Kollonat Kolonat jane konstruktuar me nje linje

te formave te seksionit terthor, me te

zakonshmit jane katror, drejtkendor dhe

rrethor. Perforcimi kryesor ne kollone

eshte perforcimi gjatesor qe kontribuon

ne rezistencen e ngarkeses ne shtypje

dhe prandaj redukton madhesine e

kerkuar te seksionit terthor. Perforcimi

terthor, ne formen e lidhjeve, eshte

gjithashtu i siguruar per te dhene

mbeshtetje anesore per perforcimet

gjatesore, qe te frenojne nje demtim te

tipit çarje nga shtypja,(Fig.4.38).

Soletat prej b/a mund te jene struktura te zhvilluara ne nje drejtim, por

mund te jene edhe ne dy drejtime. Sjellja e soletave te hedhura vetem ne

nje drejtim eshte e ngjashme me ate te nje trau drejtekendor, dhe keto

elemente mund te konsiderohen thjesht si trare shume te gjere. Perforcimi

kryesor konsiston ne shufrat gjatesore te vendosura parallel me drejtimin

e hapesires ne anen e tensionuar te seksionit terthor (qe eshte pjesa me e

ulet ne pozicionin e mesem te solutes dhe pjeses se siperme prane

mbeshtetjes ku soletat jane te vazhdueshme mbi nje numer mbeshtetjesh).

Soletat

• Perforcimi dytesor, ne formen e

shufrave te drejta, te cilat levizin ne

qoshet e djathta te drejtimit te

hapesires, eshte siguruar te kontrolloje

tkurrjen dhe te shperndaje efektet e

ngarkeses se perqendruar.(Fig.4.39).

Shkallet jane projektuar si soleta

prej betonarmeje, trashesia e te cilaveeshte e njejte me trashesine e mbetur te nje bazamaku, dhe te cilat jane ne nje pjese integrale te structures(Fig. 4.41).Kerkesat ne respektim te raportit te hapesires me lartesine, jane te njejta si per soletat.

Fig. 4

Shkallet

Format betonarme monolite, jane te perdorura kryesisht per ndertesa me shume kate ne te cilat eshte kerkuar nje strukture e tipit rame. Forma e struktures eshte e percaktuar nga te njejtet faktore qe ndikojne ne projektin e te gjitha strukturave, te cilat kane nevoje te sigurojne rezistencen e ngarkeses gravitacionale dhe te arrije anen ekonomike ne perdorimin e materialit.

Ndryshueshmeria e betonit, jep nje zgjedhje te gjere te gjeometrise se ramave, favorizon perdorimin e lidhjeve kenddrejta, te cilat kerkojne modele te thjeshta.

Kater tipe baze:

1. te strukturave pllake te rrafsheta nje drejtimi hapesinor,

2. te strukturave pllake te rrafsheta me dy drejtime hapesinore,

3. strukturat trare-dhe solete dhe

4. strukturat me mure- mbajtes (Fig.4.45).

Fig. 6

Format strukturore-

format monolite

Fig. 5

Tipet e tra-kollone.

Te gjitha tipet baze jane lidhje tra- kollone, dhe mund te

konsiderohen si nje sistem dysheme i mbeshtetur ne nje

strukture vertikale prej kollonash, ose muresh.Cilesite e

tyre aftesite mbuluese dhe kerkesat ndaj madhesise, jane

te permbledhura ne Tabelen 4.1.

Fig. 7

Themele me plinta

Themelet e mesiperme behen te vecanta per secilen shtylle,

ato mund te jene te derdhura dhe te parapergatitura. Kur

plintat jane te parapergatitura dhe kollonat jane te tilla. Traret

e themelit mbeshteten ne konsolat e kollonave. Siperfaqja e

tabanit te plintit percaktohet nga ngarkesa qe transmeton

themeli, nga presioni i lejuar i bazamentit dhe nga trashesia,

forma e armimit e kalkuluar per te perballuar sforcimet.

Fig. 8 Fig. 8

Kur eshte e nevojeshme qe per arsyet qe thame me siper te

kemi nje siperfaqe te madhe te tabanit te themelit ose kur

kollonat jane te vendosura afer njera tjetres ( 2-2.5m) themelet

rezultojne afer njeri tjetrit, ne kete rast eshte bindese dhe

ekonomike te projektojme nje themel te vazhduar me kollona.

Ky ne fakt eshte nje themel i vazhduar me ngarkesa te

perqendruara. Qe ne tabanin e themelit te kemi nje

shperndarje te njetrajteshme te ngarkeses, rezultantja e forcave

vertikale per te dy kollonat duhet te kaloje ne qendren e

gravitetit te themelit.

Fig. 9

Fig. 10

Themelet e kombinuara

Themelet e kollonave fqinje jane te kombinuara kombinuara

(1) kur kollona eshte shume afer me kufirn e ndertimit dhe

prania e nje themeli te vecante mund te jet i ngarkur ne

menyre jashteqendrore dhe (2) kur themelet e kollonave

fqinje jane te lidhura per ti rezistuar forcave ngritese ose

permbysese.

Fig. 11

Kur nje ndertese me skelet duhet te ndertohet pergjate nje

godine ekzistuese eshte shpesh e nevojeshme te perdorim

traret konsol ose nje themel asimetrik te kombinuar per

kollonat ngjitur me godinen ekzistuese, keshtu qe presioni

ne tabanin e themelit nuk do te ndikoje aq shume ne

mbingarkimin e tabanit te themelit ekzistuese sa te

shkaktoje ulje te padeshirueshme.

Fig. 12

Tipet e themeleve ne forme pllake

a) ndertesa qe zene pak plan ne vend por qe kane lartesi dhe peshe te madhe,

b) ndertesa me ngarkese strukturale te lehte te ndertuara ne bazamente me capacitet te ulet mbajtes ose kur kushtet e bazamentit kerkojne nje shperndarje te konsiderueshme te ngarkeses,

c) Per ngarkesa me te medha jane tre tipe themelesh pllake: 1- pllake solide 2- tra dhe pllake 3- qeliza

Jane tre tipe themelesh pllake: 1- pllake solide; 2- tra dhe pllake; 3- qeliza;

Themel solete – eshte nje pllake solide prej betoni te armuar ne pergjithesi me

trashesi te njejte, e derdhur mbi bazament me aftesi te ulet mbajtese ose te

ndryshme, ngarkesat e mureve dhe te kollonave shperndahen net e gjithe siperfaqen.

Soleta pllake e themelit ne fig mbeshtet kollonat b/a. kollonat jane te zgjeruara ne

pjesen fundore per te shperndare disi ngarkesen qendrore.

Themel solete dhe tra – Si nje themel I projektuar per te mbajtur ngarkesa te

medha te mureve ose kollonave themeli pllake kerkon nje lartesi te konsiderueshme.

Per ta bere me ekonomike perdorimin e themelit pllake e cili mban ngarkesa te

medha praktikohet nderthurja e soletes me tra. Kjo tip solete konsiston ne

perdorimin e trareve te cilet mund te jene siper ose poshte soletes dhe mbajne

ngarkesat e mureve ose te kollonave dhe I shperndan ato ne soleten monolite e cila

peshon mbi bazamentin natyral.

Themel solete me hoje, qeliza. – Kur kemi te bejme me ulje te ndryshme dhe

themelet duhet te mbajne ngarkesa te konsiderueshme rigjiditeti I madh I themelit

solete me hoje eshte avantazh. Ky tip themeli konsiston ne ekzistencen e dy soletave

e sipemja dhe e poshtmja te ndara dhe te perforcuara nga shirita vertical b/a te

kryqezuar ne te dy drejtimet sin e fig. nje themel I tille ka nje rigjiditet shume te

madh dhe shperndan ngarkesat e themelit net e gjithe zonnen e bazamentit duke

reduktuar perforcimin e bazamentit dhe eleminuar uljet e ndryshme. Hapesirat

mund te shfrytezohen.

Fig. 13

Fig. 14

Themelet me pilota – Pilotat

mund te klasifikohen nga efekti

qe ato kane ne bazament si: pilota

me zhvendosje dhe pilota pa

zhvendosje. Pilotat me zhvendosje

futen me force, me goditje ne

toke duke zhvendosur dheun, te

tilla jane pilotat solide dhe pilotat

e formuara nga tuba te

brendeshem te cilat futen ne

toke dhe fundi i tyre eshte i

perbere nga nje kapuc i cili mund

te lihet brenda ne toke ose te

hiqet. Pilota pa zhvendosje

formohen nga puse ne te cilat

vendosen ne pus dhe lihen ose

hiqen mbasi behet mbushja e tij

me beton.

Fig. 15

Pilotat e ngulura - jane ato te cilat

formohen nag futja me goditje e nje

kollone te parapergatitur. Seksioni i tyre

mund te jete katror, poligonal ose rrethor.

Pilotat e ngulura me fasheta – jane dy

llojesh njera ka nje fashete te

perhereshme celiku ose betoni dhe lloji I

dyte ka nje fashete te perkoheshme.

Qellimi i futjes ne toke i fashetes se

perhereshme eshte te konsolodoje

bazamenti rreth fashetes se pilotes nga

veprimi i futjes me rrutullim, dhe per te

mbrojtur zemren prej betoni te pilotes

nga rrjelljet e ujit nentokesor. Ne fig eshte

ilustruar nje kollone e ketij tipi. Fasheta

apo gaucka ( paretet) prej b/a eshte

rreshqitur ne cpuesin prej celiku. Cpuesi

dhe guacka vendosen ne kullen e cpimit

dhe pastaj fillon cpimi ne toke. Kur eshte

arritur thellesia e nevojeshme cpuesi

ngrihet dhe behet mbushja nga brenda e

guackes me beton. Ky tip pilote perdoret

ne bazamentet me aftesi mbajtese te ulet.

Fig. 16

Pilotat e ngulura me fasheta jo

te perhereshme paraqiten ne

fig. Fundi i tubit prej celiku i

majtur nga kulla e cpimit

mbushet me cakell. Nje

cekic i leshuar nga kulla e

cpimit zhyt ne toke fasheten

dhe cakellin. Kur eshte

arritur thellesia e

nevojeshme cekici godet

cakellin dhe tubi fillon te

ngrihet lart duke u terhequr

me mekanizmat e kulles se

cpimit, cakelli formon nje

maje te zgjeruar si ne figure,

i cili sherben si fund

mbeshtetes per piloten. Ne

tub fillon te hidhet beton i

cili ngjishet nga cekici dhe

gjithashtu behet vibrimi i tij.

Fig. 17

Fig. 18

Pilota me cpim – jane ato te cilat formohen nga betoni i derdhur ne nje vrime te

hapur me perpara. Tubi prej celiku filon te zhytet ne toke nderkohe qe fillon heqja e

dheut. Futja e tubit behet per mbajtur nga shembja faqet e pusit te hapur.

Avantazhet kryesore te ketyre pilotave jane paisjet me te lehta, e me te

manovrueshme qe perdoren. Nje analize e hollesishme i behet shtresave te tokes

ku do te ngulet pilota. Disavantazhet jane se nuk mund te kontrollojme nese eshte

ngjeshur sa duhet betoni dhe nese jane mbuluar mire shufrat e hekurit. Ne figure

eshte paraqitur procesi i vendosjes se pilotave me cpim.

Fig. 19

Kapelja e pilotave – Pilotat mund

te perdoren per te mbeshtetur nje

themel me plinta, rrip ose pllake.

Zakonisht nje grup pilotash

perdoret per te mbajtur nje kollone.

Ngarkesa nga kollona transmetohet

ne pilota nepermjet nje kapeleje b/a

e cila vendoset mbi pilotat duke

bere lidhjen e tyre dhe ne te njejten

kohe duke sherbyer si bazament i

kollones i cili transmeton ngarkesen

ne pilota. Per te siguruar

vazhdimesine e struktures shufrat e

armimit te pilotave lidhen me

shufrat e kapeles. Ne figure

paraqiten disa forma kapelesh.

Fig. 20

Fig. 21