1

นางสาวธนพร พวงแกว 521910210

วชา สทธมนษยชนและงานดานมนษยธรรมในความสมพนธระหวางประเทศ (126324)

เลค วาเลซา (Lech Walasa)

เม+อกลาวถงประเทศโปแลนดกคงตองนกถงประเทศหน+งท+ต3งอยในตอนกลางของทวปยโรป หาก

มองจากแผนท+โลกกจะเหนโปแลนดเปนรปกลม ๆ มเมองหลวงช+อวอรซอ และกคงไมไดมอะไรเดนพอให

เปนท+สนใจ แตหากมองยอนกลบไปในประวตศาสตรจะพบวาโปแลนดน3นเคนเปนประเทศท+ร+ ารวยและม

อานาจมากท+สดในยโยป ตอมาภายหลงสงครามโลกคร3 งท+ 2 โปแลนดกลายเปนรฐบรวารท+เปนคอมมวนสต

ของสหภาพโซเวยต นามาซ+ งการด3นรนเพ+อเสรภาพของขบวนการโซลดารต3 (Solidarity movement) 1 และ

เปนการพายแพของผนาคอมมวนสตของโปแลนด มการกอต3งสาธารณรฐโปแลนดในปจจบน ตามดวยการ

รางรฐธรรมนญใหมในป ค.ศ. 1997 (พ.ศ. 2540) ซ+ งกวาจะมาเปนสาธารณรฐโปแลนดไดอยางในทกวนน3ได

จะตองไมลมท+จะกลาวถงบคคลสาคญทานหน+งน+นกคอ เลค วาเลซา ชายผซ+ งเปนผปลดแอกเผดจการ

คอมมวนสต โดยการกอต3งสหภาพแรงงานข3นมา เปนท+รจกกนในนาม “ขบวนการโซลดารต3” การตอสของ

ขบวนการโซลดารต3 ไดนาประชาธปไตยมาสโปแลนดในท+สด

เม+อ 30 กวาปกอนท+โปแลนด ประธานสหภาพแรงงานคนหน+งไดลกข3นเปนแกนนาคดคานการ

ประกาศกฎอยการศกของประธานาธบดวอยเชค ยารเซลสก3 ผนาเผดจการคอมมวนสต ซ+ งทาใหเขาถกจบ

แตชายผน3 ยงคงตอสเพ+อเรยกรองคาจางใหแกคนงานอยางเปนธรรม เขาไดกอต3ง “สหภาพแรงงานเสรโซล

ดารต3 ” ข3น โดยดารงตาแหนงประธานเอง และจดการประทวงหยดงานเพ+อเรยกรองคาแรงเพ+มแกคนงานอ

ตอเรอเมองกดานสค (Gdańsk) เมองทาท+สาคญท+สดของโปแลนด ซ+ งไดกลายเปนจดเร+มตนของพลง

ขบเคล+อนไปสการลมสลายของรฐบาลเผดจการ จากน3นเขากไดเขาสวงการการเมอง และในท+สดกไดกาว

ข3นสตาแหนงผนาสงสด

“ผมไมตองการทา แตผมตองทา”

น+คอคาพดท+เขาเคยพดเม+อคร3 งท+ตดสนใจสมครชงตาแหนงประธานาธบด

1 Solidarity = สมานฉนท

2

ชวประวต

เลค วาเลซา เปนอดตประธานาธบดของโปแลนดและชนะเลศรางวลโนเบล เขาเปนผพทกษดาน

มนษยธรรมและเปนผรวมกอต3งขบวนการโซลดารต3 ซ+ งเปนสหภาพแรงงานแรกท+ดาเนนการไดอยางอสระ

และไดรบการแตงต3งใหเปนประธาน โดยวตถประสงคขององคกรกคอ เพ+อรกษาสทธของคนงานรวมท3ง

สทธในการหยดงานและเพ+อเรยกรองการจดการสหภาพแรงงานของตวเองไดอยางอสระจากการควบคม

ของรฐบาล สหภาพแรงงานน3ไดรบการสนบสนนจากประชาชนและกลมแรงงานท+วท3งประเทศ ภาย

หลงเลค วาเลซา ซ+ งเปนอดตผนาสหภาพแรงงานและยงเปนนกเคล+อนไหวทางดานสทธมนษยชน กไดกาว

ข3นดารงตาแหนงประธานาธบดของโปแลนดเปนเวลา 5 ปนบจาก ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) จนถง ค.ศ. 1995

(พ.ศ. 2538) จนกระท+งเขาพายแพในการเลอกต3งประธานาธบดคร3 งถดมา เพราะนโยบายของเขาไมไดรบ

การยอมรบจากประชาชน ยอนกลบไปเม+อป ค.ศ. 1983 (พ.ศ. 2526) เขาไดรบรางวลโนเบลสาขาสนตภาพ

ซ+งเปนผลจากกจกรรมตาง ๆ ท+โดดเดนของเขา

วยเดกและชวตชวงแรก

เลค วาเลซา เกดเม+อวนท+ 29 กนยายน ค.ศ. 1943 (พ.ศ. 2486) ท+เมองโปโปโว ประเทศโปแลนด

บดาของเขาเปนชางไม หลงจากจบการศกษาจากโรงเรยนอาชวะ เขาไดทางานเปนชางซอมท+อซอมรถต3งแต

ป ค.ศ. 1961 (พ.ศ. 2504) – ค.ศ. 1965 (พ.ศ. 2508) ในป ค.ศ.1969 (พ.ศ. 2512) เลค วาเลซาไดแตงงานกบดา

นตา โกลอส (Danuta Golos) ท3งคมบตรดวยกนท3งหมดแปดคน และตอมากไดเขาทาหนาท+ในกองทพเปน

เวลาสองป ป ค.ศ. 1970 (พ.ศ. 2513) เขาไดเขาทางานท+อตอเรอเลนนในเมอง Gdansk ในตาแหนงชางไฟฟา

ในปเดยวกนน3นไดเกดการปะทะกนระหวางกลมแรงงานท+ยากจนกบรฐบาล โดยเขาเปนหน+งในผนาของ

คนงานอตอเรอและถกจบกมอยหลายคร3 งเพราะเขาออกมาเคล+อนไหวเพ+อประทวงรฐบาล ในท+สดเม+อป

ค.ศ. 1976 (พ.ศ. 2519) เขากตกงาน เขาจงดารงชวตดวยการทางานทกอยางท+เขาสามารถหาได ส+งท+เขาระลก

ถงอยเสมอกคอ ศรทธาแหงคาทอลก จากการท+เขานบถอศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลกซ+งเปนท+มาของ

แรงบนดาลใจของเขาและใหกาลงใจเขาเสมอมา

กจกรรมทางการเมองในชวงตน

ในเดอนมถนายนป ค.ศ. 1978 (พ.ศ. 2521) เลค วาเลซาเร+มท+จะจดต3งสหภาพการคาเสรของชายฝ+ง

ข3น ซ+ งอยภายใตการควบคมของรฐ และตอมาในป ค.ศ. 1980 (พ.ศ. 2523) เขาไดกลายเปนผนาในการนด

หยดงานของคนงานท+อตอเรอเลนน เปนเหตใหเกดกระแสของการนดหยดงานของคนงานท+อ+น ๆ ตามมา

3

เกดการเรยกรองสทธของคนงานท+มความตองการจดการสหภาพแรงงานและการคาของพวกเขาไดอยาง

อสระ และเหตการณน3ทาใหเจาหนาท+จากทางการเร+มมการเจรจาตอรองกบวาเลซา รฐบาลคอมมวนสตได

ลงนามในขอตกลงรวมกบคณะกรรมการการนดหยดงานใหไดรบอนญาตตามกฎหมายองคกร แตกไมไดม

การคาเสรท+เกดข3นจรง คณะกรรมการการนดหยดงานจงต3งตนข3นเปนองคกรใหมในนามของคณะกรรมการ

ประสานงานสหภาพการคาเสร Solidarnosc แหงชาต (National Coordination committee of Solidarnosc

Free Trade Union) ซ+ งกลายเปนท+รจกกนในช+อ “ขบวนการ Solidarity” โดยวาเวซาไดรบเลอกใหเปน

ประธานคณะกรรมการ

ขบวนการโซลดารต,

วาเลซาทาหนาท+เปนประธานคณะกรรมการ จนกระท+งถกจบกมเม+อวนท+ 13 ธนวาคม ค.ศ. 1981

(พ.ศ. 2524) ในขอหายยงใหคนงานประทวงและตอตานรฐบาล และกฎอยการศกไดถกประกาศข3นในวน

เดยวกน น+นทาใหวาเลซาถกตดสนจาคกเปนเวลา 11 เดอน โดยสถานท+คมขงอยในตะวนออกเฉยงใตของ

โปแลนด ใกลชายแดนสหภาพโซเวยตจนถง 14 พฤศจกายน ค.ศ. 1982 (พ.ศ. 2525) ในปถดมา ค.ศ. 1983

(พ.ศ. 2526) เขาไดรบรางวลอนทรงเกยรต น+นกคอรางวลโนเบลสาขาสนตภาพ ซ+ งภรรยาของเขาเปนผไป

รบแทน เน+องจากเขาเกรงวาหากไปรบรางวลเองรฐบาลโปแลนดอาจไมยอมใหเขากลบเขาประเทศอก

ในชวงระหวางป ค.ศ. 1987 (พ.ศ. 2530) - ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) วาเลซามบทบาทอยางมากในการจด

ระเบยบและนาพาคณะกรรมการบรหารช+วคราวของสหภาพแรงงานเสรโซลดารต3 2 ซ+ งเปนส+งท+ผดกฎหมาย

ตามสญญาฉบบกอนหนาน3กบรฐบาลคอมมวนสต เขามความปรารถนาอยางแรงกลาท+จะทาใหสหภาพ

แรงงานเสรโซลดารต3 เปนองคกรท+ถกตองตามกฎหมาย ในป ค.ศ. 1988 (พ.ศ. 2531) รฐบาลผลกดนใหม

การเจรจาตกลงกบเขา การเจรจาตอรองกบรฐบาลส3นสดลงในวนท+มการลงนามในสญญาเพ+อสหภาพ

แรงงานเสรโซลดารต3 และการมการเลอกต3งก+งเสรข3นในรฐสภาของโปแลนด

ในป ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) วาเลซาไดจดต3งคณะกรรมการพลเมองของประธานสหภาพแรงงาน

เสรโซลดารต3 และนามาซ+ งชยชนะในการเลอกต3งรฐสภาท+จดข3นในปเดยวกน การเปนประธานของสหภาพ

แรงงานเสรโซลดารต3 ทาใหวาเลซามอทธพลในการกอตวข3นเปนพรรครวมรฐบาลท+ไมใชคอมมวนสตใน

โปแลนด ซ+ งนบวาเปนรฐบาลท+ไมใชคอมมวนสตคร3 งแรกในดนแดนท+อยภายใตสหภาพโซเวยต โดยการ

เลอกต3งในคร3 งน3นกไดนาย Tadeusz Mazowiecki เปนนายกรฐมนตรของโปแลนด วาเลซาเปนบคคลแรกท+

2 Solidarity Trade Union

4

ไดรบเหรยญรางวลแหงเสรภาพ (Liberty of Medal) ไดรบรางวลวนท+ 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) ณ

เมอง Philadelphia รฐ Pennsylvania

การเปนประธานาธบด

เลค วาเลซา ชนะการเลอกต3งประธานาธบดในป ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) และสาบานตนในฐานะ

ประธานาธบดของโปแลนดเม+อวนท+ 9 ธนวาคม ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) เขาเปล+ยนแปลงโปแลนดจาก

ระบอบคอมมวนสตไปสประชาธปไตย กาวสระบบเศรษฐกจตลาดเสร และจดการเลอกต3งท+วไปคร3 งแรกใน

ป 1991 (พ.ศ. 2534) ท3งยงปรบเปล+ยนนโยบายตางประเทศ และสามารถเจรจากบรสเซยท+เปล+ยนมาจาก

สหภาพโซเวยตจนมการถอนทหารรสเซยออกจากประเทศ โดยไดรบการลดหยอนหน3 สนดวย แตนโยบาย

ของเขากยงไมไดรบการยอมรบจากประชาชนเทาใดนก และในท+สดปลายป ค.ศ. 1995 (พ.ศ. 2538) เขาได

สญเสยการสนบสนนจากประชาชนอยางมาก เขาถกวพากษวจารณอยางหนกโดยพรรครวมรฐบาลของเขา

สาหรบวธการของประธานาธบดซ+ งรวมถงนโยบายการเปล+ยนแปลงรฐบาลชดใหมเปนประจาทกปของเขา

เขาถกวจารณวาการมพ3นฐานทางการศกษาไมมากนกทาใหขาดคณสมบตบางดานท+จาเปนตอการเปนผนา

บางเสยงกวาเขาบรหารงานแบบรวบอานาจเกนไป กอนเลอกต3งคะแนนนยมของเขาลดลงเหลอเพยง 10%

ในการหาเสยงเลอกต3งประธานาธบดสมยท+ 2 เขาแพการโตวาทตอนายอเลกซานเดอร ควาสเนยฟสก3 คแขง

และใชทาทไมสภาพ ความนยมท+ลดลงน3นสงผลกระทบเชงลบตอเขามาก และในท+สดเขากพายแพในการ

เลอกต3งประธานาธบดป ค.ศ. 1995 (พ.ศ. 2538) ทาใหนายควาสเนยฟสก3ไดเปนประธานาธบดคนใหม

หลงจากน3นวาเลซาพยายามท+จะสรางพรรคการเมองของเขาเองข3นมา และจดระเบยบพรรคใหม มช+อเรยกวา

Solidarity Electoral Action ในป ค.ศ. 1997 (พ.ศ. 2540) แตผนาท+แทจรงของพรรคคอ Marian Krzaklewski

ซ+ งเปนผนาคนใหมของ Solidarity Trade Union

หลายปตอมา

วาเลซาพายแพในการเลอกต3งประธานาธบดอคร3 งในป ค.ศ. 2000 (พ.ศ. 2543) กบคะแนนเสยงท+

ไดรบ 1% ของคะแนนเสยงท3งหมด จนเม+อเวลาผานไปเขาไดเกษยณตวเองไปเปนวทยากรบรรยายเก+ยวกบ

ประวตศาสตรและการเมองท+มหาวทยาลยตาง ๆ หลงจากน3นจนถงปจจบนนายวาเลซามบทบาทนอยลง แต

ยงไดรบเชญไปกลาวสนทรพจนท3งในประเทศและตางประเทศหลายคร3 ง จนทาใหเขาไดรบรางวลและ

เหรยญรางวลอนทรงเกยรตช+อ เขาไดรบรางวลช+อ ‘the Pacem in Terris’ ในปค.ศ. 2001 (พ.ศ. 2544) ซ+ งเปน

รางวลท+ต3งช+อโดย Pope Jon XXIII มความหมายวา 'สนตภาพในโลก' ในป ค.ศ. 2002 (พ.ศ. 2545) วาเลซา

5

ไดเปนผแทนของยโรปในพธเปดการแขงขนกฬาโอลมปกคร3 งท+ 19 โดยเปนผแบกธงแหงการแขงขนกฬา

โอลมปกในปรมพธ นอกจากน3 เขายงไดรบรางวล ‘Defender of Faith’ จากสมาคมวฒนธรรมของอตาลเม+อ

วนท+ 30 พฤษภาคม ค.ศ. 2007 (พ.ศ. 2550) ระยะหลงมาน3วาเลซามปญหาสขภาพเก+ยวกบหวใจของเขา

แพทยจงไดมการรกษาโดยการฝงเคร+องกระตนหวใจใหเขาเม+อวนท+ 27 กมภาพนธ ค.ศ 2008 (พ.ศ. 2551)

รวมรางวลท/ไดรบท,งหมด

- รางวล Time Man of the Year 1981 (พ.ศ. 2524) จากนตยสาร TIMES

- รางวลโนเบล สาขาสนตภาพ ป 1983 (พ.ศ. 2526)

- รางวลเพรสเดนท เมดล ออฟ ฟรดอม จากสหรฐ ป ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532)

- เหรยญลเบอรต3 เมดล ของสหรฐ ในวนชาตสหรฐป ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532)

- รางวล Academy of Achievement ค.ศ. 2000 (พ.ศ. 2543)

- รางวล Order of the White Eagle

จดออนของประธานาธบดเลควาเลซา

เน+องจากชวตของเลค วาเลซา เตมไปดวยการประทวงมาตลอด การรองเรยกสนตภาพคองานถนด

ของเขา แตเม+อเปนประธานาธบด เขาไมสามารถทางานไดด เพราะไมถนดท+จะไปงานพธการ น+งประชม

เปนเวลาหลายช+วโมง รวมถงการตดสนใจบรหารประเทศไดอยางเดดเด+ยว น+นจงทาใหเขาไดเปน

ประธานาธบดเพยงสมยเดยว แตคณความดของเคาคอ การเรยกรองสนตภาพใหโปแลนด โดยไมเสยเลอด

เน3อ ความรนแรง และโซเวยตไดถอนกาลงทหารท3งหมดออกจากโปแลนดในสมย เลค วาเลซาน+นเอง จง

อาจกลาวไดวาเลค วาเลซาเปน “ผชนะ” ท+แทจรงตอการนาโปแลนดใหพนจากระบอบคอมมวนสต ภายใต

อทธพลของสหภาพโซเวยตโดยไมมการนองเลอด

6

สภาพสตรหมายเลขหน/ง

เน+องดวยเลค วาเลซาไดดารงตาแหนงประธานาธบดเพยงแคชวงเวลาส3น ๆ จงทาใหภรรยาของเขา

นางดานตา โกลอส (Danuta Golos) ไมไดมบทบาทมากนก แตถงอยางไรกตาม เธอกไดอยเคยงขางสามของ

เธอมาโดยตลอด จะเหนไดจากตอนท+วาเลซาตดคกอยแตเขาไดรบรางวลโนเบล ในสาขาสนตภาพ เม+อป

ค.ศ. 1983 (พ.ศ. 2526) แตเขาไมสามารถมารบรางวลดวยตนเองได เธอกไดไปรบรางวลแทนสาม เน+องจาก

วาเลซาเกรงวาหากไปรบรางวลเองรฐบาลโปแลนดอาจไมยอมใหเขากลบเขาประเทศอก

หลกคาสอนของศาสนาครสต นกายโรมนคาทอลค

จากการท+เลค วาเลซาน3นเตบโตมาในครอบครวแหงศรทธาของศาสนาครสต นกายโรมนคาทอลค

ทาใหเขาซมซบคาสอนของศาสนามาใชในชวตของเขาไดเปนอยางด ดงจะขอนาคาสอนบางสวนท+ม

อทธพลตอการใชชวต และแนวความคดของเขา ดงน3

ศลศกด� สทธ� วถชวตของชาวครสตนกายโรมนคาทอลค

ศลศกด� สทธ� ซ+ งเปนกจกรรมทางศาสนาของนกายโรมนคาทอลค (The Seven Sacraments) มดงน3

1. ศลลางบาป ( Baptism )

2. ศลกาลง ( Confirmation )

3. ศลมหาสนท (Eucharist)

4. ศลอภยบาป (Penance) หรอศลสารภาพบาป ( Confession )

5. ศลเจมคนปวย ( Anointing of the Sick )

6. ศลบวช ( Ordination )

7. ศลสมรส ( Martrimony )

ท+ปรากฎอยางเดนชดท+สดกคงจะเปน ศลขอ 4 ศลอภยบาป (Penance) หรอศลสารภาพบาป (

Confession ) เม+อพวกคาทอลกไดทาบาปหลงจากท+ไดรบศลลางบาปแลว ประสงคจะไดรบการอภยบาป

ตองไปสารภาพบาปน3นตอบาทหลวง พระบญญตของพระศาสนจกรมบงวา คาทอลกทกคนท+ถงอายรความ

แลว พงแกบาปอยางถกตองอยางนอยปละคร3 ง

7

ในวดคาทอลกทกแหง เขามท+พเศษไวใหชาวคาทอลกไปแกบาปกบบาทหลวง เรยกวาท+บาป

บาทหลวงและผท+ไปแกบาปจะถกแยกโดยมผนงก3น แตพดกนไดทางชองปร ซ+ งขงบงไว เม+อเขาไปท+แก

บาปแลว ผแกบาปตองคกเขาลงและสารภาพบาปกบบาทหลวง การสารภาพบาป (Confession) เปนเพยง

สวนหน+งของศลแกบาป (Penance) พธศลแกบาปท+ถกตอง ตองปฏบต 5 ประการ คอ

1. ตองพจารณาบาปท+ตวไดกระทา

2. มความทกขถงบาปดวยใจจรง

3. ต3งใจแนวแนท+จะแกไขตวเอง ต3งใจจะไมกระทาบาปอก

4. ตองสารภาพบาปท3งหมด

5. ตองกระทากจใชโทษบาปอนพระสงฆไดมอบใหกระทา

หลงจากท+บาทหลวงไดฟงคาสารภาพบาปของผมาแกบาป และไดใหคาตกเตอน ช3แจงใหรจก

วธแกไขแลว ทานกกาหนดการใชโทษบางอยางใหทา และกลาวคาอภยบาปใหในนามของพระบดา พระ

บตร และพระจต บาทหลวงจะตองเกบคาสารภาพบาปท3งหมดไวเปนความลบ จะเปดเผยความลบของผน3น

ใหใครอ+นรไมได

ผท+ไดสารภาพบาปกบบาทหลวง และบาทหลวงกลาวคาอภยบาปใหแลวน3น ถอวาพระเจาใหอภย

ในความผดท+ไดกระทาไป อนเปนการขดเคองพระทยพระเจา แตถาเขายงมไดชดใชบาปอยางสมดลกบ

ความผดท+ไดทาลงไป โทษของบาป (ซ+ งเปรยบไดกบกรรมในพระพทธศาสนา) ยงคงตดตวตอไป ผแกบาป

แลวตองทาความดเพ+อชดใชโทษบาปจนหมดส3นกรรม มฉะน3นจะไมไดข3นสวรรค

เน+องจากเลค วาเลซาเครงครดตอหลกคาสอนของศาสนามาก แมวาเขาจะทาการประทวง แตเขาก

ไมเคยใชความรนแรงตอผอ+นใหไดเลอดตกยางออก คลายกบหลกการสตยาเคราะหแบบสนตวธของทาน

มหาตมะ คานธ

8

อทธพลงของการเปล/ยนแปลงทางการเมองในโปแลนด

การเปล+ยนแปลงการเมองหวรนแรงและทางเศรษฐกจในโปแลนด กบการลมสลายของระบอบ

คอมมวนสตในป ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) สงผลใหมการจดรปแบบทางประชาธปไตยท+วยโรปตอนกลางและ

ยโรปตะวนออก

การเปล+ยนแปลงโฉมหนาของยโรปในชวงปลายปค.ศ. 1980 (พ.ศ. 2523) เปนการเปล+ยนแปลง

อยางกระทนหนท+ย+งใหญเก+ยวกบภมศาสตรทางการเมองนบแตส3นสดสงครามโลกคร3 งท+ 2 การลมสลายของ

สหภาพโซเวยตซ+ งสงผลใหประเทศบรวารกระตนใหยโรปรวมเปนอนหน+งอนเดยวกน เร+มต3งแตชวงตนป

ค.ศ. 1950 (พ.ศ. 2493) การทาทายการปกครองของโซเวยตหรอความพยายามผอนความตงเครยดของกลม

ประเทศคอมมวนสตมผลกระทบตอยโรปตอนกลางและยโรปตะวนออกหลายคร3 งหลายหนจากอทธพลของ

เหตการณนองเลอดในการลกฮอของชาวฮงการในป ค.ศ. 1956 (พ.ศ. 2499) ซ+ งถกปราบลงโดยกองทพของ

โซเวยต น+นทาใหสญญาวอรซอเขามามบทบาทอกคร3 งในป ค.ศ. 1968 (พ.ศ. 2511) ในเชคโกสโลวาเกย เพ+อ

ปราบปรามการจราจลช+อ The Prague Spring มความพยายามนาสนตภาพเขามาใชเปนมาตราฐาน

ประชาธปไตยในประเทศ ตอมากไดเกดการเคล+อนไหวของประชาชนกลมใหญท+ตองการอสระภาพอน

ย+งใหญในโปแลนด ซ+ งหมายรวมถงการประทวงของคนงานในเมอง Poznan ในเดอนมถนายน ค.ศ. 1956

(พ.ศ. 2499) เหตการณในเดอนมนาคม ค.ศ. 1968 (พ.ศ. 2511) เม+อเหลาปญญาชนในวอรซอลกข3นตอตาน

การรณณรงคของรฐบาลท+ตอตานยว การปราบปรามอยางรนแรงของรฐบาลท+มตอคนงานท+ประทวงใน

เมอง Gdańsk ในเดอนธนวาคมป ค.ศ. 1970 (พ.ศ. 2513) คนงานประทวงในเมอง Radom ในเดอนมถนายน

ค.ศ. 1976 (พ.ศ. 2519) และเหตการณสดทายเม+อเดอนสงหาคม ค.ศ. 1980 (พ.ศ. 2523) เม+อคนงานทางเหนอ

กอการจราจลตอตานอยางเตมท+กบขอตกลงของหนวยงานคอมมวนสต และไดนาเสนอการรวมกนเปนหน+ง

เดยวของสหภาพทางการคา (สหภาพแรงงานเสรโซลดารต,) อยางถกตองตามกฎหมาย ในป ค.ศ. 1985 (พ.ศ.

2528) นายมคาอล กอรบาชอฟ ซ+ งขณะน3นเปนเลขานการเอกของสหภาพโซเวยต กอรบาชอฟไดแนะนา

รปแบบของการปฏรป (perestroika and glasnost) ซ+ งเปนสญญาณวาสหภาพโซเวยตเกอบถงเวลาท+ตองคน

รฐท+เปนบรวารใหเปนอสระ ป ค.ศ. 1988 (พ.ศ. 2531) รฐบาลโปแลนดไดมขอตอรองกบพรรคคอมมวนสต

ฝายคาน และมผลสรปในการประชมสนธสญญาโตะกลมโปแลนด (The Polish Round Table Agreement)

สนธสญญาอนน3 เปนหนทางไปสชยชนะการเลอกต3ง นามาซ+ งความเปนหน+งเดยวกนของโปแลนด ในป ค.ศ.

1989 (พ.ศ. 2532) ซ+ งเปนสญญาณแหงการส3นสดของสาธารณรฐประชาชนโปแลนด และนายเลค วาเลซา

ไดเปนประธานาธปดของโปแลนด การฝาฟนอปสรรคในป ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) ในโปแลนดน3 กอใหเกด

9

ปฏกรยาผลกระทบตอเน+องขามภมภาค ในฤดรอนปเดยวกนหนวยงานประชาธปไตยฝายคานในฮงการเร+ม

เจรจาเพ+อนาไปสการยอมรบรฐธรรมมนญใหมและสงผลใหคอมมวนสตสญเสยอานาจเอกสทธ� ในประเทศ

น3น ๆ

เหตการณตาง ๆในโปแลนดไดสงผลกระทบใหกบฮงการ ซ+ งไดมการเจรจาตกลงระหวางรฐบาล

และฝายคานซ+งนามาสการเปล+ยนแปลงรฐธรรมนญในเดอนตลาคม ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) ในขณะเดยวกน

มผอพยพเพ+มจากเยอรมนตะวนออกไปสสหภาพสาธารณรฐเยอรมนซ+ งสงผลใหการลมสลายของกาแพง

เบอรลนในวนท+ 9 พฤศจกายน ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) การรวมตวกนใหมของเยอรมนอยางเปนทางการ

เกดข3นเม+อวนท+ 3 ตลาคม ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) ในเดอนพฤศจกายน ป ค.ศ. 1989 (พ.ศ. 2532) เกดการ

ปฏวตของเชคโกสโลวาเกยภายใตช+อ The Czechoslovakian Velvet Revolution ไดลมลางระบอบรฐบาล

คอมมวนสตของประเทศ เม+อวนท+ 7 ธนวาคม รฐบาลบลกาเรยไดเร+มเจรจากบฝายคาน ภายหลงในเดอน

เดยวกนรฐบาลปฎวตของโรมาเนยไดปลดจอมเผดจการคอมมวนสต Nicolae Ceausescu ออกจากตาแหนง

และประหารชวต ภายในปน3นการเคล+อนไหวภายใตช+อ The Autumn of Nations ไดสงผลถงสหภาพ

โซเวยตเอง วนท+ 11 มนาคม ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) ลธวเนยไดประกาศอสระภาพ สหภาพโซเวยตได

แตกแยกในป ค.ศ. 1991 (พ.ศ. 2534) และเปล+ยนรปการปกครองเปนเครอรฐอสระซ+งในเวลาไมนานกเร+มม

ความตองการเปนอสระเตมตว สหภาพโซเวยตถกแทนท+โดยประเทศเอกราช 15 ประเทศ ซ+ งประเทศ

สวนมากไดเขารวมระบบนยมการเมองและเศรษฐกจทางตะวนตก การเคล+อนไหวหรอการปฏวต The

Autumn of Nations ไดนาไปสการส3นสดของสนธสญญาวอรซอ ขณะเดยวกนไดมการถอนหนวยทหารของ

โซเวยตในรฐบรวารของโซเวยตอยางเปนทางการ การลาถอยของกองทหารโซเวยตรวมท3งการร3อถอนฐาน

ยงจรวดขปนาวธนวเคลยสท+ตดต3งไวในประเทศน3นๆ การปฏวต The Autumn of Nations ไดลมลางระบบ

การปกครองแบบเผดจการเบดเสรจและคนอสระในการพดและประชาธปไตยใหแกอดตประเทศคอม

มวนสตท+มจดประสงคเดยวกน ประเทศสวนใหญท+เขารวมในการปฏวต The Autumn of Nations ไดเขา

รวมกบ NATO และ EU สวนประเทศอ+นอยในระหวางการเจรจาตอรองเพ+อเขารวมเปนสมาชก

10

ผลของการเรยกรองประชาธปไตยของโปแลนดจากอดตสปจจบน

ปจจบนโปแลนด ไดกลายเปนชาตสมาชกสหภาพยโรปท+แขงแกรงทางเศรษฐกจชาตหน+งไปเสย

แลว และคงปฎเสธไมไดวาการท+โปแลนดมทกวนน3ไดกเพราะเหตการณท+ประชาชนออกมาเรยกรอง

ประชาธปไตยจากรฐบาลคอมมวนสต เพ+อตองการความเทาเทยมกนในสงคม หลงจากท+โปแลนดเปนอสระ

สามารถปกครองแบบประชาธปไตยไดอยางเตมรปแบบ ทาใหประชาชนมชวตความเปนอยท+ดข3นเร+อย ๆ

และจากการสงเสรมเศรษฐกจแบบเสรทาใหโปแลนดกลายเปนหน+งในประเทศท+มเศรษฐกจดมากในยโรป

สวนเหตผลหลกของคาอธบายจากผเช+ยวชาญเร+องเศรษฐกจการเมองของโปแลนดอยท+ 3 ขอใหญ

คอ

- การเมองมเสถยรภาพ

- ประชาชนมเสรภาพ

- ความเหล+อมล3าทางเศรษฐกจไมเพ+มข3นแตคณภาพชวตโดยรวมสงข3น

ปน3 คาดหมายกนวา อตราการเตบโตทางเศรษฐกจของโปแลนดจะอยท+ 4% ข3นไป และปหนาแมวา

จะมผลกระทบจากปญหาเงนยโรและเศรษฐกจของสหภาพยโรปโดยรวม แตกยงคาดหมายวาจะเตบโตไม

นอยกวา 2.5%

น+คอความสาเรจอนนาสนใจของชาตท+เคยหายนะทางเศรษฐกจมายาวนาน และเคยเปนสงคมท+ม

ความขดแยงปะทกนอยตลอดท3งภายใน และระหวางประเทศในทะเลบอลตก ถอเปนความภาคภมใจอกคร3 ง

หน+งของชาตท+ออกแบบเศรษฐกจภายในใหมหมดหลงยคลมสลายของคอมมวนสต

แมวาอดตประเทศใตรมเงาของสหภาพโซเวยตจะยงคงไมมเศรษฐกจเช+อมโยงกบยโรปแนนแฟน

ยกเวนเยอรมน แตขอเทจจรงท+วามากกวาคร+ งหน+งของการสงออกของโปแลนดมงไปท+สหภาพยโรปแทนท+

ยโรปตะวนออก และมากกวา 1 ใน 4 ไปยงเยอรมน เขตยโร และมากกวาหน+งในส+ไปยงประเทศเยอรมน ก

สะทอนความผกพนมากข3นท+ชดเจน

การกอสรางงานสาธารณปโภค อาท ถนนวงแหวนใหม ระบบขนสงมวลชนและสะพาน ท3งใน

เมองและชานเมองเมองวอรซอว อนเปนเมองหลวงของประเทศ สะทอนวากาลงเร+มกลายเปนแหลงท+นก

ลงทนและบรษทตางชาตหล+งไหลเขาไปจบจองพ3นท+เพ+อทาธรกจจนกระท+งราคาท+ดนพงสงข3นรวดเรว มตก

11

ระฟาแหงใหมท+เปนสถาปตยกรรมสไตลอนาคตนยมปรากฏข3นหลายแหงพรอมๆ กน ในขณะท+ตวเลขผล

ประกอบการของวสาหกจตางๆ ยงไปไดสวย ชางขดแยงอยางย+งกบความอลหมานของสหภาพยโรป

โดยรวม

คนโปแลนดอายมากกวา 60 ปข3นไปจานวนมาก ยอมรบวา ปรากฏการณเชนน3 ตนไมเคยเหนมา

กอนในชวต

อาการของความม+งค+งท+เกดข3นใหมยงสะทอนไดจากโชวรมของรานคาสนคาฟมเฟอยจาก

ตางประเทศ อาท แฟช+นกชช+หรอรถยนตสปอรตเฟอรราร+ ท+มคนเดนเขาออกคกคก รวมถงการซ3อขายของ

ตลาดหลกทรพยวอรซอว ซ+ งปน3 มบรษทใหมเขาจดทะเบยนระดมทนถง 38 ราย ในชวง 3 เดอนสดทายของ

ป ดวยเงนท+ระดมไปมากกวา 2 พนลานดอลลารสหรฐฯ จนกระท+งสานกงานบญช เอรนส แอนด ยง จด

อนดบใหเปนตลาดหนท+มการระดมทนคกคกอนดบสองของโลกรองจากจนและวอลลสตรทเลยทเดยว

ในขณะท+ความตองการทนจากตางประเทศมาซ3อกจการธนาคารรฐวสาหกจยงคงมอยตอไป แตกยง

มทาทชดเจนวา พวกเขาจะไมยอมใหธนาคารจากรสเซยเขามาซ3อกจการธนาคารในโปแลนดอก เพราะ

ตองการใหหลดพนจากรมเงาของรสเซย ท+มอทธพลเหนอชาตน3มายาวนานหลายรอยป

หน+งในเหตผลของความสาเรจทางเศรษฐกจน3 เกดจากโปแลนดสามารถสรางความเช+อม+นใหนก

ลงทนภายนอกเหนวา แมการเมองในประเทศจะกระจดกระจายกน จนกระท+งตองมรฐบาลผสมตอเน+อง แต

การเลอกต3งคร3 งลาสดในเดอนตลาคมท+ผานมา รฐบาลชดเดมสามารถรกษาเกาอ3 เปนรฐบาลตอไปได กเปน

เร+องนายนดวา การเปล+ยนแปลงทางการเมองราบร+นอยางย+งนบแตการลมสลายของคอมมวนสตโซเวยต

กลมโซลดารต3 ซ+ งเปนกลมท+มแกนหลกคอสหภาพแรงงานท+เคยมสมาชกสงหลายลานคนจาก

จานวนประชากร 38 ลานคนท+วประเทศ ไดกระจายกาลงกนตามอดมการณท+แทจรงของตน เขาสกลมพรรค

การเมองท+ต3งข3นใหมกระจายตวไปหลายพรรคท+มท3งเสรนยม สงคมประชาธปไตย อนรกษนยม และรฐ

สวสดการ เปนท3งฝายคานและรฐบาล กทาใหปญหาทางการเมองถกนาไปประมวลไวในรฐสภา ไมไดอย

บนทองถนน โดยมสหภาพแรงงานโซลดารต3ยงคงมบทบาทเปนกลมพลงท+การเมองตองฟงเสยงอยหางๆ

ไมเพยงเทาน3น การออกแบบโครงสรางทางเศรษฐกจของประเทศใหม ท+ผสมผสานระบบรฐ

สวสดการแบบสแกนดเนเวยเขากบระบบเศรษฐกจเสรตามแนวของสหภาพยโรป หลงจากการปฏรป

12

โครงสรางท+เรยกวา ชอค เธอราป เม+อย+สบปกอน กทาใหเกดความสมดลในการจดการเศรษฐกจจนกระท+ง

ไมกอใหเกดภาวะเงนเฟอ และความม+งค+งกกระจายไปอยางแพรหลาย

นอกจากน3น การท+โปแลนดอยในชวงเวลาของการเปนสมาชกสหภาพยโรป แตยงไมไดเขาเปน

สวนหน+งของเงนยโร ทาใหมความไดเปรยบในอตราแลกเปล+ยน สามารถเรงการสงออกไปยงสมาชก

สหภาพยโรปมากข3น ชวยใหเศรษฐกจในประเทศและกลมทนทองถ+นแขงแกรง

หลายคนเช+อวา ภาพลกษณอนโดดเดนของการฟ3 นตวของเศรษฐกจโปแลนดจะย+งชดเจนมากข3น ใน

ระหวางการแขงขนฟตบอลยโรท+โปแลนดและยเครนจะจดรวมกนกลางปหนาน3โปแลนดกาลงมสวนชวย

ใหสหภาพยโรปมภาพลกษณท+ดข3นได

สรป

ความกลาหาญของเลค วาเลซา ในคร3 งน3นไดนาพาใหประเทศโปแลนดกลายเปนประเทศท+รงเรอง

มากในปจจบน เขาเปนบรษผนาประชาธปไตยมาสโปแลนด วรกรรมของเขาไมเพยงสงผลตอประเทศ

โปแลนดเทาน3น แตยงเปรยบไดกบการชวยเหลอประเทศอ+นดวย เพราะชวงน3นหลายประเทศในยโรปตกอย

ภายใตอานาจคอมมวนสตของสหภาพโซเวยต การประทวงรฐบาลและเรยกรองอสรภาพ สนตภาพใน

โปแลนดไดจดประกายใหประเทศอ+น ๆ กลาท+จะเรยกรองอสระใหตนเองเชนกน แมเขาจะเปนเพยงแคชน

ช3นแรงงานธรรมดา เกดมาในครอบครวท+ไมไดร+ ารวยเทาใดนก แตเขากลบมจตใจท+กลาหาญ และเสยสละ

เพ+อเพ+อนมนษยท3งปวง น+นไมใชเปนส+งท+จะมในตวของมนษยทกคน ซ+ งถอเปนคณสมบตท+นายกยองเปน

อยางย+ง

13

บรรณานกรม

1. สวนย ภรณวลย. มรดกทางความคดของสหภาพแรงงานโซลดารต,. กรงเทพฯ : ศกดโสภาการพมพ,

2525

2. โอกาสของโปแลนด. สบคนวนท+ 9 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.kaohoon.com/daily/index.php?option=com_content&view=article&id=16646&Itemid

=137

3. ประวตศาสตรของประเทศโปแลนด. สบคนวนท+ 10 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.bangkok.polemb.net/index.php?document=114

4. นกายโรมนคาทอลค. สบคนวนท+ 27 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8

%B2%E0%B8%A2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99%E

0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%

81

5. ทาความรจกกบศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลค. สบคนวนท+ 27 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.catholicthailand.com/catholic-article/view.php?page=1&id=16

6. ภาพชวตวาเลซา. สบคนวนท+ 11 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.dailyworldtoday.com/newsblank.php?news_id=12777

7. Lech Walesa (เลค วาเลซา). สบคนวนท+ 10 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.thaigoodview.com/node/47418

8. LECH WALESA :บคคลสาคญของโลกศตวรรษท: 21ท:โปแลนดม2ทานคอ JPIIและ เลค วาเลซา.

สบคนวนท+ 17 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=soubirous&month=14-07-

2007&group=1&gblog=33

9. Lech Wałęsa. สบคนวนท+ 17 ธนวาคม, 2554, จาก

http://en.wikipedia.org/wiki/Lech_Wa%C5%82%C4%99sa

14

10. The Nobel Peace Prize 1983 Lech Walesa. สบคนวนท+ 17 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1983/walesa-bio.html

11. Lech Walesa. สบคนวนท+ 17 ธนวาคม, 2554, จาก

http://www.moreorless.au.com/heroes/walesa.html

12. Lech Walesa. สบคนวนท+ 27 ธนวาคม, 2554, จาก http://www.thefamouspeople.com/profiles/lech-

walesa-54.php