Liên quan và điều hòa chuyển hóa
date post
21-Jul-2015Category
Science
view
465download
10
Embed Size (px)
Transcript of Liên quan và điều hòa chuyển hóa
Trao i trc tuyn ti:
http://www.mientayvn.com/Y_online.html
http://mientayvn.com/Y_online.htmlLIN QUAN V
IU HO CHUYN HO
Mc tiu
Trnh by c s lin quan gia chuyn ho
cc cht G, L, P, AN.
Gii thch c s iu ho chuyn ho mc t bo.
i cng:
Cc cht u c con ng chuyn ho ring. Con ng chuyn ho ca cc cht c nhng im chung, lin quan cht ch to nn mng
li chuyn ho chung rt phc tp ca c th
S lin quan
gia cc con
ng chuyn
ho cc cht
www.genome.ad.jp/kegg/pathway/map/map01100.html
i cng
Qu trnh chuyn ho cc cht c kim sot
cht ch nh c ch iu ho mc c th
hoc t bo.
S iu ho chuyn ho cc cht theo nhu cu ca c th.
1. LIN QUAN CHUYN HA
PROTID
ACID AMIN
Ala
Leu, Ile
ACID NUCLEIC
NUCLEOTID NUCLEEZID
RIBOSE5P
GPT
GLUCID LIPID
GLUCOSE GLYCEROL ACID BO
G6P HMP NADPHH + oxh PGA HDP
PYRUVAT
ACETYL CoA 2H O2
Asp
HEM
Glu
GOT
CT
Ur
OXALO ACETAT
TCA FUMARAT
SUCCINAT CO2 CETO
GLUTARAT
CITRAT
2H 2H 2H 2H
CO2
H
HP ATP T BO
H2O
Lin quan gia chuyn ha cc cht glucid, lipid, protid v acid nucleic
Lin quan chuyn ho
Thng nht chuyn ho
Bin i qua li gia glucid, lipid, protid Lin hp phn ng, qu trnh Quan h chuyn ho gia cc bo quan Quan h chuyn ho gia cc m
1.1. S thng nht chuyn ha
Th hin : Chu trnh ACID CITRIC AcetylCoA CO2, H2O + Q
H HP T BO: T CHY G, L, P theo nhng c ch chung, h thng enzym chung
to H2O, ATP HOT HA, TCH TR V S DNG NNG
LNG: nh qu trnh phosphoryl ha, h thng ADP-ATP.
Cc giai on ca qu trnh thoi ho
1.2. S bin i qua li gia G, L, P: thng qua cc cht ng ba ng
Cht ng ba ng : sn phm thoi ha chung : tin cht chung
GLUCID
LIPID Cht ng 3 ng
PROTID TD: PYRUVAT, ACETYLCoA, OAA, GLYCEROL
COOH
COOH
COOH
COOH l
l
l
l H2N- CH C=O GPT
l l
CH3 + CH2 l
CH2 l COOH Ala CETO GLUTARAT
C=O H2N- CH l l
CH3 + CH2 l
CH2 l COOH PYRUVAT Glu
Pyruvat tn to glucid
acetyl CoA AB
Alanin
ceto glutarat
Aspartat ALAT GPT
GOT ASAT Pyruvat
L Glutamat
Oxalo acetat
CH2OH
CH2OH
NAD+
NADHH+
CH2OH
ATP
ADP l
CHOH l CH2OH
Glycerol
kinase
l l CHOH C=O
Dehydrogenase l l CH2O- P CH2O- P
PDA
PGA tn to glucid
pyruvat Ala
Tuy nhin cc cht khng th thay th nhau hon ton c v:
- Glucid l ngun nng lng ch yu ca c th - Lipid: cc AB cn thit c th khng tng hp c - Protid: cc AA cn thit c th khng tng hp c
ch dinh dng hp l, cht vi t l nht nh.
T L KHU PHN THC N THCH HP
Nm
Tng Q
%
P
L
G
1972
2300
12
13
75 Kcal
1997
2700
10-12
15 - 20
65 - 75 Kcal
1.3. S lin hp gia cc phn ng v qu trnh
S lin quan chuyn ho cn l s lin hp gia cc phn ng v qu
trnh.
Phn ng lin hp: s kt hp 2 phn ng: phn ng thoi ho gii
phng nng lng v phn ng tng hp thu nng lng.
S lin hp gia cc phn ng v qu trnh
Qu trnh chuyn ho ny lin quan n qu trnh chuyn ho kia qua
cc sn phm chuyn ho
+ HMP NADPHH+ tng hp AB
Ribose 5 P tng hp AN + HDP Oxalo acetat + Acetyl CoA oxh
CTAC
+ CTAC Succinyl CoA HEM + glycin
+ CTAC + CT ur
Citrulin
Aspartat
Oxalo acetat
Arginosuccinat
malat
Arginin
Fumarat
1.4. Quan h chuyn ha gia cc bo quan
BO DCH NHN
TNG HP
ADN
ARN NAD+
RIBOSOM
ATP
Tng hp protein
ng phn HMP Tng hp AB
ATP
TY TH
CHHTB Oxh AB CTAC To th ceton
PO
TY TH V BO DCH
Tn to G CT ur To Hem
TH TY
: ni chuyn ha nng lng (ATP) NHN
: tng hp ADN, ARN, NAD+ RIBOSOM : STH Protein
1.5. Quan h chuyn ha gia cc m
Mi m c c im v chc nng chuyn ha ring, ngoi nhng qu trnh chuyn ha chung m m no cng c (chuyn ha nng lng, STH Protein)
GAN : chc nng glycogen v ni xy ra oxh Acid bo
Glycogen
AcetylCoA
CTAC
Glucose
Th ceton
MU
Glucose
Th ceton
M KHC (c) Glucose
Glycogen
G6P
AcetylCoA
OA
K
Hu nh GAN ng vai tr trung tm trong mi lin quan chuyn ho gia cc m.
Gan
Mu
C AcylCoA
AB
AcylCoA G
G
ActCoA
ActCoA
Th ceton
Th ceton
Th ceton CTAC
CTAC
Tng hp glucose t lactat.
Chu trnh acid lactic (Cori)
C s dng glycogen nh mt
ngun nng lng, to lactate thng qua con ng ng phn. Lactate
c chuyn ti gan v chuyn
thnh glucose thng qua qu trnh
tn to ng.
Glucose ny c phng thch vo mu tr v c b sung d tr
glycogen ca c. Ton b con
ng ny (glucose
lactate glucose) to thnh chu trnh Cori.
Chu trnh Glucose-alanine
Alanin ng vai tr nh mt cht
mang ammonia v b khung carbon
ca pyruvate t c n gan.
Ammonia c bi tit v pyruvat
c dng to glucose, glucose
li quay tr li c
NO:
Ngun nng lng ch yu l con ng HDP t glucose
no cn c cung cp thng xuyn glucose v oxy.
Khi i, cc th ceton thay th glucose
M M l ni d tr TG, ni xy ra qu trnh tng hp v phn gii TG.
Glucose
Glycerol P
TG
VLDL (TG)
AB AcylCoA
TG
AB
AB
-albumin
AB
Glycerol
Glycerol
Gan
M
2. KHI NIM V IU HA CHUYN HA
C th c kh nng t iu ha - Mc ton c th: Hormon, thn kinh - Mc t bo: H chuyn ha C ch:
- nh hng n hot tnh ca ENZYM - nh hng n STH ENZYM
2.1 C ch lm thay i hot tnh ENZYM (lng enzym khng i)
Hot tnh enzym thay i do: - Nng c cht hoc coenzym (vit) - C ch iu ha d lp th TT. D lp th
TTH
C cht
Cht tc dng Enzym d lp th
a) C ch DLT dng: s hot ha DLTcht tc dng: cht hot ha, lm TTH d tip nhn c cht v hot enzym tng ln (activator)
ATP ADP UTP
G G6P
+
b) C ch DLT m: s c ch DLT
PP
UDPG + Glycogen
glycogen synthase (GS)
UDP Glycogen-G
Cht tc dng: cht c ch (inhibitor) TTH kh tip nhn c cht E1
E2
E3 A B C D Z
-
c ch ngc E1: enzym DLT
Z : sn phm ca 1 qu trnh ng thi l cht c ch DLT
TD: E. coli
-
L-ThreoninTD L.Isoleucin
(TD: threonin dehydratase)
C ch phn t cho mi m hnh iu ha hon ton khc
nhau, nhng thng theo mt trong hai kiu chnh: - iu ha m tnh: protein c ch gn vo vng iu ha ca
DNA (gi l operator) ngn cn qu trnh phin m. - iu ha dng tnh: protein hot ho gn vo DNA lm
tng qu trnh phin m. OPERON (n v phin m) l c s thit yu cho s iu ha
biu hin gen TB Prokaryote.
2.2 C ch nh hng STH ENZYM (lng enzym thay i)
- Operon bao gm cc gen cu trc, vng khi ng (promoter), operator v gen iu ha.
- Cc gen cu trc m ha cho 1 hoc vi chui polypeptid
- Promoter kim sot s phin m ca cc gen cu trc
- Operator l vng m protein c ch s gn vo. Operator
nm gia Promotor v cc gen cu trc.
- Gen iu ha m ha cho protein c ch
- mARN ca Prokaryote l Polycistron, m ha ra nhiu chui polypeptide
Other requlatory
sequence Operator
Promoter Structural gene
Cu trc ca Operon:
iu ha m tnh
C 2 loi Operon: operon iu ha cm ng v
c ch
Operon c ch Cc gen cu trc ban u c
phin m.
Xy ra qu trnh ng ha.
Sn phm phn ng s c ch phin m cc gen tng hp chng.
H Tryptophan operon
Operon cm ng
Cc gen cu trc ban u
khng c phin m.
Xy ra qu trnh d ha.
C cht c s dng trong phn ng d ha s kch thch phin m cc gen cu trc.
H lactose operon ca E.Coli
AYZOPI
permease
operator
promoter
transacetylase
Cu trc ca lac operon
I. Lactose operon
Vng iu ha Ba gen cu trc
Gen iu ha
V tr gn CAP
eta Galactosidase
C ch hot ng Lactose operon E.coli:
- Vi khun E.coli mn cm vi ng lactose
- Trong mi trng c ng lactose, E.coli tit ra enzym galactosidase, c 2 chc nng:
+ Phn gii lactose thnh Glucose v galactose.
+ Chuyn lin kt 1-4 glucoside ca glucose v galactose trong lactose thnh lin kt 1-6, hnh thnh ng allolactose
Allolactose l cht cm ng ca lac operon.
AYZOPI
mRNA
RNA pol
Tnh hung 1
- Khi mi trng khng c lactose, gen iu ha I tng hp
protein c ch gn vo Operator nn ARN polymerase
khng c c operator v cc gen cu trc khng c
phin m.
Khng phin m
AYZOPI
repressor
mRNA
lactoseallolactose
RNA pol
galactosidase
Tnh hung 2
Khi mi trng c lactose, mt vi phn t lactose bin i thnh
allolactose nh galactosidase. Allo