Kuran'in cok boyutlu okunusu

download Kuran'in cok boyutlu okunusu

of 16

Transcript of Kuran'in cok boyutlu okunusu

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    1/16

    b

    :umuş

    §

    tfk

    i

    Kur

    Û

    1

    u

    il

    i

    \

    £

    Çok Boy

    Okunu

    w

    * 7

    İmâm Gazzâlî

     ÖrnMk

    (

    ( • ,

    i/ftSIi'

    A

    X

    • a »

    / ere

    \

    w.

    ^

    ^

    f r{  I

    f v ^

    :s-

     

    «-r-*

    M

    f

    f

    ۉ

    (KULU;

    fO i

    \

    ^

    *

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    2/16

    BİBLİYOGRAFYA

    Abduh, Muhammed,

      Tevhid Risalesi

      çev. Sa bri Hizmetli. Fecr Yayınlan, An

    kara 1986.

    Abdulhamid, Muhsin.  er-Razi Müfessiren,  Daru'l-Hurriyye, Bağdat 1974.

    Abdülcebbar, Kadı, Şerhu  Usülu'l-hamse.  thk. Abdülkerim Osman. Mektebe-

    tu Vehbe, Kahire 1988.

    Ab u'l-Q uasem . M. Önsöz . The  Jeıvels of Tlıe Qur'an  içinde. Boston 1983.

    The

     Recitation and Interpretation ofthe Qur'an,

      Kegan Paul Internati

    onal, London 1983.

    Al Ghazali in Defence of Sufistic Interpretation of the Qur'an

    w

    ,  Isla-

    micCulture.  LIII-2, Haydarabad 1979.

    Acar. A bd urrah m an. Selçuklu Suitanı  Sencer'in Din Siyaseti  (Basılmamış

    Doktora Tezi), A. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara 1997.

    Acluni.  Keşfu'l-hafâ ve müzîlul-ilbâs.  Müessesetu'r-Risâle. Beyrut 1985.

    Açıkgenç, A lparslan. Bilgi Felsefesi  İnsan Yayınlan, İstan bu l 1992.

    Affifi. Ebü'1-Alâ, The

     Mystical Philosophy ofMuhyiddin İbnu'l-Arabl

      Cambrid-

    ge at t he University Press, New York 1939.

    M uhyiddin İbn-i Arabide Tasavvuf Felsefesi  çev. Mehmet Dağ. Kır

    kambar Yayınlan, İstanbul 1988.

    .Ahmet Cevdet Paşa. Mi yâr-ı Sedat,  sad. H. Tahsin Feyizli. Fecr Yayınlan. An

    kara 1988.

    Akdemir, Salih.  Cumhuriyet Dönemi Kur'an Tercümeleri  Akid Yayıncılık. An

    kara 1989.

    İlmî Tefsir Hareketinin Değerlendirilmesi .  [Kur'an m Anlaşılmasına

    Doğru  içinde). Tuğra Neşriyat. İstanbul, t.y.

    Albayrak, Halis.  Kur'an'da İnsan ve Gayb İlişkisi  Şule Yayınlan, İsta nbu l

    1993.

    Kuranın Bütünlüğü Üzerine, Şule Yayınlan, İstanb ul 1993 .

    Altıntaş. Hayrani.  İbn Sina Metafiziği  AÜİF Yayınlan. Ankara 1992.

    •Munkız'ın Bilgileri İşığında Gazzâlî ve Felsefe .

      AÖİFD,

      XXXV. Anka

    ra, Ayn basım.

    el-Alûsi, Şihabuddin.  Ruhu'l-meânl  Daru'l Fikr, Beyrut 1997.

    Apaydın. Yu nus . Mustasfa Hakkında .  [İslam Hukulaında Deliller ve Yorum

    Metodolojisi  içinde). Rey Yayınları. Kayseri 1994.

    Armstrong. Karen. Tanrı'nın Tarihi  çev. O. Ö zel-H. Koyu ka n. Ayraç Yayınlan ,

    Ankara 1998.

    Asi.

      Hasan,

      et-Tefsiru 'l-Kur'ahi ve'l-luğati's-sü jiyyefıfelsefeli İbn Sina.

      el-Mu-

    essetu'l-Camiiyye. Beyrut 1983.

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    3/16

    3 4 2  Kur'an'ın Çok Boyutlu Okunuşu

    Alay, Hü seyin . Fah rcdd in Razi'nin Kelam İlmindeki Yeri .  [el-Muhassal  için

    de).

      Ankara 1978.

    Ateş.

      Alım el, Balıniyye .  İslam Ansiklopedisi  MEB Yayınlan, İs ta nb ul 1950.

    Aleş,

      Süleyman,

      Yüce Kur'an'ın Çağdaş Tefsiri,

      Yeni Ufuklar Neşriyat. İstan

    bul ,

      t.y.

    İşari Tefsir Okulu,  AÜİF Ya yınlan, An kara 1974.

    Sülemi ve Tasavvuf Tefsiri,  Sönmez Neşriyat, İstanbul 1969.

    Ayni, M. Ali,

      Tasavvuf Tarihi

      Kitabevi Yay, İstanbul 1992.

    Bagavi,  Meâlimu't-tenzîl  Daru'l-M arife, Bey rut 1992 .

    el-Bâkillânî, Kadı Ebubekir ,

      İ'câzu'l-Kur'an,

      thk: İmadüddin Ahmed Haydar ,

    Müessesetu ' l -kütübü 's -sekâf iyye, Beyrut 1991.

    Bayraktar , Mehmet ,

      İslam Felsefesine Giriş,

     AÜİF Yay ınlan, Anka ra 1988 .

    Bay lar, M uham m ed Behçet, Huccetu ' l -İslâm Ebû Hamid el-Gazzâli , {Mihri-

    can-ı Gazzâlî fi Dımeşk içmde),

      Kahire 1961.

    el-Bedevî, Abdulmecid,  et-Tarihu's-siyasî  ve l-Jlkri  li'l-mezhebi's-sünnifı'l-meş-

    rıki'l-İslâmi mine'l-karni'l-hâmisi'l-hicri hattâ sukutu Bağdad,

      Daru ' l -

    Vefa. Kahire 1988.

    el-Bedevî, A bd ur rah m an , el-Gazzali ve m asâdırihu ' l-Yu naniy ye ,  [Mihricân-ı

    CazzâlîfıDımeşk

      içinde). Kahire 27 -3 1 M art 19 61 .

    Müellejâtu'bGazzâll  Ve kaletu ' l -M atbuat, II. Bask ı, Kuveyt 197 7.

    el -Behîy, Muhammed. İs lâm

      Düşünces inin İlâhı Yönü,

      (ç. S. Hizmetli). Fecr

    Yayınlan, Ankara 1992.

    Bello, A. İysa,  The Medieval Islamic Controversy Between Philosophy and Ort-

    hodoxy,

      E.J.Bril l , NewYork 1989.

    Beydavi, Kadı,  Envâru'MerıyÂl ve esrâru't-te'vil  M ustafa el-Babî el-Halebî, Mı

    sır 1968.

    Bilmen, Ö. Nasuhi,  Büyük Tefsir Tarihi,  Bilmen Yayınlan, İs tanbul 1973.

    Bolay. S. Hayri,

      Aristo Metafiziği ile Gazzâlî Metafiziğinin Karşılaştırılması

    MEB Yayınlan, İs tan bul 1993.

    Bouyges, Mourice,  Essai de ehronologie des oeuvres de al-Ghazali (Algazel),

    ed. M. Allard, Beirut 1959.

    Brockellman, Cari .

      islâm Ulusları ve Devletleri Tarihi,

      (ç. Neşe t Ç ağata y), TTK

    Yayınlan. Ankara 1992.

    Gesch ihte der Arabischen Litteratur,

      (GAL), Erster Supll., Leiden

    1937-1942.

    Bruns. G.L,  Hermeneutics, Ancieni and Modern.  Yale University Press, 1992.

    Bucaille, Maurice,

      Tevrat, İndiler ve Kur'an,

      (ç. M. Ali Sönmez), D.İ.B. Yay.

    Ankara 1991.

    el -Buhari ,

      eiCâmiu's-Salıih,

      thk . M. Dib el Bu ğa, D aru İbn Kesir. Be yru t

    1987.

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    4/16

    Bibl iyogra fya 343

    Arap Aklının Oluşumu,

      çev. İbrah im A kb aba . İz Yayıncılık. İsta nb ul

    1997.

    Bunyetu'l-a'kli'iAmbi.

      Merkezu Dirasa tu l -V ahde t f l -Arab iyye , V. Bas

    kı.

      Beyrul 1996.

    F ikru 'l -Gazâ lî . Mükevv inâ tuhu ve T en ak uz â tu hu ,

      {et-Turûs ue'ilıa-

    dâse

      iç inde). Mcrkczu 'd-dirâsâi i ' I -vahdet i ' I -arabiyye, Beyrut 1991;

    T ür kç e çeviri : Gazali D üş ün ce sin in Temel U ns ur ları ve Çelişkileri .

    AÜİFD,  çev: Mesut Okumuş, c .XLIV. s . l . Ankara  2 0 0 3 .

    e l - C a m î , A b d u r r a h m a n ,  NeJahâLu'l-iins min hadârâti'l-kuds,  T a h r a n ,

    1 3 3 6 / 1 9 5 7 .

    C erra ho glu , İsm ail . Fa hr ud din er-Razî ve Tefsiri ,

      {Tefsir-i Kebir

      çevirisi için

    de) Akçağ Yayınlan. Ankara 1994.

    Tefsir Tarihi.  DİB Yay ınları, A nka ra 198 8.

    Cevher i . Tantavi .  el-Cevâhir fi tefsiri'l-Kur'un,  M. El-Babi el-Halebi. Kahire

    1350.

    Cohcn . C landc .  İslâmiyet (Doğuşundan Osmanlı Devletinin Kuruluşuna Ka

    dar),  çev. E. Nermi Erendar, Bilgi Yayınları . Ankara 1990.

    C ün dio ğlu , D üc an e. Keşf- i Kadim . -İmam Gazâlî 'ye D air- . G elen ek Yayınla

    rı.  İ s t anbu l 2004 .

    Ça ğrıcı, M us tafa . İbn Tey m iyye'nin Ba kışıyla Gazzali İbn R üş d Tartışması**,

    İslamî Tetkikler Dergisi.  İs tanbul 1995.

    Gazzâ i r .  Dİ A.  İs tanbul 1997.

    Çubukçu. I . At*âlı .  Gcıy.zâlî  ve Şüphecilik.  Ankara Üniversi tesi Basımevi . An

    ka ra 1989 .

    •Hicri 5. Miladi

     

    1. Yüzyılda İslâm'da Siyasî ve Dinî Durum .  AÜİFD,

    c. XIII. A nk ara 196 5.

    D ağam in, Z. Halil M uh am m ed , Nazariyyetu'I İmam G azzâli fi ' t - leâm üli

    maa'l-Kur'âni kirâcten ve fclmıen ve tefsiren .

      Mecelletü Müslim el-Mu-

    asır,

      vol. 20. 1996.

    Darimiİ .

      Sünen.

      Daru' l -K Itabi 'l -Arabi. Be ym l 1407 .

    Davidson. H.A. ,

      Al Farabi. Avicenna andAuerroes on Intellect.

      Oxford Univer-

    sity Pre ss , New York, 199 2.

    Demirc i . Muhsin .

      Kur'an Müleşabihalı Üzerine.

      Birleşik Yayıncıl ık. İstanbul

    1996.

    Vahiy Gerçeği.

      MÜİFV Yayınları . İsta nb ul 1996 .

    Derveze. M. İzzel.

      eiKıır'ânü'iııu'dd.

      M atbaatı f l-Asır iyye. L üb na n, t .y .

    et-Tefsim'l-hadîs,

      M atbaay-ı İsa el-Babi el-Halebi. M ısır 19 61 -1 96 3.

    Dihlcvi, Ş. Veliyullah.

      HuccetûllâhiTbâliğa,

      (çev. M. Er do ğa n). İz Yay.. İs tan

    b u l

      199-1.

    D önm ez. İ. Kâfi, G az/ali (Fıkhı G örüşleri) .

      DİA.

      İs tan bu l 1997.

    Draz . M. Abdul lah, Kur 'an  Ahlâkı,  (çev. E. Yüksel Ü. Günay), İz Yayıncılık. İs

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    5/16

    3 4 4  Kur'an'ın Çok Boyutlu Okunuşu

    D um an . M. Zeki. İm a m G az alin in Tefsir Anlayışı . Metodu ve Tefsiri . EÜİFD,

    sayı: 6. Kayseri 1989.

    D ünya . Sü leym an .  el-HakîkaJî nazari'l-Gazzâlî,  Daru'l-Maarif. Kahire, t.y.

    Ebu'1-Beka.

      el-Külliyât,

      M üess eselu 'r- Risâ le. H. Baskı. Beyrut 19 93 .

    Ebu Talib-î Mekki.

      Kütu'l-kulûb,

      Matbaatu'l-Mısriyye. Mısır. t .y.

    Ebû Zehra ,  islâm Hukuku Metodolojisi  (ç. A. Şen er). Fecr Yay.. A nk ar a. 199 4.

    Ebu Zeyd. Nasır Ham id, Tarihte ve G ün üm üz de Kur 'an Tevili So runs alı .  İs -

    lamı Araştırmalar,  çev. Ömer Özsoy, c.9, s. 1-4, 1996.

    ilahi Hitabın Talıiatı  -Metin Anlayışımız ve Kur'an ilimleri ISzenne-,

      çev:

    M. Emin Maşalı , kitâbiyât. Ankara 2001.

    Al-Ghazalfs Theory of Interpretation .

      Journal ofOsaka University of

    Foreign Studies,  v.72 -2 (1986).

    Esed . Muham m ed .  Kur'an Mesajı,  çev. Cahit Koytak. Ahmet Ertürk. İşaret

    Yayınları. İstanbul 1999.

    el -Eş 'âr i , Ebü ' l -Hasan,  Kitabul-İbâne,  Dairetu ' l Maarif el-Osm aniyye, Hayda-

    rabad , Dekken 1367/1948 .

    Makcdûtul-İslâmiyyîn,

      (thk. M. M. Ab dulh am id). Kahire 19p 0.

    el -Faki , Isamuddin Abdurrauf .  ed-Devletul-Abbâsiyye,  M ektebetu Nah da-

    tu ' ş -Şark. Kahire 1985.

    Fârâbî .  Kitâbu'l-Fusûs,  Dairetu 'l -Maarif el Osm aniyy e. Ha yda raba d 1345 .

    Fazlurrahman, Reviews [BSOAS  içinde). XXTV/585. Hertford 1 9 61 .

    Fığlalı. E.R uhi.

      Çağımızda İtikadi İslam Mezhepleri Tarihi,

     Birleşik Yay.. İst an

    bul 1999

    Fr an k. Richard. al-Ghazali 's Use of Avicen na's Philosophy .

      [ReveueDes Etu-

    des Islamiques  içinde). LV-LVII. Pa ris (19 87 -1 98 9) .

    e l -Gazzâl i . Ebû Hamid Muhammed.  Cevâhiru'l-Kur'an,  Daru' l Fikr Lübnani,

    Beyrut 1992.

    elErbainfı usûli'd-din,  Daru*l K üt üb ü'l îlmiyye. Be yrut 19 88 . T. çevi

    ri:

      Kırk Esas,

      çev. Yaman Arıkan. Ekin Matbaası . İstanbul 1970.

    Faysalut-tejrika, [Mecm ûatu resâili'l-İmâm Gazzûlî

      içinde), Daru'l-

    Fikr. Beyrut 1996: Tü rkç e çeviri: İslam 'da Mü sam ah a , çev. Süle y

    m an Ulu dağ . İrfan Yayınevi, İsta nb ul 1972; İslam ve Sapık lık çev.

    Ali Güzeldülger, Ahmed Said Matbaası . İstanbul 1973.

    FedaîhuiBattnıyye,  thk. A. Bedevi. ed-D aruT Ka vm iyye. Kahire,

    1383 (1964). Tü kçe çeviri:  Batıniliğm İçyüzü,  çev. Avni ilh an , TDV Ya

    yınlan. Ankara 1993.

    el-Hikmefi mahlıümlillah,

      Daru İhyau'1-Ulûm. IV. Baskı, Beyrut 1986.

    İhyâu ulûmi'd-dîn.  D âru Ne hru Nil. M ısır, t.y.: T ür kç e çeviri:  İhya-ı

    Ulumu'd-Dîn.  çev. Ahmed Serdaroğlu. Bedir Yayınlan. İstanbul 1974.

    el-İktisâd fıl-i'tikâd.  Da ru'l-Kütü bi' l-İlmiyye. I. Ba skı. Bey rut 19 88 .

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    6/16

    Bib l iyogra fya 345

    İlcamu'l-a'vâm, {Mecmûatu resâili'l-İmâm Gazzâlî  içinde), Daru'1-Fikr,

    Be yrut 1996. T ür kç e çevir i:  İnançta Hassas Ölçüler,  çev. N. Yılmaz,

    Hisar Yayınlan, İs tanbul 1987; Ayrıca bkz:

      Halkın Kelami Tartışma

    lardan Korunması,  çev. D. Sa bi t Ünal. İİFV Yayınları, İzm ir 19 87 .

    Kânunu t-te'vü, {Mecmûatu resâili'l-İmâm Gazzâlî  içinde), Daru'1-Fikr,

    Beyrut 1996.

    Kimyay-ı Saadet,

      çev. A. Faruk Meyan, Bedir Yayınlan, İstanbul 1979.

    el-Kıstâsu'l-müstakım,

      el-M atbaatu 'I -İ lmiyye. Dım eşk, 199 3.

    Kitâbu Kavâsımu'l-Batınîyye,  (Metin ve çeviri b ir ar ad a çev. A hm et

    Ateş).

      AÜİFD,

     III, A nk ara 19 54 .

    el-Madnûnu bihi ala gayri ehlihi {Mecm ûatu resâili'l-İmâm Gazzâlî

    iç inde), Daru '1-Fikr , Bey rut 199 6. T ür kç e çevir i:

      u

    İki Madnun ,

      çev.

    D .Sa bit Ü nal, İİFV Y ayı nla n, İzmir 1 988 .

    Makâsıdu'l-felâsife,  (Süleym an Dün ya neşri), Dâru'l-M aarif, M ısır 19 61 .

    el-Maksadu'l-esnâ şerhi esmâu llahiThüsnâ,  Matbaay - ı T ek âd du m , I.

    Baskı. Mısır 1322.

    el-Madnûnu's-sağır, {Mecm ûatu resâili'l-İmâm Gazzâlî

      içinde), Daru'I-

    Fikr , Beyrut 1996.

    el-Menhûl,  (thk. M. Hasen Heyto), II . Baskı, Dımeşk, 1980.

    Mihekku'n-nazar,  th k . Refik El-Acem, D aru'l FikriT L ü bn an î, B eyr ut

    1994.

    Mişkâtu'l-envâr, [Mecmûatu resâili'l-İmâm

      Ga zzâlî içinde), Daru '1-Fikr,

    Beyrut 1996. Türkçe çevir i :

      Nurlar Feneri,

      (çev. Süleyman Ateş) , Be

    dir Yayınlan. İs tanbul 1994.

    Mi'yâru'H'lrru   Matbaay- ı Kürdis tan e l - İ lmiyye , Mıs ı r 1329/1911.

    Mîzânu'l-amel,

      M atba ay- ı K ürd ista n el-İlmiyye, Mısır, 1328 ,

    el-Munkız mine'd-dalâl, [Mecm ûatu resâili'l-İmâjn Gazzâlî  içinde), Da-

    ru'1-Fikr, 199 6. T ür kç e çeviri:  Dalâletten Hidayete,  çev. A. S u ph i Fu-

    rat , Şâmil Yayınları , İs tanbul, t .y .

    el-Mustasfâfıilmi'l-usûl,

      Dâru 'I -Kütühfl-İImiyye, Be yrut 1993 ; T ük çe

    çeviri:  İslâm Hukukunda Deliller ve Yorum M etodolojisi  (çev. Y u nu s

    Apaydın), Rey Yayınları, Kayseri 1994.

    er-Risâletu'l-uaziyye, [Mecm ûatu resâili'l-İmâm Gazzâlî  içinde). Da-

    ru'1-Fikr, Beyrut 1996.

    Sırru'l-âlemeyn ve keşfi mâJV d-dâreyn, [Mecm ûatu resâiliTİmâm Gaz

    zâlî  içinde), Daru'1-Fikr, Beyrut 1996.

    et-Tehafütü'ifelâsiJe,  thk . Sü leym an D üny a, Daru 'l -Maarif , K ahire,

    VII.

      Bsk, t.y.

    Goldziher, Ignaz,  Mezâhibu't-Tefsiri'l-İslâmî,  Ka hire 1955.

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    7/16

    3 4 6  Kur'an'm Çok Boyutlu Okunuşu

    Güngör, Mevlül,

      Fıkhı Tefsir Hareketi,

      Kur'an Kitaplığı, İstanbul 1996.

    el-Hanırvi, Yakut,  Mucemu'l-buldân,  D am Ihyau't-Turasi '1-A rabî. Bey rut, t .y.

    Hasan. İ . Hasan.

      İslâm Tarihi,

      çev. İsmail Yiğit. İstanbul 1986.

    Heer, Nicholas, Ebu H amid al-G haz alfs E sotcric Exegesis oi' ihe Qu r'an

    M

    .

    [Classical Persian Sujısm

      içinde) H.N.Publications, London. t.y.

    Hitli, Philip,  İslâmTarihi,  çev. Salih Tuğ, M ÜİFV Ya yınlan, İs tan bu l 199 5.

    Hodgson. M.G.S.

      İslâm'ın Serüveni.

      çev. Kom isyon. İz Yayıncılık. İs ta nb ul

    1993.

    H ou ran i. F.George. The Chronology of G haz ali 's W rilings .

     JAOS.

      LXXJX/IV.

    London 1959.

    A Revised Chronology of Ghazâlî 'S Wrilings .

      JAOS,

      104.2 (1984)

    el-Huli . Emin,  Kur'an Tefsirinde Yeni Bir Metod,  çev. M. Güngör. Kuran Ki

    taplığı, İstanbul 1995.

    el-Isfahani. Ragıp.  el-Müfredât fi ğaribi'bKur'an,  Kahraman Yayınlan . İs tan

    bul 1986.

    İbn Abbas,

      TefsiruİbnAbhas.

      thk. R.Abdulmu nim er-Rical, M üessesetu '1-Kü-

    tübu's-Sekafiyye, Beyrut 1991.

    İbn Asakir.  Tebyînıt kizbi'l-müfteri,  Matbaatü' t-Tevfik. Dımcşk 1347.

    İbn Haldun.  Mukaddime,  çev. Z. Kadiri Uga n, ME B Yay ınları, İs ta nb ul 19 91 .

    Tasavvufun. Mahiyeti (Şifau's-Sâil).  çev. Süleyman Uludağ, Dergah

    Yayınlan. İstanbul 1977.

    İbn Hallikan.

      VefâyâLul-a'yân,

      M cktebetü 'n-Nahd atfl -Mısriyye. Kahire 194 8.

    Vefâyâtu'l-a'yân,  (ç. Rodoslu M ehm et). M atbaay-ı Am ire, İsta nb ul

    1280.

    İbn Hazm.  el-Faslfı-milel ve'l-ehvâi ve'n-nihal  Matbaatu'l Edebiyye. Mısır 1320.

    İbn Kesir,  el-Bidâye ve'n-nihâye,  Matbaatu 's-Saade, Mısır , t .y .

    Tefsiru'l-Kur'ani'l-azîm.  Daru K ahra m an. İs tanbul 1985.

    İbn Kuleybe,  Te'vüu müşkilu'l-Kur'an,  thk . S .A. Sak ar . D ar uV P ur as , Kahire

    1973.

    İbn Manzur,

      Lisanü'iArab,

      D aru 's-Sa dr, B ey ru t t.y-

    İbn Rüşd.

      Felsefe-Din ilişkileri (Faslu'l-Makal ve el-Keşf çevirisi).

      çev. Be kir

    Karlığa), Dergah Yayınlan. İstanbul 1985.

    İbn Sina.  el-İşârât ve't-tenbihât,  thk. Süleym an Dünya, Daru ' l  Maarif,  Kahi

    re,

      t.y.

    eiMebde ve'l-meâd,  Danişgahi Tahranı . Tahran 1363.

    en-Necât

      Daru'l-Afaki'l-Cedide. Beyrut 1985.

    er-Risale JVs-saâdeU

      (Mecmuu

      Resâil

      içinde). Haydarabad, Dekken

    1354.

    er-Risâletu'l-adhaviyye ft emri'l-meâd,  thk . Süleyman Dünya. Daru ' l -

    Fikri'l-Arabi. Mısır 1949.

    er-Risaletü'l-arşiyye

      Jl t

     -tevhid,  [Mecmuu Resâil

      içinde). M atba a tu Da-

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    8/16

    Bibl iyogra fya 347

    eş-Şifâ, el-İlahiyyât,

      thk . E. K anaw ati , S. Zayid, T ah ra n , Ly.

    er-Risâlejı Kııva'iinsân iyye ve idrâkâtihâ [T is'a Resâil  iç inde) DaruT

    Ar a b ,

      Kahire, t .y.

    er-Risâ letu'n-neyruyAyye , [Tis'a Resâ il

      içinde), Daru'1-Arab, Kahire, t.y.

    Tefsiru sureti'l-ihlâs [eL'TeJ'sini'l-Kur'ani ve'l-luğatVs-sû jıyye Jlfelsefeti

    İbn Sina

      içinde) e l~Müessesetü ' l -Camiyye, Beyrut 1983.

    İbn Teymiyye,  er-Red ale'lmantıkiyyin,  Daru ' l -Fikr i 'l -Lübn anî , Beyrut 199 3.

    Risale fi ilmCz-zâhir ve'l-bâün, [Mecmuatu'r-Resâili'l-Müniriyye  içinde).

    Tefsir Özerine,  çev. Harun Ünal , Pınar Yay. , İs tanbul 1985.

    Kitâbu'l-M antık, [Mecm uu Fetâvâ  içinde), Dâru Alemi'l Kütüb, Riyad

    1991.

    İbnu' l -Cevzî , Cemaleddin Ebu' l -Ferec,  Telbîsu iblis,  Daru Mektebe tü ' l -Hayat ,

    Beyrut 1989. '

    el-Muntazamjl taıihVl-mülük ve'l-ümem,

      Daru' l -Meari f e l -Osm aniyye,

    Haydarabad, Dekken 1359.

    İbnu'1-İmad, Ebfl Felah Abdu'l Hayy,

      Şezerâtu'z-zeheb,

      Mektebe tu ' l -Kudsî ,

    Kahire 1350.

    İmam, Zekeriyya Beşir ,

      el-Felsefelu'n-nurâniyyeli'l-Kur'âııiyye indeTG azzâll

    Mektebetü'l -Fellâh, I . Baskı, Kuveyt 1989.

    ibn Aşur , Tahi r ,

      Tefsinı't-tahrir ve'L-tenvîr,

      Daru ' t -Tunus iyye , Tunus , t . y .

    İbn Tufeyl,  Hayy İbn Yakzan,  DanT l-M isriyye, K ahire, t .y. ; T ür kç e çeviri :

    Hayy bin Yalczan,  (çev. Ş. Yal tkaya, Bab an zâ de Reşid) . sd ş. H. Ah me d

    Özalp, Yapı Kredi Yayınlan, İstanbul 1996.

    İbn Mâce,

      Sünen,

      th k . M. Fu ad Abd ulba ki, D aru'l Fikr, Bey rut, t .y.

    İbnu ' l -Arabi , Ebûbeki r ,  Kânunu't-te'üü

    t

      thk , M uham me d Süley m an, Daru ' l-

    Garbi l -İs lami, Beyrut 1990.

    İbnu ' l -Arabî , Muhyiddin ,  Muhadaratu'l-ebrâr ve müsâmeretu'l-ahyâr,  Matba -

    ay-ı Saadet , Mısı r 1905.

    İ b n u z - Z u h e y r .  Mellâku't-te'vil  (thk. Said el-Fellâh), D aru'l - G arbi ' l - İslâm î,

    Beyrut 1983.

    İbnü'1-Esir,

      el-Kâmil fi't~

     târih,

      Matbaatü ' l -İs t ikâme, Kahire , t .y.

    İ kba l , Muha m m e d ,  İslam'da Dini Tefekkürün Yeniden Teşekkülü,  çev . Sofi

    Hur i . İ s tanbul 1980.

    İlhan, Avni,

      u

    Batınilik

    M

    , D/A, İstanbul 1997.

    İzmirl i , İsmail Hakkı,  Yeni İlm-i Kelam,  Ümran Yayın l an , Ankara 1981 .

    İslam Felsefesi Dersleri,

      İstanbul İ lahiyat Fakül tesi , Talebe Cemiyet i

    Neşri , İs tanbul 1925.

    İslâm M ütefekkirleri İle Garp Mütefekkirleri Arasında Bir M ukayese,

    Ayyılchz Matbaası , Ankara 1973.

    Usül-u Fıkıh Dersleri,  Malbaay- ı Hukukiyye . Dersaade t . 1329.

    J a ns e n , J . J . G . ,  Kur'an'a Yatdaşımlar.  çev. Hali lrahman Açar, Fecr Yayınla

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    9/16

    3 4 8  Kur'an'ın Çok Boyutlu Okunuşu

    Kafesoglu. İbrahim,  Selçuklu Tarihi,  İstanbul 1992.

    Sultan Melikşah Devrinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu,  Osman Yal

    çın Matbaası , İs tanbul 1953.

    Karlığa. Bek ir, Gazzâlî . (Eserleri),  DİA,  İstan bu l 1997.

    Kasım, Mahmucl,  el-Akl ve't-taklidfı mezhebi'l-Gazzâ lî, {Mihricân-ı Gazzâlî Jı

    Dımeşk

      içinde), Kahire 27-31 Mart 1961.

    Kâtip Çelebi,

      Keşfu

    %

    z-zünün an esâmi'l-kütüb ve'l-fünûn,

      MEB Ya yınlan, İs

    t anbul 1971 .

    K em alpaş azâd e, Risale fi kıdem i'l-K ur'an ,

      (ResâiHİbn Kemal

      içinde). İkdam

    Matbaas ı . İ s tanbul 1316.

    Kırbaşoğlu, M. Hayri, M üteşabihat Ko nu sun da ki Yaklaşımların D eğerlendi

    rilmesi ve Yeni Bir Yaklaşım Önerisi . (/.  Kur'an Sempozyumu  içinde)

    Bilgi Vakfı, Ankara 1994.

    Kırca. Celal,  Kur'an ue Fen Bilimleri,  Marifet Yayınları, İstanbul 1997.

    Kur'an'a Yönelişler,  Tuğra Neşriyat , İstanbul, t .y.

    Kur'an-ı Kerim ve Modem İlünler,

      Marifet Yayınlan, İstanbul 1981.

    Kur'an ve Bilim,  Marifet Yayınlan, İstanbul 1997.

    Kufralı, Kasım, Gazzâlî ,  İslam Ansiklopedisi,  MEB Yayınları , İsta nb ul 19 50 .

    e l -Kur tubî ,  el-Câmiuliahkâmi'l-Kur'an,  M ek. Daru'l-K. M ısır, K ahire 19 40 .

    el-Kuşeyrî ,

      Kuşeyrî Risalesi,

      (er-Risaletu'1-Kuşeyriyye, çev. S. Uludağ), Der

    gah Yayınlan, III. Baskı, İstanbul 1991.

    Kutluer, ilhan, islâm'ın  Klasik Çağında Felsefe TGSOVVûru,  1/ Yayıncılık, is

    tanbul 1996.

    Küyel. M. T ü rk er , Üç Tehajüt Bakımından Felsefe-Din M ünasebeti,  TTK Bası

    mevi, A nk ara 1956.

    L. Gardet. M. M. Anawati ,  Introduction a la Theologie Musulmane,  Libraric

    Phi losohigue, Paris 1948.

    Lazaru's-Yafeh,  Studies in al-Ghazali,  The Magness Press . Je r us a l em 1975 .

    M adk ur, İbrah im, el-Gazzâli el-Feylesof,  [Mihricân-ı Gazzâlî fi Dımeşk  için

    de),

      27-31 Mart Kahire 1961.

    Malik b. Enes,  Muuatta,  dik. M. Fuad Abdulbaki. Daru İhyau't -Turasi '1-Ara-

    bi.  Beyrut, t .y.

    el-Maverdi.  en-Nüket ve'l-uyün.,  Daru' l -Kütübü' l -İ lmiyye. Beyrut 1992.

    Mccarthy, R. Joseph,  Freedom and Fulfıllment,  Twayne Publ i shers , Boston

    1980.

    M cDo nald. D unca n Black, The Life of al-Ghazzali W ilh Especial Reference to

    Ihis Religious Experiences and Opinions ,

     JAOS.

      Volume XX, (1989).

    el-Merağî.  Tefsiru'l-Merâğl  M ustafa El-Babî el-Halebî, M ısır 19 63 .

    Muhta r Mahmut , La  Sagesse Koranique,  Verse t s Chois i s , Par i s . G eu thn er .

    1935.

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    10/16

    Bibliyografya 349

    Necati Osman,  ed-Dırasatu'n-nefsâniyye  i nde ulemâi'l-müslimîn.  Daru ' ş -Şu-

    rûk, Kahire 1993.

    en-Nesefi,  Tabsiretul-edüle.  thk . Hü seyin Atay. An kara 1993 .

    Nesei,

      Sünen,

      thk. Abdul Fettah Ebu Gudde. Mektebetu'l-Matbuati ' l-İslamiy-

    ye,

      Halep, 1986. '

    Öner, Necati, Klasüc Mantık,  Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1991.

    Özervarh, M.Sait, Gazzali . (Kelam İlmindeki Yeri) , DİA, İstanb ul 1997.

    • Paça cı, M ehm et, Ku r'an ve Ben Ne Kadar Tarihseliz ,  İslami Araştırmalar,  c.

    9. s. 1-4, Ankara 1996.

    er-Rafıî, Mustafa Sadık,

      Vcâzu'l-Kur'an,

      VIII. Baskı. Mısır 1965/1384.

    er-Razî, Fahreddin,

      Esasu't-takdis,

      M atbaay-ı Kü rdistan el-İlmiyye, Mısır

    1328 .

      . •

    el-Leuamiu'l'beyyinât şerhu esm âillâlu ve's-sıfât,  Matbaatü'ş-Şerefiy-

    ye,

      I. Baskı, Mısır 1323.

    İtikâdatu fıraki'l-müslimîn ue'l-müşrikin,  Mektebetu Nahda, Kahire

    1938.

    Kitobu'l-Erbaîn Jî usûli'd-din,  Dairetu'l-Maarif el-Osmaniyye, Hayda-

    rabad. Dekken 1353.

    .  Kelâm'a

      Giriş

     (el-Muhassal)

    t

      çev. Hüseyin Atay, AÜİF Y ayın lan, An ka

    ra 1978.

    Mefâtüıu'l-ğayb,  Darul-Kütübi 'l İlmiyye, Beyrut 1990.

    Rıza Reşid,  et-Tefsiru'l-menâr,  Daru'l-Menar, Mısır 1366.

    Russel , Bertrand,  Din ile Bilinx  çev. Akşit Göktürk, Say Yayınlan, İstanbul

    1990.

    es-Salih Suhbi,

      Mebâhis fi ulûmi'l-Kur'an,

      Dersaadet, t.y.; Türkçe çeviri:

    Kur'an İlimleri, çev. M. Said Şim şek, Hibaş Yayınlan . K onya, t.y.

    Schimmel, Annemarie,  Ben Rüzganm Sen Ateş*  (Mevlânâ Celaleddin Ru

    mî'nin Hayatı ve Eseri), çev. S. Özkan, Ötüken Yayınlan, İstanbul

    1999.

    Mystical Dimensions of  Islarru The University of N. Ca roline Pre ss, .

    1975.

    Serinsu, Ahmed Nedim,

      Kur'an'ın Anlaşûrnasmda Esbab-ı Nüzulün Rolü,

      Şu

    le Yayınlan, İstanbul 1994.

    Sevim. Ali,  Anadolu'nun Fethi  TTK Yayınlan, A nka ra 1 993 .

    Sıddıkî, Z.,  Philosophp of Ibn Tufayl,  Aligarh Müslim University Press, 1965.

    Smith, Margeret,

      al-Gazali tfıe Mystic,

      London 1944.

    Sofuoğlu, Mehmet,  Tefsire  Giriş, Çağn Yayınlan, İstanbul 1981.

    • es-Su bhi , A. M ahmud,

      Fi İlmi'l-Kelam,

      Kahire 1985.

    es-Sûbkî, Tacuddin,

      Tahakalu'ş-Şâjıîyyetu'l~kübrâ,

      Hüseyn iyye, I. B askı . Mı- .

    sır, t.y.

    es-Suyutî, Celaledin,

      ed-Durru'l-mensur fı'L-tefsîri bi'l-me'sür,

      Daru'1-Fikr,

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    11/16

    3 5 0  Kur'an'ın Çok Boyutlu Okunuşu

    el-İtkânjî ulûmi'iKur'an,  Daru İbn Kesir, Beyrut 1993.

    et-Tabakâtu'l-müfessirin,  Darul-Kütübü'l-İlmiyye, Beyrut, l.y.

    eş-Şâfiî,  er-Risâle. çev. A. Şen er-İ. Ç alışkan , TDV Ya yınlan, An kara 1996.

    eş-Şarkav î, M. Abd ullah,

      et-Tasavvufu'l-İslâmi,

      Külliyetu Daru'1-Ulûm, Kahi

    re ,

      t.y.

    eş-Şatıbi, el-MuvaJ akaU  Daru'l-Marife, Beyrut 1994.

    Şehristani ,

      el-Milel

      ve'n Nihal,  Dâru'1-Ma'rife, Beyrut, 1982; Kahire 1961.

    Şemseddin, Alımed,  Gazzali,  Dan/I Kütühfl-İlmiyye. Beyrut 1990.

    Şevkani,  Fethu'l-Kadir.  Daru'l-Hadis. Kahire 1993.

    Şeyh Sa id, M., Gazali ,  (İslâm Düşüncesi Tarihi  içinde], çev. Mustafa Arma

    ğan, İnsan Yayınlan, İstanbul 1990.

    et-Tabatabaî, M.Hüseyin,

      el-M izân jt tefsiri'l-Kur'an,

      Daru'l-Kütübül İslamiy-

    ye,  Tahran 1361.

    et-Taberi

    t

      İbn Cerir,  Camiu'l-beyân an te'vîl-iâyVl-Kur'ân,  Daru'1-Fikr, Beyrut

    1988.

    et-Tanciİ, M. Taw it, Gazzâlfye Göre Kur'an 'ın Tefsiri ,

     AÜİFD,

     c. VI, yıl 1957.

    Taşköprüzâde, Alımed b. Mustafa,

      M iftahu's-saâde ve misbâhu's-siyâde,

      Ka

    hire 1968.

    Taylan, Necip.  Gazzali'ninDi'ışünce Sisteminin Temelleri, MÜİFV Yayınlan , İs

    tanbul 1994.

    Mantık,

      Marifet Yayınları, İstanbul 1981.

    et-Tevhidi, Ebû Hayyan,  Bahru'l-muhîL  Mektebetu'n-Nasrfl-Hadlse, Riyad, t.y.

    et-Tirmizi,  Sünen,  thk. Ahmed Mehammed Şakir, Daru İhyai't-Turasi'l-Arabi,

    Beyrut, t.y.

    Topaloğlu, Bekir,  Kelam İlmi  Damla Yayınevi, İstanbul 1985.

    et-Tusi, Ebu Nasr Serrac, İslam Tasavvufu

      (el-Luma),

     çev. H.Kamil Yılmaz, Al

    tınoluk Yayınları, İstanbul 1996.

    Uludağ, Sü leym an , Gazzali , (Tasavvufı Gö rüşleri),  DİA,  İstanbul 1997.

    İslâm Düşüncesinin Yapısı,  Dergah Yayınları, İstanbul 1979.

    Kuşeyri'nin Hayatı ve Risalesi , (Kuşeyri Risalesi içinde), Dergah Ya

    yınlan, III. Bsk, İstanbul 1991.

    Um aruddin, M, The  Ethical Philosophy of al Ghazzali,  Kashmir-i Bazar, Laho-

    re,  t.y.

    Ülken, H. Ziya,  İslâm Felsefesi,  Cem Kültür Yayınları, IV. Baskı, İstanbul

    1993.

    Gazzâlî ve Felsefe ,

      AÜİFD,

      c. II1-IV, (1955).

    İslâm Düşüncesi,

      Ülken Yayınları, İstanbul 1995.

    İslâm Felsefesi  Tarihi, Cem Kü ltür Yayınları, İstan bu l 199 3.

    Gazzâlî'nin Bazı E serlerinin T ürk çe Tercüm eleri ,  AÜİFD,  c. IX,

    (1961).

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    12/16

    Bibl iyografya 351

    Vehbi, Konyalı Mehmet,

      Hulasâtu'l-Beyân,

      Üçdal Neşriyat, İs ta nb ul 196 8.

    W att , Mon tgom ery. A Forgery in Al- Gh azalfs M ishkat ,  JRAS,  5-22, April

    London 1949.

    tslamic Surveys Islamic Philosoplıy and Theology,

      Edinburg 1992;

    Türkçe Çevir i :  İslâm Tetkikler,  çev. Süleyman Ateş, AÜIF Yayınları,

    Ankara 1968 .

    The Authent ic i ty of the Works Attr ibuted to a l -Ghazal i ,  JRAS,  Lon

    don 1952 .

    Müslim Intellectual, A Study ofal-Ghazali,  Ed inb urg Univers ity Pre ss ,

    1963;

      Türkçe çevir i :  Müslüman Aydın.  çev. Hanifi Özcan, DEÜ Yayın

    lan, İzmir 1989.

    The Faith and Practice al-Ghazali,  George Ailen, Lon don 19 53 .

    Wolfson , Hany Auts ryn ,  The Philosoplıy of the Kalam  Ha rvard Univers i ty

    Press , London 1976.

    Yaltkay a, M. Şera fedd in, Selçukîler Dev linde M ezahib ,  Türkiyat Mecmuas ı,

    I. (1925).

    Sencer ve Gazzâlî ,

      Darul Fünun ilahiyat Fakültesi Mecmuası,

      yıl 1,

    sayı 1, 1925, ss. 39-57.

    Yavuz. Y. Şevki, H alku 'I-K ura n .

      DİA,

      İs tanb ul 1997.

    Yazır, E. Harndi,  Hak Dini Kur an Dili, Eser Neşr iyat , İs tan bu l 197 9.

    Yıldırım, Suat,

      Hz.Peygam ber'in Kur'an'ı Tefsiri,

      Kayıhan Yayınlan, İs tanbul

    1984.

    Yurdagür , Metin .  Allah'ın Sıfatları,  Marifet Yayınları, İstanbul 1984,

    Haşviyye ,

      DİA,

      İs tan bu l 1997.

    ez -Zemahşer î ,  el-Keşşaf  Dâ ruTK ütübi ' l -A rabî , Beyrut 1987.

    ez-Zebidî, Murtaza,  İthafu

    f

    s-sâdetCl-m ûttakin hî şerhi esrarı ihya-ı

      ulûmid -

    din.  Kahi re 1311 .

    ez-Zehebî,  et-Tefsir ve'l-müfessirûn,  M ektebetu Veh be, Kahire 198 9.

    Siyeri a'lâmu'n-nübelâ,

      M üessese tu ' r -Risâ le , Beyru t 1984 .

    Zekeriyya, N, Mahmud,  el-Makü l ue'l-lâma'kûl  Da ru ' ş -Ş uruk , Kahi re 1993 .

    ez-Zerkânî ,  Menahilu'l-irfân.  Dâru'1-Fikr, Be yru t 19 88 .

    ez-Zerkeşi ,  el-Burhanfı  uJûm f'1-K uran.Darul-Fikr. Be yru t 19 88 .

    Zeydan , Abdülker im,

      el-VecizJî usûli'ifıkh,

      De rsaad el , İs tan bu l , t . y .

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    13/16

    İÇİNDEKİLER Jl 0 0 6

      -1 \

     t C L]

    ÖNSÖZ 9

    GİRİŞ

    KONUYA VE GAZZÂLÎ NİN YAŞADIĞI DÖNEME GENEL BAKIŞ.... 13

    A. KONU VE ÖNEMİNE DAİR 13

    B.

      KAPSAM, YÖNTEM VE SINIRLAR 17

    C.

     GAZZÂLÎ DÖNEMİ İSLÂM DÜNYASINA GENEL BAKIŞ

      21

    1. Siyasî Şa rtla r 21

    2.

      Dinî ve Sosy al Şa rtl ar 24

    I . BÖLÜM

    GAZZÂLÎ NİN HAYATI, İLMÎ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ 3 3

    A. HAYATI VE İLMÎ KİŞİLİĞİ

      3 3

    1.

      Do ğum u ve Ailesi 3 3

    2.

      İlmî Kişiliği 34

    3 .  Vefatı 4 3

    B.

     GAZZÂLÎ NİN ESERLERİ

      4 5

    1.

      Eserleriyle İlgili Ç alış m ala r 4 5

    2.

      Gazzâlî 'nin Es erle rinin Kronolojik Tertibi 49

    II.

      BÖLÜM

    GAZZÂLÎ NİN DÜ ŞÜNC E SİSTEMİNDE KUR AN 7 3

    A. KELÂM-I İLÂHÎ OLARAK KUR AN

      7 3

    1.

      Gazzâlî'ye Göre K ur 'an 'm Kelâm-ı İlâhîliği 7 3

    2.

      Tarihte Halku' l -K ur 'an Tart ışma ları 77

    3.  Gazzâlî'nin H alku'l-K ur'an'a Dair Gö rüşleri 81

    B .

     TEŞRÎ KAYNAĞI OLARAK KUR AN

      87

    1.

      Kitabın (Kur'an'ın) Tan ımı 87

    2.

      Kitab'm Teşriî Değeri 90

    C.

      İLİMLERİN KAYNAĞI OLARAK KUR AN 99

    I. KURANDAN KAYNAKLANAN DİNÎ İLİMLER

      106

    1.

      Sedef (Kabuk) İlimleri 106

    2.

      Öz (Cevher) İlimleri 107

    II.

     KUR A^DAN KAYNAKLANAN TABİÎ İLİMLER

      109

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    14/16

    Kur'an'ın Çok Boyutlu Okunuşu

    1.

     Gazzâlî ve M antık İlmi 111

    2.

      K ur'an 'ın M antık İlminin Kaynağı O luşu 115

    3.

      Kur 'an M uhtevasında B ulun an Mantikî Önerm eler 121

    4.  K ur'an Ön erm elerinin Kaynağı 126

    E .İ B A D E T KİTABI OLARAK KUR AN  136

    1.

      K ur'an O ku m anın Zahirî Edepleri 139

    2 .

      K ur'an O ku m an ın Batınî Edepleri 143

    3.  Ku r'an'ı Anlmayı Engelleyen Fa ktö rler 155

    III.

      BÖLÜM

    GAZZÂLÎ NİN TEFSİR ANLAYIŞI

    V E E S E R L E R İ N D E N Y O R U M Ç E Ş İ T L E M E L E R İ  159

    A. GAZZÂLÎ NİN TEFSİR İLMİNE BAKIŞI

      159

    1.  Gazzâlî Ön cesi Tefsir H are keti 159

    2.

      Gazzâlî 'nin Tefsir İlmine Dair G örü şleri 163

    3.

      G azz âlî'nin Rey Tefsiri ile İlgili G örüş ler i 165

    B .

      GAZZÂLÎ NİN İŞÂRÎ TEFSİR ANLAYIŞI  170

    1.

     Gazzâlî Ön cesi Tasav vuf ve Süfî Tefsirler 170

    2 .

      Gazzâlî 'nin Tasavvuf Kişiliği

    ve İşâri Tefsire Da ir G örüş leri 177

    3 .

      Gazzâlî 'nin Ese rlerinde İşâri Yorum Örnek leri 185

    a. Fa tiha Sû resi ve İşâri Yo rum u 185

    b .  Hz. İbrah im Kıssasının İşâri Yoru mu 189

    c. Mişkâtu' l-Envâr'da Sembolik

    ve İşâri Yorum Çeşitlemeleri 193

    4.

      Gazzâlî 'de Zah iri ve Batınî Yorum Uy gunluğ u 20 6

    C .  GAZZÂLÎ NİN FELSEFİ TEFSİR ANLAYIŞI  2 0 9

    1.

      İslâ m Filozoftan ve Felsefî Tefsir Yö ntem leri 20 9

    2.

      Gazzâlî Düşüncesine Felsefenin Etkileri

      ı

      212

    3.

      Gazz âlî 'nin Es erlerin den Felsefi Yorum Çeşitlemeleri 2 18

    a. İhlâs Sû resi Tefsiri Ba ğlam ında Felsefi Yo rum lar 21 9

    b .

      İnsan Ruhu ve Yarat ı l ış ı Konusunda

    Felsefî Yo rum lar 2 2 3

    c. İnsanın Küçük Kâinat (Mikrokozmos) Oluşu Anlayışı . . . .232

    D .

      GAZZÂLÎ NİN İLMÎ TEFSİR ANLAYIŞI  2 4 1

    1.  Gazzâlî D üş ün ce sin de Din-Bilim İlişkisi 24 1

    2.

      Ga zzâlî'nin İlmî Tefsire Ya klaşım ı 2 4 7

    3 .

      Gazzâlî D üş ün ce sind e İlmî Tefsir Yönteminin Am açlan 25 3

    4 .

      Gazz âlî 'nin Es erle rind en İlmî Tefsir Örn ekleri 2 55

    5.

      Gazzâl î 'n in Yorumlarında Günümüz

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    15/16

    İçindekiler 7

    Bilimsel G erçeklerine Ayk ırılıklar 2 5 8

    6. Gazzâlî So nra sı İlmî Tefsir H are ke ti 2 6 2

    7.

      İlmî Tefsir Yö ntem ine Yönelik Ele ştiriler 2 6 4

    IV. BÖLÜM

    KUR AN YORUMUNUN İLKELERİ VE SINIRLARI BAĞLAMINDA

    GAZZÂLÎ NİN

     TE VIL ANLAYIŞI

      . . .269

    A. KUR AN DA MÜTEŞÂBİHÂT VE TE VIL SORUNU

      269

    1.

      Çeşitli İslâm Fırkaları ve Te'vil S or un u 26 9

    2.  Gazzâlî 'ye Göre Kur'an Müteşâbihâtı

    ve Te'vilin Mahiyeti  2 7 1

    3.  Gazzâlî D üş ün ce sind e M üteş âh ibat ve Te'vilin İm kânı 2 78

    4.

      Din Dilinde Teşbihi İfadelerin Seb ep ve Hikm etleri 2 8 2

    B .

      GAZZÂLÎ NİN AVAM VE HAVASA GÖRE D EĞİŞEN

    TE VİL METODOLOJİSİ  285

    1.

      Gazzâlî'ye Göre Avam ve Te'vil S or un u 2 8 5

    2.  Te'vilde Avam a Gerekli O lan Vec ibeler 2 9 0

    3.

      H avas ve Varlık M ertebelerine Göre Te'vil Yöntemi 2 9 3

    C. GAZZÂLÎ NİN ESERLERİNDEN BAZI TE VİL ÖRNEKLERİ

      303

    1.

     Bazı Uhrevi K av ara m lan n Te'vili 3 0 3

    2.  Diğer Kur'an Kavaramlannın Te'vili  3 1 1

    D.

      GAZZÂLÎ YE GÖRE İSLÂM TE VİL EKOLLERİ

    VE TE VİLİN SINIRLARI  316

    1.

     İslâm Te'vil Ek ollerinin Genel Tasnifi 3 1 6

    2.  Farklı Ekollere Göre Te'vilin K apsam ı 3 1 8

    3.

     Te'vil ve Tekfir,

    İslâm Te'vil Ekolleri A ra sın da Tekfir O lgu su 3 2 2

    SONUÇ  333

    BİBLİYOGRAFYA 341

    DİZİN  353

  • 8/9/2019 Kuran'in cok boyutlu okunusu

    16/16

    Mesut  Okumuş

    K u r 'a n ' ı n Ç o k B o y u t lu O k u n u ş u

    K u r ' a n  bir yönüyle i lâh î , d iğer yönüyle de insanî

    alanı i lgilendiren bir hitaptır. Onun Hz. Peygamber' in

    değil  bizzat Allah ' ın sözü oluşu ve bazı kaynaklarda

    A l l a h 'ı n z a t ı il e k a i m k e l â m - ı i l â h î ş e k l i n d e

    t a n ı m l a n m a s ı ,  ilâhî hitabm metafizik dediğimiz ilâhî

    a l a n a ö zg ü y a n ı n a v u r g u y a p m a k t a d ı r . K u r ' a n

    ayet ler in in insanlar taraf ından okunması ve taş ıd ığ ı

    m e s a j l a r  ü ze r in d e y o ğ u n laşan b eşe r î çab a l a r i s e ,

    o n u n i n s a n î  ve  f iz ik î a lan ı i lg i l end i ren  y a n ı n ı

    o lu ş tu rmak tad ı r .

    TBMM

    Kütüphanesi