KONSPEKT WYKŁADÓW Z PRZEDMIOTUhome.agh.edu.pl/~nawstan/wykwop/wykwop1.pdfTunele kolejowe Tunele...
Transcript of KONSPEKT WYKŁADÓW Z PRZEDMIOTUhome.agh.edu.pl/~nawstan/wykwop/wykwop1.pdfTunele kolejowe Tunele...
Akademia Górniczo – Hutnicza Kraków 2009r.
im. Stanisława Staszica
w Krakowie
Wydział Górnictwa i Geoinżynierii
Katedra Górnictwa Podziemnego
KONSPEKT WYKŁADÓW Z PRZEDMIOTU
WENTYLACJA WYBRANYCH OBIEKTÓW
PODZIEMNYCH
OPRACOWAŁ DR HAB.INŻ. STANISŁAW NAWRAT –
PROF.AGH
WYKŁAD 1/WOP
Z PRZEDMIOTU WENTYLACJA WYBRANYCH OBIEKTÓW
PODZIEMNYCH
TEMAT: Wprowadzenie, cel i zakres przedmiotu, literatura, obiekty
podziemne, wymagania prawne (3h).
1.ZAKRES PRZEDMIOTU
Opracował: dr hab. inż. Stanisław Nawrat, prof.AGH
Kierunek Inżynieria Środowiska
Specjalność Wentylacja i Klimatyzacja Przemysłowa
Przedmiot Wentylacja wybranych obiektów podziemnych
Semestr IX
Rodzaj
zajęć
W Ć L P
Ilość
godz./tydz.
3 1 1 1
WYKŁADY
1.Wprowadzenie, cel i zakres przedmiotu, literatura, obiekty podziemne, wymagania
prawne (3h).
2.Wentylacja tuneli w fazie ich budowy: zagrożenie gazami toksycznymi i pożarowymi,
zagrożenie klimatyczne, obliczanie koniecznego wydatku strumienia powietrza, dobór
urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, prewencja przeciwpożarowa i
przeciwwybuchowa (3h).
3.Wentylacja tuneli w fazie ich eksploatacji: zagrożenie gazami toksycznymi i
pożarowymi, zagrożenie klimatyczne, obliczanie koniecznego wydatku strumienia
powietrza, dobór urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, prewencja
przeciwpożarowa i przeciwwybuchowa (3h).
4.Wentylacja tuneli komunikacyjnych: systemy wentylacji, zagrożenie klimatyczne,
rozprowadzenie powietrza, dobór urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
prewencja przeciwpożarowa i przeciwwybuchowa (6h).
5. Pożary w tunelach komunikacyjnych: drogi ucieczkowe, wentylacja, gaszenie
pożarów, akcje przeciwpożarowe, systemy bezpieczeństwa (6h).
6. Wentylacja i środki bezpieczeństwa przeciwpożarowego w wybranych tunelach
komunikacyjnych (6h).
7. Metody opanowania zagrożenia temperaturowego i zanieczyszczeń powietrza w
obiektach podziemnych: wymagania prawne, źródła emisji ciepła, bilans cieplny,
prewencja wentylacyjna i za pomocą urządzeń chłodniczych, zanieczyszczenia stałe i
gazowe, oczyszczanie powietrza (6h).
8.Wentylacja podziemnych obiektów komunikacji zbiorowej: zagrożenie gazami
toksycznymi i pożarowymi, zagrożenie klimatyczne, obliczanie koniecznego wydatku
strumienia powietrza, dobór urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, prewencja
przeciwpożarowa i przeciwwybuchowa, systemy bezpieczeństwa (6h).
9.Wentylacja i środki bezpieczeństwa w wybranych metrach (3h).
10. Wentylacja tuneli technologicznych ( kablowych, wodnych, kanalizacyjnych itp.) i
innych obiektów podziemnych ( piwnice, magazyny, schrony, garaże): zagrożenie
gazami toksycznymi i pożarowymi, zagrożenie klimatyczne, obliczanie koniecznego
wydatku strumienia powietrza, dobór urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
prewencja przeciwpożarowa i przeciwwybuchowa, systemy bezpieczeństwa (3h).
ĆWICZENIA
1. Obliczanie koniecznego wydatku powietrza dla opanowania zagrożenia emisjami
zanieczyszczeń stałych i gazowych tunelach komunikacyjnych (3h).
2. Obliczanie koniecznego wydatku powietrza dla zapewnienia prawidłowych
warunków klimatycznych w tunelach komunikacyjnych (3h).
3. Wyznaczanie depresji naturalnej i mechanicznej dla tuneli komunikacyjnych,
obliczanie rozpływu powietrza w tunelach, dobór urządzeń wentylacyjnych (3h).
4. Obliczenia symulacyjne rozpływu powietrza i dymów w przypadku pożaru w tunelu
komunikacyjnym, wyznaczanie dróg ucieczkowych (3h).
5. Obliczenia wentylacji dla tuneli technologicznych ( kablowych, wodnych,
kanalizacyjnych itp.) i innych obiektów podziemnych ( piwnice, magazyny, schrony,
garaże)obiektów podziemnych ( piwnice, magazyny, schrony, garaże) (3h).
PROJEKTY
Projekt koncepcyjny wentylacji tunelu komunikacyjnego dla podanych założeń
lokalizacyjnych, funkcjonalnych, obciążenia komunikacyjnego ujmujący w
szczególności:
1) wyznaczenie emisji zanieczyszczeń stałych i gazowych oraz ciepła,
2) obliczenie koniecznego wydatku powietrza dla opanowania zagrożeń,
3) dobór urządzeń wentylacyjnych,
4) dobór systemu wentylacji,
5) obliczenie rozpływu powietrza w tunelu dla warunków normalnej eksploatacji i
w przypadku wystąpienia pożaru,
6) dobór urządzeń klimatyzacyjnych,
7) dobór urządzeń oczyszczania powietrza z zanieczyszczeń stałych i gazowych
8) określenie systemów bezpieczeństwa na wypadek pożaru(15).
LABORATORIUM
1. Wyznaczenie natężenia oraz profilu prędkości przepływu powietrza.
(2 h)
2. Wyznaczenie charakterystyki wentylatora pracującego w układzie rewersyjnym.
(2 h)
3. Wyznaczanie charakterystyki wentylatora z zastosowaniem regulacji obejściowej
(2 h)
4. Określanie oporów dla przepustnic zamontowanych w kanale wentylacyjnym
(2 h)
5. Zajęcia terenowe w Kopalni Soli „Wieliczka” Zapoznanie się ze sposobami
wentylacji Kopalni Soli Wieliczka.
6. Przeprowadzenie pomiarów wentylacyjnych w wybranych punktach kopalni.
(5 h)
7. Zajęcia zaliczeniowe
(2 h)
LITERATURA
Przedmiotowa tematyka ujęta jest w bardzo szerokiej bibliografii w szczególnie w
publikacjach dotyczących:
I .mechaniki płynów :
1) Zdzisław Orzechowski, Jerzy Prywer, Roman Zarzycki: Mechanika płynów
w inżynierii środowiska; Wydawnictwa Naukowo – Techniczne, 2001r.
2) K. Krygier, T.Klinke, Jerzy Sewerynie: Ogrzewnictwo, wentylacja i
klimatyzacja; Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A.1991r.
3) Recknagel, Sprenger, Honman, Schrank: Poradnik – Ogrzewanie +
klimatyzacja; 94/95.
4) Hans – Jurgen Ulririch: Technika chłodnicza; IPPU MASTA sp.z o/o,
1999r.
5) Kazimierz M. Gutkowski: Chłodnictwo i klimatyzacja; Wydawnictwa
Naukowo – Techniczne, 2003r.
II .wentylacji tuneli:
1) Bartoszewski J., Lessaer S.: Tunele i przejścia podziemne w miastach
Wydawnictwo Komunikacji i Łączności Warszawa 1970;
2) Bettelini M., Brandt R., Riess I.: Progress in Tunnel Ventilation - The Mont-
Blanc Tunel World Tunnel Congress AITES-ITA HBIHAERTER LTD,
Zurich 2001;
3) Bickel J., Kuesel T., King E.: Tunnel Engineering Handbook. Chapman &
Hall, 1996;
4) Brux G.: Sicherheitssysteme für den Tunnel unter dem Ärmelkanal Tunnel
1994,
5) Damien T.: The use of flow visualizations and numerical simulations in the
study of back flow development in tunnel fires 2001;
6) De Souza Aplication of tunnel ventilation concepts to mine ventilation
design Mine Ventilation. Swet & Zeitlinger, Lisse ISBN 9058093875
I.J.Duckworth & D.G. Newnan 2002;
7) Dyrektywa Komisji Europejskiej ds. Transportu, dotycząca bezpieczeństwa
w tunelach komunikacyjnych z dn. 30 grudzień 2002 Annex I, II, III;
8) Elliot I., Howard A.: Podmorskie budownictwo tunelowe – jaka przyszłość?
Kwartalnik naukowo-techniczny, Budownictwo Tunelowe, 1997;
9) Haack A.: Current safety issues in traffic tunnels Tunneling and
Underground Space Technology, 2002;
10) Halbach G., Rhyn H.: Sichtweitemessung in Straßentunneln ,Tunnel, 1995;
11) HBI: Reference list of road-tunnel ventilation system (extract) ,2001;
12) http://europa.eu.int/;
13) http://haivan.cup.com/07_gallery/CG/pages/ventilation.htm;
14) http://home.no.net/lotsberg/;
15) http://www.adac.de/;
16) http://www.atmb.net/cdrom/html/prevent.htm;
17) http://www.romankoch.ch/cgi-bin/gds.asp?aktion=liste&liste=tunnel;
18) TA Open Session Fire and Life Safety 2000;
19) Kirkland C.: The fire in the Channel Tunnel Halcrow Consulting Engineers;
20) Kosno B.: Drogi w głąb ziemi Focus nr 11(62), 2000;
21) Napieraj S.: Zasady przewietrzana, klimatyzacji i bezpiecznej eksploatacji
podziemnych tuneli komunikacyjnych Praca Dyplomowa 2002 - nie
publikowana;
22) Nawrat S., Ligęza I.: Niektóre problemy bezpieczeństwa w tunelach
komunikacyjnych w aspekcie możliwości wykorzystania doświadczeń z
górnictwa podziemnego Materiały XXV Zimowej Szkoły Górotworu
Kraków 2002;
23) ADAC – Test tuneli 2003 2004;
24) Tunele komunikacyjne : stan i perspektywy — Transportation tunnels :
a condition and prospects / Stanisław NAWRAT, Sebastian NAPIERAJ //
Budownictwo Górnicze i Tunelowe. — 2004 R. 10 nr 4 s. 22–28. — Bibliogr.
s. 28, Streszcz
25) Wentylacja i bezpieczeństwo w tunelach komunikacyjnych — [Ventilation and
safety in communication tunnels] / Stanisław NAWRAT, Sebastian
NAPIERAJ. — Kraków : Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-
Dydaktyczne AGH, 2005. — 106, [1] s. — (Wydawnictwa Naukowe /
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie ;
KU 0171).
26) Wentylacja tuneli komunikacyjnych — Ventilation of transportation tunnels
/ Stanisław NAWRAT, Sebastian NAPIERAJ // Budownictwo Górnicze
i Tunelowe. — 2005 R. 11 nr 1 s. 21–29. — Bibliogr. s. 29, Summ., Streszcz.,
III .wentylacji kopalń:
1) Pawiński J., Roszkowski J., Strzemiński J.,: Przewietrzanie kopalń, Katowice
„Śląsk”, 1972;
2) Piechota S.: Podstawy Górnictwa kopalin stałych Wydawnictwa AGH
Skrypty uczelniane 1460 Kraków 1996;
3) Praca zbiorowa, : Poradnik Górnika. Katowice „Śląsk” 1959;
4) Praca zbiorowa, : Poradnik Górnika. Katowice „Śląsk” 1972;
5) Praca zbiorowa,: Wielka Encyklopedia Multimedialna WIEM 2004;
1. Budownictwo tunelowe
W polskim prawie przez tunel - rozumie się budowlę przeznaczoną do
przeprowadzenia drogi, samodzielnego ciągu pieszego lub pieszo-
rowerowego, szlaku wędrówek zwierząt dziko żyjących lub innego rodzaju
komunikacji gospodarczej przez lub pod przeszkodą terenową, a w
szczególności: tunel, przejście podziemne [31].
Biorąc za kryterium funkcjonalność, tunele można podzielić na:
komunikacyjne ( drogowe, kolejowe, metra ),
specjalne ( akwedukty, kanalizacyjne, ewakuacyjne, schrony
wojskowe itp.)
Rys. 1.1. Udziały tuneli kolejowych i samochodowych o długości powyżej
2000 m [18]
Rozwój budownictwa podziemnego - tunelowego nastąpił głównie w
krajach, w których warunki naturalne, powierzchnia obszarów możliwych
do zagospodarowania, warunki klimatyczne i urbanizacja kraju, wymusiły
stosowanie tego typu rozwiązań. Niewątpliwie od kilku lat grupa krajów:
Austria, Norwegia, Szwajcaria, Japonia, Niemcy, Francja, Włochy wykazuje
nadzwyczajną aktywność w tej dziedzinie. Szacuje się, że całkowita długość
czynnych tuneli komunikacyjnych w Europie [10] wynosi ponad 15 000
km. Udziały tuneli samochodowych i kolejowych są prawie równe (rys.
1.1.), przy czym w ostatnich latach nastąpił dynamiczny wzrost udziału
tuneli samochodowych
Z rys.1.2. wynika, że najwięcej jest tuneli o długościach od 500 do 1000 m,
które w sposób znakomity ułatwiają komunikację, natomiast mniej jest
tuneli bardzo długich, których budowa wymaga dużych nakładów
inwestycyjnych a rentowność ich jest zazwyczaj niska.
Rys. 1.2. Ilości tuneli i ich długości [15]
Tunele budowano już w starożytności i tak między innymi około 700 lat
p.n.e. został wykonany tunel akweduktowy w Judei pod Jerozolimą
doprowadzający do miasta wodę, a 500 lat p.n.e. zbudowano w pobliżu
Aten tunel o długości 1280 m [7].
W czasach nowożytnych w 76r. został zbudowany tunel drogowy
Galeria del Furlo we Włoszech o długości 38 m
Dynamiczny rozwój budownictwa tunelowego nastąpił jednak dopiero w
XIX i XX wieku i został wymuszony potrzebami technicznymi kolejnictwa,
a także wskutek opracowania nowych technologii górniczych (zastosowano
kombajny tarczowe) (tabela 1.1.).
W 1826r. został zbudowany pierwszy tunel kolejowy Wapping w Wielkiej
Brytanii o długości 2030m.
W Polsce do ważniejszych tuneli należy tunel kolejowy na Śląsku
Wałbrzych Główny – Jedlina Górna o długości 1601 m zbudowany jeszcze
w XIX wieku., oraz tunel drogowy Zagłębienie Wisłostrady w Warszawie o
długości ok. 800m zbudowany w ostatnich latach.
Cywilizacyjne oraz gospodarcze wymagania w zakresie budowy, oraz
eksploatacji tuneli doprowadziły do rozwoju, oraz wyodrębnienia się nowej
działalności górniczej powiązanej ściśle z budownictwem obejmującej
projektowanie, budowę i bezpieczną eksploatację podziemnych tuneli.
Tabela 1.1 Najdłuższe tunele zbudowane w latach 1750 – 1900 [10]
Nazwa
tunelu Kraj
Rok rozpoczęcia
budowy
Długość
[m]
Noirieu Francja 1822 12000
Rigueval Francja 1803 5675
Mauvage Francja 1840 4800
Blaisy Francja 1846 4095
Sapperton Wielka Brytania 1783 3830
Thames&Medwey
Wielka Brytania 1822 3620
Soussey Francja 1826 3521
Poully Francja 1842 3330
Bliscworth Wielka Brytania 1798 2820
Rollebois Francja 1841 2642 Harecastle
II Wielka
Brytania 1825 2630
Harecastle I Wielka Brytania 1770 2600
Hauenstein Szwajcaria 1853 2496 Arschweille
r I Francja 1839 2250
Kilsby Wielka Brytania 1834 2204
Wapping Wielka Brytania 1826 2030
Roule Francja 1841 1720
Terre Norie Francja 1826 1500
Semmering Austria 1849 1430
Lioran Francja 1839 1386
Tunele kolejowe
Tunele kolejowe w dalszym ciągu odgrywają bardzo ważną rolę
komunikacyjną, ich charakterystykę przedstawia tabela 1.2.
Tabela 1.2 Najdłuższe tunele kolejowe na świecie (projektowane, budowane,
eksploatowane) [15]
Państwo Nazwa tunelu Długość
[m] Rok otwarcia
Szwajcaria Gotthard AlpTransit 57 072 m 2014
Austria - Włochy Basis Brenner 55 000 m PRJ
Japonia Sei-kan 53 850 m 1988
France - Włochy Basis Mont d'Ambin 52 110 m 2015
Wlk. Brytania-France Chunnel (Eurotunnel) 50 450 m 1994
Szwajcaria Lötschberg 34 600 m 2007
Austria Koralm 32 800 m 2010
Hiszpania Guadarrama 28 377 m PRJ
Japonia Hakkouda 26 455 m BD
Japonia Iwate 25 810 m BD
Japonia Iiyama 22 221 m BD
Japonia Daishimizu 22 221 m 1982
Włochy-Szwajcaria Simplon-II 19 824 m 1922
Włochy-Szwajcaria Simplon-I 19 803 m 1906
Szwajcaria Zimmerberg-Base 19 700 m 2013
Austria Semmering basis 19 200 m BD
Szwajcaria Vereina 19 058 m 1999
Japonia Shinkanmon 18 713 m 1975
Włochy Vaglia 18 561 m 2006
Włochy Appennino 18 507 m 1934
Oznaczenie:
PRJ – projektowany
BD – brak danych
Tunele drogowe
Wraz z rozwojem technologicznym, oraz zmianą formy transportu z
szynowego na drogowy coraz większa rolę pełnią tunele przystosowane do
ruchu samochodowego. Najdłuższe tunele samochodowe przedstawia
tabela 1.3.
Tabela 1.3 Najdłuższe tunele samochodowe na świecie (budowane, eksploatowane)
[15]
Lp. Kraj Tunel Długość
[m] Rok otwarcia
1 Norwegia Laerdal 24510 2000
2 Chiny Zhongnanshan 18040 2009
3 Szwajcaria Św. Gottard 16918 1980
4 Austria Arlberg 13972 1978
5 Chiny (Tajwan) Hsuehshan 12900 2005
6 Francja-Włochy Fréjus 12895 1980
7 Francja-Włochy Mont-Blanc 11611 1965
8 Norwegia Gudvanga 11428 1991
9 Norwegia Folgefonn 11150 2001
10 Japonia Kan-etsu 11055 1991
11 Japonia Kan-etsu 10926 1985
12 Japonia Hida 10750 2010
13 Włochy Gran Sasso d'Italia 10176 1984
14 Włochy Gran Sasso d'Italia 10173 1995
15 Francja Le tunnel Est 10000 2006
Tunele komunikacyjne w polsce
W Polsce występują bardzo duże opóźnienia w zakresie rozwoju sieci komunikacyjnej zarówno drogowej jak i kolejowej. Potwierdza ten stan zbudowanie tylko około 25 tuneli (16 na Śląsku) głównie kolejowych i to głównie na przełomie XIX I XX wieku– tabela 4.
Po II Wojnie Światowej następuje dynamiczny rozwój budownictwa tunelowego na świecie z powodu potrzeb komunikacyjnych, jak i militarnych. Jednakże w Polsce nie docenia się znaczenia i potrzeb w zakresie budownictwa tunelowego, pomimo istnienia własnego znaczącego potencjału naukowego, projektowego i wykonawczego. Trudno uznać za duże polskie osiągnięcie zbudowanie jedynego tunelu drogowego dłuższego od 500 m - stanowiącego element Wisłostrady w Warszawie.
Tabela 1.4 Tunele w Polsce [13]
L.p. Tunel Długość
[m]
Rok
otwarcia
1 Wałbrzych Główny – Jedlina
Górna 1601 1880
2 Bartnica – Świerki Dolne 1168 1880
3 Kamienna Góra - Kowar 1025 1905
4 Duszniki - Kulin 577 1905
5 Łupków 416 BD
6 Jedlina Górna - Głuszyca 378 1880
7 Bardo 364 1874
8 Długopole Zdrój – Długopole
Dolne 360 1875
9 Nielestno - Wleń 320 1909
10 Kuźnice Świdnickie –
Wałbrzych Główny 309 1866
11 Wojanów-Trzcińsko 295 1865
12 Kuźnice Świdnickie -
Mieroszowa 262 1873
13 Góra Czyżyk 187 1907
L.p. Tunel Długość
[m]
Rok
otwarcia
14 Pilchowice Nielestno 154 1909
15 Górzyniec – Szklarska Poręba 145 BD
16 Kulin - Lewin 80 1905
17 Tunel BD BD
18 Grybów BD BD
19 Żegiestów BD BD
20 Uherce BD BD
21 Szklary BD BD
22 Bielsko Biała BD BD
23 Strzyżów BD BD
24 Cementownia Odra w Opolu BD BD
25 Zabrze PTWiGK BD BD
BD – brak danych
Koncepcje budowy tuneli
W związku potrzebami zwiększania intensywności komunikacji i dążeniem
do skrócenia czasu transportu w wielu państwach prowadzone są
inwestycje komunikacyjne o znaczeniu lokalnym, krajowym i
międzynarodowym. Podejmowane są nawet prace koncepcyjne zmierzające
do opracowania nowych projektów budowy tuneli nawet
międzykontynentalnych.
Tunel pod cieśniną Beringa
Opracowano koncepcyjny projekt budowy tunelu pod Cieśniną Beringa [9],
który można by uznać jako ”science fiction”, jednakże podobnie było z
Eurotunelem, który po wielu latach dyskusji został jednak zbudowany.
Byłoby to połączenie tunelowe (rys 1.3. i rys 1.4.) o długości około 70 km,
między Półwyspem Seward (USA) a Półwyspem Czukockim (Rosja).
Trasa tunelu przebiegałaby przez położone w połowie cieśniny wyspy
Diomede; w ten sposób długość poszczególnych odcinków tunelu byłaby
krótsza. Głębokość wody w cieśninie wynosi około 30 m a tunel byłby
wydrążony w skałach granitowych. Trudności przy wykonaniu tego tunelu
mogą sprawiać warunki klimatyczne tego regionu. Dla efektownego
wykorzystania takiego połączenia niezbędne byłoby wykonanie około 7000
km dróg dojazdowych i linii kolejowych, które wpływają decydująco na
rentowność tego projektu. Połączenie takie byłoby bezprecedensowe jako
połączenie Ameryki i Azji oraz znacznie uprościłoby handel pomiędzy
kontynentami.
Rys. 1.3. Szkic sytuacyjny lokalizacji tunelu [1] pod cieśniną Beringa
Rys. 1.4. Przekrój podłużny projektowanego tunelu pod cieśniną Beringa
Tunel pod cieśniną Gibraltarską
Prace projektowo - badawcze nad budową tunelu pod cieśniną
Gibraltarską łączącą Ocean Atlantycki z Morzem Śródziemskim są
prowadzone od wielu lat. Tunel o długości 54 km połączy hiszpańską
Punta Malabata z marokańskim Tanger i będzie przebiegał w najgłębszym
miejscu około 100m poniżej wód Cieśniny Gibraltarskiej. Tunel na wzór
Eurotunelu będzie składać się z dwóch osobnych tuneli kolejowych, oraz
tunelu technicznego umieszczonego pośrodku. Problemem jest słabo
rozwinięta sieć kolejowa na kontynencie afrykańskim. Połączenie takie
byłoby bezprecedensowe jako połączenie Afryki i Europy, a także
ułatwiłoby handel między kontynentami.
Rozwój sieci tunelI w Europie
W ramach Unii Europejskiej podejmowane są prace projektowe i
inwestycyjne zmierzające do stworzenia ogólnoeuropejskiego,
nowoczesnego systemu komunikacyjnego uwzględniającego wymagania w
zakresie wzrostu natężenia ruchu kolejowego i samochodowego a także
zapewnienia użytkowania ekologicznych środków transportowych.
Generalna polityka komunikacyjna UE zmierza do rozwoju korytarzy
multimodalnych, dających priorytet przewozom towarowym i szybkiej
sieci dla przewozów pasażerskich – system ten nazwany Trans European
Network (TEN). Realizacja tych zadań wymaga także modernizacji
istniejących tuneli komunikacyjnych.
Kilka ważnych połączeń transgranicznych drogowych lub kolejowych, w
fazie projektu lub budowy, zawiera ważne odcinki tuneli, osiągających
czasami 50 km. Wśród projektów, które są w fazie przygotowania i
budowy można wymienić:
Alp Transit Gotthard
tunel Brenner,
tunel szybkiej kolei Bolonia – Florencja.
Budowa tunelu kolejowego AlpTransit- Gotthard
W Szwajcarii jest budowany tunel kolejowy AlpTransit- Gotthard mający
usprawnić transport towarów oraz podróżnych przez Alpy [14]. Budowany
według najnowszych standardów w zakresie budownictwa, tunel będzie
składał się z:
- dwóch niezależnych rur o długości 57 km każda i o średnicach 8.8m i
9.55m, (odstęp między rurami ok.40m),
- 180 przecznic łączących - awaryjnych,
Przewiduje się, że tunel zostanie oddany do użytku w 2014r.
Dla skrócenia czasu drążenia, oraz wyeliminowania pojawiających się
problemów transportowo - wentylacyjnych, występujących przy tak
długich wyrobiskach, tunel jest drążony z siedmiu przodków jednocześnie.
Rys 1.5. i rys 1.6. przedstawiają planowaną trasę przebiegu tunelu i
rozwiązania konstrukcyjne.
Rys. 1.5. Trasa tunelu AlpTransit- Gotthard w budowie [14]
Rys. 1.6. Schemat systemu tunelu AlpTransit- Gotthard [14]
Szybka kolej w Szwajcarii
W Szwajcarii rozpoczęto budowę nowoczesnego systemu komunikacji „Swissmetro", którego projekt zakłada budowę sieci tuneli podziemnych łączących najważniejsze krajowe miasta i uruchomienie w nich kolei z pociągami magnetycznymi poruszającymi się z prędkościami do 500 km/h [12].
Projekt tunelu w Warszawie
Projekt trasy drogowej w Warszawie przewiduje budowę tunelu,
składającego się z dwóch niezależnych kanałów, w których zostaną
umieszczone jezdnie z czterema pasami ruchu w jednym kierunku każda
(rys. 1.7 i rys. 1.8.) [15].
Tunel będzie płytki, głębiej zejdzie jedynie aby ominąć tunele metra.
Przewiduje się że powietrze w tunelu będzie oczyszczane z zanieczyszczeń
gazowych i pyłowych.
Rys. 1.7. Przekrój podłużny przez tunel w Warszawie – Ursynowie [15]
Rys. 1.8. Przekrój poprzeczny przez tunel w Warszawie – Ursynowie [15]
Projekt tunelu w Krakowie
W celu ułatwienia komunikacji w mieście, podjęto działania związane z
budową Trasy Zwierzynieckiej. Prowadzone są prace koncepcyjno-
projektowe nad możliwością i opłacalnością budowy tunelu drogowego w
ciągu Trasy (rys. 1.9) [16].
Założono, że tunel o długości 2420 m będzie przebiegał pod rzeką Rudawa
i wzgórzem Sowiniec („głębokie" posadowienie tunelu). Takie
umiejscowienie tunelu, pomimo niewątpliwych zalet, wpłynie m.in. na
bardzo duże koszty budowy obiektu pod rzeką.
W związku z tym, poddano analizie także wariant „płytkiego"
posadowienia tunelu o długości 1835 m.
Rys. 1.9. Przekrój podłużny tunelu - Trasa Zwierzyniecka (warianty:
„płytki” i „głęboki”) [16]