Labour Market in Cambodia

16
karbegáItkargaredaysarFnFanmantMélenA km<úCaminGacykCaeKalCMhreTAGNaKt)an eLIy k-GM NayplFmµ Cati éRBeQI ni gCnpl- KW FnFanFmµ Cati sM xan; rbs; km< ú Ca. va)ancU lrY mCapli tplmY yenA ú gvi yksi kmµ km<ú Ca. vi yksi kmµ )anCY ybegá I tkargarni g pþ l; es,ógGahar/ Gu s-FüÚ g sM rab; RbCaCnkm< ú CaPaKeRcI n. eTaHbI CamanRkbxNÐ c,ab; ni g eKalneya)aysM rab; karBar FnFanéRBeQI ni gClplkþ I b: u Enþ kMeNI nRbCaCnkm< ú CamansnÞ ú Hel,ÓneBk )aneFV I eGaykareRbI R)as; mankan; EteRcI neLI g. kareFV I vi ni eyaKedayekgykkM érBI FnFanFmµ Cati enH ni grebobxu s c,ab; ñ gkarxi txM RbmU lykplBI Fmµ Cati RBmTaM gkardak; eGayGnu vtþ n_ c,ab; enABI eRkay )aneFV I eGayFnFanFmµ Cati rbs; eyI grlay)at; bg; y: agqab; rh½ s. rdæ aPi )aldw gc,as;Nas; fa FnFanFmµ Cati edI rtY naTI y:agsM xan;eRBaHvaCaRbPBcM NU lCa cM bg sM rab; RbCaCnkm< úCarab;lannak; enAtamCnbT ehI y)ancat; Tu kkarRKb;RKg FnFanen saT ni géRBeQI Rbkb edayRbsi PaB CaktþacM bgmY y sM rab; karGPi vDÆ esdæ ki c©-sgÁ mki ni gkarkat; bnßPaBRbRktI enAkñ úgRbeTskm< úCaeyI g.

Transcript of Labour Market in Cambodia

Page 1: Labour Market in Cambodia

karbegáItkargaredaysarFnFanmantMélenAkm<úCaminGacykCaeKalCMhreTAGNaKt)an

eLIyk-GMNayplFmµCatiéRBeQInigCnpl- KWFnFanFmµCatid¾sMxan;rbs;km<úCa. va)ancUlrYmCaplitplmYyenA

kñúgvis½yksikmµkm<úCa. vis½yksikmµ )anCYybegáItkargarnig pþl;es,ógGahar/ Gus-FüÚg sMrab;RbCaCnkm<úCaPaKeRcIn. eTaHbICamanRkbxNÐc,ab;nig eKalneya)aysMrab;karBar FnFanéRBeQI nigClplkþI b:uEnþkMeNInRbCaCnkm<úCamansnÞúHel,ÓneBk )aneFVIeGaykareRbI R)as; mankan;EteRcIneLIg. kareFVIvinieyaKedayekgykkMérBIFnFanFmµCatienH nigrebobxus c,ab;kúñgkarxitxMRbmUlykplBIFmµCati RBmTaMgkardak;eGayGnuvtþn_c,ab;enABIeRkay )aneFVI eGayFnFanFmµCatirbs;eyIgrlay)at;bg;y:agqab;rh½s.

rdæaPi)aldwgc,as;Nas;fa FnFanFmµCatiedIrtYnaTI y:agsMxan;eRBaHvaCaRbPBcMNUlCa cMbg sMrab;RbCaCnkm<úCarab;lannak;enAtamCnbT ehIy)ancat;TukkarRKb;RKg FnFanen saT nigéRBeQIRbkb edayRbsiT§PaB CaktþacMbgmYy sMrab;karGPivDÆ esdækic©-sgÁmkic© nigkarkat; bnßPaBRbRktIenAkñúgRbeTskm<úCaeyIg.

Page 2: Labour Market in Cambodia

rUbPaB³ kmµkrEsVgrkR)ak;cMNUlBIkargarenAkñúgeragcRkGareQImYyenAkñúgRbeTskm<úCa´segáteXIjfa mYyry³knøgmkenH rdæaPi)al)anEkTMrg;eKalneya)ay dUcCakardkhUt

dIéRBmkvij cMeBaHRkumh‘unNa EdlmineFVIkarGPivDÆ nigkarbegáIt smaKmn_éRBeQI nig Gñken saT k¾dUcCakarbegáIttMbn;karBaréRBeQI. b:uEnþ kardak;eGayGnuvtþn_c,ab; b¤kardak;Bin½y cMeBaH karensaTxusc,ab; nigkarkab;éRBeQIxusc,ab;enAEtecaTCabBaða. ]TahrN_fµI² knøg eTAenH mankarcuHenAkñúgTMBIrkaEst ekaHsnþiPaBcuHpSayCahUrEhrBIkarensaTxusc,ab; BIsM Nak;RbeTséf nigRbeTsevotNam. karkab;éRBeQIxusc,ab;RtUv)anGgÁkar Global Witness

)anBnül;bgðajy:agc,as;enAkñúgGtþbTecjpSayelx vsbn–9772364-7-1 kñúgqñaM2007 Edl mancMNgeCIgfa {®KYsarGñklYcCati{.

enAkñúgÉksarenaH fµIt,itEtmin)anniyayBIcMnYn BitR)akdéncMnYnbuKÁlit eFVIkarCMuvij kar TajykplBIFnFanFmµCatiéRBeQIkm<úCa b:uEnþebItamkarb:unsµanrbs;́ RbEhlCa minticCag 20 mWunnak;enaHeT KWesµIreTAnwgcMnYnBak;kNþalén cMnYnkmµkreragcRkkat;edrkm<úCa. cMnYnd¾ eRcInenH ´rab;bBa©ÚlpgEdrBIkarCYl kgkmøaMgRbdab;GavuF/ RbCaCnenACnbT/ nigCnGenþaRb evsn_mkBIRbeTsevotNam/ cin/ éf/ kUer: .l.

Page 3: Labour Market in Cambodia

rUbPaB³ kmøaMgeyaFaeFVIkargarrkR)ak;cMNUlbEnßmBIéRBeQIelIsBIenHeTotesat tamkarRsavRCavrbs;elak kg cnÞ½dar:ardæ k¾)anbgðajfaplRb

eyaCn_énGaCIvkmµelI FnFanFmµCati BMu)anEbgEckeTAdl;RbCaCneGaymanPaBl¥ esµIrKña enaHeT b:uEnþpÞúyeTAvij va)anbegáItvismPaBxagesdækic© nigkarRbmUlpþMúRTBüsm,tþienAkñúgéd BYkGñkFYrFar nigGñkmanGMNacmYykþab;tUcb:ueNÑaH.

EteTaHCay:agNak¾eday enAkñúgGtþbTmYyrbs; GgÁkarGPivDÆn_edIm,IRbeTskm<úCa eday Rsg;ykRbsasn_ Ék]tþm c½nÞ tugGIuv rdæelxaFikarRksYgksikmµ rukçaRbmaj;nigensaT )an KUsbBa¢ak;fa {CnplCaFnFancMbgmYy nigCaRbPBes,ógGahard¾sMxan;sMrab;RbCaCnkm<úCa. müa:geTot 24/9° énplitpl Edl)anmkBIxagvis½yksikmµ. ensaTbMerItMrUvkares,óg eGayRbCaCn 6lan nak;nigbegáItkargarCaeRcIn. RbCaCnRbmaNCa 45° BwgEp¥kelIkaren saT kñúgrUbPaBNamYy.{

bEnßmelIsBIenH ÉksarmYyrbs;GgÁkarshRbCaCati kñúgqñaM 2007 )anraykarN_fa sMrab;RbCaCnkm<úCa RtInigplitplRtI )anrYmcMEnkdl;eTA 75° énkarhUb RbUetGIunsrub Edl)anmkBIRbPBstV ehIyRbCaCnCag 1lan nak;ciBa©wmCivitedaykaeensaT.

CaTUeTAkargarensaTenAkm<úCa ebItamkarsegátrbs;́ karensaTenAkm<úCa enAmanlkçN³ Ca®KYsarenAeLIy. ebItamcMnYn 45° énRbCaCnkm<úCaRbkb muxrbrensaT KWmanRbEhlCa

Page 4: Labour Market in Cambodia

25°-35° ehIyEdleFVIkarensaTpÁt;pÁg;®KYsar cMEnkcMnYnGñkEdlenAsl;eRkABIenaH KWCa GñkemAkarLÚensaT/ QµÜjkNþal .l. karTTYlplBIkarensaTenH R)ak;cMNUlenATabenA eLIy b¤Gacniyay)anfa CaR)ak;cMNUlbEnßmEdl CamuxrbrTI2b¤k¾CakargarTI2 rbs;RbCaCn km<úCaEtb:ueNÑaH.

kargarmYyRbePTeTot rbs;RbCaCnkm<úCa KWkareFVI Gus-FüÚg. CMerOnRbCaCnTUTaMgRb eTs kñúgqñaM 1998 )anbgðajfa RbmaNCacMnYn 92° énRbCaCnsrub BwgEp¥kGaRs½yeTAelI Gus-FüÚg edIm,IcMGinGahar. enHCaGnupléRBmYyeTot EdlCakargarkñúgkarrk R)ak;cMNUl sMrab;Rkum®KYsarCaeRcInTICnbT.

eRkayBIrbbExµrRkhm)andYlrlMeTA RbeTskm<úCa)anebIkTMB½rRbvtþisaRsþfµImYyeTot KW mñak; RtUvxMtaMgBI)aTédTeTeTA GVI²EdlbnSl;TukBIrbbmunmantictYcNas; CaBiessEpñkFn FanmnusS/ ehdæarcnasm<½n§RtUvkMeTcesÞIrKµansl;. kñúglkçxNÐenH FnFanFmµCatiEdlman éRBeQI/ RtI nigEr:sMxan; )anedIrtYnaTIkñúgkarsßareLIgvij nUvesdækic©Cati. sMNg;pÞHsMEbg Rb CaCneyIgenAmanTMlab;sg;GMBIeQIenAeLIy enHCaktþaCMrujmYykñúgTajykplBIéRBeQI. b:uEnþebIBinitü eGay)anEmnETneTA eRkayBIsnñisiT§TIRkug ):arIsqñaM1993 mkRbeTskm<úCa TTYlykrbbTIpSaresrIeBjelj RbCaCnEdlmanedImTun k¾naMKñapulpuskab;éRBeQIykeTA lk;enAÉRbeTséf/ evotNam/ m:aeLsIu/ sIgðbUrI CaedIm R)ak;cMNUlEdl)an mkBIéRBeQIenH enAmankMrwt TabNas;ebIeFobnwg tMéllk;enAelITIpSarGnþrCati. enAkñúgqñaM1998 rdæk¾manvi FankarN_Qb;eGayman karkab;éRBeQIedayxusc,ab; bBaðaenH)anb:HBal;dl; bBaðaCIvPaB RbCaCnenACnbT. b:uEnþkarkab;éRBenAEtmanbnþeTAeTot cMeBaHbuKÁlNa EdlmanGMNac nig luykakFM.

dUecñHéRBeQInigRtIKWCa kargarrkR)ak;cMNUleGayRbCaCneyIg 80° EdlBYkKat;rs;enA tamTICnbT eRkABIkaremIlEfTaMERscMkarehIyenaH. cMeBaHcMnYnRbCaCnEdlecHEtekInenaH ehIyépÞdIEdlenAefr dUecñHkarrukrandIsMrab;daMdMNaMecHEtman. bBaðaenHbNþalmkBI kgVHkar gareRkABIksikmµ sMrab;RbCaCnfµIeFVI nigesckþIRtUvkark¾ekIneLIg. cMeBaHR)ak;cMNUlEdl )an mkBIGaCIvkmµenH minsßitesßr)anyYreLIy.

Page 5: Labour Market in Cambodia

kareFVIkargarrYmKña rvagRbCaCnnigrdæaPi)al kñúgkarkab;rMlMéRBeQIenAkm<úCa )aneFVIeGay épÞdIéRBenAkm<úCa )anfycuHy:agkMhuk. tamB½t’manBIGgÁkareRkArdæaPi)aleQµaH Global

Witness )aneGaydwgfa cMnYn 2/6lan h/t/ kñúgkMLúgEt 30qñaM KWKitrab;cab;BI qñaM1970 dl; qñaM2002 dUecñHebIeyIgEckeTA kñúgmYyqñaMeyIg)at;bg; kñúgmYyqñaM 81 000 h/t/. karkab;eQI edayxusc,ab; enAkñúgRbeTseyIg manminelaHéf¶NaeLIy ebIeTaHbICamanc,ab;karBaréRBeQI y:agNak¾eday. müa:gvijeTot kMenInRbCaCn enATICnbT eFVIeGaymankarT®nÞanykdI nigkar rMelaPykdI )ankøayeTACabBaðamYyya:gFM sMrab;rdæaPi)alkm<úCasBVéf¶Edl RtUvEtedaHRsay eGay)anqab; edIm,IkMNt;TwsedAkñúgkarGPivDÆesdækic©Cati.

sBVéf¶dIéRBkan;EteRcInRtUv)an EkERbeTAbMerIkarepSg²dUcCa daMsVaycnÞI/ dMLÚgeQI/ sENþkesog/ Bat nigekAs‘U cMENkkaryykeQIeTAeFVI Gus-FüÚg k¾KµanfycuHEdr.

cMeBaHEpñkClplvij tamRbPBmkBI UNDP 2007 )anbgðajeGaydwgfa sþúkRtITwk sab EdlGñkensaTtUctacGaceTAensaT)an KW)anFøak;cuHCabnþbnÞab;. CncMNakRsukkan;Et eRcIncUleTAkñúgtMbn;ensaT nigkareFVIeGayxUcRbB½n§eGkULÚsIu )aneFVIeGayFnFanClpl Føak; cuHehIyk¾kMBugEtFøak;cuHkñúgb:nµanqñaMknøgeTAenH. karkab;edIm,ITajykplcMeNjBIdIéRBlic Twknana )aneFVIeGayb:HBaldl;karBgkUnrbs;RtI nigsþúkRtI. cMeBaHGñkensaTtUctacCaeRcIn eFVIkarensaT edayxusc,ab;. enHsbBa¢ak;eGayeXIjfa BYkKat;cg;cab;RtIeGaykan;Et)an eRcIntamEdlGaceFVIeTA)an edayminKitdl;KuNvibtþieTAéf¶eRkay.

esckþIsnñidæankarbkRsayRtYs² edayelIkykbBaðakMenInkargar enAkñúgvis½yksikmµ enAkñúgRbeTs

km<úCa )anRsUbykkMlaMgBlkmµyuvCnExµreyIg rab;mWunnak;eTAbMerIkñúgEpñkFM² 2 KWéRBeQI nig Clpl. b:uEnþ kargarenHmanminsßitesßreT edayehtufa tulükalénkark¾ekIt nigkab;Taj yk manPaBminesµIKñaeT.

kargarRbePTenHnwgmankarFøak;cuH edayecjminrYc ehIykMlaMgBlkmµ EdleFVIkarkñúgmun rbb RbePTenH BMuTamTaeGaymancMeNHdwgb:unµaneT müa:gvijeTotbTBiesaTk¾mantictYc min GacykeTAeFVIkarkñúgvis½y]sSahkmµnigesvakmµ)anl¥eLIy. dUecñHenAeBlpøas;muxrbb BYk eKTamTaeFVIkarvwkhak;bMBak;bMb:nmuxCMnajbec©keTsNamYy.

Page 6: Labour Market in Cambodia

x-bBaðakMenInRbCaCnkm<úCasm<aFRbCaCn manTMgn;xøaMgKWeTAelIPaBRkIRk enAkm<úCa. kñúgenHsm<aFsMxan;CageK Tak;

TgGayuénRbCaCnkm<úCa. RbeTskm<úCa manlkçN³BiessEbøk²BIRbeTsnanaCMuvij BiPB elak kñúgenaHmankarbnSl;Tuk BIGtItkalnUv GMeBIbMpøicbMpøajKñaÉg. CaTUeTA GñkEdlekItenA munqñaM 1980 mancMnYnticeT EtpÞúyRslHeTAvij GñkEdlekIteRkayqñaM 1980 mancMnYny:ag eRcIn. RbkarenHKWbNþalmkBI {kumar{ eBalKWsnÞúHkMeNItTark EdlmankMenIny:agxøaMg bnÞab; BIkardYlrlMénBYkExµrRkhm.

dUecñHeXIjfa km<úCasßitkñúgcMeNamRbeTs EdlmanRbCaCnekµgbMput enAelIBiPBelak eBalKWkñúgqñaM 2005 GñkEdlmanGayuticCag 15qñaM mancMnYnelIsBI 44° enHebItamstþiBI GgÁkarBlkmµBiPBelak. GayuminFmµtaenH manplb:HBal;y:ageRcIneTAelIesdækic©.

rUbPaB kumarkm<úCaenATICnbTsmamaRtd¾x<s;énkumarenAkñúgRbCaCn eFVIeGaysmasPaKBwgEp¥kkMrwtx<s; smasPaKBwg

Ep¥k KWCasmasPaKRbCaCnmineFVIkargar eFobnwgRbCaCneFVIkargar. KWcg;mann½yfa Gñkrk R)ak;cMNUlmñak;² RtUvTTYlbnÞúkciBa©wmGñkBwgEp¥kCaeRcInnak;. RbkarenHeFVIeGaysm<aFeTAelI kMrwtR)ak;cMNUlKit elIssmaCikmñak;²kñúgRKYsar. enAkñúg kMrit®KYsarsmasPaK énCnskmµ

Page 7: Labour Market in Cambodia

xagEp¥kesdækic©eFobeTAnwgCnminskmµxagEpñk esdækic© )anbgðajfa cMnYnkUnenAkñúg®KYsar mansm<aF y:agxøaMgeTAelIPaBRkIRk enAkñúgbribT km<úCa.

dUctaragxageRkam )anbgðajRsab; vtþmanénPaBRkIRk manTMnak;TMngy:agxøaMg CamYynwg cMnYnsmaCikRKYsar. manEt 11/2° énRKYsarEdlmanKña2nak; b:ueNÑaHeT EdlsßitenAeRkam ExSbnþat;PaBRkIRk pÞúyeTAvijvtþmanénPaBRkIRk mankMrwty:agx<s;enAkñúgRKYsar Edlman smaCikeRcIn eBalKWmankMrwtGtibrimaesµInwg 58° enAkñúgRKYsarEdlmanKña 10nak;. Cakar BitNas;́ TTYlsÁal;fa PaBRkIRkminEmnbNþalmkBIcMnYnsmaCikRKYsarenaHeT b:uEnþKWbNþal mkBIcMnYnsmaCiky:ageRcInRtUvFøak;eTAelIbnÞúkGñkciBa©wm eBalKWGñkEdlkMBugEtRbkb kic©kar garesdækic©sBVéf¶enH. sUmemIltarag

tarag 3/1/ r)aykarN_énPaBRkIRktamTMhMcMnYnRKYsar kñúgqñaM 20051

smaCikRKYsarnak;

brimaN GñkRk KitCa°2

1 0/4 2/42 3/4 11/23 9/9 21/34 15/2 25/35 18/0 35/06 17/6 38/87 14/9 43/08 11/2 48/09 5/5 49/1

10 2/6 58/111 0/7 46/8

12 b¤eRcInCag 0/4 48/21 RbPB ³ c½nÞ supl/ Lúg vU Bisidæ/ Ta savr:a. kartat;bnßyPaBRkIRk nigkarGPivDÆn_CnbT. TMB½rTI 58.2 GRtaRKYsarRkIRk sMedAdl;RKYsarEdlmankMrwtCIvPaB enAeRkamExSbnÞat;RkIRk edayeyagtamniymn½yrbs;rdæaPi)al nigFnaKarBiPBelak.

Page 8: Labour Market in Cambodia

srub 100/0 36/1

yuvPaBrbs;RbCaCn k¾)anbgðajpgEdrBIGRtakMenInRbCaCnx<s; EdleFVIeGaymansm<aF eTAelIesdækic©CaTUeTA nigCaBiesseTAelIksikmµenAkm<úCaeyIgenH BIeRBaHfaebIkMenInksikmµ mankMrwtTabCagkMenInmnusSenaH nwgeFVIeGayFøak;cuHnUvkMrwtR)ak;cMNUl niges,ógGaharkñúg mñak;². RbCaCnkm<úCaekIneLIgy:agelOncab;BIkardYlrlMénrbbExµrRkhm eBalKWekIneLIg y:agBI 6/5lannak; kalBIqñaM1980 ehIy10bnÞab;mk KWenAkñúgqñaM1990 km<úCamanRbCaCn 9/1lannak; ehIyenAkñúgqñaM2008RbeTskm<úCa manRbCaCn 14/5lannak;. GRtakMenInenH manCamFümKW 3/3°kñúgmYyqñaM. karekIneLIgéncMnYnRbCaCnkm<úCa vamanplb:HBal;cMeBaH RbeTskm<úCaEdlCaRbeTs EdlBwgEp¥keTAelIksikmµ eRBaHfa dIFøIEdlCaktþaplitkmµcMbg mYy minEmnecHEtGacBRgIk)anrhUtenaHeT. karekIneLIgéncMnYnRbCaCn eFVIeGayTMhMdI sMrab;RbCaCnmñak;²RtUvfycuHedayeCosBuMrYc. dUecñHplitPaBrbs;dI b¤Tinñpl RtUvEtekIneLIg eGayTan;kMeNInRbCaCn edIm,IbgáarkMueGaymankarFøak;cuHCaTUeTA. knøgmkenH tYelxrbs; km<úCaEdlTak;TgeTAnwgcMnucenH kMBugEtFøak;cuH. dUecñHkm<úCaeFVIy:agNa eGayksikmµcaM)ac; RtUvEtekIneGayelOn edIm,IkMueGayRbeTskm<úCaBwgEp¥keTAelIkarnaMcUles,óg edIm,ITUTat; plitples,ógkm<úCaeyIg.

CaTUeTA bBaðaEdlsMxan;bNþalmkBI naTsvtSr_xagmux kMlaMgBlkmµnwgekIneLIgkñúg el,Ónd¾x<s;mYy EdlminFøab;manBImunmk. RbkarenHbNþalmkBI RkumyuvCnEdlekItenA kMLúgqñaMTsvtSr_TI90 nwgcUleTAkñúgTIpSarBlkmµ RbCamYyenH KWmanRbCaCnv½ycas;tictYc b:ueNÑaHEdlcakecjBITIpSarBlkmµ. tamBiteTA dMenIrkarenH)ancab;epþImrYceTAehIy. na bu:nµanqñaMknøgeTAenH bBaðaenHnwgeFVIeGaymansm<aFy:agF¶n;F¶reTAelIesdækic© kñúgkarbegáIt »kaspþl;kargar EdlmanplitPaBsMrab;CncMNUlfµI d¾eRcInenAkñúgkMlaMgBlkmµ. enHCaktþa mYyd¾sMxan;bMput EdlRtUvkMnt;kþIsgÇwmxagEp¥kesdækic©enAkm<úCa.

RbCaCnRbEhl 25mWunnak; )ancUlbEnßmkñúgkMlaMgBlkmµCaerogral;qñaM. enAqñaM2004 GRtayuvCnGayu 15-19qñaM man 27/8° nigRkumyuvCnGayu 20dl;24 qñaM man 16/6°.

Page 9: Labour Market in Cambodia

dUecñHkMeNInyuvCn EdlRtUvkar»kaskargareFVI nigmanCMnajsmRsb KWCabBaðaRbQmmux EdlRtUvEtedaHRsay.

GRtaGt;kargareFVIdUctYelxxagelIenH bgðaj»kaskargarsMrab;yuvCnBMu)aneqøIytbeTAnwg kMlaMgBlkmµeLIy. »kaskargar mankMritkMNt;CaBiess vis½yksikmµ. enAkñúgRbeTs km<úCaeyIgsBVéf¶enH vKÁbNþúHbNþal EdlbegáIteLIgedayGgÁkareRkArdæaPi)al b:uEnþeKsegát eXIjfaBMusUvmanyuvCn eyIgcUlrYmkñúgkarbNþúHbNþalenHeT ´yl;eXIjfa yuvCneyIg cMNayeBl d¾eRcInelIslubeTAelImuxrbrrkes,ógGahar nigvtþúcMa)ac;epSg²eTot.

karbegáItkargarminRKb;RKan; mkBIkarvinieyaKTunminmanRbsiT§PaB. yuvCnenAtamTICn bTmantMrUvkargareRcIn CaehtueFVIeGayBYkeKeFVIcMNakRsukxusc,ab;eTaRbeTs éf/ EdlkMBug EtmankarekIneLIg.

enAkñúgqñaM1998 mankmµkr 10 532 nak; RtUv)anbBa¢ÚnedayRsbc,ab;eTARbeTsm:aeL sIu/ 3 984nak;eTAkUer:xagt,Úg nig6114nak; eTARbeTséf. éfeK)anBüakrN_fa kñúgry³ eBlxagmuxenHRbeTsenHRtUvkarkMlaMgBlkmµcMnYn 6lannak; dUecñHRbeTsenHGacRsUbyk kMlaMgBlkmµBIRbeTseyIgEfmeTot.

kñúgbBaðaenHcMeBaHyuvCnkm<úCa TTYlrgplvi)akmYy nig sMNagmYy. Rtg;EdlyuvCnCUb plvi)akenaHKW enAeBlEdlkMlaMgesdækic© minGacbegáIt»kaskargar EdlsIusgVak;eTAnig kMenInRbCaCn. enAkñúgsßanPaBEbbenH karekIneLIgnUvkMlaMgBlkmµ nwgeFVIeGayplitPaB fycuH. RbkarenHGacmanrUbPaBCakarekIteLIgnUvkarEckrMElkkargareFVI nigkarpþl;kargar KñaeFVI nigkarpþl;kargarmin)anRKb;RKan;enAkñúgvis½yksikmµ nigkaredaHTl; eFVIkarbMlas;TIlM enA mkTIRkugedIm,IrkkargareFVI EdlCaTUeTARbePTkargarmanR)ak;cMNUlTab.

CalT§plénkarFøak;cuHnUvplitPaBBlkmµ R)ak;cMNUlnwgFøak;cuH ehIycMnUnGñkRtUvBwgEp¥k mankan;EteRcIn. ebIeyIgRkelkemIlmYyePøteTA esdækic©RbeTskm<úCakMBuglUtlas; eday sareyIgemIleTAelI plitplCatisrub b:uEnþkMeNInviC¢manenH )ammkedaysarEtkarekIneLIg énkMlaMgBlkmµEtb:ueNÑaH. PaBenAnwgfál; b¤k¾karFøak;cuHnUvR)ak;cMnUlbuKÁl nwgeFVIeGayfycuH nUvlT§PaBkarsnSMR)ak; EdlkMBugEtmanticRsab;enaH. RbkarenHvanwgCH\T§Bldl;kar

Page 10: Labour Market in Cambodia

vinieyaKrbs;RbCaksikrFøak;cuH TaMgenHvanwgeFVIeGay plitkmµBlkmµrbs;BYkKat; Qb;enA Twg b¤RtUvFøak;cuHpgEdr.

dUecñHesdækic©nwgFøak;cUleTAkñúgvdþ mYyd¾GaRkk;énkarFøak;cuHplitPaB ehIynigkarFøak;cuH TinñplBlkmµ EdlBi)aknwgedaHRsayxøaMgNas;.

cMeBaHsMNagsMrab;yuvCnvijKW KWeKsMerceCaKC½ykñúgkarbegáItkargar edaymineFVIeGay plitPaBFøak;cuH. edayehtufa RbCaCnPaKeRcInmankMritCIvPaBenACit² nwgRtUvkat;bnßy eday sV½yRbvtþi. edayehtufa RbCaCnPaKeRcInman kMritCIvPaBenACit²KñanwgExSbnþat;RkIRk dUecñHplb:HBal;eTAelIPaBRkIRkGacnwgmanTMhMFM. RbkarsMxan;mYyeTotKWfa enAeBlEdl R)ak;cMnUlekInx<s;elIsBIkMritEdlRtwmEtRKb;RKan;sMrab; edaHRsaytMrUvkarCamUldæanepSg² eBlenaHlT§PaBsnSM nigemKuNsnSMTMngCaekIneLIgeRcIn. RbkarenHnwgCYyCMrujeGayman kareFVIvinieyaKmanplitPaBenAkñúgEpñk ksikmµnigEpñkepSgeTot EdlnwgjMúgeGaymankarekIn eLIgnUvplitkmµ nigplitPaBnig pþl;»kaskargarkan;EteRcInEfmeTot. srubmk enHKWCakar begáIteLIgnUvbrisßand¾RbesIrmYy EdlGackøayCamUldæansMrab;kMenInesdækic©mannirnþrPaB. bTBiesaFBIbNþaRbeTsdéTeTotenAkñúgtMbn; kñúgenaHmanRbeTséf cin \NÐÚensIu kñúgeBlfµI² enHehIynigétv:an;nigkUer:xagt,Úg kalBImun)anbgðajfa \T§iBlénkarGPiDÆn_RbePTenHGac xøaMgkøasMebIm. b:uEnþlT§PaBenHvakRm ekItmaneLIgedays½VyRbvtþiNas;.

dUecñHninñakarRbCasaRsþTaMgBIr Edl)anBiBN’naxagelI )anbegáIteLIgnUvbBaðaRbQmmYy ehIynig»kasl¥mYypgEdr. bBaðaRbQm KWeKRtUvbegáIt»kaskargarsMrab;kMlaMgBlkmµ EdlekIteLIgy:agqab;rh½s edaymineFVIeGayxUcdl;kMritplitPaB b¤Gacniyay)anmS:ag eTotfa »kaskargarbEnßmEdleKbegáIteLIg KWRtUvEtsßitenAkñúg kMritplitPaBEdly:agehac Nas;k¾RtUveGay)anx<s;esµInwgplitPaBénkargar EdlkMBugmanRsab;enaHEdr. cMEnk»kasl¥ KWsßitkñúgkarFøak;cuHénsmasPaBBwgEp¥k Edlmann½yfa ebIeKedaHRsay)aneCaKC½ynUvbBaða RbQmkñúgkarbegáIt»kaskargar EdlmanplitPaB karfycuHénsmasPaKBwgEp¥knwgCYy begáInel,ÓnénkarlUtlas;esdækic© tamry³karelIklMBs; edaysV½yRbvtþinUvkMritR)ak;cMNUl kñúgmñak;² ehIytamenHKWkMeNInR)ak;snSM EdleKGacykeTAeRbIR)as;sMrab;karvinieyaKman plitPaB.

Page 11: Labour Market in Cambodia

K-bBaðaFnFanmnusSenAkm<úCakarGb;rM nigkarEfrkSasuxPaB KWCaktþay:agsMxan;bMput EdlcUlrYmcMEnkkñúgkarbegáInmUl

FnmnusS ehIyktþaTaMg2enH KWCal½kçx½NÐdMbUg y:agsMxan;sMrab;eFVIeGaymanvDÆnPaB esdækic© sMrab;sgÁmTaMgmUl k¾dUcCasamIuxøÜnpgEdr.

RbeTskm<úCaTTYlmrtkmYyy:aglM)aksµúKsµajkñúgvis½yGb;rM edaysarrbbExµrRkhm )anbMpøajRbB½n§sikSaTaMgmUlexÞcxÞIrGs;. enAeBlExµrRkhm )andYlrlMeTAenAqñaM1979 ral; karGb;rMCapøÚvkarenAkm<úCamin)andMeNIrkareT. eBlenaHkm<úCaesÞIrEt KµanesaHnUvRKUvbeRgón mankarbNþúHbNþalRtwmRtUv EdlenArs;ranmanCIvit salaeronPaKeRcInRtUv)aneKbMpøaj rIÉ esovePA nigsPar³ k¾mankarxVHxatTaMgRsugEdr.

cab;BIeBlenaHmk km<úCa)ane)aHCMhaneTAmux)anl¥KYrsm edayeyageTAtamÉksarstþi naqñaM1998 RbeTskm<úCamansalaeron 6100 manRKYbeRgónRbmaNCa 62 000nak; nig mansisS 2/3lannak;. tamRbPBB½t’mand¾EdrenHEdr )anbgðajeGayeXIjfa TMhMRKb dNþb;elIkargarGb;rMmanPaBTUlay edaysBVéf¶manRbCaCneBjv½yRbEhl 2PaK3 )an bBa¢ak;fa BYkeKCaGñkminecHGkSr. b:uEnþcMeBaHKuNPaBénecHenAkm<úCaEdl PaBeRcInelIslub eroncMRtwmEtfñak; bzmsikSaEtb:ueNaÑaH. sUmemIltaragxageRkamenH

tarag kMritvb,Fm’RbCaCnkm<úCa KitCaPaKryTaMg2ePT Rbus RsI

min)ancUleron 37/5 23/2 48/9erondl; fñak; 1-6 40/0 44/4 36/6erondl; fñak; 7-9 14/7 21/1 9/7

erondl; fñak; 10-12 4/8 7/6 2/5salabec©keTs 1/6 1/6 0/1sklviTüal½y 0/5 0/9 0/1

srub 100 100 100r)aykarN_enH sbBa¢ak;eGayeXIjfa RbeTskm<úCaRbQmnwgbBaðaFM² CaeRcInTak;Tg nig

karGPivDÆn_mUlFn mnusSnigkMlaMgBlkmµ manCMnaj. bBaðaCaGaT plitPaBTab nigyuvCn

Page 12: Labour Market in Cambodia

Gt;kargareFVId¾eRcInrYmTaMg kñúgcMenamnisiStbBa©ab;]tþmsikSaeTotpg. RbCaBlkrenACnbT dac;Rsyal nigRkIRkehIyBlkrenACnbTPaKeRcInRtUvkar EtCMnajmUldæanEtb:ueNÑaH b:uEnþ enAtamTIRkugmantMrUvkar CMnajx<s;CagenHmYycMnYntUc.

cMeBaHenAsklviTüal½ynanaenARbeTskm<úCavij manmuxviC¢aCaeRcInTak;TgnwgkarRKb; RKg/ KNenyü/ nigTIpSar. pÞúyeTAvij CMnajxagsagsg;pøÚv-s<an karsagsg;GaKar FarasaRsþ/ karCYsCulGKÁisnI/ bMBg;Twk nigemkarnic EdlkMBugEtmantMrUvkary:agxøaMg KWman GñksikSatictYcNas;enAtamsklviTüal½y.

yuvCnkm<úCaeyIgkMBugEtCUbrbt;esdækic©mYy EdlTamTaeGaykMlaMgyuvCneyIgxitxMbNþúH bNþalxøÜn eGaymanCMnajc,as;las;. edIm,IFanaeGay)annUvkMeNInx<s;kñúgry³eBlmFüm nig Evg RtUvEteFVIkarpøas;bþÚrBIkMeNInEpñkelI FnFaneTACakMeNInEp¥kelICMnajvij ehIykñúgenH RtUvkarEklMGKuNPaBkMlaMgBlkmµ. edIm,IsMerceKaledAenH RtUvmantulüPaBrvag vinieyaK Gb;rMry³eBlEvg nigvinieyaKedIm,IbegáInR)ak;cMNUlnigCMnajry³eBlxøI. vinieyaKelIkarGb;rM nwgGacpþl;plcMeNjry³eBlEvg)an luHRtaEttMrUvkarry³eBlxøIGacedaHRsay)ansin.

karpÁÚpÁgCMnajeTAnigtMrUvkar mankareCOnelOnxøH²ehIy CaBiesstamry³ karksag Rkbx½NÐGb;rM nigbNþúHbNþalviC¢aCIvH nigbec©keTsCati nigkarGnumtiedayeRbIsþg;dar CMnaj Ep¥kelIsmtþPaB. karpÁÚpÁgkargar EdleFVIeLIgtamry³ mCÆmNÐlkargar nigTIPñak;garCati rkkargareGayeFVI k¾CaEpñkmYyénviFIsaRsþenHEdr. b:uEnþkarbNþúHbNþalviC¢aCIvH Edlpþl; edayrdæ cMENkÉvis½yÉkCn nignieyaCkenAmankMrit ehIyk¾minsUvsmRsb tamtMrUvkarrbs; nieyaCkeT. tYy:agCak;Esßg nisSitPaKeRcIneronviTüasaRsþsgÁm minEmneronbec©keTsb¤ visVkmµenaHeT.

cMnYnkarGñkpÁt;pÁg;esvaGb;rMkMrit]tþmsikSa )anekIneLIgeRcInNas; b:uEnþKuNPaBGb;rMenAEt CabBaðaKYreGayRBYy)armð. CMhansMxan;²mandUcCa karkMnt;kMritsikSaRtUvman edIm,I)ancUl eron karbegáItTIPñak;gar edIm,ITTYlsÁal; nigkardak;Gnuvtþ qñaMTImYysßg;dar enA]tþmsikSa edIm,I pþl;CMnajmUldæan. nisSitPaKeRcInEdlbBa©b;]tþmsikSa enAEtKµanCMnajRKb;RKan; b¤smRsb eT dUecñHk¾puseLIgnUvkgVHxat GñkmansmtþPaB nigtMrUvkarvKÁsikSaxagEpñkkargarsgÁmkic©.

Page 13: Labour Market in Cambodia

mü:ageTotmankgVHxat CMnajTUeTAmYycMnYn EdlnieyakkMBugRtUvkardUcCa CMnajviPaKBicarNa CMnajsresr nigCMnajdwknaMCaedIm.

nieyaCkmankarlM)akeRcInNas; kñúgkareRCIserIsbuKÁlik EdlsmRsbehIybBa¢ak;BIkar xkcitþfa nisiStkm<úCaenAmanCMnajTabenAeLIy smtþPaBtictYckarTamTarminR)akdniym nigkgVHxatCaTUeTAnUv lkçN³eRtomxøÜn GaceFVIkar)anrbs;nisSitbBa©b;]tþmsikSa. enAkñúgTI pSarkargarkm<úCa sBVéf¶BYkyuvCneyIg mancMnucxVHxatmYycMnYnFMxagkMritkar TTYlsÁal;muxCM naj nigbTBiesaFn_ ehIyyuvCneyIg ehIyBYkeKEtgEtpøas;bþÚrkargarCajwkjab; eRBaHBYkeK EsVgrkkargarNa EdlmanR)ak;eborvtSr_x<s; niglkçx½NÐkargarl¥EfmeTot.

Rkumh‘un FnFanmnusSkm<úCa )anKUsbBa¢ak;fa nieyaCnmankarlM)akkñúgkareRCIserIs FnFanmnusS EdlmansmtþPaBl¥. Gñkdak;Baküekµg²CaeRcInnak;KµanCMnajeT ehIysBVéf¶ mankgVHxatGñkCMnajÉkeTsepSg²eTot. karrkSaTukbuKÁlikCUbkarlM)ak rIÉtMélR)ak;Exx<s; vijminEmnsbBa¢ak;fa BYkeKmanCMnajx<s;enaHeT KWedaysarEtnieyaCkKµanCMerIsEtb:ueNaÑH. kareRCIserIsmankallM)ak edaysarEtsBaØab½RtminqøúHbBa©aMgBICMnajBitR)akd. RKb;²Kña cg;eFVICaRKb;RKg. b:uEnþsBVéf¶enHxVHxatxøaMgNas;nUvCMnajKitKUr viPaKécñRnDit. Rkumh‘unenH )anbgðajtYelxfa mancMnYnyuvCn 76° EdlRkumh‘unnana kñúgRbeTseRCIserIs BMumanCMnaj RtwmRtUv ehIymanEtnieyaCk 12° b:ueNÑaHEdleBlcitþnigsmtþPaBrbs;nieyaCikxøÜn.

nisSitbBa©b;karsikSamñak;²cMNayeBlevlaCamFüm 9Ex edIm,Irkkargar)aneFVI. sMrab; cMnucmUldæanEdlnieyaCkTamTaeGayman mUldæanenaHKW Gkb,kiriyakargarl¥/ CMnajbec©k eTs/ PasabeTsnigsmtþPaBeFVIkarsMerccitþ. eKBi)akrk)anxøaMgNas; nUvnieyaCikEdlman CMnajÉkeTs b¤GñkmanCMnajviPaKx<s;. enAkMritGaCiB eKBi)akrkGñkmanCMnajviPaKb¤ kar sMerccitþ nigmanbTBiesaFn_bTBiesaFBak;B½n§nwgkargar. karrMBwgTukGMBIbBaðaR)ak;Ex k¾Ca bBaðaFMmYypgEdr EdlnaMeGaybuKÁlikecj eTAeFVIkargarepSg².

Rkumh‘un FnFanmnusSkm<úCa sMueGaybegáInkarGb;rMnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³nigbec©keTs BRgwgkarGb;rMkMrit]tþmsikSanig karbNþúHbNþalkargar CabnþRBmTaMgmankarbBa¢ak;TTYl sÁal;nigpþl;sBaØb½Rt Edlmann½yfa cgP¢ab;rvagCMnajnigsmtþPaB. BYkyuvCnRtUvEsVgyl;

Page 14: Labour Market in Cambodia

BITIpSar nigkarrMBwgTukrbs;TIpSar. nieyaCkRtUvcMNayeBl eGay)aneRcIn edIm,IEsVgrkCM naj EdlxøÜnRtUvkar ehIysklviTüal½yRtUvpþl;CMnaj EdlsmRsb nigpSarP¢ab;yuvCn eTA nwgkargar.

tamRbPBB½t’manBIsklviTüal½ybBaØasaRsþ )anbgðajPsþúgtagfa nisiStPaKeRcInmin cUlGanesovePAeT ehIycg;eGaysaRsþcarü begáItemeronsegçbeGayBYkeK. kñúgbBaðaenH ´ yl;eXIjfa karEksMrYltamrebobenH minGacCYyGVI)aneRcIneLIy manEtkarGanesovePA KW CaktþaKnøwHnaMeTArkeCaKC½y karsresr)anl¥nigcMeNHdwgRbesIr.

bc©úb,nñmankgVHxatkare)aHBum<pSayCaPasaExµr TaMgerOgRbelamelaknigesovePAsikSa. dUecñHRtUvRbwgERbge)aHeGay)aneRcInEfmeTot. vtþmanénRbB½n§pSaBVpSayepSg² k¾)anbnÞúc bg¥k;karGanesovePApgEdr.

nisiStCaeRcInenAkñúgRbeTskm<úCa BYkeKyl;eXIjfa karcUleronmhaviTüal½yEtmYy va minRKb;RKan;eT. cMnucenHbgðajfa karGb;rMenA]tþmsikSa min)aneqøIytbeTAnwgtMrUvkareT. karEbgEckmuxCMnaj2 kñúgeBlEtmYy eFVIeGaymankarrMxandl;karsikSaRsavRCAv ehIyCa lT§plTIbBa©b;nisSiteyIgKµanecHGVIeGay)anBwtR)akd. kmµviFIsikSamanKuNPaBGn; edaymin )aneqøIytbeTAnwgsßg;darGnþrCati kñúgkarbnSIú rvagtMrUvkarkñúgRbeTsnigTIpSarkargar.

etIRbeTskm<úCaeyIgRtUvkarGVI? CMnajsMxan;²CaeRcIn mankarxVHxaty:agxøaMgNas; dUcCa CMnajviPaK nigCMhrskmµPaBRKb;RKg EdlminecHEtedIrtameRkaykargarrhUtenaHeT. PaK eRcInNas;Edl nisSitkm<úCayl;fa {mincaM)ac;eronGVIeT dl;eBleFVIkar enaHkargarvabRgon eyIgehIy{.

CMnajeFVIr)aykarN_nigsresrk¾mansar³sMxan;dUcKña b:uEnþnisSitkm<úCaminecHsresreRBaH BYkeKmincUlcitþGan. mü:ageTotmankarsikSaBIsgÁm nigvis½yepSgeTot EdlCatMrUvkarcaM)ac; enaH k¾BMumankmµviFIRKb;RKan;enAeLIy. Cak;Esßg viTüasßanbec©keTskm<úCa b¤salaticnU Edl eKTTYlsÁal;enAkñúgRbeTsenaH k¾bgðajBIPaBxVHcnøHpgEdr KWenAeBlEdl nisSiteyIgmkeron enARbeTsrusSIú minGacbnþqñaMsikSa)anenaHeT RbsinCamin)anRblgmuxviC¢a EdlsalaTamTa enaHeT.

Page 15: Labour Market in Cambodia

naeBlbc©úb,nñenH mansklviTüal½y nigviTüasßanrdænigÉkCn cMnYn 60 enHebItamRbPB BIviTüúGasIuesrI. KuNPaBGb;rM kMrit]tþmsikSaCakar®BYyR)armÖeRcInCageK enHebItamRbsasn_ rbs;nykrdæm®nþIRbeTskm<úCa. KN³kmµaFikarpþl;karTTYlsÁal;rbs;RbeTskm<úCa )antMrUv eGayman karTamTa kMritcUleron edIm,IeGaymanc,ab;TMlab; nigPaBsIucgVak;Kñakñúgvis½yenH.

sklviTüal½yrdæ )anTTYlyksisSBUEk ehIysklviTüal½yÉkCn TTYlyksisS Edl enAesssl;BIenaH. knøgmkkarxitxMmYycMnYn edIm,IedaHRsayedIm,IedaHRsay bBaðaKuNPaB nisiStsMucUleron dUcCatamry³karRblgRbECg cUleronCaedIm. mü:agvijeTotenaH esovePA emeronsuT§EtCaPasabreTs dUecñHsisSTamTakarsikSaPasabreTs edIm,ITTYl)ancMeNHdwg TaMgenaH. kareronsURtPasarbreTs minEmnecHEtGanyl;eGay)ansIuCMerAenHeT. Cak;Esßg dUcCa elak saLút s EdlKat;ekItenAkñúgrbbGNaniKm)araMg ehIyEdleKTTYlsÁal;fa Gacniyaynigsresr)any:agsÞat;CMnajenaH k¾elakmanRbsasn_fa {GanPasaeKmindUcCa PasakMeNItxøÜnÉgeLIy{.

RksYgkargar nigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ )anBiN’naBIParkic© nigkarTTYlxusRtUv rbs;xøÜnkñúg karbnSIú muxCMnajénkMlaMgBlkmµkm<úCa eTAnwg»kaskargar RBmTaMgbegáItbriyakasmYy EdlkñúgenaH édKUTaMgGs;RtUvyl;dwg TTYlyk nigGnuvtþtYnaTIrbs;xøÜn.

kñúgkl³eTs³EbbenH RksYgkargar nigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ RtUvCYysRmbsRmYlkarRbwg ERbg TUTaMgRbeTsedIm,IbnSIú muxCMnajeTAnwgtMrUvkar ehIyCMrujeGay édKUnana EsVgrkdMeNaH RsayEdlGaceFVIeTA)an edIm,IGPivDÆn_CMnaj nigbegáItédKUfµI².

tamRbPBBIRksYgEpnkar )anraykarN_fa enAkñúgqñaM 2007¼08 mancMnYnsisS 53 500nak; ehIycMnYnenHnwgekIneLIgdl; 190 050nak; kñúgqñaM 2014¼15 enHCakarRBY)armÖ mYy. dUecñHRksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ RtUvEteFVIyuT§nakareXasna kñúgsgÁmmYy edIm,Ipþl;B½t’maneGay sisS-nisSit/ RkumRKYsar nignieyaCk RBmTaMgpøas;bþÚrTsSn³ saFarNCn EdlfasBaØab½Rt]tþmsikSa CamFü)ayEtmYyKt; edIm,Irkkargar)anl¥ ehIykar garbNþúHbNþalviC¢aCIv³ b¤bec©keTsKWsMrab;Etkargarfñak;Tab. Gñkbec©keTs nigvisVkrKWCa kMlaMgkmµkrCMnaj CMrujexOnesdækic©kUer:xagt,ÚgeGayTTYl)aneCaKC½y. ehIysBVéf¶enH BlkrTaMgenaHGacrkR)ak;cMNUl)any:ageRcIn RBmTaMgmanGnaKtl¥eTotpg.

Page 16: Labour Market in Cambodia

edIm,IeqøIytbeTAnwgbMErbMrYl tMrUvkarTIpSarBlkmµ RksYgkargarbNþúHbNþalviC¢aCIv³ RtUvEt ecHeFVIkarpøas;bþÚr nigksagPaBCaédKU CamYyRKwHsßansikSa/ shRKas nigGñksikSa. RksYg kargar RtUvbegáItsßg;dasmtþPaBmYy EdlsmRsbeTAtamtMrUvkarTIpSarBlkmµ RBmCamYyKña enHpgEdr RnsYgkargarRtUvbegáIt mCÆmNÐlCati rkkargar/ BieRKaHeyabl; edIm,IeFVIkarEk lMGTIpSarRsuleyIg. RksYgRtUvesñIrEpnkar eGaybEnßmRKwHsßanbNþúHbNþalviC¢aCiv³nigÉk eTs eGay)anTUlMTUlayTUTaMgRsuk extþ Rkug kñúgeKalbMNgbnßycMnYnGñkcUlTIpSarBlkmµ enAeBlEdlBYkeKmincUlerontamsklviTüal½y nigCaBiessenaHKWcg;eGayBYkeKman CMnaj ÉkeTseGay)anRtwmRtUvnigmansmtþPaB kñúgkarRbkYtRbECgrebobTIpSaresrI.

TIRkug v:ar:UejsS éf¶TI10 Exemsa qñaM2009eday RBM pan;Na