www.ecovarna.info Брой 43, година XII, Октомври, 2013 г., Цена 0.50 лв.Информационен бюлетин на ОЦОСУР, фондация „МЕЙДЕЙ“, МК „Приятели на морето“

Ще позволим ли да завърши в инсинератора?

Пътят на опаснитеболнични отпадъци

×åòèðè äíè íà ïàëàòêè,ñëúí÷åâà áàíÿ è ðåöèêëèðàíàçåìíà ïåù. Òîâà ëÿòî 36 ìëàäåæèâëÿçîõà â åäèí ñúâñåì ðàçëè÷åíñâÿò, äàëå÷å îò áåòîíîâèÿ ãðàä.Èíèöèàòèâàòà å íà Îáùåñòâåíèÿöåíòúð çà îêîëíà ñðåäà è óñòîé-÷èâî ðàçâèòèå. Òÿ ñå ðåàëèçèðà ïîïðîåêò „Äàëå÷å îò áåòîíîâèÿãðàä”, ôèíàíñèðàí ïî ïðîãðàìà„Ìëàäåæòà â äåéñòâèå 2007-2013ã.”.

Ôîòîðåïîðòàæîò íåîáèêíîâåíàòà

âàêàíöèÿíà ñòð. 6 è 7

Òå ñà òîêñè÷íè, êàíöåðîãåííè,èíôåêöèîçíè, ðàçÿæäàùè è åêîòîê-ñè÷íè. Òàêà íàé-îáùî îïðåäåëÿòñïåöèàëèñòèòå îòïàäúöè, êîèòî ñåãåíåðèðàò â ëå÷åáíèòå è çäðàâíèòåçàâåäåíèÿ (áîëíèöè, êëèíèêè, ïà-òîëîãè÷íè îòäåëåíèÿ, öåíòðîâå çàñïåøíà ìåäèöèíñêà ïîìîù, öåíò-ðîâå çà òðàíñôóçèîííà õåìàòîëî-ãèÿ, ëå÷åáíèòå çàâåäåíèÿ çà ñòàöè-îíàðíà ïñèõè÷íà ïîìîù, äîìîâåòåçà ìåäèêîñîöèàëíè ãðèæè, òúêàí-íè áàíêè, äèàëèçíè öåíòðîâå, äèñ-ïàíñåðè, õîñïèñè è âñè÷êè ëå÷åá-íè çàâåäåíèÿ çà èçâúíáîëíè÷íà ïî-ìîù, ìåäèöèíñêè èçñëåäîâàòåëñêèöåíòðîâå, èíñòèòóòè, èíñïåêöèè,âåòåðèíàðíè êëèíèêè…).

Ãîëÿìà ÷àñò îò òåçè îòïàäúöè ñåèçãàðÿò â èíñèíåðàòîðè, ïðå-âðúùàéêè ñå â îùå ïî-òîêñè÷íè ïå-ïåë è äèì.  äèìíèòå ãàçîâå îò èç-ãàðÿíåòî íà áîëíè÷íèòå îòïàäúöèñå ñúäúðæàò êèñåëèííè õàëàãåíîâî-äîðäè, ñåðíè îêñèäè è äð.  êîì-ïîíåíòíèÿ ñúñòàâ âëèçàò è ìíîãî-áðîéíè ìåòàëè, íÿêîè îò êîèòî ñàòîêñè÷íè. Ìåòàëíèòå îêñèäè ñàñúñòàâíà ÷àñò îò ïåïåëòà, ïîëó÷åíà

ïðè èçãàðÿíåòî íà áîëíè÷íèòå îò-ïàäúöè.

Äîðè è íàé-òåõíîëîãè÷íî íà-ïðåäíàëèòå èíñèíåðàòîðè îñâî-áîæäàâàò ñòîòèöè ðàçëè÷íè îïàñ-íè îñòàòú÷íè ïðîäóêòè, âêëþ÷è-òåëíî äèîêñèíè, òåæêè ìåòàëè, õà-ëîãåíèðàíè îðãàíè÷íè ñúåäèíåíèÿïîä ôîðìàòà íà òîêñè÷íè åìèñèèâúâ âúçäóõà, ïðàõîâè ÷àñòèöè è ïå-ïåë.  îòïàäúöèòå îò õóìàííàòà èâåòåðèíàðíàòà ìåäèöèíà ñëåäâà äàñå àíàëèçèðàò êîíöåíòðàöèèòå íàåëåìåíòèòå ôëóîð, õëîð, áðîì, éîäè ñÿðà. Èìåííî òå ñà â îñíîâàòà íàêèñåëèííèòå õàëàãåíîâîäîðäè,ñåðíè îêñèäè è äð., êîèòî ñåñúäúðæàò â äèìíèòå ãàçîâå îò èç-ãàðÿíåòî íà áîëíè÷íèòå îòïàäúöè.

Èíñèíåðàòîðèòå íå ïðîñòî ñàîïàñíè çà çäðàâåòî íà æèòåëèòå îòðàéîíà, â êîéòî ñå íàìèðàò. Ðåäè-öà àâòîðèòåòíè àìåðèêàíñêè îðãà-íèçàöèè çàÿâÿâàò, ÷å òå èìàò ñúùå-ñòâåíèÿ ïðèíîñ çà ãëîáàëíîòî çà-òîïëÿíå, ò.å. çàñòðàøàâàò åêîðàâíî-âåñèåòî íà öÿëàòà ïëàíåòà.

Ñúùåñòâóâàíåòî íà èíñèíåðàòî-ðè å õàðàêòåðíî çà ðàéîíè ñ ïî-

íèñúê ñòàíäàðò íà æèâîò íà íàñåëå-íèåòî. Äî ïðèåìàíåòî íà Áúëãàðèÿâ ÅÑ, ó íàñ ñúùåñòâóâàò 44 èíñòàëà-öèè çà èçãàðÿíå íà îòïàäúöè îò ëå-÷åáíèòå çàâåäåíèÿ (ò. íàð. ñìåòîãîð-íè). Òå íå îòãîâàðÿò íà íîðìàòèâíè-òå èçèñêâàíèÿ, à èíâåñòèöèèòå â ïðå-÷èñòâàòåëíè ñúîðúæåíèÿ ñà òâúðäåãîëåìè è íå ñå îêàçâàò ïî ñèëèòå íàîïåðàòîðèòå.

 ñúîòâåòñòâèå ñ ïîåòèòå îò ñòðà-íàòà àíãàæèìåíòè ïðè âëèçàíåòî íèâ Åâðîïåéñêèÿ ñúþç â êðàÿ íà 2006 ã.å ïðåóñòàíîâåíà åêñïëîàòàöèÿòà íà42 îò èíñèíåðàòîðèòå. Îñòàâàò äàôóíêöèîíèðàò ñàìî äâà, ðàçïîëàãà-ùè ñ ïî-ìîäåðíè î÷èñòèòåëíè ñúîðú-æåíèÿ – â Àëåêñàíäðîâñêà áîëíèöàè âúâ Âîåííî ìåäèöèíñêà àêàäåìèÿâ ñòîëèöàòà. Òå èçãàðÿò îêîëî 1200 t/y îòïàäúöè, êàêòî îò ëå÷åáíèòå çàâå-äåíèÿ íà òåðè-òîðèÿòà íà Ñòîëè÷íàîáùèíà, òàêà è îò äðóãè ðåãèîíè íàñòðàíàòà, ïðåäèìíî îò ÞãîçàïàäíàÁúëãàðèÿ. Ñïîðåä Íàöèîíàëåí äîê-ëàä çà ñúñòîÿíèåòî è îïàçâàíåòî íàîêîëíàòà ñðåäà â Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿîò 2011 ã., 76 % îò îáðàçóâàíèòå îïàñ-íè áîëíè÷íè îòïàäúöè â öÿëàòà ñòðà-

íà ïðåç 2009 ã. ñà èçãîðåíè.Ïðåç íîåìâðè 2011 ã. çàðàäè íå-

èçïúëíåíèå íà åêîëîãè÷íèòå íîð-ìè å çàòâîðåíà è èíñòàëàöèÿòà çàòðåòèðàíå íà îïàñíè áîëíè÷íè îò-ïàäúöè êúì Âîåííî ìåäèöèíñêààêàäåìèÿ. Ïåò ãîäèíè ñëåä ïðèåìà-íåòî íà åâðîäèðåêòèâèòå â òàçè îá-ëàñò, ðîäíèòå åêîèíñïåêòîðè óñòà-íîâÿâàò ëèïñàòà íà ñèñòåìà çà èç-ìåðâàíå íà çàìúðñÿâàíåòî íà âúçäó-õà. Îïåðàòîð íà èíñèíåðàòîðà åôèðìà “Ìåäèêîì” ÅÎÎÄ. Ïðîâåð-êàòà íà èíñèíåðàòîðà êúì ÂÌÀ åíàïðàâåíà ñëåä ïîñòúïèëè æàëáè âñòîëè÷íàòà åêîèíñïåêöèÿ çà çàìú-ðñÿâàíå íà àòìîñôåðíèÿ âúçäóõ âðàéîíà íà àêàäåìèÿòà.

Åêñïåðòè â îáëàñòòà ïðèçíàâàò,÷å ãîëåìèÿò áðîé ÷àñòíè êëèíèêèè êàáèíåòè (ëåêàðñêè, çúáîëåêàðñ-êè, âåòåðèíàðíè ëå÷åáíèöè è äð.)òðóäíî ñå îáõâàùàò â ñèñòåìà çà ðå-ãóëÿðíî ñúáèðàíå íà îïàñíèòå îò-ïàäúöè, òúé êàòî íå ïîäàâàò àêòó-àëíà èíôîðìàöèÿ çà ãåíåðèðàíèòåêîëè÷åñòâà è êà÷åñòâà íà îïàñíèòåîòïàäúöè.

Ïðîäúëæàâà íà ñòðàíèöà 4

2брой 43 Ìëàäè èäåè

Áåçïëàòåí ãðàäñêè òðàíñïîðò,êîéòî ñå äâèæè ñ áèîãîðèâî è Ïàð-ëàìåíò ñ îòâîðåíè âðàòè, â êîéòîâñåêè ãðàæäàíèí äà èìà ïðàâî äàâëåçå è èçðàçè íà ãëàñ èäåÿòà ñè.Âåðîÿòíî òîâà ùÿõà äà áúäàò ÷àñòîò ïðèâèëåãèèòå íà åâðîïåéñêèòåãðàæäàíè, â òîâà ÷èñëî è íà áúëãà-ðèòå, àêî äíåøíèòå äåöà áÿõà íàìÿñòîòî íà ïîëèòèöèòå. Ïîíå òîâàîáåùàõà ìëàäèòå ïî âðåìå íà åäèí,ïðèëè÷àù äîñóù íà èñòèíñêè ïðå-äèçáîðåí äåáàò çà Åâðîïåéñêè ïàð-ëàìåíò. Äèñêóñèÿòà ñå ïðîâåäå âúâÂàðíåíñêàòà òúðãîâñêà ãèìíàçèÿ„Ã. Ñ. Ðàêîâñêè“ â ðàìêèòå íà åâ-ðîïåéñêàòà èíèöèàòèâà „ÌëàäèÈäåè çà Åâðîïà“. Òÿ áåøå îðãàíè-çèðàíà îò Îáùåñòâåíèÿ öåíòúð çàîêîëíà ñðåäà è óñòîé÷èâî ðàçâèòèå(ÎÖÎÑÓÐ). È çà äà íå áúäàò àíà-

ëîãèèòå åäíî êúì åäíî, ó÷åíèöèòåñå áîðèõà çà 8 ìåñòà, íî â Åâðîïàð-ëàìåíò 2030-òà. Ó÷àñòâàõà îáùî 12êàíäèäàò åâðîäåïóòàòè îò òðè ïî-ëèòè÷åñêè ôîðìàöèè – Ïàðòèÿ„Çåëåíà Åâðîïà”, Ïàðòèÿ íà ïðî-ãðåñèâíîòî ðàçâèòèå (ÏÏÐ) è„Óìíè èäåè çà Åâðîïà”. Êàòî â ðå-àëíàòà ïîëèòèêà, èìàøå ïðåäâàðè-òåëíè ñîöèîëîãè÷åñêè ïðîó÷âàíèÿè ïðîãíîçè. Òå ïîêàçàõà, ÷å „Çåëå-íèòå” âîäÿò ñ 40% ïðåä îñòàíàëè-òå.  ïðîöåñà íà äåáàòà è ïî âðåìåíà èçáîðèòå, ðåçóëòàòèòå ñå ïðå-îáúðíàõà.

Ïî âðåìå íà ïóáëè÷íèÿ äåáàò îò„Çåëåíà Åâðîïà“ îáåùàõà äà ðàáî-òÿò çà íàìàëÿâàíå íà âðåäíèòååìèñèè â àòìîñôåðàòà, ðåöèêëèðà-íå íà îòïàäúöèòå, íàìàëÿâàíå öå-íàòà íà òîêà, êàêòî è ïî-åâòèí

äîñòúï äî îáðàçîâàíèå, ìåäèöèíàè ãðàäñêè òðàíñïîðò. Îò „Óìíèèäåè çà Åâðîïà“ áÿõà îùå ïî-ðàäè-êàëíè, êàòî ïðåäëîæèõà äèðåêòíîáåçïëàòåí ãðàäñêè òðàíñïîðò, êîé-òî ñå äâèæè ñ áèîãîðèâî, êàêòî èÏàðëàìåíò ñúñ ñâîáîäåí äîñòúï çàãðàæäàíèòå. Ó÷åíèöèòå ïîìå÷òà-õà è çà èçãðàæäàíå íà îáùîåâðî-ïåéñêà æï ìðåæà, êàòî íà÷èí çàíàìàëÿâàíå âðåäíèòå åìèñèè îòàâòîìîáèëíèÿò òðàíñïîðò. Ìîòîòîíà ïîëèòè÷åñêàòà ôîðìàöèÿ áåøå„Åâðîïååöúò çàñëóæàâà ïîâå÷å”.

Îò „Ïàðòèÿ íà ïðîãðåñèâíîòîðàçâèòèå“ (ÏÏÐ), êîÿòî ïðåèìåíó-âàõà íà øåãà „ÏèÏåÐà”, çàÿâèõà, ÷åùå ïîñòàâÿò äàò÷èê- ôèëòðè íà êî-ìèíèòå íà çàâîäèòå. Òàêà ïðè âñÿ-êî ïðåâèøåíèå íà åìèñèèòå âðåä-íè âåùåñòâà, ïðåäïðèÿòèåòî ùå

Безплатен градски транспортИзбори за Европарламент 2030 г.

áúäå çàñè÷àíî è ùå ïëàùà ãëîáè.Îòòàì ùåëè äà äîéäàò è ïàðèòå çàèíâåñòèöèè â íîâè áèîãîðèâà, êî-èòî äà íå çàìðúçâàò ïðåç çèìàòà èäà áúäå âúçìîæíî öåëîãîäèøíîòîèì èçïîëçâàíå. Êàíäèäàò-äåïóòà-òèòå îáåùàõà ïîâå÷å âåòðîãåíåðà-òîðè è ñëúí÷åâè ïàíåëè, êàêòî èïîäïîìàãàíå îáðàçîâàíèåòî íàíàé-áåäíèòå.

Êàòî ïðè èñòèíñêè ïðåäèçáîðåíäåáàò èìàøå æóðíàëèñòè, ïóáëèêàè ïðîòåñòèðàùè åêîëîçè. Âñè÷êèòå îáñèïâàõà ñ âúïðîñè áúäåùèòåïîëèòèöè. „Êàê ùå ñïðåòå âúãëå-ðîäíèòå åìèñèè?”, Îòêúäå ùå âçå-ìåòå ïàðè?”, „Êàê ñìÿòàòå äà ïîä-ïîìîãíåòå çåìåäåëèåòî?”, „È âèåëè èìàòå ñïîíñîðè êàòî äðóãàòàïàðòèÿ?!”….

Èìàøå àíêåòíè êàðòè, áþëåòè-íè, ïðåäèçáîðíè ðåêëàìíè ìàòåðè-àëè.  êðàéíà ñìåòêà ðåçóëòàòèòåîò ãëàñóâàíåòî íà ïóáëèêàòà ïîêà-çàõà, ÷å íÿìà íèòî åäíà ïàðòèÿ ñìíîçèíñòâî.  Åâðîïàðëàìåíòà îòÁúëãàðèÿ âëÿçîõà ïî òðèìà äóøè îòÏÏÐ è „Çåëåíà Åâðîïà” è äâàìà îò„Óìíè èäåè çà Åâðîïà”.

„Áåøå ìíîãî õóáàâî! Çàáàâëÿâàõ-ìå ñå! Íÿìà çíà÷åíèå êîé ñïå÷åëè.Äîâîëíè ñìå îò ðåçóëòàòè è ñìåãîòîâè äà ãî ïîâòîðèì”, âúçêëèê-íà â êðàÿ åäèí îò ìëàäèòå êàíäè-äàò-äåïóòàòè.

„Àêî ïîëèòèöèòå èñêàò äà ñàäîáðè, òå òðÿáâà äà ñà ÷åñòíè. Àâèå ãî ìîæåòå”, îáúðíà ñå êúì äå-öàòà Ïåòêî Êîâà÷åâ îò ÏÏ „Çåëå-íèòå”, êîéòî íàáëþäàâà öåëèÿ äå-áàò. „Ñòàðàéòå ñå äà áúäåòå ÷åñò-íè, çàùîòî õîðàòà ðàçáèðàò òîâà èâè ïîîùðÿâàò èëè íàêàçâàò”,ïîñúâåòâà ãè Êîâà÷åâ.

Äàðèíà Èâàíîâà, åêñïåðò îò äè-ðåêöèÿ „Ìëàäåæêè äåéíîñòè èñïîðò” â îáùèíà Âàðíà ïúê èì ðàç-êðè èñòèíñêèÿ ñìèñúë íà äóìàòàåêñïåðò: „Òîâà å ÷îâåê, êîéòî å íà-ïðàâèë âñè÷êè âúçìîæíè ãðåøêè âîáëàñòòà, â êîÿòî ðàáîòè”. È ãèïîîùðè: „Íå ñå ñòðàõóâàéòå äàáúðêàòå! Âúðâåòå ïî ïúòåêàòà, ïîêîÿòî ñòå ñè èçáðàëè! Âñÿêà âàøàìàëêà êðà÷êà å ÷àñò îò íàøåòîîáùî áúäåùå.”

Социолози представиха предварителни резултати, които в последствие не се оправдаха.

Ученицитебяха развилисвоите идеинагледно, зада са по-разбираеми запубликата.

3 брой 43Ìëàäè èäåè

и Парламент с отворени врати

Âàðíåíñêàòà òúðãîâñêà ãèìíàçèÿ „Ã.Ñ.Ðàêîâñêè” è Îáùåñòâåíèÿöåíòúð çà îêîëíà ñðåäà è óñòîé÷èâî ðàçâèòèå (ÎÖÎÑÓÐ) ðàáîòèõà âúðõóðàçâèòèåòî íà èíîâàòèâíè èäåè, êîèòî äà ïîñðåùíàò áúäåùèòå åíåð-ãèéíè íóæäè íà Åâðîïà. Îò 30 ñåïòåìâðè ó÷åíèöè îò ãèìíàçèÿòà ïðå-êàðàõà ïåò äíè, äèñêóòèðàéêè âúïðîñè çà åíåðãèéíèòå èçòî÷íèöè íàóòðåøíèÿ äåí. Îò êúäå ùå âçèìàìå åíåðãèÿ, êîãàòî âñè÷êè àòîìíè öåí-òðàëè áúäàò çàòâîðåíè è êîãàòî âñè÷êè åñòåñòâåíè ãîðèâà ñà èç÷åðïà-íè? Êîè åíåðãèéíè èçòî÷íèöè íàé-äîáðå îòãîâàðÿò íà íóæäèòå íà îá-ùåñòâîòî, êàòî ñúùåâðåìåííî ùàäÿò îêîëíàòà ñðåäà? Êàêâè ùå áúäàòèçèñêâàíèÿòà íà óòðåøíèòå ïîòðåáèòåëè íà åíåðãèÿ êúì åíåðãèéíèòåäîñòàâ÷èöè? Êàê ïðîìåíèòå â åíåðãèéíèÿ ïàçàð ùå ñå îòðàçÿò íà îá-ùåñòâîòî – è îáðàòíîòî? Çàåäíî ñ ÎÖÎÑÓÐ, ìëàäåæèòå ñå èçïðàâèõàïðåä òåçè è äðóãè âúïðîñè, êàòî ÷àñò îò ïàíåâðîïåéñêàòà èíèöèàòèâàçà ìëàäåæêî ó÷àñòèå „Ìëàäè èäåè çà Åâðîïà”. Ïðåäèçáîðíèÿò äåáàòáåëÿçà êóëìèíàöèÿòà íà ïåòòå âïå÷àòëÿâàùè çà ó÷åíèöèòå äíè, èçïúëíå-íè ñ äèñêóñèè è îáñúæäàíèÿ ïî íàáîëåëèòå åêîëîãè÷íè ïðîáëåìè íàäíåøíèÿ äåí.

„Ìëàäè èäåè çà Åâðîïà” å èíèöèàòèâà íà ôîíäàöèÿòà Ðîáúðò Áîø,ïðåäíàçíà÷åíà çà ó÷åíèöè ìåæäó 15 è 18 ãîäèíè. Èíèöèàòèâàòà ñúçäà-âà ïàíåâðîïåéñêà ìðåæà, êîÿòî äàâà íà ìëàäèòå õîðà îò Åâðîïåéñêèÿñúþç âúçìîæíîñò äà ó÷àñòâàò àêòèâíî â äèàëîã çà áúäåùåòî íà Åâðîïà. ðàìêèòå íà ïåòäíåâíàòà ïðîåêòíà ñåäìèöà ó÷åíèöèòå ðàçâèâàò èäåèçà ïëàíîâå çà óñòîé÷èâî ðàçâèòèå, êîèòî äà ïîñðåùíàò áúäåùèòå íóæ-

äè íà Åâðîïà. Íàé-äîáðèòå îò òåçè èäåè îò öÿëà Åâðîïà ùå áúäàò îáå-äèíåíè â îáù ïëàí çà äåéñòâèå – „Íîâà Åíåðãèÿ çà Åâðîïà” – êîéòî ùåáúäå ïðåäñòàâåí íà íàñòîÿùîòî è áúäåùî Ïðåäñåäàòåëñòâà íà ÅÑ, êàê-òî è íà âçåìàùèòå ðåøåíèÿ â Áðþêñåë.

Ðàáîòàòà íà ó÷åíèöèòå â ðàìêèòå íà ïåòäíåâíàòà ïðîåêòíà ñåäìèöàå ïîäêðåïåíà îò åêñïåðòè îò ïîëèòè÷åñêèòå ñðåäè, íåïðàâèòåëñòâåíèÿñåêòîð è ïóáëè÷íà àäìèíèñòðàöèÿ. Ïðîåêòíàòà ñåäìèöà ñå ïðîâåäåâúâ âñè÷êè 27 ñòðàíè-÷ëåíêè íà ÅÑ, êàòî Âàðíà ðàáîòè äèðåêòíî, âïîñòîÿííà îíëàéí êîíôåðåíòíà âðúçà è îáìåí íà èíôîðìàöèÿ ñ óíãàð-ñêî ó÷èëèùå â Áóäàïåùà. Æèâàòà âðúçêà ïî èíòåðíåò ñ ïàðòíüîðñêîòîó÷èëèùå â Óíãàðèÿ äîïúëíèòåëíî ïîäñèëè ðàáîòàòà íà ìëàäåæèòå âìåæäóíàðîäåí êîíòåêñò.

Öåëòà íà ïðîåêòà å: äà ïðîâîêèðà åíòóñèàçúì ñðåä åâðîïåéñêàòàìëàäåæ, êàòî ÿ àíãàæèðà â ñìèñëåí äèàëîã è é äàäå âúçìîæíîñò çàñúçäàâàíå íà ñîáñòâåíà âèçèÿ çà Åâðîïà. Îò ñâîåòî íà÷àëî ïðåç 2008 ã.,ïîâå÷å îò 2200 ìëàäè õîðà îò 26 åâðîïåéñêè ñòðàíè ñà âçåëè ó÷àñòèå âïðîåêòíèòå ñåäìèöè, êàòî ÷àñò îò „Ìëàäè èäåè çà Åâðîïà”.

Ïðåç 2013 è 2014 ã. ùå áúäå èçãîòâåí Åâðîïåéñêè ïëàí çà äåéñòâèå“Íîâà Åíåðãèÿ çà Åâðîïà”. Ïëàíúò ùå áúäå ñúñòàâåí îò ðåçóëòàòèòå îòïðîåêòà îò ðàçëè÷íèòå åâðîïåéñêè äúðæàâè. Òîé ùå áúäå èçðàáîòåí îòìåæäóíàðîäíà ãðóïà îò ó÷àñòíèöè â „Ìëàäè èäåè çà Åâðîïà”. Ìåæäó-íàðîäíà äåëåãàöèÿ îò ó÷àñòíèöè ùå ïðåäñòàâè Ïëàíà çà äåéñòâèå ïðåäâçåìàùèòå ðåøåíèÿ â ÅÑ ïî âðåìå íà äâå ñúáèòèÿ â Áðþêñåë.

Кандидатите за евродепутати от ”Умни идеи за Европа„ предложи-ха изграждане на общоевропейска жп мрежа, като начин за намаляваневредните емисии от автомобилният транспорт.

Като при истински предизборен дебат имаше журналисти, публика и дори протестиращи еколози, които издигнаха плакати с искания.

От ”Зелена Европа„ обещаха да работят за намаляване цената на тока, кактои по-евтин достъп до образование, медицина и градски транспорт.

4брой 43 Тема на броя

Илиян Илиев, ръководител на проект ”Как се управляват опасните болнични отпадъци във Варна“:

Даването на инсинераторите в

- Ã-í Èëèåâ, çàïî÷íàõòå çàñ-òúïíè÷åñêà êàìïàíèÿ, çàåäíî ñìëàäè õîðà âúâ Âàðíà, çà ïî-åôåêòèâíî óïðàâëåíèå íà áîë-íè÷íèòå îòïàäúöè. Èñêàòå òå äàñå îáðàáîòâàò â àâòîêëàâè âúââñÿêà áîëíèöà, à íå äà ñå èçãà-ðÿò â èíñèíåðàòîðè. Çàùî?

- Àâòîêëàâíèòå ñèñòåìè ñà åäíà

îò àëòåðíàòèâèòå íà èçãàðÿíåòî. Âòÿõ îòïàäúöèòå ñå îáåçâðåæäàò ñïàðà ïîä íàëÿãàíå. Ïàðàòà óáèâàâñè÷êè ìèêðîáè, áåç äà ñå îòäåëÿòîïàñíè ãàçîâå, êàêòî ïðè èçãàðÿ-íåòî. Äðóãè òàêèâà ñèñòåìè ñàìèêðîâúëíîâèòå. Òåçè ñèñòåìè ñàìíîãî äîáðå ïîçíàòè íà áîëíè÷íè-òå. Òÿõíàòà åôèêàñíîñò çàâèñè îòäîáðå îðãàíèçèðàíà è ðåàëèçèðà-íà ñèñòåìà çà ðàçäåëíî ñúáèðàíåíà îòïàäúöèòå. Àêî çäðàâíèòå è ëå-÷åáíèòå çàâåäåíèÿ èìàò äîáðå ôóí-êöèîíèðàùè ñèñòåìè çà ðàçäåëíîñúáèðàíå íà îòïàäúöèòå, êîëè÷å-ñòâîòî íà îïàñíèòå ùå áúäå ñâåäå-íî äî 5% îò îáùîòî êîëè÷åñòâî íàáîëíè÷íèòå îòïàäúöè. Çà òîâà åäíàîò öåëèòå íà êàìïàíèÿòà íè å äàïëåäèðàìå êúì åêèïà ðàçðàáîòâàùÎïåðàòèâíà ïðîãðàìà 2014-2020„Ðåãèîíè è ðàñòåæ“ íà Ñòðóêòóð-íè ôîíäîâå íà ÅÑ, äà çàïèøå âÏðèîðèòåòíà îñ 3: „Ðåãèîíàëíàçäðàâíà èíôðàñòðóêòóðà“, ÷å ñðåä-ñòâàòà ìîãàò äà áúäàò èçïîëçâàíèîò ëå÷åáíèòå çàâåäåíèÿ çà ïîäîáðÿ-

âàíå ñèñòåìèòå ñè çà óïðàâëåíèåè îáåçâðåæäàíå íà îòïàäúöèòå ñè.Äà ñïîìåíåì ñàìî ÷å ïî òàçè ïðî-ãðàìà ñå ïðåäâèæäà äà ñå èçïîëç-âàò ïîâå÷å îò 46 ìëí. eâðî.

- À êîëêî îòïàäúöè èçõâúðëÿòâ ìîìåíòà áîëíèöèòå âúâ Âàð-íà?

- Ñïîðåä ñòàòèñòèêàòà, ìåäè-öèíñêèòå çàâåäåíèÿ âúâ Âàðíà èç-õâúðëÿò îêîëî 300 ò îòïàäúê íà ãî-äèíà. Òîâà ñà ñïðèíöîâêè, áèíòî-âå, ìàðëè è ïð. Àêî òå ñå ñìåñÿò ñáèîëîãè÷åí ÷îâåøêè îòïàäúê, âå÷åñòàâà èíôåêöèîçåí è îïàñåí. Àêîîáà÷å ñå ðàçäåëÿò, îïàñíèòå îò-ïàäúöè îñòàâàò 5%. Ñàìè ìîæåòåäà íàïðàâèòå ñìåòêà - íà 300 ò. 5%ñà 15 òîíà. Ìîæå äà ñå îêàæå, ÷åäîðè ïðè ïîñòèãàíåòî íà ïî-ìàë-êà åôåêòèâíîñò â ðàçäåëíîòîñúáèðàíåq íåîáõîäèìîñòòà îò èç-ãðàæäàíåòî íà íîâè èíñèíåðàòîð-íè ìîùíîñòè äà å íåíóæíà.

- À êîé âñúùíîñò òðÿáâà äà ãèðàçäåëÿ?

- Ïðèíöèïúò å – âñåêè ó÷àñòâà â

ðàçäåëÿíåòî – îò ëåêàðÿ äî ñàíè-òàðêàòà. Âñåêè òðÿáâà äà çíàå, ìà-òåðèàëèòå, ñ êîèòî ðàáîòè, êàêòðÿáâà äà ñå ðåöèêëèðàò.

- À ïðàâè ëè ñå âñúùíîñòòîâà?

- Äî êîëêîòî èìàì ñâåäåíèÿ âëå÷åáíèòå çàâåäåíèÿ èìà íÿêàêâèôîðìè íà ðàçäåëíî ñúáèðàíå. Ïîçàêîí âñÿêà áîëíèöà èìà ïðîãðà-ìà çà óïðàâëåíèå íà îòïàäúöèòå. íåÿ å çàïèñàíî êîé îòïàäúê êàêòðÿáâà äà ñå ðåöèêëèðà. Êîè áîë-íèöè ãî ïðàâÿò è êàê å îáåêò íàïðîó÷âàíå ïî ïðîåêòà „Êàê ñå óï-ðàâëÿâàò îïàñíèòå áîëíè÷íè îò-ïàäúöè âúâ Âàðíà”, êîéòî áå ôè-íàíñèðàí îò îáùèíà Âàðíà.

- Êàêâî Âè ïðèòåñíÿâà â ñõå-ìàòà, ïî êîÿòî ñå îáåçâðåæäàòáîëíè÷íèòå îòïàäúöè â ìîìåí-òà?

- Èíâåñòèöèîííèòå íàìåðåíèÿíà ðàçëè÷íè ôèðìè íàé-âå÷å çàíè-ìàâàùè ñå ñ îòïàäúöè äà èçãðàæ-äàò èíñèíåðàòîðè. Ïî ñèëíîòî ìèïðèòåñíåíèå å, ÷å ÌÎÑ ìíîãî ëåñ-

Ñàìî ìîæå äà ñå ãàäàå êúäå îòè-âàò òå – íà ñìåòèùåòî, çàåäíî ñ áè-òîâàòà ñìåò, â èíñèíåðàòîðè çà ãî-ðåíå íà ïðîìèùëåíè îòïàäúöè, êàê-âèòî ñúùåñòâóâàò â èíäóñòðèàëíè-òå çîíè, èëè â àâòîêëàâíè ñèñòåìè,êàêâèòî ñå èçãðàæäàò â íÿêîè ãîëå-ìè áîëíèöè ñëåä çàêðèâàíå íà èí-ñèíåðàòîðèòå. Âñÿêî ëå÷åáíî çàâå-äåíèå â ñòðàíàòà ïî ïðèíöèï òðÿá-âà äà ïðèòåæàâà óòâúðäåíà ïðîãðà-ìà çà óïðàâëåíèå íà îòïàäúöè è äàèìà ñêëþ÷åí äîãîâîðè ñ òðàíñïîð-òíà ôèðìà çà ïðåäàâàíå íà îòïàäú-öèòå çà ïîñëåäâàùî òðåòèðàíå.

 ìîìåíòà â Áúëãàðèÿ ðàáîòèåäèí åäèíñòâåí èíñèíåðàòîð â áîë-íèöà – òîçè â Àëåêñàíäðîâñêà. Òîéå ñ êàïàöèòåò - 400 êã/÷ òâúðäè îò-ïàäúöè è 100 ë/÷ òå÷íè. Îïåðàòîðíà ñúîðúæåíèåòî å Ïðåäïðèÿòèåòîçà óïðàâëåíèå íà äåéíîñòèòå ïîîïàçâàíå íà îêîëíàòà ñðåäà (ÏÓÄÎ-ÎÑ), ò.å. çâåíî, êîåòî å äèðåêòíî ïîäøàïêàòà íà êîíòðîëíèÿ îðãàí – Ìè-íèñòåðñòâîòî íà îêîëíàòà ñðåäà èâîäèòå. Îñòàâà ñàìî äà ãàäàåì äàëèåêîâåäîìñòâîòî â òîçè ñëó÷àé èç-ïúëíÿâà ñúâåñòíî è áåçïðèñòðàñò-íî êîíòðîëíèòå ñè ôóíêöèè.

Ñïîðåä íàöèîíàëíèÿ ïëàí çà óï-ðàâëåíèå íà îòïàäúöèòå, îñâåí âÑîôèÿ, ïîäîáíè èíñèíåðàòîðèòðÿáâà äà ñå èçãðàäÿò â Ïëîâäèâ,Âàðíà è Ïëåâåí, ïëþñ äâå äîïúë-íèòåëíî îáðàáîòâàùè àâòîêëàâíèñèñòåìè â Áëàãîåâãðàä è Ñòàðà Çà-ãîðà.

Êàêâî ñå ñëó÷âà âñúùíîñò? Ïëîâ-äèâ ñòðîè èíñèíåðàòîð çà èçãàðÿíåíà áîëíè÷íè îòïàäúöè îò 2007 ã. Äîìîìåíòà â íåãî ñà âëîæåíè íàä 10ìëí. ëâ., â òîâà ÷èñëî íåïðàâîìåð-íî è îò òàêñà ñìåò íà ïëîâäèâ÷àíè.Ðåçóëòàòúò - ñãðàäà ñ íåôóíêöèîíè-ðàùî îáîðóäâàíå, çàùîòî áèëî

ïîðú÷àíî áåç ñâúðçâàùèòå ìåõàíè-çèìè.

Âìåñòî äà ñòèìóëèðà áîëíèöè-òå çà èçãðàæäàíå íà ñîáñòâåíè àâ-òîêëàâíè ñèñòåìè, êîèòî ñà åêîëî-ãè÷íàòà àëòåðíàòèâà íà èíñèíåðà-òîðèòå, Ìèíèñòåðñòâîòî íà îêîëíà-òà ñðåäà è âîäèòå (ÌÎÑÂ) äàâà ðàç-ðåøåíèå íà ðàçëè÷íè ÷àñòíè èíâå-ñòèòîðè äà çàïî÷íàò ñòðîèòåëñòâîíà ìàëêè èíñèíåðàòîðíè èíñòàëà-öèè. Íàé-ïðåñíèÿò ïðèìåð çà òîâàèäâà îò Êàñïè÷àí, êúäåòî øóìåíñ-êàòà ôèðìà „Ìîáè òðåéä” ïðàâèâå÷å òðåòè îïèò äà ïîñòðîè èíñè-íåðàòîð. Æèòåëèòå íà ìàëêàòà îá-ùèíà îáà÷å ñå îáÿâèõà êàòåãîðè÷-íî ïðîòèâ ïî âðåìå íà îáùåñòâåíîîáñúæäàíå è çàïëàøèõà ñ ïðîòåñ-òè. Îò ôèðìàòà ñà íàåëè ÷àñòåíèìîò, íàìèðàù ñå â èíäóñòðèàëíà-òà çîíà íà Êàñïè÷àí çà ñðîê îò 5ãîäèíè, íà êîéòî äà áúäå èçãðàäåíèíñèíåðàòîðà, ñëåä êîåòî ñà ïðåä-ñòàâèëè íàìåðåíèåòî ñè ïðåä ìåñ-òíàòà àäìèíèñòðàöèÿ.

Âúâ Âàðíà ñòàðèòå áîëíè÷íè èí-ñèíåðàòîðè ñà çàòâîðåíè.

Ñïîðåä ðåãèñòúðà íà ëèöàòà, ïðè-òåæàâàùè äîêóìåíòè çà èçâúðøâàíåíà äåéíîñòè ñ îòïàäúöè êúì Èç-ïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïî îêîëíàñðåäà (ÈÀÎÑ), òðè áîëíèöè âúâÂàðíà ïðèòåæàâàò ðàçðåøèòåëíè çàîáðàáîòêà íà îòïàäúöè, ÷èåòî ñúáè-ðàíå è îáåçâðåæäàíå e îáåêò íà ñïå-öèàëíè èçèñêâàíèÿ, ñ îãëåä ïðåäîò-âðàòÿâàíå íà èíôåêöèè. Ðàçðåøèòåë-íèòå ñà çà „ôèçèêî-õèìè÷íî òðåòè-ðàíå, íåóïîìåíàòî â äðóãà îïåðàöèÿïî îáåçâðåæäàíå (íàïðèìåð èçïàðå-íèå, ñóøåíå, êàëöèíèðàíå, ìèê-ðîâúëíîâà îáðàáîòêà è äðóãè, ïðèêîåòî ñå ïîëó÷àâàò ñúåäèíåíèÿ èëèñìåñè, êîèòî ñå îáåçâðåæäàò ïî êîÿ-òî è äà å îò îïåðàöèèòå”. Òîâà ñå èç-

âúðøâà ÷ðåç ò.íàð. àâòîêëàâíè ñèñ-òåìè – àëòåðíàòèâà íà èíñèíåðàòî-ðèòå â ÌÁÀË „Ñâ. Àííà”, ÓÌÁÀË„Ñâ. Ìàðèíà” è ÁÁÀË - Âàðíà êúìÂÌÀ Ñîôèÿ. Ñïîðåä Îáùèíñêèÿïëàí çà óïðàâëåíèå íà îòïàäúöèòå âðàéîíà íà îáùèíàòà ñå ãåíåðèðàòîêîëî 320-350 t/à îïàñíè ìåäèöèíñ-êè îòïàäúöè.

Óñïÿâàò ëè òðèòå àâòîêëàâíè ñè-ñòåìè äà ñå ñïðàâÿò ñ îáçåâðåæäà-íåòî íà áîëíè÷íèòå îòïàäúöè îò 38-òå çäðàâíè çàâåäåíèÿ ñ ðàçëè÷åíïðîôèë íà òåðèòîðèÿòà íà îáùèíà-òà, áåçîïàñíî ëè ãî èçâúðøâàò, êàêñå ôèíàíñèðàò è êîíòðîëèðàò? Îá-ùåñòâåíèÿò öåíòúð çà îêîëíà ñðåäàè óñòîé÷èâî ðàçâèòèå (ÎÖÎÑÓÐ)ùå ïîâäèãíå çàâåñàòà íà ïðåìúë÷à-âàíèÿ ãîäèíè íàðåä ïðîáëåì. Òîâà

ùå ñòàíå ïî âðåìå íà äèñêóñèÿ íà28 îêòîìâðè îò 17,30 äî 19,30 ÷ âçàëà 1 íà Ìåäèöèíñêèÿ óíèâåðñè-òåò âúâ Âàðíà. Äâà äíè ïî-êúñíî –íà 30 îêòîìâðè îò 16 ÷ â ñúùàòà çàëàùå áúäå ïðîæåêòèðàí ôèëì çà îïàñ-íîñòòà îò èíñèíåðàòîðèòå. Âõîäúòå ñâîáîäåí.

Êàêâè ñà öåëèòå íè:Äà çàïîçíàåì ìëàäèòå õîðà ñ

ïðîáëåìèòå ñ îïàñíèòå îòïàäúöè,ãåíåðèðàíè îò ëå÷åáíèòå çàâåäåíèÿ.

Äà àíãàæèðàìå ñòóäåíòèòå ïîìåäèöèíà è åêîëîãè÷íèòå ñïåöèàë-íîñòè îò âàðíåíñêèòå ÂÓÇ ñ óïðàâ-ëåíèåòî íà îïàñíèòå áîëíè÷íè îò-ïàäúöè.

Äà äåìîíñòðèðàìå àêòèâíîãðàæäàíñêî ïîâåäåíèå íà ìëàäèòåïî êîíêðåòåí ïðîáëåì.

Пътят на опасните болнични отпадъци

По подобен начин би трябвало да изглежда част от системата за разделносъбиране на отпадъци в нашите болници. Ако някой е виждал подобно нещо,очакваме да пише на електронната ни поща.

5 брой 43Тема на броя

Ùî å òî èíñèíåðàòîð?Èíñèíåðàòîðúò ïðåäñòàâëÿâà ãèãàíòñêà ïåù –

÷óäî íà òåõíèêàòà, óïðàâëÿâàíî ñ êîìïþòðè, êî-åòî ìîæå äà ñúïåðíè÷è íà êîñìè÷åñêà ñîâàëêà(è ñòðóâà ïî÷òè êîëêîòî íåÿ). Íàïðèìåð èíñèíå-ðàòîðúò â ãðàä Áðåøà, Èòàëèÿ å ñòðóâàë 300 000000 åâðî.

Èíñèíåðàòîðèòå ðåäóöèðàò êîëè÷åñòâîòî áîê-ëóê, êîéòî ïðåìèíàâà ïðåç òÿõ, ñ îêîëî 70%. Îñ-òàíàëèòå 30% ïðåäñòàâëÿâàò ñèëíî òîêñè÷íà ïå-ïåë, êîÿòî ñúùî òàêà òðÿáâà äà áúäå ïîäëîæåíàíà èçãàðÿíå.

Îãðîìíà îïàñíîñò ïðåäñòàâëÿâàò è åìèñèèòåîò âðåäíè âåùåñòâà. Òåçè, êîèòî èçëèçàò îò êî-ìèíèòå íà èíñèíåðàòîðèòå, ñúäúðæàò áëèçî 27òåæêè ìåòàëà, êèñåëèííè èçïàðåíèÿ, âúãëåðîäåíîêñèä è äèîêñèíè.

Ïîääðúæêàòà íà ñúîðúæåíèÿòà çà î÷èñòâàíå íàãàçîâåòå å ìíîãî ñêúïî ñòðóâàùà, íàäõâúðëÿ ñòîé-

Òåìàòà å ïîäãîòâåíà ïî ïðîåêò „Êàê ñå óïðàâëÿâàò îïàñíèòåáîëíè÷íè îòïàäúöè âúâ Âàðíà”, ôèíàíñèðàí ïî ïðîãðàìà „Ìëà-äåæêè ïðîåêòè 2013” íà äèðåêöèÿ „Ìëàäåæêè äåéíîñòè è ñïîðò”êúì Îáùèíà Âàðíà. Ïóáëèêóâàíèòå ìàòåðèàëè íå îòðàçÿâàòîôèöèàëíàòà ïîçèöèÿ íà Îáùèíàòà.

частни ръце е абсолютна корупцияíî èì äàâà ðàçðåøåíèå, çàáðàâÿé-êè çà ñîáñòâåíèòå ñè ïëàíîâå. Ïîïóáëèêóâàíè äàííè ,ÌÎÑ å ïëà-íèðàëî äà èçãðàäè ÷åòè ãîëåìè èí-ñèíåðàòîðà ñúñ ñðåäñòâà îò ïðîãðà-ìè. Êúì äíåøíà äàòà íå çíàåì íàêàêúâ åòàï ñà ñòèãíàëè òåçè èì íà-ìåðåíèÿ, íî ïúê çà òîâà èìà ìíî-æåñòâî ñèãíàëè çà èíâåñòèöèîííèíàìåðåíèÿ çà èçãðàæäàíå íà èíñè-íåðàòîðè â ìàëêè íàñåëåíè ìåñòà.Ïðîãðàìàòà çà óïðàâëåíèå íà îïàñ-íèòå îòïàäúöè å â ðúöåòå íà ÷àñò-íè áèçíåñìåíè, òå èìàò èíòåðåñ äàèìà ïîâå÷å îòïàäúöè. Òå ñêëþ÷âàòäîãîâîðè ñ ðúêîâîäñòâàòà íà áîëíè-öèòå çà îáåçâðåæäàíå. Òîãàâà ñàìà-òà áîëíèöà ìîæå äà íå áúäå çàèí-òåðåñîâàíà äà ðàçäåëÿ îòïàäúöèòåñè. Åäèí îò îòãîâîðèòå, êîéòî ïî-ëó÷àâàìå îò ïåðñîíàë â ëå÷åáíèòåçàâåäåíèÿ å: „Íèå èìàìå äîãîâîð ñôèðìà, íà êîÿòî ãè äàâàìå è òÿ ãèèçãàðÿ. Ïî çàêîí ñìå äëúæíè äà ãèèçãàðÿìå.“ Êîãàòî ãè ïèòàìå, íà-ïðèìåð, „À êàêâî ïðàâèòå ñ èãëèòåîò ñïðèíöîâêèòå?“ - îòãîâîðúò å:

„Äàâàìå ãè çà èçãàðÿíå.”. Òîâà ååäíî ìàëêî äîêàçàòåëñòâî, ÷å íåùîâ ñèñòåìà íå ðàáîòè êàêòî òðÿáâà.Âñå ïîâå÷å ñå ïðàâÿò îïèòè èíñíè-íåðàòîðèòå äà ñå èçãðàæäàò â ìàë-êè ãðàä÷åòà èëè îáùèíè, äàëå÷ îòâñÿêàêâè âúçìîæíîñòè çà ìîíèòî-ðèíã. Ïîääðúæêàòà íà ôèëòðèòå íàèíñèíåðàòîðà å ìíîãî ñêúïà, òÿñòðóâàò òðè ïúòè ïîâå÷å îò ñàìàòàèíñòàëàöèÿ.  äàëå÷ ïî ðàçâèòèäúðæàâè îò íàøàòà, ñå çàòðóäíÿâàòäà ïîäúðæàò â èçïðàâíîñò ôèëòðè-òå íà èíñèíåðàòîðèòå, à êàêâî îñ-òàâà çà íàøèòå ÷àñòíè èíâåñòèòî-ðè. Ïðè óñëîâèÿòà, êîèòî îïèñàõ ïî-ãîðå, íà âñåêè ñîáñòâåíèê íà èíñè-íåðàòîð áè ìó áèëî ïî-èçãîäíî äàïëàùà „ïîä ìàñàòà” íà êîíòðîëíè-òå îðãàíè, îòêîëêîòî äà ñè ïîääúðæàâ èçïðàâíîñò ôèëòðèòå. Àêî èíñè-íåðàòîðèòå ñà ÷àñò îò áîëíèöè, êàê-òî òðÿáâà äà áúäå, òîãàâà ìîÿòà õè-ïîòåçà ïàäà. Ïðîñòî áîëíèöèòå ñàïóáëè÷íè èíñòèòóöèè ñ áþäæåò èíå áè èìàëî êàê ìåíèäæìúíòúò äàïëàùà ïîä ìàñàòà, çà äà çàòâàðÿ î÷è-

Ïðåç 21-âè âåê íàøàòà çàäà÷à íåå äà òúðñèì ïî-äîáðè íà÷èíè çàóíèùîæàâàíå íà èçõâúðëåíèòåìàòåðèàëè, à äà ñïðåì äà ïðîèç-âåæäàìå îïàêîâêè è ñòîêè, êîèòîòðÿáâà äà áúäàò óíèùîæàâàíè!

Àâòîêëàâèðàíå - Ïðè ñòåðèëè-çàöèÿòà ñ ïàðà (îáðàáîòêà ñ àâòî-êëàâ) îòïàäúöèòå ñå ïîäëàãàò íàâúçäåéñòâèåòî íà íàñèòåíà ïàðàïîä íàëÿãàíå â ïàðåí êîòåë èëè àâ-òîêëàâ.

Ìàêàð ÷å òåìïåðàòóðàòà èïðîäúëæèòåëíîñòòà íà îáðàáîòêà-òà çàâèñÿò îò îáùèÿ îáåì íà ìàòå-ðèàëà, êîéòî òðÿáâà äà áúäå îáðà-áîòåí, îò áðîÿ è âèäà íà ìèêðîîð-ãàíèçìèòå è òÿõíàòà óñòîé÷èâîñòíà îáðàáîòêà ñ ïàðà, å íåîáõîäèìîïúðâî âúçäóõúò äà áúäå îòñòðàíåíîò àâòîêëàâà. Ïðîöåñúò íà ñòåðè-ëèçàöèÿ ìîæå äà çàïî÷íå ñàìî òî-ãàâà, êîãàòî âúçäóõúò å îòñòðàíåíîò àâòîêëàâà è å äîñòèãíàòà ðàáîò-íàòà òåìïåðàòóðà. Ñëåä îòñòðàíÿ-âàíåòî ìó òîé ïðåìèíàâà ïðåçôèëòúð, ïðîâåðåí çà ìèêðîáèîëî-ãè÷íà åôåêòèâíîñò è ÷àê òîãàâàáèâà èçïóñêàí â àòìîñôåðàòà.

Ïðè îáðàáîòêàòà ñ àâòîêëàââèäúò íà îòïàäúöèòå ìîæå äà íåñå ïðîìåíè, òàêà ÷å ðàçëè÷àâàíå-òî ìåæäó îáðàáîòåíèòå è íåîáðà-áîòåíèòå îòïàäúöè òðÿáâà äà ñòà-âà ÷ðåç âíèìàòåëíî îòñòðàíÿâàíåèëè çàëè÷àâàíå íà íàäïèñèòå çàáèîëîãè÷íà îïàñíîñò íà îáðàáîòå-íèòå êîíòåéíåðè èëè ÷ðåç ìàðêè-ðàíåòî íà òàêèâà êîíòåéíåðè ñíàäïèñ „îáðàáîòåíî â àâòîêëàâ”èëè „ñòåðèëèçèðàíî”.

×ðåç îáðàáîòêàòà â àâòîêëàâà íåìîãàò äà áúäàò îòñòðàíåíè èëè íà-ìàëåíè „íåáèîëîãè÷íèòå” îïàñíîñ-

òè, ïðîèçòè÷àùè îò íàëè÷èåòî íàõèìè÷íè èëè ôèçè÷íè âåùåñòâà èëèäðóãè ìàòåðèàëè â îòïàäúöèòå.

Ìèêðîâúëíîâàòà äåçèíôåêöèÿ –Ìåòîäúò âêëþ÷âà ïðèëàãàíå íàä îò-ïàäúöèòå íà âèñîêî åíåðãèéíî åëåê-òðîìàãíèòíî ïîëå, êîåòî ïðîâîêèðàòå÷íîñòòà â îòïàäúêà, êàêòî è òå÷-íèÿ êëåòú÷åí ìàòåðèàë íà ìèêðîîð-ãàíèçìèòå äà îñöèëèðà ñ âèñîêî ÷å-ñòîòà, äà ñå çàãðÿâà áúðçî è äà ïðè-÷èíè ðàçðóøàâàíå íà âñè÷êè èíôåê-öèîçíè ìèêðîîðãàíèçìè, ñúäúðæà-ùè ñå â îòïàäúöèòå. Òîâà ñòàâà â çàò-âîðåíè êîíòåéíåðè ïðè àòìîñôåðíîíàëÿãàíå è òåìïåðàòóðè ïîä íîðìàë-íàòà òî÷êà íà êèïåíå íà âîäàòà.

Äåçèíôåêöèÿòà íà èíôåêöèîç-íèòå îòïàäúöè ñå èçâúðøâàíàïúëíî àâòîìàòè÷íî. Åëåêòðè÷å-ñòâîòî å åäèíñòâåíèÿò èçòî÷íèê íàåíåðãèÿ çà ðàáîòàòà íà òàçè òåõíî-ëîãèÿ, ïîðàäè êîåòî ãàçîâèòå åìè-ñèè ñà ìèíèìàëíè â ñðàâíåíèå ñäðóãè òåõíîëîãèè.

Õèìè÷íà äåçèíôåêöèÿ – ïðèòîçè ìåòîä îòïàäúöèòå ñå îáðàáîò-âàò ñ õèìè÷íè âåùåñòâà, êîèòîïðèòåæàâàò àíòèìèêðîáíè ñâîé-ñòâà. Îáè÷àéíèòå äåçèíôåêòàíòèìîãàò è äà íå îáåçâðåäÿò îïðåäå-ëåíè ìèêðîîðãàíèçìè, íàïðèìåðñïîðè, íÿêîè ãúáè÷êè è âèðóñè. Åòîçàùî òå íå òðÿáâà äà áúäàò èçïîëç-âàíè êàòî îñíîâåí ìåòîä çà îáðà-áîòêà, îñâåí àêî òåðìè÷íèòå ïðî-öåäóðè ñà íåöåëåñúîáðàçíè ïîðà-äè õàðàêòåðà íà îòïàäúöèòå èëèçàìúðñåíèÿ ìàòåðèàë. Îò ñúîáðà-æåíèÿ çà åôåêòèâíîñò è îïàçâàíåíà îêîëíàòà ñðåäà òðÿáâà äà ñå äàâàïðåäïî÷èòàíèå íà òåðìè÷íàòà ñòå-ðèëèçàöèÿ ïðåä õèìè÷íàòà äåçèí-ôåêöèÿ.

Отделяни вещества от инсинераторите – причиняван ефектÂåùåñòâî Çäðàâîñëîâíè åôåêòèÀíòèìîí Íÿêîëêî åôåêòà, âêëþ÷èòåëíî ðåñïèðàòîðíè ïðîáëå-ìèÀðñåí Êëàñ 1 êàðöèíîãåíÊàäìèé Êëàñ 1 êàðöèíîãåíÂúãëåðîäåí îêñèä Íàìàëåí êèñëîðîä â êðúâòàÕðîì IIIÕðîì VI Õðîì VI å êëàñ 1 êàðöèíîãåíÊîáàëò Êëàñ 2á êàðöèíîãåíÄèîêñèíè Êëàñ 1 êàðöèíîãåíè (êàòî TCDD9). Âëèÿÿò âúðõó ðàç-âèòèåòî è ðåïðîäóêòèâíèòå ôóíêöèè. Âèñîêîòîêñè÷íè, òðóäíî ñå ðàçãðàæäàò, íàòðóï-âàò ñå â òúêàíèòå. Ìîãàò äà çàìúðñÿâàò õðàíèòåëíèòå ïðîäóêòèÕëîðîâîäîðîä Êèñåëèíà, äðàçíè òúêàíèòå, âêëþ÷èòåëíî ðåñïèðàòîð-íèÿ òðàêòÔëóîðîâîäîðîä Äðàçíè è âëèÿå âúðõó ðàñòåæà íà êîñòèòåÎëîâî Êëàñ 2á êàðöèíîãåíÌàíãàí Íåâðîëîãè÷íè åôåêòèÆèâàê Íåâðîëîãè÷íè åôåêòè. Ïîðàçÿâà áúáðåöèòåÍèêåë Êëàñ 1 êàðöèíîãåí (êàêòî è ñúñòàâíèòå ìó âåùåñòâà)Àçîòíè îêñèäè Ðåñïèðàòîðíè ïðîáëåìè (ïðåêóðñîð íà îçîíà, êîéòîñúùî ïðè÷èíÿâà ðåñïèðàòîðíè ïðîáëåìè)ÏÀÂ(ïîëèàðîìàòíè âúãëåâîäîðîäè) Íÿêîè ñà êàðöèíîãåííèÌèêðî÷àñòèöè/PM10s Ðåñïèðàòîðíè ïðîáëåìè; íÿìà äîêàçàíè áåçîïàñíèíèâàÏîëèõëîðèðàíè áèôåíèëèÏÕÁ 11s Ðåñïèðàòîðíè ïðîáëåìèÑåðíè îêñèäè Ðåñïèðàòîðíè ïðîáëåìèÒàëèé Âëèÿå âúðõó íåðâíàòà ñèñòåìà è íà íÿêîè îðãàíèÂàíàäèé Ðåñïèðàòîðíè ïðîáëåìè

òå íà òîçè èëè îíçè.- Êîëêî äåéñòâàùè èíñèíåðà-

òîðà çà èçãàðÿíå íà áîëíè÷íè îò-ïàäúöè èìà â ìîìåíòà ó íàñ?

-  ìîìåíòà â Áúëãàðèÿ èìàåäèí åäèíñòâåí èíñèíåðàòîð â áîë-íèöà – â Àëåêñàíäðîâñêà è òîé åñîáñòâåíîñò íà äúðæàâàòà. ÂúâÂàðíà ñòàðèòå áîëíè÷íè èíñèíå-ðàòîðè ñà çàòâîðåíè è îïàñíèòåîòïàäúöè áè òðÿáâàëî äà ñå òðàíñ-ïîðòèðàò äî Ñîôèÿ. Ñïîðåä åäèíîò ìíîãîòî íè íàöèîíàëíè ïëàíî-âå, îñâåí â Ñîôèÿ, ïîäîáíè èíñè-íåðàòîðè òðÿáâà äà ñå èçãðàäÿò âÏëîâäèâ, Âàðíà è Ïëåâåí, ïëþñäâå äîïúëíèòåëíî îáðàáîòâàùè àâ-òîêëàâíè ñèñòåìè â Áëàãîåâãðàä è

Ñòàðà Çàãîðà. Âìåñòî òîâà Ìèíè-ñòåðñòâîòî íà îêîëíàòà ñðåäà è âî-äèòå (ÌÎÑÂ) äàâà ðàçðåøåíèå çàñòðîåæ íà ðàçëè÷íè ÷àñòíè èíâåñ-òèòîðè. Òîâà îáèêíîâåíî âîäè äîõàáåíå íà îáùåñòâåíà åíåðãèÿ, òúéêàòî íàâñÿêúäå ìåñòíèòå õîðà ñåîðãàíèçèðàò â êîìèòåòè, êîèòî çà-ïî÷âàò äúëãîãîäèøíà âîéíà ñ èí-ñòèòóöèèòå. Õàð÷àò ñå îáùåñòâåíèñðåäñòâà, çàùîòî ñå âîäÿò ñúäåáíèäåëà è ò.í. Âñè÷êî òîâà áè ñå ðå-øèëî ìíîãî ëåñíî, àêî â íîâàòàÎïåðàòèâíà ïðîãðàìà „Ðåãèîíè âðàçòåæ“ - ÎÑ – 3 áúäå çàïèñàíî, ÷åáîëíèöèòå ìîãàò äà êàíäèäàòñòâàòçà ðàçâèòèå íà ñèñòåìàòà ñè çà óï-ðàâëåíèå íà îòïàäúöèòå.

Алтернативина изгарянето

6брой 43 Фоторепортаж

×åòèðè äíè íà ïàëàòêè, ïîä îò-êðèòî íåáå, ïîä äóøà íà ñëúí÷å-âàòà áàíÿ è ñ âêóñíà slow food,ïðèãîòâåíà íà ðåöèêëèðàíà çåì-íà ïåù… Òîâà ëÿòî 36 ìëàäåæèâëÿçîõà â åäèí ñúâñåì ðàçëè÷åíñâÿò, äàëå÷å îò áåòîíîâèÿ ãðàä. Òåñå âêëþ÷èõà â åêîëàãåð â ñåëî Åçå-ðåö. Íàðè÷àìå ãî „ëàãåð” óñëîâ-íî, âñå îùå íÿìà èçìèñëåíà òî÷-íà äóìà, êîÿòî äà ïðåäàäå åìîöè-ÿòà è óñåùàíåòî îò ïðåæèâÿíîòî.Íàïîäîáÿâà ìàëêî íà ñúðâàéâúð,íî å ñàìî íà íÿêîëêî êèëîìåòðàîò ãîëåìèÿ ãðàä. Ïðèëè÷à íà ó÷è-ëèùå ñðåä ïðèðîäàòà, íî ñ ó÷èòå-ëè - ñàìèòå ó÷åíèöè. Íÿêîé ãî âçå-ìàò çà ïî÷èâêà, íî ñå íàëàãà äàïîðàáîòÿò.

Òóê íÿìà ôåéñáóê, íî èìà ïðè-ÿòåëè…

Íÿìà „Ìàêäîíàëäñ”, íî èìààðîìàò íà ïðÿñíî èçïå÷åí â çåìíàïåù õëÿá…

Òóê ïî÷òè íÿìà ïëàæóâàùè, íîèìà îáøèðåí ÷èñò ïëàæ …

Òóê íÿìà áîéëåð. Íî èìà ñëúíöåè ñëúí÷åâà áàíÿ…

Òóê íÿìà àâòîìîáè-ëè, íî èìà îòúïêàí ïðà-øåí ïúò, îêîëî êîéòîðàñòå öàðåâèöà…

Òóê íÿìà áîêëóöè.Çàùîòî çà ïðèðîäàòà íåñúùåñòâóâàò òàêèâà. Èäîðè òîàëåòíà òóê åêîìïîñòíà…

Òîâà å íàøèÿò åêîëà-ãåð. Íàìèðà ñå íà 9 êìîò Øàáëà, â ñåëî Åçå-ðåö. Ðàéîíúò îêîëî ñåë-öåòî å îò ìàëêîòî çàïà-çåíè íåóðáíèçèðàíèçîíè ïî Ñåâåðíîòî ×åð-íîìîðèå. Ðàçïîëîæåíîå íà 3 êì îò ìîðåòî. Âáëèçîñò ñà ïðåêðàñíèòåØàáëåíñêî è Åçåðåöêîåçåðà, êîèòî ñà ÷àñò îòåêîëîãè÷íàòà ìðåæà“Íàòóðà 2000”.

Åêîëàãåðúò ñå ïðî-ñòèðà íà ïëîù îò 5 õåê-òàðà. Èìà èçãðàäåí íà-âåñ ñ ëÿòíà êóõíÿ è ðå-öèêëèðàíà ïåù â çåìÿ-òà. Òîâà ëÿòî áÿõà ïîñò-ðîåíè ñòåíèòå íà íîâà-

òà êîìïîñòíà òîàëåòíà – îò ãëèíàè ñëàìà. Âäèãíàòà áåøå è êîíñò-ðóêöèÿòà íà áàíÿòà, êîÿòî ùå äîâú-ðøèì äîãîäèíà.

Èíèöèàòèâàòà çà ïðîâåæäàíå íàåêîëàãåðèòå â ñåëî Åçåðåö å íà Îá-ùåñòâåíèÿ öåíòúð çà îêîëíà ñðåäàè óñòîé÷èâî ðàçâèòèå (ÎÖÎÑÓÐ).Ïðåç èçìèíàëîòî ëÿòî òÿ ñå ðåàëè-çèðà ïî ïðîåêò „Äàëå÷å îò áåòîíî-âèÿ ãðàä”, ôèíàíñèðàí ïî ïðîãðà-ìà „Ìëàäåæòà â äåéñòâèå 2007-2013 ã.”.

Çàùî ãî ïðàâèì?

Çàòâîðåíè â ðàìêèòå íà áåòî-íîâèÿ ãðàä, ìëàäèòå õîðà ñå îò-÷óæäàâàò îò ïðèðîäàòà, ñòàâàò ïà-ñèâíè è ñëàáî ÷óâñòâèòåëíè çàçíà÷èìèòå îáùåñòâåíè êàóçè çà çà-ïàçâàíå íà ïðèðîäíèòå ðåñóðñè.Èíèöèàòèâàòà èìà çà öåë äà èçâå-äå ìëàäèÿ ÷îâåê ñðåä ïðèðîäàòà,êàòî ãî íàó÷è äà èçïîëçâà ðàöèî-íàëíî è ùàäÿùî ïðèðîäíèòå ðå-ñóðñè, äà âîäè ïðèðîäîñúîáðàçåííà÷èí íà æèâîò è ñúùåâðåìåííî

Една очакванаСтроихме по традиционна техника с екологично чисти материали - глина и

слама…

Вместо инструменти, използвахме основно ръцете си…

Не се щадихме. Докато приготвих глинено-сламената за-мазка, се омазахме целите…

…Но след това си приготвихме саморъчно до-машен сапун и се изкъпахме…

7 брой 43Фоторепортаж

äà ìó ïðåäîñòàâè àëòåðíàòèâíèôîðìè çà àêòèâíî óñâîÿâàíå íàíîâè çíàíèÿ.

Êàêâî íàó÷èõà ìëàäèòå õîðàâ íåòðàäèöèîííîòî ó÷èëèùå?

Ðàçáðàõà êàê ñà ñòðîèëè ïðåä-öèòå èì äîìîâå ñ êàë è ñëàìà. Óñ-âîèõà òåõíèêè çà ðàáîòà ñ ëåêà èòåæêà ãëèíà. Èçïîëçâàõà ñòðîèòå-ëåí ìàòåðèàë îò ìåñòíî íàõîäèùå.Íàïðàâèõà ñòåíà îò ïëåò. Âäèãíà-õà äúðâåíà êîíñòðóêöèÿ çà ñëúí÷å-âà áàíÿ. Ïðèãîòâÿõà õðàíàòà ñè áåçåëåêòðè÷åñòâî - â ïåù ïîä çåìÿòà,èçãðàäåíà îò ðåöèêëèðàíè ìàòåðè-àëè. Èçïîëçâàõà îñíîâíî ìåñòíèõðàíèòåëíè ïðîäóêòè.

Ñ ïîìîùòà íà ôðàíöóçîéêàòàÅëåí, êîÿòî æèâåå â ñåëîòî, ïðè-ãîòâèõà äîìàøíè ñàïóíè ñàìî îòíàòóðàëíè ñúñòàâêè, áåç äà èçïîë-çâàò ïðîäóêòèòå íà ñúâðåìåííàòàõèìèÿ è êîçìåòè÷íè ñðåäñòâà.

Çàïîçíàõà ñå ñ èñòîðèÿòà íà ðàé-îíà è ìåñòíèòå îáè÷àè ëè÷íî îòêìåòñêèÿ íàìåñòíèê íà ñåëîòî

Ïåòðàíêà Ãåîðãèåâà.Áðàõà áèëêè è ïðèãîòâÿõà àðî-

ìàòåí ÷àé. À íÿêîé çà ïðúâ ïúò âæèâîòà ñè ñïàõà â ïàëàòêà.

 äâåòå ëàãåðíè ñìåíè – ïðåçàâãóñò è ñåïòåìâðè ó÷àñòâàõà ñúîò-âåòíî 22 è 14 ìëàäåæè íà âúçðàñòìåæäó 18 è 30 ãîäèíè. Òå èìàõàåäíà î÷àêâàíà âàêàíöèÿ äàëå÷ îòáåòîíîâèÿ ãðàä. Íàïðàâèõà íåùîðàçëè÷íî! Íàó÷èõà íåùî ðàçëè÷íî!È ùå èìà êàêâî äà ðàçêàçâàò öÿëàçèìà íà ïðèÿòåëèòå ñè… Äîêàòî íåãè ïîñëåäâàò äîãîäèíà!

Àêî íèêîãà íå ñòå èçæèâÿâàëèíåùî ïîäîáíî. Èëè âè ñå å ñëó÷âà-ëî, íî å òîëêîâà íåçàáðàâèìî, ÷å âèñå èñêà äà ïðîäúëæàâà îùå… Ìîæåäà óñåòèòå äóõà íà „Åêîëàãåðè Åçå-ðåö 2013” ïðåç íîåìâðè.  Ìëàäåæ-êèÿ äîì ùå áúäå îðãàíèçèðàíà èç-ëîæáà îò ôîòîñè è ìàòåðèàëè, ïîä-ãîòâåíè îò ó÷àñòíèöèòå. Ñëåäåòåñàéòà www.ecovarna.info, êúäåòî ùåáúäå îáÿâåíà òî÷íàòà äàòà íà îòêðè-âàíå íà èçëîæáàòà.

ваканция далеч от бетоновия градПриготвянето на домашните сапуни не беше лесна работа.

Трябваха много ръце…Със същото старание и търпение приготвяхме нашата slow food.

Затова от масата нямаше отсъстващи…

…И от строежа също… Особено, когато става дума да се овековечим…

Èíèöèàòèâàòà ñå ðåàëèçèðà ïî ïðîåêò „Äàëå÷å îò áåòîíî-âèÿ ãðàä”, ôèíàíñèðàí ïî ïðîãðàìà „Ìëàäåæòà â äåéñòâèå2007-2013 ãîäèíà.”Но най-хубавото, което отнесохме към бетоновия град не бяха спомените. А

приятелствата…

8брой 43 Оттук-оттам

Ïîäêðåïè êàìïàíèÿòà çàðàçäåëíî ñúáèðàíå íà õàðòèÿ,êàòî ñè çàêóïèø òåíèñêà ñ ëîãîòî„Ëèñò ïî ëèñò” íà e-mail:pecsd@net-bg.net. Ïîñî÷åòå òðèòåñè èìåíà, àäðåñ çà äîñòàâêà èòåëåôîí çà âðúçêà, êàêòî è æåëà-íèÿ íîìåð, è öâÿò íà òåíèñêàòà.Öåíàòà å 7 ëâ. ïëþñ ðàçõîäè çàäîñòàâêà ÷ðåç êóðèåð íà “Ñïèäè”èëè “Áúëãàðñêè ïîùè”. Ùå ÿïîëó÷èòå êàòî ïðàòêà ñ íàëîæåíïëàòåæ.

Купете тениска! Подкрепете „Лист по лист“!

РЕДАКЦИОНЕН ЕКИП:

Редактор Свилена Ганева,Предпечат Валери Христов

Печат Печатница „Полиграф“

Издава Общественцентър за околнасреда и устойчиворазвитие,адрес: Варна 9010, ПК 79,тел. 306 423web: www.ecovarna.infoe-mail: pecsd@net-bg.net

Òîçè áðîé ñå ðåàëèçèðà ñ ôèíàíñîâàòà ïîäêðåïà íà ïðîãðàìà “Ìëàäåæêè ïðîåêòè”íà äèðåêöèÿ “Ìëàäåæêè äåéíîñòè è ñïîðò” êúì Îáùèíà Âàðíà, Ôîíäàöèÿ “ÐîáúðòÁîø” è ïðîãðàìà „Ìëàäåæòà â äåéñòâèå 2007-2013 ã.”. Ìàòåðèàëèòå â áðîÿ ñà ãëåäíàòàòî÷êà íà ÎÖÎÑÓÐ ïî òåìèòå è íå ïðåäñòàâëÿâàò îôèöèàëíà ïîçèöèÿ íà äîíîðèòå.

Íà 31 îêòîìâðè îòáåëÿçâàìåÌåæäóíàðîäíèÿò äåí íà ×åðíîìîðå. Ïðåäè 17 ãîäèíè íà òàçèäàòà å ïîäïèñàí Ñòðàòåãè÷åñ-êèÿ ïëàí çà ×åðíî ìîðå. Òîâà ñåñëó÷âà â Èñòàíáóë íà ñðåùà íàìèíèñòðèòå íà îêîëíàòà ñðåäàíà Áúëãàðèÿ, Ãðóçèÿ, Ðóìúíèÿ,Ðóñèÿ, Òóðöèÿ è Óêðàéíà. Öåëòàå äà áúäå ïðèâëå÷åíî âíèìàíè-åòî íà îáùåñòâåíîñòòà âúðõóóñèëèÿòà, íåîáõîäèìè çà ñïàñÿ-âàíåòî ìó. Ïëàíúò ïðåäñòàâëÿâààíãàæèìåíòà íà ïðàâèòåëñòâàòàîò ðåãèîíà çà ñåðèîçíè äåé-ñòâèÿ è ðåàëíè ðåçóëòàòè âóñèëèÿòà ïî âúçñòàíîâÿâàíåòî èîïàçâàíåòî íà ìîðåòî.

Òðàäèöèîííî íà òàçè äàòàÎáùåñòâåíèÿò öåíòúð çà îêîëíàñðåäà è óñòîé÷èâî ðàçâèòèå(ÎÖÎÑÓÐ) îðãàíèçèðà ðàçëè÷-íè èíèöèàòèâè çà îïàçâàíå íàìîðåòî. Ñúâìåñòíî ñ òóðèñòè-÷åñêî äðóæåñòâî „Ðîäíè áàëêà-íè” è ìîðñêè êëóá „Ïðèÿòåëèíà ìîðåòî” ïðåç òàçè ãîäèíà çàïåòè ïîðåäåí ïúò èçáðàõìå äàïî÷èñòèì ïëàæ „Âåòåðàí”.Ïî÷èñòâàíåòî ñå ïðîâåäå íà 27îêòîìâðè. Åêèï âîäîëàçè îòêëóá „Ïðèÿòåëè íà ìîðåòî”íàïðàâè ïî÷èñòâàíå ïî ìîðñêèñïîñîá íà äúíîòî.

Àêöèÿòà “Ñïàñèòåëè íàïëàæà 2013” ñå îñúùåñòâè ñôèíàíñîâàòà ïîäêðåïàòà íàôîíä „Ëèñò“ íà ÎÖÎÑÓÐ èïðîåêò MARLISCO íà ÀÁ×Î.Áëàãîäàðíîñòè è íà „Êîëåêîíîðä” ÅÎÎÄ, êîåòî îñèãóðèèçâîçâàíåòî íà ñúáðàíèòåîòïàäúöè.

Поръчай си изложба!Àêî âèå ñòå:Âèå ñòå ó÷èòåë èëè ðúêîâîäèòåë íà ó÷åáíî çàâå-

äåíèå, êîéòî èñêà âúçïèòàíèöèòå ìó äà ñà â êðàê ñåêîëîãè÷íèòå ïðîáëåìè íà ñúâðåìèåòî, äà ñà àêòèâ-íè è áóäíè ãðàæäàíè, äà èì ïîìîãíåòå â îáðàçîâà-òåëíèÿ ïðîöåñ èëè ïðîñòî äà èìàò ïî-áîãàòà îáùàêóëòóðà.

Âèå ñòå ìåíèäæúð íà ñîöèàëíî îòãîâîðíà êîì-ïàíèÿ è èñêàòå âàøèòå ñëóæèòåëè äà ñà ñúïðè÷àñò-íè ñ öåëèòå è ìèñèÿòà é, äà íå ñà îòåã÷åíè îò ðóòè-íàòà íà ðàáîòàòà, äà áúäàò ïî-ïîçèòèâíè è ïðîèç-âîäèòåëíè.

Âèå ñòå ðúêîâîäèòåë íà äúðæàâíà èëè îáùèíñêàñëóæáà è æåëàåòå õîðàòà, ñ êîèòî åæåäíåâíî îáùó-âàò âàøèòå ñëóæèòåëè äà ñà ïî-îòãîâîðíè êúì ñåáåñè, èíñòèòóöèèòå è äúðæàâàòà.

Çàïî÷íåòå ñ åäíà ìàëêà ñòúïêà! Íàïðàâåòå çàÿâêàçà èíñòàëèðàíå íà îáðàçîâàòåëíà èçëîæáà îò Îáùå-ñòâåíèÿ öåíòúð çà îêîëíà ñðåäà è óñòîé÷èâî ðàçâè-òèå (ÎÖÎÑÓÐ).

Ìîæå äà èçáèðàòå ìåæäó èçëîæáà çà:Âðåäàòà îò áèòîâàòà õèìèÿ;ÃÌÎ – íåâèäèìàòà çàïëàõà;Åëåêòðîííèòå îòïàäúöè;Îïàñíèòå áîëíè÷íè îòïàäúöè;Àëòåðíàòèâíèòå èçòî÷íèöè íà åíåðãèÿ.

Êàêâî ïðåäñòàâëÿâàò?Ìåæäó 6 è 9 ïàíà îò âèíèë ñ ðàçìåðè 1 íà 2 ì. è

ñîáñòâåíè ñòîéêè. Âúðõó òÿõ å ïðåäñòàâåíà â òåêñò èñíèìêè èíôîðìàöèÿ ïî òåìàòà.

Êàêâà ïëîù çàåìàò?Ìàêñèìàëíàòà ïëîù, êîÿòî å íåîáõîäèìà çà ïîäðåæ-

äàíåòî íà ïàíàòà è íîðìàëíàòà èì âèäèìîñò, å 9 êâ. ì.Äàëè íà ñëóæèòåëèòå ùå èì ñòàíå ÿñíî çàùî

ãî ïðàâÿ?Âñÿêà èçëîæáà ìîæå äà çàâúðøè ñ áåñåäà è ïðî-

æåêòèðàíå íà îáðàçîâàòåëåí ôèëì ïî òåìàòà, îðãà-íèçèðàíè îò Îáùåñòâåíèÿ öåíòúð çà îêîëíà ñðåäà èóñòîé÷èâî ðàçâèòèå. Ïî âðåìå íà ñðåùàòà, àêî ñìåò-íåòå çà íóæíî, âèå ìîæå äà èì ðàçÿñíèòå äîïúëíè-òåëíî çàùî ãî ïðàâèòå.

Êàêâî òðÿáâà äà ñúäúðæà çàÿâêàòà?Èìå íà èíñòèòóöèÿòà èëè ôèðìàòà;òî÷åí àäðåñ è ìÿñòî íà èíñòàëèðàíå;íà÷àëíà è êðàéíà äàòà íà èçëîæáàòà;òåëåôîí, èìåéë è ëèöå çà êîíòàêò.Êúäå äà íàïðàâèòå çàÿâêà?Íà e-mail: pecsd@net-bg.net èëè òåë. 052/306 423Êàêâî ùå ìè ñòðóâà òîâà?Àáñîëþòíî áåçïëàòíî å. Àêî íå ñìÿòàòå íÿêîëêî-

òî ìèíóòè, îòäåëåíè çà òåëåôîííîòî îáàæäàíå èëèçà çàÿâêàòà ïî èìåéë.

На 31 октомвриотбелязваме

Международнияден на Черно море

Календар