kwlnX sabv 2008 - ICICI Bank · \ma-am{X sNdp-InS kwcw-‘-§-tfm-Sp-ff _mƒnsâ hmKvZm\ kwlnX sabv...

42
\ma-am{X sNdp-InS kwcw-`-ß-tfm-Sp-ff _m¶ns‚ hmKvZm\ kwlnX sabv 2008

Transcript of kwlnX sabv 2008 - ICICI Bank · \ma-am{X sNdp-InS kwcw-‘-§-tfm-Sp-ff _mƒnsâ hmKvZm\ kwlnX sabv...

\ma-amX sNdp-InS kwcw-`-ß-tfm-Sp-ff

_m¶ns‚ hmKvZm\ kwlnX

sabv 2008

_m¶nßv tImUvkv B‚ v Ãmt‚¿Uvkv

t_m¿Uv Hm^v C¥y

www.bcsbi.org.in

_m¶pIƒ kzbw G¿s∏-Sp-tØ≠ N´ß-fpsS

Hcp kwln-X-bm-Wn-Xv. ssatIm B‚ v kvtamƒ

IÃ-tagvkn (MSE) s‚ ssZ\w-Zn\ CS-]m-Sp--I-

fnepw kmº-ØnI ]Xn-k-‘n-I-fnepw Ffp-

∏hpw thK-Xbpw kpXm-cy -Xbpw tN¿∂

klmbw _m¶ns‚ `mKØp \n∂pw Fßs\

sNøm≥ Ign-bpsa∂v Cu kwlnX hni-Zo-I-cn-

°p-∂p. Cu kwlnX Fw. Fkv. C. IÃ-ta-

gvkns‚ Ah-Im-i-ß-fpsS Hcp ]amWw amX-a-

√, Ah¿°v _m¶n-t\m-Sp-ff I¿Ø-hy-ßfpw

CXn¬ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂p.

Df-f-S°w

1. BapJw

1.1 Cu kwln-X-bpsS e£y-߃

1.2 Cu kwln-X-bpsS ]tbmKw

2. ]ap-J-]-Xn-_-≤-X-Iƒ

2.1 \nß-tfm-Sp-ff Rß-fpsS ]ap-J-]-Xn-_-≤-X-Iƒ

3 hnh-c-߃

3.1 \n߃ Rß-fpsS IÃ-a¿ BIp-hm≥ BK-ln-°p-s∂-¶n¬

3.2 ]eni \nc-°p-Iƒ

3.3 Xmcn^v sjUyqƒ

3.4 \n_-‘-\-Ifpw hyh-ÿ-Ifpw

4 kzIm-cy-Xbpw cl-ky-kz-`m-hhpw

4.1 sIUn‰v d -d≥kv GP≥kokv

5 se‚nßv

5.1 Aπn-t°-j≥

5.2 sIUn‰v Ak-kvsa‚ v

5.3 ]m m-°¬/ Xnc-kv°-cn-°¬

5.4 t]mÃv Unkvt_-gvsa‚ v

5.5 t\m¨^≠v s_bvkvUv s^knen-‰okv

5.6 kmº-ØnI _p≤n-ap- p-Iƒ

5.7 ]oUnX Fw Fkv C IfpsS ]cn-N-c-Whpw sU_v‰v dokvS-Iv®-dnßpw

6 hogvN hcp-Ønb XpI Xncn-®p-]n-Sn-°¬

6.1 skIyq-cn‰n do s]msk-j≥ t]mfnkn

7 Unt∏m-kn‰v A°u≠vkv

7.1 A°u≠v Bcw- n-°epw Unt∏m-kn‰v A°u-≠p-I-fpsS ]h¿Ø-\hpw

7.2 \nß-fpsS A°u≠v am‰¬

7.3 \n߃ Hcp Unt∏m-kn‰v A°u≠v Bcw- n-°p-tºmƒ

7.4 an\naw _me≥kv

7.5 Nm¿÷p-Iƒ

7.6 tSw Unt∏m-kn-‰p-Iƒ

7.7 tÉvsa‚ vkv

7.8 tUm¿sa‚ v / ]h¿Ø-\-c-ln-X-amb A°u--≠p-Iƒ

7.9 A°u≠v Ah-km-\n-∏n-°¬

7.10 Ivfnb-dnwKv ssk°nƒ / If-£≥ tkh-\-߃

1

2

2

4

2

2

4

5

5

6

6

7

7

7

8

10

10

12

12

13

14

15

15

16

16

17

17

17

17

18

18

18

19

7.11 ]W-an-S-]m-Sp-Iƒ

7.12 UbdIvSv sU_n-‰p-Ifpw ÿnc \n¿t±-i-ßfpw

7.13 tÃm]v t]bvsa‚ v kuIcyw

7.14 \n߃ \¬Ip∂ sN°v / sU_n‰v \n¿t±-i-߃

7.15 imJ AS-°¬ / ÿew amd¬

7.16 acWw kw --hn® A°u-≠p-I-fpsS Imcy-Øn¬ Xo¿∏p I¬∏n-bv°¬

8 \nß-fpsS A°u-≠p-I-fpsS kwc-£Ww

8.1 kpc-£n-Xhpw hniz-k-\o-bhpamb _m¶n-ßv, t]bvsa‚ v knÃwkv

8.2 hnh-c-߃ A∏-t∏mƒ Adn-bn-°pI

8.3 \nß-fpsS A°u≠v ]cn-tim-[n-°¬

8.4 i≤bpw Icp-Xepw

8.5 C‚¿s\‰v _m¶nßv

8.6 t]bvsa‚ v d±v sNø¬

8.7 \jvS-߃°pff km≤yX

9 tkh-\-߃

9.1 hntZ-i-\m-W-b-tk-h-\-߃

9.2 C¥y-°p-f-fn¬ ]W-a-b°¬

10 ]cm-Xn-Iƒ, Bh-em-Xn-Iƒ, ]Xn-I-cWw

10.1 B¥-cnI \S-]-Sn-I-a-߃

10.2 _m¶nßv Hmw_p-Uvkvam≥ k¿∆okv

11 ]c-kyw, hn]-W-\w, hn¸\

12 ta¬t\m´w

13 klm-b-Øn\v

14 kwln-X-bpsS ]p-\-c-h-tem-I\w

A\p-_‘w ˛ \nL≠p

19

19

20

20

21

21

21

21

21

21

22

23

24

24

25

25

26

26

26

27

27

28

29

29

30

BapJw

CXv kzbw G¿s∏-Sp-Øp∂ Hcp kwln-X-bmWv 2006 se ssatIm kvtamƒ B‚ v

aoUnbw F‚¿ ss]kkv Unh-se-∏vsa‚ v (MSMED) BIvSn¬ \n¿h-Nn® ]Imcw _m¶p-

Iƒ ssatIm B‚ v kvtamƒ F‚¿ss]kkv IÃ-ta-gvkp-ambn CS-]m-Sp-Iƒ \S-Øp-tºmƒ

]men-t°≠ an\naw _m¶nßv \S-]-Sn-I-a-߃ CXn¬ hni-Zo-I-cn-°p-∂p. CXv \n߃°v

kwc-£Ww \¬°p-∂p, \nß-fpsS ssZ\w-Zn\ CS-]m-Sp-I-fnepw kmº-ØnI ]Xn-k‘nL -

ß-fnepw _m¶p-Iƒ F]-Imcw \nßsf klm-bn-°-W-sa∂pw hni-Zo-I-cn-°p-∂p.

dnk¿hv _m¶v Hm^v C¥y ]Jym-]n® kp∏¿ sshkdn \n¿t±-i-ß-sftbm As√-¶n¬ am¿§-

tc-J-sbtbm Cu kwlnX ]p\:ÿm]n-°p-Itbm Akm-[p-hm-°p-Itbm sNøp-∂n-√; Ime-

Im-e-ß-fn¬ B¿.-_n.sF ]pd-s∏-Sp-hn-°p∂ \n¿t±-i-߃°pw am¿§-tc-J-Iƒ°pw hnt[-b-

ambn R߃ ]h¿Øn°pw. kq∏¿ sshkdn \n¿t±-i-ß-fn¬ As√-¶n¬ am¿§-tc-J-bn¬

kqNn-∏n-®-Xn-t\-°mƒ IqSp-X¬ sa®-s∏´ ]h¿Ø-\-߃°v Cu kwln-X-bnse hyh-ÿ-

Iƒ klm-bn-t®-°mw. R߃°v \nß-tfm-Sp-ff ]Xn-_-≤-X-bpsS `mK-ambn Cu kwlnX

AwKo-I-cn® AØc-Øn-ep-ff Db¿∂ \ne-hm-c-Øn-ep-ff ]h¿Ø-\-am-\-Z-WvU-߃ \ne-

\n¬°p-Ibpw sNøpw Cu kwln-X-bn¬ \n߃ C¥y-bnse Fw. Fkv.C °msc kqNn-∏n-

°p-∂p, R߃ F∂Xv \n߃ CS-]mSv \S-Øp∂ _m¶n-s\bpw kqNn-∏n°p∂p.

1.1 Cu kwln-X-bpsS e£y-߃

Cu kwln-Xbv°v cq]w \¬°nbn-cn-°p-∂Xv Xmsg ]d-bp∂ Dt±-iy-߃°m-Wv.

F. Imcy-£-a-amb _m¶nßv CS-]m-Sp-Iƒ°mbn Xmc-X-tay\ \njv]-bmkw Ah-kcw

\¬In Fw.-F-kv.C hn`m-K-Øn\v IpSp-X¬ ]m[m\yw \¬Ip-I.

_n. \nß-fp-ambn CS-]mSp \S-Øp-∂-Xn¬ an\naw \n_-‘-\-Iƒ Xøm-dm°n \√Xpw DNn-

X-hp-ambn _m¶nßv coXn-Isf t]m’m-ln-∏n-°p-I.

kn. \n߃°v \ymb-ambpw ]Xo-£n-°m--hp∂ tkh-\-ßsf°pdn®v IqSp-X¬ sa®-s∏´

[mcW D≠m-°m≥ Ign-bp-∂-Xn\v CS-]m-Sp-I-fnse kpXm-cyX h¿≤n-∏n-°p-I.

Un. ^e-]-Z-amb Bi-b-hn-\na-b-Øn-epsS \nß-fpsS _nkn-\- ns\°pdn-®p-ff RßfpsS

[mcW sa®-s∏-Sp-ØpI

C. a’-c-Øn-eqsS IqSp-X¬ Db¿∂ ]h¿Ø-\-\n-e-hmcw ssIh-cn-°p-hm≥ am¿°‰v i‡n-

Isf t]m’m-ln-∏n-°pI

F^v. \nßfpw Rßfpw XΩn¬ \ymbhpw kulm¿±-]-c-hp-amb _‘w hf¿Øn-sb-Sp-

°pI. \nß-fpsS _m¶nßv Bh-iy-߃°v kXzc ]Xn-I-cWw Dd-∏p-h-cp-Øp-I.

Pn. _m¶nßv kº-Zm--b-Øn-ep-ff hnizm-ksØ ]cnt]m-jn-∏n-°pI Cu kwln-X-bpsS

Ãmt‚¿Uvkv c≠mw hn`m-K-Ønse ]apJ ]Xn-_-≤-X-I-fn¬ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-cn-°p∂p.

1

1.2 Cu kwln-X-bpsS ]tbmKw

2006 Fw.-F-kv.-Fw. C Un (2006) BIvSn¬ \n¿h-Nn-®n-cn-°p-∂-Xp-t]mse, Xmsg sImSp-°p∂

_nkn-\ v k¿∆okv taJ-e-I-fn¬ G¿s∏- n-cn-°p∂ ssatIm kvtamƒ F‚¿ss]-kkv

Fw. Fkv C hn`m-K-Øn¬s∏-Sp-∂p. am\p- m-Iv®-dn-ßv, s]mU-£≥, t]mk- nßv As√-

¶n¬ ]nk¿th-j≥ Hm^v KpUvkv, a‰v tkh-\-ta-J-e-I-fn¬ G¿s∏- n-cn-°p-∂-h¿.

a‰p coXn-bn¬ ]d-™n- n-s√-¶n¬, Xmsg-sIm-Sp-Øn-cn-°p∂ F√m D¬∏-∂-߃°pw tkh\-

߃°pw, Ah-Im-in-Itfm k_vkn-Un-bdnItfm t\cn-t´m, t^m¨ aptJ-\-tbm, X]m¬h-gn-

tbm, C‚¿ BIvSohv Ce-IvtSm-WnIv kwhn-[m-\-ß-fn-eq-sS-tbm, C‚¿s\‰v hgn-tbm, a‰v GsX-

¶nepw coXn-bntem \¬Ip∂ hbm-bepw Cu kwln-X-bpsS F√m `mK-ßfpw _m[-I-am-Wv.

F∂n-cp-∂mepw, ChnsS kqNn-∏n-°p∂ F√m D¬∏∂ßfpw F√m _m¶p-Ifpw \¬Ip-sat∂m

\¬In-bn-s√t∂m hcmw.

F. Id‚ v A°u-≠vkv, tSw Unt∏m-kn-‰vkv, dn°-dnßv Unt∏m-kn‰vkv, a‰v F√m Unt∏m-

kn‰v A°u-≠p-Ifpw

_n. t]bvsa‚ v Hm¿U-dp-Iƒ, Unam‚ v Um^v‰p-Ifpw hb¿Sm≥kv -dp-Ifpw aptJ-\-bp-

ff t]bvsa‚ v k¿∆o- -kv.

kn. k¿°m¿ ]W-an-S-]m-Sp-I-fp-ambn _‘-s∏´ _m¶nßv tkh-\-߃

Un. Unam‚ v A°u-≠p-Iƒ, CIzn-‰n, k¿°m¿ t_m≠p-Iƒ

C. C¥y≥ Id≥kn t\m´vkv FIvkvtN©v kuI-cyw.

F^v. sN°p-I-fpsS If-£≥

Pn. hmbv]-Ifpw set‰gvkv Hm v sIUn‰v, _n¬kv, _m¶v Kymc‚okv XpSßn _me≥kv

jo‰n¬ D¬s∏-Sp-Øn-bn- p-ffhsb ASn-ÿm-\-am-°n-bp-ff a‰p sIUn‰v kuI-cy-ßfpw

F®v. aWn-tN-©nwKv Dƒ∏sS hntZ-i-\m-W-b-߃

sF. Rß-fpsS imJ-I-fn-eqsS hnX-cWw sNø-s∏-Sp∂ ap∂mw ]m¿´n C≥jq-d≥kpw

\nt£] D¬]-∂-ßfpw

sP. sIUn‰v Im¿Up-Iƒ, sU_n‰v Im¿Up-Iƒ, FSnFw Im¿Up-Iƒ kam-\-amb a‰p

tkh-\-߃

sI. ^mIvSdnßv k¿∆o-kp-Iƒ

F¬. sa¿®‚ v k¿∆o-kp-Iƒ

IdpØ henb A£-c-ß-fn¬ sImSp-Øn- p-ff hm°p-I-fpsS A¿∞-߃ eLp-\n-

L- ≠p-hn¬ hni-Zo-I-cn-®p- p-≠v.

2. ]ap-J- ]-Xn-_-≤-X-Iƒ2.1 \nß-tfm-Sp-ff Rß-fpsS ]ap-J- ]-Xn-_-≤-X-Iƒ

2.1.1 Xmsg ]d-bp∂ coXn-bn¬, \nß-tfm-Sp-ff Rß-fpsS F√m CS-]m--Sp-I-fnepw DNn-X-

ambpw \ymb-ambpw ]h¿Øn-°pI:

2

F. _m¶ns‚ Iu≠-dn¬ ]Ww sN°v kzoI-cn-°p-Ibpw ]Ww \¬Ip-Ibpw sNøp∂

G‰hpw Ipd™ _m¶nßv kuI-cy-sa-¶nepw \¬Ip-I.

_n. thK-X-bnepw Imcy-£-a-X-bnepw sIUn‰v B‚ v k¿∆okv sUen-hdn \S-Øp-I.

kn. R߃ \¬Ip∂ D¬∏-∂-ß-fnepw tkh-\-ß-fnepw Rß-fpsS Poh-\-°m¿ kzoI-cn-

°p∂ \S-]Sn Ia-ß-fnepw ]h¿Ø\ coXn-I-fnepw Cu kwln-X-bn¬ ]d-™n-cn-

°p∂ ]Xn-_-≤-X--Ifpw \ne-hm-c-ßfpw \nd-th-‰pI

Un. RßfpsS D¬∏-∂-ßfpw tkh-\-ßfpw A£-c-Ønepw A¿∞-Øn-epw, ]k-‡-amb

\nb-a-߃°pw \n_-‘-\-Iƒ°pw A\p-kr-X-am-sW∂v Dd∏v hcp-Øp-I.

C. \nß-tfm-Sp-ff Rß-fpsS CS-]m-Sp-Iƒ kXy-k-‘-X-bpsSbpw kpXm-cy-X-bp-sSbpw

[m¿Ωn-I-X-Xz-ß-fn¬ Dd-®p-\n¬°p-∂p-sh∂v Dd∏v hcp-Øp-I.

F^v. kpc-£n-Xhpw hniz-k-\o-bhpw Bb _m¶nßv, t]bvsa‚ v knkvd-d߃ ]h¿Øn-

∏n-°p-I.

Pn. kmº-ØnI _p≤n-ap- p-I-fp-ambn _‘s∏´ CS-]m-Sp-Iƒ A\p- m-h-]q¿∆w ]cn-K-Wn-

°p-I. (Xmsg sImSp-Øn-cn-°p∂ 5.6 ]mc-Km^v ImWp-I)

2.1.2 Rß-fpsS kmº-ØnI D¬∏-∂-ßfpw tkh-\-ßfpw ]h¿Øn-°p-∂Xv Fßn-

s\-sb∂v a\- n-em-°p-hm≥ Xmsg∏dbp∂ coXn-I-fn¬ \nßsf klm-bn-°p-I.

F. Ahsb kw_-‘n® hnh-c-߃ Xmsg∏d-bp∂ Ht∂m AXn-e-[n-Itam `mj-I-fn¬

\n߃°v \¬IpI: lnµn, Cw•ojv As√¶n¬ DNn-X-amb ]mtZ-inI `mj.

_n. Rß-fpsS ]c-ky-]-N-cW enJn-X-߃ hy‡-am-sW∂pw sX‰n-≤-cn-∏n-°p-∂-h-b-

s√∂pw Dd∏v hcp-Øp-I.

kn. Rß-fpsS D¬∏-∂-ßfpw tkh-\-ßfpw Ahbv°p _m[-I-amb \nb-a-ßfpw \n_-

‘-\-Ifpw ]en-i-\n-c-°p-Iƒ / k¿∆okv Nm¿Pp-Iƒ F∂n-hsb kw_-‘n®v hy‡-

amb hnh-c-߃ \n߃°v \¬Ip-∂p-sh∂v Dd∏v hcp--ØpI

Un. \n߃°p-ff ]tbm-P-\-߃ Fs¥m-s°-bm-Wv, ]tbm-P-\-߃ e`y-am-Ip-∂Xv Fß-

s\-bm-Wv, Ah-bpsS kmº-Øn-I- -e-߃ Fs¥m-s°-bm-Wv, \nß-fpsS kwi-b-߃

]cn-l-cn-°p-hm≥ Bcp-ambn _‘-s∏-S-Ww, Fßs\ _‘-s∏-SWw F∂nh kw_-

‘n® hnh-c-߃ \¬Ip-I.

2.1.3 \nß-fpsS A°u≠v As√-¶n¬ tkh\w D]-tbm-K-s∏-Sp-Øp-hm≥ Xmsg-∏-d-bp∂

coXn-bn¬ \nßsf klm-bn-°pI

F. ]Xn-hmbn A∂-∂p-ff hnh-c-߃ IrXy-ambn \¬Ip-I.

_n ]eni \nc-°p-Iƒ , Nm¿Pp-Iƒ, \n_-‘-\-Ifpw hyh-ÿ-Ifpw F∂n-h-bnse am‰-

߃ \nßsf Adn-bn®psIm≠n-cn-°pI

2.1.4 Fs¥-¶nepw sX‰p ]‰n-bm¬ Xmsg∏d-bp∂ coXn-bn¬, AXn-thKw A\p- m-h-]q¿∆w

AXv ssIImcyw sNøp-I.

F. sX‰p-Iƒ IrXy-ambn Xncp-Øp-I-bpw, Rß-fpsS sX‰v ImcWw Npa-Ønb _m¶v

Nm¿÷p-Iƒ Ds≠-¶n¬ AXv d±m-°p-Ibpw sNøp-I.

3

_n. \nß-fpsS ]cm-Xn-Iƒ IrXy-ambn ssIImcyw sNøpI

kn. F∂n´pw \n߃°v Xr]vXn tXm∂p-∂n-s√-¶n¬, ]cm-Xn-bp-ambn Fßs\ apt∂m´v

t]mIm-sa∂v ]d™p XcpI (Xmsg JWvUnI 10 t\m°pI )

Un kmt¶-XnI XI-cm-dp-Iƒ aqew D≠m-Ip∂ ]iv\߃ AI-‰p-hm≥, tbmKy-amb CX-

c-am¿§-߃ e`y--am-°p-I.

2.1.5 \nß-fpsS F√m -hy-‡n-K-X-hn-h-c--ßfpw kzIm-cy-ambpw cl-ky-ambpw ssIImcyw

sNøp- I.Xmsg JWvUnI 4 ¬ kqNn-∏n-®n- p-f-f-Xn-\p-ambn hnt[-bam-bn, \nßsf

kw_-‘n® F√m- hy‡nKXhnh-c-ßfpw kzIm-cy-ambpw cl-ky-ambpw

ssIImcyw sNøpw.

2.1.6. Cu kwln-Xbv°v ]Nmcw \¬Ip-hm≥

F. Cu kwln-X-bpsS Hcp-tIm∏n \n߃°v (\n-e-hn-ep-ff IÃ-a¿Iv) Bh-iy-s∏- m¬

kuP- \y-ambn Ab-®p-X-cp-∂-Xm-Wv.

_n. \n߃ A°u≠v XpS-ßp-tºmƒ Cu kwln-X-bpsS Hcp tIm∏n \n߃°v (]p-Xnb

IÃ-a¿°v) Ab-®p-X-cp-∂-Xm-Wv.

kn. At]-£n-®m¬ _m¶ns‚ _m©n¬ \nt∂m, Rß-fpsS sh_v ssk‰n¬ \nt∂m

Cu kwlnX e`y-am-°pw.

Un. Cu kwln-Xsb kw_-‘n® ]k-‡-amb hnh-c-߃ \¬Ip-hm\pw Cu kwlnX

\S-∏n¬ hcp-Øp-hm\pw Rß-fpsS Poh-\-°m¿°v ]cn-io-e\w In´p-∂p-sh∂v Dd∏v

hcpØpw

2.1.7 Hcp hnth-N\m cln-X-amb \bw kzoI-cn-°p-Ibpw \S-∏n-em-°p-Ibpw sNøp-I.

]mbw, h¿§w, enwKw, sshhm-ln-Im-h-ÿ, aXw, Ah-iX Ch-bn-sem-∂n-s‚bpw ASn-

ÿm-\-Øn¬ R߃ bmsXmcp hnth-N-\hpw ImWn-°p-I-bn-√.

3. hnh-c-߃]eni \nc-°p-Iƒ, km[m-c-W-bp-ff ^okp-Ifpw Nm¿Pp-Ifpw F∂nh kw_-‘n® hnh-c-

߃ Xmsg∏d-bp∂ GsX-¶nepw coXn-bn¬ \n߃°v In´m-hp-∂-Xm-Wv.

F. Rß-fpsS imJ-I-fntem sl¬∏v sse\p-I-fntem t^m¨ sNøpI

_n. Rß-fpsS sh_v ssk‰n¬ t\m°pI

kn. _m©ntem sh_v ssk‰ntem e`y-amb Xmcn^v sjUyqƒ (Xmsg sImSp-°p∂ 3.3

JWvUnI t\m°p-I)

3.1 \n߃ Rß-fpsS IÃ-a¿ BIm≥ BK-ln-°p-s∂-¶n¬,

F. RßfpsS F√m kvIoap-I-sf-°p-dn®pw ]tXy-In®v Fw.-F-kv.C °m¿°p-ffXns\-°p-

dn®v hy‡-amb hnhcw \n߃°v \¬Ipw.

_n. Rß-fpsS hmbv]-bpsS ][m-\-k-hn-ti-j-X-I-sf-°p-dn-®pw, ImjvsI-Un-‰v, tSwtem¨kv,

Kymc‚o-kv, _n¬Un-kv°u-≠n-ßv, ]¿t®-bvkv, _m-e≥kv jo‰nse am‰n-\-߃, ]en-

i-\n-c-°v, ]en-i-\n-c°v IW-°m-°p∂ coXn, ^okp-Iƒ Nm¿Pp-Iƒ F∂n-h-sb-°p-

dn®v \n߃°v hnh-c-߃ \¬Ipw.

4

kn. R߃ \¬Ip-∂-hbpw \nß-fpsS Bh-iy-߃°v tbmPn-®-hbpw Bb GXp Xcw

D¬∏-∂-ß-sfbpw Ipd®v \n߃°v ]cn-N-b-s∏-SpØn ]Xn-hm°nØcm≥ R߃

bXv\n-°pw.

Un. D¬∏-∂-ßfpw tkh-\-ßfpw H∂n-e-[nIw am¿§-ß-fn-eqsS e`y-amtWm ( DZm-l-c-W-

Øn-\v, FSn-Fw, C‚¿s\‰v, t^m¨, imJ-Iƒ XpS-ßnb am¿§-ß-fn-eqsS) F∂pw

Ahsb∏‰n IqSp-X¬ hnh-c-߃ Fßs\ Is≠-Øm-sa∂pw ]d™p Xcpw.

C. \nbaw, \n_-‘-\-Iƒ, B¥-cn-I-\bw F∂n-hsb kw_-‘n® Bh-iy-I-X-Iƒ \nd-

th-‰p-hm≥ \nß-fpsS Xncn-®-dn-b¬ hnhc-ßfpw ta¬hn-em-khpw sXfn-bn-°p∂

GsX√mw hnh-c-߃ \nß--fn¬ \n∂v thW-sa∂v ]d-bpw.

3.2 ]eni \nc-°p-Iƒ

]eni \nc-°nse am‰-߃

Rß-fpsS Dev]-∂-ß-fpsS ]eni \nc°n¬ h∂ am‰w Xocp-am-\-sa-SpØv Ggv Znh-k-߃°p-

f-fn¬ Xmsg sImSp-°p∂ hn[-Øn¬ \nßsf Adn-bn°pw.

F. \n߃°v t\cn´v FgpXn Adn-bn°pw

_n. _m©nse t\m´okv t_m¿Uv aptJ\ Adn-bn°pw

kn. sh_v ssk‰n-eqsS Adn-bn°pw

3.3 Xmcn^v sjUyqƒ

^okpw Nm¿÷q-Ifpw

F. tkhnßvkv _m¶v A°u-≠n¬ G‰hpw Ipd™ _me≥kv \ne-\n¿Øm-Xncn-°pI,

a‰p ÿe-ß-fnse sN°p-I-fpsS If-£≥, Unam‚ v Um^v‰p-I-fp-sSbpw sN°v_p°p-

I-fp-sSbpw hnX-c-Ww, A°u≠v tÉvsa‚ v , A°u≠v Ah-km-\n-∏n-°¬ F∂n-

hbv°v Npa-Øp∂ Nm¿÷p-Iƒ, FSnFw semt°-j-\p-I-fn¬ ]Ww \nt£-]n-°p-∂-

Xn-\p-ff / ]n≥h-en-°p-∂-Xn-\p-ff Nmc-÷p-Iƒ F∂nh ImWn-°p∂ hnh-c-߃

\nßsf Adn-bn-°pw.

_n. Rß-fpsS Xmcn^v sjUyqƒ Rß-fpsS sh_vssk-‰n¬ D≠m-bn-cn-°pw, AXmXv

_m©nepw \n߃ Bh-iy-s∏-Sp-tºmƒ \n߃°v kuP-\y-ambn Xmcn^v sjUyq-

fns‚ Hcp tIm∏n e`y-am-°pw.

kn. Rß-fpsS tkh-\-ß-fpsS Hcp enÃv Rß-fpsS sh_v ssk‰nepw _m©p-I-fnepw

]Z¿in-∏n-°pw, Ah Nm¿s÷m∂pw CuSm-°msX kuP-\y-ambn \n߃°v Xcpw.

Un. \n߃ sXc-s™-SpØ D¬∏-∂sØ/ tkh-\sØ kw_-‘n® GsX-¶nepw \n_-

‘-\-Ifpw hyh-ÿ-Ifpw ]men-°m-Xn-cp-∂m¬ / ewLn-®m¬ _m[-I-amb ]ng-Isf

kw_-‘n® hn-h-c-߃ \n߃°v \¬Ipw.

C. tIm¿ _m¶nßv skmeyq-j≥kn-te°v (kn-_n-F-kv) _m©v Db¿Ø-s∏-Sp-tºmƒ \nc-

°p-Iƒ R߃ h¿≤n-∏n-°n-√.

^okn-sebpw Nm¿÷q-I-fn-sebpw am‰-߃

Cu Nm¿÷p-I-fn¬ GsX-¶nepw h¿≤n-∏n-°p-Itbm ]pXnb Nm¿PPv G¿s∏-Sp-Øp-Itbm

5

sNbvXm¬ ]pXp-°nb Nm¿÷p-Iƒ Npa-Øp-∂-Xn\v/ \ne-hn¬ hcp-∂-Xn\v Hcp-amkw ap≥]v

Ah sh_vssk‰v / Ãt‰-sa‚ v Hm^v A°u≠vkv/ Csa-bn¬/Fkv-Fw-Fkv/ Ase¿´vkv/

_m©nse t\m´okv t_m¿Uv aptJ\ ]kn-≤o-I-cn-°pw.

3.4 \n_-‘-Ifpw hyh-ÿ-I-fpw

F. \n߃ Hcp IÃ-a¿ BIp-tºmƒ As√-¶n¬ BZy-ambn Hcp Dev]∂w/ tkh\w e`y-

am-Ip-tºmƒ, \n߃°p \¬Ip-hm≥ Bh-iy-s∏- n-cn-°p∂ tkh-\-Øns‚ ]k-‡-

amb \n_-‘-\-Ifpw hyh-ÿ-Ifpw \nßsf Adn-bn-°pw.

_n. F√m \n_-‘-\--Ifpw hyh-ÿ-Ifpw DNnX-am-bn-cn-°pw, Ah-bn¬ ]k-‡-amb Ah-

Im-i-߃, hnti-jn®pw \ma-\n¿t±iw kw_-‘n-®p-ffh, _m≤y-X-Iƒ, Npa-X-e-Iƒ

F∂nh hy‡-ambpw Ign-hXpw efn-X-amb `mj-bnepw hni-Zo-I-cn-°pw.

\n_-‘-\-I-fn-sebpw hyh-ÿ--I-fn-sebpw am‰-߃

F \n߃ Hcp IÃ-a¿ BIp-tºmƒ, \n_-‘-\-I-fn--se-bpw, hyh-ÿ-I-fn-sebpw am‰-߃

Xmsg-∏-d-bp∂ GsX-¶nepw am[y-a-ß-fn-epsS \nßsf R߃ Adn-bn°pw

i) A°u≠v tÉvsa‚ vkv

ii) FSn-F-Ωp-Iƒ

iii) dn´¨ IΩyq-Wn-t°-j≥

iv) Hmtcm imJ-bnepw Dff t\m´okv t_m¿Uv

v) Csa-bn¬/ sh_v-ssk‰v / Fkv-Fw-Fkv

_n. ap∂-dn-bn∏v IqSmsX R߃ Fs¥-¶nepw am‰w h-cp-Øn-bn- p-s≠-¶n¬ 30 Znh-k-߃°p-

f-fn¬ am‰w kw_-‘n®v \nßsf Adn-bn-°p-∂-Xm-Wv. B am‰w \n߃°v tZmjw

sNøp-∂-Xm-sW-¶n¬, A[n-I-Nm¿÷p-Itfm ]en-itbm \¬Im-sX, 60 Znh-k-߃°p-

f-fn¬, ap∂-dn-bn∏v \¬ImsX \n߃°v F°u≠v A-h-km-\n-∏n-°p-Itbm XpI as‰mcp

A°u-≠n-te°v am‰p-Itbm sNømw.

kn. h≥ am‰-߃ hcp-Øp-Itbm Hscm‰ h¿jw Xs∂ \nc-h[n sNdnb am‰-߃ hcp-Øp-

Itbm sNbvXm¬, \n߃ At]-£n-°p-tºmƒ, ]pXnb \n_-‘-I-fp-sSbpw hyh-ÿ-

I-fp-sSbpw As√-¶n¬ am‰-ß-fpsS kwKlØns‚bpw Hcp tIm∏n \n߃°v \¬Ip-

∂-Xm-Wv.

4. kzIm-cy-Xbpw cl-ky-kz- m-hhpw\nßfpsS hy‡nKXhnh-c-߃ kzIm-cy-X-tbmSpw cl-ky-kz-`m-h-tØm-sSbpw R߃

ssIImcyw sNøp-∂Xpw (\n-߃ Rß-fpsS IÃ-a¿ A√m-Xm-bm¬t]mepw ) Xmsg ]d-

bp∂ XzX-ßfpw \b-ßfpw \¬Ip∂ am¿§-\n¿t±-i-߃°v R߃ hnt[-b-cm-bn-cn-°p-∂Xpw

BWv. \nß-fpsS A°u-≠p-I-fp-ambn _‘-s∏´ hnh-c-߃ As√-¶n¬ tU‰m, \n߃

\¬In-bn- p-f-fh Bbmepw As√-¶n-epw, Rß-fpsS Kq∏n¬s∏´ a‰v Iº\n ÿm]-\-߃

Dƒ∏sS B¿°pw, shfn-s∏-Sp-Øp-∂-X-√. F∂m¬ Xmsg ∏d-bp∂ Akm-[m-cW kµ¿`-

߃ CXn\v A]-hm-Z-am-bn-cn-°pw.

6

F. \nb-a-]-Imcw R߃ hnh-c-߃ \¬tI-≠-Xp-s≠-¶n¬

_n. hnh-c-߃ shfn-s∏-Sp-tØ-≠Xv R߬°v s]mXp-P-\-ß-tfm-Sp-ff IS-a-bmbn h∂m¬.

kn. hnh-c-߃ \¬tI-≠Xv Rß-fpsS Xm¬∏-cy-߃°v Bh-iy-ambn h∂m¬ (D-Zm-l-c-

W-Øn-\v, Xncn-a-dn-Iƒ XS-bp-hm≥) F∂m¬, hn]-W-\m-h-iy-߃°m-bn, Rß-fpsS

Kq∏nse a‰p Iº-\n-Iƒ Dƒ∏-sS, a‰v B¿s°-¶nepw \nß-sftbm \nß-fpsS A°u-

≠p-I-ftbm kw_-‘n® hnh-c-߃ (\n-ß-fpsS t]cpw ta¬hn-em-khpw Dƒ∏-sS)

\¬Ip-hm≥ R߃ CXv Hcp Imc-W-am-°p-I-bn-√.

Un. A°u≠v hnh-c-߃ \¬Ip-hm≥ \n߃ A\p-h-Zn-°p-Itbm Bh-iy-s∏-Sp-Itbm

sNbvXm¬.

C. \nßsf kw_-‘n®v Hcp _mt¶gvkv d -d≥kv \¬Ip-hm≥ Rß-tfmSv Bh-iy-s∏-

´m¬, AXv R߃ \¬Ip-∂-Xn\v apºv R߃°v \nß-fpsS tcJm-aq-e-ap-ff A\p-

hmZw Bh-iy-am-Wv. \nßsf kw_-‘n®v Rß-fpsS ssIh-i-ap-ff hy‡nKX-tc-J-

Iƒ t\m°p-∂-Xn\v \ne-hn-ep-ff \nb-a-Øns‚ N -°qSv ]Imcw \n߃°pff Ah-

Im-i-ß-fpsS hym]vXn R߃ hni-Zo-I-cn-®p-X-cpw. \n߃ Rßsf ]tXyIw A[n-

Im-c-s∏-Sp-Øn-bn- p-s≠-¶n-e-√m-sX, R߃ Dƒ∏sS Bcp-sSbpw hn]-W-\m-h-iy-߃°v

\nßfpsS hy‡n-K-X-hn-h-c-߃ R߃ D]-tbm-Kn-°p-∂-X-√.

4.1 sIUn‰v d -d≥kv GP≥kokv

F. \nß-fpsS A°u≠v hnh-c-߃ Ft∏m-gmWv sIUn‰v d -d≥kv GP≥kn-Iƒ°v

ssIam-dm-hp-∂-sX∂pw Fs¥ms° ]cn-tim-[-\-Iƒ Ah-sc-s°m≠v \S-Øn-tb-°m-

sa-∂pw, \n߃ Hcp A°u≠ XpS-ßp-tºmƒ R߃ ]d-bpw.

_n. sIUn‰v d -d≥kv GP≥kn-I-fpsS ]¶pw, Ah¿ \¬Ip∂ hnh-c-߃ hmbv] In´p-

hm-\p-ff \nß-fpsS tijn-bn¬ sNep-Øm--hp∂ ^ehpw R߃ \n߃°v hni-Z-am-

°n-Ø-cpw.

5 se‚nßvhmbv]t°m As√-¶n¬ GsX-¶nepw kmº-ØnI klm-b-Ønt\m Dff \nß-fpsS At]£

ssIImcyw sNøp-∂-Xn¬ tZio-b-\-b-Øn-t‚bpw sdKp-te‰dn \n¿t±-i-ß-fp-sSbpw Dt±-iy-

ßfpw A¥- -Øbpw ]Xn- -e-\-ap-≠m-bn-cn-°pw. ssatIm B‚ v kvtamƒ F‚ v¿ ss]k-

kp-ambn _‘-s∏´ \bw R߃ Rß-fpsS sh_v ssk‰n¬ sImSp-°pw, Bh-iy-s∏- m¬

Ah _m©nepw e`y-am-°pw. A`y¿∞n-°p-I-bm-sW-¶n¬ Hcp tIm∏n \n mc Nm¿÷v

CuSm°n \n߃°v e`y-am-°pw. Hcp GI-Pm-e-I-sa-°m-\n-k-Øn-eqsS \n߃°v kuI-cy-

߃ e`y-am-°p-hm≥ R߃ ian-°pw.

5.1 Aπnt°-j≥

F hmbv]-Iƒ°p-ff At]£ t^mdw a\- n-em-°p-hm≥ Ffp-∏-ap-ff hn[-Øn¬ efn-X-

amb Ãmt‚¿Uv cq]-Øn¬ kuP-\y-ambn \n߃°v e`y-am-°pw.

_n. At]£ F√m A¿∞-Ønepw ]q¿Æ-ambn ka¿∏n-°p-hm≥ \nßsf ]cym-]vX-am°pw

hn[-Øn¬ hmbv]m At]-£-t^m-d-Øn-s\m∏w (\n-b-a-]-chpw dKp-te-‰nbpw Bb \n_-

‘-\-I-fpsS) Hcp sN°v enÃpw \n߃°v Xcp-∂-Xm-Wv. Bh-iy-sa-¶n¬, hmbv]m7

At]-£t^mw ]qcn-∏n-°p-∂-Xn\v R߃ \nßsf klm-bn-°pw.

kn At]£ t^mw \n߃°v e`y-am-°p∂ ka-bØv ]en-i-\n-c-°v, t]mk- nßv okv/

Nm¿÷v, GsX-¶nepw CuSm-°p-∂p-s≠-¶n¬ Ah-sb-°p-dn-®p-ff hnh-c-ßfpw \n߃°v

\¬Ipw. GsX-¶nepw ]o ˛ t]bvsa‚ v Hm]vj\pw Nm¿Pp-Ifpw Ds≠-¶n¬ Ah-bpw,

\nß-fpsS ]en-isb kw_-‘n-°p∂ a‰v Gs¥-¶nepw Imcy-ß-fp-s≠-¶n¬ Ahbpw

\nßsf Adn-bn-°pw. AXv a‰p _m¶p-I-fp-ambn A¿-∞-]q¿Æ-amb Hcp Xmc-Xayw \S-

Øp-hm\pw Adn-™p-sIm-≠p-ff Hcp Xocp--am\w \n߃°v FSp-°p-hm\pw klm-bn-

°pw.

Un. hmbv]-°p-ff \nß-fpsS At]-£t^mw e`n-®m¬ AXv tcJm-aqew \nßsf Adn-bn-

°pw.

C km[m-c-W-bmbn Aπn-t°-j≥t^mw kzoI-cn-°p-∂-k-a-bØv sIUn‰v s^kn-en-‰n-°p-

ff At]-£-bpsS \S-]-Sn-I-a-Øn-∂m-h-iy-amb F√m hni-Z-hn-h-c-ßfpw tiJ-cn-°m-

dp-≠v. GsX-¶nepw AUo-j-W¬ C≥^¿ta-j≥ Bh-iy-am-bm¬,At]£ kzoI-cn®v

Ggv ]h¿Øn Znh-k-߃°p-f-fn¬ \nß-fp-ambn R߃ _‘-s∏-Spw.

F v. \nß-fpsS At]-£-bpsS Ahÿ Hm¨sse-\n-eqsS \nßsf a\- n-em°n°phm≥

R߃ ian-°pw.

Pn. tem¨ A\p-h-Zn-°p-∂n-s√-¶n¬ A©v e£w cq]-h-sc-bp-ff hmbv]Iƒ t]mk v

sNøp-∂-Xn\v bmsXm-cp-hn-[-Nm¿÷pw CuSm-°m-dn-√.

F®v. sIUn‰v enan‰v As√-¶n¬ \ne-hn-ep-ff sIUn‰v enan‰v Db¿Øp∂-Xn-\p-ff \nß-

fpsS At]-£ c≠p-e£w cq] hsc hcp-∂-Xm-sW-¶n¬ c≠m-gvN-°p-f-fnepw, At]£

]q¿Æhpw sN°v enÃn¬ Bh-iy-s∏-Sp-∂-sX√mw ka¿∏n-®n- p-f-f-Xm-sW-¶n¬ A©v

e£w cq] hscbm-sW-¶n¬ \mev BgvNIƒ°p-f-fnepw, A©v e£w cq]bv°v apI-

fn-ep-f-f-Xm-sW-¶n¬ Hcp \ymb-amb kab ]cn-[n-°p-f-fnepw Xocp-am\w FSp-°p-∂-Xm-

Wv.

5.2 sIUn‰v A -kvsa‚ v

F

é Rß-fpsS DtZym-K-ÿ-∑mtcm Cu Bh-iy-Øn-\mbn R߃ \nb-an® GP≥kn-

Itfm \nß-fpsS _nkn-\ v AU- ntem Xma-k-ÿ-etØm _‘-s∏´v Aπn-

t°-j- \n¬ \n߃ kqNn-∏n® hnh-c-߃ icn-bmtWmsb∂v R߃ ]cn-

tim-[n-°pw.

é Fs¥-¶nepw ]Ww \n߃°v ISw \¬Ip-∂-Xn\v apºv, As√-¶n¬ \nß-

fpsS Hmh¿Um- ‰v ]cn[n Db¿Øp--∂-Xn\p apºv, As√-¶n¬ ISw hmßp-∂-

Xn-\p-ff ]cn[n Db¿Øp-tºmƒ \n߃°v AXv Xncn-®-S-°p-hm≥ Ign-

bptamsb∂v R߃ hne-bn-cp-Øpw. DNn-X-amb i≤bpw hne-\n-›-bn-°epw

\SØn \nß-fpsS hmbv] At]-£-bn-t∑¬ icn-bmb hne-bn-cp-ج R߃

8

\S-Øpw.

é \n߃ \S-Ønb s]mP-Iv‰p-I-fpsS HuNn-XysØ°pdn®v R߃ At\z-jn®v

t_m[yw hcpØpw

_n Cu hne-bn-cp-Ø-en¬ Xmsg∏d-bp-∂-h-IqSn ]cn-K-Wn-t®°mw

é \n߃ R߃°p Xcp∂ hnh-c-߃, ISw-hm-ßp-∂-Xns‚ Bh-iy-IX Dƒ∏sS

é \nß-fpsS _nkn-\ v πm≥

é \nß-fpsS _nkn-\- ns‚ Imjv^vtfm, em -Øns‚ tXmXv, Bh-iy-sa-¶n¬

\ne-hn-ep-ff kmº-ØnI _m[y-X-bpsS A°u≠v tÉvsa‚ vkv

é \nß-fpsS hy‡n-]-c-amb kmº-ØnI _m[y-X-Iƒ

é Ign-™-Im-e-ß-fn¬ kmº-ØnI Imcy-߃ \n߃ ssIImcyw sNbvX coXn.

é sIUn‰v d -d≥kv GP≥knI-fn¬ \n∂pw R߃°v e`n-°p∂ Adn-hv.

é v]ivkX sIUn‰v td‰nßv GP≥kokv \S-Ønb GsX-¶nepw td‰nMvkv Ds≠-

¶n¬ AXv.

é ]Ww hmbv] \¬Ip∂ a‰p-f-f-h¿, sIUn-t‰gvkv F∂n-h-cn¬ \n∂pw e`n-°p∂

A-dn-hv.

é am¿°‰v dnt∏m¿´p-Iƒ

é \¬Ip∂ GsX-¶nepw skIyq-cn‰n

kn.

é A©v e£w cq]-h-sc-bp-ff sIUn-‰n\v sImfm-‰-d¬ skIyq-cn‰n R߃ \n¿∫-

‘n-°n-√.

é \nß-fpsS kmº-ØnI ÿnXn-bpsS `Z-X-sb-°p-dn®pw ap≥Ime Ncn-X-sØ-

°p-dn®pw R߃ Xr]vX-cm-Ip-s∂-¶n¬ 25 e£w cp]w hsc sImfm-‰-d¬ ]osI-

Un‰v \¬Ip-∂Xv R߃ ]cn-K-Wn-°pw.

é \n߃ t]mPIv‰v sNøp∂ hm¿jnItS¨ Hmh-dns‚ an\naw 20 iX-am\w

\nc-°n¬ ssatIm B‚ v kvtamƒ F‚¿ss]-kkv (am-\p- m-Iv®-dn-ßv) \v

h¿°nßv Iym]n-‰-embn R߃ \¬Ipw.

é \nß-fpsS Hu´v]p´v e£y-tØ-°mƒ Ihn-bp-∂p-s≠-¶n¬ h¿°nßv Iym]n-

‰¬ ]cn[n A\p-tbm-Py-amb hn[-Øn¬ Db¿Øp∂ Imcyw \n߃ Bh-iy-

s∏- m¬ ]cn-K-Wn-°pw. As√-¶n¬ h¿°nßv Iym]-‰-en-s\-°p-dn-®p-ff \nß-

fpsS ]mY-anI \nK-a\w XnI-bmsX hcn-Ibpw AXn-\m-h-iy-amb sXfn-hp-Iƒ

ka¿∏n-°p-Ibpw sNbvXm¬h¿°nßv Iym]n-‰¬ ]cn[n Db¿Øp∂ Imcyw

]cn-K-Wn-°pw.

Un. Kmc‚okv

\nßfpsS _m[yX-Iƒ°v a‰v Bcn¬\n-s∂-¶nepw Hcp Kmc‚otbm As√-¶n¬ a‰v skIyq-

cn‰n \n߃ Bh-iy-s∏-Sp-s∂-¶n¬, \nß-fpsS kmº-Øn-I-ÿn-Xn-sb-°p-dn-®p-ff Hcp

9

tIm¨^n-U≥jy¬ C≥t^¿ta-j≥ Ah¿t°m Ah-cpsS eoK¬ AssUz-k¿t°m \¬Ip-

hm≥ R߃ \nß-fpsS A\p-hmZw tNmZn°pw.

Ah¿ Gs‰-Sp-°p-hm≥ t]mIp∂ kmº-ØnI _m[y-X--sbbpw AXns‚ ]Xym-Lm-X-ß-sfbpw

Ipdn-®p-ff Xocp-am-\-Øn¬ Hcp kzX-¥-amb \nb-tam-]-tZiw tXSp-hm≥ Ahsc t]m’m-

ln-∏n-°pw. (D-NnXsa¶n¬ Ah¿ H∏n-Sm≥ t]mIp∂ ]am-W-ß-fn¬ Cu ip]m¿i hy‡-

ambpw ImW-Ø-°-hn-[-Ønepw Dƒs°m-f-fn-®-cn-°pw.

Kmc‚o As√-¶n¬ a‰p skIyq-cn‰n \¬Ip-∂-Xp-aqew \nß-sf-t∏m-se-Xs∂ Ahcpw _m[y-

X-bp-f-f-h¿ BIm-sa∂v Ah-tcmSv ]dbpw

5.3 hmbv]bv°pff At]£ AwKo-I-cn-°¬/ Xnc-kvI-cn-°¬

F. sIUn‰v kuI-cy-߃ ]m m-°p-∂-Xn-\p-th≠n IznZv t]m ˛ tIzm t]mse \n¿_‘

\nt£]w thW-sa∂v R߃ \n¿_-‘n-°n-√.

_n. \n߃°v Hcp Hmh¿Um^v‰v hmKvZm\w sNøp-tºmƒ, As√-¶n¬ \nß-fpsS \ne-hn-

ep-ff Hmh¿ Um^‰v ]cn[n Db¿Øp-tºmƒ Bh-iy-s∏- m¬ \nß-fpsS Hmh¿Um v‰v

Xncn-®-S-°p-hm≥ Ign-bp-a-t√m-sb∂v R߃ \nß-tfmSv ]d-bpw.

kn. R߃ kΩ-Xn® hmbv]-bpsS hyh-ÿ-Ifpw D]m-[n-Ifpw a‰v A\p-_-‘-im-k-\-

ßfpw enJn-X-cq-]-Øn¬ tcJ-s∏-Sp-Øn, bYm-hn[n AXv H∏n- v, AXns‚ Hcp tIm∏n

R߃ \n߃°v Xcpw

Un. hmbv] ]am-W-Øn¬ \n߃ FSpØp ]d-™n- p-ff F√m tcJ-I-fp-sSbpw Hcp

enÃpwAh-bpsS Hmtcm tIm∏nbpw km£y-s∏-SpØn \n߃°v Xcpw.

C. hmbv]bvt°m As√-¶n¬ sIUn‰v ^kn-en-‰nbvt°m Dff \nß-fpsS Hcp At]£

AwKo-I-cn-°m-Xn-cn-°p-∂-Xns‚ Imc-W-߃ R߃ enJn-X-cq-]-Øn¬ \nßsf Adn-

bn-°pw.

F v. R߃ ]n≥Xp-S-cp∂ am\-Z-WvU-߃, td‰nßv kº-Zmbw \nß-fp-ambn ]¶v sh°pw.

Pn. bmsXm-cp-hn[ ]o ˛ t]bvsa‚ v s]\m¬´nbpw CuSm-°msX A©v e£w cq]-h-sc-

bp-ff hmbv]-I-fn¬ ]o ˛ t]bvsa‚ v Hm^v tem¨kv R߃ A\p-h-Zn-°pw.

F®v tem¨ A\p-h-Zn-°p∂Xpambn _‘-s∏´ F√m-hy-h-ÿ-Ifpw D]m-[n-Ifpw ]q¿Øo-

I-cn®v c≠v ]hrØn Znh-k-߃°p-f-fn¬ A\p-h-Zn® ]Ww hnX-cWw sNøm≥ Dd∏v

hcp-Øpw.

sF. \n߃°v Xcp∂ ]mkm-°¬ se‰-dnse hyh-ÿ-Iƒ D]m-[n-Iƒ F∂nh ]Imcw

AØcw kuI-cy-Øns‚ Imem-Im-e-ß-fn-ep-ff Ah-tem-I-\hpw ]pXp-°epw R߃

Dd∏v hcp-Øpw.

5.4 t]mÃv Unkvt_-gvkvsa‚ v

F \nß-fpsS _nkn-\ v CS-]m-Sp-I-fn¬ tem¨ A\p-h-Zn-°p-tºm-gp-ff hyh-ÿ-Iƒ,

tem¨ FKn-sa‚ v As√-¶n¬ _m¶n\v ]pXnb hnhc-߃ e`n-°p-tºmƒ F∂n-

10

h-bn- sem-gnsI as‰√m Imcy-ß-fn¬ \n∂pw R߃ Hgn™p \n¬°p-∂-sh∂v

R߃ \n߃°v Dd∏v Xcpw.

_n. Rß-fp-am-bp-ff CS-]m-Sp--I-fn¬ \n߃ A`n-ap-Jo-I-c-°m-hp∂ bYm¿∞-_p-≤n-aq- p-I-

fn¬ A\p-I-º-tbmSpw \nßsf klm-bn-°m-hp∂ hn[-Øn-ep-ff at\m- m-hhpw

]pe¿Øm≥ R߃ ]cn--i-an-°pw.

kn. XpS¿∂-tßm- p-ff \nß-fpsS ]h¿Ø-\-ß-fn¬ \n∂pw Xmsg∏d-bp∂ hnh-c-߃

R߃°v e`n-°-Ww.

i) \nß-fpsS _nkn-\ v πm-\nse ]h-N-\-ßfpw bYm¿∞-Øn-ep-≠mb dnk¬´pw

sh®p-ff Hcp Xmc-flyw.

ii) \nß-fpsS _nkn-\ v πm\ns‚ ][m\ ]tXy-I-X-I-fn-ep-≠mb ]ptcm-KXn

iii) _m-e≥kv jo‰v, t]m^n‰v B‚ v temkv A°u-≠v, a‰v kt∏m¿´nßv tUmIyq-

sa‚dvkv t]mse-bp-ff hm¿jnI A°u-≠p-Iƒ.

iv) \nß-fpsS sIUn-t‰-gvkns‚bpw sU_vt‰-gvkn-s‚bpw ]mbm-Sn-ÿm-\-Øn-ep-

ff t_bv°v A∏pw Ah-bn-epƒs∏-Sp-∂-Xp-Ibpw

Un. ]Xn-hmbn ap≥I-cp-X¬ ]Imcw \nß-fpsS ]-cn-[n-h-sc-bp-ff ]Ww ]n≥h-en-°¬

R߃ A\p-h-Zn-°pw.

C. \nß-fpsS kml-N-cy߃ amdp-I-bm-sW-¶n¬, \nß-fn¬ \n∂pw Bh--iy-ap-ff GXv

]pXnb hnh-c-sØ--°p--dn®pw R߃ \nß-tfmSv kwkm-cn-°pw.

F^v. \nß-fpsS A°u≠v Gs‰-Sp-°m-\p-t±-in-°p∂ kmº-ØnI ÿm]-\-Øn¬\nt∂m/

_m¶n¬ As√-¶n¬ \nß-fn¬ \nt∂m ISw hmßnb XpI Sm≥kv^¿ sNøm-\p-ff

At]£ e`n®v c≠m-gvN-°p-f-fn¬ Rß-fpsS kΩXw AYhm hnk-ΩXw R߃

Adn-bn-°pw.

Pn. hmbv] Xncn-®-S-bv°¬ Ign-™m-ep-S-s\-Xs∂ R߃ F√m skIyq-cn-‰nkpw Xncn®pw

Xcpw. GXp-hn-[-Øn-em-bmepw \nb-am-\p-kr-X-ap-ff Ah-Im-in°v As√-¶n¬ \n߃°v

t\sc-bp-ff a‰v GsX-¶nepw A¿l-X-s∏´ hy‡n°v Hcm-gvN-bn¬ IqSp-X¬ sshImsX

tcJ-Iƒ Xncn-®p-X-cpw.

F®v icn-bmb Ah-Im-in-bpsS Imcy-Øn¬ Xocp-am-\-am-Ip-∂-Xp-hsc kp-c-£n-X-Xz-tc-J-Iƒ

kq£n-°p-hm≥ R߃°v Ah-Im-i-ap-s≠-¶n¬ AXns‚ hniZ hnh-c-߃ ImWn®v

AXmXv _‘-s∏- -h¿°v R߃ t\m´okv \¬Ipw.

sF. \nß-fpsS At]£ kzoI-cn-°p∂ At∂ Znhkw Xs∂ ]Wbw /sUen-hdn \ne-

hn¬ hcpw

sP. skIyq-cn‰n \¬In 24 aWn-°q-dn-∂p-f-fn¬ \nß-fpsS tUmbnßv ]h-dn-ep-ff h¿≤-

\hv R߃ A\p-h-Zn-°pw.

sI. ]en-i- A-πn-t°-j-\n-epw, oknepw, Nm¿÷p-I-fnepw \nß-fpsS A°u-≠n¬ \n∂p-

ff sU_n-‰p-Iƒ \nßsf Adn-bn-°pw.

F¬. Xmsg sImSp-°p∂ GsX-¶nepw Ht∂m AXn-e-[n-Itam hn[-Øn¬ \n߃°p-≠mb

11

]ptcm-KXn hne-bn-cp-Øpw.

i) \nß-fpsS ssIh--i-ap-ff Imem-Im-e-ß-fnse tÃm°v tÉvsa‚ v kq£-a-ambn

]Tn-°pI

ii) Rß-fp-am-bp-ff \nß-fpsS A°u≠nse Ib-hn-I-b-߃ \nco-£n-°pI

iii) H∂p-In¬ Rß-fpsS DtZym-K-ÿ¿ As√-¶n¬ \nß-fpsS tÃm°pIfpw

^n\m≥kv sNø-s∏´ \nß-fpsS hkvXp-°fpw \nß-fpsS ÿeØv h∂v shcn-

^n-t°-j≥ \S-Øm≥ Npa-X-e-s∏- -h-cpsS dnt∏m¿´p-Iƒ ]cn-tim-[n-°p-I.

iv) \nß-fpsS _nkn-\ v Fßs\ t]mIp-∂p-sh-∂-Xns\°pdn®v FhnsS \n∂m-

bmepw Bh-iy-amb am¿°‰v dnt∏m¿´p-Iƒ e`y-am-°p-I.

5.5 t\m¨ ˛ ^≠v s_bvkvUv s^kn-en-‰okv

Iym]n-‰¬ FIzn-]vsa‚ vkv As√-¶n¬ Akw-kvIrX ]Zm¿∞-߃ / I¨kyq-a_vƒkv

XpS-ßn-bh hm߬, Hm∏¨ sNø¬, D]-tZ-in-°¬, ÿnco-I-cn-°¬, s\tKm-kn-tb-j≥,

Unkv°u-≠nßv Hm^v set‰gvkv Hm^v sIUn‰v F∂n s^kn-eo-‰okv R߃°v hmKvZm\w

sNømw.

\nß-fpsS kmº-ØnI _m[y-X-Iƒ°v R߃ Hcp Kymc‚-dmbn \n¬°mw.

FIvkvt]m¿´v _n√p-I-fp-sSbpw sUma-Ãn°v Hu´v tÃj≥ tSUv B‚ v k¿∆okv _n√p-I-

fpsSbpw If-£-\n¬ R߃ klm-bn-°mw.

5.6 kmº-ØnI _p≤n-ap- p-IƒFßs\ R߃°v klm-bn-°m≥ Ignbpw

5.6.1 kmº-ØnI _p≤n-ap- p-Iƒ R߃ A\p-I-º-tbmSpw A\p- m-h-tØmSpw IqSn ]cn-K-

Wn-°pw. km[m-cW BZyw ]iv\w \n߃ Xncn-®-dnbpw F∂n v Ign-bp∂ thK-Øn¬

Rßsf Adn-bn-°p-I. R߃°v ]iv\-߃ t_m[y-am-bm¬, R߃ AXv tcJm-

aqew \nßsf Adn-bn-°pw. thKX ][m-\-s∏´ Imcy-ambn tX∂p-∂p-sh-¶n¬, R߃

t^m¨, mIvkv As√-¶n¬ C -sa-bn¬ aptJ\ \nß-fp-ambn _‘-∏-Sm≥ ian-°mw.

5.6.2 Rßsf D¬°-WvT-s∏-Sp-Øm-hp∂ GXm\pw DZm-l-c-W-ß-fpsS enÃv Xmsg sImSp-

°p-∂, ]tXy-In®pw F¥p kw -hn-°p-∂-sh∂v \n߃ Rß-tfmSv hni-Zo-I-cn-°m-Xn-

cp-∂m¬.

F. hmWn-Pym-Sn-ÿm-\-Øn-ep-ff D¬∏m-Z\w XpS-ßm≥ Hcp Xmakw t\cn-Sp-∂p-sh-¶n¬,

Nnehv Aan-X-am-Ip-∂p-sh-¶n¬

_n. \n߃°v A\p-h-Zn®v X∂n- p-ff hmbv] ]cn[n CS-bv°n-Sbv°v Ihn-™p-t]m-Ip--tºmƒ

kn. \nß-fpsS `mK-Øp-\n∂v icn-bmb hn[-Øn-ep-ff ¢mcn- n-t°-j≥ C√msX _nkn-

\ v tS¨ Hmh-dn¬ henb h¿≤\bpw Ipdhpw D≠m-Ip-tºmƒ

Un. H´pw \ymbo-I-cn-°m-\m-ImØhn[-Øn¬ Zo¿L-\m-fm-bp-ff Hcp sXmgn¬ kvXw`\w/

\n¿Øn-sh-bv°¬ D≠m-Ip-I-bm-sW-¶n¬

C. \n߃°v \jvSw kw -hn-°p-I-bm-sW-¶n¬

F^v. \n߃°v Hcp _nkn-\ v ]¶mfn As√-¶n¬ tIm ˛ t]mtam- ¿ As√-¶n¬ Hcp

][m\ IÃ-a¿ As√-¶n¬ sXmgn-emfn \jvS-s∏-Sp-I-bm-sW-¶n¬

12

Pn. \nß-fpsS _nkn-\- ns‚ Hcp henb `mKw \n߃ hn¬°p-I-bm-sW-¶n¬

F®v Rß-fp-ambn D≠m-°nb [mc-W°v hyXy-kvX-ambn \n߃ sIUn‰v ^kn-en-‰okv

D]-tbm-K-s∏-Sp-Øp-tºmƒ As√-¶n¬ Dt±-in® _nkn-\- n-t\-°mƒ a‰v Bh-iy-

߃°mbn ^≠v hI-amdn sNe-h-gn-°p-tºmƒ

sF. aq≥Iq´n \n›-bn® CS-th-f--I-fn¬ ]eni AS-bv°msX hcn-I-bm-sW-¶n¬

sP. hmbv] Xncn-®-S-°p-∂-Xn\v \n߃ sImSpØ _n√p-Iƒ CS-bv°n-S°v ]m m-ImsX

hcn-I-bm-sW-¶n¬

sI. \nß-fpsS Ikv‰-ta-gvkn\v \n߃ sImSpØ _n√p-Iƒ CS-bv°n-S°v ]m m-ImsX

hcn-I-bm-sW-¶n¬

F¬. \n߃°v km[\w \¬Ip-∂-h-cpsS _n√p-Iƒ ]W-an-√msX CS-bv°n--S°v aS-ßp-I-

bm-sW-¶n¬.

Fw. \nß-fpsS t]cn¬ R߃ ]pd-s∏-Sp-hn® Kymc‚n-Iƒ X°-k-a--bØv \n߃ tlmW¿

sNømsX hcn-I-bm-sW-¶n¬

F≥. \nß-fpsS A°u-≠nse tS¨ Hmh-dn\v B\p-]m-Xn-I-a-√msX \nß-fpsS _p°v

sU_v‰vUv/ sU_vt‰gvkv h¿≤n-°p-I-bm-sW-¶n¬

H. F√m-hn¬∏-\bpw A°u-≠n-eqsSb√msX \S-Øp-I-bm-sW-¶n¬

]n. tem¨ FKn-sa‚n¬ \n߃ kΩ-Xn® hyh-ÿ-Iƒ ]men-°msX hcn-I-bm-sW-¶n¬

Iyq \¬Im-sa∂v kΩ-Xn® hnh-c-߃ X°-k-a-bØv \¬ImsX hcn-I-bm-sW-¶n¬

B¿. a-s‰mcp sIUn-‰¿ \nß-fpsS _nkn-\- n\v FXn-cmbn Hcp ssh‚nßv A]v s]‰o-

jt\m Ase-¶n¬ a‰v \nb-am-\p-kr-X-\-S-]-Sntbm sIm≠p--h-cn-I-bm-sW-¶n¬

5.6.3 \nß-fpsS _p≤n-ap- p-Iƒ \n߃°v XcWw sNøp-hm≥ Rß-fm¬ Ign-bp-∂Xv F√mw

R߃ sNøpw. \nß-fpsS kPoh kl-I-c-W-tØm-sS, \nß-fpsS kmº-ØnI _p≤n-ap- p-

Iƒ ssIImcyw sNøp-∂-Xn\v Hcp ]vfm≥ R߃ tcJm-aqew \nßsf Adn-bn°pw.

5.6.4 R߃ \n߃°v sIUn‰v Iu¨k-enßv k¿∆okv \¬Im≥ ian-°pw, A]-Imcw

\nß-fpsS kmº-ØnI _p≤n-ap- p-Iƒ ssIImcyw sNøp-∂-Xn¬ R߃°v \nßsf

klm-bn-°p-hm≥ Ign-bpw.

5.6.5

F. \n߃ _p≤n-ap- p-I-fn-em-sW-¶n-¬ \n߃ Rß-tfmSv Bh-iy-s∏-Sp-I-bm-sW-¶n¬,

\nß-fpsS D]-tZ-i-I-tcm-sSm∏w tN¿∂v R߃ ]h¿Øn-°pw. \n߃ kXy-k-‘-

ambn ]h¿Øn-°pIam‰-ß-sf-°p-dn®v Rßsf A∏-t∏mƒ Adn-bn-°p-I, Rß-fp-am-

bp-ff \nßfpsS DS-ºSn ]men-°p-I, Bh-iy-amb am‰-߃ FXbpw t\csØ \S-

∏n¬ hcp-Øm≥ Xøm-sd-Sp-°pI F∂o Imcy-߃ ][m\-s∏- -h-bm-Wv.

_n. \nß-fpsS ]iv\-߃ a\- n-em°n \ap-s°m-cp-an®v ]h¿Øn-°p-hm≥ R߃ \nß-

tfmSv IpSp-X¬ kmº-ØnI hnh-c-߃ / hmKvZm-\-߃ R߃ \nß-tfmSv tNmZn-t®-

°mw.

5.7 ]oUnX Fw.-F-kv.-C. ]cn-N-c-Ww, sU_v‰v dokvS-Iv®-dnßv

13

\nß-fpsS bqWn‰v kn°v Bbn-I-W-°m-°p-I-tbm, Bdv amk-Øn\v apI-fn¬ \nß-fpsS ISw

hmßnb XpI k_vÃm≥tU¿Uv Bbn-Øs∂ XpS-cp-I-bm--sW-¶n¬ Hcp t\gvknßv/ sU_v‰v

dokvS--Iv®-dnßv t]mKmw R߃ ]cn-K-Wn-°pw.

dolm-_n-en-t‰-j≥ / sU_v‰v dokvS-Iv®-dn-ßn-\p-ff \nß-fpsS At]£ ]cn-tim-[n-°p-∂-

Xn\v Xmsg-∏-d-bp∂ Imcy-߃ R߃ sNøpw.

F. BZyw Xs∂ Fs¥-¶nepw Imcy-amb am‰-Øn-\p-ff km[y-X-bp-t≠m-sb∂v t\m°pw.

_n. am‰-Øn\v km[y-X-bp-s≠∂v Is≠-Øn-bm¬, \nß-fpsS dossh-h-en-\p-ff Id-IvSohv

\S-]-Sn-Iƒ Bcw- n-°pw.

kn. -\n-ß-fpsS bqWn‰v s]ms´≥jen hb-_nfpw , aƒ´n-∏nƒ _m¶nßv Atd-©vsa‚ns‚

Iogn¬ hcp-∂-Xp-am-sW-¶n¬, R߃ dokvS-Iv®--dnßv ]mt°Pv Xøm-dm-°pw.

Un. dolm-_n-en-t‰-j≥ ]mt°Pv Xøm-dm-°p-tºmƒ B¿ _n sF \n¿t±-i-]-Im-c-ap-ff

\nß-fpsS ]¶m-fn-Øhpw AXn-epƒs∏-Sp-Øpw. \nß-fpsS At]£ e`n®v ]c-am-h[n

60 Znh-k-߃°p-f-fn¬ dolm-_n-en-t‰-j≥ ]mt°Pv Bcw- n-®n-cn-°pw.

dolm-_n-en-t‰-j≥ πm≥ hnP-bn-°p-sa∂v R߃°v tXm∂p-∂n-s√-¶n¬ F¥p-sIm-

≠mWv A]-Im-c--sa∂v Imc-W-߃ R߃ hni-Zo-I-cn-°pw, \nß-sfbpw \nß-fpsS

D]-tZ-i-I-scbpw a‰v am¿§-߃ tXSm≥ klm--bn°pw

R߃°v Hcp [mc-W-bn-se-Øm≥ Ign-bp-∂n-s√-¶n¬, F¥p-sIm-≠mWv \nßsf ]n≥Xp-W-

-°p-hm≥ R߃°v Ign-bmØsX∂v R߃ hy‡-am-°pw, Rß-fpsS ]n≥XpW Ft∏mƒ

]n≥h-en-°p-sa∂pw \nß-tfmSv ]d-bpw.

6. hmbv]-XpI (ap-S°v hcpØnb XpI) ]ncn-s®--Sp-°¬

R߃ hmbv] \¬Ip-tºmƒ, XpI, Imem-h-[n, hmbv] XncnsI AS-bvt°≠ ka-b-Iaw

F∂nh Dƒ∏sS XncnsI AS-bv°¬ ]Inb kw_-‘n®v R߃ hni-Z-ambn ]d™p Xcpw.

F∂m¬, hmbv] XncnsI AS-bv°p-∂-Xn-\p-ff ka-b-Iaw \n߃ ]men-°m-Xn-cp-∂m¬ XpI

]ncn-s®-Sp-°p-∂-Xn\v cmPysØ \nb-a-߃ A\p-k-cn®v hy‡-amb Hcp \S-]-Sn-Iaw kzoI-cn-

°p-∂-Xm-Wv. Cu \S-]Sn Ia-Øn¬ t\m´okv Ab®v \nßsf Hm¿Ωn-∏n-°p-I, \nßsf t\cn v

h∂p ImWp-I, H∏w/ As√-¶n¬ Fs¥-¶nepw ]W-b-km-[\w Ds≠-¶n¬ XncsI ssIh-i-

s∏-Sp-ØpI F∂nh Dƒs∏-Spw. hmbv] Xncn-®--S-°p-∂-Xn¬ hogvN hcn-I-bm-sW-¶n¬, R߃

BtIkv dn°-hdn GP‚n\v d^¿sN-ømw. dn°-hdn \S-]Sn Ia-߃ Bcw- n®p Ign-™n- p-

s≠∂v \nßsf Adn-bn-°p-Ibpw sNøpw.

dn°-hdn \S-]Sn Ia-߃ Bcw- n-°p-tºmƒ C°m-cy-Øn¬ \n߃°v Hcp ]cm-Xn-bp-s≠-

¶n¬ \n߃°v Rß-fpsS sl¬∏v sse≥ \º-dn¬ _‘-s∏-Sm-sa∂pw R߃ \nß-tfmSv

]d-bpw. Rß-fpsS dn°-hdn GP‚p-am¿ \S-Ønb acym-Z-bn-√mØ coXn-I-sf-°p-dn-®p-ff ]cm-

Xn-Iƒ R߃ At\z-jn-°pw. Rß-fpsS hmbv]-XpI ]ncn-s®-Sp-°¬ \bw acym-Z, DNn-X-

amb s]cp-am‰w, A\p-\-bn-∏n-°¬, F∂n-h-bn¬ A[n-jvTn-X-am-Wv. IÃ-a-dpsS hnizm-khpw

Zo¿L-Im-e-_-‘hpw t]m‰n hf¿Øp-∂-Xn¬ R߃ hniz-kn-°p-∂p.

\n߃ AS-bv°p-hm-\p-ff XpI-I-sf-∏‰n apgp-h≥ hnh-chpw R߃ \n߃°v \¬Ip-∂Xpw

14

Ah Xncn®v AS-bv°p-∂-Xn\v th≠X ap∂-dn-bn∏v \¬Ip-hm≥ ]c-am-h[n ian-°p-∂-Xm-Wv.

XpIIƒ ]ncn-s®-Sp-°p-∂-Xn\v As√-¶n¬/ H∏w ]W-b-km-[\w XncnsI ssIh-i-s∏-Sp-Øp-

∂-Xn\v R߃ \ntbm-Kn® DtZym-K-ÿ≥ Xs‚ A[n-Im-c-]Xw shfn-s∏-Sp-Øp-Ibpw \n߃

Bh-iy-s∏- m¬ _m¶v As√-¶n¬ _m¶ns‚ A[n-Im-c-Øn¬ \¬In-bn- p-ff Xncn-®-dn-b¬

Im¿Uv ImWn-°p-Ibpw sNøpw. Rß-fpsS F√m DtZym-K-ÿ-∑mcpw As√-¶n¬ hmbv] ]ncn-

s®-Sp-°p-∂-Xn\v \ntbm-Kn-°-s∏´ GXv hy‡nbpw Xmsg hnh-cn-®n-cn-°p∂ am¿§-\n¿t±-i-

߃ ]men-°m\pw DNn-X-amb i≤ C°m-cy-Øn¬ ]pe¿Øm\pw _m[y-ÿ-\m-Wv.

F. \nß-fp-ambn _‘-s∏-Sp-∂Xv km-[m-c-W-K-Xn-bn¬ \n߃ Xn-c-s™-Sp-°p∂ ÿeØv

ht®m,Aßs\ \n¿±o-jvS-amb Hcp ÿe-an-s√-¶n¬ \n߃ Xma-kn-°p∂ ÿeØv

ht®m, Xma-k-ÿ-eØv \nßsf ImWmsX h∂m¬ _nkn-\ v / sXmgn¬ sNøp∂

ÿeØv ht®m Bbn-cn-°mw.

_n. BZy-sa, Xs∂ Xncn-®-dn-bm-\p-ff hnh-c-ßfpw ]Xn-\n--[m\w sNøp-∂-Xn-\p-ff A[n-

Im-csØ kw_-‘n®pw \nßsf Adn-bn-°pw.

kn. \nß-fpsS kzIm-cy-Xbpw A¥ pw BZ-cn-°-s∏Spw

Un. \nß-fp-ambn CS-s∏-Sp-∂Xpw am\y-amb coXn-bn-em-bn-cn-°pw.

C. km[m-cW Rß-fpsS ]Xn-\n[n \nß-fp-ambn _‘-s∏-Sp-∂Xv cmhnse 7 aWn°pw

sshIo´v 7aWn°pw CS-bv°m-bn-cn-°pw. \nß-fpsS _nkn-\- p-amtbm sXmgn-ep-amtbm

_‘-s∏ v Bh-iy-ambn hcp∂ ]-tXyI kml-N-cy-ß-fn¬ amXta CXn-\p-am‰w hcpw.

F^v. Hcp ]tXyI ka-btØm ]tXyI ÿetØm hnfn-°p-∂Xv Hgn-hm-°-W-sa∂ \nß-

fpsS At]-£-Iƒ Ign-bp-∂X am\n-°-s∏-Sp-∂-Xm-Wv.

Pn. GXp ka-b-sØm-s°-bmbn FX XhW hnfn-°p-∂p-sh-∂Xpw kw`m-j-W-Ønse

Df-f-S-°hpw tcJ-s∏-Sp-Øp-∂-Xm-Wv.

F®v ]ncn-s®Sp°m\p-ff XpI-Isf kw_-‘n® X¿°-߃ As√-¶n¬ A`n-]mb hyXym-

k-߃ ]c-kv]cw kzoIm-cyhpw Ia-]-Im-chpw Bb coXn-bn¬ ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\v

F√m klm-bhpw \¬Ip-∂-Xm-Wv.

sF. XpI-Iƒ ]ncn-s®-Sp-°p-∂-Xn\v \nß-fpsS ÿew kµ¿in-°p∂ ka-bØv A¥ pw

am\y-Xbpw ]men-°p-∂-Xm-Wv.

sP. IpSpw-_-Øn¬ ac-Wtam a‰v F¥-¶nepw Zpc-¥-ßtfm kw -hn-®n-cn-°p∂ A\p-Nn-X-

amb kµ¿`ß-fn¬ XpI ]ncn-s®-Sp-°p-∂-Xn-\p-ff hnfn-Iƒ/ kµ¿i-\-߃ Hgn-hm-

°p-∂-Xm-Wv.

6.1 ]Wbkm[\w Xn-cnsI ssIh-i-s∏-Sp-ج \bw kw_-‘n® ]kvXm-h\

\nb-a-Øn\v A\p-kr-X-am-bp-ff Hcp ]Wbkm[\w XncnsI ssIh-i-s∏-Sp-ج \bw

R߃ ]men-°p-∂-Xm-Wv. \b-Øns‚ Hcp tIm∏n, At]--£n-®m¬ \¬Ip-∂-Xm-Wv.

7.Unt∏m-kn‰v A°u-≠p-Iƒ

Id‚ v A°u-≠v, tSw Unt∏m-kn‰vkv XpSßn hnhn-[-Xcw A°u-≠p-Iƒ \n߃°v XpS-

ßmw. apI-fn¬∏d-™h \ma-\n¿t±i kuI-cy-tØm-sStbm A√m-sXtbm Fhn-sS-

15

sbms°bmtWm A\p-h-Zn-®n- p-f-fXv AhnsS XpS-ßmw. apºp ]d™ A°u-≠p-I-fp-sSbpw

\ma-\n¿t±i kuI-cy-ß-fp-sSbpw e-km-[y-X-Iƒ \n߃ A°u-≠vXp-S-ßp-tºmƒ R߃

hni-Z-am-°n-Ø-cpw.

enIznUv Unt∏m-kn‰v kuI-cyw, kzo]v A°u-≠v, AXp-t]mse R߃ \¬Ip∂ a‰v

D¬∏-∂-߃ F∂n-hsb kw_-‘n®pw Ah-bpsS ^e-km-[y-X-I-sfbpw \S-]-Sn-I-a-

ß-sfbpw kw_-‘n®pw A°u≠v XpS-ßp-tºmƒ R߃ Adn-bn-°pw.

7.1 A°u≠v XpS-ß-∂pXpw Unt∏m-kn‰v A°u-≠p-I-fpsS ]h¿Ø\hpw

GXp Unt∏m-kn‰v A°u≠v XpS-ßp-∂-Xn\pw ap≥]v

F. IÃ-asd∏‰n icn-bmbn Adn-bp-∂-Xn\v Xøm-dm-°nb t\m bph¿ IÃ-a¿

(sI ssh kn) am¿§- \n¿t±-i-߃ A\p--k-cn-®p-ff At\z-j-W-߃ \S-Øpw.

_n. AXn-\mbn Bh-iy-ap-ff tcJ-Itfm sXfn-hp-Itfm ka¿∏n-°p-hm≥ As√-¶n¬

e`y-am-°p-hm≥ Bh-iy-s∏-Spw.

kn. Rß-fpsS sI ssh kn, B‚n aWn tem≥U-dnwKv As√-¶n¬ \nb-am-\p-k-c-

W-ap-ff a‰v Bh-iy-I-X-Iƒ \nd-th-‰p-hm≥ th≠ hnh-c-߃ amXta Bh-iy-

s∏-Sp-I-bp-f-fp. Fs¥-¶nepw A[nI hnh-c-߃ Bh-iy-s∏- m¬, AXv ]tXyIw

Bhiys∏-Sp-∂Xpw AØcw A[nI hnhcw Bh-iy-s∏-Sp-∂-Xns‚ Dt±iyw

hy‡-am-Ip-∂XpamWv. AØcw hnh-c-߃ \¬Ip-∂Xv kz¥w CjvS-]-Im-c-

am-bn-cn-°pw.

Un. A°u≠v XpS-ßp-∂-Xn-\p-ff t^md-ßfpw a‰p km[-\-ßfpw \n߃°p

\¬Ipw. Ah-bn¬ \n߃ \¬tI≠ ]apJ hnh-c-ß-fp-sSbpw sI ssh kn

Bh-iy-I-X-Iƒ \nd-th-‰p-∂-Xn-\p-ff ÿnco-I-c-W-Øn\pw dn°m¿Un\pw th≠

tcJ-I-fp-sSbpw hni-Z-hn-h-c-߃ \¬In-bn-cn-°pw.

C. \n߃ Unt∏m-kn‰v XpS-ßp-tºmƒ ]men-t°≠ \S-]-Sn-I-a-ßfpw \n߃

Db¿Øp∂ kwi-b-߃°v th≠ adp-]-Sn-Ifpw hni-Z-ambn ]d-™p-X-cpw.

F^v. A°u≠v XpS-ßp∂ ka-bØv, Unt∏m-kn‰v C≥jq-d≥kv B‚ v sIUn‰v

Kmc‚n tIm¿∏-td-j≥ Hm^v C¥y (Un sF kn Pn kn ) \nP-s∏-Sp-Øn-bn- p-ff

Nne ]cn-an-Xn-Iƒ°pw \n_-‘-\-Iƒ°pw hnt[-b-ambn, C≥jp-d≥kv kvIow

]Imcw \ne-hn-ep-ff C≥jq-d≥kv kwc-£-W-Øns‚ hni-Z-hn-h-c-W-߃ e`y-

am-°pw.

7.2 \nß-fpsS A°u≠v am‰¬

F. \nß-fpsS Id‚ v A°u≠v \n¿Øp-hm≥ \n߃ Xocp-am-\n-°p-s∂-¶n¬ \nß-

fpsS \n¿t±-i-߃ e`n®v c≠p ]h¿Øn Znh-k-Øn-\p-f-fn¬ \nß-fpsS

A°u≠v R߃ t¢mkv sNøpw

_n. \nß-fpsS A°u≠v Rß-fpsS _m¶ns‚ as‰mcp imJ-bn-te°v am‰-W-sa-

∂p-s≠-¶n¬ R߃ A]-Imcw sNbvXpX-cpw. \nß-fpsS At]£ ssI∏‰n

Hcm-gvN-°p-f-fn¬, ]pXnb imJ-bn¬ Bh-iy-amb sI ssh kn \S-]Sn Ia-

16

߃ \n߃ ]q¿Øn-bm-Ip-∂-Xn-\p-hn-t[-b-ambn, ]pXnb imJ-bnse \nß-fpsS

A°u≠v ]h¿Ø-\-£-a-am-Ipw. Ãm‚nßv \n¿t±-i-ßtfm, Ub-dIv‰v sU_n‰v

tkm GsX-¶nepw Ds≠-¶n¬ AØcw hnhcw ]pXnb _m©ns\ Adn-bn-

°pw.

kn. Rß-fpsS imJ-I-fn-tet°m Rß-fn¬ \nt∂m \nß-fpsS Id‚ v A°u≠v

am‰p-tºmƒ R߃ hcp-Øp∂ sXt‰m A\m-h-iy-amb Ime-Xm-a-ktam ImcWw

\n߃ AS-t°≠n hcp∂ _m¶v Nm¿Pp-Iƒ R߃ d±m-°p-∂-Xp-am-Wv.

7.3 \n߃ Hcp Unt∏m-kn‰v A°u≠v XpS-ßp-tºmƒ

F. Hcp \n›nX Ime-b-f-hn-\p-f-fn¬ Nm¿÷v H∂pw \¬ImsX \n߃°v \S-Øm-hp∂

CS-]m-Sp-Iƒ, ]Ww ]n≥h-en-°¬ apX-em-b-h-bpsS FÆw R߃ \nßsf Adn-bn-

°pw.

_n. B ]cn[n IS-∂m¬ Npa-Øm-hp∂ Nm¿÷p-Isf∏‰n \nßsf Adn-bn-°pw. Nm¿÷p-

I-fpsS hni-Z-hn-h-c-߃ Xmcn^v sjUyq-fn¬ Dƒs∏-SpØpw

kn. \nß-fpsS Unt∏m-kn-‰n\v \¬Ip∂ ]en-i-bpsS \nc-°v, AXv IW-°m-°p∂ coXn,

AXns‚ ka-b-Iaw F∂nh \nßsf Adn-bn-°pw.

7.4 an\naw _me≥kv AYh G‰hpw Ipd™ \oXn _m°n

\nß-fpsS Id‚ v A°u-≠n¬ As√-¶n¬ a‰v GsX-¶nepw Xc-Øn-ep-ff Unt∏m-kn‰v A°u≠v

F∂nh t]mep-ff Unt∏m-kn‰v D¬∏∂-ß-fpsS Imcy-Øn¬

F. AØcw A-°u-≠p-I-fpsS ]h¿Ø-\-Øn\v _m[-I-amb \n_-‘-I-fp-sSbpw

hyhÿIfp-sSbpw `mK-ambn \ne-\n¿tØ≠ an\naw _me≥kp-Isf kw_-‘n®v

\nßsf Adn-bn-°pw.

_n. A°u-≠n¬ an\naw _me≥kv \ne-\n¿Øp-∂-Xn¬ hogvN hcp-Øn-bm¬ Npa-Øm-

hp∂ Nm¿÷p-Isf∏‰n \nßsf Adn-bn°pw. Nm¿÷p-I-fpsS hni-Z-hn--h-c-߃ Xmcn v

sjUyq-fn¬ Dƒs∏-Sp-Øn-bn--cn-°pw.

7.5 Nm¿÷p-Iƒ

sN°v _p°v hnX-cWw, AUo-j-W¬ / Uyq]vfn-t°‰v A°u≠v tÉvsa‚ v, Uyq]vfn-t°‰v

]m v _p°v, ]Ww \¬Inb sN°pI-fpsS tIm∏n-Iƒ, t^mfntbm Nm¿÷p-Iƒ sU_n‰v

Im¿Uv, FSnFw Im¿Uv, H∏ns‚ ÿnco-I-c-Ww, th≠X _me≥kv C√m-Ø-Xn-\m¬ aS-

ßp∂ sN°v, \n¿t±-i-Øn-tem, A°u≠v coXnbntem hcp-Øp∂ am‰w apX-em-b-h-°p-ff

\n¿±n-jvS-amb Nm¿÷p-Iƒ Rß-fpsS Xmcn^v sjUyq-fn¬ Dƒs∏-Sp-Øp-∂-Xm-Wv.

\¬I-s∏- n- p-ff Cf-hp-Iƒ As√-¶n¬ Bizkw Cf-hp-I-fpsS / Bizm--k-Øns‚ auenI

km[qXm Ime-b-f-hn¬ ]n≥h-en-°p-∂-X-√.

7.6 tSw Unt∏m-kn-‰p-Iƒ

Imem-h[n ]q¿Øn-bm-Ip-∂-Xn\v apºv tSw Unt∏m-kn‰v ]n≥h-en-°¬

F. Iem-h[n ]q¿Øn-bm-Ip-∂-Xn\v apºv tSw Unt∏m-kn‰v ]n≥h-en-°p∂Xn\p-ff

\S-]Sn Ia-߃ R߃ \nßsf Adn-bn-°pw.

17

_n Imem-h[n ]q¿Øn-bm-Ip-∂-Xn\v apºv tSw Unt∏m-kn-‰v ]n≥h-en-°p-∂-Xn-\p-ff

]eni \nc°v \bw shfn-s∏-Sp-Øpw.

Imem-h[n ]q¿Øn-bm-bn-°-gn™ tSw Unt∏m-kn-‰p-Iƒ ]pXp-°¬

Imem-h[n ]q¿Øn-bm-Ip∂ Xnø-Xn-°p-tijw \nt£-]-߃ ]pXp-°p-I-bm-sW-¶n¬, _m[-

I-amb ]eni \nc-°p-Iƒ R߃ ]d™p Xcpw.

Unt∏m-kn-‰p-Iƒs°-Xnsc hmbv]-Iƒ

tSw Unt∏m-kn-‰p-Iƒs°-Xnsc e`y-amb hmbv]/ Hmh¿ Um^‰v kuI-cy-ß-sf-∏‰n R߃

hniZo-I-cn-°pw.

7.7 tÉp-sa‚p-Iƒ

F. \nß-fpsS A°u≠v ssIImcyw sNøp-∂-Xn-epw, AXnse F≥Sn-Iƒ ]cn-tim-[n-°p-

∂-Xnepw klm-b-Øn-\mbn, A°u-≠ns‚ Hcp ]Xn-amk tÉvsa‚ v R߃ \¬Ip-

∂-Xm-Wv. \nß-fpsS A°u-≠ns‚ Hcp ]Xn-amk tÉvsa‚ v R߃ \¬Ip-∂-Xm-

Wv. \nß-fpsS A°u-≠ns‚ Xc-Øn¬s∏- -h°v AXv DNn-X-a-s√-¶n¬ (]m- v_p°v

\¬Ip∂ A°u-≠pIƒ t]mse-bp-f-f-h) tÉvsa‚ v \¬Ip-∂-X-√. \n߃ Xm¬∏-

cy-s∏- m¬ A°u≠v tÉp-sa‚p-Iƒ C -sa-bn¬ aptJ-\-tbm, kpc-£n-X-amb C‚¿s\‰v

_m¶nßv k¿∆okv aptJ-\-tbm, AØcw kuIcyw R߃°v Ds≠-¶n¬, R߃

\n߃°v Ab®p Xcp-∂-Xm-Wv.

_n. \nß-fpsS A°u-≠ns‚ Xc-Øn¬s∏´ A°u-≠n\v km[m-cW e`y-am-b-Xn¬ IqSp-

X¬ XhW A°u≠v tÉvsa‚p-Iƒ, Hcp Nm¿÷v Npa-Øn, Xcp-hm≥ \n߃°v

Rß-tfmSv Bh-iy-s∏-Smw. Cu Nm¿Pv, Xmcn^v sjUyq-fn¬ kqNn-∏n-®n-cn-°pw.

kn. sXm´p-ap-ºp-ff Ipsd CS-]m-Sp-Iƒ Iu≠-dn¬ Xs∂ \n߃°v ImWm≥ Ign-bpw.-Ip-

SmsX FSn-F-Ωntem C‚¿s\‰v A°u≠v aptJ-\-tbm, AØcw kuI-cy-߃

R߃°p-ff ÿe-ß-fn¬, CS-]m-Sp-Iƒ \n߃°v ImWm-hp-∂--Xm-Wv.

7.8 tUm¿a‚ v / ]h¿Ø-\-c-ln-X-amb A°u-≠p-Iƒ

F. \n߃ A°u≠v XpS-ßp-tºmƒ, FX Imew A°u≠v F∂ hn`m-K-Øn¬

Dƒs∏-Sp-Øp-sa∂v R߃ ]d-bpw. \nß-fpsS A°u≠v ]h¿Ø-\-c-ln-X-

amb tUm¿a‚ v A°u≠v hn`m-K-جs∏SpØpItbm Ah-Im-i-s∏-SmØ

A°u≠mbn ]cn-K-Wn-°-s∏-Sp-Itbm sNøp-∂-Xn\v aq∂v amkw apºv hnhcw

\nßsf Adn-bn-°p-∂Xpw Xmcn^v sjUyq-fn¬ ]™n-cn-°p∂ coXn-bn¬

A°u≠v do BIvSn-th‰v sNøp-∂-Xn-\p-ff Nm¿Pv Dƒ∏sS A\-¥-c- -e-߃

hni-Zo-I-cn-°p-∂XpamWv.

_n. A°u≠v BIvSn-th‰v sNø-W-sa-¶n¬ ]men-t°≠ \S-]Sn Ia-߃ \nßsf

Adn-bn-°pw.

7.9 \nß-fpsS A°u≠v Ah-km-\n-∏n-°¬

km[m-cW kml-N-cy-ß-fn¬ Ip-d-™Xv 30 Znh-ksØ ap∂-dn-bn∏v \¬ImsX, \nß-fpsS

A°u≠v Ah-km-\n-∏n-°p∂X√. km[m-cW A√mØ kml-N-cy-ß-fpsS DZm-l-c-W-ß-

18

fn¬, A°u-≠ns‚ A\p-Nn-X-amb ssIImcyw sNø¬ apX-em-bh Dƒs∏-Sp-∂p. AØcw

kµ¿ -ß-fn¬ \n߃ t\csØ Xs∂ FgpXn \¬In-bn- p-ff sN°p-Iƒ°v ]Ww \¬Ip-

hm≥ a‰v G¿∏m-Sp-Iƒ sNtø-≠Xpw B A°u-≠n¬ \n∂v XpS¿∂pw sN°v FgpXn \¬Ip-

hm≥ ]mSn-√m-ØXpamWv.

7.10 Ivfnb-dnwKv ssk°nƒ / If-£≥ tkh-\-߃

F. If-£≥ C≥UvSp-sa‚p-Iƒ \nt£-]n®p Ign™v Ft∏mƒ \n߃°v ]Ww

]n≥h-en-°m-sa∂pw Rß-fpsS sN°v If-£≥ t]mfnkn A\p-k-cn®v Ime-

Xm-ak ]en-i°v \n߃ Ft∏mƒ A¿lX t\Sp-sa∂pw Dff hni-Z-hn-h-c-

߃ Dƒ∏sS AXmXv ÿesØ C≥kvS-sa‚p-I-fp-sSbpw a‰v ÿesØ

C≥kvSp-sa‚p-I-fp-sSbpw Ivfnb-dnwKv ssk°n-fn-s\-∏‰n R߃ ]d™p Xcpw.

_n. a‰p ÿesØ sN°p-Iƒ DSs\ R߃ sIUn‰v sNøp-I-bm-sW-¶n¬, \n߃

\n£-]n-°p∂ C≥kvSp-sa‚p-I-fn-t∑¬ sIUn‰v sNøm-hp∂ XpI-bpsS ]cn-

[n, A°u-≠ns‚ Xr]vXn-I-c-amb ssIImcyw sNøm≥ apX-emb _m[-I-amb

\n_-‘-\-Ifpw hyh-ÿ-Ifpw Dƒ∏-sS-bp-ff hnh-c-߃ R߃ \¬Ipw.

kn. Rß-fpsS sN°v If-£≥ t]mfnkn A\p-k-cn®v \S-]Sn Ia-߃ XpS-cp-

Ibpw, \n߃ \nt£-]n® Hcp sN°v C≥kvSp-sa‚ v hgn-bn¬ \jvS-s∏- m¬

Hcp Uyq]vfn-t°‰v sN°v/ C≥kvSp-sa‚ v e`y-am-Ip-∂-Xn\v \n߃°v F√m

klm-b-ßfpw \¬Ip-Ibpw sNøpw.

Un. apI-fn¬ ]d™ hnh-c-߃, \n߃ A°u≠v XpS-ßp-tºmgpw \n߃ tNmZn-

°p-tºm-sgm-s°bpw \¬Ipw. Rß-fpsS \b-Øn¬ Fs¥-¶n¬ am‰w h∂m¬,

]pXp-°nb \bw Rß-fpsS sh_v ssk‰nepw Rß-fpsS F√m-im-J-I-fnepw

]Z¿in∏n-°p-∂-Xm-Wv.

7.11 ]W-an-S-]m-Sp-Iƒ

\nß-fpsS A-°u≠v Df-fn-SsØ Iu≠-dp-I-fn¬ R߃ sN°p-Iƒ/ ]Ww kzoI-cn-°p-

Ibpw ]Ww \¬Ip-Ibpw sNøpw. hrØn-tI-Smb / tISp-]-‰nb t\m´p-Ifpw sNdnb \mW-b-

ß-fpw, B¿ _n sF am¿§-\n¿t±-i-߃ A\p-k-cn-®v, \n¿±njvS imJ-I-fn¬ kzoI-cn®v ]Icw

\√ t\m´p-Ifpw \mW-b-ßfpw \¬Ip-∂-Xm-Wv.

Hcp \n¿±njvS XpI-bv°p-ta-ep-ff CS-]m-Sp-Iƒ°v, \nß-fpsS ]m≥ \º¿ ka¿∏n-°p-hm≥

R߃ Bh-iy-s∏-t -°mw.

7.12 Ub-dIvSv sU_n-‰p-Ifpw ÿnc \n¿t±-i-ßfpw

F. A°u≠v XpS-ßp-tºmƒ, UbIvSv sU_n‰vkv/ ÿnc \n¿t±-i-߃ Fßs\

]h¿Øn-°p∂ F∂pw Ah Fßs\ tcJ-s∏-SpØmw/ d±p sNømw F∂pw

Ah-bp-ambn _‘-s∏´ Nm¿÷p-Iƒ FX F∂pw R߃ ]d™p Xcpw

Ime-Im-e-ß-fn-ep-ff t`Z-K-Xn-°-\p-k-cn-®p-ff Xmcn^v sjUyqƒ]-Im-cw,

Nm¿÷p-Iƒ CuSm-Ip-∂-Xm-Wv.

_n. Ub-dIvSv sU_n-‰p-Iƒ°pw (D-Zm-l-c-W-Øn-\v, Ce-IvtSm-WnIv Ivfnb-dnwKv

19

k¿∆okv (C kn Fkv) a‰p ÿnc \n¿t±-i-߃°pw A\p-k-cn®v R߃

]h¿Øn°pw. \n¿t±-i-߃ \S-∏n¬ hcp-Øp-∂-Xn\v Ime-Xm-a-ktam hogvNtbm

hcpØn \n߃°v kmº-ØnI \jvStam A[nI sNethm D≠m-bm¬,

_m¶ns‚ \jvS ]cn-lmc \nb-a-Øn-\-\p-k-cn-®v, \jvS ]cn-lmcw \¬Ip-∂-Xm-

Wv. \nß-fpsS A°u-≠n¬ th≠X \o°n _m°nbn√m-Ø-Xn-\m¬ \n¿t±iw

\S-∏m-°m-\m-IsX h∂m¬, Ime-Imew t`Z-KXn hcp-Øn-b-]-Im-c-ap-ff Xmcn v

sjUypƒ A\p-k-cn-®v, Nm¿÷p-Iƒ Npa-Øp-∂-Xm-Wv.

kn. ]Ww \¬Ip∂ Bfns‚ GP‚mbn R߃ ]h¿Øn-°p-tºmƒ, XpI Ab®p

sImSp- °p∂ ka-bØv XpI ssI∏-‰p∂ Bfn\v Hcp sdan-‰≥kv AUvsshkv

Ab-°p-∂-Xm-Wv.

Un. Hcp Ub-dIvSv sU_n‰v ]Im-cw, \nß-fpsS A°u-≠n¬ \n∂v A\-[n-Ir-X-

ambn / sX‰mbn ]Ww ]n≥h-en-®p-sh∂v \n¿Æ-bn-°-s∏- m¬, DS-\Sn ]eni

klnXw \nß-fpsS A°u-≠n-te°v ]Ww do^≠v sNøp-∂Xpw _m¶ns‚

\jvS ]cn-lmc \bw A\p-k-cn®v \jvS ]cn-lmcw \¬Ip-∂XpamWv.

7.13 tÃm]v t]bvsa‚ v kuIcyw

F. \n߃ \¬Inb sN°p-Iƒ kzoI-cn-°p-I-tbm ]Ww \¬Ip-Itbm sNø-cp-

sX∂v Bh-iy-s∏-Sp∂ tÃm]v t]bvsa‚ v \n¿t±iw R߃ kzoI-cn-°pw. \nß-

fpsS \n¿t±iw ssI∏‰n°gn-™m-ep-S-s\-Øs\, \n¿t±iw e`n-®-Imcyw \nßsf

Adn-bn-°p-∂Xpw B sN°p-I-fpsS ]Ww t\csØ \¬In-°-gn-™n-s√-¶n¬

\S-]Sn kzoI-cn-°p-∂-Xp-am-Wv.

_n. AXn-t∑¬ Nm¿÷v Npa-Øp-∂-Xm-Wv. Imem-Imew t`Z-KXn sNbvX-]-Im-cw,

Nm¿÷p-Iƒ Xmcn^v sjUyq-fn¬ Dƒs∏-SpØpw

kn. tÃm]v t]bvsa‚ v \n¿t±iw In´n-b-Xmbn \nßsf Adn-bn-®-tijw R߃

]Ww \¬In-bm¬, _m¶ns‚ \jvS- ]-cn-lm-c-\bw A\p-k-cn®v \n߃°v \jvS-

]-cn-lmcw \¬Ip-∂XpamWv.

7.14 \n߃ \¬Ip∂ sN°v/ sU_n‰v \n¿t±-i-߃

F. \nß-fpsS A°u-≠n¬ \n∂v ]Ww \¬Inb Hdn-Pn-\¬ sN°p-Iƒ / sU_n‰v

\n¿t±-i-߃ As√-¶n¬ Ah-bpsS tIm∏n-Iƒ As√-¶n¬ Ah--bpsS NnX-

߃, \nbaw A\p-im-kn-°p∂XIm-e-b-f-thmfw R߃ kq£n®p sh°pw.

_n. tcJ-Iƒ Rß-fpsS ssIhiw Df-fn-S-tØmfw Imew AXn\v sXfn-hmbn sN°v

/ sU_n‰v \n¿t±iw As√-¶n¬ AXns‚ tIm∏n \n߃°v \¬Ipw. \nß-

fpsS A°u-≠n¬ \n∂v ]Ww \¬Inb sN°ns‚ / sU_n‰v \n¿t±-i-Øns‚

Imcy-Øn¬ Hcp X¿°w D≠m-bm¬, At]£ ka¿∏n-°p-∂Xv Hcp h¿j-Øn-

\p-f-fn-em-sW-¶n¬, Nm¿÷p-Iƒ H∂pw CuSm-°p∂X√; Hcp h¿jw Ign-™m-

sW-¶n¬, Xmcn^v sjUyqƒ ]Imcw Nm¿÷p-Iƒ CuSm-Ip-∂-Xm-Wv.

kn. ]Ww \¬ImØ sN°p-Ifpw Imem-h[n Ign™ (sÃ-bn¬ ) sN°pIfpw

20

Fßs\ ssIImcyw sNøp-sa∂v \nß-tfmSv ]d-bpw. A°u-≠n¬ \o°n _m°n-

bn-√m-Ø-Xn-\m¬, ]Ww In´msX aS-ßp∂ sN°p-Iƒ°v R߃ Nm¿÷v CuSm-

Ip-∂-Xm-Wv. Npa-Øp∂ Nm¿÷p-I-fpsS hnh-c-߃, Imem-Imew t`Z-KXn

sNbvX-]Im-cw, Xmcn^v sjUyq-fn¬ Dƒs∏-Sp-Øpw.

7.15 imJ AS-°¬ / ÿew amd¬

Rß-fpsS imJ AS-bv°p-hmt\m, as‰mcp ÿe-tØ°p amdp-hmt\m ]cn-]m-Sn-bn-Sp-I-bm-

sW-¶n¬,

F. Rß-fp-tSXv Hcp Fkv Fw C/Fw Fkv C imJ-bm-sW-¶n¬ AYhm \nß-

fpsS ÿeØv Hcp _m¶n-s‚bpw as‰mcp imJbpw ]h¿Øn°p∂n√ F¶n¬

aq∂p am-ksØ ap∂-dn-bn∏p \¬Ip-I-bpw, \nß-fpsS _m¶nßv tkh-\-߃

XpS¿∂pw R߃ Fßs\ \¬Ip-sa∂v Adn-bn-°p-Ibpw sNøpw.

_n. \nß-fpsS ÿeØv a‰v GsX-¶nepw _m¶ns‚ imJ Ds≠-¶n¬, c≠v amksØ

ap∂-dn-bn∏v \¬Ipw

7.16 acWw kw -hn® A°u-≠p-S-a-I-fpsS Imcy-Øn¬ Xo¿∏p I¬∏n-°¬

acWw kw -hn® A°u-≠p-S-a-I-fpsS A°u-≠p-Iƒ°v Xo¿∏v I¬∏n-°p-hm≥ efn-X-amb

Hcp \S-]-Sn-Iaw R߃ ]men-°pw, Fw Fkv C °pw 2006 se tImUv Hm^v _m¶vkv IΩn-

‰vsa‚ v‰p IÃ-ta-gvknse hyh-ÿ-Iƒ°\p-kr-X-ambn ap≥]v kqNn-∏n® \S-]-Sn-Iaw Xs∂

XpS-cmw.

8. \nß-fpsS A°u≠v kwc-£Ww8.1 kpc-£n-Xhpw hniz-k-\o-b-hp-amb _m¶n-ßv, t]bvsa‚ v knk-‰wkv

\n߃°v hnizm-k-a¿∏n-°m-hp∂ kpc-£n-Xhpw hniz-k-\o-bhpamb _m¶n-ßv, t]bvsa‚ v

knk-‰-߃°mbn ]tbm-P-\-s∏-Sp-Øp-∂-Xn¬ R߃ kl-I-cn-°pw. kpc-£n-X-Xz-kw-hn-

[m-\-ß-fpsS mK-ambn PmKX ]p-e¿Øp-∂-Xn\v Bh-iy-sa-¶n¬ knkn-Snhn R߃ ÿm]n-

°p-∂-Xm-Wv.

8.2 hnh-c-߃ A∏-t∏mƒ Adn-bn-°pI

Xmsg∏d-bp-∂-h-bn¬ am‰-ap-≠m-bm¬ FXbpw thKw Rßsf Adn-bn-°p-∂-sh∂v Dd∏v

hcp-ØpI

F. t]cv, L-S\ (]m¿ -tW-gvkns‚ / Ub-d-tŒ-gvkns‚ am‰w Dƒ∏-sS)

_n. AU v

kn. t^m¨ \º¿

Un. C -sa-bn¬ AUkv (R-߃ \nß-fp-ambn _‘-s∏-Sp-∂Xv CXp-hgn BsW-

¶n¬)

8.3 \nß-fpsS A°u≠v ]cn-tim-[n-°¬

F. \nß-fpsS tÉvsa‚ v As√-¶n¬ ]mkv_p°v ]-Xn-hmbn ]cn-tim-[n-°-W-sa∂v

R߃ iq]m¿i-sN-øp-∂p. GsX-¶nepw F≥Sn sX‰m-sW∂p tXm∂n-bm¬,

21

FXbpw thKw Rßsf Adn-bn-°Ww, AXn-\p-\p-k-cn®v R߃°v At\z-

jWw \S-Øm¬ Ign-bpw. Ub-dIvSv sU_n-‰p-Ifpw ÿnc \n¿t±-i-ßfpw ]Xn-

hmbn ]cn-tim-[n-°p-∂-Xv, ]Ww t]mtI≠ ÿm\-tØ°v Xs∂-bmWv t]mIp-

∂-sX∂v Dd-∏m°m≥ klm-b-I-am-Ipw.

_n. \nß-fpsS A°u-≠nse Hcp CS-]mSv R߃°v At\z-jn-t°≠Xps≠-¶n¬, \n߃

Rß-fp-ambpw, t]meo-kns\/ a‰v At\z-jW GP≥kn-Isf Dƒs∏-Sp-tØ-≠-Xp-s≠-¶n¬,

Ah-cp-ambpw kl-I-cn-°-Ww.

8.4 ap≥I-cp-X¬

\nß-fpsS A°u-≠n¬ IrXnaw ImWn-°p-∂Xv XS-bp-∂-Xnepw AXv kwc-£n-°p-∂-Xnepw

klm-bn-°p-hm≥ \nß-fpsS sN°p-_p-°p-Iƒ, ]m v_p-°v, Im¿Uv, ]n≥, a‰v kpc-£m-hn-h-

c-߃ F∂n-h-bn¬ i≤-sh-bvt°-≠Xv ][m-\-am-Wv. Xmsg sImSp-Øn-cn-°p∂ D]-tZ-i-߃

]men-°p-∂-sh∂v Zb-hmbn Dd∏v hcp-Øp-I.

F.

sN°p-_p°pw FSnFw / sU_n‰v / sIUn‰v Im¿Up-Iƒ F∂n-hbpw Hcp-an®v kq£n-

°-cp-Xv.

H∂pw Fgp--XmØ sN°v eo^p-Iƒ H∏n´v kq£n-°-cpXv

\nß-fpsS Im¿Uv, ]n≥, ]mkv th¿Uv, a‰v kpc£ hnh-c-߃ F∂n-h Fgp-Xn-sh-°p-

I-tbm, tcJ-s∏-Sp-Øp-Itbm Acp-Xv.

\nß-fpsS A°u≠v hnh-c-߃, ]mkv th¿Uv, Im¿Uv, ]n≥, a‰v kpc£m hnh-c-

߃ as‰m-cmƒ°v sImSp-°-cp-Xv.

_n. F√m-bvt∏mgpwX]m¬ hgn sN°v Ab-°p-I-bm-sW-¶n¬, sN°v aptJ\ \n߃ ]Ww

\¬Ip∂ Bfns‚ t]cv hy‡-ambn Fgp-Xp-I. IrXnaw ImWn-°p-∂Xv XS-bp-∂-Xn¬

AXv klm-bn-°pw. AØcw sN°p-Iƒ°v ]n∂n¬, DZm-l-c-W-am-bn, Im¿_¨ t]∏¿

sh®v Fgp-Xp-hm≥ R߃ iq]m¿i sNø-p∂p. cmk-h-kvXp-°ƒ D]-tbm-Kn®v Xncp-

Øp-∂Xv AXv Hgn-hm-°pw.

\nß-fpsS ]n≥ amdp-I-bm-sW-¶n¬ ]pXnb ]n≥ i≤-tbmsS sXc-s™-Sp-°p-I.

]n≥, ]mkv th¿Uv, a‰v kpc£ hnh-c-߃ F∂nh Hm¿Ω-bn¬ kqIv-jn-°p-I-bpw,

Ah-bn¬ GsX-¶n-ep-ambn _‘-s∏´ IØv ssI∏-‰n-bm-ep-Ss\ \in-∏n-°p-Ibpw sNøp-

I.

Im¿Uv kpc-£n-X-ambn ssIhiw kq£n-°p-hm\pw ]n≥, ]mkv th¿Uv, a‰p kpc£

hnh-c-߃ F∂nh cl-ky-ambn kq£n-°p-hm\pw F√m-k-a-bØpw \ymb-amb \S-]-

Sn-Iƒ kzoI-cn-°pI

Im¿Uv cko-XpIƒ kp-c-£n-X-ambn kq£n-°p-Ibpw i≤-tbmsS \in-∏n-°p-Ibpw

sNøp-I._m¶v A°u-≠n-tebv°v sN°v AS-bv°p-I-bm-sW-¶n¬, A°u≠v DS-a-bpsS

t]cv( F _n kn _m¶v A°u≠v FIvkv ssh skUv) sN°n¬ Fgp-Xp-I. sN°nse

D]-tbm-Kn-°mØ ÿeØv Hcp-hc hc-bv°p-I. A\-[n-Ir-X-cmb Bfp-Iƒ B ÿeØv

22

A[n-I-\-º-cp-Itfm t]cp-Itfm Iq´n-t®¿°m--Xn-cn-°m-\m-Wn-Xv.

kn. \nß-fpsS Im¿Uv/FSnFw/sU_n‰v/sIUn-‰v,-sN-°v_p°v Hcp-]-tbmKw sNø-s∏-SmsX

kwc.£n-°p-hm≥ \n߃°v F¥v sNøm≥ Ign-bp-sa∂v R߃ D]-tZ-in°pw

Un. \nß-fpsS sN°v _p°v As√-¶n¬ F Sn Fw/ sU_n‰v/IUn‰v Im¿Uv \.-jvS-s∏-Sp-

I-tbmtamjvSn-°-∏-Sp-Itbm sNbvXm¬ As√-¶n¬ \nß-fpsS ]n≥ As√-¶n¬ a‰p

kpc-£m-hn-h-c-߃ as‰m-cmƒ Adn-bm\nS-bm-bm¬, B hnhcw RMsf Adn-bn-®m-

ep-Ss\ , Ah-bpsS Zpcp-]-tbmKw,XS-bp-∂-Xn¬ ian-°p-∂-Xn\v AXn-thKw \S-]-Sn-

Iƒ kzoI-cn°pw

C. \nß-fpsS sN°v _p°v, ]mkv_p°v As√-¶n¬ Im¿Uv \jvS-s∏´Xmtbm, tamjvSn-

°-s∏- -Xm-tbm, As√-¶n¬ \nß-fpsS ]n≥, ]mkv th¿Uv As√-¶n¬ a‰v kpc£

hnh-c-߃ as‰m-cmƒ Adn-bm-\n-S-bmbXmtbm ,kwibw tXm∂n-bm¬ As√-¶n¬ Is≠-

Øn-bm¬, hnhcw FXbpw thKw Rß-tfmSv ]d-bWw F∂Xv ][m-\-am-Wv.

F^v. \nß-fpsS \jvSw \n߃°v \¬In-bn-cn-°p∂ Rß-fpsS 24 aWn-°q¿ tSmƒ^o

\º-cn¬ t^mWn-eqsS Rßsf Adn-bn-°p-I-bpw, DSs\ Xs∂ hnhcw ÿnco-I-cn®v

R߃°v Fgp-Xp-Ibpw sNømw As√-¶n¬ Cu Bh-iy-Øn-\mbn \n߃°v \¬In-

bn- p-ff hnem-k-Øn¬ C ˛ sabn¬ aptJ\ hnhcw Adn-bn-°mw.

8.5 C‚¿s\‰v _m¶nßv

efn-X-amb ]e ap≥I-cp-X-ep-Ifpw FSp-Øm¬, Hm¨sse≥ _m¶nßv kpc-£n-Xhpw kuI-

cyhpamWv.

Xmsg-sIm-Sp-Øn-cn-°p∂ D]-tZ-i-߃ \n߃ ]men-°p-∂-sh∂v Zb-hmbn Dd∏p hcp-Øp-I.

F. Rß-fpsS C‚¿s\‰v _m¶nßv ssk‰n¬ t\cn´p ]th-in-°p-I. as‰mcp ssk‰n-

setbm Hcp C sabn-en-setbm en¶n-eqsS IS-°p-∂Xv Hgn-hm-°p-I. ssk‰ns‚

t]cv hmbn®v ÿnco-I-cn®v I_-fn-∏n-°-s∏-SmsX i≤n-°p-I.

_n. \nß-fpsS ]mkv th¿Uv As√-¶n¬ ]n≥ Bh-iy-s∏- p-sIm-≠p-ff GsX-¶nepw

C ˛ sabn¬ h∂m¬ Ah-K-Wn-°p-I. hnhcw Rßsf Adn-bn-®m¬, R߃

At\z-jWw \SØmw \nß-fpsS Hm¨ sse≥ _m¶nßv ]n≥ As√-¶n¬

t]bvsa‚ v Im¿Uv ]n≥ As√-¶n¬ ]mkv th¿Uv hnh-c-߃ shfn-s∏-Sp-Øm≥

Bh-iy-s∏- p-sIm≠v t]meotkm Rßtfm Hcn-°epw \nß-fp-ambn _‘-s∏-

Sp-I-bn-√.

kn Rß-fpsS C‚¿s\‰v _m¶nßv ssk‰p-ambn _‘-s∏-Sp-hm≥ ssk_¿ It -

Itfm a‰p-f-f-h-cp-ambn ]¶p-sh-°p∂ ]nkn--Itfm D]-tbm-Kn-°m-Xn-cn-°p-hm≥

R߃ D]-tZ-in-°p-∂p.

Un. G‰hpw ]pXnb B‚n˛ sshdkv , kvss] shb¿ tkm^v‰v shb¿ sIm≠v

\nßfpsS ]n.-kn. ]Xn-hmbn A]vtU‰v sNøm≥ R߃ Dt]-Z-in-°p-∂p.

lmt°-gvkv, sshdkv BI-aWw As√-¶n¬ D]-Z-h-Im-cn-I-fmb tSmP≥

tlmgvkv t]mKmwkv F∂n-h-s°-Xnsc kwc-£-W-Øn\v skIyq-cn‰n t]mKm-

ap-Iƒ C≥Ãmƒ sNømw.

23

C‚¿s\-‰nse iey-°m-cn¬ \n∂v \nß-fpsS Iºyq- -dnepwAXnse D≈-S-°-Øn\pw kwc-

£Ww \¬Ip-hm≥ Iºyq- -dn¬ tbmPn® Hcp ^b¿hmƒ C≥Ãmƒ sNø-W-sa∂v R߃

ip]m¿i sNøp-∂p.

C. \nß-fpsS Hm∏-td-‰nwKv knÃ-Ønse ""^b¬ B‚ v ]n‚nwKv sjb-dnwKv'' hnti-

jX ]h¿Ø-\-c-ln-X-am-°p-I.

F^v. D]-tbmKw Ign-™m¬ \nß-fpsS ]nkn- temKv Hm^v sNøp-I.

Pn. C‚¿s\‰v FIvk-]vtfm-d¿ _k-dn¬ \nß-fpsS sFUn / ]n≥ tÃm¿ sNø-cp-Xv.

F®v. \nß-fpsS A°u≠pw CS-]m-Sp-hn-c-ßfpw ]Xn-hmbn ]cn-tim-[n-°mw.

sF. Rß-fpsS D]-tZiw sNhn-s°m-≈pI Rß-fpsS sh_vssk-‰p-Iƒ km[m-c-W,

Hm¨ sse\n¬ Fßs\ kpc-£n-X-cm-bn-cn-°mw F∂-Xn\v klm-bhpw am¿§-\n¿t±-

ihpw e`n-°p∂ Hcp \√ ÿeam-Wv.

8.6 t]bvsa‚p-Iƒ d±v sNø¬

\n߃ A[n-Im-c-s∏-Sp-Øn-bn-´p≈ Hcp s]bvsa‚ v As√-¶n¬ H∂n-e-[nIw

s]bvsa‚p-Iƒ d±v sNø-W-sa-∂p-s≠-¶n¬, Xmsg-∏-d-bp∂ Imcy-߃ sNø-Ww.

F. Hcp sN°ns‚ ]Ww \¬Ip-∂Xv \n¿Øn shbv°-W-sa-¶n¬, Ub-dŒv U_n‰v

As√-¶n¬ ÿncw \n¿t±-i-߃ d±v sNø-W-sa-¶n¬, tcJm-aqew Rß-tfmSv Bh-

iy-s∏-S-Ww.

_n. Ub-dIvSv sU_n‰v d±v sNøp-hm≥ Rßsf Adn-bn-°p-I. Ub-dIvSv sU_n-‰ns‚

Hdn-Pn-t\-‰-sdbpw hnhcw Adn-bn-°p-hm≥ R߃ ip]m¿i-sN-øp-∂p.

kn. d±v sNøp-hm-\p≈ \nß-fpsS Xocp-am\w Rßsf ap≥Iq´n Adn-bn-°msX,

s]bvsa‚p-Iƒ d±v sNøm≥ Ign-s™-∂p-h-cn-√.

8.7 \jvS-߃°p≈ km[yX

F. \n߃ hymP-amb ]h¿Ø-\-Øn¬ G¿s∏- m¬, \nß-fpsS A°u-≠nse F√m

\jvS-߃°pw DØ-c-hm-ZnXzw \n߃°m-bn-cn-°pw. th≠X i≤-bn-√msX s]cp-

am-dp-Ibpw AXv \jvS-Øn\v Imc-W-am-Ip-Ibpw sNbvXm¬, AXns‚ DØ-c-hm-ZnXzw

\n߃°m-bn-cn-°pw.

_n. hymP-amtbm th≠X i≤-bn-√m-sXtbm ]h¿Øn-®n- n-√m-Øn-S-tØm-fw, \nß-fpsS

Im¿Uns‚ Zpcp-]-tbmKw sIm≠v \n߃°p≈ _m[yX, Im¿Uv A\p-h-Zn-®-Xp-

ambn _‘-s∏´ \n_-‘-\-I-fnepw hyh-ÿ-I-fnepw \nP-s∏-Sp-Øn-bn-cp∂ XpI-

bmbn ]cn-an-X-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°pw.

24

kn. \nß-fpsS ]n≥\-jvS-s∏-Sp-Itbm \nß-fpsS ]mtkz¿tUm a‰v kpc£m hnh-c-ßtfm

ssIhn- p-t]m-Ip-Itbm sNbvX-Xp-aqew D≠m-Ip-∂, hnhcw Rßsf Adn-bn-°p-Ibpw

Ah-bpsS Zpcp-]-tbmKw XS-bp-∂-Xn\v \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-Ibpw sNøp∂ kabw

hsc-bp≈ Zpcp-]-tbm-K-ß-fpsS _m[yX \n߃°mbncn-°pw.

9. k¿∆o-kp-Iƒ / tkh-\-߃

9.1 hntZ-i-\m-W-b-tk-h-\-߃

F. \n߃ hntZ-i-\m-Wbw hmßp-Itbm hn¬°p-Itbm sNøp-tºmƒ, B tkh-\-

߃, hn\n-ab \nc-°p-Iƒ, hntZ-i-\m-Wb CS-]m-Sp-Iƒ°v _m[-I-amb a‰v Nm¿Pp-

Iƒ F∂nh kw_-‘n®v hnh-c-߃ R߃ \¬Ip-∂-Xm-Wv. AXv km[y-a-s√-

¶n¬, Ah IW-°m-°p∂ coXn R߃ ]d™pX-cpw.

_n. hntZ-i-tØ°p ]Ww Ab-°-W-sa-¶n¬, AXv Fßs\ thW-sa∂v ]d™v Xcp-

Ibpw Xmsg-∏-d-bp∂ Imcy-߃ hni-Z-am-°p-Ibpw sNøpw:

i) \n߃ Bh-iy-s∏-Sp-tºmƒ sdKp-te-‰dn hyh-ÿ-I-sfbpw D]m-[n-I-sfbpw Ipdn®v

am¿§-\n¿t±iw \¬Ipw.

ii) Cu tkh-\-ß-fp-sSbpw Ah D]-tbm-Kn-t°≠ coXn-bp-sSbpw Hcp hnh-c-Ww.

iii) \n߃ Ab-°p∂ ]Ww Ft∏mƒ hntZ-iØv FØp-sa∂pw Xma-k-ap-s≠-¶n¬

AXns‚ Imc-Whpw kw_-‘n® hnh-c-߃

iv) hntZi Id≥kn-bn-te°p am‰p-tºmƒ _m[-I-amb hn\n-ab \nc°v (C-S-]mSv \S-

Øp∂ ka-bØv AXv km[y-a-s√-¶n¬, \nc°v ]n∂oSv Adn-bn-°pw)

v) \n߃\¬tI≠ IΩo-j-s‚tbm Nm¿Pp-I-fp-sStbm hnh-c-ß-fpw, IqSmsX, hntZ-

iØp ]Ww ssI∏-‰p∂ Bfpw hntZ-i-_m-¶ns‚ Nm¿Pp-Iƒ \¬tI≠n hcp-sa∂

ap∂-dn-bn-∏pw.

vi) hntZ-iØv ]Ww FØn-®p-sIm-Sp-°p-∂-Xn\v Bh-iy-amb hnh-c-ß-f-Xbpw \n߃

]d™v Xcpw. Fs¥-¶nepw ]ng-hp-Iƒ ]‰p-Itbm ]q¿Æ-amb tcJ-Iƒ C√msX

hcp-Itbm sNbvXm¬, \nßsf DS≥Xs∂ hnhcw Adn-bn-°p-Ibpw sX‰p Xncp-

Øp-∂-Xn¬ / tcJ-Iƒ ]q¿Æ-am-°p-∂-Xn¬ \nßsf klm-bn-°p-Ibpw sNøpw.

_n. GsX-¶nepw B¥-cnI sdan-‰≥kv Ds≠-¶n¬

i) hntZ-iØp\n∂v \nß-fpsS _m¶v A°u-≠n-te°v ]Ww am‰n-bn-´p-s≠-¶n¬,

R߃ ssI∏-dnb bYm¿∞ XpIbpw Npa-Ønb Nm¿Pp-Ifpw \nßsf Adn-bn-

°pw. F√m Nm¿PpIfpw \¬Ip-hm≥ ]Ww Ab-°p∂ Bƒ kΩ-Xn-®n-´p-s≠-

¶n¬, ]Ww \ß-fpsS A°u-≠n¬ \¬Ip-tºmƒ, bmsXmcp Nm¿Ppw R߃

CuSm-°p-∂-X-√.

25

ii) XpI IW-°n¬ sIm≈n-t°≠ Znh-k-Øn-∂-∏pdw Fs¥-¶nepw Ime-Xm-akw D≠m-

bm¬,

F. \n›nX Xnb-Xn°v A∏p-d-ap-≈-Im-e-Xm-akw sIm≠v D≠m-tb-°m-hp∂

]eni \jvS-Øn-\pw,

_n. hntZ-i-\m-W-b-hn-\n-ab \nc-°nse ]Xn-Iq-e-amb hyXn-bm-\-߃sIm≠v

D≠m-Ip∂ \jvS-Øn-\pw, _m¶ns‚ \jvS-]-cn-lm-c-\bw A\p-k-cn-®p-ff \jvS-

]-cn-lmcw \¬Ip-∂-Xm-Wv.

Un. \nb-¥W / \nb-am-\p-krX \n¿t±-i-߬ ]Imcw \¬tI≠ F√m k¿´n-

^n-t°-‰p-Ifpw Nm¿s÷m∂pw IqSmsX \¬Ip-∂-Xm-Wv.

9.2. C¥y-°p-≈n¬ ]W-a-b-°¬

C¥y-°p-≈n¬ \n߃°v ]W-am-b-°-W-sa-¶n¬ AXv Fßs\ sNø-W-sa∂v

\nßsf Adn-bn-°pw.

F. tkh\ß-sfbpw Ah Fßns\ D]-tbm-Kn-°Ww F∂-Xn-s\bpw kw_-‘n®v hnh-

cn-°pw.

_n. \nß-fpsS Bh-iy-߃°v tbmPn-®, ]W-a-b-°m≥ ]‰nb G‰hpw \√ coXn \n¿t±-

in-°pw.

kn. Imem-Imew t`Z-KXn sNøp∂ Xmcn^v sjVyq-fn¬ ]d-™n-cn-°p∂ ]Im-cw, Cu

k¿∆o-kn\v \n߃ \¬tI≠ IΩo-j≥ Dƒ∏sS F√m Nm¿Pp-I-fp-sSbpw hnh-c-

߃ shfn-s∏-Sp-Øpw.

Un. Fs¥-¶nepw Ime-Xm-akw D≠m-bm¬, \n߃°v D≠m-Ip∂ \jvS-Øn\v /

A[nIs®e-hn\v _m¶ns‚ \jvS-]n-cm-l-c-\bw A\p-k-cn®v \jvS-]-cn-lmcw \¬Ipw.

10. ]cm-Xn-Iƒ, Bh-em-Xn-Iƒ, ]Xn-I-cWw

10.1 B¥-cnI \S-]-Sn-I-a-߃

F. \n߃°v Hcp ]cmXn ka¿∏n-°-W-sa-∂p-s≠-¶n¬ AXv Fßs\ thW-sa∂v

R߃ \n߃°v ]d™p Xcpw.

i) ]cmXnIƒ, Bh-em-Xn-Iƒ, ]Xn-I-c-Ww.

]cmXn FhnsS ka¿∏n-°Ww

Hcp adp-]Sn Ft∏mƒ ]Xo-£n°mw

]cmXn]cn-l-cn-°p-∂-Xn\v Bsc kao-]n-°-Ww.

^ew Xr]vXn-I-c-a-s√-¶n¬ F¥p-sN-ø-Ww.

26

_n. \nß-fpsS GXp tNmZy-Øn\pw Rß-fpsS DtZym-K-ÿ¿ \nßsf klmbn-°pw.

kn. \n߃ Hcp IÃ-a¿ BIp-tºmƒ, ]cm-Xn-Iƒ \ymb-ambpw thK-Ønepw ssIImcyw

sNøp-∂-Xn-\p≈ \S-]Sn Ia-ß-fpsS hni-Z-hn-h-c-߃ FhnsS Is≠-Øm-sa∂v R߃

]d™p Xcpw.

Un. \nß-fpsS ]cmXn tcJm-aq-e-amWv ssI∏-‰n-b-sX-¶n¬ AXv ssI∏-‰n-b-hn-hcw / ]Xn-I-

cWw Hcm-gvN-°p-≈n¬ Ab-°p-hm≥ R߃ ]c-am-h[n ian-°p-∂-Xm-Wv. Rß-fpsS

\n¿±njvS sSe-t^m¨ sl¬∏v sUkv°ntem IÃ-a¿k¿∆okv sk‚-dntem sSe-t^m¨

aptJ-\-bmWv ]cmXn \¬In-bn-cn-°p-∂-sX-¶n¬, Hcp Iw]vsf-bn‚ v d -d≥kv \º¿

\n߃°v Xcp-∂Xpw \ymb-amb Ime-b-f-hn-\p-≈n¬ ]ptcm-KXn \nßsf Adn-bn-°p-

∂Xpw BWv.

C. ]iv\w ]cn-tim-[n-®-Xn-\p-ti-jw, Rß-fpsS A¥na ]Xn-I-cWw \n߃°v Ab®v

Xcp-I-tbm, Xocp-am\w Adn-bn-°p-hm≥ IqSp-X¬ kabw th≠-Xns‚ Bh-iy-IX hni-

Zo-I-cn-°p-Itbm sNøpw. Aßs\bmbm¬, ]cmXn In´n Bdv BgvN-°p-≈n¬ Xocp-

am\w Adn-bn-°p-hm\pw F∂n´pw Xr]vXn tXm∂n-bn-s√-¶n¬ ]cm-Xn-bp-ambn Fßs\

apt∂m´v t]mI-W-sa∂v ]d™v Xcp-hm\pw R߃ ]c-am-h[n ian-°p-∂-Xm-Wv.

10.2 _m¶nßv Hmw_p-Uvkvam≥ k¿∆okv

F. R߃ dntk¿hv _m¶v Hm^v C¥y-bpsS _m¶nßv Hmw_p-Uvkvam≥, 2006s‚ ]cn-[n-

°p-≈n¬ hcp∂p F∂v hni-Zo-I-cn-°p∂ Hcp t\m´okv Rß-fpsS sh_vssk-‰nepw

F√m imJ-I-fnepw ]Z¿in-∏n-°pw. At]-£n-®m¬, \ma-am-X-amb Hcp Nm¿Pv \¬In-

bm¬ AXns‚ tIm∏nbpw e`y-am-Wv.

_n. Rß-fpsS apºmsI Hcp ]cmXn In´n 30 Znh-k-Øn-\p-≈n¬, Rß-fn¬ \n∂v Xr]vXn-I-

c-amb Hcp ]Xn-I-cWw In´m-Xn-cn-°p-Ibpw \nß-fpsS ]cm-Xn-Iƒ°v ]cn-lmcw ImWp-

hm≥ a‰p coXn-Iƒ ]n¥p-S-c-W-sa∂v \n߃ BK-ln-°p-Ibpw sNbvXm¬, _m¶nßv

Hmw_p-Uvkvam≥ kvIow, 2006 ]Imcw dotk¿hv _m¶v Hm v C¥y \ntbm-Kn® _m¶nßv

Hmw_p-Uvkvams\ kao-]n-°m-hp-∂-Xm-Wv. _m¶nßv Hmw_p-Uvkvam≥ kvIoans‚ hnhn[

khn-ti-jXIƒ Rß-fpsS imJ-I-fnse t\m´okv t_m¿Up-I-fn¬ ]Z¿in-∏n-®p-≠v.

kvIow apgp-h-\mbn Rß-fpsS sh_vssk-‰n¬ ImWmw. CXp-kw-_-‘n®v \S-]Sn Ia-

߃ Rß-fpsS DtZym-K-ÿ¿ \n߃°v hni-Zo-I-cn®p Xcpw.

11. ]c-kyw, hn]-W-\w, hn¸\

F. F√m ]cky ]N-cW kma-Kn-Ifpw hy‡-am-sW∂pw sX‰n-≤-cn-∏n-°p-∂-h-b-s√∂pw

R߃ Dd∏v hcp-Øpw.

_n. GsX-¶nepw _m¶nßv tkh-\-Øn-tet°m D¬∏-∂-Øn-tet°m i≤ £Wn-°p-∂-hbpw

]en-i-\n-c-°ns\∏‰n ]cm-a¿iw Dƒs°m-≈p-∂-hbpw Bb GXp am[y-a-Øn-ep-ap≈

27

GXp ]c-ky-Ønepw ]N-cW enJn-X-Øn-epw, a‰p okpw Nm¿Pp-Ifpw _m[-I-amtWm

F∂pw, ]kvI-X-amb \n_-‘-\-I-fpsSbpw hyh-ÿ-I-fp-sSbpw ]q¿Æ hnh-c-߃

Bhiys∏´m¬ In´pw F∂pw kqNn-∏n-®n-cn-°pw.

kn. ]n≥_e tkh-\-߃ \¬Ip-∂-Xn\v aq∂mw-I-£n-I-fpsS tkh-\-߃ R߃ e`y-am-

°n-bm¬, \nß-fpsS hy‡nKX hnh-c-߃ aq∂mw-I-£n-Iƒ ssIImcyw sNøp-∂-Xv.

(A-Øcw hnh-c-߃ aq∂mw I£n-Iƒ°v e`y-am-sW-¶n¬) R߃ ssIImcyw sNøp∂

AtX tXmXn-ep≈ clky kz`m-h-tØm-sSbpw kpc-£n-X-Xz-tØm-sSbpw thW-sa∂v

R߃ Bh-iy-s∏-Spw.

Un. \n߃°v e`y-am-°n-bn-cn-°p∂ Rß-fpsS D¬∏-∂-ß-fpsS hnhn[ khn-ti-j-X-Iƒ

Imem-Imew R߃ \nßsf Adn-bn-t®-°mw. Rß-fpsS a‰v D¬∏-∂-ß-sfbpw, Rß-

fpsS a‰v D¬∏-∂-߃ / tkh-\-߃ kw_-‘n® ]N-cW B\p-Iq-ey-ß-sfbpw ]‰n-

bp≈ hnh-c-߃ X]m¬ aptJ-\tbm Rß-fpsS sh_vssk-‰n¬ As√-¶n¬ t^m¨ /

_m¶nßv / IÃ-a¿ k¿∆okv \º-cn¬ \n߃ cPn-ÿ sNøp-∂-Xn-eq-sStbm AØcw

hnh-c-߬ / tkh\w ssI∏-‰p∂Xn\v \n߃ kΩXw \¬In-bn- p-s≠-¶n¬ amX-ta,

\nßsf Adn-bn-°p-I-bp-≈q.

C. Rß-fpsS D¬∏-∂-߃ / tkh-\-߃ hn]-W\w \S-Øp-∂-Xn-\mbn R߃°v tkh-

\-߃ e`y-am-°n-h-cp∂ Rß-fpsS Ub-dIvSv sk√nwKv GP≥ko-kn\v (Un.-F-kv.-F)

R߃ Hcp s]cp-am-‰-®´w \nP-s∏-Sp-Øn-bn- p-≈-Xpw, a‰p Imcy-ß-tfm-sSm-∏w, Rß-

fpsS D¬∏-∂-߃ hn¬°p-∂-Xn\v t\cnt´m t^m¨ aptJ-\tbm \nßsf kao-]n-°p-

tºmƒ Ahsc Xncn-®-dn-bp-hm≥ th≠ hnh-c-߃ \n߃°v \¬I-W-sa∂v AXn¬

R߃ \njv°¿jn-®n- p-≈Xpw BWv.

F^v. Rß-fpsS ]Xn-\n[n / Iqcn-b¿ As√-¶n¬ Un.-F-kv.-F. DNnXa√mØ GsX-¶nepw

coXn-bn¬ s]cp-am-dn-sbt∂m s]cp-am-‰-®´w ewLn-°p∂ coXn-bn¬ ]h¿Øn-®p-sht∂m

\nß-fn¬ \n∂v Fs¥-¶nepw ]cmXn In´n-bm¬, AsX-∏dn At\z-jn-°p-hm\pw ]cmXn

ssIImcyw sNøp-hm\pw \n߃°p-≠mb \jvSw ]cn-l-cn-°p-hm\pw R߃ bp‡-

amb \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-∂-Xm-Wv.

12. ta¬t\m´w

Zn _m¶nßv tImUvkv B‚ v Ãm≥tU¿Uvkv t_m¿Uv Hm^v C¥y Cu kwln-X-bpsS

ta¬t\m´w \n¿∆-ln-°p-∂p. _‘-s∏-tS≠ hnh-c-߃ Xmsg sImSp-Øn-cn-°p-∂p.

Zn _m¶nßv tImUvkv B‚ v Ãm≥tU¿Uvkv t_m¿Uv Hm^v C¥y, dntk¿hv _m¶v

Hm v C¥y _n¬Unw-ßv, kn-7, \memw\ne _mµ Ip¿f tImwsπ-Ivkv, apwss_ 400

051.

sSe-t^m¨: 022- 26573715; ^mIvkv 022 - 26573719.

28

C.-sa-bn¬: [email protected]

sh_vssk‰v : www.bcsbi.org.in

13. klm-b-Øn\v

Cu kwln-X-kw-_-‘n®v Fs¥-¶nepw At\z-jWw Ds≠-¶n¬, AXn-\mbn \ntbm-Kn-

®n-cn-°p∂ sSe-t^m¨ sl¬∏v sUkv°p-amtbm IÃ-a¿ k¿∆okv \º-cntem Xmsg-

∏-d-bp∂ hnem-k-Øn¬ C¥y≥ _m¶vkv At m-kn-tb-j-\p-ambn _‘-s∏-S-Ww.

C¥y≥ _m¶vkv At m-kn-tb-j≥

sk‚¿ 1, thƒUv tSUv sk‚¿, I^v ]tc-Uv, apss_ ˛ 400 005

sSe-t^m¨: 022 - 22182217 mIvkv: 022 - 22835638

C.-sa-bn¬ : [email protected]. sh_vssk‰v www.iba.org.in

As√-¶n¬ apI-fn¬ ]d™ hnem-k-Øn¬ _m¶nßv tImUvkv B‚ v Ãm≥tU¿Uvkv

t_m¿Uv Hm^v C¥ybpambn _‘-s∏-SWw

13.1. Cu kwln-X-bpsS tIm∏n e`y-am-sW-∂pw, AXv Fßs\ In´p-sa-∂pw, Bh-iy-s∏-

´m¬, tIm∏n e`y-am-°m-sa∂pw hni-Zo-I-cn-°p∂ t\m´o-kp-Iƒ Rß-fpsS F√m imJ-

I-fnepw Rß-fpsS sh_vssk-‰nepw ImWm-hp-∂-Xm-Wv.

14. kwln-X-bpsS ]p\-c-h-tem-I\w

Cu kwlnX aq∂p h¿j-Im-e-b-f-hn-∂p-≈n¬ ]p\-c-h-tem-I-\-Øn\v hnt[-b-am-°p-∂-

Xm-Wv. ]p\-c-h-tem-I\w \S-Øp-∂Xv kpXm-cy-amb coXn-bn¬ Bbn-cn-°pw.

29

A\p-_‘w : \nL≠p

FSnFw

Hmt´m-ta-‰Uv sS√¿ sajo≥ Hcp b¥-am-Wv, Imjv, Adn-hv, a‰p tkh-\-߃ F∂nh

e`n-°p-hm≥ ]n∂n-s\m∏w Hcp IÃ-a¿°v Xs‚ Im¿Uv Cu b¥-Øn¬ ]tbm-P-\-s∏-

Sp-Øm≥ Ign-bpw.

_m¶v Kmc‚o

Hcp _m¶v AXns‚ IÃ-a¿°v th≠n Abm-fpsS aq∂m-a-t\m-Sv, Kmc‚o ]am-W-Øn¬

tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p∂ \n›n-X-XpI DS-º-Sn-bn¬ ]d-™n-cn-°p∂ ]Imcw Xncn-®-S-

°p-∂-Xn¬ hogvN hcp-Øp∂ ]£w _m¶v Xs∂ B XpI Xncn-®-S-bv°m-sa∂v \¬Ip∂

Dd-∏mWv _m¶v Kmc‚o.

_m¶nßv Hmw_p-Uvkvam≥

_m¶v hy‡n-I-fp-amtbm sNdp-InS ÿm]-\-ß-fp-amtbm D≠m-Ip∂ X¿°-߃

ssIImcyw sNøp-hm≥ dnk¿∆v _m¶v Hm^v C¥y ÿm]n® kzX-¥-amb Hcp X¿°-

]-cn-lmc A[n-Im-c-k-an-Xn-bmWv _m¶nßv Hmw_pUvkvam≥.

_n√p-Iƒ

_n¬ Hm v FIvkvtN©v As√-¶n¬ t]man- dn t\m vkv XpS-ßnb kmº-ØnI s\tKm-

jn-b-_nƒ C≥kvSp-sa‚ vkv BWv _n√p-Iƒ. hnX-cWw sNbvX D¬∏-∂-߃t°m

sNbvXp sImSpØ tkh-\-߃t°m D≈ ]Xn- ew e`n-°p-∂-Xn\v Hcp hn¬∏-\-°m-

c≥ Xs‚ _b¿°v th≠n ]pd-s∏-Sp-hn-°p-∂-XmWv _n¬ Hm^v FIvkvtN-©v. Xm≥

kzoI-cn® D¬∏-∂-߃t°m e`n® tkh-\-߃t°m D≈ ]Xn- ew Gs‰-Sp-Øp-sIm≠v

Hcp _b¿ Xs‚ hn¬∏-\-°m-c\v _n√ns‚ cq]-Øn¬ \¬Ip-∂-XmWv Hcp t]man- dn

t\m´v.

_n¬ Unkv°u-≠n-ßv

Hcp _n¬ Unkv°u≠v sNøp-tºmƒ, AXn¬sImSpØ Xnb-Xn-°p-ap≥]v Hcp _m¶v

B _n√v hmßp-∂p, Unkv°u≠v Nm¿Pp-Iƒ°p-ti-j-ap≈ XpI IÃ-a-dpsS A°u-

≠n-te°v sIUn‰v sNøp-∂p. Cu CS-]mSv _n√ns‚ skIyq-cn-‰nsb ap≥\n¿Øn ]tbm-

Kn-I-amb Hcp AUzm≥km-Wv, _n√nse ]¿t®gvkv XnbXn apX¬ t]bvsa‚ v Xnb-Xn-

bm-Ip-∂-Xp-h-sc-bp≈ AUzm≥kn\v \¬Ip∂ ]eni UnkvIu≠v Bbn ]cn-K-Wn-°p-

∂p. ]en-i-bo-Sm-°p∂ _n√p-Iƒ amXta UnkvIu≠v sNøm-dp-≈q.

Im¿Uv

GsX-¶nepw πmÃnIv Im¿Un\v s]mXpsh D]-tbm-Kn-°p-∂-Xp-amWv ]Z-amWv Im¿Uv.

]Ww ]n≥h-en-°p-∂-Xnt\m D¬∏-∂-߃°pw tkh-\-߃°pw ]Xn- ew \¬Ip-∂-

Xn\pw Hcp IÃ-a¿°v Im¿Uv D]-tbm-K-s∏-Sp-Ømw.30

Imjv sIUn‰v / Hmh¿Um^v‰v

Hcp Xcw sIUn‰v kuI-cy-amWv Imjv sIUn‰v / Hmh¿ Um^v‰v. CXv ]Imcw Hcp

t_md-h-dn\v Abmƒ°v Bh-iy-amb ]Ww ISw hmßm-\p≈ kzmX¥yw Hcp \n›nX

XpI-hsc ap≥[m-c-W-b-\p-k-cn®v A\p-h-Zn-®p-sIm-Sp-°p-∂p. A°u-≠nse sIUn-‰n\v

Ipdhv hcp∂ ]£w, A\p-h-Zn-°-s∏´ ]cn-[n°v hnt[-b-ambn Abmƒ°v ]pXp-Xmbn

]Ww ]n≥h-en-°m≥ Ign-bpw. ]cn[n ssIUn-‰n-\p≈ \nb-¥-W-tc-J-bmbn e-Øn¬

IW-°m-°mw. Hu´vkÃm‚nwKv _me≥kv XpI°v _m¶v ]eni CuSm-°p-∂p.

Imjv \jvS-߃

A‰ \jvS-ßfn¬ \n∂pw Un]o-kn-tb-j≥ Ingn-®p-≈-XmWv ]W \jvS-߃.

sN°v If-£≥ t]mfnkn

Hcp A°u-≠n-te°v sIUn‰v sNøp-∂-Xn-\mbn _m¶n¬ \nt£-]n® D]-I-c-W-ß-fp-

sSbpw Hu´v tÃj≥ sN°p-I-fp-sSbpw ]e-X-c-Øn-ep≈ ]mtZ-inI sN°p-I-fp-sSbpw

Imcy-Øn¬ A\p-h¿Øn-°p∂ \b-amWv sN°v If-£≥ t]mfn-kn. Cu \bw Xmsg∏d-

bp∂ Imcy-߃ ssIImcyw sNøp-tºmƒ _m[-I-am-Wv.

* sN°v ]¿t®gvkv A`y¿∞-\-Iƒ

* sN°p-Iƒ sIUn‰v sNøp-∂-Xn-\p≈ ka-b-]-cn[n

* sN°p-I-fpsS If-£-\n¬ Ime-Xm-akw t\cn-Sp-I-bm-sW-¶n¬ ]eni AS-∏n-°¬.

* ]mtZ-inIhpw Hu´vkvdv-td-j-\p-amb sN°p-I-fpsS C≥ v sIUn‰v

* k©m-c-am¿§-Øn¬ \jvS-s∏-Sp∂ sN°v C≥kvSp-sa‚p-Iƒ.

sImfm-‰-d¬ skIyq-cn‰n / skIyq-cn-‰n

Hcp sIUn‰v kn-en-‰n-bv°p-th≠n skIyq-cn-‰n-bmbn hmbv] hmßp∂ hy‡n ]Wbw

shbv°p∂ / CuSv \¬Ip∂ / hn´p-sIm-Sp-°p∂ kzØp-°-fmWv sImfm-‰¬kv. hmbv]

hmßp∂ hy‡n hmbv] Xncn-®-S-°p-∂-Xn¬ hogvN hcp-Øp∂ ]£w hmbv] sImSpØ

_m¶n\v e`n-t°≠ XpIbv°v Cu kzØp-°-fn-t∑¬ Ah-Im-i-ap-∂-bn-°m≥ Ign-bpw.

\jvS-]-cn-lm-c-\bw

_m¶ns‚ `mK-Øp-\n∂pw IΩo-j-\ntem hogvN-bntem AXns‚ IÃ-tagvkv t\cn-tS-

≠n-h-cp∂ kmº-ØnI \jvS-߃°v _m¶v \¬tI≠ \jvS-]-cn-lm-c-Øns‚ \bw

kqNn-∏n-°p-∂-XmWv \jvS-]-cn-lm-c-\-bw.

sIUn‰v ^kn-eo-‰okv / _m¶vhmbv]

Hcp _m¶n\v AXns‚ IÃ-a¿°v Hcp \n›n-X-Im-e-b-f-hn-te°v tSw tem¨ As√-¶n¬

Hmh¿ Um^v‰v As√-¶n¬ Imjv ssIUn‰v XpSßo GsX-¶nepw cq]-Øn¬ sIUn‰v

31

^kn-eo-‰okv icn-s∏-Sp-Øm≥ Ign-bpw. Hu´v Ãm‚nßv _me≥kn\v ]eni CuSm-°p-

Ibpw sNøp-∂-Xm-Wv.

sIUn‰v d -d≥kv GP≥kokv

1956 se Iº-\okv BIvSn¬ Iogn¬ cq]o-Ir-X-ambn cPn-ÿ sNø-s∏´ Hcp sIUn‰v

C≥^¿ta-j≥ Iº-\nsb sIUn‰v sd -d≥kv GP≥ko F∂¿∞-am-°p-∂p. CXn\v

2005se sIUn‰v C≥^¿ta-j≥ Iº-\okv (sd-Kp-te-j≥) BIvSn≥ Iogn¬ Hcp k¿´n-

^n-°‰v Hm^v cPn-kvtS-j≥ A\p-h-Zn-®n- p-≠v.

Id‚ v A°u≠v

Hcp Xcw Unam‚ v Unt∏m-kn-‰m-Wv. A°u-≠nse _me≥kns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ A\p-

h-Zn-°-s∏´ Hcp \n›nX XpI-hsc FX-]m-hiyw thW-sa-¶nepw ]n≥h-en-°m-hp-∂-

Xm-Wv.

IÃ-a¿

Hcp _m¶n¬ A°u≠v D≈ As√-¶n¬ AXns‚ D¬∏-∂-ßtfm tkh-\-ßtfm ]tbm-

P-\-s∏-Sp-Øp∂ Hcp Fw.-F-kv.-C. As√-¶n¬ AXns‚ Npa-X-e-s∏-Sp-Ø-s∏´ ]Xn-\n[n

IÃ-a-dm-Wv.

UnkokvUv A°u≠v

acWs∏´ Hcp kn¶nƒ A°u≠v tlmƒU-dp-sStbm As√-¶n¬ tPmb‚ v A°u-≠p-

I-fn¬ Ht∂m AXn-e-[n-Itam A°u≠v tlmƒtU-gvkns‚ Hcp Unt∏m-kn‰v A°u≠v

Hcp Uokokv A°u-≠m-Wv.

Unam‰v A°u-≠p-Iƒ

Uoa-‰o-cn-b¬kv sNbvX Hcp A°u-≠mWv Unam‚ v A°u≠v. Cu A°u-≠n¬ \nt£-

]-I-cpsS tÃm°p-Iƒ Ce-IvtSm-WnIv kwhn-[m-\-Øn¬ kq£n-°p-∂p.

Unt∏m-kn‰v A°u≠vkv

* Hcp Xcw Unam‚ v Unt∏m-kn-‰mWv & tkhnwßvkv Unt∏m-kn‰v-‰vkv. CXn¬ Hcp

\n›nX Ime-b-f-hn¬ XpI ]n≥h-en-°p-∂-Xn-\p≈ FÆ-sØ-°p-dn®pw ]n≥h-en-

°m-hp∂ XpI-I-sf-°p-dn®pw Nne \nb-¥-W-ß-fp-≠v.

* \n›n-X-amb Imem-h-[n°v tijw amXw ]n≥h-en-°m-hp∂ hn[-Øn¬ _m¶v kzoI-

cn-°p∂ \nt£-]-amWv ""tSw Unt∏m-kn‰v-‰v. dn°-dnßv / tjm¿´v Unt∏m-kn‰vkv /

^nIvkvUv Unt∏m-kn‰vkv / amk hcp-am\ k¿´n- n-°‰v / Izm¿´¿eo C≥Iw

k¿´n- n-°‰v XpS-ßn-bh Cu hn`m-K-Øn¬ Dƒs∏-Sp-∂p.

* \n›nX Ime-b-f-hn-\p≈ tSw Unt∏m-kn-s\-bmWv "t\m´okv Unt∏m-kn‰-‰v, F∂m¬

an\naw Hcp apgp-h≥ _m¶v ]hrØn Znh-ksØ t\m´okv \¬In XpI ]n≥h-

en°mhp-∂-Xm-Wv. 32

Ce-IvtSm-WnIv Ivfnb-dnßv k¿∆o-kv

Hcp Hm¨sse≥ Sm≥kvan-j≥ kwhn-[m-\-amWv Ce-IvtSm-WnIv Ivfnb-dnßv k¿∆okv

(C-kn-F-kv) CXv Hmt´m ta‰Uv ¢nb-dnßv lukn (ACH) tebv°v Hcp IΩyq-Wn-t°-j≥

s\‰vh¿°v hgn Ce-IvtSm-WnIv Sm≥kvan-j≥ Hm^v t]bvsa‚ v A\p-h-Zn-°p-∂p.

CIzn‰n

Hcp tIm¿∏-td‰v kz`m-h-ap≈ aqe-[-\-Øns‚ Hcp `mKsØ CIzn‰n A¿∞-am-°p-∂p.

CXv `uXn-Itam As√-¶n¬ Uoa-‰o-cn-b-ssekvUv cq]-Øn¬ Iº\nbpsS sjb-dp-Iƒ ]Xn-

\n-[m\w sNøp-∂p.

^mIvS-dnßv

]ncn-™p-In- m-\p≈ XpI ssIImcyw sNøp-∂-Xn-\p≈ Hcp kmº-ØnI Hm]vj-\mWv

^mIvS-dn-ßv, sIUn‰v skbn¬kns\ Imjv B°n-am-‰p∂ coXn-bm-Wn-Xv.

Kh -sa‚ v t_m≠v

Kh¨sa‚ v t_m≠v Hcp skIyq-cn-‰nsb A¿∞-am-°p-∂p. Hcp s]mXp-hm-bv]bv°v ]Ww

kam-l-cn-°p-∂-Xn-\mbn kwÿm-\-K-h¨sat‚m tIµ-K-h¨sat‚m CXn\v cq]w \¬In

am¿°-‰n¬ Cd-°p-∂p.

Kmc‚n (Hcp hy‡n-\¬Ip∂ Hcp Dd∏v)

se‰¿ Hm v sIUn‰v

Hcp _m¶v ]pd-s∏-Sp-hn-°p∂ ]am-W-amWv Hcp se‰¿ Hm^v sIUn-‰v. se‰¿ Hm^v sIUn-

‰n¬ ]kvXm-hn® ]Imcw tcJ-Iƒ ka¿∏n®v Ign-™m¬ Hcp s_^o-jy-dn°v t]bvsa‚ v

\¬Ip-∂-Xn-\p≈ am‰m-s\m-°mØ Hcp DS-º-Sn-bm-Wn-Xv.

sabn≥

`uXn-Itam Ce-IvtSm-WnIv cq]-Øntem D≈ Hcp Fgp-ØmWv sabn¬.

hym]m-c-tk-h-\-ß-ƒ

sIUnt‰m sU_nt‰m Im¿Up-I-fn-eqsS hym]m-ctam tkh-\tam \¬Ip∂ ÿm]-\-

ß-fpsS t]bvsa‚ vkv kzoI-cn-°p-∂-Xns\ s]mXpth hym]mc tkh-\-߃ F∂v kqNn-∏n-

°p-∂p. Im¿Uv sS¿an-\-ep-I-fn-eqsS Iu≠-dn¬ Im¿Up-Iƒ kzoI-cn-t®-°mw. F∂p-sh-®m¬,

t]mbn‚ v Hm v skbn¬ (]n.-Hm-F-kv) b¥-߃ As√-¶n¬ t^mWn-eqsS As√-¶n¬ C‚¿s\-

‰n-eq-sS.

ssatIm B‚ v kvtamƒ F‚¿ss]-kkv

D¬∏m-Z-\-Øntem tkh-\-߃ \¬Ip-∂-Xntem G¿s∏- n-cn-°p∂ hyh-kmb ÿm]-\-ß-

fmWv ssatIm B‚ v kvtamƒ F‚¿ss]-k-kv.

33

Hcp ssatIm hyh-kmbw C]-Imcw \n¿h-Nn-°-s∏- n-cn-°p-∂p

πm‚pw sajo-\-dn-bp-ambn 25 e£w cq]-bn¬ Ihn-bmØ \nt£-]-ap-≈, GsX-¶nepw

hyh-km-b-hp-ambn _‘-s∏´v \n¿Ωm-W-Øntem D¬∏m-Z-\-Øntem G¿s∏- n-cn-°p∂ Hcp

kwcw-`w.

As√-¶n¬

]Øv e£w cq]-bn¬ Ihn-bm-sX-bp≈ D]-I-c-W-߃ ÿm]n®v tkh-\-߃ \¬Ip-

∂-Xn¬ G¿s∏- n-cn-°p∂ Hcp kwcw- w.

Hcp sNdp-InS kwcw`w C]-Imcw \n¿h-Nn-®n-cn-°p∂p:

25 e£w cq]bv°v apI-fn-ep-≈Xpw F∂m¬ 5 tImSn cq]-bn¬ Ihn-bmØ πm‚pw sajn-\-dn

\nt£-]-hp-ap-≈, GsX-¶nepw hyh-km-b-hp-ambn _‘-s∏´v \n¿Ωm-W-Øntem D¬∏m-Z-\-

Øntem G¿s∏- n-cn-°p∂ Hcp hyh-kmb kwcw- w.

As√-¶n¬

]Øp-e£w cq]-°p-ap-I-fn-ep-≈Xpw 2 F∂m¬ 2 tImSn-cq-]-bn¬ Ihn-bm-Øp-amb D]-

I-cW \nt£-]-tØmsS tkh-\-ß-fn¬ G¿s∏- n-cn-°p∂ Hcp kwcw- w.

s\‰v h¿Øv

AIyq-ap-sse-‰Uv \jvS-߃ Ign-®p≈ Iym]n-‰¬ B‚ v ^odn- ¿∆ns‚ BsI-Øp-I-

bmWv s\‰v h¿Øv F∂¿∞am-°p-∂-Xv.

t\man-t\-j≥ ^kn-en‰n

t\man-t\-j≥ ^kn-en‰n _m¶ns\ Xmsg-sIm-Sp°pw hn[-Øn¬ ]cym-]vX-am-°p-∂p. ac-W-

s∏´ \nt£-]-Is‚ t\man-\n-°p≈ t]bvsa‚ v, Unt∏m-kn-‰-dpsS sIUn-‰n-te-°p≈ \ne-hn-

ep≈ XpI, t\man-\n-°p≈ dnt´¨, ac-W-s∏´ hy‡n _m¶ns‚ tk^v IÃ-Un-bn¬ kq£n-

°m≥ G¬∏n® B¿´n-°nƒkv, lb-d-dpsS t\man-\n-°p≈ dneokv, Hcp tk^v‰n tem°-dn¬

kq£n-®-h, lb-d-dpsS acWw kw -hn-°p∂ ]£w.

t\m¨ ^≠v s_bvkvUv ^kn-en‰n

_m¶p-Iƒ hmKvZm\w sNøp∂ Nne ]tXyI s^kn-en-‰o-kmWv t\m¨ ^≠v

s_bvkvUv s^keo-‰o-kv. IÃ-a¿ D]-tbm-K-s∏-Sp-Øp∂ AØ-cw ^≠p-Iƒ _m¶n\v ]pd-

Øp-t]m-ImsX kwc-£n-°p-∂p, CØcw s^k-e-‰okv D]-tbm-K-s∏-Sp-Øp-∂-Xnse _m[y-X-

Iƒ \n¿∆-ln-°p-hm≥ IÃ-a¿ hogvN hcp-Øp-tºmƒ, AXv kmº-ØnI _m[y-X-bmbn cq]-

s∏-Sp-∂p. _m¶v Kmc‚okv, BIvsk-]v‰≥kv, set‰gvkv Hm^v sIUn‰v F∂o cq]-Øn¬

t\m¨^≠v s_bvkvUv s^kn-en-‰okv km[m-c-W-bmbn hmKvZm\w sNø-s∏-Sp-∂p.

t\m¨ s]¿t^m-anßv Ask-‰v.

Xmsg-sIm-Sp°pw hn[-Øn¬ Hcp t\m¨ s]¿t^m-anßv Ask‰v (F≥]n-F) Hcp hmbv]tbm

34

As√-¶n¬ AUzm≥tkm BWv.

(i) Hcp tSw temWns‚ Imcy-Øn¬ hmbv]-bpsS C≥Ãmƒsa‚ v XpItbm / ]en-

itbm AS-bvt°≠ Znhkw Ign™v 90 Znh-k-Øn-\p-ap-I-fn-ep≈ Hcp Ime-L´w

]n∂n-Sp-tºmƒ.

(ii) Hmh¿Um^v‰v / Imjv sIUn‰n (HUn / Hkn) s‚ Imcy-Øn¬ A°u≠v Hu´v

Hm^v Hm¿U¿ BbnØs∂ Ah-ti-jn-°p-tºmƒ

(iii) ]¿t®bvkv sNbvXtXm Unkv°u≠v sNbvXtXm Bb _n√v 90 Znh-k-Øn-\p-

ta¬ AS-bv°msXØs∂ Ah-ti-jn-°p-tºmƒ

Hdn-Pn-t\-‰¿

IÃ-a-dpsS \n¿t±-i-]-Imcw IÃ-a-dpsS A°u-≠n¬ \n∂pw t]bvsa‚ v tiJ-cn-°m-\p-ff

Hcp -kwhn-[m\w

a‰p skIyq-cn‰n hnhcw

I-Ã-a-dn\v Adn-bm-hp-∂h Hcp Ia-Øn¬ hkvXp-X-Ifpw Adnhpw skeIvSv sNbvXp shbv°¬,

A°u≠pIƒ ]tbm-P-\-s∏-Sp-Øp-tºmƒ sFU‚n-^n-t°-j\v th≠n D]-tbm-Kn-°m≥

Ignbp∂ hn[-Øn¬

Hu v ˛ Hm v ˛ sUbv‰v (sk-‰-bn¬) sN°v

sN°v ]k‚ v sNtø≠ ka-b-tØ-°mƒ Bdv amk-߃ Ign-™p-ff Hcp XnøXn sN°n¬

FgpXn-bn- p-s≠-¶n¬ B sN°v t]bvsa‚ v \S-Øp-∂-X-√.

]m≥

Kh¨sa‚ v Hm v C¥y-bpsS, BZmb \nIpXn hIp∏v Atem´v sNbvX ]Øv B¬^m

\yqsadnI Imc-IvtSgvkv Dff Hmƒ C¥y ASn-ÿm-\-Øn-ep-ff Hcp -Xp-√y-amb \º-dmWv

s]¿a-\‚ v A°u≠v \º¿ (]m≥) eman-t\-bv‰kv Im¿Uns‚ cq]-Øn-emWv CXv ]kn-≤o-

I-cn-°p-∂-Xv.

CXv ÿnc-am-Wv, As - nßv DtZym-K-ÿs‚ am‰-Øn-\-\p-k-cnt®m As - n-bpsS AU v

amdp-∂-Xn-\-\p-k-cnt®m CXn\v am‰w hcp-∂-X-√.

]mkv th¿Uv

C‚¿s\‰v _m¶nßv k¿∆otkm As√-¶n¬ Hcp t^mtWm D]-tbm-Kn-°p-hm≥ A\p-h-Zn-°p-

∂ Xn-\v IÃ-a¿ sXc-s™-Sp-Øn- p-ff Hcp BIv kv tImUns‚ B¬^m \ypa-dn-°¬ tImºn-

t\jt\m As√-¶n¬ Hcp hmt°m ]mkv th¿Uv BWv. sFU‚n- n-t°-j\pw CXv D]-tbm-

Kn-°mdp≠v.

35

t]bvsa‚ v B‚ v sk‰n¬sa‚ v kwhn-[m\w

kmº-ØnI ÿm]-\-߃ X-Ωn¬ sU_n‰vkpw sIUn‰kpw km[m-c-W-bmbn CS-]mSv \S-

Øp-tºmƒ kssπ-tbgvkpw ≠v D] tbm-Kn-°p∂ hcpw XΩn¬ ]Ww ssIam-dp-∂-Xn-\p-ff

am¿§-߃ kyjvSn-®p-sIm-≠p-ff kmºØnI kwhn-[m\w A¿∞-amIp∂p.

]n≥

Hcp tIm¨^n-U≥jy¬ \º-dm-Wn-Xv, _m¶v Hm^¿ sNøp∂ B¿´n-°nƒkn\v / tkh-

\߃°v ss]k AS-°p-hm-\pw, ]Ww ]n¬h-en-°p-hm-\pw, a‰v Ce-IvtSm-WnIv tkh-\-

߃ ]tbm-P-\ s∏-SpØm\pw IÃ--tagvkv Hcp Im¿Un-s\m∏w CXv D]-tbm-Kn-°p-∂p.

dos]ms -j≥

Hcp sIUn-‰¿ hoSns‚ t]cntem km[-\-ß-fpsS t]cntem hmbv]-sb-Sp-Øv, AXnse hyh-

ÿ Iƒ]Imcw hmbv] Xncn-®-S-°msX hcp-tºmƒ Ah Gs‰-Sp-°p∂ ]In-b-bmWv dos]m-

s j≥

dolm-_n-en-t‰-j≥ ]mt°Pv

Hcp kn°v bqWns\ ]h¿Ø\ k÷-am-Ip-∂-Xn-\p-ff I¿Ω ]≤-Xn-bmWv dolm-_n-en-t‰-

j≥ ]mt°Pv B¿ _n sF bpsS \n¿t±-i-]-Im-c-amWv Cu ]mt°Pv Xøm-dm-°p-∂-Xv, CXn¬

km[mc-W-bmbn Xmsg-∏-d-bp∂ Imcy-߃ Dƒs°m-f-fp-∂p.

(i) dKp-te‰dn ssKUv sse≥kv ]Imcw h¿°nßv Iym]n-‰-en-\p-ff ]eni \nc°v

CfhvsNø¬

(ii) ^≠Uv C‚-dÃv tSw tem¨

(iii) h¿°nßv Iym]n-‰¬ tSw tem¨

(iv) tSw tem¨

(v) I≠n≥P≥kn hmbv]m klmbw

skIyq-cn‰n

Hcp hmbv]bvt°m a‰p _m[y-Xbvt°m ]n≥Xp-W-bmbn D]-tbm-Kn-°-s∏-Sp∂ kzØp-°-fmWv

skIyqcn‰n

tkh-\-߃

(i) kvtamƒ B≥dv ssatIm kwcw- -ß-fpsS Imcy-Øn¬ sNdp-InS tdmUv, Pe KXm-

KX Hm∏t‰‰vgvkv, sN-dp-InS hym]m-cw, s]m -j-W¬ B‚ v skan FwtπmbvUv

hy‡n-Iƒ, a‰vF√m tkh\kwcw- -߃ F∂nh Dƒs∏-Sp-∂p.

(ii) sdan-‰≥kv (Cjyp Hm^v Un Un, Fw Sn, Sn Sn) dko]v‰v B‚ v t]bvsa‚ v Hm^v

36

Imjv, t\m´pI-fp-sSbpw hntZi Id≥kn-I-fpsSbpw ssIam‰w XpSßn _m¶p-Iƒ

IÃ-ta-gvkn\v\¬Ip∂]ehn[-Øn-ep-ff ^kn-en-‰okpw tkh-\-ß-fm-Wv.

kn°v bqWn‰v

Bdv amk-Øn¬ aosX tami-amb A°u≠v Xs∂ XpS-cp∂ Hcp kwcw`w kn°v bqWn

‰m-Wv, As√-¶n¬ \„w-aqew ap≥ kmº-ØnI h¿jsØ°mƒ s\‰vh¿Øv 50 iX-am\w Ipd-

bp-Ibpw, Npcp-ßn-bXv c≠p h¿j-ambn hym-h-kmbnImSn-ÿm-\-Øn¬ D¬∏m-Z\w \S-Øp-∂-

Xp-amb bqWn‰v kn°v bqWn-‰mWv

k_vÃm-t‚¿Uv

12 amk-߃°v Xpey-amtbm AXn-t\-°mƒ Ipd-™-Im-e-b-f-hntem F≥ ]n F

BbnXs∂ Ah-tijn-°p∂ kºmZyw k_vÃm-t‚¿UmWv

Xmcn^vsjUyqƒ

Hcp _m¶v AXns‚ IÃ-ta-gvkn\v Hm^¿ sNøp∂ D¬∏-∂-߃°pw tkh-\-߃°pw

CuSm°p∂\nc-°p-I-fmWv Xmcn^vsjUyqƒ

A¨t]bvUv sN°v

tUmbn _m¶v aS-°nb Hcp sN°mWv A¨s]bvUv sN°v.

37

NOTES

38