500 jaarReformatie

KerkbladProtestantse Gemeenten Heiloo en Limmen

spiritualiteit, cultuur en samenlevingapril, nr. 3

Gegevens Heiloowww.pknheiloo.nlTer Coulsterkerk:Holleweg 111, 1851 KE Heiloo072-5334552Witte Kerk:Heerenweg 32, 1851 KS HeilooPredikanten:ds. E. Kooiman, 072-8885550ejkooiman@ziggo.nlds. H. Ruitenbeek, 072-8885550hruitenbeek@ziggo.nlYpesteinerlaan 19, 1851 WG Heiloods. F.J. van der Wind, 072-5336634fjvanderwind@hotmail.comKennemerstr.weg 303, 1851NC HeilooKerkenraad:Postbus 180, 1850 AD HeilooVoorzitter: vacantpreses@pknheiloo.nlScriba: mw. R.D. van Diest072 - 5323500, scriba@pknheiloo.nlBank: t.n.v. Protestantse Kerk HeilooNL85INGB 0000 2762 01Diaconie: Postb. 307, 1850 AH HeilooSecr.: mw. N. BuitinkBank: NL85RABO 0336 4700 88t.n.v. Diaconie Prot. Gem. HeilooLedenadministratie:mw. I. Bras, 072-5320344ina.bras@telfort.nl

Gegevens Limmenwww.pknlimmen.nlZuidkerkenlaan 25, 1906 AC LimmenKoster: D. Denekamp, 072-5052871dik.denekamp@hetnet.nlPredikant:ds. F.J. van der Wind, 072-5336634Kennemerstr.weg 303, 1851NC Heiloofjvanderwind@hotmail.comKerkenraad:Scriba: mw. D. v. Genderen072-5053449; pglimmen@gmail.comBank: t.n.v. Prot. Gemeente LimmenNL24RABO 0336 4007 64Diaconie: mw. M. Denekamp072-5052871Bank: NL21FVLB 0699 7411 49t.n.v. Diaconie Prot. Gem. LimmenLedenadm. mw. P.T. Koelemeij072-5051556, rkoelemeij@hetnet.nlOns Huis: D. Denekamp, 072-5052871Zuidkerkenlaan 23, 1906 AC Limmen

Vrijwillige bijdrage kerkblad 2017Beste mensen, we willen u herinneren aan de vrijwillige bijdrage voor hetkerkblad in 2017. Voor negen nummers is het richtbedrag € 10,- (per post€ 25,-). Als u iets meer bijdraagt kunnen we ook de leestafels, bijvoorbeeldin de bibliotheek, van een kerkblad blijven voorzien. U kunt uw bijdrage t.n.v. de Protestantse Gemeente o.v.v. 'kerkblad 2017' overmaken naar:voor Heiloo: NL63INGB 0000 1833 80voor Limmen: NL24RABO 0336 4007 64 Als u uw bijdrage al overmaakte, willen we u hartelijk danken!

Kerkelijk werker HEILOO - Na de gemeentemiddag d.d. 25 februari, waarop de kerkenraadde Gemeente heeft gehoord over hetvoorgenomen besluit om in de vaca-ture van ds. Floor J. van der Wind eenkerkelijk werker te benoemen, heeftde kerkenraad het besluit genomenom inderdaad een kerkelijk werker tegaan zoeken. Daartoe is een sollicitatiecommissieingesteld die bestaat uit de volgendepersonen: Paul de Dreu namens deouderen, mw. Ineke Peitsman na-mens de contactpersonen, mw.Wilma Westers namens het pastoraaloverleg, mw. Jannie Willemstein na-mens de kerkenraad en Marien vander Wolf als voorzitter. Inmiddels is door de commissie naaraanleiding van het profiel dat de ker-kenraad heeft opgesteld een adver-tentie geplaatst. Deze staat op dewebsite van de PKN (www.protes-tantsekerk.nl). U kunt daar de “button”vacatures aanklikken en vervolgensop de link van onze advertentie. Wehopen op vele reacties. Wij zullen er voor zorgen dat u regel-matig op de hoogte wordt gebrachtvan de stand van zaken, hetzij in hetkerkblad, hetzij via mededelingenvoor of na de dienst. Ook zullen weinformatie op onze website plaatsen.De advertentie is inmiddels op dewebsite geplaatst. Wanneer u vragen heeft over hetfunctioneren van een kerkelijke wer-ker in Heiloo, dan verzoeken wij udeze vragen te stellen aan (de ledenvan) de kerkenraad.Marien van der Wolf

Gemeentevergadering LIMMEN - Op 4 maart j.l. waren alleleden van de Protestantse Gemeentete Limmen middels een nieuwsbriefuitgenodigd voor een gemeentever-gadering . Op deze vergadering heeftde kerkenraad het voorstel gepresen-teerd over de opvolging van ds. FloorJ. van der Wind, na zijn aanstaandemeritaat.Uitgelegd is hoe het voorstel, samenmet de kerkenraad van Heiloo totstand is gekomen. In het kort houdthet voorstel in dat Limmen blijft sa-menwerken met de ProtestantseGemeente te Heiloo. Beide predikan-ten van Heiloo, ds. Hanneke Ruiten-beek en ds. Edward Kooiman zullengezamenlijk voor 0,2 fte werkzaamzijn voor Limmen. Met beide predi-kanten is reeds gesproken over deinvulling van de werkzaamheden. Zozal Hanneke Ruitenbeek het aan-spreekpunt worden voor het pasto-raat.Er werden verschillende vragen ge-steld over andere mogelijkheden, diede kerkenraad ook heeft overwogen,maar voor de continuïteit en de zelf-standigheid van de Gemeente is tochgekozen voor deze opzet. Hier is metinstemming en begrip op gerea-geerd. De kerkenraad heeft in haarvergadering van 21 maart j.l. hetvoorstel vastgesteld.Samen met een afgevaardigde van dekerkenraad van Heiloo zal een con-cept-combinatieovereenkomst wor-den opgesteld ter goedkeuring doorhet Breed Moderamen van de Classis(regionale vergadering).De kerkenraad van Limmen ziet detoekomstige samenwerking met debeide predikanten met vertrouwentegemoet.Lies Koenderman

2

KerkbladProtestantse Gemeenten Heiloo en Limmen

4

Kerkdiensten

5

Hier staan wij,wij kunnen niet anders . . .

7

Mens in beeld: Bill van SchieJeugdkerk Heiloo

8

Diaconie, ZWO

9

Vier reformatoren geportretteerd

11 Rond de Waterput

12 Wanneer je vast

Dit is een uitgave van de ProtestantseGemeenten van Heiloo en Limmen17e jaargang nr. 3, 19 april 2017 Redactie: tel. 072 - 5053449Ida van Aller, Ad Edelman, Ditje van GenderenDe redactie behoudt zich het recht vooringezonden artikelen in te korten. Vrijwillige bijdrage voor het kerkblad: Limmen: NL24RABO 0336 4007 64Heiloo: NL63INGB 0000 1833 80 t.n.v. Prot. Gemeente o.v.v. kerkblad 2017 Bezorging: Limmen: C. van den Berg 072 - 5044133Heiloo:  C. Blijleven 072 - 5334893 c.blijleven@live.nlB.g.g.:   K. Mosselaar 072 - 5330417 Volgend nummer: 17 mei 2017Kopij aanleveren bij: kerkblad@pknheiloo.nluiterlijk dinsdag 2 mei 2017logo's/foto's apart aanleveren www.pknheiloo.nlwww.pknlimmen.nl

Verandering Woorden als reformatie en hervorming hebben met verande-ring te maken. Met dit 'themanummer', tussen Pasen en Pink-steren in, besteden we veel aandacht aan de reformatie die zo'n500 jaar geleden inzette. De kerk en de mensen van die kerk waren totaal vast komen tezitten in een systeem van rituelen. Bijvoorbeeld het boetedoe-ning- en aflatensysteem, zorgden dat alles bij het oude bleef endat gevestigde belangen, waaronder die van de kerk zelf, geengevaar hoefden te duchten. En dat terwijl het er Jezus juist omging dat de mensen bevrijd worden van alle dingen, die henverhinderen om voluit voor het goede leven te gaan. Tegelijk realiseren we ons dat 'stilstaan' juist géén veranderingbetekent. We blijven dus ook naar nu kijken én een beetje in detoekomst, denk aan "Kerk 2025", waar we regelmatig oververhalen. Blijven veranderen, ontwikkelen, vernieuwen en verdiepen,is dat niet wat Protestanten delen? (www.protestantsekerk.nl/actueel/evenementen/500-jaar-protestant/protestants-zijn-is) De redactie

Bij de voorpagina: Kerkhervormers en critici van de Rooms-Katholiekekerk afgebeeld door Lucas Cranach de Jongere.Links vooraan staat Maarten Luther. De vier mannen rechts op de afbeel­ding zijn achtereenvolgens: Erasmus, Zwingli, Calvijn en Melanchton

3

Kerkdiensten 23 april, 10.00 uurTer Coulsterkerk: ds. H. Ruitenbeekcollecte: KiA diaconaal vakantiewerkProtestantse kerk Limmen:ds. R.J. Blaauw, Heiloocollecte: KiA diaconaal vakantiewerkCultuurkoepel*: Theodora Klaverm.m.v. Notebook 30 april, 10.00 uurTer Coulsterkerk: ds. H. Hummelen, Egmondcollecte: LilianefondsProtestantse kerk Limmen: ds. M.A. Jansens, Zaandamcollecte: LilianefondsCultuurkoepel*:  Paul Jacobs m.m.v. Cor en Zanggroep 7 mei, 10.00 uurTer Coulsterkerk: ds. Nettie Booncollecte: PSDV, nieuw HydeparkProtestantse kerk Limmen: J. Bouma, Bilthovencollecte:PSDV, nieuw HydeparkCultuurkoepel*:  Marius Braamse m.m.v. Saskia Terpstra 14 mei, 10.00 uurTer Coulsterkerk: ds. E.J. Kooimanm.m.v. Cantorijcollecte:Stichting MEE, ZomerkampProt. kerk Limmen: ds. H. Ruitenbeekcollecte: Stichting MEE, ZomerkampCultuurkoepel*: Marie-José van Bolhuis m.m.v. Leonie en de Zanggroep 21 mei, 10.00 uurTer Coulsterkerk: ds. H.Ruitenbeekcollecte: Resource Link Foundation Prot. kerk Limmen: ds. R.J. BlaauwHeilig Avondmaalcollecte: Rolstoelbus HeilooCultuurkoepel*: Wessel Veenstram.m.v. Zanggroep Collage * voorlopig in het Activiteiten- centrum aan de Bullaan

Afscheid van onze voorzitter HEILOO - In de vergadering van 13februari heeft de kerkenraad kennisgenomen van het feit dat de voorzit-ter, Jos Mulder, zijn ambt wenst neerte leggen. De kerkenraad sprak uit datzij dit voornemen betreurt en heeftgeprobeerd zijn voorzitterschap tecontinueren. Deze poging heeft he-laas niet het gewenste resultaatgehad. De kerkenraad respecteertoverigens ten volle zijn keuze.In de dienst van 5 maart j.l. is hij offi-cieel uit zijn ambt ontheven.Jos Mulder was jarenlang voorzittervan de kerkenraad en hij deed dat metenthousiasme en een grote mate vangedrevenheid. Wij danken hem voorzijn inzet en betrokkenheid.Namens de kerkenraad,Roelie van Diest, scriba

Afscheid als praeses van de Kerkenraad PKN Heiloo en als voorzitter van de StichtingMonument Witte Kerk Heiloo Beste gemeenteleden van de PKN--gemeente Heiloo,Om met de deur in huis te vallen, ikben op 7 februari 2017 gestopt alspraeses van de Kerkenraad PKN-Hei-loo en als voorzitter van de StichtingMonument Witte Kerk Heiloo. Naastmij hebben nog twee bestuursleden,te weten de heer Jacob Ouderkerkenen de heer Jan Willem Steinman, hunbestuurslidmaatschap van de Stich-ting neergelegd.De oorzaak van dit besluit is gelegenin het feit, dat ik geen draagvlak meervoel in beide gremia, omdat er, naarmijn mening, verschillen van inzichtzijn over verschillende zaken.Het ga u allen goed.Met vriendelijke groet, Jos J. Mulder

Een kort bericht in Kerkblad no.2 vanJaap de Hoop: Bedankt! 18 jaar altijdaanwezig, vol zorg voor een goedverloop van kerkdiensten en concer-ten, een vriendelijk woord voor ieder-een, ook een zeer gewaardeerd ge-meentelid. De vele, onverwachteplechtigheden, in beide kerken inHeiloo, het waren nooit organisato-rische problemen voor hem, hij cij-ferde zichzelf weg, waar nodig. Hijverdient een grote pluim op zijn be-kende grijze hoed! Jaap, jíj bedankt! Corry Groot

Bedankt!

Graag wil ik eenieder bedanken indeze voor mij erg moeilijke periode.De vele kaarten, telefoontjes en debloemen uit de kerk die Elly den Har-tigh bij ons bezorgde worden zeergewaardeerd. Allen hartelijk dankhiervoor. Vriendelijke groet,Anneke van Deventer

Zondag 12 maart werd ik zeer ver-rast met een fraaie bos bloemenvanuit de Protestante GemeenteHeiloo, aan mij bezorgd door me-vrouw Anneke Stenneberg.Het deed mij terugdenken aan vorigjaar, toen de heer Jaap de Hoop mijeen bos bloemen kwam brengen.Ook toen had ik een heup gebroken.Een blijvende herinnering is de kaart -met voor mij vele bekende en ver-trouwde namen uit uw gemeente.Dit blijk van daadwerkelijk meelevenis voor mij een echte steun.Pastor Herman Helsloot

Heel veel dank voor het mooie boeketdat ik mocht ontvangen. Leuk om alde namen te lezen van heel veel be-kenden en minder bekenden. Hetwas een echte verrassing. Het gaat degoede kant op met mij, al zal het nogwel een even duren eer ik weer kerk-waarts kan gaan. Elly Kuijper

In de dienst van 19 maart kreeg ik eenboeket bloemen. Ik was blij verrast enheb er 3 weken erg van genoten.Heel hartelijk dank.Wil van der Werf-de Wilde

4

Hier staan wij, Rondom 500 jaar reformatie. Geschiedenis Dit jaar op 31 oktober, Hervormingsdag, gedenken we dat500 jaar geleden Maarten Luther zijn 95 stellingen tegende misstanden in de kerk het licht deed zien. Volgensoverlevering spijkerde hij ze aan de slotdeur in Witten-berg, maar onderzoek toonde aan dat dat wellicht eenlegende is. Hoe het ook zij, die 95 stellingen heeft Luthergeschreven en ze zijn, op zijn zachtst gezegd, niet onop-gemerkt gebleven. De rest is geschiedenis... Activiteiten Dit hele jaar zijn er in ons hele land tal van activiteitenom ons te bezinnen op vijf eeuwen kerkhervorming. Eentwaalf-provinciën-lezingen-estafette, een Luther-expo-sitie in museum Catharijneconvent (van 23 septembertot 28 januari 2018), reformatie-reizen, theatervoorstel-lingen en filmseries (ook in Heiloo in het programma van“Rond de Waterput”). Voor meer informatie hierover zie:www.500jaarprotestant.nl Verzet In de terugblikken op 500 jaar reformatie en in het bij-zonder op het leven en werk van Luther is er veel aan-dacht voor de 95 stellingen, Luthers befaamd gewordentafelredes, zijn liederen en zijn beroemd geworden uit-spraak: “Hier sta ik, ik kan niet anders”. Over de laatstetwee iets meer. Al moet hier echter ook worden opge-merkt dat Luthers denken niet geheel onomstreden is.Met name zijn anti-joodse uitspraken en geschriftenoogsten, terecht, veel kritiek.In het verzet tegen de Roomse Kerk richtte Luther zijnpijlen met name op de wantoestanden rond de handel inaflaten (een manier om een plek in de hemel te kopen).Maar ook verzette hij zich tegen de alleenheerschappijvan de kerk op het terrein van het geloof. De bijbel wasniet beschikbaar in de volkstaal en alleen de kerk, en dannog met name de Paus, bepaalde wat er wel en nietgeloofd diende te worden. Er was eigenlijk geen indivi-duele ruimte om, anders dan wat de kerk voorschreef, hetgeloof te beleven en te belijden. Op straffe van veroor-deling tot de brandstapel door de gevreesde kerkelijkerechtbank: de inquisitie. Ik kan niet anders... Luther beriep zich op het gezag van de bijbel toen hij zichdaartegen verzette. Voor hem was het niet de kerk diecentraal diende te staan, maar het persoonlijk geloof inChristus. Van een collectief gedicteerd geloof door dekerk verschoof bij Luther het accent naar het individu.Zijn uitspraak: “Hier sta IK, IK kan niet anders”is dan ookeen illustratie van de kern van zijn kritiek op de kerk vandie tijd. Voor hem ging het om een individueel-persoon-lijke relatie met God door Jezus en daarom was voor hemde toegankelijkheid van de bijbelse bron voor iedereeneen absolute voorwaarde voor het geloof. Hij vertaaldedaarom als eerste in de geschiedenis de bijbel in devolkstaal.

wij kunnen niet anders...

Ik en wij... Naast die bijbelvertaling in het Duits en veel theologischewerken schreef Luther ook verschillende liederen waar-van er een dertiental in ons nieuwe liedboek terecht zijngekomen. In het licht van het voorgaande is lied 341daarvan echter wel opmerkelijk. Het is een geloofsbelij-denis op muziek gezet en de eerste regel daarvan luidt:“Wij geloven allen in één God”. Terwijl je wellicht bijLuther een meer individuele inzet zou verwachten, zoalsbij de apostolische geloofsbelijdenis (“Ik geloof in God deVader...”), zet hij verrassend in met een gezamenlijk“Wij geloven...” (zie hieronder).

Voor hem is het belangrijk dat, hoewel geloof individueelwordt beleefd, geloven ook een gezamenlijke daad is. Metanderen belijden wij, zingen wij en geloven wij. Het heeftvoor hem ook met solidariteit te maken. Samen metanderen wordt individueel geloof sterker. In die zin isgeloven voor Luther zoiets als liefde, als het gedeeldwordt, wordt het niet minder maar méér.Ds. Edward Kooiman

5

Wij gedenken Op 4 maart is overleden KlaasHolwerda. Samen met Lenie woondehij aan de Zeeweg. Zij waren 61 jaargetrouwd. Toen zij trouwden voerKlaas op de grote vaart. Maar vlak nahun huwelijk ging hij na zijn studieeconomie werken bij de bank. Er waswerk, de kerk en vooral een gezin mettwee dochters. Ook een studerendekleinzoon woonde nog een paar jaarbij hen in huis. Zij hebben hun vaderen opa warm toegesproken tijdens desamenkomst bij het afscheid vanKlaas. De trouwtekst van Klaas enLenie was ook de rouwtekst: Psalm90 vers 1 “Here, Gij zijt ons een toevluchtgeweest van geslacht tot geslacht.”Wij hebben Klaas herdacht. Zijngoede en vitale jaren en de tijd vanziekte en afnemende krachten. Na dedienst in de Ter Coulsterkerk hebbenwij Klaas begraven op de begraaf-plaats aan de Holleweg te Heiloo.In deze tijden van gemis voor Lenie,de kinderen en kleinkinderen wensenwij hen warmte en liefde toe van Goden mensen. Op 28 maart overleed Jan de Jong,echtgenoot van Ger de Jong - Bout.Na een actief leven, van studie, werk,gezin, familie en vriendschappenwerd Jan rond de kerst van 2015 ziek.Hij zag zijn krachten afnemen en konniet meer beter worden. Op zaterdag1 april was het afscheid, gehouden incrematorium Waerdse Landen teHeerhugowaard. Familie en vriendenvertelden over zijn avonturen, humoren kennis. Daarnaast was Jan iemanddie niet snel besluiten nam maar altijdde dingen van alle kanten bekeek.Ook is gesproken over het verdrietom de dood van Henriëtte, de doch-ter van Jan en Ger. Op de rouwkaartstonden woorden van Antoine deSaint-Exupéry: Dit is mijn geheim, het isheel eenvoudig: alleen met het hart kun jegoed zien. Het wezenlijke is voor de ogenonzichtbaar. Deze woorden hebbenwe verbonden met een paar woor-den uit Prediker: over vragen stellen,twijfelen en tot rust komen want ‘Godziet alles wat je doet al lang met welbeha­gen aan’ (Prediker 9:7). Wij wensenGer, haar gezin, familie en vriendenverbondenheid en troost toe.

Op 29 maart is Ant Holwerda over-leden. Zij woonde sinds 2001 inOverkerck. Als laatste van het gezin iszij gestorven, een paar weken na haarbroer Klaas. Ant hield van de mensenom haar heen, haar familie, neven ennichten. En zij hielden van haar. Eenvolledig zelfstandig leven was nietmogelijk. Maar met de juiste onder-steuning heeft Ant heel veel geleerd,ontvangen en gegeven. Met liefdezijn herinneringen opgehaald in dedankdienst voor haar leven, gehou-den op woensdag 5 april in de TerCoulsterkerk. We hebben stilgestaanbij de tekst die ze zelf op papier hadgezet, voor haar begrafenis: ‘Mijn tij­den zijn in Uwe handen’ (Psalm 31:16).Daarna is Ant begraven op de Alge-mene Begraafplaats te Heiloo. Náásthaar broer Klaas. Wij wensen de fa-milie Holwerda verbondenheid, lief-de en Gods zegen toe in deze verdrie-tige tijden. Ds. Hanneke Ruitenbeek

Op 9 maart 2017 is overleden Johan-na Cornelia Hunnekink-Leijen. Zijwoonde op de boerderij aan de Wes-terweg in Limmen, vlak bij de spoor-wegovergang. Zij was zeer betrokkenbij het bedrijf. Zij deed de hele finan-ciële administratie. Zij hield ook vanhet verzorgen van het jongvee, dekalfjes, de lammetjes. Zoon Hanswoonde bij haar in huis. Zoon Ton enzijn gezin vlakbij. Zoon René en zijngezin woont in Frankrijk. De aanhefvan de rouwbrief getuigde van deliefde en de vreugde die zij aan velenheeft geschonken. In de afscheids-dienst lazen we het hoofdstuk overde liefde uit de brief van Paulus aande gemeente te Corinthe. De crema-tieplechtigheid was in Schagerkoggete Schagen. Later zal haar urn wordenbijgeplaatst in het graf van haar mannaast de kerk.Troost en sterkte voor haar familie envoor allen die haar missen.

Op 14 maart 2017 is in het hospice inBeverwijk Aukje de Meer uit Limmenoverleden. Zij kwam daar terechtomdat haar zuster Minke door eenongelukkige val in huis niet langervoor haar kon zorgen. Zij is er liefde-vol opgevangen. Aukje vond troost ineen lied van de zondagsschool vanvroeger in het noorden van Friesland.Het lied bezingt de hemel, alwaarmen juicht voor de troon van de Heer.Aukje vormde lange tijd een huishou-den met haar broer Sytse, die tweejaar geleden is overleden. Minke isbijgesprongen toen de gezondheidvan zowel Sytse als Aukje kritiek wasgeworden. De buren en andere men-sen hebben ook veel hulp geboden.De tekst uit de Bijbel voor de af-scheidsdienst voor Aukje was dezelf-de als bij Sytse. Komt allen tot Mij, dievermoeid en belast zijt, en Ik zal u rustgeven. Na de afscheidsdienst in dekerk van Limmen vond de begrafenisplaats op de algemene begraafplaatsaan de Kerkedijk in Bergen, waar hetfamiliegraf is. Veel kracht en sterktevoor Minke, die een dezer dagenhoopt terug te keren naar Limmen,en voor verdere familie en kennissen,die Aukje missen. Ds. F.J. van der Wind

6

Mens in beeld In het kader van het thema van ditKerkblad ‘500 jaar Reformatie’ eenKatholiek aan het woord over ‘Romeen Reformatie’. Bill van Schie was jarenlang Pasto-raal Werker in de parochie van Aker-sloot. Nu vervult hij taken in deparochie ‘Bron van levend water’. Ook ishij actief in het Oecumenisch Vor-mingsprogramma ‘Rond de Waterput’. Kan je iets vertellen over je jeugd en de rolvan de kerk daarin?Ik ben opgegroeid in Leiden. Dát is destad van mijn jeugd. We kerkten ineen kleine parochiekerk, geleid doorFranciscanen. Die deden alles: pasto-raat, preken, jeugdwerk. En wij dedener aan mee. De kerk was voor mij alseten en drinken. Waren er in die tijd Protestanten in je blik­veld? Nou, Protestanten, daar moest jevoor uitkijken. Zeker als je je bevondin wijken waar zij woonden. Het wasniet zozeer dat je inhoudelijk van allesvond van Protestanten. Het was meereen bevolkingsgroep waar je niet bijhoorde. Net zomin als je bij de soci-alisten of de atheïsten hoorde. Ik hadbijvoorbeeld een Protestants vriend-je. Dat was geen probleem. Hoe is het daarna gegaan met jou en deProtestanten? Na jaren werkzaam te zijn geweest inhet onderwijs werd ik in 1985 Gees-telijk Verzorger bij de Marine. Daarwerkten we in een Oecumenischteam. En als je meevoer op een schipwas je altijd de enige Geestelijk Ver-zorger. Dus voor alle gezindten. Mis-schien is in die setting de relatie dieje met mensen opbouwt belangrijkerdan de religieuze inhoud. Als ik zeg ‘Reformatie’, wat is dan je eersteassociatie?Ernstig, serieus. De Reformatie is eenserieuze zaak. Ik heb het gevoel datProtestanten vinden dat ze zo hardmoeten werken, voor God, voor dekerk. Je moet God als het ware zicht-baar maken in de wereld. Katholiekenhebben wat meer relativeringsver-mogen... Wat wonderlijk is. Een cen-traal punt van de Reformatorische

theologie is het ‘Sola Gratia’, medeverwoord als reactie op de ‘werkge-rechtigheid’ van de Katholieke kerk.Ja, maar dat is de theorie. In de prak-tijk werkt het anders. Binnen het Ka-tholicisme is meer ruimte tussen hetheilige en het profane (wereldlijke).Dat geeft ruimte voor humor en vro-lijkheid in het gewone leven. Dieruimte zou ik niet graag opgeven. Wat is de toekomst in de relatie Rome -Reformatie?We zouden, met het oog op de door-gaande secularisatie in het Westen,nog meer samen kunnen doen. Nogmeer moeten investeren in het elkaarleren kennen. We lopen vooral vastop cultuurverschillen. De theologiekomt pas daarna. Daar is over te pra-ten. En de toekomst van de kerk? We kijken veel te veel naar de kwan-titeit. Vanuit het bisdom gaat het tevaak over bezoekersaantallen enkosten. Erik Borgman schreef hetboek ‘Waar blijft de kerk’. Hij vindt datteveel gekeken wordt naar wat dekerk ‘nog’ kan. Alsof de kerk al opsterven na dood is. Hij vindt dat er teweinig oog is voor wat het wil zeggenom in deze tijd ‘teken en instrument’te zijn. Het hoeft niet allemaal méér.Het gaat om kwalitatief betekenisvolkerk zijn. Deze laatste ontwikkeling is ook merkbaarin de Protestantse Kerk. Al blijft het moeilijkom niet in aantallen te denken maar inbetekenisvol aanwezig zijn. Hierin zoudenwe elkaar dus ook kunnen vinden en onder­steunen. Wat het is om betekenisvol aan­wezig te zijn. Dank voor dit interview. Ds. Hanneke Ruitenbeek

Jeugdkerk Heiloo Elke eerste zondag van de maandkomt de jeugdkerk om 10 uur bij el-kaar. Jongeren van 12 – 16 jaar zijndaar welkom. Via een groepsappweten de jongens en de meisjes dater een viering is. Deze wordt voorbe-reid door twee volwassenen. Zij zoe-ken een thema of Bijbelstuk uit, datcentraal staat op die ochtend. Erworden video’s en activiteiten ge-zocht om er een levendige vieringvan te maken. Er komen 3 tot 7 jon-geren. Het laatste dat u gemerkt hebtvan de jeugdkerk was in de kerst-nacht. Daar werd het geboortever-haal door de jongeren eigentijds inbeeld gebracht.In de toekomst willen we in het kerk-blad vertellen wat er in de laatsteviering is gebeurd. Zo blijft de helegemeente op de hoogte. De leidingbestaat op dit ogenblik uit zes perso-nen. Hebt u interesse om mee tedoen, neem dan contact op met devacaturecommissie. Beloofd is beloofdIn de jeugdkerk van maart stond hetverhaal van Jefta (Rechters 11) cen-traal. Dit is een vrij onbekend verhaal,maar er gebeurt veel. Jefta doet Godde belofte, dat wanneer hij de strijdtegen de Ammonieten wint, hij heteerste dat hij bij thuiskomst ziet, gaatofferen. Dit blijkt zijn dochter te zijn.Een heftig verhaal met als kern: weetwat je belooft. We hebben gesprokenover beloven en de consequentiesdaarvan. We spraken over beloftesvan mensen uit de geschiedeniswaaronder die van keizer Constantijnen de monniksbelofte van MaartenLuther. We hebben het gehad overeigen beloftes en die in de strijd omde kamerzetels. Beloven heeft veel temaken met vertrouwen. Het lied uit‘Het Schaap Met De Vijf Poten’ werdbekeken, want ‘As je mekaar niet meervertrouwen kan’ zijn beloftes immersloos. Aan het slot speelden we danook vertrouwenspelletjes. Ida van Aller en Joop Tulp.

7

23 april: Het vakantiebureauHet vakantiebureau.nl, partner vanKerk in Actie, is specialist in senio-ren- en zorgvakanties. Deze zorgva-kanties zijn begeleide vakanties voormensen die in het dagelijks levenzorg of begeleiding nodig hebben.Zo'n 1.400 vrijwilligers per jaar makendeze vakanties mogelijk.De vakanties staan bekend om hungoede sfeer, de ruimte die men alsindividu krijgt binnen de groep en hetbijzondere contact tussen gast envrijwilliger.

Collectes bij de kerkdiensten

JaarrekeningInmiddels is de jaarrekening 2016 vande diaconie in Limmen gereed. Deverkorte versie staat op de websitepknlimmen.nl onder:Kerkenraad/Diaconie/ANBI DiaconieEventueel kan ik u er één bezorgen.Voor geïnteresseerden is de volledigejaarrekening bij mij thuis in te zienvanaf het verschijnen van dit kerkbladtot 29 april.Sybren Boukes, penningmeester,Roelat 50 Limmen, tel.: 5054850,email: diaconie.pk.limmen@gmail.com

30 april: LilianefondsIn samenwerking met mediators (lo-kale contactpersonen) verleent hetLiliane Fonds rechtstreekse, klein-schalige, persoonsgerichte hulp aankinderen en jongeren met een han-dicap in ontwikkelingslanden.

7 mei: PSDV / Nieuw HydeparkDe PSDV (Protestantse Stichting Dia-conaal Vakantiewerk) stelt zich almeer dan vijftig jaar ten doel vakan-ties te verzorgen voor mensen meteen beperking. De PSDV bezit zelfenkele vakantieaccommodaties ofhuurt die. De PSDV is de exploitantvan Nieuw Hydepark in Doorn, datdrie functies herbergt: vakanties voormensen met een beperking, congres-centrum en seminarie van de Protes-tantse Kerk in Nederland.

14 mei: Stichting MEE, zomerkampDe Stichting MEE Noordwest Hollandbetekent voor mensen met een han-dicap of sociale problemen een vang-net. In de zomertijd zorgt MEE erbijvoorbeeld voor, dat een groepjeugd er even tussenuit kan en onderbegeleiding van deskundigen eenweekje kan genieten.

ZWO Paasgroetenactie Limmen en HeilooOp zondag 19 en 26 maart zijn erkaarten uitgedeeld aan de kerkgan-gers om als paasgroet te versturenaan gevangenen in binnen- en bui-tenland en aan mensen en organisa-ties van de 'groetenlijst' van AmnestyInternational. Voor al deze mensen ishet zeer bemoedigend om kaarten tekrijgen en zo te ervaren dat er om hengedacht wordt. In Heiloo dekte deextra bijdrage voor de voorgeplaktepostzegels ongeveer de kosten. Nieuwe acties HeilooNa de zomer zullen wij met nieuweacties weer geld inzamelen voor hetproject Betere voedselvoorziening doorduurzame landbouw in Indonesië. Via hetKerkblad houden we u op de hoogte!Namens ZWO Marianne Deinum

Oecumenische MaaltijdHEILOO - Op donderdag 9 maartwerd gul gegeven voor soep enbrood. De opbrengst is verdeeld tus-sen Vastenactie en Kinderen in deKnel van Kerk in Actie.Ds. Hanneke Ruitenbeek

21 mei: Resource Link Foundation HEILOO - Het afgelopen jaar hebbenwij weer veel kunnen doen in Ghana.Momenteel ondersteunen wij 13scholen en zijn er 25.000 schriftenuitgedeeld, 800 woordenboeken,400 schoolbanken en 2 waterinstal-laties. Tijdens het bezoek dat Carlaaan Ghana bracht ( 20 maart – 2 april )zijn de waterinstallaties feestelijkovergedragen aan de scholen en dedorpen. Het project voor 2017-2018is ongeveer gelijk. Basismiddelenvoor de scholen zijn altijd nodig enwe hebben weer twee scholen uitge-zocht waar een waterinstallatie ge-bouwd kan worden. Na de dienst,tijdens het koffiedrinken, zijn we erweer met armbandjes (€3) met nieu-we kralen. Jan Bras

StichtingINLIA Stichting INLIA zet zich in voor asiel-zoekers in nood: dakloze asielzoe-kers, vreemdelingen die niet in huneigen levensonderhoud kunnenvoorzien, vluchtelingen bedreigdmet uitzetting, gezinnen die doorvreemdelingenbewaring of uitzet-ting uit elkaar gehaald dreigen teworden, alleenstaande jongere asiel-zoekers die op straat terecht komenen mensen met medische proble-men die grote moeite hebben toe-gang te krijgen tot noodzakelijkezorg. INLIA steunt deze mensen opweg naar een betere toekomst en eenmenswaardig bestaan. Naast individuele asielzoekers doenook veel kerken, parochies, maat-schappelijke organisaties, gemeen-ten en particulieren een beroep opINLIA's expertise.Spreekt het werk van INLIA u aan?Meld u aan als donateur via www.inlia.nl of maak een gift over op NL47INGB 0005 8728 15 t.n.v. St. INLIA teGroningen.

8

De eersten: Luther en ZwingliDe 95 stellingen van Luther (1517)worden meestal gezien als startpuntvan de reformatie, al had Luther noggeen idee dat zijn daad daartoe zouleiden. Hij was Augustijner monnik enontdekte hoe de kerkvader Augusti-nus ruim 1000 jaar eerder in devraagstukken over zonde en genadepositie koos tegen Pelagius (ontken-de bv. de erfzonde). Zwingli zette in Zürich (1519) deeerste stappen naar reformatie doorin de kerkdiensten voortaan de me-thode van de Lectio continua toe tepassen, d.w.z. de doorlopende lezingen behandeling van een Bijbelboek.In 1523 gaf hij een reeks van 67 stel-lingen in discussie. Het reformato-risch optreden van deze Zwitsersepriester kwam voort uit een mix vanErasmiaans denken en een nieuweoriëntatie op de Schrift. De ondelinge tegenstellingen tussenLuther en Zwingli werden niet opge-lost, al werd er hard aan gewerkt ophet grote protestantse godsdienstge-sprek in Marburg 1529. In de leer vande Heilige Geest en die van hetAvondmaal kwam men niet tot el-kaar. De tweede generatieIn die tijd was Calvijn nog een jongerechtenstudent die zich graag op-hield in de kringen van Franse chris-ten-humanisten. Hij verliet in 1534/35de Rooms-Katholieke Kerk. Zijn the-ologie, verwoord in de Institutie, trokde aandacht en leidde ertoe dat hijpredikant van Genève werd. Daartrachtte hij kerk en stad tot volledigereformatie te brengen, wat echter opveel verzet stuitte. Pas na 1541 wer-den de perspectieven daarvoor gro-ter. Menno Simons stond als Friese pas-toor eerst onder invloed van Lutheren Zwingli, maar koos omstreeks1530 voor de doperse variant van dekerkvernieuwing. Zijn theologischerichting was die van de vredelieven-de, niet-revolutionaire dopers, te-

midden van een breed spectrum aanandere ‘radicaal-reformatorische’ be-wegingen. Met alleen al deze vier hoofdperso-nen is het beeld van de Reformatiegeschetst: als hoofdprincipe geldt dehoge waarheid van de Heilige Schrift- Sola Scriptura, maar men ziet ookeen grote verscheidenheid in de uit-werking van dat principe. Disputen voor eenheidNu is het een groot misverstand tedenken dat ieder van deze hervor-mers los van de anderen zijn wegging. Zowel in de beginfase van deLutherse en de Zwingliaanse Refor-matie, als rond 1540, werden er ophoog niveau disputen gehoudenover geloofsthema’s als de rechtvaar-diging door het geloof alleen, dedoop en het avondmaal. Hoewel detoenadering soms bijna bereikt leek,ook met Rome, werd de eenheid inde christenheid niet hersteld (als dieer al was), ook niet tussen de gerefor-meerden en de dopers. Ook wij, protestanten van de 21steeeuw, zullen ‘het gesprek’ niet uit deweg moeten gaan, maar tegelijknuchter de principiële verschillenerkennen en het streven naar een-heid niet te laten domineren doormodieuze formuleringen.

Het boek ”Wie is wie in de Reformatie" (uitg.Brevier, Kampen) van dr. Veldman, metbiografische schetsen over de mannen énvrouwen van de Reformatie.

vier reformatoren geportretteerdEenheid in verscheidenheid: Uit een artikel van dr. Harm Veldman in Woord & Dienst van oktober 2016

Witte Kerk Zaterdag 1 april is met de vrijwilli-gers overlegd over wat ons komendetijd te doen staat. Aan de hand vaneen notitie Zingeving werd het doel vande stichting, namelijk de instandhou-ding van de Witte Kerk belicht. Tech-nische instandhouding is een eerstevoorwaarde, maar meer nog leeft hetbesef dat de Witte Kerk een plaats inons dorpsleven heeft. Dat uit zich hetmeest in het gebruik van de kerk.Uiteraard worden er kerkdienstenvan onze PKN gemeente gehoudenzoals rond Kerst, Pasen, huwelijksvol-trekkingen etc. Daarvoor is en blijft dekerk volledig toegericht. De notitie Zingeving geeft ook rand-voorwaarden aan voor ander gebruikvan de kerk. Passend zijn b.v. maat-schappelijke en culturele activiteitenen activiteiten met een sociaal karak-ter. De stichting wil daarin stimule-rend zijn door organisaties uit te no-digen, vooral als ze binding hebbenmet de jeugd en jeugdvorming. Eenfinanciële hobbel wordt daarbij zo-veel mogelijk voorkomen. De bouwkundige staat van het ge-bouw heeft ook aandacht nodig. Deconclusies van een onderzoek (bu-reau Anthémion) naar bouwhistori-sche aspecten zullen een belangrijkerol spelen bij het ontwikkelen vanverdere plannen. Dit alles kost geld; wij zijn blij met allesteun uit de kerkelijke gemeenschap.Het jaar 2016 is afgesloten met eenklein positief saldo. We hebben in-middels 65 Vrienden van de Witte Kerk. Uw reacties horen we graag. MartinGroot, secretaris, 072 533 55 73

GiftHet bestuur van de stichting Monu-ment Witte Kerk is zeer verrast doorde gift van de woensdagmorgen-groep. Wees er van overtuigd dat hetbedrag goed besteed zal wordenvoor de verfraaiing en het onderhoudvan de kerk.Hartelijk dank, Martin Groot, secretaris

9

Samen etenin de Ter Coulsterkerk Op mede-initiatief van het pastoraal-overleg-Heiloo wordt op donderdag 11mei en op 1 juni om 18.00 uur eenmaaltijd gehouden.Lijkt het u gezellig om samen te eten?Met een gezamenlijke maaltijd ont-moet je elkaar en leer je elkaar op eenandere manier kennen.Het wisselende 3-gangen-menu kostu € 5,00 en er wordt rekeninggehou-den met dieten. Een glas wijn of fris-drank kost € 1,50 per glas. Na afloopis er gratis koffie of thee. U hoeft bijons niet af te wassen.Zondag 7 mei en 28 mei ligt er eeninschrijfformulier in de Ter Coulster-kerk. U kunt zich ook aanmelden totdinsdagavond 9 mei en/of 30 mei, bijCoby van Wensen, tel. 5338281 ofcgvanwensen@hetnet.nl

Ontmoetingsmiddag HEILOO - Donderdag 4 mei is er om14.15 uur een ontmoetingsmiddag inde Ter Coulsterkerk. Dhr. Rob v. Damgaat vertellen over bos en landgoedNijenburg. Dit landgoed is een achttiende-eeuwse buitenplaats, omringd dooreen typisch Hollands weideland-schap. Het landgoed bevindt zich opeen verhoging, een zogehetenstrandwal, een door de branding op-geworpen zandbank. De graslandeneromheen liggen een stuk lager. Destrandwal is daar namelijk afgegra-ven voor zandwinning. Je kunt ge-nieten van de rust en de ruimte vandit cultuurhistorisch natuurgebied,de oude beukenlanen, fraai parkbosen weidse polders.

Feestelijke opening vande ‘hervormde’ kerk

Heeft u vervoer nodig neemt u dancontact op met Anneke Stennebergtel: 5339029. Overige inlichtingen:Ria op den Kelder tel: 5338895.U bent allen van harte welkom.De volgende middag is op 18 mei. Ditwordt een feestelijke middag.Marijke de Groot

Actie KerkbalansLimmen 2017 De actie kerkbalans ligt weer achterons. Op dit moment* is het overgro-te deel van de reacties binnen en zijnde gedane toezeggingen verwerkt.Het college van kerkrentmeesters isblij met het eindresultaat. Het totaalvan de toegezegde vrijwillige bijdra-gen en giften ligt ongeveer gelijk metvorig jaar, maar is iets hoger dan hetbedrag dat hiervoor in de begroting2017 opgenomen is.De begroting van het college is nietsluitend, maar met dit resultaat wordthet tekort toch iets kleiner.Wij zijn daar erg blij mee. We bedan-ken de kerkbalanslopers, die vaakmeerdere keren langs de adressenmoesten gaan om de retourenvelop-pen te verzamelen. Maar ook onzedank aan de gemeenteleden die hunbijdragen op peil hielden of zelfs nogwat meer gaven.Heel fijn dat we met elkaar dit resul-taat mogelijk hebben gemaakt!De kerkrentmeesters,Jan Korving en Toos van den Berg * De redactie verexcuseert zich voor deverlate plaatsing van dit artikel. 

500 jaar Protestantisme In het kader van 500 jaar Reformatieorganiseert de Protestantse Kerk talvan activiteiten in de vorm van eenestafette door het hele land. Ook dekerken in Noord-Holland doen meemet een aanbod dat specifiek ingaatop kerklied en liturgie. De laatste bij-eenkomst hier is ’Het lied op onze lippen- Het Protestantse Kerklied'. Zaterdag 17 juni, van 14:00 tot 17.00uur, in de Grote of Laurens Kerk,Nieuwstraat 31 te Weesp. Zingen met het Vocaal TheologenEnsemble o.l.v. Hanna Rijken en WimRuessink. Voor ieder toegankelijk.Voor nadere informatie kijk op dewebsite: www.classisalkmaar.nlDs. Hanneke Ruitenbeek

Woensdag-koffie-LimmenWoensdag 19 april én woensdag 17mei bent u allen, vanaf half elf, vanharte welkom op de koffieochtend in‘Ons Huis’ aan de Zuidkerkenlaan teLimmen. Voor vragen en/of vervoer:Margreet Denekamp: 072-5052871 ofLies Koenderman: 072-5052073

Na een flinke verbouwing is de Pro-testantse Kerk te Limmen klaar voormultifunctioneel gebruik. De kerken-raad nodigt alle belangstellenden uitom dit te komen proeven, horen enzien.Op woensdag 10 mei wordt de nieu-we keuken feestelijk ingewijd. Om19.30 uur wordt iedereen van hartewelkom geheten met een traktatie uitdeze keuken, gemaakt door MargreetDenekamp, met een knipoog naarLuther.Rond 20.00 uur trakteert HenkBrandsma in de kerkzaal op een ver-haal over Luther en de Reformatie,temidden van de kleurrijke expositievan Marga Jelles (zie blz.11).De Kerkenraad van Limmen hoopt velenvan u te ontmoeten op 10 mei!

10

Aan het einde van een succesvolseizoen met veel inspirerende krin-gen, lezingen en andere bijeenkom-sten op het gebied van spiritualiteiten geloofsverdieping, staan er nogenkele activiteiten op het program-ma. Zie ook het informatieboekje vande waterput of de web-site:www.ronddewaterput.nl

Expositie van Marga Jelles in hetProtestantse-kerkje te Limmen Marga Jelles probeert op kunstzinni-ge wijze vorm te geven aan Bijbelsethema’s. De ervaring is, dat kunsthelpt om uiting te geven aan geloofs-beleving.Marga Jelles: “Als beeldend kunste-naar werk ik met Textiele Werkvor-men, vaak figuratief en soms abstract.Ik maak daarbij gebruik van verschil-lende technieken en materialen.Ik werk vrij, en soms in opdracht,vanuit mijn inspiratiebronnen: deBijbel, de natuur en de cultuur. Daar-naast ben ik lid van de kunstgroepKinK (kunst in de kerk)."Het thema van deze expositie is:Verhalen van en over Jezus.Geïnspireerd door teksten uit hetOude Testament, die spreken over dekomst van de Messias. En door ver-halen van Jezus uit het Nieuwe Tes-tament: de gelijkenissen, de wonder-verhalen en de "Ik ben..." woorden uithet Johannes evangelie.Tussen Pasen en Pinksteren (20april - eind mei) te zien in de Protes-tantse Kerk aan de Zuidkerkenlaan,naast de Hortus Bulborum

Waterputwandeling:Het Gelaat van Barmhartigheid

www.ronddewaterput.nlsecretariaat@willibrorduskerk-heiloo.nl

Iona in NederlandAl jaren het plan eens naar Iona tegaan? Meer willen weten over deachtergrond van de Ionaliederen? OpIona geweest en heimwee? Voordeze mensen en andere belangstel-lenden is er een Iona weekend inNederland. HemelvaartsweekendDe Nederlandse Iona Groep organi-seert van 25 t/m 28 mei in Dopers-duin in Schoorl een Iona-weekend.Het thema van het weekend is ‘deSchepping vieren’. Er zijn diverse activi-teiten: vieringen in de sfeer van Iona,workshops, een pelgrimage, gele-genheid om met elkaar te zingen ener is voldoende ruimte om anderente ontmoeten, om te genieten van deprachtige natuur in Schoorl of omeven ‘niets’ te doen.

Op zaterdag 20 mei is er een wan-deling langs drie diaconale plekken inAmsterdam. Op deze plaatsen kun-nen mensen, die om wat voor redendan ook in de problemen of in noodzijn gekomen, terecht. Je zou ze he-dendaagse plekken van barmhartig-heid kunnen noemen.Voorafgaand aan deze wandeling iser op dinsdag 16 mei een voorberei-dingsavond, waarin aan de hand vaneen fotopresentatie nader wordt in-gegaan op deze plaatsen van barm-hartigheid. Deze avond begint om 20uur en wordt gehouden in het Willi-brordushuis op de Westerweg 267. We zijn inmiddels ook alweer druk bezigmet het programma voor het nieuwe sei­zoen. Suggesties zijn van harte welkom.Ds. Edward Kooiman

Voor iedereenHet weekend staat open voor jong enoud, gezinnen en mensen die alleenkomen. De kosten zijn, afhankelijkvan de te kiezen accommodatie, tus-sen de 165 en 240 euro inclusief allemaaltijden en koffie en thee. Voorinhoudelijke informatie: 033-2585578of www.ionagroep.nl. Voor aanmel-den: 072-5091274 (Dopersduin).Of bij ds. Hanneke Ruitenbeek,hruitenbeek@ziggo.nl of 072-8885550

4 mei: DodenherdenkingOp donderdagavond 4 mei is dejaarlijkse herdenking van alle gevalle-nen, niet alleen van de tweede we-reldoorlog, maar ook van alle anderegewapende conflicten, die sindsdienhebben plaatsgevonden en…helaasnog steeds plaatsvinden!Ook in Heiloo en in Limmen is eenstille tocht naar het monument vande gevallenen (in Heiloo: vanf de terCoulsterkerk naar de Man van Vught opFrederica’s Hof; in Limmen: via de Rijkswegnaar het Monument in Castricum) en al-daar twee minuten stilte en eenkranslegging.Voorafgaande aan de stille tocht is erin de Ter Coulsterkerk om 19.00 uur een oecumenische bijeenkomst vangebed, zang, meditatie en stilte omalles wat er deze avond in ons omgaataan de Heer voor te leggen. Wij nodigen u allen van harte uit omaanwezig te zijn bij de viering en/ofmee te lopen in een stille tocht.

____________________________________

11

René van Loenen, 18 april 2016naar 'Martin Luther, Ein feste Burg ist unser Gott'afbeelding: 'de Burcht' van Jeltje Hoogenkamp

God is een toevlucht in de nacht,een rotsvast onderkomen,waar hij ons als een vader wacht,waar trouw en liefde wonen.Al wordt het belaagddoor vlammen van haat,door leugens en smaad,gekonkel en verraad,de liefde zal niet wijken. Het woord van God trotseert de tijden doet ons vast gelovendat hij ons met zijn liefde leidt.Zo komen wij te bovende dagen van strijd,van schuld en verwijt.Zijn woord maakt ons vrij.Het brengt ons dichter bijzijn koninkrijk van vrede.