Legendy polsko -

węgierskie

Legenda o św. Emeryku

Szt. Imre legendája

Z postacią św. Emeryka związana jest legenda o założeniu klasztoru na Łysej Górze. W czasach, gdy w Polsce panował Bolesław Chrobry, a na Węgrzech Stefan I, książę węgierski Emeryk został zaproszony do dworu myśliwskiego w Kielcach. Przed wyruszeniem w drogę otrzymał on od ojca relikwię z krzyża Chrystusowego, aby strzegła go w podróży.

Szent Imre személyéhez kapcsolódik a Łysa Góra-n (Kopasz Hegyen) megalapított kolostor legendája. Abban az időben, amikor Lengyelországban Boleslaw Chrobry (Vitéz Boleszláv) király uralkodott, Magyarországon pedig I István, Imre herceget Kielce-be hívták egy vadászatra. Imre indulás előtt kapott

apjától Krisztus keresztjéből egy darabot, ereklyét, mely a herceg védelmét szolgálta volna.

Podczas jednego z polowań królewicz zauważył jelenia i ruszył za nim w pościg. Zwierzę wspięło się na szczyt wzgórza. Kiedy napinał łuk, Jeleń odwrócił głowę. W jego wieńcu Emeryk ujrzał świetlisty krzyż. Jego blask oślepił łowczego tak, że musiał on opuścić łuk i zasłonić oczy. W tym momencie jeleń zniknął. Królewicz został sam. Nikt nie odpowiadał na jego wezwania. Wokół robiło się coraz ciemniej.

Święty Jeleń

Az egyik vadászaton a herceg megpillantott egy gyönyörű szarvast és üldözőbe vette. A vad egészen a hegy csúcsára menekült. Amikor a herceg lövésre emelte az íját, a szarvas hirtelen megfordult, körülötte nagy világosság lett, melyben fényes keresztet látott meg. A fény ereje szinte megvakította a herceget,

leengedte hát az íjat és eltakarta a szemét. Ebben a pillanatban a szarvas eltűnt. A herceg pedig egyedül találta magát az erdőben. Senki nem válaszolt a hívásaira, az erdő pedig egyre sötétebb lett.

W pewnym momencie polanę rozjaśniło jasne światło i Emerykowi ukazał się anioł, który kazał jechać księciu za sobą, po wcześniejszym złożeniu obietnicy, która polegała na oddaniu relikwii krzyża Chrystusowego mnichom.

Egyik pillanatban nagy fény világította meg a tisztást és megjelent egy angyal, aki arra kérte a herceget, hogy az ereklyét adja oda a kolostorban élő szerzeteseknek.

Książę Emeryk przybył do klasztoru kilka dni później z biskupem krakowskim. Biskup złożył relikwie w drewnianej kaplicy u mnichów.

A herceg megígérte, az angyal pedig kivezette őt az erdőből. Néhány nappal később Imre herceg a krakkói püspökkel érkezett a kolostorba.

Bolesław Chrobry, aby godnie uhonorować podarunek Emeryka postawił na górze klasztor i sprowadził do niego kilku braci benedyktyńskich. Do dzisiejszego dnia pielgrzymi wędrują na szczyt wzgórza, aby zobaczyć szczątki Świętego Krzyża.

A fa templomban lerakta az ereklyét, Boleszláv király pedig, kolostort alapított a hegy csúcsán, hogy méltó helye legyen Krisztus ereklyéjének és hozott oda néhány bencés szerzetest is.

A mai napig zarándokolnak a kolostorba a hívők, hogy megtekintsék Krisztus keresztjének a maradványait.

Legenda o św. Kindze

Szent Kinga legendája

Św. Kinga zwana również Kunegundą urodziła się 5 marca 1234 roku w Ostrzyhomiu, a zmarła 24 lipca 1292 roku w Starym Sączu. Córka króla Węgier Beli IV i Marii Laskariny. Wyszła za polskiego władcę Bolesława Wstydliwego. Jest świętą kościoła katolickiego.

Szt. Kinga, Kunigunda néven ismert hercegnő, Esztergomban született 1234. május 5-én, és 1292 június 24-én Nowy Sącz-ban halt meg. IV Béla magyar király és Laszkárisz Mária legidősebb lánya volt. V Boleszláv, lengyel király felesége lett. A katolikus egyház egyik védőszentje.

Jak głosi legenda polski książę krakowsko –sandomierski Bolesław poprosił o rękę węgierską królewnę Kingę. Zwróciła się ona do swojego ojca z prośbą, aby w wianie nie dawano jej złota i kosztowności ani służby. Chciała tylko jednego skarbu – soli. Pragnęła dać ją swojej przyszłej ojczyźnie. Król Węgier podarował jej kopalnię Siedmiogrodu w Marmarosz. Kinga wrzuciła do jej szybu swój zaręczynowy pierścień.

A legenda szerint a lengyel fejedelem, Boleszláv, kérte meg a magyar hercegnő kezét. Kinga arra kérte apját, hogy hozományként ne aranyat, drága köveket és szolgákat adjon neki. Egyetlen egy kincset kért az új hazájának- sót. A magyar király neki ajándékozta a máramarosi sóbányát. Kinga az aknájába dobta jegygyűrűjét, és ezáltal birtokba vette.

Kiedy wyruszała w drogę do kraju swojego męża zabrała ze sobą doświadczonych górników węgierskich, aby w Polsce szukali soli. Gdy ją znaleźli w Bochni i w Wieliczce, w pierwszej bryle soli, jaką wydobyli znaleziono pierścień. Kinga rozpoznała

w nim swój zaręczynowy pierścień i dzięko- wała za to Panu Bogu.

Ezután magyar sóbányászokkal elindult férje országába, hogy Lengyelország területén is keressenek sót. Bochnia és Wieliczka városában találtak is, és az első kibányászott tömbben ott

volt egy gyűrű. Kinga felismerte benne saját jegygyűrűjét. A sóért és a gyűrűért is hálát adott Istennek.

Bochnia

Bochnia

Bochnia

Wieliczka

Wieliczka

Wieliczka

Wieliczka

Legenda o Wandzie

Vanda legendája

Wanda jest bohaterką polskiej legendy. Według najbardziej znanej wersji Wanda, córka Kraka i polska księżniczka nie zgodziła się na małżeństwo z księciem niemieckim. Urażony odmową książę najechał na ziemie polskie. Armia pod dowództwem Wandy zdołała odeprzeć napad wojsk niemieckich. Według legendy Wanda rzuciła się w nurt Wisły, aby nie prowokować kolejnych napaści. Według innej wersji była to ofiara za odniesione zwycięstwo.

Vanda egy lengyel legenda hősnője. A lengyel Krakk herceg lánya volt. Nem áll szándékában hozzámenni a német herceghez, aki sértett büszkeségének okán megtámadta hadseregével a lengyel földet. Vanda saját seregével megállította a német katonákat, és a Visztula vizébe fulladt. Ennek egyik vélt oka az,

hogy feláldozta magát annak érdekében, hogy ne történjen több támadás miatta, a másik pedig, hogy a győzelemért Istennek áldozta életét.

Kopiec Wandy Chcąc uczcić bohaterstwo księżniczki, naród usypał jej wysoki kurhan. W 1890 roku postawiono na nim pomnik zaprojektowany przez Jana Matejkę.

A lengyel nép a hercegnő bátorságának emlékére sírhantot emelt. A tetejére 1890-ben Jan Matejko tervezésével szobrot építettek Vandáról.