Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của...

48
8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L… http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 1/48  TRƢỜNG ĐẠI HC CẦN THƠ  KHOA SƢ PHẠM ------------ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HC KHO SÁT THÀNH PHN HÓA HC VÀ LY TRÍCH MT S CHT TRONG CAO CHLOROFORM CA HẠT TRÁI ĐỦNG ĐỈNH (CARYOTA M I TI S L.) , H CAU (ARECACEAE).  Chuyên ngành: Sƣ phạm Hóa hc Cán b hƣớ ng dn: H tên SV: ThS. Nguyễn Văn Hùng Phan Minh Trí MSSV:2111880 Lớp: Sƣ phạm Hóa hc K37 C N THƠ –  2015 WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM óng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Transcript of Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của...

Page 1: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 1/48

 

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ  

KHOA SƢ PHẠM

------------

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

KHẢO SÁT THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ LY TRÍCHMỘT SỐ CHẤT TRONG CAO CHLOROFORM CỦA

HẠT TRÁI ĐỦNG ĐỈNH (CARYOTA M ITI S L.) ,HỌ CAU (ARECACEAE). 

Chuyên ngành: Sƣ phạm Hóa học

Cán bộ hƣớ ng dẫn: Họ tên SV:

ThS. Nguyễn Văn Hùng  Phan Minh Trí

MSSV:2111880

Lớp: Sƣ phạm Hóa học K37

CẦ N THƠ –  2015

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 2: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 2/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

i Luận văn tốt nghiệ p

LỜ I CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài ở  phòng thí nghiệm Hoá Hữu cơ, bộ môn Hoá

học, khoa Sƣ phạm, ngoài sự nỗ lực, phấn đấu của bản thân và tìm tòi học hỏi, tôi đã

gặp không ít khó khăn. Nhƣng bên cạnh đó, tôi nhận đƣợ c r ất nhiều sự quan tâm, giúp

đỡ  tận tình của gia đình, quý Thầy, Cô trong bộ môn và bạn bè để tôi có động lực cố 

gắng vƣơn lên đạt k ết quả nhƣ ngày hôm nay. Vì vậy, trong những dòng đầu tiên của

luận văn, tôi xin gửi lờ i cảm ơn chân thành đến:

Gia đình đã khích lệ, động viên và ủng hộ tôi cả về tinh thần và vật chất để tôi

có thêm động lực hoàn thành tốt luận văn. 

Thầy Nguyễn Văn Hùng, ngƣờ i Thầy tận tuỵ, luôn theo sát tôi trong quá trìnhnghiên cứu, truyền đạt cho tôi những kiến thức chuyên môn quý báu và những kinh

nghiệm hữu ích.

Cô Thái Thị Tuyết Nhung đã nhiệt tình giúp đỡ   tôi, động viên tôi trong quá

trình làm luận văn, truyền đạt cho tôi những kiến thức hữu ích và tạo mọi điều kiện tốt

nhất để tôi hoàn thành luận văn. 

Cô Nguyễn Thị Thu Thuỷ, cô Phan Thị Ngọc Mai, thầy Ngô Quốc Luân, thầy

 Nguyễn Điền Trung, thầy Hồ Hoàng Việt và các thầy cô khác trong bộ môn đã luôn

quan tâm và tạo mọi điều kiện tốt nhất để tôi hoàn thành đề tài.

Tậ p thể lớp sƣ phạm hoá học K37 và một ngƣờ i bạn đã đi xa, những ngƣờ i bạn

thân thiết đã luôn đồng hành giúp đỡ , chia sẻ, động viên tôi r ất nhiều.

Xin chân thành cảm ơn! 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 3: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 3/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

ii Luận văn tốt nghiệ p

NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚ NG DẪN…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………....……………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………....………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………....…………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………....………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………....…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………....……………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………  

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 4: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 4/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

iii Luận văn tốt nghiệ p

NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN 1 …………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………....……………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………....………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………....…………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………....……

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………....…………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………....……………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………  

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 5: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 5/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

iv Luận văn tốt nghiệ p

NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN 2…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………....……………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………....………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………....…………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………....………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………....…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………....……………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………  

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 6: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 6/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

v Luận văn tốt nghiệ p

DANH MỤC CÁC TỪ  VIẾT TẮT

PE : Petroleum ether

CLF : Chloroform

MeOH : Methanol

SKLM : Sắc ký lớ  p mỏng

1H-NMR : Proton Nuclear Magnetic Resonance

13C-NMR : Carbon (13) Nuclear Magnetic Resonance

DEPT : Distortionless Enhancement by Polarization Transfer

g : Gam

mg : Miligam

R f   : Retention factor

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 7: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 7/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

vi Luận văn tốt nghiệ p

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................................i

 NHẬ N XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚ NG DẪ N ................................................................. ii

 NHẬ N XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢ N BIỆ N 1 ................................................................ iii

 NHẬ N XÉT CỦA CÁN BỘ PHẢ N BIỆ N 2 .................................................................iv

DANH MỤC CÁC TỪ  VIẾT TẮT ................................................................................. v

MỤC LỤC ......................................................................................................................vi

PHỤ LỤC HÌNH Ả NH ............................................................................................... viii

PHỤ LỤC CÁC BẢ NG ..................................................................................................ix

TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ TÀI ..................................................................................... x

LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1

Chƣơng 1: TỔ NG QUAN ............................................................................................... 2

1. TỔ NG QUAN VỀ CÂY ĐỦNG ĐỈ NH ................................................................... 2

1.1. Giớ i thiệu về cây đủng đỉnh 5,12,14,16,19 ............................................................... 2

1.2. Mô tả thực vật2,6,7 ............................................................................................... 2

Hình 2. Thân và trái đủng đỉnh ................................................................................. 4

1.3. Phân bố sinh thái7,17,18,19 ..................................................................................... 4

1.4. Công dụng của cây đủng2,7,18,19,20 ...................................................................... 4

2. NHỮ  NG HỢP CHẤT ĐƢỢC PHÂN LẬP TỪ  CÂY ĐỦNG ĐỈ NH .................... 5

Chƣơng 2: THỰ C NGHIỆM ......................................................................................... 11

1. DỤ NG CỤ - HÓA CHẤT ...................................................................................... 111.1. Dụng cụ ............................................................................................................ 11

1.2. Hoá chất ........................................................................................................... 11

2. NGUYÊN LIỆU ..................................................................................................... 12

2.1. Quá trình thu hái và xử lí nguyên liệu3,4,6,9,10,12,13,15 ......................................... 12

2.1.1. Thu hái nguyên liệu ................................................................................... 12

2.1.2. Xử lý nguyên liệu ...................................................................................... 12

2.2. Xác định độ ẩm của nguyên liệu...................................................................... 12

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 8: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 8/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

vii Luận văn tốt nghiệ p

............................................................................................................................. 13

2.3. Sơ đồ điều chế cao chloroform và các bƣớ c tiến hành .................................... 13

2.4. Phƣơng pháp thực nghiệm ............................................................................... 14

2.4.1. Phƣơng pháp định tính sơ bộ thành phần hóa học .................................... 14

2.4.2. Phƣơng pháp chiết, cô lậ p các hợ  p chất2,5,9,7, 10 ......................................... 14

2.4.3. Phƣơng pháp xác định cấu trúc8 ................................................................ 16

2.5. Quy trình thực nghiệm ..................................................................................... 19

2.5.1. Định tính sơ bộ thành phần hóa học của hạt trái đủng đỉnh ...................... 19

2.5.1.1. Khảo sát sự hiện diện của các hợ  p chất alkaloid ................................ 19

2.5.1.2. Khảo sát sự hiện diện của các hợ  p chất flavonoid .............................. 20

2.5.1.3. Khảo sát sự hiện của các hợ  p chất steroid ......................................... 20

2.5.1.4. Khảo sát sự hiện diện của các hợ  p chất glycoside .............................. 21

2.5.1.5. Khảo sát sự hiện diện của các hợ  p chất saponin ................................. 22

2.5.1.6. Khảo sát sự hiện diện của các hợ  p chất tannin ................................... 23

2.5.1.7. Khảo sát sự hiện diện của coumarine ................................................. 23

3. QUÁ TRÌNH CÔ LẬP VÀ TINH CHẾ CÁC HỢP CHẤT TRONG CAOCHLOROFORM ........................................................................................................ 25

3.1. Quá trình kiềm hóa bột cây .............................................................................. 25

3.2. Quá trình điều chế cao chloroform .................................................................. 26

3.3. Quá trình cô lậ p và tinh chế chất trong cao chloroform .................................. 26

3.4. Xác định tính chất vật lý, cấu trúc và nhận danh ............................................. 31

Chƣơng 3: KẾT LUẬ N ................................................................................................. 32

1. K ẾT LUẬ N ............................................................................................................ 32

2. KIẾ N NGHỊ ........................................................................................................... 32

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 33

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 9: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 9/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

viii Luận văn tốt nghiệ p

PHỤ LỤC HÌNH ẢNHHình 1. Lá và hoa đủng đỉnh 2

Hình 2. Thân và trái đủng đỉnh 3

Hình 3. Cây đủng đỉnh tr ồng làm cảnh và trang trí. 4

Hình 4. Bột nguyên liệu 13

Hình 5. Cột sắc ký và máy cô quay chân không 27

Hình 6. Chất HC55 29

Hình 7. Sắc ký lớ  p mỏng trên 2 hệ dung môi 29

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 10: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 10/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

ix Luận văn tốt nghiệ p

PHỤ LỤC CÁC BẢNGBảng 1. Một số hợ  p chất phân lậ p từ vỏ trái đủng đỉnh 5

Bảng 2. Một số hợ  p chất phân lậ p từ vỏ trái đủng đỉnh núi 6

Bảng 3. K ết quả định tịnh sơ bộ thành phần hoá học trong hạt trái đủng đỉnh 24

Bảng 4. K ết quả sắc ký cột silica gel cao chloroform của hạt trái đủng đỉnh. 26

Bảng 5. K ết quả sắc ký cột lần 2 28

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 11: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 11/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

x Luận văn tốt nghiệ p

TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ TÀICây đủng đỉnh có tên khoa học là caryota mitis L., thuộc họ  cau dừa

(arecaceae). Cây đủng đỉnh có nguồn gốc ở   Nam á và Đông Nam Á. Đủng đỉnh phân

 bố rông khắ p cả nƣớ c, mọc trên mọi địa hình. Từ  lâu, đủng đỉnh đã gắn liền với đờ i

sống của cộng đồng dân cƣ Việt Nam. Đủng đỉnh là một trong những thành phầnquan tr ọng trong đơn thuốc y học cổ truyền hữu ích cho chứng thấ p khớ  p, nhức mỏi…

Trong các nghiên cứu y dƣợ c hiện đại các hợ  p chất hữu cơ từ  cây thuốc gồm các

flavonoid, alkaloid, tecpenoid tiế p tục là nguồn hợ  p chất có tiềm năng cho các thử 

nghiệm hoạt tính sinh học. Sự đa dạng về nhóm cấu trúc này vớ i nhiều loại hoạt tính

sinh học quan tr ọng và ý nghĩa thực tiễn đã đặt cơ sở  khoa học cho việc sử dụng cây

đủng đỉnh.

Do vậy, đề tài “Khảo sát thành phần hoá học trong cao chloroform của hạt trái

đủng đỉnh (Caryota mitis L.), họ cau dừa ( Arecaceae)” mong muốn góp phần nhỏ vào

việc nghiên cứu các hợ  p chất có nguồn gốc thiên nhiên trong hạt trái đủng đỉnh để 

làm sáng tỏ tác dụng y học của loài cây này.

Bài luận gồm các phần sau đây: 

Mở  đầu: Nêu lý do chọn đề tài và mục tiêu của đề tài

Chƣơng 1: Tổng quan về cây đủng đỉnh

Chƣơng 2: Thực nghiệm tậ p trung vào các nội dung sau:

Từ nguyên liệu chính là hạt trái đủng đỉnh thu hái ở  Quận Ninh Kiều, Tp Cần

Thơ sau nhiều công đoạn xử lý để điều chế cao chloroform.

Tiến hành định tính các nhóm hợ  p chất chính trong hạt trái đủng đỉnh.

Sử dụng phƣơng pháp sắc ký cột và sắc ký lớ  p mỏng để cô lập đƣợ c chất sạch.

Chƣơng 3: Kết luận

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 12: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 12/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

1 Luận văn tốt nghiệ p

LỜ I MỞ  ĐẦUThực vật là kho tàng vô cùng phong phú các hợ  p chất thiên nhiên, hàng trăm

nghìn các hợ  p chất thiên nhiên đã đƣợc tìm ra và đƣợ c nghiên cứu để  phục vụ  cho

nhiều lĩnh vực của cuộc sống, đặc biệt là trong y học. Thiên nhiên không chỉ là nguồn

nguyên liệu cung cấ p các hoạt chất quí hiếm để tạo ra các biệt dƣợ c mà còn cung cấ p

các chất dẫn đƣờng để tổng hợ  p ra các loại thuốc mớ i. Từ những tiền chất đƣợ c phân

lậ p từ  thiên nhiên, các nhà khoa học đã chuyển hóa chúng thành những hợ  p chất có

khả năng trị bệnh r ất cao.

Việt nam nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đớ i gió mùa là một vùng có tính đa

dạng sinh học cao. Riêng về  thực vật, Việt Nam có khoảng 12000 loài, trong đó có

hơn 2300 loài thực vật đã đƣợ c sử dụng làm lƣơng thực, thuốc chữa bệnh… Khoảng

25% các loại thuốc sử dụng thông thƣờ ng xuất phát từ các loài thực vật dùng trong y

học dân gian.

Đủng đỉnh có tên khoa học là caryota mitis L. có tác dụng chữa một số bệnh

nhƣ thấ p khớ  p, nhức mỏi… Tuy nhiên, những công trình nghiên cứu về loài cây này

còn khá ít. Do vậy, đề tài “Khảo sát thành phần hoá học trong cao chloroform của hạt

trái đủng đỉnh (Caryota mitis L.), họ cau dừa ( Arecaceae)” mong muốn góp phần nhỏ 

vào việc nghiên cứu các hợ  p chất có nguồn gốc thiên nhiên, trong hạt trái đủng đỉnh để 

làm sáng tỏ tác dụng y học của loài cây này.

Lý do chon đề tài:

 Nhằm làm phong phú thêm những hiểu biết về  thành phần hóa học của trái

quách mọc tại đồng bằng sông Cửu Long.

Tìm các hoạt chất, định hƣớ ng cho việc sử dụng trái đủng đỉnh nhƣ một nguồn

dƣợ c liệu có giá tr ị. Qua đó, nâng cao hiệu quả kinh tế của loài thực vật này.

Mục tiêu chọn đề tài:

Định tính sơ bộ thành phần hóa học của trái đủng đỉnh

Cô lập đƣợ c ít nhất một hợ  p chất sạch.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 13: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 13/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

2 Luận văn tốt nghiệ p

Chƣơng 1: TỔNG QUAN 

1. TỔNG QUAN VỀ CÂY ĐỦNG ĐỈNH 

1.1. Giớ i thiệu về cây đủng đỉnh 5,12,14,16,19 

Tên khoa học: Caryota mitis L.

Tên Việt Nam: Đủng đỉnh.

Tên khác: Móc cổng chào, Đồng đình. 

Tên nƣớ c ngoài:  Clustering Fishtail Palm, Burmese Fishtail Palm, Fish Tail,

Fishtail, Fishtail Palm, Miniature Fishtail Palm, Clumping Fishtail Palm, Tufted

Fishtail Palm, Kwai Kwai, Brachystachyum.

Phân loại học

Phân loại thực vật

Giớ i: Thực vật ( plantae)

Ngành: Angiospermae 

Lớ p: Monocots 

Bộ: Cau dừa ( Arecales)

Họ: Cau dừa ( Arecaceae)

Chi: Móc (Caryota)

Loài: Caryota mitis L.

1.2. Mô tả thự c vật2,6,7 

Cây đủng đỉnh có tên khoa học là Caryota mitis  L. thuộc họ  Cau dừa

( Arecaceae), là loài cây thân gỗ mọc ở  nhiều nơi. 

Thân cột do nhiều bẹ  lá tạo thành, cao 2-10 m, không phân cành, mọc thành

 bụi do chồi đâm ra từ gốc.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 14: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 14/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

3 Luận văn tốt nghiệ p

Lá hai lần kép, gồm nhiều lá chét mọc so le, có hình đuôi cá nên có tên gọi

Fishtail, dài 1-2 m. Phiến lá hình thoi hay tam giác, bìa phần trên có răng nhỏ không

đều, gân lá xếp nhƣ nan quạt. Cuống chung mọc từ thân, to, có rãnh, cuống phụ mọc

từ cuống chung hình dải.

Hoa  mọc thành buồng, buồng hoa dài 30-40 cm, mọc từ  thân từ  trên xuống

dƣớ i nên buồng ở  trên sẽ phát triển trƣớ c. Buồng hoa có nhiều nhánh, mang hoa dày

đặc. Hoa mọc trên nhánh cuống, mổi chùm có 2 hoa đực và 1 hoa cái.

Mỗi hoa có 3 lá đài và 3 cánh hoa. Hoa đực có sáu nhị hoa vớ i cuống ngắn, hoa

cái có bầu nhụy hình tròn phân làm 3 thùy.

Một buồng hoa khi có hoa cái bắt đầu nở  cho đến khi hoa cái cuối cùng đã nở  xong kéo dài khoảng 6 tuần, mỗi hoa đơn nở  và có khả năng hứng phấn chéo trong

vòng 15-20 ngày. Cả buồng hoa cái nở  tậ p trung trong vòng 2-3 tuần.

Quả hình cầu, đƣờ ng kính khoảng 2 cm, không gai, màu biến đổi theo thờ i k ỳ 

 phát triển từ xanh nhạt, xanh đậm, tím, vàng và khi chín màu đỏ tƣơi rồi chuyển sang

tím đen. Mỗi buồng quả có hàng ngàn quả, khi quả chín khô và r ụng.

Mỗi quả có một hạt hình cầu, màu nâu đen, đƣờ ng kính hạt khoảng 1 cm. Hạt

cứng, dễ nảy mầm.

Hình 1. Lá và hoa đủng đỉnh

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 15: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 15/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

4 Luận văn tốt nghiệ p

Hình 2. Thân và trái đủng đỉnh

1.3. Phân bố sinh thái7,17,18,19

Đủng đỉnh có nguồn gốc ở  Ấn Độ đƣợ c du nhập vào nƣớ c ta. Hiện nay đủng

đỉnh phân bố ở  vùng mƣa nhiệt đớ i khu vực Nam Á, Đông Nam Á và Trung Quốc.

Ở nƣớc ta, đủng đỉnh phân bố r ộng rãi, thƣờ ng mọc ở  thung lũng đá vôi, ở  chân

núi, ven đƣờ ng, trong r ừng ẩm. Ngoài ra, đủng đỉnh cũng đƣợ c tr ồng vớ i nhiều mục

đích khác nhau. 

Ở đồng bằng song Cửu Long, cây đủng đỉnh đƣợ c tìm thấy ở  hầu hết các tỉnh,

thành nhƣ An Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp, Hậu Giang... Cây đủng đỉnh thƣờ ng mọc

hoang trong các vƣờn, ven đƣờ ng hoặc đƣợ c tr ồng làm cảnh trong các khu đô thị.

Đủng đỉnh là cây ƣa sáng, giai đoạn còn nhỏ cần đƣợc che bóng, sinh trƣở ng

chậm, yêu cầu đất thoát nƣớ c tốt, nhu cầu nƣớ c ở  mức trung bình.

1.4. Công dụng của cây đủng2,7,18,19,20

Do hiện hữu r ộng khắp nên đủng đỉnh cũng tạo nên một mối quan hệ khá đặc

sắc vớ i cuộc sống đời thƣờ ng của cộng đồng dân cƣ ngƣờ i Việt nhiều nơi. Đủng đỉnh

đã góp phần vào các hoạt động đời thƣờ ng, dần dần hình thành nét văn hóa dân gian

cho một số nơi. 

Lá đủng đỉnh thƣờng đƣợc dùng để trang trí trong các dị p lễ hội ở  nhiều vùng

nông thôn. Dựng một cổng chào, ngƣời ta dùng thân tre làm sƣờn và dùng lá đủng

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 16: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 16/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

5 Luận văn tốt nghiệ p

đỉnh để  k ết hợp trang trí. Lá đủng đỉnh cũng đƣợ c sử  dụng làm chổi quét nhà, sân

vƣờ n.

Ở Việt Nam, hạt trái đủng đỉnh là một vị  thuốc dân gian, ngƣờ i ta uống rƣợ u

ngâm từ hạt trái đủng đỉnh để chữa bệnh thấ p khớ  p, phong thấp. Rƣợ u ngâm từ hạt tráiđủng đỉnh dùng xoa bóp giúp giảm nhức mỏi.

Chồi non của cây đủng đỉnh có tác dụng cầm máu. Ở một số  tỉnh miền trung,

chồi non có thể dùng làm rau ăn. 

Ở Ấn Độ và Sri-Lanka các bộ phận của cây đủng đỉnh đƣợ c dùng làm

các vị thuốc. Gốc đƣợ c sử dụng tr ị bệnh nhức răng.Vỏ cây và hạt dùng làm thuốc thoa

để điều tr ị nhọt, ghẻ. Hoa đƣợ c dùng làm chất tẩy gội đầu và kích thích tăng trƣở ng tóccho phụ nữ bị r ụng tóc.

Hình 3. Cây đủng đỉnh tr ồng làm cảnh và trang trí

2. NHỮ NG HỢ P CHẤT ĐƢỢ C PHÂN LẬP TỪ   CÂY ĐỦNGĐỈNH

Các nghiên cứu về thành phần phần hoá học của loài caryota mitis L. hiện r ất ít.

Gần đây, các nhà nghiên cứu ở  Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã phân lậ p

đƣợ c 3 hợ  p chất từ vỏ loài caryota mitis L.17. Các nghiên cứu ở  ngoài nƣớ c trên chi

caryota đã đƣợ c thực hiện từ r ất lâu nhƣng các nghiên cứu chủ yếu tiến hành trên loài

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 17: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 17/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

6 Luận văn tốt nghiệ p

Bảng 1. Một số hợ  p chất phân lậ p từ vỏ trái đủng đỉnh 

caryota urens L., hay còn đƣợ c gọi là loài đủng đỉnh núi. Vào năm 2013, các nhà

nghiên cứu Ấn độ đã phân lập đƣợ c một số hợ  p chất từ vỏ trái đủng đỉnh núi19.

STT CTPT CTCT

1C27H30O16

M = 610 đvC Rutin; Rutoside; Phytomelin; Sophorin; Birutan; Eldrin,

Birutan Forte; Rutin trihydrate; Globularicitrin;

Violaquercitrin, 2-(3,4-dihydroxyphenyl)-5,7-dihydroxy-

3-[α-L-rhamnopyranosyl-(1→6)-β-D-glucopyranosyloxy]-

4H-chromen-4-one.

2

C21H20O12

M = 464 đvC 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 18: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 18/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

7 Luận văn tốt nghiệ p

Isoquercitrin; Isoquercitroside; Isoquercitin; Trifoliin;

Isotrifolin; Trifoliin A; Isohyperoside

Isotrifoliin; Quercetin-3-glucoside; Quercetin-3-O-

glucoside; Quercetin 3-O-β-D-glucopyranoside.

3C37H72O10N

M = 690 đvC 

1-O-β-D-glucopyranosyl-(2S,3S,4R,6Z)-2-N-(2’-

hydroxydecanoyl)heneicosasphinga-6-ene.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 19: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 19/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

8 Luận văn tốt nghiệ p

STT CTPT CTCT

1C8H10N4O2 

M = 194 đvC 

Cafeeine

2

C16H30O2 

M = 254 đvC 

Cyclopentaneundecanoic acid. 

3C5H9N

M = 83 đvC 

1-Propenyl-aziridine

Bảng 2. Một số hợ  p chất phân lậ p từ vỏ trái đủng đỉnh núi. 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 20: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 20/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

9 Luận văn tốt nghiệ p

4C11H18O2 

M = 182 đvC 

10-Undecynoic acid; 10-hendecynoic acid.

5C19H38O2 

M = 298 đvC 

 Nonadecanoic acid

6C6H18B3N3 

M = 165 đvC 

Borazine, borazol, inorganic benzene, borazole, 1,3,5,2,4,6-

Triazatriborinane 

7C4H10O

M = 74 đvC Butanol; 1-Butanol; Butyl alcohol; Butyl hydrate; Butylic

alcohol; Butyralcohol; Butyric alcohol; Butyryl alcohol; n-

Butyl alcohol; 1-Hydroxybutane; n-Propylcarbinol.

8 C5H11NO2 M = 117 đvC 

Amyl nitrite 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 21: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 21/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

10 Luận văn tốt nghiệ p

9C5H10N2O3 

M = 146 đvC 

Levoglutamide 

10C3H7NO2 

M = 89 đvC 

Isonitropropane; Dimethylnitromethane; sec-Nitropropane. 

11C4H10 

M = 58 đvC 

Isobutane 

12C7H14O2 

M = 130 đvC 

Caproic acid; Hexanoic acid. 

13C2H4O4 

M = 92 đvC 

Oxalic acid; ethanedioic acid. 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 22: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 22/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

11 Luận văn tốt nghiệ p

Chƣơng 2: THỰ C NGHIỆM

1. DỤNG CỤ - HÓA CHẤT

1.1. Dụng cụ 

- Bộ chiết Soxhlet

- Máy cô quay chân không

- Máy sấy các loại

- Tủ hút

- Bản silicagen TLC tráng sẵn.

- Cột sắc ký các loại

- Cân các loại

- Ống đong 

- Chai thuỷ tinh 50 ml

- Ống nghiệm

- Giấy lọc

- Pipet các loại

- Vi quản

- Hệ thống đun hoàn lƣu 

- Erlen các loại

- Becher các loại

- Phễu lọc

- Ống nhỏ giọt

- Bếp điện

- Lƣới amiăng 

1.2. Hoá chất

- Petroleum ether

- Chloroform

- Methanol

- Thuốc thử Mayer

- Thuốc thử 

- Chì acetate

- Cyanidin

- FeCl3.

- H2SO4 đậm đặc

- Thuốc thử Liebermann-Burchard

- Thuốc thử Salkowski

- Thuốc thử Fehling

- Thuốc thử Tollens

- Thuốc thử Stiasny

- Thuốc thử diazo

- Thuốc thử Dragendorff  

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 23: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 23/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

12 Luận văn tốt nghiệ p

(mt  –  mk ). 100

mt 

250 + 255 + 250

3

(500 –  251,67).100

500

- Thuốc thử Wagner

2. NGUYÊN LIỆU

2.1. Quá trình thu hái và xử  lí nguyên liệu3,4,6,9,10,12,13,15

2.1.1. Thu hái nguyên liệu

Trái đủng đỉnh sau khi thu hái đƣợ c loại bỏ  phần vỏ  trái và thịt lấy hạt. Hạt

đủng đỉnh làm nguyên liệu là những hạt tƣơi tốt, không bị sâu bệnh, kích thƣớ c và màu

sắc giống nhau. Thời gian thu hái là vào tháng 07/2014; địa điểm thu hái ở  Ninh Kiều,

Cần Thơ. 

2.1.2. Xử  lý nguyên liệu

Trái đủng đỉnh sau khi thu hái đƣợc đem sấy khô khoảng 3 ngày, sau đó tách

lấy phần hạt. Hạt trái đủng đỉnh đƣợc đem rửa sạch, phơi khô trong bóng râm vài giờ .

Tiế p theo, hạt trái đủng đỉnh đƣợ c xay nhỏ  trƣớc khi đƣa vào lò sấy ở   50ºC. Sấy

nguyên liệu đến khối lƣợng không đổi. Sau đó, nguyên liệu đƣợ c nghiền thành bột.

2.2. Xác định độ ẩm của nguyên liệu

Hàm lƣợng độ ẩm trong mẫu đƣợc xác định theo công thức:

Độ ẩm (%) =

Vớ i: mt là lƣợ ng cân mẫu tƣơi 

mk  là lƣợ ng cân mẫu khô

Tiến hành xác định độ ẩm của đủng đỉnh bằng cách lấy 3 mẫu tƣơi, mỗi mẫu có

khối lƣợ ng 500 g, tiến hành sấy mẫu ở  50ºC đến khối lƣợng không đổi thu đƣợ c k ết

quả nhƣ sau:

Mẫu 1: 250 g; Mẫu 2: 255 g; Mẫu 3: 250 g.

Suy ra, mt = = 251,67 g

Vậy

Độ ẩm (%) = = 49,66%

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 24: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 24/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

13 Luận văn tốt nghiệ p

Hình 4. Bột nguyên liệu

2.3. Sơ đồ điều chế cao chloroform và các bƣớ c tiến hành

Sơ đồ điều chế cao chloroform: 

Bột khô

Bột cây đã

kiềm hóa

Cao chloroform

(9g)

 Ngâm trong dung dịch NH3 bão hoà.

Sấy khô, xay thành bột.

Chiết kiệt bằng hệ thống soxhlet vớ ichloroform.

Cô cạn, thu hồi dung môi.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 25: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 25/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

14 Luận văn tốt nghiệ p

Các bƣớ c tiến hành

Bƣớ c 1: Ngâm bột cây vớ i dung dịch NH3  bão hoà. Sau đó, sấy khô và xay nhỏ 

 bột cây đã ngâm. 

Bƣớ c 2: Chiết kiệt bột cây đã ngâm với dung môi chloroform. Sau đó, cô cạn

dịch chiết thu đƣợ c cao chloroform.

Bƣớ c 3: Từ cao chloroform tiến hành phân lậ p bằng phƣơng pháp sắc ký cột

k ết hợ  p vớ i sắc ký lớ  p mỏng để cô lậ p hợ  p chất tinh khiết.

Bƣớ c 4: Gửi mẫu sạch đƣợ c cô lập đo các loại phổ 1H-NMR, 13C-NMR, DEPT

ta nhận đƣợ c các dữ liệu phổ của mẫu.

Bƣớ c 5: Từ các dữ liệu phổ có đƣợ c, tiến hành giải đoán phổ để xác định cấu

trúc hợ  p chất cô lập đƣợ c.

2.4. Phƣơng pháp thự c nghiệm

2.4.1. Phƣơng pháp định tính sơ bộ thành phần hóa học

-  Nghiền mẫu nguyên liệu, ngâm chiết bằng dung môi thích hợ  p, lọc lấy dịch

chiết.

- Dùng các thuốc thử đặc trƣng để phát hiện sự có mặt của các nhóm chức (tạo

màu, tạo bọt, k ết tủa…) 

2.4.2. Phƣơng pháp chiết, cô lập các hợ p chất2,5,9,7, 10

  Phƣơng pháp chiết

Chiết là phƣơng pháp dùng một dung môi (đơn hay hỗn hợp) để  tách lấy một

chất hay một nhóm các chất từ hỗn hợ  p cần nghiên cứu.

Các phƣơng pháp chiết r ắn-lỏng, lỏng-lỏng hoặc k ết hợ  p cả  2 phƣơng pháp

thƣờng đƣợ c sử dụng.

Mỗi phƣơng pháp có nhiều k ỹ thuật chiết khác nhau. Trong đề tài này, phƣơng

 pháp chiết r ắn-lỏng sử dụng k ỹ  thuật chiết bằng máy soxhlet. K ỹ  thuật này tiết kiệm

dung môi, tiết kiệm thờ i gian thực hiện, thao tác thực hiện đơn giản, chiết kiệt hợ  p chất

trong bột cây vì bột cây luôn đƣợ c chiết bằng dung môi tinh khiết. Kích thƣớ c của bộ 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 26: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 26/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

15 Luận văn tốt nghiệ p

soxhlet làm giớ i hạn lƣợ ng bột cây cần chiết và hệ thống của bộ soxhlet làm bằng thuỷ 

tinh nên dễ vỡ .

  Phƣơng pháp phân lập các hợ p chất

Phƣơng pháp chung đƣợ c áp dụng để  phân lậ p các hợ  p chất chủ  yếu là các

 phƣơng pháp sắc ký.

Sắc ký là một phƣơng pháp vật lý để tách một hỗn hợ  p gồm nhiều loại hợ  p chất

ra riêng thành từng loại đơn chất, dựa vào tính ái lực khác nhau của những loại hợ  p

chất đó đối vớ i một hệ thống (hệ thống gồm hai pha: một pha động và một pha tĩnh).

Sắc ký gồm nhiều phƣơng pháp nhƣ: sắc ký cột, sắc ký lớ  p mỏng (TLC), sắc ký khí

(GC), sắc ký lỏng hiệu năng cao (HLPC)… Phƣơng  pháp sắc ký cột và sắc ký lớ  p

mỏng vớ i chất hấp thu là silicagel là hai phƣơng pháp sắc ký đƣợ c sử dụng trong đề tài

này.

Sắc ký cột hở  

Sắc ký cột hở  là phƣơng pháp sắc ký mà chất hấp thu đƣợ c nhồi trong một cột

 bằng thuỷ  tinh (hoặc bằng kim loại) và đƣợ c tiến hành trong điều kiện áp suất khí

quyển. Đây là phƣơng pháp phổ biến nhất, chất hấp thu là pha tĩnh bao gồm các loại

silicagel pha thƣờng cũng nhƣ pha đảo YMC, ODS, Dianion,… 

Độ mịn của chất hấ p thu hết sức quan tr ọng, nó ảnh hƣởng đến khả năng tách chất của chất hấp thu. Độ hạt của chất hấ p thu càng nhỏ  thì khả năng tách chất càng

cao và ngƣợ c lại. Tuy nhiên chất hấp thu có độ hạt càng nhỏ thì tốc đọ dòng chảy càng

chậm. Trong một số  trƣờ ng hợ  p, khi lực tr ọng trƣờng không đủ  lớ n sẽ gây nên hiện

tƣợ ng tắt cột (dung môi không chảy đƣợc), khi đó ngƣờ i ta phải sử dụng áp suất để 

tăng tốc độ dòng chảy, vớ i áp suất trung bình (MPC), áp suất cao (HPLC).

Tỷ lệ đƣờ ng kính cột (D) so vớ i chiều cao của chất hấ p thu (L) r ất quan tr ọng

và thể hiện khả năng tách của cột. Tỷ  lệ L/D phụ  thuộc vào yêu cầu tách, tức là phụ 

thuộc vào hỗn hợ  p chất cụ thể, thông thƣờ ng tỷ lệ L/D là 8-10. Trong sắc ký, tỷ lệ giữa

quãng đƣờng đi của chất cần tách so với quãng đƣờng đi đƣợ c của dung môi gọi là R  f ,

vớ i mỗi chất khác nhau sẽ có một R  f  khác nhau. Chính nhờ  sự khác nhau về R  f   mà

ngƣời ta tách đƣợ c từng chất ra khỏi hỗn hợ  p chất.

Trong sắc ký cột hở , tỷ lệ giữa lƣợ ng mẫu cần tách và lƣợ ng chất hấ p thu cần sử 

dụng r ất quan tr ọng và tuỳ thuộc vào yêu cầu tách. Nếu tách thô thì tỷ lệ này thấ p (dao

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 27: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 27/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

16 Luận văn tốt nghiệ p

động từ 1/5 đến 1/10), nếu tách tinh thì tỷ lệ này cao hơn và tuỳ thuộc vào hệ số tách

(tức tuỳ  thuộc vào sự  khác nhau về R  f   của các chất) mà hệ  số  này giao động trong

khoảng 1/20 đến 1/30, thậm chí trong trƣờ ng hợ  p các chất khó tách riêng thì tỷ lệ này

lên tới 1/100 đến 1/200.

Việc đƣa chất lên cột sắc ký hết sức quan tr ọng. Tuỳ  thuộc vào lƣợ ng chất và

dạng chất mà ngƣờ i ta có thể đƣa chất lên cột bằng các phƣơng pháp khác nhau. Nếu

lƣợ ng chất nhiều và trong giai đoạn chạy thô, thì phổ biến là ngƣờ i ta phải tẩm chất

vào silica gel r ồi làm khô, tơi hoàn toàn rồi đƣa lên cột. Nếu tách tinh, thì ngƣờ i ta hay

đƣa trực tiế p chất lên cột bằng cách hoà tan chất bằng dung môi chạy cột vớ i một

lƣợ ng tối thiểu.

Việc chuẩn bị  cột ảnh hƣở ng tr ực tiếp đến hiệu quả  tách. Yêu cầu cột không

đƣợ c có bọt khí bên trong (điều này gây nên hiện tƣợ ng chảy r ối trong cột và giảm

hiệu quả tách chất), và cột không đƣợ c nứt, gãy.

Tốc độ dòng chảy của dung môi cũng ảnh hƣởng đến hiệu quả tách. Nếu tốc độ 

dòng chảy quá lớ n sẽ  làm giảm hiệu quả  tách. Tuy nhiên nếu tốc độ dòng chảy quá

thấ p sẽ làm kéo dài thờ i gian tách và ảnh hƣởng đến tiến độ công việc.

Sắc ký lớ p mỏng

Sắc ký lớ  p mỏng còn gọi là sắc ký phẳng, dựa chủ yếu vào hiện tƣợ ng hấ p thutrong đó pha động là một dung môi hoặc hỗn hợ  p các dung môi, di chuyển ngang qua

một pha tĩnh, là một chất hấp thu trơ. Pha tĩnh này đƣợ c tráng thành lớ  p mỏng, đều,

 phủ trên một nền phẳng nhƣ tấm kiếng, tấm nhôm hoặc tâm plastic.

Sắc ký lớ  p mỏng thƣờng đƣợ c sử dụng để kiểm tra và định hƣớ ng cho sắc ký

cột do sắc ký lớ  p mỏng sử dụng ít chất hấ p thu, cần r ất ít mẫu phân tích, quá trình triển

khai sắc ký nhanh. Ngoài việc sử dụng sắc ký lớ  p mỏng định hƣớ ng cho sắc ký cột,

ngƣờ i ta còn sử dụng sắc ký lớ  p mỏng để điều chế thu chất tr ực tiế p bằng việc sử dụng

 bản sắc ký lớ  p mỏng điều chế (bản đƣợ c tráng chất hấp thu dày hơn), có thể đƣa lƣợ ng

chất nhiều hơn lên bản, và sau khi chạy sắc ký, ngƣờ i ta có thể cạo riêng biệt. Có thể 

 phát hiện chất trên bản mỏng bằng đèn tử  ngoại, bằng chất hiện màu đặc trƣng cho

từng lớ  p chất hoặc sử dụng dung dịch axit sunfuric 10%.

2.4.3. Phƣơng pháp xác định cấu trúc8

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 28: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 28/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

17 Luận văn tốt nghiệ p

Phƣơng pháp chung để  xác định cấu trúc của các hợ  p chất là sử  dụng các

 phƣơng pháp phổ hiện đại bao gồm:

Phổ khối lƣợ ng (Mas Spectroscopy)

Phổ khối lƣợng đƣợ c sử dụng khá phổ biến để xác định cấu trúc hoá học của

các hợ  p chất hữu cơ. Nguyên tắc chủ yếu của phƣơng pháp phổ này là dựa vào sự phân

mảnh ion của phân tử chất dƣớ i sự bắn phá của chùm ion bên ngoài. Ngoài ion phân

tử, phổ MS còn cho các peak ion mảnh khác mà dựa vào đó ngƣờ i ta có thể xác định

đƣợc cơ chế phân mảnh và dựng lại đƣợ c cấu trúc hoá học của các hợ  p chất. Hiện nay

có r ất nhiều phổ khối lƣợ ng. Ví dụ:

Phổ EI-MS (Electron Impact Ionization Mass Spectroscopy) dựa vào sự phân

mảnh ion dƣớ i tác dụng của chùm ion bắn phá với năng lƣợ ng khác nhau, phổ biến là

70 eV.

Phổ khối lƣợ ng phân giải cao (High Resolution Mass Spectroscopy), cho phép

xác định peak ion phân tử  hoặc ion mảnh với độ  chính xác cao. K ết quả  phổ  khối

lƣợ ng phân giải cao cùng vớ i k ết quả  phân tích nguyên tố  sẽ  cho phép khẳng định

chính xác công thức của hợ  p chất hữu cơ. 

Phổ  cộng hƣở ng từ   hạt nhân một chiều (Nuclear Magnetic ResonaneceSpectroscopy, 1D-NMR)

Phổ cộng hƣở ng từ hạt nhân là một phƣơng pháp phổ biến hiện đại và hữu hiệu

nhất hiện nay dùng để xác định cấu trúc hoá học của các hợ  p chất hữu cơ nói chung và

hợ  p chất thiên nhiên nói riêng. Vớ i việc sử dụng k ết hợ  p các k ỹ thuật phổ NMR một

chiều và hai chiều, các nhà nghiên cứu có thể  xác định chính xác cấu trúc của hợ  p

chất, k ể cả cấu trúc lậ p thể của phân tử. Nguyên lý chung của các phƣơng pháp phổ 

 NMR (phổ proton và phổ carbon) là sự cộng hƣở ng khác nhau của các hạt nhân từ (1H

và 13C) dƣớ i tác dụng của từ  trƣờ ng ngoài. Sự cộng hƣởng khác nhau này đƣợ c biểu

diễn bằng độ dịch chuyển hoá học (chemical shift). Ngoài ra, đặc trƣng của phân tử 

còn đƣợc xác định dựa vào tƣơng tác spin giữa các hạt nhân từ  vớ i nhau (spin

coupling).

Phổ 1H-MNR

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 29: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 29/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

18 Luận văn tốt nghiệ p

Trong  phổ  1H-MNR, độ  dịch chuyển hoá học  của các proton đƣợc xác định

trong thang ppm từ 0-14 ppm tuỳ  thuộc vào mức độ lai hoá của nguyên tử cũng nhƣ

đặc trƣng riêng của từng phân tử. Mỗi loại proton cộng hƣở ng ở  một trƣờ ng khác nhau

và vì vậy chúng đƣợ c biểu diễn bằng độ  dịch chuyển hoá học khác nhau. Dựa vào

những đặc trƣng của độ  dịch chuyển hoá học cũng nhƣ tƣơng tác spin coupling mà

ngƣờ i ta có thể xác định đƣợ c cấu trúc hoá học của hợ  p chất.

Phổ 13C-NMR

Phổ này cho tín hiệu vạch của carbon. Mỗi nguyên tử carbon sẽ cộng hƣở ng ở  

một trƣờ ng khác nhau và cho một tín hiệu phổ khác nhau. Thang đo cho phổ 13C-NMR

cũng đƣợ c tính bằng ppm với dãy thang đo rộng hơn so vớ i phổ proton (0-240 ppm).

Phổ DEPT (Distortionless Enhancement by Polarisation Transfer)

Phổ này cho những tín hiệu phổ phân loại các loại carbon khác nhau. Trên các

 phổ DEPT, tín hiệu của carbon bậc bốn biến mất. Tín hiệu phổ của CH và CH3 nằm

cùng một phía và của CH2 về một phía của phổ DEPT 135. Còn trên phổ DEPT 90 thì

chỉ xuất hiện tín hiệu phổ của các CH.

Phổ  cộng hƣở ng từ   hạt nhân hai chiều (Nuclear Magnetic Resonanece

Spectroscopy, 2D-NMR)

Đây là kỹ thuật phổ hai chiều, cho phép xác định các tƣơng tác của các hạt nhântừ của các phân tử trong không gian hai chiều. Ví dụ:

Phổ HSQC (Heteronuclear Single Quantum Coherence)

Các tƣơng tác trực tiế p H-C đƣợc xác định nhờ  phổ này. Trên phổ, một tr ục là

 phổ 1H-NMR còn tr ục kia là 13C-NMR.

Phổ HMBC (Heteronuclear Multiple Bond Connectivity)

Đây là phổ biểu diễn các tƣơng tác xa của H và C trong phân tử. Nhờ  vào các

tƣơng tác trên phổ này mà từng phần của phân tử cũng nhƣ toàn bộ phân tử đƣợ c xác

định về cấu trúc. 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 30: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 30/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

19 Luận văn tốt nghiệ p

2.5. Quy trình thự c nghiệm

2.5.1. Định tính sơ bộ thành phần hóa học của hạt trái đủng đỉnh

2.5.1.1. Khảo sát sự  hiện diện của các hợ p chất alkaloid

Alkaloid là hợ  p chất hữu cơ có chứa nitơ, đa số có nhân dị vòng, có tính base

yếu do sự có mặt của nguyên tử nitơ. Alkaloid là hợ  p chất tự nhiên hiện diện khá nhiều

trong các họ  thực vật vớ i cấu trúc hoá học và hoạt tính sinh học r ất đa dạng. Đa số 

alkaloid không màu, ở   tr ạng thái k ết tinh r ắn với điểm nóng chảy xác định hoặc có

khoảng nhiệt độ  phân huỷ. Một vài ankaloid ở   dạng nhựa vô định hình, một vài

alkaloid ở   dạng lỏng (nicotine, coniline) và một vài ankaloid có màu (berberin màu

vàng, betadinine màu đỏ).

Thuốc thử  Mayer

Hoà tan 1,36 g HgCl2 trong 60 ml nƣớ c cất và hoà tan 5 g KI trong 10 ml nƣớ c

cất. Tr ộn hai dung dịch trên và thêm nƣớc cho đủ 100 ml.

 Nhỏ vài giọt thuốc thử Mayer vào dung dịch axit loãng có chứa alkaloid, nếu

alkaloid xuất hiện k ết tủa màu tr ắng hoặc vàng nhạt. Cần lƣu ý vì tủa tạo thành có thể 

hoà tan tr ở  lại trong lƣợ ng thừa thuốc thử hoặc hoà tan bở i AcOH, etanol có sẵn trongdung dịch thử.

Thuốc thử  Dragendorff

Dung dịch 1: Hoà tan 8,0 g nitrat bismuth Bi(NO3)3.H2O trong 25 ml HNO3 

30%.

Dung dịch 2: Hoà tan 28 g KI và một ml HCl 6N trong 5 ml nƣớ c cất.

Tr ộn hai dung dịch lại vớ i nhau, theo cùng một tỉ lệ thể tích, ta đƣợ c thuốc thử 

Dragendorff. Cho 2 ml mẫu thử  vào ống nghiệm, r ồi nhỏ  vài giọt thuốc thử 

Dragendorff và quan sát hiện tƣợ ng, nếu có alkaloid sẽ xuất hiện k ết tủa từ vàng đến

đỏ.

Thuốc thử  Wagner

Hoà tan 1,27 gam I2 và 2 gam KI trong 20 ml nƣớ c cất, thêm nƣớc cho đủ 100

ml ta đƣợ c thuốc thử Wagner. Cho vài giọt thuốc thử này vào mẫu thử, nếu có alkaloid

thì sẽ xuất hiện k ết tủa màu nâu.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 31: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 31/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

20 Luận văn tốt nghiệ p

2.5.1.2. Khảo sát sự  hiện diện của các hợ p chất flavonoid

Flavonoid là những hợ  p chất màu phenol thực vật, tạo nên màu cho r ất nhiều

rau, quả, hoa… phần lớ n các flavonoid có màu vàng; tuy vậy, một số sắc tố có màu

xanh, tím, đỏ, không màu cũng đƣợ c xếp vào nhóm này. Các flavonoid thƣờ ng dễ k ết

tinh và có màu.

Phản ứ ng vớ i chì acetate

Dung dịch chứa flavonoid tạo k ết tủa vàng vớ i dung dịch chì acetate.

Phản ứ ng vớ i Cyanidin của Wilstatter hay còn gọi là phản ứ ng shibata

Phản ứng khử bằng bột Mg trong HCl/etanol trên các dẫn xuất flavonoid.

Cách thực hiện nhƣ sau: Chuẩn bị hai ống nghiệm, cho vào mỗi ống 2 ml caochiết hoà tan trong methanol. Ống 1 làm đối chứng. Vớ i ống số 2: cho thêm 1 ml alcol

tert-butil   hoặc isoamyl; 0,5 ml HCl đậm đặc; 3-5 hạt magnesium kim loại. Đun nhẹ 

trong vài phút, sẽ xuất hiện màu ở  lớ  p alcol phía trên.

 Nếu cao chiết có chứa flavon, flavanon, flavonol, flavanonol, xanthon dung

dịch trong ống 2 sẽ  có màu cam, đỏ  hoặc tím. Nếu cao chiết có chứa isoflavon,

isoflavanon, auron dung dịch không đổi màu.

Tác dụng vớ i FeCl3 

Dung dịch có chứa flavonoid tác dụng vớ i FeCl3 sẽ tạo k ết tủa xanh lục đen. 

Tác dụng vớ i H2SO4 đậm đặc

Hoà tan hợ  p chất flavonoid vào H2SO4 đậm đặc: flavon và flavonol cho màu

vàng đậm đến màu cam và có phát huỳnh quang đặc biệt. Chacon, auron cho màu đỏ 

hoặc xanh dƣơng-đỏ, flavanon cho màu từ cam đến đỏ.

2.5.1.3. Khảo sát sự  hiện của các hợ p chất steroid

Steroid là hợ  p chất hữu cơ có cấu trúc tổng quát là hệ  thống vòng

cyclopentanoperhydrophenantren hoặc trong trƣờ ng hợ  p hiếm gặ p là sự biến đổi của

hệ thống vòng nói trên. Steroid là nhóm hợ  p chất tự nhiên phân bố r ộng rãi trong giớ i

động vật và thực vật.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 32: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 32/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

21 Luận văn tốt nghiệ p

Phản ứ ng Liebermann-Burchard

Cho vào ống nghiệm 1 ml anhidrid acetic, 1 ml chloroform, làm lạnh ống

nghiệm r ồi thêm 1 giọt H2SO4 đậm đặc. Cho mẫu thử ở  dạng r ắn hoặc pha chloroform.

Phản ứng dƣơng tính là dung dịch đổi thành màu xanh dƣơng, lục, cam hoặc đỏ; màu

này bền không đổi.

Phản ứ ng Salkowski

Hoà tan mẫu thử  trong 1 ml chloroform và nhỏ  thêm vào khoảng 1 ml H2SO4 

đậm đặc. Phản ứng dƣơng tính là dung dịch đổi màu thành đỏ đậm, xanh, xanh-tím.

2.5.1.4. Khảo sát sự  hiện diện của các hợ p chất glycoside

Glycosid là hợ  p chất mà cấu trúc hoá học gồm có hai phần: phần đƣờ ng và

 phần không đƣờng thƣờng đƣợ c gọi là aglycon. Dƣớ i tác dụng của enzyme thực vật,

dung dịch acid hoặc kiềm, glycosid bị thuỷ phân thành aglycon và phần đƣờ ng.

Glycosid hiện diện r ất nhiều trong họ thực vật và tất cả các bộ phận của cây: lá,

vỏ, hạt… Các glycoside thƣờ ng là chất k ết tinh và có vị đắng.

Phản ứ ng vớ i thuốc thử  Tollens: phản ứng của đƣờ ng khử.

Chuẩn bị thuốc thử Tollens: lấy khoảng 0,5 ml dung dịch AgNO3 10%. Sau đócho vào khoảng 0,5 ml dung dịch NaOH 10%, thêm từng giọt NH4OH đến khi tan hết

k ết tủa.

Cách thử: Trong một ống nghiệm chứa mẫu thử, thêm 5 giọt pyridine và 4 giọt

thuốc thử Tollens. Phản ứng dƣơng tính nếu xuất hiện bạc bám trên thành ống nghiệm

hoặc có tủa màu tr ắng bạc của bạc kim loại.

Phản ứ ng vớ i thuốc thử  Fehling

Thuốc thử Fehling đƣợ c pha chế bằng cách tr ộn hai thể tích tƣơng đƣơng nhau

hai dung dịch sau:

- Dung dịch 1: hoà tan 63,4 gam CuSO4.5H2O tinh khiết trong nƣớ c. Acid hoá

dung dịch thu đƣợ c bằng dung dịch H2SO4 loãng. Thêm nƣớ c cất đến 1 lít. Dung dịch

thu đƣợ c có màu xanh da tr ờ i.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 33: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 33/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

22 Luận văn tốt nghiệ p

- Dung dịch 2: hoà tan 346 gam tartrat kép kali natri (muối Seignette) và 120

gam NaOH trong nƣớc sau đó thêm nƣớ c cất đến thể tích 1 lít. Dung dịch này không

màu.

- Tr ộn 2 dung dịch theo tỉ lệ 1:1 ngay trƣớ c khi sử dụng. Khi bảo quản lâu phải

để riêng hai dung dịch.

Hoà tan mẫu thử vào thuốc thử Fehling và quan sát hiện tƣợ ng. Nếu thấy có k ết

tủa đỏ xuất hiện thì có sự có mặt của glycosid.

2.5.1.5. Khảo sát sự  hiện diện của các hợ p chất saponin

Saponin là một glycosid phân bố khá r ộng trong thực vật, có một số  tính chất

đặc trƣng: khi hoà vào nƣớ c sẽ có tác dụng làm giảm sức căng bề mặt của dung dịchvà tạo nhiều bọt. Saponin thƣờ ng ở  dạng vô định hình, có vị đắng, khó tinh chế, có

điểm nóng chảy cao.

Xác định sự  hiện diện của saponin bằng cách tạo bọt

Lấy khoảng 2 gam bột cây, lắc mạnh với 10 ml nƣớ c, dấu hiệu đầu tiên chứng

tỏ sự hiện diện của saponin là xuất hiện bọt bền vững.

 Nhận xét: xuất hiện bọt bền vững trong 30 phút.K ết luận: Bột nguyên liệu có chứa saponin.

Xác định sơ bộ sự  hiện diện của saponin steroid và saponin triterpen 

Lấy khoảng 0,5 g bột, thêm vào 5 ml nƣớ c cất. Hỗn hợp đƣợc đun nóng trong

ống nghiệm đến sôi trên bế p cách thuỷ, làm lạnh và lọc lấy nƣớc. Để xác định sự có

mặt của saponin chúng tôi lấy hai ống nghiệm. Trong ống 1, thêm 5 ml dung dịch HCl

0,1N (PH = 1). Ống nghiệm 2, thêm vào 5 ml dung dịch NaOH 0,1N (PH = 13). Trong

cả hai ống nghiệm thêm vào 2-3 giọt mẫu thử và lắc thật mạnh trong 1 phút.

 Nếu nhƣ trong cả hai ống nghiệm, bọt tạo thành bằng nhau về cả kích thƣớ c, số 

lƣợ ng và sự bền vững của cột bọt thì nguyên liệu có chứa saponon triterpen. Nếu nhƣ

ở  PH = 13, bọt nhiều hơn một vài lần về số lƣợ ng hay sự bền vững thì nguyên liệu có

chứa saponin steroid.

Thuốc thử  Liebermann-Burchard

Hoà tan cao chiết bằng chloroform.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 34: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 34/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

23 Luận văn tốt nghiệ p

Thực hành: Hoà tan mẫu bằng 1 ml anhydric acetic, thêm từ  từ  0,3-0,5 ml

H2SO4 đậm đặc thấy xuất hiện mặt phân cách giữa 2 dung dịch trong ống nghiệm:

 Nếu có màu hồng đến đỏ hoặc tím thì nhận định sơ bộ có saponin triterpen.

 Nếu có màu xanh lá cây thì nhận định sơ bộ có saponin steroid.

2.5.1.6. Khảo sát sự  hiện diện của các hợ p chất tannin

Tanin là hợ  p chất polyphenol phân bố  r ộng rãi trong thực vật. Các tanin có

tr ọng lƣợ ng phân tử 500-3000, hoà tan trong nƣớ c tạo nên dung dịch nhớ t. Tanin có vị 

chát, tan đƣợc trong nƣớ c, kiềm loãng, cồn, glycerin và aceton, hầu nhƣ không tan

trong các dung môi hữu cơ. 

Thuốc thử  Stiasny: Formol 36% 20 ml, HCl đậm đặc 10 ml.

Thực hành: cho vào ống nghiệm 2 ml mẫu thử, thêm 0,5 ml thuốc thử Stiasny, đun

nóng. Tr ầm hiện màu đỏ cho biết sự hiện diện của tannin.

Dung dịch chì acetat bão hoà

Dung dịch có chứa tannin tạo tr ầm hiện màu vàng vớ i dung dịch chì acetat bão

hoà.

Tác dụng vớ i FeCl3 

Dung dịch có chứa tannin tác dụng vớ i FeCl3 sẽ tạo k ết tủa xanh lục đen. 

2.5.1.7. Khảo sát sự  hiện diện của coumarine

Coumarine thuộc nhóm các hợ  p chất phenol nhƣng phần lớ n các nhóm OH

 phenol đƣợ c ether hóa bằng nhóm CH3 hay bằng một mạch terpenoid có từ 1-3 đơn vị isoprenoid. Coumarine là những dẫn chất α-pyron có cấu trúc C6-C3. 

Benzo α-pyron là chất coumarin đơn giản nhất tồn tại trong thực vật đƣợ c biết từ năm

1820 trong hạt của cây Dipteryx odorata Willd. thuộc họ Ðậu. Cây này mọc ở  Brazil,

có tr ồng ở   Venezuela và còn có tên địa phƣơng là "Coumarou", do đó mà có tên

coumarine. Coumarine là chất k ết tinh không màu, một số  lớ n dễ  thăng hoa có mùi

thơm. Ở dạng k ết hợ  p glycosid thì có thể  tan trong nƣớ c, ở  dạng aglycon thì dễ  tan

trong dung môi kém phân cực.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 35: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 35/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

24 Luận văn tốt nghiệ p

Phản ứ ng mở  vòng lacton

Cho vào hai ống nghiệm, mỗi ống nhiệm 2 ml dung dịch thử, thêm vào một trong

hai ống 0,5 ml dung dịch NaOH 10%. Đun cả hai ống nghiệm trên bế p cách thuỷ đến

sôi, lấy ra để nguội, thêm vào mỗi ống 4 ml H2O. Nếu chất lỏng trong ống có kiềm

trong hơn ống không kiềm thì có thể xem là dấu hiệu dƣơng tính. Tiế p tục đem acid

hoá ống có kiềm vớ i vài giọt HCl đậm đặc, nếu dung dịch đang trong suốt lại xuất hiện

vẩn đục hoặc k ết tủa thì đó là dấu hiệu dƣơng tính. 

Phản ứ ng diazo hóa

Thuốc thử diazo: hoà tan nóng 0,9 g sulfanilic trong 9 ml acid hydroclorid đậmđặc. Pha loãng với nƣớc đến đủ 100 ml. Lấy 10 ml dung dịch này, ngâm trong nƣớ c

đá. Thêm vào đó 10 ml dung dịch natri nitrit 4,5% vừa đƣợ c làm lạnh bằng cách ngâm

trong nƣớc đá. Giữ hỗn hợ  p 0ºC trong 15 phút. Nếu dung dịch trong ống chuyển sang

màu đỏ thẫm là dƣơng tính.

K ết quả khảo sát thành phân hóa học có trong hạt trái đủng đỉnh

Qua khảo sát sơ bộ các hợ  p chất có trong hạt trái đủng đỉnh, k ết quả định tínhđƣợ c cho trong bảng 3.

Bảng 3. K ết quả định tịnh sơ bộ thành phần hoá học trong hạt trái đủng đỉnh.

STT HỢ P CHẤT THUỐC THỬ   HIỆN TƢỢ NGK ẾT

LUẬN

1 Alkaloid

Dragendoff K ết tủa vàng cam +

Wagner K ết tủa nâu +

Mayer K ết tủa vàng +

2 Flavonoid

Shibata Dung dịch màu đỏ  +

H2SO4 đậm đặc Dung dịch đổi màu +

Pb(CH3COO)2  K ết tủa tr ắng +

FeCl3 K ết tủa xanh lục đen  +

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 36: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 36/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

25 Luận văn tốt nghiệ p

3 Steroid

Liebermann-Buchard Dung dịch màu vàng -

SalkowskiVòng ngăn cách màu nâu

đỏ +

4 GlycosideFelling Không hiện tƣợ ng -

Tollens Có lớ  p bạc +

5 Tanin

FeCl3 K ết tủa xanh lục đen  +

Pb(CH3COO)2 K ết tủa tr ắng +

Stiasny Tr ầm hiện đỏ  +

6 Saponin

Lắc Có bọt bền +

HCl và NaOH

Cột bọt trong NaOH cao

hơn nên chứa Sponin

steroid

+

7 Courmarine

Phản ứng mở  vòng

lactonDung dịch đục -

Phản ứng điazo hoá  Dung dịch màu đỏ  +

Ghi chú: - âm tính, + dƣơng tính 

 Nhƣ vậy, trong hạt trái đủng đỉnh có sự  hiện diện của: alkaloid, flavonoid,

steroid, tanin, glycoside, courmarine, saponin.

3. QUÁ TRÌNH CÔ LẬP VÀ TINH CHẾ CÁC HỢ P CHẤT TRONG CAO

CHLOROFORM

3.1. Quá trình kiềm hóa bột cây

Từ nguyên liệu ban đầu là 1,1 kg mẫu khô bột cây, tiến hành kiềm hóa bột cây

 bằng cách ngâm bột cây vớ i 1,5 lít dung dịch NH3  bão hoà, sau 12 tiếng bột cây

chuyển thành dạng sệt.

Sau đó tiến hành sấy bột cây đã ngâm đến khối lƣợng không đổi để  loại bỏ 

dung dịch NH3. Sau khi sấy nhận thấy bột cây bị vón cục, tiến hành xay nhỏ bột cây đã

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 37: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 37/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

26 Luận văn tốt nghiệ p

ngâm. Khối lƣợ ng bột cây thu đƣợ c sau khi kiềm hoá thay đổi không đáng kể so vớ i

khối lƣợ ng nguyên liệu ban đầu.

3.2. Quá trình điều chế cao chloroform

Bột cây sau khi kiềm hóa đƣợc đƣa vào hệ  thống soxhlet chiết kiệt vớ i dung

môi chloroform.

Sau đó, dịch chiết chloroform đƣợ c cô cạn bằng máy cô quay chân không thu

đƣợ c cao chloroform (9 g).

3.3. Quá trình cô lập và tinh chế chất trong cao chloroform 

Cao chloroform thu đƣợ c tiến hành sắc ký cột silica gel. Lấy 9 gam cao

chloroform tr ộn vớ i 20 gam silica gel, sấy khô tuyệt đối vớ i các dung môi giải ly tăngdần độ phân cực là: petroleum ether, chloroform, methanol.

  Cột sắc ký

Đƣờ ng kính cột: 5 cm

Chiều cao cột: 80 cm

Khối lƣợ ng silica gel: 30 gam

Dung môi trích từ cột đƣợ c hứng bằng erlen có dung tích 250 ml.

Cô cạn dung môi trích từ cột bằng máy cô quay chân không. Quá trình sắc ký

cột đƣợ c theo dõi bằng sắc ký lớ  p mỏng (TLC) vớ i thuốc thử  hiện hình là

 phosphomolipdic acid.

K ết quả sắc ký cột silica gel đƣợ c trình bày tóm tắt trong bảng 4.

Bảng 4. K ết quả sắc ký cột silica gel cao chloroform của hạt trái đủng đỉnh.

Phân

đoạnSố lọ 

Hệ dung môi

giải lyK ết quả sắc ký lớ p mỏng

Khối

lƣợ ng (g)

PĐ1  1-19 PE 100% Một vệt mờ  kéo dài 1,33

PĐ2  20-34 PE:CLF = 9:1 Có nhiều vệt mờ   0,29

PĐ3  35-43 PE:CLF = 8:2 Có nhiều vệt mờ   0,18

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 38: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 38/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

27 Luận văn tốt nghiệ p

PĐ4  44-76 PE:CLF = 7:3 Một vệt dài 0,34

PĐ5  77-94 PE:CLF = 6:4 Có nhiều vệt sát nhau 0,65

PĐ6  95-106 PE:CLF = 5:5Một vệt màu vàng trên

vệt mờ  kéo dài0,34

PĐ7  107-125 PE:CLF = 4:6 Nhiều vệt mờ   0,41

PĐ8  126-133 PE:CLF = 3:7 Vệt kéo dài 0,26

PĐ9  134-158 PE:CLF = 2:8 Nhiều vệt đậm 0,27

PĐ10  159-188 PE:CLF = 1:9 Nhiều vệt đậm 0,58

PĐ11  189-205 CLF = 100% Vệt dài 0,48

PĐ12  206-237 CLF:MeOH = 9:1 Vệt dài 0,74

PĐ13  238-250 CLF:MeOH = 8:2 Vệt dài 0,46

PĐ14  251-163 CLF:MeOH = 7:3 Nhiều vệt đậm gần nhau 0,43

PĐ15  264-272 CLF:MeOH = 6:4 Vệt dài 0,34

PĐ16  273-278 CLF:MeOH = 5:5 Vệt dài 0,14

PĐ17  279-284 CLF:MeOH = 4:6 Nhiều vệt mờ   0.17

PĐ18  285-289 CLF:MeOH = 3:7 Nhiều vệt đậm 0,03

PĐ19  290-295 CLF:MeOH = 2:8 Nhiều vết 0,05

PĐ20  295-316 MeOH = 100% Nhiều vết 0,42Tổng cộng 7,91

Hiệu suất = 87,89%

Ở  phân đoạn PĐ6 ( hệ dung môi PE:CL = 5:5), sau khi thu hồi dung môi và tiến

hành sắc ký lớ  p mỏng thấy có một vệt mờ   kéo dài, trên đó có một vệt vàng to, rõ.

Tổng khối lƣợ ng cao là 0,34 gam. Sau khi khảo sát chọn hệ dung môi, phần chất r ắn

này đƣợc đem tiến hành sắc ký cột lần 2 vớ i dung môi là PE, CLF, MeOH.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 39: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 39/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

28 Luận văn tốt nghiệ p

Hình 5. Cột sắc ký và máy cô quay chân không

  Sắc ký cột lần 2

Chiều cao cột: 50 cm.

Đƣờ ng kính cột: 1 cm.

Khối lƣợ ng cao: 0,34 gam.

Khối lƣợ ng silica gel: 10 gam.

Dung môi trích từ cột đƣợ c hứng bằng chai thuỷ tinh dung tích 25 ml.

K ết quả sắc ký đƣợ c trình bày trong bảng dƣới đây. 

Bảng 5. K ết quả sắc ký cột lần 2

Phân

đoạnSố lọ 

Hệ dung môi

giải ly

K ết quả sắc ký

lớ p mỏng

Khối

lƣợ ng

(g)

LV1 1-10 PE:CLF = 2:8 Một vệt dài 0,053

LV2 11-32 PE:CLF = 1:9Một vệt tròn trên vệt

kéo dài0,088

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 40: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 40/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

29 Luận văn tốt nghiệ p

LV3 33-50 CLF = 100%Một vệt tròn trên vệt

kéo dài0,051

LV4

51-53

CL:MeOH = 9:1

Một vệt tròn, màu

vàng0,010

54-62Một vệt hơi tròn, kéo

dài ở  phần dƣớ i0,058

LV5 63-68 CL:MeOH = 2:8 Một vệt mờ   0,009

LV6 69-75 MeOH = 100% Một vệt mờ   0,022

Tổng cộng 0,291

Hiệu suất: 85,6%.

Ở  phân đoạn LV4 (lọ 50-53), vớ i hệ dung môi CLF:MeOH = 9:1, sau

khi thu hồi dung môi và tiến hành sắc ký lớ  p mỏng thấy có một vệt tròn, màu

vàng, rõ vớ i khối lƣợ ng 10 mg. K ết luận đây là hợ  p chất sạch, ký hiệu HC55.

Hình 6. Chất HC55

Sau đó tiến hành sắc ký lớ  p mỏng trên 2 hệ dung môi khác nhau thấy chỉ xuất

hiện một vết màu vàng vớ i thuốc thử hiện hình là phosphomolipdic acid.

(a) Hệ dung môi CLF = 100%, R f = 0,43

(b) Hệ dung môi CLF:MeOH = 9:1, R f  = 0,89

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 41: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 41/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

30 Luận văn tốt nghiệ p

(a) (b)

Hình 7. Sắc ký lớ  p mỏng trên 2 hệ dung môi

Sơ đồ phân lậ p hợ  p chất 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 42: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 42/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

31 Luận văn tốt nghiệ p

3.4. Xác định tính chất vật lý, cấu trúc và nhận danh

Chất HC55 đƣợc đem đi đo các loại phổ là để xác định cấu trúc.Do vấn đề thờ i

gian nên việc xác định tính chất vật lý, cấu trúc và nhận danh chƣa đƣợc đề cậ p trong

 bài luận văn này. 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 43: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 43/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

32 Luận văn tốt nghiệ p

Chƣơng 3: KẾT LUẬN

1. K ẾT LUẬN

Đề tài “Khảo sát thành phần hóa học và ly trích một số hợ p chất trong hạt

trái đủng đỉnh (Caryota miti s L .

), họ cau (Arecaceae 

)”, đƣợ c thực hiện tại phòng thínghiệm hữu cơ, Bộ môn Hóa, Khoa Sƣ phạm, Trƣờng Đại học Cần Thơ. 

Qua quá trình nghiên cứu đã đạt đƣợ c một số k ết quả nhƣ sau: 

Qua khảo sát bột khô của hạt trái đủng đỉnh bằng các thuốc thử đặc trƣng nhƣ:

Salkowski, Liebermann-Burchard, Dragendoff, Wagner,… nhận định sơ bộ  trong hạt

trái đủng đỉnh có chứa Alkaloid, Flavonoid, Steroid, Tanin, Glycoside, Courmarine,

Saponin.

Từ cao chloroform thấy có khá nhiều chất và hàm lƣợng khác nhau đƣợ c chứa

trong cao này.

Cũng từ cao chloroform, đã phân lập đƣợ c một chất sạch, dạng bột, màu vàng,

hàm lƣợ ng 10 mg, kí hiệu HC55.

2. KIẾN NGHỊ 

Do thực hiện đề tài trong thời gian tƣơng đối ngắn, nên tôi chỉ khảo sát trên cao

chloroform của hạt trái đủng đỉnh, trong tƣơng lai nếu điều kiện cho phép sẽ tiế p tục

nghiên cứu về loài cây này sâu và r ộng hơn. 

Tiế p tục khảo sát thành phần hoá học ở   các cao khác nhƣ: dichloromethane,

ethylacetate, methanol… để góp phần tìm hiểu thêm về thành phần hoá học cũng nhƣ

công dụng của các chất có trong loài cây này.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 44: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 44/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

33 Luận văn tốt nghiệ p

TÀI LIỆU THAM KHẢO

(1) Đặng Đình Bạch, Nguyễn Thị  Thanh Phong, Đỗ Đình Răng,  Hoá H ọc H ữu Cơ , Nhà xuất bản Giáo dục.

(2) Võ Văn Chi (2012), T ừ  điể n cây thuố c Việt Nam, Nhà xuất bản Y học.(3) Nguyễn Hữu Danh (2013), Khảo sát thành phần hoá học và cô l ậ p một số  hợ  p chấ t

có trong cây Mã Đề   (Plantago asiatica), họ mã đề  (Plantaginaceae), Luận văntốt nghiệp, Khoa Sƣ Phạm, Trƣờng Đại học Cần Thơ. 

(4) Nguyễn Ngọc Hạnh (2002), Tách chiế t và cô l ậ p hợ  p chấ t t ự  nhiên, Giáo trình caohọc, Viện Công nghệ Hoá học –  Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Tp.Hồ Chí Minh

(5) Tr ần Mỹ Hoa (2013), Khảo sát thành phần hoá học và cô l ậ p một số  hợ  p chấ t cótrong cây Lượ c Vàng (Callisiafragrans (Lindl.) Woodson) họ  Thài lài

(Commelinaceae), Luận văn tốt nghiệp, Khoa Sƣ Phạm, Trƣờng Đại học CầnThơ. 

(6) Phạm Hoàng Hộ (2003), Cây cỏ Việt Nam, t ậ p 3, Nhà xuất bản Tr ẻ Tp.HCM.

(7) Võ Văn Chi, Trần Hợ  p (1999), Cây cỏ có ích ở  Việt Nam, Nhà xuất bản giáo dục.

(8) Nguyễn Đức Huệ (2005), Các phương pháp phân tích hữu cơ , Nhà xuất bản Đại

học Quốc gia Hà Nội.(9) Lê Thị Minh Nguyệt (2009), Góp phần khảo sát thành phần hoá học của trái mướ  p

đắ ng, Luận văn tố t nghiệ p, Khoa Công nghệ Hoá  –  Thự c Phẩ m, Trƣờng Đạihọc Lạc Hồng.

(10) Nguyễn Kim Phi Phụng (2005), Phổ  NMR sử  d ụng trong phân tích hữu cơ , Nhàxuất bản Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh.

(11)  Nguyễn Kim Phi Phụng (2007), Phương pháp cô lậ p hợ  p chấ t hữu cơ , Nhà xuất

 bản Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh.

(12) Nguyễn Hữu Tài (2013), Khảo sát thành phần hoá học và cô l ậ p một số  hợ  p chấ tcó trong cây C ỏ M ự c (Eclipta prostrate L.), họ cúc (Aeteraceae), Luận văn tốtnghiệp, Khoa Sƣ Phạm, Trƣờng Đại học Cần Thơ. 

(13) Châu Ngọc Cẩm Thu (2014),  Khảo sát thành phần hoá học tron g dây Tơ Hồng

(Cuscuta chinensis L.), H ọ  Bìm Bìm (Convolvulaceae), Luận văn tốt nghiệ p,Khoa Sƣ Phạm, Trƣờng Đại học Cần Thơ. 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 45: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 45/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

34 Luận văn tốt nghiệ p

(14) Nguyễn Đình Triệu (2000), Các phương pháp vật lí ứ ng d ụng trong hoá học, Nhàxuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.

(15) Hồ Hoàng Việt (2011), Cô l ậ p một hợ  p chấ t trong cao PE2 của quả câu bần chua

Sonnerratia caseolaris, (L.), H ọ bần (Lythraceae), Luận văn tốt nghiệ p, Khoa

Sƣ Phạm, Trƣờng Đại học Cần Thơ. (16) wikipedia.org, Đủng đỉ nh, vi.wikipedia.org/wiki/Đủng_đỉnh

(17) Devanesan Arul Ananth, Thilagar Sivasudha, Angappan RameshRamachandranJeyadevi, Smilin Bell Aseervatham, Free Radicals and Antioxidants, volume 3,

number 2, October 2013.

(18) Hasan M.H. Muhaisen (2013), Chemical Constituents from the Base Leaves of

Caryota Urens Chemical Constituents from the Base Leaves of Caryota Urens, 

Department of Chemistry, Faculty of Science and Arts, Najran University,Sharurah, Kingdom of Saudi Arabia.

(19) Nguyen Bao Tran (2014) ,  Isolation Of Active Compounds From Skin Fruits Of

Caryota Mitis L., Vietnam National University –  Hochiminh City InternationalUniversity

(20) Xiaojun Xiao,Xiaowei Zeng,Xinxin Zhang,li MaXiaoyu liuhaiqiong YulinMeiZhigang liu, Effects of Caryota mitisprofilin-loaded PLGA nanoparticles in

a murine model of allergic asthma, International Journal of Nanomedicine, 22,

 November, 2013.

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 46: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 46/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

PL1 Luận văn tốt nghiệ p

Phụ lục 1. MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HOẠ QUÁ TRÌNH KHẢO SÁT THÀNHPHẦN HOÁ HỌC TRONG HẠT TRÁI ĐỦNG ĐỈNH

1. Xác định sự  hiện diện của alkaloid

Thuốc thử Dragendorff Thuốc thử Wagner Thuốc thử Mayer

2. Xác định sự  hiện diện của flavonoid

Thuốc thử Shibata Thử vớ i Pb(CH3COO)2

Thử vớ i H2SO4 đậm đặc Thử vớ i FeCl3 

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 47: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 47/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

PL2 Luận văn tốt nghiệ p

3. Xác định sự  hiện diện của steroid

Thuốc thử Salkowski

4. Xác định sự  hiện diện của tannin

Phản ứng vớ i Pb(CH3COO)2  Phản ứng vớ i FeCl3  Phản ứng vớ i thuốc thử Stiany

5. Xác định sự  hiện diện của coumarine

Phản ứng diazo hoá

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COMóng góp PDF bở i GV. Nguy ễ n Thanh Tú 

Page 48: Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L.), họ Cau (Arecaceae)

8/17/2019 Khảo sát thành phần hóa học và lý trích một số chất trong cao Chloroform của hạt trái đủng đỉnh (Caryota Mitis L…

http://slidepdf.com/reader/full/khao-sat-thanh-phan-hoa-hoc-va-ly-trich-mot-so-chat-trong 48/48

GVHD: ThS. Nguyễn Văn Hùng SVTT: Phan Minh Trí

HCl

6. Xác định sự  hiện diện của Saponin

Tạo bọt bền Chứng minh sự hiện diện của Saponin steroid

7. Xác định sự  hiện diện của Glycoside

Thuốc thử Tollens

 NaOH

WW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON