteti ofron programe studimi n t gjitha ciklet e studimeve t arsimit t lart, si edhe programe studimi me karakter profesional.
Neni 18
Akademia 1. Akademia sht institucion i arsimit t lart i profilizuar, q vepron n fushn e
arsimit t lart dhe t krkimit shkencor, veprimtarive krijuese dhe profesionale.
2. Akademia prfaqson nj struktur t prbr nga t paktn nj fakultet. N prputhje me fushn prkatse t kompetencs, akademia mund t ofroj programe t studimeve n t gjitha ciklet e studimit, si dhe programe studimi me karakter professional.
3. Akademia mund t realizoj krkim shkencor baz dhe t zbatuar, shrbime, si
dhe ushtron veprimtari t tjera, bazuar n kt ligj dhe n statutin e saj.
Neni 19 Kolegji Universitar
1. Kolegji Universitar sht institucion i arsimit t lart q vepron n fushn e
arsimit, krkimit shkencor, veprimtarive krijuese dhe profesionale.
2. Kolegji Universitar prfaqson nj struktur t prbr nga njsi kryesore, njsi baz dhe njsi t tjera, sipas prcaktimeve t statutit t institucionit. Ai ka n prbrjen e tij s paku dy fakultete.
17
-
3. Kolegji ofron arsimim t lart, zhvillim t dijeve, t shkencs, t inovacionit dhe t profesioneve.
4. Kolegji mund t zhvilloj krkim shkencor, veprimtari krijuese, ofron shrbime si dhe ushtron veprimtari t tjera, n prputhje me fushat e programeve t studimit, me kt ligj e me statutin e tij, si dhe mbshtet aftsimin e personelit akademik n funksion t misionit t tij.
5. Kolegji Universitar ofron programe studimi n ciklin e par dhe/ose t dyt t studimeve dhe programe studimi me karakter profesional.
Neni 20
Kolegji profesional i lart
1. Kolegji profesional i lart sht institucion i arsimit t lart me orientim profesional, q prgatit profesionist me aftsi praktike.
2. Kolegji profesional i lart prfaqson nj struktur t prbr nga s paku dy departamente.
3. Kolegji profesional i lart ofron veprimtari msimore dhe trajnuese, q zgjasin
nj ose dy vite akademike me ngarkes prkatsisht 60 ose 120 kredite ECTS dhe q finalizohen me lshimin prkatsisht t nj certifikate ose diplome profesionale.
4. Kolegji profesional i lart mund t ngrihet edhe pran institucioneve t arsimit t lart, q kan statusin e universiteteve dhe kolegjeve universitare. N kto raste ai konsiderohet si njsi kryesore e institucionit. N t gjitha rastet e tjera kolegji profesional i lart konsiderohet njsi e veant e arsimit t lart. Mnyra e organizimit dhe funksionimit t tij rregullohet me vendim t Kshillit t Ministrave.
Seksioni II
Struktura e institucioneve t arsimit t lart
Neni 21 Njsit prbrse t institucioneve t arsimit t lart
1. Institucionet e arsimit t lart prbhen nga njsi kryesore, njsi baz dhe njsi
t tjera sipas prcaktimeve n statutin e institucionit t arsimit t lart.
18
-
2. Njsit kryesore jan fakultetet, institutet krkimore-shkencore dhe kolegjet
profesionale t larta n rastet kur ngrihen pran institucioneve t arsimit t lart q kan statusin e universiteteve dhe kolegjeve universitare.
3. Njsit baz jan departamentet dhe qendrat krkimore-shkencore.
Neni 22 Fakulteti
1. Fakulteti sht njsi kryesore q bashkrendon msimdhnien dhe krkimin
shkencor n fusha t prafrta ose t ndrthurura. Fakulteti ofron programe t studimeve t cikleve t ndryshme, n prputhje me llojin e institucionit t arsimit t lart.
2. Fakulteti organizohet n s paku tri njsi baz, s paku dy prej t cilave jan departamente.
3. Struktura e fakultetit, prbrja, funksionimi, si dhe drejtimi i tij prcaktohen n statutin dhe aktet e tjera t institucionit t arsimit t lart, n prputhje me prcaktimet e ktij ligji.
4. Fakulteti miraton kriteret e pranimit t studentve pr secilin program studimi, bazuar n propozimet e njsive baz, n prputhje me prcaktimet e ktij ligji dhe t akteve nnligjore.
Neni 23
Instituti krkimor-shkencor 1. Institucionet e arsimit t lart mund t krijojn institute krkimore-shkencore,
si pjes prbrse t tyre. Instituti kryen veprimtari krkimore-shkencore, zhvillimi dhe inovacioni. Ai prbn nj njsi kryesore t institucionit dhe mund t mbshtet realizimin e programeve t ciklit t dyt dhe t tret, kur programet ofrohen nga njsi t tjera kryesore t institucionit.
2. Struktura e institutit krkimor-shkencor, prbrja, funksionimi, drejtimi i tij prcaktohen n statutin dhe n aktet e tjera t institucionit t arsimit t lart.
19
-
Neni 24 Departamenti
1. Departamenti sht njsi baz e zhvillimit t msimdhnies dhe t puns
krkimore-shkencore t fakultetit, i cili prfshin fusha krkimi t prafrta dhe grupon disiplinat msimore respektive. Ai sht prgjegjs pr programet e studimit q ofron.
2. Departamenti mund t krijohet edhe nga fakultete t ndryshme t nj IAL-je pr organizimin dhe realizimin e programeve t studimit me karakter ndrdisiplinor. N kto raste, funksionimi dhe varsia e ktij departamenti prcaktohen n statutin e institucionit t arsimit t lart. Ky departament nuk merret n konsiderat pr efekt t prmbushjes s standardeve t institucionit.
3. Departamenti nxit, programon, bashkrendon, zhvillon, organizon dhe administron veprimtarin e msimdhnies dhe at krkimore-shkencore, n varsi t llojit t institucionit.
4. Departamenti ka n prbrje t tij t paktn shtat antar, t punsuar me koh t plot si personel akademik, nga t cilt t paktn tre me grada shkencore ose tituj akademik. Departamenti mund t ket n prbrje dhe personel ndihms akademik.
5. Departamenti mund t organizohet n grupe msimore dhe n grupe t prhershme ose t prkohshme me karakter krkimor-shkencor, n prputhje me llojin dhe misionin e institucionit.
6. N institucionet e arsimit t lart publik, q kan qendra spitalore universitare, departamentet prbhen nga shrbimet, t cilat formohen n baz t specialitetit. Departamenti propozon programet e studimit si edhe numrin e studentve pr do program, n prputhje me kapacitetet akademike dhe infrastrukturore t tij, sipas standardeve t cilsis.
7. Departamenti propozon kriteret e pranimit t studentve pr secilin program studimi, n prputhje me prcaktimet e ktij ligji dhe t akteve nnligjore. Departamenti przgjedh studentt fitues, t cilt miratohen nga drejtuesi i njsis kryesore, sipas procedurave t prcaktuara n statutin dhe rregulloret e institucionit t arsimit t lart.
20
-
8. Departamenti mund t ofroj shrbime pr t tret, si dhe t zhvilloj veprimtari t tjera sipas legjislacionit n fuqi dhe rregullave t prcaktuara n statutin dhe aktet e tjera t institucionit t arsimit t lart.
9. Departamenti menaxhon fondet baz t krkimit shkencor apo fonde t tjera q gjenerohen nga burime t ligjshme, publike ose jopublike, kombtare ose ndrkombtare.
10. Rregulla t tjera pr strukturn dhe funksionimin e departamentit prcaktohen n statutin dhe rregulloret e institucionit t arsimit t lart.
Neni 25
Qendra krkimore-shkencore
1. Qendra krkimore-shkencore e fakultetit apo institutit sht njsi baz q kryen veprimtari krkimore-shkencore dhe zhvillimi.
2. Qendra mund t mbshtet realizimin e programeve t studimeve Master i Shkencave dhe Doktorat, t ofruara nga departamentet e fakultetit prkats ose departamente t fakulteteve t tjera.
3. Struktura e qendrs, prbrja, funksionimi dhe drejtimi i saj prcaktohen n statutin dhe n aktet e tjera t institucionit t arsimit t lart.
4. Kur qendra nuk prmbush standardet e njsis baz, ajo nuk llogaritet pr qllimin e prmbushjes s standardeve institucionale, si njsi baz e njsis kryesore.
Neni 26
Qendrat studimore ndrdisiplinore
1. Pr interesa t prbashkta studimore, krkimore dhe zhvillimore, njsit kryesore prbrse t nj institucioni t arsimit t lart mund t krijojn n bashkpunim qendra studimore ndrdisiplinore.
2. Struktura e qendrs studimore ndrdisiplinore, prbrja, funksionimi, drejtimi i
saj prcaktohen n statutin dhe n aktet e tjera t institucionit t arsimit t lart.
3. Qendra nuk llogaritet pr qllimin e prmbushjes s standardeve institucionale.
21
-
Neni 27 Qendrat shndetsore universitare
1. Qendrat shndetsore universitare jan njsi t sistemit arsimor dhe t sistemit
shndetsor. Ato realizojn funksione diagnostikuese e trajtuese themelore, si dhe funksione msimore e krkimore-shkencore, si pjes e institucionit t arsimit t lart.
2. Qendrat shndetsore universitare miratohen dhe funksionojn si t tilla me
vendim t Kshillit t Ministrave, pas plotsimit t standardeve specifike dhe n baz t kritereve t prcaktuara, me propozimin e ministrit prgjegjs pr arsimin dhe ministrit prgjegjs pr shndetsin.
3. N qendrat shndetsore universitare bjn pjes qendrat spitalore universitare,
spitalet universitare dhe qendrat stomatologjike universitare. 4. N institucionet e arsimit t lart publik, q kan qendra spitalore ose
stomatologjike universitare, departamentet prbhen nga shrbimet, t cilat formohen n baz t specialitetit. N kto institucione mund t ket edhe departamente, q nuk kan n prbrje t tyre shrbime, n varsi t fushave t msimdhnies dhe krkimit shkencor, q ato prfshijn.
5. N qendrat shndetsore universitare drejtuesi i shrbimeve splitalore ose
klinikave stomatologjike duhet t plotsoj t njjtat kritere me ato t drejtuesit t njsis baz n institucionet e arsimit t lart. Kriteret dhe procedurat pr ngritjen dhe organizimin e shrbimeve n qendrat shndetsore universitare si dhe kriteret specifike e procedurat pr przgjedhjen dhe emrimin e drejtuesve t shrbimeve t tyre bhen me vendim t Kshillit t Ministrave. Ministri prgjegjs pr arsimin dhe ministri prgjegjs pr shndetsin drgojn propozimin prkats n Kshillin e Ministrave pas specifikimeve t bra nga institucioni i arsimit t lart.
6. Institucionet e arsimit t lart n fushn e shndetsis mund t lidhin
marrveshje me qendra/institucione shndetsore, publike apo private, si dhe me institucione t krkimit shkencor dhe t shrbimeve pr parandalimin, diagnostikimin dhe trajtimin e smundjeve. Personeli i ktyre qendrave apo institucioneve, q merr pjes n veprimtarit e msimdhnies dhe krkimit shkencor, n bashkpunim me institucionet e arsimit t lart n fushn e shndetsis, gzon statusin e personelit akademik, n prputhje me gradn
22
-
shkencore apo titullin akademik q mban. Pr realizimin e funksioneve msimore e krkimore-shkencore, ato qendra shndetsore apo institucione duhet t plotsojn njkohsisht kto kritere:
a) T jen t krijuara ose t licencuara sipas legjislacionit n fuqi. b) T jen t akredituara pr plotsimin e standardeve t ofrimit t shrbimit,
sipas legjislacionit n fuqi. c) T jen t akredituara pr plotsimin e standardeve t ofrimit t
msimdhnies dhe krkimit shkencor sipas legjislacionit n fuqi aty ku sht e aplikueshme.
7. N rastet e krijimit t nj shrbimi t ri ose n IAL-t e reja, t cilat kan qendra shndetsore universitare, drejtuesi i shrbimit emrohet nga drejtuesi i njsis baz pr nj mandat me kohzgjatje deri n zhvillimin e zgjedhjeve t drejtuesit t njsis kryesore dhe/ose przgjedhjes s drejtuesit t shrbimit.
Neni 28
Degt e institucioneve t arsimit t lart
1. Nj institucion i arsimit t lart vendas apo i huaj ka t drejt t hap deg n Republikn e Shqipris pr t ofruar programe studimi n prputhje me kompetencat dhe fushn e veprimtaris s tij. N varsi t llojit t institucionit ai mund t zhvilloj edhe krkim shkencor, veprimtari trajnuese, shrbime dhe veprimtari t tjera.
2. Dega e institucionit t arsimit t lart vendas sht:
a) nj njsi e veant n strukturn e institucionit t arsimit t lart si njsi
kryesore ose njsi baz; b) pjes prbrse e njsive t selis qendrore t institucionit.
3. Kriteret dhe procedurat pr hapjen e degve t institucioneve t arsimit t lart, vendase dhe t huaja, t akredituara n vendin e origjins, prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave.
4. Degt e institucioneve t arsimit t lart dhe programet e studimit, q ofrohen n
to u nnshtrohen kritereve dhe procedurave t vlersimit dhe akreditimit sipas prcaktimeve t ktij ligji.
23
-
KREU IV HAPJA, RIORGANIZIMI DHE MBYLLJA E INSTITUCIONEVE T
ARSIMIT T LART
Neni 29 Hapja, mbyllja, riorganizimi i nj institucioni t arsimit t lart
1. Hapja e nj institucioni t arsimit t lart, mbyllja dhe ndarja ose bashkimi i nj
institucioni me nj institucion tjetr t arsimit t lart bhen me vendim t Kshillit t Ministrave, me propozimin e ministrit prgjegjs pr arsimin.
2. Pr institucionet publike t arsimit t lart, t cilat jan hapur me propozim t prbashkt t t paktn dy ministrive, riorganizimi dhe mbyllja, si dhe bashkimi me nj institucion tjetr t arsimit t lart bhet me propozim t po atyre ministrive.
3. Hapja e nj institucioni t arsimit t lart bhet me plotsimin e standardeve akademike, sigurimin e mjeteve t nevojshme financiare pr prfundimin e studimeve t filluara nga secili student i regjistruar dhe prmbushjen e kritereve t tjera, t prcaktuara n kt ligj apo akte t tjera nnligjore, t nevojshme pr t siguruar cilsin e programeve t planifikuara t studimeve, si dhe t veprimtarive t tjera t institucionit. Standardet, kriteret dhe procedurat pr hapjen, riorganizimin, ndarjen, bashkimin ose mbylljen e institucioneve t arsimit t lart miratohen me vendim t Kshillit t Ministrave. Dokumentacioni q duhet t prmbaj projekti i paraqitur nga institucioni pr hapjen e tij, si dhe pr fillimin e aktivitetit prcaktohet me udhzim t ministrit prgjegjs pr arsimin. N rastin e refuzimit t nj projekti t paraqitur, ministria prgjegjse pr arsimin informon aplikantin pr vendimin dhe pr shkaqet e marrjes s tij brenda nj afati nntdhjetditor nga data e aplikimit.
4. Pr mbylljen, riorganizimin, ndarjen ose bashkimin me ndonj institucion tjetr t arsimit t lart krkohet paraprakisht propozimi i Senatit Akademik dhe miratimi i Bordit t Administrimit. N rastet kur iniciativa pr mbylljen e institucionit ndrmerret nga ministri prgjegjs pr arsimin, Senati Akademik dhe Bordi i Administrimit shprehin mendimin brenda nj muaji.
5. Hapja e njsive kryesore t institucioneve t arsimit t lart, riorganizimi ose mbyllja e tyre bhen me urdhr t ministrit prgjegjs pr arsimin, n baz t
24
-
propozimit t institucionit t arsimit t lart, pas miratimit t Senatit Akademik dhe t Bordit t Administrimit.
6. Hapja, riorganizimi ose mbyllja e njsive baz t institucioneve t arsimit t lart bhen me vendim t Senatit Akademik, n prfundim t vitit akademik, pas miratimit t Bordit t Administrimit. Institucioni i njofton vendimin e tij, brenda nj afati tridhjetditor, ministris prgjegjse pr arsimin.
7. Procedurat, q ndiqen pr hapjen, mbylljen, riorganizimin dhe fillimin e veprimtaris s nj institucioni t arsimit t lart, prcaktohen n udhzimin prkats t ministrit prgjegjs pr arsimin.
Neni 30
Hapja dhe fillimi i veprimtaris s institucionit t arsimit t lart 1. Hapja e nj institucioni t arsimit t lart bhet me vendim t Kshillit t
Ministrave, me propozimin e ministrit prgjegjs pr arsimin, sipas prcaktimeve t nenit 29, t kij ligji.
2. Leja pr hapjen e nj institucioni t arsimit t lart prmban edhe detyrimin q, n rastin kur ai institucion ndrpret veprimtarin e tij, t ofroj mjetet e nevojshme financiare dhe mundsit pr prfundimin e studimeve t filluara, pr t gjith studentt q jan t regjistruar n at institucion.
3. Institucioni i huaj i arsimit t lart i akredituar n nj shtet tjetr, n krkesn pr lejen e hapjes sht i detyruar t paraqes pran ministris prgjegjse pr arsimin dokumentin zyrtar q certifikon akreditimin.
4. Pas vendimit t Kshillit t Ministrave pr hapjen e institucionit, ky i fundit fillon veprimtarin e tij vetm pas nxjerrjes s urdhrit t ministrit prgjegjs pr arsimin pr fillimin e veprimtaris.
5. Leja e dhn pr hapjen bhet e pavlefshme n rastet kur institucioni i arsimit t lart nuk fillon veprimtarin e tij brenda njzet e katr muajve nga marrja e saj.
6. Nj institucion i arsimit t lart prfundon veprimtarin e tij akademike t prcaktuar n misionin e tij vetm n fund t vitit t akademik.
25
-
Neni 31 Raportimi
1. Institucionet e arsimit t lart paraqesin, pr do vit akademik, pran ministris
prgjegjse, raportet vjetore pr veprimtarin e kryer, gjendjen financiare t institucionit, parashikimin pr angazhimin e personelit akademik, tarifat e shkollimit pr vitin n vijim, informacion pr gjurmimin e studentve q kan prfunduar studimet pr secilin program studimi q ato ofrojn, si dhe elemente t tjera t prcaktuara me udhzim t ministrit prgjegjs.
2. Afatet pr raportim prcaktohen me udhzim t ministrit prgjegjs pr arsimin.
Neni 32 Statuti dhe rregullorja e institucioneve t arsimit t lart
1. Statuti i nj institucioni t arsimit t lart prmban normat baz, q rregullojn
veprimtarin e tij.
2. Statuti hartohet dhe ndryshohet n prputhje me dispozitat e ktij ligji si dhe aktet nnligjore n fuqi. Ai miratohet nga Senati Akademik i institucionit t arsimit t lart dhe Bordi i Administrimit. Statuti i drgohet ministrit prgjegjs pr arsimin, i cili, brenda dy muajve, kryen kontrollin e ligjshmris s tij. Kur konstatohen mosprputhje t tij me ligjin, ministri ia kthen statutin pr ripunim institucionit t arsimit t lart. Kur ministri nuk ka vrejtje pr ligjshmrin e statutit ose nuk shprehet brenda afatit t msiprm, statuti konsiderohet i miratuar. Ndryshimet n statut miratohen me t njjtat procedura.
3. Institucionet e arsimit t lart dhe njsit e tyre prbrse rregullojn veprimtarin e tyre n rregulloret e tyre t brendshme, q hartohen dhe miratohen n prputhje me kt ligj dhe sipas mnyrs s prcaktuar n statutin e institucionit t arsimit t lart.
4. N statut, n prputhje me kt ligj dhe me vendimin e hapjes s institucionit t arsimit t lart, prcaktohen hollsisht: organizimi, strukturat prbrse t tij, veprimtarit e autoriteteve dhe organeve drejtuese, zgjedhja apo emrimi i tyre, nivelet e delegimit t kompetencave nga autoritetet drejtuese dhe administrative, periudhat e kryerjes s vlersimit t brendshm t strukturave ose programeve t studimit, detyrat dhe t drejtat e personelit akademik, ndihmsakademik, administrativ dhe t studentve, si dhe shtje t tjera q rregullojn veprimtarin e institucionit.
26
-
Neni 33 Emri dhe stema e institucioneve t arsimit t lart
1. Institucionet e arsimit t lart kan emrin zyrtar dhe stemn, t cilat prcaktohen
n vendimin e hapjes s institucionit.
2. Emrtimet e llojit t institucionit t arsimit t lart universitet, kolegj universitar, akademi dhe kolegj profesional i lart nuk mund t prdoren dhe nuk mund t jen pjes e emrit t prvem t institucionit t arsimit t lart.
3. Institucioni i arsimit t lart i njofton ministris ndryshime t emrit ose stems s institucionit. Ndryshimet e msiprme miratohen me vendim t Senatit Akademik.
4. Nse emri dhe stema e institucionit sht e njjt me at t nj institucioni tjetr apo jan n kundrshtim me rendin e moralin publik apo me dispozitat e ktij ligji, ministri krkon ndryshimin e tyre. Ministria prgjegjse pr arsimin mban regjistrin prkats pr kt qllim.
Neni 34
Hapja, mbyllja dhe riorganizimi i programeve t studimit n institucionet e arsimit t lart
1. Hapja e programeve t studimit, mbyllja, si dhe riorganizimi i tyre n masn
mbi 20% t prmbajtjes s tyre t shprehur n kredite, pas nj cikli t plot studimi, miratohet nga ministri prgjegjs pr arsimin, n baz t krkess s institucionit t arsimit t lart, bazuar n vlersimin e nevojave pr aftsi dhe n prputhje me dispozitat e ktij ligji.
2. Hapja e nj programi t ri studimi n nj institucion publik t arsimit t lart bhet me miratimin paraprak edhe t AKFAL-it, n t gjitha ato raste kur pr hapjen e tij krkohet financim nga buxheti i shtetit. N rastet kur programi hapet pa miratimin e AKFAL-it, institucioni i arsimit t lart merr prsipr mbulimin e shpenzimeve t programit t studimit n mnyr t prhershme.
3. Ministri prgjegjs pr arsimin refuzon krkesn n rastet kur institucioni i
arsimit t lart nuk prmbush kushtet pr hapjen e programit t studimit ose nuk provon se sht n gjendje t ofroj garancit e nevojshme financiare dhe infrastrukturn prkatse pr veprimtarin e krkuar.
27
-
4. Institucionet e arsimit t lart, prpara fillimit t vitit akademik, njoftojn
zyrtarisht ministrin prgjegjse pr arsimin pr ndryshimet q u bhen programeve t studimit, pas lejes s hapjes dhe akreditimit t tyre, shoqruar me argumentimin prkats nj vit para dats s fillimit t implementimit t programit t studimit.
5. Institucione t huaja t arsimit t lart t njrit prej shteteve t Bashkimit
Evropian, Shteteve t Bashkuara t Ameriks, Kanadas dhe Australis mund t ofrojn programe studimi ose formime profesionale t larta. Kto programe duhet t jen t akredituara n shtetin e origjins dhe t ofrohen n institucione shqiptare t akredituara t arsimit t lart pas miratimit t tyre nga ministri prgjegjs pr arsimin. Realizimi i programit kryhet me t njjtat standarde, modalitete dhe personel akademik si zhvillohet n vendin e origjins t institucionit t huaj. Institucioni shqiptar i arsimit t lart ka prgjegjsi pr plotsimin e standardeve dhe realizimin e procesit akademik. Hapja e ktyre programeve i nnshtrohet paraprakisht procesit t vlersimit dhe njohjes nga ASCAL dhe Bordi i Akreditimit, n prputhje me Kodin e Cilsis, si dhe detyrimet e tjera ligjore.
6. Ministri prgjegjs pr arsimin prcakton me udhzim kriteret dhe dokumentacionin q duhet t prmbaj krkesa pr hapjen e programeve t reja t studimit si dhe procedurat q ndiqen pr hapjen e tyre.
7. Leja e dhn pr hapjen e programit t ri t studimit bhet e pavlefshme n
rastet kur institucioni i arsimit t lart nuk e aktivizon programin brenda njzet e katr muajve nga nxjerrja e urdhrit t hapjes.
8. Bazuar n mosrespektimin e kritereve t ligjshmris dhe/ose t akreditimit t
nj programi studimi, ministri prgjegjs pr arsimin urdhron mbylljen e programit prkats.
9. Institucioni i arsimit t lart pr programe studimi t akredituara mund t bj
ndryshime profilizuese deri n masn 20% dhe ti reflektoj ato n diplomn e lshuar prej tij. Miratimi i ndryshimeve bhet nga Senati Akademik dhe pr to njoftohet ministria prgjegjse pr arsimin e lart jo m von se gjasht muaj para fillimit t vitit akademik.
28
-
KREU V ORGANIZIMI AKADEMIK DHE ADMINISTRATIV I INSTITUCIONEVE
T ARSIMIT T LART
Neni 35 Autoritetet drejtuese dhe organet n institucionet e arsimit t lart
1. Organ drejtues akademik sht Senati Akademik. Organe t tjera akademike
jan asambleja e personelit akademik dhe komisionet e prhershme.
2. Autoritetet drejtuese akademike jan rektori, drejtuesi i njsis kryesore, drejtuesi i njsis baz.
3. Organi m i lart administrativ sht Bordi i Administrimit. 4. Autoritetet drejtuese administrative jan: administratori i institucionit dhe
administratori i njsis kryesore. Autoritet administrativ sht administratori i njsis baz.
5. Organe kolegjiale t tjera jan: rektorati, dekanati, kshilli i etiks. 6. Institucionet e arsimit t lart kan t drejt t krijojn n strukturn e tyre
autoritete dhe organe t tjera, n prputhje me misionin dhe veprimtarit e institucionit, sipas prcaktimeve n statutin e tyre.
7. N institucionet publike t arsimit t lart antart e Senatit Akademik dhe
autoritetet drejtuese akademike zgjidhen, nprmjet nj procesi t prgjithshm zgjedhor, i cili zhvillohet do katr vjet. Antart e Bordit t Administrimit zgjidhen sipas prcaktimeve t ktij ligji. Autoritetet administrative przgjidhen n prputhje me prcaktimet e ktij ligji.
8. N institucionet jopublike t arsimit t lart antart e Senatit Akademik,
autoritetet drejtuese akademike, antart e Bordit t Administrimit dhe autoritetet administrative przgjidhen/emrohen dhe shkarkohen sipas prcaktimeve t ktij ligji dhe statutit t institucionit.
29
-
Seksioni I Organizimi akademik
Neni 36
Senati Akademik 1. Senati sht organi kolegjial m i lart akademik i institucionit t arsimit t
lart, prgjegjs pr prmbushjen e misionit t tij.
2. Senati kryesohet nga rektori dhe mblidhet periodikisht.
3. Antart e Senatit Akademik t institucioneve t arsimit t lart zgjidhen nga asamblet e personelit akademik t njsive kryesore, prmes nj votimi t prgjithshm, pr nj mandat katrvjear, me t drejt rizgjedhjeje, midis antarve t personelit akademik me koh t plot, t vetkandiduar.
4. Antart e senatit n institucionet e arsimit t lart i prkasin kategoris Profesor ose kan gradn shkencore Doktor (PHD), t fituar pran universiteteve t vendeve antare t OECD-s ose BE-s, n munges t autoriteteve drejtuese me kt titull dhe, pr efekt t prfaqsimit, kategoria e tyre mund t zbres sipas prcaktimeve t bra n statutin e institucionit. N Senatin Akademik prfaqsohen edhe studentt n institucionet publike, n masn dhjet pr qind, ndrsa n institucionet jopublike prfaqsohen n masn e prcaktuar n statutin e institucionit.
5. Numri i antarve, mnyra e funksionimit dhe prfaqsimi i njsive kryesore n senat prcaktohen n statutin e institucionit t arsimit t lart.
Neni 37
Funksionet e Senatit Akademik 1. Funksionet e Senatit Akademik jan:
a) Garanton autonomin e institucionit t arsimit t lart, lirin akademike, si
dhe t drejtat e studentve; b) Propozon planin strategjik t zhvillimit t institucionit t arsimit t lart. c) Miraton statutin e institucionit t arsimit t lart me dy t tretat e votave t
antarve t tij pasi t jet marr miratimi paraprak i Bordit t Administrimit;
30
-
) Harton strukturn e prgjithshme t institucionit t arsimit t lart dhe i propozon Bordit t Administrimit numrin e personelit t institucionit n t gjitha nivelet;
d) Miraton rregulloret e institucionit dhe aktet e tjera sipas prcaktimeve t bra n statut;
dh) Miraton programet e reja t studimit, t krkimit shkencor, ndryshimet si dhe mbylljen e tyre. Programet e reja t studimit duhet t jen t mbshtetura n projektbuxhetin vjetor t institucionit;
e) Propozon mbylljen dhe riorganizimin e institucionit t arsimit t lart si dhe ndarjen ose bashkimin e institucionit t arsimit t lart me nj institucion tjetr t arsimit t lart;
) Miraton hapjen, riorganizimin ose mbylljen e njsive t institucionit t arsimit t lart mbi bazn e propozimeve t njsive kryesore dhe t njsive baz. N kto raste merr vlersimin paraprak t Bordit t Administrimit;
f) Miraton planin vjetor t veprimtarive akademike dhe krkimore-shkencore; g) Miraton raportin e detajuar vjetor t veprimtaris s institucionit t hartuar
nga rektorati dhe ia prcjell at ministris prgjegjse pr arsimin; gj) Zgjedh prfaqsuesit e tij n Bordin e Administrimit;
h) Miraton paraprakisht planin buxhetor vjetor dhe at afatmesm t institucionit;
i) Krijon Komisionin e Prhershm pr Promovimin e Personelit Akademik, pr dhnien e titujve akademik Profesor i Asociuar dhe Profesor, kur institucioni plotson kriteret ligjore, si edhe komisionet e tjera t prcaktuara n statutin e institucionit;
j) Prgjigjet pr sigurimin e brendshm t cilsis n institucionin e arsimit t lart;
k) Krijon mekanizmat pr vlersimin e veprimtaris msimore dhe krkimore-shkencore t personelit akademik;
l) Organizon mbledhjen e prbashkt n bashkpunim me Bordin e Administrimit, n fund t do viti akademik, ku diskutohet pr veprimtarin e msimdhnies, krkimit shkencor dhe at financiare.
2. Kompetenca pr ushtrimin e funksioneve t parashikuara n shkronjat b, ,
e, dhe h, t piks 1, t ktij neni, n institucionet jopublike t arsimit t lart, prcaktohen n statutet e tyre.
3. Funksione t tjera t Senatit Akademik prcaktohen n statutin e institucionit t
arsimit t lart.
31
-
Neni 38 Rektori
1. Rektori sht autoriteti m i lart akademik i institucionit t arsimit t lart, si
dhe prfaqsuesi ligjor i tij pr shtjet akademike dhe protokollare, sipas prcaktimeve t ktij ligji.
2. N institucionet publike t arsimit t lart, ai zgjidhet nga antart e asambleve t personelit akademik t njsive kryesore dhe studentt. Votat e studentve n przgjedhjen e rektorit llogariten n masn dhjet pr qind t totalit t prgjithshm t votave. Kandidatt pr rektor vetkandidohen.
3. Rektori n institucionet e arsimit t lart mban titullin Profesor dhe mund t vij nga radht e personelit akademik t institucionit t arsimit t lart ose dhe jasht tij. Kriteret specifike przgjedhse t kandidatve konkurrues prcaktohen n statutin e IAL-s prkatse.
4. Rektori drejton Senatin Akademik dhe raporton para tij. 5. Rektori nnshkruan kontratat e puns t personelit akademik dhe
ndihmsakademik n institucionet e arsimit t lart.
6. Rektori i paraqet Senatit planin strategjik t zhvillimit t institucionit. 7. Mandati i rektorit zgjat katr vjet. Ai shrben n detyr pr nj mandat, me t
drejt rizgjedhjeje vetm nj her. Pas prfundimit t mandatit ai vazhdon t jet antar i personelit t njsis baz ku kryen veprimtarin e tij akademike.
8. Presidenti i Republiks dekreton rektort e institucioneve t arsimit t lart sipas
prcaktimeve t ktij ligji. 9. N rastet e krijimit t nj universiteti publik, Presidenti i Republiks emron
rektorin e tij pr nj mandat me kohzgjatje njvjeare, me detyr organizimin dhe zhvillimin e zgjedhjeve t prgjithshme t atij institucioni brenda ktij mandati. N rastin e largimit t rektorit pr shkaqe ligjore ose mosprmbushje t detyrs, ministri prgjegjs pr arsimin komandon n detyr nj prej zvendsrektorve pr nj afat deri n gjasht muaj me qllim organizimin e zgjedhjeve n institucion.
32
-
10. N rastet e kryerjes s veprave penale flagrante ose t shkeljeve t rnda t ligjit, t pamundsis pr t kryer detyrn dhe pr rastet e parashikuara n Kodin e Etiks s institucionit t arsimit t lart, ministri pezullon rektorin dhe i propozon Presidentit t Republiks shkarkimin e tij, i cili shprehet brenda nj muaji. N rast se Presidenti i Republiks nuk shprehet brenda ktij afati, propozimi i ministrit konsiderohet i miratuar n heshtje. Pas dekretimit t shkarkimit, ministri shpall zgjedhje t parakohshme brenda gjasht muajve nga data e shkarkimit.
11. Rektori i propozon ministrit prgjegjs pr arsimin shkarkimin e autoritetit
drejtues t njsis kryesore t institucionit publik, n rastet e kryerjes s veprave penale flagrante ose t shkeljeve t rnda t ligjit, t pamundsis pr t kryer detyrn dhe pr rastet e parashikuara n Kodin e Etiks s institucionit t arsimit t lart. Ministri shprehet brenda nj muaji. Rektori cakton njrin prej zvendsve t autoritetit deri n zgjedhjen e autoritetit t ri brenda dy muajve nga data e shkarkimit. Rektori, menjher pas shkarkimit, shpall zgjedhje t parakohshme brenda gjasht muajve nga data e shkarkimit.
12. Funksione t tjera t rektorit prcaktohen n statutin e institucionit.
Neni 39 Rektorati
1. Rektorati n institucionet e arsimit t lart sht organ kolegjial q drejtohet nga
rektori dhe prbhet nga:
a) rektori; b) zvendsrektori/t; c) administratori i institucionit; ) drejtuesit e njsive kryesore; d) autoritete t tjera t prcaktuara n statutin e institucionit t arsimit t lart.
2. Institucionet e arsimit t lart prcaktojn n statutin e tyre numrin e zvendsrektorve, t cilt i prkasin kategoris Profesor ose kan gradn shkencore Doktor (PHD), t fituar pran universiteteve t vendeve antare t OECD-s ose BE-s. Ata jan antar t personelit akademik me koh t plot, t cilt emrohen dhe shkarkohen nga rektori, pas miratimit n Senatin Akademik.
33
-
3. Rektorati harton planin strategjik t zhvillimit t institucionit, mbshtetur n propozimet e njsive baz dhe kryesore t institucionit si dhe ato t administratorve.
4. Funksionet e rektoratit prcaktohen n statutin e institucionit t arsimit t lart.
Neni 40 Asambleja e personelit akademik
1. Asambleja e personelit akademik prbhet nga personeli akademik me koh t
plot i njsive kryesore.
2. Asambleja e personelit akademik t njsis kryesore n institucionet e arsimit t lart ka kto funksione: a) Zgjedh rektorin e institucionit n institucionet publike t arsimit t lart; b) Zgjedh antart e Senatit Akademik n institucionet publike t arsimit t
lart; c) Zgjedh drejtuesin e njsis kryesore n institucionet publike t arsimit t
lart; ) Krijon dhe zgjedh antart e komisioneve t prhershme t njsis
kryesore.
3. Asambleja e personelit akademik mund t ushtroj edhe kompetenca t tjera, sipas prcaktimeve n statutin e institucionit t arsimit t lart.
Neni 41
Drejtuesi i njsis kryesore 1. Drejtuesi i njsis kryesore sht dekani i fakultetit, drejtori i institutit
krkimor-shkencor, kur instituti plotson standardet si njsi kryesore, si dhe drejtori i kolegjit profesional t lart, n rastet kur ky i fundit krijohet pran institucioneve t arsimit t lart t llojit universitet ose kolegj universitar.
2. Drejtuesi sht autoriteti m i lart akademik i njsis kryesore dhe prfaqsuesi i saj. Ai koordinon veprimtarin e njsive baz dhe organeve kolegjiale t njsis kryesore dhe zgjidh mosmarrveshjet ndrmjet tyre.
3. N institucionet publike t arsimit t lart ai zgjidhet nga asambleja e personelit akademik t njsis kryesore dhe studentt. Votat e studentve n przgjedhjen
34
-
e drejtuesit llogariten n masn dhjet pr qind t totalit t prgjithshm t votave. Kandidati pr drejtues vetkandidohet. Ai sht personel akademik i kategoris Profesor dhe mund t vij nga radht e personelit akademik t institucionit t arsimit t lart ose dhe jasht tij. Kriteret specifike przgjedhse t kandidatve konkurrues prcaktohen n statutin e IAL-s prkatse.
4. Mandati i drejtuesit zgjat katr vjet. Ai shrben n detyr pr nj mandat, me t drejt rizgjedhjeje vetm nj her. Pas prfundimit t mandatit ai vazhdon t jet antar i personelit t njsis baz ku kryen veprimtarin e tij akademike.
5. N institucionet publike t arsimit t lart rektori emron drejtues t njsis kryesore kandidatin fitues t zgjedhjeve.
6. N rastet e krijimit t nj njsie t re kryesore n institucionet publike t arsimit t lart ose n rastet e krijimit t nj institucioni t ri t arsimit t lart, drejtuesi i saj emrohet nga rektori pr nj mandat me kohzgjatje njvjeare, me detyr organizimin dhe zhvillimin e zgjedhjeve t drejtuesit t njsis kryesore dhe njsive prbrse, brenda kohzgjatjes s mandatit.
7. Drejtuesi i njsis kryesore i prcjell Senatit Akademik propozimet e njsive baz, shoqruar me mendimet e tij.
8. Funksione t tjera t ktij autoriteti drejtues prcaktohen n statutin dhe
rregulloret e institucioneve t arsimit t lart. 9. Drejtuesi i njsis kryesore i propozon rektorit shkarkimin e autoritetit drejtues
t njsis baz n institucionet publike t arsimit t lart n rastet e kryerjes s veprave penale flagrante ose t shkeljeve t rnda t ligjit, t pamundsis pr t kryer detyrn dhe pr rastet e parashikuara n Kodin e Etiks s institucionit t arsimit t lart. Rektori shprehet brenda nj muaji. Zvendsuesi i drejtuesit t njsis baz caktohet nga rektori, me propozimin e drejtuesit t njsis kryesore. Rektori shpall zgjedhje t parakohshme brenda gjasht muajve nga data e shkarkimit.
10. Drejtuesi i njsis kryesore i propozon administratorit t institucionit
shkarkimin e administratorit t njsis kryesore.
35
-
Neni 42 Dekanati
1. Dekanati n institucionet e arsimit t lart sht organ kolegjial q drejtohet
nga dekani dhe prbhet nga:
a) dekani; b) zvendsdekant; c) administratori i njsis kryesore; ) drejtuesit e njsive baz; d) autoritete t tjera t prcaktuara n statutin e institucionit t arsimit t lart.
2. Zvendsdekant jan antar me koh t plot t personelit akademik. Ata emrohen dhe shkarkohen nga dekani, sipas prcaktimeve t bra n statutin e institucionit t arsimit t lart.
3. Dekanati harton planin strategjik t zhvillimit t njsis kryesore, mbshtetur n
propozimet e njsive baz t tij si dhe ato t administratorit t njsis kryesore. 4. Dekanati koordinon veprimtarin e njsive baz. 5. Funksionet e dekanatit prcaktohen n statutin dhe rregulloret e institucionit t
arsimit t lart.
Neni 43 Kshilli i Etiks i institucionit
1. Kshilli i Etiks ngrihet pran institucioneve t arsimit t lart. Ai promovon
dhe shqyrton shtje q lidhen me etikn n veprimtarin e procesit msimor dhe atij krkimor, si dhe n veprimtarit e tjera institucionale.
2. Rregullat e organizimit dhe funksionimit t Kshillit t Etiks prcaktohen n statutet e institucioneve t arsimit t lart, si dhe n rregulloret e tyre t brendshme.
Neni 44
Drejtuesi i njsis baz 1. Drejtuesi i njsis baz sht drejtuesi i departamentit ose i qendrs krkimore-
shkencore. Ai sht autoriteti drejtues akademik i asaj njsie dhe e prfaqson
36
-
at. N institucionet publike t arsimit t lart ai zgjidhet nga asambleja e personelit akademik t njsis baz. N institucionet jopublike t arsimit t lart, ai zgjidhet ose emrohet sipas prcaktimeve n statutin e institucionit.
2. N institucionet publike t arsimit t lart drejtuesi i njsis kryesore emron drejtues t njsis baz kandidatin fitues t zgjedhjeve. N rastet e krijimit t nj njsie t re baz n institucionet publike t arsimit t lart ose n rastet e krijimit t nj institucioni t ri t arsimit t lart, drejtuesi i saj emrohet nga dekani pr nj mandat me kohzgjatje deri n zhvillimin e zgjedhjeve t drejtuesit t njsis baz
3. Kandidati pr drejtues vetkandidohet dhe sht personel akademik i kategoris
Profesor ose ka gradn shkencore Doktor (PHD), t fituar pran universiteteve t vendeve antare t OECD-s ose BE-s. N rastet kur nuk ka kandidat t ksaj kategorie, mund t kandidoj pr drejtues edhe lektori kur ky i fundit mban gradn shkencore Doktor. Kriteret specifike przgjedhse t kandidatve konkurrues prcaktohen n statutin e IAL-s prkatse.
4. Drejtuesi mund t shrbej n detyr pr nj mandat katrvjear, me t drejt
rizgjedhjeje vetm nj her. Pas prfundimit t mandatit ai vazhdon t jet antar i personelit t njsis baz ku kryen veprimtarin e tij akademike. Bn prjashtim rasti kur, si rezultat i zbatimit t dispozits s ktij paragrafi, nuk plotsohen kushtet e prcaktuara n pikn 3, t ktij neni.
5. Drejtuesi i propozon administratorit t institucionit shkarkimin e administratorit
t njsis baz. 6. Funksionet e drejtuesit t njsis baz rregullohen n statutin dhe rregulloret e
institucionit t arsimit t lart.
Neni 45 Komisionet e prhershme
1. Komisionet e prhershme jan organe kolegjiale, q kryejn funksione n fushat
e prcaktuara n statut, q lidhen kryesisht me kualifikimin shkencor dhe promovimin akademik, garantimin e standardeve t cilsis t institucionit dhe programeve t studimit, me mbarvajtjen e veprimtaris s tij dhe marrdhniet me studentt, n prputhje me misionin dhe politikat e institucionit.
37
-
2. Komisionet e prhershme krijohen n nivel institucional dhe n nivel t njsis kryesore. Ato prbhen prej jo m pak se pes antarsh.
3. Antart e komisioneve t prhershme t institucionit t arsimit t lart
vetkandidohen dhe zgjidhen nga Senati Akademik pr nj mandat dyvjear, me t drejt rizgjedhjeje. Antart e komisioneve t prhershme t njsive kryesore n institucionet e arsimit t lart vetkandidohen dhe zgjidhen nga asambleja e personelit akademik t njsis kryesore midis antarve t saj, pr nj mandat dyvjear, me t drejt rizgjedhjeje.
4. N rastet kur institucioni i arsimit t lart plotson kushtet pr dhnien e grads
shkencore Doktor, asambleja e personelit akademik przgjedh nga personeli akademik i njsis kryesore prkatse antart e komisionit t prhershm, q monitorojn procesin pr dhnien e grads shkencore. Ata mbajn titullin Profesor ose Profesor i Asociuar. Antart e ktij komisioni kan mandat dyvjear, me t drejt rizgjedhjeje.
5. N rastet kur institucioni i arsimit t lart plotson kushtet pr dhnien e titujve
akademik Profesor dhe Profesor i Asociuar, Senati Akademik przgjedh nga personeli akademik i njsive kryesore antart e Komisionit pr Promovimin e Personelit Akademik. Ata mbajn titullin Profesor. Antart e ktij komisioni kan mandat dyvjear, me t drejt rizgjedhjeje.
6. N prbrje t komisioneve t prhershme, prfaqsohen dhe studentt sipas
prcaktimeve t statutit t institucionit t arsimit t lart, me prjashtim t Komisionit pr Dhnien e Grads Shkencore Doktor dhe Komisionit pr Promovimin e Personelit Akademik. Numri maksimal i antarve t komisioneve dhe i vet komisioneve, funksionet dhe organizimi i tyre prcaktohen n statutin dhe rregulloret e institucionit t arsimit t lart.
Seksioni II
Organizimi administrativ
Neni 46 Bordi i Administrimit
Bordi i Administrimit sht organi m i lart kolegjial administrativ, i cili garanton prmbushjen e misionit t institucionit t arsimit t lart, mbarvajtjen financiare dhe administrative t tij.
38
-
Neni 47 Prbrja dhe krijimi i Bordit t Administrimit
1. Bordi i Administrimit n institucionet publike t arsimit t lart prbhet nga
shtat antar, t punsuar me koh t pjesshme. Antart, prfaqsues t IAL-s, przgjidhen nga Senati Akademik i IAL-s pr nj mandat pesvjear, me t drejt rizgjedhjeje, prej listave t propozuara nga institucioni i arsimit t lart. N listn e kandidatve jepen t dhnat e individve q vetkandidojn apo propozohen nga njsit baz t institucionit t arsimit t lart apo institucioneve prkatse. Antart, prfaqsues t mninistris prgjegjse pr arsimin dhe njsis s qeverisjes vendore, emrohen prkatsisht nga ministri prgjegjs pr arsimin dhe kryetari i njsis s qeverisjes vendore, sipas prcaktimeve t ktij ligji.
2. Prbrja e Bordit t Administrimit prcaktohet n varsi t planit buxhetor afatmesm t institucionit publik t arsimit t lart, t miratuar nga Bordi i Administrimit. Nse institucioni siguron vet pesdhjet pr qind ose m shum t buxhetit afatmesm, katr prej antarve jan prfaqsues t IAL-s dhe tre jan prfaqsues t ministris prgjegjse pr arsimin. N rastet kur institucioni siguron vet m pak se pesdhjet pr qind t buxhetit afatmesm, tre prej antarve jan prfaqsues t IAL-s dhe katr jan prfaqsues t ministris prgjegjse pr arsimin. N rastet kur njsia e qeverisjes vendore, n territorin e s cils zhvillon veprimtarin institucioni i arsimit t lart, kontribuon financiarisht, s paku n masn prej dhjet pr qind t buxhetit afatmesm t IAL-s, ather nj prej prfaqsuesve, q i takon ministris prgjegjse pr arsimin, prcaktohet nga njsia e qeverisjes vendore.
3. Niveli i kontributit financiar t ministris, t qeverisjes vendore dhe t vet institucionit bazohet n planin buxhetor afatmesm t institucionit, me marrveshje midis tyre. Ky plan prditsohet do vit dhe n fund t vitit t tret financiar bhet rivlersimi i financimit dhe prcaktimi i pjesmarrjes s kontribuesve n Bordin e Administrimit.
4. Pr institucionet e arsimit t lart, t cilat gzojn status t veant, njri prej antarve, prfaqsues t ministris prgjegjse pr arsimin, emrohet nga ministri i linjs.
39
-
5. Bordi i Administrimit n institucionet jopublike t arsimit t lart krijohet dhe funksionon sipas prcaktimeve t bra n statutet e tyre.
6. Rektori, drejtuesit e njsive kryesore, drejtuesit e njsive baz dhe administratort nuk mund t jen antar t Bordit t Administrimit, por mund t ftohen t marrin pjes n mbledhjet e tij.
Neni 48
Funksionet e Bordit t Administrimit n institucionet e arsimit t lart
1. Bordi i Administrimit ka kto funksione kryesore:
a) Garanton qndrueshmrin financiare t institucionit t arsimit t lart dhe prmbushjen e misionit t tij;
b) Me propozim t Senatit Akademik miraton planin strategjik t zhvillimit t institucionit dhe mbikqyr zbatimin e tij;
c) Me propozim t Senatit Akademik miraton buxhetin vjetor dhe at afatmesm t institucionit dhe mbikqyr zbatimin e tyre;
) Me propozim t Senatit Akademik miraton numrin e personelit n t gjitha nivelet;
d) Vlerson paraprakisht mbylljen dhe riorganizimin e institucionit t arsimit t lart si dhe ndarjen ose bashkimin e institucionit t arsimit t lart me nj institucion tjetr t arsimit t lart;
dh) Miraton paraprakisht hapjen, riorganizimin ose mbylljen e njsive prbrse t institucionit t arsimit t lart;
e) Jep mendim pr projektrregulloren e institucionit dhe miraton rregulloren financiare t tij;
) Prcakton rregullat pr shprndarjen e t ardhurave q siguron institucioni nga ushtrimi i veprimtarive t tij, si dhe mbikqyr prdorimin e burimeve t financimit;
f) sht prgjegjs pr caktimin e kritereve e t procedurave pr punsimin e administratorve dhe personelit administrativ, mbshtetur n aktet e institucionit t arsimit t lart;
g) Emron dhe shkarkon administratorin e institucionit; gj) Miraton paraprakisht statutin e institucionit t arsimit t lart, para se ti
prcillet Senatit Akademik; h) Miraton raportin e detajuar vjetor t veprimtaris s institucionit t hartuar
nga rektorati.
40
-
2. N institucionet publike t arsimit t lart vendimet e Bordit t Administrimit, pr prcaktimin e br n shkronjn gj, t piks 1, t ktij neni, merren me jo m pak se tre t pestn e votatave t antarve.
3. Kompetencat pr ushtrimin e funksioneve t parashikuara n shkronjat b, c, , d dhe dh, t piks 1, t ktij neni, n institucionet jopublike t arsimit t lart prcaktohen n statutet e tyre.
4. Funksione t tjera t Bordit t Administrimit prcaktohen n statutin e institucionit t arsimit t lart.
Neni 49
Mbarimi i parakohshm i mandatit t autoriteteve drejtuese dhe antarve t zgjedhur t organeve drejtuese t institucionit publik t arsimit t lart
1. Mandati i autoritetit ose i antarit t zgjedhur mbaron para kohe n rastet:
a) kur dnohet me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj vepre penale;
b) kur antari i organit ose autoriteti jep dorheqjen; c) e pamundsis pr t kryer detyrn; ) e shkeljeve t rnda t ligjit; d) e tjera t parashikuara n statutin e institucionit t arsimit t lart;
dh) e ndryshimit t raporteve t prfaqsimit n organin drejtues.
2. Shkarkimi i antarve t Bordit t Administrimit bhet nga ministri prgjegjs pr arsimin, me propozimin e organit q i zgjedh apo emron.
3. Shkarkimi pr secilin autoritet apo antar bhet sipas procedurave t parashikuara n statutin e institucionit t arsimit t lart, n prputhje me prcaktimet e ktij ligji.
4. N rast mbarimi t parakohshm t mandatit t autoriteteve dhe antarve t
zgjedhur t organeve, mandati i antarit t ri t zgjedhur t organit drejtues sht plotsues.
41
-
Neni 50 Administratori i institucionit t arsimit t lart
1. Administratori sht autoriteti m i lart administrativ dhe prgjegjs pr
mirfunksionimin financiar t institucionit. Ai sht prfaqsues ligjor i institucionit t arsimit t lart pr shtjet financiare dhe administrative sipas prcaktimeve t ktij ligji.
2. N institucionet publike t arsimit t lart, ai przgjidhet me konkurs t hapur, sipas kritereve t prcaktuara nga Bordi i Administrimit. Lista e kandidaturave q plotsojn kriteret miratohet nga Senati Akademik. Emrimi i administratorit bhet nga Bordi i Administrimit. N institucionet jopublike t arsimit t lart administratori emrohet dhe shkarkohet sipas prcaktimeve n statutin e institucionit.
3. Administratori i institucionit publik t arsimit t lart shkarkohet nga Bordi i
Administrimit me 2/3 e votave t antarve t tij. 4. Administratori duhet t ket arsim t lart, s paku n nivelin Master i
Shkencave, dhe prvoj pune s paku shtat vjet. 5. Administratori nuk mund t ushtroj asnj funksion tjetr, akademik apo
administrativ. 6. Administratori i raporton pr veprimtarin e tij Bordit t Administrimit dhe
Senatit Akademik, sipas prcaktimeve t statutit t institucionit t arsimit t lart.
Neni 51
Funksionet e administratorit 1. Administratori kryen kto funksione:
a) Harton projektbuxhetin vjetor mbi bazn e propozimeve t njsive kryesore dhe t njsive baz, mbshtetur n planin strategjik t zhvillimit t institucionit dhe n planin buxhetor afatmesm t tij;
b) Propozon kriteret pr administrimin e burimeve financiare dhe materiale, t cilat ia paraqet pr miratim Bordit t Administrimit dhe mbikqyr shprndarjen e zbatimin e tyre;
42
-
c) Ndjek dhe kontrollon zbatimin e buxhetit vjetor t institucionit t arsimit t lart n strukturat e varsis s tij;
) Zbaton t gjitha vendimet e Bordit t Administrimit dhe t Senatit Akademik me karakter financiar dhe administrativ;
d) I paraqet Bordit t Administrimit dhe Senatit Akademik raportin mbi veprimtarin financiare t institucionit t arsimit t lart, n prfundim t vitit akademik;
dh) Bashkpunon me strukturat dhe autoritetet e tjera t institucionit t arsimit t lart pr shtje t administrimit t prditshm;
e) Emron dhe shkarkon administratort e njsive kryesore dhe njsive baz pas miratimit t Bordit t Administrimit;
) Plotson krkesat e rektorit me qllim prmbushjen e nevojave akademike, administrative dhe financiare.
2. Funksione t tjera t administratorit prcaktohen n statut dhe n rregulloret e
institucionit.
Neni 52 Administratori i njsis kryesore
1. Administratori i njsis kryesore sht prgjegjs pr mirfunksionimin
financiar dhe administrativ t saj.
2. N institucionet publike t arsimit t lart, ai zgjidhet me konkurs, sipas procedurave dhe kritereve t prcaktuara nga Bordi i Administrimit. N institucionet jopublike t arsimit t lart administratori emrohet sipas kritereve t prcaktuara n statutin e institucionit.
3. Administratori i njsis kryesore duhet t ket formim universitar, s paku n
nivelin Master i Shkencave, dhe prvoj pune, s paku pes vjet. 4. Administratori i njsis kryesore nuk mund t ushtroj asnj funksion tjetr,
akademik apo administrativ. 5. Administratori i njsis kryesore i raporton pr veprimtarin e tij administratorit
t institucionit t arsimit t lart si dhe informon drejtuesin e njsis kryesore, sipas prcaktimeve n aktet e institucionit t arsimit t lart.
6. Administratori i njsis kryesore propozon shkarkimin e administratorve t
njsive baz.
43
-
Neni 53 Funksionet e administratorit t njsis kryesore n institucionet
e arsimit t lart 1. Funksionet e administratorit t njsis kryesore jan:
a) Realizon administrimin e prditshm financiar t njsis kryesore; b) Mbikqyr dhe kontrollon veprimtarin financiare t njsis kryesore; c) Plotson krkesat e drejtuesit t njsis kryesore me qllim prmbushjen e
nevojave akademike, administrative dhe financiare; ) Bashkpunon me autoritetet dhe organet drejtuese t njsis kryesore pr
shtjet themelore t administrimit t saj. 2. Funksione t tjera t administratorit prcaktohen n statut dhe n rregulloret e
institucionit.
Neni 54 Administratori i njsis baz n institucionet e arsimit t lart
1. Administratori i njsis baz sht prgjegjs pr mirfunksionimin financiar t
saj. Ai ushtron veprimtari mbshtetse n funksion t realizimit t misionit t nj ose m shum njsive baz. Bordi i Administrimit, me krkes t njsis baz, propozon prfshirjen ose jo t ktij autoriteti n strukturn e institucionit. N rastet kur parashikohet ekzistenca e ktij autoriteti, Bordi i Administrimit mund t prcaktoj, n varsi t madhsis dhe kapacitetit financiar t institucionit, numrin e njsive q mund t administrohen nga nj administrator.
2. N institucionet publike t arsimit t lart, ai zgjidhet nga administratori i institucionit, sipas procedurave dhe kritereve t prcaktuara nga Bordi i Administrimit. N institucionet jopublike t arsimit t lart administratori emrohet sipas kritereve t prcaktuara n statutin e institucionit.
3. Administratori i njsis baz duhet t ket formim universitar, s paku n
nivelin Master i Shkencave, dhe prvoj pune s paku tre vjet. 4. Administratori i njsis baz nuk mund t ushtroj asnj funksion tjetr,
akademik apo administrativ.
44
-
5. Administratori i njsis baz i raporton pr veprimtarin e tij administratorit t njsis kryesore dhe drejtuesit t njsis baz, sipas prcaktimeve n aktet e institucionit t arsimit t lart.
Neni 55
Funksionet e administratorit t njsis baz n institucionet e arsimit t lart 1. Funksionet e administratorit t njsis baz jan:
a) Administron fondet e njsis/njsive baz; b) Zbaton vendimet e administratorit t njsis kryesore pr mnyrn e ndarjes
t t ardhurave t krijuara nga njsia/njsit baz; c) Plotson krkesat e drejtuesit t njsis baz me qllim prmbushjen e
nevojave akademike, administrative dhe financiare.
2. Funksione t tjera t administratorit t njsis baz prcaktohen n statut dhe n rregulloret e institucionit t arsimit t lart.
KREU VI
PERSONELI I INSTITUCIONEVE T ARSIMIT T LART
Neni 56 Personeli i institucioneve t arsimit t lart
1. Personeli i institucioneve t arsimit t lart prbhet nga personeli akademik,
personeli ndihmsakademik dhe personeli administrativ.
2. Personeli i institucioneve t arsimit t lart mund t jet i punsuar me kontrat, me kohzgjatje t pacaktuar ose t caktuar, si edhe me angazhim me koh t plot ose me koh t pjesshme.
3. T drejtat dhe detyrimet e personelit t institucioneve t arsimit t lart
prcaktohen n statutet dhe aktet e brendshme t tyre, n prputhje me aktet ligjore dhe nnligjore n fuqi.
Neni 57
Statusi i personelit akademik 1. Personeli akademik gzon status dhe trajtim t veant.
45
-
2. Institucionet publike t arsimit t lart mund t kontribuojn n trajtimin e veant financiar t personelit akademik, krahas prfitimeve nga buxheti i shtetit.
3. Aspekte t trajtimit t veant, si dhe prfitime t tjera t personelit akademik t institucioneve t arsimit t lart prcaktohen nga Bordi i Administrimit.
Neni 58
Kategorit e personelit akademik 1. Personeli akademik n institucionet e arsimit t lart kryen veprimtari t
msimdhnies, t krkimit shkencor, shrbime pr mbshtetje dhe zhvillim t institucionit t arsimit t lart, kshillim pr studentt si dhe veprimtari t tjera.
2. Personeli akademik mund t jet me orientim msimor dhe/ose krkimor-shkencor. Personeli akademik n institucionet e arsimit t lart, sipas rolit dhe veprimtaris q kryen, kategorizohet n:
a) Profesor; b) Lektor; c) Asistent-lektor.
3. N kategorin Profesor jan antart e personelit akademik, titullar t lndve ose moduleve dhe udhheqs t veprimtaris krkimore-shkencore. Antart e personelit akademik t ksaj kategorie mbajn titujt akademik Profesor ose Profesor i asociuar. Kjo kategori punsohet me kontrat me kohzgjatje t pacaktuar.
4. N kategorin Lektor jan antart e personelit akademik, q zhvillojn veprimtari msimore dhe krkimore-shkencore. N kt kategori prfshihen antart e personelit akademik q mbajn gradn shkencore Doktor, kan s paku tre vite eksperienc n msimdhnie para ose pas fitimit t ksaj grade dhe prmbushin kriteret e prcaktuara n statutin e institucionit t arsimit t lart. Kjo kategori punsohet me kontrat me kohzgjatje t pacaktuar.
5. N kategorin Asistent-lektor jan antart e personelit akademik q zhvillojn veprimtari msimore-krkimore. Asistent-lektort duhet t ken s paku diplomn Master i Shkencave dhe t prmbushin kriteret e prcaktuara n statutin e institucionit t arsimit t lart. Asistent-lektori punsohet me kontrat me kohzgjatje t caktuar.
46
-
6. Personeli akademik, q angazhohet n msimdhnie, duhet t ket s paku kualifikim t ciklit pasardhs. N kolegjet profesionale t larta, personeli akademik duhet t ket fituar s paku diplomn Master profesional.
7. Raportet ndrmjet veprimtarive t ndryshme pr personelin akademik, t prcaktuara n pikn 1, t ktij neni, prcaktohen nga institucioni i arsimit t lart.
8. Ngarkesa e plot msimore pr personelin akademik n institucionet publike prcaktohet nga institucioni, n prputhje me udhzimin prkats t ministrit prgjegjs pr arsimin. N institucionet jopublike ngarkesa minimale prcaktohet nga vet institucioni.
Neni 59
Titujt akademik 1. Titujt akademik Profesor dhe Profesor i asociuar jepen nga institucionet e
arsimit t lart, t llojit universitet, t cilt: a) ushtrojn veprimtari akademike dhe krkimore-shkencore, n mnyr t
vazhdueshme, pr jo m pak se dhjet vjet; b) jan institucione t akredituara; c) kan t punsuar si personel akademik jo m pak se tetmbdhjet antar t
personelit akademik q mbajn titullin Profesor, me koh t plot, me kontrat me kohzgjatje t pacaktuar. N do rast, universiteti duhet t ket t paktn pes pedagog me koh t plot q mbajn titullin profesor n do fakultet;
) ofrojn studimet e doktoraturs apo specializime afatgjata; d) prmbushin kritere t tjera shtes, t prcaktuara me vendim t Kshillit t
Ministrave.
2. Lista e institucioneve t arsimit t lart, q prmbushin kriteret pr dhnien e titujve akademik, publikohet zyrtarisht do vit akademik nga ministria prgjegjse.
3. Standardet shtetrore pr fitimin e titujve Profesor dhe Profesor i asociuar
prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave. 4. Institucionet e arsimit t lart me status t veant, me veprimtari n fushn e
arteve, sporteve, rendit dhe mbrojtjes, mund t japin tituj t tjer, ve atyre t
47
-
parashikuar n pikn 1, t ktij neni, ekuivalent me to, sipas parashikimeve n vendimin prkats t Kshillit t Ministrave.
Neni 60
Fitimi i titujve akademik 1. Pr fitimin e titullit Profesor i asociuar mund t aplikoj personeli akademik
q gzon gradn shkencore Doktor, prej s paku pes vitesh, sht personel akademik i kategoris Lektor dhe prmbush standardet shtetrore pr fitimin e titullit. Pr fitimin e titullit Profesor mund t aplikoj personeli akademik q gzon prej s paku pes vjetsh titullin Profesor i asociuar si dhe prmbush standardet shtetrore pr fitimin e titullit.
2. Personeli akademik i institucioneve t arsimit t lart t cilat nuk prmbushin kriteret pr dhnien e titujve akademik, si dhe personat, t cilt nuk jan personel akademik pran ndonj institucioni, por prmbushin standardet pr fitimin e titujve, paraqesin krkesn pran nj institucioni i cili prmbush kriteret pr dhnien e titujve.
3. Kandidati pr fitimin e titullit Profesor i asociuar ose Profesor paraqet dosjen pran drejtuesit t njsis kryesore. Dosja e kandidatit i prcillet senatit akademik, pas vlersimit paraprak t njsis baz. Senati i kalon dosjen Komisionit t Prhershm pr Promovimin e Personelit Akademik, i cili merr vendimin prfundimtar pas vendi