Lev Nikolaevic Tolstoj - AtÃ« Sergij

7/26/2019 Lev Nikolaevic Tolstoj - At Sergij

1/35

0


2/35

1

Petrburg, n vitet 40, ndodhi nj ngjarje q i habiti t gjith: princi

bukurosh,komandantiskuadronittgardstregjimentittkoracuar,prtcilin

tgjith

thoshin

se

do

t

bhej

edhe

adjutant

personal

dhe

iparashikonin

edhe

njkarriermaramendsenoborrineperandoritNikollaiiPar,njmuajpara

martessmezonjushnbukuroshe,kanakareneperandoreshs,dhadorheqje,

preulidhjetmetfejuarn,iafaliifligunetijtvoglsmotrsdheubmurg,

umbyllnmanastir.Ngjarjaiudukepazakontdheepashpjegueshmeatyreq

nuk kishin dijeni pr shkaqet e brendshrne t saj; pr vet princin, Stepan

Kasatskin, prkundrazi, kjo ishte dika aq e natyrshme, sa q as mund ta

prfytyrontesimundtbntendryshe.

IatiiStepanKasatskit,njkolonelgarden.T..vdiqkuribiriishtedymbdhjet

vje.Sado

s

ms

ivinte

keq

ta

largonte

t

birin

nga

shtpia,

ajo

nuk

kishte

si

t

mosevintenvendamanetinqilaishoqiparasetvdiste:tmosembante

djalinnshtpi,portaonteprtmsuar:Shkollushtarakedheajoeoi.

Vejushasbashkumetbijn,Varvarn,uvendosnmebanimnPetrburg,

qtishinsamprantbiritdhetamerrninnditfestash.

Djaliushquapraftsitshklqyeradhesedrtrrall;dilteiparinshkoll

dhe veanrisht ne lndn e matematiks shfaqi dhunti t veanta; dallohej

gjithashtuedhentaktikushtarake,edhenkalrim.

Ndonse

ishte

pak

m

shtatlart

nga

duhej,

hijeshia

dhe

zhdrvjelltsia

me

t

cilatebntedogjbininmenjhernsy,shtoktuedhesjelljenpaasnjcent

kadetit,meprjashtimtrastevetgjaknxehtsis.

Nukpinte,nukqe idhnpasveseve, ishteshum idrejt.Vetmnjgje

pengontetishteshembullor:shprthimetezemrimittpaprmbajtur,gjatt

cilaveehumbistefarevetkontrollindhebhejbish.Njherprpaksanuke

flakungadritarjanjkadetqifolimeshpotiprkoleksioninetijtmineraleve.

Njhertjetrsasprfundoifarekeq: ivrvitinsurratekonomatitpjatancn

mekotoleta,iuvrsulnjoficeri,dhethonseegoditi,prarsyesekyibrihasha

fjaltq

kishte

thn

dhe

zuri

t

gnjente

pa

pikn

eturpit.

Do

ta

kishin

dnuar

t

shrbentesiushtar,potmoskishtepasurprkrahjenedrejtorittshkolls,icili

edboiekonomatindheembyllishtjen.

Tetmbdhjet vjeeemruanoficern regjimentinegardsaristokratike.

PerandoriNikollaiPavlloviienjihteqkurkishteqennshkoll,eshqoiedhe

ktunregjiment,kshtuqprtflitejseekishtethapurrrugnprtubr

adjutantpersonalicarit.DheKasatskiedshironteshumnjgjttilljothjesht

prsedr,por,kryesorja,sepseqkurkishteqenkadetqedhnmemisheme

shpirt, po,memish e me shpirt, pas Nikollai Pavlloviit. do vizit eNikollai

Pavlloviitn

shkoll

dhe

ai

shkonte

shpesh

tek

ata

kur

ai

uafrohej

me

hap

tsigurt,trregullt,megjoksinprparaekoknlartkushquhejhundamekurriz


3/35

2

mbimustaqetdhefavoriteteshkurtra,iveshurmeuniformushtarakedheme

zrin e tij kumbues prshndeste kadett, e bnte Kasatskin t provonte

drithrimatetdashuruarit,tngjashmemeatokadotprovontemvonkur

njohuvajznme tciln randashuri.Veentuziazmi idashurisprNikollai

Pavlloviinishte

m

imadh:

donte

ti

tregonte

besnikrin

etij

t

pafund,

t

sakrifikonteprt,tbhejtheror.DheNikollaiPavlloviiedinteseengjalltekt

entuziazm dhe me paramendim e shkaktonte at. Ai lozte me kadett, e

rrethontemetaveten,dukeusjellherthjeshtsimefmijt,hermiqsisht,e

hertrmadhshtisolemne.PrathistorinefundittKasatskitmeoficerin,

NikollaiPavlloviinuk ithaasnj fjal,porkurdjaloshi iuafrua,aimenjgjest

teatralemnjanoidhe,siuvrenjt,ekrcnoimegisht,ndrsakurpolargohej,i

tha:

Dijemirseungjithkaemarrvesh,porkadisagjraqunnukdshiroj

tidi.

Ve

ato

jan

ktu.

Aiitregoizemrn.

KurkadettqprisninemriminerdhnteNikollaiPavlloviiprvizit,aisua

kujtoi t kaluarn.U tha, si gjithmon, se pr do rastmund ti drejtoheshin

drejtprdrejt,iporosititishrbninmebesnikriatijdheatdheut,udhafjalnse

dotmbetejgjithmonmikuityreipar.Qtgjith,sigjithmon,ndiheshint

prekur,kurseKasatski,qkujtontedheatoikishinngjar,qantemelotdheu

betuatishrbentecarittdashurmetgjithaforcat.

KurKasatskiuemruanregjiment,emametmotrnerdhnnfillimn

Moskdhepastajuvendosnnfshat.Kasatskiindaumotrsgjysmnepasuris.

pjesaqimbetivetmsaimjaftonteprtambajturvetenashtusiduhetnat

regjimenttshquarteprluksoz,kushrbente.

PamjaejashtmeetregonteKasatskinnjoficergardetritshklqyer,qpo

bntekarrier,kursenbotnetijtbrendshmendodhteaiprocesiikoklavitur,

tepritendosur,ibrumosjesskarakterit.Aikishtenisurqnfmijridheishte

ishumanshm.pornthelbrrihtevetmnnj:dopunqzinte.prpiqejta

nxirrtengaduartsamtprkryer,bntemosqndogjtaprintevetm

suksesiq

shoqrohej

me

lavdrime

dhe

mahnitje

t

t

tjerve.

Msimeve, prvetsimit t dijeve i prkushtonte aq koh e zell sa arrinte ta

lavdronin dhe ta bnin shembull pr t tjert. Me t mbaruar nj pun, i

prvishejtjetrs.Kshtumunditsigurontevendineparnklas;kurnjher

vurireseimungonteshkathtsiaenevojshmenbisedimetfrngjisht,punoiaq

mengulmsaarrititazotrontektgjuhsirusishten,kuriuvushahut,arritit

luanteshklqyeshmqkurishtekadet.

Prve devotshmris kryesore shrbimit ndaj carit dhe atdheut ai

gjithmonvinteparavetesedhesynimettjera,tcilave,sadotvoglatishin,

uprkushtohej

itri

dhe

jetonte

vetm

pr

to,

deri

sa

iarrinte.

Por

sapo

ebnte

realitetnjsynim,tjetrihidhterrnjnndrgjegjenetij,dheiazintevendint


4/35

3

parit.Kjoprirjeetijprtudalluar,eprktduhejarriturmedokushtsynimii

vn, ia mbushtejetn. Kshtu, me tu br oficer, i vuri si qllim vetes ta

zotrontenprsosrigjithkainevojitetnjoficerindetyrnetijdheshum

shpejt u b nj oficer shembullor, ndonse nuk mundi t lirohej nga ajo

gjaknxehtsiepaprmbajtur

q

si

shqitej.

Prap

gjaknxehtsia

ub

shkaktare

e

saesangjarjeveaspakthijshmeqs'kishinsitmosedmtonin.

Njher,kurgjatnjbisedenshoqrinelart,vuriremangsinarsimin

evettprgjithshm,vendositmerrejmeplotsiminetij,iuvulibravedhee

arritiatqdonte.Pastajiumbushmendjatshklqentenshoqrinelart,t

zintevendnderin t.Msoi tkrcenteshklqyeshmdheskaloishumkur

zuntaftoninnballoedarkakumblidhejajkaeshoqrismondane.Poredhe

kjoarritjenukeknaqte,ishtemsuartqegjithmonipari,kursenktmjedis

nukndihejaspakitill.

Shoqriaelart

ather

prbhej,

dhe

un

mendoj

se

gjithmon

egjithkund

prbhet,ngakatr llojnjerzish:1)ngaataqjantpasurdheoborrtar;2)

ngaataqsjantpasur,porqjanlindurdherriturpranoborrit;3)ngat

pasuritqhiqensioborrtar;dhe4)ngaataqnukjanastpasureasoborrtar,

porqhiqensittill.

Kasatskinukiprkistetparve.Atmeknaqsidotapranoninndyllojete

fundit.Kurpogatitejtfutejnshoqrinmondane,ivuriqllimvetestlidhej

menjgruatasajshoqriedhe,ndonseprtkjoishtedikaepapritur,earriti

shpejtnjgjttill.Vepoaqshpejtvurireserrethiinjerzvekuvrtitejishtei

shkallssult,sekishterrethetlartaoborrtarshku,ndonseatepranonin,

ishteihuaj.Mettregoheshintsjellshm,portrqeniaetyreithoshteseata

ishintvettmenjritjetrin,kurseainukishteityre,dheKasatskitilindidshira

qdheait ishtenjeri ityre.Prktduhejtbhejadjutant icaritdhenj

emrimttillepristeosetmartohejnrrethinetyre.Morivendimtaarrinte

njgjttill.Iavurisyrinnjbukurosheje,njoborrtarejeqjovetmishtenjeri

ibrendshmnatshoqrikudonte t futej,por ishtengaato, tcilnbnin

mostaafroninprfaqsuesngamnztshoqrismondane,shtyllatesaj.

Kjoishte

kontesha

Korotkova.

Kasatski

zuri

ti

vrtitej

jo

vetm

pr

hir

t

karriers;

ajoishtejashtzakonishttrheqse,dheaifareshpejtedashuroi.Nfillimajoi

qndroishumftoht,porpastajbefasdogjndryshoi,nisitisillejmedashuri,

ndrsannaesajmenjkmbnguljetveantzuritaftonteprvizit.

Kasatskiikrkoidorn,qiupranua.Atehabitnlehtsiametcilnearriti

ktlumturidhedisashenjatveanta,tuditshmeqvurirensjelljenenns

dhetsbijs.Udashuruamarrzishtpassajdheiuverbuansyt,prandajnukpa

easdgjoipratqedintembarqyteti:efejuaraetijkishtendonjvitqishte

dashnoreeNikollaiPavlloviit.

Dyjav

para

dits

s

caktuar

pr

martesn,

Kasatski

ishte

n

Carskoje

Sello,

n

vilnesfejuars.Ishtenjditenxehtmaji.Tfejuarit,pasishtitnnkopsht,


5/35

4

uuln n nj stol nn hijen e nj bliri.Meri ishte veanrisht emirme at

fustaninprejmndafshitbardh.Dukejmishrim ipafajsisdhe idashuris.

Rrinteherkokulur,herdukeiahedhursytbukuroshittrupmadhqiflisteme

shumdelikatesdhendjenjdheqmastedolvizjesikurtkishtefrikmose

cenonte,mos

eprdhoste

pastrtin

engjllore

t

s

fejuars.

Kasatski

ishte

nga

ata njerz t viteve dyzet q sot nukjanm, njerz q vetes ia lejoninme

ndrgjegjetpastrdhenukbheshingjykatstvetvetesprmkatenpunt

eseksit,porngabashkshortjakrkoninpastrtiideale,qiellore,dheketpastrti

qiellore e quanin se e kishte do vajz e rrethit t tyre, prandaj kshtu edhe

silleshinmeto.Nktshikimtshtjeskishteshumgjratpadrejtadhet

dmshme,kshtuburratialejoninvetesshthurjen,porprsauprketgrave,ky

shikim,qdallonkryekputngaai i t rinjve t sotm, t ciltekonsiderojn

vajzn si femr q krkon mashkull pra nj shikim i till, mendoj, ishte

dobiprurs.Vajzat,

kur

gjenin

nj

prgjrim

t

till

hyjnor,

prpiqeshin

t

ishin

pak

ashumperndesha.KtpikpamjeprgruanendantecheKasatski,dheme

ktsyeshihteedheKorotkovn.Atditaiishteveanrishtidashuruarpassaj,

nukprovonteasnjtundimfizik,prkundrazieshihteeprgjrohejprt,sipr

dikatpaarritshme.

UngritashtushtatlartetrupderdhurdheqndroiparakonteshsKorotkova,

dukeimbshteturqtdyjaduartmbidorezneshpats.

Unvetm tanienjoha trat lumturiqmund tprovojnjeriu.Dhe

lumturiaimejeniju,jeti,ithadukebuzqeshurmedroj.Timafaleat!

Ishinnatshkallnjohjejekurtfoluritmetinukishtebrendedikae

zakonshme, dhe ai q vetm e adhuronte e kishte tmerrsisht t vshtir ti

drejtohejmetiktijengjlli.

Unenjohavetenfal...teje,vuraresejammimirngakammenduar.

Ktediprejkohsh.Prandajdhejudashurova.

Nj bilbil ia mori kngs aty afr, gjethnaja e njom fshfriu nga puhiza

ledhatuese.

Aiimoridorndheiaputhi,pikalotiiuduknmbiqepalla.Ajoekuptoiseaie

falnderontepr

fjalt

ethna,

se

edashuronte.

Ai

bri

disa

hapa

heshturazi,

pastajiuafruadheuul.

Juedini,tiedi,eponjllojsht.Untjamafruarjopainteres,kamdashur

tkemlidhjemeshoqrine lart,porpastaj...saepaprfillshmeshtkjon

krahasimmety,kurtnjohaty.Nukmmerrinatprkt?

Ajonukiuprgjigjdhevetmikumedordornetij.

Aiekuptoidomethnien:Jo,nuktmarr.

Poja,tithe...aiustep,kjoiuduksishumeguximshme,tithesem

dashuron,euntbesoj,por,mfaltlutem,prveksajkaedhedikatjetr

qty

t

shqetson

dhe

t

pengon.

t

jet

vall?


6/35

5

Po,otani,okurr,mendoiajo.Ai,sidotjet,dotamarrvesh.Taniai

s'kaprtikur.Porsikurtik,kjodotishteetmerrshme!

Dheajomenj shikimprej tdashuruareembshtolli tr figurn e tij t

madhe,fisnike,tfuqishme.TaniajoedontemshumseNikollaindhe,pot

mosprzihej

n

kt

mes

qenia

etij

si

perandor,

nuk

ekmbente

kurr

Kasatskin

meat.

Mdgjoni,julutem.Unnukmundtafshehtvrtetn.Duhettjuathem

tgjitha.Judopyesnifar?Poja,qkamdashuruar.

Ajovuridornesajmbittijn,dukeiuluturtafalte.

Aiheshti.

Donitadinicilin?At,lartmadhrin.

Netgjitheduam;emarrmemendqjuninstitut...

Jo,mvon.Ishtenjndjenjqkaloishpejt.Porunduhettjuthem...

Efar,

pra?

Joashtu,thjesht.

Ajombuloifytyrnmeduar.

Si?Keniqenetij?

Ajoheshti.

Jenidashnoreetij?

Ajoheshti.

Aibrofidhe,izbehtsivdekja,memollzatefaqeveqidridheshin,qndroi

parasaj.IukujtuatanisemefarprzemrsieeprshndetiNikollaiPavllovii

kuretakoinbulevardineNevs.

OZot,kambr,Stiva!

Mosmprekni,mos!O,fardhimbje!

Aiukthyedheeciprngashtpia.Nshtpitakoitmn.

kenikshtu,princ?Un...Ajoheshtikurepanfytyr.Ekishtetkuqe

flak.menditeptistegjaku.

Juedinitktdhemprdortmuaprtambuluar.Potmosishitfemra,

brtiti,ngritimbikoknesajgrushtinetijtrnddhe,pasiukthyenvend,

dolime

vrap.

Sikurai,qkishteqendashnoriisfejuarsstij,tishtenjnjeritjetr,do

takishtevrarnvend,porkynjeriishtecariiadhuruar.

Tnesrmenkrkoilirim,ushtiismurqtmosshihejmenjeridheshkoi

nfshat.

Vernekaloiatydheumunduativintenvijpunt.Kurverambaroi,nuku

kthyenPetrburg,porshkoinmanastirdheubmurg.

N letrat q i shkruante, e ma u prpoq tandalonte t bntenj hap aq

vendimtar.AiiprgjigjejsedevotshmriaprtiuprkushtuarZotitishtearsyeja

melart,

dhe

se

kt

endjente

n

veten

etij.

Vetm

emotra,

vajz

krenare

dhe

sedrliesiivllai,ekuptonte.


7/35

6

Ajoekuptonteseaizgjodhirrugnemanastiritprtqenmlartseataq

deshntitregoninseqndroninmlartngaai.Dheajoekuptontedrejt.Dukeu

brmurg,ai ithoshtebotsseeprbuztegjithkaqttjerveudukejaqe

rndsishme,siidukejedheatijvetasokohekurshrbente,dhesendrkoh

pongrihej

n

nj

t

till

lartsi

t

re,

nga

ku

mund

t

shihte

nga

lart

posht

ata

njerzqmpar ikishtezili.Pornuk ishtevetmkjondjenj,simendontee

motra,Varenjka,qeshtynte.Jetontetekaiedhenjndjenjemirfilltfetare,

ktVarenjkanukedinte,empleksurmendjenjnekrenarisdhemedshirn

prtqenkudoipar.Sbashkuatoeshtynnkthap..ZhgnjimindajMerit

(tfejuarsqeprfytyrontenjengjlltvrtet)dhefyerjaqibnishinaq

t fuqishme, sa e hodhn n kraht e dshprimit, dhe dshprimi lidhejme

idhullin,mebesiminnaivfmijrorqkurrndonjhermparnukkishteqen

cenuartekai.

KasatskinepranuannmanastirditnePokrovit.

Igumeniimanastiritishtenjoborrtar,njeriimenurdheiditur,qiprkiste

gjeneratssmurgjvemezanafillngaVallahia;nzakoninetyreishtennshtrimi

iprulurndajatijqzgjidhejsiipardhemsimdhns.

Igumeni ishte nxns i t urtve n z Amvorosit dhe Makarit. Para ktij

igumeniKasatskiprulejsiparanjudhheqsishpirtror.

Prvendjenjssvetdijspreprsinmbittjert,ndjenjqKasatskie

provontendohapqbntenmanastirashtusindopuntjetr,edhektu

atijimbushejzemranganjgzinmipashprehurkurarrintenjprkryerjemt

lart,sittrupit,ashtudhetshpirtit.Ashtusinregjiment,kuishtejothjesht

njoficerpaasnjtmet,poritillqbntemshumsakrkohej,dukee

zgjeruarkshtukornizneprkryerjes,edhesimurgprpiqejtishteiprkryer:

gjithmonpuntor,kokulur, iprkor,ibut,ipastrjovetmnveprime,por

edhenmendimedheibindur.Sidomoskjovetiefundit,ashtusidheprirjapr

tqeniprkryer,ialehtsonintjetuarit.Vrtetqshumkrkesatjetss

murgutn

nj

manastir

si

ky,

t

mbushur

plot

me

vizitor,

ai

si

kishte

pr

zemr,

pordongasjeqivintengakjojet,easgjsontedukeubindur:sshtpuna

imetarsyetoj,punaimeshttmosluhatemnplotsiminedetyrimeve,qoft

kurqndrojparaepitafit,apokurbjdetyrnepsaltit,apomerremmellogarite

fjetoreve. domundsi pr t dyshuarmnjanohej n do rast po nprmjet

bindjesndaj igumenit.Potmos ishtebindja,atdotarndoninedbezvargia,

edhemefshtsiaeshrbesavefetare,edhevaravingotevizitorve,edhehuqete

ligatvllazris,portanimtgjithaktojovetmkaprceheshinhareshm,

porishinprtngushllimdheprkrahje.Nukediseprseduhendgjuardisa

hern

dit

t

njjtat

lutje,

por

edi

se

ato

jan

t

nevojshme.

Dhe

kur

edi

se

jan

tnevojshme,ndiejgzimn to. Igumeni i tha se,ashtu sinevojitetushqimi


8/35

7

truporprtmbajturgjalljetn,ashtunevojitetedheushqimishpirtrorlutjet

kishtareprtmbajturgjalljetnshpirtrore.Aiebesontekt,dhemet

vrtetshrbesatkishtare,veanrishtatotmngjeseve,kuraimezingrihej, i

jepninnjprehjetvrtetdheengazllenin.Ngazllimiburontengavetdijae

bindjesdhe

nga

mosdyshimi

n

veprimet

q

kryente,

t

paracaktuara

nga

igumeni

imanastirit.Bukuriaejetsishteprtjovetmnnshtrimigjithnjdhemiplot

ivullnetit,prulsiaqsavinteeshtohej,poredheprqafimiitgjithavirtyteve

tkrishtere,tcilatkohteparaiuduknlehtsishttprvetsueshme.ifligun

iadhattrinmotrsdhenukndjeufarekeqardhjeprt,nukndientenveten

etijdembelizmifligari.Pajtimimemtulttijepejlehtdheengazllerrte.

Madjeedhe fitorjambimkatineepshit, sinjngjarjemarramendse,uarrit

shpejt. Igumenieparalajmroiposarisht t ruhejngakymkat,porKasatski

ndihejigzuarqqeiliruarprejtij.

Emundonte

vetm

kujtimi

is

fejuars.

Dhe

jo

thjesht

kujtimi,

por

prfytyrimi

igjalliasajqmundtishte.Padashuridilteparasyvefavoritjaelartmadhris

me t ciln ishte njohur dhe do t martohej: ajo do t ishte nj grua e

mrekullueshme,nnefmijve;burridotkishtenjdetyrtrndsishme,do

kishteedhepushtet,edhenderimeedhenjgruatmir,tashmtpenduar.

Kurishtenminutatmira,ktomendimeeturbullonin.Prkundrazi,nksi

astesh ndihej i gzuar q i hoqi qafs kto tundime. Por kishte minuta kur

papriturtgjithaatoqiambushninjetnimbulontemugtira;josepushontes

besuarinto,porpushontespari,nuk igrishteatodotnvetenetij,ndrsa

kujtimidheetmerrshmetthuhetpendimipratqbri,epushtontet

trin.

N ksi caste kishte vetm nj shptim dgjesn. Zihej me pun dhe i

prkushtohejtrditenlutjeve.Ai,sizakonisht,falej,blatontelutje,madjeedhe

mshumsezakonisht,porfalejmeImp,shpirtimungonte.Dhekjozgjastenj

dit.nganjherdyemandejkalontevetiu.Poajoditoseatodydit ishint

tmerrshme.Kasatskiendientesenukndodhejasnnpushtetinevetes,asnn

attZotit,pornnattnjthuaji.Dhegjithkaqmundtbntedhebnte

nat

koh,

ishte

ajo

q

ikshillonte

igumeni:

me

do

kusht

t

mbahej

n

gjendjenntcilnndodhej,tmosvepronte,tpriste.NksirasteshKasatski

nprgjithsijetontejomevullnetinetij,pomeat t igumenit,dhenkt

dgjesprmbahejnjamshimiveant.

Kshtu ikaloijetaKasatskitnmanastirinepar,kukishtehyrparashtat

vjetsh.NfundinevititttretupranuahijeroatmeemrinSergi.Aiedhem

parekishteprovuarshtngushullimi imadhdheentuziazmishpirtrorkur

merrtekungatn;tanikurirastistetibntevetshrbesat,tmeshontevet,e

ndientevetentmallngjyerderin lot.Vemekohkjondjenjerdhidukeu

fashiturdhe

kur

nj

her

iu

desh

t

meshonte

n

nj

gjendje

shpirtrore

aspak

t


9/35

8

mir,shpirtrisht irn,ekjogjendjeerdhieiuprsrit,entuziazmishpirtror

nisitishuhejnmnyrtdukshmedheimbetivetmforcaezakonit.

KshtunvitineshtattjetsnmanastirSergindihejimrzitur.Atqduhej

msuar,atqduhejarritur,aiiarriti,dhektuskishtetbntem.

Ndrkohgjendja

eprgjumur

sa

vinte

ebhej

m

zotruese.

Mori

lajmin

e

vdekjestsms,dgjoiprmartesneMerit.Qtdykto lajme ipritime

gjakftohtsi.Trvmendjen,trforcatikishteprqendruarnshtjetebots

shpirtrore.

Nvitinekatrttjetssmurgutarkimandritieprkdhelisteprmime

vmendjenqikushtoi,dheigumeniekshilloitmosekundrshtontengritjen

ndetyr,potiaofronin.Dheatherambiciaemurgut,kjovetiaqeshmtuar

etyre,nxorikryetekai.Euannnjmanastirqishteprankryeqytetit.

Deshi t kundrshtonte, por igumeni e urdhroi t pranonte. E pranoi

emrimin,uprshndosh

me

igumenin

dhe

uvendos

n

manastirin

tjetr.

Qndriminktmanastirkryeqytetiishtenjngjarjeerndsishmenjetn

e Sergit.Ngasje gjithfarshe i vininnga t katrant,dhe tr forcate veta i

prqendroinprballiminetyre.

Nmanastirinemparshmngasjaprejseksitfemrorpakemundonte,ndrsa

ktuajonisitveprontemenjforcttmerrshme,dhepunaarritideriatysaq

morinjshfaqjetprcaktuarqart.Ishtenjzonjenjohurprsjelljenesajjo

tmirqfilloitivardisejatSergit.Ajovetufutnbisedmetdheiulutq

tibntenjvizit.Sergiekundrshtoirrept,porutmerruangashfaqjakrejte

prcaktuar e dshirs q ndjeu.Dhe u tremb aq shum, sa i shkroi pr kt

igumenit,posumjaftuamekaq.Qtsigurohejprfundimisht,dukemposhtur

turpinqndiente,thirrindihmsinetijtridhe,pasiitregoiperdobsinqpo

provonte,iuluttmosiashqistesyt,tmoselintetshkontegjetiuprven

shrbesadhedgjesa.

EdhenjngasjetjetremadheeshqetsonteSergin:igumeniiktijmanastiri,

njnjerimondaneishkathtqkishteveshurrrobneklerikutsaprkarriere,

ishtenjeriqnukehonepstedot. Sadoqedetyronte veten, Serginukpoe

mposhttedot

kt

ndjenj.

Ai

prulej,

por

n

thellsi

t

shpirtit

vazhdonte

ta

dnonte.Dhekjondjenjekeqenukmnoitshprthente.

Ishte viti idyt iqndress s tijn ktmanastir.Ndodhi kshtu:Ditn e

Pokrovitumeshuankishnemadhe.Kishinardhurshumbesimtar.Meshne

nxorivetigumeni.AtSergikishteqndruarnvendinetijtzakonshmdhepo

falej,domethnndodhejnatgjendjeluftetbrendshme,ntcilnndodhej

kurdohernkohneshrbesaveesidomoskuratobheshinnkishnemadhe,

kumeshnnukenxirrteai.Shkaktartksajluftetbrendshmeishinvizitort,

zotrinjt,porsidomoszonjat.Aibntemostmos ivintere,tmos ishten

dijenit

asaj

ka

ndodhte

prreth:

t

mos

shihte

sesi

vinin

t

prcjella

nga

ushtart

q, duke shtyr popullin, u hapnin rrugn, sesi zonjat u tregonin njratjetrs


10/35

9

murgjit,shpeshedheatvet,simurgbukuroshqishte.Dukeiulur,sitthuash,

grilate vmendjes, at Sergiprpiqej tmos shihteasgj,prvendriimit t

qirinjve t ikonostasit, ikonavedheatyreqshrbenin; tmosdgjonteasgj,

prvefjalvetlutjevetknduaradhetshqiptuara,dhetmosprovontasnj

llojndjenje

tjetr,

prve

vetmohimit

pr

vetdijen

eplotsimit

t

detyrs,

ndjenjqaieprjetontegjithmonkurdgjontedheprsristeprtsatnher

lutjet.

Aindalonte,prkulej,bntekryqinsaherqduhejbr,dhedridhejnat

luftne tij tbrendshme,dukeudhnherpasdnimitgjakftoht,herpas

paqtimit me vetdije t mendimeve dhe t ndjenjave vetjake; sakaq epitropi

Nikodim, njtjetrtundim imadhpratSergintcilinaipadashjenetije

cilsontesisahanlpirshipokritt igumenit iuafruadhemenjprkuljet

thellsikurdondahejdyshas,ithaseigumenidshirontetakishtepranvetesn

altar.At

Sergi

umbshtoll

me

zhgunin,

veshi

kamillafin

dhe

au

ikujdesshm

prmesbesimtarve.

Lise,regardezadroite,cestlui,ierdhinveshnjzgruaje.

O,o?IInestpastellementbeau.

Edinte sepo flisninpr t.Ai idgjoidhe, singahera,n astetengasjes,

prsriste fjalt: Dhemos na o n ngasje.Uli kokn dhe syt, kaloi pran

amvonsdhe,pasilamnjanpsalttqpokaloninnatkohparaikonostasit,

ufutndyerteveriut.Metshkelurnaltar,sielyptezakoni,kryqzoiduart

dheuprkuldukeupalosurdyshaspara ikons,pastajngritikryetdhepanga

igumeni,ndrsadiktjetrqqndronteprantij,vetmsaefshikumebishtt

syrit,dhenukiudrejtua.

Igumeni,veshurmerrobatemeshs,qndrontetemuri;kishtenxjerrjasht

duart topolake, simafishe, dhe i kishtembshteturmbi barkun e fryr; duke

frkuar gajtanin e rass, buzqeshte dhe di i thoshte ushtarakut veshur me

uniformgjeneralimeshenjadhetuja,tcilattanipoivshtronteatSergime

atsyrinetijtmsuartushtarakut.Kyishtenjishkomandantiregjimentitt

tij,porqtani,medukej,zintenjposttrndsishm,dheatSergievurire

menjherse

igumeni

kt

edinte

dhe

ijepte

knaqsi

nj

gj

etill,

ndaj

dhe

ishklqentefytyraengjallmemegjithshogn.AtSergiendjeuvetentfyerdhe

thidhruar,dhekjondjenjerdhieuforcuakurdgjoingagojaeigumenitsee

patithirruratSergin,vetmprtknaqurkureshtjenegjeneralitprtpar

ishkolegunetij,siushprehai.

Gzohemshumqjushohmektpamjeengjlli,ithagjenerali,dukei

zgjaturdorn.Shpresojsesekeniharruarshokuntuajtvjetr.

Edhe fytyrae igumenit,ekuqedheeqeshur, sikuremiratonteat ka tha

gjenerali,edhefytyraembajturmekujdesegjeneralitmeatbuzqeshjenetijt

vetknaqur,duhma

evers

q

dilte

nga

goja

etij

sa

her

q

shfrynte

dhe

era

e


11/35

10

duhanitqkutrboninfavoritettgjithaktoebntplcisteatSergin.Aiiu

prkuledhenjherigumenitdheitha:

Hirsiajuajurdhruattmthrresin?Dhesakaqbrinjndales,duke

shprehurmepamjenefytyrsdhepoznetrupitpyetjen:prse?

Igumeniiu

prgjigj:

Poja,qttakoheshitmegjeneralin.

Hirsi,unulargovangabotaqtushptojtundimevetsaj,ithadyll

iverdhmebuztqidridheshin.Eprsemdetyronitunnshtrohematyre?

NkohlutjedhenshtpinePerndis!

Shko,shko,ithaigumeniivrenjturdhetrinat.

DitntjetratSergiikrkoindjesigumenitdhevllazrissmanastiritpr

krenarin,por,pasnjnateqekaloinfalje,vendositikteqandej,prkt

iudrejtuamelutjeigumenittmanastiritngakukishteardhurqtapranontet

kthehejaty.

Ishkroi

se

endiente

veten

t

dobt

dhe

t

pazotin

pr

t

luftuar

i

vetmkundrtundimevepapasurndihmnetijturt.Ifoliseishtependuarpr

krenarinqkishteshfaqur.Paspakierdhinjletrngaaiigumenkuthuhejse

tr e keqja qndronte n krenarin e tij. Ky ia shpjegonte se shprthimi i

zemrimitikishteardhurjongaqsqeibindursekishtehequrdornganderimet

laikeprhirtZotit,porngakrenariaprtudukursejadekushjamun,un

skamnevojprasgj.Japrsenukeduroidotsjelljene igumenit.Unekam

prbuzurdogjnemrtZotit,kursemuamtregojnsitishaegrsir.Po

takisheprbuzurlavdinnemrtZotit,tidotkisheduruar.Endenuksht

shuarnshpirtintndkrenariae laikut.Kammenduarprty, ivogliSerg, ijam

falurZotitprty,dhejamyshtiai:jetosimpardhennshtrohu.Kadisadit

qmsuamsennjmanastirtvogl,tthellndrroijetoshnariIlarion.Jetoi

aiatytetmbdhjetvjet. Igumeni iTambovitpyetnsekadshirndonjnga

vllezrit t shkoj atje.Dheja, kjo letrajote.Drejtojume lutje at Paisit n

manastirin e Tambovit pr ta zn ti qelin e Ilarionit. Jo se ti mund ta

zvendsoshIlarionin,portytduhetvetmiaqtashtroshkrenarin.Zotiqoft

mety.

Sergiiu

bind

fjalve

t

letrs,

ia

tregoi

at

igumenit

t

ktushm

dhe,

pasi

mori

plqiminetij,iaktheumanastiritqelinevetmekishtetjetrdheunisprn

humbtirneTambovit.

Ktu ipariimanastirit,njqeverissizotimeprejardhjeprejtregtari,epriti

Sergin qet dhe thjesht, dhe e oi n qelin e Ilarionit, i caktoi njmurg pr

kujdestardhepastaj,mekrkestSergit,elavetm.Qeliaishtenjguvehapur

nmal.Atye kishin varrosurdhe Ilarionin.Npjesn e saj tmbrapme ishte

varrosurIlarioni,ntprparmenkishtenjkamareprtfjetur,njdyshekme

kasht,njtryezdheraftimelibraeikona.Tederaedaljesishtenjtryezprej

drrasasht

pazdruguara;

aty,

nj

her

n

dit,

nj

murg

linte

bukn

esjell

nga

manastiri.


12/35

11

DheatSergiuboshnar.

JavnebardhtvitittgjashttjetssSergitsioshnar,ngaqytetiiafrm,

paspetullave

dhe

karnevaleve,

nj

grup

miqsh

nga

paria

eqytetit,

burra

egra,

tr

shendeverunisnprshtitjemetrojka.

Shoqriaprbhejngadyavokat,njifligaripasur,njoficerdhengakatr

gra.Njraishteeshoqjaeoficerit,tjetraeifligarit,etretaishtebeqare,motrae

ifligarit,kurseekatrta ishtenjbukurosheeshkurorzuar,teprepasurdhe

huqlie, qjo rrall e habiste dhe e turbullonte qytetin me t papriturat q

shkaktonte.

Koha ishte e mrekullueshme, rruga si sini. Bn nja dhjet vjorste(mas

gjatsieruse=1.06km)jashtqytetit,undalndheumblodhnkokmkok

prt

vendosur

t

bnin

m

tej:

t

vazhdonin

rrugn

apo

t

ktheheshin

nga

kishinardhur.

Pokjorrugprkuton?pyetiMakovkina,bukuroshjaeshkurorzuar.

PrnTambino.Sshtvesenjadymbdhjetvjorstelargqktej,tha

avokatiqivardisejMakovkins.

Epopastaj?

PastajprnL...prmesmanastirit.

Manastiritkushtai,atSergi?

Po.

Kasatski?Aioshnaribukurosh?

Po.

Zonja!Zotrinj!NisemidrejteteKasatski.NTambinobjmnjpushim,

hamdika.

Podotnazrnatanrrug.

Skagj,doekalojmnatnteKasatski.

Kshtubjm,seatyshthoteliimanastiritdhesshtikeq.Kamqen

kurmbrojtashtjeneMakinit.

Jo,

un

do

t

fle

te

Kasatski.

Epokjoshtepamundur,sadoegjithpushtetshmeqjenieqjuanjohin

tgjith.

Epamundur?Vmbast.

Vm.Potarrinitflinitekai,jujaptmkrkoni.

Adiscretion.

Edheju,poashtu!

Epo,mir.Shkojm.

Kushngistetrojkat,hodhiedhenganjgotver.Ttjertnxornkutitme

tortadhe

karamele

pr

t

shoqruar

vern.

Zonjat

umbshtolln

me

qyrke

gzofi

tbardh.Uhngrnnjhopsecilatrojkdotprintedhenjri,mishkathtie


13/35

12

miriu,menjlvizjetfurishmefshikulloiajrinmekamxhik,ugrahukuajvedhe

uderdhprrethtingllimaezilkavedhezhaurimaerrshqitsevembidbor.

Trojkatdridheshin lehtdhe lkundeshin,kuajtembrehurmirvraponinme

hap t leht, t hareshm, rruga e shtruar si e vajisur vraponteme shpejtsi

mbrapa,kamxhiku

hera

hers

ante

ajrin

furishm,

avokati

dhe

oficeri,

q

rrinin

kundruallnjritjetrit,di imollotisnin fqinjss tyre,Makovkins,kurseajo,e

mbshtjell siduhetmeqyrkunebut, rrinteepalvizurdhemendonte:T

njjtat gjra prsriten, dhe q t gjitha t kallin krupn: po ato fytyra t

farfurinjtaetkuqe,eraeversdheeduhanitqtznfrymn,poatofjalime,

poatomendime,dhegjithkavrtitetrretheqarkndyrsis.Dhesatknaqur

qndihen,kanbesimtpatundursedogjvetmkshtuduhettjetdhejan

gati q kshtu t vazhdojn tjetojn deri sa tu vij vdekja. Kurse un nuk

mundemm.Mmbytimrzija.Mduhetdikaetillqtiprish,tiprmbys

tgjitha

kto.

Ja,

t

themi,

si

ajo

q

ndodhi

me

ata

q

shkuan

n

Saratov

dhe

ngrinrrugs.dotkishinbrvallktatant?Sidotsilleshin?Mesigurisi

ca tposhtr. Secilidomendontepr veten.Po edheunamame tnjjtn

monedhdouashprbleja.Veun,sidoqoftjamebukur.Ektataedinmir.

Pokymurguvall?Si,athuaaikttanimtmosekuptoj?Sshtevrtet,

shtdikaepamundur,ataktekuptojn.Simndodhinvjeshtmeat

kadetin.budallaqishte...

IvanNikollajevi!thirriajo.

'urdhroni?

Savjecshtai?

Kush?

EpoKasatski,de.

Mduketikakaluartdyzetat.

Esi,tgjithqivenimirpret?

Iprettgjith,porjogjithmon.

Mimbulonipakkmbt.Joashtu.Saingathtqjeni!H,deh,miputhitni

mir.Dhemosmeshtrngoniashtu,skaprse.

Kshtumbrritn

afr

pyllit

ku

gjendej

qelia.

Ajozbritidheuthaqt iknin.Trojkatunisndheajo,veshurmepeliene

bardh,tbut,briudhnprshtegunepyllit.Avokatizbriticlhepoendiqte

mesy.

AtSergijetonteprejgjashtvjetshsijeremi.Ishtedyzetenntvje.Bnte

njjettvshtir.Joshkakuikreshmavedheagjrimeveeasilutjeveatonuk

emundonin,porprarsyet luftssbrendshme, luftqprt ishtekrejte

papritur.Dy

ishin

tundimet

me

t

cilat

luftont:

dyshimet

dhe

epshi.

Dhe

q

t

dy

ktaarmiqivrsuleshinbashkrisht.Atijidukejseataishindyarmiqtndryshm,


14/35

13

ndrkohq ishtenj ivetm.Sapoasgjsohejdyshimi,asgjsohejedheepshi.

Kurseaimendontesektaishindydjajtndryshm,dheluftontekundrtyreve

evec.

Zot!OZot!thoshtemevete.Psenukmmbushttrinmebesim.

Mirepshi,

kundr

tij

kan

luftuar

shn

Andoni

edhe

t

tjer,

por

besimi.

Ata

e

kishinat,kursemuaminuta t tra,or,ditmkalojnpaepasur.duhet

gjithkjobot,trajobukuriesajkurajoshtshummkataredheprejsaj

duhethequrdor?Eprseeveselittikttundim?Tundim?Porvallanuksht

tundimkjodshira imeprtuarratisurngagzimetebotsdheorvatjaprt

gatiturdikaatjekundoshtaskaasgj?Iathaktvetesdheepushtoitmerri,

neveriaprveten.Ah,iposhtr!Ah,indyr!Rrehtjeshedheshenjtor,nisi

tashanteveten.Dherangjunjtfalej.Porsapofilloilutjen,iushfaqparasyve

vetja,si ishtenmanastir:mekamillaf,meras,mepamjemadhshtore.Dhe

tundikokn.

Jo,

nuk

sht

kjo,

ajo

q

m

duhet.

Kjo

sht

egnjeshtrt.

T

tjert

mund edhe ti gnjej, por amajo veten time,jo Zotin.Un nukjam nga ata

madhshtort,unjamimjer,jamqesharak.Kapiipaterass,zbuloikmbt

edobsuara,nbenevrekt.Dhebuzqeshi.

Pastaj i lshoiipate rassdhenisi t lexonte lutje, tbntekryqindhe t

prkulej.Mosvallkyshtratdotjetvarriim?shqiptoi.Dhesitishtevet

djalliqifliste,vazhdoi:Shtrativetmitarvrtetshtvarr.Gnjeshtr.Dheiu

fanitgjoksiivejushsmetcilnkishtebashkjetuardikur.Eshkundiatfanitje

dhevazhdoishqiptimin.Dukedashurtlexonteporosit,moriUngjillin,eshfletoi

dheundalnatvendqedinteprmendsh,ngaqiishtedrejtuarshpesh.Me

besimintnd,oZot,ndihmojemosbesimintimlexoi.Ifashitikshtudyshimet

qkishinnxjerrkrye.

Ashtu si barazpeshojn nj send me barazpesh q lkundet, e rivendosi

besiminqiulkunddhemeskandaliularguaqtmoseprektedhetaprishte.

Paftatngatdyjaantesyveuvunnvend,dheaiuqetsua.Prsritilutjenq

edinteqkurishtefmij:0Zot,merrm,merrmmua,dhengakjojovetm

undieilehtsuar,porndjeugzimeprgjrim.Brikryqindheushtrimbishtresat

ntezgn

engusht,

pasi

vuri

si

nnkres

rasn

verore.

Dhe

ezuri

gjumi,

nj

gjum

i leht,ku iubsikurudgjuanzilkatenjtrojke.Spoekuptonte,n ishint

vrtetaaposhihtendrr.Dhebefasudgjuanjetrokiturnder.Uuapau

besuarveshve.Etrokiturauprsrit.Po?ishtenjtrokllimeafrt,nderne

tijdhezriqdgjohejishtezgruaje.

0Zot!Tjetevrtetajoqkam lexuar teapostujtsedjallimerrpamje

gruaje...Po.kyshtzgruaje.Dhenjzledhatues,idruajtur,imbl!Ptu!

Aipshtyu.Jo,mudukashtu,mendoidheutrhoqprngaqoshjakuvarej

ikonadheuulngjunjmeatlvizjenesakt,tprsriturshumher,qe

qetsonteaq

shum

dhe

embushte

me

knaqsi.

U

ul,

flokt

imbuluan

fytyrn

dhengjeshiballinndyshemeneftoht,tlagur(qposhtdersfrynte).


15/35

14

...ShqiptoilutjenqekishtedgjuarngaatPimeni,lutjeqtndihmontet

largojengasjet.Pastajmelehtsiengrititrupin,edobsuaret lehtsuar,mbi

kmbtefortatrdejedhedontetvazhdontetshqiptontelutjen,pornuke

bri kt, padashur vuri veshin q t dgjonte. Ia kishte nda t dgjonte.

Mbretronteqetsia.

urgu

iujit

t

shiut

vazhdonte

t

rridhte

n

kaden

q

ndodhejpranqoshkut.Jashtishteerrsir,llohaprzihejmemjegulln.Qetsi

emadhe.Dhebetasdifshfriutedritarja,udgjuaiqartpoaiz:ledhatues,i

druajtur,imbl;zgruajelozonjare,qfoli:

Mlinitfutem.PrhirtKrishtit...

luduksegjakuiumblodhnzemrdhekjondali.

Nukmerrtedotfrym.DotngjalletZotidhedogjdoshprndahet...

Eponukjamqoftlargu,de...dhendihejaibuzagazimetcilinuthan

ktofjal.Nukjamqoftlargu,jamnjgruamkatareqkamhumburrrugn.

Jon

kuptimin

efigurshm,

por

t

drejtprdrejt

t

fjals.

Ajo

qeshi.

U

kallkanosa,jukrkojstreh...

Aiqasifytyrntexhami.Llambahidhtedritmbixhamat.Aivuripllmbtnga

tdyantefytyrsdhepajasht.Mjegull,errsir,njdrudhe,ja,ngaedjathta.

Ajo.Po,ajo,njgruaeveshurmepelietbardh,leshtake,mekapelgzofi,me

fytyr tdashur, tmbl, tmir, t trembur,atypran, gjithgjithnjady

vershok(MasevjetrqprdorejnRusi=4,4cm)largfytyrsstij,eprirurdrejttij.

Metshkmbyershikim,ataenjohnnjritjetrin.Joseishintakuarndonjher;

atasishinparkurr,pornshikiminqshkmbyen,ata(sidomosai)endiense

njiheshin,ekuptoninmirshoshokun.Pasktijshikimiskishesidyshojesemos

kisheprparaqoftlargun,ishtenjgruaethjesht,emir,edashur,edruajtur.

Kushjeni?Pseerdhtktu?epyetiai.

Pohapeni,de,menjzlozonjartgjithpushtetshmifoliajo.Ngriva

fare.Juthashnjher,humbarrugn.

Pounjammurg,oshnar.

Epo,atherhapeni.Mosdoniqtkallkanosemktunndritarentuaj,sa

tmbaroniatlutjen.

Po

si

kshtu

ju.

..S'kamprtjungrn,jo.PrhirtZotit,hapeni.Pomfutettftohttn

zemr.

Atvrtetepushtoinjangshti.Ktofjalithasidukeqar.

Aiularguangadritarja,ngritisytngaikonaeKrishtitmekurornegjembave.

0Zot,mndihmo,Zot,mndihmo,folidukebrkryqindhedukeuprkulur

derintok.Pastajbridrejtdersdhehapiattparadhoms.Pastajprekume

dorrezenederssjashtme.Ngaanatjetredersdgjoidisahapa.Ajoikunga

dritarjadheiuafruaders.

Aj!

thirri

befas.

Ai

e'kuptoi

se

ajo

shkeli

n

pellgaen

eformuar

te

pragu.

Duartidridheshindhespomundtetalvizterezen.


16/35

15

H,de,hapeni.Ubraqull.Ngriva fare.Juekenimendjenteprdllimi i

shpirtit,kurseunktungriva.

Aietrhoqidernngavetja,ezhvendosirezendheeshtyudernjashtmeaq

forc,saqeprplasipassaj.

Ah,

m

falni!

itha

me

at

zrin

edikurshm

t

sjelljes

n

shoqrin

e

grave.

Ajoibuzqeshikurdgjoiktmfalni!.Epo,nukqnkakaqitmerrshm,

mendoi.

Ska gj, ska gj. Un duhet tju krkoj falje, i tha ajo dhe hyri n

paradhom.Nukdotguxojakurrtvija.Porkyshtnjrastkrejtiveant.

Urdhroni,thaainprdhmbdheelatkalonte.Njaromefort

parfumi tholl,q ai kishte kohq se kishtenuhatur, e lemeriti.Ajo kaloi

prmesparadhomsndhom.Aiprplasidernejashtmepaivnrezen,kaloi

prmesparadhoms

n

dhom.

0 imadhiJezuKrisht,bir iPerndis,kimshirprmuagjynahqarin!,

lutejaipapushimjovetmmevete,poredhedukelvizurngadalbuzt.

Urdhroni,ithaprsri.

Ajoqndroinmestdhoms,ngaveshjairridhnincurilauji,ajoeshihtekt.

Sytiqeshnin.

M falniqjuaprishavetmin.Poveteshihnisengjendjejam.M

ndodhikshtusepseneunismngaqytetiprnjshtitjenetrojka,dheunvura

bastsejamezonjatshkojfillevetmengaVorobjbvkanqytet,porjaqehumba

rrugndhe,potmoskishahasurktuktqelintuaj...gnjeuajo.Porfytyra

etijeturbulloi,prandajdhenukvazhdoidotm,heshti.Ajonukekishtepandehur

ttill.Nuk ishteaqbukuroshsiekishprfytyruar,pornsytesajai ishte i

mrekullueshm.Floktnkokdhenmjekr ikishtetdredhur,tprshkuar

ngathinja,hundnekishtetrregullt,tholl,sytqishklqeninsidythngjij

tndezurkurtzhbironte,euditnpamas.

Aieshihteqajognjente.

Po,kshtu,tha,iangulisytprnjastdhesakaqiuli.Unposhkoj

andej,ju

ktu

rregullohuni.

Aimorillambn,ndezinjqiridhe,pasiuprkulthell,briprndhomzn

prapandarses;ajodgjoitlviztedikaaty.Mesiguriqmerrmasatmbyllet

aty,q tmos ket tbjmemua,mendoimebuznn gaz,dhe,pasi

zhveshiqyrkunebardh,hoqikapelnegzoft,qekishtekapurmekarficapas

flokve,dhe shallin e thurur. Thuajsenuk ishte lagur kur kishteqndruarnn

dritare,kishtebrzhurmvetmprtadetyruaratqtalintethynte.Porte

deravrtetqshkelimunpellgae,dhekmbaemajtiqelagurderinkrci,

izmja iqembushurplotmeuj.Ajouulmbishtratinetijnjnimdrrase i

mbuluarme

nj

qilim

dhe

zuri

t

hiqte

izmet.

Kjo

qeli

asaj

iu

duk

e

mahnitshme.Njdhomz, gjithgjith tre arshin (Mas gjatsieqprdorejn


17/35

16

Rusinevjetr=071m)egjerdhenjakatregjat,epastrsitishteprejqelqi.

Ndodhejvetmshtrati,kuajoishteulur,mbitqevarurnmurnjraftivogl

me libra.Nqoshe ishte ikonaeKrishtitmekurornmegjembambikryedhe

poshtsajnjkandile.Prapadersngozhdqevarurqyrkudherasa.Dhomza

mbantenj

er

t

uditshme:

vaji,

djerse

dhe

toke.

Gjithka

asaj

iplqente.

Madje

edheajoer.

Kmbt e lagura, sidomos njra, e shqetsonin, dheme ngut zuri ti hiqte

izmet,papushuarprasnjasttbuzqeshte.Gzohejjoaqngaq iakishte

arriturqllimit,sesangaqevuri researriti ta turbullonteatatburr t

mrekullueshm,tmahnitshm,tuditshm,trheqs.Eposmuprgjigj,e

keqemgjeti,ithaajovetes.

AtSergi!AtSergi!Kshtujuquajn,apojo?

dshironi?iuprgjigjnjziult.

Ju

lutem,

t

m

falni

q

jua

prisha

vetmin.

Po,

vrtet,

skisha

si

bja

ndryshe.

Elagursiishamundedhetsmuresha.Madjeastaninukedi...Jamkrejtelagur,

kmbtikamdru.

Mfalni,iuprgjigjzriiult.Measgjnukmundtjushrbej.

Nasnjmnyrnukdojubezdisja.Ja,vetmsatgdhij.

Ainukiuprgjigj.Dheajodgjoisedipshpriste,medukejpofalej.

Junukkeniprthyrktu,?epyetiajodhebuzqeshi.Semduhet

tzhvishemqtithajrrobat.

Ainuk iuprgjigj,vazhdontetbelbzonteprapandarjes,menjztqet,

lutjet.

Ja,kyshtnjeri!thaajomevetekurpohiqtemevshtirsiizmene

mbushurmeuj.Etrhiqtemesamundte,porspoenxirrtedot,dhengakjoi

erdhiprtqeshur.Ajoqeshimbytur,poredintefaremirseaiedgjontedhe

sekjoeqeshurndikontepikrishtashtusidonteajo;pastajqeshimshkoqur,dhe

kjoeqeshuregzuar,evetvetishme,emirvrtetqndikoimbitdhendikoi

pikrishtashtusidonteajo.

Po,nj t tillnjerimund tadashurosh.Atasy.Dheat fytyr t thjesht,

fisnike,dhe

sado

q

llomotit

ca

lutje

edhe

t

pasionshme!

mendoi

ajo,

Ne,grave,snaehedhdot.Qkurafroifytyrntexhami,aiedhempa,edhem

kuptoi,edhemnjohu.Iuprshknditnsydheiungulit.Aimdashuroi,ierdhi

keqprmua.Po,ierdhikeq.Ehoqimnfundizmendheiukthyeorapeve.

Qtihiqteatoorapetgjata,tkapurametiranda,iduhejtngrinterrobat.I

erdhizordhefoli:

Moshyni.

Porqprapandarjesnukuprgjigjn.Vazhdonteajomrmritjamonotone

dhedisazhurmrimatlvizjeve.

Mesiguri

q

po

prkulet

deri

n

tok,

mendoi

ajo.

Por

kot

eka,

shqiptoiultas.Aiekamendjentekun.Ashtusiekamedheuntekai.Falet,


18/35

17

pomendjairritektokmbtemia,kshtuthamevetedheihoqiorapete

lagura,pastajngritikmbtmbishtratdheivurinnvete.Ndenjikshtufarepak

megjunj t rrethuarngakraht,meshikim tmendueshmprpara.Po,ky

shtnjvendihumbur,iqet.Kurrskishteprtamarrveshnjeri...

Ajoungrit,

ivari

orapet

mbi

sob,

n

nj

varse.

Kjo

iu

duk

si

eveant,

e

prekumedor,pastaj,dukeshkelurlehtazimekmbtzbathur,ukthyenshtrat

dheprsriuulmekmbtmbledhur.Prapandarjesasgjnukpiptinte.Ajopa

ornevocklqembantetvarurnqaf,ishtedy.

Atakanprtardhuratyngaoratre.Imbetejjomshumsenjor.

Epsevetmdotrriunktu?Kushtha?Nukmakandakshtu.Poibjz.

AtSergi!AtSergi!SergeiDmitri,princKasatski!

Prapadersheshtje.

Jupotregoheniipashpirt.Nukdojuthrrisja,potmoskishanevoj.Jame

smur.Nuk

edi

se

kam,

foli

ajo

me

z

t

prvuajtur.

Oh,oh!nisitrnkontedherambishtrat.Dheprudi,ajovrtetndiheje

kputur,fareesmur,dogjidhimbte,dridhejetrasinethe.Julutem,

mndihmoni.Asvetsedisepomngjet.Oh!Oh!shkopsitifustanin,zbuloi

kraharorindhelshoiepafuqishmekrahtezhveshur.Oh!Oh!

Gjithktkohairrintenqoshkunevetdhefalej.Ikishtemarrmeradh

lutjetembrmjes, ikishtethntgjitha;tanirrintepa lvizur,meshikimint

prqendruarnmajnehundsdhekrijontenj lutjememendjene tij,duke

prsriturmeafsh:ZotiJezuKrisht,biriPerndis,kimshirprmua!

Poridgjontettra:edhesifshfrintefustaniimndafshtkurajoezhveshi,

edhesishkelimekmbtlakuriqmbidysheme,edhesifrkontekmbtengrira

medor.Endienteseishteipafuqishmdhesengaminutanminutmundt

merrtefund,prandajdhesindrpristelutjet.Aiprovontedikatngjashmeme

atqdotkishprovuaraiheroiiprrallsqduhejtantepaparasmajtas,

asdjathtas.AtSergiendiente,ekuptonteserreziku,fundiitij,ishtektupran,

vrtitejrrethtij,dheevetmjarrugeshptimitishtetmoseprfillte,tmosia

hidhtesyt.Porsakaqndihejipushtuarngadshiraprtapar.Atcastajoitha.

Po

kjo

q

bni

ssht

aspak

njerzore.

Un

mund

edhe

t

vdes.

Po,dotshkoj,porashtusibriaiatiishenjtqnjdorevurimbigruane

prdal,ndrsatjetrnmbiprush.Poktunukkaprush.Paprreth.Llamba.Vuri

gishtinmbiflaknesajdheuvrenjt,igatshmtdurontedhimbjen,dheprnj

kohmjafttgjatiuduksenukndientegj,porbefasendepaekuptuarnse

idhimbtedhesashum,urrudhositri,ehoqidornngaflakadheeshkundi:

Jo,ktnukebjdot.

PashPerndin,ejani!Povdes,oh!

Eposi,merdhifundi?Jode,jo!,

Mir,

po

vij,

foli

dhe

me

t

djathtn

rrmbeu

spatn,

vuri

gishtin

tregues

tdorssmajtmbikrcu,ngritispatndhetak,iragishtitpaksamposht


19/35

18

falangssdyt.Gishtiupremmelehtsisedrurtepoasajtrashsie,urkllye

drejtansskrcuritdhepastajrandysheme.

Pllaquritjenegishtittpreredgjoiparasetndjentedhimbjen.Pornukarriti

thabitejngakjo,kurnjetherurprvlueseebritrrqethej,ndorndjeu

ngrohtsinegjakut

q

po

irridhte.

Embshtolli

shpejt

eshpejt

gishtin

eprer

mefundinerass,dhe,pasieshtrngoifortpasijs,iudrejtuaderssdhoms,

ehapi,bridisahapadheundalparagruas.Mesyteulurposhtepyetingadal:

kenikshtu?

Ajo shkoi shikiminmbi fytyrne tijdyll tverdh,mbi faqenemajtq i

dridhej,dhebefasundieeturpruar.Ungritvrulltas,rrmbeupelien,ehodhi

krahvedheumbshtollmir.

Kishadhimbje...jamftohur...un...AtSergi...un...

Aingritisytendriuarnganjdriteqet,ngazllimtare,epadheifoli:

Motr

moj,

epse

deshe

ta

prdhossh

shpirtin

tnd

t

pavdekshm?

Tundimetduhetthyjnnktbot,pormjeraiqbhetbartsityreFalu

qZotitnafal.

Ajoedgjontedheeshikonte.Atastdgjoinjzhurmpikashqbinin.Hodhi

syrindhepagjakunqrrithtengadoranprrasnqembshtillte.

i paskeni punuar ashtu dors? Iu kujtua zhurma q kishte dgjuar

atypari,rrmbeullambn,uturrprndhomznkukishteqenai,dhepan

dyshemegishtinegjakosur.Mezbehtseai,ajoukthyedhedeshitifliste,por

aiufutndhomznetijdhembyllipasvetesdern.

Mfalni,iulutajo.Sitalajktgjynahqbra?

Ik.

Daletjuamjekojplagn.

Iksampar.

Ajouveshmengut,nheshtje.Eveshurmepeliendenjitpriste.Ngaoborri

erdhitringlliinaezilkavettrojkave.

AtSergi,mfalni,julutem.

Ik.Zotitfal.

At

Sergi,

ktej

etutje

do

rroj

ndryshe,

Mos

m

lini

t

iki

kshtu.

Ik.

Mfalnidhembekoni.

Nemrtatit,tbiritetshpirtittshenjt,udgjuaqpasndarjes.

Ik.

Ajoiashkrepitqaritdhedolingaqelia.Avokatiidoliprpara.

Epo,skebn,ehumbtbastin.Kudouleni?

Njllojsht.

Ajouuldhederisambrritnnshtpinuknxorringagojaasedhenjfjal.

Pasnj

viti

ajo

krkoi

t

bhej

murgesh,

duke

pranuar

tr

rreptsire

ejets

smanastirit,nndrejtimineoshnarArsenit,qherpashereishkruanteletra.


20/35

19

AtSergijetoisioshnaredheshtatvjet.Nfillimipranonteibinin:ajin,

sheqerin,buknebardh,qumshtin,veshmbathjen,drut.Por sam shum

kohkalonte,

aq

m

t

ashpr

po

ebnte

mnyrn

ejetess,

duke

mos

pranuar

asgjtteprt,dhe,mnfund,arritideriatysathiqtedorngatgjitha,prve

buks s zez dhe at nj her njav. i binin tjetr, ua shprndante t

vobektveqvinintashihnin.

Kohnekalontenqelidukeufalurosedukekuvenduarmebesimtart,numri

itcilvesavinteerritej.Diltevetmprtshkuarnkishtriherenvitdhe

prtmbushurujeprdru,kuriduheshin.

PesvjetpasnjttilljeteindodhiajongjarjameMakovkinnqshpejtu

morveshngatgjith:vizitaesajnatn,pendesaethellpratqbridhe

mbylljan

manastir.

Q

prej

asaj

kohe

nami

iat

Sergit

mori

dhen.

Ivinin

gjithnj

emshumpelegrin;pranqelisstijuvendosndisamurgj,ungritedhenj

kish e nj hotel. Lavdia e at Sergit, t cilit si gjithmon n ksi rastesh ia

zmadhonintheroritqbnte,moridhen.Vininedheqlarg,filluantsjellint

smurdhetthoshinsetekaigjeninderman.

Prhertparaishroinjnjerinvitinetettjeremis. Ishtenjdjal

katrmbdhjetvjear,tcilinesollitekatSergiemame lutjenqtibnte

derman. At Sergit as q i kishte shkuar ndonjher n mendje se mund t

shrontetsmur.Njmendimttillaidotamerrteprmkattmadh,pr

mburrje,poremaedjalitsindahej,ilutejeifalej,ibintendrkmb,ithoshte:

prsevall,dukeqenseai ikishteshruarsaesa t tjer,nukdshironteta

bntektedheprdjalinesaj.IprgjrohejnemrtKrishtit.Fjalvetat

SergitseishtevetmimadhiZotaiqishrontenjerzit,ajoiprgjigjejseilutej

vetmprnjgj:tivintevetmdornmbikoktbiritdhetifalejZotitprt.

AtSerginukpranoidheuveuanqelinetij.Porditntjetr(ishtevjesht,

nettqentftohta),kurpodiltepruj,izurisyripoatgruabashkmetbirin,

njkatrmbdhjetvjeartzbeht,tdobsuar,qprsriiudrejtuamepoat

lutje.At

Sergit

iu

kujtua

rrfenja

pr

gjyqtarin

epadrejt

dhe,

meq

m

par

nuk

kishteprovuarasnjdyshimseduhejtkundrshtonte,tanieprovoiatdhe,pasi

eprovoidyshimin,ramgjunjdhenisitfalejprderisanshpirtilindivendimi.

Vendimiishteitillqaiduhejtiaplotsontelutjenasajnne,sepsebesimiq

ajoshfaqtemundtashptontedjalin;prsaitakonteatij,atSergit,ainkt

rastnukishtevesenjhiizgjedhurngaZotiprndrmjetsi.

Idoliprparaasajnne,brisiithaajo,ivuridornmbikokdjalitdheiulut

Zotitprt.

Nnebirikn,dhepasnjmuajidjaliushrua.Aneknduprhaplajmipr

fuqinkuruese

prej

shenjtori

t

at

Sergit,

endrkoh

filluan

ta

thrrisnin

iurti

Serg.Qprejksajkohenukkishtejavqtekaitmosvintendonjismur.


21/35

20

Dhekurpranoinjher,nukkishtesitmospranontengaher:uvintedornmbi

kok,ilutejZotit,dheshumkushedhegjentederman,kurselavdiaeatSergit

rritej.

Kshtukaluannntvjetnmanastirdhetrembdhjetnoshnari.AtSergi

kishtepamje

t

urti:

mjekrn

ekishte

t

gjat,

t

thinjur,

por

flokt,

ndonse

t

rrall,ikishteendetzinjdhekaurrel.

AtSergidisajavradhjetoimenjmendimqsishqitej:abrimirvallq

pranoitvihejnatrol,tcilinmshumiakrkuanarkimandritidheigumeni.

Passhrimittdjalthitkatrmbdhjetvjear,domuaj,javdheditatSergie

ndiente se sipoasgjsohejjetae tijebrendshme,dukeu zvendsuarme t

jashtmen.Sikuriakishinnxjerrtprbrendshmetjasht.

Sergieshikonte

se

qe

br

mjet

pr

t

trhequr

vizitort

dhe

ndihmdhnsit

emanastiritdheprktarsyetpartemanastiritikrijuanttillakushte,qai

tishtesamdobiprurs.Atijtaninukikrijohejmasnjmundsiprtpunuar,

iasillningjithkaqiduhejdheikrkomnvetmnjgj:tmosuakundrshtonte

bekimimbesimtarve.Pr voli t tij, ata i caktuan edheditt kurdo tpriste

njerzit;veburratdhevegrat,vesendhomnkupristegratvunedhenj

ndarseqtmoserrzoninvizitoretmtpaprmbajtshmekuribininvrulltas

mgjunj;caktuanedhenjvendkuaibekontebesimtart.Meqthoshinseu

duhejnjerzve,seqedukerespektuarligjinedashurisskrishtere,nukmundt

mosiprgjigjejkrkesssnjerzveprtatakuar,selargimingaatadotishte

njveprim ipashpirt,ainukkishte si tmosqe injmendjemeataq flisnin

kshtu, por sa m shum q ijepej ksajjete, aq m tepr e ndiente se e

brendshmjapo idiltee trajasht, sepo shterontebrenda tijajogurraeujit

flladits,jetdhns,sedogjqbntetani,ebnteprheremshumpr

njerzitejoprZotin.

Kurujepteporosipelegrinve,kur thjesht ibekonteapo i lutejZotitpr t

smurt,kurujeptekshillanjerzveprrrugnqduhejtndiqninnjet,apo

dgjontefalnderimet

eatyre

q

ukishte

ndihur

duke

ishruar,

si

ithoshin

ata,

ainukkishtesesi tmosndientegzim,nukkishtesesi tmos interesohejpr

rrjedhojateveprimtarissvet,prndikiminesajmbinjerzit.Aimendontepr

vetenseishtenjkandilindezurdhesamshumqendientekt,aqmtepr

ndientedobsimin,fikjenedritssPerndisprtvrtetn,qendriontenga

brenda.SaishkonZotitdhesaushkonnjerzvekjoqpobj?japyetjaq

sishqitejngamendjadheemundontepareshturdhescilsaijosenukmundte,

por nuk vendoste ti prgjigjej. Thell n shpirt e ndiente se djalli ia kishte

kmbyertrveprimtarinprZotinmeveprimtarinprnjerzit.Ktendiente

sepse,ashtu

si

ekishte

pasur

t

rnd

ather

kur

eshkputn

nga

vetmia,

ashtu


22/35

21

ekishtrndedhetanimvetmin.Erndoninvizitort,elodhnin,porthelln

shpirtugzohejatyre,ugzohejlvdatavengatcilatishteirrethuar.

Njhervendositikte,tfshihej.Emendoimiremirdogj:prgatitinj

dollomamuzhiku,pantallona,kapel.Thaseiduheshinprtiafalurcalipsarve.

Eruante

n

fshehtsi

kt

veshje

dhe

shkonte

n

mendje

si

do

t

vishej,

do

t

qethejdhedotnisejprrrug.Nfillimmetren,njatreqindvjorste,pastajdo

tshkontemkmbngafshatinfshat.Pyetiprktedhenjplak,ushtart

vjetr,senfshatrashkonte,ajepninlmosh,atbninstreh.Aiitregoise

nvendetprisninmir,skurseheshin;andejdeshitshkontedheatSergi.Ai

madjeedheuveshnjnat,deshitnisejprrrug,porjaqnukedinteseishte

m e mir: t qndronte ktu, apo tia mbathte. N fillim u mdysh, pastaj

mdyshjaikaloi,uambientuamegjendjendheibriudhdjallit,kurseveshjae

muzhikutvetmsaikujtontemendimetdhendjenjatqizieninprbrenda.

Njerzitq

ivinin

shtoheshin

do

dit,

gjithnj

em

pak

koh

imbetej

pr

prforcimin shpirtror dhe pr lutje. Ngandonjher, n minuta kthjellimi,

mendonteprvetendheidukejsengjantemeatvendinkumparburontenj

gurr.

Ishtenjcurrilivoglujitgjallqburontepaundierngaun,kalonteprmes

meje.Aiembushtemejettvrtet.Ishteajokohkurajo(aimengazllime

kujtonteatnatdheat.TaniethrrisninnnAgnjija)eshtiunngasje.Ajoe

provoidheuprtringaaiujikulluar.Porqngaajokohainukpomundejt

mbushejmeatuj,senjerziteprzhiturngaetjavinin,shtyheshin,bninmos

prtashuaretjen.Errufitntgjithin,mbetivetmllumi.Kshtumendonten

atominuta t rrallakthjellimi;porgjendjame rndomtn tcilnndodhej

ishte:kapitjedheprgjratndajvetesprktkapitje.

Ishtepranver,vigjiljeekreshmvetmdha.AtSergipokryenteshrbesn

nkishnetijnshpell.Kishteaqnjerzsamundtnxinteajokishz,njanjzet

veta.Qtgjithishinzotrinj,tkamur.AtSergiialejontehyrjenkujtdo,por

murgjitizgjidhnin

besimtart,

veanrisht

me

kt

merrej

idrguari

nga

manastiri

ktunvendinejeremiss tij.Nj turmnjerzish,nja tetdhjetpelegrin,

sidomosgra, ishinmbledhurjashtkishzsdheprisnin tudilteatSergie ti

bekonte. Ky, pasi mbaroi s meshuari, u doli njerzve, u fal para varrit t

pararendsittvetdheiumornmendtedotishterrzuarpotmosekishin

mbajturtregtariqundodhprapadhemurguqshrbentesidhjak.

kenikshtu?Indieri,atSergi!OZot!udgjuansakaqdisazragrash.

Juranjehreeverdh.

PoratSergiemorishpejtvetendhe,ndonseiishinprerfuqit,eshtyuleht

tregtarindhe

dhjakun,

dhe

vazhdoi

psalmin.

Dhjaku

Serapion,

psaltt

dhe

motra


23/35

22

SofjaIvanovna,qbanontektudhekujdesejpratSergin,iulutntandrpriste

shrbesn.

Skagj,skagj,dukebuzqeshurpaksannmustaqe,foliatSergi.

Vazhdojm.

Po,shenjtort

kshtu

bjn,

ishkoi

n

mendje.

Shenjtri!EngjlliZotit!dgjoiatastngapaszrineSofjeIvanovns

edhetatijtregtaritqekishtembajturatypari.Nukuavuriveshinlutjevettyre

dhevazhdoishrbesn.Ashtutrrethuarnganjerzit,kaluannprkorridorepr

tekishzaevogl,dheaty,ndonseeshkurtoipak,eoiderinfundmeshn.

Fillpasshrbess,atSergi ibekoipjesmarrsitdhedolitprehejnstolin

nn lisin tehyrja e shpells.Donte tmerrtepak ajr tpastr, endiente t

domosdoshmenjgjttill,por,metdalaty,turmaenjerzveiuvrsulme

lutje q ti bekonte, ti ndihmonte me kshilla dhe porosi. Kishte midis tyre

pelegrinq

endeshin

nga

nj

vend

ishenjt

n

tjetrin,

nga

nj

at

iurt

te

tjetri

dhengadoqshkoninipruleshinshenjtrisstyre.AtSergienjihtemirkt

kategorinjerzishtrndomt,aspakfetardhetftoht;kishteedhepelegrin,

shumica ushtar n lirim, t flakur tej ngajeta e kamur, q endeshin trok e

barkthat,shpeshtalkoolizuarngamanastirinmanastirvetmevetmqta

mbaningjallfrymn;kishteedhefshatarefshatareshndetligamekrkesate

tyre egoiste pr tu shruar nga smundjet ose pr t zgjidhur dyshimet n

veprimetpraktike:prfatinevajzs,prblerjenenjdyqani,ttoks,osepr

heqjenngavetjatgjynahutprfmijnelindurjashtkurore.KtatipaatSergi

injihteprej kohshdhenuk ingjallninm kureshtje.Prej tyre ai skishte t

msonte,atanukingjallninndonjndjenjfetare,por iplqentetishikontesi

njturm,scilsai,bekimiitij,fjalaetij,iduhejdheiishteeshtrenjt;atijedhe

i rndohejkjo turm,poredheeknaqtepraniae saj.DhjakuSerapionnisi ti

dbonteata,dukeu thnseatSergindihej i lodhur,porkykujtonte fjalte

Ungjillit:Mosipengoniata(fmijt)tvijntekun,dhe,imallngjyersyresh,

uthoshteqtilinintvinin.

Singaher,ungrit,iuafruaparmakvekuzakonishtgrumbulloheshin,dhenisi

tibekonte

etu

prgjigjej

pyetjeve

q

ibnin

me

nj

z

aq

t

dobt

sa

edhe

vet

umallngjyeprejtij.Porndonsedshiraprtitakuarnukimungonte,tgjith

nukmundtetitakonte:iuerrnsyt,ukalamenddheukapshpejtteparmakt.

Ndjeutishpeshtohejpulsi,nfillimuzbeh,kursepaspakuskuq.

Epo,nesrshihemi.Sotnukmundemm,uthadhe,pasiibekoiqt

gjith,shkoitulejnstol.Tregtariemoriprkrahudheendihutulej.

Oat!udgjuangaturma.Oat!Mosnabraktis!Dotmarrimfund

paty!

TregtarieuliatSerginnstolinnn lisdhe,sit ishtepolic,zuritzbonte

njerzit.Ai

vrtet

q

ufliste

me

z

t

ult,

me

qllim

q

at

Sergi

t

mos

e

dgjonte,poruflisteprerdhetrzemrim.


24/35

23

Shporrunide,shporruniqktej.Jubekoide,donim?Thyeniqafn,se

poju zura!Hajt,. zhdukuni! Po ti,moj teto, m shikon ashtu? Ku krkon t

futesh?Ttham,mbathja.NesrtnasjellditePerndis,prsotmbaruam.

Poun,ja,vetmsatashohdua,ithoshteplaka.

Ta

tregoj

un

ty

qejfin,

hiqu

t

them.

AtSergievuriresetregtarisikurposillejashpr,dhemeztmekur itha

kisharit,tmos idboninnjerzit.AtSergiedinteqkydo idbonteqdo i

dbonte,dheiakishteshumndatmbetejvetmdhetpushonte,poredrgoi

kisharinvetmevetmqtdukejnsytpelegrinve.

Mir,mir.Unnukpoidboj,unpoibind,iuprgjigjtregtari.Seata

janrazitimarrinshpirtintjetrit.Kukanmshirprtjetrinata,atavetmpr

vetenetyremendojn.Uthamtlargohen,nesrshohimebjm.

Dhetregtariqtgjithveudhadrrmn.

Tregtaritregoi

zell

edhe

sepse

iplqente

rregulli,

dhe

iplqente

t

dbonte

njerzit,porkryesoreishteseatijilipsejatSergi.Aiishteive,kishtevetmnj

vajz,tsmur,tpamartuar,kishteprshkuarnjmijekatrqindvjorstepr

tasjelltekatSergi,qkytashronte.Ekishtekuruardyvjetrreshtnvendet

ndryshme.Nfillimnklinikneinstitutittmjeksissgubernsnukarriti

gj;pastajeoitenjiditurngubernneSamarsdikauprmirsua;eoi

tenjmjeknMosk,harxhoiparapahesapnukpatindonjprmirsim. I

thanseatSergiishrontsmurt,dheaiesolliktu.Kshtuq,kurtregtarii

dboimnfundnjerzit,iuafruaatSergitdhe,pasiiraprparamgjunj,itha

meztlart:

At i shenjt, bekoma time bij t smur, shroje nga dhembjet dhe

astallku.Moraguximimdheerdhattndjekpasgjurmve.Dheaikryqzoi

duart.Tgjithaktoibridheithasikurtqentprcaktuaraqarteprerme

ligj e me kanun, sikur vetm kshtu dhe n asnj mnyr tjetr duhej dhe

detyrohejtlutejprshriminesbijs.Ebriktmeaqvetbesim,saqedhe

atSergit iuduk sepikrishtkshtu kjoduhej thndhebr.Ky sidoqofte

urdhroitohejetikallzontesiqndrontepuna.Tregtariitregoisevajzaetij

ishtenjzetedyvjee,

kishte

rn

smur

dy

vite

t

shkuara;

pas

vdekjes

s

papriturtsms,kishtevnkujn,dheqathersishtemnvete.Aiesolli

ktuqlarg,dheajopopristenhotelkurtjepteurdhratSergiqtasillnin

tekai.Ditnajonukdilte,itrembejdrits,mundtdiltevetmpasperndimitt

diellit.

Si,ndihetfareepafuqishmeajo?thaatSergi.

Jo,nukshtfareepafuqishme,mbahetmir,veseshtnevrastenike,

kshtuikathndoktori.PoqeseatSergiurdhrontasjellintani,unvetedhe

ebiemenjfrym.Atishenjt,gzoheniktprindtmjer,shrojanievlatin,

melutjet

tuaja

shptomani

vajzn

esmur.


25/35

24

Dhetregtariraprsrivrulltazimgjunjdhemeduartekryqzuaraekokne

vaisur ngriu n vend.At Sergi prsri i tha t ngrihej dhe sakaqmendjen ia

prshkoimendimisesaevshtirishtepunaqaibnte,dhesepavarsishtnga

kjo,aiebntemeprulsi.Pshertiuthell,heshtidisasekondadheitha:

Mir,

silleni

n

t

ngrysur.

Do

ti

lutem

Zotit

pr

t,

por

tani

jam

ilodhur.

Dhembyllisyt.Dojuojvetlajm.

Tregtariuzmbrapsnmajtgishtave,engakjoizmetikrcitnmfortmbi

rr.AtSergimbetivetm.

JetnatSergiekishtetmbushurdingameshrbesadhevizitor,porajodit

kishteqenveanrishtevshtir.Nmngjesekishtevizituarnjpersonprej

deret lart,aikishtebiseduargjatmet;pastijkishteqennjzonjmet

birin.Ky ishtenjprofesor i ri,ateist, tcilinema,njbesimtareezjarrt,e

dhnetrapasatSergit,ekishtesjellatydheiqeluturtbisedontemet.

Bisedakishte

qen

tejet

evshtir.

Djaloshi,

me

dukej,

nuk

dshironte

t

hynte

ndebatmemurgun,bintedakordmeithoshtekysitkishtetbntemenj

njeritdobt,poratSergieshihteqdjaloshinukibesontedhe,pavarsishtnga

kjo,endientevetenmir,krejttlehtsuardhetqet.AtSergiekujtontetani

ktbisedmenjndjenjpaknaqsie.

Duhetthashdika,oat,ithakujdestari.

Po,msillnidika.

Kujdestariularguaprnqelinendrtuardhjethapamtejhyrjesprn

shpell,dheatSergimbetivetm.

Kishtekaluarajokohkurairronteivetmdhedogjebntevet;taniai

nukushqehejvetmmebukedhall.Kishtekohqiakishinmbushurmendjen

seskishteasnjtdrejttsillejmosprfillsndajshndetit,edhetanivrtete

ushqeninmekreshmore,porkyushqimibntemirprshndetin.Aihantepak,

porshummteprsempar,dheshpeshemshpeshtngrntpoijepte

knaqsi,ejosimpar,qingjallteneveringaqendientesepomkatonte.Ja

edhetani.Hngrinjtasmegjell,prlaunjgjysmfotulletbardhdhepiusa

deshiaj.

Kujdestariulargua

dhe

ai

mbeti

ivetm

nn

hijen

elisit.

Ishte njmbrmje emrekullueshmemaji, nmshteknat, lisat, bliret dhe

rrapetsapokishtedalgjethi.Gmushateqershissegratymatanlisitishin

nlulzimtplotdheendenukukishinrnpetlat.Bilbilat,njriatyafr,kurse

njadyatrettjeratjeposhtnkaubetbuzlumit,iakishinmarrkngs.Nga

lumivintembyturaziavaziinjknge,medukejkndoninargattqktheheshin

ngapuna.Dielliufshehprapapyllitdherrezetetijendeprshknditninprmes

gjethnajssnjom.Visianeknd ishtegjelbrosh,ndrsavendipran lisitqe i

hirt.Bubuzhinkatfluturonin,befasmblidhninkrahtdhebinin.

Pasdarke

at

Sergi

uzhyt

itri

n

nj

lutje

mendsore:

0

Zoti

Jezu

Krisht,

ti

o

ibiriiPerndis,kimshirprne!Pastajnisitthoshtenjpsalm,kurbefas,n


26/35

25

mestpsalmit,papriturepakujtuar,njharabelkrceungagmushantokdhe

mecicrimaezhaurimaiuafrua,utrembngakjodheularguamevrtik.AtSergi

pothoshtelutjenkuflitejproshnarinetijdhepongutejtambaronteseduhej

thirruraitregtarimetbijnesmur:mendjairrintetekajo.Irrintemendiase

dot

kishte

t

bnte

me

nj

person

t

ri,

ekjo

engazllente;

pastaj

edhe

iati,

edheajoembaninprshenjtor,prnjeri,lutjaetcilitishkonteZotit.Airropatej

takundrshtontekt,pornthellsitshpirtitendienteqvetenehiqteprt

till.

Vetmevetehabitejsindodhikjoqat,StepanKasatskin,zuntambaninpr

shenjtor,madjeedheprudibrs,porqishteitill,kjoqejashtdodyshimi:

nukmundtmosubesonteudiveqikishteparmesytetij,dukefilluarme

atdjalinkrejttpafuqishmederitekajoplakaefundit,qierdhnsytpas

lutjesqaikishtebr.

Sadoq

euditshme

t

duket,

por

kishte

ndodhur.

Ebija

etregtarit

si

dilte

nga

mendja,sepseishtenjfytyrere,sekjokishtebesimtekai,dhesepsenprmjet

sajaiprsridotmundtettregonteforcnetijtshrimit,trristelavdine

tij.Bjnmijravjorstederiktu,ngazetatshkruajn, lartmadhriashtn

dijeni,edhenEvrop,nEvropnjobesimtarekandijeni,mendonte.Dhe

papritmasndjeutavristendrgjegjjaprktsqimttijndheudhaprsripas

lutjeve.Zot,oimadhiZot,qetsomashpirtinmetvrtetn,ejadhezrvendn

shpirtintim,pastrojengadoekeqedheshptomangailigu.Pastromangakjo

sqimlavdindjellseqpomzhbirontejetej,eprsritidhekujtoisahere

kishteprsriturktlutjedhesatkotakishinqenderinatastksilutjesh.

Selutjetetijbninmrekulliprttjert,ndrsaprvetenainukmundtikrkonte

Zotittalirontengakjodobsifareevogl.

Iukujtuanlutjetekohvetparatjeremis:tidhurohejpastrtia,prulsia

dhedashuria;atheratijidukejseZotiiakishtedgjuar,aiatherkishteqen

ipastrdhekishteprermadjeedhegishtin(aingritilartcungunegishtitrrethuar

nganjlkurerrudhosur,dheeputhi);atijidukejseekishteatherprulsin,

seluftontedogjynah,dheidukejseedhedashurinekishtepasur,kurkujtonte

seme

far

ngazllimi

ekishte

pritur

at

plakun

edehur

q

ikishte

ardhur

pr

ta

par,qikishtekrkuaredhetholla,emnfundat.Potani?Dheibrivetes

pyetjen:akishaitaninjeriqedonte?AedontevallSofjeIvanovnn,dhjakun

Serapion,andientevalldashuriprtgjithatametciltishtetakuarpakm

par,pratdjaloshineditur,metcilinkishtebrnjbisedmsimdhnse,

dukeumerakosurvetmevetmqtitregontesaimenurishte,saifresktn

mendime.

Ivintemirqataedonin,iduhejajodashurietyre,poraivetprtaasgjnuk

ndiente.Tanimnukndienteasdashuri,asprulsieasdlirsi.


27/35

26

Ierdhimirkurmsoiseebijaetregtaritishtenjzetedyvjee,dhemezipriste

tmerrtevesh,n ishteebukur.Kurpyesteprantesajtdobta,rrekejt

zbulonte,nkishteajohirefemreapojo.

Pseaqposhttkemrnvall?mendoi.OZot,mndihmo,mbjsi

isha,oPerndi,

oZot

imadh.

Kryqzoi

duart

dhe

nisi

t

falej.

Bilbilat

kndonin.

Bubuzhinkaifluturoinsupdhezuritiectenprzverk.Eflakutejmeshuplak.

PoakaZot?Siibhetnseuntrokasndernembyllurngajasht...Dryni

shtnderdheunmundtashihja.Drynijanbilbilat,bubuzhinka,natyra.Ai

djaloshi,kushedikatdrejt.Filloitfalejmeztlartdheufalgjat,aqsa

ktomendimeusprapsndheaiprsriendjeuveten tqete tsigurt. I ra

kumborsdhekujdestaritqiuafruaithatlajmrontetregtarinmetbijnt

vininmenjher.

Tregtariesollitbijn,dukeembajturprkrahu,efutinqelidhesakaqu

largua.

Vajza ishte flokkasht, qumsht e bardh, e zbeht, e bshme.

jashtzakonisht e prkor, me nj fytyr fmije t trembur dhe me tipare

femroreshumtzhvilluara.AtSergiporrintenstolintedera.Kurhyrivajza

dheqndroiprantijdheaiidhauratn,edhevetutmerruakurendjeusespo

ia shqistedot sytnga kurmi.Ajokaloidheaiendjeuveten t trullosur.Nga

shprehjaefytyrsekuptoiseishtenatyrsensualedhegjysmake.Ungritdheu

futnqeli.Ajopoepristeulurnnjstol.

Kurhyri,ajoungrit.

Duatvetetebabi,tha.

Mosutremb.ithaai.fartdhemb?

dogjmedhemb,ithaajodhebefasfytyrniavezulloibuzqeshja.

Sdotkeshmdhembje,ithaai.FaljuZotit.

E ti falem, i jam falur, sm ka br gj. Dhe ajo vazhdonte t

buzqeshte.Ja,julutenidhemavinidornktu.Unjukamparnndrr.

Simkepar?

Poja,jukamparsesimavutdornktu,nkraharor.Ajoiamoridorn

dheia

ngjeshi

n

kraharor.

Ja

ktu.

Aiidhadornedjatht.

Siekeemrin?epyetidukeudridhursipurtekdhedukeendiersepo

dorzohej,seepshitanimikishtedalngakontrolli.

Maria.Psempyesni?

Ajoiamoridorndheiaputhi,pastajmenjrndorembrtheuprbelidhe

eshtrngoipasvetes.

bnkshtu?ipshpriti.TiMariajevetdjalli.

Epo,kutadish...

Dhepa

ia

hequr

duart

uul

bashk

me

t

n

krevat.


28/35

27

Nagimaidolincardak.

Athuatketndodhuregjithkjo?Kurtvijiati,ajokaprtikallzuar.Ajo

shtvetdjalli.Pommbetettani?Jakushtajospatametcilnpreva

gishtin.Rrmbeu

spatn,

bri

pr

nga

qelia.

U

gjend

ball

pr

ball

me

kujdestarin.

Moskeninevojprdru?Julutem,majepnispatn.

Ia dha spatn. Hyri n qeli. Ajo vazhdonte t flinte. Ia hodhi syt dhe u

tmerrua.Bridisahapadrejtvenditkukishtevarurrrobat,uveshsimuzhik,mori

grshrt,ipreufloktdhezbritimonopatinposhtprngalumikukishtekatr

vjetqnukkishteshkelur.

Prgjat lumitgjarprontenjdhiare,ecieecinpr t,gjat,deri saafroi

dreka.Mdrekufutnnjkoriedheatyushtri.Ntngrysuriuafruafshatit,

paeln

lumin.

Nuk

eci

n

drejtim

t

fshatit,

por

ndoqi

buzn

elumit

drejt

nj

honi...

Ishteagumngjesor,njanjgjysmoreparasetlindtedielli.Prrethdogj

qeeveshurngri,qeezymt,eraeftohteparaagimit,qfryntengaperndimi,

tpriste sibrisk.Po, iduhetdhn fund.SkaPerndi.Sishtmmir?T

hidhemnhon?Poundinot,skamprtumbytur.Tvarem.Fareleht,rripin

natdegdhe..Iudukkjoaqemundshmedheeafrt,saqepushtoitmerri.

Deshi,sibntezakonishtnasteangshtie,tfalej.Poskishtesekujt.Zotnuk

kishte.Ushtridhembshtetikoknmbidorneprthyernbrryl.Befasekaploi

gjumi,doranukpoiambantedotkokn,eshtriukrahun,vurimbitkokndhe

sakaqezurigjumi.Poraizgjatigjithgjithnjhop;uzgjuaitromaksurdhenisia

tshihtenndrr, tkujtonteveten thuajse fmij,nshtpinesmsn

fshat; i afrohet nj karroc, dhe prej saj del daja,Nikollai Sergejevii,me at

mjekrnemadhe,tzez,silopatdhepastijzbretPashenka,njupzimcake,

thatanike,mesytzinj,tmdhenj,tprkor,mefytyrtdruajtur,tmjer.

Dheja,nshoqrinetyretdjemvesjellinktPashenken.Duhejluajturme

t,porstluhej,ishteemrzitshme.Ishtedebilefare.Punashkonderiaty,saat

evn

n

loj,

edetyrojn

t

tregoj

si

di

t

bj

not.

Ajo

shtrihet

mbi

dysheme

dhellapashitetsitishtenuj.Tgjithgajasendheethrresinbudallaqe.Nga

kjoajoskuqetetra,fytyraibhetpullapulla,ajotdhimbset,dheaqshumsa

tvretndrgjegjja,dhesdotmundshtaharroshkurratbuzqeshjenesajt

kitht,tprkordhemirdashse.IkujtohetSergitedhetakimimetpasksaj

ndodhie. Ishin par prsri para se t bhejmurg. Ajo ishtemartuarme nj

ifligar,qiabrirrushekumbullapasurindheerrihte.Kishtedyfmij:djale

vajz.Djaliivdiqimitur.

Ajoidoliparasyventrfatkeqsinesaj.Etakoiedhenjhernmanastir,

kurishte

vejush.

Edhe

prap

po

ajo

epara

ishte:

nuk

thoshe

dot

pr

t

se

ishte

budallaqe,poreshplar,njhigj,emjer.Kishteardhurmetbijndheme


29/35

28

dhndrin.Ishinfaretvarfr.Jetoninnnjqytetthumburnskamje.Eprse

mshkoimendjatekajo?epyetiveten.Eprapseprapajonukishqitejnga

mendja.Kutjet,vall?'bn?Ashtufatkeqetjetsiatherkurtregonte

shtrirndysheme,sibhejnoti?Emduhetqmendojprt?pres?Iduhet

dhnfund

Dheprsriepushtoitmerri,dheprsriq tiprvidhejatijmendimi,eoi

mendjentePashenka.

Ndenjikshtugjat,dukemenduarherprfundinepashmangshm,herpr

Pashenkn.Pashenkaidukejsedotashptorrte.Mnfundezurigjumi.Pan

ndrrnjengjllqierdhidheitha:ShkotePashenka,merrmendiminesajse

duhettbsh,gjynahekebr,sitshptoshprejtyre.

Uzgjua,dhemeqktemoriprfjalnePerndis,ugzuadhevendosit

bnteashtusiifoliZotiifanitur.Edinteqytetinkubanonteajo,ishtenjatreqind

vjorstelarg,

dhe

unis

pr

atje.

Pashenkakishtekohqnuk ishtePashenk,porPraskovjaMihajllovna,nj

plak e rrudhosur, e prthar, vjehrra e nj humbamenoje, npunsit pijanik

Mavrikjevit.Ajobanontenatqytettthell,kudhndritsiavartekush,dhe

mbantefamiljen:edhetbijn,edhedhndrinesmurenevrastenik,edhepes

niprit.Imbantemefrymmethollatqnxirrtedukeudhnmsimemuzike

vajzave t tregtarve.dodit kishteher katr eherpesormsim, tr

muajinmblidhtesindonjagjashtdhjetrubla.Mektoparakullandriseshinn

pritje t ndonj vendi pune.Me lutje pr pun PraskovjaMihajllovna u ishte

drejtuarnjerzvetfisittsajdhetnjohurve,prfshiktuedheSergin.Porletra

e sajSerginnukegjetiaty. Ishtee shtun,dhePraskovjaMihajllovnavetpo

ngjeshtebruminprkurabiemestafidheqigatuanteaqmirkuzhinieriityre,

bujkrobn shtpinebabait.Ajodonte tigostisteme toniprit,me rastine

fests.

Masha,ebija,pomerrejmemtvoglin;vajzadhedjali,qishinmtrritur,

kishinshkuar

n

shkoll.

Dhndri

nuk

kishte

mbyllur

sy

tr

natn

dhe

tani

po

flinte.PraskovjaMihajllovnanjnatmparkishternvon,ishtemarrmet

bijnezemruartejetngasjelljaetshoqit.

Edinteqdhndri ishtenjbatallnjeriqsigjendejshoku.ainukmundt

flisteetjetontendryshe,dheeshihteseqortimetesshoqessndryshoningj

n sjelljen e tij,dhe ajobnte mosq ti zbuste,q t shmangte sherret, t

keqen.. Ajomadje dhe fizikisht nuk i duronte dotmarrdhnietjo dashamire

ndrmjet r/jerzve. E kishte m se t qart se nga kjo sVinte asgj e mir,

prkundra zi, gjendja keqsohej. Pr gjra si kto ajo nukmendonte, thjesht

vuantekur

shihte

keqdashje,

sie

vuajrc

nga

kutrbimi

inj

krme,

nga

nj

ulurim

therse,ngagoditjetmbitrupinton.


30/35

29

NatoasteajondihejeknaqursesapoekishtemsuarLukerjensingjeshej

brumiiardhurkurMishagjashtvjear,iveshurmeprparsedhemeorapet

arnuara,hyrimevrapitrembur.

Gjyshe,tkrkonnjplak,saifrikshmqsht!...

Lukerjadoli

pr

ta

par.

Ngjanmeataendacaktai,zonj.

PraskovjaMihajllovna fshiu llrtdheduartmeprparsedhebriprnga

dhomapr tmarrkuletnq tijeptepeskopek,porkurukujtuaqnuk

kishtetholla,ukthyeprtifalurnjcopbuk.Iuafruadollapit,poruskuqe

trakurmendoiseierdhikeqprparatdhe,pasieporositiLukerjentpristenj

copbuk,vetshkoiprtmarrparat.Ja,kydotjetdnimiyt,thame

vete,jepiedheat,edheat.

lazgjatiedhebukn,edheparatendacakutdhe,dukeiadhn,jovetmq

sndjeukrenari

pr

kt

bujari

t

vetn,

por,

prkundrazi,

ierdhi

turp

q

po

jepte

aqpak.Kjongaqaiendacaksekishtenjpamjeqtngjallterespekt.

Ndonsekishteprshkuartreqindvjorstedheishtekputuredobsuar,flokt

ikishtetqethurenkokmbantenjksulmuzhikshdheizmetikishtesit

muzhikve,ndonseprkulejmenjprulsi tpazakont.Sergie ruanteat

pamjenhijerndplotparaqitje,metcilnibnteaqshumprvetenjerzit.

PorPraskovjaMihajllovnanukenjohu.Ajonukmundtanjihte,kishtetridhjet

vjetqnukekishtetakuar.

Merrini,njeriimir.Kushedijeniiuritur?

Aiemoribukndheparat.PraskovjaMihajllovnauuditqnukpoikte,por

iakishtengulursyt.

Pashenka.Kamardhurteti.Mbjstreh.

Dhesytezinjtmrekullueshmeshikoninngultasdheshklqyenngalottq

idoln.Nnmustaqetthinjosheiudrodhnmedrojbuzt.

Praskovja Mihajllovna vuri pllmbt mbi gjoksin e thar, hapi gojn dhe

shtangumebebzatezgjeruaratsyvetngulurnfytyrneendacakut.

Sikshtu?Stjopa!Sergei!AtSergi!

Po,

un

jam,

shqiptoi

ultas

Sergi.

Ve

jo

Sergi,

jo

at

Sergi,

por

mkatari

imadhStepanKasatski;mkatariimadhqkambaruarmegjithsej.Mbjstreh,

mjepdorn.

Epamundur!Siqenkeniprulsuarkshtu?Hyni,hynibrenda.

Ajoizgjatidorn;ainukiamori,vetmuapitpassaj.

Po ku ta vinte? Shtpia qe e vogl.N fillim ajo kishte pasur pr vete nj

dhomzqngjantemteprmenjqilar,pormvoniakishtedhnsbijs.

TaniatyMashapovintengjumtvoglin.

Uluniktu,rrinipak,ithaSergitdheitregoistolinnkuzhin.

Aiuul

dhe

zuri

t

hiqte

antn

eshpins

me

nj

dor

t

strvitur:

nj

her

liroi

njrinrrip,pastajtjetrin.


31/35

30

O Zot, Zot imadh, pamje tprvuajturq keni!Me lavdi keniqen i

rrethuardhepapritmasja...

Sergi nuk iu prgjigj, buzqeshi dhimbshm, duke rregulluar pran vetes

antn.

Masha,

edi

kush

na

erdhi?

DhePraskovjaMihajllovname z tult i tregoi sbijsprSergin;bashk

nxornngaqilariplakateteprta,djepindheerregulluanprtndenjurSergi.

Pastajeuannqilar.

Pushonipak.Qetsohuni.Unkamcapun.

Kudoshkoni?

Kamcaormsimi,mvjenturptathem,japmsimemuzike.

Muzikashtgjemir.Venjgj,PraskovjaMihajllovna,kampakpun

meju.Kurdoflasim?

Do

t

jem

elumtur

tju

dgjoj.

N

mbrmje,

mir?

Mir,vekamedhenjlutje:mosiflisnikujtprmua,mostregonikushjam.

Seunvetmjuvejubesova.Askushnukedi sekukam shkuar.Ashtuekam

punn.

Ah,pounvajzsitregova.

Epo,porositenitmosiflasnjeriut.

Sergizbathiizmet,ushtridhehumbinnjgjumtthellpasnatspagjum

dhedyzetvjorsteverrugmkmb.

KurukthyePraskovjaMihajllovna,Sergiishtengriturdhepoepristenqilar...

Nukkishtedalprtngrndrek,hngriatysupndhegjellnkreshmoreqi

solliLukerja.

Epseerdhemhertsethe?epyetiSergi.H,flasimtani?

Posht,vall,kjodhuratprmua,gjithkjo lumturi,qmerdhin

shtpi,njitillmysafir?Ilashpabrdisamsimesot.Ibjdittjetr...Kam

kohqndrrojtjushoh,jukamdrguarletra,kurbefas,lumturi!

Pashenk!Ktofjalqdodgjosh,merriprrrfim,prfjalqdoiathem

Zotitornevdekjes.Pashenk!Unnukjamnjeriishenjt,nukjammadjeasnj

njeriizakonshm:

un

jam

mkatar,

nj

mkatar

indyr,

ipshtir,

ioroditur,

fodull.Nukedinjammikeqsetgjithnjerzit,porjammikeqiitkqinjve.

Pashenkaeshihtemesytshqyer;ajopoibesonte.Pastaj,kurubindplotsisht

n besimin e saj, ia preku me dorn e saj dorn dhe, duke i buzqeshur

mshirplot,itha:

Stiva,tindoshta,izmadhongjrat?

Jo,Pashenk.Unjamiprlyer,jamvrass,jamgnjeshtardheplangprishs

iPerndis.

OZot!'shtgjithkjo?thanprdhmbPraskovjaMihajllovna.


32/35

31

Porduhetjetuar.Dheun,qkammenduarseiditgjitha,qukamdhn

mendje t tjervesiduhet tjetojn, taninukdiasgj,dhe t falem ty tm

msosh.

'fletkshtu.Stiva?Titallesh.Epsejutgjithtallenimemua?

Epo,

mir,

po

tallem;

ve

m

thuaj

si

ia

kalon,

si

ejetove

jetn?

Un?Unkambrnjjettndyr,tepshtir,dhetanipomndshkon

Perndia,ekamhak:bjnjjetaqtkeqe,aqtkeqe...

Posiumartove?Sishkovemeburrin?

Keq e mos m keq. Rash n dashuri, as vet s'e kam kuptuar sesi. U

ngatrrovandyr.Babainukdeshi.Unsdgjovanjeri,umartova.Emartuar,n

vendqtindihjandogjburrit,emundojamexhelozintime,qunnukkisha

forctamposhtja.

Kamdgjuarqaipinte.

Po,

ve

un

nuk

kam

ditur

t

sillem.

Vetm

eqortoja.

Kurse

dehja

sht

smundje.Aiseprmbantedotveten,kurseun,mkujtohet,nukelijatpinte.

Dhendodhninskenatllahtarshme.

DheajoeshihteKasatskinmecasytmrekullueshm,qshprehninprvuajtje

tshkaktuarngaktokujtime.

KasatskitiukujtuaseikishintreguarprtshoqinqkyerrihtePashenkn.

DheKasatski,kurshihtetaniqafnesajtdobsuar,trreshkur,medamarte

fryrprapaveshitdhemeat tufzne flokvet rralluar,gjysm t thinjure

gjysmtverdh,ibhejsikureshihtegjithsakishtendodhurnatokoh.

Pastajmbetavetm,metdyvorrakt,paasnjmjetjetese.

Pojukenipasurifligun.

QkurishteVasjagjalleshitm...Paratiharxhuam.Duhejjetuar,kurse

unnukdijandonjzanat,sitgjithane,ifligart.Ishafaredorthar,ishave

ttjerve.Hngrmnakishtembetur,unujepjamsimefmijvedhevetdi

msovabashkmeta.Kurja,Mitjazurishtratin,ishtenklasnekatrt,dhepas

pakemoriPerndia.MariarandashurimeVanjn,dhndrin.Aisshtikeq,

veseshtfatkeq.shtismur.

Nnoke,

endrpreu

ebija.

Po

merruni

pak

Mishn,

se

un

sdo

ndahem

dysh.

PraskovjaMihajllovnaudrodh,uua,dolingadhomzamehapatshpejtdhe

ukthyemedjalinevoglnkrahqijeptetrupitprapadhekapejmedokatpas

shamisssaj.

Epo,kuekishafjaln?Vanjaishtedhenpun,dheaipundhnsiqenjeri

imir,edonte,porjaqnukpunontedotm,dolinpension.

Pongasevuan?

Nganevrastenia,shtsmundjeetmerrshme.Jemikshilluarmemjekt,

kanevoj

te

udhtoj,

po

t

holla

nuk

kemi.

Ve

nuk

ikam

humbur

shpresat,

them

sedotikaloj.Sedhimbjekushedifarnukka,por...


33/35

32

Lukerja!udgjuaatastzriitijizemruardheidobt.Saherq

duhetktu,atdikueojn.Nnoke!...

Erdha,elaprsriprgjysmfjaltPraskovjaMihajllovna.Skangrn

endedrek,Nukhadotmene,dove.

Ajodoli,

bri

disa

pun

n

dhomn

tjetr

dhe

ukthye

duke

fshir

duart

e

dobsuara,tnxirangadielli.

Ja,kshtujetoj.Ankohemine,sjemitknaqur,poama,lavdiZotit,nipet

ikemisipoe,tmbar,dhejetaecn.Po,tflasimprmua.

Pometardhurajetoni?

Unnxjerrcapara.Mparmmrzistemuzika,posamhyrinpunajo.

Dornekishtevnmbikomon,pranscilsqeulurdhesikurtushtrohej

kshtunpiano,lvizigishtatedobsuar.

Esajupaguajnprmsimetqjepni?

M

paguajn

edhe

nj

rubl,

edhe

pesdhjet

kopejk,

ka

raste

edhe

tridhjet.Tgjithsillenmirmemua.

Eposi,msojndika?epyetiKasatskidukebuzqeshurpaksamesyt.

PraskovjaMihajllovnan fillimnukpandehu seaie kishteme gjithmend

pyetjen,prandajepadrejtnsyprtkuptuartvrtetn.

Edhe msojn, ka q kan ecur. Ja, e bija e kasapit, sht vajz e

mrekullueshmeajo,zemrmir,epashme.Tkishaqencamezonja,nprmjet

lidhjeve q kam me prindrit e nxnsve, do ti kisha gjetur nj vend pune

dhndrit.Poasgjs'kambrdheja,ikatandisaqtgjithnktgjendje.

Po, po, i tha Kasatski me kokn mnjan. Po n kish a shkoni

rregullisht,Pashenk?epyeti.

Ah,mosm folniprkt.Sikammirpunt,ekam lnpasdore.Me

fmijtmbajmkreshmdheshkojmnkungim,porndodhqedhenjmuajt

mosshkoj.Fmijtioj.

Povetpsenukvini?

Tjuthemtdrejtn,ajouskuqetra,skamrrobaprtqen,ashtu

eleckosurmvjenturpngabota.Mkakapurdembelia.

Po

n

shtpi

ifaleni

Zotit?

Ifalem,portfalurishtky,saprsyefaqe.Edisesduhetbrkjo,por

jaqnukkamndjenjtvrtet;evetmjagjqdimirim,janposhtrsite

mia...

Po,po,ashtu,ashtu, si tiamiratonteatq thoshte, iangiste fjaln

Kasatski.

Ja,erdha, iuprgjigjajodhndritdhedoliduke rregulluar shamine

koks.

Ktheruvonuashum.Kurukthye,Kasatskinegjetiashtusiekishteln:

brrylatikishte

mbshtetur

mbi

gjunj,

koka

ivarej

posht.

Por

tani

antn

e


34/35

33

kishtevnnkurriz.Kurajohyrimekandilndor,aingritisytemrekullueshm

dhetlodhurdheepa,pastajpshertiuthellthell.

Atyrenukutregovasekushjeni,filloiajoedruajtur.Vetmseuthash

qjeniendacakngafisnikt,njinjohuriimivjetr.Shkojmnkuzhintpim

aj.

Jo...

Epotjuasjellktuather.

Jo,sduaasgj.Zotiqoftmety,Pashenk.Unpoiki.Pottvijkeqpr

mua,mosidftonjeriusemketakuar.MubetomeemrineZotit:nukkeprti

treguarkujt.T falemnderitpr tgjitha.Do t thidheshandrkmb t t

falnderoja,porediqkjodottturbullonte.Tfalemnderit.NemrtKrishtit

mfal.

Bekomni!NemrtKrishtit,mfal.

Ju

ka

bekuar

Zoti.

Dheaibritdilte,porajonukela;isollibuk,djath,dhegjalp.Aiimoridhe

doli.

Ishteerrsir,dheainukarrititkalonteasdyshtpi,kurajoehumbingasyt;

tlehuriteqenvetkomshinjveidhatkuptontesepovazhdonterrugn.

Japra.domethniepatiajondrraime.Pashenkashtnjeriuqduhejt

ishaun,porqnukisha.UnrrojtaprnjerzitifshehurprapaZotit,ajorronpr

Zotin,dheiduketserronpernjerzit.Po,njpunemir,njgotujqjepetpa

brhesapshprblimin,shtmeshtrenjtsebamirsitemiadrejtuarnjerzve.

Po,akaqen,vall,tekunedhedshiraesinqert,qoftedhenjpjeszesaj,

prtishrbyerZotit?epyetiveten,dheprgjigjeqenfjalt:Po,porishtee

flliqur,ishteemolepsurngaetjaprlavdinjerzore.Jo,nukkaZotpratqka

rrojtur,sirrojtaun,prlavdinjerzore.Dotakrkojat.

Dheaishkoi,ashtusibriprtardhurtePashenka,ngafshatinfshat,duke

ubashkuarmecaendacakdhedukebraktisurcattjer,dhedukekrkuar,n

emrt

Zotit,

nj

krodh

buk

dhe

streh.

Ndodhte

q

ta

sikteriste

ndonj

grua

elig,tashantendonjmuzhikidehur,porshumicneherveijepninprtngrn

eprtpir,ijepnindikaedhemeveteprrrugs.Pamjaprejnjeriutfism

bnte q ti afroheshin disa, por kishte edhe t tjer q, prkundrazi, sikur

gzoheshinqja,njngazotrinjtishtekatandisurnvarfanjak.Veprulsiae

tijiarmatosteqtgjith.

KurindodhtetgjentegjkundiUngjillin,emerrte,elexonte,dhetpranishmit

gjithmon, ciltdoq t ishin,mallngjeheshindhehabiteshin sa gjra t reja

dgjonin,treja,poredhetnjohuramirprejkohsh.


35/35

Kur irastistetushrbentenjerzvemendonjkshillose lutjemeshkrim;

apo kur iduhej tpajtonteataqgrindeshin,ainukpriste ta falenderonin se

largohejbefas.DhedalngadalZotifilloitzintevendnndrgjegjenetij.

Njheraiposhtegtontemedyplakadhemenjushtar.Zotriamezonjnq

ishinulur

n

nj

kaloshin

ku

ishte

mbrehur

nj

at

ibardh,

dhe

gruaja

eburri

q

kalronin, indaln.Hipurmbikuaj ishte i shoqi i zonjsme tbijn,kursen

kaloshinishteulurzonjamenjudhtarthuaj,francez,medukej.

Ataindalnktaqtitregoninfrancezitlesplrinstcilt,sipasparagjykimit

trusve,nvendqtpunonin,endeshinngavendinvend.

Atafolnfrngjisht,tbindursenukikuptontekush.

Demander leur, tha francezi, sils sont bien surs

Lev Nikolaevic Tolstoj - AtÃ« Sergij

Documents

Transcript of Lev Nikolaevic Tolstoj - AtÃ« Sergij