Jaargang 17 | Nummer 2 | Juli 2019Uitgave van gemeente Neder-Betuwe

Koningspaar bezoektTree Centre Opheusden

En verder onder meer in dit nummer:’Een schatkist met toekomstwaarde’ gepresenteerd pag 2

Veerhaven Ochten pag 6

pag 8 t/m 19

Hans Keuken: “Dit inspiratieboek is het resultaat van een unieke samenwerking met inwoners. Mijn dank gaat uit naar diegenen die enthousiast meewerkten aan het vullen van onze schatkist, dank voor de vele enthousiaste reacties. Aan u is gevraagd: Waar bent u trots op? Wat moet in de Schatkist van Neder-Betuwe? Waar ziet u kansen? Het leverde verhalen en foto’s op, kaarten en historische documenten én vele benoemde kansen voor de toekomst. Het helpt ons bij het maken van toekomstige keuzes voor Neder-Betuwe, onder meer bij het geven van invulling aan de Omgevingsvisie.” Speciale dank gaat uit naar onze projectlei-der Marion Hendriks. Dankzij de inzet en het

enthousiasme van Marion is onze geschiedenis door dit project verrijkt, onze identiteit weer eens stevig benoemd. Een goed fundament om op verder te bouwen. De schatkist, dit project, helpt ons als we samen nieuwe geschiedenis gaan schrijven met de volgende generaties.

Frank Bolder en Ferdinand van Hemmen, de au-teurs van dit boek ‘Een schatkist met toekomst-waarde’ hebben - in afstemming met Marion Hendriks - de ontstaansgeschiedenis, de ideeën van inwoners en de kansen voor de toekomst van Neder-Betuwe prachtig beschreven en in beeld gebracht.

Wij stelden onze projectleider Marion Hendriks enkele vragen over de waarde van de Schatkist voor de toekomst van Neder-Betuwe, haar ervaringen met het project en haar toekomstige persoonlijke uitdagingen nadat Marion dit suc-cesvolle project definitief heeft afgerond.

2 Een schatkist mettoekomstwaarde

Het erfgoed van Neder-Betuwe, bouwsteen voor de toekomst van onze leefomgeving

Wethouder Hans Keuken presenteerde op 25 juni tijdens de slotbijeenkomst ‘de Schatkist van Neder-Betuwe’ in het gemeentehuis met trots het prachtig geïllustreerde boek ‘Een schatkist met toekomstwaarde’.

“Het draait hier omhet verhaal waarmee

mensen hun rijke verleden willen

verbinden met hun uitdagende toekomst”

3

Wat was de drijfveer voor dit project? “We wilden dit project graag starten om drie re de - nen. Op de eerste plaats de ontstaansgeschiede-nis van Neder-Betuwe en de belangrijke rol en po-sitie die dit gebied heeft gehad in de ver dediging van ons land, in beeld laten brengen. Vervolgens deze kennis delen met de inwoners en hen vragen waar ze trots op zijn en wat zij van waarde vinden om door te geven aan toekomstige generaties. Tot slot vinden we het van belang om vanuit onze identiteit, het DNA van ons gebied en onze leef-omgeving, keuzes te maken voor de toekomst.”

Hoe heb je het project ervaren, en hoe hebben inwoners gereageerd op dit initiatief?“De schatkist van Neder-Betuwe was vanaf het begin een project waar ik in geloofde en waar ik energie in wilde stoppen. Het enthousiasme van de inwoners, al tijdens de eerste bijeenkomst in 2018, was overweldigend en ook de inbreng van inwoners en experts bij het tot stand komen van het inspiratieboek was hartverwarmend. Ik ben de gemeente Neder-Betuwe dankbaar voor alle ruimte die ik heb gekregen om dit project te initiëren en af te ronden met een mooi inspira-tieboek en de gemeente achter te laten met een goed gevulde schatkist voor Neder-Betuwe.”

Marion Hendriks in haar wijngaard

Scholtus kersen Kesteren

De Spees Opheusden

4

Met de opbrengst van de schatkist, van dit project, wordt naast een veranderende toe-komst voor onze Neder-Betuwse leefomge- ving - via de Omgevingsvisie -, ook een nieuwe fase ingeluid voor jou persoonlijk? Liggen er nieuwe uitdagingen voor jou persoonlijk? “Zeker liggen er nieuwe uitdagingen. Ik ben en blijf trots op onze regio en op de rijke en bijzondere geschiedenis van het Rivierenland. Ik ga dan ook zeker niet stil zitten. Ik stop met mijn werk bij de gemeente Neder-Betuwe om nog meer tijd te kunnen besteden aan alle werkzaamheden in onze wijngaard De Kruithof in Ophemert in de gemeente West Betuwe. Het organiseren van nog meer leuke ontvang-sten en mooie ontmoetingen in onze wijngaard.

Nog meer bezoekers kennis laten maken met onze kwaliteitswijnen van Nederlandse bodem en andere mooie streekproducten uit de Betu-we. Ik blijf mij inzetten voor het promoten en het uitdragen van deze prachtige regio. Een ac-tieve rol in een op te zetten Platform Recreatie & Toerisme in West Betuwe zie ik als een mooie nieuwe uitdaging. ”

Wat zou je mee willen geven aan Neder-Betuwe voor de toekomst? “Ik zou alle inwoners en bestuurders willen meegeven trots te zijn op hun gebied en vanuit de onderscheidende eigen identiteit keuzes te maken voor een toekomstbestendig Neder- Betuwe.”

Dank je wel. We wensen je vele mooie nieuwe uitdagingen toe.

Dodewaard - Kerk aan water 18e eeuw Dit was Ochten 1946De IJsberg te Ochten 1789

“Ik zou alle inwoners en bestuurders willen meegeven trots te zijn op hun gebied”

Kasteel Wijenburg Echteld

‘Een schatkist met toekomst-waarde’ verkrijgen? Dat kan! Meld u dan, graag met uw naam en e-mail-adres, via schatkist@nederbetuwe.nl, zodat wij u in juli kunnen berichten hoe de verspreiding plaats gaat vinden. Uw gegevens worden alleen gebruikt voor het geven van antwoord op uw verzoek. Het rijk geïllustreerde inspiratieboek ‘Een schatkist met toekomstwaarde’ is beschik-baar voor iedereen. Op het moment van het ter perse gaan van dit artikel was onbekend of het beschikbaar zou zijn via verkooppunten of dat het gratis beschikbaar gesteld zou worden.

5

Watersnood Ochten 1827

Zij hebben de wereld van gisteren vorm gegeven en hebben een schat aan vertelsels, tradities en tastbare sporen - een cultureel erfgoed - nagelaten. Maar zij zijn het ook die de wereld van morgen maken.

Het draait hier om het verhaal waarmee mensen hun rijke ver-leden willen verbinden met hun uitdagende toekomst. Het gaat daarbij om iets kostbaars dat de ene generatie wil overdragen aan de andere, een estafettestokje waarmee mensen zich identifi-ceren, dat hun trots prikkelt en waarvan ze willen leren, tot in lengte van dagen. Een erfgoed-schatkist met toekomstwaarde.

Inspiratieboek ‘Een schatkist met toekomstwaarde’

Over voorouders, over de huidige generatie en over kleinkinderen. Mensen zijn de constante factor, de rode draad.

Dit boek gaat over verleden, heden en toekomst, maar gaat nog veel meer over mensen.

Over voorouders, over de huidige generatie en over kleinkinderen.

Mensen zijn de constante factor, de rode draad.

Zij hebben de wereld van gisteren vorm gegeven en hebben een schat aan vertelsels, tradities en

tastbare sporen – een cultureel erfgoed – nagelaten. Maar zij zijn het ook die de wereld van morgen maken. Het draait hier om het verhaal waarmee mensen hun rijke verleden willen verbinden met hun

uitdagende toekomst. Het gaat daarbij om iets kostbaars dat de ene generatie wil overdragen aan de andere, een estafettestokje waarmee mensen zich identificeren, dat hun trots prikkelt en waarvan ze willen leren,

tot in lengte van dagen. Een erfgoedschatkist met toekomstwaarde.

Over de auteurs:

Frank Bolder en Ferdinand van Hemmen

EEN SCHATKIST MET TOEKOMSTWAARDE

EENSCHATKISTMETTOEKOMST-WAARDE

Ferdinand van Hemmen en Frank Bolder

H E T E R F G O E D VA N D E G E M E E N T E N E D E R - B E T U W E

A L S B O U W S T E E N

V O O R

E E N D U U R Z A M E L E E F O M G E V I N G

Frank Bolder en Ferdinand van Hemmen

Frank Bolder

Werkte ruim 30 jaar als journalist bij Dagblad de Gelderlander; sinds 2013 eigenaar van Opiniepijlers, een bedrijf dat participatievoor de overheid vorm geeft op basis van grootschalig opgezetteéén-op-één interviews met inwoners. www.opiniepijlers.nl

Ferdinand van Hemmen

Is landschapshistoricus, raakte intensief betrokken bij projecten opgebied van hoogwaterbescherming. Ook schreef hij inspiratiestuk-ken over inzet van cultuurhistorie voor de water- en klimaatopgavenen voor bevordering van nieuwe, duurzame economie. Zijn motto: benut de cultuurhistorie om hoofden en harten te veroveren voor een leefbare toekomst.

Over de auteurs:

FRANK BOLDER werkte ruim 30 jaar als journalist bij Dagblad de Gelderlander; sinds 2013 eigenaar van Opiniepijlers, een bedrijf dat participatie voor de overheid vorm geeft op basis van grootschalig opgezette een-op-een interviews met inwoners. (www.opiniepijlers.nl)

FERDINAND VAN HEMMEN is landschapshistoricus, raakte intensief betrokken bij projec-ten op gebied van hoogwaterbescherming. Ook schreef hij inspiratiestukken over inzet van cultuurhistorie voor de water- en klimaatopgaven en voor bevordering van nieuwe, duurzame economie. Zijn motto: benut de cultuurhistorie om hoofden en harten te veroveren voor een leefbare toekomst.

Hervormde kerk IJzendoorn

6 Gebiedsvernieuwing bij Ochten: recreëren aan de stoere Waal

“De uiterwaarden bij Ochten zijn prachtig. Ik geniet van het uitzicht vanaf de dijk over de mooie rivier en van alle dieren die er leven. Als ik ’s morgens met mijn hond langs de Waal loop, zie ik de hazen springen en de tureluurs hun nesten bewaken. Het is een uniek gebied.” Aan het woord is Herma van Dijkhuizen, wethouder van de gemeente Neder-Betuwe, die enthousiast vertelt over de plannen. “Creatieve ondernemers krijgen hier geweldige mogelijkheden voor het ontwikkelen van recreatie, een informatie/educa-tiecentrum en horeca. Een plek waar niet alleen inwoners uit het dorp, maar ook mensen van daarbuiten straks heerlijk kunnen genieten van het prachtige uiterwaardengebied en het verhaal van de Waal kunnen ervaren.”

Educatie over een spannend verledenDe initiatiefnemers bruisen van de ideeën en ook de inwoners denken goed mee. Binnenkort krijgen ondernemers de kans een voorstel in te dienen. Welke ideeën er al zijn? “Naast genieten van de natuur, willen dagjesmensen tegenwoordig graag wat van hun uitstapjes opsteken. Daarom denken we bijvoorbeeld aan een informatie- en belevingscentrum”, zegt Van Dijkhuizen. Daarmee doelt ze op een plek waar onder meer aandacht is voor de slag om de Betuwe in de Tweede Wereld-oorlog, toen Ochten grotendeels werd verwoest. En uiteraard moet er ook aandacht komen voor het leven met en de strijd tegen het water. Een verhaal dat daarin natuurlijk niet mag ontbreken is de dreigende dijkdoorbraak en evacuatie van alle Ochtenaren in 1995, nieuws dat toen de hele wereld overging.

“Mooi is dat verschillende plannen in dit project samenkomen”, zegt Josan Meijers, gedeputeer-de van de provincie Gelderland. Educatie is een van de doelen, legt ze uit. Maar ook lenen de uiterwaarden van Ochten zich goed voor

“Als ik ’s morgens met mijn hond langs de Waal loop, zie ik

de hazen springen en de tureluurs hun

nesten bewaken. Het is een uniek gebied.”

Als het aan Ochten en gemeente Neder-Betuwe ligt, heeft Nederland er in de nabije toekomst een trekpleister bij en wel bij de oude veerhaven van het dorp. Provincie Gelderland, gemeente Neder-Betuwe, Waterschap Rivieren-land en Rijkswaterstaat willen dit gebied een kwaliteitsimpuls geven en bij die plannen zijn de inwoners nauw betrokken. Ook zoeken de initiatiefnemers een of meerdere ondernemers die hierin willen mee-investeren.

Foto: Rob Kleering

recreatie en ontspanning in de natuur. Het is een aantrekkelijk gebied voor fietsers en wandelaars, en de vele baaitjes en strandjes bieden vertier aan bijvoorbeeld recreatievissers en vogelaars. Het plan is hen onder meer gezellige horeca en mooie uitkijkpunten te bieden. Daarnaast wordt de oude strang, ofwel nevengeul, van de Waal bij Ochten in ere hersteld om de waterkwaliteit van de rivier te verbeteren. Deze verbetering grijpen de initiatiefnemers ook aan om te onderzoeken of in de geul ruimte is voor een strandje met zwemgelegenheid, en of er daar met waterkracht energie kan worden opgewekt. Last but not least, de dijken worden versterkt om de uiterwaarden veiliger te maken. Meijers: “Die combinatie van versterking van de natuur, economische ontwik-keling en recreatie & toerisme is heel krachtig. Met veel bezieling pakken we nu door en gaan we een volgende fase in.”

Van perspectief naar werkelijkheidDe verkennende fase voor de gebiedsvernieu-wing is inmiddels afgerond; de volgende stap is het ontwikkelen van een voorkeursplan. Op een informatiemarkt dit voorjaar zijn vier varianten besproken, waarin het onder meer ging om buiten- of binnendijkse dijkversterking, de locatie voor parkeerplaatsen, de situering van fiets- en struinpaden en het wel of niet bieden van een zwemmogelijkheid. Het voorkeursplan kan een uitwerking zijn van een van de vier varianten, maar ook elementen eruit combineren.

De inwoners van Ochten zijn blij dat het gebied rondom de oude veerhaven meer recreatieve mogelijkheden krijgt. Een aantrekkelijke sport- en spelruimte voor onder andere het lokale beach-volleybaltoernooi juichen ze van harte toe en ze roepen jongeren op ook met ideeën te komen. Wel vinden velen het belangrijk om het kleinscha-lige, dorpse karakter van Ochten te behouden en overlast van extra bezoekers te beperken. Zo zijn er bezwaren tegen binnendijks parkeren. Daarom is er onderzocht of er genoeg ruimte is om auto’s buitendijks te parkeren. Dit blijkt het geval te zijn. Daarnaast onderzoeken de initiatiefnemers hoe groot evenementen kunnen zijn en in hoeverre verblijfsrecreatie bij het dorp past. Gedacht wordt aan bijvoorbeeld luxe kampeerplaatsen, comfor-tabele trekkershutten of een botel, een hotel op een boot.

Na het concretiseren van de plannen, liefst samen met creatieve ondernemers, vraagt de verdere ontwikkeling van het gebied nog wel wat geduld. Eerst moet het project namelijk nog voldoen aan verschillende wettelijke verplichtingen, zoals een milieueffectonderzoek en provinciaal inpassings-plan met diverse inspraakrondes. Naar verwach-ting zijn alle noodzakelijke procedures begin 2022 doorlopen, kan er een definitief besluit genomen worden en kan de realisatie starten, waarbij alle werkzaamheden zoveel mogelijk gelijktijdig met de dijkversterking plaatsvinden. Meijers: “Veel kunnen we nu al in gang zetten, maar op dat

moment kunnen we echt spijkers met koppen slaan, zodat iedereen nog heel lang kan genieten van deze weelde aan de Waal!”

Meer informatieOndernemers en inwoners kunnen voor actuele informatie over het project terecht op: waalweelde.gelderland.nl.

7

“Mooi is dat verschillende

plannen in dit project

samenkomen”

Innovatieve boomkwekerijsector gepresenteerd

Koningspaar bezoektTree Centre Opheusden

Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima volgden tijdens hun bezoek aan Neder-Betuwe op 29 mei met grote interesse de rondleiding bij boom-kwekerij Volentis in Opheusden. Deze kwekerij is één van de honderdvijftig leden van Tree Centre Opheusden, de overkoepelende organisatie waarin boomkwekers uit het rivierengebied zich hebben verenigd.

Dat Provincie Gelderland juist Tree Centre Opheusden naar voren heeft geschoven voor het Koninklijk bezoek is niet toevallig. De boomkwe-kerijsector in Opheusden en omgeving heeft de afgelopen jaren een grote ontwikkeling doorge-maakt en heeft een heel goed jaar achter de rug. De kwekers uit het gebied hebben zich verenigd in een sterke organisatie, veel processen zijn met innovatieve systemen gemechaniseerd en de kwekers spelen een grote rol bij de zogenoemde climate trees. Bij het veranderende klimaat - warmer, hevigere regenval en verhitting van steden - passen andere bomen. Onze kwekers helpen bij het verspreiden van kennis hierover.

Tree Centre Opheusden:

Hét Laanboomcentrum van Europa, met de ambitie

de wereld te vergroenen!

8

De kwekers uit het gebied hebben

zich verenigd in een sterke organisatie

Tree Centre Opheusden (TCO) werkt intensief samen met de Boomteelt studieclub Opheusden e.o.

Naast KENNISVERSPREIDING werkt TCO aan ONDERZOEK en INNOVATIE, PROMOTIE en HANDEL en (regionale) BELANGENBEHARTIGING.

Dat ervoeren ook Floris van der Wekken en Cor Willemsen, twee mbo-leerlingen van het Helicon. ,,Wij lieten tijdens de rondleiding zien hoe de diktemeter voor bomen werkt, die TCO ontwik-keld heeft. Het was best spannend, vooral toen er zoveel mensen van de pers kwamen aanstormen. De Koning en Koningin toonden veel interesse.

Ik heb verteld over de TreeHug, de diktemeter, en wat de kleurcoderingen betekenen. Toen dit

apparaat er nog niet was moest de stamdikte met een meetbandje opgemeten worden en op papier geschreven worden. Dit apparaat meet de dikte en verwerkt het direct in het

informatiesysteem van de kweker. Het was echt een speciale ervaring om dit allemaal aan hen uit te mogen leggen.”

9

,,Ik toonde bijvoorbeeld ons gotensysteem. Op de vraag wat daar zo speciaal aan is heb ik verteld dat we het systeem samen met boom-kwekerij J.W. Crum B.V. hebben ontwikkeld en ook hoe dit systeem werkt.

Een boom met een fijn vertakt wortelgestel biedt de meeste kans op doorgroei wanneer de boom verplant wordt. We laten enten daarom eerst groeien in een gootvormig systeem, Air - pot heet dat. Airpot heeft aan de binnen-

en buitenkant nopjes. Alleen de nopjes die naar buiten uitsteken, zijn open, waardoor de wortels naar buiten groeien. Als de groeipunt van een wortel in de buitenlucht terecht komt, stopt deze met groeien en maakt de wortel door de natuurlijke reactie van de plant automatisch zij-scheuten aan. Hierdoor ontstaat een fijnvertakt wortelgestel. “Prachtig om zo de natuur zijn werk te laten doen” aldus de Koning.

Het viel Willemsen op dat het Koningspaar goed op de hoogte was van wat er speelt in de bo- menwereld. Het ging onder meer over climate trees en dat de juiste bomen in een stad hitte- stress kunnen tegengaan.

Goed op de hoogteDe boomkwekers van TCO blijven bescheiden over hun werk ook al zijn hun bomen gewild in Europa en ver daarbuiten. Harm Willemsen (26), adjunct- directeur van boomkwekerij Volentis legde Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima in een rondleiding uit waardoor het komt dat de Betuwse bomen overal ter wereld zijn te vinden.

Hoewel Willemsen tevoren wat ge-zonde spanning had, was hij die direct kwijt toen de rondleiding begon. ,,Zodra het Koningspaar er was, ging het er heel ontspannen aan toe. Zij stellen je echt op je gemak.”

“Prachtig om zo de natuur zijn werk te

laten doen”

Ontspannen

AssortimentDe teelt van Volentis omvat laanbomen en meer-stammige bomen. Deze worden geteeld in zowel de volle grond als in containers. De bomen gaan naar diverse doelgroepen: handelaren, kwekers, hoveniers en landschapsarchitecten in heel Euro-pa en ook daarbuiten.

Het team van VolentisEen team van enthousiaste medewerkers en de familieleden werken samen binnen Volentis.Zij willen álles weten van bomen, om zo de beste bomen te kunnen kweken. Daarom is het team gevarieerd samengesteld: mensen met veel prak-tische kennis, mensen met gerichte vakopleidin-gen en mensen met universitaire scholing. Samen zijn we steeds op zoek naar kwaliteitsverbetering in alle opzichten. Of het nu gaat om de bomen zelf, de grond of het milieu.

Familiebedrijf Volentis, de locatie van het Koninklijk bezoek

FamiliesfeerHet bezoek van de Koning en Koningin is voor TCO een bekroning van de vele ontwikkelingen die de sector de afgelopen jaren doormaakte. Voorzitter Kees van Rooijen, die het koningspaar welkom heette met een speech, is blij dat hij de boodschap van TCO, de wereld vergroenen, heeft kunnen overbrengen. ,,Het was best wel spannend om ze toe te spreken, dat doe ik niet dagelijks. Maar ik was er verguld mee dat ze samen kwamen, als echtpaar.

Die familiesfeer past bij de familiebedrijven die ze hier in de regio bezoeken.”

Vaktechnisch adviseur van TCO, Björn Kohl-mann, is blij dat de provincie en nu ook de Koning en Koningin hebben gezien dat de sector grote stappen heeft gezet. ,,Het belang van onze sector wordt ingezien en ook wordt opgemerkt dat we fors in ontwikkeling zijn.”

10

Kees van Rooijen, voorzitter TCO Björn Kohlmann, vaktechnisch adviseur TCO

In het hart van het Nederlandse Laanboomcentrum, in Opheusden

Voor elke prinses een ent van de ‘Oranje linde’

11

Tilia cordata ‘Winter Orange’

De vertegenwoordigers van TCO, Volentis en de gemeente nadat de Koning en de Koningin hun weg hebben vervolgd naar de volgende gemeente.

Het Koningspaar ging natuurlijk niet zonder een boomkwekerijcadeautje naar huis. Voorzitter Kees van Rooijen en secretaresse Gerdine Dek-ker-Crum boden het Koningspaar namens TCO

en Volentis drie enten aan van de Tilia cordata ‘Winter Orange’, een variëteit van de lindeboom, die zo genoemd wordt vanwege de oranje gloed die de twijgen ’s winters krijgen.

,,Voor iedere prinses één”, legt Gerdine uit. “Ik merkte dat ze het leuk vonden dat het een cadeautje voor hun dochters was.”

Helicon verwelkomt Koningspaar met hun bloemsierkunst

12

Een welkom van Helicon vmbo Kesteren aan het Koningspaar. Zonder woor-den maar met des te meer daden. Het handboeket voor de Koningin en de bloemversieringen in het gemeentehuis waren van de hand van de leerlingen van Helicon. Grote klasse! Wát zijn wij er trots op dat onze ‘eigen’ scholieren de bloemarrangementen wilden maken.

Op school met de bloemarrangementenStaand vanaf links Joyce van Ommeren, Nina de Bree, Lara Peperkamp, Richella van Seijda, en Lisa van Suilichem.Zittend vanaf links: Sam Kobus, oud-leerling Helicon Kesteren; zij volgt nu op mbo Helicon in Den Bosch de opleiding Bloem, Groen en Styling en begeleidde tot in het gemeentehuis de bloemsierkunstenaars; Danny van Winsen en Bianca de Beijer, beiden docent Bloem en Groen van Helicon Kesteren.

Het handboeket

voor de Koningin.

De makers brachten de veldbloemen een dag vóór het bezoek. Een laatste schikking, een takje nog net even vaster en natuurlijk op de foto.

In de arrangementen - met bijbehorende geuren - kwamen we inspirerende verwijzingen tegen. Veel vlindertjes als boodschap aan iedereen: zorg voor voldoende bloemen, planten en bomen zodat vlinders en bijen er op kunnen neerstrijken voor de broodnodige bestuiving. Ook appeltjes want we zijn natuurlijk wél in de Betuwe en takken en stronken - hoe kan het ook anders -uit de laanboomkwekerij.

De leerlingen deden eerder mee aan de provin- ciale beroepenwedstrijd Skills.

Bente van Wolfswinkel (toen nog 8 jaar, in- middels 9) geeft het handboeket aan de Koningin: “Majesteit, deze bloemen bied ik u aan namens Provincie Gelderland. Alstublieft.”

Eén van de tafelversieringen

voor de Oude Trouwzaal.

Let op de vlinders.

De studenten (allemaal 16) van Helicon bij hun creaties in de grote vaas bij de marmeren trap.

Leerlingen en studenten van Helicon

tonen praktijkles

Op 29 mei leek het aanvankelijk op een gewone praktijkdag bij Tree Centre Opheusden. Maar deze keer waren er toch opmerkelijke verschillen. De shirts opvallend schoon. Wel de docenten Danny van Winsen (Entree) en Jan van Lavieren (mbo) in de buurt en ook de boomkwekers maar geen instructies of opdrachten. Deze keer de Koning en de Koningin die langskwamen om meer te ver-nemen over de praktijkopleiding in het groen. De studenten waren goed voorbereid en vertelden over werken en leren in de boomkwekerij. Een hele eer om samen met het bedrijfsleven de regio én de sectoren waarin de studenten werken te vertegenwoordigen.

Helicon Entree-opleiding KesterenLeroy en Mitchell vertelden aan het Koningspaar over hun opleiding en toekomstplannen. Beiden volgen bij Helicon Kesteren de Entree-opleiding die uniek is binnen het vmbo. Een praktijkgerichte opleiding in de bovenbouw waarbij leerlingen in plaats van een vmbo-diploma een ‘mbo niveau 1 diploma’ halen. Vooral voor jongeren die goed zijn in de praktijk is dit een fantastische opleiding om te kunnen doorstromen naar een mbo-2-oplei-ding in het middelbaar onderwijs.

Helicon MBO GeldermalsenDe Koning en de Koningin hoorden van Cor en Floris over hun vakopleiding Boomteelt bij Heli-con mbo Geldermalsen die deel uitmaakt van hun werkzaamheden binnen Tree Center Opheusden. Zij demonstreerden de technieken die zij in hun opleiding krijgen aangeleerd en tijdens hun stage in praktijk brengen. Het kon op warme belangstel-ling rekenen.

Bij Helicon MBO Geldermalsen kun je onder an-dere de opleidingen Boomkwekerij, Glastuinbouw en Fruitteelt volgen. De studenten lopen tijdens hun opleiding stage bij verschillende bedrijven in de omgeving.

Leerlingen van Helicon vmbo Kesteren en studenten van Helicon mbo Geldermalsen waren gevraagd om tijdens het Koninklijk bezoek aan TCO en

Volentis in Opheusden tekst en uitleg te geven over hun opleiding.

Leren op school, gecombineerd met leren en werken in de laanboomkwekerij. Voor Leroy en Mitchell, leerlingen van de Entree opleiding van Helicon vmbo Kesteren, en Cor en Floris, studenten van Helicon mbo Geldermalsen wekelijkse kost.

Cor en Floris demonstreren de Tree Hug

Leroy en Mitchell vertellen over hun opleiding

“Een hele eer om samen met het

bedrijfsleven de regio én de sectoren waarin de studenten werken

te vertegenwoordigen”13

Over HeliconEigentijds groen onderwijs, veelzijdige opleidingen. Met duurzaamheid, onderne-merschap en innovatie hoog in het vaandel. Onze scholen voor vmbo en mbo zijn te vin-den in Noord-Brabant en Gelderland. Voor onze leerlingen en studenten willen we écht van betekenis zijn. Met goed onderwijs, sterke begeleiding en oprechte aandacht.

“Een bijzondere en unieke ervaring!”

Gerrit Stam, gemeentesecretaris en algemeen di-recteur in het dagelijks leven, was de projectleider van dit -zoals het genoemd werd- Streekbezoek. “Er is intensief gewerkt aan de voorbereidingen, eerst in het ‘geheim’ en toen op 23 april groen licht kwam van de Rijksvoorlichtingsdienst in de openbaarheid.”

Hij is bijzonder te spreken over de hulp en mede-werking van alle kanten. “Want er komt zoveel bij kijken. Maar iedereen stond klaar. Van de buren van het gemeentehuis, de medewerkers van de gemeente tot aan de stoffeerder, verkeersrege-laars, EHBO en vele anderen aan toe. Dank aan iedereen voor zijn of haar inzet!”

14

De vitrinekasten in de hal van het gemeentehuis waren in stijl ingericht met het oog op het Koninklijke bezoek.

De bijzondere Oranjematerialen zijn een deel van de verzameling van Hanneke van der Zwan-Lam en Gerdineke Baan-Koelewijn uit Opheusden,

twee trouwe Oranjefans die de Koning en de Koningin al meermalen hebben ontmoet. Een ontmoeting arrangeren, daarvoor was geen ge- legenheid. Daarom stonden de dames ’s morgens al heel vroeg en als eerste voor het gemeentehuis gepost, met plant en spandoek. Soms gaat het dan vanzelf!

Terugblik gemeente

Thuiswedstrijd Oranjefans

Dick Verwoert stofzuigt nog even zijn rode loper voordat het Koningspaar deze betreedt.

EHBO

De buitendienst De beveiliging

Verkeersregelaars

15

Burgemeester Jan Kottelenberg: “De Koning en de Koningin op bezoek in Neder-Betuwe. Dit bericht afgelopen januari, daar werd ik wel even stil van, iets dat mij niet zo heel vaak overkomt. En daarna de reactie: wat een enorme eer en wat een kansen voor onze groene gemeente.” Kottelenberg: “De berichten en beelden van dit bijzondere bezoek aan onze bloeiende laanboom-kwekerijsector zijn niet alleen in Nederland rond-gegaan maar gaan inmiddels de hele wereld over.

Dank aan de mensen van TCO, Volentis en Helicon voor de plezierige samenwerking bij de voorbereiding van dit belangrijke bezoek.”

Blij is Kottelenberg ook met zijn vurige pleidooi om de Koning en de Koningin in het gemeente-huis te ontvangen. “Dat was aanvankelijk niet de bedoeling. Maar ik vind: dat hoort er helemaal bij, in zo’n Oranjegezinde als gemeente Neder- Betuwe. Een unicum, dat was merkbaar aan het toegestroomde publiek en alle scholen uit Opheusden.”

Wat een enorme eer en wat een kansen voor

onze groene gemeente.

In alle vroegte

De scholen in afwachting van

Arie en Jan zijn er klaar voor

Intussen bij de buren van De Eikenhoeve

Bestuurssecretaresse José brengt Bente in positie

Hét moment

Het ABC ontwikkelt zich gestaag. Damcon was de eerste die zich er vestigde en binnenkort opent Van Tuijl, voor de kweker, de deuren. Het derde bedrijf dat zich er vestigt is Agro de Arend. Zo groeit het ABC-terrein uit tot een belangrijke plek voor handel, samenwerking, kennisdeling en innovatie in de boomkwekerijwereld. In de eerste fase is nog zes hectare aan kavels beschikbaar voor bedrijven die aan de laanboomteelt zijn gerelateerd. Deze kavels waren of zijn eigendom van particulieren en van de gemeente.

ABC-locatie gericht op duurzaamheidAlle partijen bij elkaar op één plek, het vergroot de toegevoegde waarde in de marktketen. De bedrijven kunnen van elkaars nabijheid profite-ren. Dit is enorm belangrijk voor de duurzame economische ontwikkeling en het behoud van werkgelegenheid in deze belangrijke sector.

LaanboomhuisOp deze pagina’s zijn impressies te zien van het Laanboomhuis dat in de tweede helft van 2019 gebouwd gaat worden en naar verwach-ting medio 2020 gereed is. Een representatief gebouw voor fysieke maar ook virtuele handel,

16

Driemanschap: Tree Centre Opheusden,

Agro Business Centreen het Laanboomhuis

Tree Centre Opheusden, op de pagina’s hiervoor leest u over deze belangrijke overkoepelende handelsvereniging. Een belangrijk ander en steeds meer in-geburgerd begrip is het Agro Business Centre oftewel het ABC in Opheusden, tussen de Linge en de A15. Binnenkort komt daar als bruisend middelpunt het Laanboomhuis nog bij.

Impressie van het te bouwen Laanboomhuis

op het terrein van ABC te Opheusden

Alle partijen bij elkaar op één plek,

het vergroot de toegevoegde waarde

in de marktketen

Damcon Boomkwekerijmachines

Van Tuijl - voor de kweker -

17

het hart van het ABC. Waar de kwekerijsector in z’n brede verschijningsvorm kan innoveren en kennis uitwisselen, onder andere met Helicon, de Hogere Agrarische School (HAS) en Wageningen University & Research (WUR). Een huis om klanten en bezoekers te ontvangen. Een leerhuis voor iedereen die zich wil bekwamen in het boomkwekersvak of de techniek die erbij komt kijken in de hele keten. En natuurlijk met een showtuin om de bomen te tonen en om de machines te demonstreren. Tree Centre Opheusden neemt de ontwikkeling en exploitatie van dit huis voor z’n rekening. Markant en gemakkelijk te herkennen. Op een toplocatie aan de snelweg maar ook midden in het groen en omgeven door het zo kenmerkende water van rivierenland.

Subsidie ProvincieDe ontwikkeling van dit Laanboomhuis is mede mogelijk door een subsidie van Provincie Gelderland van € 500.000. De gemeente heeft bijgedragen in de voorfinanciering en zal de eer-ste tien jaren jaarlijks bijdragen in de exploitatie. Architect is J.D. Huibers en de bouw gebeurt door Bouwbedrijf J.G. Timmer. De bouw gaat in de tweede helft 2019 van start en medio 2020 moet het gereed zijn.

Volgende fase ABCDe gemeente houdt zich inmiddels bezig met een doorkijk naar de volgende fase van het terrein Agro Business Centre. Belangrijk onderdeel daar-bij is het doortrekken van de weg bij het ABC. Deze weg kan dan deel uitmaken van de beoogde rondweg van Opheusden. Gunstig voor de bedrij-ven die zich er gaan vestigen.

LaanboompactWethouder en voorzitter van het Laanboom-pact Hans Keuken: “Het bezoek van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima is een geweldige opsteker voor de laanboomsector die het groene hart van onze gemeente vormt. En terecht want Neder-Betuwe met zijn laan-boom- en fruitteelt past naadloos onder de vlag van Greenport Gelderland met zijn vijf pacten: Laanboompact, Fruitpact, Paddenstoelenpact, Tuinbouwpact Bommelerwaard en Tuinbouw-pact Lingewaard. Greenport Gelderland is nu de zevende Greenport van Nederland.

In maart 2019 tekenden vertegenwoordigers van zowel Greenport Gelderland als Provincie Gelderland het nationale Tuinbouwakkoord. Ook minister Carola Schouten van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij zette er haar hand-tekening onder. Een belangrijke stap vooruit voor deze groene sectoren in Gelderland.Lees meer op www.greenportgelderland.nl

FruitDelta RivierenlandSamen met de partners van Regio Rivierenland (Buren, Culemborg, Maasdriel, Neder-Betuwe, Tiel, West Maas en Waal, West Betuwe en Zaltbommel) werkt Neder-Betuwe onder de vlag FruitDelta Rivierenland aan de zogenoemde 5 O’s: overheid, onderzoek, onderwijs, onderne-mers en ondernemende burgers.

Samen voor een krachtige regio De drie speerpunten zijn: Agribusiness, Economie & Logistiek en Recreatie & Toerisme. Er is een eigen Regionaal Investe-ringsfonds (RIF); wij zijn de tweede regio met zo’n fonds. Gemeente Neder-Betuwe was de aanjager van dit RIF.

Koninklijk bezoek geweldige opstekervoor de laanboomsector

ADVERTENTIEPAGINA

Kroon op het werk

Ontvangsten, vergaderingen en huwelijken: zij zorgde samen met haar collega’s voor een aangenaam verblijf in ons gemeentehuis. Oog voor detail, hartelijk, flexibel, een harde werker; het zijn zomaar wat kenmerken die onze collega typeren. Wij wensen haar samen met haar man en familie een mooie toekomst toe. Dank voor alles Danja!

Het afscheid is relatief. Mevrouw Van Ingen blijft voor ons werkzaam als Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Midden juli voltrekt zij haar 500ste huwelijk. Een mijlpaal.

Op dinsdag 2 juli 2019 namen wij in verband met pensioen afscheid van onze gastvrouw Danja van Ingen. Bijna 24 jaar was zij een bekend gezicht en een visitekaartje van onze gemeente.

Rubberlaarzen uit de kast…, kom ook naar het leuke dagje uit voor jong en oud! Aan de tweede editie ‘Kom op de Kwekerij’ doen drie bedrijven in Neder-Betuwe en Buren mee. Deze ondernemingen met vollegrondsteelt, pottenteelt en plantenteelt zetten op zaterdag 28 september 2019 de deuren open voor het publiek: - J.D. van de Bijl, Lienden- Betuwe Plant & Gelderplant BV, Opheusden- Betuws Plantencentrum Opheusden Kijk op: www.komopdekwekerij.nu

ClimateTrees

TCO is founding partner van het symposium dat op 29 juni voor de 2de keer werd georga-niseerd.

Dit symposium neemt de professionele groen-gebruiker en beleidsmaker mee in de verande-rende klimatologische omstandigheden en de bomen die hier het beste bij passen.

www.climatetrees.eu

Zaterdag28 september

Kom kennis maken met onze sector. Bezoek

op 28 september een paar mooie bedrijven,

met activiteiten en demonstraties.

Kortom een leuk dagje uit voor jong en oud !

w w w . k o m o p d e k w e k e r i j . n u

Wist je dat er veel verschillende banen zijn in de boomkwekerij?

Kom op de Kwekerij - 28 september - 10 tot 16 uur

Ook een mijlpaal en een kroon op haar werk was het bezoek van de Koning en de Koningin. Tijdens

de voorontvangst in de Oude Trouwzaal kwam Danja’s afscheid ter sprake. Spontaan werd

geposeerd voor deze foto.

Kom op de Kwekerij 2de editie

19

ADVERTENTIEPAGINA

Met handschoenen, grijpers en afvalzakken ma-ken deze vrijwilligers van tijd tot tijd een bepaald gebied schoon in de gemeente. Bijvoorbeeld in Kesteren op zaterdag 6 juli waar de brigade na koffie in ’t Ambthuis aan de slag gaat tot ongeveer 13.00 uur. Aansluiten mag altijd.Deze gezamenlijke actie betekent versterking voor de inwoners in Neder-Betuwe die al regel-matig op eigen houtje hun omgeving schoon houden of die graag willen helpen bij een opge-ruimd landschap. Het is ook een belangrijk signaal naar anderen: zorg met elkaar voor een leefbare schone omgeving.

21 september: World Cleanup DayIn de week van de World Cleanup Day (zater-dag 21 september) is het de bedoeling dat de zwerfafvalbrigade Neder-Betuwe weer een ander gebied schoonmaakt.

Tegengaan zwerfafval: belangrijk agendapuntHet tegengaan van zwerfafval staat hoog op de agenda van gemeente Neder-Betuwe. Daarom faciliteert de gemeente initiatieven van inwoners en organisaties die hierbij willen helpen. Hoe meer hoe liever. Nauw betrokken bij dit initiatief zijn onder meer Stichting Landschapsbeheer Gelderland, Welzijn Rivierstroom en Natuur en Milieu Educatie-Centrum Midden-Betuwe.

Aanmelding en meer informatieVoor aanmeldingen of meer informatie kunt u contact opnemen met Tijl Essens van Stichting Landschapsbeheer Gelderland: t. 06-14135745, e. t.essens@landschapsbe-heergelderland.nl of met Peter van den Berg van gemeente Neder-Betuwe: t. 14 0488, e. pberg@nederbetuwe.nl

Zwerfafvalbrigade Neder-BetuweAl gehoord van de Zwerfafvalbrigade Neder-Betuwe? Het is een club enthou-siaste mensen die minder enthousiast zijn over het zwerfafval in de gemeente. En daarom letterlijk de handschoen er tegen opnemen.

“Zorg met elkaar voor een leefbare

schone omgeving.”

21

Kanjers van de Dodewaardse Gymnastiekvereniging haalden onlangs zwerfafval op langs de Waal. Dankjewel!

Zo werkt hetEr wordt geen geld uitbetaald. Maar Joris kan na een gesprek met u allerlei zaken regelen voor uw kind. Bijvoorbeeld een goede fiets, spullen voor een verjaardagsfeestje, zwemles, sportcon-tributie, een laptop voor school of muziekles.

U kunt ook kijken op www.nederbetuwe.nl.Klik op deze afbeelding:

Zwemles vanaf 5 jaar via Kindpakket Neder-BetuweHet is erg belangrijk dat je kind leert zwemmen, net als Romee op deze foto; zij haalde een paar jaar geleden haar zwemdiploma.

De lessen kunnen uit het Kindpakket worden betaald. Kinderen kunnen al vanaf 5 jaar via het Kindpakket op zwemles.

22

Ieder kind telt mee en kan meedoenvia het Kindpakket Neder-Betuwe

Zwemles Schoolreisje Dagje uit Verjaardagsfeestje Muziekles

Sport Babygym Fiets Laptop voor huiswerk Kleding, schoenen of laarzen

Allemaal zaken die u graag aan uw kind geeft. Maar soms zit het tegen en heeft u hiervoor geen geld. Vraag dan naar het Kindpakket Neder-Betuwe.

Vragen over het Kindpakket? Bel met Joris Maier, hier op de foto met Romee, ‘ons gezicht voor het Kindpakket’. Tel. 06 - 48 07 25 63. Een mailtje sturen kan ook: kindpakketnederbetuwe@gmail.com

23

Wethouder Herma van Dijkhuizen

Voor welke kinderen is het Kindpakket Neder-Betuwe?Wanneer maakt u als ouder of verzorger kans op het Kindpakket Neder-Betuwe? • Als uw inkomen te laag is om zelf allerlei dingen voor uw kind te kunnen betalen. • Dat kan komen doordat u bijvoorbeeld geen werk hebt en van een uitkering moet rond- komen. • Of omdat u door omstandigheden hoge kosten hebt. • Of er zijn misschien schulden.

• Misschien hebt u wel werk maar is het inkomen laag. • Misschien bent u zzp’er maar zit u een tijdje zonder klussen.

Het kan door van alles en nog wat komen dat u aan uw kind niet kunt geven wat nodig is om op een fijne manier op te groeien. Terwijl die dingen heel belangrijk zijn voor uw kind, ook voor later.

Wanneer kun je naar het Kindpakket Neder- Betuwe vragenEén keer per jaar kan voor een kind naar het Kindpakket Neder-Betuwe worden gevraagd. Het maakt niet uit in welke maand, het kan het hele jaar door. Stuur een mailtje naar Joris Maier of bel hem. Hij spreekt dan met u af om samen te kijken wat er allemaal kan.Tel. 06 - 48 07 25 63. Een mailtje sturen kanook: kindpakketnederbetuwe@gmail.com.

Kindpakket Neder-Betuwe: samenwerking met drie partijenVoor het Kindpakket Neder-Betuwe werkt de gemeente met drie partijen samen: het Jeugd-fonds Sport & Cultuur, Stichting Leergeld West-betuwe en Stichting Stop Kinderarmoede. Deze samenwerkingsovereenkomst en de manier van werken zijn zo ingericht dat ze voldoen aan de regels van de Algemene Verordening Gegevens-bescherming (AVG).

“Ouders of verzorgers, vraag naar het Kindpakket Neder-Betuwe als u geen geld hebt voor het zwemdiploma, de sportclub of het verjaardagsfeestje. Hierdoor kan uw kind toch gewoon met alles meedoen. Dat zorgt ervoor dat ze beter in hun vel zitten, beter in balans blijven. Goed voor het leren, goed voor later! Geef uw kind die kansen. Want met het Kindpakket Neder-Betuwe kan er heel veel. Doen!”

Kindpakket Neder-Betuwe: ook voor de aller-kleinste kinderen Ouder-en-kindzwemmen, peutergym, kabou- terhockey en tuimeljudo. Heel belangrijk voor de kleintjes om al heel jong te bewegen! Hebt u zelf geen geld om dit te kunnen betalen? Deze activiteiten voor de kleintjes zitten sinds 2019 ook in het Kindpakket Neder-Betuwe.

De leeftijdsgrens is verlaagd van 4 naar 0 jaar. Het Jeugdfonds Sport & Cultuur is nu dus voor inwoners van 0 tot 18 jaar.

Een leuk verjaardagsfeestjeJarig! Dan wil je natuurlijk graag slingers en iets lekkers om uit te delen in de klas. En een feestje geven voor vriendjes en vriendinnetjes en de meester of de juf. Het kan. Met het Kindpakket Neder-Betuwe. De jarige krijgt natuurlijk ook een verjaardags-cadeau.

Vertel het verderKent u een gezin waarvan een of meer kinderen misschien in aanmerking komen voor het Kindpakket Neder-Betuwe? Geef ze de tip dat dit Kindpakket er is. Veel gezinnen die moeite hebben om rond te komen, lopen hier niet mee te koop en vinden het misschien moeilijk om naar het Kind-pakket te vragen. Dat is jammer want het is er juist voor hun kinderen die er veel plezier van kunnen hebben. Bij-voorbeeld omdat ze dan wél mee kunnen met een school-reisje of dat ze wél die muzieklessen kunnen volgen. Opdie manier groeien ze plezieriger en ook evenwichtiger op. Dat geeft hen ook later meer kansen.

“Geef uw kind die kansen. Het kan, ook als u het zelf niet kunt betalen.”

Fijne vakantie

Tips voor het scheiden van groenten-, fruit- en tuinafval

3 Doe het afval zo droog mogelijk in de bak. Laat vochtige restjes eerst uitlekken.3 Wikkel restjes en botjes van vlees of vis eerst in een dunne krant.3 Leg lege eierdozen, stro of een dunne krant op de bodem. Zo plakt het gft-afval niet vast of bevriest het niet.3 Zet de deksel een stukje open, bijvoor- beeld met een houtje. Door de verse lucht vermindert de stank in de container. Dat werkt echt!3 Lavendel bestrijdt de stank en maden.3 Etensresten (gekookt, gebakken, rauw), aardappelschillen, koffiedik en koffiefilters horen ook bij het groenten-, fruit- en tuinafval.3 Bij warm weer: Zet de container niet in de volle zon.3 Bij vorst: Zet de container op een vorst- vrije of beschutte plek. En zet de container zo laat mogelijk aan de weg, zodat de inhoud geen kans krijgt om vast te vriezen.3 Maak de container regelmatig schoon met water en indien nodig met groene zeep of soda. Geen reinigingsmiddelen met chloor. Laat de bak goed drogen.

Scheiden van plastic verpak-kingen en drinkpakken

3 Drinkpakken en plastic verpakkingen mogen samen in de container.3 Zorg ervoor dat verpakkingen zo schoon mogelijk de bak of zak ingaan. Spoel bak- jes af met een sopje dat u toch heeft staan.3 Stop lege verpakkingen niet vol met plastic afval. Dit kan het recyclebedrijf niet goed van elkaar scheiden. 3 Doppen en deksels mogen blijven zitten.3 Goed scheiden van plastic verpakkingen is soms moeilijk. Check bij twijfel de afval- wijzer van Avri.3 Plasticfolie met een metaallaagje, zoals sommige chips-, koffie-, saus-, soep- of kruidenmixverpakkingen, horen bij het restafval. Het aluminiumlaagje kan niet gescheiden worden van het plastic, waar- door het plastic niet te recyclen is.3 Drinkpakken met een aluminiumlaagje mogen wel bij het pd-afval omdat hierbij karton en aluminium niet zijn samen- gesmolten en het recyclebedrijf deze twee laagjes wel kan scheiden.

24

Wethouder Stefan van Someren:“Beste inwoners, het is zover: de meesten van ons brengen het restafval naar de ondergrondse container in de eigen buurt. Dat is even wennen maar als je goed oplet wordt het restafval steeds minder. Tenminste, bij mij wel. Lees de tips op deze pagina’s en kijk ook eens rond op de website van Avri. Succes! En dankuwel dat u meehelpt aan het verminderen van de afval-stroom. Goed voor het milieu!”

Sinds 1 juli 2019: restafval zelf wegbrengen

Vraagt u zich ook wel eens af hoe u uw afval nog beter kunt scheiden om minder restafval aan te bieden? Onze beste tips voor minder restafval zijn:

3 Gooi echt álle snijafval en álle schillen van groenten of fruit in de gft-container. 3 Restjes en botjes van vlees, graten en huid van vis, volle koffiefilters en uitgebloeide bossen bloemen horen bij gft mogen? Let op de hoeveelheid eten die u maakt, zo- dat u geen etensresten hoeft weg te gooien.3 Gebruik in de keuken een grote prullenbak voor plastic verpakkingen en drinkpakken

en een kleine bak voor restafval. In de onder- grondse container voor restafval past een kleine afvalzak van 30 liter. 3 Breng regelmatig een bezoek aan de milieu- straat om afval - vaak zonder extra kosten - kwijt te raken. Nu belandt elk jaar maar liefst 27 kilogram per inwoner aan metalen, appa- raten, hout, puin en tapijt bij het restafval.3 Gooi echt álle kleding en textiel in de textiel- container. Dus ook schoenen en riemen. Ook als het versleten is of een vlekje heeft. Kleding die niet opnieuw kan worden gedragen, krijgt een tweede leven in poetslappen, matrassen, autostoelen of garen.

3 Haal geen onnodig afval in huis. Kies voor navulverpakkingen. En voor producten die los beschikbaar zijn, zoals groenten en fruit zon- der verpakking. Gebruik een boodschappentas of vouwkrat.3 Lever elektrische apparaten in bij de winkelier waar u de nieuwe koopt. Zij zijn wettelijk verplicht deze kosteloos in te nemen.

Meer tips voor beter afval scheiden en afval vermijden vindt u op:www.afvalscheidenheelgewoon.nl. Op www.avri.nl vindt u de Afvalwijzer waar u per afvalsoort kunt zien in welke bak het hoort.

Tips

Sinds 1 juli brengen de meeste inwoners het restafval naar de ondergrondse contai-ner. In gemeenten waar dit systeem er al langer is, zien we dat hierdoor het restafval halveert omdat inwoners nog beteropletten wat er bij het restafval gaat. Door het afval goed te scheiden is de zak voor restafval minder snel vol.

Veel inwoners in Rivierenland scheiden hun afval al goed. Hierdoor is de hoeveelheid restafval de laatste jaren flink gedaald. Toch zit er nog heel veel herbruikbaar afval in het restafval. Jammer, want dit wordt allemaal verbrand. Het verbranden van afval zorgt voor veel CO2-uitstoot, waardoor het steeds warmer wordt op aarde. Slecht voor het milieu dus. En, verbranden is ook nog eens duur.

Als we het herbruikbare afval zoveel mogelijk scheiden, kunnen we het als grondstof gebruiken voor nieuwe producten. Dan hoeven we geen nieuwe grondstoffen uit de aarde te halen. Zo wordt groenten-, fruit- en tuinafval weer compost en biogas, papier opnieuw papier; van blik, plastic verpakkingen en drinkpakken maken we weer nieuwe producten.

Alle informatie op 1 plek: www.afvalscheidenheelgewoon.nl

• Wat hoort in welke bak? Bekijk de uitge- breide afvalwijzer op avri.nl/afvalwijzer.• Informatie en veel gestelde vragen en de antwoorden over de nieuwe manier van afval aanbieden• Meld u aan voor onze digitale nieuwsbrief met daarin veel tips over het scheiden en verminderen van afval.

Of neem contact op met het Klantcontact-centrum van Avri, bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 17.00 uur via (0345) 58 53 53 of info@avri.nl.

Blik mag in de glasbakBlik mag sinds 1 juli in de glasbak. Het gaat om (fris)drankblikjes, limonadesiroopblikken, honden- en kattenvoerblikken, soep-, vlees-, vis- en groenteblikken. Dat scheelt weer restafval. U gooit uw blik in de middelste opening van de glasbak. Dat scheelt weer in de restafvalzak.

Als we ons blik allemaal goed apart houden, scheelt dat per jaar zo’n 4,5 kilo restafval per persoon!

(Let op: NIET IN DE GLASBAK: aluminiumfolie, spuitbussen en andere metalen.)

25

Sta eens even stil bij de spullen die u misschien niet hoeft weg te gooien, maar nog kunt (laten) repareren. De helft van de kleding, schoenen, elektronica en fietsen die we weggooien zou nog gerepareerd kunnen worden. Dan is het toch jammer om dat allemaal weg te gooien?

Wat kunt u redden?Als u een rondje door het huis maakt, komt u vast wel iets tegen. Een schoen met een kapotte hak, een tafeltje met een losse poot, een kledingstuk dat met een kleine ingreep weer hip is. Bent u zelf handig? Dan is het gemakkelijk en voordelig op te lossen. Of misschien kent u iemand die u kan hel-pen. En natuurlijk is er ook nog de professionele reparateur, het hoeft niet altijd veel te kosten om een reparatie te laten doen. Is uw computer vol of te traag? Extra opslagruimte of rekenkracht doen wonderen! Uitgekeken op dat kastje? Met een likje verf staat het prima op de kinderkamer!

Maar soms… … is vervangen toch beter en is repareren niet altijd de slimste aanpak. Sommige apparaten kunt u beter vervangen omdat een nieuwer model bijvoorbeeld veel minder energie gebruikt.

Wist u dat:• er elke eerste woensdag van de maand in Opheusden een Repair Café is? Adres: De Notenbalk, Swaenenstate 40;• er elke derde woensdag van de maand in Ochten een Repair Café is? Adres: Dorpshuis, Dokter M. van Drielplein 2; • een koelkast met A+ label 2 keer zoveel stroom gebruikt als een koelkast met A+++ label;

• er op YouTube heel veel handleidingen staan om zelf apparaten te repareren? Of kijk eens op de website van iFixit (https://nl.ifixit.com/); • die vervelende kleine gaatjes in kleding gemakkelijk te repareren zijn? Zonder naald! Zoek op internet met: ‘Kleding repareren zonder naald’. www.tipsenweetjes.nl/ mode-en-beauty/zo-kun-kleine-gaatjes- kleding-repareren-en-er-komt-geen-naald-aan/

Gun uw spullen een tweede levenAls we onze spullen langer gebruiken, repareren als ze stuk of gedeeltelijk versleten zijn, dan hebben we minder nieuwe grondstoffen en energie nodig om nieuwe spullen te ma-ken. Weer een stap op weg naar een circulaire maatschappij zonder afval! En – ook niet onbelangrijk – het is beter voor onze portemonnee.

Incontinentiemateriaalen luiers

Het Avri bestuur neemt op 4 juli een besluit over het aanbieden van incontinentiemate-riaal en luiers. We houden u op de hoogte via onze website en lokale kranten.

Voor veel inwonerszijn de ophaaldagen veranderd. Raadpleeg

de kalender!

Op de afvalkalender op de website www.avri.nl staat op welke dagen in de periode van juli tot en met december 2019 Avri uw containers komt legen. Voor veel inwoners zijn de ophaaldagen veranderd. Daarom raden wij u aan om de kalender in de gaten te houden.

Liever kalender op papier?Inwoners die voor 2019 al een keer een papieren kalender hebben aangevraagd, ontvangen eenmalig automatisch de nieuwe kalender op papier. Zij hoeven deze dus niet opnieuw aan te vragen. Andere inwoners kunnen een papieren kalender aanvragen bij Avri via t. 0345 - 58 53 53 of via e-mail: info@avri.nl. De aangevraagde kalender wordt begin juli verstuurd.

Nieuwe afvalkalender 2019 sinds 25 juni op avri.nl en in Avri-app

Hoe goed bent u in het scheiden van afval?

Doe de Afvalquiz.

Kijk op www.avri Klik op dit logo

en daarna op het item quiz.

ADVERTENTIEPAGINA

Alle woningeigenaren binnen de gemeente heb-ben een brief ontvangen om met de actie ‘Winst uit je woning’ mee te doen door gezamenlijke inkoop. Hierdoor zijn de voorwaarden van de iso-latiemaatregelen en zonnepanelen gunstig en de prijzen scherp. De actie geldt voor zonnepanelen, vloerisolatie, spouwmuurisolatie en isolatieglas. Door samen te werken met leveranciers die vol-doen aan strenge voorwaarden, worden kwaliteit, service en garantie gewaarborgd. Tijdens de actie bieden geselecteerde uitvoerders

maatregelen aan tegen scherpe prijzen, hoge ser-vice en uitstekende kwaliteit. Woningeigenaren krijgen een onafhankelijk advies voor isolatie van de woning. Hierin staat met welke maatregelen binnen de advies- en inkoopactie de energiereke-ning verlaagd kan worden.

Spouwmuurisolatie snel terugverdiendSpouwmuurisolatie levert u veel op, vanwege de hoge besparing en de beperkte investering. De kosten zijn afhankelijk van de grootte van uw huis en het gekozen isolatiemateriaal. Dit wordt tijdens een huisbezoek bepaald. Gemiddeld geldt dat de investering voor een tussenwoning € 900- bedraagt en de besparing zo’n € 300,- per jaar. Voor een hoekwoning liggen beide be-dragen hoger maar blijft de terugverdientijd rond de drie jaar. Bron: Milieu Centraal

Wat levert vloerisolatie en isolatieglas u op?Met vloerisolatie bespaart u energie en wordt uw huis een stuk comfortabeler. Vloerisolatie kost tussen de € 1.500,- en € 2.000,-. De vloer zal warmer aanvoelen, waardoor u minder last hebt van koude voeten en tocht. Daarnaast vermindert vloerisolatie eventuele vochtproblemen vanuit de kruipruimte. Vloerisolatie wordt aangebracht voor de rest van de levensduur van uw woning. U bespaart gemiddeld tussen de € 100,- en € 150,- per jaar. Het plaatsen van HR++ glas in een hoekwoning kost gemiddeld tussen de € 3.000,- en € 4.000,- maar een prijs is uiter- aard afhankelijk van de hoeveelheid ruiten die u wenst te vervangen. Het nieuwe HR++ glas gaat gemiddeld 25 jaar mee. Een hoekwoning bespaart gemiddeld € 250,- tot € 350,- per jaar.

Lagere elektriciteitsrekening met zonnepanelen Zonnepanelen zijn de afgelopen jaren in snel tempo efficiënter én zo’n 80% goedkoper gewor-den. Hiermee zijn zonnepanelen aantrekkelijk om grotendeels uw eigen energie op te wekken. Een compleet geïnstalleerd en werkend zonne- energiesysteem met 10 zonnepanelen begint al bij € 3.000,-. De terugverdientijd ligt tussen de 6 en 8 jaar, terwijl ze 25 jaar meegaan. Bijkomend voordeel is dat u de 21% btw op de aanschaf terugkrijgt van de Belastingdienst. De leverancier regelt dit voor u.

Hoe meedoen?1. U schrijft zich vóór 11 augustus 2019 in op www.winstuitjewoning.nl. Op de website vindt u meer informatie over de actie. Bij vragen kan gebeld worden met de servicedesk van Winst uit je woning op 023-5836936 of u kunt mailen naar info@winstuitjewoning.nl.

2. Het team van ‘Winst uit je woning’ controleert uw woning. Bij eventuele vragen wordt telefo- nisch contact met u opgenomen. 3. Na deze onafhankelijke controle weet u óf en op welke manier uw energierekening het best -en veilig- verlaagd kan worden. U ontvangt per e-mail de gewenste vrijblijvende offerte(s) van de geselecteerde bedrijven. U besluit zelf of u hiermee aan de slag wilt gaan.

Waarom meedoen?3 Een flink lagere energierekening en een comfortabele woning3 Tijdelijk een lage prijs door grootschalige inkoop 3 Onafhankelijke controle aan huis voor het veilig aanbrengen van de isolatiemaatregelen3 De installateur regelt 21% btw retour na de aanschaf van zonnepanelen 3 Uitgevoerd binnen één dag door gekwalifi- ceerde bedrijven, hoge klanttevredenheid

27

Gemeente Neder-Betuwe stimuleert graag een lager energieverbruik door onder meer de plaatsing van zonnepanelen en woningisolatie op woningen. Begin juni is in samenwerking met ‘Winst uit je woning’ een advies- en inkoopactie gestart.

Gezamenlijke advies- en inkoopactie Neder-Betuwe voor woningisolatie en

zonnepanelen De actie geldt voor zonnepanelen, vloerisolatie,

spouwmuurisolatie enisolatieglas.

Verspreiding: VSB, RhenenEindredactie: Gemeente Neder-BetuweExploitatie en advertenties: Elan Media Group BV Kesteren, tel. (0488) 44 20 36, www.elan-media.nlFotografie: Gemeente Neder-Betuwe, Historische kring Kesteren en Omstreken, 3JetFotografie Ochten, Norbert Voskens, NME Betuwe, Organisatie ‘Winst uit je woning’

Vormgeving redactie: Reclamestudio Van Suilichem Druk: R&H Drukkerij KesterenGemeentegegevens: Gemeente Neder-BetuweBurg. Lodderstraat 20, 4043 KM Opheusdentel.: 14 0488, e-mail: info@nederbetuwe.nlwebsite: www.nederbetuwe.nl. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.

Neder-Betuwe Magazine is een uitgave van de gemeente Neder-Betuwe in samenwerking met Elan Media Group BV

Colofon

ADVERTENTIEPAGINA(achterpagina)