Ligjerata nr.6: Menaxhimi Financiar i Korporatave Burimet ... V/05... · Ligjerata nr.6: Menaxhimi...

Ligjerata nr.6: Menaxhimi Financiar i Korporatave– Burimet dhe Kostoja e Kapitalit – BurimetAfatshkurta te Financimit

Mustafë Murturi

LITERATURA:

LIGJERATAT E AUTORIZUARA - Mustafë MurturiLiteratura shtesë: Menaximi Financiar: Prof.dr. Isa Mustafa

05/12/2013

Ligjërata - 6 Burimet dhe Kostoja e kapitalit - Burimet afatshkurta te

financimit 1

Buxhetimi i Kapitalet - Investimet - Përmbajtja e ligjeratës së dytë: (Menaxhimi Financiar Prof. Isa Mustafa: - f.q: (209 deri ne 229)

1. Burimet dhe kostoja e financimit2. Burimet afatshkurta te financimit3. Format e financimit afatshurte4. Kredit tregtare5. Kostoja e kredis tregtar6. Perkufizimet kohore7. Letrat tregtare8. Kredit afatshkurta9. Kostoja e kredive afatshkurta10. Norma reale dhe nominale e interesit11. Burimet afatmesme te financimit12. Faktoringu13. Financimi me kontrata te shitjes se kushtezuar

05/12/2013

Ligjërata - 6 Burimet dhe Kostoja e kapitalit - Burimet

afatshkurta te financimit 2

Burimet e financimit te nje korporate varen nga:1. Lloji i biznesit,2. Koha e veprimit te biznesit,3. Suksesshmeria e korporates dhe4. Situata ekonomike.

Burimet e financimit mund te jene:1. Kredit afatshkurtera,2. Kredit afatmeseme, dhe3. Kredit afatgjata

05/12/2013


financimit 3

Burimi i financimit duhet te jete i lidhur me qellimin dhedestinimin

Afarizmet e reja, burimet per t’ia filluar punes i sigurojnenga:

1. Kursimet e tyre,

2. Pasurija e lene peng,

3. Polisat e sigurimit,

4. Huaja,

5. Rrethi familjat

6. Kreditë tregtare, dhe

7. Huat bankare afatshkurta

05/12/2013



Faktor te rndesishem te burimeve afatshkurta janë:1. Periudha e maturis s’kredis, Sa me e shkuret perudha e maturis - risku me i madhe, Sa me e gjate perudha e maturis - risku me i vogel, Pasigurija e shpenzimeve te interesit (fluktimim i normave te

interesite eshte shume i madh), si dhe Risku i rifinancimit

2. Kostoja e financimit Afati i zgjatjes se huas Sa me i gjate te jete afati i financimit - aq me i shtrejt do te jet

ai,Ndryshimi mese financimit afatshkuret dhe afatgjate –

harmonizohet me NI

05/12/2013


financimit 5

Burimet themelore të financimit afatshkurtur janë:1. Kreditë tregtare2. Përkufizimet kohore3. Letrat tregtare dhe4. Kreditë afatshkurta .

05/12/2013


financimit 6

Lind kur furnitori shet mallrat, por nuk kerkonpagese te menjehershme. Kjo lloj kredia kryesishtshfrytezohet nga bizneset e vogla.

Ekzistojnë tri lloje të kredisë tregtare:

a. Llogaria e hapur (Shitesi ia dergon mallin bleresit se bashkume faturen)

b. Kambialet (me nenshkrimin e kambialit nga bleresivertetohet borxhi ndaj shitesit) dhe

c. Urdhëresat akceptuese (shitesi e urdheron bleresin qe ta bejepagesen ne nje date te caktuar ne te ardhmen).

05/12/2013


financimit 7

Disa nga kushtet e shitjes me llogari te hapurajanë:

a. Kushti COD (pagesa me rastin e dorëzimit të mallit)b. Kushtib CBD (pagesa para se të dorëzohet malli)c. Shtyrja e afatit të pagesës-pa zbritje në pagesë.-shitesi

cakton kohen e pageses(kushti net 30)d. Shtyrja e afatit me zbritje në pagesë. kushti 2/10 net

30 (e meta-blersi mund te mos jete i vedishem per koston e kredise)

COD – cash on delivery CBD – cash before delivery EOM – end of month

05/12/2013


financimit 8

Shembull: Bleresit i lejohet kredi tregtare per mallin e blere ne shume

prej 100,000euro me kushtin 2/10 net 30 kjo d.m.th se mund te paguaj 98,000 euro brenda 10 diteve ose do tepaguaj 100,000 euro ne fund te 30 ditev(e.Kostoja e kesajkredie eshte 36.72%.

05/12/2013



tregtarekredis i Interesi -

:

%72.361804.2

20

360

98

2

1030

360

2100

2

360

100

tc

tc

tc

tc

I

ku

xI

x

%

%

x

% %

% I

zbritjësPeriudha e pagesësPeriudha ex

ës% e zbritj%

ës% e zbritjI

Shembull: Nese kushtet i ndryshojm (2/10 net 30 ne 2/10 net

90).Kostoja e kesaj kredie eshte 9.18%.

05/12/2013

Ligjërata - 6 Burimet dhe Kostoja e kapitalit - Burimet afatshkurta

te financimit 10


:

%18.95.404.2

80

360

98

2

1090

360

2100

2

360

100

tc

tc

tc

tc

I

ku

xI

x

%

%

x

% %

% I


ës% e zbritj%

ës% e zbritjI

Shembull: Nese kushtet i ndryshojm (2/10 net 30 ne 3/10 net

30).Kostoja e kesaj kredie eshte 55.62%.

05/12/2013


financimit 11


:

%62.551809.3

20

360

97

2

1030

360

3100

2

360

100

tc

tc

tc

tc

I

ku

xI

x

%

%

x

% %

% I


ës% e zbritj%

ës% e zbritjI

Perkufizimet kohore jane burime:

1. Spontane te financimit, dhe2. Pa kompenzim (pa kosto) Format e financimit permese perkufizimeve kohore

jane:

1. Pagat, dhe2. Tatimet Prolongimi i pageses se ketyre shpenzimeve mund

te ndeshkohet (tatimeve) dhe ka ndikim negativ ne produktivitetin dhe reputacionin e korporates(pagave)

05/12/2013


te financimit 12

Letrat tregtare emitohen nga kompanit e mdha dhe u shiten:

1. Shoqatave te sigurimeve,2. Fondeve pensionale, dhe3. Bankave Shuma e pergjithsheme e letrave tregtare eshte e kufizuar

Afati i maturis se letrave tregtare eshte 2-6 muaj

Perparsit e letrave tregtare jane:

1. Shperndahen shpejt2. Sigurojne fonde me kosto te ulet3. Thjeshtojne procedurat e raportimit E meta e tyre eshte:

1. Fondet jane te kufizuara,2. Shumica e korporatave nuk jane ne gjendje te emitojn letra

tregtare

05/12/2013


financimit 13

Huat e bankave tregtare negociohen ne menyre individualendermjet huadhensit dhe huamarsit me kete rast negociohen:

1. Madhesija e huas,2. Afati i maturis3. Shuma e interesit, dhe4. Lloji dhe menyra e sigurimit Format më të njohura të kreditimit të bankave tregtare janë:

a. Tejkalimi në llogarin rrjedhese (overdraft)(lejohet tejkalimi illogaris rrjedhese)

b. Vija kreditor(hua deri ne nje shume te caktuar)-pa marreveshje formale

c. Marrëveshja qarkore. (deturim zyrtar ndermjet huamarresitdhe bankes me perkufizim kohore prej 1-viti apo 18 muaj. Cmimi per kete marrveshje eshte ¼ e 1% te shumes se lejuar)

05/12/2013



Norma e interesit eshte cmimi qe paguhet per huazimine kapitalit

Faktore te cilet ndikojn ne koston e parave te huazuarajanë:

a. Mundesit e prodhimit – norma e kthimitb. Preferencat kohore te konsumatorve – zgjedhja ne mes konsumit

dhe investimitc. Risku – lidhet direkt me koston e huased. Inflacioni – varsisht nga norma e pritur e inflacionit - kostojae. Kohezgjatja e kredisf. Lartesija e krediseg. Norma nderkombetare e interesit – norma e inflacionit dhe

politikat e qeverive per normat e interesit dhe normat e kembimith. Llojet e ndryshme te financimit te aseteve – jane me te preferuara

nga bankat e ndryshme

05/12/2013


financimit 15

Norma nominale e interesit tregon interesin e shprehur ne forme monetare

Norma nominale e interesit është:

05/12/2013



(IRP))(k)(k *

rf t inflacioni riskut te e Premija interesit e reale Norma interesit e nominale Norma

IRP))x(k()k( *

rf 111

Norma reale e interesit është norma nominale e interesit e përshtatur me normen e inflacionit.

Faktoret e tjerë të cilët ndikojnë në normen e interesit janë:

a. Buxheti i vendit – deficiti apo suficiti i buxhetitb. Faktoret ndërkombëtarë – bilanci i jashtem tergtarc. Aktiviteti ekonomik – inflacioni ngrit normen e interesit

05/12/2013


financimit 17

1tinflacioni e Norma 1

interesit e nominale Norma1interesit e reale Norma

Kostoja efektive e huas varet nga:

a. Interesi i paguarb. Shuma e fondeve qe mund te perdore huamarrsic. Kohezghatja e huase

Norma efektive e borxhit mund te llogaritet permese kesajformule

05/12/2013



huas teperdorimit eDitet

(360) vit neDitet x

Principali

Interesi efektive Norma )(Icb

Kostoja e huas ndryshon varsisht se a kemi te bejem:

a. Interes te deklaruarb. Interes ne avans,c. Hua me keste, apod. Hua tregtare

Rasti i pare; interesi i deklaruara Shembull: huaja ne shume prej 50,000€ me 8% interes ne

vite. Huamarrsi paguan 4,000€

05/12/2013Ligjërata - 6 Burimet dhe Kostoja e kapitalit - Burimet afatshkurta te financimit 19

%00.810008.0360

360x

50,000

4,000 efektive Norma


(360) vit neDitet x

Principali

Interesi efektive Norma

x)(I

)(I

cb

cb

Rasti i dyte; shkurtimi i kohes Shembull: huaja ne shume prej 50,000€ me 8% interes ne

vite. Nuk perdoret per 360 dite por 120 dite, atehere NI=24%

05/12/2013


financimit 20

%00.2430008.0120

360x

50,000



(360) vit neDitet x

Principali


x)(I

)(I

cb

cb

Rasti i trete; interesi ne avans Shembull: ne kete rast nga huaja prej 50,000€-

4,000€=46,000€ NI nuk do te jet 8% si ishte e deklaruar pordo te jete NI=8.70%

05/12/2013


te financimit 21

%70.8100087.0360

360x

4,000-50,000



(360) vit neDitet x

Principali


x)(I

)(I

cb

cb

Rasti i kateret; shuma kompenzuese Shembull: ne kete rast per nje huaja prej 50,000€, banka kerkon te

deponohen 20%. Ne kete rast do te keni 50,000€ -10,000€=40,000€ NI nukdo te jet 8% si ishte e deklaruar por do te jete NI=10%

05/12/2013


financimit 22

%00.101001.0360

360x

10,000-50,000



(360) vit neDitet x

Principali


x)(I

)(I

cb

cb

%00.100.2-1

8%kompenzim me efektive Norma

1

Interesi e Normakompenzim me efektive Norma

)(I

-c)()(I

cb

cb

Rasti i peste; huaja me kiste Shembull: ne kete rast per nje huaja prej 50,000€, me NI te

deklaruar prej 8%, mirepo NI llogaritet per cdo muaj (12 here) por do te jete NI=14.70%

05/12/2013



%70.14147.01)x50,000(12

00(2x12)x4,0 efektive Norma

ali1)xPrincipPagesave i (Nr total

Interesi x Vjetore) Pagesave i(2xNr efektive Norma

)(I

)(I

cb

cb

Korporatat nuk mund te marrin kredi afatmesme pa Instrumentet për sigurimin e kredisë,

Sigurimi i kredis ka te beje me dy burime:a. Likuiditeti i biznesit dheb. Vlera garantuese e kolateralit.

Kolateral mund të jenë:

a. Kërkesat nga blerësit apo llogaritë e arkëtueshme (vlera 50-80% e vleres nominale te kerkesave)

b. Stoqetc. Pajisjet dhe pasurit e patundshmed. Aktivet tjera të huamarrësit.

05/12/2013



Faktoringu.-biznesi shet llogarin e arketushme me kredi dhefaktori merr pergjegjesin e faturimit ndaj konsumatorit dhekolektimin e borxhit.

05/12/2013



Faktori

Konsumatori

(Kredia)

Biznesi

(Klienti)

1.Te mirat e shitura me kredi

2.Faktoti ia fakturon

kredin konsumatorit

3. Faktori ja paguan

80-85% klientit

4. Konsumatori ia paguane

shumen faktorit

5. Faktori ja paguan

20-15% klientit

1. Kredit bankare me kohëzgjatje mbi një vit.

2. Financimi me kontrata te shitjes se kushtezuar

3. Financimi me anë të kontratave të qirasë

4. Institucionet jofinanciare.

Kredit bankare me kohëzgjatje mbi një vit, kane afatin e maturis prej 3-5 vite

Te keto lloje te kredive norma e interesit mund te jete:

a. Fikse dheb. Variabile

05/12/2013



Financimi me kontrata te shitjes se kushtezuar eshte kur bleresipranon ta bleje nje paisje dhe ate ta paguaj me keste per njekohe te caktuar (1-5)

Aplikohet kur bleresi nuk ka mjete te mjaftueshme per te blerepajisje prandaj kerkon qe pjesen e mbetur te mjeteve financiaretia financon nje shoqeri financiare.

Supozojme firma ka 30% te mjeteve ndersa ka nevoje per 70% temjeteve.

Kreditë të cilat i lejojnë shoqërit e sigurimit

a. Financimi me anë të kontratave të qirasëb. Institucionet jofinanciare.

05/12/2013



Kreditë të cilat i lejojnë shoqërit e sigurimit – norma e interesiteshte me e lart se sa te kredite e lejuara nga bankat komerciale

Keto kredi te shoqatave te sigurimit nuk jane konkuruse me kreditbankare sepse jane te ngarkura me shpenzime – por sherbejn siforme plotesuse e financimit

Financimi me anë të kontratave të qirasë ndahet ne tri forma

a. Shitja dhe marrja e perkohshme me qira (shiten dhe prap merrenme qira)

b. Kontratat e qiras operative (ka te drejte shfrytezimi te paisjeve)c. Kontratat e qiras financiare (3 pale Qiramarresi - Qiradhensi;

(pronari i kapitalit) – Huadhenesi; (Kreditori)

Institucionet jofinanciare.

05/12/2013


financimit 28

PyetjeLibri Menaxhimi financiar faqe 209-229

05/12/2013



Ligjerata nr.6: Menaxhimi Financiar i Korporatave Burimet ... V/05... · Ligjerata nr.6: Menaxhimi...

Documents

Transcript of Ligjerata nr.6: Menaxhimi Financiar i Korporatave Burimet ... V/05... · Ligjerata nr.6: Menaxhimi...