Leiderschap 2 college situationeel leiderschap
-
Upload
michael-makowski -
Category
Education
-
view
676 -
download
1
Transcript of Leiderschap 2 college situationeel leiderschap
2 E HOORCOLLEGE LEIDERSCHAP 2
Situationeel Leiderschap
Voorbereidende opdracht2
Wat is situationeel leiderschap?- Wat is je beeld van deze
leiderschaptheorie?- Wat levert het op om in de praktijk toe te
passen?
Stap 1: Schrijf je gedachten op.Stap 2: Bespreek dit met je buurman/vrouw.
Wat is leidinggeven?3
Leidinggeven is het beïnvloeden van anderen op een zodanige wijze dat het door de leidinggevende beoogde doel wordt bereikt
Beïnvloeding door beloning/bestraffing, positie/functie, deskundigheid, identificatie
In de praktijk veel voorkomende stijlen4
Autoritair Participatief Laissez-faire
Stijlen van leidinggeven5
Taakgericht/mensgericht Mensbeeld grondslag (X/Y van McGregor) Situatie belangrijk Persoonlijkheid, ervaring leidinggevende
belangrijk Opstelling personen waaraan leiding
wordt gegeven mag niet worden onderschat
6
7
8
Beelden over en weer verschillen nogal eens
51%
34% dat hun leidinggevende begrip heeft voor hun problemen;
maar van de leidinggevenden zeggen:
95% dat ze begrip hebben voor de problemen van de medewerkers.
Desondanks zegt:van deze leidinggevende dat hun bazen een goed begrip hebben voor hun problemen.
Van de bazen zegt:
90% dat ze begrip hebben voor de problemen van de leidinggevenden;
maar van de bazen zegt:
60% dat hun meerdere begrip heeft voor hun problemen.
Van de medewerkers zegt:
10
Een managementteam heeft complementaire functies nodig
Innovator: alles kan morgen andersVeranderen van doelen
Integrator: samen gaat het beterSamenbrengen van doelen en mensen
11
Een managementteam heeft complementaire functies nodig
Uitvoerder: eerst denken dan doenRealiseren van geplande activiteiten
Beheerder: meten is wetenSturen en coördineren met behulp van systemen, procedures en regelingen
Interpersoonlijke rollen: boegbeeld leider tussenpersoon
Informatierollen: monitor zegsman verspreider
Besluitvormingsrollen: initiator probleemoplosser middelentoewijzer onderhandelaar
12
Een manager heeft verschillende rollen(Mintzberg)
Formeel gezag en status
1313
Er zijn positieve stereotypen van leidinggevenden
Meewerkend voorman (m/v)
Toont het goede voorbeeld Is mede-vakspecialist
Coach Bouwt voort op bestaande sterktes Helpt de echte motivatie te vinden
Strateeg Toont visie op trends Is politiek handig
Inspirator Maakt de toekomst aantrekkelijk Stelt uitdagende doelen
Motivator Spoort aan tot ontwikkeling Laat zien wat mogelijk is
Ondernemer Sleept mensen achter kansen aan Richt mensen op de toekomst
Teambouwer Bindt mensen samen Bevordert wij-gevoel
Manager Zorgt voor planning en voortgang Stemt regelmatig af
14
Elke leidinggevende is qua stijl afhankelijk van de omgeving
Managers verschillen
Het land
De levensfase van de organisatie
De omvang van de organisatie
Het functioneringsniveau
De omgevingsdynamiek
Het soort medewerkers
Het type organisatie
15
De stijl van een leidinggevende wordt bepaald door:
Stijl van de leidinggevende
Eigen persoon(lijkheid),mensbeeld
Gedrag en verwachtingen van superieuren
Taakeisen en werkwijzen
Gedrag en verwachtingen van collega’s
Gedrag en verwachtingen van
medewerkers
Kenmerken van de organisatie
16
De leidinggevende wordt beïnvloed door de organisatie
Doelen stellen Missie formuleren Doelen bepalen
Realiseren Doen van research t/m leveren
van service Beheersen van kwaliteit t/m
planning
Cultuur
Structuur
Strategie
Management-stijl
Systemen
Personeel
Sleutel-vaardigheden
17
Het mensbeeld van de leidinggevende bepaalt mede de leiderschapsstijl
(McGregor)
Bevelen, opdragen
Bekend maken Verkopen
Laten beoor-delen
Laten goed-keuren
Laten maken
X Lui Dom Ongeïnteresseerd Ongemotiveerd Onbetrouwbaar Onbekwaam Onwelwillend
Y Actief Verstandig Geïnteresseerd Gemotiveerd Betrouwbaar Bekwaam Goedwillend
18
Wat doen succesvolle leiders?
Effectief leiderschap is een functie van eigenschappen en resultaten
Individueel commitment organiseren
(Anderen betrekken, macht delen)
Organisatorische bekwaamheden ontwikkelen
(Teams bouwen, veranderingen managen)
Persoonlijk karakter tonen(Demonstreren van bijv. gewoontes, integriteit,
vertrouwen, analytisch denken)
Richting geven
(Visie geven op bijv, klanten, toekomst)
19
Uitgangspunten bij situationeel leidinggeven (Hersey en Blanchard)
De primaire taak van leidinggevenden is het medewerkers mogelijk te maken hun werk te doen
Medewerkers hebben behoefte aan: een snelle terugkoppeling ontwikkelings- en ontplooiingsmogelijkheden
Leidinggevenden moeten: nagaan welke stijl gewenst is (per taak, per
medewerker) een taak kunnen / durven opdragen taakgericht en relatiegericht medewerkers beinvloeden
Er is niet één beste stijl van leidinggeven: deze stijl hangt af van de ‘taak-volwassenheid’ van de
medewerker maar ook van de voorkeursstijl van leidinggevers en het verwachtingspatroon bij medewerkers; dus flexibel
20
Medewerker en taak staan centraal bij situationeel leidinggeven
Taakvolwassenheid is (per taak) een functie van: bekwaamheid / ’kunnen’ (kennis, vaardigheid) bereidheid / ’willen’ (motivatie, inzet) en... zelfvertrouwen / ’durven’
De stijl van leidinggeven moet afgestemd zijn op de taakvolwassenheid van de medewerker
Een medewerker heeft per taak een andere taakvolwassenheid
(Hersey & Blanchard)
21
Leidinggeven tussen sturen en begeleiden
Sturend / directief Relatiegericht / begeleidend
Taakgericht Eenrichtingsverkeer Van bovenaf bepaald
Mensgericht Tweerichtingsverkeer Samen bepaald
22
Een leidinggever hanteert verschillende stijlen
Stijl 1
Stijl 2Stijl 3
Stijl 4
Taakgericht, directief
Veel
Weinig Veel
Rel
atie
geric
ht, b
egel
eide
nd
23
Een leidinggevende is flexibel
Stijl 1Opdragen: zeggen wat en hoe controle op
uitvoering m.b.v.
positiemacht
Stijl 2Overleggen: samen bespreken
wat en hoe controle op
uitvoering
Stijl 3Ondersteunen: samen bepalen
wat en hoe hulp bij uitvoering
Stijl 4Overlaten: wat en hoe
overlaten hulp bij uitvoering m.b.v.
persoonsmacht
Taakgericht, directief
Veel
Weinig Veel
Rel
atie
geric
ht, b
egel
eide
nd
Er is niet één beste stijl van leidinggeven
Leidinggeven speelt in op de mogelijkheden van de medewerker, gegeven de uit te voeren taak
Hersey-Blanchard Situational Leadership Model
ImmatureEmployees
Low High
High
Low
MatureEmployees
Willing/Able Unwilling/able Willing/unable Unwilling/unable
4 3 2 1
Leader’s concern with task
Leader’s concern
with relationship
24
2525
Een leidinggevende is (in-)effectief...Ondersteunen Overleggen
++ Erkenning
geven Helpen Bemiddelen
-- Bemoederen Afhankelijk
maken Verzorgen,
sussen, betuttelen
++ Commitment
krijgen Toelichting
geven Verduidelijken
-- ‘Verkopen’ ‘Manipuleren’ Justificeren Erkenning
zoeken
Overlaten Opdragen
++ Verantwoordelij
k-heid geven Monitoren Belangstelling
tonen Voorwaarden
scheppen
-- (O)verlaten Terugtrekken Deserteren Verveling tonen
++ Initiëren Structureren Richting geven
-- Bevelen Domineren Agressief,
persoonsgerichte kritiek geven
2626
Leiders beschikken over (een combinatie van) vermogens (Goleman, 2002)
Persoonlijke en sociale vermogens zijn geen aangeboren talenten,maar aangeleerde vaardigheden
Persoonlijke vermogens(Hoe we met onszelf omgaan)
Zelfinzicht: emotioneel zelfinzicht accurate zelfevaluatie zelfvertrouwen
Zelfmanagement: emotionele zelfbeheersing transparantie souplesse prestatiegericht; initiatiefrijk optimistisch
Sociale vermogens(Hoe we met anderen omgaan)
Sociaal bewustzijn: inlevingsvermogen gevoel voor de
organisatie dienstbaar
Relatiemanagement: inspirerend invloedrijk gericht op ontwikkeling
van anderen katalysator van
veranderingen conflicten kunnen
hanteren samenwerkingsgericht
27
Er zijn resonerende en dissonerende leiderschapsstijlen (Goleman, 2002)
Succesvolle leiders: gebruiken meer dan een stijl gaan naadloos over van de ene op de andere stijl
Resoneren: de juiste snaar raken en daardoor anderen inspireren
Dissoneren: weerklank zoeken voor eigen (vaak destructieve) emoties
Visionair Brengt mensen tot een gezamenlijke droom
Begeleider Verbindt individuele doelen met organisatiedoelen
Gelijkwaardig Verbindt mensen onderling
Democratisch Zorgt voor betrokkenheid door aandacht te geven
Tempoaanjager Zorgt voor (te) grote (betere, snellere) uitdagingen
Autoritair Geeft bevelen zonder een waarom
28
29
30
Casussen situationeel leiderschap
Welke stijl word hier toegepast?
31
Casussen situationeel leiderschap
Maak een analyse van deze casussenLet op: geen verbeteradvies, wel een degelijke onderbouwing.
Huiswerkopdracht
Welke stijl is hier een effectieve stijl?