Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të...

13
Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave Politikat e Dividentes Mustafë Murturi LITERATURA: LIGJERATAT E AUTORIZUARA - Mustafë Murturi Literatura shtesë: Menaximi Financiar: Prof.dr. Isa Mustafa 1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 1

Transcript of Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të...

Page 1: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave

– Politikat e Dividentes

Mustafë Murturi

LITERATURA:

LIGJERATAT E AUTORIZUARA - Mustafë Murturi

Literatura shtesë: Menaximi Financiar: Prof.dr. Isa

Mustafa

1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 1

Page 2: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Politikat e Dividentes

Burimet afatgjata të financimit- Përmbajtja e ligjeratës së dytë:

(Menaxhimi Financiar Prof. Isa Mustafa: - f.q: (277 deri ne 290)

1. Politikat e Dividentes 2. Teoria e dividendit 3. Teoria residuale e dividendit 4. Modigiliani dhe Milleri për dividendin 5. Faktorët të cilët ndikojnë në divident 6. Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi dividend 7. Pagimi i dividendit – në të holla 8. Dividendi në Aksione 9. Riinvestimi i dividendit

1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 2

Page 3: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Teoria e dividendit • Pronari duhet të vendosë se çfarë të bëjë me fitimin; a. Ta riinvestoj në biznes, b. Ti investojë në një biznes tjetër, c. Ta blejë një biznes tjetër

Korporatat dhe aksionarët ballafaqohen me nevojën e marrjës së vendimit për përemin e fitimit dhe at Se a ti mbajën fondet e fituara në biznes? Apo ti paguajën aksionarve në formë të dividendit?

1/24/2014 3 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 4: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Teoria residuale e dividendit

Parimi margjinal i fitimit të pashpërndar; Sipas këtij parimi, norma e kthimit që korporata do të arrijë

nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë të dividendit

Pra norma e kthimit duhet të jetë më e lartë se norma të cilën do ta përfitonte aksionari nëse do të investonte këto mjete diku tjetër

Politikat e dividendit janë politika pasive Pra investitorët janë indiferentë sa i përket pagesës së dividendit apo

mbajtjes së fitimit Investitori 1. Lejonë mbajtjen e fitimit nëse investimi premton kthim më të lartë 2. Nuk lejon mbajtjen e fitimit nëse kthimi është më i vogël atëherë ai

do të kërkoj ti paguhet dividendi

1/24/2014 4 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 5: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Teoria residuale e dividendit

Sipas kësai teorie korporatat do të paguajnë dividend vetem nëse atyre u mbetet fitim pas financimit të investimeve profitabile

Kjo situat do të 1. Maksimalizonte të ardhurat kapitale të aksionarve, dhe 2. Minimizonte koston e emetimit të aksioneve të reja

Sipas teorisë reziduale: a. Në qoftë se korporata identifikon një projekt me NPV pozitive ajo do

të investojë në këtë projekt b. Dividendi shpërndahet vetëm në qoftë se shterren mundësit e

investimit

Problemi i kësaj teorie është jo vetem në normën e kthimit por edhe në ate se si do të reagojnë investitorët lidhur me këtë alternativë

1/24/2014 5 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 6: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Modigiliani dhe Milleri për dividendin

Modigiliani dhe Milleri (M&M -1961) argumentojë se dividendi të paguar është i parëndësishëm, mirëpo e rëndësishme për një korporat fuqia e saj detrminohet nga aftesija e saj per te krijuar fitim ose nga politika e saj investive

Shpërndarja e të ardhurave dhe dividendit nuk janë aq të rëndësishme per vleren e nje korporate

Sypozimet themelore të M&M janë: 1. Tregu perfekt i kapitalit-te gjith investitoret jane racional 2. S’ka shpenzime të emetimit të letrave me vlerë 3. Nuk ka tatim 4. Politika investive e korporatës nuk ndryshon, dhe 5. Egziston siguri e plotë e çdo investimi

1/24/2014 6 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 7: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Argumentet për rëndësin e dividentit

Argumentet ne favor te dividendit jane: 1. Eliminimi i pasigurisë së investimeve (të gjitha investimet kan një

pasiguri të kthimit në dividend) 2. Efekti informues i dividendit – rritja e dividendit ka efekt pozitiv 3. Preferenca e aksionarve – pamarr parasysh se kush do ta shfrytezoj

më mirë at pjesë të fitimit

Nëse krahasojm korporatat e mdha dhe ato te vogla atëherë 1. Korporatat e mdha paguajn dividend me te vogel - rritja eshte me e

shpejt 2. Korporatat e vogla paguajn dividend me te madhe kurse - rritje me te

ngadalsheme Kjo tregon se pagesa e dividendit nuk eshte ne perputhje me

kthimin nga investimet Gjithashtu mbajtja e nje niveli te caktuar te dividentit ka rendesi per

reputacionin e korporates

1/24/2014 7 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 8: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Faktorët të cilët ndikojnë në divident Faktorët të cilët ndikojnë në dividend jane:

1. Kostoja e emetimit (arrjnë deri në 20%)

2. Kostoja e transakcionit (provizionet për agjentët financiar. Shitjet e mdha te aksioneve ulin cmimin e aksioneve e gjith kjo detyron menaxherin që të korigjojë çka?)

3. Tatimi (tatimet e korporates nuk kan ndikim ne politikat e dividendit, por fitimi pas tatimit i cili shpërndahet ne divident si dhe ai i pashpërndar jane ata te cilet efektohen nga tatimet)

4. Efektet e klientelës (ata të cilët kanë nevojë për të ardhura do ti preferojn aksionet që paguajn divident më të lartë, por ata të cilët nuk kan nevoj për këto të ardhura dhe për ti shmang tatimet preferojn te blejn aksione që nuk paguaj divident por kanë fitim të lart në kaspital- ky eshte efekti i klientelës)

5. Kostoja e agjensionit (konflikti ne mese te menaxhmentit dhe aksionarve)

6. Teorija e pritjës (rrethina e vendimarrjës ka rendesi, pritjet e vendimeve te cilat do ti merr menaxheri per dividendin, nese keto vendime jane ato te cilat i kane pritur aksionaret atehere cmimi i aksioneve nuk do te ndryshoj)

1/24/2014 8 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 9: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi dividend

Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi divident janë:

1. Ligjet (me ligj caktohet kur nuk paguhet dividenti; 1.nëse detyrimet jan më të mdha sesa mjetet, 2.nëse dividenti e kalon fitimin, dhe 3.nëse dividenti paguhet nga kapitali I investuar)

2. Pozita e likuiditetit (korporata duhet të kete para të mjaftushme për pagesen e dividendit)

3. Qasja në tregun e kapitalit (korporatat e mdha dhe të mesme kanë qasje më të lehët në tregun e kapitalit)

4. Nevoja për kontrollë (nëse paguan dividend të lartë ajo mund të vjen në pozit që ti shes aksionet për të siguruar kapital - e humb pronsin e korporatës)

5. Inflacioni (shpërndarja do të ashpërsonte gjendjen e korporatës)

6. Pozita tatimore e aksionarve ( mjekët dhe avokatët paguajn 30-40 % kurse të tjerët 15-20 % - efekti i klientelës)

7. Parashikimi (korporatat me të ardhura të qëndrueshme mund të paguajn dividendin)

1/24/2014 9 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Page 10: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Pagimi i dividendit – në të holla

1/24/2014 10 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit

Data e Deklarimit

Data e Regjistrimit Data e Pagesës

Ex Dividend – Data e Fundit e Dividendit

e cila përcaktohet në bazë të datës

së regjistrimit

Vlera e aksioneve bjen për vlerën e

shpallur të dividentdit

…krahasuar me ditën e mëparshme

Bordi takohet

dhe merrë vendimin

për dividend

2 ditë pune para datës së regjistrimit

5 Maj

13 Maj 15 Maj

10 Qershor

Page 11: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Dividendi në Aksione

Disa korporata dividentin e paguajn në aksione

Dividendët në aksione nuk e rrisin pasurin e aksionarve por numrin e aksioneve që ai zotëron

Pra vlera e korporatës nuk është rritur por është rritur numri i

aksioneve

1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 11

Rritja 10%

Aksione të zakonshme (1,000,000) ç=10 Euro 10,000,000 € 10% 1,000,000 € 11,000,000 €

Shtesë kapitali nga diferenca në çmim 5,000,000 € 10% 500,000 € 5,500,000 €

Fitimi i pashpërndarë 15,000,000 € 10% 1,500,000 € 13,500,000 €

Pasuri Neto 30,000,000 € 30,000,000 €

Gjendja e pasuris para deklarimit të dividenditGjendja e pasuris pasë

deklarimit të dividendit

% ose FitimioseFitimi

emetuaraeAksionet

tatimitpasFitimiFitimi

DAksion me DAksion pa

Aksion

105000,100,1

000,500,5 5.5

000,000,1

000,500,5

Ç i ri 15€

Page 12: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Riinvestimi i dividendit Riinvestimi i dividendit bëhet përmes bankës

Banka grumbullon parat e dividendit dhe u ofron aksionarve plane për blerjën e aksioneve në tregun e hapur

Aksionaret i paguajn bankës një kuotë që është më e ulët se pagesa e ndërmjetësuesve

Një form tjeter është kur korporata emeton aksione të reja dhe u afron ato aksionarve me qërast i kursen aksionarët nga shpenzimet e ndërmjetësimit

Riblerja e Aksioneve

Korporata mund të praktikoj që një pjesë të aksioneve të shpërndara ta riblejë

Riblerja bëhet kur çmimi i aksioneve është shumë i ulët - nen vleren reale

Frakcioni i Aksioneve

Kur çmimi të rritet atëherë mund të bëhet frakcioni i aksionit

Ku nga një aksion ndahet në dy ku një aksion shëndrrohet në dy aksione

Këtu nuk rritet pasuria e aksionarve

Fraksionimi bëhet për të rritur tregtueshmërinë

1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 12

Page 13: Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë

Pyetje

Libri Menaxhimi financiar faqe 277-290

1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 13