KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf ·...

54
Araştırma Yöntem ve Teknikleri « ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA » [email protected] Karabük Üniversitesi T.O.B.B. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Demir Çelik Kampüsü 78050 Karabük/TÜRKİYE KBÜ KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Dr. Öğr. Üyesi Abdullah ELEN https://www.elenium.net Belge No: TBP112/03 Revizyon: R-001 Yayın Tarihi: 15.02.2020 TBP112

Transcript of KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf ·...

Page 1: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Araştırma Yöntem ve Teknikleri« A R A Ş T I R M A R A P O R U H A Z I R L A M A »

[email protected]ük Üniversitesi T.O.B.B. Teknik Bilimler Meslek YüksekokuluDemir Çelik Kampüsü 78050 Karabük/TÜRKİYE

KBÜKARABÜK ÜNİVERSİTESİ

Dr. Öğr. Üyesi Abdullah ELEN

https://www.elenium.net

Belge No: TBP112/03Revizyon: R-001

Yayın Tarihi: 15.02.2020

TBP112

Page 2: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

İçindekiler

2

➢ Araştırma Raporu Nedir?

➢ Araştırma Raporu Taslağı

➢ Rapor Yazım Kuralları

➢ Kaynak Gösterme

➢ Kaynakça Yazımı

Page 3: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Araştırma RaporuR e s e a r c h R e p o r t

3

Page 4: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Araştırma Raporu, araştırma sürecinin bütün safhalarını eksiksiz ve doğru olarak yansıtan, bilimde birikimi sağlayan yazılı belgelerdir.

▪ Araştırma raporlarının yazılma amacı, bir alanda elde edilen bilginin ilgililerle paylaşılmasıdır.

▪ Raporun yazılması araştırma sürecinin son safhasını oluşturur.

▪ Rapor yazımında belirlenen temel kurallara dikkat edilmesi gerekir.

▪ Rapor yazımında, üslup güzelliği değil anlatımda sadelik ve açıklık aranmalıdır.

▪ Rapor yazımında kesin yargılardan kaçınılmalı ve elde edilen sonuçların nedenlerini okuyucuda tereddüt oluşturmayacak şekilde açıkça belirtilmelidir.

4

Araştırma Raporu

Page 5: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Bir araştırmanın son adımı, titiz ve kapsamlı araştırma sürecinin ardından, araştırılan konunun değerlendirilmesini ve bulguların rapor edilmesini içerir.

▪ Araştırmanın değerlendirmesi; araştırma amacının, kullanılan metodolojinin, veri toplama ve analiz gibi yöntemlerin, ilişkilerini, değerlerini ve araştırma hedeflerine ulaşma yeteneklerini ve bir araştırmanın önemini tespit etmek için derecelendirildiği süreçtir.

▪ Araştırmanın nihai sonucunun değerlendirilmesi çok önemli olmasına rağmen, veri toplama ve analizini içeren araştırma prosedürlerinde değerlendirmenin eşzamanlı olarak yapılması gerekir.

▪ Örneğin, kaynakların kullanım amacı, tasarımı, kullanılabilirliği vb. kriterler her aşamada değerlendirilmelidir.

5

Değerlendirme ve Rapor Yazma

Page 6: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Ayrıca, veri analizi öncesinde, verilerin analize uygun olmasını sağlamak için toplanan verilerin dikkatle değerlendirilmesi gerekir.

▪ Çoğu değerlendirme belirli bir araştırma problemine ve genel metodolojiye dayanarak ortaya çıkabileceğinden, hem nicel hem de nitel yaklaşımlar arasında değerlendirme hedefleri açısından çok fazla farklılık yoktur.

▪ Yukarıdaki unsurların değerlendirilmesini vurgulayarak, araştırma güvenilirliği ve sağlamlığının belirlenmesinde, her iki yaklaşımda (nicel ve nitel) ortak olan temel sorular aşağıdaki gibidir:▪ Bulgular nelerdir?

▪ Bulgular geçerli mi?

▪ Bulgu nasıl kullanılabilir ve uygulanabilir?

6

Değerlendirme ve Rapor Yazma

Page 7: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Araştırma Raporu TaslağıR e s e a r c h R e p o r t Te m p l a t e

7

Page 8: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Bilimsel bir araştırma rapor yazılırken, yapılacak ilk iş araştırmanın bölümlerini oluşturmaktır.

▪ Rapor haline getirilmiş bir araştırma, genel olarak aşağıdaki şekilde gösterilen bölümlerden meydana gelir.

8

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 9: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Kapak Sayfası

▪ Hazırlanan bir raporun ilk sayfası kapak sayfasıdır. Genel olarak kapak sayfasında şu bilgiler bulunur:

▪ Raporun hazırlandığı kurumun adı.

▪ Yapılan bilimsel araştırmanın başlığı.

▪ Raporu hazırlayan kişi veya grubun adı.

▪ Varsa raporu denetleyen kişi ya da grup adı.

▪ Raporun yazıldığı yer ve yıl.

9

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 10: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Özet

▪ Araştırma hakkında genel bilgilerin, amacının, kullanılan yöntemlerin ve elde edilen bulguların kısa ve genel bir biçimde tanıtıldığı bölümdür.

▪ Bu bölüm genelde uzun tutulmaz (150-250 kelime).

▪ Özet bölümü yazılırken araştırmanın önemli noktaları ön plana çıkarılır.

▪ Özeti okuyan kişi, rapor içerisinde neleri bulabileceğine dair genel fikirler edinir.

▪ Bazı araştırmalara özetin İngilizce’ye çevrilmiş şeklide eklenir.

10

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 11: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Anahtar Kelimeler

▪ Anahtar kelimeler, okuyucuların aradıkları konularla ilgili çalışmalara ulaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla yazılır.

▪ Raporu yazan kişi, yapılan çalışmada bulunabilecek temel kavramları belirler ve bunları anahtar kelimeler bölümüne yazar.

▪ Anahtar kelimeler genelde 3-5 civarında oluşturulur.

11

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 12: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Önsöz

▪ Bu bölüm her rapor yazımında oluşturulması zorunlu değildir.

▪ Çalışmanın hazırlanış ortamı karşılaşılan güçlükler çalışmada emeği geçen kişiler, varsa eksik ya da sınırlı kalan konular bu bölümde belirtilir.

▪ Çalışmanın oluşumunda katkısı olan kişi ya da kuruluşlara bu bölümde teşekkür edilir.

12

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 13: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

İçindekiler

▪ Rapor içeriğinin bir sıra dâhilinde ve sayfa numaralarına göre yer aldığı konu başlıkları ve alt başlıkların bir sıra ve düzen içerisinde gösterildiği kısımdır.

13

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 14: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Kısaltmalar

▪ Raporu hazırlayan kişi, metin içerisindeki kısaltmaları bir liste halinde araştırma raporunun ön kısmında gösterebilir.

▪ Kısaltmalar listesi alfabetik sıraya göre oluşturulur.

▪ Kısaltmalar listesi oluşturulmuş olsa da, metin içerisinde kısaltma yapılacak ifadeler ilk kez kullanıldıkları yerde uzun şekliyle yazılır.

▪ Bu noktadan sonra, rapor içerisinde ifadelerin kısaltılmış biçimleri kullanılır.

14

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 15: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Giriş

▪ Giriş bölümünde, araştırmanın çözümlemeye çalıştığı soru ya da sorunlar açıklanır.

▪ Konuyla ilgili daha önce yapılan çalışmalar hakkında literatür bilgisine yer verilir.

▪ Raporun hangi bölümlerden oluştuğu, bu bölümlerde nelerin ele alındığı gibi konular girişte işlenir.

15

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 16: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Materyal, Metot, Deneysel Çalışmalar, Bulgular vb.

▪ Raporu hazırlayan kişinin anlatmak, açıklamak, ispatlamak istediği görüşlerini ifade ettiği metin kısmıdır.

▪ Bölümlerin içeriği ve sayısı araştırmaya göre değişir.

▪ Her bölüm raporun vermek istediği ana düşünceyi desteklemelidir.

▪ Bölümler bazen alt bölümlere de ayrılabilir.

▪ Bölümlendirmede rakam ya da harf gibi semboller kullanılır.

▪ Bazı kısa çalışmalarda ise alt bölümler bulunmayabilir.

16

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 17: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Sonuçlar ve Öneriler

▪ inceleme sayesinde elde edilen bulguların net bir şekilde anlatıldığı ya da varsa hipotezlerin ispatlandığı kısımdır.

▪ Bu kısımda çözülen sorun ya da sorunlar, üretilen bilgiler, geliştirilen yöntemler veya elde edilen faydalar kısa ve net bir biçimde dile getirilir.

17

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 18: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Ekler

▪ Rapor içeriğinde yer verilmesi araştırmanın bütünlüğü ya da akıcılığı açısından sakıncalı olan ama incelemeyi destekleyecek bulgular raporun sonunda ek olarak konulabilir.

▪ Eklerde uzun, ayrıntılı tablolar, anket formları, çizelgeler, belgeler, uzun alıntılar vb. verilebilir.

▪ Her ek ayrı bir sayfada ve numaralandırılarak verilir.

18

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 19: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Kaynakça (Referanslar)

▪ Araştırmanın oluşturulmasında yararlanılan tüm kaynakların sistemli bir biçimde yazıldığı bölümdür.

▪ Referanslar belirtilirken, belirli standartlara göre yazılır.

* Sunumun Kaynakça Gösterim Biçimleri bölümüne bakınız...

19

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 20: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Dizin

▪ Bazı raporlarda aranan konuların kolaylıkla bulunabilmesi için hazırlanan her kelimenin yer aldığı sayfayı gösteren bir düzenlemedir.

20

Araştırma Raporunun Bölümleri

Page 21: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Rapor Yazım KurallarıR e p o r t W r i t i n g G u i d e l i n e s

21

Page 22: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Araştırma raporlarında başvurulan anlatım ve yazım dili çok önem taşımaktadır.

▪ Dikkatli bir seçim yapılmadığı takdirde bazı olumsuz durumlar ortaya çıkabilir.

▪ Doğru anlamaya yönelik olduğu için, bilimsel raporlarda da cümle kuruluşu ve noktalama işaretlerine azami dikkat göstermelidir.

▪ Rapor, akıcı bir dille yazılmalıdır. Uzun cümlelerden kaçınılmalı, kısa ve tek yargılı cümlelere yer verilmelidir.

▪ Cümlelerde öznel ifadeler yer almamalıdır.

▪ Terimler ve teknik kavramlar sık ve gereksiz yere kullanılmamalıdır.

22

Yazım Kuralları

Page 23: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Dil açısından önemli bir diğer nokta da üsluptur.

▪ Belirli bir kesime ait bir dil kullanmaktan (jargon), argo ve abartılı ifadelerden, konuyla ilgisiz resim ve şekillerden yazı içerisinde kaçınmak gerekir.

▪ Bu noktalar göz önüne alınarak oluşturulacak bir üslup, okuyucunun işini kolaylaştıracaktır.

23

Yazım Kuralları

Page 24: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Kaynak GöstermeC i t a t i o n

24

Page 25: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Rapor içerisinde kullanılan farklı kaynaklardan edinilen bilgilerin nereden alındığının gösterilmesi gerekir.

▪ Farklı bir kaynaktan alınarak yorumlanan ya da olduğu gibi kullanılan ifadelerin hangi kaynaklardan elde edildiği gösterilmelidir.

▪ Rapor yazarken kaynak gösterilmesi; savunulan görüşlerin doğruluğunu desteklemeyi, araştırmacının kendi katkısının ne olduğunu belirtmeyi, sunulan bilgilerin denetimine imkân vermeyi, yeni araştırmacılara yol göstermeyi mümkün kılar.

25

Kaynak Gösterme

Page 26: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ “Genel bilgi” kapsamına giren bir bilgi için kaynak gösterme zorunluluğu yoktur.

▪ Ancak neyin “genel bilgi” kapsamına girdiğine karar vermek her zaman mümkün olmayabilir.

▪ “Genel bilgi” kavramı ülkelere, kültürlere, bölgelere ve disiplinlere göre farklılık gösterir.

▪ Edinilen bir bilgi için kararsızlık durumunda kaynak göstermek en doğrusudur.

26

Her Şeye Kaynak Gösterilmeli mi?

Page 27: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Bilim ahlakının gereğidir;▪ Bilginin asıl sahibini belirtir

▪ Araştırmacının katkısını açıkça ortaya koyar

▪ Çalışmanın güvenirliğini artırır;▪ Çalışmanın derinliği konusunda fikir verir

▪ Sunulan bilgiyi veya görüşü belgeler

▪ Denetim olanağı sağlar

▪ Kullanılan kaynaklara erişim olanağı sağlar;▪ Doğruluk

▪ Yeterlilik

▪ Tutarlılık

27

Kaynak Göstermenin Önemi

Page 28: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪Nümerik Yaklaşım;▪ Metnin akışını bozmaz

▪ Metne yapılan eklemeler sorun yaratabilir

▪ Metin içinde kaynakla ilgili bilgi verilmez

▪ Yazar–Tarih Yaklaşımı;▪ Metnin akışını bozabilir

▪ Kullanımı çok kolaydır

▪ Metin içinde kaynakla ilgili bilgi verilir

28

Kaynak Göstermede Temel Yaklaşımlar

Page 29: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪Nümerik Yaklaşım;Each item in an image is used to determine the component to which they are attached by looking at neighborhood relations and is often preferred in jobs where automatic checking is performed [1].

▪ Yazar–Tarih Yaklaşımı;Each item in an image is used to determine the component to which they are attached by looking at neighborhood relations and is often preferred in jobs where automatic checking is performed (Gonzalez and Woods, 2007).

29

Kaynak Göstermede Temel Yaklaşımlar

Page 30: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Rapor yazılırken kaynak gösterilmesi gereken bilgiler genellikle şunlardır;

1. Genel bilgilerin dışında kalan ve başkaları tarafından ifade edilmiş görüşler.

2. Farklı kaynaklardan edinilen fikir ya da düşünceler.

3. Tablo ya da çizelgenin alındığı kaynaklar

▪ Kaynak gösterme metin içerisinde yapılabileceği gibi dipnotlarla da gerçekleştirilebilir.

▪ Kaynaklar metin içerisinde gösterilirken kullanılan kaynaktan aktarılan cümle ya da cümlelerin sonunda parantez açılarak gösterilir.

30

Kaynak Gösterme

Page 31: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Başkalarının bilgi birikiminden ve düşüncelerinden yararlanılan her çalışmada, yararlanılan bilginin kaynağı açıkça belirtilmelidir.

▪ Kaynak gösterilmediği sürece, ortaya atılan düşüncenin yazara ait olduğu varsayılır.

▪ Kaynak gösterme yoluyla bilginin gerçek sahibinin hakkı teslim edildiği gibi, araştırmacının kendi katkısının ne olduğu da açıkça gösterilmiş olur.

31

Kaynak Gösterme

Page 32: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Alıntı yapıldığının belirtilmesi gerekmeyen durumlar da bulunmaktadır. Bunları aşağıdaki sıralayabiliriz:

▪ Herkesçe bilinen genel ifadeler.

▪ Üzerinde çok konuşulmuş ve yazılmış bulgular.

▪ Sözlük, ansiklopedi, el kitabı bilgilerindeki anonim yazılar.

▪ Orijinalliği olmayan gözlem ve fikirler.

▪ Telif hakkı koruması bitmiş eserler.

▪ Kamuoyuna açık, genel bilgiler.

▪ Atasözleri, deyişler..

32

Kaynak Gösterme

Page 33: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Kaynak gösterme üç farklı biçimde yapılmaktadır;

1. Dipnot ya da sonnot olarak kaynak gösterme,

2. Metin içinde kaynak gösterme,

3. Doğrudan alıntılama/aktarma.

33

Kaynak Gösterme Yöntemleri

Page 34: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Bu yöntemde gönderme bütünüyle metin içinde yapılır.

▪ Araştırma raporunda, bir ya da daha fazla kaynaktan yararlanılarak yazılan her cümle bölümünün, cümlenin, paragraf bölümünün ya da paragrafın sonunda, yararlanılan tüm kaynaklar, parantez içinde verilmelidir.

▪ Metin içerisinde kaynaklara atıfta bulunurken yazarların soyadları ve yayın tarihi kullanılır.

▪ Metin içerisinde kaynaklar, ya doğrudan atıf yapılarak ya da cümlenin sonunda parantez içinde verilerek kullanılır. Metin sonunda ise kaynağın tam künyesi yer alır.

34

Metin İçinde Kaynak Gösterme

Page 35: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Bu yöntemde atıf yapılacağı zaman, göndermenin yapılacağı yere bir rakam konulur ve bu rakama o sayfanın sonunda (dibinde) yer verilir.

▪ Rakamdan sonra gönderme yapılan kaynağın künyesi verilir.

▪ Kaynak gösterme ya da gönderme amacının dışında da dipnot kullanılabilmektedir.

▪ Anlamının açıklanması zorunlu görülen ya da özel bir bağlamda ya da anlamda kullanılan bir kavramı, cümlenin bütünlüğünü bozmamak için kavramın geçtiği yerde (*), (+) gibi özel bir işaret kullanılarak, aşağıda sayfa sonunda açıklanabilir.

▪ Bu kullanıma açıklama dipnotu denilmekte ve hem klasik dipnot gönderme yönteminde, hem de metin içi gönderme siteminde kullanılabilmektedir.

35

Dipnotla Kaynak Gösterme

Page 36: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Bilgilerin veya alıntının, özgün biçim ve içerik yönünden değiştirilmeden aktarılmasına doğrudan aktarma denir.

▪ Eğer 40 kelimeden az ise (yaklaşık üç satır ya da daha kısa), alıntı, metin içerisinde ve tırnak işaretleri içinde gösterilir.

▪ Özgün kaynaktan cümle ya da söz öbeklerinin çıkarılması durumunda ise, çıkarmanın yapıldığı yere üç nokta (...) konur.

▪ Eğer 40 kelimeden fazla ise (yaklaşık üç satırdan daha uzun), alıntı, sıkıştırılmış paragraf ve blok biçiminde, soldan içeride olacak şekilde yazılır.

36

Doğrudan Alıntılama/Aktarma

Page 37: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Her çalışma kendinden önce yapılanlara, bir başka deyişle var olan bilgi birikimine dayanır.

▪ Önemli olan, ödünç alınan bilginin kime ait olduğunu açıklığa kavuşturmak ve bize aitmiş gibi görünmesine engel olmaktır.

▪ Yorumlar, değerlendirmeler, veriler ve yargılar başkalarına ait olduğu sürece kaynak gösterilmesi zorunludur, aksi takdirde yazara ait olduğu yanılgısını getirir.

▪ Kaynak gösterilirken aşağıdaki ilkelere uyulması gereklidir:1. Her bilimsel çalışmada, yararlanılan kaynakların listelendiği bir Kaynakça

(Referanslar) bölümü bulunmalıdır.

2. Metin içinde atıf yapılan her kaynak kaynakçada yer almalı, kaynakçada yer verilen her kaynağa da metin içinde atıf yapılmalıdır.

37

Kaynak Gösterme İlkeleri

Page 38: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

3. Kaynakçaya alınacak eserler, yazarın bizzat okuyup yararlandığı yapıtlar olmalıdır.

4. Araştırmada kullanılmayan, ancak araştırmacının konu için yararlı olabileceğini düşündüğü diğer kaynaklar “ek kaynakça” veya “yardımcı kaynakça” gibi farklı bir başlık altında verilmelidir.

5. Kaynakçada, ilgili yayının künyesi kurallara uygun olarak verilmeli, künye içindeki bilgi öğeleri tam ve doğru olmalıdır.

6. Kaynakçada her kaynağa yalnız bir kere yer verilmelidir.

7. Kaynakçaya bir eleman eklemden önce, metnin içindeki söz konusu bilgi kaynağına atıf yapılmalıdır.

8. Bir kaynaktan yapılan alıntılar, ifadenin yararlanılan kaynakta geçtiği biçimiyle “tırnak işareti” içinde gösterilmelidir.

38

Kaynak Gösterme İlkeleri

Page 39: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

9. Herkes tarafından bilinen gerçekler için (dünyanın yuvarlak, günün 24 saat, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanının Atatürk olması gibi) kaynak belirtmeye gerek yoktur. Ancak, bazen neyin genel bilgi kapsamına girdiğini değerlendirmek zor olabilir.

10. Genel bilginin içeriği, disiplinden disipline değişebildiği için kişinin bilmediği bir disiplinde neyin genel bilgi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine karar vermesi zordur. Bu tip durumlarda, kişinin etik sorunu yaşamaması için kaynak gösterilmesi tercih edilmelidir.

11. Araştırıcının bilimsel yeterliliği, sentez yapma ya da yazma becerisi konusunda soru işareti uyandırabileceğinden çok sık ve çok uzun alıntılardan kaçınmak gereklidir.

39

Kaynak Gösterme İlkeleri

Page 40: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

11. Araştırıcının, bir kaynaktan aldığı bilgiyi metnin genel akışına uygun biçimde, yeniden ifade ederek, kimi durumlarda da özetleyerek aktarması gerekebilir. Yeniden ifadeyle bilginin aidiyeti değişmez; bu nedenle, kaynağa atıf yapılması zorunludur.

12. Özgün kaynağa erişmenin olanaksız olduğu durumlarda bilginin ikinci elden aktarıldığı belirtilmelidir.

13. Kaynak gösterilse bile, bir eserin tamamı veya tamamına yakın bir bölümü yapılan çalışmada kullanılamaz.

14. Patent ve telif hakkı söz konusu olan eserler (resim, çizelge, formül, şekil vb.), kaynak göstermenin yanı sıra, izin alınmasının da gerekli olabileceği unutulmamalıdır.

40

Kaynak Gösterme İlkeleri

Page 41: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Kaynakça YazımıE d i t i n g t h e R e f e r e n c e s

41

Page 42: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

➢Kaynakçada araştırma oluştururken yararlanılan tüm kaynaklara yer verilir. Dolayısıyla gönderme yapılmayan ama metinimizin oluşmasında yararlandığımız kaynaklar da kaynakçada yer alabilir.

➢Çalışmanın kaynakça bölümünde çalışma sırasında gönderme yapılan ya da alıntılanan kaynakların tümü eksiksiz biçimde verilir.

➢Yararlanılan kaynağa erişimi sağlayacak ölçüde bilgiye yer verilir. Bu bilgiler kaynak türüne göre değişiklik göstermesine karşın genellikle yazar adı, eser adı, yayınevi, cilt ve sayı, yayın yılı gibi bilgilerden oluşur.

42

Kaynakça Yazımı

Page 43: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Kitaplar için kaynakçadaki künye bilgileri;

➢ Kitap Başlığı

➢ Yazarlar

➢ Kitabın Basım Yılı

➢ Yayınevi adı (ve basım yeri)

➢Bunlar dışında: ISBN, DOI, editör, çevirmen, baskı sayısı vb.

43

Kaynakça Yazımı: Künye

Page 44: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Süreli Yayınlar için kaynakçadaki künye bilgileri;

➢ Yayın Başlığı

➢ Yazarlar

➢ Yayın Yılı

➢ Yayıncı Adı (Dergi, Magazin, Gazete vb.)

➢ Cilt No

➢ Sayı

➢ Sayfa Numaraları (Örn: 107-115)

➢ Bunlar dışında: ISSN, DOI, editör, çevirmen, yayınevi vb.

44

Kaynakça Yazımı: Künye

Page 45: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Bildiriler (Sempozyum, Konferans) için kaynakçadaki künye bilgileri;

➢ Yayın Başlığı

➢ Yazarlar

➢ Yayın Yılı

➢ Yayıncı Adı ve Yayın Yeri

➢ Etkinliğin Adı

➢ Etkinlik Tarihi

➢ Sayfa Numaraları (Örn: 107-115)

➢ Bunlar dışında: DOI, editör vb.

45

Kaynakça Yazımı: Künye

Page 46: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Tezler için kaynakçadaki künye bilgileri;

➢ Tezin Başlığı

➢ Yazar

➢ Enstitü/Kurum Adı

➢ Tezin Türü (Yüksek Lisans, Doktora)

➢ Yayın Yılı

➢ Yayınlandığı Yer

46

Kaynakça Yazımı: Künye

Page 47: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

İnternetten elde edilen kaynaklar için kaynakçadaki künye bilgileri;

➢ Kaynağın Başlığı

➢ Yazarlar

➢ Yayın Tarihi

➢ Kaynağa Erişim Tarihi

➢ Kaynağın Web Adresi

47

Kaynakça Yazımı: Künye

Page 48: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

▪ Yararlanılan kaynakların belli bir düzen içinde belirtilmesi için birçok uluslararası standart geliştirilmiştir.

▪ Bu standartlar arasında, görünüş özellikleri açısından önemli farklılıklar vardır.

▪ Ancak hepsinde; kaynağın yazarının, başlığının, yayın bilgisinin, tarihinin ve sayfa numaralarının eksiksiz olarak belirtilmesini esas alan ortak bir ilke vardır.

▪ Dolayısıyla, bu standartlardan herhangi birini doğru kullanmayı öğrenen bir öğrenci, kaynak gösteriminde bir diğer standarda kolaylıkla geçiş yapabilir.

48

Kaynakça Gösterim Biçimleri

Page 49: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Kullanılan kaynakların sunumu konusunda "Dipnot ya da sonnot" ve "kaynakça" olmak üzere iki temel yaklaşım vardır.

49

Kaynakça Gösterim Biçimleri

YayınBaşlığı

A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears

Yazarlar Abdullah ELEN, Muhammed Kamil TURAN

Dergi AdıInternational Journal of Advanced and Applied Sciences

Cilt No 5

Sayı 1

Sayfalar 81-93

Yayın Yılı 2018

DOI 10.21833/ijaas.2018.01.011

Her iki yöntemin de iki temel öğesi bulunur:1. Metin içinde kaynaklara kısa

göndermeler yapmak,2. Metin sonunda kaynak bilgilerinin

ayrıntılarını veren bir kaynakça düzenlemek.

Örnek: Süreli Yayın (Makale)

Page 50: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

AMA

▪ Elen A, Turan M. A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears. International Journal of Advanced and Applied Sciences. 2018;5(1):81-93. doi:10.21833/ijaas.2018.01.011

APA (6th Edition)

▪ Elen, A., & Turan, M. (2018). A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears. International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5(1), 81-93. doi: 10.21833/ijaas.2018.01.011

APA (7th Edition)

▪ Elen, A., & Turan, M. (2018). A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears. International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5(1), 81-93. https://doi.org/10.21833/ijaas.2018.01.011

50

Kaynakça Gösterim Biçimleri

Page 51: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

Chicago (17th Edition)

▪ Elen, Abdullah, and Muhammed Kamil Turan. 2018. "A New Approach for Fully Automated Segmentation of Peripheral Blood Smears". International Journal of Advanced and Applied Sciences 5 (1): 81-93. doi:10.21833/ijaas.2018.01.011.

Harvard

▪ Elen, A. and Turan, M. (2018). A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears. International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5(1), pp.81-93.

IEEE

▪ A. Elen and M. Turan, "A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears", International Journal of Advanced and Applied Sciences, vol. 5, no. 1, pp. 81-93, 2018. Available: 10.21833/ijaas.2018.01.011.

51

Kaynakça Gösterim Biçimleri

Page 52: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

ISO 690

▪ ELEN, ABDULLAH and TURAN, MUHAMMED KAMIL, 2018, A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears. International Journal of Advanced and Applied Sciences. 2018. Vol. 5, no. 1, p. 81-93. DOI 10.21833/ijaas.2018.01.011.

MHRA (3rd Edition)

▪ Elen, Abdullah, and Muhammed Kamil Turan, "A New Approach for Fully Automated Segmentation of Peripheral Blood Smears", International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5 (2018), 81-93 <https://doi.org/10.21833/ijaas.2018.01.011>

MLA (8th Edition)

▪ Elen, Abdullah, and Muhammed Kamil Turan. "A New Approach for Fully Automated Segmentation of Peripheral Blood Smears". International Journal of Advanced and Applied Sciences, vol 5, no. 1, 2018, pp. 81-93. doi:10.21833/ijaas.2018.01.011.

52

Kaynakça Gösterim Biçimleri

Page 53: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

OSCOLA

▪ Elen A, and Turan M, 'A New Approach for Fully Automated Segmentation of Peripheral Blood Smears' (2018) 5 International Journal of Advanced and Applied Sciences

Turabian (9th Edition)

▪ Elen, Abdullah, and Muhammed Kamil Turan. "A New Approach for Fully Automated Segmentation of Peripheral Blood Smears". International Journal of Advanced and Applied Sciences 5, no. 1 (2018): 81-93. doi:10.21833/ijaas.2018.01.011.

Vancouver

▪ Elen A, Turan M. A new approach for fully automated segmentation of peripheral blood smears. International Journal of Advanced and Applied Sciences. 2018;5(1):81-93.

53

Kaynakça Gösterim Biçimleri

Page 54: KBÜ Araştırma Yöntem ve Teknikleri - elenium.NET › lectures › TBP112 › TBP112-03.pdf · 2020-02-18 · Araştırma Yöntem ve Teknikleri «ARAŞTIRMA RAPORU HAZIRLAMA»

Æ

1 Kurbanoğlu, S. (2009). "Atıf ve Kaynakça Düzenleme", IV. Ulusal Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık Kurultayı (15.02.2020)

2 Yalçıntaş, A., "Araştırma Yöntemleri", Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri (15.02.2020)

3 Milli Eğitim Bakanlığı: MEGEP, Araştırma Teknikleri (15.02.2020)

4 Sinjela, K. , "Introduction to Educational Research" (18.02.2020)

5

6

7

8

9

10

B u d e r s n o t u h a z ı r l a n ı r k e n a ş a ğ ı d a b e l i r t i l e n k a y n a k l a r d a n y a r a r l a n ı l m ı ş t ı r.

54

Kaynaklar