Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

Hollanda Krallığı, Hollanda ve Karayip Denizindeki altı adadan (Aruba ve Hollanda Antilleri) oluşmaktadır. Kuzeybatı Avrupa’da Almanya ile Belçika arasında kalan bölgede yer alan ve Avrupa Birliği’nin alan olarak en küçük ülkelerinden bir tanesi olan Hollanda, kuzey-güney uzunluğu 306 km, doğu-batı genişliği ortalama 250 km olan bir kıyı devletidir.

Ren, Maas ve Shelde nehirlerinin deltasında kurulmuş olan Hollanda’nın % 18’lik kısmı su ve kanallardan oluşmaktadır.

HOLLANDAKITA AVRUPASI

GSYİH (Milyon $ )800.007

KBGSYİH ( )47.633

Büyüme Oranı (%)0,81 %

Nüfus16.795.000

Yüzölçümü ( km2)41.526

BaşkentAmsterdam

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

Coğrafi yapısı itibariyle düz bir araziye sahip olan ülke topraklarının yarısından çoğu deniz seviyesinin altında bulunmaktadır. Ülkenin en yüksek noktası 321 metre, en alçak noktası – 6,7 metre (deniz seviyesinin altında)’dir.

Hollanda’nın nüfusu, yaklaşık 17 milyondur ve km2 başına düşen 491 kişi ile dünyanın nüfusu en yoğun ülkelerinden birisidir. Nüfusun %80’i Hollandalı, %20’si ise azınlıklardan oluşmaktadır. 3.3 milyonluk göçmen nüfus içerisinde en büyük grup, yaklaşık 400 bin kişi ile Türklerdir. Daha sonra Fas, Surinam ve Endonezya kökenliler gelmektedir.

Hollanda, parlamento esasına dayalı anayasal bir monarşidir. Devlet yapısında “yasama” Kraliçe, Parlamento ve Bakanlar Kurulu’ndan oluşmaktadır. Parlamento, İl Konseyi üyeleri tarafından dört yıllığına seçilen 75 üyeli I. Meclis (Senato) ve halk tarafından gizli oy ve nisbi temsil usulü ile yine dört yıllık süre için seçilen 150 üyeli II. Meclis’den (Temsilciler Meclisi) oluşmaktadır. Kraliçe’nin rolü temsilin ötesine geçmekte olup Kraliçe yeni hükümetlerin oluşumuna katkıda bulunur.

2011 yılında Hollanda’da dünyaya gelen çocuk sayısı bir önceki yıla göre 5 bin azalarak 179 bine düşmüştür. Bu azalmanın ardındaki sebepler ekonomik gelişmeler ve doğurganlık çağındaki kadın sayısındaki azalmadır. Ülkedeki yaşlıların sayısının artmasına rağmen ölüm sayısında bir değişiklik olmamıştır. Ölümlerle doğumlar arasındaki denge ise 2011 yılında 44 bin olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılında ülkeye 160 bin kişi göç etmiş olup bunların 2/5’i AB’ye üye ülkelerden gelmiştir. Hollanda’da 15-65 yaş arası nüfus ve çalışabilir nüfus yıllar itibarıyla çok düşük rakamlarda artmaktadır. İşsizlik oranı %5,4 civarında seyretmektedir.

Hollanda’da öğrenim 6-15 yaşları arasında mecburidir. 6 yıllık bir ilk öğretim sürecinin ardından öğrenciler ya genel orta öğretime ya da mesleki birtakım okullara devam edebilmektedirler. Ülkede, isteyenlerin yüksek öğrenim görebilecekleri 8 üniversite ve 5 yüksek okul bulunmaktadır. Okuma-yazma bilmeyenlerin oranı ise %2 olup, bu oran dünyadaki en düşük orandır.

Yaşlanmakta olan nüfus ve Hollanda dışına göçün, Hollanda’ya göç edenlerden daha fazla olması nedeniyle, işgücü arzının yakın gelecekte önemli oranlarda azalacağı beklenmektedir. Gelecek 20 yıl zarfında, yaşlanan nüfus nedeniyle, emeklilere ödenen emekli maaşlarının ve sağlık harcamalarının büyük miktarlarda artacağı da öngörülmektedir. Bu duruma ilişkin olarak, şu anda 65 olan emeklilik yaşının kademeli olarak 67’ye çıkarılması planlanmaktadır.

İşgücü arzındaki azalmanın, uygulanan bazı politikalar sonucu, özellikle 55-65 yaş arası nüfusun işgücüne katılımının özendirilmesi ve emeklilik yaşının bir miktar artırılması yoluyla telafi edilmesi planlanmaktadır.

Hollanda hem topraklarında hem de Kuzey Denizinde olmak üzere zengin doğalgaz rezervlerine sahiptir. Ülkenin doğalgaz sektörü petrol sektöründen çok daha büyüktür. Avrupa Birliği ülkeleri arasında en büyük doğalgaz rezervleri, 1959 yılında Groningen yakınlarında bulunmuştur. Yıllar boyunca Hollanda, Rusya ile birlikte Batı Avrupa için en önemli doğalgaz tedarikçilerinin başında gelmiştir. Rusya, Norveç, ABD, Kanada, İran ve Endonezya’dan sonra Hollanda, dünyadaki en büyük doğalgaz üretici ve ihracatçılarından birisidir.

Hollanda çevreyi koruma yönünde politikalar oluşturmak, düzenlemeler yapmak ve bunları uygulamak konusunda dünyadaki en etkin ülkelerden biridir. Hollanda devleti, çevreye en az zararı verecek şekilde sürdürülebilir kalkınma yollarını aramaktadır. Devlet, ekonomik faaliyetlerin çevreye olan negatif etkisini telafi etmek amacıyla, daha fazla kaynak ayırma kararı almıştır.

Hollanda ekonomisi, özel sektör ve kamu sektörünün her ikisinin de önemli roller oynadığı karma bir pazar ekonomisi niteliği taşımaktadır. Ekonomi güçlü bir uluslararası yönelime

Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

sahiptir. IMF’nin 2011 sıralamasına göre dünyanın en büyük 17. Ekonomisi olan ve kişi başına düşen gelirde ise 9. sırada yer alan Hollanda, ticaret ve yüksek düzeyli finansal ve mesleki hizmetleri ile ünlenmiş, dünyadaki en zengin ve refah seviyesi yüksek ülkelerden biri olarak öne çıkmaktadır. Ekonominin ana itici sektörleri nakliye/lojistik, kimya sanayi, ticaret ve hizmetlerden oluşmaktadır. İmalat sanayi Hollanda’da, Almanya, Fransa ve İtalya gibi diğer Avrupa ülkelerinde olduğundan daha az baskın durumdadır. Endüstriyel aktiviteler esas olarak gıda işleme, kimyasallar, petrol işleme ve elektrikli makineler üzerine yoğunlaşmıştır. Son derece mekanize tarım sektörü işgücünün yalnızca % 2’sini istihdam etmekle birlikte gıda işleme sanayisi ve ihracat için önemli miktarda üretim gerçekleştirmektedir. Bilgi iletişim teknolojileri sektörü halen GSYH artışına % 20 civarında katkıda bulunmaktadır. Tarım ve gıda ile kimyasallar gibi daha geleneksel sektörlerde biyoteknoloji giderek artan önemde bir rol oynamaktadır.

Hollanda ekonomisi çok gelişmiş bir serbest piyasa ekonomisidir. Dolayısıyla devletin ekonomideki ana etkisi, daha çok düzenlemeler ve vergilendirme kapsamında olmaktadır. Devlet kapsamlı, yapısal ve düzenleyici reformlar ile sıkı ve istikrarlı bir ekonomi politikasını birlikte uygulamaktadır.

Hollanda nispeten küçük toprak alanı ve yoğun nüfusu ile kişi başına düşen alan açısından küçük bir ülkedir. Kişi başına 0,2 hektar toprak düşmektedir. Ancak, tarımda kullanılan ileri teknolojiler ülkeyi Avrupa’nın en önemli tarım ürünü ihracatçılarından ikincisi durumuna getirmiştir. Tarım işletmelerinin çoğunluğu çok küçüktür ve yaklaşık olarak 20 hektar civarındadır. Ancak, sermaye yoğun ve modern teknikler kullanılmaktadır.

Geleneksel olarak güçlü bir tarım sektörüne sahip olan Hollanda’da araştırma ve geliştirme çalışmalarına verilen önem sayesinde hektar başına alınan ürünün yüksekliği dikkat çekmektedir. Küçük bir ülke olmasına rağmen yıllık ürün miktarında ulaşılan etkileyici sonuç, üretimdeki yüksek kalitenin sonucudur.

Tarımsal ürün ihracatında değer olarak dünyada ABD ve Fransa’nın ardından 3. sırada yer almaktadır (55 milyar dolar) ve tarımsal üretiminin yaklaşık % 60’ını ihraç etmektedir.

Yeni teknoloji yaratarak birçok sektörde dünya liderliği yapmak, iş hacmi ve sermaye artışı sağlamak hükümet ve özel sektörün birinci hedefidir. Bu amaçla teknolojik buluşların sanayide kullanımının yaygınlaştırılabilmesi açısından çok önemli olan devlet, özel sektör ve üniversiteler arasında işbirliği sağlanmış durumdadır.

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

Turizm

Hollanda’ya yapılan seyahatler genellikle kısa süreli olup, komşu ülkeleri de kapsayan turlardan oluşmaktadır. Hollanda Turizm Bürosu, Hollanda’nın tanıtımı konusunda faaliyet gösteren başlıca kurumdur. Hollanda’nın turizm geliri azımsanmayacak ölçüde yüksek olmasına rağmen, Fransa, İspanya, Türkiye ve Yunanistan gibi ülkelere kıyasla GSYH içindeki payı düşüktür. Diğer taraftan Hollandalılar çok sık olarak yurtdışına çıktığından Hollanda, yıllık değerlendirmelerde sürekli olarak turizm gelirleri konusunda büyük açık vermektedir.

Hollanda, ucuz otellerden, lüks otellere kadar geniş bir otel ağına sahiptir ve son yıllarda bu sektörde yaşanan şirket birleşmelerinin ardından, Fransa orijinli Accor ve İspanya orijinli NH gibi çokuluslu oteller, piyasa lideri konumuna gelmiştir. Yabancı turistlerin en popüler uğrak yeri başkent Amsterdam’dır. Bununla birlikte Kuzey denizi kıyıları ve Wadden Adaları da hem Hollandalılar hem de yabancı turistler tarafından rağbet görmektedir. 10 yılda bir gerçekleştirilen Floriade isimli çiçek fuarı ve Biddinghuizen’deki ‘‘Walibi World Holland’’ eğlence parkı turistlerin ziyaret ettiği önemli merkezlerdir. Ülkenin küçüklüğü ve toplu taşıma araçları dâhil ulaşım altyapısının çok gelişmiş olması turistlere büyük kolaylıklar sağlamaktadır.

Hollanda Sağlık Sistemi

Hollanda’da doğurganlık komşu ülkelere kıyasla en düşük düzeydedir. Nüfusun büyüme oranı düşüktür. 15 yaş altı nüfusun oranı %17,5’e düşmüştür. 65 yaş üstü nüfus, beklenen yaşam süresinin artmasıyla birlikte nüfusun %15’ini temsil etmektedir.

Yaşlanma süreci kadınlarda daha belirgindir. 60 yaş üstü kadınların sayısı erkek nüfusunu geçmiştir. Ev başına ortalama 2,4 kişilik hane halkı sayısı bakımından Hollanda, İskandinav ülkelerinden daha yüksek bir orana sahipken, Avrupa Birliği içerisinde en düşük orana sahip ülkelerden biridir. Yaklaşık olarak üç evden biri, tek başına yaşayan kişiler tarafından kullanılır. Bunların çoğu yaşlı kadınlardır. Tek başına yaşayan yaşlı kişilerin sağlık ve iyilik hali finansal kaynaklardan etkilenmektedir. Sosyal olarak dışlanma, toplumdan izole olma sonucunu ortaya çıkarabilmekte ve bu durum birey sağlığını tehdit edebilmektedir. Bu gibi vakalar sağlık hizmetleri organizasyonu ve maliyetlerini etkilemektedir.

Kişilere genelde sağlıkları ile ilgili olarak ne düşündükleri sorulduğunda, 15 yaş üstü kişilerden sadece 1/5’i yeterince iyi olmadığını söylemiştir. Diğer sağlık göstergeleri ile birlikte, hissedilen sağlık, yaşla birlikte bozulmaktadır.

Hollanda’da doğuştan beklenen yaşam süresi yıllardır düzenli bir şekilde artmaktadır. Kardiovasküler hastalıklardan ölüm hızı, özellikle iskemik kalp hastalıklarından ölüm hızı son on yıllık süreçte düşmüştür. Erkeklerde kanser ölüm hızının düşen bir trendde olmasına karşılık kadınlarda kanserden standartlaştırılmış ölüm hızı yavaşça yükselişe geçmiştir. Hollanda, kadın ve erkeklerde sigara içme oranı fazla değişmese de Avrupa Birliği ülkeleri arasında en yüksek düzeye sahip olan ülkelerden biridir. 65 yaş altı kişilerde en sık görülen ölüm sebebi kanserdir. 1-34 yaş gurubunda en çok görülen ölüm sebebi dış etkenlerden kaynaklanan ölümlerdir. 35-64 yaş arası kanser, 65 yaş üstü yaş gurubunda ise kardiovasküler hastalıklardan kaynaklanan ölüm sebebi en yüksektir.

Sağlık Hizmetlerinin Yapılanması

Tarihsel olarak, Hollanda’da sağlık hizmetleri temelde, kar amaçlı olmayan farklı dini organizasyonlar ve gönüllü belediye organizasyonları tarafından sağlanmaktadır. Günümüzde

Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

sağlık kurumlarının yaklaşık %85’i bu tiptedir. Bu, kurumların kamuya ait olduğu anlamına gelmektedir.

Sağlık hizmetleri genellikle özel sektör tarafından sunulmasına rağmen, bu hizmetlerin yönlendirilmesinden hükümet sorumludur. Mevcut sisteme ayrıntılı olarak hazırlanmış pek çok kural rehberlik eder. Sistem büyük ölçüde kamu ve özel sigorta düzenlemeleriyle finanse edilir, doğrudan ödemeler ve hükümet yardımları ile denkleştirilir.

Hollanda’da, sağlık idaresi hizmetlerinin verilmesinden ve diğer bütün sağlık hizmetlerinin yürütülmesinden Sağlık, Refah ve Spor Bakanlığı sorumludur. Hizmet sunucular olarak pratisyen ve uzman hekimler görev yapmaktadır. Pratisyen hekimler, bağımsız sözleşme yapmaktadırlar ve yaklaşık %40’ı grup halinde veya sağlık merkezlerinde çalışırlar. Pek çok uzman, serbest çalışmasına rağmen, özel hastanelerle de ilişkileri vardır. Hastaların bir uzman hekime görünmesi için bir pratisyen hekimin sevkine ihtiyaç vardır.

Hükümet ve sağlık hizmetleri arasında yer alan yarı resmi organizasyonlar şunlardır;

• Farmasötik Ürünleri Değerlendirme Konseyi

• Hollanda Sağlık Konseyi

• Sağlık Araştırmaları Danışma Konseyi

• Hollanda Sosyal Kalkınma Konseyi

• Sağlık ve Sosyal Hizmet Konseyidir.

Halk Sağlığı ve Ulusal Çevre Kuruluşu’nun bir organı olan Denetim Birimi, bakanlık ile koordine şekilde çalışmaktadır. Bu denetim birimi aşağıdaki birimlerden oluşmaktadır;

• Sağlık Koruma ve Veteriner Halk Sağlığı Denetim Birimi,

• Sağlık Hizmetleri Birimi,

• Gençliği Koruma Denetim Birimi

• Denetim Biriminin primer sorumlulukları arasında;

• Sağlık hizmetleri, ilaç ve tıbbi malzeme konularındaki standartlara uyumu denetleme,

• Mevcut düzenlemelerin uygun bir şekilde uygulanmasını kontrol etme,

• Denetim sonunda elde edilen bulguları raporlama,

• Sağlık hizmetleri, ilaç ve tıbbi cihazlar konusunda danışmanlık rolü üstlenme,

• Lisans verme sayılabilir.

Uygulama düzeyinde, bölge sağlık yetkilileri sorumlu oldukları alanın sorunlarını gidermekle yükümlüdür. İl Sağlık Kurulları, 1956 yılında kurulmuş olup, yerel kurum ve gönüllü kurumların faaliyetlerini eşgüdümlemekle sorumludur. Bu kurullar ayrıca bölge hastane planlaması kurullarında danışmanlık rolü de üstlenmiştir.

Çevre sağlığı ve çevre kirliliği kontrolü hizmetleri, genelde yerel sağlık otoritelerinin sorumluluğundadır. Ancak su ve hava kirliliği kontrolü hizmetleri düzeyde kontrol edilmektedir. Okul sağlığı hizmetleri, Okul Çocuğu Sağlık Merkezleri tarafından verilmektedir

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

Şekil 1: Hollanda Sağlık, Refah ve Spor Bakanlığı Organizasyon Şeması

Sağlık hizmetlerinde araştırma üniversiteler ve üniversite hastaneleri tarafından yürütülmektedir. Ülkemizde yeni kurulan TUSEB (Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı) benzeri bir yapı olan Uygulamalı Bilimsel Araştırma Örgütü tarafından finanse edilmektedir. Ayrıca, İleri Araştırma Örgütü, Sağlıkta Uygulamalı Araştırma Örgütü araştırma projelerini yürütmektedir.

Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Birinci basamak sağlık hizmetleri ülkede önemli bir önceliğe sahiptir ve değişik şekillerde verilmektedir ve ülke çapında her bireye ulaşacak şekilde merkezden yönetilmektedir. Nüfusun yaşlanması sebebiyle evde bakım hizmetleri talebi artmıştır. Hastaların tercihi ile, genelde bu hizmetler sağlık kuruluşlarında verilmektedir. Evde bakım ve ilçe düzeyinde hemşire bakım hizmetleri, finansal ve yapısal açıdan birleştirilmiştir. Bu sayede hizmetlerin verilmesinde mükerrerlikten kaçınılmaya çalışılmıştır. Hastaların birinci basamak sağlık hizmetleri veren kurumları kullanması teşvik edilmektedir.

Yerel otoriteler koruyucu sağlık hizmetlerinden sorumludurlar. Son zamanlarda çıkar amaçlı olmayan örgütler ve STK’lar oldukça önemli rol oynamaya başlamıştır. Temel ilgi, önceleri ana ve çocuk sağlığı hizmetlerine yöneltilmişken, son zamanlarda akıl ve ruh sağlığı hizmetlerine de ağırlık verilmiştir.

Koruyucu sağlık hizmetleri genelde pratisyen hekimler tarafından verilmektedir. Bunların çoğu bağımsız çalışmaktadır. Pratisyen hekimler, hastaları acil servislere ve gerekli durumlarda hastaneye sevk etmektedir.

BAKAN

Genel SekreterGenel Sekreter Vekili

Sağlık GenelDirektörü

Tedavi HizmetleriGenel Direktörü

Refah ve Spor Genel Direktörü

Personel ve MaliYönetim Birimi

Danışmanlık ve Destek Üniteleri

Yönetim Destek ÜnitesiUluslararası İlişkiler BölümüMali ve Ekonomik İlişkilerBölümüPersonel ve Organizasyon Geliştirme BölümüHukuki İlişkiler Bölümü

Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

Halk sağlığı hizmetleri, belediyeler tarafından verilmekte olup, genel vergilerle finanse edilmektedir. Halk sağlığı alanındaki temel metin Halk Sağlığı Yasası’dır. Bu yasa yönetsel kararların ve uygulamaların gözlemlenmesi, halkın sağlık düzeyinin yükseltilmesi konusunda görev ve sorumlulukların belirlenmesi, yerel otoritelerin görevleri; enfeksiyon hastalıklarının önlenmesi, çocuk sağlığı hizmetleri ve okul sağlığı konularını da düzenler. Ulusal bir hizmet ağının kurulmasından sonra, enfeksiyon hastalıklarının kontrolü ve önlenmesi, altyapısal anlamda güçlendirilmiştir. Örneğin enfeksiyon hastalıklarının önlenmesi, ulusal koordinasyon oluşumu sayesinde tek bir yapı ile sağlanabilmektedir. Buna ek olarak yerel yönetimlere daha fazla yetki verilmiştir.

Toplum hemşireleri uzmanlık eğitimi alır. Bu hemşireler, sayısı 60 olan bağımsız kuruluşlarca istihdam edilmekte olup, bu kuruluşlar temelde vergiler yoluyla finanse edilmektedir. Hastaların bakım ihtiyaçlarını tespit edilmesi, Evde bakım hizmeti verilmesi ile gebe ve yenidoğan takipleri toplum sağlığı hemşirelerince yürütülür. Ayrıca sağlığın korunması ve sağlık eğitimi konularında düzenli gruplara yönelik bilgilendirmeler toplum sağlığı hemşirelerince yapılır. Evde bakım ve hastane hizmetlerinin verilmesinde entegrasyon sağlanması konusunda büyük bir çaba sarf edilmektedir. Çoğu ebe, işbirliği halinde bağımsız olarak çalışır. Kendi başlarına çalışan ebelerin toplam ebe sayısına oranı %72 iken, bir sağlık kuruluşunda çalışanların oranı ise %28’dir.

Halkın yaklaşık %18’i birinci basamak hizmet için fizyoterapistlere başvurmaktadır. Fizyoterapistlere, yasal sağlık sigortası ile seans başına ücret ödemesi yapılır. Sigorta kapsamında olmayanlar, üzerinde anlaştıkları bir ödeme planına göre, her bir tedavi için ücret ödemektedirler. Hasta eğitimi ve koruyucu aktivitelerin, tedavinin bir bölümü oluşturduğu düşünülmektedir. Bunlar için ayrıca bir ödemede bulunulmaz.

Hemen tüm diş sağlığı hizmetleri genel diş muayenehanelerinde verilir. Tüm diş hekimleri özel çalışmakla birlikte, genelde bir sözleşme ile halk sağlığı sistemine de hizmet verirler. Son 20 yıldan beri Zorunlu Sağlık Sigortası Fonu kapsamındaki diş sağlığı hizmetleri, çocuk diş sağlığı, yetişkinler için koruyucu diş sağlığı ve cerrahi tedavileri kapsamaktadır. Belirli bir ödeme limitine sahiptir. Bu limitin oluşturulma sebebi, Hollanda halkının diş hijyeninin önemi konusundaki hassaslığının ve kişilerin dişlerinden sorumlu oldukları bilincinin yükselmesi sonucunda artan taleptir. Belediyelerin diş sağlığı eğitimi vermesi yasal bir zorunluluktur. Diğer Avrupa ülkelerine kıyasla Hollanda’da diş tedavisi maliyetleri daha düşüktür. Bu hizmetlerin arz ve talebinde bir denge mevcuttur.

Acil hizmetler; ambulans hizmetleri yanında, ciddi kazalarda ve felaketlerde tıbbi yardımı kapsar. Acil hizmetler, hem acil hem düzenli tıbbi ve hemşirelik hizmetlerini kapsar. Acil bir durumda bir ambulansın on beş dakika içerisinde olay mahallinde bulunması hedeflenir.

Acil hizmetlerin tek merkezden kontrolü ve sistemin güncelleştirilmesi acil hizmetler organizasyonunun karakteristik özelliklerindendir.

Hollanda’da çok sayıda kamu hastanesi bulunmamasına rağmen, sağlık hizmetleri temelde, bağımsız çalışan hekimler ile, kar amaçlı ve kar amaçsız kurumlar tarafından verilmektedir. Sağlık sistemi, doğrudan ödeme ve kamu katkılarını içeren sosyal ve özel sigorta kurumları tarafından finanse edilmektedir. Kronik hastalıklara karşı nüfusun tümü zorunlu sigortaya tabidir. Nüfusun yaklaşık %30’u akut hastalıklara karşı gönüllü sigorta kapsamındadır. Nüfusun %70’i ise, zorunlu sigorta kapsamındadır. Bu sistem, yapısı itibariyle gönüllü ödeme ve zorunlu sigorta modelinin bileşimini yansıtmaktadır.

Pratisyen hekimler, genelde tüm tıbbi hizmetleri sağlamaları ve hastane hizmetlerinin kullanımında yönlendirici olmaları nedeniyle temel sağlık hizmetlerinde en önemli rolü oynamaktadırlar. Pratisyen hekimler bağımsızdır ve bazı pratisyen hekimler, kendi dispanserlerinde çalışmaktadır.

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

Sağlık Sigortası Fonuna tabi hastalar, bulundukları bölgede kendilerine en yakın pratisyen hekimler ile sözleşme yapmaktadır. Sağlık Sigortası Fonu, pratisyen hekimlere hasta başına ücret ödemekte ve pratisyen hekimler hastalardan ücret almadan hizmet vermektedir. Özel sigorta kapsamındaki hastalar ve kamu personeli, hizmet başına ödeme yaparak pratisyen hekimlere başvurma imkanına sahiptir. Bu hastalar, ödedikleri ücreti, sigortalarından geri almaktadırlar.

Uzman hekimler genelde hastanelerle bağlantılı şekilde çalışırlar ancak bir kısmı bağımsız çalışmaktadır. Uzman hekimlerin çoğuna, Sağlık Hizmetlerini Fiyatlandırma Merkez Dairesi tarafından belirlenen fiyat üzerinden ödeme yapılmaktadır. Bu fiyatlandırma hem hastalık fonuna tabi, hem de özel sigorta kapsamındaki kişiler için geçerlidir. Ayrıca, Sağlık Sigortası Fonuna tabi kişiler için faturalar Sağlık Sigortası Fonu tarafından doğrudan ödenmektedir. Özel sigortalı hastalar ise ücreti ödeyip, bu parayı sigortadan geri alabilmektedirler.

Yataklı Tedavi Hizmetleri

Tedavi edici hizmetler, akut ve kronik fiziksel hastalıkların tedavisi üzerinde yoğunlaşmıştır. Hollanda’da yaklaşık 120 genel hastane, 7 üniversite, 30 civarında özel dal hastanesi vardır ve toplam olarak 60.000 civarında yatak kapasitesine sahiptirler. Eğitim hastaneleri öncelikli olarak ileri klinik hizmetleri ile tıbbi araştırma konularına yoğunlaşmıştır. Hollanda’da en az 1000 hekim gittikçe daha popüler olan alternatif tedavi yöntemleri uygulamaktadır.

Kompleks bakım hizmetlerinden hemşirelik hizmetlerine ve kısa süreli hasta yatışlarına geçiş ve yaşlı hasta sayısındaki artışın bir sonucu olarak, bakım hizmetleri de daha kompleks hale gelmiştir.

Genellikle hastanelerin kalite politikalarında ılımlı bir iyileşme görülmektedir. Kalite komitelerinin kurulması, kalite koordinatörlerinin atanması, aktivite planlarının oluşturulması, kalite projelerinin uygulanması bunun bir göstergesidir. Buna paralel olarak hasta memnuniyeti konusunda yapılan araştırmalarda da olumlu yönde bir değişim olarak dikkati çekmektedir.

Hollanda’da uyuşturucu madde ile mücadele politikaları önemle uygulanmaktadır. Bu politikanın temel amacı; bireysel kullanıcıların, çevrelerindeki insanların ve bir bütün olarak toplumun sağlığını korumaktır. Öncelik hassas gruplara ve özellikle genç nüfusa verilmiştir. Koruma ve önlemeye yönelik aktif politikalar uyuşturucuya olan talebi azaltmaya yöneltilmiştir.

Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

Sağlık Hizmetlerinde Finansman

Hollanda’da sağlık sistemi kamu ve özel sağlık sektörünün birleşmesiyle oluşur. Bu hizmetlerin gelişmesinde özel sağlık kuruluşlarının önemli bir etkisi bulunmaktadır. Sağlık hizmetlerinin mevcudiyeti ve ulaşılabilirliği ve bunlara mali destek sağlama yasalarla garanti altına alınmıştır. Sağlık Bakanlığının bütçesi vergi gelirleriyle finanse edilir ve finansman tüm sağlık harcamalarını kapsar.

Diğer taraftan, ülkenin genel sağlık politikaları ile ilgili temel ilkelere ilişkin ayrıntılı politikaları içeren bir doküman olan Sağlık Hizmetleri Programı, ulusal ve özel sigorta primlerinden kaynaklanan harcamaların büyük bir kısmını karşılamayı öngörmektedir. Sağlık Hizmetleri Programı tarafından karşılanan harcamaların kaynaklarının yaklaşık dörtte üçü ulusal sağlık sigorta primlerinden, kişisel katkılardan ve özel sağlık sigortası primlerinden gelir.

Hollanda’daki hastanelerde ileriye dönük ödeme sistemi uygulanmakta, yıllık global bütçeler yerel sigorta kurumları ile hastaneler arasında uzlaşma ile belirlenmektedir.

Sosyal Güvenlik

Sağlık sistemleri iki şekilde finanse edilir. Bu yollardan biri sigorta primleri diğerleri de vergi gelirleridir. Avrupa ülkelerinin çoğunda sağlık hizmetleri, birbirine benzer biçimde, kamu kaynaklarıyla ve nüfuslarının çoğunu kapsayan zorunlu yasal sağlık sigortalarıyla finanse edilmektedir. Hollanda da kar amaçlı özel sigorta şirketleri sosyal sigorta programlarına göre daha önemli bir rol oynamaktadır. Ülke vatandaşları, gönüllü sigorta sistemine katılabilmektedir.

Kolektif olan ve olmayan sağlık sigorta sistemlerine yüksek oranda katılım nedeniyle, sağlık hizmetleri sıradan bir tüketim malı olarak görülmediği söylenebilir. Vergi veren kişiler olarak halk, maliyetlerin minimum seviyede tutulması konusunda duyarlı olan halkın sağlık hizmeti sunumu ile ilgili görüş açısı değişmekte, ihtiyaç olduğunda mümkün olan en iyi sağlık hizmetini alabilmeye öncelik verilmektedir.

Hükümetler, hizmet talebini azaltmayı amaçlayan bazı yöntemler uygulamaktadır. Hükümet, sigortalarca sunulan hizmet paketleri üzerinde kısıtlamaya gidebilir, hastalara kendi hizmetlerinin ücretlerini kendilerinin ödemesi konusunda görüş bildirebilir veya uzman hekimlerin, fertlerin gerçekten sağlık hizmetlerine ihtiyacı olup olmadığına karar vermesini isteyebilir. Diğer birkaç Avrupa Birliği üyesi ülkede olduğu gibi Hollanda’da da pratisyen hekimler ön eleyici vazifesi görürler. Hastalar istedikleri zaman kendi pratisyen hekimlerine danışabilirler. Daha pahalı olan sevk edilme durumunda bazen hastalar bu durumun maliyetlerine katkı payı ödeme zorunluluğu nedeniyle katlanmak zorunda kalabilir.

Hollanda’da belirli bir gelir düzeyinin altında olan işçiler için, olağanüstü riskleri içermeyen, Zorunlu Sağlık Sigortası Planı uygulanmaktadır. Bu plan son yıllarda daha da genişletilmiş ve emeklileri ve uyuşturucu madde bağımlılarını da içerir hale gelmiştir. Zorunlu Sağlık Sigortası Planı ile sağlanan yararlar birinci basamakta sunulan hekim muayene ve kontrolleri ile ağız-diş sağlığı, gebelik ve doğum, ilaç ve ulaşım hizmetlerini içermektedir. Sigortalıların hastane hizmetlerinden daha üst düzeyde yararlanabilmeleri için ek destekleyici sigorta da bulunmaktadır.

Hollanda’da Sosyal Sigorta planları 3 türdür.

• İlk olarak, Hollanda’da ikamet eden her birey, Olağanüstü Sağlık Hizmetleri Harcama Planı adı altında, yüksek sağlık harcamaları ve kronik sağlık hizmetleri riskleri için oluşturulmuş zorunlu ulusal sağlık sistemi kapsamı içine alınmıştır.

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

• İkincisi, her yıl belirlenen bir yıllık gelir seviyenin altında bulunan kişilere devlet ödemesiyle ve orta gelirli halkın prim ödemeleriyle birinci basamakta sunulan sağlık hizmetlerini zorunlu olarak kapsayan ve finanse edilen bir sigorta türüdür. Bu kişiler normal tıbbi harcama risklerini kapsayan Sağlık Sigortası Fonu tarafından zorunlu olarak sigortalanırlar. Ülke çapında hizmet veren yaklaşık 30 kar amacı gütmeyen Sağlık Sigortası Fonu mevcuttur. Sigortalılar belli bir yüzde ile katkı yapar ve işverenler de ödemelerde bulunur. Bu program hükümetin yıllık olarak kararlaştırdığı miktarlarla mali açıdan desteklenmektedir. Aynı zamanda belli bölgelerde görev yapan memurları kapsamına alan bir yasal sağlık sigorta sistemi mevcuttur.

• Üçüncü olarak, belirli bir düzeyi aşan gelire sahip olan kişiler akut sağlık hizmetleri risklerini kapsayan özel sigortalardan faydalanma imkanına sahiptirler. Özel sigortalar kamu sigorta sisteminin sunduğu standart sigorta paketini oluşturmakla yükümlü olup, sigortalanan riskler ve ödenmesi gereken maksimum prim miktarları yasal düzenlemelerle belirlenmiştir.

Bunların dışında psikiyatrik tedavi ihtiyacı olan ve hastanede yatarak tedavisi gereken hastalar için hastane bakımı, ayakta mental hasta bakım ve tedavisi, toplum hemşireliği ve evde hemşire bakımı hizmetleri için de ayrı bir sigorta planı fonu bulunmaktadır. Bu plan, olağanüstü sağlık harcamaları için, nüfusun tümünü içeren zorunlu bir sigortadır. Bu planda, hemşirelik evlerinde uzun süreli bakım gören, psikiyatrik kurumlardan yararlanan ve genel hastanelerde 365 günden uzun süre yatan hastaların giderleri karşılanmaktadır.

Tüm toplumun evde bakım ve yaşlılar evi gibi hizmetlerden yararlanma hakkı vardır. Bu hizmetler Olağanüstü Sağlık Hizmetleri Harcama Planı, genel vergiler ve özel harcamalar gibi karma kaynaklardan finanse edilmektedir.

Özel sigortalar, kendi adına çalışanlar ve belirli bir gelir düzeyinin üstündeki kişiler için, olağanüstü riskleri içermeyen bir seçenektir. Özel sigorta poliçesine sahip kişi sayısı, yaklaşık olarak nüfusun yaklaşık %35’ini içermektedir. Bu sigortalar gönüllüdür ve bireyler bazı riskleri göze alırlar. Primler kişi tercihine dayanır ve tıbbi riskin niteliğine, istenilen hastane hizmeti düzeyine göre değişmektedir. Özellikle yaşlılar başta olmak üzere yüksek risk altındaki bireyler primlerdeki artışlarla karşı karşıyadır.

Sigorta fonları yada poliçe sağlayıcıları tarafından hizmet verenlere, verdikleri hizmetin türüne göre doğrudan ödemede bulunulmaktadır. Sağlık hizmeti sunucuları ile sigorta kuruluşları arasındaki sözleşme ilgili bölgede bulunan belirlenmiş temsilci sigorta tarafından, ücret ödemeleri ise o sigortanın merkezi tarafından yapılmaktadır.

Özel hastalar tarafından hekimlere doğrudan ödemede bulunulur. Kamu hastaları için kamu sigorta kurumları tarafından ödeme yapılır. Sağlık Sigortası Fonu pratisyen hekimlere, üyeleri için kişi başına ödeme yapar. Uzmanlara da, pratisyen hekimler tarafından sevk edilen hastalar için ödemede bulunulur. Hastaya sevk kartı verilir. Bununla birlikte uzun, spesifik, tedavi edici ve tanı koyucu hizmetler listesinde kayıtlı hizmetler için, uzmanlara bu ücretin üstünde veya altında ödemede yapılabilir.

Eczanelere, hekim tarafından yazılan ilaçların bedeli, Sağlık Sigortası Fonu tarafından ödenir.. Ancak sigorta temsilcileri ve eczacılar arasında fiyat anlaşması yapılmaktadır. Birbirinin yerine geçen eşdeğer ilaçlar için ortalama fiyat uygulanmaktadır. Üreticinin yüksek fiyatları düşürme serbestliği bulunmaktadır. Hekim, yüksek fiyatlı ilaç yazma imkanına sahiptir, ancak bu durumda aradaki farkı hasta ödemektedir.

Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

OECD’ye göre Hollanda sağlık sistemi maliyetler ve sonuçlar açısından diğer AB ülkelerinden daha kötü değildir, ancak en iyisi de değildir. Hollanda halkı da göreceli olarak sistemden tatmin olmuş durumdadır. İlaç kullanımındaki artışlar gibi mevcut bazı sorunlar yüzünden ve nüfusun yaşlanması ile birlikte ortaya çıkacak beklenen sorunlar nedeniyle bazı yeni düzenlemelerin yapılması söz konusudur.

Sonuç:

Hollanda sağlık sistemi, sağlık sigortasını tüm vatandaşlar için zorunlu hale getiren 2006 reformunun ardından, büyük bir yeniden yapılanma sürecine girmiştir. Yeni çerçeve kapsamında, tüm vatandaşların aynı kapsamlı hizmet hakları paketine erişim hakkı vardır. Vatandaşlar, bu paketi özel sağlık sigortacılarından temin etmektedir. Vatandaşlar, ek hizmetler için gönüllü sağlık sigortası da yaptırabilmektedir. Sağlık hizmetleri genellikle hem ayaktan tedavi hem de hastane sektörü kapsamında özel hizmet sağlayıcılar tarafından sunulmaktadır. Hollanda sisteminin kilit özelliklerinden biri de sağlık hizmeti de dâhil olmak üzere birçok sektörde politika üretme ve karar verme aşamalarında merkeziyetçilikten uzak bir yaklaşımın benimsenmiş olmasıdır. Hükümet, yasal çerçeveyi belirler ancak, sağlık hizmetine ilişkin kararların büyük bir bölümü sağlık çalışanları, sigortacılar ve -bazen de- hastaların yanı sıra ulusal ve bölgesel kuruluşlardan oluşan aktörler ile yapılan müzakerelere tabidir.

Sağlık Politikaları

Sağlık Hizmetinden Memnuniyet (Algılanan

Sağlık)

Yenidoğan Mortalitesi

Doğumda Yaşam Beklentisi

Sağlık Hizmetine Ayrılan Kaynak

HOLLANDA Sağlık / Hollanda

Grafik.1. Hollanda Sağlık sistemi kaliteli, kapsayıcı ve maliyet etkin çözümler üretebiliyor mu? SGI (Sustainable Governance Indicators) (1 en kötü 10 en iyi puan)

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

En düşük özelliğe sahip, düşük kapsamı olan bir temel sağlık sigortası paketi bile olsa, bir sağlık sigortası seçilmelidir. Temel Sağlık Sigortası paketi ücreti, yaklaşık 80 ile 100 Euro arasında değişmektedir ve hastanede yatış, diş bakımı (18 yaş altı), muayene, ambulans hizmeti, temel tıbbi bakım, doğum öncesi ve sonrası bakım, ebelik hizmetleri ve rehabilitasyon hizmetleri (diyetisyen, fizyoterapi vb.) gibi genel sağlık hizmetlerini kapsar. Hastanın ihtiyaçlarına göre pek çok firmanın sunduğu farklı paketler seçilebilir.

Hollanda nüfusunun büyük bir çoğunluğu iyi sağlık seviyesinde yaşamaktadır. Genel olarak tüm Hollanda vatandaşlarının kapsamlı kamu sağlık sigortası bulunmaktadır. Gelişmiş bir sağlık istemi olan Hollanda’da sağlık hizmetlerinin sunulmasının ve yürütülmesinin üst düzey yetkili ve sorumlusu Sağlık, Refah ve Spor Bakanlığı’dır.

Hollanda’da birincil, ikincil ve üçüncül sağlık hizmetleri ayrı yapıdadır. Koruyucu sağlık hizmetlerinin tümü hükümetin denetim ve finansmanıyla gelişmiştir. Temel sağlık hizmetleri ülke genelinde toplum sağlığı hizmetlerinin yerel temsilcileri aracılığıyla sağlanır. Gelişmiş birincil sağlık hizmeti sistemi vardır. Birincil sağlık hizmetleri pratisyen hekimler, uygulama hemşireleri, evde bakım sunan sağlık personeli, ebeler, fizyoterapistler, sosyal çalışanlar, dişçiler ve eczacılar tarafından sunulmaktadır. İkincil ve üçüncül bakım hizmetleri özel ve kâr amacı gütmeyen özel kurumlar tarafından sağlanmaktadır. Hastanelerin %99’u özel sektöre ve kâr amacı olmayan kuruluşlara aittir. Devletin mülkiyetindeki üniversite hastaneleri, tesislerin dağılımı konusunda denge unsuru olmaktadır.

Türkiye-Hollanda İlişkileri:

Türkiye ile Hollanda arasındaki ticaret hacmi, hem ihracat hem de ithalattaki artışlarla devamlı bir artış trendi içerisindedir. 2002 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 2,4 milyon dolar iken 2011 yılında 3 katına çıkarak 7,2 milyar dolara yükselmiştir. 2003 ve 2009 yılları arasında ikili ticaret ülkemiz lehine iken 2009 yılından sonra aleyhimize dönmüştür. 2012 yılında ülkemizin dünyanın geri kalanı ile ticaretinde olduğu gibi Hollanda ile de ticaretinde ihracatımız artarken ithalatımız azalmıştır. İhracatımız 2012 yılında 2011 yılına göre sadece 5,3 milyon dolar artmıştır, ancak ithalatımız 344,4 milyon dolar azalmıştır ve bunun sonucunda Hollanda ile ticaretimizde açığımız bir yıl öncesine göre 349,7 milyon dolar azalmıştır. İki ülkenin dış ticaret hacmi ise bir önceki yıla göre 339 milyon dolar azalarak 6,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Hollanda Sağlık Turizmindeki Problemler

Bugünkü şartlarda hiçbir tanıtım ve organizasyon yapmadan ve girişimde bulunmadan aracı kurum vasıtası ile Hollanda’dan Türkiye’ye hasta akışının sağlanması, sadece aracı kuruma her hasta için belli bir komisyon ödenmesi yoluyla tatmin edici bir hasta transferi yapmak mümkün görünmemektedir. Özellikle son yıllarda artan Türkiye karşıtı görüşler, tedavi öncesi ve sonrası servislerin olmayışı, hastanın ameliyatından sonra rehabilitasyon ve hasta kontrolleri gibi hizmetlerin çok az sayıda olması sebebiyle, başarılı bir şekilde hedeflenen sonuca gitmek pek kolay değildir. Hollanda’dan Türkiye’ye sadece diş ve göz tedavisi için değil, genel sağlık hizmetleri için seyahat aracılığı yapan 15 üzerinde aracı kurum/kişi bulunmaktadır. Hollanda’dan ülkemize, 2009 yılında başta saç ekimi, diş, estetik, göz ve ciddi ameliyatlar olmak üzere 300 hasta gelmiştir. Hollanda’dan Türkiye’ye hasta transferi gün geçtikçe azalarak neredeyse durma noktasına gelmiştir. Değişen Hollanda sağlık sigortası şartları gerekçe gösterilerek Türkiye’ye 2015 yılı ilk 6 ayında bu kurum/kişiler vasıtasıyla hasta gönderilememesi önemli bir işaret olarak algılanabilir.

Devlet düzeyinde farklı bir yöntemle hasta akışını arttırmak, Türkiye’nin sağlık hizmetlerini tanıtmak ve Türkiye’nin imajını iyileştirmek mümkündür. T.C. Sağlık Bakanlığı düzeyinde

Sağlık Turizmi / Ülkeler

SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

Hollanda’da bir temsilcilik açarak, sağlık turizmi konusunda eğitim almış, sağlık turizmi tecrübesi olan personel çalıştırarak şimdiye kadar yapılmamış, farklı bir konsept geliştirmekle yeni bir yapı oluşturulması olasıdır. Hollanda Sağlık Sigortaları ile görüşüp, Hollanda-Türkiye arasında sunulacak sağlık turizmi hizmetlerinin T.C. Sağlık Bakanlığı kontrolünde olacağının beyan edilmesi de mümkündür.

Türkiye Açısında Sağlık Turizmi Odaklı Olarak Yapılabilecekler:

• T.C. Sağlık Bakanlığı düzeyinde Hollanda’da bir temsilcilik açılarak ülkemiz adına bir kurumsal muhataplık oluşturulması ve bunun üzerinden düzenli görüşmelerle sağlık sigortası sağlayıcıları ile sunulacak sağlık turizmi hizmetlerinin tanıtılması mümkündür.

• Hollanda’da kayıtlara göre 1.5 milyon üzerinde engelli vatandaşa sahiptir. Yaklaşık toplam ülke nüfusunun %10 kadarı bu gruba girmektedir. Engelli vatandaşların 1 veya 2 refakatçisi ile seyahat etme zorunlulukları düşünüldüğünde ülke nüfusunun yaklaşık %15’ninin bakımı için Türkiye seçeneğinin markete çıkarılması ve pazarlanması ile kısa sürede akışı başlatmak mümkün görünmektedir.

• Hollanda’da Gelecek 20 yıl zarfında, yaşlanan nüfus nedeniyle, emeklilere ödenen emekli maaşlarının ve sağlık harcamalarının büyük miktarlarda artacağı da öngörülmektedir. Bu nedenle ülke dışında yaşlı bakım merkezlerine doğru maliyet kısıtlama adına bir hareketlilik beklenmektedir.

• Hollanda çevreyi koruma yönünde politikalar oluşturmak, düzenlemeler yapmak ve bunları uygulamak konusunda dünyadaki en etkin ülkelerden biridir. Bu nedenle özellikle Hollanda kökenli hastaları ağırlama hedefinde olan kurumların altyapıda çevresel faktörlere dikkat etmesi gerekir.

• Teknolojik buluşların sanayide ve hizmet sunumunda kullanımının özel sektör ve üniversiteler arasında işbirliği ile sağlanmış olmasından dolayı Hollanda vatandaşları için hizmet aldıkları kurumun teknolojik alt yapısı önemlidir ve bu açıdan tanıtımlarda bu başlığa vurgu yapılmalıdır.

• Hollanda’da yaklaşık olarak üç evden biri, tek başına yaşayan kişiler tarafından kullanılır ve buralarda yaşayan kişilerin çoğu yaşlı kadınlardır. Tek başına yaşayan yaşlı kişilerin sağlık ve iyilik hali finansal kaynaklardan etkilenmektedir. Bu nedenle bu bireylerin yaşam alanları ile desteklenmiş yaşlı sağlık bakım tesislerinde misafir edilmesi öncelenmelidir.

• Nüfusun yaşlanması sebebiyle evde bakım hizmetleri talebi artmıştır. Hastaların tercihi ile, genelde bu hizmetler sağlık kuruluşlarında verilmektedir. Ancak sağlık kuruluşlarının artan talebe karşılık vermesi mümkün değildir ve sonuçta sağlık hizmeti sunumunu olumsuz etkileyebilecek bir sonuç doğabilir. Bu nedenle Hollanda pazarına uygun yapılanmış evde sağlık hizmeti sunumu imkanlarını sağlayan tesisler çok önemi avantajlara sahip olacaktır.

• Toplam nüfusun yaklaşık 1/6’sı ülkelerinde tedavi amaçlı olarak fizyoterapistlere başvurmuştur. Bu bilgiden hareketle yataklı rehabilitasyon klinikleri ve kür merkezlerinin pazarlamada önemli pozitif katkı sağlayacağı öngörülebilir.

• Hollanda’da önemli sayıda hekim talepler doğrultusunda alternatif tedavi yöntemleri uygulamaktadır. Bu durum Hollanda vatandaşlarının alternatif tıp uygulamalarına yönelik olumlu yaklaşımlarını göstermektedir. Kurulacak olan RehaKlinik’lerde bu başlık için hizmet üniteleri yapılanması doğru bir yaklaşım olacaktır.

Sağlık Turizmi / Ülkeler

H. Ömer TONTUŞ

• Yaşlı hasta sayısındaki artışın bir sonucu olarak, bakım hizmetleri kompleks hale gelmiştir. Tıbbi tedavi ve bakım gerektiren kronik hastalığı olan yaşlı bireylere yönelik yapılanma ve sonrasında pazarlama Hollanda özelinde önemli bir adımdır. Bu amaca yönelik olarak yaşlılara ve engellilere hizmet verebilecek kaliteli tesisler ve kalifiye yaşlı/engelli bakım teknikeri gibi personele daha fazla ihtiyaç duyulacaktır.

2014 yılında ülkemize Hollanda’dan toplamda 26.758 uluslararası hasta sağlık hizmeti almak için gelmiştir. Gelen bu hastaların 12.547’si sağlık turizmi kapsamında ülkemizdeki hastanelerde tedavi olurlarken, 14.211’i ise turistin sağlığı kapsamında ülkemizde sağlık hizmeti almışlardır. Hollanda’dan gelen uluslararası hastalar sağlık hizmetlerini en fazla Dahiliye branşında almışlardır. Bu branşın ardından en fazla sağlık hizmetinin alındığı branşlar ise Ortopedi ve Travmatoloji, Kardiyoloji ve Göz Hastalıkları branşlarıdır. Hollanda’dan gelen uluslararası hastaların ülkemizde en fazla tercih ettikleri il idiasporan sağlık turizmi etkisi ile yüksek oranla Karaman olmuştur. Karaman’ın ardından ise 2 büyük il olan Antalya ve İstanbul gelmektedir. Hollandalı uluslararası hastaların en fazla tercih ettikleri aylar ise tüm diyasopara sağlık turizmi gruplarında olduğu gibi 2014 yılında yaz ayları olmuştur. 2014 yılında ülkemize Hollanda’dan gelerek sağlık hizmeti alan uluslararası hastaların dağılımlarına ilişkin grafikler aşağıdaki gibidir:

3.0941.949

1.8461.8201.797

1.2261.099

870843

799

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500

DahiliyeOrtopedi ve Travmatoloji

KardiyolojiGöz Hastalıkları

Kulak Burun Boğaz HastalıklarıGenel Cerrahi

Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDeri ve Zührevi Hastalıkları

NörolojiKadın Hastalıkları ve Doğum

6760

5152

2053 20371578

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

KARAMAN ANTALYA İSTANBUL MUĞLA ANKARA

Grafik 1: 2014 Yılında Hollandalı Uluslararası Hastaların En Fazla Sağlık Hizmet Aldıkları İlk 10 Branş

Grafik 2: 2014 Yılında Hollandalı Uluslararası Hastaların En Fazla Sağlık Hizmeti Aldıkları İlk 5 Şehir