บทท ๖

รปแบบของรฐรปแบบของรฐหรอรปแบบการ

ปกครองเกดขนพรอมกบการก าเนดรฐ โดยมวตถประสงค เพอใช เปนเครองมอในการควบคม ดแล ใหประชาชนอยภายใตอ านาจ หรอบางทเปาหมายกเพอประโยชนสขของผปกครองเองและพวกพอง บางทกเพอประโยชนสขของประชาชนทอยในรฐ ใหอยกนอยางปกตสข ท าใหสงคมมความเปนปกแผนมนคง

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตนกปราชญ ชาวกรก ๒

ทาน ทไดใหก าเนดแนวคดเรองการเมอง การปกครอง และนกรฐศาสตรในปจจบนทศกษา เ ร อ งการ เ มองการป ก ค ร อ ง ห ร อ ท เ ร ย ก ว า รฐศาสตร จะตองอางถงเสมอคอ เพลโต และ อรสโตเตล

Plato

Aristotle

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตแนวคดของเพลโต

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตตารางโดยจ าแนกตามจ านวนผเปนเจาของอ านาจอธปไตย และ

จดมงหมายในการใชอ านาจการปกครองสามารถจ าแนกไดดงน

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตสรปแนวคดเกยวกบรฐในอดมคตของเพลโตไดวางกฎเกณฑท

คอนขางเขมงวดไวมาก ไมวาจะเปนในเรองของการครอบครองท รพ ยส นของชนช นปกครองและชนช นนก รบ เ ร อ งของความสมพนธในฐานะครอบครว ตลอดจนเรองทใครหลาย ๆ คนอาจจะมองดวาโหดราย อยางเรองการท าลายทารก การทอดทงคนทเจบปวยเรอรงและไมแขงแรง สงเหลานอาจจะไมสามารถทจะเกดขนมาในโลกแหงความเปนจรงในยคปจจบน ทเนนในเรองการเชดชสทธมนษยชนและเสรภาพอยางออกนอกหนา

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตรฐในอดมคตของเพลโต ถามองในแงมมของปจจบนอาจจะเปนสงทด

เขมงวด และวางกรอบกฎเกณฑตาง ๆ ไวอยางมากมาย มากจนดเหมอนกบการบงคบและกดกนสทธของคนในรฐจนเกนไป เปนเหมอนกบการใชชวตในแบบรฐทหาร แตถารฐในอดมคตนเกดขนมาได กจะเปนรฐทมระเบยบและคงไวซงระบบ แตกคงจะเปนการยากท จะหาราชาปราชญท ทรงไวซ งคณธรรมและความรมาเปนผปกครองได เพราะวามนษยเปนสงมชวตทมความเหนแกตวแฝงอย มากนอยอาจจะไมเทากน การทจะหาราชาปราชญทค านงถงแตผลประโยชนของรฐเพยงอยางเดยว คงจะเปนการยาก

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตแนวคดของอรสโตเตล

รปแบบการปกครองตาง ๆ ในอดตแนวคดของอรสโตเตล๑. มนษยเปนสตวการเมอง จะตองมการจดระบอบการปกครองเพอรกษาความสงบสขและความยตธรรม๒. แนวคดเกยวกบรฐ รฐเปนประชาคมการเมองขนสงสด โดยมจดมงหมายอยทความดอนสงสดเหนอความดทงมวล๓. สนบสนนหลกการปกครองโดยกฎหมาย อรสโตเตลเขาใจถงลกษณะธรรมชาตของมนษยวามความเหนแกตวและเอารดเอาเปรยบ เขาจงไมเชอในการปกครองโดยบคคล๔. สนบสนนใหมการถอครองสมบตสวนตว อรสโตเตลคดวามนษยควรมสมบตสวนตว เพราะวาเปนสงทชวยในการด ารงชพ

รปแบบการปกครองในปจจบนการปกครองของประเทศสวนใหญในยโรปตะวนตก

สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย ญป น ลวนเปนประเทศทมการปกครองระบอบประชาธปไตยและมความมนคงทางการเมองการปกครองจนเปนแบบอยางของประเทศตาง ๆ ลกษณะรวมกนของการปกครองในกลมประเทศเหลาน

๑. ระบอบประชาธปไตย ๖. ศาล๒. ประมขของรฐ ๗. พรรคการเมอง๓. ประมขของรฐบาล ๘. ปญหาการเมอง๔. รฐบาล๕. รฐสภา

รปแบบการปกครองในปจจบนการปกครองแบบสงคมนยมคอมมวนสต- แนวความคดของระบบสงคมนยมคอมมวนสต คอ รฐไม

เพยงแตจะเปนเจาของปจจยการผลต แตยงมอ านาจไปถงการควบคมสทธเสรภาพ และวถการด าเนนชวตของประชาชนอกดวย

- ทมาของ ระบบสงคม นยมคอมม ว นส ต ไ ดมาจากแนวความคดของ คารลมารกซ

- ท มาของ ระบบสงคม นยมคอมม ว นส ต ไ ดมาจากแนวความคดของ คารลมารกซ

รปแบบการปกครองในปจจบน

การปกครองแบบสงคมนยมคอมมวนสต- ท มาของ ระบบสงคม นยมคอมม ว นส ต ไ ดมาจาก

แนวความคดของ คารลมารกซ - ลทธคอมมวนสตไดแพรเขาไปยงประเทศตาง ๆ อย าง

รวดเรวตามอดมการณคอมมวนสต- ลกษณะการเมองการปกครองของประเทศสงคมนยม

คอมมวนสต- ปจจบนนอดมการณคอมมวนสตไดลดความส าคญลงไปมาก

รปแบบการปกครองตามแนวพทธศาสตร

๑. พระพทธเจาปกครองดวยตนเอง

๒. พระสงฆสาวกเปนผปกครอง

๓. สงฆเปนผปกครอง๔. อปชฌายอาจารย

เปนผปกครอง

การปกครองคณะสงฆไทยในปจจบนการจดโครงสรางการบรหาร

และการปกครองคณะสงฆในป จ จ บ น เ ป น ไ ป ต า มพระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ การตราพระราชบญญตฉบบนเกดจากความตองการของรฐบาลในสมยนน

การปกครองคณะสงฆไทยในปจจบนเจาคณะใหญปกครองบงคบบญชาเจาคณะภาค แบงออกเปน เจาคณะใหญฝายมหานกาย

และเจาคณะใหญ ฝายธรรมยตมอ านาจบงคบบญชาสงสดในคณะสงฆแตละนกาย ในสายการบงคบบญชา เจาคณะใหญยงตองอยภายใตการปกครองของมหาเถรสมาคม แตในทางปฏบตเจาคณะใหญมกเปนกรรมการมหาเถรสมาคมอกต าแหนางหนง เจาคณะใหญาทงหามเขตการปกครองดงน

(๑) เจาคณะใหญหนกลาง ปฏบตหนาทในเขตการปกครองคณะสงฆ มหานกาย ภาค ๑, ๒, ๓, ๑๓, ๑๔ และ ๑๕

(๒) เจาคณะใหญหนเหนอ ปฏบตหนาทในเขตการปกครองคณะสงฆ มหานกาย ภาค ๔, ๕, ๖ และ ๗

(๓) เจาคณะใหญหนใต ปฏบตหนาทในเขตการปกครอง คณะสงฆ มหานกาย ภาค ๑๖, ๑๗ และ ๑๘

(๔) เจาคณะใหญหนตะวนออก ปฏบตหนาทในเขตการปกครอง คณะสงฆมหานกาย ภาค ๘, ๙, ๑๐, ๑๑ และ ๑๒

(๕) เจาคณะใหญคณะธรรมยต ปฏบตหนาทในเขตการปกครองคณะสงฆธรรมยตทกภาค

การปกครองคณะสงฆไทยในปจจบนเขตการปกครองคณะสงฆทง ๑๘ ภาค ประกอบดวยจงหวด ตางๆ ดงน ภาค ๑ ม ๔ จงหวด คอ กรงเทพมหานคร นนทบร ปทมธาน และสมทรปราการภาค ๒ ม ๓ จงหวด คอ พระนครศรอยธยา อางทอง และ สระบรภาค ๓ ม ๔ จงหวด คอ ลพบร สงหบร ชยนาท และอทยธานภาค ๔ ม ๔ จงหวด คอ นครสวรรค ก าแพงเพชร พจตร และเพชรบรณภาค ๕ ม ๔ จงหวด คอ พษณโลก สโขทย ตาก และอตรดตถภาค ๖ ม ๕ จงหวด คอ ล าปาง พะเยา เชยงราย แพร และนานภาค ๗ ม ๓ จงหวด คอ เชยงใหม ล าพน และ แมฮองสอนภาค ๘ ม ๖ จงหวด คอ อดรธาน หนองคาย เลย สกลนคร หนองบวล าภ และบงกาฬภาค ๙ ม ๔ จงหวด คอ ขอนแกน มหาสารคาม กาฬสนธ และรอยเอดภาค ๑๐ ม ๖ จงหวด คอ อบลราชธาน ยโสธร มกดาหาร ศรสะเกษ นครพนม และอ านาจเจรญภาค ๑๑ ม ๔ จงหวด คอ นครราชสมา ชยภม บรรมย และ สรนทรภาค ๑๒ ม ๔ จงหวด คอ ปราจนบร นครนายก ฉะเชงเทรา และสระแกวภาค ๑๓ ม ๔ จงหวด คอ ชลบร ระยอง จนทบร และตราดภาค ๑๔ ม ๔ จงหวด คอ นครปฐม สพรรณบร กาญจนบร และสมทรสาครภาค ๑๕ ม ๔ จงหวด คอ ราชบร เพชรบร สมทรสงคราม และประจวบครขนธภาค ๑๖ ม ๓ จงหวด คอ นครศรธรรมราช สราษฎรธาน และชมพรภาค ๑๗ ม ๕ จงหวด คอ ภเกต ตรง พงงา กระบ และระนองภาค ๑๘ ม ๖ จงหวด คอ สงขลา พทลง สตล ปตตาน ยะลา และนราธวาส

จบแลวนะ ๖ บท