Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të...
Transcript of Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave ... V/05...nga fitimet e pashpërndara duhet të...
Ligjerata nr.10: Menaxhimi Financiar i Korporatave
– Politikat e Dividentes
Mustafë Murturi
LITERATURA:
LIGJERATAT E AUTORIZUARA - Mustafë Murturi
Literatura shtesë: Menaximi Financiar: Prof.dr. Isa
Mustafa
1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 1
Politikat e Dividentes
Burimet afatgjata të financimit- Përmbajtja e ligjeratës së dytë:
(Menaxhimi Financiar Prof. Isa Mustafa: - f.q: (277 deri ne 290)
1. Politikat e Dividentes 2. Teoria e dividendit 3. Teoria residuale e dividendit 4. Modigiliani dhe Milleri për dividendin 5. Faktorët të cilët ndikojnë në divident 6. Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi dividend 7. Pagimi i dividendit – në të holla 8. Dividendi në Aksione 9. Riinvestimi i dividendit
1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 2
Teoria e dividendit • Pronari duhet të vendosë se çfarë të bëjë me fitimin; a. Ta riinvestoj në biznes, b. Ti investojë në një biznes tjetër, c. Ta blejë një biznes tjetër
Korporatat dhe aksionarët ballafaqohen me nevojën e marrjës së vendimit për përemin e fitimit dhe at Se a ti mbajën fondet e fituara në biznes? Apo ti paguajën aksionarve në formë të dividendit?
1/24/2014 3 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Teoria residuale e dividendit
Parimi margjinal i fitimit të pashpërndar; Sipas këtij parimi, norma e kthimit që korporata do të arrijë
nga fitimet e pashpërndara duhet të krahasohet me përfitimet do ti kishte aksionari nëse atij i paguhen ato në formë të dividendit
Pra norma e kthimit duhet të jetë më e lartë se norma të cilën do ta përfitonte aksionari nëse do të investonte këto mjete diku tjetër
Politikat e dividendit janë politika pasive Pra investitorët janë indiferentë sa i përket pagesës së dividendit apo
mbajtjes së fitimit Investitori 1. Lejonë mbajtjen e fitimit nëse investimi premton kthim më të lartë 2. Nuk lejon mbajtjen e fitimit nëse kthimi është më i vogël atëherë ai
do të kërkoj ti paguhet dividendi
1/24/2014 4 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Teoria residuale e dividendit
Sipas kësai teorie korporatat do të paguajnë dividend vetem nëse atyre u mbetet fitim pas financimit të investimeve profitabile
Kjo situat do të 1. Maksimalizonte të ardhurat kapitale të aksionarve, dhe 2. Minimizonte koston e emetimit të aksioneve të reja
Sipas teorisë reziduale: a. Në qoftë se korporata identifikon një projekt me NPV pozitive ajo do
të investojë në këtë projekt b. Dividendi shpërndahet vetëm në qoftë se shterren mundësit e
investimit
Problemi i kësaj teorie është jo vetem në normën e kthimit por edhe në ate se si do të reagojnë investitorët lidhur me këtë alternativë
1/24/2014 5 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Modigiliani dhe Milleri për dividendin
Modigiliani dhe Milleri (M&M -1961) argumentojë se dividendi të paguar është i parëndësishëm, mirëpo e rëndësishme për një korporat fuqia e saj detrminohet nga aftesija e saj per te krijuar fitim ose nga politika e saj investive
Shpërndarja e të ardhurave dhe dividendit nuk janë aq të rëndësishme per vleren e nje korporate
Sypozimet themelore të M&M janë: 1. Tregu perfekt i kapitalit-te gjith investitoret jane racional 2. S’ka shpenzime të emetimit të letrave me vlerë 3. Nuk ka tatim 4. Politika investive e korporatës nuk ndryshon, dhe 5. Egziston siguri e plotë e çdo investimi
1/24/2014 6 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Argumentet për rëndësin e dividentit
Argumentet ne favor te dividendit jane: 1. Eliminimi i pasigurisë së investimeve (të gjitha investimet kan një
pasiguri të kthimit në dividend) 2. Efekti informues i dividendit – rritja e dividendit ka efekt pozitiv 3. Preferenca e aksionarve – pamarr parasysh se kush do ta shfrytezoj
më mirë at pjesë të fitimit
Nëse krahasojm korporatat e mdha dhe ato te vogla atëherë 1. Korporatat e mdha paguajn dividend me te vogel - rritja eshte me e
shpejt 2. Korporatat e vogla paguajn dividend me te madhe kurse - rritje me te
ngadalsheme Kjo tregon se pagesa e dividendit nuk eshte ne perputhje me
kthimin nga investimet Gjithashtu mbajtja e nje niveli te caktuar te dividentit ka rendesi per
reputacionin e korporates
1/24/2014 7 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Faktorët të cilët ndikojnë në divident Faktorët të cilët ndikojnë në dividend jane:
1. Kostoja e emetimit (arrjnë deri në 20%)
2. Kostoja e transakcionit (provizionet për agjentët financiar. Shitjet e mdha te aksioneve ulin cmimin e aksioneve e gjith kjo detyron menaxherin që të korigjojë çka?)
3. Tatimi (tatimet e korporates nuk kan ndikim ne politikat e dividendit, por fitimi pas tatimit i cili shpërndahet ne divident si dhe ai i pashpërndar jane ata te cilet efektohen nga tatimet)
4. Efektet e klientelës (ata të cilët kanë nevojë për të ardhura do ti preferojn aksionet që paguajn divident më të lartë, por ata të cilët nuk kan nevoj për këto të ardhura dhe për ti shmang tatimet preferojn te blejn aksione që nuk paguaj divident por kanë fitim të lart në kaspital- ky eshte efekti i klientelës)
5. Kostoja e agjensionit (konflikti ne mese te menaxhmentit dhe aksionarve)
6. Teorija e pritjës (rrethina e vendimarrjës ka rendesi, pritjet e vendimeve te cilat do ti merr menaxheri per dividendin, nese keto vendime jane ato te cilat i kane pritur aksionaret atehere cmimi i aksioneve nuk do te ndryshoj)
1/24/2014 8 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi dividend
Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi divident janë:
1. Ligjet (me ligj caktohet kur nuk paguhet dividenti; 1.nëse detyrimet jan më të mdha sesa mjetet, 2.nëse dividenti e kalon fitimin, dhe 3.nëse dividenti paguhet nga kapitali I investuar)
2. Pozita e likuiditetit (korporata duhet të kete para të mjaftushme për pagesen e dividendit)
3. Qasja në tregun e kapitalit (korporatat e mdha dhe të mesme kanë qasje më të lehët në tregun e kapitalit)
4. Nevoja për kontrollë (nëse paguan dividend të lartë ajo mund të vjen në pozit që ti shes aksionet për të siguruar kapital - e humb pronsin e korporatës)
5. Inflacioni (shpërndarja do të ashpërsonte gjendjen e korporatës)
6. Pozita tatimore e aksionarve ( mjekët dhe avokatët paguajn 30-40 % kurse të tjerët 15-20 % - efekti i klientelës)
7. Parashikimi (korporatat me të ardhura të qëndrueshme mund të paguajn dividendin)
1/24/2014 9 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Pagimi i dividendit – në të holla
1/24/2014 10 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit
Data e Deklarimit
Data e Regjistrimit Data e Pagesës
Ex Dividend – Data e Fundit e Dividendit
e cila përcaktohet në bazë të datës
së regjistrimit
Vlera e aksioneve bjen për vlerën e
shpallur të dividentdit
…krahasuar me ditën e mëparshme
Bordi takohet
dhe merrë vendimin
për dividend
2 ditë pune para datës së regjistrimit
5 Maj
13 Maj 15 Maj
10 Qershor
Dividendi në Aksione
Disa korporata dividentin e paguajn në aksione
Dividendët në aksione nuk e rrisin pasurin e aksionarve por numrin e aksioneve që ai zotëron
Pra vlera e korporatës nuk është rritur por është rritur numri i
aksioneve
1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 11
Rritja 10%
Aksione të zakonshme (1,000,000) ç=10 Euro 10,000,000 € 10% 1,000,000 € 11,000,000 €
Shtesë kapitali nga diferenca në çmim 5,000,000 € 10% 500,000 € 5,500,000 €
Fitimi i pashpërndarë 15,000,000 € 10% 1,500,000 € 13,500,000 €
Pasuri Neto 30,000,000 € 30,000,000 €
Gjendja e pasuris para deklarimit të dividenditGjendja e pasuris pasë
deklarimit të dividendit
% ose FitimioseFitimi
emetuaraeAksionet
tatimitpasFitimiFitimi
DAksion me DAksion pa
Aksion
105000,100,1
000,500,5 5.5
000,000,1
000,500,5
Ç i ri 15€
Riinvestimi i dividendit Riinvestimi i dividendit bëhet përmes bankës
Banka grumbullon parat e dividendit dhe u ofron aksionarve plane për blerjën e aksioneve në tregun e hapur
Aksionaret i paguajn bankës një kuotë që është më e ulët se pagesa e ndërmjetësuesve
Një form tjeter është kur korporata emeton aksione të reja dhe u afron ato aksionarve me qërast i kursen aksionarët nga shpenzimet e ndërmjetësimit
Riblerja e Aksioneve
Korporata mund të praktikoj që një pjesë të aksioneve të shpërndara ta riblejë
Riblerja bëhet kur çmimi i aksioneve është shumë i ulët - nen vleren reale
Frakcioni i Aksioneve
Kur çmimi të rritet atëherë mund të bëhet frakcioni i aksionit
Ku nga një aksion ndahet në dy ku një aksion shëndrrohet në dy aksione
Këtu nuk rritet pasuria e aksionarve
Fraksionimi bëhet për të rritur tregtueshmërinë
1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 12
Pyetje
Libri Menaxhimi financiar faqe 277-290
1/24/2014 Ligjerata e 10 Politikat e dividendit 13