LetterKalenderHasselt2014

INLEIDING

“Een heel jaar lang elke week een andere Hasseltse auteur in de kijker zetten? Onmogelijk, zoveel Hasselte auteurs zijn er niet.” horen we u denken. Niets is minder waar. Hasselt is bijzonder rijk aan literair erfgoed. In deze kalender wisselen leuke weetjes, korte literaire stukjes en stripfragmenten elkaar af.

Hoe gingen we hiervoor te werk? In 2012 startte de Erfgoedcel Hasselt met het in kaart brengen van het literair erfgoed van Hasselt. Het onderzoek van de erfgoedcel beperkte zich niet tot boeken. Ook strips, tijdschriften, kranten, volksverhalen, brieven, toneel- en songteksten, drukkerijen en uitgeverijen werden opgenomen. Alles wat in Hasselt, over Hasselt en door

Hasselaren geschreven is, bundelde de erfgoedcel in het onderzoek. De interessantste, leukste en opvallendste auteurs en tekstfragmenten werden geselecteerd voor deze kalender.

Zin gekregen om meer te ontdekken over dit erfgoed? Trek de stad in en wandel langs de literaire en markante plaatsen. Ontdek de betekenis achter straatnamen, waar Hasseltse auteurs gewoond of geboren zijn, enz. Wie weet heeft jouw huis wel een speciale literaire geschiedenis. Na deze wandeling bekijk je de stad met andere ogen.We wensen je veel letterplezier!

Het hele onderzoek lees je na op de website van de Erfgoedcel Hasselt (www.erfgoedcelhasselt.be) en van de Provinciale Bibliotheek Limburg (www.limburg.be/pbl). Je gratis wandeling neem je mee bij o.a. Toerisme Hasselt, het Literair Museum, de PBL of Het Stadsmus. Of je kan de wandeling downloaden via de bovenvermelde webpagina’s.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

JANUARI 1

32 4 5

(H)asselt,obb’ oue.re gro.nd bèn iech gebeu.reoech (h)èb iech iévig tréû. gezweu.reiech kèn ouer minsen èn ouer stroateoech zal iech nóéets nemié verloate

nej. verans a.ners bèn iech téû.siech kèn ter bekan ej.der (h)éû.sal ès ’t nemié wèè vrieger tèè.d

dee leifde geraa.k dzje nemié kwèè.t

da (H)asselt lang nog meu.g bestoa.nèn da z’n tââl nóéet zal vergoa.n

(H)asselt, da wè.ns iech oechvan oech èn ouer tââl krèè.g iech nóéet genoeg!

(Xavier Staelens, Hasselt)

Literair Museum tot 21-04-2014 Tentoonstelling Verhalenreis. De mooiste verhalen van Astrid Lindgren getekend door Marit Törnqvist.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

JANUARI

Ludovic Van Winkel (pseudoniem Lod Lavki, 1893-1954) was leraar in het Sint-Jozefscollege in Hasselt. Hij was ook priester, aalmoezenier en jeugdschrijver. Bekende werken zijn: De kleine Koning, Uit het leven van een rakker, Toontje de halve gek en Sjee-Krath, waarvoor hij de Staatsprijs voor Literatuur kreeg.

Provinciale Bibliotheek Limburg Elke maand organiseert de PBL een gratis lezing op zaterdagnamiddag van 14.00 uur tot 15.30 uur. Een actueel overzicht van de lezingen vind je op www.limburg.be/pbl of schrijf je in voor het e-zine via pbl@limburg.be.

6 7 8

10Lod Lavki °1893

9 11 12

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

JANUARI

Doctor Arnold Maes beschrijft als eerste Hasselaar een banaan in Reis naar Midden-Afrika (1879). Dit dagboek is de neerslag van zijn reis met de Association Internationale Africaine van koning Leopold II.

Stedelijke bibliotheek 19-01-2014 Toast Literair, vanaf 11.00 uur.

“Een vrucht, die op de komkommer gelijkt, doch die zich schellen laat gelijk een appelcien en

van binnen eene zeer malsche komkommervormige, sappige en

smakelijke vrucht inhoudt.”

13 14 15

1716 18 19Arnold Maes †1878

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

JANUARI

Nele Warson (° 1983) heeft in korte tijd een zestal dichtbundels laten verschijnen, waarmee ze bij leeftijdgenoten zeer bekend is geworden.

Stedelijke Bibliotheek 26-01-2014, 11.00 uur Lezing van Leo Bormans over het boek Het geheim van de liefde.

eindelijkis haar schaduw

zo breed als

een veilige schuilplaats:nu kan zij

omringd door stilte

met de bomen sprekenen naar de vier hoeken

van het landschap waaien

met de wervelwindvan toen haar wanhoop

nog hoop was.

20 21 22

2423 25 26

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

JANUARI FEBRUARI

Andreas Alenus, 16de-eeuwse humanist en kenner van de klassieke talen, was leraar Latijn-Grieks en rector aan het Hasselts Sint-Quintinuscollege (Vismarkt 15). Alenus is vooral bekend dankzij zijn Sacrae Heroides, gedichten, pedagogisch werk en als promotor van feministische theorieën.

Cultuurcentrum Hasselt 29-01-2014 Toneelhuis, De verwondering (Hugo Claus) Bart Meuleman maakte een theaterbewerking van deze caleidoscopische roman over een man en een land in crisis, met verwijzingen naar WO II en het Vlaamse nationalisme.Stedelijke bibliotheek 30-01-2014 Gedichtendag. Bekendmaking van de winnaars van de gedichtenwedstrijd en prijsuitreiking, vanaf 19.00 uur.

Hier ligt Andreas Alenus, vriend van de muzen,Die niet zonder lof lange tijd de kinderen opleidde,

Vriend lezer, hij verlangt dat gij God met klemzoudt vragen dat Hij zijn ziel in Zijn paradijs de

vurig verlangde rust zou schenken.

(grafdicht van en voor Andreas Alenus, uit het Latijn vertaald, 1578)

27 28 29

3130 1 2

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

FEBRUARI 3 4 5

76 8 9Iny Driessen °1961

Iny Driessen, dochter van schrijfster Monda Driessen-De Munck, schreef verschillende jeugd- en kinderboeken en boeken over geloof. “Dit boek is 10 jaar gerijpt op de bodem van twee diepmenselijke ervaringen: enerzijds onze capaciteit om elkaar lief te hebben en met hartverwarmende vriendschap te omringen; anderzijds onze machteloze armoede om die vriendschap in evenwicht en zuiver te beleven midden in de roeping die wij in ons dragen.” (Iny Driessen over haar boek Het geheim van vriendschap en intimiteit)

Cultuurcentrum Hasselt 04-02-2014 Pauw & Hemmerechts, HERMAN. Herman de Conincks poëzie is vaak van een misleidende eenvoud: “Ik heb er bundels en vrouwen over gedaan om zo weinig te zeggen.” Pauw & Hemmerechts brengen een gevarieerde voorstelling vol ontroering, taalliefde, muziek en humor.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

FEBRUARI 10 11 12

1413 15 16

Hasselaar Hendrik van Veldeke (ca. 1140-ca. 1200) is de oudste bij naam bekende Nederlandstalige schrijver. Zijn werk is onderdeel van een internationaal literair netwerk. Hij schreef onder andere liefdesgedichten.

De meeste stukjes beginnen met een verwijzing naar de natuur, die de dichter in een bepaalde stemming brengt. In het volgende lied verlangt de dichter naar zijn geliefde thuis, die hem al even blij maakt als de vogels die hij hoort zingen:

Ez tuont diu vogelîn schîn,Daz siu die boume sehent gebluot,

Ir sanc machet mir den muotSô guot, daz ich vrô binNoch trûric niht kan sîn.

Got êre sî, diu mir daz tuot,Al über den Rîn,

Daz mir der sorgen ist gebuot,Aldâ mîn lîp verre ist in ellende.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

FEBRUARI 17 18 19

2120 22 23Jeannette Mimi Funk °1950

Jeannette Mimi Funk schreef eerst kortverhalen en gedichten. In 2009 verscheen haar eerste roman Moord in de TT-wijk. In 2011 volgde de tweede thriller De Kanaalkom. Zo werd Hasselt opnieuw het decor voor een moord die onderzocht wordt door de inspecteurs Esther en Ilona.

De man in het zwart wees naar de kleine televisie en zei: ‘Zet het nieuws van TV Limburg op.’ Dirk deed wat van hem gevraagd werd en wachtte af. Ze hadden geluk want de reclame was net gedaan. Ze luisterden naar het eerste gedeelte van het nieuws waarin de moord op Waraworn Suwan en het interview met Ilona was. ‘Uitzetten!’ zei de man in het zwart. Dirk zette de televisie uit en vroeg opnieuw:’En wat kan ik voor de heren doen?’ De man met de grijze lange overjas en wandelstok tikte eenmaal op de grond. De chauffeur kwam meteen in actie. Hij boog voorover naar Dirk met de mededeling:’Mijn baas wordt niet graag onderbroken.’ Deze opmerking vond Dirk natuurlijk redelijk belachelijk want de in het grijs geklede heer met een spits en grauw gezicht met zwarte kraaloogjes had zijn mond nog niet eens opengedaan. De grijze heer rechtte zijn rug en begon te praten met een vreemde, hoge stem:’Ik heb je uitgekozen omdat je zo goed bent. Je weet paden te bewandelen die niet altijd het daglicht mogen zien en dat bevalt me wel. Ik heb je natuurlijk nagetrokken, om niet te zeggen doorgelicht. Je boekhouding van zowat de laatste vijf jaren heb ik onder het vergrootglas bekeken. Aardig staaltje van vindingrijkheid, moet ik zeggen. Mijn conclusie is dan ook dat jij de geknipte man bent voor deze zaak.’…

(Uit De Kanaalkom, 2011)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

FEBRUARIMAART 24 25 26

2827 1 2

Trudo Hoewaer (1907-1984) was onder andere landbouwleraar in het Sint-Jozefscollege van Hasselt. Hij woonde in de Toekomststraat 29 in Hasselt. In zijn vrije tijd was hij redacteur van het tijdschrift Oostland. Hij schreef ook losse gedichten en bracht heel wat dichtbundels uit.

Cultuurcentrum Hasselt Uitgelezen. Een unieke literaire avond zonder schrijvers, wél met bevlogen en boeiende panelleden die vertellen over lezen. Meer info: www.ccha.be.

de lente wachtmet aarzelende zon

en vruchtbare windenen spuit de bast

vol sap en kracht.(Uit De Lente komt, 1963)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

MAART 3 4 5

76 8 9Adrien De Corswarem °1849

Adrien de Corswarem werkte als advocaat aan de Hasseltse balie. Daarnaast zette hij zich in voor het culturele en maatschappelijk leven van Hasselt. Zo was hij onder andere voorzitter van het Davidsfonds en medestichter van de Kristen Sociale Werken in Limburg. De Corswarem was vooral ervaren in de schoolwetgeving en in gemeentelijke bestuurszaken.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

MAART 10 11 12

1413 15 16

Eerste bedrijf.Eerste tooneel.

(…) (De pendule, op den schoorsteenmantel, slaat zes uur.)

PAUL. – Zes uur! De jonggehuwden kunnen ook niet lang meer aan de feesttafel vertoeven, want hun trein vertrekt om zeven uur vijf.

SOFIE. – Waar reizen ze ook weêr naar toe om er hunne witte broôkens op te smullen?

PAUL. – Dezen nacht logeeren ze te Brussel, morgen gaat het naar Parijs en verder naar Nice en omstreken.

SOFIE. – Nice! Ja, mejuffer Laura, ik wil zeggen mevrouw Tack, heeft me reeds meermalen van dat goddelijk oord verteld.PAUL .– Inderdaad, op u vertrouwde ze ten volle.

SOFIE. – Evenals ik van u het beste verhoop.PAUL. – Wie weet, Sofietje, reizen wij ook niet eens naar ginder?

(Uit: Een bezorgde moeder: geprimeerd blijspel in drie bedrijven, 1909)

Diederik Speelmans werd geboren in de Demerstraat 69 in 1863. Al vanaf 1892 was hij voorzitter van De Burgersvrienden in Antwerpen. Niet alleen was hij een uitstekend acteur, maar ook een talentvol regisseur en een bekwaam toneelschrijver van blijspelen met sociale en morele tendens.

Stedelijke bibliotheek en Provinciale Bibliotheek Limburg 15 tot 30-03-2014 Jeugdboekenweek

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

MAART 17 18 19

2120 22 23

Hazim is twaalf, maar tegen toeristen moet hij zeggen dat hij veertien is. Zes dagen per week werkt hij als kinderarbeider in een muffe koperslagerij in de Marokkaanse stad Fez. Via zijn vriend Youssef leert hij Robert kennen, een buitenlander die een gastenverblijf heeft. Robert wil Youssef en Hazim helpen. Maar gaandeweg ondervindt Hazim dat Roberts bedoelingen niet altijd even zuiver zijn. ‘Losse handen’ is een levensecht boek over kwetsbaarheid, misbruik en de kracht van vriendschap.

Bettie Elias (°1953) is een gevierd jeugdauteur. Centraal in haar boeken staan levensechte situaties. Ze schrijft over vriendschap (Jan en Jan) en verdriet bij kinderen (Water van zout), maar ook over onderwerpen als racisme (Thuis eten we apentaart). In 2005 startte ze met een serie boeken over kinderrechten. In het eerste boek Weg zien we hoe Dinar moet vluchten uit Kosovo en hier als vluchteling terechtkomt. Hij of ik? gaat over kindsoldaten, kinderen in Afrikaans oorlogsgebied die verplicht worden om mee te vechten in een wrede oorlog. In Dichter bij de maan, gebaseerd op waar gebeurde feiten, lezen we hoe Vik na school op de zolder wordt opgesloten. Haar jongste boek Losse handen gaat over kinderarbeid en misbruik. Intussen schreef ze 29 boeken waarvan er verschillende vertaald werden, won viermaal een Boekenwelp en kreeg vijf keer een bekroning van de Kinder- en Jeugdjury’s.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

MAART 24 25 26

2827 29 30

Romanschrijfster Monda De Munck (1922-2010) trouwde in 1952 met architect Mathieu Driessen. Het koppel kreeg acht kinderen en vijfentwintig kleinkinderen. Monda schreef sprookjes, jeugdboeken, romans en novellen. In 1948 publiceerde Monda haar eerste grote werk: De vrouwen van Dalvajoes. Met verschillende werken viel ze in de prijzen. Zo kreeg de roman Dit is het paradijs (1952) de Vlieberghprijs van het Davidsfonds.

Stedelijke bibliotheek 30-03-2014, 11.00 uur Lezing van Mani Amiri over het boek Dochter van Iran

‘In liefde en in vergiffenis’, fluisterde ze, ‘in begrip en

vertrouwen, in goede wil en in het geloof in het leven,

zoals God dit schiep. Daar is het paradijs.’

(Uit Dit is het paradijs, 1952)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

MAARTAPRIL 31 1 2

43 5 6

Emiel Gielkens schreef lachwekkende gedichten en toneelwerk, meestal in het Frans. In 1927 publiceerde Gielkens een bundel met ruim 300 Franstalige sonnetten over zijn geboortestad Hasselt. Eén van die gedichten is opgedragen aan de bekende Hasseltse schilder Guffens.

Guffens

Les lettres et les arts ont de brillants enfantsPar un Dieu magnanime assignés à la terrePour relever les cœurs, pour rendre les temps

Pour faire une œuvre grande autant que salutaire.Hasselt a vu Guffens se placer en leurs rangs,

Et peindre des tableaux d’un si beau caractèreQu’ils seront admirés des petits et des grands

Sans que nul jamais puisse échapper au mystère.Voyez en Saint-Quentin le chemin de la Croix,

Et les fonds baptismaux aux fresques remarquables !Voyez Arnold de Looz aux effets admirables !

Nos édiles devaient assigner d’une voix,A l’un des boulevards, le nom de cet ancêtre,

Que tous proclameront bien hautement un maître !

Emiel Gielkens °1849

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Charles Louis Camilles Saroléa (1870-1953) was onder andere professor Frans aan de universiteit van Edinburgh, Belgisch consul in Edinburgh en oorlogscorrespondent voor Daily Chronicle en The New York Times. Saroléa beweerde dat hij twintig talen kende.

Cultuurcentrum Hasselt 07-04-2014 Fernweh, Winterlicht (Jeroen Brouwers) In deze monoloog speelt Thomas Janssens vol overgave de rusteloze schrijver die koste wat het kost de middelmatigheid wil overstijgen en dat ene ‘onvergeetbare boek’ wil schrijven.

Cultuurcentrum Hasselt 08-04-2014 Fernweh, Schaduwkind (P.F. Thomése) “Een vrouw die haar man begraaft, wordt weduwe genoemd, een man die zonder zijn vrouw achterblijft, weduwnaar. Een kind zonder ouders is wees. Maar hoe heten vader en moeder van een gestorven kind?” Met Schaduwkind schrijft Thomése over de dood van zijn dochtertje.

‘Europe is drifting slowly but steadily towards an awful

catastrophe, which, if it does happen, will throw back civilization

for the coming generation.’

(Uit The Anglo-German Problem, 1912)

APRIL 7 8 9

1110 12 13

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Emile August (Miel) Cools (1935-2013) was een Vlaamse zanger, gitarist en kleinkunstenaar. Hij wordt de ‘Nestor van de kleinkunst’ in Vlaanderen genoemd. Zijn bekendste nummers zijn Boer Bavo, Houden van, De Troubadours, De Soldaat, Vader, Lied van Jan, De Zeven Zwanen en Niet Bang Zijn. Zijn belangrijkste tekstschrijvers waren Bert Broes, Jaak Dreesen en Louis Verbeeck.

Ach, was ik nog maar evenDat jongetje van zeven

Dat jongetje op dat feestje op die stoelHet jongetje van zeven

Waar is dat toch geblevenHet zong zijn liedjes met zoveel gevoel

Ik zou heel wat willen gevenOm nog een keer in mijn leven

Weer dat jongetje te zijn, daar op die stoel.

(Uit Het jongetje van zeven – gezongen door Miel Cools)

APRIL 14 15 16

1817 19 20Miel Cools °1935

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Karel Quadvlieg (1848-1901) was hulpapotheker in Het Sweert op de Grote Markt. Daarnaast was hij dichter van vooral fabels.

Eenzame wouden, schaduwrijk loover,

Bannen wij zorgen en kommer.Zonnegewelven strekken zich over

Mossige paden met lommer.

(Uit het gedicht Eenzame wouden, 1899)

APRIL 21 22 23

2524 26 27

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Duizendpoot Jos Ghysen (1926) is vooral bekend als radio- en tv-figuur (Te Bed of Niet Te Bed, Zondag Josdag). Daarnaast was Ghysen schrijver. Hij debuteerde als romanschrijver onder het pseudoniem André Roggen maar is vooral bekend van zijn cursiefjes. Die las hij wekelijks voor in Het Schurend Scharniertje’, publiceerde ze in talrijke boeken en vertolkte ze muzikaal met Louis Verbeeck en Miel Cools. Hij vertaalde Hergés strip Mannen op de Maan in het Hasselts naar Manne obbe Moan.

Ik nam de telefoon op. Een mannenstem die ik nooit eerder gehoord had. Of het bij mij was? Het was bij mij. Of mijn

dochter thuis was? Ja, die was thuis. Of hij ze even kon hebben? Ik hoorde mezelf antwoorden dat het kon.

Een man voor mijn dochter. Ja goed, een jóngen maar toch een man. Toch helemaal anders dan wanneer Linda of Annemie

belden om te vragen of ‘ze ‘ thuis was.Ik ging bij de trap staan en riep naar boven: ‘Er is iemand

voor jou aan de telefoon!’ ‘Ik ko-om!’.

Waarom van de ene verdieping naar de andere altijd met twee klinkers moet geroepen worden weet ik niet, maar men doet

dat zo.‘Ik ko-om!’. Ze kwam.

(Uit Pingpongen in Voor wie fluit de merel ?, 1977)

APRILMEI 28 29 30

21 3 4Jos Ghysen °1926

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Podiumdichter Jee Kast mixt ‘spoken word’, poëzie, kleinkunst- en rapelementen in entertainende onemanshows. Geboren als Joost Stockx (°1977) ontleende hij zijn artiestennaam aan de titel van zijn eerste jeugddichtbundel Julie, de trut in de kast.

Moeder

Je hebt vrouwen als vogels,bedreven in de jonge jaren van hun kinders,

vleugels open klappend, hen behoedend voor gevaren,en ondersteunend waar nodig.

Je hebt moeders als kloeken,warmtegevend in de winter,

alert op accentjes, skivakanties boekendklaar voor op de skilatten, of samen op de lappen,

/ze wasloslatend in de lente, uitzwaaiend in de herfst/

je hebt vrouwen als stranden,waar aandacht aanspoelt, en zorgzaamheidwordt teruggeven via de baren van de zee.

doordacht reagerend na alles te hebben aangevoeld,elke strijd in je leven, draag je met je mee.

…

(Uit Moeder, 2013)

MEI 5 6 7

98 10 11Moederdag

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

De bekendste orchestratie van de Hasseltse musicus Alex Pierloz (1853-1919) is het alom gekende Hasselts Meiliedje, zoals het nog steeds jaarlijks wordt uitgevoerd tijdens de meiboomplanting.

Literair Museum 18-05-2014 tot 02-11-2014 Tentoonstelling Reis/Schetsboeken (werktitel)Stedelijke bibliotheek 18-05-2014, 10.30 uur Lezing door Erik Moonen: Dwaalspoor dyslexie

MEI 12 13 14

1615 17 18

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Alfons Jeurissen werd geboren aan de Fruitmarkt 22 (huidige eetcafé Florian). Omdat hij voor zijn werk vaak alleen rondtrok, had hij tijd om te schrijven. De Limburgse heide was zijn grootste inspiratiebron. Zijn bekendste werken zijn Broeder Bertus, Heikleuters en De Heksendans. Via de verhalen van Jeurissen komen we te weten hoe de Kempense bevolking begin jaren 1890 leefde en werkte, hoe ze zich kleedde en wat haar gewoontes waren.

MEI 19 20 21

2322 24 25

“Zoo ver het oog zien kon, gloeiden de kruinen der dennen in koperkleurigen zonnebrand

en teekenden met klimmen en dalen een lijn van spichtige naaldentakjes scherp af over het blauwende loof, dat dicht, met

schaduwschakeeringen, boven de duizenden rode stammen golfde. De hooggekuifde heide tierde weelderig en bebloemd in bruinen en

gelen oker onder de diepblauwe avondlucht.”

(Uit Heikleuters, 1907)

Alfons Jeurissen °1874

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Tussen 1976 en 1984 was Els Beerten als freelance medewerker verbonden aan TOPmagazine, waarvoor ze verhalen en gedichten schreef. Gedurende verschillende jaren schreef ze columns voor het tijdschrift Runner’s World. Een aantal van haar boeken werd vertaald en viel in de prijzen. Allemaal willen we de hemel (2008) is waarschijnlijk haar bekendste werk.

MEIJUNI 26 27 28

3029 31 1

“En we hoopten dat er een wonder zou gebeuren, dat de Russen zich zouden overgeven bijvoorbeeld, maar ze wonnen bijna elke slag, en als wij Russen waren geweest en bijna elke

slag wonnen zouden wij ook niet opgeven. Dus het wonder gebeurde niet, maar we bleven hopen op een ommekeer, iets waardoor we weer voor altijd rechtop konden lopen, zonder ogen aan alle kanten van ons lijf en zonder geweer, met onze handen in onze zakken, een liedje fluitend omdat de zon was gaan schijnen, onze kleren eindelijk droog raakten en we weer

gewoon naar huis konden. We bleven hopen omdat er niets anders opzat. In mijn hoofd was leegte of hoop. Ik overleefde

op leegte en hoop.”

(Uit Allemaal willen we de hemel, p. 274)

Els Beerten °1959

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Steven Wilsens (1937) is vooral bekend als tekenaar van monumenten en stads- of dorpsgezichten. Zijn eerste tentoonstelling had plaats in Galerie Helikon in Hasselt in 1962. Vanaf 1963 verzorgde hij de illustraties in de rubriek Beknopt Verslag van Gaston Durnez in de Standaard-groep. Daarnaast is hij ook cartoonist, graficus, striptekenaar, illustrator van boeken, ontwerper van postzegels en bierviltjes.

08-06-2014 De Sage van de Eenhoorn in Herkenrode

JUNI 2 3 4

65 7 8

(Uit De poweet op de Reddelberg, 1982)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Christiaan Munters (ca. 1505-1555) was kapelaan in Kuringen. Van oktober 1529 tot 1 april 1545 noteerde hij gebeurtenissen in zijn parochie en omgeving maar ook buitenlandse feiten. Uit zijn notities blijkt onder andere dat het geestelijke gedrag in die periode niet altijd even devoot was. In 1537 werd Kuringen verrast door het bezoek van een struisvogel.

JUNI 9 10 11

1312 14 15

Anno XXXVII undecima juny op eenen maendach is hy door Cueringhen doer gegaen eenen struysvoghel, sy leydden hem met eenre coorden,… ende dese struys is corpulent ende

heeft voeten gelyck een kau ende en vliecht nyet hoech doer syn corpulentie, ende ten heeft egeen meere viant dan 1 peert, item het eet yerstoel,

speen ende haver.

(Uit Dagboek, fol. 39, Van den struysvogell)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Priester Niklaas Frans Sallez werd geboren in Hasselt in 1752. Zijn vader, Adriaan Theuwissen, die burgemeester werd in 1775-1776, bouwde in 1781 het huis Het Schip aan de Maastrichterstraat. In dat huis zou Sallez tot 1802 de miraculeuze hostie van Herkenrode bewaard hebben. Nadien borg hij de heilige hostie op in zijn nieuwe woning achter het stadhuis. Daar overleed hij in 1829.

Stedelijke bibliotheek 22-06-2014, 11.00 uur De Klapekster, Het leven tijdens de Groote Oorlog Vertelvoorstelling over het dagelijkse leven in het bezette België.

JUNI 16 17 18

2019 21 22

dat alle schepsel jesus eere,dat alle zondaer zich bekeere,

dat die rechtveerdig zijn met vreugdstantvastigh blijven in de deugd!

(Uit Den H. kruijswegh van onzen heere Jesus. Verdeijlt in XIV. Statien, 1820)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Djef Anten (1851-1913) was kunstschilder, handelaar, politicus, historicus en directeur van de Academie Hasselt (1901-1908). Hij speelde amateurtoneel en schreef enkele toneelstukken voor de vereniging Koninklijke Kring Minerva. Ook zijn historische en litteraire impact mag niet onderschat worden. Anten schreef verschillende bijdragen voor het tijdschrift L’Ancien Pays de Looz. Daarnaast ontwikkelde hij een interessante theorie over het ontstaan van Hasselt.

(Uit de collectie Limburgensia van de Provinciale Bibliotheek Limburg, Hasselt)

JUNI 23 24 25

2726 28 29

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Ivo Konings is schrijver (gedichten, romans, columns en toneel), beeldhouwer, schilder, journalist bij De Morgen, zanger, Hasselts gemeenteraadslid en schepen, Limburgs provincieraadslid. Hij ontving herhaaldelijk prijzen voor zijn werk (De Debuutprijs, laureaat Basiel de Craene prijs, laureaat van het Vermeylenfonds, Cultuurprijs van de provincie Limburg).

Stedelijke bibliotheek en Literair museum Zomerclub. Tweewekelijkse workshop, op woensdagnamiddagen in de zomer. Kijk voor de praktische informatie op http://bibliotheek.hasselt.be en www.literairmuseum.be.

JUNIJULI 30 1 2

43 5 6

Uit uw navel ben ik geborenIn de koelte van een hazelaar

En lichter dan lucht verdamp ik in jarenIn uw warme middagzon,

Mijn gedachten als armen om u heen.(Uit Daar waar ik geboren ben, 2009)

Ivo Konings °1945

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Micheline Wauman woonde in de Elfde Liniestraat 21. Ze was kleuteronderwijzeres in Sint-Gerardus Diepenbeek. Daarnaast was ze ook jeugdauteur. Werken van haar hand zijn: De wondertrein, De klok van de kasteelheer, Kim en Kam op reis.

JULI 7 8 9

1110 12 13Micheline Wauman †2008

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Marc Journée is een geboren en getogen Hasselaar, pedagoog van opleiding. Hij doceerde aan de Xios Hogeschool Limburg, de Erasmusuniversiteit in Rotterdam en het Jungiaans Instituut in Nijmegen. Hij schreef twee dichtbundels: Samurai (1977) en Cyclus (1980).

JULI 14 15 16

1817 19 20

De koning en zijn paarden

Hij trekt glanzende paarden na in zijn vertrekkenen verkondigt heidens hun bloed vanuit strijdwagens.

Hij spiegelt zich in een paardenoog,laat het bliksemen over zijn land

en hinnikt.

Maak ook achter de teugels van zijn stoeten draven de wolken steeds voorbij.

(Uit Cyclus, 1980)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

Als auteur debuteerde Jules Melchior met een paar werkjes over de drankbestrijding. Hij gaf ook een reeks handboeken voor het lager onderwijs uit. Dat Hasselt hem nauw aan het hart lag, bewijzen zijn opzoekingen naar het verleden van de Hasseltse binnenstad. Hij noteerde de historiek van diverse gebouwen straten en pleinen. In 1989 werd zijn noeste arbeid uitgegeven, weliswaar herschreven en aangevuld door Guido Caluwaerts. Het boek Hasselt intra muros. Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920) kan beschouwd worden als een gids doorheen oud-Hasselt. Voor vele honderden nu verdwenen gebouwen, die allemaal nog bestonden in Melchiors tijd, zijn deze aantekeningen trouwens de enige restanten.

JULI 21 22 23

2524 26 27Jules Melchior °1848

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

JULIAUGUSTUS 28 29 30

131 2 3

Jeanke ligt met wijdopen ogen in zijn bed te peinzen. Het is ijzig koud en de zwarte overjas van pa die over hem

ligt uitgespreid kan die door merg en been dringende kou niet verdrijven. Zijn slaapkamertje ligt vlak onder de pannen van het bescheiden werkmanshuisje in de Sint-Jozefstraat. …. De wind zoekt zich zacht zoemend een weg doorheen de verweerde dakkieren. Jeanke kan de slaap niet vatten.

Zijn hoofd doet pijn. Hij heeft gevochten met Louis van “het Pupke”. Die heeft zijn klompen stukgeslagen op Jeanke’s kop. Hij wrijft over de dikke buil en zint op wraak: Iech hèb allien mar Lewéjke zènne pere vir “Pipke” oeetgeschete. Ejdere mins

obbe Beek kient oaze lange plakker bè die noanaam. Djië mut die lempes zejen triën bè ne zjar vannèn fejer mamzèl

en wejvere bè z’n kont as e pipke. Beuven obbe lier stond die koekevèèfoeg euch te wejvere, krek wèè e sèrveuske oeet

de Mooie Moolen.

(Uit De Hasseltse Beek, s.d., p. 72)

Als rasechte volksverhalenverteller bracht Jef Mangelschots verhalen over Kermt en de wijk De Beek samen in tien boeken. Spoken, heksen, kwakzalvers, zigeuners, stropers en onvergetelijke dorpsfiguren worden de lezer aangereikt als een boeiende film.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

AUGUSTUS 4 5 6

87 9 10Jef Mangelschots °1930

Luuk Gruwez °1953

Dikke mensen

Dikke mensen weten alles van de liefde,tot in de meest verloren uithoek van hun lijf,

de katakomben van hun vlees.

Hun buik is buitenland waarin zij wonen,aldoor verlangend naar de slankste tailles

die hen doen watertanden als gebak.

Er is geen mens oprechter droef,zo goedlachs treurig in die afgelegen balg,

die verre tenen en die bolle billen,

alsof zij slechts uit overschot bestaan:zo’n kleine honderd kilo nietsdie niemand ooit zal willen.

Luuk Gruwez woont sinds 1976 in Hasselt, waar hij tot 1995 werkzaam was in het kunstonderwijs als leerkracht. In 1993 nam Gruwez deel aan het Groot Dictee van de Nederlandse Taal in Den Haag en eindigde tweede, waardoor hij in de categorie Bekende Vlamingen en Nederlanders nog steeds geboekstaafd staat als de beste deelnemer ooit. Gruwez geldt als een van de meest gebloemleesde dichters in het Nederlandse taalgebied.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

AUGUSTUS 11 12 13

1514 16 17

O dorre heide, zoo eindelijk uitgerekt,O! wijde hemel, die alleen uw liefde strektVan rein azuur vol gouden zonneweelde

Om al den nood, al de armoê der misdeelde;O! schaamle heide, in uw donker bruin habijtEen boetelinge, die haar zonden beschreit…

(Uit Avondschemering, 1906)

Huibrecht Haenen (1873-1908) was klerk bij de rechtbank van eerste aanleg in Hasselt. Hij schreef talrijke losse gedichten in tijdschriften en bracht diverse dichtbundels uit.

Literair Museum 14-08-2014 tot 31-08-2014 Zin in Zomer. Literaire ontmoetingen op mooie locaties – www.zininzomer.be

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

AUGUSTUS 18 19 20

2221 23 24

Op 18 augustus, de feestdag van Sint-Antonius, trakteerden de Hasseltse stokers en brouwers

vroeger op Hasseltse ‘scheermoel’ of ‘slangenkoek’. De koek werd gegeten met stroop overgoten en

doorgespoeld met een borrel of een pot bier.

(Uit Culinaire herinneringen aan Hasselt, de hoofdstad van de smaak, 2006, p. 85, Jacques Collen en Raymond Rutten)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

AUGUSTUS 25 26 27

2928 30 31

Al de rest heeft geen belang

Zing, zo vroeg je,niet van mijn stille kreten,niet van mijn schoot alleen,maar ook van wat geen een

beter dan jij kan weten;niet van mijn zoete zinnen,niet van mijn mond alleen,maar ook van wat geen eenzo diep bij mij hierbinnendeed bloeien winters lang.

Al de rest heeft geen belang.

(Uit Een fles met een boodschap: Gedichten, 1981)

Dries Janssen (1925-1998) was een veelzijdig auteur van gedichten, verhalen, luisterspelen, novellen, romans, bloemlezingen, monografieën, aforismenbundels en recensies. Toen zijn literaire productie wat minder werd, schreef hij voor de reeks Limburgse monografieën van de Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers verschillende monografieën over schrijvers. Hij was een minzaam en bescheiden man die ooit “de meeste onderschatte auteur van Limburg” werd genoemd.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

SEPTEMBER 1 2 3

54 6 7

Hubert Droogmans ontwikkelde een indrukwekkende carrière in Katanga, Congo. Hij had een grondige kennis van de streek, zowel boven- als ondergronds, en besteedde grote aandacht aan de ontwikkeling van de lokale landbouw en ziekenhuizen. Dat bewijzen de tientallen publicaties van zijn hand over geologie, geografie en landbouw. In 1925 zou zelfs een mineraal naar hem vernoemd zijn: het droogmansiet.

Hubert Droogmans °1858

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

SEPTEMBER 8 9 10

1211 13 14

Frans Titelmans (1502-1537) was een Vlaamse filosoof, theoloog, exegeet en catecheet. Hij was onder andere professor aan de universiteit van Leuven. Titelmans durfde het aan om kritiek te geven op de wereldberoemde humanist Erasmus. Diens vertaling uit het Grieks naar het Latijn van het Nieuwe Testament en in het bijzonder de Brief van Paulus aan de Romeinen was volgens Titelmans niet correct wat betreft de inhoud en stijl. Frans Titelmans schreef drie volumineuze werken om zijn stelling te verdedigen. In 1536 stopte hij zijn bedrijvigheid als schrijver en leraar en ging naar Rome. Daar trad hij in bij de kapucijnen en legde zich toe op de verzorging van ongeneeslijke zieken. In zijn omgeving werd hij beschouwd als een heilige. Hij stierf in 1537 op de jeugdige leeftijd van 35 jaar in het klooster van Anticoli di Campagna.

Frans Titelmans †1537

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

SEPTEMBER 15 16 17

1918 20 21

Henri Van Neuss (1835-1907) werd geboren in Hasselt als zoon van Jean George, bureauchef van de burgerlijke stand, en van Philippine Mechtilde Veermans. In 1859 werd hij tot stadssecretaris van Hasselt benoemd. Daarna was hij van 1896 tot begin 1903 rijksarchivaris voor Limburg. Over de geschiedenis van zijn geboortestad publiceerde hij in plaatselijke tijdschriften verschillende artikels.

Stedelijke bibliotheek 21-09-2014 Start van het voorlezen

Bij de Maastrichterpoort stonden eenige soldaten, die de strijders wilden

ter hulp snellen. Een deze, luitenant Denis Nieustadt, ingekwartierd op de winning van Terpoorten, werd op den drempel eener herberg tegenover het

refugehuis van Herckenrode door een geweerkogel gedood.

(Uit: Jonkmanskamer: het gevecht in de Planckeweide : (Eene schets uit de geschiedenis van Hasselt), 1895)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

SEPTEMBER 22 23 24

2625 27 28

Johannes Mantels (1599-1676) was een Hasselaar in hart en nieren. Hij werd in de Limburgse hoofdstad geboren, groeide er op, werkte er lange tijd en overleed er. Tijdens zijn leven bekleedde deze ijverige augustijnenpater talloze functies in binnen- en buitenland en doceerde hij theologie. Mantelius werd vooral bekend met zijn historische studies over het verleden van Hasselt en Loon. Zijn belangrijkste werk is Hasseletum, sive ejusdem oppidi descriptio, qua continetur totius historiae Lossensis compendium uit 1662. Om het boek toegankelijker te maken voor zijn stadsgenoten, stelde hij er in 1664 een Nederlandstalige samenvatting van op.

Stedelijke bibliotheek 28-09-2014, 11.00 uur Lezing door Barbele Kindt. Cholesterol, vriend of vijand?

Joannes Mantelius °1599

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

SEPTEMBEROKTOBER 29 30 1

32 4 5

Adrien de Gerlache de Gomery (1866-1934) was de eerste die een wetenschappelijke expeditie naar Antarctica ondernam en er overwinterde: het team verzamelde er informatie over het continent bij een temperatuur van 40 graden onder nul.

Welke dichter zal ooit de schoonheid bezingen van deze poolwereld? Welke menselijke taal zal ooit haar bekoring kunnen weergeven? Wij zijn onder de bekoring van een

schouwspel, dat de verbeelding onmogelijk kan bevatten, dat mijn pen niet zou kunnen beschrijven. Meer dan in enig land ter wereld vertroont hier het licht zijn onverwachte en wonderbaarlijke grilligheid. De doodse en verlaten wereld, die ons omringt, wordt eensklaps, als werd zij aangeraakt door de staf van een tovenaar, veranderd in een feeëriek verblijf, zo schoon als een droom, om daarna weer het zo

indrukwekkend voorkomen aan te nemen van een chaotische, dode eenzaamheid.

(Uit: Vijftien maanden aan de Zuidpool: reis van de ‘Belgica’, s.d.)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

OKTOBER 6 7 8

109 11 12

Stedelijke bibliotheek en Provinciale Bibliotheek Limburg 11 tot 19-10-2014 Bibliotheekweek

Hakbijltje (h)erste.l, rëste.l (o.), mv. –e (de 1ste e is toonloos): “handbijl, hakmes, vooral om klein hout te hakken”: in verscheidene vormen bekend: Oh. Gloss. herstel, harstel (1593, 1596, 1636), S., R., T. en C.V. hastel, L.I. houwestel, restel, herstel, hokestel, Brees o.kstè.l, Kemp. häftäl, enz.

De oorsprong blijft onzeker en de juiste etymologie wordt bemoeilijkt door de dubbele uitspraak (h)ërste.l en rëste.l. Omwille van de klemtoon op de laatste lettergreep moet het van Romaanse oorsprong zijn, nl. het woord

hache “bijl”. Een oude afleiding was hachereau “hand- of veldbijltje”, en daar woorden op –eau teruggaan op een vorm met –el, mogen we een ouder

hacherel aannemen. Via hasserel naar hastrel (tussen s en r wordt er vaak een t ingevoegd) en vervolgens, na verspringing van de r, naar (h)ërste.l. De vorm rëste.l, door verspringing van de r, komt ook voor. Het woord komt voor in het Oudhasseltsch Glossarium als herstel, harstel en staat in verscheidene idiotica.

(Uit Dieksjenèèr van ‘t (H)essels: woordenboek van het Hasselts dialect: 6000 trefwoorden + enkele duizenden bijkomende kruisverwijzingen, 2013, p. 176)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

OKTOBER 13 14 15

1716 18 19

Wat vruechden wat juechden ist int leven soet !

Wat corragie venus imagie my geven doet !

Als sy by my aencleunen goet sonder pertubatie swaer

Soe is den geest by hem meest by deedel natie claer.

(Inleiding uit Tspel van Coninck Balthasar gespeeld door toneelvereniging De Roode Roos, heruitgegeven in Hasseltse historiael spelen, 1907)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

OKTOBER 20 21 22

2423 25 26

Minderbroeder Petrus Vaele schreef in 1660 de Onze Lieve Vrouw van Hasselt ofte corte historie van haar h.beeldt ende broederschap in ‘t Latijn beschreven door den eerw. pater Henricus Jonghen Minderbroeder, ghe-Jubileerende Leesmeester der H. Godtheyt. Nu in ‘t nederduyts vertaelt door den Eerw. Pater F. Petrus Vale, Religieus vande selve Orden met eea bijvoeghsel van devotie. Dit historisch werkje zorgde voor de opflakkering van een conflict om heidegebieden tussen Hasselt en Zonhoven. Het werkje is een gecorrigeerde uitgave van een eerdere versie. In dat ontwerp werd in een passage het heidegebied tussen Hasselt en Zonhoven beschreven als zijnde eigendom van Zonhoven. Het Hasseltse stadbestuur liet na luid protest en rellen van de Hasseltse bevolking een aanpassing doorvoeren en zo werd het betwiste gebied uiteindelijk beschreven als ‘heyde bij Sonhoven’.

Petrus Vaele †1776

(Uit G. Dreesen & J. Neyens, Zoo.ëneve. Een strip in het plat Zonhovens, 2007)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

OKTOBERNOVEMBER 27 28 29

3130 1 2

Glorie, glorie halleluja, de garage is weg, de parkeerplaatsen zijn weggestopt onder de grond. De Molenpoort, ik ga er rustig op

een bankje zitten tussen de prille boompjes en geniet. De garage heeft baan moeten ruimen. Ik ben terug gekomen om te genieten van een

bankje in de zon.

(Uit Fragmentarische geschiedenis van een stad, p. 51 van Ludo Enckels in Hier en nu of nooit Hasselt, 1998)

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

NOVEMBER 3 4 5

76 8 9

Hoe herfst

Hoe hij het omspint, herfst het verleden,met zijn holle hoest de vuren aanblaast

hoe wijngaarden op flessen getrokken staanen Mozart, het geniaalste aerosol ooit,de propere huizen toonzet op zondag

hoe de tijd stilaan wendt als vrienden keert als een najagende krijger

die uiteindelijke krijgt wie hem dient:de moeë woordzwangere zwijger

(Uit Marginale madrigalen, 1997)

Willy Nelissen (°1945) schrijft gedichten onder het pseudoniem Wim Nelis. Hij kreeg een poëzieprijs, nominaties en eervolle vermeldingen voor zijn werk. Hij schrijft ook kortverhalen en aforismen.

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

NOVEMBER 10 11 12

1413 15 16

Wat daar ook van is, dien wij ’t eerste als drukker te Hasselt vinden, is ne zekere GIELIS of GILLES MONSIEUR.(…)

Op den 15 September 1692 neemt de stad ERNESTUS STRAVIUS aan voor heuren

drukker en doet hem den eed afleggen.Op den 21 Meert 1703 treedt ADRIAAN

WILLEMS of WILMS in Stravius’ plaats op. Of hij boeken gedrukt heeft valt te betwijfelen;

tot nu toe en is er geen van hem gekend.

(Uit De Oude Hasseltsche Drukkers, in ’t Daghet in den Oosten, 1886)

Constant Bamps (1847-1907) studeerde aan het atheneum van Hasselt en de universiteit van Leuven. Hij was arts, schepen en gemeenteraadslid. Bamps was medestichter van de historische periodiek L’Ancien Pays de Looz (1896). Hij toonde interesse voor verschillende uiteenlopende dingen. Hij was geïnteresseerd in onder andere natuurwetenschappen, archeologie, geschiedenis en volkskunde, zolang de onderwerpen maar iets te maken hadden met Hasselt of de provincie Limburg.

Stedelijke bibliotheek 16-11-2014 Start van de Voorleesweek

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

NOVEMBER 17 18 19

2120 22 23

Vier zonen had een vrome vrouw:Haar hoop en lust en leven

Ze heeft ze als Minderbroeder, trouwAan Kristus weer-gegeven.

Vier zonen, priester Gods gewijd,Zag ze aan het altaar rijzen;

Vier liet ze, in edelmoedigheid,Naar ’t heidens China reizen.

(P. Hilarion Thans in De Vier Gebroeders Adons, p. 2)

Stedelijke bibliotheek 23-11-2014, 11.00 uur Lezing door Rudi Vranckx

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

NOVEMBER 24 25 26

2827 29 30

In Les Croix-aux-Merles is een visser gestorven,een bloedarme visser, bruin vel over been,

ze vonden hem tussen zijn netten en korven,zijn laatste woord sprak hij eenzaam, alleen.

In Les Crois-aux-Merles staan baaien vol water,vol nutteloos water, dat beukt op de rots,

een schippersvrouw kreunt een Stabat Materen de winder waaien ter ere Gods.

(Uit Plurien, 1989)

Louis Pierre Andre Verbeeck is een Vlaamse cabaretier, radiofiguur, gelegenheidsdichter en schrijver van tal van cursiefjes. Verschillende bundels van zijn cursiefjes werden als boek uitgegeven en door hem voorgelezen op de radio. Hij presenteerde ook programma’s bij Omroep Limburg en stond op de planken met Jos Ghysen en Miel Cools. Bovendien schreef hij verschillende kleinkunstliedjes voor Miel Cools, De Vaganten, …

Stedelijke bibliotheek 30-11-2014 Sint in de bib

Louis Verbeeck °1932

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

DECEMBER 1 2 3

54 6 7

Achter het lèèmfabriek,Mou het zo goued èn riek

Doa haan vieë malkaandre de leifde gezweureTerwèèl de bassèng van’t kennââl weur bevreure

Iech leet oech dââl èn’t grââsDzjieë waart zoe roeëd as ‘n kjââs

Iech zee: “Och mètske, hèt toch ginne schriekAchter het lèèmfabriek

Rappleer dzj’oech nog, ‘t weur néûjaarnach

Vieë weure bè Wolfs an’t walseWèè iech oech zoe obese bezoueg

Toeën gouf iech oech doa zoe’n malseDzje haat e bliek bleu blouwske âânE schoe preupel himmeke bè kèntjes

‘ne Cache-corslee bè lientjes âânÈn dzje reuk toch zou goued naa de mentsjes

(Het Lijmfabriek, Jules Klock, 1883-1971)

Jules Klock was acteur, regisseur en auteur van liedjes en teksten voor toneel, de Hasseltse revue. Zijn stukken werden opgevoerd door het gezelschap De Ware Vrienden. Zijn stukken waren niet politiek getint, maar hij stelde wel de opkomst van sociale bewegingen zoals syndicalisme, ziekenkas, kindergeld,… in vraag. Vele Hasselaren kennen zijn liedje over de lijmfabriek.

Jules Klock °1883

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

DECEMBER 8 9 10

1211 13 14

Het hokje met de lampin het huis zonder deurende scheuren in de muren

als deltas van de nijl.

En jij een lotus in de zonin het lied van het riet

de helle klankvan zilver.

En ik een gouden farao die heers,verstikt en dichtgemetseld in mijn stenen piramide.

(Uit De verkorven queeste, 1970)

Maurice Trippas (°1928) volgde de humaniora aan het Hasseltse Sint-Jozefscollege en Hogere Administratieve Studiën aan het HIBH in Elsene. Hij woonde in de Jan Palfijnlaan 23 en enkele jaren in Kongo. Hij was ambtenaar bij de fiscus en docent fiscaliteit aan het Provinciaal Hoger Handels Instituut te Hasselt. Hij schreef diverse versbundels en kolderliteratuur onder pseudoniem Jantje Marsepijn.

Stedelijke bibliotheek 14-12-2014, 11.00 uur Lezing door Guido Convents, Van kermisspektakel tot propaganda-instrument. De eerste fascinerende en onbekende jaren van de Belgische film (1893-1918).

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

DECEMBER 15 16 17

1918 20 21

Polydoor Daniëls (1845-1944), aanvankelijk slotkapelaan van de baron van Vogelsanck, schreef geschiedkundige opstellen en was medestichter van ‘t Daghet in den Oosten en L’Ancien Pays de Looz. Later werd hij benoemd tot rector van het begijnhof en kreeg hij de bijnaam ‘pastoorke van het begijnhof’. Daniëls had een grote kennis van geschiedenis, schilderkunst, architectuur en muziek. Zodoende werd hij in 1909 conservator en archivaris van het stadsmuseum.

Polydoor Daniëls °1845

Ma Di Wo

VrDo Za Zo

DECEMBER 22 23 24

2625 27 28

Tandarts

Het werd een prachtige training voor mijn uithoudingsvermogen.

Ik kon het net verdragen, maar het ergerde me wel.

Hadden de jaren toch in het staal van mijn zenuwen geboord?

In Zon in je achterhoofd beschrijft auteur Yolande Lambrechts (°1947) alledaagse dingen.

Ma Di WoDECEMBER 29 30 31

Aan Hasselt

O stad waaraan ik hulde bied,Waarin mijn schoonste jongelingsjaren

Zoo vrij en blij zijn heen gevaren,O dierbaar oord, ‘k vergeet u niet!

Ik min het zoete tooverbeeldVan uwe straten vol leven,

Uw lommerige wandeldrevenWaar het vogelijn zoo lustig kweelt.

‘k Bewonder gaarne uwe stille hei,Uw breeden vlakten in het Noorden,

Uw kronkelende DemerboordenOmzoomd met bosch en groene wei.

Soms, met ’t geschiedboek in de hand,Herdenk ik fier en opgetogen

De faam waarop uw volk mag bogen,O glans van ’t roemrijk Loonsche land.

‘t Is waar, geen krijgsroem vondt gij zoet:Zonhoven boog voor uwe wetten,

Gij gingt ook Herckenrode ontzetten,Maar storttet nooit onnoozel bloed.

Doch heerlijk in haar reinen glansMocht gij de kroon der kunsten dragen:

Gans Loon verhief ten zegewagenMantelius en Titelmans.

Reeds vroeg ontsproot de nijverheidGelijk een weldaad in uw midden;Gij leerdet vroom Maria bidden

En smeektet hulp van haar beleid.

Haar beeld, na rampen en verdriet,Ontrukte u duizend vreugdeklanken;Aan haar hebt gij uw bloei te danken:

O Hasseltsch volk, vergeet dat niet!

Bewandel steeds de weg der deugd,Wil nijverheid aan kunsten paren,

Dan zal geen stad u evenarenIn godsdienstzin en burgerdeugd!

(Victor Nickmans uit Eerstelingen in dicht en proza, 1892, p. 5)

COLOFON

Deze publicatie is een uitgave van Dienst cultuur stad HasseltCultuurcentrum HasseltErfgoedcel HasseltLiterair MuseumProvinciale Bibliotheek LimburgStadsarchief HasseltStedelijk Conservatorium voor muziek, woord en dansStedelijke Bibliotheek Hasselt

Redactie: Ward Segers, Hanne Indekeu, Veronique van Nierop (Erfgoedcel Hasselt)

Druk: Drukkerij Leën

Grafische ontwerp: Stijn Segers – Werkmannen

Verantwoordelijke uitgever: Hilde Claes, burgemeester stad Hasselt, Groenplein 1, 3500 HasseltWettelijk Depotnummer: D/2013/12.542/7ISBN: 9789078465515

Foto Djef Anten: Collectie Limburgensia van de Provinciale Bibliotheek Limburg (Hasselt)Foto Frans Titelmans: Study and Documentation centre “Capuchins in the Low Countries” (KU Leuven)Afbeelding uit Archief Hubert Droogmans: Algemeen Rijksarchief BrusselAfbeelding Adrien de Corswarem: Collectie Het Stadsmus, Hasselt

Bij het achterhalen van de auteursrechten van de teksten en illustraties is met grote zorgvuldigheid te werk gegaan. Mochten er niettemin onvolkomenheden worden geconstateerd, dan zal de uitgever daarvan op de hoogte worden gesteld.