KPR - Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma ... · Epistaksis Rinore Strabismus ....
Transcript of KPR - Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma ... · Epistaksis Rinore Strabismus ....
Asistol / NEA
⦿ 5 siklus KPR ⦿ Damar yolu açılınca IV/IO
vazopressor ver ⦿ Adrenalin 1 mg IV/IO her 3-5 dakikada ⦿ veya ⦿ Vazopressin 1 doz 40 U IV/IO ⦿ Atropin 1 mg IV/IO her 3-5 dakikada (Max ⦿ 3 doz) asistoli veya bradikardik NEA varsa
SB Dr.Lütfi Kırdar Kartal EAH Acil Tıp Kliniği
KAZARA HİPOTERMİ
22 Nisan 2014
Kaynak:Rosen,özgüngörseller,NOLS
Kazara Hipotermi Tarihçe
⦿
⦿
⦿
⦿
Hannibal, Alpleri aşarken 46 bin kişilik ordusunu yarısını kaybeder. MÖ 218. Napolyon ordularının 12 000 askeri 1812 de Rusya da ölür(kurtulan 350 kişi kamp ateşi etrafında ölür). Sarıkamış da 22 Aralık-15 Ocak 2014 arası 60 000 Türk askeri çoğunlukla hipotermi nedenli ölür. Stalingrad,Rusya,23 Ağustos 1942 – 2 Şubat 1943(1,5 milyon Rus-800 000 Alman ex!),kentin 500 bin nüfusu 1000 e inerken 6.Alman Ordusu imha olur(büyük bölümü hipotermi nedenli ölür).
Kazara Hipotermi Epidemiyoloji
› Vücut iç ısısının 35OC altına düşmesi(<95O F) › Core temp .özel problarla(ör.özefagustan ölç.) › >700 kayıtlı ölüm/Yıl(ABD) › Yarısı 65 yaş üstü › Evsizler,avcılar,doğa ve kış sporları ile
uğraşanlar,AMS yakalanan dağcılar,kutup denizi gibi soğuk ortamlarda balıkçılık yapanlar,denizciler,petrol-maden endüstrisinde çalışanlar,afetzedeler risk grupları.
Soğuk maruziyetinin fizyolojisi
Isı Kaybı ⦿
⦿
⦿⦿
⦿
⦿
Isı kaybı 5 mekanizma ile olur 1 Radyasyon % 55-65 (oda ısısında giysili ) 2 Kondüksiyon % 2-3 (ıslak elbise ile 5 kat fazla) 3 Konveksiyon % 25 e çıkar ( soğuk su ve rüzgarda!) 4 Soluma %2-9 (solunan havanın ısıtılması) 5-Buharlaşma %20-27(deri ve akc den hissedilmeyen buharlaşma)
Hipoterminin 4 aşamasının fizyolojik karakteristikleri
HİPOTERMİ BELİRTİLERİ
KEAH Acil;Kışın denize atlayarak özkıyım girişimi sonrası hipotermi
Hipotermi de KVS ⦿
⦿
⦿
Başlangıçtaki taşikardiyi ilerleyici bradikardi takip eder. Bradikardi pacemaker hücrelerinin azalan spontan depolarizasyonuna bağlıdır ve atropine dirençlidir. J dalgaları,QRS-ST birleşkesinde görülür potansiyel olarak tanısal ama spesifik değildir.32°C nin altında görülür
⦿
⦿
⦿
Orta ve ciddi hipotermide atrial ve ventriküler tüm disritmiler görülebilir. AF, iç ısı ˂32°C da yaygın. Hipotermide VF yada asistoli gelişimi multifaktöryeldir (hipoksi,fiziksel uyarı,asit- baz ve elektrofizyolojik değişiklik. Asistoli ve VF iç ısı ˂25°C düşerse spontan olarak oluşabilir.
Hipotermide EKG;Tomaszevski- Osborn “J” dalgaları
“J” dalgalarının gözüktüğü yerler
⦿ Hipotermi de 32°C altında (Orta derece hipotermi)
⦿ MSS lezyonları -lokal kardiak iskemi ⦿ Sepsis-lokal kardiak iskemi ⦿ Hiperkalsemi-Brugada sendromu
Tabletler (İntox) Tamponad kardiyak Tansiyon pnomotoraks Trombozis koroner Trombozis pulmoner Travma
Hipovolemi Hipoksi Hidrojen iyon- asidosis HiperK, hipoK
Hipotermi Hipoglisemi
PEA’ye en sık neden olan durumlar
6 H 6 T
Hipotermi risk faktörleri Soğuğa maruziyet İlaçlar- intoksikanlar
Etanol Fenotiyazinler Barbitüratlar Anestezikler Nöromüsküler blokerler
Endokrin Hipoglisemi nedenleri Hipotiroidi Hipopitüitarizm Adrenal yetmezlik
Şok
Yaşlılar Yenidoğanlar Nörolojik
İnme Parkinson hastalığı Hipotalamik bozukluklar Spinal kord hasarı
Multisistemik Sepsis Malnütrisyon
Hepatik ve renal yetersizlik.
Hipotermiyi kolaylaştıran faktörler 1-Isı üretimini azaltanlar
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Endokrin yetmezlik Hipopituitarizm Hipotiroidi
DM
Yetersiz gıda alımı Hipoglisemi Malnutrisyon
Marasmus Kwashiorkor Aşırı yorgunluk
Nöromuskuler yetersizlik
İleri yaş Zayıf titreme Atalet
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Adaptasyon noksanlığı
Hipotermiyi kolaylaştıran faktörler 2-Artmış ısı kaybı
⦿
⦿
⦿
⦿⦿
⦿
⦿
Çevresel etmenler Dalma,batma Açıkta maruziyet
Vazodilatasyonun uyarılması
Farmakolojik Toksikolojik Eritrodermiler
Yanıklar Psoriazis İktiyozis
Eksfoliatif dermatitler Yatrojenik Acil doğumlar
Soğuk IV tedavi
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Sıcak çarpması tedavisi
Hipotermiyi kolaylaştıran faktörler 3-Zayıf termoregülasyon ⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Periferik yetersizlik Nöropatiler Akut spinal kord kopması DM Santral Nörolojik yetm. MSS Travması
SVO Toksikolojik MS
Metabolik SAK Farmakolojik Hipotalamik disfonksiyon Parkinson Anoreksia Nervoza Serebellar lezyonlar
Neoplazmlar
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Kong.intrakranial anomaliler
Hipotermiyi kolaylaştıran faktörler 4-Çeşitli klinik ilintili durumlar
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Rekürren hipotermi Epizodik hipotermi Sepsis Pankreatitis Karsinomatozis Kardiyopulmoner hast. Shapiro sendromu Wernicke-korsakoff sen.
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Vaskuler yetersizlik Üremi Paget Dev hücreli arterit Sarkoidozis Hırpalanmış bebek sen. Multisistem travma ⦿
⦿Hodkgin
Shapiro sendromu ⦿
⦿
Shapiro sendromu 1967 yılında Shapiro ve Plum tarafından tarif edilmiş nadir görülen bir bozukluktur. İngilizce literatürde şimdiye kadar (2012)sadece 30 Shapiro sendromu vakası tarif edilmiştir. Corpus callosum agenezisi ile ilişkili epizodik hipoterermi ve hiperhidrozis le karakterizedir. Klinik özellikleri hipotalamik termostat ayarlarındaki değişikliği içerir.Norepinefrin (NE) salınımında artış, plazma norepinefrin klirensinde ise düşüş saptanmıştır. ⦿ Sempomatik tedavide amitriptilin 100 mg ve valproat 1000 mg
Hipoterminin başlangıç bulguları 1-Baş-Göz-KBB
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
⦿
Midriyazis Azlmış korneal refleksler Göz çevresi kas anormallikleri Eritropsia(kırmızı görme) Flushing Fasyal ödem Epistaksis Rinore Strabismus
Hipoterminin başlangıç bulguları 2-Kardiyovaskuler
⦿ Başlangıç taşikardisi ⦿ İzleyen bradikardi ⦿ Disritmiler ⦿ Azalmış kalp sesleri ⦿ Hepatojuguler reflu ⦿ Juguler venöz distansiyon
⦿ Hipotansiyon
Hipoterminin başlangıç bulguları 3-Solunum
⦿ Başlangıç takipnesi ⦿ Ral,ronkus gibi adventisyal akc sesleri ⦿ Bronkore ⦿ İlerleyici hipoventilasyon ⦿ Apne
Hipoterminin başlangıç bulguları 4-GİS
⦿ İleus ⦿ Konstipasyon ⦿ Abdominal distansiyon yada rijidite ⦿ Zayıflamış rektal tonus ⦿ Yenidoğanlarda gastrik dilatasyon, ⦿ Erişkinde miksödemle
Hipoterminin başlangıç bulguları 5-GU
⦿ Anüri ⦿ Oligüri ⦿ Poliüri ⦿ Testiküler torsiyon
Hipoterminin başlangıç bulguları 6-Nörolojik
⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿
Bilinç durumunda baskılanma Ataksi Hiperestezi Dizartri Ağrı eşiğinde azalma Amnezi Başlangıçta hiperrefleksi Anestezi Hiporefleksi Arefleksi Santral Pontin miyelinozis
Hipoterminin başlangıç bulguları 7-Psikiyatrik
Zayıflamış muhakeme İnatçı ,kelime yada aktivite tekrarları(perseverasyon) Duygu durum değişiklikleri Garip düz duygudurum hali(şizo-peküler flat efekt) Bipolar değişiklikler Paradoksik soyunma Nöroz Psikoz Özkıyım
⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿
Organik beyin sendromu(psikiyatrik durumlardan ziyade medikal –SAK,Stroke,MS,Menenjit,Malignite vs-bir hastalığa sekonder azalmış mental fonksiyonlar)
Hipoterminin başlangıç bulguları 8-Lokomotor
⦿ Artmış kas tonusu ⦿ Titreme ⦿ Rijidite yada yalancı ölü katılığı ⦿ Paravertebral spazm ⦿ Opistotonus ⦿ Kompartman sendromu
Hipoterminin başlangıç bulguları
⦿⦿⦿
9-Dermatolojik Eritem Solukluk Pernio-chilblain(Parmak,burun,kulak gibi uçlarda rekürren kaşıntı,yanma,eritem,vesikül gibi belirtiler) Donma başlangıcı(frostnipe) Don ısırığı-donma(frostbite) Siyanoz İkter Ciltaltı yağ dokusu inflamasyonu
⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿⦿
Sklerema Soğuk ürtikeri Ekimoz Ödem Gangren
Hipotermi
ABC İle İlgili
⦿ Havayolu › Öksürük ve öğürme refleksi baskılanır
› Aspirasyon pnömonisi sık !
⦿ Solunum › Dokulara oksijen sunumu güçleşir
› Dokuların oksijen tüketimi azalır
Hipotermi
ABC İle İlgili ⦿ Dolaşım
› Soğuk diürezi
› Hipovolemi
› Soğuk miyokard sıvı yükünü tolere edemez
› Disritmiler
› Miyokard dış uyarılara çok duyarlıdır
Hipotermi
Diğer Sorunlar
⦿ Rabdomiyoliz
⦿ Akut tübüler nekroz
⦿ Tromboembolik olaylar
Patofizyoloji
⦿ İlerleyici Hipotermi’nin sistemik etkileri › Pulmoner: ● Takipne ⇨ ⇩ RR & TV
● Bronşlarda hipersekresyon(Bronkore), ⇩ öğürme/öksürük refleksi
› CNS ● Diskoordinasyon ⇨ konfüzyon ⇨ letarji ⇨ koma
● Serebral aktivitelerde daha fazla yavaşlama beyni korumaya yönelik
● Böbrek ● “Soğuk diürezisi” renal hipoperfüzyondan dolayı ● 3. boşluğa kaçış ⇨ hemokonsantrasyon ⇨
embolik
komplikasyonlar ⇨ rabdomiyoliz, vs.
● Koagülopati
Hipotermi – Travma
Travma hastalarındaki hipotermi nedenli koagülopatiden 3 mekanizma sorumludur
1. Trombosit fonksiyonlarının bozlm. 2. Fibrinolitik aktivite de artış 3. Enzim fonksiyonları değişir
Hipotermi
Genel Bakım
⦿ Isı kaybını önlemek › Islak elbiselerin çıkarılması, battaniye ile
izolasyon, rüzgardan korumak
⦿ Dikkatli nakil › Kaba hareketlerden kaçınmak,
monitörizasyon
⦿ Isıtma
Tedavi
⦿
⦿
Daha fazla ısı kaybını engelle Isıtma işlemine başla › Şuur açıksa
sıcak sıvılar içirilmesi
› Pasif harici ısıtma › Aktif harici ısıtma › Aktif dahili ısıtma
Hipotermi
⦿
⦿
⦿
Isıtma Yöntemleri Pasif ısıtma ➢Battaniye, sıcak ortam Aktif dış ısıtma ➢Isıtma cihazları, ısıtılmış aletler
Aktif iç ısıtma ➢42° C – 46° C’ye ısıtılmış nemlendirilmiş
oksijen, ekstrakorporeal membran oksijenatörleri, peritoneal lavaj, 42° C – 46° C’ye ısıtılmış SF’in IV kullanımı ve özofagial ısıtma tüpleri
Tedavi
Hipotermi Isıtma İlkeleri
⦿ Sağlıklı olan hafif veya orta dereceli hipotermik hastalar genellikle pasif yöntemlerle kendiliğinden ısınır
⦿ Aktif ısıtma yöntemlerinin kullanımı
› Yaklaşık 1°C / saat - spontan ısınma yetersiz
› Daha önceki tıbbi hastalıklar gibi altta yatan nedenler
Tedavi ⦿
⦿⦿
⦿
Hastayı yatırın › Ayakta durmak sistemik ve beyin dolaşımını güçleştirir Aşırı hırpalayıcı hareket ve aktivitelerden kaçının Kazazede(hasta)ye CPR, entubasyon, BVM ventilasyon, damar yolu açarken olabildiğince özenli olun Epinefrin ve diğer vazokonstrüktörlerden , +inotroplardan kaçınılmalı,mayi replasmanı ve yeniden ısıtmaya rağmen 60 mm Hg üzerine çıkarılmayan sistolik basınçta dopamin düşük dozda (2-5µg/min)verilebilir.
⦿ Vazokonstrikte KVS de Dopamin enfüzyonunu kolaylaştırmak için düşük doz Nitrogliserin önerenler de var
Hipotermi ⦿
⦿⦿
⦿⦿
⦿
TYD Nabız değerlendirmesi için 30 – 45 saniye harcanmalı Ilık, nemlendirilmiş oksijen ile ventilasyon Hasta ısıtılmadan TYD sonlandırılmamalı Pasif ısıtma(battaniye,sıcak oda) yöntemleri başlatılmalı. Aktif dış ısıtmada elektrikli battaniye,ısıtılmış IV mayiler,sıcak hava üfleyiciler kullanılabilir. Ringer Laktat verilmekten kaçınılmalı,soğuk karaciğer laktatı yeterince metabolize edemez IV mayiler 40-42°C de ısıtılarak verilmeli(Istıcı yoksa mikrodalgada 1 lt SF plastik mayi torbası 2 dk max da ısıtılılır )IV Verilmeden önce iyice çalkalanmalı.
⦿ VT/ VF’de 1.şoka cevap yoksa, sonraki şoklar ertelenmeli, CPR’a başlanmalı ve tekrarlanan şoklar öncesi vücut ısısı 30-32°C’ye yükseltilmelidir
Hipotermi
⦿⦿
⦿
⦿
İKYD Girişimler kibar yapılmalı ama; Kalp soğukta taş gibi dir,CPR da daha fazla kompresyon gerekebilir! Aktif iç ısıtma çalışmaları primer yaklaşım(periton lavajı,özefageal ısıtıcılar,kardiyopulmoner bypass,ekstrakorporal dolaşım) (Hipotermik kalp kardiyovasküler ilaçlara, pacemaker uyarılarına ve şoka cevapsız olabilir) İlaç metabolizması yavaşlamıştır. IV ilaçlar <30°C verilmemeli. Eğer > 30°C ise İV ilaçlar doz araları uzatılarak uygulanmalı
⦿ İlk defibrilasyon girişimine ve ilk ilaç tedavisine yanıt yoksa daha sonraki defibrilasyon girişimleri ve ek ilaç bolusları vücut iç ısısı 30°C’nin üzerine çıkana dek ertelenmeli
Hipotermi ⦿ Amiadaron uzamış QT nedeni ile Torsades de
pointes e neden olabilir. ⦿ Transvenöz pacing tehlikeli.Eksternal non
invasive pacing denenmeli ⦿ Yeniden ısıtmada başarısız olunursa
adrenokortikal yetmezlik değerlendirilmeli ve gereğinde 100 mg IV Hidrokortizon verilmelidir.
⦿ Hipotiroidi varsa Tyroxin verilebilir. ⦿ Hipotermi,rabdomyolizis benzeri nedenlere
bağlı hiper kaleminin, özellikle kardiak toksisitesini arttırır!
Hipotermi
⦿
⦿
⦿
Aktif İç Isıtma
42° C – 46° C’ ye ısıtılmıs nemlendirilmis oksijen
40-42° C’ye ısıtılmış (SF içinde % 5 DX) IV sıvının 150 – 200 mL / saat hızında santral olarak infüzyonu (hızlı yapılmamalı-myokardial termal gradient oluşturur!)
43° C’ye ısıtılmış potasyum içermeyen 2 L sıvı ile peritoneal lavaj
Parsiyel bypass ile ekstrakorporeal kan ısıtılması ⦿
⦿Özofagial ısıtma tüplerinin kullanımı
⦿ Isıtılmış SF ile göğüs tüpü yoluyla bilateral plevral lavaj
“After-drop” Fenomeni
Vücut ısısında düşme ve asidoz ciddi aritmilere yol açar.
Soğuk asidotik kan ,vücut ısısını düşürür
Dilate damarlardan ,iç organlara laktik asitten zengin soğuk kan ulaşır
Periferik vazodilatasyon (BP düşer)oluşur
Başlangıçtaki aktif harici ısıtma nedeniyle
Hipotermi
Dikkat ⦿ Omurga stabilizasyonu ⦿ Eşlik eden yaralanmalar eş zamanlı
olarak tedavi edilmeli
⦿ Steroidler, barbitüratlar veya antibiyotiklerin rutin uygulaması yararsız
Hipotermi
Resüsitasyonu Sonlandırma ⦿ Sahada
› Kesin ölümcül yaraları olanlar › Ağız ve burunu buz ile kaplanmış olanlar › Göğüs kompresyonu yapılmasına engel yarası
olanlar
⦿ Hastanede › Hekim klinik yargısı ile karar vermelidir
Hipotermi – Boğulmada
Kazara Hipotermi
⦿ Alkol intox larında ve yaşlılarda soğuk algısı zayıfladığından soğuk ortama uyumsuz bir davranış olan “paradoksik soyunma”gözlenebilir.
⦿ Bazen bu tür hastalar yanlışlıkla cinsel istismar kurbanı olarak değerlendirilebilir
Kanı vücut dışında ısıtma seçenekleri
ASLA UYUMAYACAKSIN..TEŞEKKÜRLER