ЦЕЛИ НА ПРОЕКТОТ

ЦЕЛНИ ГРУПИ

АКТИВНОСТИ

ОЧЕКУВАНИ РЕЗУЛТАТИ

Целта на проектот е да се утврди и зголеми користењето на обновливи извори на енергија (ОИЕ) и енергетската ефикасност (ЕЕ) во прекуграничниот регион, особено во македонскиот југозападен регион и регионот Корча во Албанија.

Општата цел на програмата е да се промовира одржлив развој во прекуграничната област на двете земји. Осврнувајќи се на тоа, овој регион има потенцијал за развој на активностите во областа на ОИЕ и ЕЕ. Одржливиот развој е врската помеѓу економскиот развој, социјалниот развој и заштитата на животната средина.

Специфичните цели на проектот се:• Подобрување на условите за живот и работа• Намалување на енергетската сиромаштија• Намалување на CO2 загадувањето во прекуграничниот регион• Промоција на користење на ОИЕ и мерки за ЕЕ во прекуграничниот регион• Заштита на природните ресурси.

• Мали и средни претпријатија• Корисници на јавните објекти • Јавна администрација

• Кампања за подигање на јавната свест во врска со прашањата за животната средина• Обука и образовни програми поврзани со активности за заштита на животната средина• Развој и спроведување на заеднички стратегии, политики, акциски планови или студии на остварливост, поврзани со животната средина.

• Спроведена кампања за подигање на јавната свест• Заеднички студија за утврдување на енергетската ефикасност и искористување на обновливите извори на енергија во прекуграничниот регион• Градење на капацитетите на локалната администрација, во врска со прашањата поврзани со животната средина• Заеднички стратешки документи и акциски планови поврзани со животната средина

ЛИДЕР НА ПРОЕКТОТ

ПРОЕКТНИ ПАРТНЕРИ

ОПИС НА ПРОЕКТОТ

Oдржливиот развој е врската помеѓу економскиот развој, социјалниот развој и заштитата на животната средина. Одржливиот развој е модел кој има за цел да ги задоволи човековите потреби, а притоа да ја зачува животната средина, така што овие потреби да бидат исполнети не само во сегашноста, но исто така и во иднина и за генерациите кои доаѓаат. Осврнувајќи се на ова, Одржливиот развој, според ЕУ, е опишан како развој кој ги задоволува потребите на сегашноста без да се загрозат способноста на идните генерации да ги задоволат сопствените потреби. Искористувањето на ОИЕ и зголемување на ЕЕ се најсигурен пат кон постигнување на одржлив развој.

Енергијата е клучен фактор за развој и искористување на ОИЕ и зголемување на ЕЕ, исто така, ја штити животната средина и не се загрозува способноста на идните генерации да ги задоволат сопствените потреби.

Прекуграничниот регион, кој е опфатен со овој проект има значителен потенцијал за искористување на обновливите извори на енергија и спроведување на мерки за енергетска ефикасност. На пример, областа околу Охридското Езеро има 232 сончеви денови годишно, што е одлична сума на сончеви денови за искористување на сончевата енергија. Во согласност со релевантните истражувања, околу 80 % од домаќинствата во регионот нема спроведено мерки за енергетска ефикасност.Исто така, создава извонредна корист за пошироката јавност и на локалната самоуправа. Искористувањето на обновливите извори на енергија и спроведувањето на мерки за енергетска ефикасност може да има позитивно влијание врз индустријата и на целокупниот пазар. Процентот на енергетската сиромаштија во прекуграничниот регион (и воопшто во двете земји) е на високо ниво бидејќи трошоците за енергија земаат голем дел од буџетот. Животните и работни услови се под стандардитe, па искористувањето на обновливите извори на енергија и спроведување на мерки за енергетска ефикасност се потребни и може да имаат позитивно влијание на домашниот буџет.Иако потенцијалот за искористување на обновливите извори на енергија и спроведување на мерките за енергетска ефикасност во прекуграничната област е огромна, можностите не се искористуваат. Ова е огромен проблем за областа, што треба да се реши веднаш.

Предложените активности од овој проект предвидуваат изработка на заедничка студија за можностите за искористување на ОИЕ и спроведување на ЕЕ во прекуграничната област. Целта на оваа студија е заштита и валоризација на природните богатства на регионот, кои се во директна корелација со специфичните цели на програмата.

Партнери во овој проект се здруженија и локалните власти, со што оваа соработка се продлабочува и поставува пример за развивање на соработка за заеднички интерес.

Албанија-ЕУ Центар за енергетска ефикасност – ЕЕЦ

Центарот за развој на Југозападниот плански регион

Регионален совет на Корча

Здружение МАЦЕФ – Скопје

Лидер на проектотLead Applicant

Drejtuesi i projektit

Проектот е финансиран од Европската Унија како дел од ИПА Програмата за прекугранична соработка помеѓу двете земји, 2007-2013

This Project is funded by European Union under the IPA Cross-Border Programme between the two countries, 2007-2013

Ky projekt �nancohet nga Bashkimi Evropian në kuadër të Programit Ndërku�tar IPA

Зголемување на енергетската ефикасност и искористувањето на обновливите извори на

енергија во прекуграничниот регион

Increasing energy eciency and utilization of renewable energy sources in the cross border

region

Përmirësimi i e�çiencës së energjisë dhe shfrytëzimi i burimeve të energjive të rinovueshme në rajonin ndërku�tar

Ставовите изразени во оваа публикација не ги изразуваат ставовите на Европската комисијаThe views expressed in this publication do not necessarily reflect the views of the European CommissionPikëpamjet e shprehura në këtë botim nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e Komisionit Evropian

Здружение МАЦЕФ – СкопјеУл. Никола Парапунов, 3а, локал 52, 1000 Скопје

Тел: +389 2 3090178; факс: +389 2 3090 179macef@macef.org.mk; www.macef.org.mk

Здружение МАЦЕФ – СкопјеУл. Никола Парапунов, 3а, локал 52, 1000 Скопје

Тел: +389 2 3090178; факс: +389 2 3090 179macef@macef.org.mk; www.macef.org.mk

Здружение МАЦЕФ – СкопјеУл. Никола Парапунов, 3а, локал 52, 1000 Скопје

Тел: +389 2 3090178; факс: +389 2 3090 179macef@macef.org.mk; www.macef.org.mk

Здружение МАЦЕФ – СкопјеУл. Никола Парапунов, 3а, локал 52, 1000 Скопје

Тел: +389 2 3090178; факс: +389 2 3090 179macef@macef.org.mk; www.macef.org.mk

ALBANIA-EU ENERGY EFFICIENCY CENTREBlvd. "Gjergj Fishta", No. 10

P.O.Box: 2426, Tirana, ALBANIATel: + 355 4 2233 835; Fax: + 355 4 2233 834

info@eec.org.al; http://www.eec.org.al

Центар за развој на југозападниот плански регионУл. Партизанска бб, п.фах. 27, 6330 Струга

Тел.: +389 (046) 701-005; Факс: +389 (046) 701-055CRJ@southwestregion.mk; http://www.southwestregion.mk

Центар за развој на југозападниот плански регионУл. Партизанска бб, п.фах. 27, 6330 Струга

Тел.: +389 (046) 701-005; Факс: +389 (046) 701-055CRJ@southwestregion.mk; http://www.southwestregion.mk

KORÇA Regional CouncilBlvd. “Republika”, Lagja 3, Korça, Albania

Tel/Fax: +355 8224 2009infocenter@korcaregion.com; http://www.korcaregion.com

PROJECT LEADER

PROJECT PARTNERS

PROJECT CONCEPT

PROJECT OBJECTIVES

TARGET GROUPS

ACTIVITIES

EXPECTED RESULTS

DREJTUESI I PROJEKTIT

PARTNERËT E PROJEKTIT

KONCEPTI I PROJEKTIT

OBJEKTIVAT E PROJEKTIT

GRUPET E SYNUARA

AKTIVITETET

REZULTATET E PRITSHME

The Sustainable Development (SD) is the linkage between economic, social development and environ-mental protection. The Sustainable Development is a pattern that aims to meet human needs while preserving the environment so that these needs can be met not only in the present, but also for the future and the generations that come. Referring to this, SD according to EU is described as a development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs. The utilization of RES and increasing of EE are the most reliable path towards achieving the sustainable development.

The energy is key factor for development and utilizing RES and increasing EE also protects the environ-ment and is not compromising the ability of future generations to meet their own needs.

The cross border region that is addressed with this action (macedonian southwestern region and Korca Region in Albania) has significant potential for utilization of renewable energy sources and implementa-tion of energy efficiency measures. For example the area around Ohrid Lake has 232 sunny days per year which is excellent amount of sunny days for utilization of solar energy. According to relevant researches around 80% of the households in the Region had not implemented energy efficiency measures.It also produces remarkable benefit to the general public and the regional and local self-government units. The utilization of renewable energy sources and implementation of energy efficiency measures can have positive influence on the industry and on the whole market. The percentage of energy poverty in the cross border region (and in general in the two countries) is high as the cost for energy. Living and working conditions are below standard, so utilization of renewable energy sources and implementation of energy efficiency measures are needed and can effect on the household budget.

Although the potential for utilization of renewable energy sources and implementation of energy efficiency measures in the cross border area is huge, the possibilities are not embraced. This is enormous problem for the area that needs to be resolved immediately.

The action proposed by this project envisages joint study for possibilities for utilization of RES and implementation of EE in the cross border area. This study is aiming at protecting and valorizing the natural resources of the region which is in direct correlation with the programmes specific objectives.

Partners in this project are non-governmental organizations and regional authorities so this cooperation is deepened and sets an example for developing cooperation for common interest.

Albania-EU Energy Efficiency Centre (EEC)

Centre for Development of the South-west Planning Region

Korca Regional Council

MACEF – Macedonian Center for Energy Efficiency

Thе project objective is to determine and increase the utilization of Renewable Energy Sources (RES) and the Energy Efficiency (EE) in the cross border region specifically in the macedonian southwestern region and Korca region in Albania.

The overall objective of the programme is to promote sustainable development in the cross-border area. Referring to that, this region has a potential for development of activities in the area of RES and EE. The Sustainable Development (SD) is the linkage between economic, social development and environmental protection.

The specific objectives of the project are:• Improving the living and working conditions• reducing energy poverty• decreasing the CO2 pollution in the cross border region• Promotion of utilization of RES and EE measures in the cross border region• Protection of the natural resources.

• Small and medium enterprises• Public buildings users• Public administration

• Raising awareness campaign related to environmental issues• Training and educational programmes related to environment protection activities• Development and implementation of joint strategies, policies, action plans or feasibility studies related to environmental issues.

• Implemented raising awareness campaign• Joint study for determination of energy efficiency and utilization of renewable energy sources in the cross border region• Building capacity of the local administration related to environmental issues• Joint strategy documents and action plans related to environmental issues.

Zhvillimi i Qëndrueshëm (ZHQ) është lidhja ndërmjet zhvillimit ekonomik, social dhe mbrojtjes së mjedisit. Zhvillimi i qëndrueshëm është një model që synon të përmbushë nevojat e njeriut, por duke ruajtur mjedisin, në mënyrë që këto nevoja të mund të plotësohen jo vetëm në të tashmen, por edhe për të ardhmen dhe brezat që vijnë. Duke iu referuar këtij modeli, (ZHQ), sipas BE-së, përshkruhet si një zhvillim që plotëson nevojat e së tashmes pa kompromentuar aftësinë e brezave të ardhshëm për të plotësuar nevojat e tyre. Shfrytëzimi i BER dhe përmirësimi i EE janë rruga më e sigurt në arritjen e zhvillimit të qëndrueshëm.

Energjia është faktor kyç për zhvillimin dhe shfrytëzimin e BER dhe përmirësimi i EE mbron, gjithashtu, mjedisin dhe nuk komprometon aftësinë e brezave të ardhshëm për të plotësuar nevojat e tyre.

Rajoni ndërkufitar që adresohet nga ky projekt (Rajoni Jugperëndimor dhe Qarku i Korçës në Shqipëri) ka potencial të konsiderueshëm për shfrytëzimin e burimeve të energjive të rinovueshme dhe zbatimin e masave për efiçiencën e energjisë. Për shembull, zona përreth Liqenit të Ohrit ka 232 ditë me diell në vit, që është një sasi e ditëve me diell shumë premtuese për shfrytëzimin e energjisë diellore. Sipas hulumti-meve përkatëse, rreth 80% e familjeve në rajon nuk kanë zbatuar masat për efiçiencën e energjisë.Projekti sjell, gjithashtu, përfitime të dukshme për publikun e gjerë dhe njësitë e qeverisjes rajonale dhe vendore. Shfrytëzimi i burimeve të energjive të rinovueshme (BER) dhe zbatimi i masave për efiçiencën e energjisë (EE)mund të ketë ndikim pozitiv në industri dhe në të gjithë tregun. Përqindja e varfërisë energjetike në rajonin ndërkufitar (dhe në përgjithësi në të dy vendet) është e lartë, ashtu sikurse kosto energjetike. Kushtet e jetesës dhe të punës janë nën standard, kështu që shfrytëzimi i burimeve të energjive të rinovueshme dhe zbatimi i masave për efiçiencën e energjisë janë të nevojshme dhe ato mund të ndikojnë në buxhetin e ekonomive familjare.Edhe pse potenciali për shfrytëzimin e burimeve të energjive të rinovueshme dhe zbatimi i masave për efiçiencën e energjisë në zonën ndërkufitare është i tepër i lartë, mundësitë nuk janë shfrytëzuar. Ky është një problem tepër i madh për zonën që duhet të zgjidhet menjëherë.

Veprimi i propozuar nga ky projekt parashikon studim të përbashkët për mundësitë e shfrytëzimit të BER dhe zbatimin e masave për EE në zonën ndërkufitare. Ky studim synon të mbrojë dhe valorizojë burimet natyrore të rajonit, gjë që është në korrelacion të drejtpërdrejtë me objektivat specifike të programeve.

Partnerët në këtë projekt janë organizatat joqeveritare dhe autoritetet rajonale, në mënyrë që ky bashkë-punim të thellohet dhe të vendosë një shembull për zhvillimin e bashkëpunimit për interes të përbashkët.

Qendra për Efiçiencën e Energjisë Shqipëri-BE (QEE)

Qendra për Zhvillim të Rajonit Planor Jugperëndimor

Këshilli i Qarkut Korçë

MACEF - Qendra Maqedonase për Efiçiencën e Energjisë

Qëllimi i projektit është përcaktimi dhe rritja e shfrytëzimit të Burimeve të Energjive të Rinovueshme (BER) dhe Efiçiencës së Energjisë (EE) në rajonin ndërkufitar, në mënyrë specifike në Rajonin Jugperën-dimor dhe Qarkun e Korçës në Shqipëri.

Objektivi i përgjithshëm i programit është promovimi i zhvillimit të qëndrueshëm në zonën ndërkufitare. Duke iu referuar atij, ky rajon ka potencial për zhvillimin e aktiviteteve në fushën e BER dhe EE. Zhvillimi i Qëndrueshëm (ZHQ) është lidhja ndërmjet zhvillimit ekonomik, social dhe mbrojtjes së mjedisit.

Objektivat specifike të projektit janë:• Përmirësimi i kushteve të jetesës dhe të punës.• Zvogëlimi i varfërisë energjetike.• Ulja e ndotjes së CO2 në rajonin ndërkufitar.• Promovimi i shfrytëzimit të BER dhe masave për EE në rajonin ndërkufitar.• Mbrojtja e burimeve natyrore.

• Ndërmarrjet e vogla dhe të mesme.• Përdoruesit e ndërtesave publike.• Administrata publike.

• Fushata për rritjen e ndërgjegjësimit në lidhje me çështjet mjedisore.• Programe trajnimi dhe edukimi në lidhje me aktivitetet për mbrojtjen e mjedisit.• Hartimi dhe zbatimi i strategjive, politikave, planeve të veprimit apo studimeve të fizibilitetit, të përbash-këta, që lidhen me çështjet e mjedisit.

• Zbatimi i fushatave për rritjen e ndërgjegjësimit.• Studimi i përbashkët për përcaktimin e nivelit të efiçiencës së energjisë dhe shfrytëzimin e burimeve të energjive të rinovueshme në rajonin ndërkufitar.• Ngritja e kapaciteteve të administratës lokale në lidhje me çështjet e mjedisit.• Dokumentet strategjike dhe planet e veprimit, të përbashkëta, që lidhen me çështjet e mjedisit.