KURTULUŞ SAVAŞI
-
Upload
ventana-hidalgo -
Category
Documents
-
view
72 -
download
1
description
Transcript of KURTULUŞ SAVAŞI
KURTULUŞ SAVAŞIM.KEMAL’İN SAMSUN’A ÇIKMASI(19 MAYIS 1919)Mondros imzalandığı zaman Mustafa Kemal PaşaSuriye cephesinde savaşmaktaydı.Mondros tan hemen sonra Adana da yıldırım orduları grupKomutanlığına atandı.
KURTULUŞ SAVAŞIMustafa Kemal’in Samsun’a
çıkması:Mondros Mütakeresi ‘nden sonra Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı’nın kaldırılması üzerine İstanbul’a gelen Mustafa Kemal Paşa ,ülkenin ve ulusun kurtuluşu adına bir şeyler yapma inancıyla yetkilerle görüşmeler yaptı.
9. ORDU MÜFETTİŞLİĞİNİNGÖREVLERİGörev bölgesinde iç asayişi sağlamak Halkın elindeki silah ve cephaneleri
toplamakTürk ordularının terhis işlerini tamamlamakİşgallere karşı kurulan milli kuruşları ortadan
kaldırmakNOT: amaç Anadolu da milli mücadeleyi
başlatmakMilli egemenliğe dayalı kayıtsız şartsız
bağımsız yeni bir Türk devleti kurmaktır.
HAVZA GENELGESİ(28 MAYIS 1919)Mustafa Kemal Paşa,havza’da ülkedeki
tüm askeri ve sivil makamlara genelge yayınlayarak:
İşgallerin protesto edilmesini ve mitingler yapılmasını
Milletin uyarılarak harekete geçirilmesini istedi. VE GENELGE ETKİSİNİ HEMEN GÖSTERDİ.birçok yerde miting yapıldı.Bu mitinglerin en önemlisi İstanbul sultan Ahmet meydanında yapıldı.
ÖNEMLİ NOTLAR ulusal bilinci uyandırmaya
yönelik ilk bildiridir. havza genelgesiyle
Mondros’a ilk defa tepki Gösterildi.ulusal direniş başladı. ilk protesto mitingi 30
mayıs 1919’da havzada gerçekleştirildi.
Amasya genelgesi (22 haziran 1919)Mustafa kemal paşa Amasya’da
tüm ulusa önemli bir genelge yayınladı.Ali Fuat Paşa,Rauf bey,Refet Bey’in genelgenin hazırlanmasında büyük katkıları oldu.ayrıca Erzurum’da bulunan 9.Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa ile Konya da bulunan ordu müfettişi Cemal Paşa’nın da görüş ve onayları da alındı.
AMACI:Sivas’ta milli bir kongre toplanmasını sağlamak ve tüm milli cemiyetleri tek çatı altında birleştirmektir.
KARARLAR:Vatanın bütünlüğü ve milleti,n
bağımsızlığı tehlikededir.(gerekçe)Ulusun bağımsızlığını,yine ulusun azim ve
kararı kurtaracaktır.(yöntem)Sivas’ta milli bir kongre toplanması
kararlaştırıldı.kongreye her ilden 3’er delege katılacaktır.delegeler Müdafaa-i Hukuk Reddi İlhak ve belediyeler tarafından seçilecektir.(amaç)
Hiçbir askeri ve sivil örgüt dağıtılmayacak.
…
NOT:Amasya genelgesinin o dönemin ünlü komutanlarına imzalatılmasının sebepleri:
Ulusal mücadeleyi halka mal etmek
Ulusal mücadeleye katılımı arttırmak
Amasya genelgesinin önemi ve sonuçlarıKurtuluş savaşının ilk siyasi belgesidir.Milli egemenlik kavramından ilk kez
söz edildi.Temsil heyeti fikri ortaya çıktı.Kurtuluş savaşının gerekçe,yöntem ve
amacı ilk kez belirtildi.Yeni Türk devletinin kurulması yolunda
ilk adım atıldı.Genelge Türk halkına çağrıdır ve ihtilal
beyannamesi niteliği taşımaktadır.
Erzurum kongresi(23 Temmuz-7Ağustos)Kongrenin Toplanma Amacı:Doğu Anadolu’daki Ermeni
tehlikesine karşı önlem almak.Bölgedeki Türk halkının her yönüyle
güvenliğini sağlamak.23 Temmuz 1919’da M. Kemal
Paşa,Erzurum Kongresi başkanlığına seçildi.böylece milli mücadele sürecinde ilk kez liderlik vasfını kazandı.
Kararları:Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür
bölünemez.Manda ve himaye kabul edilemez.Kuva-yi Milliye’yi etkin ve milli
iradeyi egemen kılmak esastır.Milli meclisin toplanmasına
çalışılacaktır.Her türlü işgal ve müdahalesine
karşı,millet hep birlikte haklarını sonuna kadar savunacaktır.
Önem ve SonuçlarıBölgesel bir kongredir.Aldığı kararlar
yönünden Ulusaldır.Amasya Genelgesi’ndeki esaslar,ilk
defa millete mal edildi.Milli sınırlardan ilk kez söz edildi.Manda ve himaye ilk kez reddedildi.Sivas Kongresi’ne zemin hazırladı.Doğudaki cemiyetler tek çatı altında
birleştirildi.
SİVAS KONGRESİ(1-11 Eylül 1919)Kongrenin Toplanma amacı:Amasya genelgesindeki esasları
ve Erzurum’da alınan kararları tüm ulusa mal etmek.
vatanın bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığıyla ilgili kararlar almak.
Anadolu ve Trakya’daki tüm cemiyetleri birleştirmek.
Kararlar:Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar
aynen kabul edilerek tüm ulusa mal edildi.
Anadolu ve Trakya’daki tüm cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirildi.
Erzurum’da seçilmiş kolan Temsil Kurulu’nun sayısı arttırılarak tüm ulus adına söz söyleme yetkisi verildi.( TBMM’nin açılmasına kadar M.Kemal seçildi.)
Önemi ve sonuçlarıMilli bir kongredir.M. Kemal Paşa ulusal lider oldu.Sivas kongresi kararları
kendisinden sonraki gelişmelere de ışık tuttu.(Lozan,Mudanya,Amasya Görüşmeleri,TBMM’nin açılması)
Temsil kurulunun ilk siyasi başarısıdır.
Mandacılık bir daha gündeme gelmeyecektir.
Diğer kongreler
1. Balıkesir kongresi2. Alaşehir kongresi3. Nazilli kongresi4. Lüleburgaz kongresi5. Pozantı kongresi son kongredir.6. Kars İslam şurası ilk toplanan
kongredir.
Ortak özellikleriYöresel kongrelerdir.Saltanata bağlı kaldılar.Batı Anadolu’daki yunan
işgallerine karşı çıktılar.Batı Anadolu illeri adına yetkili bir
merkez heyeti oluşturdular.Genel seferberlik ilan
ettiler.silahlı mücadeleyi esas aldılar.
Amasya görüşmeleri(20-22 Ekim 1919)
Protokolde yer alan kararlar:Her iki taraf arasında anlaşmazlık kalmadı.Mebusan Meclisi’nin toplanması kararlaştırıldı.Tüm ülkede serbest ve müdahalesiz genel
seçimler yapılacaktır.Hükümet manda ve himayeyi kabul
etmeyecek,azınlıklara ayrıcalık vermeyecektir.İstanbul hükümeti,temsil kurulundan habersiz
hiçbir uluslar arası antlaşma imzalamaycaktır.
Önemi ve sonuçları
İstanbul hükümeti,Temsil Kurulunun varlığını resmen tanıdı.
İtilaf devletleri bu yaklaşmadan endişelenerek yunan ordusuna taarruza hazır olmaları emrini verdi.
Tüm ülkede genel seçimler yapıldı.itilaf devletleri seçimleri saltanat yanlılarının kazanacağını seçimlere karışmadılar.
Müdafa-i hukukçular seçimleri büyük bir çoğunlukla kazandı.
Temsil kurulunun Ankara’ya gelmesiM.Kemal‘in Ankara’yı merkez olarak
seçmesinin nedenleri şunlardır:İstanbul’a yakın olmasıCephelere yakın olması Anadolu’nun merkezinde olmasıGüvenli bir yerde olmasıHaberleşme ve ulaşım kolaylığıAnkara halkının milli mücadeleyi
desteklemesi
Meclis-i Mebusan’ın Toplanması ve Misak-ı MilliMustafa kemal Ankara’da mebusan
Meclisi toplanmadan önce milletvekilleriyle bir toplantı yaptı.bu toplantıda bazı kararlar alındı.bu kararlar:
M. Kemal’i meclis başkanlığına seçmekMeclis Müdafaa-i Hukuk grubunu
kurmakVatanın bütünüyle ilgili kararlar almak.
Önemi ve sonuçlarıAnadolu hareketinin ilk siyasi
başarısıdır.Mısak-ı milli ile yeni Türk devletinin
milli ve bölünmez sınırları çizildi.Mısak-ı milli ile Türk halkının en temel
hakları istendi.Mısak-ı milli ,Türk halkının bağımsızlık
şuuruna tam olarak eriştiğini gösterir.Bu gelişmeler TBMM’nin açılmasına
zemin hazırladı.
TBMM’NİN AÇILMASI(23NİSAN 1920-1 NİSAN 1923)
ÖNEMİ:Türk tarihinde milli egemenlik tam olarak
ilk kez gerçekleştirildi.Yeni Türk devletinin devletinin temelleri
atıldı.TBMM,vatanın ve milletin geleceğine el
koyuldu.İlk TBMM 23 nisan 1920_1 nisan 1923
arasında çalıştı.Son olarak Lozan görüşmelerini başlattı.
NitelikleriUlusal,demokratik,sürekli,kurucu,
çok sesli,olağanüstü,savaşçı,ihtilalci,milliyetçi ve halkçı bir meclistir.
Güçler birliği ilkesi esas aldı.Meclis hükümeti sistemi
benimsendi.Partileşme yoktur,gruplaşma
vardır.TBMM’nin temel amacı Mısak-ı
Milli’yi gerçekleştirmektir.
TBMM’nin çıkardığı ilk yasalar
Ağnam vergisinin arttırılmasıHıyanet-i Vataniye kanunu(29
nisan 1920)Firariler hakkında kanun ve
istiklal Mahkemelerinin kurulması(eylül 1920)
NOT:1.TBMM’nin aldığı ilk karar vergi oranlarının attırılmasıdır.
Ağnam:Küçükbaş hayvan vergisidir.
TBMM’ye karşı ayaklanmalar
1. Doğrudan İstanbul hükümetinin çıkardığı ayaklanmalar:Ahmet Anzavur,Kuva-yı İnzibatiye
2. İstanbul hükümeti ve itilaf devletlerinin çıkardığı ayaklanmalar:Bolu, düzce,hendek,Adapazarı,Yozgat ,Afyon,Konya
3. Azınlıkların çıkardığı ayaklanmalar: Ermeni ayaklanmaları,Pontus Rum,
4. Kuva-yı milliye taraftarı:Çerkez Ethem,Demirci Mehmet,Yörük Ali Efe
Sevr barış antlaşması:Antlaşmayı imzalatmak için Yunanlılar İzmir ve çevresine saldırdı.Parlamentoda onaylanmadığında geçersiz sayılıp uygulanmadı.
TBMM’nin aldığı önlemler:Hıyanet-i Vataniye
Kanunu çıkarılarak İstiklal Mahkemesi kuruldu ve ayaklanmalar bastırıldı.
Teşkilat-ı esasiye (1921 anayasası):
Geniş kapsamlı değildir.Meclise yasallık kazandırdıGüçler birliği ilkesini kabul etti
saltanat ve hilafete dokunmadı. uyarı:Padişah taraflarını
savaştan koparmamak için savaş bitene kadar saltanat ve hilafete dokunulmadı.
Kurtuluş savaş’ında cepheler
Doğu cephesi:Ermenilere karşı yapılmıştır.ve Gümrü Antlaşması ile kapanmıştır.
Gümrü antlaşması(3 aralık 1920)Önemi:TBMM’nin ilk askeri ve siyasi
zaferidir.Uluslar arası alanda sağladığı ilk
başarıdır.
Sonucu:Sevr’in geçersizliği ilk kez
belirtilmiştir.İlk kapanan cephedir.Doğu sınırı belirlemeye
başlamıştır.Halkın TBMM ye olan güveni
artmıştır.Ermeni meselesi çözüme
kavuşturulmuştur.Mısak-milli kısmen
gerçekleştirilmiş.
Güney Cephesi:İtalya,Fransa,Ermenilere karşıdır.Ankara antlaşması ile kapanmış.Düzenli orduya ihtiyaç
duyulmadan düşman işgalinden kurtarılan cephemizdir.
Batı Cephesi:Batı cephesindeki savaşlar :1.İnönü:zaferle sonuçlandı.2.İnönü:zaferKütahya Eskişehir:yenilgi ile
sonuçlandı.◦Sakarya:zafer◦Büyük Taarruz: zafer
Önemli notlar:Mısak-ı Milli’den ilk taviz = Batum
İkinci taviz= HatayOsmanlı devleti hukuken
Mudanya Ateş Antlaşması ile sona ermiştir.
Ermeni sorunu ilk defa Berlin Antlaşması ile ortaya çıkmıştır.
TBMM’yi tanıyan ilk itilaf devleti:fransa