Prof. Dr Srbobran Miljković

neuropsihijatar i psiholog

Liaison-konsultativna psihijatrija

u nefrologiji

Prof. Dr Srbobran Miljkovićneuropsihijatar i psiholog

“Psihijatrija je

bolest koja se

dobija lečenjem”Anonimus

Liaison je izvorno franscuska reč koja označava vezu, povezanost, udruživanje.

Sa čime je to psihijatrija povezana ili tek treba da se poveže?

Odgovor:

sa MEDICINOM!

Sinonimi za Liaison psihijatriju :

Psihijatrija somatskog bolesnikaPsihijatrijska

medicina

Psihijatrija u medicini

Inagurisanje Liaison psihijatrije proisteklo je iz potrebe

povezivanja medicine i psihijatrije

koje su u današnje vreme više-manje razdvojene i udaljene.

Dva modela u nastanku telesnog oboljenja

BIOMEDICINSKI MODEL

BIOPSIHOSOCIJALNI MODEL

BIOMEDICINSKI MODEL

Spoljašnji

uzročnik

Oštećenje

tkivaPoremećaj

funkcije

TELESNI SIMPTOM

BIOPSIHOSOCIJALNI MODEL

EMOCIJE Poremećaj funkcije

Telesna oštećenja

TELESNI SIMPTOM

Liaison psihijatri afirmišu u medicinskoj

praksi zaboravljen

HOLISTIČKI PRISTUP

Nekada je upotrebljavan pojam konsultativna (savetodavna) psihijatrija:

Psihijatar na poziv lekara drugih specijalnosti odlazi da pregleda telesnog bolesnika koji ispoljava psihičke smetnje, da da savet i odredi terapiju.

Liaison psihijatar najmanje polovinu radnog vremena (a poželjno je i više) posvećuje psihosomatskim aspektima somatskog bolesnika i ravnopravno kao član tima učestvuje u osvetljavanju bolesnikove

BIOPSIHOSOCIJALNE

EKSPRESIJE BOLESTI.

Iz pomenutih razloga, umesto konsultativnog upada na teritoriju drugih službi-koristi se izraz

C-L (konsultativna-Liaison psihijatrija)-

TIMSKI RAD

sa ostalim

članovima tima.

Konačno definicija:

Konsultativna-Liaison psihijatrija je subspecijalizacija u okviru psihijatrije koja uključuje:

kliničku praksu,

edukaciju,

istraživanje

na granici

PSIHIJATRIJE I MEDICINE.

(Lipowski, 1983)

Bolesnici sa terminalnom bubrežnom insuficijencijom prisustvo bolesti zamenjuju zavisnošću od mašine, žive na “pozajmljeno vreme” svesni da dijaliza ne može večno trajati, vezujući se za ideju da je aktuelno stanje samo prelazna faza ka TRANSPLANTACIJI.

Period adaptacije na dijalizu

Period “medenogmeseca”

Period razočarenja

i obeshrabrenosti

Period druge adaptacije

Najčešće psihijatrijske komplikacije dijalize

“3 D”KOMPLIKACIJE

DEMENCIJA DELIRUJUM DEPRESIJA

Osoblje centra za dijalizu prisustvuje drami koja se polako odigrava sa ponekom smrću, a ni jednim potpuno povraćenim životom.

Suočena sa bolešću i uvredama od strane pacijenata, fatalnošću ishoda bolesti i mogućnošću sopstvenog oboljevanja, ekipa koja vrši dijalizu često oboljeva od

“ BURNOUT

SINDROMA”.

Na početku se porodica navikava na proceduru sa verom i iskrenim motivima (redje odbacivanje).

Poremećeni seksualni odnosi i finansijska nesigurnost negativno utiču na porodične odnose .

L-C psihijatar u medicinskom timu leči moguće psihičke probleme bolesnika,

ali se bavi i

prevencijom poremećaja i mnogostrukim psihološkim intervencijama izmedju bolesnika njegove porodice i terapijskog tima.

Posebna uloga L-C psihijatra u medicinskom timu je uticaj na psihološki determinisanu grupnu dinamiku.

Osim upoznavanja sa mogućim psihičkim reakcijama bolesnika (edukacija), članovi tima stiču

emocionalno iskustvo u vidu prepoznavanja i ovladavanja sopstvenim osećanjima

(senzibilizacija za psihičko).

ZAKLJUČAK

Aktivnost LC psihijatra u centru za hemodijalizu odvija se na nekoliko nivoa:

Prevencija i lečenje kriznog stanja i drugih psiholoških poremećaja somatski ugroženih bolesnika;

Posredovanje izmedju pacijenta i njegove porodice, odnosno izmedju bolesnika i medicinske ekipe;

ZAKLJUČAK

Edukacija lekara nepsihijatara i drugih članova medicinskog tima radi prepoznavanja i tretmana psiholoških i socijalnih problema pacijenta;

Grupni i individualni psihoterapijski rad;

Naučno –istraživački rad.

“Medicina je toliko napredovala da praktično više nijedan čovek nije zdrav”.

Huxley