Leksion Nr 1 C.a.E

8/17/2019 Leksion Nr 1 C.a.E

1/24

1

Leksion nr 1

Tema: HYRJE NË MATLAB


2/24

22

Përshkrimi i përgjithshëm i MATLAB

• MATLAB ( = MATrix LABoratory):

• Një gjuhë programimi për aplikime shkencore

numerike

• Një gamë e gjerë funksionesh të përcaktuara

• Interpretues i komandave

• Mundësi për të shkruar funksione të reja

• Libraria e TOOLBOX për aplikime të ndryshme;

p.sh.(Signal Processing, Analiza dhe sinteza e

rregullatorëve,…).


3/24

3

Kapitulli I

Prezantimi me Matlabin• Prezantimi dhe përshkrimi me dritaret e

ndryshme të Matlabit.

• Përdorimi i Matlabit në veprimet matematike

me skalarët njësoj si makina llogaritëse

• Përcaktimi i variablave skalar dhe përdorimi i

tyre në llogaritjet aritmetike.

• Funksionet e përcaktuara elementare.


4/24

4

Dritaret e Matlabit

Command History:

dritarja e cila tregonte gjitha komandat qe

egzekutohen ne

Matlab.

Command Window: e quajturndryshe dhe dritarja e

komandave,pjesa ne te cilen

shkruhen komandat te cilat me

pas duhet te ekzekutohen nè

MATLAB.


5/24

5

Në tabelën 1.1 na shfaqen dritaret e Matlabit dhe

shpjegimi përkates për secilen prej tyre.

Dritarja Qëllimi

Command Window

Dritarja kryesore,fusim variabla,

ekzekuton programe

Figure Window Përmban grafiket nga komandat e

ekzekutuara.

Editor Window Shkruan dhe editon kodet dhefunksionet.

Help Window Përmban informacion ndihmës

Lanch Pad Window Permban akses tek Tools, Demos

dhe dokumentat

Command History Permban komandat e ekzekutuaratek komanda Window

Current Directory

Window

Tregon file ne direktoritë

përkatëse

Workspace Window Permban informacion mbi

variablat e përdorur.


6/24

6

Shembull i Figure Window


7/24

7

Shembull i Edit Window


8/24

8

Help Window


9/24

9

1.2 Të punosh në Command Window

Menyja kryesore në Matlab

Përdoret për ekzekutimin e

komandave

Hapjen e dritareve të reja

Menaxhimin e software


10/24

10

Për të shtypur një komand duhet që

kursori të vendoset pas promptit (>>).


11/24

Shënime:

11

• Për të vendosur një komand fillimisht duhet të shfaqet shenja e

promptit(>>).

• Pasi shkruajmë komandën shtypim butonin Enter dhe komandaekzekutohet.

• Disa komanda mund ti shkruajmë në të njejtin rresht duke i ndarë me

presje. Pasi kemi shtypur Enter komandat ekzekutohen nga e majta në

të djathtë.• Eshte e pamundur të rikthehemi në rreshtin e mëparshëm të

Command Window për të bërë korrigjime dhe ta riekzekutojme

komandën përsëri.

• Komanda mund të ri thirret sërish me ane te shigjetës lart ( ). Kur

komanda shfaqet në prompt ne mund ta korrigjojme dhe ta

riekzekutojme atë përsëri.

• Nqse komanda është e gjatë ajo mund te shkruhet në rreshtin e dytë

duke vendosur 3pika (… ) dhe me pas duke shtypur Enter.Komanda

mund te shkruhet deri ne disa rreshta nr max i karaktereve te saj


12/24

12

1.3 Veprimet matematike me skalaret

• Veprimi Simboli Shembull

• Mbledhja + 5+3

•

Zbritja - 5-3• Shumëzimi * 5*3

• Pjestimi / 5/3

• Pjestimi i zhdrejtë \ 5\3=3/5• Ngritja në fuqi ^ 5^3=53


13/24

13

1.3.1 Radha e veprimeve

Njelloj si në llogaritjetmatematike një shprehje ka disa

veprime, veprimet me përparesime te madhe kryhen te paratdheme pas veprimet me perparesime te vogel.Nqse dy ose mëshumë veprime kanë të njejtën përparësi, shprehja ekzekutohetnga e majta në të djathtë.

Matlab i ekzekuton veprimet si me poshtë:

Rendi Veprimet matematike

I ( I pare) Kllapat. Veprimet Brenda

kllapave kryhen te parat II (I dyti) Ngritja ne fuqi

III (I treti) Shumezimet, pjestimet. IV(I katerti) Mbledhja dhe zbritja


14/24

14

1.3.2 Përdorimi i Matlab si makinë llogaritëse

Mënyra më e mirë e përdorimit të Matlab është si makinë

llogaritëse. Kjo realizohet ne Command Window duke shtypurnje shprehje matematike dhe më pas Enter.

1 4 F t t ë hf


15/24

15

1.4 Formatet që shfaqenKomanda Pershkrimi Shembulli

format short Me 4 shifra pas presjes

dhjetore per nr nga

0.001 351/7

ans = 50.1429

format long Me 14 shifra pas presjes

dhjetore per nr nga

0.001 351/7

ans = 50.14285714285715

format short e Simbol shkencor me 4 shifra

pas presjes.

>> 351/7

ans = 5.0143e + 001

format long e Simbol shkencor me 15

shifra pas presjes.

>> 351/7

ans = 5.014285714285715e001

format short g Shfaqen 5 nga nr dhjetor më

me vlere.

>> 351/7

ans = 50.143

format long g Shfaqen 15 nga nr dhjetor

më me vlere.

>> 351/7

ans = 50.1428571428571

format bank Shfaqen 2nga nr dhjetor pas

presjes.

>> 351/7

ans = 50.14

format compact Eliminon rreshtat bosh per te shfaqur sa më shumë shifra në

monitor.

format loose Shton rreshta bosh.


16/24

16

1.5 Funksionet elementareFunksioni Përshkrimi Shembulli

sqrt(x) Rrenja katrore

>> sqrt(81)

ans=9

exp(x) Eksponencial ex>> exp(5)

ans =

148.4132

abs(x) Vlera absolute >> abs(-24)ans=24

log(x) Logaritëm natyror>> log(1000)

ans=

6.9076

log10(x) Logaritmi me bazë 10>> log10(1000)

ans=

3.0000

factorial(x) Funksioni faktorial x!

>> factorial(5)

ans=120


17/24

17

1.5 Funksionet trigonometrike

Funksioni Pershkrimi Shembulli

sin(x)

sind(x)Sinusi i kendit x (x ne radian)

Sinusi i kendit x (x ne gradë)

>> sin(pi/6)

ans=

0.5000

cos(x)cosd(x)

kosinusi i kendit x (x ne radian)kosinusi i kendit x (x ne gradë)

>> sin(pi/6)

ans=

0.8660

tan(x)

tand(x)

Tangenti i kendit x (x ne radian)

Tangenti i kendit x (x ne gradë)

>> tan(pi/6)

ans=

0.5774

cot(x)

cotd(x)Kotangenti i kendit(x ne radian)

Kotangenti i kendit(x ne grade)

>> cot(pi/6)

ans=

1.7321


18/24

18

1.5 Funksionet përafruese

Funksioni Përshkrimi Shembulli

round(x) Rrumbullakos afër nr tëplote me të afërt.

>> round(17/5)

ans=

3

fix(x)Përafron afër nr më të

vogël

>> fix(13/5)

ans =

2

ceil(x)Rrumbullakos afer nr te

plote me te afert .(∞)

>> ceil(11/5)

ans=

3

floor(x) Rrumbullakos afer nr teplote me te afert(-∞)

>> floor(-9/4)ans=

-3

sign(x)Marrim pergjigje 1 x>0, -

1 per x> sign(5)

ans=

1


19/24

19

1.6 Përcaktimi i variablave skalar

•Një emër i ndërtuar nga nje shkronjë ose ngakombinimi i disa shkronjave(dhe nr të plotë) që i

caktohet një vlere numerike quhet variabël skalar.

•

Kur variablit i caktohet një vlerë numerike ajopërdoret në shprehje matematike, funksione, në

cdo gjendje dhe komanda në Matlab.

•

Nje variabël zë nje vend të caktuar në memorie.• Nqse variablit i vendosim një vlere tjetër ajo

rivendoset përsëri në memorie.


20/24

20

1.6.1 Operatori transferues• Në Matlab shenja = quhet operator transferues.

• Ana e majtë e barazimit mund të përmbajë vetëm një emër variablindërsa ana e djathtë mund të jetë një numër ose një shprehje ellogaritshme që mund të përmbajë nr ose variabla të përcaktuara më parë.

• Kur shtypet Enter vleres numerike së anës së djathtë i caktohet njevariabel. Matlabi shfaq variablin dhe vendos vleren ne rreshtin tjeter.

>> x=15

x =

15

>> x=3*x-12

x =

33

Varablit x i vendosim nr 15.

Matlabi shfaq variablin dhe vleren e tij.

Nje vlere e re i vendoset x. Vlera e re eshte 3 here

me e madhe se vlera fillestare e x minus 12.


21/24

21

• Nqse shtypet(;) në fund të komandës më pas shtypet Enter,Matlabi nuk e shfaq variablin me vlerën e tij te caktuar.

>> a=12

a =

12

>> B=4

B =

4

>> C=(a-B)+40-a/B*10

C =

18

Përcaktojme a=12

Përcaktojmë B=4

Përcaktojmë vlerën e variablit C me anë të

shprehjes në krahun e djathtë.

>> a=12;>> B=4;

>> C=(a-B)+40-a/B*10;

>> C

C =

18

Variablat a, B, C janë përcaktuar por vlera e

tyre nuk shfaqet pasi eshte vendosurpikepresja në fund te përcaktimit të tyre.

Vlera e variablit C shfaqet mbasi shtypim

emrin e variablit C.


22/24

22

1.6.2 Rregulla rreth emrave të variablave

• Emrat e variablave:

Mund të jenë mbi 63 karaktere te gjatë.

Mund të përmbajnë shkronja, numra dhe vijën

poshtë_( underscore).

Duhet të fillojnë me shkronjë.

Dallohen shkonjat e mëdha nga të voglat p.sh

AA, Aa, aA, aa janë emra për 4 variabla të

ndryshëm.

Duhet shmangur përdorimi i funksioneve

elementare si emra.


23/24

23

1.6.3 Variablat e përcaktuarVariablat e përcaktuar

në Matlab

Përshkrimi

ans

pi

epsinf

i

j

NaN

Përfaqëson një vlerë të ekzekutuar nga

një shprehje e cila nuk ka nje emër.

Përfaqëson numrin π,

Diferenca më e vogël midis 2 numravePërdoret për infinitin e cila merret kur

një nr pjestohet me 0.

Numrin kompleks përfaqeson pjesën

imagjinareNjesoj si i.

Do të thotë (Not a Number) jo një

numër.Kur Matlab nuk përcakton dot

një vlerë numerike. P.sh 0/0.


24/24

24

1.7 Komandat për menaxhimin e variablaveMë poshtë jepen komandat për eliminimin e disa variablave

si dhe komandat për përmbajtjen e informacionit rreth

variablave që mund të krijohen.

Komandat Përshkrimi

clear clear x y z

who

whos

Fshin të gjtha variablat nga memoria.Fshin vetëm variablat x, y, z nga memoria.

Shfaq listen e variablave në memorie.

Shfaq listen e variablave në memorie dhe

madhësinë e tyre së bashku meinformacionin rreth biteve dhe klasës së

tyre.

Leksion Nr 1 C.a.E

Documents

Transcript of Leksion Nr 1 C.a.E